ཚང་མས་ཤེས་གསལ་ལྟར། ལེགས་བཤད་ཅེས་ཐ་སྙད་གླེང་བ་ཙམ་ན། དེང་དུས་ཀྱི་མི་ཀུན་གྱི་སེམས་ནང་དུ་ས་སྐྱ་ལེགས་བཤད་ཀྱིས་གཙོའི་དགེ་རྒན་ལེགས་བཤད་དང་རྒྱལ་བོ་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས། ཆུ་ཤིང་བསྟན་བཅོས་སོགས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཤར་བ་དང་ས་སྐྱ་ལེགས་བཤད་ནི་བོད་ཁ་བ་ཅན་གྱི་རྩོམ་རིག་ལྡུམ་རའི་ནང་ཆེས་སྔོན་ལ་བཞད་པའི་ཡིད་འོང་གི་མེ་ཏོག་ཅིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་པ་ལས། དེའི་སྔོན་དུ་བོད་ལ་ལེགས་བཤད་ཀྱི་སྲོལ་མེད་པ་དངོས་ཤུགས་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པ་མང་མོད། ཡིན་ནའང་ཏུན་ཧོང་གཏེར་ཡིག་ལས་ཕ་མར་བཀུར་བསྟི་བྱ་བར་གདམས་པའི་ལེགས་བཤད་ལ་སོགས་བོད་གནའ་བོའི་དུས་（ལོ་ངོ་གཅིག་སྟོང་བཞི་བརྒྱ་ལྷག་གི་བོད་བཙན་པོའི་སྐབས་སུ་བསྡུ་བསྒྲིགས་བྱས་པ）ཀྱི་ལེགས་བཤད་སྐོར་ཞིག་ཐོན་པ་འདིས་བོད་རང་ལ་གནའ་སྔ་མོ་ནས་ལེགས་བཤད་ཡོད་པར་བདེན་དཔང་བྱས་པ་མ་ཟད། དར་ཁྱབ་ཀྱང་ཆེ་ལ་ནང་དོན་དང་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཐོག་ནས་ཚད་མཐོན་པོར་སླེབས་མྱོང་བའང་མཚོན་ནུས། དེ་ལྟ་ནའང་ཡིད་ཕངས་པ་ཞིག་ནི་ལེགས་བཤད་འདི་དག་ས་འོག་ཏུ་ལོ་མང་འགོར་བས་བཅད་རུལ་དུ་གྱུར་ཏེ་མགོ་རྔ་མི་ཚང་བ་དང་མཚམས་ མཚམས་སུ་ཡི་གེ་མི་གསལ་བ་ཡང་མང་བས་སྔོན་གྱི་མ་རྩོམ་དེ་ཁ་ཚང་བར་ལྟ་ཐབས་བྲལ་མོད། ཅུང་གསལ་བ་དང་ཆ་ཚང་བར་ཞིབ་མོས་དཔྱད་ན་ཕལ་ཆེར་ཕྱོགས་གཉིས་ཙམ་གྱི་ནང་དོན་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་ཕ་མར་བཀུར་བསྟི་བྱ་བར་གདམས་པ་དང་གཉིས་པ་ནི་མི་ལ་དགེ་བ་སྒྲུབ་ནས་ཉེས་པ་སྤོང་བར་གདམས་པའོ།།

      དེ་ཡང་དང་པོ་ཕ་མར་བཀུར་བསྟི་བྱ་བར་གདམས་པའི་ལེགས་བཤད་ནི་ཅུང་རིང་ལ་ཆ་ཡང་ཚང་བ་ཞིག་ཡོད་དེ་མ་ཡིག་ལས།

     “ཕ་མྱེད་ན་ནི་མྱི་སྐྱེའོ། མ་མྱེད་ན་ནི་མྱི་སོས་སོ།། མས་བུ་གསོས་ཤིན་ཏུ་དཀའ།། ཐོག་མ་ཆགས་ནས་ཉམས་མྱི་བདེ། མ་བྱུང་པར་དུ་ཉིན་རེ་མོངས། ཟླ་གྲངས་ཚང་ནས་བྱེ་བྲག་ཕྱེད། ལུག་གསད་ཤ་གཞི་འོ་དང་འདྲ།། གཡས་གཡོན་ཀུན་ཀྱང་ཁྲག་གིས་གང་། ན་ཚ་མྱི་བཟད་ཤི་ལ་ཐུག གཤེར་གྲང་མལ་དུ་མ་བདག་ཉལ། སྐོམ་དྲོ་མལ་དུ་བུ་སྡུག་བསྙན།། མ་སྙིང་རྟག་ཏུ་བུ་ལ་ཆགས། སྐད་ཅིག་མྱི་བཟོད་ཉོན་རེ་མོངས། སྐྱེས་ནས་ཆུང་མའི་ངག་ཉན་ཅིང་། ཕ་མ་གཤེགས་ན་དམྱིག་འོར་བྱེད། བུ་སྨད་མཐོང་ན་དགྲ་བར་འཛིན། དེ་ལྟའུ་བུའི་སྡིག་ཡུལ་དུ། ཕྱིན་ཅིང་ནམ་ཡང་ཐར་མྱི་མྱོང་། དེ་ལས་སོམས་སྟེ་སྲི་ཞུ་བྱོས།”ཞེས་ཨ་མས་བུ་ཕྲུག་སྐྱེ་བའི་དཀའ་ཚེགས་དང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་གོ་རིམ་དང་བུ་ཕྲུག་ལ་བཟུང་བའི་བརྩེ་དུང་བརྗོད་པ་བརྒྱུད་ནས་ཕ་མར་བཀུར་བསྟི་བྱེད་དགོས་པ་ནི་བུ་དང་བུ་མོའི་མ་བགོས་རང་བབ་ཀྱི་འོས་འགན་ཡིན་ལ། འཇིག་རྟེན་མི་ཆོས་སྲུང་བ་ནི་ཕ་མར་བརྩི་བཀུར་བྱས་ཏེ་ཚེ་སྨད་བདེ་སྐྱིད་ངང་འདུག་པར་བྱས་ནས་འབུ་གསོས་ཏེ་མིའི་བཏང་བའི་དྲིན་ལན་འཇལ་བ་རྨང་གཞི་ཡིན་པ་ལས་རང་ནར་སོན་ནས་འགྲོ་ཐུབ་པ་དང་ཁྱིམ་བཟའ་ཚང་བསྒྲིགས་རྗེས་ལོ་ན་རྒས་ཤིང་ངལ་རྩོལ་བྱེད་མི་ཐུབ་པར་ཕ་མར་སྡིགས་མོ་དང་ཆུང་མ་ཁོ་ནས་ངོ་དགའ་བྱེད་པས་ན། ཚེ་དེ་ལ་བསགས་པའི་ཉེས་པ་ཡིན་པས་ནམ་ཞིག་ལ་རྒྱུ་འབྲས་འཁོར་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་སུ་ཡུན་རིང་དུ་ལྷུང་ངེས་ཡིན་པས་ཕ་མའི་ བཀའ་དྲིན་དང་ལས་འབྲས་རྩིས་ནས་ཕ་མར་གཅེས་དགོས་པ་དྲང་ལྡོག་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གདམས་པ་དེའི་གོ་རིམ་ཞིབ་ཅིང་ནང་དོན་ རྒྱས་པ། རྒྱན་དང་དཔེ་ཡིས་མ་བཅིངས་པར་གསོན་ཉམས་ལྡན་པའི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་བརྗོད་ནས་དོན་དངོས་དང་མཐུན་ལ་ཀློག་པ་ཙམ་གྱིས་སེམས་ལ་རི་མོ་བཞིན་འཆར་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྩོམ་སྟངས་སྤྱད་པ་འདིས་ལེགས་བཤད་ལ་གོ་སྐོན་བློ་འགུག་གི་ནུས་པ་མཐོ་ཞིང་མི་ལ་ཡིད་ཆེས་སྟེར་བའི་གནས་ལུགས་ལྡན་པའི་ནང་དོན་ལེགས་པར་མ་ཟད་སྒྱུ་རྩལ་ལ་ཐོག་ཏུའང་ཚད་མཐོན་པར་སླེབས་ཡོད་པ་རེད།

    གཉིས་པ། མི་ལ་དགེ་བ་སྒྲུབ་ནས་ཉེས་པ་སྤོང་བར་གདམས་པ།

      “ལེགས་རྒུ་བྱས་ན་དཔལ་དུ་སྐྱེ། ཉེས་རྒུ་བྱས་ན་བྱུར་དུ་གྱུར། འདི་གཉིས་གང་བྱ་ཞིབ་ཏུ་བརྟོགས། ཤི་བ་ཡང་དག་ཐར་བ་མེད།”ཅེས་པ་དང་། “འཆི་བའི་དུས་ན་བཙན་ཉེན་བྱེད། སྐྱེ་དགུ་ཀུང་（ཀུན་）ཡང་གཅིག་མི་ཐར། གསོན་གྱི་ཚེ་ན་ལེགས་མ་བྱས། ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ཞར་མ་རུང་། འདི་དག་གང་བྱ་ཞིབ་ཏུ་བརྟོགས།”ཞེས་འཇིག་རྟེན་མི་ཚེ་འདི་རུ་བཟང་ལ་བཟང་ལན་དང་ངན་ལ་ངན་ལན་ཡོད་དེ། ཁྱོད་རང་གིས་སྡུག་པའི་ལས་སྤངས་ནས་བཟང་པོའི་ལམ་དུ་སོང་ན་མཐའ་མར་ངན་སོང་དུ་མི་ལྷུང་ལ། དེ་ལས་ལྡོག་ན་ངན་སོང་དུ་ལྷུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་གནས་ལུགས་སྔོན་ལ་བརྗོད་རྗེས་ཁྱོད་རང་ལམ་གང་ལ་འགྲོ་རྒྱུ་སེམས་ནས་ཞིབ་མོར་དཔྱད་དེ་གཅིག་སྔར་རག་ཏུ་འདེམས་དགོས་པ་ལས་འཆི་བའི་དུས་སུ་བབས་པ་ན་དེ་ལས་ཐར་ཐབས་མེད་དེ་མི་བཙན་པོ་དང་གཉོམ་ཆུང་། ཕྱུག་པོ་དང་དབུལ་བོ། མཐོན་པོ་དང་དམའ་མོ་ཀུན་ཀྱང་མ་ཤི་བར་གཏན་དུ་སྡོད་པ་གཅིག་ཀྱང་མི་སྲིད་པས། གསོན་པའི་དུས་སུ་དགེ་བ་སྒྲུབ་སྟེ་རང་ལ་ཚེ་ཕྱི་མར་འགྲོ་སའི་ལམ་བདེ་མོ་བཟོ་དགོས་པ་ལསརྗེས་སུ་འགྱོད་པ་སྐྱེས་ན་ཕན་གང་ཡང་མེད་པར་བསྟན་ཅིང་། འདི་དག་གི་ནང་དོན་ཐད་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་དང་ཤི་དམྱལ་བ་བཅས་མཚོན་པས། གོང་གི་ཕ་མར་བཀུར་བསྟི་བྱ་བར་གདམས་པའི་ལེགས་བཤད་ལས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཤན་ཤུགས་ཐེབས་པ་ཅུང་ཟབ་པ་དང་གནས་ལུགས་བཤད་པ་འང་སྤྱི་ཚོགས་བྱེ་བྲག་འཚོ་བ་དངོས་བཀོད་མེད་ལ་རྒྱན་དང་དཔེ་ཡིས་བཅིངས་མེད་པ་གོང་བཞིན་མཚུངས་པར་དེའི་སྐབས་ཀྱི་ལེགས་བཤད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་མཚོན་ནོ།།

ལེགས་བཤད་སྤྱིའི་ནང་དོན་ལ་དཔྱད་ན་ངན་པ་དོར་ནས་བཟང་པོ་སྒྲུབ་པ་དང་བྱ་བ་གང་ཞིག་བྱེད་ན་སྔོན་ལ་བསམ་བློ་ཞིབ་མོ་གཏོང་དགོས་པ། རང་གི་དྲིན་ཆེན་ཕ་མར་བཀུར་བསྟི་བྱེད་དགོས་པར་གདམས་པ་དེ་དེང་སྐབས་ཀྱང་མི་ལ་སློབ་གསོ་གཏོང་བའི་ནུས་པ་ཉམས་མེད་པར་ང་ཚོས་མཐོང་ཆེན་བྱེད་འོས་པ་དང་། ནང་དོན་ཐད་ལས་རྒྱུ་འབྲས་སོགས་ཆོས་ལུགས་པའི་ལྟ་བ་བརྗོད་ཡོད་པའི་ལེགས་བཤད་འདི་དག་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་བོད་ལ་དར་བའི་རྗེས་ཡིན་ལ། བོད་སྤྱི་ཚོགས་སུ་དར་ཁྱབ་ཆེན་པོ་བྱུང་ནས་རིག་གནས་འཚོ་བའི་ནང་དུ་ཤུགས་རྐྱེན་ཟབ་མོ་ཐེབས་ཡོད་པ་མཚོན་པ་དང་ཚིག་གི་སྟེང་ནས་ཀྱང་རྐང་བཞི་ཅན་དང་ལྔ་ཅན། དྲུག་ཅན། དེ་ལས་མང་བ་སོགས་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ཡོད་ནའང་ཚང་མ་ཡིག་འབྲུ་བདུན་རེ་ཡིན་པ་མཚུངས་ཤིང་རྐང་བ་བཞི་ཅན་གྱི་ཤོ་ལོ་ཀའི་གཙོ་བོ་ཟིན་པའི་སྐབས་དེར་ཆ་འགྲིག་པའི་རྩོམ་སྟངས་དར་ཁྱབ་ཆེ་བ་མཚོན་ཞིང་བརྗོད་བྱ་གསལ་བཤད་བྱེད་པའི་གནས་ལུགས་དཔེ་ལ་མི་སྦྱོར་བར་ཐད་ཀར་བརྗོད་པ་དང་རྒྱན་སོགས་གོ་དཀའ་བོ་མེད་པར་གོ་སླ་ཞིང་ཉན་བདེ་བའི་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་སྐད་ཆ་ཁོ་ན་བཀོད་པས། བརྗོད་བྱ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་ཐུབ་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཡོད་པ་དང་བོད་ཀྱི་ལེགས་བཤད་ཀྱང་རྩོམ་རིག་གཞན་པ་དང་འདྲ་བར་ངལ་རྩོལ་འཚོ་བའི་ནང་བྱུང་བ་དང་དེ་ནས་རིམ་བཞིན་མེད་པ་ནས་ཡོད་པ་དང་རྣམ་གྲངས་ཉུང་བ་ནས་མང་བར་འཕེལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུད་རིམ་མཚོན་ཡོད། དེ་བས་ང་ཚོས་བོད་ལ་སྔོན་ནས་ལེགས་བཤད་ཀྱི་སྲོལ་ཡོད་པ་དང་དེ་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རང་གི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པས་དུས་ཀྱི་རིང་ཐུང་དང་རྩོམ་རིག་གི་འཕེལ་རྒྱས་ཙམ་ལས་ས་སྐྱ་ལེགས་བཤད་སོགས་དང་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་སློབ་གསོའི་ནུས་པ་ལྡན་པ་དང་། དེ་དག་མཉམ་གཅིག་ཏུ་བཞག་ན། ད་གཟོད་བོད་ཀྱི་ལེགས་བཤད་ཆ་ཚང་ཞིང་ལོ་རྒྱུས་རིང་བོ་ལྡན་པའི་གཞུང་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བ་དང་རང་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་ཁ་གསབ་བྱས་ཏེ་བོད་ཀྱི་འཚོ་བ་དངོས་ལ་ཞབས་འདེགས་བྱེད་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད།

         （རྩོམ་ཐུང་འདི་ནི་ཕྲེང་པ་དམར་པོ་རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་གི་བཀའ་མངགས་ལྟར་སྟག་རིག་རྒན་བཀུར་ལོ་གསར་བཀྲ་ཤིས་བྱ་འགུལ་སྤེལ་ནས་ལོ་ངོ་བཅུ་འཁོར་བར་རྟེན་འབྲེལ་ཞུ་བའི་ཚུལ་དུ་ཕུལ་བ་དགེའོ།།）