Skip to main content Skip to search
བོད་རིག་པའི་ཆ་ལག་ཏུ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་རྒྱུན་ཤེས་དཔྱད་མཛོད་ཆེན་མོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། སྨད་ཆ།
ཀླད་ཀྱི་གཏམ།

ས་སྒང་འདིར་སྐྱེས་ཤིང་སླར་ཤ་རུས་འཐོར་བའི་རྐང་གཉིས་སུ་ཞིག་ཡིན་རུང་། སོ་སོའི་དགའ་ཁ་འཁྱེར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་ཆ་མ་ཆོ་རིགས་ཡོདཔ་ནི་སྨོས་མེད་ཡིན། དེའི་ནང་། ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་པར་མཚོན་ན། དེང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད། ཡ་གའི་མཁས་པ་དེ་རྫིག་རབས་དང་། མ་གའི་བསམ་བློ་བ་དེ་ཐུ་རབས། བར་གྱི་རྩོམ་པ་པོ་དེ་ཨང་དང་བོ་ཡིན་རབས་སོགས། སྐད་ཆ་ཤོམ་པོ་རེའི་འདྲི་ཚིག་རྟག་པར་གོ་ཐོས་སུ་གྱུར་ཡང་། ངེས་དོན་དུ་བཤད་ན། རང་རང་ལ་ཐུན་མིན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་རེ་མངའ་བ་དེས། སོ་སོར་ལག་རྗེས་འཇོག་པ་ལས། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་རུབ་ཀྱིས་འདུས་ནས་མི་གཅིག་གི་སེམས་ཁོང་དུ་སྤུངས་པ་ཉིན་དཀར་གྱི་སྐར་མ་ལས་ཀྱང་དཀོན། འོན་ཀྱང་། སྔ་མའི་ལས་དབང་དང་ད་ལྟའི་ཤེས་འཇོན་གྱིས། ཁ་ལོར་བསྒྱུར་ཏེ། དེ་ལ་དེ་འཇོན་གྱིས་ལས་ཀ་ཕྲན་ཚེགས་རེ་སྒྲུབ་ཐུབ་པ་ཀུན་ལ་ཆོས་ཉིད་ལྟ་བུར་ཆགས་ཡོད། དེ་བས། མིའུ་བདག་ནི། ལོ་ན་ཆུང་དུས་ནས་ཤེས་རིག་གི་རྨུ་ཐག་ལ་འཇུས་ཏེ། རྒྱ་ཇ་ནག་ཕོར་གྱི་ཤེལ་དམ་གཏན་གྲོགས་སུ་བསུས་ནས། ཤོག་ཧྲུལ་འགའ་རེ་ཕར་སློག་ཚུར་སློག་གི་ཀློང་ནས་མི་ཚེ་ཟད་དགོས་པ་ཐོད་པའི་ཁ་ཡིག་ལ་བརྐོས་ཟིན་པས། ང་དང་ང་འདྲ་བ་མང་བོ་ཞིག ཁ་རྗེ་དབང་ཐང་ཞན་ཡང་། རི་བོང་གནམ་རྡིབས་ཀྱི་སེམས་ཁུར་བཞིན། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གྲུ་ཟུར་ཐམས་ཅད་ལ་བསམ་གཞིགས་གཏོང་རྒྱུར་གོམས་པས། དེ་དག་གབ་པ་མངོན་བྱུང་གི་གཟིགས་མོའི་ཆེད། སྨྱུག་རྩེ་དང་ཕབ་གཞོང་གི་འཐབ་ར་ནས། ལང་ཚོ་དེ་ཤེས་མེད་ཚོར་མེད་དུ་རྒས་ཀྱིན་ཡོད་ནའང་ནོངས་འགྱོད་དང་བློ་ཕམ་སྐྱེས་མི་སྲིད། ཁ་ཅིག མི་རྒྱུ་ཡོད་ལ་སྨྱོ། ཟོག་རྩྭ་ཡོད་ལ་སྨྱོ། ཟེར་བའི་དཔེ་ལྟར། མཁས་མིང་གི་གོ་སར་འགྱིང་སྟབས་ཀྱིས་ལས་གཞིའི་རྣམ་གྲངས་ལ་རྩོད་ལེན་དང་ལག་སྙོབ་བྱས་ཏེ། གྲུང་མི་གཙོ། མང་གཙོ་བའི་དུས་རབས་ཤིག་གིས་རྦབ་རྡོས་དེད་དེ། ཤོག་གྲངས་མང་ཉུང་དང་། དངུལ་ལོའི་སྲབ་མཐུག་གི་ཁེ་ལས་གཉེར་བར་དག རྐང་མཐིལ་ནས་སྤྱི་གཙུག་བར་དུ་རིག་གཞུང་ལ་འགན་འཁུར་བའི་ཟུངས་ཁྲག་དེ་མེད་རྐྱེན། ལྟོས་འཇོག་གིས་བསམ་བློ་རེ་བཏང་ན། གྲྭ་རྐྱང་ང་དང་ང་འདྲ་བའི་རིགས་མཐུན་གྱི་སྤུན་ཟླ་མང་བོ་ཞིག་གིས། རྩམ་ཁུག་གི་མཐོ་དམའ་རྩོད་པའི་དུས་རབས་ཀྱི་ཁུགས་སོ་འདིར། རྩམ་ཁུག་རླུང་ལ་སྤུར་ཏེ། ཤེས་ན་བཟང་བོའི་ཁ་དང་། མ་ཤེས་ངན་པའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་རུང་། དབུགས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཚུན་ཆད་ཀྱང་རིག་གཞུང་ཞིག་ལ་བསྟིམ་པ་ནི། ལྔ་བདོའི་དུས་མཐའ་འདིར་རླུང་འཚུབ་ནང་གི་མར་མེར་བགྲང་ཆོག་ཆོག་ལགས། ཅིའི་ཕྱིར་ན། ངའི་ཁ་ཚིག་རྩུབ་ཀྱང་བསམ་པ་དཀར། བྱ་ཕོ་རོག་ནག་ཀྱང་མཆིན་པ་དཀར། ཞེས་པའི་རང་བཞིན་ལས་མ་འདས་སོ།། ཡང་ཁ་ཅིག་དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ། སྔོན་བྱོན་དམ་པ་རེ་འགའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་རློམ་གྱིས། གྲུབ་མཐའ་དང་གྲུབ་མཐའི་བར། མི་སྡེ་དང་ཕྱོགས་ཁ་བར་རྩོད་ཡིག་གི་ཁ་ངན་དུག་ཆུ་གཏོར་ནས། བླུན་རྨོངས་མང་དག་ཅིག་ལོག་ལམ་དུ་འཁྲིད་པའི་སྣེ་མོ་བར་གྱུར་ཏེ། ནམ་ཞིག གྲིབ་ནག་འདྲེ་མཐོང་གིས། རང་སྡེ་རྒྱལ་བའི་དགྲ་ལྷའི་དཔུང་བསྟོད་དགུང་དུ་འཕྱར་བ་ནི། ཆོས་ལམ་རིམ་ཁྲིད་ཀྱིན་ཞེ་སྡང་ཇེ་ཆེ་དང་། སྨན་ཅོང་ཞི་འཐུང་གིན་ནད་པ་ཇེ་ཐུ་རུ་དོན་གྱིས་སོང་བས། མཇུག་འབྲས་ཀྱང་། ཕྱིའི་ཆར་བ་ལས། ནང་ཐིགས་ཆུ་སྡུག་པའི་ཚོད་དུ་ལྷུང་སྟེ། ཡོད་པ་མེད་པར་བཟོས། དར་བ་ཕྱུར་བར་བཏང་བ་མང་དུ་གདའོ། །

དེ་བས། བདག་གིས་བསམ་བློ་བཞི་གསུམ་བཅུ་གཉིས་བཏང་བའི་ཡང་སྙིང་ནི། ད་ཐེངས་ལྒིགས་བམ་གྱི་གདགས་སྲིབ་དང་ངག་རྒྱུན་གྱི་ལ་དགུ་ལུང་དགུ་བརྒྱུད་དེ། རང་ཅག་གི་གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་གསུང་རྒྱུན་དྲི་མ་མེད་པ་གཞིར་བཞག མདོས་གླུད་གཏོ་གསུམ་གྱི་ཆོ་ག་མང་བོས་ཁོག་ཕུབ། ཡིག་རིགས་གཞན་གྱི་ལེགས་ཆའི་ཟུར་བརྒྱན། ཐ་ན་འཇིག་རྟེན་རྒན་པའི་ངག་རྒྱུན་མང་བོ་བཏུས་ཏེ། སྐྱིད་ལ་སྡུག་པའི་མི་ཚེའི་ཁྲོད 《རྒྱུན་ཤེས་དཔྱད་མཛོད་ཆེན་མོ》 འདི་བརྩམས་གྲུབ་གནང་བ་ནི། བྱེ་དོང་བྲུས་ཏེ་གསེར་རྡོག་རྙེད་པའི་ཚོད་དུ་རློམ་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་ནི། རང་ཅག་གི་རྒྱུན་ལྡན་འཚོ་བའི་ཁྲོད། ཆུ་ལ་ཆུ་བཞག་གི་ཚུལ་དུ་སིམ་པའི་རྒྱུན་འཁྱེར་གྱི་ཤེས་བྱ་འདི་རྣམས། བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་རུས་རྐང་ལ་སིམ་པར་མ་ཟད། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གྲུ་ཟུར་རེ་རེ་ན་གསེར་རྡོག་ལྟར་བྲིན་སྒོ་ཆེ་ནའང་། གནམ་ཀ་མེད་འོག་གི རྒོད་པོ་མཐུར་མེད་ཀྱི་མཁས་དབང་དག་གིས། རྒྱ་ཆེན་གཏིང་ཟབ་ཀྱི་རིག་གཞུང་ལ། ཉིན་མཚན་ཁོར་མོ་ཡུག་ཏུ་སྤྱན་འབྲས་ཤོར་ཏེ། བར་མ་དོར་ལུས་ཤིང་། ཡང་མཁས་རློམ་འགའ་ཞིག དབྱེ་ཞིབ་དང་བརྟག་དཔྱད་ཡེ་མི་གནང་བར། རྨོངས་དད་དང་ལྒིན་རྟགས་ཀྱི་སྡོམ་ཚིག་བཀོད་པ་ནི། ཤེས་རིག་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཆུང་ཞིང་། རང་རིགས་ལ་ཞེན་ཁོག་ཆུང་བའི་རང་མཚང་ཕྱིར་མངོན་པའི་དན་རྟགས་ཤིག་ཏུ་མཐོང་། དེ་བས། རེབ་གོང་ཤེས་རིག་གླིང་ནས། ༢༠༠༦ ལོའི་ཟླ ༦ ཚེས ༡༥ ནས་དབུ་ཚུགས་ཏེ། ༢༠༡༤ ལོའི་ཟླ ༦ ཚེས ༤ བར། 《རྒྱུན་ཤེས་དཔྱད་མཛོད་ཆེན་མོ》འདི་རྩོམ་པའི་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་དུ། རང་གི་སྒེར་གཉེར་རེབ་གོང་དཔེ་མཛོད་ཁང་འདི་ཉིད། ཆར་བ་ཆུ་གྲོགས་དང་། ཉི་མ་མེ་གྲོགས་སུ་གྱུར་བ་ལས་གཞན། ལོ་ངོ་བརྒྱད་ཀྱི་རིང་། ཐ་ན་རང་ཤག་ཏུ་དགེ་ཕྲུག་ཙམ་ཡང་གཡོག་ཏུ་མ་བཀོལ་བར། ཇ་མ་ཆུ་ལེན་སོགས་ཀྱང་རང་སྟེང་དུ་བླངས་ཏེ《རྒྱུན་ཤེས་དཔྱད་མཛོད་ཆེན་མོ》འདི་ནར་སོན་པ་ནི། ཕྱིར་འདང་རེ་བརྒྱབ་ན་དྲང་ལམ་དུ་གོམ་པ་སྤོས་ཚར་ཞིང་། རང་གི་དགེ་རྩ་ལ་དགའ་བ་དང་རློམ་སེམས་ཕྲན་བུ་དང་བཅས་ཏེ། ཡ་ཆུང་སེམས་ཀྱི་དཀྱིལ་ནས་དྲོད་ཐིགས་ཤིག་ཀྱང་བཅོས་མིན་དུ་འཕྱུར་ཡོང་།

སྤྱིར་ན། 《རྒྱུན་ཤེས་དཔྱད་མཛོད་ཆེན་མོ》འདིའི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་འདྲ་པར་རམ་རི་མོ་བཀོད་དེ་གསལ་བཤད་བྱེད་རྒྱུ་ནི། ཀློག་མཁན་རྣམ་པར་ཆེས་ཡག་ཤོས་ཏེ། དེང་སང་བོད་རང་གི་མར་དྲི་དང་རྩམ་དྲི་འཐུལ་བའི་རྒྱུན་ཤེས་རིག་གནས་འདི་དག་ཉག་ཕྲ་ཞིང་། འགའ་ཞིག་ཕྱི་ཐོགས་པའི་མིང་ཙམ་ཡང་རྣ་ལམ་དུ་མ་སོན་པ་མང་དུ་འབྱུང་བས་སོ།། ཡིན་ནའང་། ད་ཐེངས་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་མང་ཞིག་གིས་ལག་ལེན་དུ་མ་ཐེབས་པ་ཡིད་རབ་ཏུ་ཕངས་ཀྱང་། སླད་མར་རེ་འདོད་དོན་འཁྱོལ་དུ་ཡོང་བའི་སྨོན་པ་ཤིན་ཏུ་ཟབ།

ལྷག་པར་དུ། ཤེས་ཡོན་གྱི་རིན་གོང་ཡི་དྭགས་ཀྱི་སུག་པ་ལས་ཕྲ་ཞིང་། དཔལ་འབྱོར་གྱི་གོང་ཚད་བྲེ་ཏའི་ལྟོ་བ་ལས་ཆེ་བའི་དུས་ཀྱི་མར་གཤམ་འདིར། བསྟན་འཛིན་བསྟན་བཤིག་ལས་ཐུ་བའི་བླ་གྲྭ་འཇོན་པོ་ཁག་གཅིག འདོད་ཡོན་ལ་བྱ་རྒོད་གཟན་ལ་འབབ་པ་བཞིན། དུས་རབས་ཀྱི་རྗེས་ཆོད་ཁུལ་གྱིས། ཚོང་ལས་ཀྱི་ཁ་དར་ཞིང་། གྲོང་ཆོག་གི་ཉ་འདུར་བའི་ཁེ་ལས་ཁྲོད། ནང་ན་ཉམས་རྟོགས་སྤུ་རྩེ་ཙམ་མེད་ཀྱང་། ད་དུངབྱང་སེམསདང་ཡང་སྤྲུལ། རྟོགས་ལྡནདངསྐུ་ལོའིསྐྱག་རྫུན་གྱི་བརྡ་ཁྱབ་དང་བརྙན་པར་གྱི་རླུང་རྟ་དྲ་རྒྱའི་རྨུ་ཐག་གི་སྣེ་མོ་བཀལ་ཏེ། དྲ་ཐོག་ཏུ་ཁྱི་ལུད་བཞིན་སྤུངས་ཤིང་སྙིགས་རྫོབ་བཞིན་བརྒྱུད་སྒྲོགས་གནང་བ་ལ། ཁ་ལག་སྙིང་གསུམ་གྲོན་པའི་དུས་རབས་འདིར། ཉམ་ཆུང་བདག་གིས་ལག་འབབ་སྐར་གང་ལ་མ་རེ་བར། དུང་སེམས་ཞིག་གི་ཐུ་འོག་ནས། སྐུད་སྣེ་ཁབ་ཁྲིད་དང་། ཆར་སྣེ་རླུང་ཁྲིད་ཀྱི་དཔེ་ལྟར། ལོ་ངོ་བརྒྱད་ཀྱི་དུས་ཚོད《རྒྱུན་ཤེས་དཔྱད་མཛོད་ཆེན་མོར》གྲོན་པ་འདི། ངན་པས་རང་བསྟོད་དང་། ཁ་ཏས་སྒྲོ་བསྟོད་དུ་འགྲོ་མི་འགྲོ བོད་ཀྱི་ཕྱི་རབས་པ་དག་གིས་གོང་ཚོད་རྒྱག་པ་ལས། ངས་འདི་ནས་ཁ་ཚོན་གཅོད་དགོས་དོན་མེད།

ཕྲན་བུའི་མི་གཤིས་ནི། བྱ་ལས་གང་ལ་འཇུག་ཀྱང་། སྟག་གི་རྔ་མར་མི་འཇུ་ཞིང་། བཟུང་གི་ནངས་མོ་མི་གཏོང་བའི་བག་ཆགས་དེ་མཐུག་རྐྱེན། 《རྒྱུན་ཤེས་དཔྱད་མཛོད་ཆེན་མོ》འདིའི་མགོ་མཇུག་བར་གསུམ་དུ། སྐྱ་ཆད་སྔོ་སྡུག་གི་འཚོ་བ་ལ་གདོང་གཏད་དེ། རྒྱུ་ཆ་འཚོལ་སྡུད་དང་། གཞན་ལ་འདྲི་བརྩད། ཞིབ་འཇུག་ཡང་ཡང་བྱས་པ་སྟེ། དཔེར་ན། ནང་བསྟན་གྱི་རྒྱུ་ཆ་ལས་གཞན། བོན་གྱི་བསྟན་འགྱུར་ཕལ་ཆེར་ལ་བལྟ་ཀློག་གནང་བ་དང་། ཁུངས་ལུང་དང་རྒྱབ་རྟེན་གྱི་དཔྱད་གཞིའི་རྒྱུ་ཆ་མང་བོ་འཚོལ་སྡུད་དང་། བདེན་པ་བདར་ཅི་ཐུབ་ཀྱིས་འདོར་ལེན་གནང་བར་མ་ཟད། ཕོ་རབ་གཅིག་གི་བློ་རྩེ་ལས། ཕོ་འབྲིང་གསུམ་གྱི་གྲོས་བསྡུར་དགའ་བའི་དགོངས་དོན་བཞིན། སྐབས་སྐབས་སུ་ཆེད་མཁས་པ་མང་བོ་ཤེས་རིག་གླིང་དུ་གདན་དྲངས་ནས། དབྱེ་ཞིབ་དང་གྲོས་ཐག་ཆོད་པར་བྱས་ཏེ། དཔྱད་བརྡར་མང་དུ་བྱས་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ། དྲིན་ཆེན་གྱི་ཕ་དམ་པ་མཁར་བྱམས་ལགས་ཀྱིས། བཀའ་འགྱུར་དག་ཚར་གཅིག་ལ་གསེར་ལྗགས་གྲུབ་པའི་ཞོགས་པ་དེར། ང་ལ་སྙིང་ཉེ་བའི་ཚུལ་གྱིས། བུ་རྒོད་པོ། མ་ལ་བུ་དགོས། བུ་ལ་སྙིང་དགོས། སྙིང་ལ་རུས་པ་དགོས་ཟེར་བས། ང་འཇིག་རྟེན་རྒད་པོ་ཞིག་གིས་བཀའ་འགྱུར་དག་ཚར་གཅིག་བཏོན་ཚར་ན། ཁྱོད་ཀྱིས《རྒྱུན་ཤེས་དཔྱད་མཛོད་ཆེན་མོ》འདི་ངེས་པར་དུ་བརྩམས་གྲུབ་གནང་དགོས་ཞེས་སྐུལ་ལྕག་གནང་བ། མར་མེ་སྣུམ་སྣོན་གྱི་ཚུལ་དུ་གྱུར་བ་དང་། རྟེན་འབྱུང་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཁོང་སྐུ་གྲོངས་པའི་ཕྱི་ལོ ༢༠༡༤ ཟླ ༤ ཚེས ༨ གྱི་དུས་སྐར་ལ་ཐོན་ཚེ། གཞིས་ཀ་ནས་དུས་མཆོད་ཉིན་བཅོ་ལྔར་བསྒྲུབས་རྗེས། ཞུས་དག་དབུ་རྩོམ་པ་ལ་ཁེལ་བའང་། དོན་གྱིས་དགོངས་རྫོགས་སུ་གྱུར་བར་སྙམ་མོ། །

འོན་ཀྱང་། 《རྒྱུན་ཤེས་དཔྱད་མཛོད་ཆེན་མོ》འདིའི་མགོ་མཇུག་བར་གསུམ་དུ། ཀློག་མཁན་གྱི་ཆ་ནས་ཀྱང་། ལྟ་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་། མཐོང་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་སོང་བ་དང་། རྩོམ་མཁན་གྱི་ཆ་ནས་ཀྱང་། ཆུ་དྲོད་འཇམ་གྱིས་ཤ་མ་ཚོས་པ་དང་། གཏམ་ཉག་ཉོག་གིས་དོན་མ་གོ་བ་ཡོད་པའི་ཁར། མི་སྐྱོན་མེད་འཛམ་བུ་གླིང་ན་མེད། ཤིང་སྐྱོན་མེད་རྒྱ་རྫོང་ནགས་ན་མེད་པའི་དཔེ་བཞིན། ཚིག་དོན་གཉིས་ཆར་ནས་མ་དག་པ་མང་དུ་འབྱུང་བ་གདོན་མི་ཟ་བས། དཔྱོད་ལྡན་དག་གིས། མི་སྐྱོན་འདོན་དགོས་པ་དང་། ཤིང་སྐྱོན་གཞོག་དགོས་པ་ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀྱི་གཏམ་མོ། །

ཡང་གཅིག་བཤད་ན། 《རྒྱུན་ཤེས་དཔྱད་མཛོད་ཆེན་མོ》འདི་ནི། རང་ཅག་རིག་གཞུང་ཁྲོད། ཨེ་ཡོད་ནང་གི་དེ་ཡོད་དང་། སྒོ་ངའི་ནང་གི་སེར་ཐིག་ལྟ་བུ་ཞིག་མིན་རུང་། བུ་ཨེ་བཟང་བརྒྱ་སྡེའི་ཁ་དང་། འབབ་ཅི་ཡོད་ཁུག་མའི་ནང་དུ་བཅུག་ཡོད་པས། བསྐལ་བའི་ཡུར་བ་ལས། སྲིད་པའི་ཆུ་དྲངས་པའི་རྫ་ཆུ་བསིལ་མ་དེར་རློམ་གཤིས། ཤེས་ལྡན་པ་དག་གི་སྐོམ་སེལ་ཀྱི་བདུད་རྩི་དང་། སྐུ་ཚེའི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་གསོས་སྨན་དུ་འགྱུར་རྒྱུའི་རེ་སྨོན་དང་སྐྱབས་འཇུག་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཞུ་བ་དང་ཆབས་ཅིག 《རྒྱུན་ཤེས་དཔྱད་མཛོད་ཆེན་མོ》འདིའི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་འགན་སྒྲུབ་དང་། བདག་ལ་ལྷག་བསམ་ཟོལ་མེད་ཀྱིས་ཐུགས་ཁུར་གནང་བའི་གཅུང་བོ་ཤེས་རབ་དང། གཞན་ཡང་། རྒྱུ་ཆ་འཚོལ་སྡུད་སོགས་རམ་འདེགས་གང་མང་གནང་བའི་བློས་ཐུབ་ཀྱི་གྲོགས་པོ་བདུད་འདུལ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་གཉིས་ལ་སྙིང་ཁོང་རུས་པའི་གཏིང་ནས་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུའོ། །

རྩོམ་པ་པོས ༢༠༡༤ ཟླ ༦ ཚེས ༤ ལ།

ལེའུ་བཅུ་གསུམ་པ། རྒྱུན་སྤྱོད་རི་མོའི་སྐོར།
བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད།

བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད་ནི་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ལ་ཕུལ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རང་གཞན་གྱི་བསོད་ནམས་གསོག་པའི་སླད་དུ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་དམིགས་རྟེན་ཙམ་དུ་བྱས་ནས་ཕུལ་ན་བཀྲ་ཤིས་རྒྱ་མཚོའི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཐུགས་སྨོན་གྱིས་ཟིན་པ་སྟེ།

༡ གདུགས་དཀར་གསེར་གྱི་ཡུ་བ་ཅན་དབུ་ལ་ཕུལ་བས་ལུས་ཅན་ཀུན་ཉོན་མོངས་པའི་ཚ་གདུང་ལས་སྐྱོབ་པ་དང་། ༢ གསེར་ཉ་གཡུ་གཤོག་ཅན་སྤྱན་ལ་ཕུལ་བས་ཀུན་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་སྦྱིན་པ་དང་། ༣ དྲི་བཟང་པདྨ་ལྗགས་ལ་ཕུལ་བས་པདྨ་འདམ་དང་ཆུ་ལ་སྐྱེས་ཀྱང་འདམ་དང་ཆུ་མི་ཆགས་པ་ལྟར། འཁོར་བར་གནས་ཀྱང་འཁོར་བའི་སྐྱོན་གྱི་མི་གོས་ཤིང་། རྫུན་སྤངས་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་བརྙེས་ནས་ལྗགས་པདྨ་ལྟ་བུ་འཐོབ་ནས་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་། ༤ བྱང་སེམས་སྐྱེ་བ་ལྔ་བའི་དུང་སེམས་ལ་ཕུལ་བས་བཞི་བཅུའི་ཚེམས་ཕྲེང་མངོན་པར་གསལ་ཞིང་རོ་བྲོ་མཆོག་འཐོབ་པར་མ་ཟད། དུང་གི་ཚེམས་པར་ནས་ཆོས་སྒྲ་ཕྱོགས་བཅུར་སྒྲོགས་པ་དང་། ༥ བུམ་པ་བདུད་རྩིའི་བཀང་ཞིང་དཔག་བསམ་ཤིང་གི་ཁ་རྒྱན་ཅན་མགྲིན་པ་ལ་ཕུལ་བས། བུམ་པ་བཅུད་ཀྱིས་བཀང་བ་ལྟར་རང་རྒྱུད་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིས་བཀང་ནས། གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ཚིམ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་འབད་མེད་དུ་འབྱུང་བ་དང་། ༦ རིན་ཆེན་དཔལ་བེའུ་འཇའ་འོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཐུགས་ལ་ཕུལ་བས་རྣམ་མཁྱེན་ཐོག་མཐའ་མེད་པ་ཟབ་ལ་རྒྱ་ཆེ་བའི་སྟོབས་རང་རྒྱུད་ལ་འཐོབ་པ་དང་། ༧ བསྟན་པ་མི་ནུབ་པའི་རྒྱལ་མཚན་སྐུ་ལ་ཕུལ་བས། ཕས་རྒོལ་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལས་རྒྱལ་ཞིང་།སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དེ་མི་ཕལ་བ་ལས་སུམ་འགྱུར་གྱིས་འཕགས་པ་འཐོབ་པ་དང་། ༨ ཉོན་མོངས་དྲུངས་འབྱིན་འཁོར་ལོ་ཞབས་ལ་ཕུལ་བས་ཕས་རྒོལ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཞིང་། ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བས། གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་འདུལ་བ་སོགས་མདོར་ན་རྟགས་བརྒྱད་ཕུལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། བཀྲ་ཤིས་དཔལ་ལ་སྤྱོད་པར་ཐུགས་སྨོན་གྱིས་ཟིན་པའོ། །

ཡང་ན། གདུགས་དཀར་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབུ་གདུགས་ལྟར་རྒྱས་པ་མཚོན་པ། གསེར་ཉས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་ལྡན་པ། པདྨས་ཞལ་དཀྱིལ་ཁེབས་པའི་ལྗགས། ཆོས་དུང་གིས་དཔལ་གྱི་མགུལ་བ།དཔལ་བེའུ་ཡིས་ཐུགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན། ནོར་བུས་ལྷའི་ཡོན་ཏན། འཁོར་ལོས་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཚོན་བྱེད་སྦྱར་བ་སོགས་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བའང་ཡོད།

མཚོན་དོན་ལ། བཀྲ་ཤིས་བརྩེགས་མདོ་ལས། ན་མོ་དབུ་ལ་བཀྲ་ཤིས་གདུགས་ལྟར་སྐྱོབས། །སྐུ་ལ་བཀྲ་ཤིས་མི་ནུབ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག །གསུང་ལ་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་དུང་གཡས་སུ་འཁྱིལ།།ཐུགས་ལ་བཀྲ་ཤིས་དཔལ་གྱི་དཔལ་བེའུ་གསལ། །སྤྱན་ལ་བཀྲ་ཤིས་རིན་ཆེན་གསེར་གྱི་ཉ། །ལྗགས་ལ་བཀྲ་ཤིས་པདྨོ་ལོ་འདབ་རྒྱས། །མགུལ་ལ་བཀྲ་ཤིས་རིན་ཆེན་བུམ་པ་འཁྱིལ། །ཕྱག་ལ་བཀྲ་ཤིས་ཡོན་ཏན་ནོར་བུ་མཆོག །ཞབས་ལ་བཀྲ་ཤིས་འཕྲིན་ལས་འཁོར་ལོ་ལྔ།།བཀྲ་ཤིས་རྫས་བརྒྱད་དངོས་གྲུབ་དམ་པའི་མཆོག །རྫས་མཆོག་བརྒྱད་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་གང་ཡིན་པ། །དེང་འདིར་བདག་ཅག་རྣམས་ལ་བཀྲ་ཤིས་ཕོབ། །བཀྲ་ཤིས་དེས་ཀྱང་དེང་འདིར་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་སོ། །ཞིབ་ཏུ་པཎ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མའི་བཀྲ་ཤིས་རྫས་རྟགས་ཀྱི་བཤད་པ་ཁག་གཅིག་ཅེས་པར་གཟིགས་པར་ཞུ།

བཀྲ་ཤིས་རྫས་བརྒྱད།

འདུལ་བ་དང་མདོ་དྲན་ཉེ་སོགས་ལས། བཀྲ་ཤིས་རྫས་བརྒྱད་ཀྱི་དོན་འདི་ལྟར་གསུངས་སྟེ། སྔོན་ལྷ་དང་ལྷ་མིན་འཐབ་པའི་ཚེ་ན། བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་ལྷ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷའི་དབང་བོར་ཕུལ་བས།བཀྲ་ཤིས་པ་བྱུང་ཞིང་། དེ་བཞིན་སྟོན་པ་ལ་ཕུལ་བས་ཀྱང་། རང་གཞན་ཀུན་ལ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་མཚན་མ་བྱུང་བས། སྟོན་པས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་ཡང་། བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་རྫས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས། མདོར་ན། བཀྲ་ཤིས་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། སྔར་བྱས་པ་ཡི་བསོད་ནམས་ཀྱིས། །མཐུན་པའི་ཡུལ་དུ་གནས་པ་དང་། །བདག་ཉིད་མཆོག་གིས་སྨོན་ལམ་བྱ། །འདི་ནི་མཆོག་གི་བཀྲ་ཤིས་སོ། །ཞེས་དང་། མཚན་བརྗོད་ལས། ཆོས་ཤིས་བཀྲ་ཤིས་བཀྲ་ཤིས་འབྱུང་། །བཀྲ་ཤིས་ཀུན་གྱིས་བཀྲ་ཤིས་པ། །གྲགས་པའི་བཀྲ་ཤིས་སྙན་གྲགས་དགེ །ཞེས་པ་ལྟར།

དང་བོ་མེ་ལོང་ནི། གཟུགས་ཀྱི་ལྷ་མོ་འོད་འཆང་མའི་སྟོན་པ་ལ་མེ་ལོང་ཕུལ་བས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྒྲིབ་གཉིས་བྲལ་ཞིང་། རྣམ་དག་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་རྫས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་། གཉིས་པ་གི་ཝང་ནི། གླང་བོ་ཆེ་ནོར་སྐྱོང་གིས་སྟོན་པ་གི་ཝང་ཕུལ་བས། ཉོན་མོངས་པའི་ནད་སེལ་བར་དང་། གསུམ་པ་ཞོ་ནི། ཁྱིམ་བདག་བཟང་སྐྱོང་དང་། ཡང་ན། ཞིང་བའི་བུ་མོ་ལེགས་སྐྱེས་མས་ཞོ་ཕུལ་བས། དུག་གསུམ་ཞི་ཞིང་སྙིང་བོ་རྣམ་དག་མཆོག་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། བཞི་བ་རྩྭ་དུར་བ་ནི། བྲམ་ཟེ་ཀུན་རྡ་ལི་དང་། རྩྭ་འཚོང་གི་ཁྱེའུ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་རྩྭ་དུརྦ་ཕུལ་བས། སྐྱེ་འཆི་རྒས་རྒུད་མེད་པའི་སྐུ་འཐོབ་པ་དང་། ལྔ་བ་ཤིང་བིལ་བ་ནི། ཤིང་གི་ལྷ་མོ་འམ་ཚངས་པས་ཤིང་བུལ་བ་ཕུལ་བས། རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ལུགས་ལྡོག་ཏུ་དག་ནས། མྱང་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་མངོན་དུ་གྱུར་བ་དང་། དྲུག་པ་དུང་དཀར་ནི། ལྷའི་དབང་བོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་དུང་དཀར་གཡས་འཁྱིལ་ཕུལ་བས། ཐེག་གསུམ་ཆོས་འཁོར་མ་ནོར་བར་སྒྲོགས་ནུས་པ་དང་། བདུན་པ་ལི་ཁྲི་ནི། སའི་ལྷ་མོ་བརྟན་མ་འམ་བྲམ་ཟེ་སྐར་རྒྱལ་གྱིས་ལི་ཁྲི་ཕུལ་བས། ཁམས་གསུམ་དབང་དུ་བསྡུས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲིད་ཆེན་པོ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་དང་། བརྒྱད་པ་ཡུངས་དཀར་ནི། ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེས་ཡུངས་དཀར་ཕུལ་བས། བདུད་བགེགས་འཇོམས་ཤིང་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བའི་མཐུ་སྟོབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཚོན་པ་ཡིན།

མདོར་ན། མི་མཐུན་མཐའ་དག་ཞི་ཞིང་། ལས་བཞི་འགྲུབ་པའི་བཀྲ་ཤིས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྫས་མཆོག་བརྒྱད་ཅེས་རི་མོ་བཀོད་དེ་བཤམས་སྲོལ་ཡོད་དོ། །

རྒྱལ་སྲིད་སྣ་བདུན།

རྒྱལ་སྲིད་སྣ་བདུན་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་འཁོར་བསྒྱུར་བྱོན་པའི་ཚེ། ནང་གི་བསོད་ནམས་ཀྱི་མཐུ་སྟོབས་ལས་འབྱུང་ཞིང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱལ་ཕྲན་གཞན་རྣམས་མངའ་ཁོངས་སུ་སྡུད་ནུས་པས། རྒྱལ་སྲིད་སྣ་བདུན་ཞེས་བྱ་ལ། དང་བོ་འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེ་ནི། འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་ལས་ལེགས་བྱས་ཤིང་། །རྩིབས་སྟོང་ལྡན་པའི་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་བ། །ཉི་མ་གཉིས་པ་ལྟ་བུར་མཁར་འཕགས་ཏེ། །དཔག་ཚད་འབུམ་ལམ་ཉི་མ་གཅིག་གིས་གཅོད། །དེའི་མཐུས་ནམ་མཁའི་ལམ་ནས་དཔུང་ཚོགས་བཞི། །གླིང་བཞི་ལྷ་གནས་དང་བོར་བགྲོད་བྱེད་པའི། །འཁོར་ལོ་རིན་ཆེན་ཕུལ་བས་འགྲོ་བ་ཀུན། །ཆོས་ཀྱི་སྲིད་ལ་དབང་བསྒྱུར་འཐོབ་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། །འཁོར་སྒྱུར་གྱི་རྒྱལ་བོའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་གྲུབ་པའི་གསེར་གྱི་རྩིབས་མ་སྟོང་ལྡན། རྒྱ་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་པ། ནམ་མཁར་འཕགས་ཚེ། སྡང་དགྲ་ཀུན་ལས་རྒྱལ་ཞིང་། ཐམས་ཅད་དབང་དུ་བསྡུ་བར་གྲགས་པས། བགྲོད་བྱེད་དང་མཚོན་ཆ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །

གཉིས་པ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ནི། རིན་ཆེན་བཻཌཱུརྱ་ཡི་ཟུར་བརྒྱད་ལས། །སྤྲོས་པའི་འོད་ཀྱིས་དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཡི་བར། །མཚན་མོ་འང་ཉིན་མོ་བཞིན་དུ་སྣང་བྱེད་ཅིང་། །ཚ་བས་བདུངས་ཚེ་འོད་ཀྱིས་བསིལ་བ་སྟེར། །དེར་ནི་དུས་མིན་འཆི་དང་ནད་རྣམས་སེལ། །ཡིད་ལ་གང་བསམ་ཕལ་ཆེར་འབྱུང་འགྱུར་བའི། །ནོར་བུ་རིན་ཆེན་ཕུལ་བས་འགྲོ་ཀུན་གྱི། །ཆོས་ལྡན་རེ་བ་ཡིད་བཞིན་འགྲུབ་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། བཻཌཱུརྱ་ལས་གྲུབ་པའི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་མཐོན་མཐིང་དྲི་མེད་འོད་ཀྱིས་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཅུ་སྣང་བར་བྱེད་ནུས་ཤིང་། གླིང་བཞིའི་འགྲོ་བ་དབུལ་ཕོངས་སེལ་ཞིང་། ནད་དང་དུས་མིན་འཆི་བ་སོགས་མི་འབྱུང་ལ། གང་བསམ་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པ་ཞིག་གོ །

གསུམ་པ་བཙུན་མོ་རིན་ཆེན་ནི། ཡིད་འོང་ལྟ་ན་སྡུག་པའི་བུད་མེད་ནི། །ལུས་དང་ཁ་ནས་དྲི་ཞིམ་རབ་ཏུ་འབྱུང་། །གང་གིས་རེག་ན་བདེ་བའི་མཆོག་སྟེར་ཞིང་། །གླིང་དེར་བཀྲེས་སྐོམ་མྱ་ངན་སེལ་བར་བྱེད། །བུད་མེད་སྐྱོན་ལྔ་སྤངས་ཤིང་ཡོན་ཏན་ནི། །རྣམ་པ་བརྒྱད་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་གྱུར་བའི། །བཙུན་མོ་རིན་ཆེན་ཕུལ་བའི་འགྲོ་བ་ཀུན། །ཟག་མེད་བདེ་བ་ཆེ་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། རྒྱལ་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའི་བུད་མེད་གཟུགས་ལང་ཚོ་ལྟ་ན་སྡུག་ཅིང་། རིག་པ་དྭངས་ལ་ངག་འཇམ་པ། ཁ་ནས་ཨུཏྤལ་གྱི་དྲི་འཐུལ་བ། བུད་མེད་ཀྱི་སྐྱོན་སྤངས་ཤིང་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ། སྒྱུ་རྩལ་ལ་མཁས་ཞིང་། མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཡིད་འཕྲོག་པར་བྱེད་པའོ། །

བཞི་བ་བློན་པོ་རིན་ཆེན་ནི། གཞན་ལ་མི་འཚེ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྤངས། །ཡང་དག་ཐ་སྙད་ལས་ལ་སྐྱོ་བ་མེད། །ས་ཡི་བདག་པོའི་ཡིད་ལ་བསམ་པ་རྣམས། །མ་སྨྲས་པར་ཡང་ཤེས་ནས་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །དཔུང་རྣམས་འགྲོ་དང་གནས་དང་ལྡོག་པ་ཡིས། །བྱ་བ་ཀུན་ལ་རབ་ཏུ་མཁས་གྱུར་བའི། །བློན་པོ་རིན་ཆེན་ཕུལ་བས་འགྲོ་བ་ཀུན། །རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་ཇི་བཞིན་སྐོང་བར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། བློན་པོ་རིན་ཆེན་ནི། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འབྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ།གཞན་ལ་མི་འཚེ་ཞིང་། ཆོས་བཞིན་སྤྱོད་ལ། འཁོར་བསྒྱུར་གྱིས་ཇི་ལྟར་བགོ་བ་བཞིན། སྐད་ཅིག་ལ་སྒྲུབ་ནུས་ཤིང་། གཏོང་ཕོད་ཆེ་ལ། དམག་དཔུང་གི་ཁ་ལོར་བསྒྱུར་བ་ལ་མཁས་པ་ཞིག་གོ།

ལྔ་བ་གླང་བོ་རིན་ཆེན་ནི། ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་གངས་ཀྱི་རི་བོ་འདྲ། །རང་བཞིན་གླང་བོ་སྟོང་གི་སྟོབས་དང་ལྡན། །ཉི་མ་གཅིག་ལ་འཛམ་གླིང་ལན་གསུམ་བསྐོར། །ཅང་ཤེས་སྐུད་པ་ཡིས་ཀྱང་དཀྲི་བར་ནུས། །གཞན་ལ་མི་གནོད་མི་འཁྲུག་དལ་གྱིས་འགྲོ། །ཕ་རོལ་སྡེ་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་པ་ཡི། །གླང་བོ་རིན་ཆེན་ཕུལ་བས་འགྲོ་བ་ཀུན། །ཐེག་པ་མཆོག་གི་བཞོན་པས་བགྲོད་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། གླང་ཆེན་ཐད་ཀར་མཆེ་བ་དྲུག་དང་ལྡན་པ། སྤྱི་གཙུག་དམར་ཞིང་དཔང་མཐོ་བ། གླང་བོ་སྟོང་གི་སྟོབས་མངའ་བ། གཡུལ་ལས་རྒྱལ་ཞིང་ཤིན་ཏུ་མགྱོགས་པ་ཞིག་གོ །

དྲུག་པ་རྟ་མཆོག་རིན་ཆེན་ནི། མེ་ཏོག་ཀུ་མུད་ད་བཞིན་རབ་ཏུ་དཀར། །ལྷ་ཡི་གཙུག་རྒྱན་ནོར་བུ་སོགས་ཀྱིས་བརྒྱན། །མདོག་དང་དབྱིབས་དང་བོངས་ཚོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །བསྒོ་ན་ཉིན་གཅིག་འཛམ་གླིང་ལན་གསུམ་བསྐོར། །ལུས་ལ་ནད་མེད་གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་ཅན། །ཡོངས་སུ་ངལ་བ་མེད་པའི་བཞོན་པ་ནི། །རྟ་མཆོག་རིན་ཆེན་ཕུལ་བས་འགྲོ་བ་ཀུན། །རྫུ་འཕྲུལ་མཆོག་གི་ཤུགས་དང་ལྡན་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། རྟ་མཆོག་རིན་ཆེན་ནི། མདོག་སྔོ་ལ་སྤུ་སྡུག་རྨ་བྱའི་མགྲིན་འདྲ་བ། ནད་མེད་འཚེར་སྐད་ཀྱིས་འཛམ་གླིང་ཁྱབ་པ། བདག་པོའི་ཐུགས་ལ་གང་ཤར་རྟོགས་པ། ཉིན་གཅིག་ལ་འཛམ་གླིང་བསྐོར་ནུས་པ་ཞིག་གོ །

བདུན་པ་ཁྱིམ་བདག་རིན་ཆེན་ནི། རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་མཐོན་ཀ་མརྒད་དང་། །གསེར་དང་དངུལ་དང་སྦུག་ལ་སོགས་པ་ནི། །ཟད་པ་མེད་པས་ས་ཕྱོགས་རབ་འགེངས་པ། །དེ་ཡི་འབྱོར་བ་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པ་སྟེ། །གཡོ་དང་སྒྱུ་མེད་གཞན་ལ་གནོད་པ་མེད། །སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དགའ་འགྱུར་བའི། །ཁྱིམ་བདག་རིན་ཆེན་ཕུལ་བས་འགྲོ་བ་ཀུན། །གསུང་རབ་རིན་ཆེན་མཛོད་ཀུན་འཛིན་པར་ཤོག །གསུངས་པ་ལྟར། གསེར་དངུལ་སོགས་རིན་ཆེན་ཟད་མཐའ་མེད་ཅིང། གཡོ་སྒྱུ་བྲལ་ཞིང་། གཞན་ལ་འཚེ་བ་མེད་པ། སྐྱེ་བོ་ཀུན་དེ་ལ་དགའ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ །

གོང་གསལ་རྒྱལ་སྲིད་སྣ་བདུན་འདི་མཆོད་རྫས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། རྒྱུན་སྤྱོད་ཀྱི་ཅ་ལག་སྣ་ཚོགས་དང་། ཐང་ག མཆོད་སྒྲོམ་སོགས་སུ་འང་འབྲིའོ། །

མཚོན་དོན་ནི། འཁོར་ལོས་བརྩོན་འགྲུས་ཅན་རྣམས་མཁས་པའི་གོ་འཕང་བསྟོད་པ། ནོར་བུས་ཤེས་བྱའི་ཕོངས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡོན་ཏན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་སྩོལ་བ། བློན་པོས་རྒྱལ་སྲིད་འཛིན་པ། གླང་བོས་ཤེས་བྱའི་བང་མཛོད་སྲུང་བའི་གཉེན་པོ། ཁྱིམ་བདག་གིས་ཉམ་ཐག་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་གཏེར་སྦྱིན་པ། རྟ་མཆོག་གིས་ཤེས་བྱར་བརྩོན་འགྲུས་དབང་སྒྱུར་ལྷོད་མེད་དུ་སྐུལ་བ། བཙུན་མོས་དུག་གསུམ་གྱི་རྟིང་མནོན་ལ་ཐབས་ཤེས་ཟུང་དུ་སྦྲེལ་དགོས་པ་མཚོན་ནོ། །དེ་དག་མཆོད་པའི་དགོས་པ་ཡང་དངོས་གྲུབ་ཅི་འདོད་དུ་སྩོལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཞིང་འདི་རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་གྱི། །མཁས་པ་དག་གིས་ཡོངས་བཀང་སྟེ། །དངོས་གྲུབ་འདོད་པ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར། །ཉིན་རེར་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་དབུལ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །

རིན་ཆེན་སྣ་བདུན། །

རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་ནི། མངོན་བྱུང་གི་མདོ་ལས། འོད་ཟེར་གྱིས་སྔོ་རལ་གྲི་པགས་པ་འཇམ། །དགའ་བའི་ནགས་ཚལ་གོས་ནི་ཡིད་རྗེས་འགྲོ། །མཐུ་ལྡན་མཆིལ་ལྷམ་ཁང་ཁྱིམ་གཞལ་དུ་མེད། །རེག་འཇམ་གཟིམས་ཆས་ལ་གོས་རྣམ་པ་བདུན། །ཞེས་པ་ལྟར།

དང་བོ་རལ་གྲི་རིན་ཆེན་ནི། ཡུ་བ་གསེར་གྱི་པ་ཏྲ་ལ་རིན་ཆེན་ཕྲ་ཚོམ་གྱིས་མཛེས་ཤིང་། འོད་སྔོན་པོ་འཕྲོ་བ། འཁོར་བསྒྱུར་གྱིས་ཕ་རོལ་གྱི་རྒོལ་བ་བྱུང་ཚེ། རལ་གྲི་དེ་འཕྱར་བ་ན། བཏབ་པ་མེད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་དབང་དུ་འདུ་བར་བཤད་པ་དང་།

གཉིས་པ་པགས་པ་རིན་ཆེན་ནི། རྒྱ་མཚོ་ན་གནས་པའི་ཀླུ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་པགས་པ་སྟེ། ཡངས་ཤིང་འཇམ་ལ་གསེར་གྱི་སྤུ་རིས་ཅན། ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ། སྲིད་དུ་བཅུ་ཡོད་པ། ཆར་གྱིས་མི་རློན་པ། རླུང་གིས་མི་བསྐྱོད། མེས་མི་ཚིགགྲང་དུས་དྲོ་ཞིང་ཚ་དུས་བསིལ་བ། གྱོན་པས་ལུས་ལ་བདེ་ཞིང་འོད་འཕྲོ་བ། འཁོར་སྒྱུར་གང་ལ་གཤེགས་པ་དེར་བློན་པོ་རིན་ཆེན་གྱིས་འཁྱེར་བ་ཞིག་གོ །

གསུམ་པ་མལ་ཆ་རིན་ཆེན་ནི། མནན་ན་ནེམ་ཞིང་བཏེགས་ན་འཕར་བ། འཇམ་ཞིང་མཛེས་པ། གཟིམས་ཁྲིའི་སྟེང་དུ་དར་འབོལ་ལྔས་བཟང་བོ་དང་། ཉལ་གཟན། དེར་བཞུགས་པས་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་འཐོབ་པ། ཉོན་མོངས་པ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཞིག་གོ །

བཞི་བ་ཚལ་རིན་ཆེན་ནི། སྐྱེད་མོས་ཚལ་འབྲས་ལྡན་ལྗོན་པ་དང་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྤུད་པ། བྱ་དང་རི་དྭགས་རྩེན་པ། ལུ་མ་དང་ཁྲུས་ཀྱི་རྫིང་བུ། ལྟེང་ཀ་སོགས་གང་ལ་གང་འཚམ་གྱིས་འཁྱིལ་བ། ལྷའི་བུ་མོ་རྩེད་འཇོར་རོལ་བས་རྒྱལ་བོ་མགུ་བར་འགྱུར་བ། སྒྲ་སྙན་སོགས་བར་མེད་འཇོ་བ། དེར་གནས་པས་དགེ་བའི་ལས་འཕེལ་བ་ཞིག་གོ །

ལྔ་བ་ཁྱིམ་རིན་ཆེན་ནི། འཁོར་སྒྱུར་གནས་པའི་ཁྱིམ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་ལེགས་རྟ་བབས།སྣམ་བུ་སོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་ཅིང་། ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་དུ་ཡོད་པ། དགུན་དྲོ་ལ་དབྱར་བསིལ་བ་ལྡང་བ། དེར་དགའ་བདེ་ངང་གིས་འཕེལ་བ་ཞིག་གོ །

དྲུག་པ་གཟིམ་ཆ་རིན་ཆེན་ནི། རེག་ན་བདེ་བ་ལྡན་པ་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་ཞིག་གོ །

བདུན་པ་ལྷམ་རིན་ཆེན་ནི། འཁོར་སྒྱུར་གྱི་ལྷམ་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་སྟེ། གོས་སྐུད་དང་པ་ཏྲ་ཕྲ་ཚོམ་གྱིས་སྤྲས་པ། ཆུར་མི་བྱིང་ལ། མྱུར་དུ་བགྲོད་ནུས་ཤིང་། མི་ངལ་བ་ཞིག་གོ ། རྒྱས་པར་ཤེས་འདོད་ན་ག་ཡ་འོད་སྲུངས་སེལ་དང་གླག་ཆོས་འགྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་བདེ་སྨོན་འགྲེལ་བ། ཀེའུ་ཚང་འཇམ་དབྱངས་སྨོན་ལམ་གྱིས་མཛད་པའི་སྦྱོར་ཆོས་ཟིན་བྲིས་སོགས་ན་གསལ་ལོ། །

ནོར་བུ་ཆ་བདུན།

ནོར་བུ་ཆ་བདུན་ནི། རྒྱལ་བའི་རྣ་ཆ།བཙུན་མོའི་རྣ་ཆ། བསེ་རུའི་རྣ་ཆ། བྱུ་རུའི་སྡོང་བོ། གླང་ཆེན་མཆེ་བ། བློན་པོའི་རྣ་ཆ། ནོར་བུ་མིག་གསུམ་པ་དང་བདུན་ནོ། །དེ་ཡང་། གོང་དུ་ལྷའི་ནོར་བུ་འབར་བ།གཡས་སུ་མིའི་ནོར་བུ་མིག་གསུམ། གཡོན་དུ་ཀླུའི་ནོར་བུ་མིག་གཅིག་གསུམ་དགའ་འཁྱིལ་ལམ་བརྩེགས་མར་མཛེས་ཆོས་སུ་བཀོད་པའོ། །ཁ་དོག་གི་ཆ་ལ་ནོར་བུ་ཀུན་གྱི་མཆོག ལྷའི་ནོར་བུ་བཻཌཱུརྱའི་མདོག་ཏུ་བཤད་ཀྱང་། མཛེས་ཆོས་ཀྱིས་ཚོན་སྡེབ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་ངོ་། །དེ་དག་རིན་ཆེན་ཡིན་པས་ཆ་ནས། རྒྱུ་དང་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས།ཕན་ནུས་ཆེན་པོ་འབྱུང་ལ། རི་མོ་ལ་ཡང་འབྲིའོ། །

ཕན་ནུས་ནི། རི་མོ་འདི་བྲིས་པ་ལ་བརྟེན་ནས།ཅི་བསམ་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པའི་རྟེན་འབྲེལ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་འཕེལ་ཁ་དར་བའི་ཕན་ཡོན་ཡོད་དོ། །

མཆོད་པ་རྣམ་ལྔ།

འཛམ་བུ་གླིང་འདིར་རང་བྱུང་གིས་གྲུབ་ཞིང།མཆོད་པའི་རྫས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོད་ཀྱང་། ཡོངས་གྲགས་མཆོད་པ་རྣམ་ལྔ་ནི། ཤར་ཉི་ཟླའི་མར་མེ། ལྷོར་ཙན་དན་གྱི་བདུག་སྤོས། ནུབ་གངས་རིའི་ཞལ་ཟས། བྱང་ཁ་འབབ་ཀྱི་དྲི་ཆབ། འོག་གཞི་གསེར་གྱི་མེ་ཏོག བར་སྣང་འབྲུག་སྒྲའི་རོལ་མོ། མཐའ་འཁོར་དུ་རྒྱ་མཚོའི་མཆོད་ཡོན་ནོ། །ཡང་དབུ་ལ་མེ་ཏོག་གི་མཆོད་པ། ཤངས་ལ་དྲི་ཞིམ་བདུག་སྤོས་ཀྱི་མཆོད་པ། སྤྱན་ལ་སྣང་གསལ་སྒྲོན་མེའི་མཆོད་པ། སྐུ་ལུས་ལ་དྲི་ཞིམ་ཆབ་ཞུགས་ཀྱི་མཆོད་པ། ཞལ་ལ་རོ་བརྒྱ་ཟས་ཀྱི་མཆོད་པ་ལའང་མཆོད་པ་རྣམ་ལྔར་གྲགས་ཀྱང་། སྐབས་འདི་དང་འཁྲུལ་བར་མི་བྱའོ། །

 ཕན་ནུས་ནི། མཆོད་པ་རྣམ་ལྔ་འདི་རང་གི་འབད་རྩོལ་ལ་མ་བརྟེན་པར་རང་བྱུང་གྲུབ་པ་ཡིན་པས། ཚེགས་ཆུང་དགེ་སྒྲུབ་གྱི་མཆོད་པ་དམ་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། འདི་ཕུལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། ས་ལམ་གྱི་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་ནས་རྫོགས་བྱང་དུ་བསྙེགས་པའི་ཕན་ཡོན་ཡོད་དོ། །

འདོད་ཡོན་རྣམ་ལྔ།

༡འདོད་ཡོན་རྣམ་ལྔའི་སྒྲ་བཤད། འདོད་ཡོན་གྱི་སྐད་དོད་ལ། ལེགས་སྦྱར་སྐད་དུ་ཀཱ་མ་གུ་ཎ་ཞེས་པ་སྟེ། ཡུལ་དེ་དག་ལ་འཕྲད་པའི་ཚེ། ཡིད་འདྲེན་པ་དང་། མྱོང་ཚེ་དབང་བོ་ཚིམ་པ། སྤྱད་ཚེ་ལུས་སེམས་བརྟས་པར་བྱེད་པའི་འདོད་ཡོན་ནམ། ཡང་ན། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ལ་མེད་ཅིང་འདོད་ཁམས་ན་ཡོད་པ་དང་། ཡིད་འོང་གི་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་པས་འདོད་ཡོན་ལྔ་སྟེ། གཟུགས་མེ་ལོང་། སྒྲ་པི་ཝང་། དྲི་གདུག་སྤོས། རོ་ལྷ་བཤོས། རེག་བྱ་དར་དཀར་རོ།།

༢ འདོད་ཡོན་ལྔ་ཇི་ལྟར་དར་ཚུལ་ནི། ཐུབ་དབང་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་ཕྱི་ནང་གསང་བའི་མཆོད་པའི་གྲས་ཀྱི་ཕྱིའི་མཆོད་རྫས་ཀྱི་གཙོ་བོར་གཟུགས་རྡོ་རྗེ་མ་ལ་སོགས་པ། མཆོད་ལྷའི་ཕྱག་མཚན་དུ་བཀོད་པ་སོགས་སྔགས་ཆོག་དང་། མདོ་ལུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་རྣམས་སུ། འདོད་ཡོན་ལྔའི་ཡོན་ཏན། འབུལ་ཚིག མཆོད་སྔགས་བཅས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་བཞིན། བྱིན་རླབས་དང་ཕན་ནུས་ཧ་ཅང་ཆེ། འདི་ཉིད་བཞེངས་ཡུལ་ནི། གཙུག་ལག་ཁང་དང་། ཀུན་དགའ་ར་བ། རྒྱལ་བོའི་མཛོད། ཕལ་བའི་ཁང་ཁྱིམ་གྱི་ལྡེབས་རིས། གཡང་སྒམ་དང་གཡང་བུམ་སོགས་སུ་འབྲི་སྲོལ་ཡོད། ཡང་ན། གསེར་དངུལ་སོགས་རིན་ཆེན་གྱིས་བརྡུང་བ། ཤིང་དང་རྡོ་ལ་འབུར་བརྐོས། དར་གོས་སྟེང་ཚེམ་དྲུབ། གཏོར་རྒྱན་སོགས་སུ་བཞེངས་ཏེ་སྒྲིག་བཤམས་བྱེད་སྲོལ་ཡོད།

༣ འདོད་ཡོན་རྣམ་ལྔའི་མཚོན་བྱེད། མིག་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་བྱར་གྱུར་བའི་ཡིད་དུ་འོང་བ་མཚོན་པའི་ཕྱིར་དུ་མེ་ལོང་། རྣ་དབང་ལ་བདེ་བ་སྟེར་བའི་སྒྲ་སྙན་མཚོན་ཕྱིར་པི་ཝང་། སྣ་དབང་སིམ་པར་བྱེད་པའི་དྲི་ཞིམ་མཚོན་བྱེད་དྲི་ཡི་དུང་ཆོས། ལྕེ་དབང་ཚིམ་བྱེད་རོ་བཅུད་གཉིས་ལྡན་གྱི་ཤིང་འབྲས། ལུས་དབང་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་འཇམ་གཉེན་འཁྲིལ་ཆགས་ཀྱི་རེག་བྱ་མཚོན་ཕྱིར་ལྷ་རྫས་ཀྱི་དར་དཔྱངས་བཅས་སོ། །ཡང་། རྒྱས་པར་སྤྲོས་ན། ཡུལ་དེ་དག་ལ། གཟུགས་ལ་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་གི་དབྱེ་བས་ཉི་ཤུ། སྒྲ་ལ་ཟིན་མ་ཟིན་དང་། སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་མི་སྟོན་སོགས་བརྒྱད། དྲི་ལ་ཞིམ་མི་ཞིམ་སོགས་བཞི། རོ་ལ་མངར་སྐྱུར་ལན་ཚྭ་སོགས་དྲུག རེག་བྱ་ལ་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་འགྱུར་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་རེག་བྱ་འཇམ་རྩུབ་སོགས་བཅུ་གཅིག་སོགས་ཀྱང་ཡོད་དོ། །

ཕན་ཡོན་ནི། འདོད་ཡོན་ལྔ་འདི་ཡུལ་ཕྱོགས་དང་གནས་ཁང་དུ་བྲིས་ན་བཀྲ་ཤིས་པར་བྱེད་པའི་དགེ་ལེགས་ཀྱི་རི་མོའི་གྲས་སུ་གཏོགས་པས། འདོད་ཡོན་ལོངས་སྤྱོད་འཛད་མེད་འཕེལ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་ཡོད་དོ། །

༤ འདོད་ཡོན་རྣམ་ལྔ་འབུལ་སྟངས། ཁ་དོག་དབྱིབས་ལེགས་ལྡན་པའི་རྒྱན་ཕྲེང་གི་གཟུགས་དང་། ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པའི་རྣ་བར་འཇེབས་པའི་སྒྲ་སྙན། ཙན་དན་སྦྲུལ་སྙིང་དང་ཨ་གར་སོགས་སྣ་དབང་ཚིམ་བྱེད་དྲི། ལུས་སེམས་བརྟས་པར་བྱེད་པའི་རོ་བཅུད་ལྡན་པའི་རོ་མཆོག འཇམ་མཉེན་འཁྲུལ་བག་ཆགས་པའི་རེག་བྱ་སོགས། བླ་མ་དང་ལྷར་ཕུལ་བས། བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་རེ་བ་དང་། ཡང་ཚེ་འདས་ལ་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་སྟེ། འདོད་ཡོན་རྣམ་ལྔ་ཕུལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། ཟག་བཅས་ཀྱི་འདོད་ཡོན་རྣམ་ལྔ་ལ་མ་ཆགས་མ་ཞེན་པར་ཟག་མེད་ཀྱི་འདོད་ཡོན་རྣམ་ལྔ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བསྔོ་སྨོན་བྱེད་པའོ། །

རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན།

རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་ནི། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་ཕྱི་ནང་གཞན་གསུམ་གྱི་སྙིང་བོ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་ལཉྫའི་ཡི་གེ་བདུན་དང་། ཡི་གེ་གཟུགས་འགྱུར་བ་ལས་སྣ་ལྡན་ནམ་ཟླ་ཚེས། ཐིག་ལེ། སྲོག་གི་མ་ཡིག་དང་ནཱ་ད་བཅས་ཡི་གེ་བཅུ་བརྩེགས་པར་གནས་པ་སྣ་ཚོགས་པདྨ་གདན་བཞི་དང་བཅས་པ་ཞིག་སྟེ། རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་ཞེས་ལཉྫའི་ཡིག་གཟུགས་གཅིག་ཏུ་སྤུངས་པ་དེ་དང་། སྔགས་ཡིག་ལྟར་སྣང་བ་ནི། གཙུག་ལག་ཁང་སོགས་སྒོ་ཆེན་གྱི་གཡས་གཡོན་དུ་ཧ་ཀྵ་མ་ལ་བ་ར་ཡ་ཞེས་ཡིག་འབྲུ་བདུན་འབྲི་སྲོལ་བྱུང་བ་དེའོ། །

འདིའི་མཚོན་དོན་ནི། སྒྲ་གཅན་སྔོན་པོ། དུས་མེ་སེར་བོ་བཅས་ཀྱི་གདན་བཞིར་འབྱུང་བ་བཞི་བརྩེགས་ཀྱི་རང་མདོག་སྟེ། ཡ་ནི་རླུང་གི་ཁམས་ནག་པོ﹙འདི་ལ་ལྗང་ཁུ་ཡང་ གསུངས།﹚ར་ནི་མེའི་ཁམས་དམར་བོ། བ་ནི་ཆུའི་ཁམས་དཀར་བོ། ལ་ནི་སའི་ཁམས་སེར་བོ། མ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཁ་དོག་ལྔ་ལྡན་ནམ། རི་རབ་གྱི་ཕྱོགས་མདོག་སྟེ། ཤར་ནག ལྷོ་དམར། བྱང་དཀར། ནུབ་སེར། དབུས་ལྗང་གུའོ། །ཀྵ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལྗང་གུ། ཧ་ནི་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཁམས་སྔོན་པོ། སྣ་ལྡན་ཟླ་ཚེས་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་སྲོག་ཡིན། ཟླ་བའི་ཁམས་དཀར་བོ།ཐིག་ལེ་ཉི་མའི་ས་བོན་དམར་བོ། ནཱ་ད་ནམ་མཁའི་ཁམས་སྔོན་པོས་མཚན་པའོ། །

ཡང་། རྟེན་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་འོག་གཞི། རླུང་མེ་ཆུ་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡ་ར་ལ་བ། རི་རབ་གཞལ་ཡས་ཁང་དང་བཅས་པ་མ། བརྟེན་པ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྵ། ཐུགས་དཀྱིལ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཧ། བདེ་ཆེན་འཁོར་ལོའི་ལྷའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཟླ་ཚེས་ཐིག་ལེ་ནཱ་དས་མཚོན་པར་བྱེད་པ་སོགས་མང་དུ་འབྱུང་ཞིང་འདི་ནི་ཁམས་གསུམ་སྣོད་བཅུད་ཀུན་འདུས་ཀྱི་མཚོན་བྱེད་ཡིན།

ནང་ལ་སྦྱར་ནས་མཚོན་སྟངས་ནི། མངལ་སྐྱེས་ཁམས་དྲུག་ལྡན་གྱི་སྤྱི་གཙུག་ནས་དཔྲལ་བའི་བར་རླུང་དཀྱིལ་མཚོན་དོན་དུ་ཡ་ཡིག དཔྲལ་བ་ནས་མགྲིན་པ་བར་གྱི་མེ་དཀྱིལ་ར་ཡིགདེ་ནས་སྙིང་གའི་ཆུ་དཀྱིལ་བ་ཡིག དེ་ནས་ལྟེ་བའི་བར་གྱི་ས་དཀྱིལ་ལ་ཡིག དེ་ནས་གསང་གནས་བར་གྱི་བདེ་སྐྱོང་མ་ཡིག ས་ཆུ་མེ་རླུང་ནམ་མཁའ་དང་བཅས་པ་རགས་པའི་ལུས་ཀྵ་ཡིག སྤྱི་བོར་གནས་པའི་བྱང་སེམས་ཧཱུཾ་ཡིག ཟླ་ཚེས་ཐིག་ལེ། ནཱ་ད་གསུམ་རིམ་བཞིན་ཟླ་ཉི་སྒྲ་གཅན་ཏེ་རོ་རྐྱང་དབུས་གསུམ་གྱི་རྩས་མཚོན་ནོ། །ཞིབ་ཏུ་དངུལ་ཆུ་བླ་མ་ཆོས་བཟང་གིས་མཛད་པའི་རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་སྒྲུབ་ཚུལ་དང་། བསྒྲུབས་པའི་མཚོན་དོན་མདོར་བསྡུས་སྟོང་གཟུགས་བདེ་ཆེན་སྙིང་བོར་གཟིགས་པར་ཞུ།

གཞན་ཡང་། མ་དག་པའི་སྣོད་བཅུད་དང་སྐྱེ་གནས།དེ་དག་ལ་ལས་ཉོན་གྱིས་སྐྱེ་ལེན་སྦྱོང་བྱེད་དུ། བསྐྱེད་རིམ་གྱི་རྣམ་བཞག་དང་། ཆོས་མཐུན་པའི་མཚོན་བྱེད། ལུས་ཁམས་སོགས་སྒྲིབ་བྲལ་དུ་བྱེད་པའི་རྫོགས་རིམ་གྱི་རྣམ་པ་དང་མཐུན་པའི་མཚོན་བྱེད་དང་། སྦྱངས་འབྲས་ཆོས་སྐུ་དང་། བདེ་ཆེན་ཐུགས་མཚོན་བྱེད་སོགས་མང་ངོ་། །

དེ་ལས་གཞན། རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་ལ་གཟུགས་དང་སྒྲ་སྒྲུབ་ཚུལ་གཉིས་ཡོད་ལ། གཟུགས་སྒྲུབ་ཚུལ་ནི། ཕྱི་དང་ནང་དང་། བསྐྱེད་རྫོགས་ལ་སྦྱོར་ཚུལ་དང་། དེ་ཡང་བསྡུ་ན། ཨེ་ཝཾ་གཉིས་སུ་འདུ། སྒྲ་སྒྲུབ་ཚུལ་ནི། སྒྲ་ཡིན་ན་རླུང་ཡིན་དགོས་པས། རླུང་ལ་ཤུགས་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ཡོད་པས། ཨོཾ་ནི་ཆེ་བ་ཕོ་དང་། ཨཱཿནི་ཆུང་བ་མོ།ཧཱུཾ་ནི་མཉམ་པ་མ་ནིང་གསུམ་དུ་འདུས། ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུཾ་གསུམ་གྱི་སྒྲའི་ནང་དུ། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་རླུང་སེམས་གཉིས་ཀ་འདུས་ཞིང་། འཁོར་འདས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན། དེ་ཕྱི་རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་སྣོད་བཅུད་དང་སྦྱོར་ཚུལ། གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་སྟོན་པ་སོགས་ཡོད་པས། ཧ་ཅང་གནད་ཆེའོ། །

ཕན་ཡོན་ནི། གཙུག་ལག་ཁང་དང་ཁང་ཁྱིམ་རྩེར་བཏགས་པས། ས་དཔྱད་ངན་པ་མནོན་པ་དང་། ཐོག་སེར། ཤྭ་འོད། གཟའ་སྐར་ངན་པས་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་བཟློག་ནས་གནོད་པ་བསྲུང་། ཁྱིམ་དུ་བཞག་ན་རྐྱེན་ངན་བར་ཆད་བཟློག་པ་སོགས་ཕན་ཡོན་ཆེའོ། །ལུས་ལ་འཆང་བའམ། དོན་དྲན་པར་བྱས་ན། རྒྱལ་བོ་དང་ཆོམ་རྐུན། དུག་མཚོན། གཅན་གཟན་དག་གི་འཇིགས་པ་དང་། ལོ་ཕྱུགས་ལེགས་པ། མཐར་ཐུག་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་གོ་འཕང་མངོན་དུ་བྱེད་ནུས་སོ། །

སྡོམ་བརྩོན་དམ་པ།

སྡོམ་བརྩོན་དམ་པ་ཞེས་གྲགས་པའི་རི་མོ་འདི་ནི། མཁན་སློབ་ཆོས་གསུམ་སོགས་ཀྱི་མཛད་རྗེས་དང་རྣམ་ཐར་མཚོན་བྱེད་ཅིག་ཡིན། ཐོག་མར་རི་མོ་འདིའི་འབྲི་སྲོལ་ནི། སྔོན་ས་སྐྱ་པཎྚི་ཏས་བསམ་ཡས་ཀྱི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་། ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བའི་ཚེ། སྔོན་བྱོན་དམ་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་དྲིན་དྲན་ནས། སྡོམ་བརྩོན་དམ་པའི་རི་མོ་འདི་དང་། བསྟོད་པའི་ཚིགས་བཅད་དང་བཅས་པ་མཛད་པ་ཡིན།

རི་མོའི་མཚོན་དོན་ནི། དབུས་ཀྱི་པདྨའི་སྡོང་བོས། སློབ་དཔོན་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཚོན་པ་སྟེ། ཁོང་སྐུའི་ཆེ་བ་བརྒྱད་ལས། ཕ་མའི་རྒྱུ་རྐྱེན་མ་བསྐྱེད་སྐུ་བལྟམས་ཚེ། །ཞེས་པ་ལྟར། པདྨ་ལས་རྫུས་ཏེ་འཁྲུངས་པའམ་པདྨ་ཞེས་པའི་མཚན་དང་ཆོས་མཚུངས་པས། དེ་མཚོན་པ་དང་། པདྨའི་ལྟེ་བའི་རལ་གྲིས་ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་མཚོན་པ་སྟེ། སྤྲུལ་གཞི་འཇམ་དབྱངས་ཀྱི་ཕྱག་མཚན་རལ་གྲི་ཡིན་པས་དེ་མཚོན་པ་དང་། དེ་གཉིས་མཆོད་ཡོན་གྱི་རྣམ་པ་ཐ་དད་ཀྱང་། ཡེ་ཤེས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་ཚུལ་དུ་བཀོད་པའོ། །ཡང་ན་། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོའི་ཐུགས་སྲས་རྗེ་འབངས་ཉེར་ལྔ་ལས། གཙོ་བོ་འམ་མཆོག་གྱུར་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་ཡིན་པས། པདྨའི་ཟེའུ་འབྲུ་ལས་ཐོན་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཀོད་པའོ། །པད་སྡོང་གི་གཡས་སུ་ངང་བ་སེར་བོ་མགྲིན་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པས། སློབ་དཔོན་ཞི་བ་འཚོ་དང་ཀཱ་མ་ལ་ཤི་ལ་མཚོན་ཏེ། ཐུགས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་གྱི་དགོངས་པ་གཅིག་པས། ལུས་གཅིག་པ་དང་། གསུང་གིས་ཆོས་སོ་སོར་སྟོན་པས་མགྲིན་པ་གཉིས་སོ། །མཁན་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་རབ་བྱུང་རྟེན་ཅན་ཡིན་པས། ངང་སེར་བྲིས་པའོ། །གཡོན་ཕྱོགས་སུ་ནེ་ཙོ་མགོ་གཉིས་པས་ལོ་ཙཱ་བ་སྐ་ཅོག་གཉིས་མཚོན་པ་སྟེ། ཐུགས་དགོངས་གཅིག་ལ་ཆོས་སོ་སོར་སྟོན་པས་ལུས་གཅིག་ལ་མགྲིན་པ་གཉིས་སོ། །ནེ་ཙོས་མི་བྱ་གཉིས་ཀྱི་སྐད་སྨྲ་བ་བཞིན།ལོ་ཙཱ་བས་ཀྱང་རྒྱ་བོད་ཀྱི་སྐད་གཉིས་སྨྲ་བའོ། །ཐམས་ཅད་མཚོ་དཀྱིལ་དུ་གནས་པ་ནི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་བློན་དང་ལོ་པཎ་མཆིས་སོ་ཅོག སློབ་དཔོན་སམ་བྷ་བས་ཐུགས་རྗེ་དང་བྱིན་མཐུ་ལ་བརྟེན་པས། འདི་དག་གིས་སྤེལ་བའི་ཆོས་ཇི་སྙེད། ཆུ་སྐྱེས་བཞིན་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་ཤིང་། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཆུ་གཏེར་དང་མཚུངས་པའོ། །དེ་དག་གི་དགོས་པ་ནི་ནམ་ཞིག་གི་ཚེ། བསམ་ཡས་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་མེས་གནོད་པ་ལུང་བསྟན་པ་ཞི་བའི་རྟེན་འབྲེལ་དང་། བོད་ཡུལ་དུ་རྒྱལ་བསྟན་དར་སྤེལ་བྱུང་བ་ནི། མཁན་སློབ་ཆོས་གསུམ་དང་། ལོ་ཙཱ་བ་རྣམ་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་སྐུ་དྲིན་ཤེས་པའི་གསལ་འདེབས་དང་། རྣམ་དཔྱོད་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེར་བྱ་བ་མཛད་པར་འབུངས་དགོས་པ་དང་། གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཞབས་ཏོག་ལ་ཡང་བརྩོན་དགོས་པར་གདམས་པའོ། །

ས་སྐྱ་པཎ་ཆེན་ཁོང་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱག་མཚན་རི་མོ་འདི་ལ་བསྟོད་ཚིག་གནང་བ་ནི། སྡོམ་བརྩོན་དམ་པ་དཔལ་ལྡན་ཞི་བ་འཚོ། །བརྟུལ་ཞུགས་གྲུབ་པ་པདྨ་འབྱུང་གནས་དང་། བློ་གསལ་དབང་བོ་པདྨའི་ངང་ཚུལ་སོགས། །སྙིགས་མའི་དུས་ཀྱི་རྒྱལ་བ་གཉིས་པ་ཡིན། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་རིང་ལུགས་བླ་ན་མེད། །ཞུ་ཆེན་སྒྱུར་བྱེད་མཆན་བུའི་གནས་འདུག་པའི། །སྐད་གཉིས་སྨྲ་བ་བློ་གྲོས་གསལ་ལྡན་པ། །དེ་དག་བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་མིག་ཏུ་གྱུར། །མི་ཡི་དབང་བོ་ཆོས་བཞིན་ས་སྐྱོང་བ། །རྣམ་དཔྱོད་བློ་ཅན་དེས་པས་འགྲོ་བ་འདུལ། །དཔའ་མཛངས་བློན་པོའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་བསྐོར་ཏེ། །སྐྱེ་དགུ་འདི་དག་བུ་བཞིན་ལེགས་པར་བསྐྱངས། །བདག་ཀྱང་སྔོན་སྦྱངས་ལས་ཀྱི་འཕེན་པ་ཡིས། །སྙིགས་མའི་དུས་སུ་གངས་རིའི་ཁྲོད་འདིར་སྐྱེས། །འོན་ཀྱང་ཚེ་རབས་སྔོན་མའི་བསོད་ནམས་མཐུས། །ཤེས་བྱ་ཕལ་ཆེར་འབད་པ་ཆུང་ངུས་ཤེས། །རྩོད་དུས་འདིར་ནི་མཁས་པར་ཁས་འཆེ་ཞིང་། །ལན་བརྒྱར་འཆད་དང་ཉན་ལ་མངོན་བརྩོན་པ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཤེས་བྱའི་གནས་རྣམས་ལ། །རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ཕྱོགས་རེའི་མིག་ཅན་ཡིན། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ཀྱི་ཕྱག་མཚན་རི་མོ་འདི། གཙུག་ལག་ཁང་ལ་ཕན་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ཞིག་ཡོད་པས། དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པཎྚྀ་ཏས་བྲིས་པ་ཡིན། ཅུང་ཟད་རི་མོ་མི་མཛེས་ཀྱང་། མཚན་མོར་བྲིས་པ་དང་། པིར་ལ་སོགས་མ་འཛོམས་པས་ལན། འོན་ཀྱང་བཀྲ་ཤིས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ཞིག་ཡོད། ཅེས་པའི་ཡི་གེ་འདི་དང་། ཕྱག་མཚན་གྱི་རི་མོ་འདི་བསམ་ཡས་ཀྱི་འཁོར་ས་བར་བའི་ཕྱོགས་ན་བཞུགས་པ་ལགས། བཀྲ་ཤིས་པར་གྱུར་ཅིག ཅེས་པ་ས་སྐྱའི་གསུང་འབུམ་ལས་གསལ། སྡོམ་བརྩོན་དམ་པའི་རི་མོ་འདི་ལ་མེ་སྲུང་འཁོར་ལོ་ཡང་ཟེར་ཞིང། མེ་སྐྱོན་འགོག་པ་སོགས་ཕན་ཡོན་ཆེ་བས། ཕྱིས་སུ་གཙུག་ལག་ཁང་ཕལ་ཆེར་གྱི་སྒོ་ལོགས་སུ་རི་མོ་འདི་འབྲི་སྲོལ་བྱུང་ངོ་། །

མི་མཐུན་གཡུལ་རྒྱལ།

མི་མཐུན་གཡུལ་རྒྱལ་ནི་སྲོག་ཆགས་ཕན་ཚུན་དགྲ་གཤེད་དུ་གྱུར་བ་དྲུག་ཕན་ཚུན་འཕྲད་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྲོག་ཆགས་གསུམ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་སྟེང་དུ་བཀོད་པའི་མཚན་མ་སྟེ། དེ་ཡང་མི་མཐུན་པ་ཐམས་ཅད་མཐུན་པར་བྱེད་པའམ་མི་མཐུན་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བའི་རི་མོ་ཡིན།

༡ སེང་གེ་དང་བྱ་ཁྱུང་འདུས་པའི་ཕྲུ་གུ་ལུས་པོ་སེང་གེ་ལ་གཤོག་པ་ཡོད་པ། མགོ་བོ་ཁྱུང་རྭ་ནོར་བུ་འབར་བས་བརྒྱན་པ། ༢ ཆུ་སྲིན་དང་དུང་འདུས་པ་ལས་ཕྲུ་གུ་ཆུ་སྲིན་དུང་གི་མཇུག་མ་ཅན། ༣ ཉ་དང་སྲམ་འདུས་པ་ལས་ཕྲུ་གུ་སྲམ་གསེར་ཉའི་མགོ་ཅན་ལ་ཁ་སྤུ་དཀར་བོས་མཛེས་པའོ། །སྲོག་ཆགས་མི་མཐུན་དྲུག་སྦྱོར་གྱི་མཚན་མ་འདི། བསྟན་བཅོས་ལ་སྔར་ནས་གྲགས་ཤིང་། རྒྱུད་ལས་ཀྱང་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རི་མོར་གསུངས་སོ། །

ཡང་། སྲོག་ཆགས་མི་མཐུན་དྲུག་སྦྱོར་གྱི་སྟེང་སྟག་དང་འབྲུག་འདུས་པའི་ཕྲུ་གུ་རྒྱ་སྟག་ཁྲ་བོ་འབྲུག་གི་མགོ་ཅན་ཞིག་འབྲི་སྲོལ་ཡོད་ཀྱང་། ཡོངས་གྲགས་ལ་གོང་ལྟར་སྲོག་ཆགས་མི་མཐུན་དྲུག་སྦྱོར་འབྲིའོ། །དེ་བཞིན། སྲོག་ཆགས་ཕན་ཚུན་བཤོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བ་ཡོད་དེ། གླིང་སྒྲུང་ཤང་ཤང་སྨན་རྫོང་ལས། སྔོན་བསྐལ་དང་བོའི་དུས་རིམ་ལ། །བྱང་རི་རབ་ཟོམ་གྱི་དྲི་ཟ་དང་། །དམའ་རྒྱ་མཚོའི་གླིང་གི་གྲུལ་བུམ་གཉིས། །རི་བོ་བརྩེགས་དགུའི་བང་རིམ་ནས། །ལོ་བདུན་འབྲེལ་བའི་བཤོས་བུ་ལ། །བྱང་གསེར་གླིང་ཤང་ཤང་བུ་བདུན་ཆགས། །རིགས་དེ་ཡི་རྒྱུད་པ་རིམ་ཆད་ནས། །བྱ་ཤང་ཤང་རོལ་བ་སྡེ་བདུན་བྱུང་། །ཞེས་དང་། མ་ཚད་རྒྱ་མཚོའི་གསེར་གླིང་ན། །ལུས་གཤོག་དྲུག་ཐོབ་པའི་མི་རིགས་ཡོད། །བྱ་འཕུར་རྩལ་ངོམ་པའི་རྟ་རིགས་ཡོད། །ཞེས་སོ། །

མཐུན་པ་སྤུན་བཞི།

སྔོན་ཡུལ་ཀ་ཤིའི་ནགས་ཚལ་སྟུག་པོ་ན་སྲེག་པ་དང་རི་བོང་། སྤྲེའུ་དང་གླང་ཆེན་བཅས་པའི་ཡིད་གཅུགས་པས་ལྷན་དུ་འཚོའོ། །ནམ་ཞིག་ཁོ་བོ་ཅག་རྒན་རབས་བཀུར་བར་གྲོས་མཐུན་བྱུང་སྟེ། བྱ་གོང་མ་སྲེག་པས།ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ཞིག་བསྟན་ནས། འདི་མཐོང་མཁན་སྔ་ཤོས་དེ་སུ་ཡིན་དྲིས་པས། གླང་ཆེན་གྱིས་ཁོ་རང་ལམ་འདི་བརྒྱུད་དུས་ཤིང་འདི་ཁོའི་ལུས་པོ་དང་མཉམ་པ་མཐོང་ཞེས་དང་། སྤྲེའུས་རང་གི་ལུས་ཚད་དང་མཉམ་པ་དང་བོར་མཐོང་བ་དང་། རི་བོང་གིས་ངས་ཤིང་འདིའི་ལོ་མ་གཉིས་སྐྱེས་པ་ན་ལོ་མའི་ཟིལ་བ་ལྕེས་བལྡགས་པ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པ་དང་། གོང་མ་སྲེག་པས་ངས་ས་བོན་རྣམས་ཟོས་ནས་ཕྱོཊ་འདིར་སྟུག་པ་བོར་བ་ལས་ཤིང་འདི་སྐྱེས་པར་བརྗོད་པས། རྒན་རབས་ཕྱེས་ཏེ་གླང་ཆེན་ནས་གོང་མ་སྲེག་པའི་བར་རིམ་པར་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པར་མ་ཟད། ཞེ་ས་དང་གུས་ཞབས་གཅིག་གིས་མི་ཆོག་པས་དགེ་བ་གཞན་ཡང་བླང་པར་བྱའོ། །ཞེས་སྲོག་གཅོད། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ། འདོད་ལོག རྫུན་དང་ཆང་རྣམས་སྤངས་ཏེ་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ཞལ་གྱིས་འཆེས་སོ། །གཞན་ཡང་། དེ་རྣམས་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་གཞི་ལྔ་ལ་གནས་པའི་ཚེ། སྲེག་པས་སྨྲས་པ། ང་ཚོའི་གཞན་ཡང་བསླབ་པའི་གནས་ལྔ་ལ་འགོད་པར་བྱའོ།།ཞེས་པ་ལྟར། ཐམས་ཅད་གྲོས་མཐུན་བྱུང་སྟེ་སྤྲེའུས་ཁོ་བོས་སྤྲེའུ་ཐམས་ཅད་འགོད་པར་བྱའོ། །ཞེས་དང་། རི་བོང་གིས་རི་བོང་དང་སྤུ་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་། གླང་ཆེན་གྱིས་གླང་བོ་ཆེ་དང་། སེང་གེ གུང་དང་། གོང་མ་སྲེག་པས་དེ་ལྟ་ན་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་མི་འདུལ་བའི་རྐང་མེད་དང། རྐང་གཉིས། རྐང་བཞི་བ།འདབ་ཆགས་ཐམས་ཅད་བསླབ་པའི་གནས་ལྔ་ལ་ཁོ་བོས་འགོད་པར་བྱའོ་ཞེས། ཡུལ་ཀ་ཤིའི་དུད་འགྲོ་ཀུན་བསླབ་པའི་གནས་ལྔ་ལ་བཀོད་པས། ཡུལ་ཁམས་ཐམས་ཅད་བཀྲ་ཤིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྟག་ཏུ་འཚོ་བས། རྒྱལ་བོའམ་བཙུན་མོ་བློན་པོ། ཁྲོམ་གྱི་མི་སེར། གྲོང་མི་རྣམས་རེ་རེ་ནས་བདག་གི་མཐུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཞལ་མ་འཆམ་པས། རྒྱལ་བོས་དྲང་སྲོང་མངོན་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་མཆིས་པ་དེའི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ཏེ་དྲིས་པས། འདི་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་མ་ཡིན་གྱི། ཀ་ཤིའི་ནགས་ཚལ་ན་འཚོ་བའི་སྲོག་ཆགས་དེ་བཞི་བོའི་མཐུ་ཡིན་པར་བརྗོད་ཚེ། རྒྱལ་བོས་བལྟར་འགྲོ་བར་སྐུལ་བས།དྲང་སྲོང་གིས་བལྟར་ཅི་ཡོད། དེ་དག་གིས་གང་ཁས་བླངས་པའི་གཞི་དེ་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀྱང་ཁས་ལོངས་ཤིག ཅེས་གདམས་པས། རྒྱལ་བོ་དང་བཙུན་མོ་ཡུལ་མི་དང་བཅས་པའི་ཁས་བླངས་པས་ཁམས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཕྲན་སོགས་ཀྱིས་ཐོས་ཏེ། འཛམ་བུ་གླིང་གི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་ཆེ་བས་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ཁས་བླངས་པ་རྣམས། ཚེ་འཕོས་ཏེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་སྐྱེས་པས། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་འཁོར་རྒྱས་པ་མཐོང་སྟེ། གུས་བཅས་ཞེ་སར་བཅོས་པ་དང་། །དཀའ་ཐུབ་ཚལ་ན་གནས་པ་ཡི། །གོང་མ་སྲེག་གི་ཚངས་སྤྱོད་པ། །འཇིག་རྟེན་སོ་སོར་རབ་ཏུ་བརྟན། །ཞེས་ཀྱང་སྨྲས་སོ། །འདིའི་ཚུལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བཀའ་བསྩལ་བ་རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་འདུལ་བའི་ལྒིགས་བམ་ན་རྒྱས་པར་གསལ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་རྣམས་ལ། དེ་དུས་ཀྱི་བྱ་སྲེག་པ་ནི་ང་ཡིན་ནོ། །རི་བོང་ནི་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་སྤྲེའུ་མོ་འགལ་གྱི་བུ། གླང་བོ་ཆེ་ཀུན་དགའ་བོའོ། །དེས་ན་གནས་བརྟན་དང་བར་མ་གསར་བུ་རྣམས་ལ་བཀུར་སྟི་དང་། འཇིགས་པ་དང་བཅས་པར་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཀུར་སྟི་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་ཆོས་མི་རྒྱས། དེ་མ་རྒྱས་པར་སློབ་པའི་ཆོས་མི་རྒྱས། དེ་མ་རྒྱས་པར་རྣམ་གྲོལ་གྱི་ཕུང་བོ་མི་རྒྱས། དེ་མ་རྒྱས་པར་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ། །ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་བསྩལ་ཏོ། །ཚུལ་འདི་ལ་དགོངས་ནས་རྡོ་སྦིས་དགེ་བཤེས་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གིས། ལྔ་འོག་གྲངས་ཀྱི་གནས་འཛིན་རྒྱལ་བའི་སྲས། །ལྔ་ལེན་ཀ་ཤི་ལ་སོགས་འཛམ་གླིང་རྒྱན། །ལྔ་ཕྲག་བསླབ་གཞིར་སྤྱོད་པའི་དགེ་བ་ནི། །ལྔ་བདོ་འདུལ་བྱེད་འདུལ་བ་ལུང་ན་བཞུགས། །ལྔ་ལ་བསེ་རུས་ཁྲི་བའི་མཐུན་པ་བཞིར། །ལྔ་རིག་སྨྲ་བས་བསྔགས་པ་སྙན་ལ་འཇེབས། །ལྔ་བ་འཆི་མེད་ལྷ་ཡི་དབང་བོ་ཀྱང་། །ལྔ་མིན་སེམས་དཔའི་ཆེ་བརྗོད་བགྱིས་པ་མཐོང་། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །

ཚེ་རིང་རྣམ་དྲུག

༡ སྔོན་གྱི་ཚེ་མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་ཡུལ་ཁམས་སུ་རྣམ་དག་བདེ་ཆེན་ཚལ་བྱ་བར་བསྐལ་བའི་ཆགས་རིམ་དུས་ནས་བྲག་རི་དུང་དཀར་གྱི་དབྱིབས་ཅན་བརྟན་ཅིང་བརྗིད་པ། སངས་རྒྱས་ཚེ་དཔག་མེད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བྲག་ཚེ་རིང་བ་དང་། ༢ བྲག་དེའི་དྲུང་དུ་མི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་ལ་ཏིང་འཛིན་སྒོམ་ལ་བཞུགས་པའི་དྲང་སྲོང་རྒྱ་ནག་གི་རིག་འཛིན་གྱི་ཆས་ལ་སྨྲ་ར་དང་སྨིན་མ་དུང་ལྟར་དཀར་ཞིང་རིང་ལ། དཔྲལ་བའི་དབུ་སྐྲ་བྱི་ལ།ཞལ་དཀར་ལ་དམར་བའི་མདངས་ཆགས་པ། ཕྱག་གཡས་ཀ་པེད་ཀྱི་ཚེ་བུམ་དང་། དར་གྱིས་མགུལ་ཆིངས་བརྒྱན་པའི་ཕྱག་འཁར་འཛིན་པ། མི་ལོ་སྟོང་ལ་སྨིན་པའི་ཁམ་བུ་བསྣམས་ཏེ་སྦྱིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཞུགས་པའི་མི་ཚེ་རིང་དང་། ༣ དྲང་སྲོང་དེའི་བྱིན་མཐུས་བྲག་རྒྱབ་ཀྱི་འཁྱིལ་ཁུག་ན་རྒ་ཤི་བྲལ་བའི་བཅུད་ལེན་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་གྱི་ཆུ་འབབ་པས་ཆུ་ཚེ་རིང་དང་། ༤ ཆུ་དེའི་བརླན་བཤེར་གྱིས་སྐྱེས་པའི་རྩ་བ་དང་ཡལ་འདབ་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པའི་ཤིང་མྱ་ངན་མེད་ལོ་འདབ་དང་མེ་ཏོག་འབྲས་བུ་ཁུར་གྱིས་དུད་ཅིང་།བསིལ་གྲིབ་ཀྱིས་རེག་པ་ཙམ་གྱིས་ཚེ་བསྲིངས་ནུས་པའི་ཤིང་ཚེ་རིང་དང་། ༥ དྲང་སྲོང་གི་ཁྱམས་རར་ལྷ་བྱ་ཁྲུང་ཁྲུང་རྐང་རིང་དང་། ཁོང་གི་སྦྱིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བཀུགས་པའི་བྱ་ཚོགས་མང་དུ་འདུས་ཡོད་ལ། ཁྱད་པར་ལྷ་བྱ་ཁྲུང་ཁྲུང་ཞིག་མཆིས་པ་ནི་བྱ་ཚེ་རིང་། ༦ དྲང་སྲོང་གི་ཉེ་ཀོར་དུ་ཟམ་དང་ཆུ། སྤངས་ལྗོངས་ལོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་རི་དྭགས་ཤྭ་བ་ཞིག་བག་ཕེབས་གནས་པ་ནི་རི་དྭགས་ཚེ་རིང་དང་། ཐམས་ཅད་ཀྱང་གནས་དང་གང་ཟག་གིས་བྱིན་མཐུ་ལ་བསྟེན་ཏེ། ཚེ་རིང་བར་གྱུར་བས་ཚེ་རིང་རྣམ་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཚེ་བསོད་རྒྱས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་དུ་ཁང་བའི་ཁྱམས་དང་ལོགས་སུ་འབྲི་བ་རྒྱ་ནག་ནས་དར་ཏེ། བོད་དུའང་འབྲི་བའི་སྲོལ་བྱུང་ངོ་། །

ཡང་ཁ་ཅིག་གིས། སྔོན་ཚེ་ཙི་ནའི་ཡུལ་གྲུ་ཆེན་པོར་དེར། །སྲིད་པ་དང་བོར་ཆགས་པའི་བྲག་གཅིག་ཡོད། །བྲག་དེའི་ལོགས་ནས་ཆུ་རྒྱུན་ངང་གིས་འབབ། །ཆུ་དེ་འཐུང་བས་དྲང་སྲོང་འཆི་མེད་བརྙེས། །དྲང་སྲོང་དེ་ཡིས་གཏོར་ཆུ་ལ་ཆགས་པའི། །ཡིད་འོང་སྤུ་སྡུག་རི་དྭགས་རུ་རུ་དང་། །གཏོར་ཟན་ལེན་པའི་འདབ་ཆགས་འཆི་མེད་འཐོབ། །ཆུ་དེའི་བརླན་སྐྱེས་ཤིང་སྡོང་གསར་བ་ཞིག །འཆི་མེད་རྒས་མེད་ལྷ་ཡི་སྡོང་བོ་ཞེས། །ཚེ་རིང་རྣམ་པ་དྲུག་གི་རི་མོ་འདི། །གང་གི་ཁྱིམ་དུ་བྲིས་སམ་འཆང་བས་ཀྱང་། །ཚེ་རིང་ནད་མེད་བདེ་སྐྱིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །དོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས། །དྲན་པ་ཉེར་བཞག་མདོ་ལས་གསུངས་པའོ། །ཞེས་གྲགས་ཆེ་ཡང་ཡོངས་འཛིན་ཁྲི་བྱང་རིན་པོ་ཆེས་ཚེ་རིང་རྣམ་དྲུག་དང་། མཐུན་པ་སྤུན་བཞིའི་བསྟོད་པ་བརྩམས་གྲུབ་ནས་རྡོ་སྦིས་དགེ་བཤེས་ཀྱིས་ཞུས་དག་བཏང་བའི་སྐབས་སུ་དགེ་བཤེས་ཀྱིས། ལྔ་མངོན་ཤེས་པར་གྲགས་པའི་དྲང་སྲོང་གཙོས། །ལྔ་ལ་གཅིག་གིས་ལྷག་པའི་ཚེ་རིང་འདི། །ལྔ་བརྒྱའི་གཙུག་རྒྱན་སྟོན་པའི་གསུང་ན་མེད། །ལྔ་ཚན་མིག་གིས་བསྟོད་ཚིག་མཛེས་ཤིང་བརྗིད། །ཅེས་དང་། རི་མོ་འདི་དར་ཆེ་བར་མཁས་པ་འགས་བཤད་ཀྱང་། ཁུངས་ཡོད་མེད་བརྟག་དགོས་ཅེས་དཔྱད་གཞི་ཡང་གསུངས་ཡོད། པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་དགུ་བ་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མས་། སྔོན་ཚེ་མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་ཡུལ་གྲུ་འདིར། །དུས་གསུམ་སྲས་བཅས་རྒྱལ་བའི་བྱིན་བརླབས་པས། །མི་འགྱུར་མི་ཞིག་ཁྱད་ཆོས་བདུན་ལྡན་པའི། །གཞོམ་བྲལ་རྡོ་རྗེ་རང་བཞིན་བྲག་རི་བསྐྲུན། །དེ་ཡི་ངོགས་ལས་འཆི་མེད་བདུད་རྩིའི་རྒྱུན། །ལྷུང་ལྷུང་རྒྱུན་མར་འབབ་པའི་བརླན་གཤེར་ལས། །རོ་མཆོག་བརྒྱད་ལྡན་འབྲས་བུ་ཡོངས་དུད་པའི། །ཚེ་རིང་ལྗོན་ཤིང་རྒྱས་པའི་ཤིང་དེའི་དྲུང་། །ཚེ་སྣང་དཔག་མེད་མགོན་གྱི་གཟི་བྱིན་སྟོབས། །སྙིང་ལ་ཞུགས་པ་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི། །ཡེ་ཤེས་ཏིང་འཛིན་མངོན་གྱུར་དྲང་སྲོང་ཚེ། །ཚེ་རིང་གྲགས་སྙན་འབར་བ་དགྱེས་བཞིན་བཞུགས། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའི་ཆབ་གཏོར་རིལ་བུའི་ཚོགས། །ལོངས་སུ་སྤྱད་པའི་རི་དྭགས་ཚེ་རིང་འཐོབ། །ལྗོན་འབྲས་འཆི་མེད་བརྟས་པའི་རྒྱུན་བཟང་བོར། །འབད་མེད་སྤྱད་པས་ཚེ་རིང་འདབ་ཆགས་བྱུང་། །དེ་ལྟར་རྟེན་འབྲེལ་ཕུན་ཚོགས་མི་བསླུའི་སྟོབས། །བདེན་པའི་མཐུ་ལས་ཚེ་རིང་དྲུག་ལྡན་གཟུགས། །གང་དུ་མཆིས་འདིར་མི་ཤིས་རྒུད་པའི་ཚོཊ། །སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུས་མིན་འཆི་བ་ཡི། །འཇིག་པ་ཀུན་བཅོམ་བདེ་སྐྱིད་དཔལ་འབྱོར་སྟོབས། །ཚེ་དང་བསོད་ནམས་མཁོ་རྒུའི་ནོར་ལོངས་སྤྱོད། །གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ཞེས་དྲང་སྲོང་གི །བདེན་ཚིག་དེ་བཞིན་གནས་འདིར་ལྷུན་འགྲུབ་ཤོག །ཅེས་གསུངས་ལ། གང་ལྟར་ཚེ་རིང་རྣམ་དྲུག་གི་རི་མོ་ཁྱིམ་དུ་བྲིས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཚེ་བསོད་རྒྱས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བར་བཤད་པས། རྒྱ་བོད་ཀུན་ལ་དར་བའོ། །ཚེ་རིང་ནད་མེད་ཞི་བདེ་རབ་མཚོན་པའི། །ཚེ་རིང་རྣམ་དྲུག་ལེགས་བྲིས་རི་མོ་འདི། །ཚེ་སྲོག་རིན་ཆེན་མི་འཇིག་རྟག་བརྟན་ངོས། །ཚེ་ལྡན་སྐྱེ་དགུའི་བསམ་བྱ་འགྲུབ་པར་སྨོན། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །

རྒྱ་ནག་ཧྭ་ཤང་།

པུ་ཏེ་ཧྭ་ཤང་ངམ་ཧྭ་ཤང་དགེ་སྲུང་ཞེས་པ་དེ། བོད་ཀྱིས་ཡོངས་གྲགས་ལ་རྒྱ་ནག་ཧྭ་ཤང་ཞེས་འབོད་ལ། ཁོང་ནི་སྤྱི་ལོ༩༡༦ལོར་འདས། རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པའི་སྤྲུལ་བར་གྲགས་ཤིང་། ནམ་རྒྱུན་རས་ཁུག་ཅིག་ཕྱག་ཏུ་བསྣམས་ནས་སློང་མོའི་ཆ་བྱད་ལ་ཞུགས། རེ་ཞིག་སློང་མོར་ཞུགས་སྐབས་བཙུན་པ་ཞིག་གིས་ཁོང་གི་རྣ་གཤོག་ལ་འཇུས་ནས་སྒོར་ཕུད་རྩིས་བྱེད་སྐབས། ཁོང་སྔ་ས་ནས་བཞུགས་ཏེ་སྙན་ཅི་ཙམ་འཐེན་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཇེ་རིང་སོང་བའི་ལོ་རྒྱུས་སོགས་ཡོད། ཆ་བྱད་ནི་ལྟོ་བ་ལུག་ཅིང་ཕྲུ་གུ་མང་པོས་བསྐོར་བ་ཞིག་སྟེ། སྐུ་བརྙན་འདིས་བཀྲ་ཤིས་འབྱུང་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་བུ་ཕྲུག་སྐྱེས་པ་ལ་ཕན་པ་ཞིག་གོ །

ཨ་ཙ་ར་གླང་ཁྲིད།

སྤྱིར་ཨ་ཙ་ར་ལ་དཀར་ནག་ཁྲ་གསུམ་ཞེས་པ། ཨ་ཙ་ར་དཀར་བོ་ཇོ་བོ་རྗེ། ནག་པོ་ཕ་དམ་པ། ཁྲ་བོ་སློབ་དཔོན་པདྨ་འབྱུང་གནས་གསུམ་ལ་གོ་བ་ཡོད་ཀྱང་། འདིར་བཤད་པ་ནི། དུས་དུས་སུ་གླང་ཆེན་གྱི་སྟེང་དུ་རྡོ་རིགས་ཀྱི་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་བཀལ་ཏེ། བོད་ཀྱི་དངོས་རྫས་རྩ་ཆེན་དག་ཉོ་སྒྲུབ་བྱས་ནས་རྒྱ་གར་དུ་འཁྱེར་འགྲོ་བ་དེར་ཟེར། བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་སྣང་ངོར་ཨ་ཙ་ར་དེ་ཛམ་ལྷའི་སྤྲུལ་བར་ཁས་འཆེས་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་ཆར་འབེབས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་ལ་དགོངས་ནས། དགོན་སྡེ་ཁག་དང་དུད་ཁྱིམ་སོ་སོའི་གྱང་ལྡེབས་སུ་རི་མོ་འབྲི་བ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། དོན་དུ་ན་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་སྟེར་བའམ། རང་རེའི་གཏེར་མཛོད་ཀྱི་ནང་སྙིང་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་འདྲེན་པའི་དཔྱད་འཇུག་གཏོང་བ་སྐབས་ཐོག་དེར་ཡང་མཆིས་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་ནི། རང་ཅག་བོད་པ་རྣམས་རྡོ་རིགས་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སྤྲོ་བ་དང་། རྒྱ་གར་བར་དད་ཞེན་ཆེ་བ། རྡོ་རིགས་དེ་དག་རྒྱ་གར་ནས་རིན་མེད་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ལས་བསྡུ་ཐུབ་པ་བཅས་ཀྱི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་ཏེ། ཨ་ཙ་ར་དེ་དག་གི་འཕྲིན་ལས་དར་བ་དང་། དེ་ལས་གཞན། ལྷ་སའི་གཞས་ཚིག་ཏུ། རྒྱ་གར་ཨ་ཙ་ར་ཡི་རོ་གོས་དེ། །བོད་དུ་བསྟན་པ་དར་བའི་དར་ལྕོག་བྱེད། །ཟེར་བ་ཡང་། རྒྱ་གར་བས་དུར་ཁྲོད་དུ་དོར་བའི་རོ་གོས་རྣམས་བཀྲུས་ནས། ཚོས་སྣ་བརྒྱབ་སྟེ་བོད་ཀྱི་རིན་ཆེན་འབོར་ཆེན་ལ་བརྗེས་པའི་བེམ་གོས་སྟེང་དུ་གཟུངས་སྔགས་དཔར་ཏེ། ད་དུང་ཁ་རྗེ་དབང་ཐང་དར་བར་རློམ་པ་ལ་ཟུར་ཟ་དང་ཐེར་འདོན་གནང་བ་མཚོན་གྱི་ཡོད་དོ། །

སོག་པོ་སྟག་ཁྲིད།

སོག་པོ་སྟག་ཁྲིད་ཀྱི་རི་མོ་འདི། རང་ཅག་གི་དགོན་གྲོང་གི་རྩིག་ལྡེབས་སུ་བྲིས་ཏེ། གདོན་བགེགས་ཞི་ཞིང་བདེ་ལེགས་ཡོང་བའི་མཚོན་དོན་ཞིག་ཏུ་རེ་བར་མ་ཟད། སྟག་གིས་འཇམ་དབྱངས། སོག་པོས་སྤྱན་རས་གཟིགས། ལྕགས་ཐག་གིས་ཕྱག་རྡོར་བཅས་རིགས་གསུམ་མགོན་པོའི་མཚོན་དོན་སྦྱར་ཏེ། ས་ཁྱབ་རྡོ་ཁྱབ་ཏུ་བཏང་ནའང། འདིར་ངེས་པར་དུ་བསམ་དགོས་པ་ཞིག་ལ། རི་མོ་འདིའི་ཁུངས་ནི། བོད་ཀྱི་རྗེ་འབངས་ཉེར་ལྔའི་ནང་ཚན། སོག་པོ་ལྷ་དཔལ་གཅན་གཟན་གཉའ་ནས་མནན། ཞེས་པ་དེ་མ་དཔེ་བྱས་པ་ལས། ས་སྐྱ་བའི་གྲུབ་མཐའི་དབང་ཤུགས་མཚོན་བྱེད་དུ་བེད་སྤྱད་པ་ཞིག་ཡིན། ཕྱིས་སུ་སྤྱི་ལོ༡༦༤༠ ལོར་སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་རབ་བརྟན་གྱིས་སོག་པོའི་རྟ་དམག་ཁྲིད་དེ་གཙང་བ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་སྲིད་དབང་འཕྲོག་དུས། གཙང་བ་སྡེ་སྲིད་བུ་རྒོད་སྟག་འདྲ་བ་དེ། སོག་པོ་ལྷ་བཟང་ཁང་གིས་ཆམ་ལ་ཕབ་པ་རེད་ཅེས་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་རི་མོ་ཡིན་པས་བཤད་རྒྱུན་ཡོད། དེ་ནི་གྲུབ་མཐའི་ཕྱོགས་ཞེན་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དགོས་དབང་གིས་དར་སྤེལ་བཏང་བ་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། ད་དུང་དགེ་ལུགས་ཕྱོགས་ཀྱིས་སོག་རྒྱལ་དེ་ལ། གུ་ཤྲྀ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་ཞེས་མིང་བྱང་གི་ཆོ་ལོ་རྫིག་པོ་ཞིག་ཀྱང་བསྩལ་ཡོད་དོ། །

རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ།

རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་ནི། ཞི་རྒྱས་དབང་དྲག་གི་ལས་བཞི་འགྲུབ་པའི་མཚོན་བྱེད་ཡིན། དེ་ཡང་རྭ་དཀར་བོས། གནོད་སྦྱིན་དང་དྲི་ཟ་སོགས་གདོན་རྣམས་དང་། དུས་མིན་གྱི་འཆི་བ། སྒྲིབ་གཉིས་དག་པ་མཚོན། རྭ་སེར་བོས། ཚེ་དཔལ་མངའ་ཐང་དང་། ཆོས་སྲིད་དར་བར་མཚོན། རྭ་དམར་བོས་ལྷ་ཀླུ་མི་གསུམ་དང་རྒྱལ་བློན་མཐུ་བོ་ཆེ་རྣམས་མངའ་འོག་ཏུ་འདུ་བ་མཚོན། རྭ་ལྗང་གུས་དགྲ་བགེགས་འབྱུང་བོ་ལོག་འདྲེན་དམ་སྲི་སོགས་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་མེད་ཀྱི་གནོད་པ་ལས་གྲོལ་ཞིང་། མ་རུངས་པ་དེ་དག་ཚར་གཅོད་པའི་འཕྲིན་ལས་མཚོན། ལྟེ་བ་སྔོན་པོས་ཞི་རྒྱས་དབང་དྲག་གི་ལས་བཞི་ཐོགས་མེད་དུ་འགྲུབ་པར་མཚོན་ནོ།

སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ།

སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་ནི། མཐའ་འཁོབ་སྒྲ་སྒྲོགས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་ཨུ་ཊ་ཡ་ནའི་སྐྱེས་ལན་དུ་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་བོས། སྟོན་པའི་བཀའ་བཞིན་སྟོན་པའི་སྐུ་གཟུགས་དང་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་ཆ་ལྔ་བ་འདི་བསྐུར་བས། དེས་ཀྱང་། དེའི་དོན་བསམ་ནས་འཕགས་པའི་གོ་འཕང་མངོན་དུ་གྱུར་བར་གསུངས་པ་དང་། འདུལ་བ་ལུང་བཅུ་བདུན་ལས།གནས་མལ་གྱི་གཞི་ལས་ཀྱང་། མཆོག་ཟུང་གཉིས་འགྲོ་བ་ལྔ་རྒྱུ་ཞིང་སོ་སོའི་སྡུག་བསྔལ་འཁོར་བཞི་བོར་འདོམས་པ་སྟོན་པས་གཟིགས་ཏེ། རྣམ་ཀུན་དུ་མཆོག་ཟུང་ལྟ་བུ་དག་མི་འབྱུང་པས། སྒོ་ཁང་དུ་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་ཆ་ལྔ་བའི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ལུགས་འབྱུང་དང་ལུགས་ལྡོག་ཀྱང་ཕྲིས་ཤིག་གསུངས་ནས། དེ་ལྟར་བྲིས་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་དགོས་གསུངས་སོ། །

སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་ཆ་ལྔ་འབྲི་ཚུལ་ནི། འདུལ་བ་ལུང་ལས། སྒོ་ཁང་དུ་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་ཆ་ལྔ་བར་བྱའོ། །སྟེང་དུ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་སོ། །རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་ཟོ་ཆུན་འཁྱུད་མོ་བཞིན་དུ་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་དག་ཀྱང་ངོ་། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། འཆི་བདག་གཤིན་རྗེ་འམ་སྲིན་པོ་ཁ་གདངས་པའི་དབུས་སུ། ཟླུམ་པོ་ཆ་ལྔ་བ་ཞིག་སྟེ། སྟེང་གི་དུམ་བུ་གཉིས་ནི་གཅིག་ལྷ་དང་། ཅིག་ཤོས་མི་འབྲི་བ་དང་། འོག་རིམ་ཆ་གསུམ་དུ་བྱས་པ་སྟེ་དམྱལ་བ། ཡི་དྭགས། དུད་འགྲོ་དང་། རི་མོའི་དབུས་སུ་བྱ་ཕག་སྦྲུལ་གསུམ་བྲིས་པ་ནི། བྱ་ཕུག་རོན་གྱིས་འདོད་ཆགས་ཆེ་བ་དང་། སྦྲུལ་གྱིས་ཞེ་སྡང་ཆེ་བ། ཕག་གིས་གཏི་མུག་ཆེ་བ་སྟེ། ཀུན་འཁོར་བར་འཆིང་བྱེད་ཀྱི་གཞི་རྩ་དུག་གསུམ་ཡིན་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། དབུས་སུ་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་བྱ་ཕུག་རོན་དང་སྦྲུལ་ཕག་གི་རྣམ་པར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ཡང་། གཏི་མུག་མཚོན་བྱེད་ཕག་རྩ་བ་བྱས་ཏེ་གཞན་གཉིས་ཡན་ལག་ལྟ་བུ་སྟེ། འདུལ་བ་ལས། སྔ་མ་དེ་གཉིས་གཏི་མུག་གིས་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་མཐའ་ལམ་དཀར་ནག་གཉིས་བྲིས་པ་ནི། བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོའི་བར་སྲིད་ལ་དགེ་སྡིག་གི་ལས་དཀར་ནག་གཉིས་སུ་ངེས་པར་མཚོན། རི་མོ་འདིའི་ཕྱིའི་མཐའ་འཁོར་དུ། མ་རིག་པ་རྒན་མོ་ལོང་བ་ནས་རྒ་ཤི་རོ་ལྟག་སྤྲོད་དུ་ཁུར་བའི་རེ་ཁཱའི་བར་བཅུ་གཉིས་བྲིས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁོར་ར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་དང། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཟུང་བའི་བར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། རྟེན་འབྲེལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་དཔེ་དཔེ་ཅན་སྦྱོར་ཚུལ་ནི། བཀའ་གདམས་ཕ་ཆོས་ལས། མ་རིག་རྒས་པོ་ལོང་བ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་དག་ནི་རྫ་མཁན་བཞིན། །རྣམ་ཤེས་སྤྲེའུ་ལྟ་བུ་སྟེ། །མིང་དང་གཟུགས་ནི་གྲུར་འཇུག་འདྲ། །སྐྱེ་མཆེད་ཡུལ་འཁོར་སྟོང་པ་སྟེ། །རེག་བྱ་འོ་བྱེད་འདྲ་ཞེས་གདའ། །ཚོར་བ་མིག་ལ་མདའ་བརྒྱབ་སྟེ། །སྲེད་པ་ཆང་འཐུང་འདྲ་ཞེས་གདའ། །ལེན་པ་ཤིང་ཏོག་སྙབ་འདྲ་སྟེ། །སྲིད་པ་སྦྲུམ་མ་འདྲ་ཞེས་འདྲ། །སྐྱེས་པ་མ་ལས་བུ་སྐྱེས་འདྲ། །རྒ་ཤི་རོ་འཁུར་འདྲ་ཞེས་གདའ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །

དང་པོ་རྒན་མོ་ལོང་བ་ནི། མ་རིག་པའི་མཚོན་བྱེད་དེ། དམུས་ལོང་འཁར་བ་ལ་བརྟེན་ཏེ་གར་འགྲོ་འདིར་འགྲོ་ཅི་བྱ་གཏོལ་མེད་པར་འཁྱམས་པ་ལྟར། མ་རིག་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཟུང་སྟེ་དགེ་སྡིག་ལ་གྱ་ཚོམ་དུ་ཞུགས་པ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་འདིར་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་མྱོང་བས་སོ། །

གཉིས་པ་རྫ་མཁན་ནི། འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚོན་བྱེད་དེ། རྫ་མཁན་གྱིས་སྣོད་ཆེ་ཆུང་བཟང་ངན་སྣ་ཚོགས་བཟོ་བ་བཞིན། དགེ་སྡུག་གིས་ལས་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་སྨིན་གྱི་ཕུང་བོ་ཆེ་ཆུང་དང་བཟང་ངན་སྣ་ཚོགས་ཤིག་བསྐྱེད་པའོ། །

གསུམ་པ་སྤྲེའུ་ནི། རྣམ་ཤེས་མཚོན་བྱེད་དེ། སྤྲེའུ་མི་སྲུན་པར་ཤིང་སྡོང་རྩེ་ནས་སྡོང་སྐེད།དེ་ནས་ཤིང་རྩར་མཆོང་བསྐྱོད་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པའམ། ཡང་ན། ཁང་བའི་སྒེའུ་ཁུང་དྲུག་པོ་ལས་སོ་སོར་རྒྱུགས་ནས་བལྟ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་བརྒྱུད་དེ། སྐྱེ་འཆི་འདོར་ལེན་བྱེད་པའམ། ཡང་ན། མིག་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་དྲུག་གང་ཡིན་ནས་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་ལ་སྤྱོད་པའོ། །

བཞི་བ་གྲུ་རྫིངས་ནི། མིང་གཟུགས་མཚོན་བྱེད་དེ། གྲུས་ཡོ་བྱད་དང་འགྲུལ་བ་སྐྱེལ་འདྲེན་གྱི་རྟེན་བྱེད་པ་ལྟར། མིང་གཟུགས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱིའི་འགྲོ་འོང་གི་རྟེན་དང་བདེ་སྡུག་འབྱུང་བའི་ཕུང་བོའི་ངོ་བོར་འཛིན་པའོ། །

ལྔ་བ་ཁང་སྟོང་ནི། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་མཚོན་བྱེད་དེ་ཁང་སྟོང་ལ། ཕྱི་བལྟས་ཀྱི་མི་ཡོད་པ་ལྟར་སྣང་ཡང་། དོན་དུ་བརྟེན་པ་ལ་བདག་པོ་མེད་པ་ལྟར། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་གྲུབ་མ་ཐག་ཕྱི་བལྟས་ཀྱིས་རྣམ་ཤེས་ཡོད་པ་ལྟར་སྣང་ཡང་། དོན་དུ་ན་རང་འབྲས་རྣམ་ཤེས་ད་དུང་གྲུབ་མེད་པས་སོ། །

དྲུག་པ་ཕོ་མོ་འཁྱུད་དེ་འོ་བྱེད་པ་ནི། རེག་པ་མཚོན་བྱེད་དེ། འོ་བྱེད་ཚེ་ཕན་ཚུན་འཐམ་ནས་རེག་པ་ལྟར་ཡིད་དབང་རྣམ་ཤེས་འདུས་ནས་ཡུལ་འགྱུར་གཅོད་པ་འམ། ཡང་ན། འོ་བྱེད་ཚེ་རེག་པ་དེ་མ་གཏོགས་འཁྲིག་བདེ་ཡོངས་སུ་མི་རྫོགས་པ་ལྟར་ཚ་གྲང་དང་འཇམ་རྩུབ་གྱི་རེག་པའི་སྣང་བ་ཙམ་མ་གཏོགས་བདེ་སྡུག་རྫོགས་པར་མྱོང་མི་ཐུབ་པས་སོ། །

བདུན་པ་མིག་ལ་མདའ་ཟུག་པ་ནི། ཚོར་བའི་མཚོན་བྱེད་དེ་མིག་ལ་མདའ་ཟུག་མ་ཐག་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་པ་ལྟར། ཚོར་བས་ཀྱང་ཡིད་འོང་མི་འོང་བར་མ་གང་རུང་འཕྲད་མ་ཐག་བདེ་སྡུག་སོགས་མྱོང་བས་སོ། །

བརྒྱད་པ་སྐྱེས་བུས་ཆང་འཐུང་བ་ནི། སྲེད་པའི་མཚོན་བྱེད་དེ། ཆང་ཅི་ཙམ་འཐུང་ཡང་སྲེད་པ་དེ་ཙམ་འཕེལ་བ་ལྟར། སྲེད་པའི་འཁྲུལ་སྣང་གིས་བསླུས་ཏེ། ལུས་ལོངས་སྤྱོད་སོགས་ལ་ནམ་ཡང་མི་ངོམས་པར་ཆགས་ཞེན་གྱིས་བདུང་བས་སོ། །

དགུ་བ་སྤྲེའུས་ཤིང་ཏོག་ལེན་པ་ནི། ལེན་པའི་མཚོན་བྱེད་དེ། སྤྲེའུས་ཤིང་ཏོག་སྔ་མའི་རོ་ཚོར་ཞིང་མིག་གིས་མཐོང་ཚད་ལེན་པ་ལྟར། སྲེད་པ་དེ་ཉིད་ཤས་ཆེར་སོང་ནས་འདོད་པའི་དངོས་བོ་དང་དུ་ལེན་པས་སོ། །

བཅུ་བ་བུད་མེད་སྦྲུམ་མ་ནི། སྲེད་པའི་མཚོན་བྱེད་དེ་ཟླ་ཁ་ལོངས་པ་ནས་སྦྲུམ་མ་དེ་བུ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཐམས་ཅད་ཚོགས་པ་ན། སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་བཞིན། སྲིད་པ་ཕྱི་མ་འགྲུབ་པའི་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་མཐུ་ཅན་དུ་གྱུར་ཏེ་རྣམ་སྨིན་གྱི་ཕུང་བོ་གསར་དུ་གྲུབ་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའོ། །

བཅུ་གཅིག་པ་ཕྲུ་གུ་བཙའ་བ་ནི། སྐྱེ་བ་མཚོན་བྱེད་དེ། ཕྲུ་གུ་མའི་མངལ་ནས་ཕྱིར་དངོས་སུ་ཐོན་པ་བཞིན་རྣམ་ཤེས་ཡང་སྲིད་པ་ཕྱི་མར་ཉིང་མཚམས་སྦྱར་བའོ། །

བཅུ་གཉིས་པ་རོ་རྒྱབ་བསྣོལ་དུ་ཁུར་བ་ནི། རྒ་ཤིའི་མཚོན་བྱེད་དེ། ན་ཚོད་རྒས་འཁོགས་སུ་གྱུར་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྣ་སྒོ་མོ་ནས་མནར་ཏེ། འཆི་ཚེ་བེམ་པོ་དུར་ཁྲོད་དུ་སྐྱེལ་བ་ལྟར། མི་རོ་མཐོང་བ་ན་འཆི་བ་ངང་གིས་དྲན་ཞིང་ཕུང་བོ་དང་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་འབྲེལ་ཐག་ཆད་པའོ། །

དེ་ཐམས་ཅད་འཁོར་ལོའི་རྣམ་པར་འཆི་བདག་གི་ཁ་དང་རྐང་ལག་གིས་དམ་དུ་བཟུང་བར་བྲིས་པ་ནི། ལས་ཉོན་གྱི་དབང་གིས་འཁོར་བ་འདིར་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་མཐའ་དག་འཆི་བདག་གཤིན་རྗེའི་དབང་དུ་མ་གྱུར་བ་མེད་པ་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་ཀུན་སྡུག་བསྔལ་གང་རུང་མྱངས་ཏེ། སྲིད་རྩེ་ནས་མནར་མེད་བར་རྟག་ཏུ་འཁོར་བར་མཚོན་པའོ། །སྟེང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕྱག་གཡས་པའི་མཛུབ་མོས་ཟླ་བའི་ཐིག་ལེ་ཞིག་སྟོན་པ་བྲིས་པ་ནི། མདོག་དཀར་བ་འགོག་བདེན་དེ་ཉིད་དམ་པའི་ཆོས་འགོག་བདེན་གྱིས་སྤང་བྱའི་དྲི་མ་དག་ཅིང་། དེ་ཕྱག་གིས་སྟོན་པ་ནི། དེ་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་ལ་རག་ལས་པས་དེར་འགྲོ་བར་རིགས་སོ། །ཞེས་འདོམས་པར་མཚོན་པའོ། །ལམ་བདེན་མཚོན་པའི་ཕྱིར་དུ་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོའི་འོག་ཏུ། བརྩམ་པར་བྱ་ཞིང་དབྱུང་བར་བྱ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་ལ་འཇུག་པར་བྱ། །འདམ་བུའི་ཚལ་ལ་གླང་ཆེན་བཞིན། །འཆི་བདག་སྡེ་ནི་གཞོམ་པར་བྱ། །གང་ཞིག་རབ་ཏུ་བག་ཡོད་པས། །ཆོས་འདུལ་འདི་ལ་སྤྱོད་གྱུར་བ། །སྐྱེ་བའི་འཁོར་བ་རབ་སྤངས་ཏེ། །སྡུག་བསྔལ་ཐ་མ་བྱེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་པའི་ཤོ་ལོ་ཀ་འདི་གཉིས་འབྲི་བར་གསུངས་སོ། །འཁོར་ལོ་འདི་ཁྱུད་མོར་བྲིས་པ་ནི། མ་རིག་པ་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་རྟེན་འབྲེལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་དང་། ལས་ཉོན་གྱིས་སྐྱེ་བ་བླངས་པའི་འགྲོ་བ་ལྔ་བོ་ཟོ་ཆུན་ནམ་མགལ་མེ་ལྟར་སྲིད་རྩེ་ནས་མནར་མེད་བར་འཁོར་བ་མཚོན་ལ། ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་འཁོར་ལོའི་མཐར་འབྲི་བ་ནི། དེ་ལས་བརྒལ་ན་འཁོར་བ་ལས་ཐར་བར་མཚོན་ནོ། །

གཞན་ཡང་། དག་ཡིག་མཁས་འབྱུང་ལས་འདུལ་བའི་སྐོར་གྱི་རི་མོ་འབྲི་གཞིའི་ཁྱད་པར་འདི་ལྟར་འཁོད་ཡོད་དེ། གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཁྱམས་སུ་སྟོན་པའི་སྐྱེས་རབས་དང་། དཔོང་སའི་ཁང་བར་ཤཱ་རིའི་བུ་སོགས་བྲི་བ། དྲི་གཙང་ཁང་གི་སྒོར་གནོད་སྦྱིན་འཕྲེང་ཐོགས། མཛོད་ཀྱི་སྒོར་གནོད་སྦྱིན་ལག་ན་མྱུ་གུ་ཐོགས་པ། ཟས་ཀྱི་ཁང་བར་ལག་ན་བཅའ་བ་ཐོགས་པ། བསྲོ་ཁང་དུ་མྱུ་གུ་དང་བུམ་པ་ཐོགས་པ། མེའི་ཁང་བར་གྲུལ་བམ་མེ་འབར་བར་བྱེད་པ་སོགས་དང་། ཆུའི་ཁང་བར་ཀླུའི་བུ་མོ་ལག་ན་བུམ་པ་ཐོགས་པ་སོགས། ནད་པའི་རུང་བའི་ཁང་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནད་པའི་རིམ་གྲོ་མཛད་པ། གསང་སྤྱོད་ཁང་དུ་དུར་ཁྲོད་དང་མགོ་ཐོད་སོགས་དང་། སྒོ་ཁང་གི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་། བདུད་བཅོམ་པ་སོགས་འབྲིའོ། །

 

ལེའུ་བཅུ་བཞི་བ། བརྟག་ཐབས་སྣ་ཚོགས།
དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་གནམ་གཤིས་བརྟག་ཐབས།

ང་ཚོའི་མེས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་འབྱུང་བཞིའི་འགྱུར་ལྡོག་དང་བསྟུན་ཏེ། མི་རབས་ནས་མི་རབས་བརྒྱུད། ལག་ལེན་དང་ཉམས་མྱོང་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གནམ་གཤིས་བརྟག་ཐབས་ལ་སྡོམ་ཚིག་མང་བོ་བཀོད་ཡོད། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་གལ་ཆེན་རང་བཞིན་གྱི་རིག་གནས་དེ་དག ད་དུང་ཡང་། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ངག་རྒྱུན་ཙམ་མ་གཏོགས། དཔེ་ཐོག་རིག་གནས་སུ་མ་གྱུར་བས། འདིར་མི་རབས་རིམ་བརྒྱུད་ཀྱི་གནམ་གཤིས་བརྟག་ཐབས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་ཕྱོགས་སྡོམ་གྱི་ཤེས་བྱ་གྱ་ནོམ་པ་དང་། དེའི་སྟེང་ནས་ཞིང་ཕྱུགས་ཀྱི་བྱ་ལས་ཆེ་ཕྲ་མང་བོ་བཀོད་སྒྲིག་རྒྱག་སྲོལ་ཡོད། དཔེར་ན། བྱིས་པ་གནག་རྫིར་འགྲོ་རྒྱུ་དང་། ཞིང་བས་ཐང་མ་བརྡལ་རྒྱུ་སོགས་གནམ་གཤིས་ལ་གཞིགས་ནས་ཐག་གཅོད་བྱེད་པ་ཡིན། དེ་བས། འདིར་གནམ་གཤིས་ལ་བརྟག་ཚུལ་ཁག་གཅིག་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ན།

ཐུའུ་བཀྭན་རིན་པོ་ཆེའི་ཆར་འབེབས་ཀྱི་ཆོ་ག་སྤྲིན་བཅུད་འདུས་པའི་རྒྱ་མཚོ་ལས། སྤྲིན་རོ་རྙིང་བ་ཡལ་ནས་གསར་བ་ལུག་གི་ལྟོ་ཚིལ་འདྲ་བ་དང་། ཡང་། སྤྲིན་འཁྲིགས་ཤིང་སྤྲིན་ནག་གཡག་རུ་འདྲ་བ་དང་། སྲོག་ཆགས་སྡིག་སྦྲུལ་སྦལ་ལྕོང་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་། དེ་ཡང་། འགྱུར་ལྡོག་མང་དུ་བྱེད་པ་དང་ལྷོ་ནས་བྱང་ལ་འགྲོ་བ། ཆུ་མིག་གི་ཆུ་སྔར་ལས་བྲུག་པ་དང་། རྔ་ལ་སོགས་པའི་ཆས་ལ་གློ་བུར་དུ་བང་བབ་པ་དང་། ཚེ་འདས་མང་བ་རྨི་བ། ཟས་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་སོགས་སྟེར་བ། ཀླུ་རིགས་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་རྨི་བ་རྣམས་ཆར་འབབ་པའི་རྟགས་དང་། སྤྲིན་དམར་ཟངས་མདོག སྔོ་སྐྱ། དུམ་ཆད། གུ་ལིང་སེར་ཕྲག མགུལ་འཁྲིགས་མེད་པའི་སྤྲིན་རྣམས་ངན། སྤྲིན་ཐམས་ཅད་ཤར་དང་ལྷོར་རྒྱུགས་པ་དང་། སྐམ་གློག་ཙིག་བྱེད་པ། དུམ་བུར་ཆད་ཅིང་མྱུར་དུ་དེངས་འགྲོ་བ། རླུང་ལྷོ་ནས་བྱང་དུ་ལྡང་ན་འབེབས་དཀའ། ཆར་འབེབས་ཚུགས་ནས་ཆུ་མིག་བྲི་འགྲོ་བ། རྨི་ལམ་དུ་སྤྲང་བོ་དང་ཡུལ་འདོན་པ་རྨིས་ན། ཀླུ་སྟོབས་ཆུང་བ་འམ་འབེབས་མ་འདོད་པ་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །དེ་ལས་གཞན། ནམ་ལངས་ཀྱི་ཚེ་སྤྲིན་དམར་ཐག་པ་འཐེན་འདྲ་ཤར་ནས་ནུབ་ཏུ་རྒྱུགས་པ་དང་། འཇམ་སྤྲིན་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཀྱི་གཤོག་པ་བརྐྱངས་པ་བཞིན་ཤར་ཕྱོགས་ཁེབས་ནའང་འབབ་རྟགས་དང་།

ཡང་། ཤར་རླུང་གཡུགས་ན་འབབ་རྟགས་དང་། ནུབ་རླུང་གཡུགས་པ་ཐང་རྟགས། ལྷོ་ནས་གཡུགས་ན་འབབ་རྟགས་དང་། བྱང་ནས་གཡུགས་ན་ཐང་རྟགས། དེ་བཞིན་སྤྲིན་ཀྱི་རྒྱུ་ཕྱོགས་ཡང་གོང་ལྟར་བཤད་ལ། ཁྱད་པར་དུ་ལྷོ་ནས་གནམ་ངོ་ཅི་ཙམ་རུབ་ཀྱང་། བྱང་ནས་ཅུང་ཟད་བཀྱགས་ན་ཐང་རྟགས་སུ་བཤད་པ་སྟེ། བྱང་རྟ་རྔ་ཙམ་ཞིག་ཐང་ན། ལྷོ་སྡིགས་སྡིགས་བྱས་ནོ་རང་ཡིན། ཞེས་དང་། སྟོན་ཁར་དགོང་མོར་ཐང་ན་སང་ཉིན་ཐང་རྟགས་དང་། དཔྱིད་ཀར་དགོང་མོར་ཐང་ན་སང་ཉིན་འབབ་རྟགས་སུ་བཤད་དེ། སྟོན་དགོང་ཐང་བརྒྱབ་ན། ཞིང་འབྲེག་རྒན་མོས་ཟོར་བ་རྡོར། དཔྱིད་དགོང་ཐང་བརྒྱབ་ན། ལུག་རྫི་རྒན་པོས་རྐང་ལྷམ་འཚེམ། ཟེར་རོ། །

 ཡང་། དུས་ཚིགས་དང་སྲོག་ཆགས་གྲག་འགུལ་བལྟས་ནས་དཔྱད་པ་ནི། མི་ཚེ་གཅིག་ལ་སྐྱིད་སྡུག་གསུམ། །དཔྱིད་ཉི་གཅིག་ལ་དྲོ་གྲང་གསུམ། །ཟེར་བ་ལྟར། འབབ་མི་རྟག་དབྱར་ཁའི་གནམ་ངོ་འདྲ། །ཞེས་དང་། དབྱར་གནམ་གཅིག་ལ་འབབ་རིམ་དགུ་དང་ཐང་རིམ་དགུ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཆབ་སྤེལ་གྱི་བཟོ་རིག་ཉེར་མཁོ་བདམས་བསྒྲིགས་ལས། གང་དུ་གྲོགས་འགྱུར་སྲོག་ཆགས་ཚང་འཆའ་ཞིང་། །དེར་ནི་མི་གནས་རིང་དུ་བགྲོད་གྱུར་ན། །ངེས་པར་ཞག་བདུན་ནང་དུ་ཆར་ཆེན་འབབ། །མཚོ་ཡི་དྲོད་རྒྱས་ཉ་དང་ཉ་ཕྱིས་སོགས། །ཆུ་དེར་མི་གནས་དེར་འབབ་ཆུ་ཀླུང་ལ། །གྱེན་དུ་རྒྱུགས་ཚེ་ཞག་ལྔའི་ནང་དུ་ཡོང་། །འདབ་ཆགས་ཀ་རནྡ་དང་པུ་ཤུད་སོགས། །ཟུར་ཕུད་ན་རྣམས་ཡུན་རིང་སྒྲ་སྒྲོག་ན། །དེ་ཚེ་ཞག་གསུམ་ནང་དུ་ཆར་འབབ་བོ། །ཞེས་དང་། ཡང་། བྱ་ཁུག་རྟའི་ཚང་བཟོ་དུས་འབབ་རྟགས་དང་། བྱ་འོལ་སེར་དང་འཇོལ་མོ་གྲག་ན་ཆར་འབབ་རྟགས་ཟེར་ལ། དེ་ལ་དམངས་ཁྲོད་དུ་འབབ་བྱེའུ་རུ་གྲགས་ཞེས་ཀྱང་ཟེར་རོ། །དེ་ལས་གཞན། ཁ་ལ་ཡུག་འཕུར་ནའང་འབབ་རྟགས་སུ་བཤད་དེ། དེ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ཆར་འབབ་ལ་ཉེ་དུས་ཚ་སྨུག་གིས་དབང་གིས་འབུའི་རིགས་དམའ་སར་འཕུར་བས་ཁ་ཟས་འཚོལ་སླ་བ་དང་། གཉིས་ནས། ཆར་སྡོད་བྱེའུ﹙ཁ་སྐད་དུ་ཁ་ལ་ཡུག་གམ་ཁུག་རྟ་ཟེར﹚སྐོམ་ན་ཡང་། །ས་ལ་འབབ་པའི་ཆུ་མི་འཐུང་། །གསུངས་པ་ལྟར། ཆར་སྡོད་བྱེའུ་བར་སྣང་གི་ཆུ་འཐུང་རྒྱུའི་གྲབས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་། ཉ་མོ་ཡར་ལ་ཕྱོགས་པ་ཡང་འབབ་རྟགས་སུ་ལྒིང་དང་། དཀར་ཡོལ་ལ་ལག་པ་མི་ཐེབས་ཀྱི་ཚད་དུ་ཚ་ན། འབབ་རྟགས་དང་། དཀར་ཡོལ་ནང་གི་ཇ་གདུང་གྱེན་དུ་ལངས་ན་ཡང་འབབ་རྟགས་སོ། །

ཡང་། སད་སེར་བརྟག་པ་ལའང་། གྲང་ངར་དགུ་ཞག་ཚང་བའི་རྗེས། །གསེར་བྱ་ངང་བ་འདམ་ལས་འདོན། །སྲམ་གྱིས་འུག་པར་ཉ་སྤྲོད་དུས། །བྱང་རླུང་གྲང་ངར་ལྷོར་རྒྱུགས་ཏེ། །བྱང་སྤྲིན་ལྷོ་ལ་ཡལ་སོང་ན། །དབྱར་སྨད་ཝ་ཞག﹙སྟོན་སད་ཀྱི་དུས་ཚོད་དེ་ཟིན་སྐབས་ཝ་མོ་ཡང་ཚང་དུ་བསྡད་ནས་ཕྱིར་འདོན་མི་ཐུབ་པ་ཟེར་བ་དེ་ནི་སད་ཀྱི་ཤུགས་ཚད་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་དཔེ་དོན་ཡིན﹚བཅོ་ལྔའི་ནང་། །ལུང་ཤུར་སད་ཆེན་ངེས་པར་ཡོད། །ཡང་ན་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་གྱིས་འཐིབས། །ལྷོ་དང་ནུབ་ཀྱི་རླུང་ལྡང་ན། །དབྱར་སྨད་སེར་དྲག་ལྡང་བར་བཤད། །རླུང་མེད་འཇམ་ལ་དྲོ་གྱུར་ན། །སད་སེར་ཆུང་བའི་ལོ་ཡིན་ཟེར། །ཡང་། ཝ་ཞག་བཅོ་ལྔའི་རིང་སད་ནམ་འབྱུང་ལ་བརྟག་པ་ནི། རྫ་འམ་དཀར་ཡོལ་ལམ་ཟངས་སྐྱོགས་སོགས་གས་ཆག་མེད་པའི་སྣོད་དུ་ཆུ་གཙང་གིས་བཀང་ལ། སྟེང་དུ་གཡམ་པ་ཁོད་སྙོམས་བཀབ་སྟེ་རླུང་གསེང་མ་ཤོར་བར་བྱས། དབེན་ཞིང་དྲོ་སར་བཞག་ལ་སྔ་དྲོར་རིམ་བཞིན་བལྟས་པས། གཡམ་པར་ཟིལ་བ་ཆགས་ན་སད་མེད། ཟིལ་བ་མེད་ན་སད་ཡོད། དམངས་ཁྲོད་དུ་སད་འགོག་ཐབས་ཞིག་ལ། རྩྭ་རམ་པ་དང་། མཁན་པ། འོམ་བུ། ཟྭ་པོ། ཁམ་བུའི་ལོ་མ་སོགས་མེ་སྒྲོན་ཏེ་ཞིང་ཁར་དུ་བ་མང་དུ་བཏང་ན་སད་སེར་སྔོན་འགོག་བྱེད་ཐུབ་པར་བཤད་དོ། །

ཡང་། སྤྲིན་དམར་དང་སེར་ནག་ཤར་ཕྱོགས་ནས་སྐྱེ་འཇིག་བྱེད་ན་བཙན་རྒོད་ཀྱིས་སེར་བ་འབེབ་རྟགས་དང་། ནམ་ལངས་ཀྱི་ཚེ་ཕྱིང་དཀར་བཏིང་འདྲའི་སྤྲིན་པ་གསུམ་ཤར་ཕྱོགས་ནས་ལངས་ན་མཚོ་སྨན་འཁྲུགས་པའི་སེར་བ་འབབ་རྟགས་དང་། ལྷོ་ཕྱོགས་ནས་ས་བདག་གཟུགས་འདྲའི་སྤྲིན་པ་གསུམ་ལྡང་ན་བདུད་སེར་འབབ་རྟགས་དང་། ནུབ་ཏུ་གོ་ཆ་གྱོན་འདྲའི་སྤྲིན་ལྡང་ན་མ་མོ་ཁྲོས་པའི་སེར་བ་འབབ་རྟགས་དང་། བྱང་དུ་སྤྲེའུ་ཙོག་པུ་ལྟ་བུའི་སྤྲིན་ལྡང་ན། དཀོར་བདག་གཡོས་པའི་སེར་བ་འབབ་རྟགས་དང་། དབུས་སུ་སྦྲུལ་འཁྱིལ་བ་ལྟ་བུའི་སྤྲིན་སྔོ་དམར་འཕྱུར་ན་ཀླུ་ཡིས་སེར་བ་འབབ་རྟགས་དང་། མགལ་མེ་བསྐོར་འདྲའི་སྤྲིན་བྱུང་ན། ཐེའུ་རང་འཁྲུགས་པའི་སེར་བ་འབབ་རྟགས་དང་། གཞན་ཡང་། ཁྱི་དཀར་གནམ་མཆོང་དང་། གཡག་རྔ་གནམ་གཟེངས། འཕྱར་ནག་གནམ་གཏིང་སོགས་ཀྱི་སྤྲིན་ལྡང་ནའང་སེར་བ་འབབ་རྟགས་སོ། །ཡང་། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་སེར་བཟློག་ཏུ། གཡག་ཁམ་པའི་རྔ་མ་ལངས་འདྲ་དང་། ར་རྒྱ་བོའི་སྦོ་འདྲ། ཁྱུང་ནག་གཤོག་པ་འདྲ་བ། སྲིན་མོའི་རལ་བ་གསིག་འདྲ་སེར་སྤྲིན་ཡིན་གསུངས་སོ། །

དེ་ལས་གཞན། འཇའ་ཚོན་སྤང་དུ་ཡུན་རིང་ཤར་ན་འབབ་རྟགས་དང། འཇའ་སྣེ་ཆུ་ལ་ཟུག་ན་ཐང་རྟགས། ཆབ་སྤེལ་གྱི་བཟོ་རིག་ཉེར་མཁོ་བདམས་བསྒྲིགས་ལས། ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་རིམ་པ་མང་བོའི་འཇའ། །ཆུ་ལ་ཤར་ཡང་ཡུལ་དེར་ཆར་བ་འབབ། །དུས་གསུམ་མཚམས་སུ་འཇའ་ཟུག་ལོ་ལེགས་བདེ། །གཟའ་སོགས་བཟང་བོར་ཡུལ་དུ་འཇའ་ཟུག་ན། །རྒྱལ་བོའི་སྲིད་དེར་དགེ་ཞིང་རྐུན་པོ་འཇོམས། །དེ་ཉིད་རྗེས་ལ་ཉིན་ཞག་བདུན་ཚུན་དུ། །ཆར་འབབ་ནའང་འབྲས་བུ་དགེ་བར་བཤད། །ཞེས་དང་། ཡང་གླུ་ཚིག་ཞིག་ཏུ། ཁ་དོག་སྣ་ལྔའི་འཇའ་ཚོན། །རང་ལ་ཤར་ནི་མིན་ཏེ། །ཤར་ཟུག་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར། །ནུབ་ཟུག་ཆར་གྱི་གཞི་མ། །ཞེས་ཀྱང་ཟེར་ལ། ཚན་རིག་པས་དཔྱད་བརྗོད་ལྟར་ནའང་། སའི་གོ་ལ་ནི་ནུབ་ནས་ཤར་ལ་རང་བསྐོར་བྱེད་པར་བརྟེན། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་གནམ་གཤིས་ངན་པ་དེས་ང་ཚོར་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཀྱི་མེད། གལ་ཏེ་འཇའ་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཟུག་ན་དེ་ནི་ང་ཚོ་སྡོད་སར་ཆར་བ་ཆེན་པོ་འབབ་པའི་སྔོན་བརྡ་གཏོང་གི་ཡོད་ཅེས་པ་དང་ཡང་ཧ་ཅང་མཐུན་ནོ། །

ཡང་། སྐབས་རེར་ཉི་ཟླའི་མཐའ་བསྐོར་དུ་འོད་འཁྱིམས་འཆར་ན། ངག་རྒྱུན་དུ། ཉི་འཁྱིམས་ཆར་དང་ཟླ་འཁྱིམས་རླུང་། །ཞེས་དང། ཉི་མས་གུར་ཕུབ་ན་ཉིན་གཅིག་ལ་ཐང་། ཟླ་བའི་གུར་ཕུབ་ན་ཟླ་གཅིག་ལ་ཐང་ཡང་ཟེར། ཆབ་སྤེལ་གྱི་བཟོ་རིག་ཉེར་མཁོ་བདམས་བསྒྲིགས་ལས། དངུལ་ཆུ་འོ་མའི་མདོག་འདྲ་ཟླ་བའི་ཁྱིམ། །དེ་ཚེ་རིང་ན་མི་ཐོགས་ཆར་ཆེན་འབབ། །ཅེས་དང་། ཡང་། ཤར་འཇའ་འབྲུག་དང་ནུབ་འཇའ་ཆར། །ཞེས་ཤར་དུ་འཇའ་ཤར་ན་འབྲུག་གྲག་པ་དང་། ནུབ་ཏུ་འཇའ་ཤར་ན་ཆར་འབབ་པའི་རྟགས་སུ་བཤད་པ་དང་།

གཞན་ཡང་། སྤྲིན་ནི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་མཚོན་རྟགས་དངོས་མ་ཞིག་ཡིན་པས། ཁ་དཔེར། ཡང་ན། ནངས་ཁའི་སྤྲིན་དམར་ཆུ་ཡིན། དཀར་བོར་གྱུར་ན་མེ་ཡིན། དགོང་ཁའི་སྤྲིན་དམར་མེ་ཡིན། ནག་པོར་གྱུར་ན་ཆུ་ཡིན། ཞེས་ཞོགས་པར་སྤྲིན་དམར་འཕྱུར་ན་འབབ་རྟགས་དང་། སྤྲིན་དམར་དེ་དཀར་བོར་གྱུར་ན་ཐང་རྟགས། དགོང་ཁར་སྤྲིན་དམར་འཕྱུར་ན་ཐང་རྟགས་དང་། དེ་ནག་པོར་གྱུར་ན་འབབ་རྟགས་སུ་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་། སྤྲིན་པ་དཀར་སྐྱ་ཡུན་རིང་འབབ། །ཁ་དཀར་གཏིང་ནག་བདུད་ལས་རྩུབ། །ཅེས་པ་ནི་ཡུན་རིང་འབབ་མིན་དང་དྲག་ཆར་འབབ་མིན་ལ་དཔྱད་པ་ཡིན་ལ། ཚུལ་འདི་དང་མཚུངས་པར། ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་མགུར་གླུ་ལས། སྤྲིན་པ་ཁ་སེར་གཏིང་ནག སད་དང་སེར་བའི་གཞི་མ། ཞེས་པར་ཡང་མཐུན་ནོ། །

ཆབ་སྤེལ་གྱི་བཟོ་རིག་ཉེར་མཁོ་བདམས་བསྒྲིགས་ལས། རི་ཡི་རྐེད་པར་ན་བུན་དཀར་བོ་ཡིས། །སྐ་རགས་བཅིངས་འདྲའི་རིམ་པ་གཉིས་སམ་གསུམ། །བྱུང་ཚེ་ཆར་ཆེན་འབབ་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །སྐ་རགས་བཅིངས་ལྡན་ཉིན་ཞག་གཅིག་ན་འབྱུང་། །ནམ་ལངས་དུས་སུ་ཤར་ཕྱོགས་སྤྲིན་དམར་ནི། །ཐག་དམར་འཐེན་འདྲ་ནུབ་ཏུ་རྒྱུགས་པ་ནི། །དཀར་ཕྱོགས་ལྷ་ཡི་ཆར་ཕབ་མྱུར་དུ་ཡོང་། །ཤར་ལྷོའི་མཁའ་ལ་པད་འདབ་བརྩེགས་འདྲ་ཡིན། །སྤྲིན་རྩ་འདབས་འབྲེལ་བུ་གུ་མེད་པ་ནི། །བྱུང་ཚེ་ཉིན་ཞག་གཅིག་ནང་ཆར་འབབ་བོ། །ཤར་ཕྱོགས་མཁའ་ལ་ལུག་གི་ལྟོ་ཚིལ་འདྲ། །སྤྲིན་དཀར་འདབ་ལེགས་བརྩེགས་པའི་མི་རིང་དཀར། །བྱ་ར་བྱེད་འདྲའི་གཟུགས་བརྙན་གང་གྱུར་ན། །ཉིན་མོ་དེ་ཉིད་ཟད་དེ་ཆར་འབབ་བོ། །ཡང་ན། དཀར་སེར་ཉི་མ་འཆར་ཁ་ཡི། །ཕྱེ་མ་ལེབ་ཀྱི་གཤོག་པ་རྒྱས་འདྲ་ཡི། །འཇམ་སྤྲིན་སྙོམས་ལེགས་ཤར་ཕྱོགས་ཁེབས་གྱུར་ན། །དེ་ཚེ་མྱུར་དུ་ཆར་ཆེན་འབབ་པར་ངེས། །ཞེས་དང་། ཡང་ན། ཤར་ལྷོའི་སྤྲིན་པས་ཉི་མ་བསྲོ། །ལྷོ་ནུབ་སྤྲིན་པས་ཆུ་ཟོ་འཁུར། །ཞེས་སོགས་སྤྲིན་ཀྱི་རྒྱུ་ཕྱོགས་དང་ཁ་དོག་ལ་བརྟག་ཏེ་ཆར་འབབ་མིན་ལ་བལྟའོ། །ཡང་། སྔ་དྲོ་སྨུག་པ་སྟུག་པོ་ཤོད་ལ་བབས་ན། ཕྱི་དྲོ་ཉི་མ་འཆར་བར་བཤད་དེ། ཁ་དཔེར། སྔ་དྲོ་སྨུག་པ་ཐང་ལ་ལྷུང་ན། །ཕྱི་དྲོ་ཙད་ནག་ཀླད་ནས་འཁོར་ར། །ཟེར་བ་དང་།

བྱེ་བྲག་རེབ་གོང་གི་ས་ཆར་མཚོན་ན། བྱ་ཁྱུང་རི་བོ་སྨུག་པས་བཟུང་བ་དང་། སྟག་ལུང་རི་བོ་ཕྱིང་ཞྭ་གྱོན་པ། གོང་མོའི་རྫིང་ཁ་ལུག་ན་ཆར་འབབ་པའི་རྟགས་སུ་བཤད་ལ། དེ་བཞིན། སོ་སོའི་ས་བབ་དང་བསྟུན་པའི་གནམ་གཤིས་བརྟག་ཚུལ་འདི་དག་གིས་མཚོན་ནས། ཚ་གྲང་བརྟག་པ་ཡང་། ཁ་དཔེར། དབྱར་ཕ་མ་འདྲ་བོ་འཇབས་ནས་ཡོང་། །དགུན་དགྲ་ཡ་འདྲ་བོ་མཆོངས་ནས་ཡོང་། །ཞེས་པ་ལྟར། དགུན་དུས་དགུ་ཚུགས་སྐབས་ནས། འདི་ལྟར་བརྗོད་སྲོལ་ཡོད་དེ། དགུ་དང་བོ་ས་འགད། དགུ་གཉིས་པ་རྡོ་འགད། དགུ་གསུམ་པ་ལྕགས་ཀྱི་ཐུ་ལུམ་འགད། དགུ་བཞི་བ་གླང་རྒན་ཁེངས་ནས་འདར། དགུ་ལྔ་བ་དྲོད་མེ་སྟག་ཙམ་ཞིག་འབབ། དགུ་དྲུག་པ་ཆུ་ནག་མས་ལམ་ནག་འདེད། དགུ་བདུན་པ་བོང་ནག་མའི་འདུར་རྒྱུགས་བྱེད། དགུ་བརྒྱད་པ་སྐྱ་མིའི་ཞྭ་ཕུད། དགུ་དགུ་བ་རྐང་ཐང་གིས་ལྷམ་ཕུད། ཞེས་དང་།

ཡང་ན། དམངས་ཁྲོད་དུ་ལོ་རྟགས་བཅུ་གཉིས་ལ་སྦྱར་ནས་དྲོད་གྲང་ལ་བརྟག་སྲོལ་འདི་ལྟར་ཡོད་དེ། སྟག་ཟླ་ཆུ་ནག་ལམ་ནག ཡོས་ཟླ་བོ་ཐོ་ཁ་སེ། འབྲུག་ཟླ་རི་སྐྱ་རང་སྔོན། སྦྲུལ་ཟླ་རི་སྔོན་ཐང་སྔོན། རྟ་ཟླ་རྩྭ་སྨྱོ་ཆུ་སྨྱོ། ལུག་ཟླ་ཁྲ་མེར་ཅིག་ཅིག སྤྲེའུ་ཟླ་ཁྲ་མོ་ནས་ཟན། བྱ་ཟླ་ཤིང་ལོ་རླུང་འཁྱེར། ཁྱི་ཟླ་སྔ་མ་འཁྱག་འབྱར། ཕག་ཟླ་ཆུ་ཁ་དར་ཆགས། བྱི་ཟླ་ཁ་ཕྱིད་སྣ་ཕྱིད། གླང་ཟླ་ས་གད་རྡོ་གད་ཅེས་ཟླ་དང་བོ་ནས་བཅུ་གཉིས་བར་བརྟག་ཚུལ་ཡོད་དོ། །

དེ་ལྟར་འབྱུང་བཞིའི་འགྱུར་འགྲོས་དང་བསྟུན་ནས་རང་ཅག་གི་མེས་པོ་དམ་པ་ནས་ངག་ཐོག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་གནམ་གཤིས་དང་ཚ་གྲང་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བ་ཕྱོགས་སྡོམ་བྱས་པའི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་རྣམས་ནི། རྣག་ཐོག་བཙག་ཁེལ་གྱི་ཚུལ་དུ་ཧ་ཅང་གཙིགས་པ་མང་དུ་སྣང་བས། འདི་དག་ལ་སྣང་ཆུང་དུ་མ་བཞག་པར་དོ་སྣང་དང་བསྡུ་སྒྲིག་བྱེད་པ་ནི། ལེགས་བཤད་བྱིས་པ་དག་ལས་ཀྱང་། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ལེན། །དྲི་ཞིམ་བྱུང་ན་རི་དྭགས་ཀྱི། །ལྟེ་བ་ལས་ནི་གླ་རྩི་ལེན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ངེས་ཤེས་འདྲོངས་དགོས་པ་ཤ་སྟག་གོ །

ལྟས་སྣ་ཚོགས་བརྟག་ཚུལ།

འཇམ་དཔལ་གྱི་རྩ་བའི་རྟོག་པ་ལས། རྒྱུ་མཚན་ཤེས་དང་རིག་པ་དང་། །སྐར་མའི་དཔྱད་ཤེས་སྐད་ཤེས་པ། །འདི་དག་དོན་མེད་མི་བྱ་སྟེ། །བཀྲ་ཤིས་དོན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར། འདིར་མཚན་ལྟས་བརྟག་ཚུལ་འགའ་ཟུང་བརྗོད་ན། འཇའ་ལྟས་ལ་བརྟག་ཚུལ་ནི། འབྱུང་བ་ཚ་གྲང་དང་། ཆར་རླུང་གི་རྟེན་འབྲེལ་ཚོགས་པ་ལས་ཚོན་མདངས་རྣམ་པར་བཀྲ་བའི་འཇའ་ཚོན་ཤར་བ་ནི། རང་ཅག་གིས་ཐམས་ཅད་བཀྲ་ཤིས་རྟེན་འབྲེལ་བཟང་བོར་སྨྲ་མོད་ཀྱང་། དེ་ལ་བཟང་ངན་གཉིས་སུ་བརྟག་ཚུལ་ཡོད། འདིར་དེའི་སྐོར་མདོར་བསྡུས་འགོད་པ་ལ།

༡ འཇའ་ཚོན་བཟང་བོར་བརྟག་ཚུལ། གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་ཤིང་རྟ་དང་འཁོར་ལོ་སོགས། བཀྲ་ཤིས་པའི་འཇའ་གཟུགས་ཤར་ན། ཡུལ་ཁམས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་རྒྱལ་ཞིང་། ལོ་ལེགས་པའི་ལྟས་སུ་བཤད། ཡང་། ཁ་དོག་རིམ་པ་དུ་མ་དང་ལྡན་པའི་འཇའ་ཚོན་ཆུ་ལ་ཟུག་ན། ཡུལ་དེར་ཆར་ཆུ་འབེབ་པའི་རྟགས། དུས་གསུམ་མཚམས་སུ་འཇའ་ཟུག་ན་རྒྱལ་བོའི་ཆབ་སྲིད་སོགས་ལ་བཟང་ཞིང་། ལོ་དེར་བཀྲ་ཤིས་པའི་ལྟས་སུ་བཤད། གཟའ་སྐར་བཟང་བའི་དུས་སུ་ཤར་ན་རྒྱལ་བོ་དགེ་ཞིང་རྐུན་པོ་སོགས་བཅོམ་པའི་ལྟས། ཡང་། འཇའ་ཚོན་ཤར་རྗེས་སུ་ཉིན་བདུན་ཚུན་ཆད་དུ་ཆར་བབས་ངན་ཡང་འབྲས་བུ་དགེ་བར་བཤད་དོ། །

༢ འཇའ་ལྟས་ངན་པར་བརྟག་ཚུལ། འཇའ་ཚོན་གྱི་དབྱིབས། དབྱུག་པ་དང་གཏུན་ཤིང་། མདུང་རྩེ་གསུམ་དང་། སྒྲོགས་རུས་དང་གཞུ་ལྟ་བུ་ཤར་ན། ཡུལ་འཁོར་འཇིགས་པའི་ངན་ལྟས་སུ་བཤད། གཞན་མགོ་ཐོད་དང་དབྱུག་ཐོ། རུས་སྦལ་དང་ཆུ་སྲིན་ལྟ་བུའི་ཆུར་གནས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་དབྱིབས་སྣ་ཚོགས་ཤར་ན། ཆུས་གནོད་པ་ནད་དང་མུ་གེ་འབྱུང་བའི་ངོ་། །

ཡང་། ཁ་དོག་གི་ཁྱད་པར་ཏེ། དཀར་བོ་ཤར་ན་དགེ་སྦྱོང་འཆི། དམར་སེར་ཤར་ན་འཇིགས་པ་འབྱུང་། སྔོན་པོས་ལོ་ཏོག་མ་རུངས་གྱུར།

ཡང་། ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྟེ། སྲོད་དུས་ཤར་དུ་འཇའ་ཟུག་ན། རྒྱལ་བོ་གནོད། ནུབ་ཏུ་ཟུག་ན་མིའི་གཙོ་བོ་ལ་གནོད། ཁ་དོག་སྣ་ལྔ་ཆུར་ཟུག་ན་ཆར་འབེབས། ལྷོ་ནས་ནུབ་ཏུ་ཟུག་ན་རྒྱལ་བོ་དང་སྤྲེའུ་བཤན་པ་སོགས་ལ་གནོད།

ཡང་། གྲོང་ཁྱེར་གང་ལ་འཇའ་ཚོན་མང་དུ་ཟུག་ན་གྲོང་ཁྱེར་དེ་རིང་བོར་མི་ཐོགས་པར་འཇིགས་པ་དང་། ཕ་རོལ་གྲོང་ཁྱེར་དམག་གིས་བསྐོར་བའི་ཚེ། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་མཉམ་པར་ཤར་ན། དམག་འཐབ་ཆེན་པོ་འབྱུང་ཞིང་། ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་མི་ཤི་རྟ་འགྱེལ་ཡོང་བའི་རྟགས། གཡུལ་གྱི་ཚེ། ལམ་གཡས་གཡོན་འཁྱིལ་མོར་ཤར་ན་འཇིགས་པ་འབྱུང་། མཚན་དུས་འཇའ་ཚོན་མང་དུ་ཤར་ན། རྒྱལ་བོར་འཚེ་ཞིང་ནད་དང་མུ་གེ་དང་། འཐབ་རྩོད་སོགས་ཀྱིས་ཡུལ་འཁོར་འཇིག་པའི་ངོ་། །འཕྲལ་འཕྲལ་དུ་འཇའ་ཚོན་ཆགས་པ་དང་འཇིག་པ་བྱུང་ན། གྲོང་དང་རྒྱལ་སྲིད་འཇིགས་པའི་ངོ་ཆེའོ། །

༢ སྒྲའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ལྟས་ལ་དཔྱད་པ། ནམ་ལངས་དུས་སུ་སྒྲ་བྱུང་ན་མགྲོན་པོ་གནོད། ཉི་ཤར་གྱི་ཚེ་བྱུང་ན་རྒྱལ་སྲིད་འཇིག དེ་བཞིན་སྔ་དྲོ་རིགས་ངན་དང་། ཉིན་ཕྱེད་བྲམ་ཟེ། ཉི་ནུབ་རྗེ་བོ། ནམ་ཕྱེད་སྲིན་པོ་ལ་གནོད། ཡང་། སྒྲ་སྙོམས་ཞིང་དུལ་བར་བྱུང་ན་འཇིགས་པ་ཆུང་། རིང་ཞིང་མི་སྙན་པ་བྱུང་ན་གནོད་པ་ཆེ།

ཡང་། ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་དུས་གསུམ་མཚམས་སུ་སྒྲ་ཆེན་བྱང་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་ན། བསྟན་འཛིན་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་འཆི་བའི་རྟགས། ལྷུན་པོའི་མཚམས་སུ་བྱུང་ན་མཐའ་འཁོབ་དང་། ལྷོ་དང་བལ་བོའི་ཡུལ་ལ་གནོད། ཤར་ལྷོར་བྱུང་ན་མིས་འཆི་བ་ལ་གནོད་དོ། །

༣ ལྟས་སྣ་ཚོགས་ལ་དཔྱད་པ། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཡོ་བྱད་སྒྲུབ་པ་དང་། འཇུག་པའི་ཚེ། ཁྲུང་ཁྲུང་དང་ངང་ངུར་སོགས་མཁའ་ལ་འགྲོ་ཞིང་དགའ་བའི་སྐད་འབྱིན་པ། རྔ་དྲིལ་དང་པི་ཝང་སོགས་སྒྲ་ཐོས་པ། ལྷ་མི་སོགས་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་གྲུབ་པ་ལེགས་པ་སོགས་ཚིག་འབྲུ་བཟང་བོར་བརྗོད་པ་སོགས་ནི་བཟང་ལ། དེ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་མི་ཤིས་པའི་མཚན་མའོ། །ཞིབ་ཏུ་འཇུ་མི་ཕམ་གྱི་བརྟག་པ་སྣ་ཚོགས་ནོར་བུའི་མེ་ལོང་ན་གསལ་ལོ། །

ཁྱི་དང་བྱ་རོག་སྲང་གི་བཞི་མདོར་ངུ་ཞིང་ཅ་ཅོ་སྒྲོག་ཚེ་ཕ་རོལ་གྱི་དམག་ཚོགས་འོང་། བྱ་རོག་དང་བུང་བ་གྲོག་ཏུ་ཚང་བཅའ་ན་གློ་བུར་འཇིགས་སྐྲག་འོང་། བྱི་བ་དང་ཁྭ་སོགས་དུས་ནམ་ཡིན་པར་འཁྲིག་པ་སྤྱད་ན་རྒྱལ་བོ་དང་ཡུལ་འཁོར་འཇིག་པའི་ལྟས། ཁྱིམ་དང་ར་བར་ཀ་ཀཱའི་སྒྲ་འབྱིན་པ་དང་། ཉི་ནུབ་ཁ་བརྒྱལ་བས། མི་དང་རྒྱལ་བོ་གནོད། བྱ་རོག་འདུལ་ནས་སྒྲ་མི་གྲག་པར་མཆུ་སར་བཙུགས་ཏེ་འཕུར་ན། དམག་ཚོགས་འཕུང་། ཡང་། བྱའི་ཁ་ནས་ཤ་ལྷུང་ན་ཡུལ་དེར་རྒྱལ་བོས་ཆད་པ་འབྱུང་། མི་ཤ་ཟ་བའི་བྱ་ཁང་སྟེང་དུ་སྒྲ་སྒྲོག་ན་མི་བདག་འཆི། གཞན་མཁར་དམར་བོའི་རྩེ་ན་འདུག་པ། འོབས་དང་ལྕགས་རིས་བསྐོར་བ་ཡང་འཆི་རྟགས་ཡིན། དུས་མིན་ཤིང་ལ་འབྲས་བུ་འབྱུང་ཚེ། རྒྱལ་བོ་འཁོར་བཅས་དགྲ་ཡིས་གསོད་པར་བཤད། ཤིང་སྐམ་ལ་ལོ་མ་བྱུང་ཚེ། ས་དེའི་སྐྱེ་བོ་ཕན་ཚུན་འཁྲུགས་པར་བརྗོད། མཚོན་ཆ་རང་འགུལ་དང་། མེ་འོད་འཕྲོ་བ། དུས་ཀྱི་དྲོ་གྲང་ལོག་པར་གྱུར་ན། ནད་མཚོན་འཇིགས་པ་དང་ལོ་ཉེས་འབྱུང་ལ། རྒྱལ་བོ་དང་དམག་གིས་འཇིགས་པ་འོང་། བ་ལང་སོགས་ལ་ཕྲུ་གུ་མི་བཙས་ན་ཡུལ་དེའི་བུད་མེད་ལ་གནོད། མངལ་ནས་ཕྲུ་གུའི་སྨྲ་བ་དང་ངུ་བ་རྒོད་པ་སོགས་བྱུང་ན་ཡུལ་དེར་མྱུར་དུ་འཇིགས་པའི་རྟགས། བྱ་མཆུ་དང་མགོ་བོ་མང་བ་སྐྱེས་པ་འམ། ཡང་ན། ལུས་གཅིག་དང་གདོང་གཉིས་དང་མིག་གསུམ་ཅན་སྐྱེས་ན་ཡུལ་དེར་དམག་གིས་འཇིགས་པར་བཤད་པ་དང་། ཡང་། ཕག་གི་མགོ་ཅན་དང་མས་མ་ཚོར་བར་བུ་སྐྱེས་པ། བཙས་མ་ཐག་པ་ནས་སོ་སྐྱེས་པ་དང་། མགོ་མེད་ལག་གཅིག་སོགས་སྐྱེས་ན་ཡུལ་འཁོར་ལ་འཇིགས་པ་དུ་མ་ཡོང་། མེ་ཏོག་དང་ཤིང་ཏོག་ལས་ཁུ་བ་འབྱུང་ན་རྒྱལ་ཚབ་ལ་གནོད། བཟའ་ཤིང་འབྲས་བུ་རྟག་ཏུ་མདོག་བཟང་བ་དང་། ཁྲག་འདྲ་འཛག་ན་ནད་དང་མུ་གེ་འབྱུང་། འཇིག་རྟེན་ལྷ་འདྲེ་ལ་མཆོད་པར་ཧ་ཅང་དགྱེས་ན། ཡུལ་དེ་རྒྱལ་བོ་བོར་ཏེ་འཆི་བ་འབྱུང་ངོ་། །གོང་གསལ་ལྟས་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྟག་ཚུལ་འདི་དག བསྟན་འགྱུར་ཁྲོད་ཀྱི་དྲང་སྲོང་གྷ་རྒྷའི་ལྟས་བརྟག་ཚུལ་སོགས་ལ་གཞི་བཅོལ་ནས་སུག་བྲིས་སུ་ཕབ་པ་ལགས་སོ། །

ཡང་། ལམ་འཇུག་གི་ཐོག་མར་མཚན་ལྟས་ངན་པ་ནི། ཡོ་བྱད་ལ་གས་ཆག་ཤོར་བ། སྣོད་སྟོང་ལ་འཕྲད་པ། མེ་ཏོག་དམར་དང་ཏིལ་མར་བྱུག་པ་སོགས་གཤིན་གྱི་ལས་དང་ཆ་འདྲ་བ་ཡོངས་དང་། མི་ཤིས་པའི་གང་ཟག་དང་རྟབ་ཅིང་མྱ་ངན་ཅན་དང་འཕྲད་པ། རང་ལ་ཁྲོ་ཞིང་འཐབ་པ། ལམ་འགོག་པ། ཁང་བ་རྡིབ་པ། མེས་ཚིག་པ། རོ་ཁུར་བ། ཆག་བཅོམ་ཐམས་ཅད་དོ། །

ཡང་། ལྟས་ངན་གྱ་གཅིག་སྟེ། བྱ་རྒོད་སྡེར་འཛིང་སོགས་འདབ་ཆགས་ཀྱི་ཉེར་གཅིག ཝ་བ་བརྒྱལ་སོགས་སྡེར་ཆགས་ཀྱི་ཉི་ཤུ། དྲེའུ་བ་གླང་མགོ་སོགས་རྨིག་ཟླུམ་གྱི་ཉི་ཤུ། ཝ་བ་སྤྲེའི་ཞོན་སོགས་ཉི་ཤུའོ། །

ཡང་། ལྟས་ངན་པ་བཅུ་གཅིག་སྟེ། ཉི་ཟླ་མར་བབས་པ། གློག་འཁྱུག་ཐོག་འབབ། སྐར་མདའ་ལྟུང་བ། གཟའ་དུ་བ་མཇུག་རིང་ཤར་བ། ཉི་ཟླ་གཟའ་འཛིན་བྱུང་བ། ས་གཡོས་པ། རྡིགས་བྱུང་བ། འཁྱུག་བརྒྱབ་པ། དགུ་ཚིགས་ལོག་པ། ཐལ་རླུང་གཡོས་པ་བཅས་སོ། །

ཡང་། གཟའ་སྐར་ཤར་ཚུལ་གྱི་ལྟས་ངན་བཞི་ནི། ཤར་ནས་དུ་བ་མཇུག་རིང་། ལྷོ་ནས་སྟག་མགོ་མེ་འབར། ནུབ་ནས་གཡག་མགོ་རླུང་འཚུབ། བྱང་ནས་ཆུ་རི་སྔོན་མོ་ཤར་བའོ། །

ཡང་། གུ་རུ་ཆོས་དབང་གི་རྫོགས་ཆེན་མཉམ་སྦྱོར་ལས། དུས་ངན་བསྟན་པ་བཅུ་གསུམ་སྟེ། ༡ གཏེར་འདི་ཐོན་དང་དུས་མཚུངས་པར། །བུད་མེད་ལུས་ལ་དུང་རྒྱན་དར། །མཁའ་འགྲོའི་ལུང་བསྟན་དུས་ཡིན་པས། །དབང་བསྐུར་སྒྲུབ་ཐབས་སྤེལ་དུས་ཡིན། །༢ སྤུན་འཁྲུག་གཡུལ་ངོ་འགྱེད་པའི་ཚེ། །འགོང་བོ་གཡོས་པའི་དུས་ཡིན་པས། །ཟབ་གཏེར་འདོན་ཞིང་འགོང་བོ་མནན། །༣ སྒོ་ཁྱི་ལམ་ཟན་སྒུག་པའི་ཚེ། །ཡིག་དྲུག་སྟོན་པ་དར་དུས་ཡིན། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་སྤེལ། །༤ གཡོ་བ་བརྒྱ་འདུས་བྱུང་བའི་ཚེ། །ས་གཏེར་མི་ཐུབ་དུས་ཡིན་པས། །གཏེར་འདོན་གཏེར་ཆོས་སྤེལ་བར་བྱ། །༥ བཟང་གོས་ཆ་ག་གཏོང་བའི་ཚེ། །མི་ཚེ་ཐུང་བའི་དུས་ཡིན་པས། །མི་ཆོས་ཞོག་ལ་ལྷ་ཆོས་སྒྲུབས། །༦ རྨོག་གི་བྱེའུ་མགོ་བུད་པའི་ཚེ། །བླ་མེད་རྟོགས་པའི་དུས་ཡིན་པས། །ཐུགས་ཀྱི་ཡང་གཏེར་དོན་ཁྲིད་སྐྱོང་། །༧ སྔགས་བཙུན་སྡེ་འཁྲུགས་བྱུང་བའི་ཚེ། །བསྟན་པ་ཉམས་པའི་དུས་ཡིན་པས། །བསྟན་སྲུང་དྲག་སྔགས་སྤེལ་ཅིང་བསྒྲུབ། །༨ ཆོས་མེད་ཅོ་འདྲི་མང་བའི་ཚེ། །གྲི་མཚོན་དར་བའི་དུས་ཡིན་པས། །བཙུན་པར་འདུག་སྟེ་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ། །༩ མཐའ་དམག་བོད་དུ་བྱུང་དུས་སུ། །ལྷ་སྲིན་འཁྲུག་པའི་དུས་ཡིན་པས། །རང་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ། །༡༠ གོས་ངན་རེ་བ་གྱོན་པའི་ཚེ། །ས་བཅུད་ཤོར་བའི་དུས་ཡིན་པས། །གནོད་སྦྱིན་ནོར་ལྷ་བསྙེན་མཆོད་བྱ། །༡༡ ཁྲིམས་མེད་བཙུན་གཟུགས་དར་བའི་ཚེ། །བདུད་ཀྱིས་དབང་བསྒྱུར་དུས་ཡིན་པས། །རྒྱལ་བའི་བཀའ་རྒྱུད་འབྲི་ཀློག་བྱ། །༡༢ ཁྱི་བསྙོན་བོང་བསྙོན་བྱུང་བའི་ཚེ། །དགེ་སྡིག་འཆོལ་སྤྱད་དུས་ཡིན་པས། །མན་ངག་ཚང་མར་སྤེལ་བར་བྱ། །༡༣ སྦས་པའི་རྣལ་འབྱོར་འགའ་བྱུང་ཚེ། །གསང་སྔགས་འབྲུའི་དུས་ཡིན་པས། །མན་ངག་སྤེལ་སྒྲུབ་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད། །དེ་ལྟར་དུས་གནད་འཛོམ་དུས་ཚེ། །དགེ་སྡིག་མྱུར་དུ་སྨིན་གྱུར་ནས། །དེ་ཚེ་འབད་དང་དོན་ཆེན་ཡིན། །ཞེས་སོ། །

གཞན་ཡང་། ངག་རྒྱུན་ལས། སྲོག་ཆགས་ཀྱི་སྐད་ལ་བརྟེན་ནས་ལྟས་བརྟག་ཚུལ་འགའ་བརྗོད་ན། འུག་རྒན་སྡེ་དཀྱིལ་ལས་ལན་མང་གྲག་ན་མི་རྒན་འཆི་རྟགས་དང་། འུག་ཆུང་མཁར་ཁ་ནས་གྲག་ན་བུ་ཆུང་སྐྱེས་པའི་རྟགས། མཛོ་གཡག་ངུར་བ་དང་ས་འདྲད་ན་རང་རིགས་འཆི་བའི་ངོ་། རྟ་འཚེར་ན་ལྷ་འདྲེས་ཕན་གནོད་བྱེད་པ་དང་། དགྲ་ངོ་ཆེ་བའི་རྟགས། ཕག་རྒོད་ངུར་བ་དང་སྦལ་བ་ས་སྟེང་ཁྱབ་ན་ས་འགུལ་འབྱུང་བའི་ངོ་། ཁྭ་ཏ་མང་ཤོས་དགུན་དང་སྟོན་དཔྱིད་དུ་གྲག་ན་ཁ་བ་བུ་ཡུག་འཚུབ་པའི་བརྡ། ཕོ་རོག་ནི་མགོན་པོའི་ཕོ་ཉ་ཡིན་པར་བཤད་པས། ཀོ་ཏོང་ཀོ་ཏོང་འབྱིན་ན་གྲོག་སྐད་དང་། སྐད་ངན་སྒྲོགས་ན་མགོན་པོ་ཁྲོས་པར་བཤད། སྐྱ་ཀས་སྔ་དྲོ་གྲོག་སྐད་འབྱིན་ན་བཟང་ལྟས་དང་། རྒོངས་ཀར་སྐད་འབྱིན་ན་ངན་སྐད་དུ་སྨྲ། ཁུ་བྱུག་གིས་མཇུག་སྒྲོ་ཡར་བཀྱགས་ནས་གྲག་ན་ལོ་ལེགས་ཡོང་བའི་བརྡ་དང་། མཇུག་སྒྲོ་མར་མནན་ནས་གྲག་ན་ལོ་ཉེས་སྟོན་པའི་བརྡ་རུ་བཤད། ཡང་། བོད་ལྗོངས་ནག་ཆུ་ས་ཁུལ་གྱི་བཤད་རྒྱུན་ལ། འབྲོག་པ་ཚོ་ཕྱོགས་ཡས་མས་ནས་ཐོན་སྐབས། སྤྱང་སོག་གཡས་དང་། ཝ་སོག་སོག་གཡོན། ཞེས་སྤྱང་ཀིའི་གཞོགས་གཡས་དང་། ཝའི་སོག་གཡོན་བསྟན་པ་དང་འཕྲད་ན་ལེགས་རབ་ཏུ་བརྩི་བ་དང་། དེ་ལས་ལྡོག་ན་ངན་པར་བརྩི། ཁྱིས་མཚན་མོ་ངུ་སྐད་འདོན་པ་དང་ས་དྲུས་ན། མི་ཚང་དེར་ངན་ལྟས་དང་། བྱི་ལའི་ངན་སྐད་སྒྲོགས་ཏེ་འཛིང་རེས་བྱེད་ན་མི་ཚང་དེར་མི་འཆི་རྟགས་དང་། སྤྱང་ཀིས་སྐད་ངན་བཏོན་ཏེ་དགུ་འཛིང་བྱས་ན། ཡུལ་ཕྱོགས་སུ་ནད་ཡམས་དང་མུ་གེ་སོགས་བྱུར་ཡོང་བར་བཤད། གཅན་གཟན་སྟག་གཟིག་གིས་སྐད་ངན་བསྒྲགས་ན། ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་ལ་བཙོག་གྲིབ་ཕོག་སྟེ། ཡུལ་ལྷ་དེ་དག་ཁྲོས་པའི་རྟགས་སུ་བཤད།

ཡང་། གོ་བོ་སོགས་འདབ་ཆགས་ཀྱི་བྱ་བྲན་མགོ་ཐོག་ཏུ་ལྷུང་ན་ཆག་སྒོ་དང་། ཁྲའི་བྲང་བསྟན་པའང་ངན་པར་བརྩི། དེ་ལས་གཞན། ཕྱོགས་སུ་ཐོན་སྐབས་ཆུ་སྣེ་དང་། ཆུ་ཟོམ་ལྟེམ་མེ་དང་། ལྕི་བ་སྒྲུག་པ་དང་ལྕི་སྒྱེ་འཁུར་བ་དང་འཕྲད་ན་བཀྲ་ཤིས་པ་དང་། དེ་ལས་ལྡོག་ན་ངན་པར་བརྩི། གཞན་ཡང་། འབྲོག་མིའི་རྣམ་རྟོག་དང་འཛེམ་སྲོལ་སྐོར་ནག་ཚང་ཤེལ་ཚྭ་རྫོང་གི་ལོ་རྒྱུས﹙ཤོག་ངོས༢༤༧-༢༥༠ན་གསལ﹚ན་མང་དུ་བཀོད་ཡོད་དོ། །

དེ་ལས་གཞན། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས་གཏོའི་ཟིན་བྲིས་ཞིག་ལས་བརྟག་ཚུལ་གྱི་སྐོར﹙﹝ཉི﹞དུམ་པའི་སྤྱིའི་ཤོག་ངོས ༡༢༢ ནས ༡༢༤ ནང་གསལ།﹚བསྡུས་ཏེ་བརྗོད་ན་སྲེ་མོང་ཁ་ཡི་བྱི་རོ་འདི་བཙོག་མནོལ་འབྱུང་བའི་སྔ་ལྟས། རྨོད་གླང་རོལ་ཏུ་འཁུན་པ་ས་བདག་གཡོ་བའི་སྔ་ལྟས། སྲིན་འཇའ་ཁ་ཡི་འབུ་རོ་ཕོ་ལྷ་གཡེལ་བའི་སྔ་ལྟས། རི་བོང་དུད་ཁྱིམ་དུ་འོང་བ་འདི་མ་དང་བྲན་གྱི་བཙོག་མནོལ། ཁྱིམ་ཕུག་ཏུ་མེ་ཤོར་བ་དང་ཞིང་མུ་གཤའ་ཡིས་འཁྱེར་བ་ཡུལ་འདྲེ་སྡིག་པའི་སྔ་ལྟས། སྦྲ་ལ་བྱ་རྗེས་དོད་པ་དང་སྦྲུལ་ནག་ལྟོ་སྦྱར་མཐོང་བ་མ་ཡུར་བུ་རོགས་བཙོག་མནོལ་ཡིན། མག་པའི་སྒྱུག་མོ་འཚེ་བ་བྱེ་བྲལ་འོང་བའི་ལྟས་ངན། སོག་པའི་མེ་ལོང་ཕུག་པ་དང་ར་ལུག་ལྷག་ཆད་ཡོང་བ་རིམས་ནད་འོང་བའི་སྔ་ལྟས། འུག་པ་ཉིན་པར་ཧབ་དགོད་དང་ནུབ་མོ་ཀུས་འདེབས་པ་མ་སྨད་བྲལ་བའི་ལྟས་ངན། སྒོ་ཁྱིའི་ཟུག་རྔུ་དང་བྱི་ལོང་ཁྱིམ་དུ་འོང་བ་བུ་ཚ་དྭ་ཕྲུག་ལུས་པའི་ལྟས། ཤ་བོ་རུ་འཛིང་བྱེད་པ་དང་མེ་སྙིང་དམར་བོ་རད་པ་དེ་གཤིན་པོས་གསོན་ལ་སྡིགས་པ་ཡིན། སྲོད་ལ་ཝ་མོ་བརྒྱལ་བ་སྲམ་ནག་བུད་པ་མཐོང་བ་ཕུང་སྲི་གནོད་པའི་ལྟས་ངན། རླུང་ཐོག་དྲག་པོ་བྱུང་བ་དང་སྒོ་མོ་ཁྲོག་སྒྲ་གྲག་པ་གནོད་སྦྱིན་འཁྲུག་པའི་ལྟས་ངན། རྣ་ཐོང་བྲག་ལས་ལྟུང་དང་བྱིའུ་ཚང་ནང་དུ་སྦྲུལ་ཞུགས་གཉེན་ཐན་གཡོས་པའི་ལྟས་ངན། ཕུག་ན་བྱི་བ་འཁུན་པ་དང་དྲེལ་རྟས་རྔ་རྔོག་འཆས་པ་མཚོན་ཆ་གཡོས་པའི་ལྟས་ངན། ཕ་ཝང་འཁུན་པ་ཚོར་བ་དང་ལུས་ལ་བྱ་ཐལ་ཕོག་པ་མདུན་ངོ་ཕོག་པའི་ལྟས་ངན་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །

དེ་ལས་གཞན། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས་མི་རུང་ལྟས་ངན་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གཅིག་ཀྱང﹙﹝ཏི﹞དུམ་པའི་སྤྱིའི་ཤོག་ངོས༢༠༧ ནས ༢༡༡ བར་གསལ།﹚བཤད་དོ། །

གཞན་ཡང་། ལྟས་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྟག་ཚུལ་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱམ་གྱི་བཻ་དཀར﹙ཀྲུང་གོ་བོད་ཀྱི་ཤེས་རིག་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་པར་བསྐྲུན་གནང་བའི་ཤོག་ངོས ༢༦ ནས ༣༧ བར་ན་གསལ﹚དུ་རྟགས་ཕྲན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྐོར་ལས་མང་དུ་འབྱུང་བ་སྟེ། དུས་ཚུགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བརྟག་པ། འབྲུག་སོགས་ལྟས་བརྟག་པ། བ་མོ་བརྟག་པ། ཁ་ཆར་བརྟག་པ། རྨེ་བདུན་བརྟག་པ། ཟླ་བ་དང་ཉི་ཁྱིམ་བརྟག་པ། བྱ་རོག་དང་སྐྱ་ཀའི་སྐད་ལ་བརྟག་པ། སྦྲིད་པར་བརྟག་པ། ལུས་ཀྱི་ཤ་མཚན་འཕྲིག་པར་བརྟག་པ། གློ་བུར་ཚིག་པ་ཟ་བར་བརྟག་པ། རྟེན་འབྲེལ་ལ་བརྟེན་པའི་འབྲས་བུ་བརྟག་པ་སོགས་གསུངས་ཀྱང་། འདིར་ཡི་གེ་མང་དུ་འཇིགས་ནས་མ་བཀོད་དོ། །

ཡང་། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས། དཔའ་རྒྱ་ཚ་ཞལ་དཀར་སྐུ་གྲོངས་པའི་སྔ་ལྟས་སུ། དེར་གླིང་དཀར་གྱི་ཕྱོགས་སུ་བཀྲ་མི་ཤིས་པའི་རྟགས་སྣ་ཚོགས་མང་དུ་བྱུང་བ་སྟེ། ཉིན་མོ་བར་སྣང་ནས་ཐལ་ཆར་བབས། མཚན་མོ་གནམ་ལ་སྐར་ངན་དུ་བ་མཇུག་རིང་ཤར། རྨ་རི་བོ་བཞི་མདོ་ཕུའི་གངས་རི་ཆད། ཁྲ་སྟོད་རོག་པོའི་རྫ་རི་ཉིལ། ནགས་རྒྱལ་ཕྱུག་མོའི་ཤུག་པ་བསྐམས། རྨ་རྒྱལ་སྦོམ་རའི་ཞལ་དཀར་ལ་མེ་ཤོར། རི་དམར་དབང་ཞུའི་མགུལ་ནས་ཆུ་བརྡོལ། འོག་རྟ་ཕ་བོང་དྲེལ་དཀར་ལ་ཐོག་ཕོག སྐུ་མཁར་སེང་ཕྲུག་སྟག་རྩེའི་རྒྱལ་མཚན་འགྱེལ། དངུལ་ཆུ་ཁྲོ་རྫོང་གི་རླུང་དྲིལ་ཆད། ཕོ་རོག་སྙིང་རྫོང་གི་དར་ཆེན་ཆག ས་གཡོས། རི་འགུལ། འཇའ་ཟུག འབྲུག་སྒྲ་གྲག་པ་སོགས་མ་རུང་བ་སྣ་ཚོགས་བྱུང་། ཞེས་སོ། །

ཡང་། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་སྨད་ཆ་ལས། ཧོར་སྡེ་དམར་ནག་བཅུ་གཉིས་ཉམས་དམས་སུ་འགྲོ་བར་ཆགས་འཇིག་ཡོང་བའི་སྔ་ལྟས་སུ། གུར་དཀར་སྤང་རི་རྩེ་བརྒྱད་ཀྱི་གངས་ཞིག སོལ་རི་ནགས་ཀླུང་ཕྱུག་མོ་ལ་མེ་མཆེད། ཡ་རྩེ་དཀར་མོ་རྩེ་སྟོང་ཕྱེད་གཤགས་སུ་གས། པདྨ་ཡར་འཁྱིལ་གཡའ་མས་བཀབ། རྩྭ་ར་པདྨ་སྟོང་ལྡན་ཆུས་ཁག་གཉིས་སུ་བགོས། ཐང་ཆེན་པོ་སྤང་རི་རྩེ་རྒྱལ་གྱི་ཀླད་ལ་གནམ་རྡོ་གསུམ་ཕབ། ཤན་པའི་མཛོ་མོ་རུ་རྫོང་གི་སྟེང་དུ་ཐན་བྱ་བབས། ཡ་རྩེ་མཁར་གྱི་སྒོ་ཆེན་མུན་པ་དགུ་སྟུག་གི་ནང་དུ་གླ་བ་རྒྱུགས། མགར་བའི་ལྕགས་ཁང་རིང་མའི་སྦུབ་ཏུ་དྲེད་མོང་ཞུགས། དྲེལ་མོ་ཉི་མ་དགུ་ཆོད་ལ་ཐོག་ཕོག གུར་ནག་གི་མཁར་སྒོ་སྦྲུལ་གྱིས་བཀང་། ཕུ་ཡི་ཉིན་ལུང་བྲག་རྒྱལ་ལ་སྐར་མདའ་བབས། སྦ་ཆེན་གོང་འོག་གཉིས་ལ་མཚན་མོ་འཇའ་ཟུག རྒྱལ་མཚན་དར་རླུང་དགུ་བརྩེགས་ཀྱི་སྲོག་ཤིང་རུལ། གནམ་ཐེལ་གྱི་ཐུགས་རྟེན་དཀར་མོ་རྩེ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་འཁུན་པ་བྱས། བར་ཐེལ་གྱི་ཐུགས་རྟེན་ཁྲ་བོ་རྩེ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་ནས་ཧུ་ཤུ་བྱས། ས་ཐེལ་ཐུགས་རྟེན་ནག་པོ་རྩེ་དགུའི་ནང་ནས་འགྱོད་ཚིག་གི་སྐད་གྲག ཐེལ་མོ་རྐང་གཅིག་གི་ཐུགས་རྟེན་དམར་བོ་མེ་འབར་གྱི་ནང་ནས་སྲིན་བྱས་འགྱུར་གླུ་བླངས། ཡ་རྩེ་མཁར་དམར་གྱི་གདུང་མ་ཆག ཤོག་ཆེན་ཕ་བོང་རྟ་འདྲས་འཚེར་རྒྱང་བྱས། ཕ་བོང་དཀར་ལུ་ལྕོག་ཞབས་དེ་གོམ་པ་བདུན་ཕྱིར་ནུར། ཆུ་མིག་དཀར་མོ་འབུམ་ཆུང་གི་ཞབས་ནས་དུ་བ་འཐུལ། བླ་མཚོ་འོ་མ་འཁྱིལ་ཆེན་གྱི་ཕྱེད་ཀ་བྲག་རི་བསྙིལ་ནས་བཀབ། ཅེས་གསུངས་ཡོད་ལ།

དེ་ལྟར་འབྱུང་འགྱུར་ངན་ལྟས་སྣ་ཚོགས་བྱུང་ན། འཕྲལ་དུ་བླ་མ་དང་མོ་བ་རྩིས་པ་སོགས་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་ནས། དགྲ་མ་ཡོང་གོང་གི་སོ་བ་དང་། རྐྱེན་མ་ཡོང་གོང་གི་བཟློག་པ། ཞེས་པ་ལྟར་བཟློག་གཏོ་རིམ་གྲོ་སོགས་སྣ་ཚོགས་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་། ཐུའུ་བཀྭན་རིན་པོ་ཆེའི་རྟ་མགྲིན་གསང་སྒྲུབ་ལས་ངན་པ་དགུ་ཐུབ་ཀྱི་མན་ངག་ནང་། ལྟས་ངན་ཀུན་ཐུབ་ནི། སྐྱེར་བ། ཚེར་ནག སེང་ལྡེང་རྣམས་ཀྱི་ཕུར་བ་མཐོ་རེ་བྱས་པར་དུག་ཁྲག་གིས། ས་མ་ཡ། ཡོ་གེ་ཙི་ཏ་རྦད་བྷཿཨ་ར་ལི་ཡོ་གི་ཙི་ཏ་ས་མ་ཡི། དུ་རུ་ག་ཤ ཕ་མ་བྲི་རོ་ད་བ་ཝེ་བཟློག་བྱེར། བཟློག་བྱེར། ཞེས་མང་དུ་བྲིས་ལ་ཐོད་པ་མཚན་ངན། བྲའོ། སྲན་མ་སོགས་འབྲུ་ནག་གིས་བཀང་བའི་སྟེང་དུ་བཙུགས། རོ་རས་ཀྱི་ལྡིང་གུར་ཕུབ། ཁང་ཕུག་ཏུ་སྦས་པས་ལྟས་ངན་ཀུན་ཐུབ་བོ། །ཞེས་དང་། གཟའ་སྐར་ངན་པ་ཀུན་ཐུབ་ནི། སྐྱེར་བའི་བྱང་བུ་མཐོ་གང་བ་ཞིག་གི་ངོས་གཅིག་ལ་མཚལ་གྱིས། བྷཿཕཊ་ཉེར་གཅིག་དང་། ངོས་གཅིག་ལ་སྟག་སེང་གི་གཟུགས་སྐྱེ་མཆེད་དོད་པ་བྲིས་ཏེ་རབ་གནས་བགྱིས། དབྱུག་པ་འདོམ་གང་གི་རྩེ་ལ་བཏགས་ནས་རང་གར་འགྲོའི་ཕྱོགས་སུ་འདོམ་དགུའི་བར་དུ་ཁྱེར་ནས་བྱང་བུ་སྐེ་ལ་བཏགས་ནས་ཕྱོགས་ངན་གྱི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཐུབ་བོ། །དུར་རྡོར་མཚལ་གྱིས་ཁྲམ་རིས་བྲིས་པར་རྩ་སྔགས་གྱི་གཤམ་དུ་གཟའ་སྐར་ངན་པའི་འཇིགས་པ་བསྲུང་བའི་སྤེལ་ཚིག་བཏགས་པ་བྲིས་པའི་ཤོག་དྲིལ་དང་ཆོས་སྨན་གྱིས་བྱུགས་པ་དྲིལ། ཚོན་སྐུད་སྣ་ལྔས་རྒྱ་གྲམ་དུ་བཅིངས་པ་བརྒྱད་བཅོས་ལ། རབ་གནས་བགྱིས་ཏེ་རང་གི་འདུག་སའི་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་སྦས་པས་གཟའ་སྐར་ངན་པའི་འཇིགས་པ་སྔར་བྱུང་བ་རྣམས་ཞི་ཞིང་། ཕྱིས་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ལོ་རེ་རེར་རབ་གནས་རེ་བསྐྱར་བ་གཅེས་སོ། །འདི་གསུམ་དགོངས་འདུས་ཀྱི་མན་ངག་གོ །ཞེས་གསུངས་སོ། །

ས་དཔྱད།

༡ ས་དཔྱད་ཀྱི་དགོས་པ། ས་དུར་གྱི་སྨྲེང་གྱེར་ལས། གནས་འདིའི་དོག་ས་གྲོ་མོ་འདི། །འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་མ། །ཀུན་ཀྱང་ས་ལ་རྒྱུ་བ་སྟེ། །གླིང་བཞི་རི་རབ་ས་ལ་བརྟེན། །རྩི་ཤིང་ལོ་ཏོག་ས་ལས་སྐྱེས། །རིན་པོ་ཆེ་ཡང་ས་ལས་འབྱུང་། །རླུང་ཡང་སར་འཚུབ་ཆུ་ཡང་སར། །བྲུབ་ལ་མེ་ཡང་ས་ལས་སྐྱེས། །ས་འདི་ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་གཞི། །ཞེས་པ་ལྟར། ཀུན་གྱི་རྟེན་གཞིར་གྱུར་བའི་ས་གཞི་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ལ། ཤར་ལུས་འཕགས་གླིང་། ལྷོ་འཛམ་བུ་གླིང་། ནུབ་བ་ལང་སྤྱོད། བྱང་སྒྲ་མི་སྙན་བཞིར་ཕྱེས་པ་ལས། ལྷོ་འཛམ་གླིང་འདིར་ཡང་གནས་ཆེན་ལྔ་སྟེ། དབུས་འགྱུར་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་ཐུབ་པ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ས་ཡིན་པས་གཞོམ་གཞིག་བྲལ་ཞིང་རྡོ་རྗེ་ཁམས་སུ་བརྟན་པ་དང་། ཤར་གྱི་རི་བོ་རྩེ་ལྔ་འཇམ་དཔལ་གྱི་གནས་ཡིན་པས་ཤེས་རབ་འཕེལ་ས་དང་། ལྷོའི་རི་བོ་པོ་ཏ་ལར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་གནས་ཡིན་པས་སྙིང་རྗེ་རྩོལ་མེད་འབྱུང་ས་དང་། ནུབ་ཨོ་རྒྱན་མཁའ་འགྲོའི་གླིང་དུ་རིག་འཛིན་གྱི་ཉམས་རྟོགས་འཁྲུངས་ས་དང་། བྱང་རིགས་ལྡན་གྱི་ཞིང་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་མི་ལྡན་པས་བགྲོད་མི་ནུས་སོགས། ས་གནས་ཀྱི་ཡུལ་རིས་གཞན་ལ་མེད་པའི་ངོ་མཚར་གྱི་ཆེ་བ་རེ་མཆིས་པའང་ས་དཔྱད་ཀྱི་བདེན་འབྲས་བསླུ་བ་མེད་པས་གྲུབ་ལ། དེ་ལྟ་ནའང་། ས་དཔྱད་གནད་ཀྱི་གཟེར་ཏིག་ལས། གསང་སྔགས་དབང་བོ་ཡང་རབ་པ་རྣམས་ནི། །དབེན་དང་མི་དབེན་གང་ཡང་རུང་བ་ཀུན། །ཕྱི་སྣོད་རྒྱལ་བའི་ཞིང་ཁམས་ཁོ་ཐག་ཆོད། །དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་བརྟག་པ་ཅང་མ་མཆིས། །གསུངས་པ་ནི། ནང་ཉམས་རྟོགས་ཀློང་དུ་བརྡོལ་བའི་དམ་པ་རྣམས་ལ་གསུང་གི གཞན་དུ་ན། ས་དཔྱད་གནད་གཟེར་ལས། འོན་ཀྱང་སྙིགས་དུས་ཁ་ལ་དེ་བརྗོད་ཀྱང་། །དོན་ལ་རང་གི་གྲིབ་མ་དགྲར་མཐོང་ནས། །འཛིན་རྟོག་གིས་བཅིངས་མང་དུ་འབྱུང་བས་ན། །དེ་ལ་དོན་གྱི་ཁོ་ཐག་མ་ཆོད་ཕྱིར། །མ་བརྟགས་གང་བྱུང་བྱས་པས་མི་རུང་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལྟར། དེ་ཡང་དཔྱད་མཁས་ཤིག་གིས་ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་བརྟག་ཐབས་ལ་བརྟེན་ཏེ་དཔྱད་དགོས་ལ། ས་དཔྱད་སྒོ་འབྱེད་འཕྲུལ་གྱི་ལྡེ་མིག་ལས། ལག་ཁྲིད་མཐོང་བའི་རྒྱུན་མེད་ན། །ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་པ་མིན། །ཞེས་པ་ལྟར། ས་དཔྱད་ཚད་ལྡན་གྱི་སྟེང་ནས་སློབ་དཔོན་མཁས་པས་ཞལ་ཁྲིད་དང་། བྱེ་མ་ལག་ཁྲིད་ལྟ་བུའི་མཐོང་བརྒྱུད་ཀྱིས་བརྒྱན་ཏེ། རང་མྱོང་གིས་ཤེས་ཤིང་གདེང་འཐོབ་པ་ཞིག་གིས་བྱ་དགོས་སོ། །

ས་དཔྱད་ལ་དབྱེ་ན། གསོན་པོའི་གནས་གཞི་དང་། གཤིན་པོའི་དུར་ས་གཉིས་ཡོད་ལ། དང་བོ་རྟེན་གསུམ་བཞུགས་གནས་ཀྱི་ས། རྗེ་བློན་གྱི་ས། སྒྲུབ་པའི་ས། སྐྱེ་བོ་ཕལ་གྱི་ཁང་ཁྱིམ་སོགས་དུ་མ་ཡོད་ལ། ས་དཔྱད་ལེགས་ན་སྒྲུབ་སླ་ལ་མཐའ་བརྟན། རྒྱལ་འབངས་དར། ཉམས་རྟོགས་འཕེལ། དཔལ་འབྱོར་དང་རིགས་རུས་རྒྱས། དེ་ལས་ལྡོག་ན། ཕུན་ཚོགས་ཉམས་ཤིང་ཕུང་བཀྲོལ་འབྱུང་ངོ་། །

 དཔེར་ན། བོད་རྗེ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོས་ཕོ་བྲང་ཡུམ་བུ་བླ་སྒང་བཞེངས་དུས་ས་དཔྱད་འཕྲོད་པས། བོད་འབངས་ཡོངས་ཀྱིས་བརྩི་བཀུར་འཐོབ་ཅིང་རྒྱལ་རྒྱུད་བར་མ་ཆད་པར་དར་བ་དང་། སྲོང་བཙན་གྱི་དུས་སུ་ར་མོ་ཆེའི་གཙུག་ལག་ཁང་སོགས་ཇི་སྙེད་ཅིག་བཞེངས་པ་ཡང་རྒྱ་བཟས་ས་དགྲ་བཅོས་ཤིང་ས་དཔྱད་ལ་བརྟག་པ་དང་། བསམ་ཡས་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་དུས་ཀྱང་ས་དགྲ་ངན་པ་བཅའ་ཕྱིར་ཡུམ་གྱིས་འཕྲིན་ཡིག་བསྐུར་ནས་རྒྱའི་ས་མཁན་སེམས་རྩེ་ཞེས་པ་གདན་དྲངས་པ་དང་། ཇོ་བོ་རྗེ་བོད་དུ་ཕེབས་དུས། དགྲ་བཅོམ་པ་སེང་གེ་གླིང་བས། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ལ། གནས་གཞི་ཞིག་འཛིན་དགོས་པས། ད གེ་འདུན་གྱི་ཀུན་ར། རྒྱལ་བོའི་ཕོ་བྲང་། གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་རྣམས་ལ། འབྱུང་བའི་དགྲ་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེ་དགུ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ལ་གནོད་པས། གང་གིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་པ་འདི་ཉིད་གྲོགས་དམ་ཇོ་བོ་ལྷ་གཅིག་ཁྱོད་ལ་རྫོངས་སུ་འདེབས་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་ཡོངས་ལ་ཕན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཛོད་ཅིག གསུངས་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་ས་དཔྱད་ཕུལ་བ་དང་། དེ་ལྟར་ས་དཔྱད་དེ་ཡང་། ས་མཁན་རྣལ་མ་ཞིག་གིས་དཔྱད་པ་བཏང་ན། མེ་ལོང་ལ་གཟུགས་བརྙན་འཆར་བ་བཞིན། ཕན་གནོད། མཐོ་དམན། སྐྱིད་སྡུག ལེགས་ཉེས། དབུལ་ཕྱུག ཤི་གསོན། དཔའ་སྡར། གྲུང་བརྟུལ་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་མ་ཟད། རྫོགས་ཆེན་ཆོས་དབྱིངས་སྟོབས་ལྡན་གྱིས། གཞུང་ལྟར་ས་ཡི་སྤང་བླང་བརྟག་ཤེས་ན། །ས་བཟང་རྙེད་དང་འཕྲད་ན་ཡུན་དུ་བདེ། །ཆོས་སྲིད་ཟུང་གི་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འགྱུར། །མཆོག་ཐུན་གང་བསྒྲུབ་ས་དེ་དཔྱད་གལ་ཆེ། །ཞེས་དང་།

 དཔྱོད་མ་ཤེས་ན། ཇི་སྐད་དུ། འདི་རྣམས་དཔྱོད་དུ་མ་ཤེས་ན། །ལག་རྡུམ་བྲག་ལ་འཇུས་པ་འདྲ། །གཅེར་བུ་རལ་ཁ་བྱེད་པ་འདྲ། །ལོང་བས་ཐང་ཆེན་ཉུལ་བ་འདྲ། །མུན་ནག་ནང་གི་མདའ་འཕེན་འདྲ། །ས་ཡི་སྐྱོན་ཡོན་མ་ཤེས་ན། །ས་མཁན་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀར་སྡུག །ཅེས་སོ། །

༢ ས་དཔྱད་ཀྱི་ཁུངས། ས་དཔྱད་སྔ་ཤོས་དམར་ཁྲིད་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་འདི། ཀོང་ཙེ་འཕྲུལ་གྱི་རྒྱལ་བོ﹙ཀོང་ཙེ་འཕྲུལ་གྱི་རྒྱལ་བོ་འདི་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ཀྱི་སྐུ་དུས་སུ་ཞང་ཞུང་ནས་འཁྲུངས་པ་མདོ་གཟེར་མིག་ལས་གསལ། དེ་ཡང་སྟག་གཟིག་འོལ་མོ་ལུང་རིང་གི་ནུབ་ཕྱོགས། གྲོང་ཁྱེར་འཕྲུལ་རྒྱལ་བཀོད་པའི་ཚལ། མཁར་ཁྲི་སྒོ་རྩེ་བརྒྱའི་ནང་དུ། ཡུལ་རྒྱ་ལག་འོ་མའི་གླིང། ཡབ་ཀ་མདའ་ལ་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་དང་། ཡུམ་མུ་ཏྲིག་ལ་གསལ་བའི་འོད་ལྡན་མ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་འཁྲུངས་ཏེ། ལག་མཐིལ་གཡས་གཡོན་དུ་འཕྲུལ་གྱི་ཡི་གེ་སུམ་བརྒྱ་རྒྱལ་རྟགས་སུ་ཁྲ་ལམ་མེར་གསལ་བ་ལ་ཡབ་ཡུམ་གཉིས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་སྤྲོ་བ་སྐྱེས་ཏེ། མཚན་ལ་ཀོང་ཙེ་འཕྲུལ་གྱི་རྒྱལ་བོ་གསོལ་བ་ལས་གཞན། ཁོང་གི་སྲས་བུ་འཕྲུལ་བུ་ཆུང་ཡང་གཙུག་ལག་རྩིས་ཀྱི་བོན་ལ་མཁས་པར་མདོ་འདུས་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་པ་དང་། རྒྱ་ནག་ནས་དར་བར་གྲགས་པའི་འབྱུང་རྩིས་སོགས་ཀྱི་ཁུངས་ཡང་འདི་ཉིད་ལས་དར་བར་བཤད་དོ། །﹚། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་སྙིང་བོ། སློབ་དཔོན་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་གསུམ་གྱིས་སྔ་མ་སྔ་མའི་ལེགས་ཆ་བསྡུས་ཏེ་བརྩམས་པར་གྲགས་ལ། ས་དཔྱད་ཕྱེ་མ་བརྡལ་སྤུངས་ལས་ཀྱང་། དེ་ལྟར་སྔོན་གྱི་ས་མཁན་ནི། །ཀླུ་སྒྲུབ་པདྨའི་སྤྲུལ་བ་ཡིན། །ཀོང་ཙེ་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ཡིན། །ཞེས་སོ། །བཤད་ཚུལ་གཞན་ལ། ཀོང་ཙེ་འཕྲུལ་གྱི་རྒྱལ་བོ། ཡེ་ཤེས་འཕྲུལ་གྱི་རྒྱལ་བོ། ཇི་ཙི་འཕྲུལ་གྱི་འཕྲུལ་གྱི་རྒྱལ་བོ། ཇི་ནང་འཕྲུལ་གྱི་རྒྱལ་བོ་བཞི་དང་། དྲང་སྲོང་ནོར་བུ་རིན་ཆེན། བྲམ་ཟེ་མུ་ཏིག རྒྱ་ནག་ཟུར་ཕུད། རྒྱ་གཡུས་བཞེས། སྟག་ཚང་མཚན་ཅན་སོགས་ཀྱི་ས་དཔྱད་ཡོད་པར་བཤད་པ་དང་།

རྒྱ་ནག་ལུགས་ལའང་། མདོ་སྡེ་སྦོམ་མགོ ཁྲ་བོ་རི་རྩེ། གལ་བོ་ལ་བྱང་། བྱ་རྒོད་ལ་བྱང་། བྱང་བ་གསེར་གཞུང་། ནག་པོ་སྟག་ཤམ། མོན་མོ་མཛུབ་ཚུགས། བྱེ་མ་ལག་ཁྲིད། ཆུང་དུར་དོན་བདུན་མ་སོགས་ཡོད་པར་གྲགས་པ་དང་། རྒྱ་གར་ལུགས་ལའང་། མདོ་རྒྱུད་རྣམས་སུ་སྒྲུབ་གནས་ཀྱི་ས་དཔྱད་མང་དུ་ཡོད་པ་དང་། སློབ་དཔོན་པདྨའི་ས་དཔྱད་གསེར་གྱི་ལྡེ་མིག ནམ་མཁའི་སྙིང་བོའི་ནག་པོ་འབུམ་ནག་དང་། མངོན་སྤྱོད་ཀྱི་ལས་ལ་མཁོ་བའི་གདུག་པའི་ལྕེ་མདུད་དགུ་སྐོར་དང་། ཇོ་བོ་རྗེའི་ས་དཔྱད་ཉུང་ངུ། མ་ཅིག་ལབ་སྒྲོན་གྱི་གཉན་མིག་ཁྲམ་མིག་སོགས་དང་། སྒྲུབ་གནས་ཀྱི་ས་དཔྱད་ལ། ཆགས་མེད་རིན་པོ་ཆེས་ས་དཔྱད་རིན་ཆེན་ཀུན་འདུས། འཇིགས་མེད་གླིང་བས་རི་ཆོས་སྐོར་གསུམ་དང་། གཞན་ཡང་། དྭགས་པོ་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ། སྟག་ཚང་ལོ་ཙཱ་བ། སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་སོགས་ཀྱི་ས་དཔྱད་མང་ངོ་། །

ཕྱིས་སུ་ས་དཔྱད་མཁས་པ་ཁྱུང་རྒོད་ནམ་མཁའ་ལྡིང་། མ་ཅིག་དཔལ་གྱི་རྡོ་རྗེ། སྲིད་པ་འཕྲུལ་གྱི་མིའུ་ཐུང་། ཅོག་རོ་མི་ཞར་རྟ་ཐིང་བཞི། མ་ཕམ་གཡུ་མཚོ་འགྲམ་དུ་ས་དཔྱད་དམར་ཁྲིད་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་འདི་བསྒྲུབ་ཏུ་སོང་བ་ན། ཁོང་རྣམ་པའི་བྲོ་བཀལ་བའི་གླང་དཀར་རྣ་བ་ནག་པོ་དང་། དེར་མཚོ་གླང་ཞིག་ཐོན་པ་ཕན་ཚུན་རྡུང་ཁ་འགྱེད་པས། མཚོ་གླང་དེའི་མ་ཐུབ་པའི་སྟེང་། མ་གཅིག་དཔལ་གྱི་རྡོ་རྗེས་མཚོ་གླང་གི་མགོ་ལ་དབྱུག་པ་གནན་པས། གླང་དེ་ཕྱིར་མཚོ་ནང་དུ་མཆོངས་པ་དང་། མཚོ་ནང་ནས་ཀླུ་རྒྱལ་གཙུག་ན་རིན་ཆེན་གྱི་སྲས་མོ་ལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་ཞིག་ཐོན་པས། ངའི་གླང་བོའི་མགོ་ཅི་ལ་བཅག ཁྱེད་རྣམས་གར་འགྲོ། ཅི་བྱེད་ཀྱི་གཏམ་དྲིས་པས། དེ་དག་གིས་ཞིབ་རྒྱས་སུ་སྨྲས་ཏེ། གླང་མགོ་བཅག་པ་སོས་པར་བྱས་པར་མ་ཟད། གསེར་མང་དུ་ཕུལ་ཏེ། ཀླུ་མོ་ལ་སའི་བརྡལ་སྤུངས་ཀྱི་ཁྲིད་ཞུས་པས། ཀླུ་མོ་མཉེས་ནས། ཁྱེད་རང་བཞིས་བྱེ་མ་ཐེག་ཚོད་རེ་ཁུར་ཤོག་གསུངས་ནས། ཀླུ་མོས་བྱེ་མ་བརྡལ་ཞིང་སྤུངས་ནས་རྫས་ཀྱི་བྱེ་མ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་བྱེ་མ་ལས་བྱས། གཟུགས་ཀྱི་དཔྱད་པ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ། མ་ངེས་པའི་དཔྱད་པ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་སྟེ། སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ཕབ་སྟེ། ས་དཔྱད་ཀྱི་རིག་གནས་བོད་དུ་དར་སྤེལ་བཏང་བ་ཡིན། ཡང་། ཀླུ་མོ་ལ་ས་དཔྱད་རྣམ་པ་བཞིས། གསེར། གཡུ། དངུལ། ཤེལ། ཟོག་ལུག་སོགས་ཕུལ་ནས། འོ་ན། དཔྱད་ལུགས་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས་ཞུས་པས། ཀླུ་མོས། དང་བོ་ཕུག་ཏུ་སོང་ལ་མདོ་དཔྱོད། མདོར་སོང་ལ་ཕུ་དཔྱོད། ཕ་རིས་ཚུར་རིར་དཔྱོད། ཚུར་རིས་ཕ་རིར་དཔྱོད། ས་མིག་ཏུ་ཕྱི་གན་ལོག་ལ་གནམ་དཔྱོད། ཁ་སྦུབ་ཉལ་ལ་ས་དཔྱོད། སྟ་ཟུར་ཉོལ་ལ་བར་སྣང་དཔྱོད་ཅེས་སོགས་མན་ངག་འཐུས་ཚང་དུ་གནང་།

དཔྱད་པའི་དུས་ཀྱང་། དགུན་ཁ་བས་རི་ལུང་གཡོགས་པ་དང་། དབྱར་ན་བུན་གྱིས་རི་ལུང་གཏུམ་པ། ཁ་ཆར་བུ་ཡུག་འཚུབ་པ་སོགས་ཀྱི་སྐབས། གསལ་བོར་མི་མཐོང་བས། དཔྱད་པའི་དུས་མིན་ལ། གནམ་ལ་གཡའ་དག་ཅིང་ས་ལ་རྡུལ་བྲལ་བའི་དུས་སུ། ཉིན་བཟང་སྐར་བཟང་ལ་ས་དཔྱད་མཁས་པས་བརྟག་ན་ལེགས་ཉེས་འབྱེད་ནུས་སོ། །

དཔྱད་པའི་ཚུལ་ཡང་། ས་དཔྱད་ཀུན་གསལ་འདོད་འབྱུང་ལས། དེ་ནས་ས་མཁན་དེ་ཉིད་ཀྱིས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་བསླངས་ནས། །གཞུང་དང་བླ་མའི་མན་ངག་དང་། །མཐོང་ཐོས་གོམས་པའི་ཉམས་མྱོང་དང་། །སྦྱར་ཏེ་གསལ་ལ་གྲིམ་ཞིང་ཕྱི། །ལྷོད་དེ་སྤྱི་ཁོག་རགས་པར་དཔྱད། །ས་མིག་གང་འདོད་དེར་སོང་ནས། །ཕྲ་མོ་ཞིབ་པའི་བློ་ཡིས་དཔྱོད། །ཅེས་དང་། ཡང་། དགྲ་བཅོམ་སེང་གེ་གླིང་བས་ཇོ་བོ་རྗེར་ཕུལ་བའི་ས་དཔྱད་ལས། དུས་ཚོད་ཚེས་གྲངས་བཟང་བོ་བཀྲ་ཤིས་པའི་ཉི་མ་ལ་འབབ་པའི་དུས་སུ་ནམ་མཁའ་དྭངས་ལ། བཀྲ་ཤིས་པའི་ཁྱིམ་ནས་མེ་དང་སྤ་བ་བླངས། རིན་པོ་ཆེའི་སྣོད་དམ་ས་གཙང་མ་ཞིག་ཏུ་དུ་བ་བཏང་ལ། དུ་བ་དང་བོ་གཡས་ནས་གཡོན་དུ་འཁོར་ནས། དེའི་རྫས་ཐད་ཀ་དྲང་བོར་ནམ་མཁར་སོང་ན་བཟང་། དེ་ནས་ཕྱེ་མར་གྱི་དུ་བ་བཏང་ནས་སྔར་བཞིན་སོང་ན་བཟང་། བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་། མི་ནོར་རྫས་གསུམ་འཕེལ། དེའི་རྫས་སྤ་བའི་དུད་པ་བཏང་། སྔར་བཞིན་སོང་ན་བཀྲ་ཤིས་བརྗོད་ཤིན་ཏུ་བཟང་། ཤར་དུ་སོང་ནའང་བཟང་། ལྷོ་དང་ནུབ་ཏུ་སོང་ན་ངན། བྱང་དུ་སོང་ན་འབྲིང་། ནུབ་བྱང་དུ་སོང་ན་འབྲིང་ཡིན་ནོ། །གསུངས་སོ། །

འདི་ལ་གཞི་བཅོལ་ཏེ་ས་དཔྱད་སྡོང་བོ་དགུ་འདུས། ས་དཔྱད་རིན་ཆེན་ཀུན་འདུས། ས་དཔྱད་རིན་པོ་ཆེའི་ཐེམ་སྐས། བཻ་དཀར་ལས་བྱུང་བའི་ས་དཔྱད། ས་དཔྱད་ཚིག་དོན་ཀུན་གསལ། རྫོགས་ཆེན་ས་དཔྱད། ས་དཔྱད་ཤེལ་དཀར་མེ་ལོང་། ས་དཔྱད་ལེགས་ཉེས་འབྱེད་པའི་ལྡེ་མིག ས་བརྟག་ཨུཏྤལའི་ཆུན་པོ་སོགས་བརྩམས་གནང་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །

༣ ས་དབྱིབས་ཀྱི་འདྲ་དཔེ། སྤྱིར་ས་དབྱིབས་ཀྱི་འདྲ་དཔེ་ཡང་མགོ་ནག་མི་ལ་ཆགས་བཞག་སྟེ། གནམ་ནི་སའི་ཕ་དང་འདྲ། དེ་བཞིན་ས་གཞི་མ། བར་སྣང་བུ། ཕ་རི་ཚུར་རི་ཕ་སྤུན། བྲག་རི་ཕུ་ནུ། དཔའ་བོ་བྲག མཛངས་མ་ཆུ། སྡར་མ་ཤིང་། འཁྱོག་པ་ལམ། ཕ་བོང་རུས་སྦལ། རུས་པ་བྲག་དང་རྡོ། རྒྱུས་པ་ལམ། ཁྲག་ཆུ། བ་སྤུ་རྩི་ཤིང་ནགས་ཚལ། ཤ་ས། དབུགས་རླུང་ཡིན།

ཡང་། ས་ཡི་སྙིང་མིག་སྲོག་གསུམ་ནི། ས་དཔྱད་ཤེལ་དཀར་མེ་ལོང་ལས། རི་ལོག་སྙིང་དང་འདྲ་བ་ས་ཡི་སྙིང་། །ས་མིག་བཟང་བོ་ཡོད་ན་ས་ཡི་མིག །རི་བརྒྱུད་བཟང་བོ་ཡོད་ན་ས་ཡི་སྲོག །ཅེས་དང་། སའི་རྟེན་ཕུར་ནི། དེའུ་འབུར་དང་བྲག་རི། ཤིང་ཁེར་སྐྱེས། ཕ་བོང་གྲུ་བཞི། ཤུག་པ་དང་སུར་དཀར་སོགས་ཡིན་པས་བཟང་ངོ་། །

ཡང་། བྲག་དམར་བཙན། བྲག་ནག་བདུད། མཚོ་དང་ཆུ་མིག་ཀླུ། སྤང་རི་ཕལ་ཆེར་གཉན། བྲག་རི་རྒྱལ་བོ་ཐེའུ་རང་། དེ་རྣམས་དགྱེ་བ་རྒྱབ། སྒུར་བ་མདུན། རི་རྩེ་སྦོམ་པ་ཕོ་རི། རི་རྩེ་ཕྲ་བ་མོ་རི། རི་ལུས། མཚོ་སྙིང་། ཆུ་མིག་སྲོག རྩི་ཤིང་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྲར་བཤད་དོ། །

གནམ་ས་སོགས་ཀྱི་མགོ་སྟོན་སྟངས་ཡང་། གནམ་གྱི་མགོ་བོ་ཤར་དུ་བརྩི། ཉི་ཟླ་སྐར་གསུམ་ཤར་ནས་འཆར། ས་ཡི་མགོ་བོ་བྱང་དུ་བརྩི། རི་བོ་མཆོག་རབ་བྱང་དུ་ཡོད། ཆུ་ཡི་མགོ་བོ་ནུབ་ཏུ་བརྩི། མ་ཕམ་གཡུ་མཚོ་ནུབ་ན་ཡོད། ཤིང་གི་མགོ་བོ་ལྷོ་རུ་ཡོད། འཛམ་བུ་བྲིཀྵ་ལྷོ་ན་ཡོད་གསུངས་སོ། །

༤ གནམ་ལ་དཔྱད་པ། ས་དཔྱད་ཤེལ་དཀར་མེ་ལོང་ལས། ཤར་གནམ་ནུབ་ཏུ་ཡོད་ན་གཏམ་ངན་དང་། །ལྷོ་གནམ་བྱང་དུ་ཡོད་ན་བནྟེ་ངན། །བྱང་གནམ་ལྷོ་རུ་ཡོད་ན་སྡེ་མཐའ་ཉུལ། །གནམ་མཆེ་ས་ལ་ཟུག་པ་དང་། །ས་མཆེ་གནམ་ལ་ཟུག་པས་ན། །ནུབ་གནམ་ཤར་དུ་ཡོད་ན་དམུ་ཐག་ཡིན། །གནམ་དབྱིབས་གོར་དང་གྲུ་བཞི་བཟང་། །འཁོར་ལོ་དུང་དཀར་ནོར་བུའི་དབྱིབས། །གཡུང་དྲུང་རྒྱ་མཚོ་འཁྱིལ་འདྲ་བཟང་། །གུར་ཆེན་ཕུབ་དང་ཁྱུང་ཆེན་ལྡིང་། །བླ་བྲེ་འཐེན་དང་རྒྱལ་མཚན་བསྒྲེངས། །འདི་རྣམས་ལྡན་ན་བཟང་བ་ཡིན། །ཞེས་དང་།

ཡང་། གནམ་དབྱིབས་ཟླུམ་པོ་དང་འཁོར་ལོ་པདྨ་འདྲ་བས་ཞི་བའི་འཕྲིན་ལས་དང་། གྲུ་བཞི་དང་རིན་ཆེན་འབར་བས་རྒྱས་པའི་འཕྲིན་ལས། ཟླ་གམ་དང་གྲུ་གསུམ་གྲུ་གུག་གིས་དབང་གི་འཕྲིན་ལས། རལ་གྲི་དང་འཁོར་ལོ་མཆེ་བའི་རྩེ་ཡིས་དྲག་པོའི་འཕྲིན་ལས་འགྲུབ་པར་གསུངས་སོ། །

ཡང་། གནམ་གྱི་ཟད་པ་བཞི་ནི། འུར་མཐིལ་རྡོའི་ཟད་པ། གྲུ་གསུམ་སྒྱེད་པུ་བཙུགས་འདྲ། རྒྱ་མཚོ་རླུང་གིས་བསྐྱོད་འདྲ། ཟླ་བ་གཟས་ཟིན་འདྲ་བཞིའོ། །གྲུ་གསུམ་འདྲ་ན་ཚེ་ཐུང་། སྒོ་ང་བཅག་འདྲས་ཡུལ་མི་འཁྲུགས། མོ་མཚན་འདྲ་ན་བུ་མོ་མང་། ཤི་པགས་དྲུད་འདྲས་ཡུལ་མི་ཟིན་ནོ། །རྒྱས་པར་གནམ་གྱི་དཔྱད་པ་བཟང་ངན་ནི། ས་དཔྱད་ཀུན་གསལ་འདོད་འབྱུང་ན་གསལ་བ་དང་། ལུང་བའི་གནམ་དབྱིབས་ཀྱི་བཟང་ངན་ནི་བཻ་དཀར་ལས་གསལ་ལོ། །

༥ ཆུ་ལ་དཔྱད་པ། ཤར་ལྷོ་གཉིས་ན་མཚོ་ཡོད་ན། །གསེར་གཞོང་མར་ཁུས་བཀང་བས་བཟང་། །ནུབ་བྱང་མཚོ་ནི་ངན་པར་བཤད། །བྱང་ཤར་མཚོ་མོ་དངོས་གྲུབ་ཡིན། །ཞེས་དང་། ཡང་། ཆུ་གཡུ་འབྲུག་མ་བུ་འཕྲོད་ན་རྩ་དཀར་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་ཆུ་དང་། གཡས་ཆུས་བུ་ཕོ་སྐྱེས། གཡོན་རྩ་ནག་གིས་ཆུས་བུ་མོ་སྐྱེས། ཆུ་ཕྲན་མང་དུ་ཡོད་ན་གཡུ་འབྲུག་ཚང་རྡོལ་ཡིན་པས། འབྲུག་ལོ་བ་བཟང་། མདུན་དུ་ཆུ་མ་བུ་འཕྲོད་ན་བུ་མང་སྐྱེ། ལྷོ་ནས་བྱང་འབབ་ནོར་གྱི་ཆུ། ནུབ་ནས་ཤར་འབབ་དབང་ཐང་ཆུ། བྱང་ནས་ལྷོར་འབབ་དཔལ་གྱི་ཆུ། གཡས་གཡོན་ཆུ་ལྐུགས་མཆི་མ་ཡིན། མུ་མཐའ་རི་ལུང་ཆུ་ལ་དཔྱད། དུར་གྱི་བྱིངས་ནས་ཆུ་བརྡོལ་ན། དམེ་ཡུགས་ནལ་གསུམ་དང་རྐུ་འཁྱེར་བྱེད། ས་དམར་ལས་ཆུ་བབས་ན་དུག་ལྡང་། གོང་ནས་རྡོལ་ན་དམའ་འབེབས་མང་། ཆུ་ཀྱག་ཀྱོག་གིས་གཅོང་ནད་དང་དམུ་ཆུ་འོང་། དབྱར་སྐྱེས་དགུན་སྐམ་ན་དར་རྒུད་ཆེ། ཕར་འབབ་ཚུར་འབབ་ཡོད་ན་ནང་དམེ་འོང་། སྟུ་འདྲ་ནས་བབས་ན་ནལ་ཆུ། རྐུབ་འདྲ་ལས་བབས་ན་ངག་དིག་ལྐུགས་པ་མང་། ཆུ་སྒྲ་ཆེ་ན་དགྲ་དང་གྱོད་ཁ་འོང་བ་སོགས་བཻ་དཀར་ལས་བཤད་དོ། །

༦ ལམ་ལ་དཔྱད་པ། ལམ་ནི་ས་ཡི་རྒྱུས་པ་དང་འདྲ་བས། ས་ལ་ལམ་མེད་ན་ཞ་བོ་ཟེར། དེས་ན། མིའི་རྒྱུས་པ་འདྲ་བའི་ལམ་ལ་བརྟག་པ་ལ། ཤར་ལམ་སྐྱ་བོས་སྟག་ལོ་བ་དང་ལོངས་སྤྱོད་འཕེལ། ཤར་ལྷོའི་ལམ་གྱིས་དགྲ་ཇག་རྒོད། ལྷོ་ལམ་གྲོགས་ལམ་ཡིན། ལྷོ་ནུབ་ལམ་གྱིས་བྱེ་བྲལ་ཡོང་། ནུབ་ལམ་གྱིས་ཤི་ཆད་འོང་། ནུབ་བྱང་ལམ་གྱིས་བོར་སྟོར་འོང་། བྱང་ལམ་གྱིས་དགྲ་གོད་འོང་། བྱང་ཤར་ལམ་གྱིས་ཆུང་སྲི་ལྡང་བའི་ངོ་། །རི་སྐེད་ལམ་གྱིས་མི་འཕུང་བདག་བརླག་བྱེད། སྟེང་ལམ་སྟག་གི་གཉའ་ཤིང་དང་། འོག་ལམ་གདན་ཁྲི་ཡིན། ཤོ་ལམ་དམར་བོ་བཙན་ལམ་སོགས་ཡིན། གཞན་ཡང་། འགྱུ་བའི་ལམ་ལྔ་ནི། རྩུབ་བྲག་ནག་འགོང་བོའི་ལམ། མདའ་སྟོང་ཉག་ཁ་བཙན་གྱི་ལམ། ལུང་ཕུ་ཁང་ཁོང་སྲིན་མོའི་ལམ། འབབ་ཆུ་ཆུ་མིག་འདྲེས་མ་ཀླུའི་ལམ་མོ། །

༧ བྲག་ལ་དཔྱད་པ། བྲག་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་དང་འདྲ་ན་ཏིང་འཛིན་རྒྱས། པདྨ་ཁ་ཕྱེ་འདྲ་ན་རྟོགས་པ་འཕེལ། བྲག་ལ་ཐོད་བཅིངས་འདྲས་མི་མགོ་མཐོ། དར་ལྕག་འཕྱར་འདྲས་དགྲས་མི་ཚུགས། བྱ་ཁྱུང་འདྲ་ན་མཛེས་མི་ཐུབ། བཙུན་མོས་གོས་གྱོན་འདྲ་ན་བུད་མེད་ལ་བཟང་། ན་ཆུང་བུ་ཐོགས་འདྲ་ན་བྱིས་པར་བཟང་། ཕག་ཟེ་འདྲ་ན་བུ་རྒབ་འཕེལ། ཁྲ་གཟན་ལ་འབབ་པ་འདྲ་ན་རྗེ་ཤགས་འདེབས་པར་བཟང་། རིན་ཆེན་བསྟར་ལ་བརྒྱུས་འདྲས་མི་ནོར་བཟང་། ཁང་བའི་སྒོ་གཤམ་ན། ཕ་བོང་ཐུར་དུ་བསྟན་པ་ལྟ་བུར་ཡོད་ན་སྒོ་སྲུང་བཟང་། ཡང་། བྲག་རི་མཚོན་རྩེ་འམ་ཧོམ་ཁུང་འདྲ་ན་ནང་འཁྲུག་རྒོད། མི་ཧྲེང་ཁུས་འདེབས་པ་དང་། ཕག་མོ་ངུས་པ། སྲིན་མོའི་གདོང་། ཟངས་ཁ་སྦུབ་པ། བྲག་ཆག་ལྷུང་ལ་ཁད་པ། ཡུགས་མོར་ཙོག་པུར་ཚུགས་འདྲ། གཅན་གཟན་གྱི་མཆེ་བ་འདྲ་བ་ངན། སྤྲེལ་གདོང་འདྲ་ན་ནང་དམེ་ཡོང་།

བྲག་གི་ཁ་དོག་གི་ཁྱད་པར་ནི། དམར་ལ་རྩུབ་པ་རྨ་ཁྲག་ངོ་། ཐལ་སྐྱ་ཡིན་ན་བསེ་རག་གིས་གནོད། སེར་ནག་སྟུག་པོ་གཅོང་རོང་མང་བ་ཅན་ཡིན་ན། འབངས་རྗེ་གསོད། སྐྱ་བོ་གཟོང་རོང་ཅན་ཡིན་ན་ལྷ་འདྲེས་གནོད་ངོ་ཡོང་། བྲག་རྩེ་གཉིས་དཀར་དམར་ཅན་ཡིན་ན་ཕ་སྤུན་འཁྲུགས།

༨ རྡོ་ལ་དཔྱད་པ། ཤར་གྱི་སྟོད་སྨད་དུ་རྡོ་དཀར་རྨོག་འདྲ་བ་ཡོད་ན། མི་རབས་དགུར་དཔའ་རྒྱུད་མི་ཆད་པ་དང་། ལྷོ་ཡི་སྟོད་སྨད་དུ་རྡོ་སྔོན་ཟོག་དབྱིབས་འདྲ་ཡོད་ན་མི་རབས་དགུར་ཟོག་རྒྱུན་འཕེལ་བ་དང་། ནུབ་ཀྱི་སྟོད་སྨད་རྡོ་དམར་མདའ་སྒྲོའི་དབྱིབས་ཅན་ཡོད་ན། མི་རབས་གསུམ་དུ་མདའ་བ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འབྱུང་བ་དང་། བྱང་གི་སྟོད་སྨད་དུ་རྡོ་སྨུག་རྟ་བོའི་དབྱིབས་ཅན་ཡོད་ན། རྟ་བརྒྱ་ཁ་རུ་འབུད་པའི་ས་དང་། གཡོན་ན་རྡོ་ནག་ནོར་གཟུགས་འདྲ་ཡོད་ན། ནོར་བརྒྱ་ཁ་རུ་འབུད་པའི་ས་དང་། དཀྱིལ་ན་རྡོ་དཀར་ལུག་འདྲ་ཡོད་ན་ལུག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་འབུད་པའི་སའོ། །

༩ སའི་ལེན་ལ་དཔྱད་པ། མདུན་རི་རིན་ཆེན་སྤུངས་འདྲ། གྲོད་པུ་མར་གྱིས་བཀང་འདྲ། སྒྲོ་བ་ནས་ཀྱིས་བཀང་འདྲ། ན་ཆུང་ནུ་འབུར་འདྲ་བ། སྦྲུམ་མའི་ལྟོ་བ་དང་བུམ་པ་འདྲ་བ། གདུགས་དང་རྒྱ་གྲམ་བརྩེགས་འདྲ། དམག་མིའི་གྲོས་འདེབས་པ་དང་ལུག་ཆུང་འདྲ་བ་རྣམས་བཟང་། རྩི་ཤིང་མང་ན་ཕྱུག་པོའི་བླ་རི། བྲག་སྤང་རྡོ་དཀར་ཡོད་པ་དང་། ཆུ་བཟང་འབབ་ན་བཟང་། ལེན་སྟོད་དགྲ་ས་ཡིན་པས་དམའ་ཞིང་དཀྱེལ་དགོས། ཝ་མོ་གྱེན་ལ་བྲོས་འདྲ་རྣམས་བཟང་། མདུན་ས་ཕྱི་ས་ཕྱེ་ན་བཟང་། ལེན་དབུས་རང་ས་ཡིན་པས། རུས་པ་ཡོད་དགོས་བུ་དཔའ་བོ་སྐྱེས། ལེན་སྨད་ནོར་ས་ཡིན་པས་རྩི་ཤིང་མཐུག་ན་ཕྱུག་པོ་སྟག་འདྲ་འོང་ངོ་། །

ལེན﹙ལེན་ནི་ས་མིག་ནས་ཕྱོགས་གང་ལ་བསྐོར་བའི་ཐད་ཀའམ་ཁ་སྟོན་སའི་མདུན་གྱི་དཔལ་ཁ་ལ་ཟེར།﹚ངན་པ་ནི། ལེན་མཐོ་ལ་རྩུབ་པ། སྲ་ཞིང་གད་པ་དམར་ནག་ཡོད་ན། དགྲ་དང་ཕུ་ནུ་མགོ་ཐོག་ཏུ་སྡང་ཞིང་གོད་ཁ་མང་། བུ་ག་ཧང་སེ་ཡོད་ན་བུ་མོ་མང་ཞིང་ཐེའུ་རང་ཞུགས། ལེན་མགོ་ནགས་ཀྱིས་གཡོགས་ན་མདུན་ཞུ་ཡིན། བྲག་ནག་མི་ལངས་པ་འདྲ་ཡོད་ན་ན་ཚ་འོང་། ལེན་སྨད་དུ་ཆུ་མིག་ཡོད་ན་བུ་སྲིང་མིག་གི་མཆི་མ་ཡིན་ནོ། །

༡༠ སའི་གཡས་གཡོན་ལ་དཔྱད་པ། གཡས་རི་རྒྱ་སྟག་དང་། གཡོན་རི་གཡུ་འབྲུག་ལངས་འདྲ་བཟང་། གཡས་སུ་བྲག་རི་དང་སྤང་རི་པཎ་ཆེན་གདན་ལ་བཞུགས་འདྲ་བཟང་། གཡས་རི་རང་ས་ཡིན་པས་མཐོ་ན་བཟང་། གཡོན་རི་དམའ་ན་བཟང་། གཡས་སུ་གད་པ་དཀར་བོ་ཡོད་ན་རྟ་འཕེལ་བ་དང་། རྡོ་ཕ་བོང་དཀར་བོ་མང་ན་ལུག་འཕེལ། གཡོན་ལྗོན་ཤིང་མང་ན་ནོར་འཕེལ། ཡང་། གཡས་གཡོན་ན་བྲག་དང་གད་པ་དམར་ནག ཆུ་མིག་དང་བུ་ག་སོགས་ཡོད་ན་ངན། གཡས་གཡོན་མདུན་རྒྱབ་ཏུ་གཤོང་ཡོད་ནའང་ངན་ནོ། །

༡༡ སའི་རྟེན་ཕུར་ལ་དཔྱད་པ། ས་དཔྱད་ལེགས་ཉེས་འབྱེད་པའི་ལྡེ་མིག་ལས། ཕ་བོང་གཏིང་ཟུག་ཤིང་གཅིག་དང་། །རྒྱ་གྲམ་ལམ་དང་དེའུ་འབུར་སོགས། །འོག་ཏུ་ཡོད་ན་རྟེན་ཕུར་ཡིན། །ཞེས་དང་། གཞན་ཡང་བྲག་རི་དང་། ཆུ་གཡས་སུ་འབབ་པ། ཕ་བོང་གྲུ་བཞི། རྡོ་དཀར་རྨོག་ཙམ་དང། སུར་དཀར་ལུག་ཙམ་ཡོད་པ་སོགས་སོ། །

༡༢ སའི་བླ་རིར་དཔྱད་པ། དཀར་ཞིང་དྭངས་གཙང་ཅན་ནི་ཡ་རབས་ཀྱི་བླ་རི། སེར་ལ་དྭངས་པ་བནྟེའི་བླ་རི། སྔོ་ལ་དྭངས་པ་བོན་པོའི་བླ་རི། ནག་ལ་སྨུག་པ་ཕྱུག་པོའི་བླ་རི། དམར་བོ་དམེ་བོའི་བླ་རི། དམར་ནག་འདྲེས་མ་དམེ་མུག་ནད་གསུམ། གད་པ་དཀར་བོ་རྟའི་བླ་རི། ཕ་བོང་དཀར་བོ་ལུག་གི་བླ་རི། བྲག་རི་མདའ་སྒྲོ་ཙམ་པ་བུ་དང་ཚ་བོའི་བླ་རི། ཆུ་མགོ་ལི་མ་བུ་མོ་དང་སྲིང་མོའི་བླ་རི། བྲག་དམར་མདུང་ཡུ་ཙམ་པ་གཞོན་ནུའི་བླ་རི། ཕ་བོང་དམར་བོ་རྟ་ཙམ་པ་དགེ་བཤེས་བླ་རི། ཤིང་ཕུར་ཙམ་པ་སྔགས་པའི་བླ་རི་ཡིན་ལ། བླ་རི་མེད་ན་རང་རང་གི་རིགས་མི་སྐྱེ། བླ་རི་ཡོད་ན་སྐྱེས་སོ། །

༡༣ སའི་དམུ་ཐག་ལ་དཔྱད་པ། ཉི་ཟླ་འཆར་ནུབ་ཐག་རིང་ན་གནམ་གྱི་དམུ་ཐག རི་རྒྱུད་རིང་བོ་སའི་དམུ་ཐག ཆུ་བོ་གཡས་འབབ་ཆུའི་དམུ་ཐག གཡས་གཡོན་དུ་ལམ་ཡར་ལ་འཐེན་ན་སྒང་གི་དམུ་ཐག བྲག་དཀར་སྔོན་བྲག་གི་དམུ་ཐག རྡོ་དཀར་རྡོའི་དམུ་ཐག ཤུག་སུར་དཀར་བོ་ཤིང་གི་དམུ་ཐག དམུ་ཐག་མེད་ན་ཚེ་ཐུང་ངོ་། །

༡༤ རྩེ་སྐེད་ཐུ་བའི་ས་དཔྱད་པ། རྩེ་མོ་སློབ་དཔོན་བཞུགས་འདྲ་ལ་སྐེད་པ་སློབ་མས་བསྐོར་འདྲ། རྒྱལ་བོ་གདན་ལ་བཞུགས་འདྲ་ལ་རྒྱལ་ཕྲན་གྱིས་བསྐོར་འདྲ། བྱ་རྒོད་ལ་ཁར་བབས་འདྲ་ལ་རྒོད་ཕྲུག་མང་བོས་བསྐོར་འདྲ། གཙོ་བོ་འདུན་མ་བྱེད་འདྲ་ལ་རྒྱ་ཡི་སྤྱིལ་བུ་བྱེད་འདྲ། ཐོང་ལྕགས་གནམ་དུ་བསྒྲེངས་འདྲ་ལ་སེང་གེ་གནམ་དུ་མཆོངས་འདྲ། ལྷ་ཕྲུག་གར་བྱེད་འདྲ་རྣམས་བཟང་ངོ་། །

གཞན་ཡང་། བཙུན་མོ་གུ་ཟུ་གོན་འདྲ། དར་དཀར་ཆ་ག་གདབ་འདྲ། ཟླ་བ་ཚེས་འདྲ། གྲུམ་ཙེར་སྤངས་འདྲ། བཙུན་མོ་སྦྲུམ་འདྲ། མཎྜལ་བཀོད་འདྲ་རྣམས་བཟང་ངོ་། །

༡༥ སའི་སྒྲོན་ལ་དཔྱད་པ། ཤར་ཕྱོགས་ན་བྲག་རྡོ་དཀར་བོ་དང་། ལྷོ་ཕྱོགས་ན་ཤིང་དཀར་ཆུ་དཀར། ནུབ་ཕྱོགས་ན་ལུང་སྐམ་རྩི་ཤིང་ཅན་དང་། བྱང་ཕྱོགས་ན་ཕ་བོང་དང་བྲག་ཐོ་སྤང་འབུར་ཡོད་པ་རྣམས་མི་རབས་བཞི་ལ་དར། ཡང་། རིའི་མགོ་ན་ལུག་བརྒྱ་བསྐོར་ས་ཡོད་ན་སྒྲོན་དཀར་ཡིན། མགོ་མངོན་ཙམ་ཡིན་ན་སྒྲོན་ནག་ཡིན། རྟ་བརྒྱས་འཐུང་ཆུ་ཡོད་ན་སྒྲོན་དཀར་ཡིན། མེད་ན་སྒྲོན་ནག་ཡིན། ཤིང་ཕུང་མང་ན་སྒྲོན་དཀར་ཡིན། ཁེར་སྐྱེས་རླུང་གཡབ་ཅན་སྒྲོན་ནག་ཡིན། ལམ་མང་ཡོད་ན་སྒྲོན་དཀར་ཡིན། རྒྱུག་ལམ་བྱང་དུ་ཡོད་ན་སྒྲོན་ནག་ཡིན། སྒྲོན་ནག་རྣམས་བཅོས་ཐབས་ནི། སྟག་གཟུགས་དང་མཚོན་ཞགས་པ་བྲིས་ཏེ་ཤར་དུ་བཞག འབྲུག་དང་ཞགས་པ་ལྷོར། བྱ་དང་ཞགས་པ་ནུབ། རུས་སྦལ་དང་ཞགས་པ་བྱང་དུ་བཞག་དགོས་སོ། །

ཡང་། ཤར་གྱི་བྲག་སྒྲོན་རྡོའི་མཚོན་ཅན་དེ་ཕ་བོང་ནག་པོ་རྩེ་ཅན་དང་། ཡང་། ས་མིག་གི་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་བྲག་ཕུག་སྟོང་བ་དང་། ཕུག་པ་དཀར་ཁུང་ཡོད་ན་མི་ལ་ངན། ལྷོ་ན་ཆུ་སྒྲོན་ཝུ་བའི་ཟེར་མ་ཅན་ཏེ་ཆུ་ཝ་ཆུ་ཟུར་མངོན་པ་ཡོད་ན་ནོར་དང་བུད་མེད་ལ་ངན། ནུབ་ཀྱི་ལམ་སྒྲོན་མཚོན་རྩེ་ཁ་གཤིབས་འདྲ་སྟེ། ལམ་ཁ་བྲག་ཁ་གདངས་པ་ཡོད་ན་བུ་ཚ་བུ་མོ་ལ་ངན། བྱང་དུ་ཤིང་སྒྲོན་རླུང་གི་གཡབ་མོ་ཅན་དེ་ཤིང་མགོ་མངོན་པ་ཡོད་ན་བཟའ་དཔོན་ལ་ངན། སྒྲོན་ངན་བཅོས་ཐབས་སོགས་བཻ་དཀར་གྱི་ས་དཔྱད་དང་། ས་དཔྱད་ཀུན་གསལ་འདོད་འབྱུང་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །

༡༦ སའི་རྩེ་འཛིན་ལ་དཔྱད་པ། གསེར་མོག་ཕུབ་འདྲ། གཡག་སྙིང་གྱེན་དུ་བཙུགས་འདྲ། མདུང་ལ་བ་དན་བཏགས་འདྲ། སེང་གེ་དང་གཡུ་འབྲུག་དགུང་ལ་མཆོང་འདྲ་རྣམས་གྲགས་པ་ཅན་གྱི་རྩེ་འཛིན་ཡིན། རྒྱ་སྟག་གཟན་ལ་ཆས་འདྲ་དཔའ་བོའི་རྩེ་འཛིན་ཡིན། ཡང་། སྐུའི་རྒྱབ་ཡོལ་དང་བན་བོན་སྐྱིལ་ཀྲུང་བཅས་འདྲ། དར་དཀར་ཡོལ་བ་བརྒྱངས་འདྲ་རྣམས་བཟང་ངོ་། །

རྩེ་འཛིན་ངན་པ་ནི། རི་རྩེ་གྲིས་བཅད་པ་ལྟ་བུ་དང་། རྩེ་ན་ས་དམར་དང་ཆུ་མིག་ཡོད་པ། རྩེ་ཕྱིར་གྱེས་པ། རྩེ་ན་རྡོ་ནག་ཕག་འདྲ་བ་ཡོད་པ། སྡེར་ལག་འདྲ་བ། རི་ཆེན་མགོ་མཇུག་ལྡོག་འདྲ་རྣམས་ངན་ནོ། །

༡༧ སའི་འགབ་ལ་དཔྱད་པ། བང་རིམ་དང་གདན་ཁྲི་ཡོད་པ། མའི་པང་དུ་བུ་ཆུང་རྩེ་འདྲ། ཁྲབ་དང་ཐུ་བ་བཏིང་བ་ལྟ་བུ། གྲུ་བཞི་དང་ཟླུམ་པོ་རྣམས་བཟང་ངོ་། །སྤང་དཀར་དཀྱིལ་ན་ཕ་བོང་དཀར་བོ་ཡོད་པ་སྟེ། ལུག་བརྒྱའི་ནང་ན་དོམ་བུ་ཉལ་འདྲ། ནགས་དཀྱིལ་ན་སྤང་དཀར་ཡོད་པ་སྟེ། ནོར་བརྒྱའི་དཀྱིལ་ན་ལྷ་གཡག་ཉལ་འདྲ། གོས་ཆེན་ཆ་ག་བཏབ་འདྲ་བ་མཛོད་ལ་བཟང་། ས་འགབ་ལམ་དང་ཆུ་དང་ས་ལ་བརྟེན་ན་བཟང་། བྲག་ལ་བརྟེན་ན་སྲ་བ་བྲག་གི་གདན་ཁྲི་ཡིན། ནགས་ལ་བརྟེན་ན་གཡང་གི་ར་བ་ཡིན། མདུན་དུ་ཕ་བོང་ལུག་འདྲ་ཡོད་ན་ལུག་སྟོང་ཁ་ལ་འབུད། ཤིང་ཕུང་བྱ་ཙམ་ཡོད་ན་བེའུ་གདང་དང་གཡང་གི་ར་བའང་ཡིན། གད་པ་དཀར་བོ་ཡོད་ན་རྟའི་བླ་རི་ཡིན། ཕ་བོང་གྲུ་བཞི་ཡོད་ན་དཔའ་བོ་འབྱུང་བ་དང་། དགྲ་ལྷའི་སྙིང་རྡོ་དང་། སྟག་གཡག་གི་སྒོ་སྲུང་ཡང་ཡིན། རྒོ་བ་མང་བོ་ཉལ་འདྲ་ཡང་བཟང་།

ས་འགབ་ངན་པ་ནི། ཕྱིང་བའི་གོང་བ་མར་ལ་བསྟན་འདྲ། ཟླ་གམ་ཐུར་དུ་བསྐོར་འདྲ། སྦྲུལ་གྱིས་ཟོས་འདྲ། རལ་གྲིར་གཤིབ་འདྲ། རྡོ་སྤྱང་ཁུ་ལྟ་བུས་ཡར་ལ་བལྟས་ན་ལུག་ལ་ངན། ཆུ་མིག་ལང་ལོང་ཡོད་ན་བནྟེ་བཀའ་ལོག ཞབས་སུ་ཆུ་བརྡོལ་གཡང་གི་ཞོ་ཞབས་བུད། བྲག་དམར་སོགས་ཡོད་ན་དམེ་ཡོང་། ནག་པོ་ཡོད་ན་མུ་གེ་ཡོང་། གྲོག་མང་ཡོད་ན་གཉན་ཚད་ཡོང་། འོབས་ཡོད་ན་རྐུན་མ་རྒོད་དོ། །

༡༨ སའི་ཀ་བཞི་གདུང་བརྒྱད་ལ་དཔྱད་པ། སའི་ཀ་བ་བཞི་ནི། ཕྱོགས་བཞིའི་རི་བཞི་ལ་ཟེར། ཀ་བ་ཆག་པ་ནི། རིའི་སྐེད་པ་ལ་འོབས་དང་ས་རལ་ཡོད་པ་ལ་ཟེར། ཀ་བ་ཆག་ན་ཤི་ཆད་འོང་། གདུང་མ་ནི་གནམ་ལ་ཟེར། གདུང་མ་ཆག་པ་ནི། གནམ་བུག་རལ་ཏུ་སོང་བ་ལ་ཟེར། གདུང་མ་ཆག་ན་ཡུལ་འཆོར། ཀ་བཞི་གདུང་བརྒྱད་འཛོམས་ན་མི་རབས་བཞི་ལ་དར་རོ། །

༡༩ རྒྱལ་བོར་སྤྲང་བོར་འགྲོ་བའི་ས། གནམ་ངུ་བ་སྟེ་གནམ་དྲུལ་ཧྲུལ་ཏུ་སོང་བ། ས་ཞོམ་པ་སྟེ་འབོས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ལ་ཟེར། འགོང་བོ་སྤུན་དགུ་སྲི་ལ་ལངས་པ་ཡིན། རྒྱལ་བོ་གདན་དང་བྲལ་བ་ནི། ཐུ་བ་མེད་པར་ས་ཞིག་རལ་ཅན་དང་། རྒྱལ་མོ་རྒྱན་དང་བྲལ་བ་ནི། ལེན་ལ་ས་རལ་དང་ཁུང་བུ་བྱུང་བ་ལ་ཟེར། སྤྱི་བོར་བདུད་མདའ་ཕོག་པ་ནི། རྒྱབ་རི་ལ་ཐུན་རྡོ་ཡོད་པ་སྟེ་རྡོ་ཕྲ་མོ་ཡོད་པ་ལ་ཟེར། སའི་དཔལ་ཁ་ཞིག་པ་ནི་སའི་འགབ་ཞིག་པ་ལ་ཟེར་རོ། །

༢༠ སྤྲང་བོ་རྒྱལ་བོར་འགྲོ་བའི་ས། རིན་ཆེན་གདན་གྱི་སྟེང་ན་རི་རྒྱལ་ཡོད་པ་འདྲ་བས། མི་རབས་མང་བོར་རྒྱལ་རྒྱུད་མི་ཆད། སྟག་གི་པགས་པ་འདྲ་བ་སྟེ་རྩི་ཤིང་ནགས་ཚལ་རྒྱས་པས། ཕྱུག་གི་ཟམ་པ་མི་ཆད། སེང་གེ་མང་དུ་རྩེ་འདྲ་སྟེ་བྲག་དཀར་བོ་མང་བས། རྨང་བོ་མི་གཅིག་མི་བརྒྱར་འགྲོ་བའི་ས་ཡིན་ནོ། །ཞིབ་ཏུ་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ས་དཔྱད་དཔེ་རིས་སོགས་སུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །

༢༡ སྒྲུབ་གནས་ཀྱི་ས་ལ་དཔྱད་པ། ས་མདོག་དཀར་བའམ་སུར་དཀར་སྐྱེས་ཞིང་ས་འཇམ་པ། ནམ་མཁའ་ཟླུམ་པོ་ཡིན་ན་ཞི་བའི་ལས་འགྲུབ། མེ་ཏོག་གསེར་ཆེན་དང་ལུག་རི་སེར་བོ། ནགས་ཚལ་རྒྱས་པ། རྫ་དང་བྲག་རི་ནོར་བུའི་དབྱིབས་ཅན། ས་གནམ་གྲུ་བཞི་ཡིན་ན་རྒྱས་པའི་ལས་འགྲུབ། རི་བྲག་དང་ས་དམར་ཤས་ཆེ་ཞིང་། ཤུག་པ་ཐང་ཤིང་འོམ་བུ་སྐྱེས་ཤིང་། ཕུག་པ་དང་ཐང་རི་ཟླ་གམ་གྱི་དབྱིབས་ཅན། ནུབ་ནས་ཆུ་ཆེན་འབབ་པ་ཡིན་ན་དབང་གི་ལས་འགྲུབ། ལུང་གསུམ་མདོ་དང་ཆུ་གསུམ་འདུས་ས། ས་གནམ་གྲུ་གསུམ་ལ་ཚེར་མ་སྐྱེས་པ། བྲག་དམར་ནག་ཁྲོ་བོའི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པར་དྲག་པོའི་འཕྲིན་ལས་འགྲུབ་བོ། །

༢༢ ས་མིག་ལ་དཔྱད་པ། དངུལ་གཞོང་མར་ཁུས་བཀང་འདྲ། ལུག་སྟེང་ལུག་སྙིང་བཞག་འདྲ། ཟངས་བར་མར་གོང་བཞག་འདྲ། སྤེན་མ་དང་སུར་དཀར་ཁེར་སྐྱེས། ཁྲབ་འདྲའི་གོང་བར་ས་མིག་བཟང་། དཔག་ཚད་དང་རྒྱང་གྲགས། མདའ་གང་དང་འདོམ་གང་། མཐོ་གང་ཚུན་ཆད་ལ་ས་དགྲ་བྱུང་ན། མི་རབས་གཅིག་གམ། ཡང་ན་ལོ་བཞི་བཅུ་དང་། བཅུ་འམ་གཅིག་ཚུན་ལ་ངན་འབྲས་འབྱུང་བར་བཤད་དོ། །ས་མིག་བཟང་ངན་གྱི་དཔྱད་པ་དང་ས་མཁན་ལ་ཡོན་འབུལ་ཚུལ་སོགས་རྒྱས་པར་བྱེ་མ་བརྡལ་སྤུངས་དང་ས་དཔྱད་སྡོང་བོ་དགུ་འདུས་ན་གསལ་བས་དེར་གཟིགས་པར་བྱའོ། །

༢༣ དུར་གྱི་ས་དཔྱད། རུས་མཐོ་བ་དང་། མཁས་པ། ཡང་ཚ་མཐོང་བའི་རྒན་པོ་རྣམས་གདན་ཁྲི་ལྟ་བུའི་མཐོ་སར་འཇོག རུས་དམན་པ་དང་ལོ་ཆུང་། ཡོན་ཏན་དམན་པ་རྣམས་དམའ་སར་འཇོག དེ་གཉིས་གོ་བཟློག་ན་ཤི་རེས་གསོན་ལ་འབབ་པ་ཡིན། བཻ་དཀར་ལས། དམུ་ཆུ་སྐྲན་དང་མཁྲིས་པ་འབྲས། །གཉན་ལྷོག་སྐྱོན་ཅན་ལོགས་སུ་བཙལ། །གསུངས་པ་ལྟར། གྲི་ཤི་དང་། མཛེ་རོ། ནད་ཡམས་ཀྱིས་ཤི་ན་རི་སྣ་དང་བྲག་སྣ་གཉའ་གནོན་ཆེ་ཞིང་དམའ་སར་ཅུང་ཟད་གཟུར་ཏེ་འཇོག གཡས་སྟོད་སྐྱེས་པ་ཆེ་རྒྱུད་ཀྱི་ས། གཡས་སྨད་མ་ཕྱི་བུ་མོའི་ས། གཡོན་སྨད་མནའ་མའི་ས་ཡིན་ལ། དཀྱིལ་སྟོད་འབྲིང་རྒྱུད་དུར་ས་ཡིན་ནོ། །ཆུང་དུར་གྱི་མན་ངག་ནི་གཉའ་གནོན་ཆེ་ན་ཕ་ལ་གནོད་པ་དང་། དུར་ས་གཉའ་མནོན་ཆེ་ཆུང་དེ། ཤི་གྲངས་མང་ཉུང་དེ་དང་བསྟུན་པ་དང་། གྲི་དུར་གྱི་ལུང་བའི་ཡངས་དོག་ནི། མདའ་རྒྱང་གང་ལས་ཡངས་མི་རུང་བ་དང་། ཕར་རི་ཚུར་རི་གཉིས་ཀྱི་བྲག་ཟུར་ཐད་ཀར་བབས་ན་ཡང་མི་རུང་ལ་རྒྱབ་རི་འགྱིང་མདུན་འཇམ་དགོས་སོ། །ཡང་། རུས་ཀྱི་མཐོ་དམན་གྱི་དུར་འདེབས་པའི་ས་དབྱིབས་ནི། བཻ་དཀར་ལས། ཆོས་དུར་མཆོད་རྟེན་འདྲ་ལ་གདབ། །བཙད་པོ་རྒྱལ་བོ་གདན་བཞུགས་འདྲར། །རྗེ་རིགས་རི་ཐོད་བཅིངས་འདྲ་ལ། །བློན་པོ་རི་གྲལ་བསྒྲིགས་འདྲ་ལ། །འབངས་ནི་ཁྱི་ཐོད་མཆོང་འདྲའི་རིར། །བྱིས་པ་པང་ན་བུ་ཐོགས་འདྲར། །བན་བོན་རྡོ་རྗེ་འདྲ་བ་ལ། །རྩིས་མཁན་རུས་སྦལ་ལྟོ་འདྲ་ལ། །སྨན་པ་སྨན་གྱི་པུར་བུ་འདྲར། །ཀློག་མཁན་ཁྱི་མོ་འདྲ་བ་ལ། །ཕྱུག་པོ་རིན་ཆེན་འདྲ་བ་ལ། །སྤྲང་བོ་ཐུ་བ་ཁེངས་འདྲ་ལ། །གསུངས་སོ། །

ཡང་། འབྱུང་ཁམས་དང་སྦྱར་ཏེ་དུར་དུ་འདེབས་ལུགས་ནི། བཻ་དཀར་ལས། སྤྱིར་ན་ཤིང་ཁམས་པ་ཡི་དུར། །མེས་པོའི་མི་སྤུན་ཕ་བུ་སོགས། །ལྷགས་པ་ལྟར་དུ་འདེབས་པ་དང་། །མེ་ཁམས་ཕག་མོའི་ཞོ་འཐུང་ལྟར། །ས་ཁམས་ཉ་མོ་ལྟར་དཀྱུས་དང་། །ལྕགས་ཁམས་བྱ་སྤུངས་ལྟ་བུ་དང་། །ཆུ་ཁམས་ལུག་གི་ལྟོ་ཚིལ་ལྟར། །འདེབས་སོ་མ་ནོར་ཞིབ་ཏུ་དཔྱད། །ཅེས་སོ། །

ས་དཔྱད་རིན་ཆེན་ཀུན་འདུས་ལས། ས་དཔྱད་ངན་པར་རོ་བསྐྱལ་ན། །དུད་འགྲོ་ཡིན་ཀྱང་རྡུལ་དུ་བརླག །དེ་སྐད་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱིས། །རྒྱ་ནག་གཙུག་ལག་རྒྱུད་ལས་གསུངས། །ཞེས་པ་ལྟར། སྤང་བྱའི་དུར་ནི། རིའི་དུར་དང་། གྲོག་རོང་གི་དུར། ལུང་བའི་དུར་གསུམ་དང་། ཡང་ན། དུར་ས་དང་ཁང་བའི་ས་གང་ཡིན་ཡང་ཕར་ཚུར་གྱི་རི་སྤྲེའུ་རྒྱབ་ལག་བཅིངས་འདྲ། སྦྲུལ་ནག་འཁྱོག་པོར་རྒྱུགས་པ། ཕག་པ་སྣ་གཉེར་བྱེད་པ། སྤྱང་ཀི་ལུག་ཁྱུར་ཞུགས་འདྲའི་ས་ཡིན་ན་ངན་ནོ། །འདི་དག་ལ་ཤིན་ཏུ་འཛེམ་དགོས་སོ། །

༢༤ གཅོད་ཀྱི་ས་དཔྱད་པ། རྫ་བྲག་དཀར་བོ་དང་མཆོད་རྟེན་གྱི་དབྱིབས་འདྲ་ན། གནས་རི་ཡོད་པའི་རྟགས་ཡིན། དེ་གཙང་བའི་ལྷ་རིགས་དང་མཁའ་འགྲོའི་གནས། གཉན་ཐོག་གཅོད་པ་མི་རུང་། རི་བྲག་ནགས་ཀྱི་ཡུལ་དང་། ཆུ་མེད་བྲག་གི་ཟུར། རི་ཆུ་ལུང་གསུམ་འདུས་མདོ། གཉན་ཐོག་གཅོད་ལ་རབ་ཏུ་བསྔགས་ཀྱང་། རྟོགས་ལྡན་མིན་པས་མནོན་དཀའ། གླང་བོའི་གཙུག མིའི་སྙིང་། རྟ་དང་རུས་སྦལ་ལ་སོགས་པའི་སྒལ་ཐོག་ནི་གཅོད་པའི་འདུག་སར་བསྔགས་པ་དང་། ས་དགྲ་མེད་ཀྱང་ས་དཔལ་བཟང་བ། ཆུ་དང་ལམ་ལ་གུར་སྒོ་སྟོན་པ། ཕག་གི་སྣ། སྦྲུལ་གྱི་ལྕེ། གླང་ཆེན་གྱི་སྣ་ཞགས། རྭའི་རྩེར། མཆེ་སྡེར་གྱི་འོག རིའི་རྩེ། བྲག་གི་ཟུར་དེ་ལ་ཁྲམ་མིག་ཟེར་ལ། ས་བཅོས་ལ་རྟེན་གསུམ་སོགས་འཇོག་དགོས། མིང་དོན་མཐུན་པའི་གཅོད་པ་མ་གཏོགས་མནོན་དཀའ་འོ། །

༢༥ ནང་གི་ས་དཔྱད། ཁང་བའི་ས་དཔྱད་ལ། བྱང་ཕྱོགས་ཤོ་བ་དང་ནུབ་ཕྱོགས་ཡངས་ན། ན་ཚ་རྒོད། དེ་ཕྱོགས་སུ་ཚ་ཁང་མཆོད་རྟེན་བཞེངས། ཤར་ཕྱོགས་དོག་ན་ཚེ་ཐུང་། ལུང་འདབས་ཤོར་ན་ནོར་མི་ཆགས། ཕྱག་རྒྱ་བསྣོལ་འདྲ་ཡིན་ན་བཟང་། ཤར་ལྷོའི་བྲག་དང་ས་དམར་ན་བཙན་གྱི་རྒྱུ་ལམ་ཡིན་པས། རྟ་ལ་ངན། དེ་ཕྱོགས་སུ་མཆོད་རྟེན་སྐུ་གཟུགས་བཞེངས། ནུབ་ཕྱོགས་ཤིང་གཅིག་ཡོད་པ་དེ། །ལྷ་འདྲེ་འདུ་ས་ཡིན་པས་ངན། །ཤིང་དེར་གྲི་ལྕགས་འཛེར་བུ་གདབ། །ནུབ་བྱང་མཚམས་ཀྱི་བུག་ག་མ་མོ་ཉལ་ས་ཡིན་པས་ངན། རྣམ་སྣང་གི་སྐུ་འཇོག ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་བྲག་ས་དམར་སར་ཆུ་སྣ་དགུ་བླུགས་ལ་བུམ་པ་སྦ། བྱང་ཕྱོགས་ཚྭ་ཆུ་ཡོད་ན་བར་ཆད་འབྱུང་བས། རི་གསུམ་གྱི་ས་བླུགས་ནས་བཅོས་དགོས་སོ། །

ཁང་བའི་སྒོ་ཤར་ལྷོ་གང་རུང་བྱས་ན་བཟང་། སྒོ་ཐེམ་ཤར་དུ་བསྟན་ན་ཤར་སྟག་སྐྱ་བོ་དང་། ཆུ་སྣོད་ལྷོ་རུ་བཞག་ན་ལྷོ་ཆུ་གཡུ་འབྲུག་ཡིན། ཐབ་ཀ་ནུབ་ཏུ་བཅའ་བ་ནུབ་ཀྱི་བྱ་དམར་བོ། ལག་བསྐོར་རམ་རང་འཐག་བྱང་དུ་བསྐོར་བ་བྱང་སྲུང་རུས་སྦལ་རྒྱལ་བོ། དེ་རྣམས་ནང་གི་སྲུང་བ་བཞི་ཡིན། དཀྱིལ་ཀ་དབུས་ཀྱི་གསེར་སྤྲེའུ་ཡིན།

ཁང་བ་ཕིབ་ཉེས་པ་ནི། ཁང་བ་ཇི་ལྟར་ཆུང་ཡང་ཀ་གཅིག་རླུང་གི་འཁོར་ལོ﹙ཀ་བ་གཅིག་ལས་མེད་ན་དེ་ནི་རླུང་གི་འཁོར་ལོ་ལྟར་བརྟེན་ས་མེད་པ་ལ་ཟེར།﹚ཡིན། གདུང་མ་གཉིས་སྦྱར་སྦྲུལ་ནག་ལྟོ་སྦྱར་བ་ཡིན་པས་སྤང་། གདུང་མ་དང་རྩིག་སྣ་ཁྱོ་ཤུག་སྦྱོར་བ་ལྟ་བུ་དང་ཀ་བ་ཟུར་གསུམ་དང་། ཀ་བ་བརྒྱད་ཅན། ཝ་ཁ་ཕྱིར་བསྟན་པ་དང་། ཁྱིམ་ཕུག་གསལ་ན་ནོར་མི་ཆགས། ནང་ས་གྲུ་བཞི་རབ། ནར་མོ་ཡང་རུང་། རྡོ་ཐེམ་དང་གདང་བུ་ཆ་ལས་ཡ་མི་རུང་། སྒོ་ཐེམ་རྒྱབ་ཀྱི་ས་མཐོ་ནང་དུ་འབོ་བ་འདྲ་ན་བཟང་། སྐས་ཀ་ཐུར་དུ་གཞོལ་ཆེ་ན་ཚེ་ལ་གནོད། སྒོའི་ཡ་ཐེམ་དུ་རི་བོང་དང་། རྔ་གསེབ། རིལ་མ། གཤེད་སྲུང་སྤྲེའུ་སོགས་བཞག་ན། དགྲ་ལྷ་གཉན་པོ་འཁོར་ཞིང་། གནོད་འདྲེ་ཕལ་ཆེར་ཁོགས་ལ། མཆིག་སོགས་སྒོ་ཐེམ་དུ་འཇོག་པར་མི་བྱའོ། །

ལྷོ་ནུབ་སྲིན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་མགོན་ཁང་། ནུབ་ཕྱོགས་ཀླུ་གནས་སར་རྟ་ཕྱུགས་དུད་འགྲོའི་ར་བ་བྱ། ནུབ་བྱང་རླུང་ལྷ་གནས་སར་རླུང་འཁོར་བསྐོར་ཞིང་གོས་གདང་བྱ། བྱང་ཕྱོགས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་སར་རྒྱུ་ནོར་ཇ་མར་སོགས་འཇོག་པར་བཤད་དོ། །

༢༦ སའི་སྲུང་བ་བཞི། ཤར་དུ་སྟག་སྐྱ་བོ་ས་མདའ་མ་ཕོག་པ་ནི། རི་སྣ་ལམ་ལ་ཟུག་ནས་ལམ་གྱི་སྐེད་པ་མ་ཆད་པ་ཡིན། ལྷོར་གཡུ་འབྲུག་སྔོན་མོ་དོང་དུ་མ་ལྷུང་བ་ནི། ཆུའི་སྐེད་པ་མ་ཆད་པ་ཡིན། ནུབ་ཏུ་བྱ་དམར་བོ་རྙིས་མ་བཟུང་བ་ནི། ལམ་གྱི་དཀྱིལ་ལམ་གཏིབས་པ་ཡིན། བྱང་དུ་རུས་སྦལ་རྒྱལ་བོ་ཁ་ཆུ་མ་སྐམ་པ་ནི། བུག་རལ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །

༢༧ ཕྱིའི་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གསུམ། གངས་གཡའ་རྫ་གསུམ་དང་། སྤང་བྲག་ནགས་གསུམ་གྱི་རི་དང་། རྫ་སྤང་སོགས་འདྲེས་པའི་རི་སྟེ་རི་བོ་རྣམ་བདུན། འབབ་འཁྱིལ་ཀླུང་སྨན་གྱི་ཆུ་བཞི། ཉི་ཟླ་གཡོན་ནས་གཡས་སུ་འཁོར་བ། གཡས་ཉིན་དང་གཡོན་སྲུབ་སྟེ་བཅུ་གསུམ་བརྩིའོ། །

༢༨ ནང་གི་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གསུམ། ཁྱུང་དང་ཐང་དཀར་སོགས་བྱ་རིགས་གངས་བྲག་ནགས་ལ་གནས་པ། སེང་སྟག་གཅན་གཟན་གནས་པ། ཤ་རྐྱང་རི་དྭགས་འཕྱོ་བ། གནག་ལུག་སྤང་ལ་སྐྱོང་བ། དུང་ཆུ་སྲིན་སོགས་ཆུར་གནས་པ། རྟ་གླང་སོགས་མཁར་ལ་གནས་པ། ཕུ་ན་འབྲོག་གི་དུད་ཁྱིམ་མང་བ། མདའ་ན་ཡུལ་མཁར་མང་བ། བར་ན་དགོན་སྡེ་མང་བ། དབུས་ན་རྟེན་གསུམ་དང་ཕོ་བྲང་མཆིས་པ། རིས་སུ་མ་ལྷུང་བའི་རྒྱལ་ཁྲིམས་གནས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་བ། ཡུལ་སྡེ་ཕན་ཚུན་མཐུན་ཞིང་ཤེས་ཡོན་ཅན་མང་བ་སྟེ་བཅུ་གསུམ་བརྩིའོ། །

༢༩ སའི་སྙིང་བོ་བརྒྱད། དཔལ་བེའུ་ལྟ་བུ་བཞག་པ། རྒྱ་སྲུབ་ལྟར་ཚེམ་པ། རྒྱལ་མཚན་བཞིན་འཕྱར་བ། དཔལ་དར་བརྐྱངས་པ། མཆོད་རྟེན་ལྟར་བརྩེགས་པ། བུམ་པ་ལྟར་བསྐྱིལ་བ། གར་མཁན་བཞིན་སྒེག་པ། ན་ཆུང་བཞིན་བརྒྱན་པ་སྟེ་བརྒྱད་དོ། །

༣༠ སའི་ཆེ་བ་བདུན། ཡར་གྱི་ས་འཛིན། མར་གྱི་རྟེན་ཕུར། གཡས་དང་གཡོན། ལེན་དང་ཐུ་བ། ས་མིག་སྟེ་བདུན་ནོ། །

༣༡ དགྲ་ལྷ་འགོ་བའི་ལྷ་ལྔ། མདའ་དར་བཙུགས་འདྲ། མདུང་དར་བསྒྲེངས་འདྲ། དར་དཀར་འཕྱར་འདྲ། བ་དན་འཕྱར་འདྲ། ཁྲབ་ཆེན་སྤུངས་འདྲ་སྟེ་ལྔའོ། །

༣༢ རྒྱལ་བོ་སྐྱེས་པའི་ས་བཞི། གངས་རི་རྫ་རིའི་གདན་ཁྲི་ཅན། བྲག་རི་ཆུ་ཡི་གདན་ཁྲི་ཅན། གཡང་རི་ཐང་གི་གདན་ཁྲི་ཅན། རི་རྒྱལ་ནགས་ཀྱི་གདན་ཁྲི་ཅན་སྟེ་བཞིའོ། །

༣༣ མི་ཆེན་སྐྱེས་པའི་ས་བཞི། བ་གླང་རྨིག་པའི་འགྱིང་ཁུག་དང་། རྡོ་སྦལ་ཁྲ་མོའི་བང་ཁྱིམ་ཅན། རྒྱལ་བོ་རྒྱལ་བོའི་ཕྱག་རྩེ་དང་། རྒྱ་མཚོ་འཁྲུགས་པའི་གཉེར་མ་སྟེ་བཞིའོ། །

༣༤ དཔའ་བོར་འགྲོ་བའི་ས་དྲུག སེང་གེའི་ཐོང་ཀ སྟག་གི་ལྦ་བ། གླང་ཆེན་གྱི་མཁལ་ཁུང་། ཁྲ་སྔོན་ཡི་གཤོག་པ། རྒོད་པོའི་ཧམ་ཚུགས། སྐྱེ་བོའི་བྲང་ལྟ་བུ་སྟེ་དྲུག་གོ །

༣༥ མཁས་པར་འགྲོ་བའི་ས་དྲུག རྒྱལ་བོའི་འཕོངས། བཙུན་མོའི་ཐུགས་ཀ ཀློག་མཁས་ཀྱི་གློ་བ། མནྜལ་གྱི་སྟེང་། ནེ་ཙོའི་ལྕེ། དམན་གྱི་མ་བུ་སྟེ་དྲུག་གོ །

༣༥ འཕན་པོ་སྐྱེས་པའི་ས་བཞི། རྨ་བྱའི་སྒང་ཁྱིམ། རྡོ་སྦལ་གྲོལ་མོའི་སྒང་ཁྱིམ། ཉ་མོའི་ཚང་སྒོ། གྲོག་མ་བུ་མང་ཚང་སྒོ་སྟེ་བཞིའོ། །

༣༦ གཅེས་པའི་ས་དགུ། བན་བོན་ཆེ་འདོད་གནམ་ལ་གཅེས། མི་དཔོན་ཆེ་འདོད་གདན་ཁྲིར་གཅེས། གཙོ་བོ་བཟང་འདོད་རྩེ་འཛིན་གཅེས། གཞོན་ནུ་བཟང་འདོད་བྲག་ལ་གཅེས། བུ་ཚ་བཟང་འདོད་ལམ་ལ་གཅེས། བུ་མོ་བཟང་འདོད་ཐུ་བ་གཅེས། བུད་མེད་བཟང་འདོད་ས་འགབ་གཅེས། རྟ་བོ་བཟང་འདོད་ཐང་ལ་གཅེས། རྨང་བོ་བཟང་འདོད་ཆུ་ལ་གཅེས། རྒྱུ་ནོར་བཟང་འདོད་ལེན་ལ་གཅེས། སྐུ་ཚེ་རིང་འདོད་རྨུ་ཐག་གཅེས། ཤི་འགབ་གཅོད་འདོད་གཉའ་ཤིང་གཅེས། སྡར་མ་དཔའ་འདོད་སྲུང་བཞི་གཅེས། མི་རྒྱུད་བཟང་འདོད་ས་མདངས་རི་རྒྱུད་ལ་གཅེས་པའོ། །

༣༧ དབུལ་བོར་ཕྱུག་པོར་འགྲོ་བའི་ས་དྲུག འཁོར་བ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ། མདུད་པ་འདྲ་བ། བྲུམ་རྩེར་མར་ཁུ་འདྲ་བ། ཨུ་སྐྱུ་ལྟ་བུ། སྟག་གི་ལྟོ་ཚིལ་ལྟ་བུ། བ་གླང་གི་མཁལ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ་དྲུག་གོ །

ཡང་ན། བ་གླང་གི་མཁལ་ཁུང་། སྟག་གི་ལྟོ་ཚིལ། ལུག་གི་ཁུག་མང་། རྒྱལ་བོ་གཡང་གི་མེ་ཏོག་ལའང་ཕྱུག་པོར་འགྲོ་བའི་ས་བཞི་ཟེར།

༣༨ དམའ་བ་མཐོན་པོར་འགྲོ་བའི་ས་དྲུག ཁྱི་ནུ་འཐུང་དང་། ཕག་ནུ་འཐུང་འདྲ་བ། ཕོ་གེ་སར། མོའི་ཆུ་སོ། མི་ཧྲེང་ལམ་ཞུགས། ཆུ་མིག་མང་བ་སྟེ་དྲུག་གོ །

༣༩ ཀླུ་གནོད་མཛེ་གཅོད་ཀྱི་ས་དྲུག ཁྱུང་གི་འོག་མ། རུས་སྦལ་གྱི་ཁོག་པ། རྨ་བྱའི་མདོངས། རྡོ་རྗེའི་བཟུང་བ། སྦྲུལ་གྱི་སྤྱི་གཙུག སེང་གེའི་ཐུགས་ཀ་ལྟ་བུ་སྟེ་དྲུག་གོ །

༤༠ དུག་གིས་མི་ཚུགས་པའི་ས་དྲུག རྒྱལ་བོའི་སྨན་ཕོར། རྨ་བྱའི་གྲེ་བ། བ་གླང་གི་མཁལ་ཁུང་། སྦྲུལ་གྱི་སྙིང་། དཔག་བསམ་ཤིང་གི་འབྲས་བུ། རིན་ཆེན་འབར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ་དྲུག་གོ །

༤༡ གྲི་དང་མཆེ་བ་ཐུབ་པའི་ས་དྲུག མཁར་གྱི་རྩེ། པོ་ཏི་ཁ་ཕྱེ་བ། རྒྱ་རྨོག་གི་ཞོལ། བཙུན་མོའི་བང་། རྒྱལ་བོའི་ཐུ་བ། བློན་པོའི་མཆན་ལྟ་བུའོ། །

༤༢ སྨྱོ་འབོག་འདུལ་བའི་ས་དྲུག ཕུར་བའི་རྒྱ་མདུད། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དབུས། བྲག་ལ་ལམ་གྱིས་བསྐོར་བ། དེའུ་འབུར་ཆུས་བསྐོར་བ། བྲག་བཅིངས་པ། སེང་གེའི་འོག་མ་ལྟ་བུ་སྟེ་དྲུག་གོ །

༤༣ བློ་ཤར་དམེ་འཕྲོ་གཅོད་པའི་ས་དྲུག བློན་པོའི་ཟླ་གམ། རྒྱལ་བོ་ཡི་དཔལ་བེའུ། སྟག་འཛུམ་པ། གླང་ཆེན་གྱི་སྙིང་། རྡོ་རྗེའི་འཆང་བཟུང་། དྲིལ་བུའི་ལྕེ་ལྟ་བུ་སྟེ་དྲུག་གོ །

༤༤ མི་རབས་མི་སྟོངས་ཤིང་འཕེལ་བའི་ས་དྲུག ཤར་ཕྱོགས་གངས་ཀྱི་སེང་གེ་གངས་སེང་མཆོངས་འདྲ། ལྷོ་ཕྱོགས་གངས་ཀྱི་དབུ་རྩེ་གཡུ་འབྲུག་མཆོངས་འདྲ། ནུབ་ཕྱོགས་གངས་ཀྱི་དབུ་རྩེ་རྨ་བྱ་མཆོངས་འདྲ། བྱང་ཕྱོགས་གངས་ཀྱི་དབུ་རྩེ་རུས་སྦལ་མཆོངས་འདྲ། མདུན་དུ་ཁྲི་འཕང་བདེ་ཞིང་ཁུད་པའོ། །

༤༥ བསྐྱབས་པའི་ས་བཟང་བཅུ་དགུ། ཤ་ཡི་སྒྲོ་ལྗང་དང་། མདའ་སྒྲོ་གྱེན་བསྐྱོད་དང་། བ་དན་ལེགས་འཕྱར་དང་། ཁྲབ་རྨོག་མང་དུ་སྤུངས་འདྲ་དང་། དར་དཀར་ཡོལ་བ་བྲེས་པ། འཇམ་ཞིང་རི་མོ་མང་དུ་ཡོད་པ། མདུན་ལ་ལུག་པ། སྟོབ་འདྲེ་དང་། བྱ་བྱེའུ་སྐད་སྙན་སྒྲོགས་པ། སྐྱོབ་དང་། མ་པང་དུ་བུ་ཐོགས་པ། དཔག་བསམ་དང་། ཨུཏྤལ་དང་། པདྨ་དང་། རི་ཆེན་དང་། རྒྱ་གྲམ། དཔལ་བེའུ་འདྲ་བ། ཉི་ཟླའི་མདངས་སྟོན་འདྲ་བ། ལྡེབས་ངོས་མིག་མདངས་སྡུད་པ་སྟེ་བསྐྱབས་པའི་ས་བཟང་བཅུ་དགུ་ལྡན་ན། གཞན་གྱིས་གོང་དུ་བཀུར་བ་དང་། གཉེན་གྱིས་སྐྱོབ་པའི་གནས། རི་རྒྱལ་གཞན་གྱིས་ཕུ་དུད་འཁུར་བའོ། །

༤༦ འཕེལ་བ་བརྒྱད་ཀྱི་ས། ནས་འབྲས་སྤུངས་འདྲས་མི་ནོར་འཕེལ། བྱ་ཕོའི་ཟེ་བ་འདྲ་བས་མི་སྒབ་འཕེལ། རི་ཕག་མ་བུ་འདྲ་བས་བུ་སྒབ་འཕེལ། རི་གཅིག་མ་ལ་རི་བྲན་མང་བོས་གུས་འདྲས་བུ་སློབ་འཕེལ། རིན་ཆེན་གཟུགས་འདྲས་ནོར་འཕེལ། ནེ་ལུ་མང་བོས་གནག་ཕྱུགས་འཕེལ། ས་རྒྱུད་ལེགས་ཤིང་ནེམ་པས་རྟ་འཕེལ། རི་རྒྱུད་མང་བོ་ལ་བྲག་བརྩེགས་མང་བས་ནོར་འཕེལ་བ་སྟེ་བརྒྱད་དོ། །

༤༧ མནན་པའི་ས་བཟང་བདུན། ཧོམ་ཁུང་འདྲ་བས་དགྲ་བགེགས་སྤྱི་མནོན། གཡག་ཁམ་པའི་རྭ་འདྲས་དགྲ་སྲི་མནོན། མཆོད་རྟེན་འདྲ་བས་གོད་སྲི་མནོན། བྱ་ཁྱུང་འདྲ་བས་འདྲེ་སྲི་མནོན། གཡས་འཇུས་པ་དང་གཡོན་ཞོམ་པ་འདྲ་བས་འདྲེ་སྲི་མནོན། ཆུ་དང་བྲག་འཐབ་པ་དང་རི་རྩེ་ཟད་པ་དང་ཐང་དཀྱིལ་ཟངས་འདྲས་གདོན་སྲི་མནོན་པ་སྟེ་བདུན་ནོ། །

༤༨ ལྷ་འདྲེ་གནས་པའི་ས་ལྔ། བྲག་རི་ནག་པོར་བདུད་གནས། བྲག་དམར་གནམ་འགྲེང་བཙན་གནས། ན་རྐོང་དང་ལྗན་ལྗིན། ཤིང་དང་ལི་མ་ཡོད་སར་ཀླུར་གནས། རི་རུལ་དང་ཕ་བོང་སོགས་ཐེའུ་རང་དང་བྲག་སྲིན་གནས། ཕུག་པ་དང་བྲག་ཆད་རི་དམར་ལྷ་གནས་སོ། །

༤༩ ས་ཡི་དམིགས་པ་བརྒྱད། སྟོད་མཐོ་དབུས་དམའ་བ། ཡས་མར་ལྷུང་བ། ཕན་ཚུན་འཁྱུད་པ། ཁོལ་བོར་མཐོ་དང་དགྱེ་དགུ་མེད་པ། སྤྱང་ཁུ་དགྱེ་དགུ་མེད་པ། མས་ཡར་འཛགས་པ་ལྟ་བུ། ཐུ་བའི་གཤམ་ཟུར་རིང་བ་དང་། མར་ཁུའི་གཞོང་བ་ལྟ་བུའོ། །

༥༠ ས་ཡི་ལྟས་ངན་བརྒྱད། སྤར་མོ་ལྟར་གྱེས་པ། ལུང་ཐང་ལྟར་གྲུམས་པ། ཟངས་གོག་ལྟར་ཞོམ་པ། སློག་ཧྲུལ་ལྟར་ཉིགས་པ། རུས་གོང་ལྟར་དཀར་བ། རྒྱ་ཁྲ་ལྟར་འཛུལ་བ། ཕོ་རོག་ལྟར་བཀྱེད་པ། མཐའ་མོན་ལྟར་གནག་པ་སྟེ་བརྒྱད་དོ། །

༥༡ ས་ཡི་ཀེག་ཕྲན་བརྒྱད། གློ་བུར་གོང་དུ་ཆད་པ། ལོང་བུ་ཤོང་མས་སྲུབས་པ། སྔོན་གྱི་ཆུ་ཤུལ་སྐམ་པ། ལམ་དང་ཆུ་ཡི་བར་ཆད་པ། གནམ་སྒོ་ས་སྒོ་ཕྱེས་པ། ཧར་ཀོང་ཧར་ཀོང་ཆེ་བ། གད་པའི་ས་སྲུབ། མི་རོ་སྦས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་བརྒྱད་དོ། །

༥༢ སའི་མཚོན་ཆ་བཞི། བྲག་སྒྲོས་ར་ཡི་མཚོན་ཆ། ཤིང་སྒྲོས་རླུང་གི་མཚོན་ཆ། རླུང་སྒྲོས་ཆུ་ཡི་མཚོན་ཆ། ཆུ་སྒྲོས་ཉི་མའི་མཚོན་ཆའོ། །

༥༣ འཕུང་བའི་རི་བརྒྱད། མི་རྒན་དཔྲལ་བ་ལྟ་བུ། ཡུགས་སའི་གོས་ཧྲུལ་གྱོན་འདྲ། རྒྱ་མོའི་ངར་གདོང་ལྟ་བུ། བསེ་རག་ཤུལ་ས་ལྟ་བུ། ཝ་གཞུག་འཁྱོག་པོ་ལྟ་བུ། མི་ཁ་གྲུ་གསུམ་ལྟ་བུ། སྦྲུལ་ནག་ཐུར་རྒྱུགས་ལྟ་བུ། ཕག་མང་རྒྱུགས་འདྲ་སྟེ་བརྒྱད་དོ། །

༥༤ གཉེན་དུ་མི་རུང་བའི་ས་མིག་སོ་བདུན། གྲུ་གསུམ་དང་། གཤོར་འབྲང་དང་། གཞོགས་རལ། བསེ་རག་བྲང་བརྡུང་དང་། ཁྱི་ཁྲིད་དང་། རྒྱ་མོ་དང་། འཁྲོགས་པ་དང་། སྦྲུལ་འདྲེ་དང་། ཤ་གཟུག་དང་། ཝ་གཞུག་ཕྱར་འདྲ། སྒབ་ཆད་དང་། མཇུག་རྡུམ་དང་། བྲེ་བ་འདྲ་བ། སྦུད་པ་དང་། ཁྲག་རྐྱལ་དང་། ཞོ་གྲོད་དང་། ཤི་པགས་བརྐྱངས་འདྲ། ཐང་ཤ་ཆད་པ། གཞོང་ཞུང་ལྟར་ཐུར་དུ་འཇོ་བ། ཆུས་འཁྱེར་བ་དང་། མེས་ཚིག་དང་། རླུང་ཞོན་རྗེས་དང་། བ་ཚྭ་དང་། ཚྭའི་སྒོ་དང་། བྱེ་མ་དང་། སྔ་སྔོ་དང་། གཤང་གཤོང་དང་། ཚྭ་རིས་དང་། མི་ཧྲེང་ལམ་ཞུགས་དང་། སྲིན་མོ་བྲང་བརྡུང་དང་། རྐང་རྡབ་དང་། རྒྱུག་པ་དང་། འཕུར་ལ་ཁད་པ། ཐང་བུ་དང་། དྲེ་མོ་དང་། བྲན་འདྲ་བ་དང་། སྡེར་མོས་བྲད་པ་འདྲ་བ་སྟེ་སོ་བདུན་ནོ། །

༥༥ ཤིན་ཏུ་རྩུབ་པའི་ས་བཞི། རྒྱ་སྟག་དམར་བོའི་ཁ་ནང་། རེ་འབྱམས་སྦྲུལ་མོའི་ལྕེ་གདུག སེང་གེ་དཀར་མོའི་སྤར་ཁྱིམ། སྒང་ཐུར་སྔོན་མོའི་སྙིང་ཁྱིམ་སྟེ་བཞིའོ། །

༥༦ སའི་ཁ་དོག་ངན་པ་བཅུ། ཁ་དོག་དཀར་བོས་ནོར་མི་ཆགས། དམར་བོས་སྐྱེས་མ་དར་མ་གྲིར་འཆི། སེར་བས་གཅོང་ནད་དང་མཁལ་མའི་ནད་མང་། ནག་པོས་སྐྲན་སོགས་ཀྱི་ནད་མང་། ཐལ་མདོག་གིས་ཟས་བཅུད་ཆུང་། དཀར་དམར་འདྲེས་མས་ཡུལ་མི་ཁ་མི་འཆམ། སེར་ནག་འདྲེས་མས་རིམས་ནད་ལྡང་། དཀར་ནག་འདྲེས་མས་ལྕེ་དིག་མང་། སྔོ་ནག་འདྲེས་མས་ངག་དིག་དང་ལྐུགས་པ་མང་བར་བཤད་དོ། །

༥༧ ཚེ་ཟད་པའི་ས། སྟག་གི་ཁའི་འབྲུག་རོ་སྟེ་ལམ་སྣེ་ཆུ་སྐམ་ལ་ཐུག་པ། སྲིན་པོ་ཁའི་མི་རོ་སྟེ་ཆུ་བྲག་འཐབ་པ། ཉ་མོ་ཁའི་བུ་རོ་སྟེ་མཚོ་ཤུལ་སྟོང་བ། གྲི་ཤི་ཁའི་རྟ་རོ་སྟེ་གད་ནག་སྟེང་ཤིང་ནག་ཡོད་པ། འུག་སེར་ཁའི་སྦྲུལ་རོ་སྟེ་ཤིང་ཕུང་མང་བོའི་དཀྱིལ་ན་ཤིང་སྐམ་ཡོད་པ། ཆུ་སྲིན་ཁའི་ཉ་མོ་སྟེ་ཆུ་ནང་ན་ཤིང་མགོ་མངོན་ཙམ་པ། སྤྱང་ཁའི་ལུག་རོ་སྟེ་རྡོ་སྤྱང་ཁུ་འདྲ་བའི་རྩ་བ་ན་གད་པ་དམར་བོ་ལུག་ཙམ་ཡོད་པ། འཕར་ཁའི་ར་རོ་སྟེ་གད་དམར་རྩ་ན་ཆུ་མིག་ལོང﹙སྔ་སོར་ཆུ་བཞུར་ཡང་། ཕྱིས་སུ་བསྐམས་པའམ་བསྐམ་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ﹚བ་ཡོད་པ། སྟག་ཁའི་མི་རོ་སྟེ་ལམ་ཁའི་བྲག་རྡོ་ཞིག་རལ་ཅན། སྲེ་མོང་ཁའི་བྲ་རོ་སྟེ་ས་དམར་རྟ་དམར་དཀྱུས་འདྲ། ལྕོག་ཆུང་ཁའི་བུ་རོ་སྟེ་རྡོ་ལྕོག་ཆུང་འདྲ་བ་མང་བའི་རྩར་ཆུ་མིག་ལོང་བ་ཡོད་པ། བྱི་ཁྲ་ཁའི་བྱེའུ་རོ་སྟེ་ཤིང་དཀར་མང་བོའི་གསེབ་ན་ཤིང་ནག་ཁེར་སྐྱེས་ཡོད་པ། ཕོ་རོག་ཁའི་སྦལ་རོ་སྟེ་ས་ནག་ནང་ན་ཤིང་ནག་ཁེར་སྐྱེས་ཡོད་པ། གཟིག་ཁའི་ཁྱི་རོ་སྟེ་བྲག་ནག་ཁྱི་ལ་ཉལ་འདྲའི་རྩ་བར་ས་རལ་གད་རལ་ནག་པོ་ཡོད་པ། བྱི་ལ་ཁའི་བྱི་རོ་སྟེ་ཤིང་སྡོང་ངམ་ཟམ་པ་ཆུའི་སྐེད་པ་བཅད་པ། གླག་ཁའི་རི་བོང་སྟེ་དམུ་ཐག་གི་རྩ་བར་བུག་པ་ཕུད་པ། སྦྲུལ་ཁའི་བྱི་རོ་སྟེ་ཆུ་ཤུལ་སྟོང་བ། ཕག་ཁའི་སྦྲུལ་རོ་སྟེ་ཕ་བོང་ཕག་ནག་འདྲའི་རྩ་བར་གད་ནག་གམ་དམར་བོ་སྦྲུལ་འདྲ་ཡོད་པ་བཅས་སོ། །འདི་རྣམས་མནན་གཏད་ཀྱི་སའང་ཡིན་ནོ། །

༥༨ ཕལ་བས་མི་མནོན་པའི་ས་དཔྱད་པ། རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོ། གདུགས་ཀྱི་ཏོག བུམ་པའི་ཁ་རྒྱན་འདྲ་བའི་ས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མ་གཏོགས་མི་ནོན། རྒྱལ་བོའི་ཐུགས་ཀ གླང་ཆེན་གྱི་སྤྱི་གཙུག སེང་གེའི་རལ་བ་འདྲ་བའི་ས་རྒྱལ་རིགས་དང་གྲྭ་བ་མ་གཏོགས་མི་ནོན། འབྲོང་ཕྲུག་དར་མའི་རྭ་དང་། བྱ་ཁྱུང་གི་ནོར་བུ། རྨ་བྱའི་མདོངས་ལྟ་བུའི་ས་ཆེ་བཙན་འཛོམས་པ་མ་གཏོགས་པས་མི་ནོན། སྟག་གི་གྲ་འཛུམ། ཁྲའི་གཤོག་སྟེང་། གཅན་གཟན་གྱི་ཐོང་ཀ་འདྲ་བ་དྲག་རྩལ་ལྡན་པ་མ་གཏོགས་པས་མི་ནོན་ནོ། །

གཞན་ཡང་མཆོད་རྟེན་གྱི་བུམ་པ། རྨོག་གི་སྤྱི་བོ། རྟའི་རྔོག་མ། འཁོར་ལོའི་ལྟེ་བ་འདྲ་བའི་ས་ཡང་ཕལ་བས་མི་ནོན་ལ། གལ་ཏེ་གནོན་ན་དགེ་མཚན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །

༥༩ སའི་གདོན་ཚང་ལ་དཔྱད་པ། ས་མིག་གི་གློ་ལ་བུ་ག་ཡོད་ན་དཔོན་གྲིས་འཆི། དམུ་ཐག་གི་གློ་ན་བུ་ག་ཡོད་ན་ནང་མི་དང་ས་མཁན་ལ་ངན། བུ་དང་བུ་མོ་མེས་ཚིག གཡས་ན་ཡོད་ན་ཕྲུ་གུའི་སྙིང་སྟོང་ཡིན། གཡོན་ན་ཡོད་ན་ཕོ་ལྷ་དགྲ་ལྷའི་སྙིང་སྟོང་ཡིན། སྐྱེས་པ་དར་མ་གྲིས་འཆི། ཞབས་ན་ཡོད་ན་གཡང་གི་ཞོ་ཞབས་ཕུད། ལྷོ་ན་ཡོད་ན་བུད་མེད་སྲིད་ལ་ཐེའུ་རང་ཞུགས། མི་བློན་ནད་ཀྱིས་འདེབས། བྱང་ན་ཡོད་ན་མགོ་ཆག་འོང་། རི་སྟོད་བཟང་ཞིང་རི་སྨད་ངན་ན། ཕའི་རིང་དར་ལ་བུའི་རིང་རྒུད། སྨད་བཟང་ལ་སྟོད་ངན་ན་དེ་ལས་ལྡོག་གོ །

༦༠ ས་ཆོག་གི་སྐབས་སའི་ཟུག་རྔུ་དབྱུང་ཚུལ། སྤྱི་རྒྱུད་ལས། འཇོར་གྱིས་ས་ནི་སློག་བྱ་ཞིང་། །དེ་ནས་ཟུག་རྔུ་དབྱུང་བར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཟུག་རྔུ་སོ་སོའི་ཉེས་པ་ནི། ཕྲེང་བ་ལས། རྡོ་བར་བཅས་ན་རླུང་ཆེན་པོ། །རུས་པར་བཅས་ན་ཟུག་གཟེར་འབྱུང་། །གྱོ་དུམ་བཅས་ན་ལྐུགས་པ་ཉིད། །ཕུབ་མ་སོལ་བར་ལྡན་ན་རིམས། །སྐྲ་དང་རྩ་བ་ཤིང་སོགས་བཅས། །ཉེ་བར་འཚེ་བ་ཕྲ་མོ་འབྱུང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། དེ་རྣམས་བསལ་ནས་བཅག་བཅག་ལེགས་པར་བཏང་སྟེ། སའི་ཟུག་རྔུ་ཇི་ལྟར་དག་པ་ཙམ་གྱིས་དངོས་གྲུབ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ།

༦༡ སའི་ཕུང་སྲི་བརྒྱད། དྲེད་མོ་རལ་བ་གསིག་པ་ལྟ་བུ། སྲིན་གྱི་ཁ་གདངས་པ་ལྟ་བུ། ངུས་པའི་མཆི་རིས་ལྟ་བུ། གནོད་སྦྱིན་གྱི་མདུང་ཤུལ་ལྟ་བུ། བསེ་རག་འཕུང་ཤུལ་ལྟ་བུ། སྤྱང་ལྟོགས་རྒྱུགས་པ་ལྟ་བུ། སྲིན་པོའི་མདུང་ཤུལ་ལྟ་བུ། བྲད་པའི་སྡེར་རྗེས་ལྟ་བུའོ། །

༦༢ གཉིད་དུ་མི་རུང་བའི་ས་དམིགས་སོ་བདུན། གྲུ་གསུམ་དང་། གཤོར་འབྲང་དང་། གཞོགས་རལ་དང་། བསེ་རག་བྲང་བརྡུང་དང་། ཁྱི་ཁྲིད་དང་། རྒྱ་མོ་དང་། འཁྲོགས་པ་དང་། སྦྲུལ་འདྲེ་དང་། ཤ་གཟུག་དང་། གཞུགས་ཕྱར་འདྲ་དང་། སྒབ་ཆད་དང་། མཇུག་སྡུམ་དང་། བྱེ་བ་འདྲ་བ་དང་། སྦུད་པ་དང་། ཁྲག་རྐྱལ་དང་། ཞོ་གྲོད་དང་། ཤི་ལྤགས་བརྐྱངས་འདྲ་དང་། ཐང་ཤ་ཆད་པ་དང་། གཞོང་ཁུང་བཞིན་ཐུར་ལ་འཇོ་བ་དང་། ཆུས་འཁྱེར་དང་། མེས་ཚིག་དང་། རླུང་ཞོན་རྗེས་དང་། བ་ཚྭ་དང་། ཚྭ་སྒོ་དང་། བྱེ་མ་དང་། སྔ་སྔོ་དང་། ཤང་ཤོང་དང་། ཚྭ་རིས་དང་། མི་ཧྲེང་ལམ་ཞུགས་དང་། སྲིན་མོ་བྲང་བརྡུང་དང་། རྐང་རྡེབ་དང་། རྒྱུག་པ་དང་། འཕུར་ལ་ཁད་པ་དང་། ཐང་བུ་དང་། དྲེ་མོ་དང་། བྲན་འདྲ་དང་། སྡེར་མོས་བྲད་པའི་ཤུལ་འདྲ་བ་སྟེ་སོ་བདུན་ནོ། །

༦༣ ས་དགྲ་ཟློག་ཐབས། ངག་རྒྱུན་ལ། ཕ་ཤི་བ་ལས་ས་ཉེས་པ་སྡུག ཅེས་བཤད་པ་ལྟར། ས་ཉེས་ན་བྱུར་གྱི་སྣ་འདྲེན་ཡིན་ཏེ། ཧོར་གོ་དན་རྒྱལ་བོ་ཀླུ་ནད་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཡང་། ཆུ་མིག་སྟེང་དུ་ཕོ་བྲང་བརྩིགས་པས་ལན་པ་སོགས་ལོ་རྒྱུས་མང་བོ་ཡོད་པས། དེ་བས་གཟབ་སྟེ་ས་བཅོས་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེ། དེ་ཡང་། ལྕགས་ཀྱི་གཞི་མ་ལ་ཟངས་ཀྱི་ཆུ་སྲིན་བྲིས་ཏེ་ཁང་བའི་ཤར་དུ་བཞག་ན། ཤར་གྱི་ས་དགྲ་ཐམས་ཅད་བཟློག ཆུ་རྡོའི་གཞི་མ་ལ་དངུལ་གྱི་སེང་གེ་བྲིས་ཏེ་ཁང་བའི་ལྷོ་རུ་བཞག་ན། ལྷོའི་ས་དགྲ་ཇི་སྙེད་བཟློག ཟངས་ཀྱི་གཞི་མ་ལ་སྣག་ཚས་འབྲུག་བྲིས་ཏེ། ཁང་བའི་ནུབ་ཏུ་བཞག་ན་ནུབ་ཀྱི་ས་དགྲ་ཇི་སྙེད་བཟློག ལྕགས་ཀྱི་རྡོ་དག་ལ་གསེར་གྱི་རུས་སྦལ་བྲིས་ཏེ། ཁང་བའི་བྱང་དུ་བཞག་ན་བྱང་གི་དགྲ་ཇི་སྙེད་བཟློག ཡང་། ས་དགྲ་གང་ཡོད་དེའི་རྡོ་ལ་རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་བྲིས་པ་དེ་བལ་ཚོན་སྣ་ལྔས་དཀྲིས་ལ་གང་གནོད་ཕྱོགས་སུ་བསྟན་པས་ཀྱང་བཟློག་པ་ནི་གཅིག་ཆོད་དོ། །

ཡང་། རི་སྣ་ཟུག་པ་དང་ཁ་དོག་སྔོན་པོའི་ས་ཡོད་ན་མེའི་རི་མོ་བྱ། གྲོག་མདོར་སྲི་ཆད་པ་ལ་ཆུའི་རི་མོ། སྡེར་སེན་གྱིས་འབྲད་པའམ་ཤི་ལྤགས་འདྲ་ན་བཀྲ་ཤིས་རྫས་བརྒྱད་འབྲི། སྟེང་ནས་ལྷུང་ལ་ཁད་པ་ལ་མཆོད་རྟེན་བརྩིགས། མཚན་མ་བཟེད་པ་འདྲ་ན་ཕོ་རྟགས་གཟུགས། སྦྲུལ་གདུག་པ་ལྟ་བུའི་ཁ་གཏད་ལ་བྱ་ཁྱུང་དང་། ཆུ་སྲིན་གྱི་ཁ་གཏད་དུ་དུང་དང་། གླང་ཆེན་གཡུལ་དུ་ཆས་པའི་ཁ་གཏད་དུ་སེང་གེ རི་གཅིག་གི་རྒྱབ་ནས་གཅིག་གིས་བྱ་ར་བྱེད་པ་ལྟ་བུར་མཆོད་རྟེན་དང་དར་སོགས་ཀྱིས་བཅོས་ན་ལེགས་སོ། །

གཞན་ཡང་། ཇི་འདྲ་བའི་གཟུགས་འདུག་ན་དེའི་གཉེན་པོ་གང་འགྲོ་བ་གཟུགས། མདུན་དུ་གཤོང་མི་འདྲུ། ཤར་དུ་མཆོད་རྟེན་མི་བརྩིགས་སོ། །

ཁང་བའི་ས་དགྲ་ལ། བྱང་ཁ་ལྷོ་མིག གདུང་རོ་འདོན་དང་ནད་འདྲེ། ཀ་བ་དྲལ་གཤིབ། སྒོ་ཕུག་གསལ། སྣེ་ཐུང་གདོང་ཐུག་རྣམས་ས་དགྲ་ཡིན་པས། ཐད་ཀར་བཀྲ་ཤིས་མཚན་མ་དང་སྙིང་བོ་འབྲིའོ། །དེ་ལས་གཞན། ས་དགྲ་བཟློག་ཐབས་ཀྱི་སྐོར། བཻ་དཀར་དང་། ས་དཔྱད་སྡོང་བོ་དགུ་འདུས། བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་དཔལ་འབྱོར་སོགས་ཀྱི་ས་དཔྱད་ན་མང་དུ་འབྱུང་བས་དེར་བལྟ་བར་བྱའོ། །

རྨི་ལམ་བརྟག་ཚུལ།

 རྨི་ལམ་ནི་རང་ཅག་ལ་ཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་པ་ཞིག་སྟེ། ང་ཚོས་མ་བརྟག་སྣང་ངོར། ངོ་མཚར་བ་དང་། བློ་ཡུལ་ལས་འགོངས་པ་ཞིག་ཏུ་མི་སེམས་མོད། དཔྱད་པ་ཞིབ་ཏུ་བཏང་ན། དེ་ལ་རང་ཅག་གི་བློའི་ར་བ་ལས་འགོངས་པའི་གསང་བ་སྣ་ཚོགས་ཡོད། དཔེར་ན། ལོ་དྲུག་ཅུ་ཐུབ་པའི་མི་ཞིག་ལ་ཆ་མཚོན་ནས། བསྡོམས་རྩིས་བྱས་ན། ཞག་རེ་རྨི་ལམ་དུས་ཚོད་གཅིག་གཉིས་རེ་རྨི་བར་བཤད་ཡོད་ལ། ཚེ་གང་བོར་ལོ་ལྔའི་དུས་ཚོད་ནི་རྨི་ལམ་གྱིས་འདའ་བར་བཤད་ཡོད། མ་བརྟག་མ་དཔྱད་ཀྱི་སྣང་ངོར་དེ་ནི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ཚོར་བ་ཞིག་ལས་མ་འདས་མོད། འོན་ཀྱང་རྨི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་ཅག་གི་གསང་བ་མང་བོ་བརྟོལ་ཐུབ་པའི་ནུས་པ་དང་། ཆོས་ཕྱོགས་ནས་བཤད་ན། རྨི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐུ་གསུམ་ལམ་འཁྱེར་ནུས་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འཆི་དུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ཐིམ་རིམ་དང་། གཉིད་ཁུག་དུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ཐིམ་རིམ་གཉིས་རྒྱུན་རིང་ཐུང་ཙམ་མ་གཏོགས་པར་ཕལ་ཆེར་འདྲ་བ་དང་། དེ་མཚུངས་སུ། གཞི་དུས་ཀྱི་འོད་གསལ་ལས་དྲན་པ་ཅུང་ཟད་ཇེ་གསལ་དུ་སོང་ནས་བར་དོ་གྲུབ་པ་དང་། གཉིད་མཐུག་པོ་ཁུགས་སྐབས་ཅུང་ཟད་དྲན་པ་ཇེ་གསལ་དུ་སོང་བའི་རང་ལུས་ལས་ལོགས་སུ་རྨི་ལམ་གྱི་ལུས་ཞིག་གྲུབ་པ་ཕལ་ཆེར་འདྲ་བོ་ཡོད་པ་དང་། རྨི་ལམ་ལས་སད་ཚེ་རྨི་ལམ་གྱི་ལུས་དེ་རང་ལུས་ལ་ཐིམ་པ་དང་། བར་དོ་དེ་ཤི་ནས་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མའི་ལུས་ལ་ཐིམ་པ་གཉིས་ཀྱང་འདྲ་བོ་ཡོད་པ་དང་། གཞན་ཡང་། བསྲེ་བ་དགུ་སྐོར་ལའང་རྨི་ལམ་གྱིས་ནུས་པ་ཐོན་གྱི་ཡོད་སྟབས། རྨི་ལམ་ཟིན་ཏེ་དབང་བསྒྱུར་ནུས་ན་རང་ཅག་གི་བློའི་ར་བ་ལས་འདས་པའི་ཁྱད་ནུས་ཐོན་པ་ནི། ཚད་ལྡན་གྱི་གཞུང་ལུགས་དང་རྣམ་ཐར་དག་ཏུ་ལྟོས་དང་། ངན་སྐྱུགས་ཀྱི་ཕུང་བོའི་གསེབ་ལས་གསེར་རྡོག་རྙེད་པ་བཞིན་རྟོག་དཔྱོད་བྱ་རྒྱུ་ཡོད་དོ། །

༡ རྨི་ལམ་གྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་སྟེང་དུ་དྲུག་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་ནས། ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་ཡིད་སྲོག་རླུང་གིས་བསྐྱེད་ནས་ཡིད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལངས་པ་ནི། རྨི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ། བག་ཆགས་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་ཡིད། །སྲོག་རླུང་འདུ་བྱེད་བཅས་ཏེ་ལངས། །རྩ་གནད་བརྒྱུད་དེ་གཟུང་དང་འཛིན། །གཉིས་སྣང་འཁྲུལ་བ་ཤར་བ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་། རྩ་གནད་བརྒྱུད་དེ་གཟུང་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ་བསྐྱེད་པ་ནི། ཐོག་མར་སྙིང་ཁར་ཀུན་གཞིའི་སྟེང་དུ་ཆོས་དྲུག་པོ་ཐམས་ཅད་སྡུད་དོ། །དེ་ནས་ཡིད་སྲོག་གི་རླུང་དང་ལྷན་ཅིག་ལངས་ནས་ལུས་སྟེང་གི་སྤྱི་བོར་སོང་ནས་ལྷ་ཡུལ་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། རི་ལ་འཛེག་པ་སོགས་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་གསལ་བ་བཞིན། སྒྲ་དང་དྲི་རོ་ལ་སོགས་པ་འདྲེས་པར་འཆར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཡིད་སྲོག་གི་རླུང་དང་ལྷན་ཅིག་སྙིང་ཁའི་འོག་གི་ཕྱོགས་གསང་བ་ལ་སོགས་པར་འགྲོ་བས། དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་སྣང་བ་དང་། བྲག་རོང་དང་ནགས་འཐིབ་པོ། མུན་ཁུང་དུ་འགྲོ་བའི་སྣང་བ་འཆར་རོ། །ལུས་བར་གྱི་རྩ་རྣམས་སུ་ཡིད་སྲོག་གི་རླུང་དང་ལྷན་ཅིག་འགྲོ་བས། དེའི་ཚེ་གླིང་བཞི་ལ་སོགས་པ་སྟེང་གི་སྣང་བར་འཆར་རོ། །དེ་ཡང་། མདུན་གྱི་རྩ་གནས་ལ་སོང་བའི་ཚེ་ཤར་ཕྱོགས་དང་། རྒྱབ་ཀྱི་རྩ་ལས་ནུབ། གཡོན་གྱི་རྩ་ལས་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་སྣང་བ་འཆར་རོ། །རྩ་གནས་ཡངས་དོག་གི་ཁྱད་ཀྱིས་ཡུལ་ཡངས་དོག་གི་སྣང་བ་འཆར་རོ། །དེའི་ཚེ་སྲོག་གཡས་པར་རྒྱུ་བས་འཆི་ལྟས་འབྱུང་བའི་ཚེ་རྨི་ལམ་དུའང་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་ཡང་ཡང་ཕྱིན་པར་རྨིས་པ། ལྷོར་འགྲོ་བ་འཆི་ལྟས་སུ་བཤད་པའི་དོན་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །

རྨི་ལམ་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་རྐྱེན་ཡང་། སྲོད་ལ་བད་ཀན་ཤས་ཆེ་སྟེ། །ནམ་ཕྱེད་དུས་སུ་མཁྲིས་པར་བརྗོད། །ཐོ་རངས་རླུང་གི་དུས་ཉིད་དོ། །དེ་ཚེ་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས། །རྨི་ལམ་ཡུལ་དུ་སྣང་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལྟར། ཁམས་རྐྱེན་གྱིས་ཡུལ་དེ་ཡང་། བད་ཀན་གྱི་ཁམས་ལས་འབྱུང་བའི་རྨི་ལམ་ནི། ཆུ་དང་། ཁ་བ་དང་། ས་ཕྱོགས་དཀར་བོ་དང་། གོས་དཀར་བོ་དང་། བུད་མེད་དང་། གླང་བོ་དང་། དངུལ་དང་། མུ་ཏིག་སོགས་ནོར་བུ་དཀར་བོ་དང་། རིག་པ་བདེ་བ་དང་བརྟན་པ་སོགས་དུ་མར་སྣང་བའོ། །

མཁྲིས་ཁམས་ཀྱི་རྨི་ལམ་ནི། མེ་སྦར་བ་དང་། གོས་དམར་བོ་དང་། སེར་བོ་དང་། ས་གཞི་དམར་བོ་དང་། གསེར་སོགས་སེར་བོ་སྣང་བ་དང་། དལ་ཞིང་བརྟན་པ། རིག་པ་ཡང་བ། སྐྲག་པ་སོགས་སྣང་ངོ་། །

རླུང་ཁམས་ཀྱི་རྨི་ལམ་ནི། རྫས་ནག་པོ་དང་། ནམ་མཁར་འཕུར་བ། རྟར་ཞོན་པ། རིག་པ་དྭངས་པ། རྨི་ལམ་ལ་འགྱུར་བ་ཆེ་བ་སོགས་སྣང་ངོ་། །

འོ་ན། རྨི་ལམ་གྱི་ཚེ། གང་སྣང་བ་དེ་བཞིན་སྐད་ཆ་སྨྲ་བ་ཅི་ཡིན་སྙམ་ན། སྡོམ་ལས། གཉིད་དུས་སྟོད་སྨད་རླུང་རྣམས་མགྲིན་གསང་དུ། །འདུ་ཞིང་རྨི་ལམ་དང་ནི་སྨྲ་བརྗོད་ཀྱི། །རྒྱུ་བྱེད། ཅེས་གསུངས་པས་རྟོགས་སོ། །

ཡང་། སྐབས་འགར། ཉལ་ལུགས་མ་བདེ་བར་རྩ་འཆུས་པ་ན། ཕྱི་རོལ་ནས་འདྲེས་མནོན་པའི་ཉམས་སྣང་འཆར་བ་དང་། སེམས་འཁྲུགས་པ་དང་ནད་ཀྱིས་གདུངས་པའི་ཚེ་རྨི་ལམ་རྩུབ་པོ་རྨིས་པ་དང་། ལག་པ་སྙིང་ཁར་བཞག་སྟེ་གཉིད་དུ་ཡུར་བ། ལུས་ལྕི་བས་མནོན་པ་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་དང་འཕྲད་དེ། མི་ནག་པོ་དང་རི་རབ་སོགས་ཀྱིས་མནོན་པའི་ཉམས་སྣང་འཆར་ན། རླུང་སེམས་རྩ་སྦུབས་སུ་འཚང་བའམ་གཅུར་བ་ལས་བྱུང་བར། ཟླ་ཟེར་སོགས་གསོ་རིག་ལས་ཀྱང་བཤད་དོ། །

དེ་ལྟར་ཁམས་ཀྱི་རིམ་པས་རྨི་ལམ་ཡང་དཔག་མེད་འབྱུང་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྩ་རླུང་ཁམས་ཀྱི་རིམ། །བག་ཆགས་ལ་བརྟེན་སྣང་བ་ནི། །རྒྱལ་བའི་འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་གསུངས། །ཞེས་པ་ལྟར། འདིར་འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་དང་རྒྱུད་གཞན་དུ་འབྱུང་བ་རགས་བསྡུས་ཙམ་ཞིག་བཀོད་ན། ནཱ་རོ་བས། ཉིན་པར་སྣང་བ་འཁྲུལ། བར་དོར་ལས་ཀྱིས་འཁྲུལ། མཚན་མོར་བག་ཆགས་ཀྱིས་འཁྲུལ། ཞེས་པ་ལྟར། མཚན་མོར་གཉིད་ཁུགས་དུས། བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཀུན་གཞིའི་སྟེང་དུ་མི་སྡོད་པར་རླུང་གིས་གཡོས་ནས་སྙིང་གི་རྩ་ལས་བུད་དེ་ལུས་རྩ་རྣམས་སུ་ཞུགས་པ་དང་རྨི་ལམ་གྱི་སྣང་བ་འོང་། ལུས་ཀྱི་རྩ་ལ་བཟང་ངན་གཉིས་སུ་ཕྱེས་པས། རྩ་བཟང་རྣམས་སུ་ཞུགས་ན་རྨི་ལམ་བཟང་བོ་དང་། ངན་རྩར་ཞུགས་ན་འདྲེ་གདོན་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་རྨི་ལམ་བྱུང་ངོ་། །རྩ་གནས་ཡངས་པར་རླུང་སེམས་ཞུགས་ན་ལུང་བ་ཁ་ཡངས་དང་། རྩ་གནས་དོག་པར་རླུང་སེམས་ཞུགས་ན་དོག་པོར་སླེབས་པའི་རྨི་ལམ་འབྱུང་། རླུང་སེམས་རྒྱུ་གྲངས་མང་བའི་རྩར་ཞུགས་ན་ས་ཆ་རྒྱུས་ཡོད་དང་མི་ངོ་ཤེས་པ་རྨི་བ་དང་། རྒྱུ་གྲངས་ཉུང་བའི་རྩར་ཞུགས་ན་སོང་མ་མྱོང་བའི་ས་དང་ངོ་མི་ཤེས་པ་མི་སོགས་རྨིའོ། །ཡང་། རྩ་རྒྱས་པར་ཞུགས་ན་གནས་ཁང་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། རྩ་ཞ་བ་དང་འཁུམ་པ་སོགས་སུ་ཞུགས་ན་ཁང་རུལ་དང་སྤྲང་བོ་སོགས་ཉམ་ཐག་པའི་རྨི་ལམ་འབྱུང་། ཡང་། མིག་རྩ་ལ་རླུང་སེམས་ཞུགས་ན་གཟུགས་མང་བོ་མཐོང་བ་དང་། དེ་བཞིན་རྣ་རྩ་ལ་ཞུགས་ན་རོལ་མོའི་སྒྲ་དང་། སྣ་ལ་དྲི་དང་། ལྕེ་ལ་རོའི་བྱེ་བྲག་མྱོང་བ་རྨིའོ། །ཡང་། རླུང་སེམས་དེ་གློ་བ་དང་། ཕོ་བ། མཆིན་རྩར་ཞུགས་ཚེ་མི་མ་ཡིན་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པ་སོགས་དང་། གསང་གནས་སུ་ཞུགས་ཚེ་འཁྲིག་པ་སྤྱོད་པ་སོགས་དང་། ཀླད་པ་དུང་ཁུང་དུ་ཞུགས་ཚེ་ལྷ་ཁང་དང་ཁྲོ་བོའི་སྐུ་སོགས་མཐོང་ངོ་། །

འོ་ན། རྨི་ལམ་གྱི་ལུས་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅིང་སླར་ཕུང་བོ་ཇི་ལྟར་ཐིམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཨ་ཀྱཱ་ཡོངས་འཛིན་བློ་བཟང་དོན་འགྲུབ་ཀྱིས། གཉིད་ཀྱི་འོད་གསལ་ལས་ལངས་པ་ན་རྨི་ལམ་གྱི་ལུས་གྲུབ་སྟེ། རྨི་ལམ་སྐབས་ཀྱི་བྱ་བྱེད་སྣ་ཚོགས་ཤིག་བྱེད་ཅིང་། གཉིད་སད་པར་རྩོམ་པའི་ཚེ་རྨི་ལམ་གྱི་རླུང་ལུས་དེ། མེ་ལོང་ལ་ཧ་བཏབ་པ་བཞིན་མཐའ་ནས་ཡལ་ཏེ་སྙིང་ཀར་འདུས་ནས་ཕུང་བོ་རྙིང་བའི་སྙིང་ཀའི་དྷི་ཏིའི་ནང་གི་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་རླུང་སེམས་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་ལ་ཐིམ་ནས་གཉིད་སད་དེ། བྱ་བྱེད་སྣ་ཚོགས་ལ་འཇུག ཅེས་གསུངས་སོ། །

 མི་ལ་རས་པས་ཀྱང་། རྨི་ལམ་མི་ཟིན་པའི་རྒྱུ་བཞི་དང་རྐྱེན་བཞི་བཤད་དེ། རྒྱུ་བཞི་ནི། དམ་ཚིག་ཉམས་པ། མོས་གུས་ཞན་པ། མངོན་ཞེན་ཆེ་བ། གྲིབ་ཀྱིས་ནོན་པར་བཤད་ལ། དེ་སེལ་ཐབས་སུ། དབང་བསྐུར་བ། བཤགས་པ་བྱེད་པ། དམ་ཚིག་དང་སྡོམ་པ་སྲུང་བས་དམ་ཚིག་ཉམས་པ་བཟློག མོས་གུས་དྲག་པོ་བྱས་པས་གུས་མེད་པ་བཟློག ཡོ་བྱད་ལ་ཆགས་ཞེན་སྤང་བ་དང་། མི་རྟག་པ་སྒོམ་པས་མངོན་ཞེན་ཆེ་བ་བཟློག སྡིག་ཆེན་དང་སྡོམ་མེད་ལ་མ་འགྲོགས་པར་རོ་གོས་དང་མི་གཙང་བར་འཛེམ་སྟེ། གཅིག་པུར་བསྡད་དེ་ཡིག་བརྒྱ་བཟླས་པས་གྲིབ་ཀྱིས་ནོན་པ་བཟློག་པའོ། །ཞེས་དང་།

རྐྱེན་བཞི་ནི། སད་འབྱམས། འཁྲུལ་འབྱམས། བརྗེད་འབྱམས། རྒྱུན་འབྱམས་སོ། །༡ སད་འབྱམས་ནི། འཛིན་འཕྲོ་ལ་གཉིད་དུ་མ་སོང་སྙམ་པ་དང་། གཉིད་སད་ཡིན་སྙམ་ནས་འཛིན་འཕྲོ་བཅད་པ་དང་། རྨི་ལམ་མ་སད་པ་ལོང་མེད་དུ་སད་པའོ། །དེ་ལ་འཛིན་འཕྲོ་མི་གཅོད་པར་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འཛིན། གཉིད་ལོང་མེད་པར་སད་པ་ན། གང་གིས་ལན་བརྟགས་ཏེ། སྒྲའི་ལྒིང་བརྗོད་ཀྱིས་སད་ན་མི་མེད་སར་ཉལ། ཟིན་ན་དགའ་ཆེས་པས་སད་ན་སེམས་ཀློད། ལུས་གྲང་བས་སད་ན་གཏུམ་མོ་སྒོམ་པའམ། གོས་མཐུག་ཏུ་བཏང་ངོ་། །

༢ འཁྲུལ་འབྱམས་ནི། རྨི་ལམ་ལ་རྨི་ལམ་དུ་མ་ཤེས་པར་འཁྲུལ་བ་འབིག་པའོ། །དེ་ལ་མོས་གུས་བསྐྱེད་ལ་གསོལ་བ་གདབ། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མ་ཡིན་སྙམ་པའི་དྲན་འདུན་དྲག་པོ་ཡང་བྱ་དགོས་སོ། །

༣ བརྗེད་འབྱམས་ནི། འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་མ་བྱུང་ན་བརྗེད་པའོ། །དེ་ལ་འཛིན་སྦྱང་དང་གསལ་བོ་རྨི་བའི་དྲན་འདུན་དྲག་པོ་བྱའོ། །

༤ རྒྱུན་འབྱམས་ནི། རྨི་ལམ་མ་བྱུང་བའམ། བྱུང་ཡང་ངོས་མ་ཟིན་པའོ། །

༢ རྨི་ལམ་གྱི་བྱེད་ནུས། གདོས་བཅས་ཀྱི་ལུས་རགས་པ་མལ་ལས་བཞག་སྟེ། རྨི་ལམ་གྱི་ངང་ནས་རི་གླིང་རྒྱ་མཚོ་བྱེ་བ་བརྒལ་ཏེ། རྒྱང་རིང་དུ་འགྲོ་ཐུབ་པ་འདི་སྒོམ་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་། རྨི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་དྲན་པ་ཡང་རང་ཅག་གི་གཞུང་རྣམས་སུ་ཡོད་པར་མ་ཟད། དེང་སང་རིག་གསར་སྨྲ་བ་དག་གིས་ཀྱང་གཉིད་འབེབས་ཀྱི་རྨི་ལམ་ལ་བརྟེན་ཏེ། སྲིད་པ་ཕྱིར་ལྡོག་གི་རྣམ་བཞག་འདི་ལ། དོ་སྣང་དང་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ནས། འབྲས་རྟགས་ཀྱང་མང་དུ་ཐོན་ཡོད་པ། གསར་ཤོག་ཁག་ན་མང་དུ་འཁོད་ཡོད། ཨོ་སི་ཁྲུ་རི་ཡའི་གཉུག་གནས་མི་རིགས་ཀྱི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་བཞི་བཅུའི་རིག་རྫས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཡོངས་གྲགས་སུ་རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ཟེར་ལ། ཁོང་ཚོའི་ཤེས་རིག་གི་རྩ་བའམ་ཉིང་བཅུད་ནི་རྨི་ལམ་ལ་ཐུག་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།

དེ་བཞིན་དུ། ཕྭ་གཤིན་པའི་ལུགས་ལ་ཡེ་རྗེ་སྨོན་པའི་རྨི་ལམ་ཟེར་བ་དེ་ཡང་། དོན་དུ་གཟའ་སྐར་འཕྲོད་སྦྱོར་ལེགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྨི་ལམ་སྒུག་པ་དང་། གནས་བྱིན་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས་རྨི་ལམ་སྒུག་པ། ཕྭའི་ལྷ་ལ་བསྙེན་ཅིང་དེ་དག་གི་ཐུགས་རྗེ་ལ་བརྟེན་ནས་རྨི་ལམ་སྒུག་པ་སོགས་གནང་སྟེ། རྨི་ལམ་གསལ་བོར་འབྱུང་བ་དང་། རྨི་ལམ་ལས་རང་ངོ་ཟིན་པ། རྨི་ལམ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་སོགས་ཐབས་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་བྱུང་བ་ཞིག་སྟེ། དེ་ནི་ཞང་ཞུང་གི་ཆེས་གདོད་མའི་ཤེས་རིག་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་ཏུ་བརྩི། ཏུན་ཧོང་ཡིག་རྙིང་ལས། རྨི་ལམ་ལ་བརྟག་ཚུལ་ལྔར་གསུངས་ཤིང་། བོད་ལ་རྨི་ལམ་བརྟག་ཚུལ་ནི་རྒྱལ་བོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་ཀྱི་སྐབས་སུ་དར་བར་བཤད་ལ། ད་དུང་རྨི་ལམ་རྟོག་མཁན་གྱི་ཁྲོད་ཞང་བློན་དང་གོ་ས་མཉམ་པའི་མི་ཡོད་པ་དང་། བརྟག་བྱ་ནི་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་བདེ་སྡུག་དང་འཐབ་འཁྲུག་ཡོད་མེད་སོགས་བཤད་པ་ནི། ཡ་ཐོག་གི་རྨི་ལྟས་ལ་ནང་ཆོས་ཀྱི་ཤན་ཞུགས་པར་བཤད་ཡོད། རང་ཅག་གི་འཇམ་དཔལ་དཔའ་བོ་གཅིག་གྲུབ་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་རྨི་ལམ་སྒྲུབ་ཐབས་དང་། སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་རྨི་ལམ་སྒྲུབ་ཐབས་སོགས་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བ་ཡང་། ཡ་ཐོག་རྨི་ལམ་གྱི་རིག་གནས་དེ་འཐུས་ཇེ་ཚང་དུ་བཏང་གདོན་མི་ཟའོ། །

མ་ཅིག་གི་རྣམ་ཐར་ལས་འཕགས་པའི་ས་མ་འཐོབ་པས་གཞན་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་མེད་པ། ཏིང་འཛིན་ལ་དབང་མ་འབྱོར་བ། ལྷ་འདྲེ་མངོན་སུམ་དུ་འགུགས་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་གཉན་ཁྲོད་འགྲིམས་པའི་གང་ཟག་ལས་དང་བོ་བས། ལྷ་འདྲེ་སྤྱི་དང་སྡེ་བརྒྱད་ཀྱི་མཚན་མ་རྨི་ལམ་གྱིས་བརྟག་པར་ཡང་གསུངས་ཡོད་པ་དང་། རྨི་ལམ་བརྟག་ཚུལ་ཡང་དེར་མང་དུ་གསུངས་ཡོད།

ཁྱད་པར་དུ་རྗེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོས། ལུང་སྟོན་པའང་ཕྱི་མའི་ལུང་སྟོན་པ་འགའ་རེ་བདེན་པར་སྣང་ཡང་ཕལ་མོ་ཆེ་ངེས་པ་མིན་ལ། སྔ་མ་ཡིན་ན་རྨི་ལམ་གྱི་གནད་འགའ་ཞིག་དང་། རླུང་གི་བྱེད་པའི་གནད་འགའ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་མི་འཁྲུལ་བའི་ཐབས་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་སྣང་ངོ་། །ཞེས་པ་ལྟར། ཇོ་བོ་རྗེ་ནས་བརྒྱུད་པའི་རྨི་ལམ་ལ་བརྟེན་ཏེ། སྐྱེ་བ་སྔ་མ་དྲན་པའི་སྒྲུབ་ཐབས་ཡོད་ལ། སྒྲུབ་ཐབས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བར་སྲིད་ཀྱི་སེམས་ཅན་དག་དང་ངོ་འཕྲད་པའང་བྱ་ནུས་ཏེ། གུ་རུ་ཉི་མ་འོད་ཟེར་གྱིས་སྒྲུབ་ཐབས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་ནུ་བོ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་པ། དེའི་བར་སྲིད་དུ་འཕྲད་ཚུལ་ཞིབ་རྒྱས་སུ་ཡོད་པ་དང་། ཆེ་ཚང་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྨི་ལམ་དུ་དྲན་པའི་སྐྱེས་རབས་བྲིས་འདུག་པར་ཆགས་མེད་རིན་པོ་ཆེས་གསུངས་ཤིང་། དེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རྨི་ལམ་ན་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་དྲན་ཚུལ་དེའི་རྣམ་ཐར་ན་གསལ་ལོ། །

དེ་ལས་གཞན། མཁས་གྲུབ་ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས། རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་གཟུགས་ཕུང་མལ་དུ་བཞག་སྟེ། གླང་ཆེན་འགྱིང་རིར་བྱོན། ལམ་བར་དུ་དར་མདོར་འབྱོར་ཚེ། དེ་གའི་ཤིང་འཐུ་བའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་མ་ཎི་པད་དབྱངས་བྱེད་པའང་ཐོས། སླར་ཁྱིམ་དུ་སླེབས་ཚེ་ཨ་ཕྱིས་ཁང་འོག་ན་ཐབ་ཏུ་འོ་མ་བསྐོལ་བ་མཐོང་། གཉིད་སད་དེ་ཁང་འོག་ཏུ་སོང་ནས་བལྟས་པས། དེ་ག་རང་དུ་འདུག་པ་སོགས་རྨི་ལམ་གཙིགས་པ་བགྲང་ལས་འདས་པ་མ་ཟད། སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་དུས་སུ་རྒྱལ་བོ་ཀྲི་ཀྲིའི་རྨི་ལྟས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱང་། སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་འདི་ལ་གཟེར་བཏབ་པ་ལྟ་བུའི་ལུང་བསྟན་དུ་གྱུར་བ་དང་།

དེ་ལས་གཞན། སྒྲུང་དཔེ་དག་ན་རྨི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱིས་འབྱུང་ལུང་དུ་སྟོན་མང་སྟེ། དཔེར་ན་ཧོར་གུར་དཀར་གྱིས། མོ་མ་དུང་མགོ་ལ་ཧོར་གླིང་བར་གྱི་འབྱུང་འགྱུར་མོ་ཞིག་འདེབས་དགོས་པར་སྐུལ་ཚེ། མོ་མ་དུང་མགོས། མོ་མི་དགོས་རྨི་ལམ་ལ་བརྟག་ཟེར་ནས། མདའ་དར་དཀར་ནག་ཁྲ་གསུམ་བཙུགས། ཕྱེ་མར་ཟས་ཕུད་བཤམས་ནས་ཡུད་ཙམ་བདེན་པ་བདར་རྗེས། གཉིད་ཐུན་ཞིག་བརྒྱབ་ནས་ཧར་གྱིས་ལངས་ཚེ། མདའ་དར་ཁྲ་བོ་དང་ནག་པོ་གཉིས་འགྱེལ། དཀར་བོ་དེ་ལངས་ནས་བསྡད་འདུག་པ་ལ། མོ་བ་ན་རེ། གཉིད་མར་ཉལ་རྨི་ལམ་འདི་འདྲ་བྱུང་། །ཤར་ཁྲ་བོ་གླིང་གི་ཡིན་ཟེར་བའི། །མི་འཐེང་ཁྱི་འཐེང་རྟ་འཐེང་གསུམ། །འཐེང་གསུམ་ཧོར་ལ་བྱུང་བ་རྨིས། །ཅོག་ལྷའི་དཔལ་མཁར་གཏོར་བ་རྨིས། །འདོ་བའི་ཁྱུ་སྣེ་བཅད་པ་རྨིས། །ཤན་པའི་ཀླད་ཕོར་བཀོག་པ་རྨིས། །མཆེ་བ་ཁྲག་ལ་བཤན་པ་རྨིས། །ཧོར་སྟོང་ཤོམ་འབུམ་ཐུབ་གཙོ་བྱས་པའི། །མི་བརྒྱ་ཚོ་བཅུ་གཅིག་ཤོར་བ་རྨིས། །ཞེས་འབྱུང་འགྱུར་གསལ་རྗེན་དུ་བཤད་པས། གུར་དཀར་གྱི་ཐུགས་ལ་མ་བབས་པར། མོ་མ་གསོད་དགོས་པའི་བཀའ་ཕབ་ཀྱང་། ཕྱིས་རྐྱེན་ངན་ཐམས་ཅད་གསལ་རྗེན་དུ་ཤར་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བས། རྨི་ལམ་ལ་བརྟེན་པའི་བྱེད་ནུས་ཐོན་པའི་གཏམ་རྒྱུད་དང་མཛད་འཕྲིན་བསྐྱངས་ཚུལ། ཉི་ཟླ་འོད་ཟེར་གྱི་རྨི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་བར་སྲིད་འཚོལ་བ་དང་། ཆགས་མེད་རིན་པོ་ཆེའི་ས་སྤྱོད་མཁའ་སྤྱོད་ཀྱི་ལྗོངས་རྒྱུ། མདོ་མཁྱེན་བརྩེའི་དམྱལ་བ་ནས་ཟངས་མདོག་དཔལ་རིར་ཕེབས་པ། མཁན་པོ་འཇིགས་ཕུན་གྱི་རྨི་སྣང་དགའ་ལྡན་ཆུང་ངུ་སོགས་མང་ངོ་། །གཞན་རྨི་ལྟས་བཟང་ངན་སྣ་ཚོགས་ཕྱིས་འབྱུང་མཐོང་ཆོས་སུ་གྱུར་བ། རྣམ་ཐར་དང་ཆོས་འབྱུང་སོགས་ན་བགྲང་ལས་འདས་ཀྱང་། མཐའ་དག་པར་འགོད་པར་མི་ནུས་སོ། །

༣ རྨི་ལམ་ལ་དབང་བསྒྱུར་ཐབས། ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོས། རྨི་ལམ་བཟུང་ནས་སྤྲུལ་སྒྱུར་འོད་གསལ་སྦྱང་། །དུད་འགྲོ་བཞིན་དུ་ཉལ་བར་མ་བྱེད་ཅིག །གཉིད་དང་མངོན་སུམ་འདྲེས་པའི་ཉམས་ལེན་གཅེས། །ཞེས་གདམས་པ་བཞིན། རྨི་ལམ་ལ་རང་ངོ་ཤེས་ཞིང་། དེ་དབང་བསྒྱུར་བ་ལ། རྙིང་གཞུང་རྣམས་སུ་ཉིན་སྣང་སྒྱུ་ལུས་ཀྱི་ཁྲིད་ལ་ནན་ཏན་གྱིས་སྦྱངས་པ་དང་། ཡུལ་ཁྱིམ་དང་ཕན་ཚུན་ལྒིང་བརྗོད་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་མི་སྙམ་པའི་འདུན་པ་རྒྱུན་དུ་བཏང་། དངོས་གཞིའི་སྐབས། མགོ་བོ་བྱང་དུ་བསྟན་ནས་སེང་གེ་ཉལ་སྟབས་ཀྱིས་རང་ལུས་ཡི་དམ་དུ་གསལ་ང་རྒྱལ་སྒོམ། རྩ་བའི་བླ་མ་སྔས་སུ་བཞུགས་པའི་པང་དུ་མགོ་བོ་བཞག་པར་བསམ། མགྲིན་པའི་དབུས་སུ་ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་གསལ་བཏབ་སྟེ། རྨི་ལམ་ཟིན་པར་གསོལ་བ་གདབ་ནས། དེའི་ངང་ལ་གཉིད་དུ་ཡུར་བས་རྨི་ལམ་ལ་ངོ་ཤེས་པ་འོང་། དེ་ཡང་། དང་བོ་རྨི་ལམ་མང་དུ་འགྲོ། དེ་ནས་གསལ་དུ་འགྲོ། དེ་ནས་ཟིན་པར་འགྱུར་བར་བཤད། གལ་ཏེ་མ་ཟིན་ན། དམིགས་པ་ཁ་བསྒྱུར་ཏེ་བསླབ་ཅིང་། ཉིན་སྣང་རྨི་ལམ་གྱི་འདུན་པ་དྲག་པོ་སྦྱངས་པས་ཟླ་གཅིག་ནས་གསུམ་ཚུན་ཚད་ལ་ཟིན་པར་བཤད་དོ། །

ཡང་། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རིག་པ་སྨྲ་བ་ཁ་ཅིག་ཀྱང་། རྨི་ལམ་ལྒིང་བ་ཞེས་པ་དེའི་ནང་། ཕལ་ཆེར་འདི་དང་གཅིག་མཚུངས་སུ་བཤད་ལ། ཐབས་ཤེས་གཞན་ཞིག་ནི། ནངས་སྔ་བར་སེམས་རྣལ་དུ་ཕབ་ནས་སྐར་མ་ཉི་ཤུ་ཙམ་བསྡད་རྗེས། གཉིད་ཐུང་ཞིག་བརྒྱབ་ན་རྨི་ལམ་དུ་རང་ངོ་ཟིན་པར་སླ་བར་བཤད་པ་དང་། དེ་ལྟར་རྨི་ལམ་ཟིན་ཅིང་བརྟན་ཆ་འཐོབ་ན། རང་ལུས་ལྷ་དང་བྱང་སེམས་སོགས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་བསྒྱུར་ཆོག་ལ། བདག་རྨི་ལམ་གྱི་ལུས་ཡིན་པར་ཟིན་ན་ས་ཆུ་མེ་རླུང་གིས་གནོད་པས་བརྫི་མི་ནུས་པ་དང་། འདོད་པའི་དོན་རྣམས་གྲུབ་ནས་རང་གནས་སུ་ལོག་སྟེ། རང་གི་ལུས་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་། སོ་སྐྱེས་ཕལ་བ་རྣམས་བདག་འཛིན་ལ་ཞེན་པས་ཤིན་ཏུ་དཀའ་ཡང་། གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་ན། ནཱ་རོ་ཆོས་དྲུག་གི་ཁྲིད་ཡིག་དང་། ཉམས་ལེན་གསལ་བའི་སྒྲོན་མེ་སོགས་ལས་འབྱུང་བ་ཐུགས་ཉམས་སུ་བསྟར་ནས། གེགས་སེལ་བོགས་འདོན་བྱ་བ་མན་ངག་གོ ། ཚུལ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་དགོངས་ནས། དུང་དཀར་གྲུབ་མཐའ་ལས་ཀྱང་། གཉིད་ཁུག་ནས་རྨི་ལམ་མ་བཏང་བའི་བར་ཁྱབ་བྱེད་ཀྱི་རླུང་མ་གཏོགས། གཞན་ཚང་མ་འཆི་དུས་སྐབས་དང་འདྲ་བར། སྙིང་ཀར་འདུས་ནས་ཡོད་པས། དེའི་རིང་གཉིད་ཀྱི་འོད་གསལ་སྒོམ་པ་ཡིན། དེ་ནས་རླུང་འགའ་ཞིག་མགྲིན་པར་འདུས་ནས་གཉིད་ཕྲན་བུའི་སྲབ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ན། རྨི་ལམ་གཏོང་གི་ཡོད་པས། རྨི་ལམ་ཤར་བ་ན། རང་གི་ལུས་ལས་ལོགས་སུ་རྨི་ལམ་གྱི་ལུས་ཤིག་འཆར་རྒྱུ་ཡོད་པས། རྨི་ལམ་གྱི་ལུས་དེ་ལོངས་སྐུ་རྡོ་རྗེ་འཆང་སྐུ་མདོག་དཀར་བོ་ཞིག་གི་སྐུར་བཞེངས་པའི་མོས་པ་བྱ། དེ་ནས་རྨི་ལམ་གྱི་ལུས་ལོངས་སྐུ་རྡོ་རྗེ་འཆང་དུ་གསལ་བ་དེས། རིགས་དྲུག་གི་གནས་སུ་ཕྱིན་ནས་དེ་རྣམས་སོ་སོའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྐྱབས་ནས་བདེ་བ་ལ་བཀོད། སླར་ཡང་ལུས་དེས་དགའ་ལྡན་དང་། མཁའ་སྤྱོད་བདེ་བ་ཅན་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་རྣམས་སུ་ཕྱིན་ནས་མཆོད་པ་འབུལ། ཆོས་ཉན་པ་བཅས་གཉིད་མ་སད་བར་དུ་བསྒོམ། གཉིད་སད་པ་ན་རྨི་ལམ་གྱི་ལུས་ལོངས་སྐུ་རྡོ་རྗེ་འཆང་དུ་གསལ་བ་དེ་ལས་འོད་ཟེར་འཕྲོས་པས་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཞི་ཁྲོ་རབ་འབྱམས་པ་ཐམས་ཅད། ནམ་མཁའི་ཁམས་གང་བ་སྤྱན་དྲངས་ནས་ལོངས་སྐུ་རྡོ་རྗེ་འཆང་དུ་གསལ་བ་ལ་ཐིམ། དེ་ཉིད་རང་གི་ལུས་པོ་སྤྲུལ་སྐུ་དམ་ཚིག་སེམས་དཔར་གསལ་བའི་ཐུགས་ཀར་བྱོན་ནས་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའི་ཚུལ་དུ་ཞུགས་པའི་མོས་པ་བྱ། ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །

དེ་ལྟར་རྨི་ལམ་ཟིན་ནས་ཆོས་ཀྱི་མཛད་འཕྲིན་གནང་བ་མང་དུ་འབྱུང་སྟེ། དཔེར་ན། རང་གི་བསྟི་མལ་ལས་མ་གཡོས་པར་སྨིན་གྲོལ་གྱི་གདམས་པ་ཅི་དགར་དབང་བསྒྱུར་བ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན། ཀརྨ་རང་བྱུང་རྡོ་རྗེས་རང་གི་བུ་སློབ་གཅིག་ལ་རྨི་ལམ་དུ་དབང་ལུང་གནང་བར་དུས་ཆད་བྱས་ཏེ་དུས་ཐོག་ཏུ་གནང་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས། རྗེ་སྒམ་པོ་བ་ལ་རྨི་ལམ་དུ་དབང་ལུང་ཐོབ་པ་དེས་དབང་ལུང་དངོས་ཀྱི་གོ་ཆོད་དམ་མི་ཆོད་ཞུས་ཚེ། ཁྱེད་རང་གི་ངེས་ཤེས་གྱིས་དང་། དངོས་སུ་ཐོབ་པ་པས་རྨི་ལམ་དུ་ཐོབ་པ་དེ་ལྷག་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ལ།

དེ་བས། དེང་སང་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རིག་པ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྨི་ལམ་ཟིན་པ་དང་དབང་བསྒྱུར་བ་ལ་ཞིབ་འཇུག་གནང་བ་མང་དུ་ཡོད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཨ་རིའི་གྲོང་ཁྱེར་ཤོས་སི་ཊིན་ན་རྨི་བསྒྱུར་རིག་པ་དཔྱད་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭ་བཙུགས་ཡོད་པ་དེའི་ནང་རྨི་བསྒྱུར་གྱི་ནུས་པ་ཅུང་ཐོན་ཡོད་པ་དང་། ད་དུང་བུད་མེད་ཅིག་སྔ་སོར་གདོན་བགེགས་ཀྱིས་དེད་པ་སོགས། འཇིགས་སྐྲག་འཚེར་སྣང་གི་རྨི་ལམ་ཤ་སྟག་རྨིས་པས། ཕྱིས་སུ་རྨི་བསྒྱུར་རིག་པ་བསླབས་རྗེས། མོས་རྨི་ལམ་དུ་རྨི་ལམ་ཡིན་པར་ངོ་ཤེས་ཏེ། ཕྱིས་འཚེར་སྣང་གི་རྨི་ལམ་རྨིས་ཚེ་འཇིགས་སྣང་མེད་པར། གདོན་བགེགས་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ཕོད་པ་བྱུང་སྟེ། གདུག་པ་དེ་ཚོ་དུ་བའི་ཕུང་བོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས་མི་སྣང་བར་ཡལ་སོང་བས། དེ་ནས་བཟུང་རྨི་ལམ་ངན་པ་དེའི་རིགས་རྨི་འཕྲོ་ཆད་སོང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པར་ཡང་བཤད་དོ། །

གཞན་ཡང་། སྤྱོད་བསྡུས་ལས། གཉིད་དུས་རགས་པ་ཉེར་ལྔ་སྣང་མཆེད་བཅས། །རིམ་བཞིན་སྟོང་ཆེན་ཉེར་ཐོབ་ཏུ་འདུས་ཤིང་། །དེ་ཡང་སྙིང་གར་འདུས་པས་གཉིད་མཐུག་རིང་། །གཉིད་ཀྱི་འོད་གསལ་བཞོན་པའི་རླུང་གཡོས་ཏེ། །རྨི་ལམ་ལུས་ཀྱིས་ཡུལ་གཞན་ཕྱིན་ནས་ཀྱང་། །སྔ་མའི་ལུས་དང་འབྲེལ་བ་མ་ཆད་པས། །སླར་ཡང་འཇུག་ཅིང་སད་མི་རྒྱུད་གཅིག་པས། །རྨི་ལམ་བཟང་ངན་འབྲས་བུ་སད་དུས་མྱོང་། །སད་མི་བདེན་རྫུན་ཁྱད་མེད་སྒྱུ་འདྲར་མཚུངས། །ཞེས་པ་ལྟར། སྔགས་ལུགས་ལ་རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་དང་བར་དོ་སྒྱུ་མ་ཟེར་བ་བཞིན། བར་དོའི་ལུས་དང་། སྒྱུ་ལུས་ཀྱི་ལུས། རྨི་ལམ་གྱི་ལུས་གསུམ་ཧ་ཅང་འདྲ་བར་བཤད། དེར་བརྟེན་རྨི་ལམ་སྐབས་རྨི་ལམ་ལ་རྩལ་སྦྱངས། རྨི་ལམ་བཟུང་ནས་རྨི་ལམ་གྱི་ལུས་དེ་སྒྱུ་ལུས་ལ་ལངས་ཐུབ་པའི་སྦྱོང་བརྡར་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། རྨི་ལམ་དེ་ཟིན་པར་བྱེད་པ་ལ་ཐབས་གཉིས་ཡོད་པར་བཤད་དེ། མོས་པ་ཡིད་བྱེད་ཀྱིས་ཟིན་ཐུབ་པ་དང་། རླུང་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པ་སོགས་རྒྱས་པར་དུང་དཀར་གྲུབ་མཐའ་ན་གསལ།

 ༢ རྨི་ལམ་གྱི་སྟ་གོན་རིམ་པ། ཟླ་བ་ཡར་ངོའི་ཚེས་གཅིག་ལ། ཤ་ཆང་སྒོག་ཙོང་དང་ཕྱི་དྲོའི་ཁ་ཟས་སྤངས་ཏེ། དབེན་པའི་གནས་གཙང་དུ་ཐུབ་པའི་སྐུ་རིང་བསྲེལ་ཅན་མནྜལ་ཚོམ་བུ་དགུ་མའི་སྟེང་དུ་བཞུགས་སུ་གསོལ། མཆོད་པ་ཅི་འབྱོར་བཤམས། ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་རྒྱས་པར་སྒོམ་ལ། བར་ཆད་མི་འབྱུང་བའི་གསོལ་བ་བཏབ་སྟེ། འབྱུང་བོ་ལ་གཏོར་བསྔོས་དང་། མདུན་གྱི་ནམ་མཁར་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་གང་བར་མོས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་ཀར་སྔགས་ཕྲེང་བཀོད་དེ། དེ་ལ་དམིགས་ནས། ཨོཾ་བུ་དྷ་ཙུ་རུ་མ་ཙུ་རུ་ཀེ་སྭཱ་ཧཱ། ཞེས་བསྙེན་པ་འབུམ་ཕྲག་གཅིག་བྱ། དེ་ནས་ཟླ་བ་ཡར་ངོའི་ཚེས་གཅིག་ནས་བཟུང་སྟེ། སྔ་དྲོའི་ཆ་ལ་ཁྲི་ཚོ་རེ་བཟླས། ཕྱི་དྲོ་ཡང་ཅི་རིགས་བཟླས་ལ། ཉལ་ཁ་བརྒྱ་རྩ་གཅིག་བཟླས་ཏེ། ཆུ་གཙང་ལ་བཏབ་ནས་བཏུང་ངོ་། །ལྷག་མའི་ཁྲུས་བྱས་ལ་སླར་ཡང་མོས་པ་དང་། ཡན་ལག་བདུན་པ། གསོལ་བ་གདབ་པ་དང་། གཏོར་མ་གཏོང་བ་གོང་ལྟར་བྱ་ལ། ཐུབ་དབང་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་བར། གཞན་གྱིས་བར་མ་ཆོད་པར་རྨི་ལམ་བཟང་བོར་འདུན་པ་བཏང་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ལ་ལེགས་ཉེས་ཅི་བྱུང་བསྟན་དུ་གསོལ། ཞེས་གསོལ་བ་ཤུགས་དྲག་ཏུ་བཏབ་སྟེ། སེང་གེ་འགྱིང་སྟབས་ཀྱིས་གཉིད་ལོག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པས་རིགས་དྲུག་གི་སྒྲ་དང་རྟགས་མཚན་རྣམས་ལན་གཅིག་མ་བྱུང་ན། བསྐྱར་གྱིན་བྱའོ། །འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གྲུབ་ལ། ངན་འགྲོའི་རྟགས་རྣམས་ཤར་ན། ལུས་སྲོག་ལ་མི་བལྟ་བར་མི་དགེ་བ་སྤངས། དགེ་བ་བསྒྲུབ་བོ། །དཀར་བོ་ལྷ། ལྗང་ཁུ་མི། སེར་བོ་ལྷ་མིན། སྔོན་པོ་དུད་འགྲོ། དམར་བོ་ཡི་དྭགས། ནག་པོ་དམྱལ་བ་སོགས་མཐོང་ཐོས་རེག་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་མཚོན་ཏེ་ཤེས་པར་བྱའོ། །

གཞན་ཡང་། དབང་གི་སྟ་གོན་གྱིས་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་ཅིང་རྨི་ལམ་བརྟག་པར་གདམས་པའི་སྐབས་སུ། སྤྱི་རྒྱུད་ལས། ཀུ་ཤ་བཏིང་བའི་ས་གཞི་ལ། །ཤར་ཕྱོགས་སྔས་བསྟན་ཉལ་དུ་གཞུག །ཅེས་དང་། ས་ར་ཧས། ཀུ་ཤའི་སྟན་ལ་ཁྱོད་ཉོལ་ལ། །ནངས་པར་བཞིན་བཟང་རྣམས་ལོངས་ཤིག །སང་ནི་ནངས་པར་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས། །དཔལ་ལྡན་སངས་རྒྱས་ཐོད་པ་ཡི། །དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་མཐོང་ཞེས་བརྗོད། །ཅེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །

བོན་གཞུང་ནའང་ཡེ་རྗེ་སྨོན་པའི་རྨི་ལམ་ཞེས་པ་ཡོད་ལ། དེ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གནས་ལ་བརྟེན་ནས། ལྷ་བསྙེན་བསྒྲུབས་ཤིང་གཟའ་སྐར་འཕྲོད་སྦྱོར་ལེགས་པའི་དུས་བཟང་ལ་སྒུག་སྟེ་ཇུས་ཀྱི་ལེགས་ཉེས་སོགས་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །

༣ རྨི་ལམ་གཙིགས་པའི་དུས། རྨི་ལམ་ལ་བརྟག་པའི་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། ནད་ཀྱིས་གདུང་བ་དང་། འདུ་བ་འཁྲུགས་པའི་སྐབས་སུ་བརྟག་བྱ་མ་ཡིན་པ་ལས་གཞན། སྔགས་རིམ་ཆེན་མོར། རྨི་ལམ་ཡང་མཚན་ལ་ཆ་བཞི་ཕྱེས་པའི་དང་བོ་གསུམ་ལ་ངེས་པ་མེད་པས་ཆ་བཞི་བ་ལ་བྱ་སྟེ་གསུངས་པ་ལྟར། འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ལས། དང་བོ་ཐུན་གྱི་རྨི་ལམ་གང་། །བད་ཀན་ལས་བྱུང་ཤེས་པར་བྱ། །གཉིས་པར་གང་བྱུང་མཁྲིས་པ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ལ་ཡོད་སྨད་པ་ཡིན། །གསུམ་པར་རླུང་བྱུང་ཤེས་པར་བྱ། །བཞི་བ་བདེན་པར་འབྱུང་བ་ཡིན། །ཞེས་དང་། མ་ཅིག་ཟབ་མོའི་གཅོད་ཀྱི་དམིགས་འབུམ་ལས། མཚན་མོ་ཆ་གསུམ་དུ་ཕྱེས་པའི་ཐ་མ་ལ་གཙིགས་པར་བཤད་དེ། ནམ་གྱི་མཚན་མོ་ཐུན་གྱི་སུམ་ཆ་བགོས། །སྲོད་ཀྱི་སུམ་ཆ་སྔ་མའི་བག་ཆགས་ཡིན། །གུང་གི་སུམ་ཆ་བདུད་སྲིན་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན། །ཐོ་རངས་སུམ་ཆ་ཕྱིས་འབྱུང་གསལ་བྱེད་ཡིན། །དེ་ཡང་སྲོད་ལ་འབྱུང་རྣམས་ཕལ་ཆེར་ནི། །སྔར་བྱས་ལས་དང་ཞེན་པ་གནས་དང་གྲོགས། །ཟས་དང་ལྒིང་བརྗོད་ཉེ་དུ་མདུན་གྲོགས་སོགས། །ཉིན་མོ་གསུམ་ཚུན་དེ་ཡི་བག་ཆགས་འབྱུང་། །ཁྱད་པར་སེམས་ལ་ཆགས་པའི་བྱ་བ་ཡིན། །བག་ཆགས་བྱུང་བས་དེ་ཉིད་ཡང་ཡང་རྨིས། །ལ་ལ་ཚེ་རབས་སྔོན་མའི་བྱེད་པ་ཡིན། །དེ་ལ་ངེས་བཟུང་མི་འགྲུབ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་། །ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་གསུམ་ཆའི་དུས་ཚོད་ལ། །འདྲེ་དང་སྲིན་པོ་ལྷ་མིན་བདུད་ལ་སོགས། །རྒྱུ་བའི་ཕྱིར་ན་བཟང་ངན་ཅི་བྱུང་ཡང་། །དེ་རྣམས་རྩེ་གཅིག་འཁྲུག་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན། །དེ་ལ་ངེས་བཟུང་མེད་པར་མཁས་པས་བཤད། །ཐོ་རངས་ཁ་ཡི་ནམ་གྱི་གསུམ་ཆ་ལ། །བཟང་ངན་འབྲས་བུ་འབྱུང་ཕྱིར་བརྟག་པ་གཅེས། །ཞེས་སོ། །

༤ རྨི་ལམ་གྱིས་འབྱུང་འགྱུར་དོན་ཐོག་ཏུ་ཁེལ་ཚུལ། རྨི་ལམ་ལ་བརྟེན་ཏེ་འབྱུང་འགྱུར་གནད་དུ་ཁེལ་བ་བགྲང་གིས་མི་ལང་བ་ཡོད། དཔེར་ན། བསྟན་པ་དར་རྒུད། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆགས་འཇིག སེམས་ཅན་གྱི་བདེ་སྡུག སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་འཁྲུངས་འདས། དེའི་མཛད་འཕྲིན་སྐྱོང་ཚུལ་སོགས་སྔ་མའི་རྨི་ལམ་ལ་དཔར་བཏབ་པ་བཞིན་བྱུང་བའམ། ཡང་ན། དཔྱད་འབྲས་ལྟར་དོན་སྨིན་བྱུང་བ་རང་རེའི་དཔེ་དེབ་ཁག་ན་མང་དུ་བཀོད་ཡོད།

འདིར་རྨི་ལྟས་དོན་ཁེལ་བྱུང་བ་རེ་ཟུང་བརྗོད་ན། ༡༧༧༩ ལོར་དབྱིན་ཇིའི་ཐན་མཱ་སུ་ལེ་ཐུ་ཏུང་ཟེར་བའི་སྐུ་ངོ་ཞིག་གི་རྨི་ལམ་དུ་ཏག་ཏག་ཉིན་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་ཁོ་རང་འཆི་བ་རྨིས་པས། སེམས་མ་བདེ་བར་ཀུན་ལ་གསལ་བསྒྲགས་བྱས། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྨི་ལམ་ཙམ་ལ་སྙིང་བོ་མེད་ཅེས་སེམས་གསོ་གནང་། ཉིན་ཐ་མའི་དགུང་མོར་ཁྱིམ་དུ་གསོལ་སྟོན་བཤམས་ཏེ་སྐུ་མགྲོན་དང་ལྷན་དུ་རྨི་ལྟས་ངན་པ་བརྗེད་ཐབས་བྱས། ནམ་གུང་སླེབས་ལ་ཉེ་ཚེ་ཁང་བའི་ནང་དུ་འཆི་བདག་ལ་སྒུག་ཀྱང་། ནམ་གུང་ཡོལ་བ་དང་ཁོ་དགའ་སྟེ། ང་འཆི་བདག་ལས་རྒྱལ་ལོ་ཞེས་སྐད་བརྒྱབ་པས་གན་རྐྱལ་དུ་འགྱེལ་ཏེ་ཤི དུས་ཚོད་ཅུང་ཟད་ཡོལ་བ་དེ་ཡང་། དོན་དུ་བདག་པོའི་སེམས་ཁ་བདེ་སླད་གཉེར་བས་དུས་ཚོད་ཕྱེད་ཀ་སྔོན་ལ་བསྣུར་བ་རེད།

༡༨༨༣ལོའི་ཟླ ༨ པའི་ཚེས ༢༨ ཉིན་པོ་སི་ཏུང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཚགས་པར་རྩོམ་སྒྲིག་པ་སཱ་མུ་སིན་གྱི་རྨི་ལམ་དུ། ལྷོ་ཕྱོགས་རྒྱ་མཚོའི་གླིང་ཕྲན་ཙོ་ཝཱའི་འདབས་ནས་མེ་རི་གས་འབར་གྱིས་གནོད་སྐྱོན་ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་ཡི་གེ་བཀོད་དེ་ཅོག་ཙེའི་སྟེང་བཞག་ནས་ཡུལ་དུ་ལོག ཤུལ་དུ་སྤྱིའི་རྩོམ་སྒྲིག་པས་བྱུང་བ་དེ་དོན་དངོས་སུ་དགོངས་ནས་མྱུར་སྟབས་ཀྱིས་ཚགས་པར་དུ་བཀོད་ནས་བཀྲམས། ཕྱིས་སུ་རྨི་ལམ་དུ་ཤེས་ནས་དཀྲོགས་གཏམ་དུ་འགྱུར་དོགས་ནས། མགོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་མྱུར་སྟབས་ཀྱིས་འཚོགས་འདུ་བསྡུས་ནས། དེ་སེལ་ཐབས་ཀྱི་གྲོས་བསྡུར་བྱེད་པའི་བསྒང་ལ། གློ་བུར་དུ་ཚག་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་ལྷན་དུ་མེ་རི་གས་འབར་བྱུང་སྟེ། རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་སྡེ་བ་བརྒྱ་དང་རེ་གསུམ་བསྣུབས་ལ། མི་བཞི་ཁྲི་ལྷག་ཤི་བ་དང་། མཚོ་རླབས་དགུང་དུ་འཕྱུར་ཞིང་མི་རྣམས་ལ་གྲུ་ཉེས་མང་དུ་ཐེབས་སོ། །

དབྱིན་ཇིའི་སངས་ཉེ་ཟེར་བའི་བུད་མེད་ཅིག་གི་རྨི་ལམ་དུ། རྒན་མོ་ཞིག་མོའི་དྲུང་དུ་འོང་ནས་ཁྱེད་ཚང་གི་སྡོང་འོག་ན་འཇིགས་སུ་རུང་བ་ཞིག་གབ་ཡོད་ཟེར། གཉིད་སད་དེ་སྡོང་རྩ་སློག་པས། མི་མགོ་ཞིག་རྙེད་པས་དོན་དེ་སྲིད་གཞུང་ལ་ཡར་ཞུ་བྱས། དེ་ནི་ལོ་དུ་མའི་སྔོན་གྱི་མི་གསོད་གྱོད་དོན་ཞིག་ཡིན་ལ། ཤི་བོ་དེ་ནི་མིང་ལ་པོར་དན་སང་ཟེར་བའི་ཕྱུག་པོ་ཞིག་ཡིན་པར་ཐག་བཅད་ནའང་། ལག་དམར་ངོས་མ་ཟིན་པར་ཅི་བྱ་གཏོལ་མེད་དུ་གྱུར། ཡང་། ནུབ་ཅིག་བུ་མོའི་རྨི་ལམ་དུ་པོར་དན་སང་གསོད་མཁན་གྱི་ལག་དམར་ཁཱ་ཁི་རེད་ཟེར་བ་རྨིས་པས། སྲིད་གཞུང་གིས་བུ་མོའི་རྨི་ལམ་ལྟར་ཉེས་ཅན་འཛིན་བཟུང་བྱས་ནས་འདྲི་གཅོད་གནང་མཐར། ངས་པོར་དན་སང་ལ་སྒོར་མོ་བསྐྱིས་ནས་སྐྱིན་པ་སྟེར་མ་ཐུབ་པས། ཁོས་ཡང་ཡང་དེད་པས་ཐབས་རྡུགས་ཏེ་བསད་པ་ཁས་བླངས།

བྷོ་ལན་གྱི་ཇེ་ནཱ་ཁའི་བུད་མེད་མཱ་ནཱ་བྱ་བའི་ཁྱོ་ཀ འཛམ་གླིང་དམག་འཁྲུག་དང་བོའི་སྐབས་གཡུལ་དུ་ཞུགས་ནས་ལོ་འགར་ཁྱིམ་དུ་ལོག་རྒྱུ་མ་བྱུང་། བུད་མེད་དེའི་རྨི་ལམ་དུ་བཙན་རྫོང་ཞིག་རོ་ཞིག་གི་མདུན་དུ་འབྱོར་སྐབས། དེའི་ནང་ཁྱོ་ཀའི་སྐད་གློ་བུར་དུ་གྲག་བྱུང་བས། རྩིག་རོ་ཇི་ལྟར་བསལ་ཡང་ཁྱོ་ཀ་མ་རྙེད་པས་ཡི་ཆད་དེ། ཕྱིར་མི་ལོག་ཀ་མེད་བྱུང་བ་ཡང་ཡང་རྨིས། ཚུལ་དེ་ཨ་མ་དང་ཡུལ་མི་ཀུན་ལ་བཤད་ཀྱང་། རྨི་ལམ་ལ་བརྟག་བྱ་ཅི་ཡོད་ཅེས་དོ་སྣང་མ་བྱས། ཁོ་མོའི་དཀའ་སྡུག་ལ་མ་འཛེམ་པར ༡༩༢༠ ལོའི་ཟླ ༩ བའི་ཉིན་ཞིག་ཙི་ལོ་ཐའི་སྡེ་བར་སླེབས་སྐབས། དེའུ་འབུར་ཞིག་ན། རྨི་ལམ་གྱི་བཙན་རྫོང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོད་པ་རྒྱང་མ་ནས་མཐོང་བས། བྲེལ་སྟབས་ཀྱིས་རྒྱུགས་ཏེ་མི་རྣམས་ལ་རྒྱུ་མཚན་བཤད་དེ་རམ་འདེགས་སུ་བཅོལ་བས། ཀུན་གྱི་སྙིང་རྗེ་ངང་དང་ལེན་བྱས་ཏེ་རྩིག་རོ་སེལ་ཞོར་དུ། ཁ་ནས་མི་སྲིད་མི་སྲིད་བཤད་དེ། ཉིན་གཅིག་སློག་ཀྱང་ཅི་ཡང་མ་རྙེད། ཉིན་གཉིས་པར་རྩིག་རོ་ཕྱུང་སྐབས་ཁྱོ་ཀའི་སྐད་ཐོས་པས། ས་དོང་ཆེན་པོ་དེ་ལས་ཕྱིར་བཏོན་ཏེ་སྐད་ཆ་དྲིས་ཚེ། དམག་འཁྲུག་གི་སྐབས་ཕས་རྒོལ་གྱིས་བཙན་རྫོང་གཏོར་ནས་དོང་འོག་ཏུ་ཤོར་བས། ལོ་གཉིས་རིང་ཟས་ལྷག་ལ་ལོངས་སྤྱད་དེ་ད་ལྟ་ཟས་ཚར་ཡོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་བཤད་དོ། །གོང་གསལ་འདི་འདྲ་གསར་ཤོག་ཁག་ན་མང་དུ་ཡོད་ཀྱང་ཡིག་ཚོགས་ལ་འཛེམ་ནས་མ་བཀོད་དོ། །

༥ རྨི་ལམ་བརྟག་ཚུལ་དངོས། རྨི་ལམ་བརྟག་ཚུལ་དངོས་ནི། མ་ཅིག་ཟབ་མོ་གཅོད་ཀྱི་དམིགས་འབུམ་ལས་གསུངས་པ་འདིར་བཀོད་ན། རི་བོ་མཐོན་པོའི་རྩེ་ལ་འཛེག་པ་རྨི། །དེ་ནི་རང་ཉིད་ཆེན་པོའི་ས་ཐོབ་འགྱུར། །ཉི་མ་སྤྲིན་མེད་ཤར་ན་བདེ་སྐྱིད་འབྱུང་། །ལོ་ཏོག་འབྲུ་དང་རྩི་བཅུད་རྒྱས་པ་དང་། །ཟས་གོས་རྙེད་དང་གཏེར་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ། །འདི་དག་རྨིས་ཚེ་ངེས་པར་འབྲུ་ནོར་འབྱུང་། །གོས་བཟང་གྱོན་རྨི་གཞན་གྱིས་བསྔགས་ཤིང་བཀུར། །གོ་ཆ་གྱོན་རྨི་ནད་དང་གདོན་མི་ཚུགས། །ཞྭ་བཟང་གྱོན་རྨི་བླ་མ་དཔོན་ལ་བཟང་། །ཁང་བཟང་འདུག་ན་བཀྲ་ཤིས་དགེ་མཚན་འབྱུང་། །ལག་ན་མཚོན་འཁྱེར་ཕ་རོལ་དགྲས་མི་གནོད། །རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་ན་སྙན་གྲགས་ངོ་སོ་ཡོད། །ཆུ་བོར་བརྒལ་ན་ཕ་རོལ་བདེ་བར་སླེབས། །དེ་ནི་མཆོག་ཏུ་བཟང་བའི་ཅི་བསམ་འགྲུབ། །རོལ་མོ་རྔ་ཆེན་དུང་སོགས་བུད་ཅིང་བརྡུང་། །དེ་ཚེ་ངེས་པར་ས་སྟེང་སྙན་གྲགས་འགྱུར། །སེང་གེ་སྟག་དང་གྱི་ལིང་འབྲུག་ལ་སོགས། །ཞོན་ནས་གྱེན་རྒྱུགས་མཐོན་པོའི་ས་ཐོབ་འགྱུར། །ནོར་རྙེད་པ་དང་གཞན་གྱིས་བཀུར་བ་སོགས། །ཁྲི་ལ་འདུག་ན་དཔལ་འབྱོར་སྲིད་འཕེལ་ལོ། །རོ་ཞིམ་ཆུ་འཐུང་ཚེ་རིང་ཤིས་པར་འགྱུར། །མདོར་ན་སྡུག་པའི་གཟུགས་དང་རོ་ལྡན་ཟས། །སྙན་པའི་གཏམ་དང་མཐུན་གྲོགས་འཕྲད་པ་དང་། །ལེགས་པའི་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་རྨི་འགྱུར་ཞིང་། །སད་ཚེ་སེམས་བདེ་དགའ་བས་ཡིད་གཡོ་ན། །དེ་ཚེ་ངེས་པར་དགའ་བའི་འབྲས་བུ་འབྱིན། །བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་ནད་མེད་ནོར་འཕེལ་འགྱུར། །ཆོས་པ་འགའ་ཞིག་རྣལ་འབྱོར་བརྩོན་པའི་ཚེ། །ཡང་ཡང་གཡང་དུ་ལྷུང་བ་མཐོང་བ་དང་། །མཐོ་དམན་གྱེན་བཀན་ཅན་དུ་འགྲོ་བ་དང་། །ལམ་འཕྲང་ཤིན་ཏུ་དོག་པར་ཞུགས་པ་དང་། །མྱ་ངན་ཡིད་མུག་འཇིགས་པའི་ཕྱོགས་འགྲོ་རྨི། །དེ་ནི་རང་ཉིད་མཐོ་རིས་ཐར་བ་ལ། །འགྲོ་བའི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའི་རྒྱུ་མཐུན་ཡིན། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདོ་ལས་དེ་སྐད་གསུངས། །བུ་ཡུག་འཚུབ་དང་འདམ་རྫབ་བརྒལ་ཞིང་བྱིང་། །མི་གཙང་སར་རྒྱུགས་དྲི་ཅན་གོས་གྱོན་སོགས། །མི་གཙང་འགོས་དང་མི་གཙང་འབག་པ་དང་། །གྲིབ་དང་མི་གཙང་རྙེད་པ་འབྱུང་བ་ཡིན། །གསེར་གྱི་བྱེ་མ་མང་དུ་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །རྟ་བོང་སྒ་མེད་ཞོན་དང་གཅེར་བུ་སོགས། །སྔར་བསམ་ལས་ལ་གཤོལ་བའི་ཕྱི་ཐལ་ཡིན། །གོས་གོན་གོང་བ་མེད་པ་ངུ་བ་དང་། །ཞྭ་མེད་མེ་ལོང་བལྟ་དང་གུང་སེང་འགྲོ། །དེ་ནི་མྱ་ངན་འབྱུང་བའི་རྨི་ལམ་ཡིན། །གོས་ཧྲུལ་གྱོན་དང་མི་གཙང་ཟ་དང་འཐུང་། །ལུས་ལ་སྲོག་ཆགས་འབྱར་དང་སྤྱང་ཀི་སོགས། །སྲོག་ཆགས་ཀྱིས་བཟུང་བྲོ་ནད་འབྱུང་བར་བཤད། །ནས་ཡོད་སྲན་མ་སྣོད་སྟོང་མང་བོའི་ཚོགས། །མདའ་དང་གཞུ་ཡི་དུམ་བུ་རྨི་བ་སོགས། །མྱུར་དུ་མི་ཁ་འབྱུང་བའི་རྨི་ལམ་ཡིན། །ལུས་ལ་མདའ་མཚོན་ཟུག་དང་དམག་གིས་དེད། །ཤྭ་འོད་མེ་འཐོར་ཐོག་སེར་འབབ་པ་དང་། །དོང་དུ་འགྲོ་སོགས་གཞན་གྱི་ཕུར་ཁ་གནོད། །ལུས་བཅིངས་པ་དང་ས་འོག་འགྲོ་བ་དང་། །བཙོན་དུ་བཟུང་ཞིང་མགོ་ལུས་ཆོད་པ་རྣམས། །རྦད་འདྲེ་གནོད་དང་མནན་གཏད་བྱུང་བ་ཡིན། །གཅེར་བུར་བོང་ཞོན་ལྷོ་ཕྱོགས་འགྲོ་བ་དང་། །མེ་ཏོག་དམར་བོ་ཤ་སྟག་རྨི་བ་སོགས། །ཚེ་ཡི་བར་ཆད་འབྱུང་བའི་སྔ་ལྟས་ཡིན། །གཞན་ཡང་མི་ཧྲེང་དཀར་དང་བྱ་དཀར་ལྡིང་། །གངས་རི་ལ་སོགས་ལྷ་ཡི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན། །ལྷ་ཁང་རྙིང་བ་ལྡེར་ཚོ་ཞིག་པ་དང་། །ཝ་དང་བུ་ཆུང་ལ་སོགས་འགོང་བོ་ཡིན། །སྦྲུལ་དང་སྦལ་བ་ས་བདག་སྣ་ཚོགས་དང་། །བུ་མོ་སྔོ་སངས་ནེའུ་གསིང་ལ་སོགས་པ། །རྨིས་ཚེ་དེ་ནི་ཀླུ་ཡི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན། །བྲག་དང་རྩི་ཤིང་རྟ་བ་དམག་མི་སོགས། །རྨིས་ཚེ་དེ་ནི་བཙན་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན། །བྱིས་པ་ཐལ་མདོག་རྨད་དུ་བྱུང་བ་དང་། །བྲག་རོང་ལ་སོགས་ཐེའུ་རང་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན། །བནྟེ་བོང་བུ་སྤྲེའུ་བྱི་ལ་རྟ། །ཁྱི་སོགས་རྨིས་ཚེ་རྒྱལ་བོའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན། །དེ་རྣམས་ཟས་སྟེར་མཐུན་པར་སྨྲ་བ་དང་། །རྒོད་ཅིང་བལྟ་བ་དགའ་བའི་མཚན་མར་འགྱུར། །འཇིགས་པའི་གཟུགས་སྟོན་སྡིག་ཅིང་ཁྲོ་བ་སོགས། །མི་དགེའི་མཚན་ལྟས་ཡིན་ཞེས་མཁས་པས་གསུངས། །བག་ཆགས་མེད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་ཡ་མཚན་པའི། །རྨི་ལམ་བྱུང་ཚེ་སད་དུས་སེམས་དགའ་བ། །དེ་ནི་ངེས་པར་དགེ་འབྲས་བཟང་བོ་འབྱིན། །སད་ཚེ་མི་དགའ་མི་དགེ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །འཇིགས་ཤིང་སྐྱི་གཡའ་བདུད་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན། །ཡང་བསྐྱར་དུ་ཡང་མཚར་ཅན་རྨི་བའི་ཚེ། །དེ་ནི་སྔགས་ཀྱི་མཐུ་འམ་སྡེ་བརྒྱད་ཀྱི། །ཆོ་འཕྲུལ་གཉིས་སུ་ངེས་ཕྱིར་ལེགས་པར་བརྟག །དེ་ཡིས་མཚོན་ནས་ཤེས་རབ་ལྡན་པས་འབྱེད། །སྒོམ་སྒྲུབ་བྱེད་ཚེ་ལྒིགས་བམ་རྙེད་པ་རྨིས། །མཁའ་ལ་འགྲོ་དང་ལྗོན་ཤིང་འཛེག་པ་དང་། །ཚིགས་བཅད་འཆད་རྩོད་འདྲི་བའམ་སྤོབས་པ་འཐོབ། །ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་བག་ཕེབས་སྐྱེད་མོས་ཚལ། །མེ་ཏོག་འབྲས་བུ་ལྗོན་ཤིང་ལོ་འདབ་རྒྱས། །རོལ་མོ་འབུད་དཀྲོལ་སྒྲ་སྐད་ཐོན་པ་དང་། །རལ་གྲི་རིན་ཆེན་ལ་སོགས་ལག་ན་ཐོགས། །མཛེས་པའི་གོས་གྱོན་དགའ་བའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན། །རང་གི་དགེ་སྦྱོར་གནད་དུ་འགྲོ་བའི་རྟགས། །སྔོན་དུ་མ་མཐོང་ཡུལ་ལྗོངས་ཁང་བཟང་སོགས། །བལྟ་ཞིང་ཡིད་འོང་བུ་དང་བུ་མོ་ཡིས། །འཛུམ་སྟོན་མེ་ཏོག་འབྲས་བུ་བཟའ་བཏུང་བྱིན། །རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཆེ་ཕྲ་འབྱུང་བའི་ལྟས། །གྲུ་བོ་བཅོས་དང་ཟམ་པ་འཛུགས་པ་དང་། །བུམ་པ་གང་རྙེད་དོར་བ་རྙེད་པ་དང་། །ཟླ་ཉི་ཤར་དང་མུན་པ་སངས་པ་རྨིས། །ཕན་ཐོགས་གྲོགས་སམ་ཡང་ན་གདུལ་བྱར་བཟང་། །སྤྲིན་ལས་ཆར་འབེབས་ཆབ་ནང་སྡོད་པ་དང་། །ཆུ་ཆེན་གློ་བུར་འབབ་རྣམས་རྙེད་པ་འབྱུང་། །འཆི་ལྟས་རྨི་ལམ་ངན་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ། །བུད་མེད་ནག་མོ་རྒྱུ་ལྟོ་དྲལ་བ་རྨིས། །རྒྱ་སྐྱེགས་ཐལ་བ་མཆོད་རྟེན་རི་འཛེག་རྨི། །རྔ་མོང་ཁ་ལྷོར་བོང་བུ་ཁ་ཤར་དང་། །སྤྲེའུ་ཁ་བྱང་བལྟས་ནས་ཞོན་ནས་འགྲོ། །གོས་དམར་གྱོན་དང་མེ་ཏོག་དམར་བོ་འཐུས། །ཐང་ལ་འགྲོ་དང་ཐོད་བཅིངས་རྨིས་པ་འཆི། །གཤིན་དང་མཉམ་པོར་ཆང་འཐུང་གར་བྱེད་པ། །དེ་དག་འཆི་ལྟས་རྨི་ལམ་བརྟག་པའོ། །

ཡང་དཔུང་བཟང་གི་རྒྱུད་ལས། མཚན་མོ་ཉལ་ནས་རྨི་ལམ་འདི་དག་མཐོང་། །ཁང་བཟང་ལྗོན་ཤིང་རྒྱལ་མཚན་སེང་གེ་རྟ། །རི་བོ་ཤིང་རྟ་གྲགས་ལྡན་སྤྲིན་དང་ཀླུ། །སྟག་དང་བསེ་དང་གླང་ཆེན་ཁྱུ་མཆོག་ལ། །རྨི་ལམ་ལ་ནི་དགའ་བས་ཞོན་པ་དང་། །མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་དྲི་དང་གོས་རྣམས་དང་། །ཤ་ཆང་ཉ་དང་འབྲས་བུ་ལྒིགས་བམ་དང་། །ལྷ་ཡི་གཟུགས་དང་ཨུཏྤལ་དམར་བོ་དང་། །ཤིང་རྟ་གང་བ་འམ་བ་བཞོན་བེའུ་ཕྲུག་ཅན། །གདུགས་དཀར་བསིལ་ཡབ་ལྷམ་དང་རལ་གྲི་དང་། །རྔ་ཡབ་གསེར་ཡུ་ཅན་དང་ཕྲེང་བ་དང་། །ནོར་བུ་མུ་ཏིག་ཉ་ཕྱི་དུང་དང་དངུལ། །བུད་མེད་གཟུགས་བཟང་བ་དང་བུ་མོ་དང་། །རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་སྤྲས་པའི་རྒྱན། །མལ་སྟན་དཀར་བོ་བཏང་ན་རྙེད་པ་དང་། །ཐོ་རངས་ཁ་ནི་ཆུ་བོ་ཆུ་ཀླུང་དང་། །འབབ་ཆུ་རྒྱ་མཚོའི་ངང་བ་རྫིང་བུ་དང་། །ལུ་མ་ལ་ནི་འཐུང་ཞིང་རྐྱལ་མི་དང་། །རང་ན་ཁྲག་གིས་ལུས་ལ་ཁྲུས་བྱེད་པའམ། །ལྷ་ཁང་མཆོད་རྟེན་འདུག་ནས་རྒྱལ་བའི་གཟུགས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་རང་སངས་རྒྱས། །ཟག་མེད་དགེ་འདུན་དགེ་སློང་དགེ་སློང་མ། །དགེ་བསྙེན་རྣམས་དང་ས་བདག་ལྷ་རྣམས་དང་། །མཆོད་གནས་བྲམ་ཟེ་ཡིད་འོང་སྐྱེས་བུ་དང་། །མ་དང་མི་མཆོག་ཕྱུག་ཅིང་འབྱོར་བ་གཉེན། །ཕ་མ་མཛའ་བཤེས་གཉེན་དང་གནོད་སྦྱིན་དང་། །གྲུབ་པའི་ལྷ་དང་ན་ཆུང་ཚོགས་དག་དང་། །ཅི་སྟེ་ཉི་མ་ཟླ་བ་ཟ་བ་དང་། །ས་ཡི་ནང་འགྲོ་ས་བོན་ཀུན་འཐུ་དང་། །མི་ལ་རྫི་ཞིང་ཤ་ནི་ཟ་བ་དང་། །ལུས་ཀྱི་ནང་དུ་བུད་མེད་ཞུགས་པ་མཐོང་། །རྨི་ལམ་བཟང་བོ་འདི་དག་མཐོང་བ་དང་། །ཞེས་དང་།

ཕྱག་རྡོར་དབང་བསྐུར་བའི་རྒྱུད་ལས། པདྨའི་སྟེང་ན་འདུག་པ་མཆོག །བཟུང་དང་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་ཏེ། །རྒྱ་མཚོ་མཐོང་བ་རྨི་བ་དང་། །རྐྱལ་དང་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་མཐོང་བའི་སྙིང་དགའ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱོབ་རྣམས་དང་། །འཇིག་རྟེན་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་། །ཉན་ཐོས་དག་དང་གང་མཁས་དང་། །དེ་དག་མཐོང་ཞིང་སྙིང་དགའ་བའོ། །མི་ཡི་ཕུང་བོ་གྲགས་པ་དང་། །བ་གླང་ཁྱུ་མཆོག་གླང་ཆེན་གྲགས། །རྟ་ནི་དཀར་བོ་གང་གྱུར་དང་། །དེ་དག་མཐོང་དང་ཞོན་པ་དང་། །བ་གླང་ཁྱུ་ཡང་ཤིས་པ་ཡིན། །བྲམ་ཟེ་དང་ནི་རྒྱལ་རིགས་དང་། །རྒྱལ་བོ་དགེ་བར་གྲགས་པ་དང་། །སྡུག་པའི་གཉེན་དང་གྲུ་བ་དང་། །ཉི་མ་དང་ནི་ཟླ་བ་དང་། །དེ་དག་མཐོང་ན་ཤིས་པར་འགྱུར། །རྨི་ལམ་སྨྲ་ཞིང་གཏམ་ཟེར་དང་། །རང་གི་མགོ་བོ་གཅོད་པ་དང་། །ཤ་ཆེན་ཟ་བར་བྱེད་པ་དང་། །ཁྲག་གིས་ཁྲུས་ཀྱང་བྱེད་པ་དང་། །དེ་བཞིན་མི་གཙང་བྱུག་པ་དང་། །ཞོ་དང་འབྲས་ཆེན་ཟ་བ་དང་། །ཆང་ཡང་འཐུང་བར་བྱེད་པ་དང་། །སྐྲ་བྲེགས་པ་ནི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །སོ་ཡང་ལྟུང་བར་བྱེད་པ་དང་། །དུར་དང་ཤིང་ནི་ནྱ་གྲོ་དྷ། །དེ་ལ་འཛེག་པ་ཤིས་པར་འགྱུར། །ལེགས་སོ་བུ་ཞེས་བློ་ལྡན་ཞེས། །སྒྲ་ནི་དེ་སྐད་ཐོས་པ་དང་། །ཡིད་དུ་འོང་བའི་བུད་མེད་ལ། །ཟིན་སོ་ཉལ་བོ་བྱེད་པ་དང་། །ཚངས་པ་དྲག་པོ་ཉི་མ་དང་། །ཁྱབ་འཇུག་དང་ནི་ཟླ་བ་དང་། །ལུས་ངན་བོ་དང་ནོར་སྦྱིན་དང་། །བརྒྱ་བྱིན་དང་ནི་ཆུ་ལྷ་དང་། །དེ་དག་མཐོང་ངམ་སྨྲ་བ་དང་། །འབེལ་གཏམ་བྱེད་ན་ངེས་པར་འགྲུབ། །གཞན་ཡང་དེ་ལྟའི་རྨི་ལམ་གང་། །དངོས་གྲུབ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཟུང་། །ཞེས་གསུངས་ལ།

བཀག་པའམ་རྨི་ལམ་ངན་པ་ནི། ཕྱག་རྡོར་དབང་བསྐུར་བའི་རྒྱུད་ལས། རྨི་ལམ་དེ་ལས་ཟློག་པ་དག །འཇིགས་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་མི་བྱ། །ས་ལ་རྒྱུགས་དང་མཆོངས་པ་དང་། །གར་བྱེད་པ་དང་གླུ་ལེན་དང་། །རྒོད་དང་བོང་བུ་རྔ་མོང་ལ། །ཞོན་པ་ཤིན་ཏུ་ངན་པ་ཡིན། །འབྲུ་མར་གྱིས་ནི་ལུས་སྐུད་དང་། །གཅེར་བུ་དག་དང་སྨྲ་བ་དང་། །ཞར་བ་འཐེང་བོ་སྒུར་བོ་དང་། །མི་ལྐུགས་རྣམས་དང་འཕྲད་པ་དང་། །ཕག་རྣམས་དང་ནི་ཁྱི་རྣམས་དང་། །བོང་བུ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། །མ་ཧེ་རྔ་མོང་ཅེ་སྤྱང་དག །རྨི་ལམ་མཐོང་བ་རྟག་ཏུ་སྨད། །རྩེ་གཉིས་རྩ་གསུམ་གདེངས་ཐོགས་དང་། །མིག་དམར་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པ་དང་། །གཅེར་བུ་དག་དང་སྣ་ལེབ་དང་། །སྡིགས་མོ་བྱེད་པའི་འཇིགས་བྱེད་དང་། །མདོག་ནག་མི་བཟད་ཆེན་པོ་དང་། །གོས་སྔོན་གཟུགས་བྱད་མི་སྡུག་པ། །སུ་ཡི་རྨི་ལམ་རྨིས་པ་ཡིས། །དེ་ལ་དངོས་གྲུབ་ཡོད་མི་འགྱུར། །ཟུངས་ཤིག་རྒྱོབས་ཤིག་ཆོམས་ཤིག་ཅེས་པའམ། །ཟོ་ཞིག་ཅེས་པའི་མི་བཟད་སྒྲ་དྲག་པོ། །འཇིགས་བྱེད་ཁྲོ་བོ་ཐོས་པ་དང་། །ཕུང་དང་མ་རྙེད་ཐོས་པ་དང་། །བྱ་རྒོད་བཞད་དང་བྱ་དཀར་དང་། །འུག་པ་བྱ་རོག་བྱི་ལ་དང་། །བྱི་བ་སྡིག་པ་སྲེ་མོང་སྦྲུལ། །གང་དག་གཞན་ཡང་སྐྱེ་བ་འདུག །དེ་དག་རྨི་ལམ་མཐོང་གྱུར་རམ། །རེག་པར་གྱུར་ན་མི་དགེའོ། །ཞེས་དང་།

དཔུང་བཟང་གི་རྒྱུད་ལས། དེ་བཞིན་སྟག་དང་སེང་གེ་ཁྱི་དང་ཕག །བོང་བུ་རྔ་མོང་བྱི་བ་ཤ་ཟ་དང་། །བྱ་རྒོད་འུག་པ་སྐྱར་མོ་མིའུ་སྦྲུལ། །གཅེར་བུ་ཐལ་རིས་ཅན་དང་མི་ནག་པོ། །ཁྲོན་སྐམ་ཐོད་པ་རུས་གོང་ཕུང་བོ་དང་། །ལྕགས་དང་གཏོར་ཁུང་མི་གཙང་ཁ་རུལ་དང་། །ཁ་བཞིན་བསྒྱུར་ཞིང་རལ་གྲི་མདུང་ཐོགས་དང་། །རྨི་ལམ་འདི་རྣམས་མཐོང་བའི་མི་ཡང་བརླག །ཅེས་སོ། །

ཡང་། ཨོ་རྒྱན་པད་མས་མཛད་པའི་འཆི་རྟགས་བླ་བསླུ་ལས། གཅེར་བུར་འགྲོ་བ་དང་། ཐང་ཆེན་དུ་འགྲོ་བ། དགྲས་འཁྲིད་པ་དང་། ལུང་སྟོང་དུ་འཁྱམས་པ། རང་གི་གོས་གཞན་གྱིས་བཤུ་བ། སྙིང་མི་དགའ་བར་འགྲོ་སྙིང་འདོད་པ། ལུས་པོ་ཕྱིད་པ། སྔར་ལས་སྟོབས་ཞན་པ་སོགས་རྨིས་ན་བླ་འཁྱེར་བའི་རྟགས་སུ་བཤད་ལ།

ཡང་། མཁས་གྲུབ་ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས། རྨི་ལམ་དུ་སྤྲེའུ་དམར་པོས་ཤར་དུ་ཁྲིད་པ། བུད་མེད་དམར་མོ་མང་བོ་ལུང་བ་དམར་བོའི་ནང་དུ་འགྲོ་བ། མི་ནག་པོས་དབང་མེད་ཁྲིད་པ། མགོ་བཅད་པ་དང་དོན་སྙིང་འདོན་པ། དགེ་སྦྱོར་གྱི་འཕྲོ་མི་ཟིན་པར་ཡུལ་དུ་འདུག་སྙིང་མི་འདོད་པ། མིག་གི་འོད་ཀོར་ཉམས་པ། མི་གཤིས་གོ་ལོག་པ། རྣ་བའི་སྒྲ་ཆད་ན་རླུང་ཉམས་པའི་རྟགས་ཡིན་པས་ཞག་བཞི་ནས་འཆི། ལུས་ཀྱི་སྤྱི་བོ་རླངས་པ་མེད་ན་རྩ་ཉམས་པའི་རྟགས་ཡིན་པས་ཞག་གསུམ་ནས་འཆི་ལྟས་ཡིན་པར་གསུངས་པ་དང་། ཁྱུང་ནག་གི་བསྙེན་སྒྲུབ་སྐབས་སུ། མཛེ་སོས་པའི་རྟགས་སུ། མན་ངག་བཀའ་བརྒྱ་མ་ལས། ཐུབ་པའི་རྟགས་སུ་ཉམས་སྣང་དང་། །རྨི་ལམ་དུ་ནི་ཉ་སྦལ་ལྕོང་། །སྦྲུལ་དང་སྡིག་པ་སྡོམ་ལ་སོགས། །བཟུང་ཞིང་བསད་དང་ཟོས་ཤིང་ཕྱག །ཆུ་སྐམ་པ་དང་ནགས་ཚལ་བསྲེགས། །དེ་སོགས་བྱུང་ན་ཐུབ་རྟགས་ཡིན། །གསུངས་སོ། །

གཞན་ཡང་། རྨི་ལམ་དུ། ཟས་ངན་སྐྱུགས་པ་དང་། ཞོ་དང་འོ་མ་སོགས་འཐུང་བ་དང་སྐྱུགས་པ་དང་། ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་མཐོང་བ་དང་། ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་དང་། མེ་འབར་བ་དང་། མ་ཧེ་དང་མི་ནག་པོ་ཐུལ་བ། དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་མའི་དགེ་འདུན་མཐོང་བ་དང་། འོ་མ་འབྱུང་བའི་ཤིང་དང་། གླང་བོ་དང་ཁྱུ་མཆོག་དང་རི་དང་སེང་གེའི་ཁྲི་དང་། ཁང་བཟང་གི་སྟེང་དུ་འཛེག་པ་དང་། ཆོས་ཉན་པ་རྨིས་ན། སྡིག་པ་འདག་པའི་མཚན་མ་ཡིན་པར་སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་གཟུངས་ལས་གསུངས་སོ། །

ཡང་། བར་ཆད་འབྱུང་བའི་རྨི་ལྟས་ནི། སྒོ་གསུམ་བག་མི་ཕེབས་པ། རྨི་ལམ་དུ་སྟག་གཟིག་སེང་གེ་ཁྱི་ཕག་བོང་བུ་མ་ཧེ་རྔ་མོང་ཅེ་སྤྱང་བྱི་བ་སྡིག་པ་སྲེ་མོང་སྦྲུལ་བྱི་ལ་བྱ་རྒོད་འུག་པ་བཞད་བྱ་རོག་སྐྱར་མོ་རྣམས་དང་། མི་ཐང་ཧྲུལ་བོ། མི་ནག་པོ་གཅེར་བུ་ཐལ་རིས་ཅན་དང་། བཞིན་བསྒྱུར་ཞིང་རལ་གྲི་ཐོགས་པ། བྲམ་ཟེ་མདོག་ནག་པོ། བཤན་པ་དང་། བྱིས་པ་ཐལ་སྐྱ། མི་རེངས་གཅེར་བུ་སོགས་མི་སྡུག་པའི་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཅན་དང་འཕྲད་པ་རེག་པ་གཏམ་སྨྲ་བ་རྒོལ་བ། ཁྲོན་པ་སྐམ་པོ། ཐོད་པ་དང་རུས་ཀོག་གི་ཕུང་བོ། ལྕགས་མང་བོ་དང་། ཁང་རུལ་སོགས་གདོན་གྱི་རྟགས་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །

ཡང་། ཏུན་ཧོང་ཡིག་རྙིང་ལས། ལུས་པོ་གཅིན་སྐྱག་གིས་བརྫིས་པ་དང་། རང་དང་དུང་སྐད་གྲག་པ། འདུག་ཁང་མེ་ཤོར་བ་རྨིས་ན་རྒྱུ་ཐོག་ཏུ་རྒྱག་པའི་རྟགས་དང་། རྟ་དཀར་ཞོན་ནས་རྒྱུགས་ན། ཁ་རྗེ་རླུང་རྟ་དར་བ་དང་། གསེར་རྙེད་པ་དང་སྟག་སེང་ཁྱུང་འབྲུག་སོགས་ལ་ཞོན་པ་རྨིས་ན་བསམ་དོན་འགྲུབ་པའི་རྟགས། ཡང་། དངུལ་གྱི་ཅ་ལག་རྙེད་ན་ཁ་མཆུ་བྱུང་བ་དང་། སྒྲོན་མེ་སྦར་མ་ཐུབ་པ་རྨིས་ན་བསམ་དོན་མི་འགྲུབ་པ་དང་། ཁྱི་སྤྱང་སོགས་གཅན་གཟན་གདུག་པ་ཅན་གྱིས་སོ་བཏབ་ན། ན་ཚ་འབྱུང་བའི་ལྟས་སུ་བཤད་དོ། །

དེ་ལས་གཞན། ཉི་ཟླ་ཤར་བ་དང་རྟ་ཞོན་པ། གྱེན་དུ་རྒྱུགས་པ། དར་འཕྱར་དུང་འབུད་བྱས་ཏེ་ཁྲོམ་དུ་འདུག་པ་བསོད་ནམས་རྒྱས་པའི་རྟགས། དམག་དང་སེར་བ་བཟློག་པ། གཅན་གཟན་ཁ་ཆིངས་པ། ཕུར་བ་བཅག་པ། བཟློག་པ་གྲུབ་པའི་རྟགས། གོས་ངན་གྱོན་ཞིང་ཐུར་དུ་འགྲོ་བ། ལམ་ངན་འགྲིམ་པ་རྨིས་ཚེ་བསོད་ནམས་ཟད་པའི་རྟགས། ཚེ་ཚད་སྨྲ་བ་དང་བདུད་རྩི་དང་སིལ་ཏོག་ཟ་བ་ཚེ་འཕེལ་བའི་རྟགས། སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་སྐྱེས་པ། གཏེར་རྙེད་པ་དང་རིན་ཆེན་རྙེད་པ་ནོར་འཕེལ་བའི་རྟགས། རླུང་བཟུང་བའི་སྐབས་ཡིན་ན། ཉ་སྦྲུལ་གྱིས་དེད་པ་དང་མགོ་མཇུག་ཁྱུར་མིད་བཏང་ན་དབུ་མར་ཚུད་པའི་རྟགས། དུས་མིན་རྨིས་ན་བྱད་ཁ་ཟུག་པ་འམ་འཆི་ལྟས་ཡིན། གསེར་མང་དུ་རྙེད་པ་ནི་ཉམས་ལེན་སྐབས་ཡིན་ན་རྟོགས་པ་སྐྱེ། ནོར་སྒྲུབ་སྐབས་སུ་དངོས་གྲུབ་འབྱུང་། བྱ་ལས་སྒྲུབ་སྐབས་ཡིན་ན་ཕྱི་དལ་ཆེ། དུས་མིན་དུ་འཆི་རྟགས། དངུལ་མང་བོ་རྙེད་པ་རྨིས་ན་རྩ་རླུང་སྒོམ་དུས་ཡིན་ན་ཐིག་ལེ་འཕེལ། དེ་མིན་ངན་རྟགས་མང་བོ་ཞིག་བཟང་བོར་གྱུར་བའང་མང་སྟེ། ལུས་ནས་རྣག་ཁྲག་དང་སྐྱུགས་འགྲིམ་བྱུང་བ། རང་ལ་མེར་བསྲེགས་ནས་ཐལ་བ་རླུང་ལ་བསྐྱོན་པ། རང་ལུས་རང་གིས་གཏོར་བ། ལུས་བོ་བསྒྱུར་ནས་གློ་སྙིང་རྒྱབ་ཏུ་བསྐྱུར་བ་ཡང་ཉམས་རྟོགས་འཁྲུངས་པའི་རྟགས་སོ། །བསྙེན་སྒྲུབ་ཀྱི་སྐབས་སུ་སྐུ་འདྲ་ལེགས་པོ་མཇལ་ན་སྐུ་འགྲུབ་པ་དང་། ལྒིགས་བམ་དང་ཤོག་སེར་གཏེར་ནས་བཏོན་ན་གསུང་འགྲུབ་པའི་རྟགས། ཕྱག་མཚན་རྨིས་ན་ཐུགས་འགྲུབ་པའི་རྟགས་སོ། །

ཡང་། དབང་གི་སྟ་གོན་གྱི་སྐབས་དང་། བར་ཆད་འབྱུང་ལྟས། བསྙེན་སྒྲུབ་སྤྱིའི་དུས་སུ་དགེ་མི་དགེའི་རྨི་ལམ་གྱི་མཚན་ལྟས་བཟང་ངན་སོགས་ནི་འཇུ་མི་ཕམ་གྱིས། འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད། རྨི་ལམ་གྱི་རྒྱུད། དཔུང་བཟང་། ལེགས་གྲུབ། གསང་བ་སྤྱི་རྒྱུད། ཕྱག་རྡོར་དབང་བསྐུར། གསང་བ་འདུས་པ། ནག་པོ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་སོགས་ལས་འབྱུང་བ་བཏུས་བསྒྲིགས﹙ལྕགས་པར་པོད་བཅུ་དགུ་བ ༢༧༥ ན་གསལ﹚བྱས་ཏེ་བརྟག་པ་སྣ་ཚོགས་ནོར་བུའི་མེ་ལོང་ན་བཀོད་ཡོད་པས་ཞིབ་ཏུ་དེར་བལྟ་བར་བྱའོ། །

གཞན་ཡང་། རྨི་ལམ་ལ་དཔྱད་པ་ལ། བཀའ་འགྱུར་ལས་རྨི་ལམ་བསྟན་པའི་མདོ་དང་། འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད། གསོ་རིག རྣམ་ཐར། གཅོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྨི་ལམ་དཔྱད་ཚུལ་སོགས་མང་དུ་ཡོད་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན། རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་ལམུན་ལང་ཞོན་ཇེཞེས་པ་བོད་སྐད་དུརྨི་ལམ་གླིང་ཀའི་དཀའ་འགྲེལཞེས་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་བ་དང་། ཨ་རིའི་སི་ཐི་ཨིན་ལོ་བྷིན་ཞུན་དང་དབྱིན་ཇིའི་ཐང་མུ་ཁི་པོ་ཐི་གཉིས་ཀྱིས་བརྩམས་པའིརྨི་ལམ་བརྟག་མཛོདཅེས་པ་བོད་ཡིག་དང་ཡིག་རིགས་མང་བོ་བསྒྱུར་ཡོད་པ་སོགས་ཡོད་ཀྱང་ཡི་གེ་མང་བར་འཇིགས་ནས་མ་བྲིས་སོ། །

༦ རྨི་ལམ་གསལ་བར་སྟོན་པའི་གཟུངས་འགའ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལས་རྨི་ལམ་མཐོང་བའི་གཟུངས་ནི། ཨོཾ་མུ་ནི་ཙི་ནི་སྭཱ་ཧཱ། མུ་ཁེ་སེ་སྭཱ་ཧཱ། མོ་ཧ་ནི་སྭཱ་ཧཱ། དན་ཏི་རི་སྭཱ་ཧཱ། ཆོ་ག་ནི་ཆུ་ཁྱོར་བ་གང་ལ་བཟླས་པ་བྱས་ཏེ་འཐུང་ནས་དོན་བསམ་བཞིན་ཉལ་ན། ལག་ན་རྡོ་རྗེས་རྨི་ལམ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །

ཡང་། ཨོཾ་གྷུ་ཎ་ཊེ་ཤ་བ་ན་བི་ཤཱ་ཙི་སྭཱ་ཧཱ། སྔོན་དུ་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་བསྙེན་ལ། ཉལ་དུས་རུ་རྟའི་ལྡེ་གུར་ཉེར་གཅིག་བསྔགས་ཏེ། རྐང་ལག་ལ་བྱུགས་ནས་དོན་གང་ཡིན་ཡིད་ལ་བྱས་ཏེ་ཆུ་གཙང་བའི་ཕྱོགས་སུ་ཉལ་ན། དགེ་མི་དགེ་རྨི་ལམ་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ནོར་བུ་བཟང་བོའི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་ལས་ལྷ་མོ་ཤྲ་མ་ཎའི་རྨི་ལམ་མོ། །

ཡང་། འཇམ་དཔལ་དཔའ་བོ་གཅིག་གྲུབ་ཀྱི་རྒྱུད་ལས། ཨོཾ་ཤྲ་བ་ཎ་བི་ཤཱ་ཙི་ནི་མཎྚེ་སྭཱ་ཧཱ། ཁྲུས་བྱས་གོས་གཙང་བགོས་ལ་དབེན་པར་ཁྲི་བཟླས་ན་འགྲུབ་སྟེ། ཉལ་ཁར་རུ་རྟ་ལ་ལན་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བསྔགས་པས་གདོང་དང་རྐང་བ་གཉིས་ལ་བྱུགས་ན་རྨི་ལམ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་སྟོན། རྟག་ཏུ་བཟླས་ན་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་པའང་སྟོན་ནོ། །འདི་ལ་སྒྲུབ་ཐབས་ཆོ་ག་སོགས་ཡོད་ཀྱང་སྔགས་བཟླས་པ་ཁོ་ནས་ཀྱང་འགྲུབ་བོ། །

ཡང་། རྒྱུད་དེ་ལས། ཨོཾ་མུ་ཙི་ལི་སྭཱ་ཧཱ། མོ་ཧ་ནི་སྭཱ་ཧཱ། དན་ཏི་ལི་སྭཱ་ཧཱ། སྔགས་འདི་ཁྲི་བཟླས་ན་འགྲུབ་སྟེ། སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ནས། ལན་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བཟླས་པའི་ཆུས་གདོང་བཀྲུས་ཏེ་དགོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་མི་སྨྲ་བར་ཉལ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་གི་གཟུགས་སུ་མཐོང་ཞིང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །

ཡང་། རྒྱུད་དེ་ལས། ཨོཾ་པྲ་ཛྭ་ལ་ཧཱུཾ་ཕཊ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོའི་སྙིང་བོ་འདི་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་བཟླས་ན་འགྲུབ་སྟེ། གང་སྨྲོས་ཆོ་གས་དགེ་མི་དགེ་རྨི་ལམ་དུ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །

ཡང་། ཨོཾ་བུདྡྷ་ཙུ་མཱ་ཙུ་རུ་ཀེ་སྭཱ་ཧཱ། སྐུ་གདུང་བཅས་པའི་མཆོད་རྟེན་ནམ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཁྲི་བཟླས་ལ། ཅི་འབྱོར་མཆོད་པ་འབུལ། དེ་ནས་ཉལ་དུས་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བཟླས་ནས་གང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་སོགས་ཡིད་ལ་བསམ་སྟེ་ཉལ་ན་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བུདྷ་ཙུ་རུ་ཀེའི་སྐྱེ་བ་བརྟག་པ་འཇམ་དཔལ་དཔའ་བོ་གཅིག་གྲུབ་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་སོ། །

ཡང་། རྒྱུད་དེ་ལས། ཨོཾ་ན་མོཿསབྷ་ནཾ་ས་མྱ་ཀྶཾ་བུདྡྷ་ཀོ་ཊྭཱྃ་ནཱཾ་ཏ་ངྱ་ཐཱ། ཨོཾ་ཙ་ལེ་ཙུ་ལེ་ཙུནྡེ་སྭཱ་ཧཱ། བི་དྱ་སདྱ་བཱ་དི་ནི་པ་ར་དེ་ཀ་ཐ་ཡ་སྭཱ་ཧཱ། ལྷ་མོ་སྐུལ་བྱེད་མའི་སྔགས་འདི་བཟླས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་འམ་སྐུ་གདུང་གི་སྤྱན་སྔར་མཆོད་པ་ཅི་འབྱོར་ཕུལ་ལ། སྔགས་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བཟླས་པའི་ཆུས་གདོང་བཀྲུས་ནས་མི་སྨྲ་བར་ཉལ་ན་རྨི་ལམ་དུ་དགེ་མི་དགེ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོ། །

༧ རྨི་ལམ་ངན་པ་བཟློག་ཐབས། དབང་གི་སྟ་གོན་གྱི་ཐད། རྨི་ལམ་བརྟག་པ་གདམས་པའི་སྐབས་སུ། རྨི་ལམ་ངན་པ་བཟློག་ཐབས་ལ། གཏོར་མ་དང་། སྲུང་འཁོར་དང་། བཟླས་པ་དང་། གོ་ཆའི་ལྷ་འགོད་པ་དང་། གསོལ་བ་གདབ་པ་དང་། རྒྱན་དྲུག་བགོས་ནས་ལྷའི་ང་རྒྱལ་བྱ་བ་དང་། སྦྱིན་སྲེག་སྟེ། ཟློག་ཐབས་བདུན། བདེ་མཆོག་སྡོམ་འབྱུང་ལས་གསུངས་པ་དང་། གཞན་ཡང་། མར་མེ་མཛད་བཟང་བོས་བགེགས་མཐར་བྱེད་ཀྱིས་གཞོམ་པར་བཤད་པ་དང་། ཀླུ་བྱང་གིས་བདག་མེད་པའི་དོན་བསམས་ནས་སྦྱང་བར་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་། རྨི་ལྟས་ངན་པ་བཟློག་ཐབས་ལ། ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བེའུ་བུམ་ལས་འབྱུང་བ་རེ་ཟུང་བཀོད་ན། རྨི་ལམ་ངན་པ་དང་མཚན་མ་ངན་པ་དང་སྔགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་ཟབ་པ་གཙུག་ཏོར་འབར་བའི་གཟུངས་ནི། ན་མཿསནྟ་བུདྡྷ་ནཾ་ཨ་བྲ་ཏི་ཧ་ཏ་ཤཱ་ས་ནཱ་ནཱཾ། ཨོཾ་ཁ་ཁ་ཁཱ་ཧི་ཁཱ་ཧི་ཧཱུཾ་ཧཱུཾ་ཛྭ་ལ་ཛྭ་ལ་པྲ་ཛྭ་ལ་པྲ་ཛྭ་ལ་ཏིཤྛ་ཏིཤྛ་ཕཊ་ཕཊ། སརྦ་དུ་རྣི་མི་ཏེ་དུར་སྦ་བྣ་ཤིནྟ་ངྐུ་ཀུ་རུ་སྭཱ་ཧཱ། རྨི་ལམ་དང་ལྟས་ངན་སྲུང་བའི་གཟུངས་ཁྱད་པར་ཅན་གཞུང་དང་མན་ངག་གཏེར་མ་རྣམས་སུ་ཡང་བྱུང་བ། འབྱུང་བོ་ཐམས་ཅད་འདུལ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངའ་བདག་འདི་དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་སྔགས་རྣམས་སེམས་པ་དང་། གཟའ་དང་རྒྱུ་སྐར་མ་རུངས་པ་སོགས་དུས་ཀྱི་མཚན་མ་ངན་པ་དང་། རྨི་ལྟས་མཚན་ངན་སོགས་ལན་གཅིག་བཟླས་པས། ཞི་བ་སོགས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་དང་ལྡན་ལ་རྨི་ངན་སྲུང་བའི་སྔགས་སུ་འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ལས་གསུངས།

ཡང་། བཀའ་ལས། སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་སྔགས་འདི་ནི། །གཙུག་ཏོར་འབར་བ་ཞེས་གྲགས་ཏེ། །ལས་རྣམས་གང་དག་སྟོང་ཕྲག་དང་། །བརྒྱད་ཅུ་དང་ནི་དགུ་ཕྲག་ལྔ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལས་རྣམས་དང་། །བཀྲ་ཤིས་དཔལ་གྲགས་ཐམས་ཅད་བྱེད། །རྨི་ལམ་ངན་དང་མཚན་མ་ངན། །ལན་གཅིག་བཟླས་པས་སེལ་བར་བྱེད། །བགེགས་རྣམས་མ་ལུས་རབ་ཏུ་འཇིགས། །ཚེ་དང་བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །

ཡང་། རྨི་ལམ་ངན་པ་ལངས་ན་དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོ་མཆོད། རང་རྟ་ཕག་ཡབ་ཡུམ་དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོ་རིགས་བཞི་འཁོར་བཅས་གསལ། ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུཾ་ཧྲཱྀཿམ་ཧ་རི་ནི་ས་ར་ཙ་ཧྲི་ཡ། པ་ར་ཙཀྲ་ཧྲི་ཥྚི་ཨ་པ་ན་ཡ། རྨི་ལམ་ངན་པ་བཟློག་བྷྱོ། སྟོང་བཟླས་ཐལ་མོ་ལན་གསུམ་བརྡབ། རྨི་ལམ་འཁྲུལ་སྣང་བཟང་ངན་མེད་པར་སྒོམ། དེས་རྨི་ལམ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་བཟློག དེ་བཞིན་ལྟས་ངན་ལའང་ཁ་བསྒྱུར་བཟླས་པས་ཐུབ་སྟེ་མཁའ་འགྲོའི་ལས་ཚོགས་གཏེར་མ་ཟབ་བོ། །

ཡང་། རྨི་ལམ་ངན་ན་དེ་མ་ཐག་ལངས་ཏེ་ཁ་མལ་གཞུག་ཕྱོགས་ལ་གཏད། རང་ལྟས་ངན་བཟློག་པའི་རྒྱལ་མོའི་སེང་གེའི་གདོང་ཅན་མཐིང་ནག་གྲི་ཐོད་བསྣམས་པར་བསྐྱེད་ལ། ཨོཾ་མུ་རཾ་མུ་རཾ་ཐུམ་ཐུམ་རྨི་ལམ་ཐུམ་སྭཱ་ཧཱ། ཕྱག་གཡས་གནམ་དང་ཟླ་བ། གཡོན་ས་དང་ཉི་མར་བསམ་པའི་བར་དུ་རྨི་ངན་ལྟས་ངན་གཏོང་བའི་གནོད་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཐལ་བར་བརླག་པར་བསམ། ད་ལྟའི་རྨི་ལམ་ངན་པ་དེ་ཉིད་དགྲ་བགེགས་ཀྱི་སྟེང་དུ་བཟློག་བཟློག་བྷྱོ་བྷྱོ་སྒྱུར་སྒྱུར། ཞེས་ཐལ་མོ་གསུམ་བརྡབ་པ་རྨི་ལམ་ཇི་ལྟར་ངན་ཡང་བཟློག་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། །ཞེས་སོ། །

ལོ་རྟགས་དང་དུས་ལ་བརྟག་ཚུལ།

ལོ་རྟགས་བཅུ་གཉིས་ལས། དུས་ལ་སྦྱར་ཏེ་ལེགས་ཉེས་བརྟག་ཚུལ་དཔེར་ན། གླང་དུས་མིག་གཡོན་འགུལ་ངན་ཞིང་། གཡས་འགུལ་ན་གཞན་གྱིས་དྲན། བྱི་དུས་རྣ་གཡོན་ངུ་ན་བུད་མེད་ཀྱིས་དྲན། གཡས་ངུ་ན་བོར་སྟོར་གྱི་ངོ་། འབྲུག་དུས་རྣ་བར་ཚ་སྐྱེ་ན་ནོར་རྙེད། སྟག་དུས་གདོང་ཚ་ན་ཐག་རིང་གི་མགྲོན་པོ་དང་འཕྲད། སྤྲེལ་དུས་ལུས་ཀྱི་ཤ་འཁྲིག་ན་ཁ་མཆུའི་ངོ་། ཁྱིའི་དུས་སེམས་འཕར་ན་མི་ཆེན་མྱུར་དུ་སླེབས་པ། རྟའི་དུས་སྣ་སྦྲིད་ན་ཚོང་བ་ཡོང་ནས་སྟོན་མོ་བྱེད། ལུག་དུས་གྱོན་པ་སར་ལྷུང་ན་དམར་ངོ་འབྱུང་ཡང་སྐྱོན་མེད་པ་དང་། བྱའི་དུས་སླ་ངས་སྐད་འབྱིན་ན་ཐག་རིང་དུ་སོང་བ་འབྱོར། ཕག་དུས་ཐབ་ཀའི་མེ་ལྕེ་མཆེད་ན་ནད་འབྱུང་ཡང་སྐྱོན་མེད་པ་དང་། སྦྲུལ་དུས་ཁྱི་ཟུག་ན་གཉེན་ཡོང་དང་འཕྲིན་གྱི་ངོ་། ཡོས་དུས་སྐྱ་ཀ་གྲག་ན་ནོར་དང་ཟས་ཆང་འོང་བ་ཡིན།

བྱ་རོག་གི་སྐད་ལ་བརྟག་ཚུལ་ནི། ཐུན་དང་བོར་བྱ་རོག་གི་སྐད་གྲག་ན་རེ་འདོད་འགྲུབ། མེ་རུ་གྲག་ན་དགྲ་འོང་། ལྷོར་གྲག་ན་གྲོགས་པོ་འོང་། བདེན་གྲུབ་ཏུ་གྲག་ན་རྙེད་པ་འོང་། ནུབ་ཏུ་གྲག་ན་རླུང་ཆེན་ལྡང་། ཕྱི་རོལ་འགྲོ་དུས་རྗེས་ནས་གྲག་ན་བསམ་དོན་འགྲུབ། མདུན་དང་གཡོན། ཡང་ན། ཆུ་འགྲམ་དང་ནགས་ཚལ། བྲག་འགག་སོགས་སུ་གྲག་ན་ལམ་འགྲོ་བདེ། ཤ་ཟ་ཞོར་དུ་གྲག་ན་རྒྱུ་ནོར་འཁོར། ས་སྲོས་སུ་གྲག་ན་སང་ཉིན་འགྲོན་པོ་སླེབས། ཉི་ཤར་དུ་གྲག་ན་ཉིན་དེའི་བྱ་ལས་ལེགས་འགྲུབ་འོང་། ངན་ལྟས་སུ། རང་གི་མདུན་ལམ་དུ་གཤོག་པ་རྡེབ་ཞིང་བགྲོད་ལམ་བཀག་ན་རྐྱེན་ངན་འབྱུང་ཞིང་མདུན་ཕྱོགས་ཉེན་ཁ་ཆེ། ཕོ་རོག་གིས་སྐྲར་སོ་བཏབ་པའམ་བེམ་རོའི་སྟེང་དུ་བབས་ནས་གྲག་ན། མི་གྲོངས་པའི་རྟགས། སྡོང་གསེབ་ནགས་གསེང་ནས་གྲག་ན་དགྲ་ཟླས་ལྐོག་གསོད་བྱེད་པའི་ལྟས། ཁྱིམ་སྒོར་ཁ་འཁོར་ཏེ་གྲག་ན་ཁྱིམ་མིར་ན་ཚ་འབྱུང་བའི་ངོ་། སྔ་དྲོར་ཕོ་རོག་ཁྱུ་དང་ཁྱུ་བྱས་བྱས་ཏེ་འཕུར་ན་གནས་དེར་གོད་ཆག་དང་གནོད་འཚེ་ཡོང་བའི་རྟགས་སོ། །

ཡང་། བྱ་རོག་གི་སྐད་གྲག་ཚེ། མགོ་མཇུག་དང་གཡས་གཡོན་སྟོན་ཕྱོགས་ལ་བརྟག་ནས་འབྱུང་འགྱུར་བརྟག་པ་ནི། ནམ་ལངས་མགོ་བསྟན་གཏམ་སྙན་ཐོས། །མཇུག་བསྟན་བཙན་གྱི་གནོད་ངོ་ཆེ། །གཡས་གྲོག་གཡོན་གྱིས་དགྲ་ངོ་ཆེ། །ཉི་ཤར་མགོ་བསྟན་ལྷ་གསོལ་ཟེར། །མཇུག་བསྟན་བྱ་ལས་བཟང་ཞེས་ཟེར། །གཡས་དགྲ་གཡོན་བསྟན་ནད་ཡོང་ཟེར། །ཉི་དྲོས་མགོ་བསྟན་དགྲ་མེད་དང་། །མཇུག་བསྟན་གྲག་ཚེ་གྲོག་ཡོང་ཟེར། །གཡས་བསྟན་འགྲུལ་བ་དྲག་པོ་ཡོང་། །གཡོན་བསྟན་གྲག་ཚེ་བསམ་དོན་འགྲུབ། །ཉིན་ཕྱེད་མགོ་བསྟན་འགྲུལ་བ་ཡོང་། །མཇུག་བསྟན་ལྷ་ལ་གསོལ་མཆོད་ཟེར། །གཡས་བསྟན་དོན་བྱ་འགྲུབ་ཟེར་ཡང་། །ནད་པ་འཆི་ངོ་གཡོན་བསྟན་ན། །བྱིས་པའི་ཁ་སྨྲས་ཡོང་ཟེར་རོ། །ཕྱེད་ཡོལ་མགོ་བསྟན་བྱ་ལས་འགྲུབ། །མཇུག་བསྟན་ལྷ་སྲུང་བཟང་བོས་སྐྱོབ། །གཡས་བསྟན་བསམ་དོན་འགྲུབ་པ་དང་། །གཡོན་བསྟན་རང་ཉིད་མཐུན་གྲོགས་འཕྲད། །ཉི་ནུབ་མགོ་བསྟན་བྱ་ལས་འགྲུབ། །མཇུག་བསྟན་འཁོན་དང་ལས་བྱེད་ངན། །གཡས་བསྟན་ཐག་རིང་གྲོག་བྱེད་ཡོང་། །གཡོན་བསྟན་དམག་མིས་སྐྱོབ་ཟེར་རོ། །

བྱེ་བྲག་ཏུ་ཁྱི་ཟུག་པའི་སྐད་ལ་བརྟག་ཚུལ་ནི། བྱི་དུས་སུ་ཟུག་ན། བུད་མེད་ཀྱིས་རྩོད་པ་བྱེད། གླང་དུས་སུ་ཟུག་ན་སེམས་ལ་མི་བདེ་བ་སྐྱེ། སྟག་དུས་སུ་ཟུག་ན། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ངོ་། ཡོས་དུས་སུ་ཟུག་ན། ནོར་རྙེད། འབྲུག་དུས་སུ་ཟུག་ན། གཉེན་ཉེ་ཡོང་བ་དང་འཕྲིན་ཡིག་འབྱོར། རྟའི་དུས་སུ་ཟུག་ན། གསོལ་སྟོན་གྱི་ངོ་། ལུག་དུས་སུ་ཟུག་ན། བུད་མེད་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་གཞན་བསམ་པ་དང་། བོར་སྟོར་འབྱུང་། སྤྲེལ་དུས་སུ་ཟུག་ན། ཁྱིམ་གྱི་བུ་ཆུང་ལ་ངན། བྱའི་དུས་སུ་ཟུག་ན་གོ་ས་ཡར་འཕར་ཞིང་ཟས་གོས་ཀྱི་ལག་ཡོང་ཆེ། ཁྱིའི་དུས་སུ་ཟུག་ན་ཁ་མཆུ་དང་གནོད་པའི་ངོ་། །ཕག་དུས་སུ་ཟུག་ན་གཏུགས་གཤེར་གྱི་ངོ་ཡོད་པར་བཤད་དོ། །

ཡང་། དུས་ཚིགས་དང་སྦྱར་ཏེ་སྐྱ་ཀའི་སྐད་ལ་བརྟག་ཚུལ་ནི། བྱི་དུས་སུ་གྲག་ན། མགྲོན་པོ་སླེབས་པའི་བརྡ། གླང་དུས་སུ་གྲག་ན། ཤིན་ཏུ་བཟང་བའི་བརྡ། སྟག་དུས་སུ་གྲག་ན་གཏུགས་གཤེར་གྱི་ངོ་། ཡོས་དུས་སུ་གྲག་ན་ཟས་ཆང་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཡོང་བའི་བརྡ། སྦྲུལ་དུས་སུ་གྲག་ན། བཀྲ་ཤིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བརྡ། རྟའི་དུས་སུ་གྲག་ན། ནད་འབྱུང་བའི་བརྡ། ལུག་དུས་སུ་གྲག་ན། ཕྱུགས་འཕེལ་བའི་བརྡ། སྤྲེལ་དུས་སུ་གྲག་ན། དོན་བཟང་འཐོབ་པའི་བརྡ། བྱའི་དུས་སུ་གྲག་ན། མི་བདེ་བ་འབྱུང་། ཁྱིའི་དུས་སུ་གྲག་ན། རྒྱུ་ནོར་འདུ་ཞིང་བྱ་ལས་ལམ་འགྲོ་ཡོང་བའི་བརྡ། ཕག་དུས་སུ་གྲག་ན། འཁྲུག་ལོང་འབྱུང་བའི་བརྡའོ། །

དེ་ཡང་། ལོ་རྟགས་བཅུ་གཉིས་དེང་གི་དུས་ཚོད་དང་སྦྱར་ན། ནམ་གུང་བྱི་བ 23-1 ནམ་ཕྱེད་ཡོལ་གླང 1-3 ཐོ་རངས་སྟག 3-5 ནམ་ལངས་ཡོས 5-7 ཉི་ཤར་འབྲུག 7-9 ཉི་དྲོས་སྦྲུལ 9-11 ཉིན་ཕྱེད་རྟ 11-13 ཕྱེད་ཡོལ་ལུག 13-15 ཉི་མྱུར་སྤྲེལ 15-17 ཉི་ནུབ་བྱ 17-19 ས་སྲོས་ཁྱི 19-21 སྲོད་འཁོར་ཕག 21-23 འདི་ནི་དེང་སང་གི་དུས་ཚོད་དང་སྦྱར་བའོ། །

གཞན་ཡང་། ལག་པ་གཡས་འཁྲུག་ལག་ཡོང་དང་། གཡོན་འཁྲུག་བོར་སྟོར་བྱུང་བ། རྐང་པ་ཟ་འཁྲུག་བྱུང་བ་འགྲོ་འདུག་མང་བ་སོགས་བཤད་ཚུལ་ཧ་ཅང་མང་ངོ་། །དེ་ལས་གཞན། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་མོ་ཡིག་ལྡེའུ་དགུ་ལ་བརྟག་ནས་རྫས་ངོས་འཛིན་ཚུལ། མཚེར་སར་བརྟག་པའི་མཚེར་མོ། ཟས་མོ། རིལ་ནག་དགུ་བསྐོར་དང་། ལྡེའུ་བརྒྱད་བསྐོར། གེ་སེར་མགྱོགས་སང་། ཇག་མོ་ཙི་ཙི་དགུ་སྐོར། རྔོན་མོ་ཁྱི་ཤ་ལྟག་སྐོར། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རིལ་མ་དང་ཐེ་གེ་སོགས་ཀྱིས་བརྟག་པ་བྱེད་ཚུལ་ཡོད་དོ། །གཞན་རྩིས་རྒྱག་སྟངས་ཀྱི་སྐོར་ལའང་བཅུ་གསུམ་འཁོར་ཞག རྒྱ་ནག་ལྡེའུ་སྐོར། སྤང་རྒྱན་ལོ་མའི་རྩིས། གསེར་གཡུ་དུང་གི་ལོ་མ་ཅན་གྱི་རྩིས། ནད་རྩིས་ཐང་ཤིང་རིང་མོ། ཚེ་རབས་ལུས་རྩིས། གེགས་རྩིས་ཞེ་བདུན་མ། གཤིན་རྩིས། བག་རྩིས་སོགས་དབྱེ་སྒོ་དང་། རྩི་སྟངས། ལྡེའུ་བཀྲམས་ཚུལ་སོགས་མང་དུ་ཡོད་ཀྱང་ཞིབ་ཏུ་ཤེས་འདོད་པ་དག་གིས་རྩིས་གཞུང་དག་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །

 

ལེའུ་བཅོ་ལྔ་བ། དམངས་སྲོལ་གྱི་སྐོར།
ཁ་བཏགས།

༡ ཁ་བཏགས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས། ཁ་བཏགས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ནི། ཁ་ཅིག དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྒྱུད་ལས། དྭངས་ཤིང་རྣམ་བཀྲ་དབང་བོའི་གཞུ་ལྟ་བུ། །ལུས་ལ་རེག་པས་བདེ་སྟེར་ལྷ་ཡི་གོས། །ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པར་ཏིང་འཛིན་གྱིས་སྤྲུལ་ཏེ། །དགྱེས་པ་བསྐྱེད་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འབུལ། །ཞེས་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་མང་བོ་ན། ཚོགས་ཞིང་གི་ལྷ་དང་མཆོད་ཡུལ་ལ་ན་བཟའ་འབུལ་བ་འདིར་ཁུངས་སུ་བྱས་ཏེ། ཕྱིས་སུ་ཆོས་ལུགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོའི་ཁྲོད་ཁ་བཏགས་འབུལ་སྲོལ་དར་བར་བཤད་པ་དང་།

འགའ་ཞིག་གིས། སྔར་བོད་རྒྱལ་པུ་དེ་གུང་རྒྱལ་གྱི་དུས་སུ། འཕྲུལ་ཞེན་བལ་ཐོད་ཅན་ཞེས་གཤིན་གྱི་བུ་རྒྱུད་བྱིས་པ་བོང་རྣ་ཅན་ཞིག་སྐྱེས་པས། དེའི་རྣ་བ་འགེབ་བྱེད་དུ་བལ་གྱི་ལ་ཐོད་བཅིངས་པ་དེ། རིམ་གྱིས་ཁ་བཏགས་སུ་དར་བར་བཤད་པ་དང་།

དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ལས། ངག་རྒྱུན་དུ། གནའ་རབས་བོད་ཀྱི་སྐུ་མགྲོན་ཁྱིམ་དུ་ཕེབས་པ་དང་། ཁྱིམ་ནས་ནང་མི་ཡུལ་གཞན་དུ་ཐོན་པ་སོགས་ཀྱི་སྐབས། བཀྲ་ཤིས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་བཟང་བོ་མཚོན་བྱེད་དུ། རྩམ་པས་གོས་ཀྱི་གོང་བའི་སྟེང་དུ་དཀར་ཐིག་བརྒྱབ་པ་དེ། ཁ་བཏགས་ཟེར་ཞིང་། རྗེས་སུ་སོག་པས་བོད་ས་གནས་སུ་དབང་བསྒྱུར་བྱས་སྐབས། དེའི་ཚབ་ཏུ་སྔོན་པོ་དང་སེར་བོ་སོགས་མགུལ་དུ་གཡོགས་པ་དང་ཕྱག་ཏུ་འབུལ་བ་སོགས་དར་ནས། དེའི་མིང་ལ་ཁ་བཏགས་ཞེས་འབོད་སྲོལ་བྱུང་བ་ཡིན་གསུངས་པ་ཡང་བདེན་མཆི་སྟེ། ད་ལྟ་འང་གཞིས་རྩེ་ས་ཁུལ་དུ་སྐྱེས་པའི་གཡས་དང་། བུད་མེད་ཀྱི་གཡོན་གྱི་དཔུང་སྟེང་དུ། ལྷག་བསམ་མཚོན་བྱེད་དུ་རྩམ་པའི་དཀར་རྟགས་རྒྱག་པའི་སྲོལ་མ་ཉམས་པར་ཡོད་པར་བཤད་དོ། །

ཡང་ལ་ལས། གནའ་དུས་བོད་དུ་གཅན་གཟན་དང་རི་དྭགས་ཀྱི་པགས་པ། རྣམ་ཕྲུག་དང་བལ་དཀར་འབུལ་སྲོལ་བྱུང་བ་དེ། རིམ་གྱིས་དེའི་ཚབ་ཏུ་རྒྱ་ནག་ནས་ཐོན་པའི་དར་གོས་འབུལ་སྲོལ་བྱུང་བས་ཁ་བཏགས་དར་བར་འདོད་དོ། །

༢ ཁ་བཏགས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས། ཁ་བཏགས་ཀྱི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ། ཁ་དར། ལྷ་རྫས། ལྷ་གོས། ལྷ་རེག མཇལ་དར། སྙན་ཤལ། ལྷ་དར། སྙན་དར་བཅས་སོ། །བོད་འདིར་ཁ་བཏགས་ཐོག་མར་དར་བ་ལ།

༡ ནང་མཛོད་མ་རིག་གཉིད་སངས་མ་ནི། ཆིང་རྒྱལ་རབས་སྐབས་མཛོད་ནང་མའི་ཁོངས་སུ་འཇོག་པའི་ཁ་བཏགས་རྒྱུ་སྤུས་ལེགས་ཤིང་། རི་མོ་བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད་དང་། སྣེ་གཉིས་ན་ཁ་ཚར་ཡོད་པ་དེའོ། །

༢ དཀོན་མཆོག་རིན་ཆེན་ནི། རེ་ཁཱ་བཀྲ་ཤིས་བརྒྱད་ཀྱིས་མཐའ་གཉིས་ལ། ཉིན་མོ་བདེ་ལེགས་མཚན་བདེ་ལེགས། །ཉིན་མོའི་གུང་ཡང་བདེ་ལེགས་ཤིང་། །ཉིན་མཚན་རྟག་ཏུ་བདེ་ལེགས་པ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱིས་བཀྲ་ཤིས་ཤོག །ཅེས་ཁ་འཛར་ཉིས་བརྩེགས་ཡོད་པ་དེའོ། །

༣ ཁ་བཏགས་འདོམ་གསུམ་མ་ནི། ཆིང་རྒྱལ་རབས་སྐབས་ནང་ས་ནས་ཐོན་པའི་ཁ་བཏགས་ནང་མཛོད་འདོམ་གསུམ་གྱི་རིང་ཚད་ཡོད་པ་དེའོ། །

༤ ཁ་བཏགས་སྐྱ་ཆེན་ནི། ནང་མཛོད་ལས་ཐུང་ཞིང་ཚེ་དཔག་མེད་ཀྱི་སྐུ་བརྙན་ཡོད་ཅིང་། ཁ་འཛར་རིམ་གཅིག་ལས་མེད་པ་དེ་ལ། ཨ་ཡུ་ཤེ་ཟེར་ཞིང་། ཨ་ཤེ་ནི་སོག་སྐད་ཡིན་པར་བཤད། གཞན་ཡང་། མཛོད་བར་མའི་བར་མཛོད། ཆུ་རིས་ཅན་གྱི་ཟུབ་ཕྱི་ཕྱི་མཛོད། བསོད་བཏགས། འཕྲིན་ལས་དར་རྒྱས་མ་སོགས་ཡོད་དོ། །

༣ ཁ་བཏགས་གཏོང་ཡུལ། བླ་དཔོན་དང་རྟེན་གསུམ་ལ་མཆོད་མཇལ། དབང་ལུང་བཀའ་ཆོས་སྐབས་ལ་མཎྜལ་གྱི་ཚབ་དང་། སྦྱིན་སྲེག་གི་སྐབས་ན་བཟའི་འཐེབ། བྱས་རྗེས་ཅན་ལ་བྱ་དགའི་ཚབ། དཔའ་བོར་དཔའ་རྟགས། མགྲོན་པོ་བསུ་སྐྱེལ། གཉེན་སློང་དང་ཆང་ས་རྒྱག་པ། མདོར་ན། ཆོས་སྲིད་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་མང་བོར་གཏོང་ལ། ཐ་ན་མི་ཤི་ཚེ་ཡང་ཁ་བཏགས་དྲིལ་ནས་གཏོང་སྲོལ་ཡོད། དེ་ནི་ངག་རྒྱུན་ལ་དབུལ་ཕྱུག་ཁྱིམ་ཚང་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། ཕྱུག་པོ་ལྔ་ལམ་དུ་སོང་བས། དབུལ་བོ་དེ་བློ་དཀར་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་དབུལ་ཏེ་ཅི་བྱ་གཏོལ་མེད་པར། རང་གི་བསམ་བློ་དཀར་བོ་མཚོན་བྱེད་དུ། བལ་ཕྱུག་འདོགས་བྱེད་ཀྱི་བལ་ཐིག་གཤིན་པོའི་སྐེ་ལ་བསྐོན་པ་ནས་དར་བར་བཤད་ལ། ཡང་བླ་མ་སོགས་ཀྱི་དགོངས་རྫོགས་ལ་གཏོང་བ་ནི་དད་རྟེན་ཡིན་ནོ། །

༤ ཁ་བཏགས་གཏོང་སྟངས་དང་མཚོན་དོན། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ལས་སྒོ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཁ་བཏགས་འབུལ་དུས། ཉིས་ལྟེབ་ཏུ་བྱས་ཏེ་འབུལ་སྲོལ་ཡོད་ལ། དཔེར་ན་ཐལ་མོ་ཁོང་སྟོང་དུ་སྦྱོར་བ་བདག་མེད་མཚོན་བྱེད་དུ་འགྲོ་བས། ཁ་བཏགས་ཉིས་ལྟེབ་ཁོང་སྟོང་གིས་གཏོང་ཡུལ་ལ་ཁ་འཁོར་ཏེ་འབུལ་བ་ཡང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རྡུལ་ཙམ་མེད་པར་བདག་མེད་ཀྱི་ལྟ་བ་སྟོན་ཕྱིར་རོ། །

ཡང་། སྙན་ཞུ་དང་ཡིག་བསྐུར་གྱི་སྐབས་སུ། ཞུ་སྙིང་གི་ཡི་གེ་ལ་ཁ་བཏགས་མཚམས་ལྟེབ་བརྒྱབ་སྟེ་ཕུལ། དབུལ་ཡུལ་ལ་སྲི་ཞུ་མཚོན་བྱེད་དང་། སེམས་པ་ལ་ནག་ནོག་གི་དྲི་མས་བཏང་སྟེ་ཀུན་སློང་མཚོན་བྱེད་དོ། །ཁ་དོག་དཀར་བ་བླ་སློབ་བར་ལ་དམ་ཚིག་གི་སེལ་མ་ཞུགས་པར་ཀུན་སློང་སྒྲིབ་མེད་དང་། མཛའ་འབྲེལ་བར་ལ་ཁྲེལ་གཞུང་དང་ལྷག་བསམ་དཀར་བ། སྲིད་དུ་རིང་བ་མཛའ་འདྲེས་ཀྱི་ཕྱི་ཐག་དང་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ཕྱི་མཐའ་རིང་བ་མཚོན་ནོ། །ཁ་བཏགས་འབུལ་དུས། རང་ལས་མཐོ་བ་ལ་སྐུ་མདུན་དང་། མཉམ་པ་ལ་ལག་པ། དམའ་བ་ལ་མགྲིན་པར་གཏོང་ངོ་། །

གྲོ་སོ་ཕྱེ་མར།

༡ གྲོ་སོ་ཕྱེ་མར་གྱི་ཁུངས། གྲོ་སོ་ཕྱེ་མར་འདི། དང་ཐོག་བོན་གྱི་ལྷ་གསོལ་དང་། ཕྭ་གཡང་འགུགས་པ་སོགས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་དུ་སྦྱོར་ལ། གདོད་མའི་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དཀར་གསུམ་མངར་གསུམ་བཏབ་པའི་ཕྱེ་མར་སྟེང་། མར་རྡོག་གཅིག་འཇོག་པ་འམ། ཡང་ན། ཕྱེ་རྩམ་གྱི་རི་རབ་དབྱིབས་ལ། སྟེང་དུ་ཟླ་ཉི་དང་། ནོར་བུ་མེ་འབར་ཞིག་འཇོག་པ་དེ་ཡིན་པར་འདོད། ཡང་ལ་ལས། རང་ཅག་བོད་ཀྱིས་གནའ་སྔ་མོར་ལོ་ཏོག་གི་སྙེ་མའི་ཆུན་པོ་རྟེན་འབྲེལ་དགའ་སྟོན་དུ་ཕུལ་བ་རིམ་གྱིས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་བཏང་བར་ཡང་བཤད་དོ། །དུས་རབས་བདུན་པའི་སྟོད་ཙམ་དུ་སྔར་སྲོལ་དེ་ལ་འཕོ་འགྱུར་བྱུང་སྟེ། རྒྱལ་བློན་ཁྲིར་འདོན་དང་། གཉེན་སྒྲིག དུས་སྟོན་ཆེ་ཁག་སོགས་ལ་ཆེ་མཐོང་གི་ཚུལ་དུ་བེད་སྤྱོད་བཏང་བ་ཡིན། དུས་རབས་བཅུ་གསུམ་པར་དམངས་ཁྲོད་དུའང་། ལོ་སར། ཁང་སྟོན། གཉེན་སྒྲིག སྐྱེས་སྐར། པང་གསོལ་སོགས་ཕལ་ཆེར་ལ་འབུལ་སྲོལ་བྱུང་བའི་རྟེན་འབྲེལ་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་བཟུང་ཡོད།

༢ གྲོ་སོ་ཕྱེ་མར་གྱི་དབྱིབས། གནའ་སྔ་མོར། ཤིང་སྡེར་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཕྱེ་རྩམ་སྤུངས་ཏེ། སྟེང་དུ་མར་རྡོག་ཅིག་འཇོག་སྲོལ་ཡོད་པ་དེ། ཨ་མདོའི་དམངས་གཞས་ལས། ཕྱེ་མར་མགོ་ཡི་འབྲི་མར་འདི། །རི་མཐོན་པོ་ཉི་རྩེ་ཤར་འདྲ་རེད། །ཕྱེ་མར་རྐེད་ཀྱི་ཕྱེ་རྩམ་འདི། །རྩེ་གངས་དཀར་གངས་རི་འགྱིང་འདྲ་རེད། །ཕྱེ་མར་ཞབས་ཀྱི་སྡེར་མ་འདི། །ཐང་ཆེན་པོར་མར་ཁུ་འཁྱིལ་འདྲ་རེད། །ཅེས་པ་ལྟར། སྟབས་བདེ་ཞིག་ལགས་ལ། ཕྱིས་སུ་ཁད་ཀྱིས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་བཏང་ནས། འབོ﹙འབྲུ་རིགས་ཚད་འཇལ་བྱེད་ཤིང་བཟོས་ལྕགས་ཤན་ཅན། ལྔ་འབོ། བཅུ་འབོ། བཅོ་ལྔ་འབོ་ཉི་ཤུ་འབོ་སོགས་ཡོད﹚གཉིས་ལ་ཡ་གཅིག་གྲོ་དང་། ཡ་གཅིག་རྩམ་པས་བཀང་སྟེ། གྲོའི་སྟེང་ཚ་རྡོག་དང་། རྩམ་སྟེང་མར་ལེབ་ལྔ་འམ་གསུམ་འཇོག་ཅིང་། མི་རེས་བཏེགས་ནས་རྟེན་འབྲེལ་ཞུ་བའི་སྲོལ་དར། རིམ་གྱིས་ཇེ་རྒྱས་སུ་གྱུར་ནས། འབོ་ཉིས་འབྲེལ་བཟོས་ཏེ། བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད། རྫས་བརྒྱད། ནོར་བུ་ཆ་བདུན། རྟགས་བརྒྱད་བུམ་གཟུགས། སེང་གེ་གཉིས་ཀྱིས་ནོར་གཞོང་བཏེགས་པ། ནོར་བུ་མེ་འབར། དགའ་འཁྱིལ། འབོའི་ནང་གཡས་གཡོན་དུ་གྲོ་ཡོས་དང་ཕྱེ་མར་བྱུར་ཁེངས་སུ་བླུགས་ཤིང་། ཤིང་གི་བྱང་བུ་མར་ཚོན་གྱི་མཐུན་པ་སྤུན་བཞི། མི་མཐུན་གཡུལ་རྒྱལ། ཚེ་རིང་དྲུག་སྐོར། རྟགས་བརྒྱད་བུམ་གཟུགས། མེ་ཏོག་དང་། ཉི་ཟླ་མེ་རིས་སོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་དབུས་སུ་བཙུགས་པའི་མཐའ་བསྐོར་གྲོ་ཡོས་དང་། ཕྱེ་མར་ཐོག་ཏུ་གྲོ་སྙེ་ཚོན་སྣ་དང་། ལོགས་སུ་མེ་ཏོག་གི་མཛེས་པར་བརྒྱན་པའོ། །

ནག་ཆུ་ཕྱོགས་ཀྱི་བག་མ་གཏོང་ལེན་གྱི་རྒྱུན་སྲོལ་ལས། ཕྱེ་མར་ལ་བསྟོད་པ་ནི། སྡེར་མ་ཙན་དན་དཀར་ལས་གྲུབ། །སྡེར་མ་ཙན་དན་དམར་ལས་གྲུབ། །ཁ་རྒྱན་སེར་བོ་གསེར་ལས་གྲུབ། །མཐིལ་རྒྱན་ཁམ་པ་དངུལ་ལས་གྲུབ། །སྡེར་ཐོགས་དེ་ཡི་ཡང་སྙིང་ལ། །ཕྱེ་མར་གངས་རི་སྤུངས་འདྲའི་སྟེང་། །མར་གཙུག་འཁོར་ལོའི་བསྟན་པ་སྲུང་། །དེ་བསྟན་པ་རྒྱས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་དང་། །ལོངས་སྤྱོད་འཕེལ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་ནས་ཕྱེ་མར་ལས་མཆོད་པ་ལན་གསུམ་འབུལ་བ་ཡིན་ནོ། །

༣ གྲོ་སོ་ཕྱེ་མར་འབུལ་སྟངས། ལོ་སར་དང་། རྟེན་འབྲེལ་དགའ་སྟོན་གང་གི་སྐབས་སུའང་འབུལ་ལེན་གཉིས་ཀས། བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཟེར་ལ། ལོ་སར་གྱི་སྐབས་སུ། འབུལ་མིས། བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །ཨེ་མ་བག་བྲོ་སྐུ་ཁམས་བཟང་། །གཏན་དུ་བདེ་བ་འཐོབ་པར་ཤོག །གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་ཤོག །ཅེས་བཤད་ནས་འབུལ་ལོ། །

༤ གྲོ་སོ་ཕྱེ་མར་ཕུལ་བའི་དགོས་པ། རང་ཅག་ཁ་བ་ཅན་པའི་ས་ཁུལ་འདི་རོང་འབྲོག་གཉིས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་སྒོ་གཉེར་ལ། དེ་ཡང་། རོང་བའི་གྲོ་དང་ཕྱེ་རྩམ། འབྲོག་པའི་དཀར་ཆུའི་སྙིང་བོ་མར་ཡིན་པས། གྲོ་ཡོས་དང་། སྙེ་མ། རྩམ་པ། མར་རྒྱན་བཅས་བོད་མིའི་ཟས་ཕུད་དུ་འགྲོ་བས། ལྷག་བསམ་དང་མཛའ་བརྩེས་ཕན་ཚུན་ལ་ལེགས་སྐྱེས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་དུ་ཕུལ་བ་ཡིན། བཟའ་བཏུང་མ་སྤྱད་གོང་དུ་ལྷ་ལ་མཆོད་པས་འཕྲིན་བཅོལ་དང་། སྐྱབས་འཇུག་བྱེད་པ་དང་། ཞལ་ལ་ཅུང་ཟད་གསོལ་བས་ཟས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་དྲན་པའི་དགོས་པ་ཡོད།

ལོ་སར་ལ་མཚོན་ན། གནམ་ལོ་གསར་བ་འདིར་བགེགས་མེད་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་ཞིང་། རང་གཞན་འཕྲལ་ཡུན་བདེ་བའི་སྨོན་འདུན་བཟང་བོ་བྱེད་པ་མཚོན་ནོ། །

ཀླུང་རྟ་སྡེ་བཞི།

བོད་ཀྱི་ཀླུང་རྟའི་སྲོལ་ནི་བོད་རྒྱལ་ཐོག་མ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་སྐབས་སུ་མགོན་ཤེས་ལྷ་བོན་དང་གཡང་ཤེས་ཕྭ་འདོད། འགྲོ་ཤེས་གླུད་གཏོང་སོགས་བོན་ཤེས་པ་ཅན་མི་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ནང་གསེས་མགོན་ཤེས་ལྷ་བོན་གྱིས་སྲོལ་གཏོད་པར་གྲགས། གཏམ་རྒྱུད་གསེར་ཐང་ལས་ཀྱང་། གཡང་དྲུང་བོན་གྱི་ལུགས་ལས་འོང་བའི་རླུང་རྟ་སྡེ་བཞི་ལ་སོགས་གསུངས། ཡང་། ཀླུང་རྟའི་བསྐྱེད་གཏོ་ལས། ལྷ་སྒྲུང་གི་ཤན་ཞུགས་འདྲ་ཞིག་གསུངས་པ་ནི། སྔོན་གྱི་བསྐལ་བ་དང་བོ་ལ། །སྲིད་པ་ཡེ་སྨོན་རྒྱལ་བོ་དང་། །སྲིད་པ་ཡེ་སྨོན་རྒྱལ་མོ་གཉིས། །ལས་དང་སྨོན་ལམ་མཐུན་པའི་ཚེ། །སྟངས་﹙དག་ཡིག་མང་བོར་སྟངས་དབྱལ་ནི་བཟའ་ཚང་ཕོ་མོ་ལ་ཟེར﹚དང་དཔྱལ﹙ནམ་མཁའ་ནོར་བུས། དབྱལ་ནི་ལྕམ་མོའི་དོན་དུ་འཇུག་ལ། མ་མོ་ཞེས་པ་དབྱལ་གྱི་ནང་ནས་ཆེས་སྔ་བའི་མ་ཆེན་མོ་ཞིག་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །﹚དུ་ཚོགས་པ་ལས། །སྲས་སུ་ཀླུང་རྟ་སྤུན་ལྔ﹙དེ་ལྔ་ནི་རྩིས་གཞུང་འབྲེལ་བའི་ཐ་སྙད་དེ། མེ། ས། ལྕགས། ཤིང་། ཆུ་བཅས་ཀྱི་མཚོན་བྱེད་དུ་བརྩི་བ་ཡིན།﹚སྲིད། །ཁྲི་དང་དགུ་འབུམ་འཁོར་གྱིས་བསྐོར། །འགྲོ་བ་ཡོངས་ཀྱི་རླུང་རྟ་བསྐྱེད། །ཅེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །

དེ་ལས་གཞན། བསྐྱེད་པ་བཞི་ལྡན་གྱི་གཏོ་ཆོག་ཅེས་པའི་ཆོ་ག་དེའི་ནང་དུ་འང་དམིགས་ཡུལ་ཀླུང་རྟ་སྡེ་བཞི་རྒྱས་པར་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ལ། མདོར་ན། ཁ་རྗེ་དང་བསོད་ནམས། སྙན་གྲགས་དང་སྟོབས་འབྱོར་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་ཆེད་དུ་ཡིན། དེ་བས་ཁ་དཔེར་ཡང་། བྱ་ལས་ལམ་འགྲོ་ཡོང་བའི་མིར་དེང་སང་ཁྱེད་ལ། རླུང་རྟ་རྟ་རྒོད་རྒྱུགས་དང་། ཁ་རྗེ་འོ་མ་འཕྱུར་འཕྱུར་རེད་ཟེར་བ་བཞིན་ནོ། །

ཡང་། འཇུ་མི་ཕམ་གྱིས། ཀླུང་ཏཱ་ཞེས་པ་རྒྱ་ནག་གི་སྐད་དེ་སྟོབས་པོ་ཤུགས་ལ་འཇུག དེ་བོད་དུ་སྲོག་ལུས་དབང་རླུང་གིས་ཟླས་དབྱེ་བའི་རླུང་རྟ་ལ་ཀླུང་ཞེས་བསྒྱུར། གསང་བའི་བརྡ་གཏེར་མ་རྣམས་ལས་རླུང་རྟ་ཞེས་རླུང་ཤུགས་སྟོབས་ཀྱི་བྱེད་པ་ཅན་གཡོ་བར་བྱེད་པ་དང་། རྟ་ནི་བཞོན་པའི་དོན་ཏེ་གང་འདོད་གནས་སུ་སླེབས་པའི་དོན་གྱིས་བཏགས་ཞེས་གསུངས་ཀྱང་། ཡིན་རྒྱུ་ནི་ཀླུང་ཞེས་པས་འབྱུང་ལྔའི་ནང་ཚན་ནམ་མཁའི་ཁམས་མཚོན་པ་དང་། གཞན་ཆུ་ཀླུང་ཞེས་པའི་སྐབས་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འབབ་པའི་ཆུ་རྒྱུན་ལ་ཡང་འཇུག་པས། ཚེ་བསོད་དབང་ཐང་སོགས་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པ་དང་། ཆུ་ཀླུང་བཞིན་དུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འཇུག་གོ ཡིག་རྙིང་རྣམས་སུ་ཀླུང་ལ་ཀ་ཀླུང་འབྲི་ལ། དུས་ཕྱིས་རླུང་རྟ་ཞེས་ཐ་སྙད་སྦྱར་བ་ནི་རླུང་གི་བཞོན་པ་ལྟ་བུའི་རྟ་མཆོག་ཅེས་མྱུར་ཁྱད་ཀྱི་གོ་དོན་ལ་བསམ་པ་ཡིན་ནམ་སྙམ་མོ། །

དེ་ཡང་ཀླུང་རྟའི་ཆོ་ག་འདི། འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་སྲོག་ལུས་དབང་ཐང་དང་འབྲེལ་བ་ཆེ་བའི་སྐྱེས་བོ་ཕོ་མོ་སུ་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གི་ལས་ཀླུང་ངམ། འབྱུང་ཁམས་ཀྱི་ནུས་པ་ཉམས་རྒུད་ཐེབས་ཡོད་ན། དངོས་བོ་རྣམས་འཇོམས་བྱེད་ཀྱི་གཉེན་པོར་འཕྲད་ན་སེལ་ནུས་པ་སྟེ། མི་མཐུན་པ་མཐུན་པར་བགྱིད་པ་དང་། ཉེས་པ་ལེགས་པར་གཏོང་བ། ཐན་ལྟས་བཀྲ་ཤིས་པར་བྱེད་པ། རྒུད་པ་དར་བར་བྱེད་པ། རྐྱེན་ངན་ཕུན་ཚོགས་སུ་བསྒྱུར་བའོ། །ཀླུང་རྟ་སྡེ་བཞིའི་དབུས་སུ་རྟ་མཆོག་ལ་ནོར་བུས་བརྒྱན་པ་ནི། ལས་གསོད་དང་མཚན་སྙན་སོགས་རྟ་མཆོག་གི་བང་རྩལ་བཞིན་མྱུར་ཞིང། དགོས་འདོད་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དང་མཚུངས་པས་སོ། །

དེ་བས་དམངས་ཁྲོད་དུ་རགས་པའི་བརྡ་སྦྱར་ཏེ། རླུང་རྟ་དང་བསོད་ནམས་ཞེས་པ་གོ་དོན་གཅིག་ཏུ་བཞག་ནས། བསོད་ནམས་དར་རྒུད་བྱུང་བ་ལ། རླུང་རྟ་དར་རྒུད་བྱུང་བ་ཟེར་བ་བཞིན་ནོ། །སྟག་སེང་ཁྱུང་འབྲུག་བཞི་ནི། གནམ་ན་ཆེ་བ་ཁྱུང་དང་འབྲུག ས་ན་ཆེ་བ་སྟག་དང་སེང་གེས་མཚོན་པ་སྟེ། ཁྱུང་དང་འབྲུག་འཕུར་རྩལ་མྱུར་བ་དང་། སྟག་དང་སེང་གེ་མཆོངས་རྩལ་མྱུར་བ་དང་། ཡང་ན། ཁྱུང་གི་རྩལ་དང་འབྲུག་གི་སྒྲ། སྟག་གི་མཆོངས་དང་སེང་གེའི་སྟོབས་བཞིན་འཕེལ་ཞིང་དར་བ་མཚོན་ལ། ནང་ཆོས་ལས་རྟའི་སྒལ་སྟེང་གི་ནོར་བུས་མཆོག་གསུམ་མཚོན་པར་བཤད་པ་དང་། གཡུ་ཐོག་པས་རྡོ་རྗེ་རྩེ་ལྔ་འབྲི་བ། གློ་བོ་ལོ་ཙཱ་བས་རི་ལ་ཉི་ཟླ་སྐར་གསུམ་དང་། ཀླུང་ལ་ཉ་སྦལ་དུང་གསུམ། མཁར་རྩེ་རྟགས་བརྒྱད་དང་འདོད་གསོལ། འཇུ་མི་ཕམ་པས་རྣམ་བཅུད་དབང་དང་གཟུངས་སྔགས་སྣ་ཚོགས་འབྲི་བ་ནི་ཕྱིས་སུ་ལྷན་པའོ། །

སྲོག་ཆགས་དེ་བཞི་ལ་གཉན་ཆེན་སྡེ་བཞི་འམ་ཀླུང་རྟའི་ལྷ་བཞི་ཡང་ཟེར་ལ། དེ་ཡང་བོན་ལུགས་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་ཞིག་ལ་འབྲེལ་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་ནི། ཁྲི་ཐོ་ཆེན་པོར་སྲས་དྲུག་མཆིས་པ་ལས། ཆེ་བ་གསུམ་ནི་གཉན་བཟར་འཁྲུངས་པས། གཉན་ནི་སྲས་ལྡོང་དབྲ་འགྲུ་གསུམ་གྱི་ཞང་བོ་ཡིན། འོན་ཀྱང་མི་དང་། གཉན། བདུད་གསུམ་བར་དམག་འཁྲུག་ལངས་པས། གཉན་གྱིས་ཡབ་ཁྲི་ཐོ་ཆེན་པོ་བཀྲོངས། གཉན་གྱིས་ཁྲི་ཐོ་ཆེན་པོའི་མི་སྟོང་ལ་བུ་དྲུག་པོ་སྲོག་ཆགས་རེ་སྤྲོད་རྒྱུ་བྱས་པ་ལས། སྲས་ཆེ་བ་བཞི་ལ་ཁྱུང་དང་། འབྲུག གཡག སྟག་བཅས་སྤྲད། ཐ་ཆུང་གཉིས་དགྲ་ཤ་ལེན་པའི་གྲས་སུ་མ་ཞུགས་པས། ར་དང་ཁྱི་གཉིས་དམའ་འབེབས་ཀྱིས་ཚུལ་དུ་སྤྲད་པར་མ་ཟད། རུས་རྒྱུད་ཚོ་བའི་ཁྲོད་གོ་གནས་ཅི་ཡང་མ་སྤྲད་ལ། སྲོག་ཆགས་ཆེ་བཞི་ལ། ཁྱུང་གིས་རྩལ་དང་། འབྲུག་གིས་གྲགས་པ། སྟག་གིས་དཔའ་ཉམས། གཡག་གིས་སྟོབས་ཤུགས་མཚོན་པའི་ཁྱད་ནུས་ལྡན་ཕྱིར། རུས་རྒྱུད་ཀྱི་ཚབ་མཚོན་དང་། ལྡོང་དང་དབྲ། འགྲུ་དང་སྒ་བཅས་ཀྱི་དགྲ་ལྷར་བརྩི་བ་ཡིན། ཡང་། དུས་རབས་བཅུ་གསུམ་གྱི་ཡས་མས་སུ་བརྩམས་པར་གྲགས་པའི་དབུ་ནག་མིའི་འདྲ་ཆགས་ནང་རླུང་རྟའི་རི་མོའི་ཁྲོད་ན་སེང་གེའི་ཚབ་ཏུ་གཡག་བྲིས་ཡོད་ལ། གཞན་འཇང་རིགས་ཀྱི་རི་མོའི་ནང་དུ་འང་གཡག་འབྲི་སྲོལ་ཡོད། འདི་ལ་མཁར་རྨེའུ་བསམ་གཏན་གྱིས་འདས་པའི་དུས་གང་ཞིག་གི་ཚེ་སེང་གེས་བོད་ཀྱི་ཡུལ་ཁམས་ཀྱི་མཚོན་བྱེད་བྱེད་པའི་སྲོལ་དར་བ་ནས་བཟུང་། སེང་གེས་གཡག་གི་ཚབ་བྱས་ཡོད་ཟེར་ལ། འདི་ལ་དཔྱད་གཞི་ཆེའོ། །

འོ་ན་ད་ལྟ་ཀླུང་རྟ་སྡེ་བཞིའི་ཡང་སྙིང་རྟ་མཆོག་ལ་ནོར་བུ་བཀལ་བ་དེ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། ཁོ་བོའི་གཞིགས་ན། དབུ་ནག་མིའི་འདྲ་ཆགས་ལས་གཉན་གྱིས་བོད་ཀྱི་ཨ་མྱེས་ཁྲི་ཐོ་ཆེན་པོ་བཀྲོངས་པ་ལ་མི་སྟོང་སྙིང་ཚིམ་པ་བླངས་ཏེ། བདུད་ལ་ལེ་ལན་སླན་སྐབས་བུ་སྤུན་བཞིས་རྟ་མཆོག་རེ་ཉོས་ནས་འཁོར་གསུམ་བསྐོར་ནས། བདུད་ཀྱི་མི་ནག་དུས་ཆེན་དང་ངམ་སྟག་སྐྱ་བོ་བསད། བདུད་རྗེ་ཁྱབ་པ་ལག་རིང་བཙོན་དུ་བཟུང་། བདུད་ཕྲུག་མང་བོ་བྲག་ལ་བརྡབས། བདུད་མཁར་ཕྱེ་བ་ཕྱེད་རྫོང་ཕབ་ཏེ་བདུད་ནོམ་མང་བོ་དཔའ་ནོམ་དུ་ལོན་པ་སོགས་རྟ་མཆོག་བཞི་བོའི་བཀའ་དྲིན་ཡིན་པས་ཀླུང་རྟའི་དཀྱིལ་དུ་བཀོད་པར་སྙམ་མོ། །

ཡང་ཁ་ཅིག བོད་བཙན་པོའི་རིང་དམག་དར་གྱི་ངོས་སུ་སྲོག་ཆགས་ཐུ་བོ་ཆེ་མང་དུ་བཀོད་ཡོད་ཅིང་། ཕྱིས་སུ་དར་གྱི་རི་མོ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་སྟག་སེང་ཁྱུང་འབྲུག་བཞི་གྲུ་བཞི་རུ་བཀོད་ནས། ཁྱུང་འབྲུག་གཉིས་ཀྱིས་གནམ་ལ་འཕུར་དགུའི་ནང་གི་ཆེས་གཉན་པ་དང་བཙན་པ་མཚོན། སེང་སྟག་གཉིས་ཀྱིས་ས་ལ་འཛུལ་རྒྱུ་དགུའི་ནང་གི་ཆེས་གཉན་པ་མཚོན་པ་དང་། རྟ་མཆོག་དཀྱིལ་ན་ཡོད་པས་སྔོན་གྱི་སྟོང་སྡེའི་དམག་དཔུང་མཚོན་པར་ཡང་བཤད་དོ། །

གཞན་ཡང་། ཡུལ་ལྷར་བལྟོས་ནས་སྤེལ་བའི་ཆོ་ག་ཞེས་པའི་ནང་འདི་ལྟར། ཁྱུང་གིས་སྲོག་དང་། སྟག་གིས་ལུས། འབྲུག་གིས་དབང་ཐང་། སེང་གེས་རླུང་རྟ། རྟས་བླ་དཔལ་དང་། ཡང་ན། རྟ་ནི་གྲུབ་ཆ་སྤྱིའི་མཚོན་བྱེད་དུ་འང་འཇོག་སྲོལ་ཡོད། ཞེས་ཀྱང་བཤད་དོ། །

ཡང་། མནའ་སྔ་མོར་འབྱུང་ཁམས་ལྔའི་བྱེད་ལས་དང་ནུས་པ། སེམས་ཅན་སྟག་སེང་ཁྱུང་འབྲུག་རྟ་བཅས་ཀྱི་གཟུགས་རིས་ལྔས་མཚོན་པ་སྟེ། སྟག་ནི་ལྗོན་ཤིང་མང་དུ་དཀྲིགས་པའི་ནགས་ཚལ་གྱི་ཁྲོད་ན་མཆོངས་རྩལ་དང་སྲོག་ཆགས་གཞན་གྱི་རྒྱལ་བོ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏེ། ནགས་ཚལ་ལ་དབང་བྱེད་པ་ལྟར། འབྱུང་བ་ཤིང་གི་མཚོན་རྟགས་ཡིན། སེང་གེ་ནི་སའི་ཁམས་ལས་གྲུབ་པའི་སྙིང་བོ་རི་བོ་གངས་ཅན་ཡིན་པས། སེང་གེས་དེ་ལ་གནས་འཆའ་བས་འབྱུང་བ་སའི་མཚོན་རྟགས་ཡིན། ཁྱུང་ཆེན་འབར་བ་ནི་སྔོན་གྱི་ཚེ་ལྷ་མཐུ་བོ་ཆེར་བརྩི་ཞིང་། ཚེ་སྲོག་འབར་བའི་ནུས་ཤུགས་ཀྱི་འབྱུང་གཞིའི་ལྟེ་བ་ངོས་འཛིན་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་རྭ་ལས་མེ་འབར་བས་འབྱུང་བ་མེའི་མཚོན་རྟགས་ཡིན། འབྲུག་ནི་ཆུ་ལ་གནས་པའི་སྲོག་ཆགས་ཆེ་ཤོས་སུ་གྲགས་པས་འབྱུང་བ་ཆུའི་མཚོན་རྟགས་ཡིན། རྟ་མཆོག་ནི་སྐྱེས་བོ་ཡོད་དོ་ཅོག་གི་ནུས་རྒྱུན་དེ་ནམ་མཁའི་ཁམས་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱུན་བསྲིངས་དགོས་པས། རྟ་མཆོག་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཚོན་རྟགས་ཡིན་ལ། འདིར་བསམ་རིགས་པ་ཞིག་ལ། འབྱུང་བ་བཞིས་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་གྱིས་སྣོད་བཅུད་ཕུན་ཚོགས་བསྐྲུན་པ་བཞིན། རླུང་རྟ་བསྐྱོན་པས། མིའི་ཁྱད་ནུས་སྤེལ་བ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཀླུང་རྟ་བསྐྱེད་གཏོ་ལས། ཤིང་གི་ཀླུང་རྟ་ཆུ་ཡིས་བསྐྱེད། །ཕྲིན་ལས་ཆུ་རྒྱུན་རིང་བར་ཤོག །མེ་ཡི་ཀླུང་རྟ་ཤིང་གིས་བསྐྱེད། །ཅི་འདོད་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་ཤོག །ས་ཡི་ཀླུང་རྟ་མེ་ཡིས་བསྐྱེད། །སྟོབས་རྩལ་མེ་ལྟར་འབར་བར་ཤོག །ལྕགས་ཀྱི་ཀླུང་རྟ་ས་ཡིས་བསྐྱེད། །ཆབ་སྲིད་ས་ལྟར་བརྟན་པར་ཤོག །ཆུ་ཡི་ཀླུང་རྟ་ལྕགས་ཀྱིས་བསྐྱེད། །དབང་ཤུགས་ལྕགས་ལྟར་སྲ་བར་ཤོག །ཅེས་སོ། །

ཕྱིས་སུ་དེ་དག་ལ་གཞི་བཅོལ་ནས་ཆོ་ག་བརྩམས་ཏེ། རྫས་སྔགས་ལས་གསུམ་ནས་སྒྲུབ་ལུགས་ཀྱང་ཡོད། དཔེར་ན། སྒྲོལ་མའི་ཀླུང་རྟ་དང་། ཀླུང་རྟའི་ཀ་འཛུགས། ཀླུང་རྟའི་གསོལ་ཁ་སོགས་སོ། །

གཞན་ཡང་། བོན་ལུགས་ཀྱི་བསང་མཆོད་ཡུལ་ལྷར་བལྟོས་ནས་སྤེལ་བའི་ཆོ་ག་ཞེས་པའི་ནང་། འདི་ལྟར་འཁོད་ཡོད་དེ། རླུང་རྟའི་ཐོག་བཀོད་པའི་སྲོག་ཆགས་ལྔ་བོས། སྐྱེ་བོའི་གྲུབ་ཆ་མཚོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཁྱུང་གིས་སྲོག་དང་། སྟག་གིས་ལུས། འབྲུག་གིས་དབང་ཐང་། སེང་གེས་རླུང་རྟ། རྟས་བླ་དཔལ་མཚོན་པ་ཡིན་ལ། ཡང་རྟ་ནི་གྲུབ་ཆ་སྤྱིའི་མཚོན་བྱེད་དུ་འང་འཇོག་སྲོལ་ཡོད། འདི་དག་གི་བྱེད་ལས་ཀྱང་། རྒྱ་སྟག་ཁྲ་མོ་ནགས་ནས་མཆོངས་པ་དང་། སེང་གེ་དཀར་མོ་གངས་ནས་འགྱིངས་པ་སྟེ། །བྱ་རྒྱལ་ཁྱུང་ཆེན་མཁའ་ལ་ལྡིང་བ་ལྟར། །ལྷོ་འབྲུག་སྔོན་མོ་ལྡིར་བ་ཇི་བཞིན་དུ། །སྲོག་ལུས་དབང་ཐང་ཀླུང་རྟའི་ཆོ་ག་ལྟར། །ཉམས་པ་སོས་ཤིང་མ་ཉམས་འཕེལ་གྱུར་ཏེ། །སྙན་པའི་དར་དང་གྲགས་པའི་དུང་བཞིན་དུ། །དགེ་བའི་མཚན་མས་ཀུན་ནས་ཤིས་པར་བྱེད། །ཅེས་དང་། སྟག་སེང་ཁྱུང་འབྲུག་བཛྲ་ཨཱ་ཡུཪྵེ། ཀླུང་རྟ་ཀུན་འདུས་སརྦ་འདུ་འདུ་ཧོཿ སྲོག་ལུས་དབང་ཐང་ཚེ་བསོད་རྒྱས་པ་དང་། །བསམ་དོན་ཡིད་བཞིན་འགྲུབ་པའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག །ཅེས་དང་།

ཡང་། རླུང་རྟ་དར་བའི་གདམས་པ་ཞེས་པའི་དཔེ་ཆ་བྲིས་མ་ཞིག་ཏུ། སྲིད་གསུམ་ཟིལ་མནོན་བྱ་ཁྱུང་རྒྱལ་བོ་ཡིས། །བདག་གི་ཚེ་སྲོག་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ལྟར། །འཆི་བདག་བདུད་ཀྱིས་བསྐྱེད་དུ་མེད་པར་མཛོད། །འགྲན་དོས་མི་རྫི་མཚལ་སྟག་བྱ་རོག་ཅན། །བདག་གི་སྐུ་ལུས་དཔག་བསམ་ཚལ་རྒྱས་ནས། །མི་མཐུན་ནད་གཅོང་འཚེ་བ་མེད་པར་མཛོད། །སྒྲ་ཡི་རྒྱལ་བོ་གཡུ་འབྲུག་ཐོག་དབལ་ཅན། །བདག་གི་དབང་ཐང་དབྱར་མཚོ་འཁྱིལ་བཀང་ནས། །བསོད་ནམས་སྲིད་ལ་གནོད་པ་མེད་པར་མཛོད། །གང་གིས་འགྲན་མེད་དུང་སེང་གཡུ་རལ་ཅན། །བདག་གི་རླུང་རྟ་གངས་རི་ལྟར་དཀར་ནས། །ལས་དང་བསམ་པ་བར་ཆད་མེད་པར་མཛོད། །རྫུ་འཕྲུལ་ཤུགས་འགྲོས་དབང་རྟ་སྤྲིན་ཤུགས་ཅན། །བདག་གི་བླ་དཔལ་ཕུན་ཚོགས་ཆར་སྤྲིན་ཕྱུག །འགལ་བྱེད་རླུང་གིས་དེངས་པ་མེད་པར་མཛོད། །ཅེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །

ཇོ་དར།

ཇོ་དར་ཞེས་པའི་ཇོ་ནི་གཙོ་བོ་འམ་ལྷ་ལ་འཇུག་པ་དང་། ལྷ་མཆོད་ཀྱི་ཐབས་དར་གོས་སུ་བྲིས་པ་དེ་དར་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། བོད་ཡུལ་འདིར་ལོ་ཉིས་སྟོང་ལྷག་གི་སྔོན་ནས་དར་ཡོད། ཐོག་མར་ཕྱིའི་འབྱུང་ཁམས་གསོ་བྱེད་དུ་རླུང་རྟ་སོགས་ཇོ་དར་བྱས་ཏེ་རླུང་ལ་འཕྱར་བ་དང་། ཕྱིས་སུ་དུས་རབས་བདུན་པའི་སྨད་ཀྱི་ཆར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཡང་སྙིང་མ་ཎི་བྲིས་ཏེ། ཇོ་དར་འཛུགས་སྲོལ་དར་རྒྱས་ཆེན་པོ་བྱུང་། ཇོ་དར་འཛུགས་སྲོལ་འདི་ཁམས་ཕྱོགས་སུ་དར་ཁྱབ་ཆེ་ལ། ཇོ་དར་འཛུགས་སྲོལ་གྱི་ཕྱག་ལེན་དང་། ཕན་ཡོན་ཡང་། འདས་ལོག་བྱང་ཆུབ་སེང་གེ་དང་། སྟག་ལེབ་བླ་མའི་འདས་ལོག་ལས་གསུངས་པ་གཞིར་བྱས་ཏེ། འདིར་མདོར་བསྡུས་བཀོད་ན།

༡ ཇོ་དར་བྲི་གཞི་ནི། རབ་ཟ་འོག་དང་གོས་ཆེན། འབྲིང་དར་རས་འཕྲིག་གསུམ། ཐ་མ་སྣམ་ཤར་སོགས་སོ། །

༢ བྲི་རྫས་ནི། རབ་ལ་གསེར་དངུལ། འབྲིང་ལ་དུང་དང་མཚལ། ཐ་མ་ལ་བཙག་སོགས་སོ། །

༣ སྒྲོག་བུ་ནི། སྒྲོག་བུ་ལ་སྡིག་བཤགས་ཡིན་ན་གང་འཛོམས་དང་། ཚེ་གསོད་འཕེལ་བའི་ཆེད་ཡིན་ན། གཡང་དཀར་ལུག་གི་སོག་བལ་ལ། བུ་དང་བུ་མོ་གཙང་མ་གཉིས་ཀྱིས། ཉི་མ་རྩེ་ཤར་ལ་མཁལ་རྨེལ་བྱས་ཏེ་སྒྲོག་གུ་གདགས་པར་བྱའོ། །

༥ ཡུ་བ་ནི། ཤིང་རྩེ་མོ་ནོར་བུའི་དབྱིབས་ལ། །ཚོན་རྩི་སོགས་ལེགས་པོར་བྱུགས་པའོ། །

 ༦ བྲི་ལུགས་ནི། ཇོ་དར་ངོས་ཡ་རེ་ལ་མགོ་འདྲེན་ཨོཾ་རླུང་གིས་གཡབ་སར་བྲིས་ཏེ། ཧྲཱྀཿངོས་ཐ་མར་བྲིས་ནས། གཟུངས་སྔགས་དང་ཡིག་དྲུག་གང་ཆུད་བྱའོ། །མགོ་འདྲེན་ནོར་ན་གོལ་ས་ཆེ་བས་འདི་ལ་གཟབ་པར་འཚལ། དེ་ནས་ཚད་ལྡན་བླ་མས་བགེགས་བསྐྲད་དང་། རབ་གནས། བཀྲ་ཤིས་བསྔོ་སྨོན་གྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བྱའོ། །

༧ ཇོ་དར་མང་ཉུང་གི་ཚད་ནི། རབ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད། འབྲིང་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག ཐ་མ་ཡང་བདུན། དེ་གསུམ་གང་ལགས་ཀྱང་གསེར་དངུལ་དུམ་བུ་དང་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །

༨ ཇོ་དར་གཟུགས་པའི་དུས་ནི། ཡར་ཚེས་བརྒྱད་དང་གསུམ་སོགས་དང་། ཁྱད་པར་དུ་དུས་ངན་ལྔ་བདོའི་ངན་མཚང་མཚོ་ལྟར་ཁོལ་སྐབས་སུ་ཇོ་དར་གྱི་འཕྲིན་ལས་འདི་དར་བར་གསུངས་ལ། ཕན་ཡོན་ཡང་འདི་ཆེ་བར་གསུངས།

 ༩ ཕན་ཡོན་ནི། ཇོ་དར་བཙུགས་པས་མཚམས་མེད་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་ལས་སྒྲིབ་དག་ཅིང་། གདོན་བགེགས་དང་། ནད་རིགས། མི་དང་མི་མིན་གྱི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་བཟློག་ལ། ངན་འགྲོའི་སྐྱེ་སྒོ་ཆོད། འཁོར་བ་དོང་སྤྲུགས་སུ་བྱས་ཏེ། མཐོ་རིས་ཐར་བའི་ལམ་སྣ་ཟིན་པར་གསུངས་སོ། །ཚེ་འདས་ཀྱི་བདུན་ཚིགས་ལ་བཙུགས་ན་བར་དོ་བ་དེ་ལ་དེ་ལས་ལྷག་པའི་གཤིན་ཆོས་མེད། སྲུང་འཁོར་ཡང་དེ་ལས་ལྷག་པ་མེད་དེ། ཇོ་དར་ནི། རྡོ་རྗེ་དང་རལ་གྲི། ཐོ་བ་དང་རྒྱ་གྲམ། སྤུ་གྲི་དང་རླུང་རི། མེ་རི་སོགས་ཀྱི་གུར་ཁང་དུ་བཤད་པས། ལྷ་སྲིན་སྡེ་བརྒྱད་སོགས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པར་བཤད་དོ། །ཇོ་དར་དཀར་བོ་ཞིག་ཡོད་པའི་ས་ཕྱོགས་དེར། དགེ་ལ་བཀྲ་ཤིས་ཤིང། ལྷ་སྲིན་གདོན་བགེགས་ཀྱིས་མེ་རི་མེ་དཔུང་སོགས་སུ་མཐོང་ནས་འོང་མི་ཕོད་དོ། །

དར་ལྕོག

༡ དར་ལྕོག་གི་འབྱུང་ཁུངས། རང་ཅག་གི་ཡུལ་འདིར་དར་ལྕོག་འཛུགས་སྲོལ་འདི་ཡང་། གདོད་མའི་བོན་ཆོས་ལས་འབྱུང་བར་བཤད། སྟོན་པ་གཤེན་རབ་སྔོན་གྱི་གདོད་མའི་བོན་རྣམས་ཀྱིས། འབྱུང་བ་ལྔ་དང་། ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་སོགས་རང་གི་དད་ཞེན་གྱི་གཟུགས་རིས་བྲིས་ཏེ་མཆོད་སྲོལ་ཡོད། ཕྱིས་སུ་ཡུལ་ལུང་ཕན་ཚུན་གཡུལ་འཁྲུག་མང་བོ་བྱས་པས། སྡང་དགྲ་ལས་རྒྱལ་བའི་ཕྱིར་དུ། དེ་དག་གི་གཟུགས་རིས་བྲིས་པའི་རས་གཞི་དེ་མཚོན་ཆའི་རྩེར་འདོགས་སྲོལ་བྱུང་བ། རིམ་གྱིས་དམག་སྣ་འདྲེན་པའི་རུ་དར་དུ་གྱུར་བ་རེད། ད་ལྟ་ཡང་། གདོད་མའི་བོན་གྱིས་དད་མོས་བྱ་སའི་འབྱུང་བ་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཁ་དོག་སྔོན་པོ་དང་། དཀར་བོ། དམར་བོ་དང་ལྗང་ཁུ། སེར་བོ་བཅས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་དང་། ཡང་། ཡུལ་ལ་ལར་གདོད་མའི་དད་ཞེན་གྱི་རང་མདོག་མ་འགྱུར་བར་ཉི་ཟླ་སྐར་གསུམ་སོགས་དར་ལྕོག་སྟེང་དུ་འདོགས་སྲོལ་ཡོད།

ཚུལ་འདི་ལ་དགོངས་ནས། མཁས་དབང་དགེ་ཆོས་ཀྱི་དེབ་དཀར་ལས། ཁྱིམ་རེ་རེ་བཞིན་གྱི་སྒོ་སྟེང་དུ་དར་གདུང་རེ་སློང་བ་འདི་ཡང་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྲོལ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཐོག་མར་དམག་གི་རྟགས་སུ་མངོན་ལ། རྗེས་སོར་ཆོས་ཀྱི་ལས་སུ་སོང་པས། སྟོད་ན་རྒྱ་གར་དང་འདྲེས་པའི་བོད་རིགས་རྣམས་ནས། སྨད་ན་རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་དཀྱིལ་དུ་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་མི་ཁྱིམ་གཅིག་ཡིན་ཡང་རུང་། སྒོ་སྟེང་དུ་དར་ལྕོག་སློང་པའི་སྲོལ་དེ་ད་ལྟའི་བར་དུ་ཡོད། ཅེས་པ་ལྟར། དོན་དུ་ན། གནའ་དུས་ནས་བོད་རྒྱལ་གྱི་སྐུ་མཁར་དང་། ཡང་ན། བོད་དམག་སྡོད་སའི་རུ་སྒར་ལ་ཁ་དོག་མི་འདྲ་བའི་དར་གྱིས་བརྒྱན་པའི་གདུང་འཛུགས་སྲོལ་ཡོད་པ་ལས་གཞན། ད་ལྟ་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་མོའི་དར་ལྕོག་སྟེང་སྟག་སེང་ཁྱུང་འབྲུག་འཇོག་པ་དེ་ཡང་། སྲོང་བཙན་གྱི་དུས་སུ་བོད་ཡུལ་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་ལ་རུ་བཞིར་བགོས་དུས། དབུ་རུ་ལ་རུ་དར་དམར་བོ་ལྕེ་ཁྲ་དང་དཔལ་དར་དམར་བོ། གཡོ་རུ་ལ་རུ་དར་སེང་གེ་དམར་པོ་དང་དར་དཀར་སྙིང་ནག རུ་ལག་ལ་རུ་དར་སེང་དཀར་གནམ་འཕྱོ་དང་དཔལ་དར་ནག་པོ། གཡས་རུ་ལ་རུ་དར་དར་ནག་སྙིང་དཀར་བྱ་ཁྱུང་བྲིས་པ་དང་སྐྱོར་ར་གོང་ཁྲ་བྱེད་པ་དེའོ། །འོན་ཀྱང་། རུ་དར་འདི་ཆོས་དར་དུ་སོང་བའང་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ལྷག་གི་སྔོན་ནས་ཡིན་པར་སེམས་ཏེ། དེབ་ཐེར་འགར། ལྷ་ལུང་དཔལ་རྡོར་གྱིས་གླང་དར་བགྲོངས་སྐབས། ཞོན་རྟ་ལྷ་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཉེ་འགྲམ་གྱི་དར་ཆེན་ལ་བཏགས་པར་བཤད་ཡོད་དོ། །

འོན་ཀྱང་། དར་ལྕོག་གི་ཁུངས་ནི་བོན་ཆོས་དང་རུ་དར་མ་གཏོགས། ནང་ཆོས་སུ་གསུངས་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་ནའང་ཨུ་ཚུགས་ཀྱི་གཏམ་དུ་འགྲོ་བར་མི་སེམས་ཏེ། རྗེ་ཙོང་ཁ་བའི་རྣམ་ཐར་ལས། ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལས་བྱུང་བ་ལྟར། བ་དན་དང་རྒྱལ་མཚན་དེ་དག་གི་ཤིང་རྣམས་ཐ་གུས་སྦྲེལ་བ་ལ། འཕན་དང་། རྔ་ཡབ་དང་། དྲིལ་བུ་ལ་སོགས་པས་བར་མ་ཆད་དུ་མཛེས་པར་བྱས་པ་ནི། འཇའ་ཚོན་ཀུན་ནས་བཀྲ་བས་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཁྱབ་པར་བྱས་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །

དར་ལྕོག་འདི་ཕྱི་གླིང་བའི་མིག་ལའང་བོད་ཀྱི་མཚོན་བྱེད་ལྟ་བུར་སྣང་སྟེ། མདུང་རྩེ་ལྷ་སར་གཏད་པ་ཞེས་པའི་ནང་། དར་ལྕོག་ནི་དར་ཤིང་གི་རྩེ་ནས་མར་གཤམ་ལ་བསྐྱོན་འདུག ཡང་ན། དེ་ཁང་ཐོག་གི་རྒྱན་ལྟ་བུར་སེམས། བོད་པས་དར་ལྕོག་རླུང་གིས་བསྐྱོད་ཐེངས་རེ་ལ་སྟེང་གི་ཆོས་ཀྱི་ཡི་གེ་རྣམས་མཁའ་ལ་དཔར་བར་ངོས་འཛིན་ཞེས་བཤད་དོ། །

༢ རུ་དར་དེ་ཆོས་ཀྱི་ལས་སུ་སོང་ཚུལ། བོད་ཀྱི་དམག་སྒར་དང་སྐུ་མཁར་ལ་དམག་དར་འཛུགས་སྲོལ་དེ་རིམ་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་ལས་སུ་སོང་བ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གདུགས་དཀར་མཆོག་གྲུབ་མ་ལས། རིགས་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི། གྲོ་གའམ་རས་སམ་ཤིང་ཤུན་ལ་བྲིས་ཏེ། ཞེས་རས་སོགས་ལ་གཟུངས་སྔགས་འབྲི་བར་གསུངས་པ་དང་། མདོ་གཞན་དུ་རས་ལ་བྲིས་ཏེ་རྫི་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱོད་ན་ཕན་ཡོན་མང་དུ་འབྱུང་བར་གསུངས་ཡོད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་སྡེ་དགེ་བཀའ་འགྱུར་གཟུངས་བསྡུས་ཀྱི་སྔ་དུམ[ཨེ]བ་ལས། འཕགས་པ་ནོར་བུ་ཆེན་པོ་རྒྱས་པའི་གཞལ་མེད་ཁང་ཤིན་ཏུ་རབ་ཏུ་གནས་པ་གསང་བ་དམ་པའི་གསང་བའི་ཆོ་ག་ཞིབ་མོའི་གཟུངས་འདི་ལུས་ལ་ཐོགས་པའམ། བྲིས་ནས་འཆང་ངམ། རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོ་ལ་འདོགས་སམ། ལྒིགས་བམ་དུ་བྱེད་དམ། རས་ལ་བྲིས་པའམ། དར་ལ་བྲིས་པ་སོགས་ཕན་ཡོན་རྒྱ་ཆེན་འབྱུང་བར་གསུངས་པས། སྔར་ཡོད་ཀྱི་རུ་དར་ངོས་སུ། གཟུངས་སྔགས་དང་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་མོའི་དཔུང་རྒྱན་སོགས་བྲིས་ཏེ། གདོན་བགེགས་ཀྱི་གནོད་པ་སྲུང་བྱེད་དང་ཆོས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་འཐོབ་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་ལས་སུ་དར་བའོ། །དེ་བས་རྟོགས་ལྡན་པའམ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་གང་རུང་གིས་རབ་གནས་ཀྱི་ཆོ་གའི་ལས་རིམ་དང་། བདེན་ཚིག་བརྗོད་ནས་བཀྲ་ཤིས་པའི་མེ་ཏོག་གཏོར་ཏེ། འཛུགས་པ་གལ་ཆེའོ། །

དེ་ལ་དར་ལྕོག་ཞེས་ཕྱིས་སུ་མིང་ཆགས་པ་ཡང་། དར་ཞེས་པ་རུ་དར་གྱི་དར་དང་། ལྕོག་ཅེས་པ་མགོ་ལྕོག་ལྕོག་བྱེད་ཅེས་བཤད་པ་ལྟར། ལྡེམ་པ་འམ་གཡོ་བའི་དོན་ཡིན། ཡང་ལ་ལས་དར་ཅེས་པ་སྲིང་བལ་ལས་བཏགས་པའི་སེང་རས་དང་། ལྕོག་ཅེས་པ་དབྱིབས་ཙོག་ཙོག་གི་མིང་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་ཐོགས་པར་བཤད་པ་ནི་ཇོ་དར་ལྟ་བུ་ལ་དགོངས་པ་དང་། གང་ལྟར། གཟུངས་སྔགས་སོགས་ཕབ་པའི་དར་རླུང་ཁ་ན་གཡོ་བས་ན་དར་ལྕོག་ཅེས་མིང་ཐོགས་པ་ཡིན་ལ། ཕྱིས་སུ་རུ་དར་གྱི་མདུང་མགོ་བླངས་ཏེ་རྩེ་མོར་ཤུག་པ་བཙུགས་ནས། བལ་ཐག་གིས་བསྡམས་པའམ། ཡང་ན། ཉི་ཟླ་སྐར་གསུམ་མམ། རྒྱལ་མཚན་སོགས་བསྟད་དེ། ད་ལྟ་རང་རེའི་དགོན་སྡེ་དང་མི་ཁྱིམ་གཞི་བདག་གི་གནས་རི་སོགས་ན་ཧ་ཅང་ཁྱབ་རྒྱ་ཆེ་བ་དེའོ། །ཁྱད་པར་དུ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་སེམས་སུ། དར་ལྕོག་མང་བོ་བཙུགས་ན་རྒྱལ་བསྟན་དར་བའི་རྟགས་དང་ཁ་ལས་རླུང་རྟ་དར་བར་སེམས་པ་དམངས་གཞས་ཚུན་ནའང་མཆིས་ཏེ། གཙང་གི་ཡུལ་ནས་བལྟས་པས། །དབུས་ཀྱི་དར་ལྕོག་མཐོང་བྱུང་། །དབུས་གཙང་བསྟན་པ་དར་བའི། །དར་ལྕོག་དེ་ལ་གཟིགས་དང་། །ཞེས་དང་། རི་མགོ་མཐོན་པོའི་མགོ་ལ། །དར་ལྕོག་ཁ་གང་སྒྲོན་ཡོད། །དར་ལྕོག་ཆུང་བར་མ་བསམ། །བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད་འཛོམས་ཡོད། །ཅེས་སོ། །

གཞན་ཡང་། སྔར་སྲོལ་དུ་དགའ་ལྡན་དབང་བོའི་རིར་དར་ལྕོག་བཙུགས་མི་ཆོག་པའི་བཤད་རྒྱུན་ཡོད་པ་ནི། ཁོར་ཡུག་འབག་བཙོག་དང་། ཆོས་ལུགས་མིག་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་བྱའི་བྲིན་སྒོ་ཆེ་བར་དོགས་ནས་བཀག་པ་ཡིན་ནམ་ཅི། དམངས་གཞས་ལས་ཀྱང་། དགའ་ལྡན་དབང་བོ་རི་ལ། །དར་ལྕོག་འཛུགས་རྒྱུ་བྱུང་ན། །དར་ཤིང་ཀོང་བོ་རོང་ནས། །འདྲེན་དགོས་བྱུང་ཡང་ལས་རེད། །ཟེར་རོ། །

༣ དར་གྱི་ཁ་དོག་གི་ཁྱད་པར། དར་ལྕོག་ལ་རིམ་བཞིན་ཚོན་སྣ་མི་འདྲ་བ་ལྔ་འཇོག་པ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་རྣམ་པ་མཚོན་པ་སྟེ། རྩེ་མོ་སྔོན་པོས་གནམ་མཁའ་དང་། དེའི་འོག་དཀར་པོས་སྤྲིན། དེའི་འོག་དམར་པོས་མེ། དེའི་འོག་ལྗང་ཁུས་ཆུ། དེའི་འོག་སེར་བོས་ས་མཚོན་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ཕྱིའི་འབྱུང་ཁམས་དང་ནང་གི་འབྱུང་ཁམས་དོ་མཉམ་དུ་གྱུར་ཏེ། ནང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ་ཚེ་བསོད་འཕེལ་ཞིང་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་མཚོན་དོན་ནོ། །

༤ དར་ལྕེའི་དགོས་དོན། དར་ལྕོག་ཐར་པའི་གྲུ་ཆེན་ཡིན། །དེ་ཡི་ལག་སྐྱ་དར་ལྕེ་ཡིན། །དར་ལྕོག་མཐོ་རིས་རྟ་ཕོ་ཡིན། །བྲབ་བྱེད་ལྕགས་ནི་དར་ལྕེ་ཡིན། །དར་ལྕོག་བྱང་ཆུབ་མཁར་རྫོང་ཡིན། །དར་ལྕེ་བ་དན་ཁྲ་བོ་ཡིན། །དར་ལྕོག་མར་ཁུས་ཀོང་བུ་ཡིན། །སྣང་བྱེད་སྡོང་བུ་དར་ལྕེ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། ཡང་། དར་ལྕོག་ལ་དར་ལྕེ་མདོག་སྣ་ཚོགས་བཏགས་ན། རླུང་རྟ་སྙན་གྲགས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །

༥ དར་ལྕོག་འཛུགས་པའི་དུས། ཚེས་གཅིག བརྒྱད། བཅུ། བཅོ་ལྔ། བཅོ་བརྒྱད། ཉི་ཤུ གནམ་སྟོང་། དབྱར་དགུན་གྱི་ཉི་ལྡོག ཉི་ཟླ་གཟའ་འཛིན་གྱི་དུས་རྣམས་ལ་གཟུགས་ན། དགེ་རྩ་ལ་འགྱུར་ཁྱད་ཆེ་བས་ཕན་ཡོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །

བོད་ཀྱི་དར་བོ་ཆེ་གྲགས་ཅན་འགའ་འདིར་བཤད་ན། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་དར་བོ་ཆེ་བསླངས་པ་ནི། རྒྱལ་བསྟན་འཕེལ་བ་དང་། སྐྱེས་ཆེན་དམ་པའི་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་མཛད་འཕྲིན་བདོ་བ། ཡུལ་ཕྱོགས་བཀྲ་ཤིས་ཤིང་དགེ་བ། ནག་ཕྱོགས་གཉའ་ནས་གནོན་པ་སོགས་ལ་ཆེད་དམིགས་ཀྱིས་དར་བོ་ཆེ་འཛུགས་སྲོལ་ཡོད། དམངས་གཞས་ལས་ཀྱང་། གཙང་གི་ཡུལ་ནས་བལྟས་པས། །དབུས་ཀྱི་དར་ལྕོག་མཐོང་བྱུང་། །དབུས་གཙང་བསྟན་པ་དར་བའི། །དར་ལྕོག་དེ་ལ་གཟིགས་དང་། །ཞེས་དང་། རི་མགོ་མཐོན་པོའི་མགོ་ལ། །དར་ལྕོག་ཁ་གང་སྒྲོན་ཡོད། །དར་ལྕོག་ཆུང་གི་མ་བསམ། །བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད་འཛོམས་ཡོད། །ཅེས་བརྗོད་པས་ཀྱང་དར་བོ་ཆེ་སློང་བའི་དགོངས་དོན་རགས་རམ་ཞིག་རྟོགས་ཐུབ་བོ། །

༦ ཤར་སྐྱ་རེངས་དར་ཆེན་ནི། འཇམ་མགོན་བླ་མ་ཙོང་ཁ་པ་དགུང་གྲངས་ང་གསུམ་བཞེས་པ། སྤྱི་ལོ ༡༤༠༩ ལོར་ལྷ་ལྡན་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོའི་སྲོལ་གཏོད་སྐབས། བསྐོར་ལམ་ཆེན་མོའི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གོས་དར་སོགས་ལ་བྱས་པའི་བ་དན་མཐོ་ཞིང་རྔམ་བརྗིད་ཆེ་བ། ཕྱོགས་སྐྱོང་དེ་དང་དེའི་སྐུས་ཏོག་ལ་བརྒྱན་ཅིང་། དེ་དང་དེའི་སྔགས་བ་དན་ཉིད་ལ་བྲིས་པ་བཅོ་ལྔ་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅོ་ལྔ་རང་རང་གི་ཕྱོགས་སུ་ལེགས་པར་བཙུགས་ནས། དགོང་ལྟར་དེ་དག་ལ་ཕྱོགས་གཏོར་གཏོང་བ་དང་། དེ་དག་གི་བར་དུ་གདུགས་དཀར་ལ་སོགས་པའི་རྒྱལ་མཚན་རང་རང་གི་ཆོ་ག་བཞིན་དུ་བཙུགས་ཤིང་། དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅོ་ལྔའི་དར་ཆེན་ལས་ཤར་ལྷོའི་མཚམས་དུང་མཚོའི་ཟུར་གྱི་ཤ་བ་སྐྱ་རེངས་དར་ཆེན་དེ་ཉིད་ནི། ཤར་སྐྱ་རེངས་དར་ཆེན་ཡིན་ནོ། །

༧ ཇུས་ཡག་དར་ཆེན་ནི། ལྷ་སའི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་གཡས་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་ལ། སོག་པོ་གུ་ཤྲྀ་ཧན་སྤྱི་ལོ ༡༦༣༦ ལོར་ལྷ་སར་འབྱོར་ནས། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བ་དང་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཞི་བ་མཆོག་ལ་མཇལ་ཁ་ཞུས་ཏེ། ཏཱ་ལའི་བླ་མས་གུ་ཤྲྀ་ཧན་ལ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་ཞེས་མཚན་སྙན་གནང་ཤིང་། མཚོ་སྔོན་ཕྱོགས་སུ་དཔུང་བཏེགས་ནས་དགེ་ལུགས་པར་སྡང་བའི་སོག་པོ་ཧལ་ཧ་ཆོག་ཐུ་རྒྱལ་བོའི་དཔུང་ཚོགས་རྩ་མེད་དུ་བཏང་བ་དང་། ཡང ༡༦༣༩ ལོར་གུ་ཤྲྀ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་དང་སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་ཆོས་འཕེལ་གྱི་ནང་གྲོས་བཞིན་གུ་ཤྲྀ་ཧན་གྱིས་དཔུང་སྣེ་དྲངས་ནས་བེ་རི་རྒྱལ་བོ་ཕམ་སྟེ། སྡེ་དགེ་དང་། སྨར་ཁམས་སོགས་དབང་བསྒྱུར་བས། སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་དགེ་ལུགས་བསྟན་པའི་ཇུས་ཆེན་ལམ་དུ་སོང་ཞེས། རྟེན་འབྲེལ་དུ་སྤྱི་ལོ ༡༦༤༡ ལོའི་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོའི་སྐབས་སུ་ཇུས་ཡག་དར་ཆེན་འདི་བཙུགས་པར་གསུངས་སོ། །

༨ དགའ་ལྡན་དར་ཆེན་ནི། ལྷ་སའི་བར་བསྐོར་གྱི་བདེ་ཆེན་རབ་བརྟན་གྱི་འགྲམ་དུ་ཡོད་ལ། སྤྱི་ལོ ༡༦༨༡ ལོར་རྒྱལ་དབང་ལྔ་བས་བཀའ་ལུང་བཞིན། སོག་རིགས་དགའ་ལྡན་ཚེ་དབང་དཔལ་བཟང་གིས་དཔུང་སྣ་དྲངས་ཏེ། རྒྱལ་བསྟན་ལ་སྡང་བའི་ལ་དྭགས་སེང་གེ་རྣམ་རྒྱལ་ཟེར་བ་དེ་གཞོམ་སྟེ། མངའ་རིས་སྐོར་གསུམ་དབང་དུ་བསྡུས་པར་མ་ཟད། སླད་ཕྱིན་རྒྱལ་བསྟན་ཚུར་རྒོལ་མི་འབྱུང་བའི་ཆེད། གཉའ་གནོན་དུ་སོག་པོའི་དམག་དཔུང་བརྒྱ་ཕྲག་སྐོར་བཞག་པ་དང་། གཡུལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་དཔའ་རྟགས་སུ། གངས་རིན་པོ་ཆེའི་དྲུང་དུ་དགའ་ལྡན་དར་ཆེན་དང་བོ་དང་། ལྷ་སའི་བར་བསྐོར་དུ་དགའ་ལྡན་དར་ཆེན་གཉིས་པ་བཙུགས་ལ། རུ་དར་དཀར་བོ་དེ་གཞུ་འདོམ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་ཡོད་པས། དགའ་ལྡན་དར་སྨྱོན་དུ་གྲགས། ཧ་ཅང་རིང་ཐལ་ཆེ་བས་ཕྱིས་སུ་དུམ་བུ་གསུམ་དུ་ཆག་ལ། ད་ལྟའི་དར་བོ་ཆེ་འདི་ནི་དུམ་བུ་རིང་ཤས་དེ་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །

༩ བསྐལ་བཟང་དར་ཆེན་ནི། ལྷ་ས་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ལྷོ་སྒོའི་གསུང་ཆོས་ར་བའི་མདུན་དུ་ཡོད་ལ། དར་བོ་ཆེ་འདི་བསླངས་དོན་ལ་རྒྱལ་དབང་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་མཛད་རྣམ་རགས་བསྡུས་ཤིག་བརྗོད་པ་གལ་ཆེ། ཁོང་ཁམས་ལི་ཐང་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཆུང་དུས་ནས་བྱིས་པའི་སྤྱོད་ཚུལ་ལས་འདས་པས། ཀུན་གྱིས་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་ཡང་སྲིད་འཁྲུལ་མེད་རེད་ཅེས་མཚན་སྙན་གང་སར་ཁྱབ་ཀྱང་། སྐབས་དེར་བོད་ཀྱི་སྲིད་དབང་ལྷ་བཟང་ཧན་གྱིས་བཟུང་བར་མ་ཟད། རྒྱལ་དབང་དྲུག་པར་སྙད་བཏགས་པའི་པད་དཀར་འཛིན་པ་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་པོ་ཏ་ལའི་གསེར་ཁྲིར་བསྡད་མུས་སུ་ཡོད་པས། རེ་ཞིག་བག་ལ་ཞ་བའི་ཚུལ་གྱིས་མི་བཞུགས་ག་མེད་གྱུར། དེ་ནས་གདན་ས་གསུམ་གྱི་ལས་སྣེ་དང་གཞུང་ཞབས་སེར་སྐྱ་འགའ་ཞིག་གིས་གསང་སྟབས་ཀྱིས་འབྲེལ་གཏུགས་བྱས་པ། ལྷ་བཟང་ཧན་གྱི་གནས་ཚུལ་ཤེས་ཚོར་བྱུང་སྟེ། ཡང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་སྡེ་དགེ་སྤྱན་དྲངས་ནས། དཔོན་པོ་བསྟན་པ་ཚེ་རིང་གི་གཟིགས་སྐྱོང་གནང་དུ་བཅུག ཕྱིས་སུ་ཡང་སྲིད་རིན་པོ་ཆེའི་གནས་བབ་གོང་མར་སྙན་གསན་ཕུལ་པས། གོང་མ་ཁང་ཞིས་ཡང་སྲིད་འཁྲུལ་མེད་དུ་ཁྱབ་བསྒྲགས་གནང་བར་མ་ཟད། ལྷ་སར་གདན་དྲངས་དགོས་པའི་བཀའ་ལུང་ཕེབས། དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་སྟེང་མཚོ་སྔོན་གྱི་དཔོན་རིགས་ཁག་གཅིག་དང་གོང་མའི་དཔོན་དམག་མང་བོས་ལྷ་སར་གདན་དྲངས་ཏེ་གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ། དེ་ལྟར་རྒྱལ་དབང་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ངོས་འཛིན་གྱི་ཐད། རྩོད་ཉོག་མང་བོ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་ཏེ་བསྐལ་བཟང་མངོན་དུ་གྱུར་བའི་རྟེན་འབྲེལ་མཚོན་བྱེད་དུ། བསྐལ་བཟང་དར་ཆེན་འདི་བསླངས་པ་ཡིན་ནོ། །

༡༠ བཀྲ་ཤིས་དར་ཆེན་ནི། གཙུག་ལག་ཁང་གི་མདུན་ངོས་གཡོན་དུ་ཡོད་ལ། ལོ་བཅུའི་རིང་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་པོ་ཞེས་པའི་དུས་ཟིང་མཇུག་སྒྲིལ་ཏེ། སྤྱི་ལོ་༡༩༨༦ ལོར་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གིས། མི་ལོ ༢༠ ཙམ་ལ་ཆོས་རྒྱུན་ཆད་པའི་ལྷ་ལྡན་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་བསྐྱར་གསོ་མཛད་དེ། སེར་འབྲས་དགེ་གསུམ་གཙོས་དགེ་འདུན ༢༠༠༠ ཙམ་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་འདུས་ནས་སྨོན་ལམ་གཟབ་རྒྱས་འཚོགས་སྐབས། ཡང་དར་བསྟན་པའི་དབུ་འཕང་དགུང་དུ་འདེགས་པ་མཚོན་བྱེད་དུ་བཀྲ་ཤིས་དར་ཆེན་འདི་ཉིད་བསླངས་སོ། །

༡༡ དར་ལྕོག་བཙུགས་པའི་ཕན་ཡོན།

མཚན་ལྡན་དར་ལྕོག་ཞིག་རི་ལ་བཙུགས་ན། དེར་གནས་སྲོག་ཆགས་ལ་ཕན་པ་དང་། ཆུ་ལ་བཙུགས་ན། ཆུ་འཐུང་བའི་སྲོག་ཆགས་ལ་ཕན་པ་དང་། རི་རབ་གྱི་རྩེ་མོར་བཙུགས་ན། རླུང་གིས་གར་ཁྱབ་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་། རྒྱ་ལམ་ཆེན་པོར་བཙུགས་ན། ལམ་དེར་འཇུག་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་། ཤན་པའི་ཡུལ་དུ་བཙུགས་ན། དེར་གསོད་པའི་སེམས་ཅན་མང་བོར་ཕན་པ་དང་། ཤར་ལྷོ་ནུབ་བྱང་དབུས་དང་ལྔར་བཙུགས་ན། རྒྱལ་བ་རིགས་ལྔ་ཞལ་མཐོང་ཞིང་སྡིག་སྒྲིབ་བག་ཆགས་དག་པ་དང་། མ་ཎིའི་དར་ལྕོག་རང་གི་ལུས་ཀྱི་ཚད་ཙམ་བཀྱགས་ན། རས་དེ་མ་ཟད་བར་དུ་མ་ཎི་དུང་ཕྱུར་རེ་འགྲུབ། གཞན་ཡང་། སྟག་ལེབ་བླ་མའི་འདས་ལོག་ལས། དར་ལྕོག་གི་འབྲི་གཞི་དང་འདོགས་ཤིང་འཛུགས་པ་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་སྦྱར་ཏེ། ཕན་ཡོན་ལ་ནད་རིགས་དང་གདོན་བགེགས་བྱད་ཕུར་རྦོད་གཏོང་དང་། དུས་མིན་གྱི་འཆི་བ། མུ་གེ་མཚོན་དང་དམག་འཁྲུག །གོད་སྲི། དགྲ་སྲི། ཆེ་སྲི། ཆུང་སྲི། དམ་སྲི་ཐམས་ཅད་བཟློག་པ་དང། ཁ་རྗེ་དབང་ཐང་བློ་རིག་ཡོན་ཏན་སོགས་རྒྱས་པར་བཤད་ལ། རྟ་རྨིག་ལྕགས་ཀྱི་བཏུམ་ནས་འཛམ་གླིང་དུ་བསྐོར་ཀྱང་ཆོས་མཚན་ལྡན་མ་ཎིའི་དར་ལྕོག་འདི་ལས་ལྷག་པ་ཞིག་ཡོད་རེ་སྐན་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །

ལབ་རྩེ།

༡ ལབ་རྩེའི་ཁུངས་བཤད་པ། བོན་གྱི་མཁས་པ་ལ་ལས། ལབ་ཙེ་བསྟོད་པ་ཞེས་པར། ཡ་ཐོག་སྐབས་སུ་སྒྲ་བླ་བསྟོད་པ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་དེ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་མཚན་ནི། གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེ་ཞང་ཞུང་ཀོང་བོ་རོང་དུ་བྱོན་དུས། བདུད་ཁྱབ་པ་ལག་རིང་གིས་བདུད་དམག་གྲོགས་སུ་སྦྲན་ནས་རྒོལ་སྐབས། གཤེན་སྟོན་གྱིས་སྒྲ་བླའི་དམག་ཚོགས་བསྐུལ་ཏེ་སྒྲ་བླ་དཔའ་བསྟོད་ཅེས་པའི་ཆོ་ག་ཞིག་ཀྱང་གསུངས་པར་བཤད་ཡོད། སྒྲ་བླ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ནི། ནམ་མཁའི་ནོར་བུས། སྤྱིར་ན་སྒྲ་ནི་མིག་གིས་མཐོང་རུང་གི་དངོས་བོ་ཞིག་མིན་ཡང་། ཕན་ཚུན་ཐོས་རུང་གི་གོ་བརྡ་སྤྲོད་རུང་ཞིག་ཡིན་པས། སྒྲ་ནི་སྐྱེས་བུ་སུ་རུང་ལ་འགོ་བའི་ཕྭ་དང་། དབང་ཐང་དང་ནུས་པ། ཁྱད་པར་དུ་བླ་སོགས་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་པས། སྒྲ་བླ་དང་དགྲ་བླ་རེས་མོས་སུ་འང་འབྲི་བར་བཤད་དོ། །གཞན་དུ། སྒྲ་ལྷ་ཝེར་མ་དཔའ་ཁྲོམ་གྱི་གཞུང་ལྟར་ན་སྒྲ་ལྷ་གཉན་གྱི་གཞུང་དང་། ཝེར་མ་གཉན་གྱི་གཞུང་། ཅང་སེང་གཉན་གྱི་གཞུང་། ཤུགས་མགོན་གཉན་གྱི་གཞུང་བཅས་ཁག་ཆེན་པོ་བཞི་ཡོད་ཅིང་། དེ་ལས་སྔ་མ་དགྲ་བླ་གཉན་གྱི་གཞུང་ནི་དགྲ་བླའི་བྱུང་བ་གཙོ་བོར་བརྗོད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཏེ། བསྟན་བཅོས་དེ་ལྟར་ན། དགྲ་བླའི་རིགས་ལ་ཡེ་སྲིད་འཕྲུལ་གྱི་སྒྲ་བླ་དང་། ཡེ་རྗེ་སྨོན་པའི་དགྲ་བླ། ཡེ་དབང་མཐུ་ཡི་དགྲ་བླ་སྟེ་ནུས་མཐུ་མི་འདྲ་བའི་དགྲ་བླ་རིགས་གསུམ་ཡོད་ཅིང་། དེ་ལས་ཡེ་སྲིད་འཕྲུལ་གྱི་དགྲ་བླ་ནི། དགྲ་བླའི་མེས་པོར་གྲགས་པའི་དགྲ་བླ་ཁྱུང་ཆེན་རལ་ཆེན་ཞེས་བྱ་བའི་བྱ་རྒྱལ་ཁྱུང་ཆེན་དེ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལས་དགྲ་ལྷ་ཡིད་བཞིན་ལྷ་དབང་དང་། དགྲ་བླ་ལྷ་གསས་དར་མ་སོགས་དགྲ་བླ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ནས། སྒྲ་བླ་ཉི་ཁྲི་དགུ་འབུམ་གྱི་དམག་ཚོགས་གྲོལ་བར་བཤད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཡེ་རྗེ་སྨོན་པའི་དགྲ་བླ་དང་། ཡེ་དབང་མཐུ་ཡི་དགྲ་བླ་གཉིས་ལས་ཀྱང་སོ་སོར་གྱོད་དང་ཁ་མཆུ་སོགས་གཏམ་གྱི་ཁ་འཛིན་བྱེད་མཁན་གྱི་རྫིའུ་ཡིན་པར་བཤད་ཡོད་དོ། །

དེ་དག་གི་བཞུགས་ས་ཡང་། མདོ་དྲི་མེད་གཟི་བརྗིད་ལས། དྲ་མ་རླུང་གི་བཤུད་མ་མྱོང་། །དཔལ་སོ་མ་ཉམས་དགྲ་བླ་སྟེ། །བཞུགས་ནི་མཚོན་ཆའི་མཁར་ལ་བཞུགས། །གནས་ནི་དམུ་རིའི་རྩེ་ལ་གནས། །ཞེས་སྒྲ་བླ་སྟེ་ལ་བཙས་ནི་སྒྲ་བླ་དྲ་མ་མཆེད་དགུ་སོགས་དང་དམག་ཚོགས་རྣམས་བཞུགས་སའི་རྟེན་མཚོན་ཆའི་མཁར་དང་། དེ་དག་གི་གནས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་དམུ་རིའི་རྩེ་སྟེ་གནམ་ལ་རེག་པའི་རིའི་རྩེ་མོ་ཡིན་པར་བཤད་ལ། སྒྲ་བླ་འམ་ལབ་ཙེ་བསྟད་ཚར་ནས་སྒྲ་བླ་དམག་འདྲེན་པ་ཞེས་པའང་། གཤེན་སྟོན་ཉིད་བདུད་ཀྱི་གཡུལ་ངོ་ལས་རྒྱལ་ཏེ་མཐར་བཀྲ་ཤིས་གཡང་བླན་མཛད་དེ། བདུད་རྩི་ཨ་བའི་ནེའུ་ཐང་ལ་སྒྲ་བླའི་གོ་རྩེད་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གཅིག་གི་རྩེད་མོ་མཛད་ཡོད་ཚུལ་དེ་ལས་དར་ཁྱབ་ཏུ་སོང་བར་ཡང་ཁ་ཅིག་བཤད་དོ། །དེ་ཡང་བདེན་མཆི་སྟེ། དེའི་ཤན་ཞུགས་ཐེབས་ནས་གླིང་སྒྲུང་རྣམས་སུའང་བྱ་དང་རི་དྭགས་གཅན་གཟན་སོགས་དགྲ་བླ་ཝེར་མར་བགྲང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན། ཤར་ཕྱོགས་སྲིད་པའི་གཞི་བདག་ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་སྦོམ་རས་རྟ་སེར་འཕུར་ཤེས་རླུང་གི་ཤུགས་ཅན་ལ་ཆིབས་ནས། རྨ་རིགས་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུས་བསྐོར་ཞིང་། དེ་དང་མཉམ་དུ་མཁའ་འགྲོ་དར་མ་ཉི་ཤུ་རྣམས་བསང་དུད་དང་མཉམ་དུ་བྱོན་པ་ན། ཕོ་ཐང་གཡུ་འབྲུག་སྔོན་མོ། རྩ་རླུང་འཁོར་བའི་དགྲ་བླ། ལྕགས་ཀྱི་ཕོ་རོག་ནག་པོ། ཆོས་སྐྱོང་འཁོར་བའི་དགྲ་བླ། གསེར་གྱི་འུག་པ་སེར་བོ། མུན་པ་སེལ་བའི་དགྲ་བླ། ཤ་གཟན་ཐང་དཀར་རྒོད་པོ། ནམ་འཕང་གཅོད་པའི་དགྲ་བླ། ལྕགས་ཀྱི་བྱ་ཁྲ་ཧོར་བ། བློ་གྲོས་རྒྱས་པའི་དགྲ་བླ། མྱུར་མགྱོགས་ལྷ་བྱ་རོག་མོ། གསོད་བྱེད་ཅན་གྱི་དགྲ་བླ། འདུར་རོགས་སྤྱང་ཐང་སྔོན་མོ། ཟ་ཁ་དར་བའི་དགྲ་བླ། རྩལ་ཆེན་སེང་ཆུང་དཀར་མོ། གཡུ་རལ་ཅན་གྱི་དགྲ་བླ། འཁྱིལ་རོགས་གསེར་སྦྲུལ་སེར་བོ། ཞེ་སྡང་ཅན་གྱི་དགྲ་བླ། འགྱིང་རོགས་ཤྭ་བ་རྒྱ་འཛོང་། རྭ་དར་ཅན་གྱི་དགྲ་བླ། འཕག་རོགས་གླ་བ་སྨུག་ཆུང་། བཟང་དྲུག་ཅན་གྱི་དགྲ་བླ། གབ་རོགས་རི་བོང་དཀར་བོ། རྣ་མཆོག་ཅན་གྱི་དགྲ་བླ། རྔམ་བརྗིད་དྲེད་མོང་སོག་དཀར། ཁྲོ་གཏུམ་ཅན་གྱི་དགྲ་བླ། དཔའ་བོ་དོམ་ནག་ཐུགས་དཀར། དཔའ་སྙིང་ཅན་གྱི་དགྲ་བླ། སྟོབས་ཆེན་འབྲོང་གཡག་དར་མ། རུ་དར་ཅན་གྱི་དགྲ་བླ། ཟིལ་མནོན་བྱ་ཁྱུང་རྒྱལ་བོ། སྙན་གྲགས་ཅན་གྱི་དགྲ་བླ། འགྱིང་གི་གཟིག་ཐོང་རི་བཀྲ། དྲག་རྩལ་ཅན་གྱི་དགྲ་བླ། གསེར་གྱི་ཉ་མོ་གཤོག་དྲུག འགྱུར་དྲུག་རྒྱས་པའི་དགྲ་བླ། གླང་ཆེན་ས་ལ་རབ་བརྟན། དབང་ཐང་འཕེལ་བའི་དགྲ་བླ་སོགས་ཝེར་མའི་དམག་ཚོགས་སྤྲིན་འཁྲིགས་པ་བཞིན་བྱོན་པ་དང་། སྔོན་ལ་སེང་ཆེན་དཔོན་བློན་གསུམ་མཐོ་ནམ་མཁའི་བྱ་ལམ་བར་མ་འཇའ་སྤྲིན་གྱི་གུར་ཁང་ནས་མཁའ་འགྲོ་མ་གསུམ་གྱིས་ཆིབས་ཁ་ཁྲིད་དེ་བྱོན་ནོ། །ཞེས་སོ། །

ལབ་རྩེའི་གོ་མཚོན་སོགས་འཇོག་པའི་རྣམ་པའི་སྟེང་ནས་ལྟོས་ནའང་། སྒྲ་བླའི་དཔའ་བསྟོད་ཅེས་པའི་ཆོ་ག་དང་འབྲེལ་བ་ཆེ་བར་བཤད་དེ། སྒྲ་བླའི་གོ་མཚོན་སྣ་དགུ་ནི། རྨོག གོ་ཁྲབ། རལ་གྲི གཞུ། མདའ། མདུང་། ཕུབ། ཞགས་པ། ལྕགས་ཀྱུ་རྣམས་ཡིན་པས་སོ། །གཞན་ཡང་། ལ་བཙས་བསྟོད་སྐབས་ནས་འབྲུ་ཞིག་གཏོར་རྒྱུ་ཡོད་པ་ལ། སྒྲ་བླའི་གཏོར་ནས་དང་། ཆང་ཞིག་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ལ་སྒྲ་བླའི་དཔའ་ཆང་ཟེར་བས་ཀྱང་ལ་བཙས་ལ་སྒྲ་བླ་བསྟོད་པ་ཞེས་པར་དཔྱད་གཞི་ཤིན་ཏུ་ཆེའོ། །

ཡང་། ཨ་ལ་ཤ་བསྟན་དར་ལྷ་རམས་པས་ལབ་རྩེའི་ཁུངས་སུ་འདི་ལྟར་གསུངས་ཏེ། ལྷ་ཐོ་འམ་ས་མཁར་ལྟ་བུ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལྟ་རྟེན་བཙུགས་པའི་ཁུངས་ནི། སངས་རྒྱས་མཉན་ཡོད་ན་བཞུགས་པའི་ཚེ་དྲུག་སྡེ་ཞོན་པ་མང་བོ་དང་ཤིང་རྟ་དང་ལྷན་ཅིག་ལམ་དུ་སོང་བ་དང་། ལམ་གྱི་ཕྱེད་དུ་ཤིང་རྟའི་སྲོག་ཤིང་ཆག་སྟེ་ཚོང་བས་སྲོག་བརྗེས་ནས་ཆག་པ་བོར་རོ། །ཉེ་དགས་དེ་ཁྱེར་ཏེ་ལམ་གྱི་བཞི་མདོར་བཙུགས་ནས་འདི་ནི་བདག་ཅག་གིས་སྲོག་ཤིང་གི་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱ་བའི་ལྷ་རྟེན་དུ་བཙུགས་སོ། །ཞེས་སྨྲས་ནས་སོང་བ་དང་། ཕྱིས་སུ་དེ་ལ་གཅིག་གིས་སྟེགས་བུ་བརྩིགས། གཞན་ཞིག་གིས་ཀྱང་། བདག་གི་དོན་འདི་འགྲུབ་ན་ཁང་བ་བརྩིགས་ནས་སྟོན་མོ་བྱའོ། །ཞེས་དམ་བཅས་ནས་སོང་བ་དང་། དེས་ཀྱང་དོན་དེ་གྲུབ་ནས་ཅི་ལྟར་དམ་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབས་པས་དེ་ལྷ་ཁང་དུ་གྱུར་ཏེ་རྙེད་པ་མང་དུ་བྱུང་བ། དྲུག་སྡེ་དག་གིས་མཐོང་ནས་གོས་ལ་སོགས་པ་རང་གར་ལེན་དུ་རྩོམ་པ་ན་ལྷ་ཁང་སྲུང་མི་དག་གིས་མི་སྟེར་བའི་ཚེ། དྲུག་སྡེས་བཀྲེན་པ་འདི་ཅི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་ལྷ་ཁང་ཡིན། ངེད་ཅག་གི་ཤིང་རྟའི་སྲོག་ཤིང་ཆག་པ་ཞིག་རྟེན་ཐབས་སུ་བཙུགས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་འདི་ནི། ལྷ་ཐོའི་ཁུངས་རྣམ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བདག་གིས་མགྲིན་པ་བསལ་ནས་སྨྲའོ། །ཞེས་ཟེར་ཀྱང་དེ་ནི་ཁུངས་སུ་འགྲོ་དཀའ་བ་ལུང་རིགས་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་མང་དུ་ཡོད་ཀྱང་། འདིར་མང་དུ་བརྗོད་པས་དགོས་པ་མ་མཐོང་ལ། གལ་ཏེ་དངོས་དོན་ལ་ཐུག་ཚེ་མགྲིན་པར་འགག་པ་ལས་འོས་མེད་དོ་སྙམ་མོ། །

 ཡང་། ལ་ལས་བོད་རྒྱལ་སོ་གཉིས་པ་སྲོང་བཙན་གྱི་སྐུ་དུས་སུ་རྒྱ་བཟའ་བོད་དུ་དྲངས་སྐབས། མགར་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་གབ་རྩེ་ལས། དུས་སྐར་སོགས་འཛོལ་བས་རྒྱ་བོད་ཀུན་ཏུ་བཀྲ་མི་ཤིས་པ་བྱུང་། དེ་བས། ས་དཔྱད་ཉམས་པ་བཅོས་ཐབས་སུ་རི་རྩེར་དཔའ་མཁར་དང་། རི་སྐེད་དུ་ལབ་རྩེ་དང་། རི་ཤོད་དུ་མཆོད་རྟེན་དང་འབུམ་ཁང་བརྩིགས་པས་བཀྲ་ཤིས་པ་བྱུང་བའི་ལོ་རྒྱུས། སྣང་མཛད་རྡོ་རྗེ་ལབ་རྩེ་བརྩིགས་ཚུལ་ཞིག་ཏུ་གསུངས་པ་ལྟར། བསྟོད་ཆོག་རྣམས་སུ་ཡང་། ཀྱེ་ཀྱེ། སྔོན་གྱི་བསྐལ་བ་དང་བོ་ལ། །ཀོང་ཙེ་འཕྲུལ་གྱི་རྒྱལ་བོ་ཡིས། །ཕྱི་རབས་འགྲོ་བའི་དོན་སླད་དུ། །ཀླུ་གཉན་ས་བདག་བཙན་རྣམས་ལ། །སྣང་སྲིད་སྡེ་བརྒྱད་མཆོད་པའི་རྟེན། །ལབ་རྩེ་བརྩིགས་པར་གསུངས་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །

ཡང་། འགའ་ཞིག་གིས་ལབ་རྩེ་བརྩིགས་སྲོལ་འདི་བོད་རྒྱལ་ཐོག་མ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་སྐུ་དུས་སུ་ཡོད་པར་བཤད་དེ། དེ་ཡང་། ལབ་རྩེ་ལ་གསས་མཁར་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ཡང་འབྱུང་ཏེ། གསས་ནི་བོན་ལྷ་ལ་བཤད་ཅིང་། མཁར་དང་ཁང་ཞེས་པ་གསས་མཁར་རམ་གསས་ཁང་ཞེས་རེས་མོས་འབྲི་བས་དོན་དུ་ན་ལྷ་བཞུགས་པའི་ཁང་བར་ཟེར་བ་ལྟར། རྩེ་ནི་བོན་གྱི་ཐ་སྙད་དེ་སྟོད་དང་བཞུགས་ས་ལ་འཇུག་སྟེ། དག་ཡིག་ཁུངས་མ་རྣམས་སུ་ལབ་རྩེ་ཞེས་པ་ཡང་། ཟ་མ་ཏོག་ལས་སྣོད། འབྱུང་རྩིས་ཀྱི་ཁྲམ་ཁ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར། སྐབས་འདིར་སྣོད་དེ་ལྷ་དེ་དང་དེའི་བཞུགས་ས་ལ་འཇུག་པས་ལབ་རྩེ་ཞེས་པའོ། །

དེ་ཡང་། ལབ་རྩེ་གསར་རྩིག་སྐབས་ཀ་བཞི་སྒྲོག་བརྒྱད་ཀྱི་ཁང་བཟང་བརྩིགས་ཤིང་། ས་འོག་ཏུ་གཏེར་དང་ལྷ་གང་ཡིན་གྱི་འདྲ་སྐུ་བཞག་སྟེ་མདའ་མདུང་སོགས་ཀྱིས་བསྟོད་པ་ཡང་། སྔར་སྲོལ་དེ་མ་ཉམས་པར་ཡོད་པར་སྙམ། ནང་བསྟན་གྱི་ལབ་ཙེ་བསྟོད་ཆོག་འགར་ཡང་། སྲིད་པ་རྒྱུད་ཀྱི་ལབ་ཙེ་ཁྱོད། །རིགས་དྲུག་རྣམས་ཀྱིས་སྨོན་པའི་གནས། །ལྷ་དང་སྲུང་མའི་གཞལ་ཡས་ཁང་། །ཕོ་ལྷ་དགྲ་ལྷའི་རྟེན་ས་ཡིན། །ཀླུ་དང་ས་བདག་འདུ་ས་ཡིན། །གཉན་དང་བཙན་རྣམས་འཁོར་གནས་ཡིན། །ཞེས་དང་། ཨ་ལགས་རྒྱལ་བོ་སྟེ་རིག་འཛིན་དཔལ་ལྡན་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་ལབ་བསྟོད་དུའང་། སྐུ་མཁར་ལབ་བཙས་གཉན་པོ་ནི། །ཁྲོ་ཆུ་རྩིག་རྨང་ནག་པོ་སྲ་ཞིང་བརྟན། །སྟེང་དུ་རིན་ཆེན་ཁང་བཟང་མཛེས་ཤིང་བརྗིད། །ཤར་ཕྱོགས་དུང་དང་ལྷོ་ཕྱོགས་གསེར་ལས་གྲུབ། །ནུབ་ཕྱོགས་ཟངས་དང་བྱང་ཕྱོགས་གཡུ་ལས་གྲུབ། །ཤེལ་གྱི་ཀ་བ་བཻ་ཌཱུར་གདུང་མ་དང་། །མཆོང་གི་ཁ་པད་མུ་ཏིག་དྲ་བས་བྲེས། །ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཡི་ཏོག་དང་ལྡན། །གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་བ་དན་དར་འཕན་དང་། །བླ་བྲེ་ཡོལ་བ་ཕྱེ་མ་ཕུར་མས་མཛེས། །རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་དར་ཟབ་ཟས་སྣ་སོགས། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། །སྣང་སྲིད་ལྷ་ཀླུ་གཞི་བདག་རྣམས་ལ་འབུལ། །ཞེས་པས་ཀྱང་ལབ་ཙེ་དང་སྐུ་མཁར་གཞི་གཅིག་ཏུ་འབྲེལ་ཡོད་པ་རྟོགས་སོ། །

ཁ་ཅིག བོད་བཙན་པོའི་དུས་སུ་དམག་ཐོག་ཏུ་གྲོངས་པའི་དཔོན་ཆེན་ཚོའི་ཕུང་བོ་རི་མཐོ་ས་གཙང་ལ་སྦས་ཏེ། མདའ་མདུང་གྲི་གསུམ་སོགས་སར་བཙུགས་ཏེ་མྱ་ངན་ཞུ་སྲོལ་ཡོད་པ་དེ་ལས་དར་བར་བཤད་ལ།

ཡང་ཁ་ཅིག ལ་རྩེ་ཞེས་པའི་གོ་དོན་བོད་པ་རྣམས་འཛམ་གླིང་གི་མཐོ་སྒང་ལ་གནས་པ་དང་རི་བོའི་རྩེ་མོ་ན་གནས་ཀྱང་། ད་དུང་ཁོ་བོ་ཅག་ཡིད་མ་ཚིམ་པར་རིའི་རྩེ་མོ་དང་ནམ་མཁའ་སྦྲེལ་བྱེད་དུ་ལ་རྩེ་བསྟོད་པ་དང་རྨུ་ཐག་བྲེས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་གཟེངས་བསྟོད་པའམ་སྔོན་ཐོན་གྱི་བསམ་བློ་ཀུན་ལས་འཕགས་པ་དཔེ་མཚོན་ཞིག་ཡིན་པར་སྙམ། ཞེས་དང་།

ཡང་། འགའ་ཞིག་གིས་བོད་ཀྱི་བཙན་པོ་རིམ་བྱོན་གྱི་སྐབས། ཤ་གཟན་གདོང་དམར་བོད་ཀྱི་དམག་དཔུང་ཞེས་རྔམ་བརྗིད་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁམས་གཞན་ལ་དྲག་འདུལ་བྱེད་སྐབས། བོད་ཆེན་པོའི་མངའ་ཁོངས་སུ་བླངས་པའི་སའི་དན་རྟགས་སུ། རི་མཐོ་ས་དང་ཉག་ཁ་གང་ཡོད་ནས་ལྷ་འབོད་དང་། ཀླུ་འབོད་བསང་གསུར་བཏང་སྟེ། མདའ་མདུང་མང་བོ་བཙུགས་ནས་ས་རྟགས་རྒྱག་སྲོལ་ཡོད་པ་དེ། དོན་དུ་ས་མཚམས་ཆུ་མཚམས་འབྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྟགས་མཚོན་དུ་བཤད། དེ་ཡང་བདེན་ཤས་ཆེ་སྟེ། སྦ་བཞེད་ལས། རྗེའི་བཀའ་བསྩལ་ནི་བདུད་བས་གཉན། ཁྲིམས་ཀྱི་ལ་རྩེ་ནི་དགུང་ལས་མཐོ། ཞེས་བློན་པོ་ཁྲི་བཟང་གི་ཞུས་ཚིག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡང་དེ་དང་འབྲེལ་ལོ། །ཕྱིས་སུ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་དང་འབྲེལ་ཏེ་ལབ་རྩེ་བསྟོད་པ་འདི་བྱུང་བར་བཤད་དོ། །

ཡང་། འགའ་རེས་གདོད་མའི་བོད་མི་རྣམས་སྡོད་གནས་རྒྱང་བསྐྱུར་གྱིས། ས་སྟོང་ལུང་སྟོང་ལ་ཕྱུགས་འཚོ་བར་ཕྱིན་དུས། ལམ་ནོར་བར་དོགས་ནས་རི་ལུང་གི་ལམ་རྒྱུས་མི་འཕྱུགས་པའི་སླད་དུ། རྡོ་བརྩིགས་ཀྱི་ཐོ་བསླངས་ཏེ་ལམ་རྟགས་བཟོས་པ་དེ་རིམ་གྱིས་ལབ་ཙེ་བསྟོད་སྲོལ་འདི་དར་བར་བཞེད།

ཡང་། འགའ་ཤས་ཀྱིས། ལ་ཙེ་བསྟོད་པའི་མ་ཁུངས་ལ་འགྲིམ་འགྲུལ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པར་བཤད་དེ། གནའ་མི་རྣམས་རྒྱང་རིང་དུ་འགྲོ་དུས་ལ་རེ་བརྒལ་ན་དཀའ་ཚེགས་རེ་བརྒྱབ་ཚར་བས། ཁྲལ་གྱི་ཚབ་ཏུ་ཉག་ཁ་དེར་རྡོ་སྤུངས་བྱས་ཏེ་བཟའ་ཆས་གཙང་མ་རེ་འཇོག་སྲོལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཙེའི་རྣམ་པར་འཕོ་འགྱུར་བྱུང་བར་ཡང་བཤད།

ཁ་ཅིག ས་ཆུ་འཕྲོག་རྩོད་ཀྱིས་དབང་གིས་ཕན་ཚུན་བར་དུ་མི་ཤི་རྟ་འགྱེལ་བྱེད་སྐབས། རང་གི་དབང་རིས་སུ་གཏོགས་པ་ལ་ས་ཐོ་བསླངས་ཏེ། རྔམ་བརྗིད་མཚོན་ཆེད་དུ་མཚོན་ཆ་གཟུགས་སྲོལ་ཡོད་པ་ལས་འཕེལ་འགྱུར་བྱུང་བར་བཤད་དོ། །

ཡང་། ལབ་རྩེ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི་ལ། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རྙིང་ཤོས་ལྡེའུ་ཆོས་འབྱུང་ལས། ལ་རྩས་ཞེས་འབྱུང་བ་སྟེ། ཆུ་ལ་གྲུ་རྩས་བཙུགས། ལ་ལ་ལ་རྩས་བརྩེགས་ཞེས་པ་ལས། ཆུར་བསྐྱལ་བའི་གྲུ་ལ་གྲུ་གླ་བླངས་པ་དང་། ལ་ཁའི་ཉག་ཁ་ལ་བགྲོད་པ་ལ་ལམ་གླ་བླངས་པའི་གླ་རྔན་ལ་ལ་རྩས་ཞེས་འབྲི་ལ། ཕྱིས་སུ་བཙས་ཞེས་འབྲི་བ་རྒྱུགས་ཆེ། དགེ་བཤེས་ཆོས་གྲགས་ཀྱི་བརྡ་མཛོད་ལས། ལ་བཙས་ནི་ལམ་ཁའི་སྒོ་ཁྲལ། ཞེས་དང་། བརྡ་ཡིག་བློ་གསལ་མགྲིན་རྒྱན་ལས་ཀྱང་། བཙས་ནི་གླ་འམ་རྔན་ཏེ། གྲུ་བཙས་ཟེར་གསུངས་པ་དང་། ཆོས་འདུལ་བ་ལས་ཀྱང་། གྲུ་གླ་ལ་གྲུ་བཙས་ཞེས་མང་དུ་འབྱུང་བ་དང་། བཀའ་ཐང་སྡེ་ལྔ་ལས། སངས་རྒྱས་གང་གཱའི་དག་གི་འགྲམ་དུ། མཉན་པས་གྲུ་གཏོང་མ་འདོད་དེ། གོའུ་ཏམ་གྲུ་བཙས་བཤོམས་ཤིག་ཟེར། ང་ལ་གྲུ་བཙས་མེད་ཅེས་ནམ་མཁའ་ལ། ལྷོ་ཡི་ཕྱོགས་ནས་བྱང་གི་ཕྱོགས་ལ་གཤེགས། ཞེས་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཏུན་ཧོང་ཡིག་རྙིང་ལས་བཙས་ཞེས་པའི་ཡིག་འབྲུ་དེ་གླ་རྔན་གྱི་ཚབ་ཏུ་བེད་སྤྱོད་བཏང་ཡོད་དེ། ལ་ལ་ནི་བཙས་ཕུལ། མྱི་ལ་ནི་ཡོན་ཕུལ། ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་རིམ་ཁྲོད་ལ་ལ་རྩས་དང་། ཆུ་ལ་གྲུ་བཙས་ལེན་པའི་ཁེ་ལས་དེ་རྒྱུགས་ཆེ་བས། དེ་འཕེལ་རྒྱས་དང་ལམ་འགྲོ་ཡོང་ཆེད། མིས་རྩོལ་བ་ལས་གཞན། ལྷ་ཡང་རམ་འདེགས་སུ་བཀུར་ཏེ་གཉེར་གཏད་ཡོད་པ་སྟེ། ལྡེའུ་ཆོས་འབྱུང་ལས། མཐོ་ལ་རྩས་ཀྱི་ལྷ། རྨ་ལ་གྲུ་བཙས་ཀྱི་ལྷ་ཞེས་གསུངས་པས་ར་སྤྲོད་བྱེད་ནུས་སོ། །

 ༢ རང་ལུགས་བཞག་པ། གོང་གསལ་དཔྱད་གཞི་འདི་དག་ལ་གཞིགས་ཏེ། ཕྲན་གྱི་བསམ་འཁྱེར་ལ། ལབ་རྩེ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི་ཐོག་མར་བོད་དམག་གིས་ལ་ལ་རྩས་བླངས་པ་སྟེ། གླ་རྔན་བླངས་པའི་མིང་ལས་མཆེད་པ་རྟོགས་ན། ས་དེར་རྩས་ལེན་མཁན་གྱི་དམག་མིའི་སྡོད་གུར་དང་། མདའ་མདུང་གྲི་གསུམ་གྱི་མཚོན་ཆ་སྡོད་གནས་སུ་ཚུགས་ཡོད་པ་ནི། ཤེས་པ་རྣལ་དུ་གནས་པ་ཞིག་ལ་གོ་བརྡ་སྤྲོད་མི་དགོས་ལ། དེ་ནི་ལབ་རྩེ་བསྟོད་དབྱིབས་ཀྱི་ཐོག་མའི་མ་ཁུངས་ཡིན། ཕྱིས་སུ་ཁེ་ལས་དེ་འཕེལ་རྒྱས་ཆེན་པོ་བྱུང་བའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད། ལ་ལ་རྩས་ཀྱི་ལྷ་སྲུང་ཡང་བཀུར་བས། རྟེན་མཁར་དེ་འགྲོ་བ་མི་འདྲ་བའི་ལྷ་མི་གཉིས་ཆར་གྱི་འཁོར་ས་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཀྱང་། ཕྱིས་སུ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱིས། ལ་ལ་རྩས་ལེན་པའི་ལུགས་སྲོལ་དེ་ཉམས་རྒུད་དུ་གྱུར་བས། ཁ་ཆར་བུ་ཡུག་འཚུབ་པའི་རི་ཐེམ་དང་། ཉག་ཁ། རི་རྩེ་རྣམས་ལས་མིའི་འགྲོ་བ་རི་ཤོད་དུ་བབས་ཏེ། མདའ་མདུང་དང་འབྲོང་རྭ་སོགས་བཙུགས་ནས། གནས་དེར་ལྷ་སྲུང་གཅིག་པུ་བཀོད་ནས། མི་རྣམས་ཀྱིས་མགོན་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་དུ་བཀུར་ཏེ། གསོལ་མཆོད་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱུད་རིམ་འདི་དག་ལ་ངེས་པ་གཏིང་ཚུགས་པ་ཞིག་བྱུང་ན། ལབ་རྩེའི་གོ་དོན་ལ་བོན་སྐད་དུ་ཕོ་བྲང་ངམ། རྟེན་མཁར། གསས་ཁང་ཟེར་བ་ཡང་ངམ་ངམ་ཤུགས་ཀྱིས་གོ་ཐུབ་པ་ཞིག་བྱུང་ངོ་། །སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་བག་ཆགས་དེས་ཤན་ཞུགས་ཀྱིས། ད་ལྟ་ཡང་དབུས་གཙང་གི་ཡུལ་ལུང་ལ་ལར་གཞིས་ཁང་གི་ཟུར་བཞི་ལ་ལྷ་ཐོ་ལྟ་བུར་མདའ་མདུང་མང་བོ་བཅིངས་ཏེ། རྨུ་ཐག་བྲེས་པ་དང་། ཨ་མདོ་མཚོན་ནའང་། ཁྱིམ་རྙིང་རྣམས་ཀྱི་སྦུག་ཁང་གི་ཀ་སྐེད་ལ་མདའ་དར་གསབ་ཅིང་། ལོ་རེར་ཁ་ཕབ་རྒྱག་པ་འདི་ཡང་རྟེན་མཁར་གྱི་དོད་ཡིན་ནོ། །

༣ རྨུ་ཐག་བཤད་པ། ནམ་མཁའ་ནོར་བུས། མུ་ཁྲི་བཙན་པོའི་མཚན་གྱི་འགྲེལ་བརྗོད་ལ། ཁྲི་ནི་ལྷ་འམ་ལྷའི་ཐུགས་དང་། མུ་ཞེས་པ་ཀུན་ཁྱབ་སྟེ་ནམ་མཁའ་དང་། ཡང་ན། ཞང་སྐད་དུ་མུ་ནི་ཞེས་པ་ནམ་མཁའི་མིང་དུ་ངོས་བཟུང་ཡོད་པ་ལས་གཞན། རྒྱ་རོང་གི་ཡུལ་སྐད་དུ་ནམ་མཁའ་ལ་རྨུ་ཟེར་བ་བཞིན། རྨུ་ཐག་ཀྱང་གདོད་མའི་བོན་རྣམས་ཀྱིས། འོད་ཀྱི་ཉག་ཐག་ཞིག རྨུ་སྟེ་གནམ་ནས་ས་སྦྲེལ་བའི་སྐས་ཀ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཡིན་ལ། བོན་ཆོས་རྣམས་སུ་མི་འདོད་པའི་རྐྱེན་ངན་རེ་བྱུང་ཚེ་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་གནམ་རིམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་སྟེང་སྒོམ་སྒྲུབ་ལ་བཞུགས་པ་སྤྱན་དྲངས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱང་ཡོད། ཁྱད་པར་དུ་གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་ཡང་རྨུ་སྐས་ལ་འཛེག་ནས་ལྷ་ཡུལ་ལ་གཤེགས་པར་འདོད་དེ། མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་ལས། སྲས་ཀྱིས་ཆིབས་ཁ་ཐུབ་པར་གྱུར་བ་ན། །རྨུ་ཐག་ལ་འཇུས་ནམ་མཁར་གཤེགས་སོ་སྐད། །ཅེས་པ་ལྟར། གདོད་མའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་དམའ་བ་འཇིག་རྟེན་མི་ཡུལ་ནས། མཐོ་བ་ལྷ་ཡུལ་དུ་འཛེག་པའི་འོད་ཀྱི་རྨུ་སྐས་ཞིག་ཡོད་པར་རློམ་པས། དེ་མཚོན་བྱེད་དུ་ཁེ་ཁའི་ལབ་རྩེ་ནས་རི་རྩེའི་ལབ་རྩེ་བར། བལ་སྐུད་ལ་བལ་ཕྲན་མང་བོ་བརྒྱན་ཏེ་བྲེས་པ་དེའོ། །

ཡང་། དེ་ལ་བོན་གཞུང་དུ་བཤད་རྒྱུན་འདི་འདྲ་ཞིག་ཀྱང་མཆིས་ཏེ། གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་ནི་ཕྭའི་ཡུལ་དུ་འཁྲུངས་ཤིང་། ཁོང་གི་ཞང་བོ་དམུ་ཡིས་གཉའ་ཁྲི་མི་ཡུལ་དུ་འབྱོན་ཁར། དམུ་སྐས་དང་དམུ་ཐག་གཉིས་གནང་བ་ལ་བརྟེན་ནས། ལྷ་རི་གྱང་ཏོའི་སྟེང་དུ་བབས་པར་བཤད་ལ། ཕྭ་དང་དམུ་གཉིས་ནི་གནམ་རིམ་པ་བཅུ་གསུམ﹙གཟེར་མིག་ལྟར་ན། དབལ་ཡོགས་ཁྲིན་དང་གསུམ། གཉེར་འོ་མཚམས་དང་གསུམ། དམུ་བདུད་བཙན་དང་གསུམ། སྲིད་སྐོས་ཕྭ་དང་གསུམ། གཉན་པོ་ལྷ་དང་བཅུ་གསུམ་གྱི་གནས་ཡུལ་དེ་རྣམས་ལ་གནམ་རིམ་པ་བཅུ་གསུམ་ཟེར་རོ། །﹚གྱི་ལྷ་གནས་སུ་བཞུགས་པར་གྲགས་པས། དམུ་སྐས་དང་དམུ་ཐག་གཉིས་ནི་ས་གནམ་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་མཚོན་བྱེད་ཅིག་ཏུ་བཞག་ཡོད། དེ་ལས་གཞན། བཤད་མཛོད་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ལས། སྲིད་པའི་ལྷ་རྒྱུད་མ་བཤད་ན། །མི་ཡི་དམུ་ཐག་སུ་ཡིས་འཛིན། །ཞེས་པ་ལྟར། དཔེར་ན། བོད་ཀྱི་ཡུལ་ལུང་འགར་འཁྲུངས་སྐར་དང་གཉེན་སྒྲིག་གི་ཆོ་སྒྲུབ་སྐབས། ཚོན་སྐུད་ཀྱི་དམུ་ཐག་གིས་སྐྱེ་བོའི་ལུས་བསྒྲོགས་ཏེ་མི་ནི་ལྷ་ལས་ཆད་པ་མཚོན་གྱིན་ཡོད་པས། དམུ་ཐག་གིས་བོད་ཀྱི་དམངས་སྲོལ་ལའང་གལ་ཆེའི་ནུས་པ་ཐོན་ཡོད།

ཕྱིས་སུ་ལབ་རྩེ་བསྟོད་ཆོག་དར་ཁྱབ་སོང་བ་ལ་བསྟེན་ནས། རྨུ་ཐག་གི་མདོག་དང་འཐེན་ཕྱོགས་ལའང་འགྲེལ་བརྗོད་སྣ་ཚོགས་བརྒྱབ་ཡོད་དེ། ཤར་དུ་རྨུ་ཐག་དཀར་བོ་འཐེན་ན་མི་གཡང་འཁོར་བ་དང་། གྱེན་དུ་རྨུ་ཐག་སེར་བོ་འཐེན་ན་རིན་ཆེན་ཕྭ་གཡང་འཁོར་བ་དང་། ནུབ་ཏུ་རྨུ་ཐག་དམར་བོ་འཐེན་ན་འཆི་མེད་ཚེ་ཡི་དངོས་གྲུབ་འཐོབ་པ་དང་། བྱང་དུ་རྨུ་ཐག་སྔོན་པོ་འཐེན་ན་ཕྱུགས་ཀྱི་ཕྭ་གཡང་འཐོབ་པར་བཤད་དོ། །

༤ ལབ་ཙེ་གཞི་བརྩིགས་བྱེད་པའི་ས་དཔྱད། གླང་ཆེན་ཉལ་འདྲའི་མཁལ་ཁུང་དུ་བརྩིགས་ན་བསོད་ནམས་འཕེལ་བ་དང་། བ་དན་འཕྱར་འདྲར་བརྩིགས་ན་ཚེ་རིང་བ་དང་། སེང་གེ་གནམ་དུ་མཆོངས་འདྲར་བརྩིགས་ན་མི་རྒྱུད་བཟང་བ་དང་། ནོར་བུ་སྤུངས་འདྲའི་དབུས་དང་། ལྗོན་ཤིང་ལོ་འདབ་རྒྱས་འདྲར་བརྩིགས་ན་གཞོན་པ་འདབ་ལག་རྒྱས་པ་དང་། གཡུ་འབྲུག་མ་བུ་འཕྲད་འདྲར་བརྩིགས་ན་མི་རྒྱུད་ཕོ་རུ་འཕེལ་བ་དང་། བྲག་རིར་གཅན་གཟན་རྔམ་འདྲར་བརྩིགས་ན་དཔའ་བོའི་དགྲ་ཤ་ལོན་པ་དང་། སྦྲུལ་ནག་ཐུར་དུ་རྒྱུགས་འདྲར་བརྩིགས་ན་སྡང་དགྲ་མནོན་པར་འགྱུར་བ་དང་། རལ་གྲི་ངར་མའི་སོ་འདྲ་བར་བརྩིགས་ན་ཤི་ཁ་ཆོད་པར་འགྱུར་བ་དང་། རི་ཐང་ཆུ་གསུམ་དང་རྩི་ལྗོན་ཉམས་དགའ་སར་བརྩིགས་ན་མི་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་འཕེལ་བ་དང་། ལབ་ཙེ་བརྩིགས་པའི་རི་ལ་རི་རྒྱུད་མ་ཆད་པ་གལ་ཆེའོ། །

༥ ལབ་རྩེའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་དང་དབྱེ་བ། ལབ་རྩེ་ལ། ལ་རྩེ་དང་ལ་བརྩེ། ལ་རྩས། ལ་བཙས་ཞེས་ཐ་སྙད་མི་འདྲ་བ་མང་། ཡང་། ལབ་རྩེ་ལ་དབྱེ་ན་འབྲོང་རྭའི་ལབ་རྩེ་དང་། མདའ་མདུང་མཚོན་ཀྱི་ལབ་རྩེ་ལས་གཞན། རྡོའི་ལབ་ཙེ་ཡང་ཡོད་པ་སྟེ། ཉང་སྐྱེས་སྣང་མཛད་རྡོ་རྗེའི་ལབ་རྩེ་བསྟོད་ཆོག་ལས། ཀོང་ཙེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས། །བཀྲ་ཤིས་རྡོ་གཉན་དཀར་བོ་ལ། །སྲིད་པའི་ལབ་ཙེ་བཅུ་གསུམ་བརྩེགས། །ཞེས་དང་། རྡོ་གཉན་ལབ་ཙེ་བཅུ་གསུམ་འདི། །ལྷ་དང་སྲུང་མའི་ཕོ་བྲང་ཡིན། །ཞེས་དང་། ཡང་། གླིང་སྒྲུང་འཛམ་གླིང་སྤྱི་བསང་ལས། ནག་པོ་བདུད་ཀྱི་ས་ཆ། ས་རི་རྩེ་དང་བྲག་རྩེ་མོ་བ། ནགས་བཙན་ས། མཚོ་དང་ཆུ་ཕྲན་འཁྲུགས་ས། བདུད་ཨ་ཆེན་རྣ་བ་ཁྲ་ལེབ་ཀྱི་གཡས་ཕྱོགས། ཀོང་པོའི་བོན་རི་མཐོན་པོའི་གཡོན་ཕྱོགས། རི་ནག་པོ་དགུ་བརྩེགས་ཀྱི་མདུན་ངོས། མི་མགོའི་ལབ་རྩེ་རྔམས་པ། པགས་པའི་རླུང་རྟ་གཡོ་བ། རྒྱུ་རློན་དམུ་ཐག་འཐེན་པ། ཚིལ་བའི་ཅོད་པན་འཕྱང་བ། འཆི་བདག་གཤིན་རྗེའི་ཕོ་བྲང་ལ་འགྲན་བཟོད་པའི་གསས་མཁར་དམར་བོ་འཇིགས་རྔམས་གཡོ་བ། ཞེས་འབྱུང་བ་ནི། མི་མགོ་བརྩིགས་པའི་ལབ་ཙེ་བསྟད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ནག་པོ་བདུད་ཀྱི་ས་ཆ་ན། མི་མགོ་དང་རྒྱུ་རློན་སོགས་ལབ་རྩེ་བསྟོད་པ་ནང་བཞིན་འཇིགས་སུ་རུང་བ་ཡོད་པའི་དཔེ་མཚོན་པར་ཤེས་དགོས་སོ། །

 ཡང་། ཕོ་བྲང་དང་ལབ་རྩེ། དཔའ་མཁར་གསུམ་ལས་རིའི་རྩེ་མོ་ནས་བརྩིགས་པ་ཕོ་བྲང་དང་། རི་སྐེད་ནས་བརྩིགས་པ་ལབ་རྩེ་དང་། ལུང་མདོ་ནས་བརྩིགས་ན་དཔའ་མཁར་ཡང་ཟེར། གཞན་ཡང་། ལབ་རྩེ་བསྟོད་སྟངས་ལ་ཞྭ་དམར་པཎྚི་ཏའི་ལབ་རྩེའི་བསྟོད་ཆོག་ལས། བཙན་པོའི་ལབ་ཙེ་རི་ཡི་རྩེ་མོ་དང་། །འཕན་པོའི་ལབ་ཙེ་རི་ཡི་ཁེལ་ཁ་སྟེ། །ཕྱུག་པོའི་ལབ་ཙེ་རི་ཤོད་ཀློང་དུ་བརྩིགས། །ཡུལ་མི་བཙན་ཕྱུག་འཕན་གསུམ་དར་བར་བྱས། །ཞེས་དང་། ལབ་ཙེ་བསྟོད་ཆོག་འགར། སྔོན་གྱི་བསྐལ་བ་དང་བོར། ཀོང་ཙེ་རྒྱལ་བོས། ཤར་ལྷོ་ནུབ་བྱང་གི་གོང་ཁ་རུ་ལབ་ཙེ་བརྒྱ་དང་བཅུ་གསུམ་རེ་རེ་བརྩིགས་པས། རྒྱ་བོད་བལ་ཧོར་སོགས་ལ་མི་ནོར་འཕེལ་བར་བཤད་པ་དང་། ཡང་། སློབ་དཔོན་པད་འབྱུང་གིས། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁམས་ཆེན་པོ་ལ། །རྒྱལ་བོའི་ལབ་ཙེ་རི་རྩེར་བརྩིགས། །རྒྱལ་སྲིད་ཆོས་བཞིན་དར་བ་དང་། །སྲིད་ཞི་ཕྱོགས་བཞིར་བསྟན་པར་མཛད། །བཙན་པོའི་ལབ་ཙེ་གོང་ཁར་བརྩིགས། །བཙན་ཕྱུག་འཕན་གསུམ་འཛོམས་པ་དང་། །ཐབས་ཤེས་གཟུ་དཔང་རྒྱས་པར་མཛད། །རྨང་བོའི་ལབ་ཙེ་ཁེལ་ཀར་བརྩིགས། །རྨང་བོའི་མི་རྒྱུད་གྲོལ་བ་དང། །མི་ནོར་ཟས་གསུམ་འཕེལ་བར་མཛད། །ཡུག་པོའི་ལབ་ཙེ་འཕྲང་ཁར་བརྩིགས། །མི་ནད་ཡམས་ནད་ཆད་པ་དང་། །བདེ་སྐྱིད་དགེ་བ་རྒྱས་པར་མཛད། །ཅེས་དང་།

ལབ་ཙེ་ལ་ལྷ་གནས་སྟངས་ཡང་། བསྟོད་ཆོག་ལས། ལབ་ཙེ་འདི་ཡི་རྩེ་མོ་རུ། །བླ་མ་ཡི་དམ་བཞུགས་སུ་གསོལ། །ལབ་ཙེ་འདི་ཡི་སྐེད་པ་རུ། །ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་བཞུགས་སུ་གསོལ། །ལབ་ཙེ་འདི་ཡི་རྩ་བ་རུ། །ས་བདག་ཀླུ་གཉན་བཞུགས་སུ་གསོལ། །ལབ་ཙེ་འདི་ཡི་ཕོ་བྲང་དུ། །གཉན་རིགས་འཁོར་བཅས་བཞུགས་སུ་གསོལ། །གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །

 ༦ ད་ལྟའི་ལབ་རྩེའི་རྒྱུ་ཆ་དང་དགོས་པ། ལབ་རྩེ་རྒྱུ་ཆ་ལ་གསོམ་ཤིང་སྨྱུག་མ་སྤེན་མ་སོགས། མདའ་མདུང་གྲི་གསུམ་གྱི་སྐེད་དུ་དར་ཚོན་སྣ་ལྔའི་ལྷ་དར་བཏགས་ཏེ་ཡུལ་ལྷ་ཐུ་བོ་ཆེ་རྣམས་ལ་མཚོན་འབུལ་གྱི་མཆོད་པ་བྱེད་པ་དང་། གཞན་ཡང་། སྟག་པ། ཤུག་པ། ཉ་ཕྲུག་སོགས་ཤིང་སྣ་དུ་མ་བལ་དཀར་གྱིས་བརྒྱན་ཏེ། ཡུལ་དེའི་ལྷ་མི་ཀུན་གྱི་ངོ་སོ་བསྟོད་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ཡོད། ལབ་རྩེ་སྦྲེལ་བྱེད་ཀྱི་རྨུ་ཐག་ནི་ཡིག་རྙིང་ལས་དམུ་ཐག་དང་རྨུ་ཐག ཡང་ན། དམུ་སྐས་ཞེས་འབྱུང་བ་ལ། དོན་ནི་གནའ་བོའི་ལོ་རྒྱུས་ལས་མཁའ་ལ་བགྲོད་པའི་དམུ་ཐག་གི་མིང་སྟེ། མི་རྗེ་ལྷ་ཡིས་མཛད་པའི་མགོན་སྐྱབས་ཆེ། །དམུ་ཐག་གནམ་ནས་དྲངས་པས་འཛེགས་སྐས་བཟང་། །ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར། བོན་གྱི་བཤད་ཚུལ་ལ། སྟེང་ལྷ་ཡུལ་ནས་བར་མི་ཡུལ་དུ་བསྐྱོད་པའི་རྒྱུ་ལམ་ལ་འཇའ་དང་དམུ་སྐས་དམུ་ཐག་ཅེས་འབྱུང་བས། རྒྱལ་རབས་གསལ་མེ་ལས། གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་བང་སོ་མཁའ་ལ་བཏབ། །ལྷ་ཡི་ལུས་ལ་རོ་མེད་འཇའ་ལྟར་ཡལ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་ལ་བང་སོ་མེད་པར་གནམ་གྱི་དགུ་ཚིགས་ལྟ་བུའི་དམུ་ཐག་ལས་དགུང་དུ་གཤེགས་པ་འདིས། དེ་དུས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོཊ་ལ་ངོ་མཚར་ཞིང་བློ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་གོ་གནས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཟིན་ཡོད་པར་མ་ཟད། དམུ་ཐག་ནི་མཐོ་ནམ་མཁའི་ལྷ་ཡུལ་དང་དམའ་འཇིག་རྟེན་མི་ཡུལ་གྱི་སྦྲེལ་ཐག་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད་སྟབས། དེ་མཚོན་བྱེད་དུ་ལ་སྟེང་ངམ་སྒང་ཁའི་ལབ་རྩེ། དེ་ནས་རི་རྩེའི་ལབ་རྩེ་བར་སྒྲིལ་ཡོད་ལ། ད་དུང་དེ་ལ་བལ་ཚོམ་དང་དར་ཕྲན་མང་བོས་བརྒྱན་ཡོད་པ་རེད།

དེ་ལྟ་བུའི་ལབ་བསྟོད་ཀྱི་ཆོ་ག་འདི་གང་བྱུང་མི་བྱེད་པར་གཟའ་སྐར་འཕྲོད་སྦྱོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཉི་མ་ལ་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བ་སྟེ། ལོ་རེར་གཉིས་པའི་ཚེས་བཅུ་གཅིག་དང་། ཡང་ན། དྲུག་པའི་བཅོ་ལྔའམ་བཅུ་བདུན་སོགས་ལ་བསྟད་ན་ལྷ་སྲུང་དེ་དག་གིས་ཉིན་གསུམ་བྱ་ར་དང་། མཚན་གསུམ་མལ་ཚེ། དགྲ་འགོག་གཉེན་སྐྱོང་། གཡེལ་མེད་སྡོངས་གྲོགས་བྱེད་ལ། གང་ལྟར། ལབ་རྩེ་བསྟོད་པ་ཞེས་པའི་བྱ་ཚིག་འདི་མཐོ་བར་བྱས་པ་དང་། ས་གནམ་སྦྲེལ་བའི་དམུ་ཐག་གི་ཆ་གང་ལ་གཞིགས་ནའང་བོད་མིའི་ཆབ་དཔལ་རིག་གསུམ་དང་སེམས་ཁམས། བློ་སྟོབས། བོན་གྱི་བཤད་ཚུལ་ལྟར། ས་རིམ་པ་བཅུ་གསུམ་ནས་གནམ་རིམ་པ་བཅུ་གསུམ་གྱི་བར་རིམ་འཕར་གྱིས། མཐོན་པོར་བསྙེགས་ཏེ། ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་མང་བོའི་ལོ་རྒྱུས་སུ་གྱུར་དང་འགྱུར་བཞིན་ཡོད་པ་མཚོན། དམངས་སྲོལ་འདི་དུས་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་ཇི་ལྟར་རྒོད་ཀྱང་། གངས་རི་མཐོན་པོའི་དབུས། ཆུ་བོ་ཆེན་པོའི་མགོ་དང་། ཡུལ་མཐོ་ལ་ས་གཙང་བའི་བོད་ཁམས་འདིར་ད་ལྟའི་བར་གསོན་ཤུགས་རྒྱས་ཏེ་མ་ཉམས་པར་འཕེལ་བ་འདི་ཉིད་དོ། །

༧ ས་འདུལ་བྱེད་སྟངས། ལབ་ཙེ་བསྟོད་ཚུལ་ལ། ནང་བསྟན་གྱིས་བདག་དབང་བཟུང་བ་ནས། ས་འདུལ། གཏེར་སྒྲུབ། སྲོག་ཤིང་། ཕོ་བྲང་བཞེངས་ཚུལ་སོགས་ཡོད་པ་ལས། ས་འདུལ་རྒྱག་སྟངས་ནི། ས་མཁན་གྱིས། སྣོད་གཙང་དུ་གཞི་བདག་གཏོར་མ། ཀླུ་སྨན། དཀར་གསུམ་མངར་གསུམ། གསེར་སྐྱེམས་སོགས་བཤམས་ཏེ། ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་དང་འཇིགས་བྱེད་སོགས་ཀྱི་སྐུར་བཞེངས་ནས། བགེགས་གཏོར་ཕྱག་ཏུ་བསྣམས་ཏེ། ལབ་ཙེ་བརྩིགས་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པ་གང་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་གུ་གུལ་དང་། ཡུངས་དཀར་གྱིས་བྲབས་ནས་བགེགས་བསྐྲད་བྱས་ཏེ། གཙོས་རྭ་ས་ལ་བཙུགས་ནས་རྒྱུ་འབྱོར་ཡོན་བདག་འཁོར་བཅས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཚེ་བསོད་ལ་གནོད་པའི། ཕོ་སྲི། ཕུང་སྲི། ཆུང་སྲི། རྟ་ནོར་ལུག་གསུམ་གྱི་སྲི་འདྲེ་སྙིང་གཟིར་བྱེད་དུ་བཙུགས་ཏེ། རྡོ་གཅིག་བླངས་ནས། ཝ་དང་གྲུམ་པའི་པགས་པ། དུག་ཡས་སྣ་དགུ་དང་བཅས། ལབ་ཙེ་མི་མཐོང་བའི་སར་འདོམ་དགུའི་འོག་ཏུ་ས་དགྲ་དགུ་ཐུབ་ཏུ་མནོན་ནོ། །དེ་ནས། ཕྱོགས་བཞིའི་ས་དགྲ་མནོན་བྱེད་དུ། ཤར་སྟག་སྐྱ་བོ། ལྷོར་གཡུ་འབྲུག་སྔོན་མོ། ནུབ་ཏུ་བྱ་དམར་བོ། བྱང་དུ་རུས་སྦལ་ནག་པོ་ཤིང་གི་བྱང་བུ་ལ་བྲིས་ཏེ། སྲིད་པ་ཧུའི་ཕྱག་རྒྱ་བསྟན་ཏེ་ས་ལ་གཟུགས། དེ་ནས། དཀར་ཕྱོགས་པ་ངོ་སོ་བསྟོད་པའི་ཆེད་དུ། གསེར་གཡུ་དང་དུང་། དར་ཚོན་དང་རྒོད་སྒྲོས་བརྒྱན་པའི་མདའ། ས་འདུལ་བརྒྱབ་ཤུལ་དུ་བཙུགས། གཡུ་དང་མགྲོན་བུ་བཏགས་པའི་རྟ་དཀར་བོ་དང་། ལུག་དཀར་བོ་གཉིས་ལ་ཁྲུས་བྱས་ནས། དཔྲལ་བ་སོགས་ལ་མར་བྱུགས། སྙུག་མ་ཚིགས་གསུམ་བྲེ་སྟེང་དུ་བཙུགས་ཏེ། ཆོ་ག་ན་གསལ་བ་ལྟར། ཚེ་ཐར་བཏང་ནས། མིང་དོན་དང་མཐུན་པའི་སྟག་ལོ་བའམ་ཕག་ལོ་བས་ས་བརྐོ་དགོས་སོ། །

ས་འདུལ་རྒྱག་པ་འདི། མཆོད་རྟེན་དང་། གཙུག་ལག་ཁང་། འབུམ་ཁང་། རྒྱལ་བོའི་ཕོ་བྲང་། ས་གཏེར། ལབ་ཙེ། ཁང་ཁྱིམ་སོགས་གསར་ཕིབ་དང་། བེམ་རོ་དུར་དུ་བསྐྱལ་བ་སོགས་གང་ལའང་གལ་ཆེ། ལབ་ཙེ་བསྟོད་ཆོག་སོགས་ལས་གཏེར་དང་ས་སློང་། ས་འདུལ་སོགས་མེད་ན། ས་བདག་ཀླུ་གཉན་སོགས་མི་མཉེས་པར་མ་ཟད། སེམས་འཁྲུགས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་ཐན་པ་དང་མུ་གེ་འབྱུང་ཆེ་བས། གནོད་པ་བཟློག་པ་ལ་ངེས་པར་དུ་དགོས་པར་གསུངས་སོ། །

༨ ལབ་རྩེའི་གཏེར་སྒྲུབ་ཀྱི་སྐོར། ལབ་བསྟོད་ལ་ནང་ཆོས་ཀྱི་ཤན་ཞུགས་པ་ནས་བཟུང་། ཀོང་ཙེ་འཕྲུལ་གྱི་རྒྱལ་བོའི་ལབ་ཙེ་བརྩིགས་ཚུལ་དང་། སློབ་དཔོན་པད་འབྱུང་གི་ལབ་ཙེ་བརྩིགས་ཚུལ། ཕྱིས་ཇོ་བོ་བོད་དུ་ཕེབས་སྐབས། འབྲོམ་སྟོན་ལ་ཀླུའི་གཏེར་སྦས་པའི་ཕྱག་ལེན་གནང་བ་ཡིན། བོད་ལ་ལབ་རྩིག་གི་ཆོ་ག་ཡོད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། གྲུབ་མཐའ་སོ་སོའི་ཕྱག་ལེན་ལྟར་ལབ་ཙེ་བརྩིགས་ཚུལ་མང་ཡང་། ས་གཏེར་དང་ས་འདུལ་གྱི་ཕྱག་ལེན་མེད་ན། ཁེ་ལས་ཉེན་ཆེ་བ་ལབ་བསྟོད་ཀྱི་ཆོ་ག་ལས་གསུངས་སོ། །བུམ་གཏེར་ལ། ཀླུ་གཏེར་དང་ས་གཏེར། སྣུམ་གཏེར་གྱི་བུམ་པ་བཅས་གསུམ་ཡོད།

༡ ཀླུ་གཏེར་གྱི་བུམ་པ་དང་བུམ་རྫས་ནི། བུམ་པ་བྲེ་ཚད་ལས་མི་ཆུང་བ། རབ་གསེར་དངུལ་ཟངས་ལྕགས། མ་འབྱོར་ན་རྫ་བུམ་གྱི་ནང་དུ། ཛཱ་ཏི། ཆག་ཚང་ཀུ་བ། གཟེ་མ། འཕང་ཆེན། བུ་ཤི་རྩེ། རྡོ་རྒྱུས། ཁྲ་བོ་གཟི། རྒྱ་སྤོས། མགྲོན་བུ་དཀར་བོ། ལེབ་བརྒན་དར། སྙིང་ཞོ་ཤ གུ་གུལ་དཀར་བོ། བཙོད་མདུད། ཆུ་སྲིན་སྡེར་མོ། དུང་། མཚལ། ལྕོག་ལ། རས་སྐུད་དམར་བོ། རྩྭ་རྨ་བྱའི་མདོངས། ཟི་ར་དཀར་ནག ནཱ་ག་གེ་སེར། ནཱ་ག་བུ་ཥ། བལ་བོའི་ཟེའུ་འབྲུ། དམར། ཤིང་ལྕང་མ། ཨུཏྤལ། ལི་ཁྲི། སྦྲུལ་གྱི་པགས་པ། དུར་བ། ཐང་ལོ། སྨུག་ལོ། བ་དམར་བོའི་འོ་མ། ར་དཀར་མོའི་འོ་མ། ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་གཟུགས་བྲིས་འབུར་གང་རུང་། གཞན་ཡང་། མི་བསོད་ནམས་ཅན་དང་། སྟོབས་དང་འབྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དགུའི་ལག་ནས། སླེ་ཏྲེས། ཀུནྜ་ཀ་རི། རྒྱ་མཚོའི་ཝུ་བ། དབང་ལག ཤུ་དག་སྟེ་སྨན་ལྔ། གསེར། དངུལ། བྱི་རུ། མུ་ཏིག མུ་མིན་སྟེ་རིན་པོ་ཆེ་ལྔ། ཙན་དན་དཀར་དམར། ཛཱ་ཏི། ག་བུར། གུར་ཀུམ་སྟེ་དྲི་ལྔ། ནས། འབྲས། གྲོ། སྲན་མ། ཏིལ་སྟེ་འབྲུ་ལྔ། གསེར། ལན་ཚྭ། བུ་རམ། མར། ཏིལ་སྟེ་སྙིང་བོ་ལྔ། སྦྲང་རྩི་ཀ་ར་འོ་མ་ཞོ་མར་ཏེ་བདུད་རྩི་ལྔ། དར་སྣ་ལྔ། འདོད་ཡོན་སྣ་ལྔ་རྣམས་ཀྱིས་གང་བར་བྱ། རྫས་འདི་རྣམས་ལ་དུག་དང་། གླ་རྩི་ཤ་ཆང་སྒོག་ཙོང་སོགས་གཏན་ནས་མ་འདྲེས་པ། བུམ་པའི་སྟོད་ཀྱི་ཆར། རབ་གསེར་དངུལ་ཟངས་སོགས་ཀྱི་བླུག་མ། འབྲིང་རིན་པོ་ཆེ་བརྡར་བའི་ཙན་དན་ནམ་ཀླུ་སྨན་ས་སྣ་ལས་བྱས་པ། ཐ་མ་ཀླུའི་ལྕང་མའི་བྱང་བུ་འམ་ཤོག་གུ། རས་སམ་གྲོ་ག་ལ་བྲིས་པ། དེ་རྣམས་གང་རུང་གིས་པདྨ་འདབ་བརྒྱད་པའི་དབུས་སུ་ནོར་རྒྱས། ཤར་དུ་སྟོབས་རྒྱས། ལྷོར་དུང་སྐྱོང་། ནུབ་ཏུ་མཐའ་ཡས། བྱང་དུ་ཝ་ར་ན། ཤར་ལྷོར་འཇོག་པོ། ལྷོ་ནུབ་ཏུ་རིགས་ལྡན། ནུབ་བྱང་དུ་པདྨ། བྱང་ཤར་དུ་པདྨ་ཆེན་པོ། ཐམས་ཅད་སྐུ་མདོག་དཀར་བོ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། སྟོད་ལྷའི་ལུས་ཅན། སྨད་སྦྲུལ་མཇུག་ཏུ་འཁྱིལ་བ། ཕྱག་གཉིས་ཀྱིས་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་གྱི་བུམ་པ་ཐུགས་ཀར་འཛིན་པ། དབུ་ལ་སྦྲུལ་མགོའི་གདེངས་ཀ་བདུན་ལྡན་པ། ཡུམ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཡབ་དང་འདྲ་བ་ལ་གདེངས་ཀ་ལྔ་དང་ལྡན་པ། གཡོན་ཕྱོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱོར་ཞིང་ཡབ་ལ་གཟིགས་ནས་བརྟེན་པར་འབྲི་ལ། ཀླུ་ཆེན་དེ་དག་ལ་འདོད་དོན་གསོལ་བའི་སྤེལ་ཚིག བླུགས་མ་ཡིན་ན་མཐིང་ཤོག་ལ་གསེར་གྱིས་བྲིས་ནས་གཟུངས་གཞུག་ལྟར་འབུལ། བྱང་བུ་སོགས་ཡིན་ན་རྒྱབ་ལ་མཚལ་གྱིས། རང་རང་གི་ཕྱོགས་མ་ནོར་བར་བྲིས་ནས། བུམ་ནང་དུ་བཞག་སྟེ། བུམ་ཁ་དར་སྣ་ལྔས་བཅིངས་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །

 ༢ ས་གཏེར་གྱི་བུམ་རྫས་ནི། རིན་པོ་ཆེ་འམ་རྫ་གསར་གྱི་བུམ་པ་གཙང་མར། ཨ་རུ་ར། ཛཱ་ཏི། ལི་ཤི སུག་མེལ། ཅུ་གང་། གུར་ཀུམ། ཀ་ཀོ་ལ། ལུང་ཐང་། ག་བུར། ཙན་དན་དཀར་དམར། རྒྱ་མཚོའི་ཝུ་བ། སྙིང་ཞོ་ཤ ཀླད་ཀོར་ཞོ་ཤ དབང་ལག གཎྚ་ཀ་རི། བུ་ཤི་ཙེ། ཤུ་དག ལི་ཁྲི། ཤིང་ལོ་སྣ་ཚོགས། སྤོས་དཀར། གསེར་དངུལ། བྱི་རུ། མུ་མིན། མུ་ཏིག ཟངས། ཤེལ། དུང་། མཆོང་། ནས་འབྲས་གྲོ་སྲན་ཏིལ། དར་ཟབ་སྣ་དགུ། དཀར་གསུམ་མངར་གསུམ། ཁྲ་བྱང་མིག་དགུ། སྟག་གི་སྡེར་མོ། ཕག་རྒོད་ཀྱི་མཆེ་བ། དོམ་གྱི་སྣ། གཟིག་གི་ཐིག་ལེ། ཉའི་མགོ་རྣམས་མ་ཚང་བ་མེད་པར་བཀང་སྟེ། ཁ་དར་སྣ་ལྔས་བཅིངས་ལ། ས་འོག་ཟབ་མོར་བརྐོས་ནས། བེར་དཀར་གྱི་གདན་སྟེང་དུ། གཏེར་འོག་ལ་རྡོ་ལེབ་གསུམ་གྱི་གཅིག་ལ་སྦལ་བ་ཕོ་མོ། གཅིག་ལ་སྦྲུལ་ཕོ་མོ། གཅིག་ལ་ཆོ་ག་ན་གསལ་བ་ལྟར་གཟུངས་སྔགས་འབྲི། དེའི་སྟེང་བེར་དཀར་གྱི་གདན་ལ་པདྨ་འདབ་བརྒྱད་དབུས་སུ་ཀླུ་གཏེར་གྱི་བུམ་པ། གཡས་སུ་གཏེར་གྱི་བུམ་པ། གཡོན་དུ་རྩི་མར་གྱི་བུམ་པ་བཞུགས་སུ་གསོལ་ནས། འབྲུ་ཟན་སྣ་དགུ་སྤུངས། གོས་ཆེན་དང་། འབྱོར་ན། སྟག་གཟིག་སོགས་ཀྱི་པགས་པས་དགབ་པར་བྱའོ། །སྒྲུབ་ཐབས་ནས་གསུངས་པ་བཞིན། རྣལ་འབྱོར་བས། ཞག་བདུན་གོང་ནས་ཤ་ཆང་སྒོག་ཙོང་གླ་རྩི་སོགས་ལ་འཛེམས་ནས། ཉིན་རེར་ཐུན་གསུམ་བྱས་ཏེ་ཉིན་བདུན་ལ་སྒྲུབ་དགོས་པར་བཤད་དོ། །

གཏེར་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕན་ནུས་ནི། ཇོ་བོ་ཆེན་པོས། སློབ་དཔོན་བྱམས་པ་ཆེ་བ་དང་། བཙུན་པ་ཚེ་རིང་ཞིང་ཚུལ་དང་མཐུན་པ། དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་མཐུན་པ་དང་བཀྲ་ཤིས་པ། བསོད་ནམས་དང་ལོངས་སྤྱོད་འཕེལ་བ། ནད་དང་གདོན་བགེགས་ལྡོག་པ། ཡུལ་བདེ་ཉམས་དགའ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འབྱུང་བར་གསུངས་པ་དང་། ཀོང་ཙེ་འཕྲུལ་གྱི་རྒྱལ་བོས། ཆོས་སྲིད་འཕེལ་ཞིང་སྐུ་ཚེ་རིང་བ། ཡུལ་ཁམས་བདེ་ཞིང་ནོར་རྙེད་པར་གསུངས་སོ། །

༩ ལབ་ཙེའི་སྲོག་ཤིང་། ལབ་ཙེའི་སྲོག་ཤིང་ནི། ཨ་ཀ་རུ་དང་ཤུག་པ་སོགས་ཤིང་དྲི་ཞིམ་པོ་ཤར་ངོས་མ་ནོར་བར་བྱ་སྟེ། མིང་དོན་བཟང་བའི་སྐྱེས་བུས་བླངས་ནས་གྲུ་བཞི་བྱས་ཏེ། བཟང་དྲུག་དང་རྭ་དཀར་མོའི་འོ་མ་བྱུགས། ཤར་འོག་ནས་སོར་གསུམ་གྱི་ཚད་ཙམ་ལ་གླིང་བཞི་འབྲི། དེ་ནས་ཡར་མཐོ་གང་ནས་གྲུ་བཞིར་བསྐོས་ཏེ། ནང་དུ་ཞོ་ཤ་གསུམ། གསེར་གཡུ་དུང་མུ་ཏིག་ཟངས་ལྕགས་ཤེལ། ཕོ་མགྲོན་མོ་མགྲོན། བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཤ ཁྲ་གླག་ཅོ་གསུམ་གྱི་རུས་པའམ་སྒྲོ་སྤུ། སྙིང་རྣམས་བཅུག་སྟེ། དར་ཚོན་སྣ་ལྔའི་ཁ་བཅིངས། དེའི་སྟེང་དུ་གཡུང་དྲུང་གཡས་བསྐོར་དུ་བྲིས། རྩེ་མོ་ནས་ཕྱོགས་བཞིར་སྤེལ་ཚིག་དང་། འདོད་གསོལ་བསྟོད་ཆོག་ལས་འབྱུང་བ་ལྟར་བྲིས་ཏེ། པདྨའདབ་བརྒྱད་སོགས་བྲིས་པའི་བྲེ་ནང་དུ་གཟུགས་དགོས་སོ། །

༡༠ ལབ་ཙེའི་ཕོ་བྲང་བརྩིགས་ཚུལ་གྱི་སྐོར། གཏེར་གྱི་སྟེང་དུ་སྟག་གཟིག་པགས་པའམ། ཟ་འོག་གང་རུང་གི་གདན་གྱི་ཐོག་བྲེ་སྟེང་དུ་སྲོག་ཤིང་བཞེངས། དེའི་རྒྱབ་ཏུ་རྟེན་ཤིང་གི་རྩེ་མོར་སྲིད་པ་ཧུའི་ཕྱག་རྒྱ། དར་དང་ཤིང་སྣ་མང་བོས་བརྒྱན། སྲོག་ཤིང་རྩེ་མོ་ནས་རིམ་བཞིན་རས་ཡུག་དཀར་དམར་མཐིང་སེར་ལྗང་ཁུ་ལྔས་ལེགས་པར་བཅིངས་ཏེ། མདུན་དུ་ལྷ་གང་ཡིན་གྱི་ཞལ་ཐང་བཞག མཚམས་བཞིར་རྟེན་ཤིང་བཞི་གས་བཏེགས་ཏེ། རྨུ་ཐག་དཀར་སེར་དམར་སྔོ་བཞི་གས་རྟེན་ཤིང་ལ་གཡས་བསྐོར་གྱིས་སྦྲེལ་ནས། སྟེང་དུ་འཐེན། དེ་ནས་མེས་པོ་དང་། ཕྱི་མོ་ཡབ་ཡུམ་གཉིས། ལྕམ་དྲལ་དགུ་དང་བཅས་བསྐོར་ཡིག་བཅུ་གསུམ། ཤུག་པའི་བྱང་བུ་སོར་བརྒྱད་པ། བཅུ་གསུམ་གྱི་སྟེང་བསྟོད་ཆོག་ན་གསལ་བ་ལྟར་མཚལ་གྱིས་འབྲི། བསྐོར་ཡིག་འདི་ངེས་པར་དུ་དགོས་པར་གསུངས། དེའི་ཕྱི་རོལ་དུ་འབྲུ་ཟན་ལས་བཟོས་པའི་བྱ་ལུག་གཡག་གསུམ། རི་དྭགས་ཡོང་དྭགས་ཀྱི་གཟུགས་བཅུ་གསུམ་རེ་བྱ། དེའི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་བྱང་བུ་ཐོ་གང་ཅན་གོ་གཅིག་ལ། རྟ་དམར་བཅུ་གསུམ། གཡག་ནག་བཅུ་གསུམ། ལུག་སེར་བཅུ་གསུམ། ར་དཀར་བཅུ་གསུམ། བ་གླང་སྔོན་པོ་བཅུ་གསུམ། འབྲི་སྔོན་པོ་བཅུ་གསུམ། ཏོལ་མོ་ལྗང་ཁུ་བཅུ་གསུམ་རྣམས་དང་། ཡང་། བྱང་བུ་མཐོ་གང་བརྒྱད་ལ། ཁྱུང་དཀར་བོ། བྱ་རྒོད་ནག་པོ། གླག་སྨུག་པོ། གོའུ་སྔོན་པོ། བྱ་རོག་ནག་པོ། འུག་པ་སེར་བོ། སྐྱུང་ཀ་ནག་པོ། སྐྱ་ཀ་རྣམས་བྲིས་ཏེ། གོ་རིམ་བཞིན་འཇིམ་པ་བཟང་བོར་འཛུགས། དེའི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་སེང་གེ་དཀར་བོ། འབྲུག་སྔོན་པོ། སྟག་སེར་བོ། འབྲོང་སྨུག་པོ་སྟེ་སྒོ་སྲུང་བཞི། བྱང་བུ་མཐོ་གང་རེར་གཟུངས་སྔགས་དང་བཅས་བྲིས་ཏེ་བཙུགས། དེའི་མཐའ་བསྐོར་དུ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་ར་བར་མཁན་པ་དང་ཤུག་པ་དུར་བ་སོགས་ཀྱིས་གུར་ཕིབ་བྱ། དེ་ནས་རྡོ་རྩིག་གྲྭ་བཞིར་བྱས་ཏེ། ཁྲབ་མོག ས་སྟག མེ་མདའ། མདའ་མདུང་གྲི་གསུམ། རུ་མཚོན། ཕྱར་དར། མཁན﹙མཁན་པ་དཀར་བོས་བཟོས་པའི་བྱ﹚བྱ། ཤིང་རིགས་བལ་སྣས་བརྒྱན་པ། སྟག་པའི་རྩེ་རྒྱལ། རྦ་སྙུག་ཚིགས་གསུམ་གྱིས་བརྒྱན་པ། དེ་ནས། རྡོ་རྩིག་ཟླུམ་པོར་བྱས་ཏེ། ཤིང་བཟང་བོ་དང་། ས་རྡོ་བཟང་བོས་ལེགས་པར་བརྩིགས་ཏེ། རྨུ་ཐག་སོགས་ཀྱིས་དམ་པོར་བཅིངས་ནས། དར་སྣ་ཚོགས་དང་། ཤོག་བུ་སོགས་ཀྱིས་དོང་ཙེ་སྟོང་ཕྲེང་གིས་བརྒྱན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས། སྟག་ལོ་བ་མིང་དོན་འཇོན་པའི་དར་མ་ཞིག་གིས། ཤར་ནས་རྡོ་དཀར། ལྷོར་ནས་རྡོ་སྔོན། ནུབ་ནས་རྡོ་དམར། བྱང་ནས་རྡོ་སེར། དབུས་ནས་རྡོ་དམར་ལ་ལབ་རྩེ་ལས་རྨུ་ཐག་བྲེས་ཏེ་འདོགས་པ། ཕྱོགས་བཞིའི་ས་དགྲ་མནོན་བྱེད་དུ། ལབ་ཙེ་ལས་ཅུང་རིང་བའི་སར་ཤིང་གི་བྱང་བུའི་སྟེང་དུ་ཤར་དུ་སྟག་སྐྱ་བོ། ལྷོར་འབྲུག་སྔོན་པོ། ནུབ་ཏུ་བྱ་དམར་བོ། བྱང་དུ་རུས་སྦལ་ནག་པོ་བྲིས་ཏེ་གཟུགས་ལ། ཁྱད་པར་དུ་དེ་རྣམས་མི་ཕྭ་དང་ཚེ་ཕྭ། ནོར་ཕྭ་དང་བཀྲ་ཤིས་ཕྭའི་དངོས་གྲུབ་སྩོལ་བྱེད་དང་། ཕྱོགས་བཞིའི་ས་དགྲ་མནོན་བྱེད་ཀྱི་དགྲ་བཅོས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །

ལྷ་བ།

༡ ལྷ་བའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས། གདོད་མའི་སྤྱི་ཚོགས་ནས་ད་ལྟ་དུས་རབས་བར་ལྷ་བ་ཞེས་པའི་མིང་འདི། བོད་ཁམས་ཡོངས་ལ་ཆ་རྒྱུས་ཆེ་ཞིང་། བོད་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་གདེང་འཇོག་ཚད་མཐོན་པོར་གནང་བ་རེད། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འགྱུར་རིམ་དང་བསྟུན་ཏེ་ལྷ་བའི་མིང་ལ། སྐུ་རྟེན། པྲ་རྟེན། ལྷ་བ་ཞེས་འབོད་སྲོལ་ཡོད། དེ་ཡང་། སློབ་དཔོན་པདྨས་ལྷ་ལུང་འཚོ་གཞེར་སྙན་ལེགས་ལ་སོགས་མེས་ཕྱི་ཚང་བ་བཅུ་ཙམ་བསགས་ཏེ་ལྷ་ཕབ་པ། སྐབས་དེའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་པྲ་རྟེན་ཞེས་བརྗོད། ཕྱིས་སུ་གནས་ཆུང་འཕྲིན་ལས་རྒྱལ་བོ་དང་། ཆོས་སྐྱོང་རྡོ་རྗེ་གྲགས་ལྡན་སོགས་མིའི་ཁོག་ཏུ་བརླམས་པ་ལ་སྐུ་རྟེན་ཟེར། ཡང་། དམའ་རིམ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་སོགས་མི་ཁོག་བརླམས་པ་ལ་ལྷ་བ་ཞེས་བཤད་སྲོལ་ཡོད།

ལྷ་མ་ཟད་ཀླུ་ཡང་མི་ཁོག་ཏུ་བརླམས་པ་ཡོད་དེ། དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་པའི་དུས་མགོར་སྟོད་མངའ་རིས་སུ་ར་རྫི་ཞིག་ལ་ཀླུ་སྐར་རྒྱལ་ཟེར་བ་ཞིག་ཁོག་ཞུགས་གནང་སྟེ། སངས་རྒྱས་སྐར་རྒྱལ་ཡིན་ཟེར་ནས་མི་རྣམས་ལ་ནང་བ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པའི་ལྟ་ཚུལ་གསར་བ་མང་བོ་བཤད་ནས་མགོ་བསྐོར་བཏང་བར། ལོ་ཙཱ་བ་རིན་ཆེན་བཟང་བོས་ཀླུ་ཁོག་ཞུགས་དེ་ཚར་བཅད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ལོ་ཆེན་གྱི་རྣམ་ཐར་ནང་གསལ་ལོ། །

༢ ལྷ་བའི་བྱུང་རིམ། དུང་དཀར་རིན་པོ་ཆེའི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ལས། སློབ་དཔོན་པདྨས་ཕ་མ་གཉིས་འཛོམས་ཀྱི་བུ་དང་བུ་མོ་ཁག་གཅིག་ལ་པྲ་འབེབས་ཟེར་བ། མི་ལ་ལྷ་འདྲེ་ཁོག་ཞུགས་བྱས་པའི་ལུགས་འདི་ཐོག་མར་བཙུགས་ཞེས་གསུངས་ཀྱང་། མཁའ་འགྲོ་ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་ཐར་གཏེར་མར། བོན་ཆོས་སུ་པྲ་ཕབ་ཚུལ་ནི། དེའི་སྔོན་མ་ནས་ཡོད་པར་གསུངས་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་། ཞང་བོད་ལོ་རྒྱུས་ཏི་སེའི་འོད་ཅེས་པར། སློབ་དཔོན་པདྨས་བོན་གྱི་པྲ་ཕབ་ཚུལ་དེ་གཞིར་བྱས་པར་གསུངས་པར་མ་ཟད། ཐུའུ་བཀྭན་གྲུབ་མཐའ་ལས། གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་ནས་རྒྱལ་རབས་དྲུག་པ་ཁྲི་ལྡེ་བཙན་པོའི﹙གདགས་ཁྲི་བཙན་པོ﹚དུས་སུ་དབུས་སམ་ཤོད་ལོན་བྱ་བར་རུས་གཤེན་ཡིན་པའི་བྱིས་པ་ལོ་བཅུ་གསུམ་ལོན་པ་ཞིག་འདྲེས་མི་ལོ་བཅུ་གསུམ་གྱི་བར་བོད་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྲིད་ནས་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་ལ་མིའི་ནང་དུ་མ་ཆུད་པ་ལ། མི་མ་ཡིན་གྱི་ནུས་པས་ཡུལ་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུ་ན། ལྷ་འདྲེ་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུ་ཡོད་པས་ཕན་གནོད་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུ་བྱེད། དེ་ལ་གསོལ་མཆོད་དང་། ཡས་སྟགས་གཏོང་ལུགས་འདི་འདྲ་བྱས་པས་ཕན་ཟེར་བ་སྣ་ཚོགས་བྱུང་ཞེས་པས། སློབ་དཔོན་པདྨའི་སྔོན་ནས་པྲ་རྟེན་ཡོད་པར་གསལ་ལ། དེ་ལས་གཞན་ལྷ་འདྲེ་བཀའ་ཐང་ལས་པད་འབྱུང་གིས་ལྷ་གསོལ་འདྲེ་དཀར་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཕྱེས་གསུངས་པ་ཡང་ལྷ་འདྲེ་ལ་དག་ཐེར་ཐེངས་གཅིག་བྱས་པ་མ་གཏོགས། ལྷ་གསོལ་འདྲེ་དཀར་གྱི་སྲོལ་ཕྱེས་པ་ཞིག་ཏུ་མི་སེམས་ཏེ། མདོ་གཟེར་མིག་ལས། གཤེན་རབ་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་བོན་པོ་རྣམས་ལ་བོན་གྱི་ལྷ་གསོལ་བ་དང་། འདྲེ་དཀར་བ་གཉིས་ཀྱི་ལུང་ཕོག་གསུངས་པ་འདིས་གྲུབ་ལ།

གང་ལྟར། སློབ་དཔོན་པདྨས་བོན་གྱི་པྲ་ཕབ་ཚུལ་གྱི་ལག་ཆ་འདི་གཞིར་བཞག་སྟེང་། དེ་དུས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་བསྟུན་ཏེ། ལྷ་ཚད་ལྡན་མི་ཁོག་ཏུ་བརླམས་ཏེ་བྱེད་སྒོ་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་བ་འདི། དེ་དུས་ཀྱི་མིའི་བསམ་བློ་སྟེང་ལ་བག་ཆགས་ཟབ་མོ་ཐེབས་པ་དང་། ཆོས་སྲིད་ཀྱི་ལག་ཆ་བཟང་ཤོས་ཤིག་ཏུ་དགོངས་ཏེ། དང་ཐོག་ལྷ་ལུང་འཚོ་གཞེར་ལེགས་ལ་པྲ་ཕབ་པར། དེས་བོད་ཀྱི་ལྷ་ཀླུ་མི་སྲུན་པ་མང་བོའི་མིང་བོས་པ་སྟེ། འཕང་ཐང་ཏུ་ཆར་ཕབ་པ་ཤམ་པོ། ལྷ་སར་ཐོག་ཕབ་པ་ཐང་ལྷ། མུ་གེ་དང་ལོ་ཉེས། མི་ནད་གཏོང་བ་བརྟན་མ་བཅུ་གཉིས་སོགས་ཡིན་ཚུལ་སྨྲས་པས། ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཆར་ལ་ཕན་པ་རྒྱ་ཆེར་བསྐྲུན་པར། རིམ་གྱིས་པྲ་ཕབ་ཚུལ་མང་དུ་བྱུང་བ་སྟེ། སྦ་བཞེད་ལས། ལྷ་ལུང་འཚོ་སྙན་ལེགས་ལ་པྲ་རྟེན་ཕབ། ཅེས་དང་། མེས་ཕྱི་ཚང་བ་བཅུ་གཉིས་ཙམ་བསགས་ཏེ་པྲ་རྟེན་བགྱིས་ནས། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དང་། གཞན་ཡང་། བོན་ལྷ་ཡར་ལྷ་ཤམ་པོ་དང་། ཐང་ལྷ་ཡར་ཞུར་སོགས་དང་། གངས་དཀར་ཤ་མེད་དང་། ཀོང་བཙུན་དེ་མོ་སོགས་བརྟན་མ་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་ལྷ་ཀླུ་མང་བོ་དམ་ལ་བཏགས་ཏེ། སྲུང་མར་བརྐོས་པ་དང་། མི་ཁོག་ཏུ་བརླམས་པ་དང་། བསམ་ཡས་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་སྐབས། རྒྱལ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི་སོགས་མི་ཁོག་ཏུ་བརླམས་ཏེ། ལུང་བསྟན་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་དང་། གནོད་སྦྱིན་མེ་ལྷའི་ཞལ་མངོན་སུམ་དུ་བསྟན་པ་སོགས་བྱུང་བས། ལྷ་བ་འདི་སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་བེད་སྤྱོད་ཀྱི་ལག་ཆ་ལྟ་བུར་གྱུར་བ་རེད། ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་རྗེས་ནས་བོད་སིལ་བུར་འཐོར་བའི་བར། ལྷ་བའི་བྱེད་སྒོ་དེ་ཅུང་ཟད་བག་ལ་ཞ་བའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་ཀྱང་། དམངས་ཁྲོད་དུ་ལྷ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ལེགས་ཉེས་བརྟགས་པ་དང་། ཞེ་བློ་བཀལ་བ་ཉུང་ཙམ་སྲིད་ཡོད། ཕྱིས་སུ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལྷ་ཀླུ་གདོན་བགེགས་རྣམས་ཀྱིས་འཕྲལ་གྱི་སྐྱོན་སེལ་བ་ཙམ་གྱིས་ཁ་དྲངས་ཏེ། །སྐྱེ་བོ་མང་བོས་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་གེགས་སུ་གྱུར་བས། ཇོ་བོ་རྗེ་བོད་དུ་ཕེབས་དུས། སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་མང་བོས། ལྷ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་དགག་རྒྱག་དང་། ཐེར་འདོན་གནང་ཡོད་པར་མ་ཟད། སེམས་ཅན་དམར་མཆོད་དང་། གསོན་སྙིང་བཏོན་ཏེ་ལྷ་ལ་བརྔན་པ་སོགས། ནང་བསྟན་ཉམས་ལེན་པར་ལྡོག་ཕྱོགས་སུ་སོང་ཡོད་པའི་བསླབ་བྱ་གནང་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། འབྲོམ་སྟོན་པས། ཤར་ཕྱོགས་ན་རྨ་ཆེན་སྦོམ་ར་ལྷར་འཛིན་པ་དེ་ཡང་འདྲེ་ཡིན། ལྷོ་ཕྱོགས་ན་ཡར་ལུང་ཤམ་པོ་ལྷར་འཛིན་ཏེ་དེ་ཡང་འདྲེ་ཡིན། བྱང་ཕྱོགས་ན་གཉན་ཆེན་ཐང་ལྷ་ལྷར་འཛིན་ཏེ་དེ་ཡང་འདྲེ་ཡིན། རང་ཅག་བོད་ཐམས་ཅད་འདྲེ་བ་ཡིན། གསུངས་པ་ནི། དེ་ག་རང་དུ་འདུག་ལ། ཐང་ཧྲུའུ་ལས་ཀྱང་ལུགས་ལ་འདྲེ་དང་མོ་མ་གཙིགས་སུ་ཆེ། གསུངས་པ་ལྟར། དེ་རྣམས་ཡི་དྭགསས་ཀྱི་ནང་གསེས་འདྲེ་ལ་གཏོགས་ཚུལ། འཕྲལ་ཕན་ཕུགས་གནོད་དང་། ཞེ་ཕུགས་བཅོལ་ན་སྐྱབས་འགྲོའི་བསླབ་བྱ་དང་འགལ་ཚུལ་སོགས་གསུངས་ཏེ། རེ་ཞིག་སྙོམ་ལས་ཆུང་ངུར་བཏང་ཡོད་པ་རེད། ཚུལ་འདི་ལ་དགོངས་ནས་དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ལས་ཀྱང་། རབ་བྱུང་དང་བོའི་ནང་བཀའ་གདམས་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་བ་ནས་དེའི་སྲོལ་ཉམས། དེ་ནས་ཀརྨ་པའི་བསྟན་པ་དར་བ་ནས་སླར་ཡང་ལྷ་ཕབ་པའི་སྲོལ་གོང་འཕེལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་གསུངས་སོ། །

ཁྱད་པར་དུ་དུས་རབས་བཅུ་བདུན་པའི་སྨད་ཀྱི་ཆར་ལྷ་སའི་བདེ་བ་གཞུང﹙སྤྱི་ལོ༡༦༤༢﹚བཙུགས་པ་ནས་བཟུང་། སླར་ཡང་སྐུ་རྟེན་ནམ་ལྷ་བའི་གོ་གནས་ལ་བརྩི་མཐོང་གནང་སྟེ། མི་སྒེར་དང་དམངས་ཁྲོད་ཙམ་མ་ཡིན་པར། གཞུང་བསྟེན་བསྟན་སྲུང་ཞེས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆབ་སྲིད་དང་དམག་དོན་ལེགས་ཉེས་ཀྱི་བྱ་བཞག་གང་ལའང་། སྐུ་རྟེན། གནས་ཆུང། ལ་མོ་ཚངས་པ། བསམ་ཡས་ཙིའུ་དམར་བོ། འབྲས་སྤུངས་བརྟན་མ། དགའ་གདོང་བསྟན་སྲུང་སོགས་ཕབ་ནས་། ལུང་བསྟན་ཞུས་ཏེ་གྲོས་ཐག་བཅད་པ། ལོ་རྒྱུས་དག་ན་གསལ་བ་ལྟར་རོ། །ཕྱིས་སུ་ལྷ་བའི་བྱ་གཞག་དར་ཁྱབ་བྱུང་སྟེ། ཕལ་ཆེར་ད་ལྟ་བོད་ཁམས་ཀྱི་མི་སྡེ་སོ་སོ་ན་བརྩི་མཐོང་བྱེད་པ་དེའོ། །ཡུལ་ལྷ་དེ་དག་མང་ཆེ་བ་ནི་གདོད་མའི་མིང་གྲགས་ཅན་གྱི་མཚུན་ལྷ་སྟེ། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས། ཕ་དང་མེས་པོ་ཡང་མེས་དགུ་རྒྱུད་མཚུན། །མི་རྒན་ལྷ་རུ་སོང་བའི་བཀྲ་མཚན་དང་། །མ་ཕྱི་ཡང་ཕྱི་ཡུལ་གྱི་སྨན་མཚུན་དང་། །ཞེས་གསུངས་པས་ཀྱང་ཤེས་སོ། །

༣ ལྷ་བའི་བྱེད་སྒོ། ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་སྐུ་དུས་སུ། སློབ་དཔོན་པདྨས་པྲ་རྟེན་ཕབ་པ་ནི། སྐབས་དེའི་མིའི་བསམ་བློར་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་སྟེ། དུས་སྐབས་དེར་ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་གིས་མི་རྣམས་ཀྱི་འཚོ་བ་དང་། ལེགས་ཉེས་ལ་བག་ཆགས་ཟབ་མོ་ཞིག་བཞག་ཡོད་པས། ཤུགས་རྐྱེན་དེ་ལ་དམིགས་ནས། ལྷ་མཐུ་བོ་ཆེ་དེ་དག་ལ་བཀའ་བསྒོས་གཉེར་གཏད་བྱས་ཏེ། མི་ཁོག་ཏུ﹙ལྷ་གང་རུང་བརླམས་པའི་ལུས་རྟེན་དེ་ལ་སྐུ་རྟེན་དང་། དུ་ཀུ་ལའི་གོས་བཟང་དུ། ལྷ་ཕེབས་མཁན་གྱི་ལུས་བོ་ལ་སྐུ་ཁོག་ཅེས་ཞེ་ཚིག་ཡིན་པར་བཞེད་པ་དང་། ཨ་མདོའི་ས་ཆར་འདི་ལ་ཐོང་རི་ཟེར﹚བརླམས་ནས། ལྷའི་དངོས་སུ་གསུང་འབྱོན་པའི་ཐབས་ལམ་བཀོལ་ནས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་དང་། བོད་བོན་བར་གྱི་འཐབ་རྩོད་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་པའི་ལག་ཆ་ལྟ་བུར་བྱས་ཡོད་ཚོད་རེད། ཕྱིས་སུ་བོད་ལ་སྤྲུལ་སྐུའི་ལམ་ལུགས་བྱུང་བ་ནས་བཟུང་། གནས་ཆུང་སོགས་ཕབ་ནས་སྐུ་སྐྱེ་ཐག་གཅོད་པ་དང་། ཏག་ཐེར་བྱེད་པ་ཡང་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཚང་ན་གསལ་བ་དང་། ད་ལྟ་བོད་ཁམས་ཀྱི་ས་ཆ་ཕལ་ཆེར་ན་ལྷ་རྩེ། ཀླུ་རྩེ། དམག་རྩེ་སོགས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལས་སྒོ་མང་བོར་བསང་གསུར་གྱི་མཆོད་པས་བརྔན་ནས། ལྷ་བ་བེད་སྤྱོད་བཏང་སྟེ། རྩེད་མགོ་འཛིན་པ་དང་། ཡང་ན། ལྐོག་གྱུར་གྱི་བྱ་ལས་ལ་ཤན་འབྱེད་བྱེད་པ། ལེགས་ཉེས་ལུང་དུ་སྟོན་པ། ནང་ཁུལ་ལ་རྐུ་ཁྲམ་གཡོ་གསུམ་བགྱིད་པ་ལ་ཐེར་འདོན་གནང་བ། ཆར་འབེབ་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་ཞུ་བ། ས་བདག་ཀླུ་གཉན་གྱི་གནོད་པ་ལས་གྲོལ་བ། མནན་གཏད་དམོད་གསུམ་ལེན་པ་སོགས་ཏེ། བྱེད་སྒོ་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་བ་ལ་ད་ལྟའི་བར་དུ། མི་རྣམས་ཀྱི་བསམ་བློ་ལ་བག་ཆགས་ཟབ་མོ་བཞག་ཡོད་པ་རེད།

ཁྱད་པར་དུ། ད་ལྟ་ཨ་མདོ་རེབ་གོང་དུ་དྲུག་པའི་ཀླུ་རོལ་ཞེས། མི་སྡེ་སོ་སོ་ན་ལྷ་གསོལ་དང་། ཀླུ་རོལ་གྱི་སྐབས་འདིར། ལུས་ལ་མཚོན་རྒྱག་པ་དང་། ཁ་པར་གདབ་པ། ལྷ་བས་གྲི་མདུང་སོགས་གསུས་པར་བསྣུན་པ། ར་ལུག་སོགས་དམར་མཆོད་ཀྱིས་དྲག་པོའི་ལས་སྦྱོར་སོགས་ཧ་ཅང་མང་ཡང་། བྱ་སྤྱོད་ངན་པ་དེ་རིགས་ལ་རིམ་གྱིས་རྟོགས་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཀའ་བསྒོས་དམ་བཞག་བྱས་ཏེ། ནག་ཕྱོགས་པའི་ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་རྣམས། དཀར་ཕྱོགས་པར་བསྒྱུར་བ་མང་ཡང་། ད་དུང་ལུང་ཁུག་རེ་གཉིས་ན་ར་ལུག་གསུར་ལ་ཕུད་པའམ། གསོན་སྙིང་དམར་འདོན་བྱས་ཏེ་མཆོད་བཀུར་ལ་རློམ་པའི་ཤེས་པ་རྣལ་དུ་མི་གནས་པ་རེ་ཟུང་ཡོད་དོ། །

 ༤ ལྷ་དེ་དག་གནས་སའི་རྟེན། ཞང་བོད་ལོ་རྒྱུས་ཏི་སེའི་འོད་ལས། དེ་ལའང་པྲ་རྟེན﹙པྲ་རྟེན་ཞེས་པ་ལེགས་སྦྱར་སྐད་དེ། པྲ་སེ་ན་པ་ཏ་ཞེས་པ་ཟུར་ཆགས་པ་ཡིན་ལ། པྲ་སེ་ན་ནི་གསལ་བར་སྟོན་པ་དང་། པ་ཏ་ནི་དྭངས་པའི་ཤེལ་ལ་འཇུག་པས། དྭངས་པའི་མེ་ལོང་ལ་གཟུགས་བརྙན་འཆར་བ་བཞིན་ལེགས་ཉེས་གསལ་བར་སྟོན་པས་སོ། །﹚ཕོ་མོ་སུ་འང་རུང་། ཞེས་དང་། ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ལས། ཕ་མ་གཉིས་འཛོམས་ཀྱི་བུ་དང་བུ་མོ་ཁག་གཅིག་ལ་པྲ་འབེབས་པ། ཞེས་འབྱུང་བས། ལྷ་རྟེན་ལ་སྐྱ་བོ་དང་སེར་མོ་བ་ཕོ་མོ་གཉིས་ཡོད་ཀྱང་། གནས་ཆུང་འཕྲིན་ལས་རྒྱལ་བོ་ལྟ་བུ་དགེ་སློང་གི་རྟེན་ལ་ཕབ་པ་དང་། ཚེ་རིང་མ་སོགས་བཙུན་མའི་རྟེན། ཕོ་ལྷ་སྐྱེས་པར་ཞུགས་པ་དང་། མོ་ལྷར་སྐྱེས་དམན་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན། ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་རྣམས་ནི་སྐྱ་བོའི་རྟེན་ལ་ཕབ་པ་ཡིན། དེ་ཡང་། ཕོའི་རྟེན་ལ་ཕབ་པ་ལྷ་བ་དང་། མོའི་རྟེན་ལ་ཕབ་པ་ལྷ་མ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྣང་སྲིད་པྲ་ཡི་ལུགས་འདི་ནི། སྣང་ཞེན་པའི་ལུགས་ཀྱི་དབང་ལྷའི་བཀའ་བབས་ཞེས་བྱ་བའི་བོན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཅིག་ཡིན་ཞིང་། དེ་ལའང་པྲ་རྟེན་ཕོ་མོ་སུ་ཡང་རུང་བའི་མིག་གི་སྣང་ཆ་ལ་བབས་པའི་པྲ་ཞིག་དང་། རྣ་བའི་སྒྲའི་སྣང་ཆ་ལ་བབས་པའི་པྲ་ཞིག ཡིད་ཀྱི་ཀུན་རྟོག་གི་སྣང་ཆ་ལ་བབས་པའི་པྲ་ཞིག་ཅེས་སྐྱེས་བུའི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དང་འབྲེལ་བའི་པྲའི་ཚུལ་ལུགས་གསུམ་དུ་སྲིད་པ་ཡིན་ཞེས་ནམ་མཁའི་ནོར་བུའི་ཞང་བོད་ལོ་རྒྱུས་ཏི་སེའི་འོད་ལས་གསུངས་སོ། །

 ༥ ལྷ་སྒོ་འབྱེད་ཚུལ། སྦ་བཞེད་ལས། སློབ་དཔོན་པད་འབྱུང་གིས་དྲག་སྔགས་སྒོམ་བཟླས་ཀྱི་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས། ལྷ་ཀླུ་མ་རུངས་པ་དག་མི་ཁོག་ལ་བརླམས་ཏེ། ཞི་བ་ལ་བཀོད་པ་དང་། མཁན་ཆེན་གྱིས་དཀར་ཕྱོགས་པར་ཆོས་གསུངས་ནས། མི་ཁོག་ཏུ་བརླམས་ནས་བཀའ་བཞག་དམ་བཞག་མཛད་པ་ནི། ནང་བསྟན་གྱིས་ལྷ་སྒོ་ཕྱེས་པའི་ཐོག་མ་ཡིན། ལུགས་སྲོལ་དེ་ཉིད་རྒྱུན་འབྱམས་ཀྱིས་སྡེ་བ་གང་ལ་ལྷ་བ་མེད་པའམ། ལྷ་རྒན་གཤེགས་ཤུལ་དུ་ལྷ་བ་འཚོལ་བའི་སྲོལ་ཡོད། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྡེ་མགོ་དང་། རྩེ་མགོ་འཛིན་པ། ཡང་ན། མི་ནག་པའི་མགོན་སྐྱབས་ལྟ་བུར་རེ་བས་སོ། །དེ་བས་འདིར་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྷ་སྒོ་འབྱེད་ཚུལ﹙རང་འབབ་རྒྱག་པའང་ཡོད﹚ལ་ཆ་མཚོན་ན། གཟའ་སྐར་འཕྲོད་སྦྱོར་བཟང་བའི་ཉི་མ་བདམས་ཏེ། སྡེ་བའི་སྐྱེས་པ་ཡོད་དོ་ཅོག་དམག་དཔོན་ཁང་དུ་འཚོགས་ནས། བླ་སྔགས་རྣམས་ཀྱིས་སྦུབ་ཆ་དྲག་ཏུ་འཁྲོལ་ནས་བསྐང་གསོ་བཏང་། སྡེ་མི་ཀུན་གྱིས་རིམ་གྲོ་ཅི་རིགས་དང་། སྡེ་དམངས་ནས་བསང་མཆོད་རྒྱ་ཆེན་དང་བཅས་ལྷ་འབོད་ཀྱི་ཀི་སྭོ་བཏང་སྟེ། ཉིན་ཞག་མང་བོར་བསྒྲུབས། དེ་ནས་འདེམ་སྒྲིག་གི་ལྷ་རྟེན﹙ལྷ་རྒྱུད་ཅན་དང་གཞོན་གསར་ཚད་ལྡན་དགོས﹚ཚོས་ཡུལ་ལྷ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་གསོལ་བ་ཤུགས་དྲག་ཏུ་བཏབ་པས། འགའ་རེ་འདར་ཡོམ་བྱེད་པ་དང་། དབུགས་འཚང་བ། མིག་རབ་རིབ་ཀྱིས་བཅད་པ། མིག་ལམ་དུ་གཞི་བདག་གི་གཟུགས་བརྙན་ནམ། བཅིབ་རྟ་སོགས་སྣང་བ། རང་ལུས་རང་དབང་དུ་མི་འདུ་བ་སོགས་ལྟས་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་། འདི་ལ་དོན་དངོས་དང་མཐུན་པའི་དཔྱད་གཟོད་འདི་ལྟར་གྲུབ་སྟེ། ཤ་མའི་ཆོས་ལུགས་ཞིབ་འཇུག་ཅེས་པར་རླུང་སྒྲ་དང་མཚོ་མོ་སྐྱོམ་སྒྲ། གཅན་གཟན་དང་རི་དྭགས་ཀྱི་འབོད་སྒྲ་ལ་སོགས་ལད་མོ་བྱས་ཏེ་བཏོན་པའི་སྐད་ཀྱི་ནུས་པ་དེ། གདོད་མའི་དུས་ཀྱི་མཐུ་རྩལ་ངོམས་སྐབས། སྔགས་བཟློ་སྲོལ་ལ་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་པར་བཤད་པ་བཞིན། ཀི་སྭོ་ལྷ་རྒྱལ་གྱི་ནུས་པས། ཕྱིའི་མགོ་བའི་ལྷ་སྲུང་དེ་དག་མཐུ་རྩལ་བསྐྱེད་དེ། ནང་སྐྱེས་བུའི་རྩ་སྒོ་ཕྱེས་ནས། དབང་བོ་རགས་པ་བསྡམས་ཏེ། རེ་ཞིག་དབང་བསྒྱུར་བ་ཡིན། ནམ་མཁའི་ནོར་བུས་ཀྱང་། སྐྱེས་བུ་སུ་ཡང་རུང་བ་ལ། ལུས་དང་གྲིབ་མ་བཞིན་འགྲོགས་ཤིང་ལེགས་པའི་དཔལ་བསྐྱེད་པའི་འགོ་བའི་ལྷ་ལྔ་སྟེ། ཕོ་ལྷ་དང་མོ་ལྷ། དགྲ་ལྷ། སྲོག་ལྷ། ཡུལ་ལྷ་བཅས་ལྔ་བོས་སྐྱེས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཕྭ་འམ་དབང་ཐང་ངམ། ཀླུང་རྟ་བཅས་ལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཕྱི་ཡུལ་འབྱུང་བའི་ཁམས་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྭ་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཡིན་པས། ཕྱི་ཡུལ་གྱི་ཕྭ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་བུའི་ཕྭ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་སྟབས། སྐྱེས་བུའི་འབྱུང་གཟུགས་དར་རྒུད་ཀྱང་ཕྱི་ཡུལ་གྱི་འབྱུང་ཁམས་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ལྷ་དེ་རྣམས་ལ་ལྟོས་དགོས་པའི་དབང་ཡིན། གསུངས་པ་དང་སྒོ་མཐུན་པར་སྣང་ངོ་། །དེ་ལྟར་མཚན་ལྟས་བྱུང་བ་དེ་རྣམས་བླ་མ་དང་རྒན་པོ་ཉམས་མྱོང་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དཔྱད་བསྡུར་གྱིས་དག་ཐེར་བྱས་ཏེ། ལྷ་བ་དངོས་མ་ནི། རྟོགས་ལྡན་པ་སུ་འདྲ་ཞིག་གི་མདུན་དུ་ཁྲིད་ནའང་། ལྷ་བའི་ཆ་བྱད་སྣ་ཚོགས་བཏོན་ཏེ། མདའ་ཚད་རེ་ལྡིང་ཞིང་། འབིག་ཁབ་ཀྱིས་གཙགས་པའམ། སྤོས་ཕོན་གྱིས་བསྲེགས་ཀྱང་། རང་ཉིད་ཀྱིས་ཚོར་བ་ལས་འདས་ནས། ལྷ་སྒོ་འབྱེད་མཁན་ལ་གུས་ཉམས་སོགས་ཀྱི་མཚན་མ་བྱུང་ན། རྟོགས་ལྡན་པས་ཕན་གནོད་ཀྱི་དཔྱད་བསྡུར་ཡང་ཡང་བརྒྱུད། ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་ཡུལ་སྡེ་དེར་མགོན་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན། གདོན་བགེགས་གནོད་བཟློག་དགོས་པའི་བཀའ་བཞག་དམ་བཞག་གནང་སྟེ། མགོ་ལ་བུམ་པ་བཞག ལྕེ་ལ་བདུད་རྩི་བླུགས། མགྲིན་པར་སྲུང་མདུད་ཕུལ་བ་སོགས་བྱས་ཏེ། ལྷ་གསར་འཕྲུལ་མེད་ཅིག་ཏུ་དབང་བསྐུར་བ་ཡིན། གཞན་ཡང་། ལྷ་བ་བརྒྱུད་དེ་ལྷ་སྒོ་འབྱེད་པ་འང་ཡོད་དོ། །གལ་ཏེ་རང་ཉིད་ལྷ་རྟེན་བྱེད་མ་འདོད་པར་ཐབས་ལམ་སྣ་ཚོགས་སྤྱད་དེ་ལྷས་བརླམས་མི་ཐུབ་པར་བྱས་ན། ཡུལ་ལྷ་དེ་དག་གིས་གེགས་དང་ན་ཚ་གཏོང་བར་མ་ཟད། ཚེ་སྲོག་གཅོད་པའི་འཁོན་ལན་ཡང་སློག་སྲིད་དོ། །

༦ ལྷ་བའི་ངག་སྒོ་ཕྱེས་ཏེ་ལྷ་སྐད་གསུངས་ཚུལ། ལྷ་རྟེན་འགའ་ཞིག ལྷ་གསར་བབས་དུས་ནས་ལྷ་སྐད་གསུངས་པའང་ཡོད་ལ། ཁ་ཅིག ལེགས་ཉེས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་ལས་ངག་མི་ཁྲོལ་བ་ཡིན། ལྷ་སྐད་གསུངས་པའི་དུས་སུ་བབ་ན། རྟོགས་ལྡན་པ་གང་རུང་གི་མདུན་དུ་ཁྲིད་དེ། དབུ་ལ་རྡོ་རྗེ་དང་བུམ་པ་འཇོག་པ་དང་། ལྕེ་ཐོག་ཏུ་བུམ་ཆུ་ལྡུགས་པ། རྡོ་རྗེ་སྲུང་མདུད་མགྲིན་པར་འདོགས་པ་སོགས་ཆོ་ག་བསྟར་ནས། ད་གཟོད་ངག་སྒོ་འབྱེད་པ་ཡིན། ངག་སྒོ་ཕྱེས་ཚེ་ལྷ་སྐད་འབྱོན་པ་ནི། ཚིག་གི་རོ་ཉམས་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་གི་ལམ་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། འདིར་རེབ་གོང་ས་དཀྱིལ་ལྷ་བའི་ལྷ་སྐད་རེ་འགའ་བཀོད་ན། ང་དང་བོ་བསྐལ་བ་ས་ཆགས་དུས། བ་སོ་ཁ་སྐྱེས་དུས། སྟོད་རྒྱ་གར་བསྟན་པའི་ཆོས་འཁོར་གནས། བྱ་རྒོད་ཕུང་བོའི་རི་ནས། ཤེས་རབ་ལྡན་པའི་པཎྚི་ཏ་སངས་རྒྱས་རྣལ་འབྱོར་བླ་མས། ང་གཏུམ་པོ་དམར་ནག་ཁྱུང་གི་སྤྲུལ་བ། ས་མདོ་སྨད་ཕྱོགས་འདིར་ཀླུ་བདུད་བཙན་གསུམ་གྱི་ཁ་མནོན་དུ་མངགས་པ། རེབ་གོང་གསེར་མོ་ལྗོངས་ཀྱི་གངས་རི་དཀར་བོ་རྩེ་གཉིས་ལ་གནས་ན། དུས་དབྱར་ཟླ་གསུམ་ཀར་རྩེ་མོ་ཐམས་ཅད་ཆར་ཆུ་གངས་ཀྱིས་བཟུང་། ཤིང་ཙན་དན་ལོ་འདབ་ཆུ་ལ་ཟགས། ཤྭ་བ་ཡུ་མོའི་རྭ་དར་ངོམ་ས། གཅན་གཟན་གྱི་ངུ་ཟུག་རྒྱག་ས། ཀླུ་བདུད་བཙན་གསུམ་གྱིས་གླུ་གཞས་གཏོང་ས། ང་གཏུམ་པོ་དམར་ནག་ཁྱུང་གི་སྤྲུལ་ནས། ཀླུ་བདུད་ནག་པོ་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་མཁས་པ་དམ་ལ་བཏགས་པ། ང་དཀར་བོ་ཁྱུང་གི་མགོན་སྐྱབས་ལ་བཀོད། ས་དཀྱིལ་ཏཱ་བེ་ཧུའི་རྒྱལ་ཚབ་ཆེ་བ་རིན་པོ་ཆེ། ཡབ་རྗེ་བླ་མ་སྐལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོ། རྒྱལ་རོང་བོ་བསྟན་པ་དར་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་སྲུང་མཛད། ས་མདོ་སྨད་ཕྱོགས་འདི། གནམ་འཁོར་ལོ་རྩེ་བརྒྱད་ཀྱི་འོག ས་པདྨ་འདབ་བརྒྱད་ཀྱི་སྟེང་། དྲིལ་བུ་འདྲ་བའི་དབུ་རྩེ། ས་རྡོ་རྗེ་འདྲ་བའི་རྐེད་པར་ཆོས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ནས། རྒྱབ་རི་དཀར་བོ་ཁྱུང་གི་རི་བོ། མདུན་རི་བཀྲ་ཤིས་རྟགས་ཀྱི་རི་བོ། གཡས་རི་རྨ་བྱ་གུར་གྱི་རི་བོ། གཡོན་རི་ཀླུ་མོ་འབུམ་གྱི་རི་བོའི་སྟེང་ནས། ཡབ་རྗེ་བླ་མ་སྐལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོ། རོང་བོ་བདེ་ཆེན་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་ས་པདྨ་འདྲ་བའི་ཁྲི་སྟེང་ལ་བཞུགས་ནས། ས་མདོ་སྨད་ཕྱོགས་ལ་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དགུང་དང་མཉམ་པ། སེམས་ཅན་གྱི་བདེ་སྐྱིད་ཀུན་ལ་ལྡན་པ། ཞེས་པའི་ལྷ་སྐད་འདིའི་ནང་བྱ་ཁྱུང་དེ་ཉིད་རེབ་གོང་དུ་ཕེབས་པའི་བརྒྱུད་རིམ་མདོར་བསྡུས་ཤིག་ཡོད་པ་དང་། གཞན་ཡང་། བྱ་ཁྱུང་དེ་ཉིད་ལ་ཡབ་རྗེ་བླ་མས་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་གནང་བ་ནི། ལྷ་སྐད་དེ་ལས། ས་འཛིན་ཡི་དང་བོ་ས་དཀྱིལ་ཏཱ་བེ་ཧུ། རོང་བོའི་བླ་མ་བསམ་གཏན་རིན་ཆེན། ཞི་བ་དཀར་བོ་ཁྱུང་གི་རི་ནས། ཡབ་རྗེ་བླ་མ་སྐལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོས། དཀར་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའི་དགེ་བསྙེན་བསྒྲུབས་ནས། ང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་སྲུང་། དགེ་འདུན་གྱི་སྐུ་སྲུང་། སེམས་ཅན་གྱི་སྡེ་སྲུང་། སྒར་རྙིང་དྲེགས་པ་ཅན་གྱི་བྱང་སྐྱོང་། ཀླུ་སྲིན་གྱི་ཁ་མནོན་ལ་བཀོད། ང་གྲྭ་བས་བསྟེན་ན་ཆོས་སྐྱོང་། སྐྱེས་བུས་བསྟེན་ན་དགྲ་ལྷ། མ་སྲུས་བསྟེན་ན་ཟས་ལྷ། སོགས་གསུངས་པ་དང་། ཡང་། འཕྲིན་ལས་རྣམ་པ་བཞིས་སྒོ་ནས་སྤྲུལ་བ་མཛད་སྟངས་ནི། ལྷ་སྐད་དེ་ལས། ང་ནུབ་ཀྱི་པད་མ་ར་གའི་ཕོ་བྲང་ནས། རིན་ཆེན་ནོར་བུ་འབར་བའི་ཁྲི་སྟེང་ནས། སྡེར་ཐོགས་དམར་བོ་སྟག་གི་གདན་སྟེང་ནས། སྐྱིལ་ཀྲུང་གཟི་བརྗིད་འབར་བ་ནོར་བུ་རྩེ་དགུ། ང་ཡུལ་ལྷ་ཆེན་པོ་ཟེར་བ། གཏུམ་པོ་དམར་ནག་ཁྱུང་གི་སྤྲུལ་ན། གཉན་ཆེན་སེ་ཀུ་ག་རུ་ཊ་ཟེར། འཁོར་དུ་ལྷ་ཀླུ་བདུད་ཀྱིས་བསྐོར་ན། མཐུ་ཆེན་རྩལ་དྲག་དཔའ་སྟོབས་མངའ་ཟེར། བྱུ་རུའི་མདོག་ལ་མདོག་དམར་འཕྲོས་ན། འབྱོར་བ་རྒྱས་པའི་དངོས་གྲུབ་གནང་བ། དྲག་པོ་ནག་པོ་བདུད་ཀྱིས་སྤྲུལ་ན། ནག་པོ་བདུད་ཀྱིས་ཆོ་འཕྲུལ་སྟོན་ན། ང་ལྷ་མི་འགྱུར་བའི་ཉི་ཟླ་རང་བྱོན། ཀླུ་མི་འགྱུར་བའི་རྒྱ་མཚོ་རང་བྱོན། བསྟན་པ་མི་འགྱུར་བའི་འཇིག་རྟེན་རང་བྱོན། ཞེས་གསུངས་ལ། དྲུག་པའི་ཀླུ་རོལ་སྐབས་ཀྱི་ལྷ་སྐད་ནི། ང་དཔྱིད་ཟླ་གསུམ་གྱི་དང་བོ། གནམ་ལོ་གསར་བའི་སྟོན་མོ། མགོ་ནག་མི་ཡི་སྟོན་མོ། འཇིག་རྟེན་མི་ཡི་སྟོན་མོ། དབྱར་ཟླ་གསུམ་གྱི་དང་བོ། བསྟན་པའི་ཆོས་ཟླ་དཀར་བོ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྟོན་མོ། སྟོན་ཟླ་གསུམ་གྱི་སྟོན་མོ། དྲུག་པའི་ལྷ་ཟླ་དཀར་བོ། ནམ་མཁའ་གང་བ་ལྷའི་སྟོན་མོ། བར་སྣང་བཀང་བ་གཉན་གྱི་སྟོན་མོ། ས་གཞི་གང་བ་ཀླུའི་སྟོན་མོ། ཞེས་སོགས་ལྷ་སྐད་འདིས་མཚོན་པའི་ཡུལ་ལུང་སོ་སོའི་ལྷ་སྐད་ཇི་སྙེད་པ་ལ་ཚིག་གི་སྒྱུ་རྩལ་དང་། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འགངས། ཡང་ན། མིའི་ལུས་རྟེན་ལ་གཟུགས་མེད་ནུས་པ་ཅན་ཞིག་གིས། དབང་བསྒྱུར་བྱོས་ཏེ་གཏམ་སྨྲ་བ་སོགས་ལ་ཞིབ་འཇུག་གི་རིན་ཐང་ཆེས་ཆེར་ལྡན་ནོ། །

གེ་སར་སྒྲུང་།

༡ སྒྲུང་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ལ་དཔྱད་པ། གེ་སར་སྒྲུང་ནི། བོད་ཀྱི་དམངས་ཁྲོད་དུ་དར་ཁྱབ་ཆེ་ཞིང་། ཕལ་མོ་ཆེས་དགའ་བོ་བྱེད་པའི་དཔའ་བོའི་ལོ་རྒྱུས་བརྗོད་པའི་སྙན་རྩོམ་རིང་མོ་ཞིག་ཡིན། འོན་ཀྱང་། ངེས་པ་དོན་གྱི་མཁས་པ་དང་། བསྟན་འཛིན་སྐྱེས་བུ་དག་གིས་དེའི་སྐོར་ལྒིང་སློང་ཙམ་ཡང་མེད་པའམ། ཡང་ན། ཚིག་ཟུར་རེ་ཙམ་ལས་མེད་སྟབས། ངེས་དོན་དུ་བཤད་ན། གེ་སར་རྒྱལ་བོས་རྫོང་ཆེན་རྫོང་ཆུང་བཅོ་བརྒྱད་ཕབ་པར་མ་ཟད། དེང་སང་བསྟན་འགྱུར་ལས་ཀྱང་མང་བའི་སྒྲུང་དཔེ་རི་བོའི་གཏོས་དང་མཉམ་པར་སྤུངས་པ་ནི། ཕལ་ཆེར་རྟོག་བཟོའི་ཚིག་གི་ལྷན་པ་བཏབ་པ་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་ནི། མི་ཚེ་སྟོང་ཟད་ལ་གཏོང་འདོད་ན། །གེ་སར་ཤོབ་སྒྲུང་ལ་ལྟོས། །ཟེར་བ་བཞིན། དག་ཡིག་ཁག་ཏུ་སྒྲུང་ནི་རྫུན་གྱི་བརྡ་རྙིང་དུ་གསུངས་པས་སོ། །

གཞན་ཡང་ཨ་མདོ་བས། སྔོན་གྱི་བརྡ་མ་འགྱུར་བར་ར་སྟ་ལ་ཡ་བཏགས་ཀྱིས་བཀླག་པ་མང་སྟེ། དཔེར་ན། འགྲོ་ལ་འགྱོ། གྲི་ལ་གྱི། ཁྲ་ལ་ཁྱ། གྲ་དག་ལ་གྱ་དག གྲུ་ག་གྱུ་ག སྒྲོ་ལ་སྒྱོ། གྲུང་བོ་གྱུམ་པོ་ཞེས་མང་དུ་འབྱུང་བ་ལྟར། སྒྲུང་ལའང་སྒྱོང་ཞེས་བཀླག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན། ལམ་རིམ་ཆེན་མོར། ཀུན་ལས་བཏུས་ལས་ནི། ཞེས་པ་ནས། གཡོ་ནི་རང་གི་ཉེས་པ་སྒྱོང་བ་ལ། སྒྱོང་བ་ནི་རང་གི་ཉེས་པ་ཐབས་ཀྱིས་མི་མངོན་པར་བྱེད་པའོ། །ཞེས་པ་ལས་རྣོ་བ་འགོད་རྒྱུ་གཞན་མི་དགོས་པར་སྙམ་མོ། །འོ་ན། ཁ་ཅིག་གིས་བཤད་པ་ལྟར། གེ་སར་རྒྱལ་བོ་ནི་ལྷ་སྒྲུང་ནང་གི་སྟོང་བའི་གང་ཟག་ཅིག་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་གཞི་བཅོལ་ས་ནི། མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་ལས། མདོ་སྡེ་དར་བའི་ལྟས་སུ་སྒྲུང་རྣམས་དར། རོ་ལངས་གསེར་སྒྲུབ་ཀྱི་སྒྲུང་། མ་སངས་ཀྱི་སྒྲུང་། མཆིལ་བའི་སྒྲུང་སོགས་ཉན་བཤད། ཅེས་གསུངས་པ་རྣམས་ཡིན་ལ། དེ་མཚུངས་སུ། དངོས་བྱུང་གི་ས་བོན་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས། ཆབ་སྲིད་སྒྲུབ་ཐབས་དང་། རང་གི་ཁེ་ཕན་ལ་དམིགས་ནས་གཡོ་ཇུས་ཀྱི་སྒྲུང་བཟོ་བགྱིས་པ། ལོ་རྒྱུས་ཁག་ཏུ་མང་སྟེ། དཔེར་ན། གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་གནམ་ལས་བབས་ཚུལ་དང་། གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་གནམ་དུ་གཤེགས་ཚུལ། གྲི་གུམ་བཙན་པོ་ཐེའུ་རང་དང་། ལོང་ངམ་བོན་སྐྱོང་གི་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་བཀྲོངས་ཚུལ། མཛངས་མི་དང་བོ་རུ་ལས་སྐྱེས་ཡར་ལྷ་ཤམ་པོའི་བུ་ཡིན་ཚུལ་སོགས་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་བ་བཞིན། གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་བོ་ཡང་། ལྷ་སྒྲུང་གི་རྣམ་པ་ཞིག་སྟེ། སྤྱིར་ན། གེ་སར་ཞེས་པ། བློ་རིག་བཀྲ་ཞིང་དཔའ་རྩལ་ལྡན་པའི་མི་ལ་གེ་སར་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་གེ་སར་རྒྱལ་བོའི་འཁྲུངས་ས་ཡང་། ཁམས་སྡེ་དགེ་གླིང་ཚང་དང་། ཨ་མདོའི་མཛོད་དགེ རྨ་ཆེན་གྱི་གངས་འདབས། སྡེ་དགེ་ཉི་མ་ཀུན་འཁྱིལ། ས་སྐྱིད་སོས་ཡག་གི་ཁ་མདོ་སོགས་བཤད་ལ། ས་སྐྱིད་སོས་ཡག་གི་ཁ་མདོ་ན་གེ་སར་གྱི་ཁྲབ་རྨོག་དང་མདའ་གཞུ། སྒ་མཐུར་སྲབ་གསུམ། ཞྭ་ལྷམ་དང་ན་བཟའ་ཡོད་ལ། ད་དུང་ས་དེའི་གེ་སར་ལྷ་ཁང་གི་དཀར་ཆག་དུ་ལྷ་ཁང་དེ་ནི་གེ་སར་འཁྲུངས་སའི་ས་མིག་ཏུ་བཞེངས་པར་ཡང་བཤད་ཡོད། གང་ལྟར། མི་རིགས་རང་རང་གི་དཔའ་བོའི་མཛད་རྗེས་ལ་གཟེངས་བསྟོད་ཆེད། གེ་སར་ཞེས་པ་ཡང་། སོག་པོའི་གེ་སར་དང་། བོད་མིའི་གེ་སར། ཞིན་ཅང་གི་གེ་སར་སོགས་བྱུང་བ་རེད། འཛམ་གླིང་གེ་སར་ནི། རང་ཅག་བོད་ལ་དེ་འདྲའི་དཔའ་རྒོད་ཇི་སྙེད་ཅིག་བྱུང་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་མི་སྣ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །ཁོའི་མིང་ལ་གེ་སར་ཐོགས་དོན་ཡང་། ཨ་མྱེས་ཁྲོ་ཐུང་གིས། ཁོའི་ཚ་བོ་འདི་ཇི་འདྲའི་གེ་སར་བ་ལའང་། བརྗོད་པ་ལས་བཏགས་པར་གླིང་སྒྲུང་ལས་གསལ་ལོ། །

འོ་ན། གླིང་སྒྲུང་ལ་བཤད་ནས་ཚར་རྒྱུ་མེད་པ་ཅི་ཡིན་ཟེར་ན། དེ་ནི་སྔོན་གྱི་ཡང་མེས་དག་གྲོངས་ཏེ་གཞི་བདག་གི་སྐྱེས་པ་བླངས་ནས། ཁོང་ཚོ་དཔའ་རབས་དང་མཐུ་རབས་བརྗོད་ཆེད་དང་། རྒྱགས་རྔན་སོགས་ལ་རེ་ནས། མིའི་བྱང་ཁོག་ཏུ་བརླམས་པ་སོགས་ཐབས་ལམ་སྣ་ཚོགས་སྤྱད་དེ། བདེན་བདེན་ཅོག་ཅོག་རེ་བརྗོད་དེ། གླིང་གི་དཔའ་རྟུལ་བརྒྱད་ཅུ་དང། ཡང་བརྟུལ་དམ་པའི་མི་བདུན་སོགས་ཞིབ་ཇེ་ཚགས་དང་། སྤུས་ཇེ་དག་ཏུ་བཏང་བ་ལས་འོས་མེད་ལ། དེ་བདེན་ན་ལྷ་སྒྲུང་དེར་ཕལ་ཆེར་འཛམ་གླིང་དབང་དུ་བསྡུས་པའི་ཚོད་དུ་འདུག་པས། ལོ་རྒྱུས་ཚད་ལྡན་དག་ཏུ་གཏམ་ཟུར་ཙམ་ལས་མི་འབྱུང་བས། དབང་རྣོན་ཞིག་ལ་མང་དུ་བརྡ་སྤྲོད་མི་དགོས་སོ་སྙམ་མོ། །གཞན་དཔྱད་གཟོད་ཏུ་གྲུབ་པ་ཞིག་ལ། དམྱལ་གླིང་མུན་པ་རང་གསལ་ལྟ་བུར་མཚོན་ནའང་། སྟོན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚངས་པར་འཁྲུངས་དུས། ལོག་ལྟ་ཅན་ཡན་ལག་སྦྱིན་གདུལ་ཆེད། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་གཏམ་གསུངས་པར་ཆ་འདྲ་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་སྒྲུང་དེ་ནི་ཆོས་ལུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས། སེམས་ཅན་མང་བོ་གླིང་སྒྲུང་ལ་དགའ་བའི་གོ་སྐབས་བཟུང་ནས། ནང་ཆོས་ཀྱི་ལྟ་སྤྱོད་ངོ་སྤྲོད་དང་། སྒྲོག་སྤེལ་བྱེད་ཆེད་གླིང་སྒྲུང་དུ་བཅོས་པར་བཤད་པ་དང་། ཡང་། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལྟ་བུར་མཚོན་ནའང་། དག་སྒྲིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲུང་བ་ཉི་ཤུ་ལྷག་གིས་བཤད་རྒྱུན་དང་། བྲིས་མ་ལྔ་ཙམ་བསྡུར་ཏེ་བསྡུ་སྒྲིག་བྱས་ཚེ། ཧོར་གྱི་དབང་འཛིན་པ་གཙོ་བོ་གུར་དཀར་དང་། གུར་སེར་ཡིན་པས་ཁག་གཉིས་བྱུང་བ་དང་། སྐྱ་ལོའི་སེང་ལྕམ་འབྲུག་མོའི་གཤིས་ཀའང་། ཁྲེལ་ཡོད་དང་ཁྲེལ་མེད་གཉིས་སུ་གྱེས་པས། དག་སྒྲིག་པས་གོང་འོག་འབྲེལ་ཆགས་པ་དང་བཤད་རྒྱུན་གྱི་མང་ཉུང་ལ་བསྡུར་ཏེ། ཧོར་གྱི་མི་སྣ་གཙོ་བོ་གུར་དཀར་དང་། སྒྲུང་སྤྱིའི་ནང་དོན་ལ་དམིགས་ནས། སེང་ལྕམ་འབྲུག་མོ་ཡང་བློ་བརྟན་བབ་ཆགས་དང་བརྩེ་དུང་ལ་ཡིད་རྟོན་ཕེར་བའི་མཛངས་མ་ཞིག་གི་མི་སྣར་བཞེངས་བསྐྲུན་བྱས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན།

དེར་མ་ཟད། སྒྲུང་བ་གྲགས་པས་བཤད་པའི་འབའ་ཀག་ལོ་རྒྱལ་བོའི་སྒྲུང་ནི། དུས་རབས་བརྒྱད་པའི་དཀྱིལ་དུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་དང་འབའ་ཀག་ལོ་རྒྱལ་བོའི་བར་བྱུང་བའི་ལོ་རྒྱུས་འབྲེལ་བ་ཡོད་པར། དུང་དཀར་རིན་པོ་ཆེས་གསུངས་པས། དེ་ལྟར་ན། གླིང་གེ་སར་ནི་དུས་རབས་བཅུ་བའི་ནང་བྱོན་པས། དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ཁྱད་མི་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ཁ་རལ་ཡོད་ལ། དེ་མཚུངས་སུ། བཙན་པོས་འཇང་ཡུལ་དུ་དམག་དྲངས་པ་སོགས་ལ་གཞི་བཅོལ་ཏེ། གེ་སར་གྱི་མཛད་རྗེས་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་སྒྲུང་མང་དུ་སྤེལ་ཡོད་དོ། །

འོ་ན། གེ་སར་རྒྱལ་བོ་ཟེར་བ་ཞིག་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཏུ་བྱོན་ཨེ་མྱོང་ཞེ་ན། བྱོན་མྱོང་བ་ཤུལ་རྫས་དང་། ཡུལ་ལུང་ཁག་ད་ལྟ་ངོས་འཛིན་རྒྱུ་ཡོད་པར་མ་ཟད། རླངས་བྱང་ཆུབ་འདྲེ་བཀོལ་དང་སྨྲི་ཏི་སྤྱན་དྲངས་པ། འབྲོམ་སྟོན་དང་ཁོང་གཉིས་ཀྱི་སྨྲི་ཏིའི་དྲུང་དུ་སྒྲ་སྦྱངས་ཚུལ། གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་པ་སོགས་ལོ་རྒྱུས་ཕྲན་བུ་རེ་འདུག་ཀྱང་། བོད་ཀྱི་ལྷ་སྒྲུང་དག་ཏུ་བཤད་པའི་གེ་སར་གྱིས་ཕལ་ཆེར་འཛམ་གླིང་དབང་དུ་བསྡུས་པ་འདྲ་ཞིག་བཤད་པ་ནི་སྐྱག་རྫུན་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ཡིན་རྒྱུ་ནི། གེ་སར་ཟེར་བའི་དཔའ་རྒོད་ཅིག་བྱོན་པའི་མཛད་རྗེས་རེ་ཟུང་གི་ས་བོན་ལ། སྒྲོ་འདོགས་ཀྱི་ཁ་སྤུ་མང་དུ་སྐྱེས་ཏེ། བོད་མི་དག་གི་བསམ་བློ་ལ་འཕྲོད་པའི་རྫུན་གཏམ་མང་དུ་བསྒྲིགས་པར་མ་ཟད། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བ་དང་འཇུ་མི་ཕམ་སོགས་མཁས་པ་རེ་འགས། རྨ་རྒྱལ་སྦོམ་ར་རྫིག་རབས་དང་། གེ་སར་རྒྱལ་བོ་རྒོད་རབས་ཀྱི་གསོལ་མཆོད་སོགས་རེ་འགའ་གསུངས་པས། ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བསམ་བློ་ནུས་པ་བརྟས་ཏེ། གེ་སར་ཨུ་རྒྱན་པདྨའི་སྤྲུལ་བ་དང་། ཚ་ཞང་གདན་མ་གྲུབ་ཆེན་སཱ་ར་ཧ་དང་། ཤན་པ་རྨེ་རུ་རྩེ་འཇམ་དཔལ་གཤིན་རྗེ་གཤེད་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་དང་། དཔའ་རྟུལ་བརྒྱད་ཅུ་རྒྱ་གར་གྲུབ་ཆེན་བརྒྱད་ཅུའི་སྐུ་སྐྱེ་རུ་སྒྲོ་བཏགས་པས། ད་ལྟའང་དཔའ་རྟུལ་མང་བོ་ཞིག་སྐུ་སྐྱེ་རུ་སྙད་བཏགས་ཏེ། སྤྲུལ་སྐུའི་མིང་བྱང་བེད་སྤྱད་དེ། མང་ཚོགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་མི་སྣ་འདི་རྣམས་བྱུང་བར་མ་ཟད། ཡུལ་ལུང་འགར་མི་གྲོངས་ཚེ་ཡང་། ཆོས་བྱེད་པ་ལས་ལྷ་སྒྲུང་བཤད་པ་འདི་དར་བ་ཡིན། དེང་སྐབས་དར་རྒྱ་ཆེ་བའི་གེ་སར་རྒྱལ་བོའི་མི་སྣ་འདི། འབྲོམ་སྟོན་གྱི་སྐུ་དུས་མཉམ་ལ། ད་དུང་ཁོང་དང་འབྲོམ་སྟོན་གྱིས་སྨྲི་ཏིའི་དྲུང་ནས་སྒྲ་རིག་བསླབས་པའི་ལོ་རྒྱུས་སོགས་ལ་གཞིགས་ན། རབ་བྱུང་དང་བོའི་སྐབས་ཀྱི་མི་སྣ་ཞིག་ལགས་པས། ད་ལྟའི་བར་དུ་ལོ་གྲངས་སྟོང་ལྷག་སོང་། དེའི་རྗེས་ནས་རིང་རབས་ཤིག་ལ། གེ་སར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཚིག་དུམ་རེ་དང་། སྒྲུང་གླུ་ཚིག་དུམ་རེ་ཡོད་སྲིད་ཀྱང་། ཉེ་སྔོན་ནས་ལོ་འགའི་རིང་ལ། ཆར་རྗེས་ཀྱི་ཤ་མོ་བརྡོལ་བ་ལྟར། གེ་སར་གྱི་བསྟན་པ་དར་ཏེ། མི་རེའི་ལག་ན་སྒྲུང་དཔེ་རེ་དང་། ལུང་ཡུལ་ཁག་ན་སྒྲུང་བ་རེ་ཡོད་པ་ནི། གེ་སར་གྱི་ལས་གཞིའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཁ་ལ་ཟས་དང་རྒྱབ་ལ་གོས་སྐོན་པའམ། ཡུལ་བདག་གནས་བདག་ཚོའི་ཁ་དར་ན་མ་གཏོགས། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྐང་དང་མི་མཐུན་ནོ། །

ངེས་དོན་དུ་གེ་སར་རྒྱལ་བོ་ནི་ཇི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། སྤྱང་གྲུང་ལྡན་ཞིང་དཔའ་རྩལ་རྒོད་པའི་མི་སྣ་ཞིག་གིས། ཡུལ་ལུང་ཁག་གཅིག་ལ་མངའ་དབང་བསྒྱུར་བའི་ཚོ་དཔོན་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པར་སེམས་ལ། ཁོ་དང་ཁོའི་མཐའ་འཁོར་གྱི་དཔའ་རྒོད་ཇི་སྙེད་ཅིག ཚེ་ལས་འདས་ནས། ཡུལ་ལྷ་ཐུ་བོ་ཆེ་སྐྱེས་པ་བཞེས་ཏེ། མི་སེམས་བརླམས་པ་སོགས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ལ་བརྟེན་ཏེ། གླིང་སྒྲུང་ས་ཁྱབ་རྡོ་ཁྱབ་ཏུ་སོང་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་ལགས་པ་སྒྲུབ་བྱེད་མང་དུ་བཙལ་མི་དགོས་ཏེ། དཔེར་ན། ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་དང་། ཨ་མྱེས་བྱ་ཁྱུང་། ཇོ་མོ་ཚེ་རིང་མ། ཨ་ཕྱི་ཆོས་སྒྲོན་སོགས་ཀྱང་སྔོན་བྱུང་སྤྱང་གྲུང་ལྡན་པའི་བུ་རྒོད་དང་། དཔའ་མཛངས་ལྡན་པའི་བུ་མོ་རྣམས་ཡུལ་ལྷར་སྐྱེས་པས། ཨ་མྱེས་སམ་ཨ་ཕྱི་ཞེས་འབོད་པ་བཞིན། ཨ་མྱེས་འཛམ་གླིང་དང་། ཨ་མྱེས་ཁྲོ་ཐུང་སོགས་བརྗོད་པས་ཀྱང་འདྲ་དཔར་གསོན་པོ་ཞིག་བཏབ་ཡོད་དོ། །གཞན་ཡང་། ཡུལ་ལྷ་དེ་དག་མང་ཆེ་བ་ནི་གདོད་མའི་མིང་གྲགས་ཅན་གྱི་མི་སྣ་ཡིན་པ། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས། ཕ་དང་མེས་པོ་ཡང་མེས་དགུ་རྒྱུད་མཚུན། །མི་རྒན་ལྷ་རུ་སོང་བའི་བཀྲ་མཚན་དང་། །མ་ཕྱི་ཡང་ཕྱི་ཡུལ་གྱི་སྨན་མཚུན་དང་། །ཞེས་པས་ཀྱང་། འདའ་རྒྱུ་མེད་པའི་དམ་ཐེའུ་ཞིག་མནན་ཡོད་དོ། །

 ༢ འཛམ་གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་བོའི་བྱུང་བ་བརྗོད་པ། གེ་སར་རྒྱལ་བོའི་ལོ་རྒྱུས་ཐད་ལ། རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་མཁས་པ་མང་བོས། དཔྱད་གཏམ་རྟ་མོག་མོག་གི་སྤུ་བཞིན་མང་དུ་སྤེལ་ཡོད་དེ། བོད་རྒྱལ་སོ་བརྒྱད་པ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་དང་། དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་ནང་བྱོན་པའི་ཙོང་ཁའི་རྒྱལ་བོ་དང་། སྡེ་དགེ་གླིང་ཚང་རྒྱལ་བོ་དང་། རྒྱ་ནག་གི་ཀོན་ཡུས་དང་། ལོ་མཱའོ་རྒྱལ་བོ་ཁེ་ས་ཏ་ཏེ་དང་། ཁ་ཅིག གེ་སར་རྒྱལ་བོ་ཟེར་བ་ཞིག་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་གཏན་ནས་མ་བྱུང་བར་འདོད་པ་དང་། ཡང་། གེ་སར་རྒྱལ་བོ་ཞེས་མིང་འདྲ་མཚུངས་སུ་གྱུར་བའང་། གེ་སར་དམག་གི་རྒྱལ་བོ། ཁྲོམ་གེ་སར། གླིང་གེ་སར། ཧོར་གེ་སར་སོགས་ཡོད་ཀྱང་། འདིར་བརྗོད་པ་ནི་གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་བོ་ཟེར་བ་དེ་ཡིན། ཁོ་ནི་བོད་ཀྱི་མིའུ་གདོང་དྲུག་གི་ནང་ཚན། དཀར་བོ་ལྡོང་། ནག་པོ་ལྡོང་། ཁྲ་བོ་ལྡོང་། སྨུག་པོ་ལྡོང་བཅས་ལས། སྨུག་པོ་ལྡོང་གི་རུས་རྒྱུད་དུ། གླིང་ཡར་ཆགས་སྲིད་པའི་རྩ་བ། གླིང་ཆོས་ཕན་ནག་པོའི་མི་རྒྱུད་ལ། བུ་གསུམ་འཁྲུངས་པ་སྟེ། བུ་ཆེ་བ་གསེར་བུ་ལྷ་ཡག་དར་དཀར་གྱི་རྒྱུད་ལ་གླིང་ཆེ་རྒྱུད་དང་། འབྲིང་བ་འོམ་བུ་ཁྲི་སྤྱང་དཔལ་རྒྱལ་གྱི་རྒྱུད་ལ་གླིང་འབྲིང་རྒྱུད་དང་། ཆུང་བ་སྤྱང་བུ་དགྲ་རྒྱལ་འབུམ་ཐུབ་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཆུང་རྒྱུད་བཅས་གསུམ་བྱུང་བ་ལས། གེ་སར་རྒྱལ་བོ་ནི། ཆུང་རྒྱུད་ཀྱི་མི་རབས་བཞི་བ་སྟེ། སྤྱི་ལོ ༡༠༣༨ལོར་ཕ་སེང་བློན་དང་མ་འགག་བཟའ་གཉིས་ཀྱི་བུར་འཁྲུངས། ཆུང་དུས་ནས་འགག་བཟའ་མ་བུ་གཉིས་རྨ་ལུང་དུ་བསྐྲད་དེ་ཐབས་སྡུག་གི་འཚོ་བ་རོལ། བསྐྱེད་བསྲིངས་ནས་དཔའ་རྩལ་རྒྱས་ཏེ། སེང་ལྕམ་འབྲུག་མོ་ཁབ་ཏུ་བཞེས་ཤིང་། གླིང་གི་རྟ་རྒྱུགས་རྒྱལ་འཇོག་ལ་བརྟེན་ཏེ་གླིང་གི་རྗེ་བོར་བཀུར་བར་བཤད། གང་ལྟར། ལོ་རྒྱུས་ཚད་ལྡན་དུ་སྨྲ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ནི། རླངས་བྱང་ཆུབ་འདྲེ་བཀོལ་དང་སྨྲི་ཏི་ལས་ཆོས་དང་སྒྲ་རིག་ཕྲན་བུ་རེ་སྦྱངས། རྗེས་སོར་རང་གི་དཔའ་རྩལ་དང་ཐབས་ཇུས་ལ་བརྟེན་ཏེ་ས་ཆ་མང་བོ་དབང་བསྒྱུར་ཞིང་། རྫོང་ཆེན་རྫོང་ཆུང་མང་དུ་ཕབ་པ་སོགས་ལྷ་སྒྲུང་ལས་བརྗོད་ལས་མི་ཚར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དཔེར་ན། སྒྲུང་བ་ཚེ་རིང་དབང་འདུས་ཟེར་བའི་བཤད་པའི་སྒྲུང་གཅིག་པུ་འང་དེབ་སྣ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ། གུ་རུ་རྒྱལ་མཚན་བྱ་བས་བཤད་པ་དེབ་སྣ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ། ཟླ་བ་གྲགས་པ་བྱ་བས་བཤད་པ་དཔེ་སྣ་བརྒྱ་དང་ཉེར་དགུ། སྒྲུང་བ་དེ་གསུམ་གྱིས་ཁྱོན་བསྡོམས་སྒྲུང་དཔེ་སུམ་བརྒྱ་རེ་དགུའི་ལྷ་སྒྲུང་བཤད་ཡོད་པར་མ་ཟད། ད་དུང་སྒྲུང་བ་ཇི་སྙེད་ཅིག་གིས་ལྷ་སྒྲུང་བསྣན་ན་རི་བོའི་གཏོས་དང་མཉམ་པ་ལས། གེ་སར་རྒྱལ་བོ་རྫིག་རབས་དང་། མངའ་ཁོངས་རྒྱ་བསྐྱེད་ལུགས། སློབ་དཔོན་པདྨའི་རྣམ་སྤྲུལ་ཡིན་རབས་སོགས་བརྗོད་པ་ནི། མང་དག་ཅིག་འུད་སྒྲོགས་ཁོ་ནར་སོང་བས་འདིར་བཀོད་པའི་ངལ་བ་བྱེད་མ་འདོད། ལྷ་སྒྲུང་ལྟར་ན། གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་བོས། ཁམས་གསུམ་བདེ་ལ་བཀོད། ལྷ་སྲིན་དམ་ལ་བཏགས། དགུང་ལོ་གྱ་བདུན་སྟེང་། དགྲ་ལྷ་རྩེ་རྒྱལ་ལ་རྒྱལ་སར་བསྐོས་ཏེ། ཚེ་ལས་འདས་པར་བཤད་ཡོད་པ་དང་། གླིང་སྒྲུང་ཁམས་གསུམ་བདེར་བཀོད་ལྟར་ན། གེ་སར་དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཅུའི་སྟེང་། དགྲ་ལྷ་རྩེ་རྒྱལ་རྒྱལ་སར་བསྐོས། བླ་མ་ནོར་བུ་ཆོས་འཕེལ་ལ་ལྷ་རྟེན་ཆོས་གསུམ་ཕུལ་ཏེ། གླིང་དཀར་ཆོས་ཀྱིས་སྐྱོང་དགོས་པའི་ཞལ་གདམས་གནང་སྟེ། ལྷ་རྟ་རྐྱང་རྒོད་གཡེར་བར་ཞོན། ལྷ་མདའ་ཐོག་རྒོད་ཐར་བ་དང་རལ་གྲི་སྡིག་གཅོད་སྤུ་གྲི་སོགས་འཁོར་གསུམ་བཞེས། འབྲུག་མོ་དང་མགར་བཟའ་ཆོས་སྒྲོན་གཉིས་ཁྲིད་དེ་དགུང་སྔོན་དབྱིངས་ཀྱི་སྤྲིན་གསེབ་ཏུ་གཤེགས་པར་ཡང་བཤད་ཡོད་དོ། །

 ༣ སྒྲུང་བའི་རིགས་བཤད་པ། ༡ བབས་སྒྲུང་བཤད་པ། བབས་སྒྲུང་ནི། གླིང་སྒྲུང་ལ་དད་འདུན་ཆེ་བའི་མི་རྣམས། དཀའ་བ་ཁྱད་གསོད་ཀྱིས། གནས་བསྐོར་དང་། མཆོད་མཇལ་ཡུན་རིང་འགྲིམས་པའི་འབྲས་རྟགས་སུ། རྒྱུ་རྐྱེན་དང་རྨི་ལམ་སོགས་ཅི་རིགས་ལ་བརྟེན་ནས། བློ་སྒོ་ཕྱེ་སྟེ་གླིང་སྒྲུང་ངག་ལས་ཐོགས་མེད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ལ། སྒྲུང་བ་དེའི་རིགས་ཀྱིས་ཡི་གེ་མི་ཤེས་ཀྱང་། གླིང་སྒྲུང་འཆད་པའི་སྐབས་སུ། བློ་རིག་མྱུར་ཞིང་སྨྲ་ལྕེ་ཇེ་བདེ་རུ་གྱུར་ནས། གླིང་སྒྲུང་ཤར་ཤར་བཤད་ལ། དེ་ཚོ་ལ་ཐུན་མོང་གི་ཁྱད་ཆོས་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། དང་ཐོག་ལྷ་གསོལ་དང་། དམིགས་རྟེན་གྱི་ཆོ་ག་རྫོགས་རྗེས་སུ། ཀློག་འདོན་པ་ལས་ཀྱང་ཤར་མར་བཤད་ཐུབ་པ་ལ་དཔྱད་ན། གཟུགས་མེད་ལྐོག་གྱུར་གྱི་ནུས་པ་ཞིག་གིས་རམ་འདེགས་བྱེད་པ་ནི་སྨྲས་མེད་ཡིན་པས། དོན་དུ་སྒྲུང་འབྲེལ་གྱི་མི་སྣ་ཞིག་གཞི་བདག་གི་སྐྱེས་པ། སྒྲུང་བ་དེས་རྒྱུད་བརླམས་ནས་བཤད་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་ལ། དེ་ཕོ་མོ་གཉིས་ཀའི་སྒྲུང་བའི་པྲ་རྟེན་ཡོད་པར་བཤད་དོ། །

 ༢ གཏེར་སྒྲུང་བཤད་པ། གཏེར་སྒྲུང་ནི། ལོ་ངོ་མང་བོའི་ཡར་སྔོན་དུ་ཡོད་པའི་སྒྲུང་དཔེ་རྣམས། རྒྱུན་ཆད་པར་དོགས་ནས་བྲག་ཁོང་དང་། ཡང་ན། གཞན་གྱིས་གནོད་སྐྱོན་མི་ཐེབས་པའི་སར་སྦས་པ། ཕྱིས་སུ་དུས་ལ་བབ་ཚེ། གཏེར་ལས་བཏོན་པའི་རིགས་ལ་ཟེར་ཞིང་། ད་ལྟའི་སྒྲུང་དཔེ་དག་ལས་གཏེར་སྒྲུང་འདི་ཉུང་ཤོས་ཡིན་ནའང་། དེ་སྒྲུང་དཔེ་ཁུངས་དག་ཏུ་བཤད་ལ། དཔེར་ན། སྤྲུལ་སྐུ་ཀུན་བཟང་ཉི་མས་རྨ་རྒྱལ་སྦོམ་རའི་མདུན་དུ་བཏོན་པའི་ཐེའུ་རང་ར་རྫོང་གི་སྒྲུང་དཔེ་ལྟ་བུ་ཡིན།

 ༣ པྲ་སྒྲུང་བཤད་པ། པྲ་སྒྲུང་དང་ཕབ་སྒྲུང་ནི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་སུ་བཤད་ལ། དེ་ནི་སྒྲུང་མ་བཤད་གོང་དུ་སྒྲུང་ལྷར་གསོལ་འདེབས་དང་། ཆོ་ག་ཚགས་སུ་ཚུད་རྗེས། ཕབ་རྟེན་ལ་མི་འདྲ་བ་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག དཀར་ཡོལ་ནང་གི་ཆུ་དང་། དེ་བཞིན་སེན་སྟེང་དང་། ཤོག་སྟོང་། མེ་ལོང་། རྡོ་ལེབ་འོད་བཀྲ་བ་ལ་ལྟ་བ་སོགས་མི་འདྲ་བ་མང་། དེ་ཡང་། ཕབ་སྒྲུང་བཤད་ཐུབ་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ནི། རང་ཉིད་བརྒྱལ་བ་སོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ། མི་མ་ཡིན་པ་མང་བོ་མཐོང་ཐུབ་པ་དང་དུས་གསུམ་གྱི་སྐྱིད་སྡུག་སོགས་ཤེས་པར་བཤད། དེ་དག་གིས་མེ་ལོང་སོགས་ལ་གཟིགས་ནས་དེའི་ནང་གི་སྣང་བརྙན་དེ་ངག་ལས་ཤར་མར་བཤད་ཅིང་། པྲ་རྟེན་དང་བྲལ་ཚེ་ཅི་ཡང་མི་ཤོད་པར་བཤད་དོ། །

 ༤ བསླབ་སྒྲུང་བཤད་པ། བསླབ་སྒྲུང་ནི། ཆུང་དུས་ནས་གླིང་སྒྲུང་ལ་དགའ་བོ་ཡོད་ཅིང་། དེ་སློབ་འདོད་ཀྱི་འདུན་པ་ཤུགས་དྲགས་པས། སུན་སྣང་མེད་པར་སྒྲུང་དཔེ་བཀླག་ཅིང་། བློར་བཟུང་ནས། རང་གི་བཤད་ཤེས་པ་དེ་དབྱངས་རྟ་སྙན་མོ་ལ་དྲངས་ཏེ། དུས་སྟོན་དང་། མི་མང་ཚོགས་དུས་གླིང་སྒྲུང་བཤད་པའི་རིགས་ཡིན་ཞིང་། བསླབ་སྒྲུང་བཟང་ཤོས་ཤིག་གིས་གླིང་སྒྲུང་ཉི་ཤུ་ལྷག་བཤད་ཐུབ་པ་ཡོད།

 ༥ བརྒྱུད་སྒྲུང་བཤད་པ། བརྒྱུད་སྒྲུང་ནི། མི་རབས་ནས་མི་རབས་བརྒྱུད་པའི་སྒྲུང་ལ་ཟེར་ཞིང་། དེ་ལ་ངག་ཐོག་དང་། ཡིག་ཐོག་ནས་བརྒྱུད་ཡོང་བའི་རིགས་གཉིས་ཡོད་དོ། །

ལྡེའུ་འམ་ཁེད།

༡ ལྡེའུ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ལ་དཔྱད་པ། ཁ་བ་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁམས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདུལ་བྱར་མ་གྱུར་བ་རྣམས་ལ། ལུང་གི་ཆོས་གོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་སྒྲུང་བསྟན། རིག་པའི་ཆོས་གོ་བར་བྱ་ཕྱིར་ལྡེའུ་བསྟན། ཞེས་པ་ལྟར། ལྡེའུ་ནི། བློ་རིག་མྱུར་ཞིང་འཆར་སྒོ་ཡངས་པ་ཞིག་གིས་མ་གཏོགས། དབང་རྟུལ་ཞིག་གིས་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་དཀའ་བ་སྟེ། ལེགས་བཤད་གསེར་ཕྲེང་ལས། ཐད་ཀར་མི་སྟོན་པ་འཁྱོག་པོའི་ངག་གིས་བསྟན་པའི་དགོས་པ་འདིའོ་ཞེས་དགོས་པ་སྟོན་པའི་ཆ་ནས་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་སྟེ། ལྡེམ་པོའམ་ལྡེའུའི་ངག་ནི་འཁྱོག་པོ་ཡིན་པས་སོ། །ཞེས་སོ། །དཔེར་ན། ལྷ་སའི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་གདུང་མའི་ལྡེབས་སུ། དྲང་བོ་ཐེམ་རས་ལྦ་བ་ཆེ། ཅི་ཡིན་ཞེས་དྲི་བ་བཀོད་པའི་ལན་དུ། འདེགས་བྱེད་ཀྱི་སྲང་དང་སྲང་རྡོ་བཅས་པ་དང་། པོར་མགོ་མགོ་ཅན་སྐྱེད་ཅིང་རྒྱགས། ཞེས་པའི་ལན་དུ། མཆོད་རྟེན་དང་། ནག་པོ་ཁ་གདངས་གདངས་མིག་ཚུམས། །དམར་བོ་སྤུ་མེད་བཅུག་ཅིང་ཕྱུང་། །ཞེས་པའི་ལན་དུ། མགར་པས་ལྕགས་དམར་བོ་སྐམ་པས་བཟུང་སྟེ་ཐབ་ནང་ལས་འདོན་པ་སོགས་ཀྱི་རི་མོར་བཀོད་ཡོད་པ་དང་།

དེ་བས། བསམ་དོན་དངོས་མ་དེ་སྦས་ནས། དེ་སྒྲིབ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་གཟུགས་དང་སྒྲ། བྱེད་ལས་དང་རྣམ་གྲངས་སོགས་འགྲེས་མཚུངས་ཀྱི་རིག་པ་བཀོལ་ཏེ། མི་རྣམས་ཀྱི་བློ་སྒོ་འབྱེད་བྱེད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཡིན། ཚུལ་འདི་ལ་དགོངས་ནས་དགེ་ཆོས་ཀྱིས་ཀྱང་། གསེར་ཐང་ལས། བརྡ་ཐབས་ཡིན་ཁུལ་མང་བོ་སྨྲ་བ་དགའ་བར་བྱེད། བློན་ཆེན་ལྟ་བུ་ཞིག་གིས། འདི་ལྟར་བྱས་ན་ཤར་གྱི་རི་ནུར་ཏེ་ནུབ་ཀྱི་མཚོ་ཁ་བཅད་ཡོང་། ཞེས་སྨྲས་པ་ལ། རྒན་མོ་རིག་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་དོན་ཅི་ཡིན་ཞེས། ཉིན་མང་བོ་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་བར་བྱེད། དེ་བས་ཁ་ཅིག ལྡེའུའི་ཐ་སྙད་ནི་བློ་རིག་གི་མཛོད་སྒོ་འབྱེད་པའི་ལྡེ་མིག་ལས་དྲས་པར་བཤད་པ་བདེན་མཆི་སྟེ། དེ་ཡང་། ཟབ་ས་ནས་བཤད་ན། ཆོས་འབྱུང་མཁས་དགའ་ལས། མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་འབྱུང་ལྟས་ལྡེའུ་སྤྱོད། །ཅེས་པ་ལྟར། དཔེར་ན། མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་ཚད་མ་སྡེ་བདུན་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། བདག་མེད་གཉིས་ཀྱི་གསང་བའི་མཛོད་སྒོ་རྩལ་དུ་བཏོན་ནས། རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་རིག་པ་རྐྱེན་པོས་འབྱེད་པས་ཡིན་ལ། ཚུལ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་དགོངས་ནས། ཀོང་སྤྲུལ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོས། དེ་ལ་འཇལ་བྱེད་གཅེས་པའི་ལྡེའུ་མིག་དང་། །གཞལ་བྱའི་དམ་ཆོས་རིན་ཆེན་མཛོད་ཁང་གཉིས། །འཇལ་བྱེད་ཐུན་མོང་དྲང་ངེས་དགོངས་ལྡེམ་དགོངས། །རྟོན་དང་རིག་པ་བཞི་རྣམས་གཙོ་བོར་གྱུར། །ཞེས་པའང་དེ་མཚུངས་སོ། །

ཡང་། སླ་ས་ནས་བཤད་ན། ཆོས་འབྱུང་མཁས་དགའ་ལས། འཕན་ཡུལ་དར་རྒྱལ་གྱི་བྱིས་པ་མང་བོ་རྗེ་བྱ་བ། འཕྲུལ་ཆེ་བར་ཐོས་ནས། བློན་པོ་བཞི་འཚོལ་དུ་ཕྱིན་པས། ནེའུ་གསེང་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་མཐར་བྱིས་པ་དང་འཕྲད། ན་འདིའི་གཞུང་གཅོད་དམ། མཐའ་བསྐོར་དྲིས་པས། དལ་ན་གཞུང་ཆོད། རིངས་ན་མཐའ་བསྐོར་ཟེར། བློན་པོ་བཞིས་གཞུང་བཅད་པས་འདམ་དུ་ཚུད་ནས་ཡུན་རིང་འགོར། བྱིས་པ་དེ་ལ་ཕ་མ་གར་སོང་དྲིས་པས། ཕ་གཏམ་འཚོལ་དུ་སོང་། མ་མིག་འཚོལ་དུ་སོང་ཟེར། དར་ཅིག་ན་ཕས་ཆང་འཁྱེར། མས་མེ་འཁྱེར་བྱུང་སྐད། ཅེས་པ་ཡང་བློ་རིག་གི་ལྡེའུ་མིག་མེད་ན། གསང་རྒྱ་གྲོལ་མི་ཐུབ་པ་དོན་གྱིས་བསྟན་ཡོད་པ་དང་།

 ཡང་། ཨ་མདོའི་སྐད་དུ་ལྡེའུ་ལ་ཁེད་ཅེས་ཟེར་ལ། འཇུ་མི་ཕམ་གྱིས་གབ་ཚིག་ཅེས་པ་སྔོན་སྐ་ཅོག་སོགས་ཀྱི་དུས་སུ་བརྡ་རྙིང་ལ། སྐུ་སྐའམ་ལྡེའུ་ཞེས་སུ་བསྒྱུར། ཞེས་དང་། ཡུལ་སྐད་འགར་ལྡེབས་ཀྱང་ཟེར། འཚོ་བ་རོལ་སྟངས་ཀྱི་ཆ་ནས་རོང་འབྲོག་གི་ཁེད་གཉིས་སུ་ཕྱེས་ཀྱང་མི་ཆོག་པ་མེད། ཁ་ཅིག་ཁེད་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད་འདིའི་མ་ཁུངས་ནི་ཁེགས་ཞེས་པ་ལས་བྱུང་ཟེར་བ་བདེན་ཤོས་ཆེ། དཔེར་ན། བྲག་ཐོག་ལུ་གུ་རྩེ་རྩེ། །བྲག་ཞབས་ཁ་བ་འབབ་འབབ། །ཅེས་གཅིག་གིས་མཚོན་བྱེད་དཔེ་བཀོད་དེ། ཅི་ཁེད་ཅེས་དྲིས་ཚེ། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་མཚོན་བྱའི་དོན་ལ་ཡང་ཡང་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ། ﹙མཆིག﹚རེད། ཅེས་ལན་ཐེབས་ཚེ། ཧབ་ཆ་ཐག་གེར་སོང་ནས། འདྲི་མཁན་ཁེགས་སོང་བ་དང་། མ་ཐེབས་ན་ལན་འདེབས་པ་པོ་ཁེགས་ཏེ། རྒྱལ་ལམ་སྐུགས་བཞག་པ་ཤོར་འགྲོ་བས་ཆ་ནས། ཁེད་ཅེས་ཁེགས་ལས་ཟུར་ཆགས་པ་རྟོགས་ཐུབ།

 ཡང་། ལྡེའུ་དང་ཁེགས་བྱ་བ་ལ། ཞིབ་འཇུག་གཟབ་ནན་ཞིག་བཏང་ན། ཐ་སྙད་རིགས་འགྲེས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་བསམ་ཆོག་སྟེ། མིག་མངས་སམ་འགྱིག་འདེད་པ་ནི། རིག་པ་གྲུང་བོས་དམག་ཇུས་ཀྱི་ཐབས་འཕྲུལ་འདོན་བྱེད་ཀྱི་རྩེད་མོ་ཞིག་སྟེ། ཁྱུང་བོ་སྤུ་སད་ཟུ་ཙེའི་བློ་མཛངས་ཀྱི་ཚད་འཇལ་སྐབས། ཏུན་ཧོང་ཡིག་རྙིང་ལས་མིག་མངས་རྩེད་ཞོར་དུ། རྩིས་གྲྭ་གསུམ་དང་། ཞལ་ལྕེ་གྲྭ་བཞི་ཡང་རྣ་བས་ཉན་ཅིང་གཅོད། མིག་མངས་གྲྭ་གཅིག་ཀྱང་དེའི་ཞོར་ལ་རྩེ་ན་རྒྱལ་སོགས་བཤད་པར་གཞིགས་ན། རྡེའུ་ནི་ཐབས་ཇུས་མཚོན་བྱེད་དུ་འགྲོ་བས། རྡེའུ་དང་ལྡེའུ་སྒྲ་འདྲ་བས་ཆ་ནས་ལྡེའུ་བྲིས་པ་ཡིན་སྙམ་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཁེགས་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི་ཡང་། མིག་མངས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་དེ། མིག་མངས་འདེད་པ་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བློ་རིག་ལ་ཟབ་ཚད་ཤོར་ཏེ། རྡེའུ་བཙིར་བའམ་ཁེགས་པ་ཡིན་པས། ཁེད་ཀྱི་ཐ་སྙད་དེ་ཁེགས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེས་བཤད་ན་རིགས་ལམ་ཤིན་ཏུ་རྣོའོ་སྙམ་མོ། །

ཁྱད་པར་དུ་བསམ་རིགས་པ་ཞིག་ལ། མིག་མངས་ཀྱི་སྐབས་སུ་སྤྱོད་པའི་ཐ་སྙད་མང་བོ་ཡང་གཡུལ་ཐབས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན། ཕན་ཚུན་གྱི་བློ་རིག་ལ་གྲུང་ལྷོད་ཤོར་ཚེ། གཉིས་ཟ་བ། གསུམ་ཟ་བ། རྡེའུ་འཆོར་བ། མཐའ་བསྐོར་བ། གྲུ་བླངས་བ། བོའུ་རྒྱག་པ། སུམ་བཤར། བཞི་བསྲེགས་འཐེན་པ། སོག་མོའི་སུམ་རྐང་སོགས་ད་ལྟའི་བར་དུ་བརྡ་མ་འགྱུར་བར་ཡོད་པས། ཆབ་སྲིད་ལྡེའུ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྐྱངས་པ་ཟེར་བའང་དོན་ལ་གནས་སོ། །

༢ སྲོང་བཙན་སྔོན་དུ་ཆབ་སྲིད་ལྡེའུས་བསྐྱངས་ཚུལ། རྒྱལ་རབས་གསལ་མེ་ལས། ཆབ་སྲིད་ནི་སྒྲུང་སྟེ་ལྡེའུ་བསྒྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ལྟར། ལྡེའུ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆབ་སྲིད་ཇི་ལྟར་བསྐྱངས་ཤེ་ན། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བྱ་བཞག་གསང་སྟབས་ཀྱིས་སྒྲུབ་དགོས་རིགས་ལ། ལྡེའུ་རིགས་ལམ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བློ་རིག་ཅན་གྱི་རྒྱལ་བློན་རྣམས་ཀྱིས་གསང་བའི་མཐིལ་བརྟོལ་ཏེ་བསྒྲུབ་དགོས་པ་ཡིན་པས། སློབ་དཔོན་པདྨས། གྲོས་མཁས་རིག་པ་ཆེ་ལ་ལེགས་ཉེས་ལྡེའུ་མཁས་པ་མཛངས་བློན་ཡིན། །གསུངས་པ་འང་དེ་ཡིན་ནོ། །ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལག་ཆར་གྱུར་བའི་ལྡེའུ་ལའང་། ངག་ལྡེའུ། རྫས་ལྡེའུ། སྒྲུང་ལྡེའུ། ཤགས་ལྡེའུ། ཡིག་ལྡེའུ། རི་མོའི་ལྡེའུ། མོ་ལྡེའུ་སོགས་མང་ཡང་། འདིར་ལྡེའུ་ལ་བརྟེན་ནས་སྲིད་བསྐྱངས་ཚུལ་རེ་གཉིས་ལས།

༡ ངག་ལྡེའུ་ཀྱིས་ཆབ་སྲིད་བསྐྱངས་ཚུལ་ནི། བློན་པོ་ལི་བཙན་བཞེར་གྱིས། བོད་རྒྱལ་གྲི་གུམ་བཙན་པོ་ལ། དབུའི་ཞྭ་ཆེ་ན་ལུས་པོ་རྔུལ་གྱི་ལྗིད། ཟས་ཞིམ་པོ་མྱངས་དྲགས་ན་སྐྱུག་བྲོ། ཤིག་འཁྱམས་རྐང་ལ་ཞུགས་ནས། སྤྱི་བོའི་གཙུག་སྙོག ཅེས་ཞུས་པའི་གབ་བྱ་ནི། རྒྱལ་བོ་ཁྱོད་ལས་སྐུ་གཤེན་དབང་ཤུགས་ཆེ་བར་ཡོད་པས། སྲིད་དབང་ལ་བློ་རིག་སྒྲིམ་དགོས་གདམས་ཀྱང་། རྒྱལ་བོས་སྣང་མེད་དུ་བཞག་པས། མཐར་གྲི་གུམ་བཙན་པོ་གྲོངས་པའི་བྱུར་ངན་བྱུང་བ་དང་། ཡང་། སྲོང་བཙན་གྱི་ནུ་མོས་ཕོ་ཉ་རྨང་ཅུང་ལ་བླངས་པའི་མགུར་ལས། མཆིལ་བའི་ནི་མ་ཡོ་ཞིག །གཡོན་དུ་ནི་མ་རྡལ་ཆིག ། གཡས་སུ་ནི་མ་ཡོ་ཞིག ། སོ་བྱ་ནི་གྲེ་བོ་ཆུང་། །གཡོན་དུ་ནི་བརྡལ་བ་ན། །སྲམ་བུ་ནི་གོང་དེ་དངུལ། །མར་གྱི་ནི་ཆང་ཚང་ལ། །གྱུར་གྱིས་ནི་མ་མནན་ན། །སིང་ཕྱི་ནི་གནངས་སླང་ན། །སྲམ་གྱིས་ནི་འཚལ་ཏ་རེ། །ཞེས་པའི་དོན་ནི། ཞང་ཞུང་དབང་དུ་མ་བསྡུས་ན། གཞན་གྱིས་སྡུད་ཉེན་ཆེ་བ་དང་། དེ་ཡི་རིགས་ལམ་ཡང་ཉ་ནི་ཞང་ཞུང་དང་། སྲམ་གྱིས་རྒྱལ་ཁག་གཞན་མཚོན་ཏེ། ངག་གི་ལྡེའུ་རིག་པ་བཀོལ་ནས་ཞང་ཞུང་རྒྱལ་བོ་ལིག་མི་རྐྱ་དབང་བསྒྱུར་བྱས་པ་དང་།

ཡང་། མགར་གྱིས་ཀོང་ཇོ་བོད་ཡུལ་དུ་བརྫངས་ཏེ། རེ་ཞིག་མགར་རང་ཉིད་རྒྱ་ཡུལ་དུ་འདུག་དགོས་བྱུང་བས། མགར་གྱིས་ལྡེའུ་རིག་པ་ལ་སྦྱར་ཏེ། རྫུས་མའི་སྤྲང་བོ་ཞིག་ལ་སྐད་བཏང་བ་རྒྱལ་རབས་གསལ་མེ་ལས་འདི་ལྟར་འབྱུང་སྟེ། བོད་བློན་རྣམས་ཀྱིས་རྫུས་མའི་སྤྲང་བོ་ཞིག་བཏང་བྱུང་ངོ་། །དེར་བློན་པོས། ལོག་པའི་སྐད་བྱས་ཏེ་ཐག་རིང་གི་ར་ཕོ་རྒྱ་བོ་ལ་ངོ་ཤེས་མི་བྱའོ། །ཁ་རོག་ལ་སྡོད་ཀུ་ཅོ་ཐོངས། ནག་མོ་ལྕགས་མཁར་ཐུག་ནས་ཡོད། ལུང་བ་ཕུ་རྡུགས་མདའ་རྡུགས་སུ། ཐུ་རུ་ཅོ་བྲག་ཁོང་ལ་ཞོག དར་དཀར་དྲིལ་ལ་དར་ནག་བསྐྱོད། ཟླ་བས་ཉི་མའི་རྩེ་རུ་སླེབས། ཟེར་ནས་དེར་སྤྲང་བོ་དེ་ལོག་གོ །སྤྲང་བོས་དེ་བཞིན་སྨྲས་ཀྱང་མ་གོ་བར། རྒྱ་མོ་ཀོང་ཇོས་རྟོགས་ནས་འདི་སྐད་ཟེར་ཏེ། མགར་གྱིས་རྒྱ་ནག་ཏུ་ངན་ཆེན་པོ་བྱེད་ཡོད་པར་འདུག ཐག་རིང་གི་རྭ་ཕོ་རྒྱ་བོ་ལ་ངོ་ཤེས་མ་བྱེད་ཟེར་བ་ནི། ཁོང་རང་རྒྱ་བོ་སྨྲ་ར་ཅན་ལ་ལབ་མ་ཤོད་པ་ཡིན། ནག་མོ་ལྕགས་མཁར་ཐུག་ནས་ཡོད་ཟེར་བ་དེ། ས་བོན་ཡོས་སུ་བརྔོས་ནས་འདེབས་བཅུག་པ་བྱ་བ་ཡིན། ལུང་བ་ཕུ་རྡུགས་མདའ་རྡུགས་སུ་ཐུ་རུ་ཅོ་བྲག་ཁོང་ལ་ཞོག་བྱ་བ་དེ། དོང་བར་མདའ་མང་བོ་ཆུག་བྱ་བ་ཡིན། ཟླ་བས་ཉི་མའི་རྩར་སླེབས་ཟེར་བ་དེ། ངས་ཁྱོད་རྣམས་ཀྱི་རྩར་མགྱོགས་པར་སླེབས་བྱ་བ་ཡིན་ཟེར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པས་དམག་དོན་གྱི་སྐོར་གསང་རྒྱ་བཏབ་སྟེ་ལྡེའུ་བེད་སྤྱད་ནས་བཤད་པ་དང་།

༢ རྫས་ཀྱི་ལྡེའུ་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཆབ་སྲིད་ལ་ཕན་འབྲས་བྱུང་བ་ཡང་། ཆོས་འབྱུང་མེ་ཏོག་སྙིང་བོ་ལས། བློན་པོ་འགར་གྱིས་རྒྱ་བཟའ་སློང་དུས་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གོང་མའི་མདུན་དུ། དུང་ཙེ་བདུན་དང་བཻ་ཌཱུ་རྱའི་རྨོག་ཕུལ་བ་ཡང་། ལྡེའུ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པར་སེམས་ཏེ། དོན་ནི། དོང་ཙེས་ཀོང་ཇོ་བྱིན་ན་བོད་རྒྱ་གཉིས་འབྲེལ་བ་ཡག་ཚུལ་དང་། གལ་ཏེ་མ་བྱིན་ན། རྨོག་གིས་གཡུལ་འགྱེད་པར་མཚོན་ནོ། །ཡང་། སད་མ་ཀར་གྱིས་ཞང་ཞུང་ནས་སྲོང་བཙན་ལ་གཡུ་སུམ་ཅུ་དང་ཞུ་བསྐུར་བ་ཡང་། གཡུ་ཐོགས་ཀྱི་དཔའ་རྒོད་སུམ་ཅུ་ཁྱེད་ལ་ཡོད་ན་རྒོལ་ཅིག་དང་། གལ་ཏེ་རྒོལ་མ་ཕོད་ན་བུད་མེད་དང་འདྲ་བར་ཞུ་གྱོན་ཞིག ཅེས་པའི་བརྡར་གོ་ནས། སྲོང་བཙན་གྱིས་ལིག་མི་རྐྱ་ཕམ་པར་བརྒྱབ་པ་དང་། ཡང་། ཞང་ཞུང་རྒྱལ་བོ་ལ་བཙུན་མོ་གསུམ་ཡོད་པས་ཆུང་ཤོས། སྒྲོན་ལེགས་མས། ལ་བཙས་ཀྱི་ཁར་ཆུ་སླ་ང་གང་གི་ནང་དུ། གསེར་ཆུང་གཅིག དུང་ཆུང་གཅིག དུག་མདེལ་གཅིག་བཅས་གསུམ་བརྡ་རྟགས་སུ་བཞག་པས། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་བོས་དེ་ལ་དགོངས་གཞིགས་བཏང་མཐར། ཆུ་སླ་ང་གང་ནི་ཟླ་བ་ཕྱི་མའི་ཉ་ལ་འོང་བྱ་བ་ཡིན། གསེར་ཆུང་དང་དུང་ཆུང་ནི། དྭང་རའི་གསེར་ཕུག་དང་དུང་ཕུག་གཉིས་སུ་དམག་ཆས་ལ་སྒུགས་ཤིག་བྱ་བ་ཡིན། དུག་མདེལ་ནི་བརྣག་པ་བསྐྱེད་དེ་སྒུག་ལ་སོད་ཅིག་བྱ་བར་གོ་བ་དང་།

༣ ཤགས་ལྡེའུ་གྱིས་ཆབ་སྲིད་བསྐྱངས་ཚུལ་ནི། བོད་རྒྱལ་འདུས་སྲོང་མང་བོ་རྗེའི་སྐུ་རིང་ལ། སྤྱི་ལོ ༦༧༨ ལོར། བློན་ཆེན་མགར་བཙན་བྲོད་ཀྱིས་མཚོ་སྔོན་པོའི་ཁར། ས་མཚམས་སྲུང་བའི་དམག་སྤྱི་བྱེད་སྐབས། རྒྱ་ནག་བློན་ཆེན་འྭོང་ཀེར་གྱིས་དཔུང་སྣ་བཏེགས་ཏེ། ཁྲི་འབྲིང་ལ། ཁྲེ་དང་ཡུངས་འབྲུ་རྐྱལ་བ་གང་རེ་བསྐུར་ནས། བོད་དམག་སྟག་སྒྲིག་གཡག་སྒྲིག་ལྟར་མཆིས་པའི་རྒྱུས་ཆ་ང་ལ་ཡོད། ཀླད་པ་ལ་ཚད་བླངས་ཏེ་ཞྭ་བཟོས། རྐང་བ་ལ་ཚད་བླངས་ཏེ་ལྷམ་བཟོས། ང་ལ་ཧྲག་དམག་འདི་འདྲ་ཡོད་པས། བོད་ཐུབ་ཚོད་དུ་བཅོམ། མིད་པ་ཕྲ་མོར་ཤོང་ན། ལྟོ་བ་ཆེན་པོར་ཞུགས་མ་ཐག་གནམ་ལྕགས་ཆེན་པོ་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བརྗོད་པས། མགར་ཁྲི་འབྲིང་གིས་ཡ་ལན་སྤྲད་པ་ནི། མང་ཉུང་གི་ཁ་ན་མེད། བྱེའུ་མང་ཡང་། ཁྲ་གཅིག་གིས་ཁ་ཟས་སོ། །ཉ་མང་ཡང་། སྲམ་གཅིག་གིས་ཁ་ཟས་སོ། །ཤ་བ་རྭ་ལག་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད་ཀྱང་། གཡག་རྭ་ཐུང་ངུ་དང་འཐབ་པ་ལ་ལྟོས་དང་། ཐང་ཤིང་ལོ་བརྒྱ་སྐྱེས་ཀྱང་། སྟ་རེ་གཅིག་གི་དགྲའོ། །ཆུ་མོ་གཏིང་ཚད་ཟབ་ཀྱང་། གྲུ་འདོམ་གང་གིས་སྐད་ཅིག་ཏུ་ཆོད་དོ། །ནས་གྲངས་མང་ཡང་། རང་འཐག་གཅིག་གིས་འཐག་གོ ། པོ་ཐོ་ཐང་གང་ཡང་། རྡོ་བ་གཅིག་དང་འདྲིལ་ན། པོ་ཐོ་ཆག་གམ་རྡོ་བ་ཆག ཁྱེད་ཀྱི་དམག་དཔུང་ནི། མཚོ་ཁའི་སྦྲང་བུ་དང་། རིའི་ན་བུན་དང་འདྲ་བས། མི་ལྕིའོ། །ངའི་དམག་ནི་རྩ་མང་བརྔ་བའི་ཟོར་བ་དང་། གཡག་ཆེན་ལ་མདའ་ཕྲ་མོ་འཕངས་ནས་གསོད་པ་འདྲའོ། །ཞེས་བཤད་པ་ན། འྭོང་ཀེར་གྱིས་སྒོ་ང་ཆུང་ངུ་རི་ཆེན་གྱིས་མནན་ན་ཨེ་ཆག མེ་འབར་བ་མཚོ་ཆེན་པོའི་རླབས་ཀྱིས་བསད་ན་སོད་དོ། །ཟེར་བ་ལ། ཁྲི་འབྲིང་གི་སྨྲས་པ། རི་རྩེ་ན་བྲག བྲག་རྩེ་ན་ཤིང་། ཤིང་རྩེ་ན་ཚང་། ཚང་ནང་ན་སྒོ་ང་ཡོད་དེ། རི་མ་སྙིལ་ན་བྲག་མི་སྙིལ། བྲག་མ་སྙིལ་ན་ཤིང་མི་ཆག ཤིང་མ་ཆག་ན་ཚང་མི་ལྷུང་། ཚང་མ་ལྷུང་ན་སྒོ་ང་མི་ཆག་སྟེ། རིས་སྒོ་ང་ཆག་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །མེ་ག་ནས་འབར་ན། ཆུ་ལུང་བ་ནས་འབབ་པའི་སར་མི་སླེབས་ཏེ། བོད་རྒྱལ་ནི་ཉི་མ་དང་འདྲ། རྒྱ་རྗེ་ནི་ཟླ་བ་དང་འདྲ། རྒྱལ་བོ་ཡིན་པ་འདྲ་ཡང་། འོད་སྣང་མི་འདྲའོ། །མཚོ་ཆེན་དུ་ཆུ་སྲིན་ཆེན་པོ་འདུག་ཀྱང་། གནམ་ལྕགས་ཀྱིས་ཆུ་སྲིན་གསོད་དོ། །བྲག་ལས་སྲ་བ་མེད་ཀྱང་། ཐོག་ལྕགས་ཀྱིས་གཏོར་རོ། །བོད་རྒྱལ་ནི་བུ་རྒོད་པས་རིམ་པ་དགུའི་ས་འོག་ཏུ་སྦས་པའང་བཟུང་ནས་གསོད་དོ། །ཞེས་ཤགས་ལྡེའུ་ལ་བརྟེན་ནས། ཟིལ་ཆེ་ལ་འཇིགས་རྔམ་ལྡན་པའི་དཔའ་གཏམ་གྱིས། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དམག་དོན་བསྒྲུབས་པ་དང་།

༤ ཡིག་ལྡེའུ་གྱིས་དོན་བྱ་བསྒྲུབས་པ་ནི། མི་ལ་རས་པ་མཐུ་སློབ་ཏུ་ཕྱིན་དུས། ཡུམ་མྱང་ཚ་དཀར་རྒྱན་གྱིས་མཐུ་རྒྱགས་སུ་གསེར་སྲང་བདུན་བསྐུར་བ། ཡིག་ལྡེའུ་གྱི་ལམ་ནས་འཕྲིན་ཡིག་སྤྲིངས་པ་ནི། མི་ལའི་རྣམ་མགུར་ལས། རྒྱགས་ཆད་ན་ལུང་བ་ཁ་བྱང་དུ་བལྟ་བ། སྤྲིན་ནག་ལྡིང་ཞིང་། སྐར་མ་སྨིན་དྲུག་འཆར་བའི་འོག་ན། རང་རེའི་ཉེ་ཚན་གྲོང་བ་བདུན་ཡོད་པས། དེ་ནས་རྒྱགས་ཅི་འདོད་འོང་བ་ཡོད་པས་ལོངས། རྩད་མ་ཆོད་ན་ལུང་བ་དེའི་ནང་རྣལ་འབྱོར་བ་འདི་རང་བཞུགས་པ་ཡིན། ཞེས་བསྐུར་ལ། དོན་ནི། རྣལ་འབྱོར་བ་བཞུགས་པའི་གོན་པའི་སྟེང་། སྤྲིན་ནག་ལྡིང་བ་ལྟ་བུའི་ལྷན་པ་ནག་པོའི་ཐོག སྐར་མ་སྨིན་དྲུག་ལྟ་བུའི་སྐུད་པ་དཀར་བོས་བཙེམ་པའི་འོག་ནི། ལུང་བ་ཁ་བྱང་བལྟ་ལྟ་བུའི་ཉི་མ་མི་འཆར་བའི་སར། རང་གི་ཉེ་ཚན་ལྟར་ཕན་ཐོགས་པའི་གསེར་སྲང་བདུན་པོ་དེ་ལོངས་ཤིག ཅེས་པའི་གོ་བརྡ་འཕྲོད་པ་ལྟ་བུའོ། །

༣ དབྱངས་གསལ་གྱི་གྲངས་དབྱིབས་ཀྱིས་ལྡེའུ་སྟོན་པ། ཡང་། དབྱངས་གསལ་གྲངས་ཀྱི་མངོན་བརྗོད་ལ་སྦྱོར་བའམ། བཟོ་ལྟ་ལ་གཞིགས་ནས། དགོས་དོན་སྒྲུབ་པའི་ལྡེའུ་མང་སྟེ། དཔེར་ན། ལྷ་བཟང་ཧན་གྱི་བུ་དང་། ཇིང་གར་བའི་བུ་མོ་གཉིས་གཉེན་སྒྲིག་ན་བཟང་ངན་དང་། ལྷ་བཟང་བས་ལྷ་སར་བསྡད་ན་འགྲིག་གམ་བྲོས་ན་འགྲིག་ཅེས། གནས་ཆུང་སྐུ་རྟེན་ཕབ་དུས། གནས་ཆུང་གིས། འདོད་འཇོ་བ་ཡི་རྐང་བ་ལ། །རྡོ་རྗེ་ལེགས་པའི་རྭ་ཅོ་བཏགས། །སྟེང་ན་རྒོད་པས་གཤོག་རྒྱངས་བྱེད། །མི་འཇིགས་ས་མཐའ་བརྟེན་ན་ལེགས། །ཞེས་གབ་ཚིག་གིས་ཞལ་གསུང་འབྱོན་པས། ཁོང་ཚོས། བསྡད་ན་འཇིགས་མི་དགོས་ཞེས་ལོག་པར་འགྲེལ་བས། ལྷ་བཟང་ལ་ཕམ་ཉེས་བྱུང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་ལ། གོ་དོན་ངོ་མ་ནི། བ་ཡིག་ལ་ར་སྟ་དང་། སྟེང་དུ་ན་རོ། རྗེས་སུ་ས་རྟེན་སྦྱར་ན། བྲོས་ཞེས་འབྱུང་བས། གལ་ཏེ་བྲོས་ན། འཇིགས་མི་དགོས་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་དང་།

ཡང་། བོན་པོ་ཞིག་དང་བནྟེ་གཉིས་ཁ་ཤགས་འཐབ་པས། བནྟེ་དེས་བོན་པོ་དེར་བསྟོད་ཁུལ་གྱིས། ལྡེའུ་རིགས་པས་སྡིགས་མོ་མཛད་པ་སྟེ། སྡེ་བཞིའི་རྩེ་མོ་དབྱངས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་འཁྱིལ། །འཇིག་རྟེན་མཐའ་རྟེན་མཐའ་རྟེན་དེ་ལ་ཡང་། །ཟླ་བའི་རྩེ་མོས་གྲོགས་བྱས་སྣ་གནམ་མཛད། །དུས་ཀྱི་མིག་ལ་དབྱངས་ཀྱི་ཆུ་བོ་བསྐྱིལ། །ཞེས་པ་འདིའི་གབ་བྱ། སྡེ་བ་བཞི་བའི་ཡི་གེ་གསུམ་པ་བ་ལ། དབྱངས་བཞི་བ་རྣ་རུ་སྦྱར་བས་བོ་དང་། དེ་ལ་སྡེ་བ་གསུམ་པ་ཏ་སྡེའི་མཐའ་རྟེན་ན་སྦྱར་བས་བོན། ཡང་མཐའ་རྟེན་ན་ཡིག་ལ། སྡེ་བ་དང་བོའི་གསུམ་པ་ག་སྦྱར་བས་ནག སྣ་གནམ་མཛད་ནི། གྲངས་ཀྱིས་མ་བརྒྱན་ཀྱང་། སྐྱག་པའི་མངོན་བརྗོད་ལགས་པས་སྐྱག་པ་དང་། དེའི་མཐར་སྡེ་བ་དྲུག་པའི་གཉིས་པ་སྦྱར་ན་ཟ་དང་། དེའི་སྟེང་དབྱངས་བཞི་བ་རྣ་རུ་སྦྱར་ན་ཟོ་དང་། ཁྱོན་བསྡོམས་ན། བོན་ནག་སྐྱག་པ་ཟོ། ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་དང་། དེ་བཞིན། སི་ཏུའི་ཞལ་ལུང་གི་མཇུག་རྩོམ་དུའང་། ཤཱཀྱ་སེང་གེའི་བསྟན་ལ་རབ་ཞུགས་ཤིང་། །ལག་པའི་མིག་ལ་དབྱངས་འཇུག་བཞི་བཅུ་དང་། །མཚམས་ཀྱི་བགྲོད་པར་འཕུལ་རྟེན་རྩེ་ཟུང་གིས། །བརྒྱན་པའི་འབོད་བྱ་ལྡན་པ་གང་དེ་ཡིས། །ཞེས་པའི་གབ་བྱ་ཡང་། སྡེ་བ་གཉིས་པའི་གཉིས་པ་ཆ་ལ། དབྱངས་བཞི་བ་རྣ་རུ་དང་། རྗེས་འཇུག་བཅུ་བ་ས་སྦྱར་བས་ཆོས་དང་། སྡེ་བ་དྲུག་པའི་གཉིས་པ་ཟ་ལ། འཕུལ་ཡིག་གསུམ་པ་བ་དང་། རྟེན་གཉིས་པ་ང་སྦྱར་བས་བཟང་བཅས། ཁྱོན་བསྡོམས་ཆོས་བཟང་ཞེས་པས། དངུལ་ཆུ་ཆོས་བཟང་སྟེ་ཁོང་གི་མཚན་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །

གཞན་ཡང་། ཡི་གེའི་བརྡ་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས། ལྡེའུ་རིག་པ་སྤྱོད་པ། དེང་སང་། ཁ་པར་ལས་ཕན་ཚུན་འཕྲིན་ཐུང་བསྐུར་བའི་དབང་དུ་བཏང་ན། ༄༅། །ཞིག་བསྐུར་ན། འཕྲིན་ཐུང་གི་མགོ་བརྩམས་ཞེས་པ་མཚོན་པ་དང་། འཕྲིན་ཐུང་བསྐུར་འདོད་མེད་ན། །ཤད་ཅིག་བསྐུར་བས་རེ་ཞིག་མི་བསྐུར་བ་དང་། །། །། བཞི་ཤད་བསྐུར་ན་ཁ་བརྡའི་ལེའུ་ལྟ་བུར་རྫོགས་པར་མཚོན་པ་དང་། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས། ཅ་ཆ་ཇ། ཞ་ཟ་འ་བཅས་བསྐུར་ན་ཁ་སྣོན་ཞིག་རྒྱག་རོགས་ཞེས་པ་མཚོན་པ་དང་། གཞན་པ་དེས། ཝ་ཡིག་ཅིག་བསྐུར་ན་ཁྱེད་ཀྱི་འཕྲིན་ཐུང་དེ་མེད་ཀྱང་རུང་ཞེས་པ་མཚོན་པ་དང་། ཅིག་ཤོས་དེས། ༑ རིན་ཆེན་སྤུངས་ཤད་ཅིག་བསྐུར་ན། སྐུར་གླ་རིན་ཆེན་དངུལ་ལ་སེར་ན་ངས་སྟེར་མཚོན་པ་དང་། གཞན་པས། ༈ སྦྲུལ་ཤད་ཅིག་བསྐུར་ན། ང་རང་གི་འདོད་པ་དེ་མིན། ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་སེམས་ན་སེམས་པ་སྦྲུལ་ལྟར་འཁྱོག་ཞེས་མཚོན་པ་དང་། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས། ཡ་ཞིག་བསྐུར་ན། ང་རང་གིས་ཁྱེད་འཕྲིན་ཐུང་བསྐུར་བའི་ཆ་གྲོགས་ཁྱེད་ལ་མི་སྒྲིག ཡ་བྱས་ཏེ་འདུག་ཅེས་མཚོན་པ་དང་། གཞན་པ་དེས། 磅 རྣ་རུ་ཞིག་བསྐུར་ན། གལ་ཏེ་འཕྲིན་ཐུང་མི་བསྐུར་ན་ང་རང་ཁྱེད་ཀྱི་གམ་དུ་བྱ་རྒོད་བཞིན་འཕུར་འོང་སོགས་མཚོན་པ་ཡང་། ལྡེའུ་ཐབས་ལམ་སྤྱད་ཆོག་ཆོག་ཡིན་ནོ། །

 ༤ བྱིས་ལྡེའུ་བཤད་པ། ལྡེའུ་འམ་ཁེད་ནི། རོང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ཀྱི་ངག་རིག་གི་ཆུ་རྒྱུན་དྭངས་མོ། འཚོ་བའི་རྫ་གསེབ་ལས་བརྡོལ་བའི་ཕ་རིང་བུ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། བྱིས་པ་ནར་སོན་པའི་གོ་རིམ་ཁྲོད་རིག་པ་ལ་མཉེན་ཤ་འབེབས་བྱེད་ཀྱི་རོལ་རྩེད་ཅིག་ཀྱང་ཡིན་པས། ཡབ་མེས་གོང་མ་ཚོས། ན་ཆུང་བྱིས་པ་ཚོར་རིན་ཐང་གཞལ་དུ་མེད་པའི་བྱིས་ལྡེའུ་ཡི་ལེགས་སྐྱེས་གྱ་ནོམ་པ་ཞིག་བཞག་ཡོད། དཔེར་ན། ཁེད་གཅིག་ཅི་ཁེད། བསེ་རུ་རྭ་གཅིག ཁེད་གཉིས་ཅི་ཁེད། ར་མ་ནུ་གཉིས། ཁེད་གསུམ་ཅི་ཁེད། བ་རྡོ་སྤུན་གསུམ། ཁེད་བཞི་ཅི་ཁེད། མཛོ་མོ་ནུ་བཞི། ཁེད་ལྔ་ཅི་ཁེད། མཛུབ་གུ་སྤུན་ལྔ། ཁེད་དྲུག་ཅི་ཁེད། སྐར་མ་སྨིན་དྲུག ཁེད་བདུན་ཅི་ཁེད། སྐར་མ་སྨེ་བདུན། ཁེད་བརྒྱད་ཅི་ཁེད། ཤྭ་ཕོ་རྭ་བརྒྱད། ཁེད་དགུ་ཅི་ཁེད། སྲིན་པོ་མགོ་དགུ། ཁེད་བཅུ་ཅི་ཁེད། ཁྱི་མོ་ནུ་བཅུ། ལྟ་བུ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ཡང་། གཅིག་གིས་མེད་ལ་མེད་དགུ་གང་ཡིན་ཤོད། དྲིས་ཚེ། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས། ཁྱུང་དཀར་མཛོ་ལ་ཡ་སོ་མེད། །འདོ་རིག་རྟ་བོ་རྭ་ཅོ་མེད། །སྒོ་ཁའི་ཁྱི་ལ་ཕྱི་རྟིང་མེད། །མགོ་ནག་མི་ལ་རྔ་མ་མེད། །ནམ་མཁའི་བྱ་ལ་གློ་བ་མེད། །རི་བོང་ཁ་ཤོ་མཚེར་བ་མེད། །གཡང་དཀར་ལུག་ལ་ཁལ་འགེལ་མེད། །སྐྱ་ཀ་ཁྲ་མོ་མཁལ་མ་མེད། །རྩིད་པུ་ར་མར་མགོ་འཛིན་མེད། །ཅེས་ལྡེའུ་ལན་སྤྲོད་པ་དང་། ཡང་། ཨ་མཚོ་མཚོ་དགུ་གང་ཡིན་ཤོད། དྲིས་ཚེ། ལན་དུ། པགས་པ་བལ་གྱི་མཚོ། །མགོ་བོ་ཀླད་པའི་མཚོ། །ཡ་ཆུང་ཁྲག་གི་མཚོ། །ནུ་མ་འོ་མའི་མཚོ། །རྒྱུ་མ་རྙིང་མའི་མཚོ། །གྲོད་པུ་བཙོ་ཡི་མཚོ། །རུས་པ་རྐང་གི་མཚོ། །གློ་བ་དབུགས་ཀྱི་མཚོ། །རྭ་ཅོ་རྭ་སྙིང་གི་མཚོ། །ཞེས་དང་། ཨ་ཀྲབ་ཀྲབ་དྲུག་གང་ཡིན་ཤོད། དྲིས་ཚེ། ལན་དུ། འབུ་ནག་བལ་གསེང་ན་ཀྲབ་ཀྲབ་ཀྲབ། །སྡོམ་ནག་གྱང་ངོ་ན་ཀྲབ་ཀྲབ་ཀྲབ། །གྲོག་མ་ཁུང་སྒོ་ན་ཀྲབ་ཀྲབ་ཀྲབ། །བོང་བུ་དར་ཐོག་ན་ཀྲབ་ཀྲབ་ཀྲབ། །ར་མ་བྲག་མགོ་ན་ཀྲབ་ཀྲབ་ཀྲབ། །རུལ་མ་ཐབ་རྩ་ན་ཀྲབ་ཀྲབ་ཀྲབ། །ཅེས་དང་། ཨ་འགུག་འགུག་དྲུག་གང་ཡིན་ཤོད། དྲིས་ཚེ། ལན་དུ། འདོ་རིག་རྟ་བོ་སྲབ་ཀྱིས་འགུག །བོང་བུ་སྐྱ་ལྡང་ཆས་ཀྱིས་འགུག །ཐང་དཀར་རྒོད་པོ་ཐེད་ཀྱིས་འགུག །རི་སྤྱང་སྔོན་མོ་གཟན་གྱིས་འགུག །ཐུལ་དཀར་འབྲི་མོ་སྐད་ཀྱིས་འགུག ། ཁྱུང་དཀར་མཛོ་ཆུང་སྣ་ཡིས་འགུག །ཅེས་དང་། གཞན་ཡང་། ཨ་མཚར་མཚར་དགུ ཨ་གཅིག་ཡ་གཅིག ཨ་བཅུ་ཆ་བཅུ། ཨ་འབུམ་འབུམ་དགུ། ཨ་ཆགས་ཆགས་དགུ། ཨ་ཚུལ་དྲུག་དང་། ཨ་ཐེ་ཐེ་དྲུག་སོགས་ཀྱང་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་མཚོན་ན། ལྡེའུའི་རིགས་ལམ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བྱིས་པའི་བློ་སྒོ་འབྱེད་པའི་གསེར་གྱི་ལྡེ་མིག་ཅིག་ཡིན་ནོ། །

༥ དམངས་སྲོལ་ཤགས་ལྡེའུ་བཤད་པ། དུང་དཀར་རིན་པོ་ཆེས། གཞན་ཡང་སྔ་རབས་ལྡེའུ་དང་། །ཡུལ་འགར་ཁེད་ཅེས་གྲགས་པ་ཡི། །གངས་ལྗོངས་རིག་རྩལ་ལས་འོངས་པའི། །ངོ་མཚར་གབ་ཚིག་རྣམ་གྲངས་མང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ལྡེའུ་ནི་རིག་པའི་འཆར་སྒོ་འབྱེད་བྱེད་གཅིག་པུ་ཙམ་མ་ཡིན་པར། སྐད་ངག་གི་འགྱུར་ཁུག་ལ་དྲངས་ཏེ། ཕན་ཚུན་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གྱི་ཚུལ་དུ་ཤགས་ལྡེའུ་གཏོང་བའང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན། དོག་མོ་ས་ལ་མགོ་གསུམ་ཡོད། །མགོ་གསུམ་ཤེས་ན་གླུ་བ་ཡིན། །དྲིས་ཚེ། ཤགས་ལན་དུ། དོག་མོ་ས་ལ་མགོ་གསུམ་ཡོད། །སྟོད་དབུས་གཙང་མགོ་ནི་ཆོས་མགོ་ཡིན། །བར་དགུ་རྒྱལ་ཨ་ཡིད་གཉེན་མགོ་ཡིན། །སྨད་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་བོ་ཁྲིམས་མགོ་ཡིན། །མགོ་གསུམ་བཤད་ན་འདི་འདྲ་རེད། །ལྟ་བུའི་མཚོན་ལ། དེར་མ་ཟད། རྒྱལ་ཕམ་གྱི་སྐུགས་འཇོག་སྲོལ་ཡོད་དེ། གླིང་སྒྲུང་ལས། སྙ་སྐ་ལོ་ཡན་ཆད་ལ། །སྟག་མོའི་འཛུམ་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་ཤོད། །ཤེས་ན་ཤེས་ཐོག་མཁས་པ་རེད། །མ་ཤེས་ཡུལ་སྡེ་ལེབས་སེ་དགོས། །ཞེས་དང་། ཡང་། ཐང་དཀར་རྒོད་ལ་འདྲ་ལྔ་ཡོད། །ཤེས་ན་མཁས་པའི་གྲལ་ལ་བརྩི། །མ་ཤེས་སྡེ་ལྔ་ལེབས་སེ་དགོས། །མ་ཟད་བླུན་པོའི་གྲལ་དུ་བརྫངས། །ཞེས་བརྗོད་ཚེ། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས། རྒོད་མགོ་བླ་མའི་བུམ་མགོ་འདྲ། །རྒོད་མཆུ་བླ་མའི་བུམ་མཆུ་འདྲ། །རྒོད་མིག་ཡེ་ཤེས་སྤྱན་མིག་འདྲ། །རྒོད་གཤོག་རིགས་ལྔའི་རྣ་རྒྱན་འདྲ། །རྒོད་སྐེ་བླ་མའི་རྐང་དུང་འདྲ། །ཞེས་པ་ལྟར། འདིར་མཚོན་དཔེ་འགའ་བཀོད་ན། ཤགས་ལྡེའུ་ལ། གཤོག་ཐོགས་གསུམ་གྱི་རྩྭ་གཟན་གསུམ། །ངས་མ་ཤེས་གླུ་བ་དྲིས་ནི་ཡིན། །ཞེས་བླངས་ཚེ། ཕ་རོལ་བོས། རྣ་བ་ཅོར་ཞིང་འཆར་སྒོ་མྱུར་བའི་སྒོ་ནས། ངང་བ་སེར་བོས་འདམ་རྩྭ་ཟ། །རྫ་ཁ་གོའུ་མོས་རྫ་རྩྭ་ཟ། །ན་བྱེའུ་ཧྲེ་བོས་ན་རྩྭ་ཟ། །ཞེས་དང་། ཡང་། དང་བོ་སྲིད་པ་ཆགས་དུས་སུ། །ཟས་གཅིག་གིས་འགྲོ་ཀུན་སོས་པ་དེ། །ཟས་དེ་ཡི་མིང་ལ་ཅི་ཞིག་ཟེར། །དྲིས་ཚེ། ལན་དུ། དང་བོ་སྲིད་པ་ཆགས་དུས་སུ། །ཟས་གཅིག་གིས་འགྲོ་ཀུན་སོས་པ་དེ། །ཟས་ཞིམ་པོ་སྦྲང་དཀར་རྩམ་པ་རེད། །ཅེས་དང་། དང་བོ་སྲིད་པ་ཆགས་དུས་སུ། །གོས་གཅིག་གིས་རྒྱལ་ཁམས་ཁེབས་པ་རེད། །གོས་དེ་ཡི་མིང་ལ་ཅི་ཞིག་ཟེར། །དྲིས་ཚེ། ལན་དུ། དང་བོ་སྲིད་པ་ཆགས་དུས་སུ། །གོས་གཅིག་གིས་རྒྱལ་ཁམས་ཁེབས་པ་དེ། །དགུང་འཛམ་གླིང་ཉི་མ་སེར་བོ་རེད། །ཅེས་དང་། ཡང་། སྲིད་པའི་མི་ཆེན་སྐྱེས་རིང་ལ། །ཁོག་ལ་རྒྱུ་མ་ཁྲ་ཁྲ་འཁྱིལ། །རྒྱུ་ཁྲ་ཅན་པོ་སུ་ཡིན་ཤོད། །དྲིས་ཚེ། ལན་དུ། སྲིད་པའི་མི་ཆེན་སྐྱེས་རིང་ལ། །ཁོག་ལ་རྒྱུ་མ་ཁྲ་ཁྲ་འཁྱིལ། །རྒྱུ་ཁྲ་ཅན་པོ་རི་བོ་རེད། །སྦྲུལ་ཁོག་ནས་འཁྱིལ་ན་ཁྲ་ཁྲ་རེད། །

ཡང་། གནམ་ལ་འཕུར་བའི་རྭ་ཅན་བཞི། །ཁྱུང་ཆེན་རྒྱལ་བོ་མཆོང་རྭ་ཡོད། །གཡུ་འབྲུག་སྔོན་མོ་དུང་རྭ་ཡོད། །འུག་པ་སེ་བོ་སྤུ་རྭ་ཡོད། །རྨ་བྱ་སྔོན་མོ་གཡུ་རྭ་ཡོད། །ཅེས་དང་། རྨིག་པ་ཅན་གྱི་ཤ་གཟན་གསུམ། །ཟལ་དཀར་མཛོ་མོས་སྦྲུལ་ཤ་ཟ། །གཡང་དཀར་ལུག་གིས་རྨིགས་པ་ཟ། །འདོ་བ་རྟ་ཡིས་ལྷོག་ཤ་ཟ། །ཞེས་དང་། གཞན་ཡང་། མིག་མེད་གསུམ་གྱིས་རིག་པ་དེ། །མོ་དང་རྩིས་དང་ལུང་བསྟན་གསུམ། །རྐང་མེད་གསུམ་གྱིས་དེད་པ་དེ། །ཀི་དང་རྦབ་དང་རྡོ་བ་གསུམ། །ལག་མེད་གསུམ་གྱིས་བཟུང་བ་དེ། །རྙི་དང་ཨ་ལོང་ཞགས་པ་གསུམ། །ཞེས་སོ། །

ཡང་། སྲིད་པའི་བ་ཆུང་བཤའ་ཚུལ་ལས། དུམ་ཚན་འགའ་དྲངས་ན། བ་ཆུང་ཁྲ་མོ་བཤའ་དུས་སུ། །བ་ཤ་དུམ་གཅིག་རྐུན་མས་བརྐུས། །དེ་རྐུ་བའི་རྐུན་མ་སུ་ཡིན་ཤོད། །བ་ཚིལ་ཁྲོལ་ཙམ་རྐུན་མས་བརྐུས། །དེ་རྐུ་བའི་རྐུན་མ་སུ་ཡིན་ཤོད། །བ་ཁྲག་ཁམ་གང་རྐུན་མས་བརྐུས། དེ་རྐུ་བའི་རྐུན་མ་སུ་ཡིན་ཤོད། །དྲིས་ཚེ། ལན་དུ། བ་ཆུང་ཁྲ་མོ་བཤའ་དུས་སུ། །ཤ་ཐེ་བོང་ཙམ་ཞིག་བོར་ནི་བོ། །གན་རྐུ་བའི་རྐུན་མ་བྱ་ཕོ་རེད། །རྐུ་མ་ཤེས་བྱ་ཕོའི་མགོ་ན་ཡོད། །བ་ཚིལ་ཁྲ་རིལ་བོར་ནི་བོ། །དེ་རྐུ་བའི་རྐུན་མ་སྐྱ་ཀ་རེད། །རྐུ་མ་ཤེས་སྐྱ་ཀའི་རྒྱབ་ན་ཡོད། །བ་ཁྲག་ཁམ་གང་བོར་ནི་བོ། །གན་རྐུ་བའི་རྐུན་མ་ལྕུང་ཀ་རེད། །རྐུ་མ་ཤེས་ལྕུང་ཀའི་མཆུ་ན་ཡོད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལས་གཞན། ཤགས་ལྡེའུ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱལ་ཕམ་རྩོད་པའི་ངག་རིག་གི་རྣམ་གྲངས་སྲིད་པའི་རང་འཐག་ཆ་བརྒྱད། ནས་འབྲུ་སྔོན་མོའི་འཁྲུངས་རབས། སྲིད་པའི་གླུ་ཆུང་བུང་བའི་མགྲིན་དབྱངས། གཡང་དཀར་ལུག་གླུ། སྲིད་པའི་ཆང་གླུ། སྲིད་པའི་གློ་རྟ་གསེར་མགོ་སོགས་མང་དུ་ཡོད་དོ། །

༦ གབ་ཚིག་དང་ལྡེའུ་འདྲ་རྩོམ། མཁས་དབང་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་གྱིས། གབ་ཚིག་དང་ཁེད་གཉིས། འབྱུང་ཁུངས་དང་། དུས། ངོ་བོ། ཐ་སྙད་དེ་བཞིས་སྒོ་ནས་མི་འདྲ་ཞེས་ནན་བཤད་བྱས་ཡོད་པ་དང་། མཁས་པ་འགའ་ཞིག ལྡེའུ་ནི་ཁེད་ཀྱི་བརྡ་རྙིང་དང་། ལྡེའུ་དང་གབ་ཚིག་གཉིས་མིང་གི་འདོགས་སྟངས་མི་འདྲ་བ་ཙམ་མ་གཏོགས་གོ་དོན་གཅིག་ཏུ་བཤད་ཀྱང་། དངོས་དོན་དུ་དེ་གཉིས་ཆ་ཐམས་ཅད་ནས་འདྲ་མཚུངས་སུ་གྲུབ་ཅེས་སུ་ཞིག་གིས་སྨྲར་མི་བཏུབ་ཀྱང་། རྩ་བའི་ཆ་ནས་འདྲ་སྟེ། དཔེར་ན། མི་མང་ལ་བཞད་གད་སློང་བ། ཕན་ཚུན་དྲི་བ་དྲིས་ལན་བཀོད་པ། རྗོད་བྱེད་ཚིག་གིས་བརྗོད་བྱའི་དོན་གབ་པར་མནོ་བསམ་གཏོང་བ། བྱ་ལས་གལ་ཆེན་རིགས་གསང་རྒྱའི་སྒོ་ནས་བརྗོད་པ་འདྲ་མཚུངས་སུ་གྲུབ་པས། དཔྱི་ས་དཀོན་མཆོག་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོས། རང་གི་བུ་སློབ་རྣམས་ལ་ཞལ་རྩེའི་ཚུལ་དུ་འདྲ་རྩོམ་གནང་བ། རྗེ་འཇིགས་མེད་རིགས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་སྙན་ངག་སྤྱི་དོན་ན་བཀོད་ཡོད་པ་དང་། ཕྲན་གྱིས་ཀྱང་། སྟག་མཆོངས་སར་ཝས་མི་སླེབས་ཀྱང་། ལྡེའུ་དང་གབ་ཚིག་བསྡུར་དཔེ་རེ་ཟུང་བཀོད་ན།

ཁེད། བྲག་ཐོག་ལུ་གུ་རྩེ་རྩེ། བྲག་ཞབས་ཁ་བ་འབབ། །(མཆིག) འདྲ་རྩོམ། དཀྱིལ་འཁོར་ཁ་སྦྱོར་ཟུར་གྱི་རྟེན་ཕུར་ལ། །རྫི་བོས་ཕྱག་གིས་ཁ་ལོ་སྐོར་ཤུགས་ཀྱིས། །གད་ཐོག་གཡང་དཀར་ལུ་གུ་རྩེད་འཇོ་ཡིས། །གད་ཞབས་ཁ་བའི་འདབ་མ་ཤར་ཤར་འབབ། །ཁེད། མཛོ་མོ་སྔོན་མོ་འགྲམ་ཡས་མ། །ལུང་བ་དགུ་ཡི་རྩྭ་གཟན་མ། །(ཟོར་བ) འདྲ་རྩོམ། རྣམ་ཤེས་བྲལ་བའི་ཤིང་གི་རྐང་གཅིག་ཅན། །ངེས་མེད་རྒྱུ་བའི་མཛོ་མོ་འགྲམ་ཡས་མ། །རྣོ་དབལ་ཟླ་ཚེས་གུག་པའི་སོ་ཕྲེང་གིས། །ལ་ལུང་དགུ་ཡི་རྩྭ་ལ་རྔམ་དེ་གང་། །ཁེད། བན་ཏེ་གཟན་ཤམ་དམར་བོ་ཅན། །ཁོག་ན་ཤིང་གི་གྲོད་པུ་ཅན། །(ཁམ་བུ)འདྲ་རྩོམ། ཡིད་འོང་སྐག་ཚོས་བྱུག་པའི་ཉམས་འགྱུར་གྱིས། །ན་བཟའི་འཆོར་སྒེག་གསོལ་བའི་བཙུན་ཆུང་ནི། །ཙོག་པར་ཏིང་འཛིན་སྒོམ་པའི་སྲོལ་བསྟེན་ཀྱང་། །བྱང་ཁོག་ཤིང་གི་གྲོད་པུས་ཡོངས་སུ་གཏམས། །ཁེད། བྲག་གི་ར་མ་སྔོ་རིལ་མ། །ལྷུང་ལ་ཡོད་ཀྱང་ལྷུང་རྒྱུ་མེད། །(སྒོ་ཟྭ) འདྲ་རྩོམ། དཀན་གཟར་གྱེན་དུ་བསླངས་པའི་བྲག་ཐེམ་ལ། །མཆེ་བ་བྲག་གི་ཨ་ལོང་ལ་འཐམས་ཏེ། །མཛོད་སྲུང་ར་སྐྱེས་བུ་མོ་སྔོ་རིལ་མ། །སྟོང་སངས་ཨ་སྔོན་དབྱིངས་ན་ལྷུང་ལ་ཁད། །ཁེད། མཚོ་མོ་ཞབས་ན་འཁྱིལ། །གངས་རི་ཀླད་ན་ཆགས། །རྩེ་མོ་བྱ་ལྔ་བབས། །(རྩམ་པ་བརྫིས་པ) འདྲ་རྩོམ། དུང་མཚོ་དཀར་བོ་ཞབས་ན་མེར་རེ་རེ། །གངས་དཀར་ལྷུན་པོ་ཀླད་ན་འདར་ཡོམ་ཡོམ། །ལྷ་བྱ་སྤུན་ལྔ་རྩེ་མོར་བབས་ཙམ་གྱིས། །གངས་རི་བསྙིལ་ཏེ་མཚོ་མོའི་གཏིང་ལ་འབྱིང་། །ཁེད། ལྟ་བ་ཚང་གི་རྩིབ་ཕྱོགས་ན། །ཉན་པ་ཚང་གི་སྒོ་ལམ་ན། །བྱ་རྒོད་བྱུ་རུའི་དཔུང་བ་ཅན། །(རྣ་ལོང) འདྲ་རྩོམ། ཚང་ཚིང་གཡུ་ལོ་དཀྲིགས་པའི་གུར་འདབས་ན། །ལྟ་བ་ཚང་གི་ཁྱིམ་གཞིས་དྲོན་མོའི་ངོགས། །ཉན་པ་ཚང་གི་སྒོ་རྒྱན་གཅིག་པུ་ལ། །མཚར་སྡུག་བྱུ་རུའི་བྱ་རྒོད་འཕུར་ལ་ཁད། །ཁེད། རྐང་ལག་མེད་པའི་གོམ་ལག་ཅན། །དིང་རི་མེད་པའི་གཤོག་པ་ཅན། །(ཉ་མོ) འདྲ་རྩོམ། བཻཌཱུའི་གུར་ཁང་ཕིབ་པའི་ནང་ཤེད་ན། །རྐང་ལག་མེད་ཀྱང་གོམ་པའི་བང་རྩལ་དང་། །དིང་རི་མེད་ཀྱང་གཤོག་པའི་འཕུར་ཤུགས་ཅན། །གུར་ཁྱིམ་ནང་ན་ལན་རེར་རྩེད་འཇོ་བགྱིད། །ཁེད། བྱུ་རུའི་སྒམ་ཆུང་ནང་ཤེད་ན། །གསེར་གྱི་ཕྱེ་མ་བརྡལ་ནས་ཡོད། །(དམར་ཁ་ཚ)བྱུ་རུའི་སྒྲོམ་བུ་བརྟས་པའི་ནང་ཤེད་ན། །རང་བྱུང་གསེར་གྱི་ཕྱེ་མ་ལྟིར་གྱིས་བཀང་། །དུམ་བུ་སྟོང་དུ་གཏུབས་པའི་ལེབ་ཙེ་རེར། །ཞལ་དུ་གསོལ་ཚེ་སྒྲོས་པད་ཚ་ལམ་ལམ། །ཁེད། ཚུགས་དཀར་བོ་རུས་པའི་སྒམ་རེད། །ནང་རྟེན་འབྲེལ་བརྟག་པའི་མིང་དྲུག །(ཐེ་གེ)འདྲ་རྩོམ། ཕྱིའི་ཚུགས་དབྱིབས་རུས་པའི་སྒྲོམ་བུ་ལ། །ནང་ཐ་སྙད་དྲུག་གི་གཅེས་མིང་གིས། །དུས་བཞི་ཡི་ཐ་མའི་རྩེད་ཆས་ལ། །ཆུང་བྱིས་པའི་ལག་གཞིས་ནང་ན་བྲིན། །ཁེད། ཤ་ཁྲི་ཁ་ཤིང་ཁྲི། །ཤིང་ཁྲི་ཁ་རྒྱ་མཚོ། །རྒྱ་མཚོའི་ཁ་གསེར་བྱ། །གསེར་བྱ་ཁ་སྦུད་འཚུབ། །(ཅ་ནེ་ཁའི་མར་ལ་ཕུ་བཏབ་པ།) འདྲ་རྩོམ། ཤ་ཡི་སྤུན་ལྔ་འདུས་པའི་རི་རྩེ་ལ། །ལྷོད་ཀྱིས་བབས་པའི་ཤིང་གི་ཁྲི་སྟེང་ན། །མེར་གྱིས་ལྟེམ་པའི་ཆུ་གཏེར་ཡངས་པའི་ཁར། །སྦུད་འཚུབ་གཅིག་གིས་གསེར་བྱ་སྤུར་ལ་ཁད། །ཁེད། ཟླུམ་ཟླུམ་མི་ཟླུམ་ཁྲག་གི་གོང་བུ། །རྒྱུ་མ་གར་འཐེན་ཁྲག་གི་རྐང་རྗེས། །(ཐིག་སྐུད) འདྲ་རྩོམ། ཟླུམ་ཟླུམ་མི་ཟླུམ་ཁྲག་གི་གོང་བུའི་ནང་། །རྒྱུ་ཐག་ཕྲ་མོ་ཕྱི་ལ་ཕྱུང་ཙམ་གྱིས། །གར་སོང་ཁྲག་རྗེས་ཕབ་པའི་སྐྱི་ཁུག་དེ། །དུས་བཞིར་ཚེམ་བུ་བ་ཡི་ཕྱག་ན་བྲིན། །དེ་ལྟར་གབ་ཚིག་ནི་མེ་ལོང་མའི་ཆུ་རྒྱུན་ལས་བྱུང་བ་དང་། ལྡེའུ་ནི་བོད་ཀྱི་སྲིད་པ་རྒན་པོའི་ངག་གི་ཆུ་རྒྱུན་ལས་བྱུང་སྟེ། ཆུ་མགོ་གཏུགས་ས་མི་འདྲ་བ་གཉིས་ནས་བྱུང་ཡང་། མཐར་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་གི་རྒྱ་མཚོའི་ནང་བབས་ཚེ་རོ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བར་འཁུམས་སོ། །

༧ དམངས་ཁྲོད་དུ་ལྡེའུ་སྤྱོད་སྟངས། དམངས་ཁྲོད་དུ་དར་བའི་ལྡེའུ་ནི། རོང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བའི་མེ་ལོང་ལས་འཕོས་ཤིང་། རྣམ་དཔྱོད་ཅན་གྱི་ངག་སྒོར་བཞད་པའི་མེ་ཏོག་ཞིག་སྟེ། དེ་ནི་ཕ་རིང་བུ་རྒྱུད་ཀྱི་ཞིང་ས་གཤིན་པོ་ན་སྨིན་ཞིང་གྲོལ་བའི་སྟོན་དུས་ཀྱི་ལོ་ཏོག་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད་ལ། ཁྱད་པར་དུ་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་རལ་ཁ་འགྲན་པའི་རིག་རྩལ་ཞིག་དང་། བླུན་རྨོངས་རྣམས་ལ་བློ་རིག་གི་མར་མེ་སྦར་བའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། ཨ་ཚུལ་ཚུལ་ལ་ཚུལ་དགུ་ཤོད། །ཚུལ་དགུ་མ་ཤེས་སྡེ་དགུ་དགོས། །ཞེས་ཕན་ཚུན་བར་སྐུགས་འཇོག་པའི་རིག་གནས་ཁྱད་མཚར་ཅན་ཞིག་ཡིན། དཔེར་ན། མཆོད་རྟེན་དཀར་བོ་སྒོ་མེད། །སྒོ་ཡོད་གི་ནངས་མོ་འཕུར་འགྲོ། །ཞེས་དྲིས་ཚེ། ཀླད་པ་ཚ་ཀེམ་ཀེམ་བར་དུ་བསམ་བློ་བཏང་མཐར། (སྒོ་ང)རེད་ཅེས་ཁེད་ན། ཀླད་སྨུག་སངས་འགྲོ་བ་ལྟ་བུ་དང་། གལ་ཏེ་མ་ཁེད་པར། ཕ་རོལ་བས་ལན་སྨྲས་ཚེ། ཧ་ལས་པ་དང་། བཞད་གད་ཐག་གེར་འགྲོ་བའི་རྩེད་མོའི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཡིན།

སྤྱིར་ལྡེའུ་ལ། འཚོ་བ་རོལ་སྟངས་ཀྱི་ཆ་ནས་རོང་འབྲོག་གཉིས་སུ་དབྱེ་ན་མི་ཆོག་པ་མེད་མོད། དེ་གཉིས་ཀྱི་གཞི་མཐུན་དུ་གྱུར་བ་དཔེར་ན། མཆོད་རྫས་དང་། སྲོག་ཆགས། རང་བྱུང་གི་སྣང་ཚུལ་སོགས་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པས། སྡེ་ཚན་བཅུ་བཞིའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་སྟེ། དཔེར་བརྗོད་འགའ་ཟུང་བཀོད་ན།

༡ མཆོད་རྫས་ཀྱི་སྐོར། ཁང་ཆུང་ཀ་གཅིག་སྒོ་མེད། །ཙིར་ཙིར་བསྐོར་བ་གྲངས་མེད། །ཡང་ན། ཀ་གཅིག་མགོ་ན་ལྷ་ཁང་ཞིག སྒོ་དར་ཐོག་ན་དྲིལ་ཆུང་ཞིག (མ་ཎི) སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གཉིད་ལ་ཡུར། ལྷ་འུ་རུ་ཅོག་ལ་ཉལ་རྒྱུ་མེད། །(དར་ལྕོག) ཕྱི་མཁར་མོ་ཡག་གི་མཁར་ནང་ན། ནང་མཚོ་མོ་ཡག་གི་མཚོ་ནང་ན། ཤིང་གུར་གུམ་ཡག་གི་རྩེ་མོ་ན། རྗེ་བླ་མ་ན་བཟའ་སེར་བོ་ཅན། (མཆོད་མེ) སྐེ་རགས་མ་བཅིངས་གཟུགས་ཡག་མ། མིད་དག་མེད་པའི་སྐད་ཡག་མ། (དྲིལ་བུ) ཀླུ་ཡུལ་གྱི་མཛོ་མོ་དཀར་ཡག་མ། བོད་ཡུལ་དུ་ཐོན་ན་ངུར་རྒྱངས་བྱེད། ཡང་ན། རྒྱ་མཚོའི་བུ་མོ་དཀར་ཡག་མ། འོ་རེ་བྱས་ན་གླུ་རེ་ལེན། ཡང་། སྡོད་དུས་ལུག་ཆུང་ཉལ་ཉལ། ངུར་དུས་སེང་གེ་གྲག་གྲག (དུང) ཉག་ག་གཟིག་གི་ཉག་རེ་ལྟོས། ལྷ་ཕྲུག་གཉིས་ཀ་རྩེ་རེ་ལྟོས། ཡང་ན། ཐང་ཆེན་གཉིས་ཀ་ལེབ་རེ་ལྟོས། ལྷ་ཕྲུག་གཉིས་ཀ་རྩེད་རེ་ལྟོས། གླུ་གར་བླངས་ན་སྙན་རེ་ལྟོས། ཡང་། དཔོན་རྒན་ལས་ངན་པོ། སློག་པ་སྤུ་མེད་སྐོན། མ་བརྡུང་ན་གསུང་མི་འབྱོན། (ཌཱ་མ་རུ) མི་བརྒྱ་རྒྱུ་མ་གཅིག་ལ་དྲངས། (ཕྲེང་བ) རྒྱ་ནག་ཡུལ་གྱི་གོས་གྱོན་མ། རྒྱ་མཚོའི་ནང་གི་ཆུ་འཐུང་མ། རྒྱ་རྫོང་ནགས་ཀྱི་བྱ་འཛིན་མ། (བུམ་པ) ཙན་དན་སྡོང་བོ་རྩེ་མོ་ན། གཡུ་འབྲུག་སྔོན་མོ་འཁྱུག་འགྲོས་བྱེད། ཡང་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉལ་ནས་ཤི གསེར་གྱི་ཀ་བ་ལངས་ནས་ཤི (སྤོས་སྒྲོན་པ) ཕ་རྩག་གོན་ཟིག བུ་ཕྱིང་གྱོན་ཟིག བུ་བཀྱེད་ཀི་བཀྱེད་ཀི་ཕ་སྙོགས་ན། ཕ་འདར་གི་འདར་གི་ཧུས་འདེབས་ཀི (རྔ་བརྡུངས་པ)

༢ མི་སྣའི་སྐོར། མཆོད་ཁང་ཡག་པོ་ཞིག སྟོན་པ་གཉིད་སྐྱ་ཞིག(དཔེ་ཆ་བ་ལྒིན་པ) རི་སུལ་མོ་ཡག་གི་གོང་བ་ན། བྱ་ངུར་བ་སེར་བོ་ཟུར་འགྲོས་ཡེད། (ཟླ་གམ་དང་ཞྭ་མོན་གྱོན་པའི་གྲྭ་བ)

༣ རྩི་ཤིང་གི་སྐོར། སྔོན་ལ་ཨ་ཕྱི་ལྗང་ལེབ། དེ་ནས་ཨ་ཕྱི་རྒྱ་གླིང་། དེ་ནས་མི་ཆུང་སྒུར་རུ། (ཨུག་ཆོས) ཁ་མེད་ཤུགས་གླུ་ལེན་མཁན། (འཇག་མ)ཕ་ཤིག་འདྲ། བུ་སྟག་འདྲ། ར་བ་ལྕང་ལོ་འདྲ། (ལ་ཕུག) རྟ་མ་རྒྱུགས་ལུང་བ་རྗེས་ཀྱིས་བཀང་། (ལ་ཕུག་བལ་ཤུལ) ཕྱི་དཀར་བོ་གོས་དཀར་གཡང་ཤམ་ཅན། ནང་སེར་བོ་གསེར་གྱི་རྩིབས་མ་ཅན། ཡང་ན། གུར་དཀར་བོ་གསེར་གྱི་ཨུ་ནུ་ཅན། ནང་ཀ་བ་གཅིག་གིས་གནམ་ལ་བཀྱགས། (ཤ་མོ) དང་བོ་མེ་ཏོག་པདྨ་སྐྱེས་འདྲ། བར་དུ་ཐང་དཀར་རྒོད་ཀྱི་འཕུར་ཡ། མཐའ་མར་ཨ་བྲ་ཙི་གུའི་ཉལ་སྟན། (ལྡུམ་མཛོ་མོ་བ་དཀར) དང་བོ་འབའ་འབའ་ལུག་གི་སྙིང་འདྲ་འདྲ། བར་དུ་ཤ་བ་དཀར་བོའི་རྭ་འདྲ་འདྲ། མཐའ་མར་བན་རྒན་ཤི་གི་རོ་འདྲ་འདྲ། ཡང་ན། འདི་ནས་མ་སྐྱེས་གསེང་ནས་སྐྱེས། ཅ་ལ་སྡེར་མོ་སྲིབ་ནས་སྐྱེས། གསེང་གི་གསེང་ལམ་གོང་ནས་སྐྱེས། (ལྕམ) མགོ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ། བར་སྨྱུག་མ་ཚིགས་དྲུག ཞབས་བྱ་བྱེའུ་སྡེར་མོ། (ལོ་ཏོག) བུ་ཆུང་རེ་ལ་ཁང་ཆུང་རེ། ཁང་ཆུང་རེ་ལ་དར་ལྕོག་རེ། (ནས་ཀྱི་སྙེ་མ) ཨ་ཅེ་དབོ་ལུག་མ། ཁོག་པ་འབུ་ཡི་ཁེངས། (ནས་སྒྱེ)

༤ ཡོ་ཆས་ཀྱི་སྐོར། ལྕགས་ཀྱི་སྤར་མོ་སྙིང་ལ་འཛེར་དུས། ཁོག་པའི་རྒྱུ་མ་ཁ་ནས་འབུད་ཀི (ལྕགས་ལུང) གཡུ་འབྲུག་སྔོན་མོ་ཐུར་དུ་རྒྱུགས། རྒྱ་སྟག་དམར་བོ་འཕྲེད་དུ་ཉལ།(ཆུ་ཟམ) ཕར་ལ་ལྟོས་ན་ཚུར་ལ་གསལ། གཡས་ལ་འགུལ་ན་གཡོན་ལ་འགུལ། (ཤེལ་སྒོ) སྦྲ་ནག་གུར་སྒོ་བཤིག་དུས། མཛོ་ནག་འཚང་ཁ་ཤིག་ཤིག(ལྕི་ཕུང་བཤིག་པ) རྐང་ལག་ཡོད་ཀྱང་འགྲོ་མི་ཤེས། ཨོང་ཤ་ཡོད་ཀྱང་ཙོག་མི་ཤེས། ཡང་ན། དཔོན་པོ་བཞི། བློན་པོ་བཅུ་གཉིས། འཁོར་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ། ཡང་། ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་རྒྱུ་མ་ཡིན། རུས་པ་རྒྱུ་མའི་བར་ན་ཡོད། (སླེ་བོ) མིག་ཡ་མེད་གི་ཆུ་འཐུང་། ཡང་ན། བ་ལི་མ་རྔ་མ་འཇུས་འཇུས་ཡ། ཆུ་ནང་ལ་ལྡང་ཐལ། (ཐོམ་བུ) ཆུང་གཅིག་ང་ལས་ཆུང་བ་མེད། རྫིག་མདོག་མི་སྟོན་ཁྲིམས་ཐག་གཅོད། (ཐམ་ཀ) ཉིན་གང་ལ་བཙོས་ཀྱང་། ཐུན་གཅིག་ལ་ཟ་རྒྱུ་མེད། (སླ་ངའི་ཁ་ལེབ) སྤྱིར་གི་ལས་སྤྱད་ཀོ་ཡིན། སོག་པའི་ཁ་གོར་ལྕགས་ཡིན། སེམས་པ་ཆ་ལོ་རྡོ་ཡིན། ཁོག་པ་ཡོངས་རྫོགས་རྩྭ་ཡིན། ཡང་ན། ཕ་ལྕགས་ཐར་རྒྱལ། མ་རྡོ་མོ་སྐྱིད། བུ་བ་རིལ་མགོ (མེ་ཆ)

༥ ཉེར་སྤྱོད་ཀྱི་སྐོར། མི་བོན་པོས་བོན་བསྐོར་བརྒྱབ་ཚེ། འབུ་ཁྲ་ཁྲ་ཁུང་ལ་འཛུལ་ཐལ། མཐའ་བསྐོར་རས་ཁ་བ་སིམ་སིམ། ཡང་ན། ཨ་ཁུའི་བུ་མོ། ཡང་ཁུའི་ཚ་མོ། ཤིང་སྟག་ལྷ་རྒྱལ་གྱི་གནའ་མ། འདུག་དུས་ཤིང་ཐོག འགྲོ་དུས་མཛོ་ཐོག (མཆིག) ཨི་ཁུང་བརྒྱུད་དུས་ཁྲ་ཐོ་མ། རྡོ་བར་བརྒྱད་དུས་དཀར་ཐོ་མ། མུན་ནག་བརྒྱུད་དུས་སྐྱ་ཐོ་མ། (རང་འཐག) ཨ་ཅེ་གཟུགས་རིང་ཁ་མང་ཅན། རྐང་ཤ་མ་གཏོགས་གཞན་མི་ཟ། (སྐས) ལྕགས་ཀྱི་ཨི་ཁུང་གྲུ་བཞི་ནས། ཙི་གུའི་རྔ་མ་སྐྱ་ཤར་ཤར། །(ཁབ་སྐུད) རྒྱ་ཡུལ་རྒྱ་མོ་མིག་བཙུམ་མ། བོད་ལ་ཐོན་ན་གོ་ཆོད་མ། (ཁབ) བསྲེགས་བསྲེགས་ནས་ཚིག་རྒྱུ་མེད་ལེ། (སྦུད་པ) མི་བརྒྱ་སྐེ་རགས་གཅིག་གིས་བཅིངས། (ཕྱགས་མ) ཕ་ལྕེབས་ཐལ། བུ་ལྡོམ་ཐལ། ཡང་ན། ཝ་མ་ཉལ་བྲག་དམར་ཐེམ་ནས་ཉལ། བུས་མ་བཟུང་རྔ་མའི་ཚིགས་གི་བཟུང་། (ཟྭ་དང་ལྡེ་མིག) འགྲོ་མི་ཤེས་མ་མོ་སུག་བཞི། (ཅོག་ཙེ) ཕར་ལ་ལྟོགས་ནས་སོང་། ཚུར་ལ་རྒྱགས་ནས་ཡོང་། (ཆུ་ཟོ) རྒན་པོ་སྒུ་རུ་ལྕགས་ཀྱི་མཆུ་ཏོ་ཅན། (གཤོལ) ཟ་མ་ཁ་ནས་ཟོས་ན། རྟུག་པ་ཀླད་ནས་གཏོང་གི (ལེན) ཕྱི་གོར་གོར་ཟླ་འདྲ་འདྲ། ནང་གྲུ་བཞི་བྲེ་འདྲ་འདྲ། (དོང་ཙེ) ཉིན་མཚན་མེད་གི་གཅེར་གཅེར། (སྐར་ཁུང) མི་བརྒྱ་མགོ་ལ་མགོ་དཀྲིས་བརྒྱ་གོན།(འབར་ཞུན) ཁྱི་རྒན་གྱང་རྩ་ན། རྔ་མ་གྱང་ཁ་ན། (ཐབ་ཀ) ཟངས་ཀྱི་ཁ། ལྕགས་ཀྱི་ལྕེ། ཟ་རྒྱུ་སྤུ། (འཇབ་ཙེ) གཅིག་མ་སོང་ན། གཅིག་མི་ཡོང་། (རྐང་བ) ཙན་དན་རྒྱ་མ་མིག་རྡེབ་མ། མིག་རེ་རྡེབ་ན་མགུར་རེ་གསུངས། (རྒྱ་གླིང) འཕུར་ནས་སླེབས་རྒྱུ་མེད་པ། (དར་ལྕོག) ཁ་མིག་མེད་ཀི་གྲུ་བཞི་མ། རྣ་གཤོག་གཅུས་ན་སྐད་ཆ་བཤད། ཡང་ན། གྲུ་བཞི་གླིང་བཞི་མ། ཁ་མིག་མི་ལྡན་མ། སྐད་ཆ་བཤད་མཁས་མ། (སྒྲ་སྒམ) མཁར་ནང་འགྲོ་དུས་ནག་པོ། མཁར་ནང་ཡོད་དུས་དམར་བོ། མཁར་ཕྱི་བུད་དུས་སྐྱ་སྐྱ། (རྡོ་སོལ) རྒྱ་ནག་ཡུལ་ནས་བྱ་ཞིག་འཕུར། ཙན་དན་ནགས་ལ་སྤར་འབྲད་བྱེད། ཡང་ན། འགྲམ་ཡས་གཅིག་པོ་སོ་ཡིས་བཀང་། སོ་ཡི་བར་ལ་སྤུ་ཡིས་བཀང་། (སོ་མང) རྒྱལ་བོ་ནག་པོ་ཁྲི་ལ་བཞུགས། ཁྱིམ་མི་ཡོངས་ཀྱིས་དེ་ལ་བལྟས། ཡང་ན། མ་ཁ་ལྕགས་ཁ། ཡ་ཁ་ཤིང་ཁ། (སླ་ང) དམར་བོ་ཁ་གང་། སྔོན་པོ་འདོམ་གང་། (མེ) མ་ཁ་མེད་པའི་རྩྭ་གཟན་མ། ཡ་ཁ་མེད་པའི་ཆུ་འཐུང་མ། (སྐྲ་གྲི) དམག་དཔོན་སྔོ་ལེབ་ཞིག་གིས། དམག་མི་སྟོང་ཕྲག་དེད་འགྲོ། (སྐྲ་བཞར་བ) ར་བ་ཨ་མ་ལྕགས་ཀྱི་མཆུ་ལུ་ཅན། གནའ་ཤི་ད་ཤི་ཀོ་ཡི་རྣ་ལུང་ཅན། ཤི་ཤི་ཡ་ཡ་ཤིང་གི་རྔ་མ་ཅན། (འཇོར) ཁྲོས་ན་ཨ་མ་ཉི་མ་བཙོན་ལ་འཇུག དགའ་ན་ལུས་མེད་གཟུགས་མེད་རྫུ་འཕྲུལ་སྟོན། ཡང་ན། བལ་དཀར་བོ་འཛད་མཐའ་མེད་ཀི ལེན་འདོད་ན་འཛིན་རྒྱུ་མེད་ཀི (སྤྲིན) རུས་པའི་ཐང་ཞིག ཐལ་གི་སྒང་ཞིག དབུགས་ཀྱི་རྡུལ་ཞིག (སྣ་ཐལ) རྒྱུ་མའི་ནང་ན་རུས་པ་ཡོད། ཁྱིམ་ཚང་ཡོངས་ལ་གོ་ཆོད་མ། རེག་མི་ཉན་ལུས་པོ་ཡོངས་སུ་སྦྲིད། (གློག་སྐུད)

༦ སྲོག་ཆགས་ཀྱི་སྐོར། ཕར་འཁོར་སྟག་དང་ཚུར་འཁོར་གཟིག མགོ་བོ་དགའ་ལྡན་སྨྱུ་གུ་འདྲ། (པུ་ཤུད) མོན་གྱི་བུ་མོ་ཡིད་འོང་སྐད་སྙན་མ། མགོ་ནག་ཡོངས་ལ་དུས་ཀྱི་གསུང་སྙན་སྒྲོགས། (ཁུ་བྱུག) ནམ་ཚོད་འཛིན་པའི་ལྷ། ཐང་མ་བརྡལ་བའི་འདྲེ། (བྱ་ཕོ) དཔའ་བོ་ནག་པོ་སྐད་ལོག་རྒྱག རྡོ་རྗེ་རྐང་བས་ཡར་མར་འགྲོ། (ཕོ་རོག) རྫ་མ་ནག་པོ་བྱུ་རུའི་མཆུ་ཏོ་ཅན། (ལྕོང་ཀ) རྐང་སེ་རྐང་། འཁྲབ་སེ་འཁྲབ། སྨན་རྐྱལ་ཁྱེར། རི་ཁྲོད་འགྲིམས། (རི་དྭགས་གླ་བ) དཀྱིལ་འཁོར་བར་སྣང་ཁམས་ན་ཡོད། ལྷ་བཟོ་དཀྱིལ་འཁོར་དབུས་ན་ཡོད། (འབུ་སྡོམ) གྱོན་མ་ཤེས་སློག་པ་ཕྱིར་གྱོན། འདོགས་མ་ཤེས་བྱུ་རུ་སྣ་བཏགས། (འབུ་ཐོའུ་བ) ཁ་ཆེ་བྲང་ཆེ་ཀླུ་ཡི་གྲོགས། ཡང་ན། ཆུང་དུས་རྔ་མ་ཡོད་ལ་རྐང་ལག་མེད། རྒས་དུས་རྐང་ལག་ཡོད་ལ་རྔ་མ་མེད། (སྦལ་བ) ནམ་མཁའི་ལྷ་མོ་གླུ་ལེན་མ། དབྱར་གསུམ་མེ་ཏོག་བཅུད་ལེན་མ། ཡང་ན། བྱ་མིན་ནས་གཤོག་པ་ཅན། འབྲོང་མིན་ནས་རྭ་ཅོ་ཅན། སྟག་མིན་ནས་ཐིག་ལེ་ཅན། ཡང་ན། རྐང་ལག་ས་ལ་མ་ཐུག་ན། སྙན་པའི་གླུ་དབྱངས་མཚམས་མི་འཇོག (སྦྲང་མ) ཨ་ཐང་ཐང་གི་ཐང་དཀྱིལ་ན། མུ་ཏིག་ཤེལ་གྱི་ཕྲེང་བ་ཞིག མཐོང་ནི་མང་ར་རེག་ནི་མེད། ཡང་ན། རྐང་བ་མེད་ཀྱང་རྒྱུགས་ན་མགྱོགས། རྣ་བས་མི་གོ་མིག་གིས་ཐོས། (སྦྲུལ) རྟ་སྒ་མ་བསྟད་རང་གྲུབ་ཅན། རྟ་རེད་ཟེར་ན་བང་རྩལ་མེད། (རྔ་མོང) འཇོལ་མོ་ནགས་ནས་སོང་ན་ཤག་སྒྲ་མི་གྲག སྒོ་ང་ནགས་ནས་བཏང་ན་རུམ་མཁན་མི་དགོས། (ཤིག) ཙ་ཙི་མིན་པའི་ཙིས་ཤགས་བརྒྱ། རྐེད་པ་ཡག་པའི་རྡོ་རྗེ་བརྒྱ། ཨོང་ཤ་ཡག་པའི་ཁྲོ་ལོ་བརྒྱ། (གྲོག་མ)དབྱར་ཤི་དགུན་གསོན་མགོ་ན་རྭ་ཞིག་སྐྱེས། (དབྱར་རྩྭ་དགུན་འབུ)

༧ མཚོན་ཆའི་སྐོར། རྐང་གཅིག་ལག་གཉིས་ཐང་ལ་བཙུགས། རིན་ཆེན་རིལ་བུ་དགུང་ལ་སྤུར། ཡང་ན། ལྕགས་ཀྱི་ཨ་མ་ལྷུ་མང་ཅན། ལྕགས་ཀྱི་བུ་ཆུང་ཞེ་སྡང་ཅན། ཡང་། ཕ་ཡིས་སྡིགས་སྐད་སྒྲོགས་དུས། བུ་ཆུང་རི་ལ་བྲོས་སོང་། (མེ་མདའ) འདུག་རེས་འདུག་རེས་ལེབ་ཀི་འདུག འགྱོ་རེས་འགྱོ་རེས་ཟུར་གི་འགྲོ (གྲི་ལེབ) ཀླད་པའི་གཙུག་ན་ཁ་ཞིག འགྲམ་པའི་སྟེང་ན་སྤུ་ཞིག མ་ནེ་འོག་ན་ལྕགས་ཞིག (མདའ)

༨ ཡན་ལག་གི་སྐོར། ནགས་འདབས་ཀྱི་གླ་བོ་ཁེར་ཉལ། ཡང་ན། ནགས་ཚལ་སྟུག་པོའི་དཀན་གཟར་ན། དྲང་སྲོང་སྐྱ་རིལ་སྐྱིལ་ཀྲུང་བཞུགས། (རྣ་འབྱོག) སྐྱ་ཀ་ཁྲ་མོ་ཁུང་ལ་འཛུལ་ཐལ། མཇུག་སྒྲོ་ལེབ་མོས་ཁུང་སྒོ་བཅད་ཐལ། (མིག་བཙུམ་པ) ཕྱི་ཁྲ་ནང་ཁྲ་ཁྲ་རིལ་མ། ནང་གི་འབྲུག་ཆུང་རིན་ཐང་ཆེ། (མིག) ཐུག་ག་ཐུག་ག་ཟེར་ན་མི་ཐུག མི་ཐུག་མི་ཐུག་ཟེར་ན་ཐུག་ག (མཆུ་སྒྲོས) རྩ་བ་གཅིག་ལ་རྩེ་མོ་ལྔ། རྩེ་མོ་ལྔ་ལ་རྩེ་གྲི་ལྔ། (མཛུབ་གུ) འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་མགྱོགས་པ་གཅིག མི་ཐོན་ས་ཆ་གཅིག་ཀྱང་མེད། ཡང་ན། མ་སེམས་ཅན་ཕོ་བ་སྔོན་ན་ཡོད། མ་ལས་ངན་ཕོ་བ་གཞུག་ན་ཡོད། (ཉྭ་སྟི) ཤ་ཚིལ་བར་ནས་ཡོང་ཀྱང་། སྣུམ་ཐིགས་མེད་པ་གང་ཡིན། (མཆིན་པ)

༩ གྱོན་ཆས་ཀྱི་སྐོར། མི་ལྔ་དོང་ནང་འཛུལ། དོང་ཁ་ཐག་པས་བསྡམས། ཡང་ན། འདུག་ས་གཉིས་ཡོད། མགྲོན་པོ་མང་ཉུང་མེད། དགོང་མོ་གཅིག་ཀྱང་མེད། (ལྷམ) མི་གཅིག་ལམ་གཉིས་ལ་རྒྱུགས། (ལྭ་བའི་ཟྭ་བརྒྱབ་པ) ཁྱོད་ཕར་ལ་སོང་། ང་ཚུར་ལ་ཡོང་། མཐའ་མར་མཐུན་སྒྲིལ་དམ། (སྐེ་རགས)

༡༠ ཟས་ཀྱི་སྐོར། དུང་གི་གཟིམ་ཁང་ནང་རོལ་ན། བན་རྒན་དམར་བོ་མཚམས་ལ་བཞུགས། ཡང་ན། ཤིང་བྲ་ར་བ་རའི་ཐོག་གི བྱེའུ་སྒ་ང་སྒང་ངེ་། (ཤ་ཚོད) རྒན་མོ་མགོ་གཟེངས་མ་རྟ་རྒྱུགས་ཐལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བགད་ཐལ། ཡང་ན། ཁྲ་བོ་དམག་གི་དཀྱིལ་ཁུག་ན། མགོན་པོ་ནག་པོ་ཁྲོ་ལྡིང་བྱེད། (ཡོས་བརྔོས་པ) སྤྱང་གིས་རྔ་མ་གཡུགས་ཐེངས་རེར། ལུག་མཚེར་མོ་བརྒྱ་ཞོགས་སྟོང་ཞོགས་བྱེད། (སྲན་མ་བརྔོས་པ) དོང་དོང་ནང་གི་རྡོག་རྡོག་དེ། མི་ལྔ་ལངས་ཏེ་སྐྱོར་ནས་སོང་། སུམ་ཅུ་དམག་གིས་སྐྱེལ་ནས་སོང་། ཕྱི་མའི་ཡུལ་ལ་བརྫངས་ནས་ཐལ། (རྩམ་པ་ཟོས་པ) ཕྱིང་དཀར་ནང་གི་ཟས་ཞིམ། ཕོ་རྒོད་མ་གཏོགས་ཟ་མི་ཐུབ། (རྐང)རི་གསུམ་རྩེ་ལ་བྱ་གཅིག་བབས། བྱ་དེའི་གྲོད་ཁོག་བྱུ་རུས་བཀང་།(གྲོ་མ་བཙོས་པ) སྣ་ཐག་ས་ཐོག་ན་ཡོད། གཡག་རྒན་ས་འོག་ན་ཡོད། (གྲོ་མ) གླང་རྒན་དམར་ལྡང་ཁོག་པ་གསེར་གྱིས་བཀང་། ཡང་ན། ཨ་ཅེ་འཆོར་ལྭ་དམར་བོ་ཅན། ཐུག་ཐུག་ཀུན་ལ་འཛུམ་རེ་སྟོན། (དམར་ཁ་ཚ) རྒྱ་ནག་སྨད་ནས་བྱ་ཞིག་འཕུར། རྒྱ་མཚོའི་དཀྱིལ་ལ་ལྷོད་ཀྱིས་བབས། ལྕེ་ཆུང་དམར་བོའི་གྲོགས་ལ་བྱོན། (ཇ)

༡༡ སློབ་ཆས་ཀྱི་སྐོར། ཐང་དཀར་དཀར། ལུག་ནག་ནག ལུག་རྫི་གླུ་བ། (དཔེ་ཆ་འདོན་པ) ཨི་གུ་ནི་གུ་མཆུ་ནག་མ། རྒྱ་མཚོ་ནང་གི་ཆུ་འཐུང་མ། ཐང་དཀར་དཀྱིལ་གྱི་རྗེས་འདེད་མ། ཡང་ན། རྒྱ་ནག་ཡུལ་ནས་བྱ་ཞིག་ཡོང་། རྒྱ་མཚོ་ཁ་ལ་ཧུབ་ཅིག་འཐུང་། ཕྱིང་དཀར་ཀླད་ལ་རྗེས་ཤིག་ཕབ། (ལྕགས་སྨྱུག)

༡༢ འགུལ་བསྐྱོད་ཀྱི་སྐོར། ཕུར་ཁུང་གནམ་ན་ཡོད། ཕུར་བ་ས་ན་ཡོད། (སྐྱག་པ་བཏང་བ) སྨད་ནས་སྤྱང་མོས་ཁ་གདངས་ན། སྟོད་ནས་ཕྱུག་པོའི་ལུག་འདྲོགས་ཀི(སྐྱ་རེངས) རྐང་ལག་མེད་པའི་གནམ་ལྡིང་། (ལྒང་ལི) མགོ་ཨ་ཡོ་ཡོ། རྐང་བ་ཨ་ཤ་ཤ (ཕུར་བ་རྡེབ་པ) ཨ་མ་ནམ་མཁའ་ན་ཡོད། བརྩེ་བ་ས་གཞི་ལ་ཁྱབ། (ཉི་མ) སྔོན་པོ་གཡུ་ཡི་ཐང་དཀྱིལ་ན། དུང་གི་ཟོར་བ་ཡུ་མེད་ཅིག (ཟླ་བའི་ཚེས་རི) སྔོན་པོ་གཡུ་ཡི་གདན་ཐོག་ན། དཀར་བོ་དངུལ་གྱི་ཕྲ་མང་བཏབ། ཡང་ན། འགྱིག་གཞུང་ཆེ། འགྱིག་རྡེའུ་ཆུང་། བལྟས་ན་ཆོག་ར། དེད་ན་མི་ཆོག (སྐར་མ) ཁྱོད་འགྲོ་ན་ང་ཡང་འགྲོ། ཁྱོད་འདུག་ན་ང་ཡང་འདུག མཚམས་རེར་རང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ། མཚམས་རེར་རང་གི་སྔོན་དུ་འགྲོ། (གྲིབ་མ) མྱི་སུམ་ཅུ་ནད་ཀི་བཟུང་ཐལ། སྨན་པ་ལྔ་ཅག་འེ་ལངས་ནས། སྨན་ཁུག་གཅིག་ཕྲག་ལ་འཁུར་ནས། ཨེ་ཕན་ལ་ལྟ་གི་བུད་ཐལ། (སོ་བར་བྲུས་པ) ཀོ་བའི་གཞུ། བསེར་བུའི་མདའ། འཕེན་རྒྱོ་ས་འཕངས་ན། རྒྱག་རྒྱོ་སྣ་རྒྱག་གི ཡང་ན། ལུང་མདོ་ཐུར་ར་ལུང་མདོ་ཐུར་ར། ལུང་མདོ་ནས་ཀི་ཟིག་བཏབ། (ཕྱེན་བཏང་བ) གཏུབ་གི་གཏུབ་གི་ཇེ་རིང་། (ས་དོང) རྐང་ལག་མེད་ཀྱང་འགྱོ་མཁན། (རྦབ་རྡོ) ཨ་ཁུ་ཚང་གི་མཁར་ཁ་ན། ལྕགས་ཀྱི་སྡོང་བོ་སྔོན་པོ་ཞིག སྟ་རེས་མི་ཆོད་རླུང་གིས་ཆོད། (དུ་བ) ཁབ་ཀྱིས་མ་བཟོས། ཨབ་ཀྱིས་མ་མནན། རིན་ཆེན་སློག་པ་འཇོལ་ལོ་ལོ། (བལ) བྱ་འཕུར་ཐལ། གཤོག་པ་སྣར་ཐལ། (ནས་མ་འཕྱར་བ) རྐང་བ་མེད་ཀྱང་འགྲོ་མཁས་མ། ལག་པ་མེད་ཀྱང་ཐང་ཕྱགས་མ། (ཕྱགས་མ)

༡༣ འབྲོག་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐོར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉལ་རྒྱུ་ཡོད། སོ་བ་ཁེར་མོ་ཉལ་རྒྱུ་མེད། (རྭ་ཅོ) འཁྱ་ར་མ། འཁྱིལ་རི་མ། དམར་ལི་མ། འགྲོ་མཁན་མ། (ཁྲག་བླུགས་པ) སྐྱེས་པ་བྲག་དམར་སྐེད་ནས་སྐྱེས། གཅོད་པ་སྟ་མ་སྟེའུས་བཅད། འགུག་པ་ཨ་རུ་ཐང་ནས་བཀུགས། ཡང་ན། ནོར་བུ་རྒྱལ་གྱི་གདོང་ཁུག་ན། ཤུག་པ་རྒྱལ་གྱིས་སྐྱིལ་ཀྲུང་བཅས། (སྣ་གཅུ) ཨ་ཅེ་རིང་ང་རིང་ང་། འདོགས་ཆ་མང་ང་མང་ང་། (ཟོག་རྡང་) མཛོ་མོ་ཕར་ལ་གཡུགས། སྣ་ཐག་མཛུབ་མགོ་དཀྲིས། (འུར་ཆ) ཤ་ཡི་རི་ཞིག ཤིང་གི་ཁྲི་ཞིག ལྕགས་ཀྱི་སྐས་ཞིག (རྟ་སྒ) འབྲི་གཅིག་ཐག་པ་བརྒྱ་ཡིས་བཏགས། (སྦྲ) གཡག་རྒན་མ་སྒུལ་ཟེ་བ་སྒུལ། (སྦྲའི་ཁ་ཚུབ་ཕྱེ་བ) ཁ་གཙུག་ན་ཡོད། སྒལ་ཚིགས་ནང་ན་ཡོད། རྒྱུ་མ་ཕྱི་ན་ཡོད། ཞྭ་མོ་ཨོང་ཤ་ན་ཡོད། (འཕང) སྔགས་རྒན་རལ་བ་ཟིང་སེ་སོང་། ཡོན་བདག་ཐང་ལ་ཅལ་སེ་ལྷུང་། (ལྕི་བ་བཏང་བ) རི་རྒྱལ་ལྷུན་པོའི་ངོས་བཟུར་ན། དུང་གི་བུ་མོ་སྤུན་བཞི་ཡོད། ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་བོའི་བཀའ་དྲིན་ལ། དུང་གི་ཆར་བ་ཤག་ཤག་འབབ། ﹙འོ་མ་བཞོ་བ﹚

༡༤ རོང་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐོར། ཕར་ཁ་ན་ཐག་ཐག་ཐག ཚུར་ཁ་ན་ཐག་ཐག་ཐག བར་ན་རྒྱ་མཚོ་ལྷེམ་ལྷེམ་ལྷེམ། (ལ་ཙེ་བཙག་པ) ཨ་ཡེ་སྙལ་ཡག་བྱོས། ཉལ་ཐུལ་འགེབས་ཡག་བྱོས། (འཁུར་བ་སྲེག་པ) ནང་རྩིབས་གུ་རབ་སེ། ཕྱི་ས་སྐྱ་ཅག་གེ (ཁང་པ) རྐང་གཅིག་ལག་གཉིས་ཤིང་གི་སྡེར་མོ་ཅན། རྒོད་པོ་འདུལ་ལ་མཁས་པའི་ཤེད་ཅན་པོ། (སྒྲོག)

དེ་ལྟར་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ལྡེའུ་ནི་བོད་ཀྱི་རི་ལུང་སྒང་གཤོངས་ཀུན་ན་མེ་ཏོག་བཞིན་བཞད་ཅིང་། འཚོ་བའི་གྲུ་ཟུར་རེ་རེ་ན་མུ་ཏིག་གི་ཕྲེང་རྡོག་བཞིན་འཐོར་བས། རང་རེའི་རིག་གཞུང་ཀུན་ལ། ཞོ་གསར་ལ་བུ་རམ་སྦྱར་བ་ནང་བཞིན་གཞན་དང་མི་མཚུངས་པའི་བྲོ་བ་ཞིག་ཕུད་ནའང་། རྒྱ་ཆེན་གཏིང་ཟབ་གྱི་རིག་གཞུང་ལ། ཉིན་མཚན་ཁོར་མོ་ཡུག་ཏུ་སྤྱན་འབྲས་ཤོར་བའི་མཁས་དབང་རྣམས་ཀྱིས། བར་མ་དོར་ལུས་ཞིང་། རིག་གནས་ལ་ཞེ་ཁོག་མེད་པ་དག་གིས་སྣང་མེད་དུ་བསྐྱུར་ཡོད་པས། ཕྲན་གྱིས་གབ་པ་མངོན་ཕྱུང་གི་ཚུལ་དུ་དཀའ་ཚེགས་ལ་མ་བལྟས་པར། འཚོལ་བསྡུ་དང་བཅོས་སྒྲིག་ལེགས་པར་གནང་སྟེ། དཔྱོད་ལྡན་མགུ་བའི་ལེགས་སྐྱེས་སུ་ཕུལ་བའོ། །

དཀར་ཐིག

དཀར་ཐིག་ནི། བོད་ཀྱི་དམངས་ཁྲོད་དང་། ཆོས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་སྣ་ཚོགས་ལ་འཐེན་སྲོལ་ཡོད། དེ་ཡང་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་ནམ་རྒྱུན་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ཁ་དོག་དཀར་བོ་འདི་བརྩི་མཐོང་ཆེ་ཞིང་། དེ་ནི་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རབ་དང་། དཀར་བོ་དགེ་བའི་ལས་ཞེས། ཁ་དོག་དཀར་བོ་འདི་ལ་ཧ་ཅང་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་མ་ཟད། གཞན་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་སོགས་མགྲོན་གལ་ཆེན་གྱི་རིགས་བསུ་སྐྱེལ་གྱི་སྐབས་སུ། རས་ཡུག་དཀར་བོའི་ཕེབས་གདན་གཏོང་བར་མ་ཟད། སྐབས་དེར་ཁ་བ་བབས་ན་རང་བྱུང་ལམ་དཀར་བཏང་སོང་ཞེས། རྟེན་འབྲེལ་བཟང་བོར་བརྩི། ཡང་། སྐབས་འགར་དགོས་པ་མི་འདྲ་བའི་དབང་གིས་བེམ་པོ་ཕྱིར་འདོན་པའི་སྐབས་སུ་ཡང་དཀར་ཐིག་འཐེན་སྲོལ་ཡོད། སྤྱིར་བཏང་གི་མཛད་སྒོ་སྣ་ཚོགས་ལ། སྒོ་ཆེན་དང་ཐེམ་སྐས་ཀྱི་འགབ་ཏུ་པད་འདབ་ཀྱི་རི་མོ་འབྲི་ཞིང་། མཐའ་གཉིས་སུ་དཀར་ཐིག་རིང་བོར་འཐེན་ཞིང། དཀྱིལ་དུ་གཡུང་དྲུང་གི་རེ་ཁཱ་འབྲི། བླ་དཔོན་སོགས་ཆེ་ཁག་བསུ་བ་བྱེད་པ་སོགས་ལ། བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད་དང་། ཁ་བཏགས། རྟེན་འབྲེལ་བཟང་བོ་མཚོན་པའི་རི་མོ་གཞན་དག་གི་དཀར་ཐིག་ཀྱང་འཐེན་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་། དགོན་སྡེ་ཁག་གི་ལས་སྣ་གསར་འཇོག་དང་། བཀྲ་ཤིས་གསོ་སྦྱོང་གི་སྐབས་སོགས་སུ་ཡང་དཀར་ཐིག་འཐེན་སྲོལ་ཡོད། ཁ་ཅིག་གིས། འདིའི་རི་མོ་ལ་ལྷའི་ཕྱག་མཚན་སོགས་མི་འབྲི་བར་བཤད། དེ་ནི་དེ་ལ་འགོམ་ཡུག་ཤོར་ན་མི་རུང་བས་སོ། །དེ་ལྟར་དཀར་ཐིག་འཐེན་སྲོལ་འདིའི་བོད་ཀྱི་དམངས་སྲོལ་གྱི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་བཟུང་ཡོད་དོ། །

ས་རྩི་བྱུགས་པ།

བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་དང་། དུད་ཁྱིམ་རྣམས་སུ། ས་རྩི་བྱུགས་སྲོལ་འདི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་དར་བའི་ཡུལ་སྲོལ་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡང་གྲྭ་ས་སེར་འབྲས་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན། གྲྭ་ཤག་ལ་ས་རྩི་དཀར་བོ་དང་། གཙུག་ལག་ཁང་དང་ཚོམས་ཁང་། བླ་བྲང་ཆེ་ཁག་ལ་དམར་བོ། གཙང་ཁང་ལ་སེར་བོ། སྒོ་འགྲམ་དང་སྒེའུ་ཁུང་ལ་ནག་པོ་རྒྱག་སྲོལ་ཡོད། དེ་བཞིན་གྲོང་བ་མཚོན་ནའང་། རྩིག་ངོས་བྱིངས་ལ་ས་དཀར་དང་། སྒོ་འགྲམ་ནང་ལོག་ལ་ནག་པོ། ཕྱི་ལོགས་ལ་དམར་བོ་གསོལ། ལ་ལས། དེ་ལས་ལྡོག་པར་གསོལ་བའང་མཐོང་། ས་རྩི་སོགས་མི་གསོལ་བར་རང་མདོག་ཏུ་འཇོག་པའང་མང། གཞན་ས་དགེ་ཀར་རྙིང་གི་དགོན་པ་གང་ལའང་ས་རྩི་གསོལ་སྟངས་རེ་ཡོད་པས། འདིར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་མེད།

མཚོན་དོན་ལ། ས་རྩི་དཀར་དམར་ནག་གསུམ་གྱིས། རིགས་གསུམ་མགོན་པོ་མཚོན་པར་བཤད་པ་དང་། ཡང་། ས་དཀར་གྱིས་ནད་གདོན་བར་ཆད་ཞི་བ། ས་དམར་གྱིས་ཁམས་གསུམ་དབང་དུ་བསྡུ་བ། ས་སེར་གྱིས་ཚེ་དང་བསོད་ནམས་རྒྱས་པ། ས་ནག་གིས་དགྲ་བགེགས་ཕྱེ་མར་བརླགས་པའི་ལྟས་སུ་བཤད།

ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལའི་ས་རྩིའི་མཚོན་དོན་ཡང་། ཤར་ནུབ་གྱི་རྩིག་ངོས་དཀར་བོ། དབུས་ཀྱི་རྩིག་ངོས་དམར་བོ། ཤར་ངོས་དང་གཤམ་འོག་གི་ཁང་བ་འགའ་ཞིག་སེར་བོ་ཡིན་པ་ཡང་། དཀར་བོས་ཡོངས་སུ་ཞི་བར་གནས་པ་མཚོན་པ་དང་། སེར་བས་ཚེ་གསོད་དཔལ་འབྱོར་དར་བ། ཡང་ཚོན་དཀར་དམར་གཉིས་ཀྱིས་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་མཚོན་ཏེ། ཕྱི་ངོས་དཀར་བའི་ཕོ་བྲང་ནི། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་སའི་ཕོ་བྲང་དང་བང་མཛོད་ཡིན་ལ། དམར་བོ་ནི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་སའི་མཆོད་ཁང་ཤ་སྟག་ཡིན་པ་ལས་ཀྱང་རྟོགས་ནུས་སོ། །དེ་ལྟར་བོད་ཀྱི་ཚོན་རྩི་བྱུགས་སྲོལ་འདི་ཡང་། ཁང་བའི་མཛེས་རྒྱན་ཙམ་མ་ཡིན་པར། བསྟན་བྱའི་དོན་གྱི་མཚོན་དོན་བཤད་རྒྱུ་ཡོད་དོ། །

མནོལ་བསང་།

༡ གྲིབ་མནོལ་ངོས་འཛིན། ཁ་དཔེར། རྣམ་རྟོག་ཅན་ལ་འདྲེ་དགུ་འཁོར། ཞེས་པ་ལྟར། གྲིབ་ཕོག་ནས་མནོལ་བ་དེ་ཡང་། གཙོ་ཆེ་ཤོས་རྣམ་རྟོག་གིས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་མང་བོས་བཙོག་གྲིབ་ཕོག་སྟེ། ད་གཟོད་མནོལ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་། གྲིབ་མནོལ་ཞེས་པ་དམེ་བཙོག་ལ་སོགས་པར་བརྟེན་སྐྱེ་བོའི་སྲོག་ལུས་དབང་ཐང་ལ་བར་དུ་གཅོད་ཅིང་ལེགས་ཚོགས་ཀྱི་ཆ་སྒྲིབ་བྱེད་ཅིག་ཡིན། མནོལ་བསང་བྱེད་སྟངས་ཡང་། བོད་ཀྱི་གདོད་མའི་དུས་ནས་བཟུང་། ད་ལྟའི་བར་དུ་དར་བའི་དམངས་སྲོལ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། བོན་གྱི་ཡོངས་རྩེའི་འགྲེལ་བ་ལས། གཉའ་ཁྲི་ལྷ་ཡུལ་ནས་ཕེབས་ཚུལ་གསུངས་སྐབས་སྐུ་བོན་ཡ་ངལ་དང་། མཚེ་མི། ཙོ་མི་གསུམ་ཡང་མཉམ་དུ་མངགས་པར། ཡབ་གྱི་ཞལ་ལས། གནམ་ལྷ་དོག་ལ་གཤེགས་པ་ན། མི་ཡུལ་བཙོག་དང་། མནོལ་ཆེ་བས། ཡ་ངལ་གྱིས་སྣ་དྲོངས་ཤིག མཚེ་མིའི་སྐུ་ཡི་གཡས་རྟེན་ཅིག ཙོ་མིས་སྐུ་ཡི་གཡོན་རྟེན་ཅིག ཡ་ངལ་གྱིས་སེལ་དང་སངས་གྱིས། ཞེས་པ་ལྟར། སྐབས་དེ་དུས་ནས་ལྷ་སྤྱན་འདྲེན་སྐབས། ཐོག་མར་བསང་དུད་བདུག་ནས། ཡུལ་ཁམས་ཀྱི་བཙོག་གྲིབ་སེལ་བའི་གོམས་གཤིས་ཡོད་དོ། །

ཡང་། གཏམ་རྒྱུད་ཞིག་ལ། གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེ་ཆུང་དུས་ལྡུམ་རའི་ནང་རྩེད་འཇོར་རོལ་སྐབས། བདུད་ཁྱབ་པ་ལག་རིང་། དམེ། མུག ནལ། བཙོག ཐན། ལྟས་ངན། བྱུར། ཡུག ཐབ་འཁོན་ཏེ་མི་གཙང་དགུ་ལྡན་གྱི་འབྲུག་གློག་ཅིག་ཏུ་སྤྲུལ་ནས། གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེའི་མགོ་ཐོག་ཏུ་གྲིབ་ཀྱི་གློག་དམར་བཏང་བས། གཤེན་རབ་ཀྱིས་ལྷུན་གྲུབ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ནུས་པས། མི་གཙང་གྲིབ་དགུ་གཡང་ལ་བསྐྱུར་ནས་བདུད་ཁྱབ་པ་ལག་རིང་ལ་རྒོལ་བར་ཡང་བཤད་ཡོད་དོ། །

གཞན། གྲི་གུམ་དང་ལོང་ངམ་འཐབ་དུས་ཀྱང་། ལོང་ངམ་གྱི་ཕྲག་པ་གཡས་ལ་ཝ་རོ་དང་། གཡོན་དུ་ཁྱི་རོ་བཀལ་བས། རྒྱལ་བོའི་མགུར་ལྷ་དང་དགྲ་ལྷ། ཕོ་ལྷ་གསུམ་པོ་ཡལ་བར་གསུངས་པ་ཡང་གོང་གསལ་འདི་ལ་འབྲེལ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་སྙམ། བྱེ་བྲག་ཏུ། ཟས་གྲིབ། གོས་གྲིབ། བག་གྲིབ། ཡུགས་གྲིབ། དམ་གྲིབ། ནལ་གྲིབ། མནའ་གྲིབ། དམར་གྲིབ། འཁོན་གྲིབ། རོ་གྲིབ། དམེ་གྲིབ། བཙོག་གྲིབ། མཛེ་གྲིབ། ནད་གྲིབ། གདོན་གྲིབ། རྫས་དང་གོས་གྲིབ། དམ་ཉམས་ཀྱི་གྲིབ། གཞན་ཡང་། རཱ་ག་ཨ་སེའི་གྲིབ་སེལ་ཆོ་ག་ཞིག་ལས་རྒྱལ་གྲིབ་སྨྱོ་འབོག་ནག་པོ། བཙན་གྲིབ་གཟེར་ཐབས་དམར་བོ། གཟའ་གྲིབ་ལྐུགས་རེངས་སྨྱོ་བ། མ་མོའི་གྲིབ་ནག་འཐིབས་རྨོངས་སོགས་བགྲང་ལས་འདས་ལ། གྲིབ་སེལ་རྟ་ནག་ཅན་ལས། འབྱུང་བ་ཆགས་པའི་སྣོད་བཅུད་ཀྱི། །དུག་ལྔ་མ་རིག་ལས་ཀྱི་གྲིབ། །ཆགས་འཁོར་ཉོན་མོངས་ཡིད་ཀྱི་གྲིབ། །མཚན་མ་ཤེས་གྲིབ་སེམས་ཀྱི་གྲིབ། །གྲིབ་ལྔའི་རྐྱེན་གྱིས་ལྟས་ངན་དུ། །བགེགས་ལྔ་སྲེད་པའི་རང་གཟུགས་འབྱུང་། །ཞེས་ཀྱང་འབྱུང་ངོ་། །

གྲིབ་འདི་ལ་དབྱེ་བ་མང་དུ་མཛད་པར་མ་ཟད། རྐྱང་འཕགས་གྲིབ་སེལ་སོགས་ལས། གྲིབ་བདག་རྒྱལ་བོ་ཆེན་པོ་ཁྱོད། །སྐུ་མཆོག་ནག་པོ་མུན་པ་འདྲ། །ཆིབས་སུ་གྲིབ་རྟ་ནག་པོ་ཆིབས། །གྲིབ་གོས་ནག་པོ་ལུས་ལ་གྱོན། །གྲིབ་ཁྱི་ནག་པོ་ཕྱི་ན་འཁྲིད། །གྲིབ་དར་ནག་པོ་ལག་ན་འཕྱར། །གྲིབ་ཞྭ་ནག་པོ་འཕྲུ་ཅན་གྱོན། །གྲིབ་བྱ་ནག་པོ་ཀླད་ན་ལྡིང་། །གྲིབ་སྒང་ནག་པོ་རྒྱབ་ཏུ་འཁུར། །ཞེས་གྲིབ་བདག་གི་སྐུ་འཁོར་དང་བཅས་གསལ་བར་བསྟན་ཡོད་དོ། །

༢ གྲིབ་མནོལ་བྱུང་སྟངས། བོད་རིགས་འདི་གཞན་ལས་རྣམ་རྟོག་ཆེ་ཞིང་། འཛེམ་བྱ་ཧ་ཅང་མང་བ་ནི་ཀུན་གྱིས་མཁྱེན་གསལ་ཡིན། དཔེར་ན། སྦྲུམ་མས་དམར་གྲིབ་དང་། གཞན་གྱི་ཟས་གོས་སོགས་ལ་འཛེམ་པ་དང་། བྱིས་པ་སྐྱེས་དུས་ཀྱང་ཤ་དང་མགྲོན་པོ་རིགས་སྣ་ཚོགས་ལ་འཛེམ་པ་བཙས་སྐར་སོགས་ལས་གསལ་ཞིང་། གལ་ཏེ་ནང་དུ་འཁྱེར་དགོས་པ་བྱུང་ན། སྒོའི་མེ་ཕུང་གི་དུད་ཁ་ལ་འགོམས་སུ་བཅུག་སྟེ་འཁྱེར་ཡོང་བ་ཡིན། བེམ་པོ་དུར་བསྐྱལ་གྱི་སྐབས་སུའང་། རྡོ་དཀར་ནག་གི་སྟེང་དུ་ལག་པ་བཀྲུས་ནས་ཁ་རླངས་ཀྱིས་བསངས་པ་སོགས། ཆོ་ག་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་བ་ཡང་། རོ་གྲིབ་འགོག་པ་ཡིན། དེ་བཞིན། ཐབ་སྟེང་དུ་རྐང་བ་མི་འཇོག་པ་དང་། ལུས་སྟེང་དུ་མི་འགོམས་པ་སོགས་ཀྱང་། ཐབ་ལྷ་དང་ལུས་ལྷ་སོགས་ལ་གྲིབ་མི་ཤོར་བའི་ཆེད་དུ་ཡིན། གལ་ཏེ་གྲིབ་སྐྱོན་ཤོར་བ་ཡིན་ན། ཚེ་དང་དབང་ཐང་རླུང་རྟ་དང་སྙན་གྲགས། དཔལ་དང་གཟི་བརྗིད་མ་ཟད། རང་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་བྱ་དངོས་སྣ་ཚོགས་ལ་མགོན་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་བྱེད་པའི་ལྷ་དེ་དག་ཡལ་ནས། ཉམས་གོད་ཀྱི་བྱུར་སྣ་ཚོགས་ཡོང་བར་འདོད་དེ། མནོལ་བསང་ལྷ་ཆབ་སྔོན་མོ་ལས། ལུས་མནོལ་ལུས་ཀྱི་མདངས་ཉམས་ལུས་སྟོབས་ཤོར། །མགོ་མཇིང་རོ་སྟོད་ན་ཞིང་མིག་མི་གསལ། །ངག་མནོལ་སྐད་འགག་ལྐུགས་ཞིང་སྨྲ་མི་བདེ། །མཆིལ་སྣབས་མང་ཞིང་སྣ་འཚུབ་ལྕེ་ཐོག་བརྣངས། །ཡིད་མནོལ་ཡིད་མི་བདེ་ཞིང་ཚིག་པ་ཟ། །བརྗེད་ངས་གཉིད་འཐིབས་བྱིང་ཞིང་མཚན་མོ་ཡེར། །མགོ་མནོལ་མགོ་འཁོར་མིག་གྲིབ་རྣ་བ་འོན། །ཡན་ལག་མནོལ་བས་ཞ་གྲུམ་སྦྲིད་ཅིང་ན། །ཕོ་མཚན་མནོལ་བས་མི་འགྲེང་རྩ་དཀར་མང་། །མོ་མཚན་མནོལ་བས་སྲིད་ཀྱི་སྐྱེ་སྒོ་ཆད། །རྒྱབ་རྟེན་ལྷ་གནོལ་གཞི་ཡི་ལས་མི་འགྲུབ། །དགྲ་ལྷ་མནོལ་ན་དགྲ་སྲི་ཐང་དཀར་ལ། །བྱེས་ལྷ་མནོལ་ན་མགྲོན་འཐོམས་གྲོགས་དང་འབྲལ། །མགོན་ལྷ་མནོལ་ན་མགྲོན་རྣམས་དོན་མི་འགྲུབ། །གཞི་ལྷ་མནོལ་བས་གཞི་ལྷ་སྡོད་མི་ཚུགས། །ཡུལ་ལྷ་མནོལ་བས་ནད་འཁྲུགས་མུ་གེ་བྱུང་། །ཁང་ལྷ་མནོལ་བས་ཟགས་ཞིང་ཙག་སྒྲ་འབྱུང་། །སྦྲ་ལྷ་མནོལ་བས་རུལ་ཞིང་འགྱུར་ལྡོག་མང་། །ནོར་ལྷ་མནོལ་བས་སྟོང་ཞིང་འབྱོར་མི་རྒྱས། །ཕྱུགས་ལྷ་མནོལ་བས་སྤུ་འབྱི་ལྟས་ངན་འབྱུང་། །ཞིང་ལྷ་མནོལ་བས་ཞིང་ས་ཁོལ་བུར་སྟོང་། །ཐབ་ལྷ་མནོལ་བས་བཅུད་མེད་སྟོང་ཞིང་འགོང་། །གྲོགས་ལྷ་མནོལ་བས་ཟས་ཁར་འགོང་བོ་འཇུག །གོ་མཚོན་མནོལ་བས་གོ་ལོག་རྣོ་མཚོན་རྡུགས། །རྟ་ཕོ་མནོལ་བས་རྒལ་རྡོ་འགོམ་ལམ་ཉམས། །སྒོ་ཁྱི་མནོལ་བས་སྐད་འགག་བཙན་རྫི་ཞན། །ཁ་རྗེ་མནོལ་བས་མི་རབས་ལད་མོ་ཤོར། །དབང་ཐང་མནོལ་བས་བརྗེད་ངས་དབང་བོ་ཉམས། །རླུང་རྟ་མནོལ་བས་སེམས་སྟོང་དོན་མི་འགྲུབ། །ཅེས་མནོལ་གྲིབ་ཀྱིས་ཉམས་རྒུད་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཚུལ་ཞིབ་པར་འཁོད་ཡོད་པ་དང་། རྗེ་བཙུན་མི་ལའི་རྣམ་ཐར་དུའང་། བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་མ་ཡུལ་དེའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཐབ་གཞོབ་དང་དམར་བཤས་ཀྱིས་མནོལ་བས་ན་ཚ་བྱུང་། དེའི་རྟེན་འབྲེལ་གྱིས་ཡུལ་དེའི་མི་རྣམས་ལ་རིམས་ནད་བྱུང་བ་རྗེ་བཙུན་གྱིས་ཁྲུས་ཆོག་གིས་དག་པར་མཛད་ཚུལ་བཀོད་ཡོད།

 ༣ མནོལ་བསང་གི་རྫས། གི་ཝང་། གླ་རྩི། ཀུར་གུམ། ཤུག་པ། སྤ་མ། བ་ལུ། མཁན་པ། ཙན་དན་དཀར་དམར། ཨ་གར། སྤང་སྤོས། རྩི་ལྗོན་དྲི་ཞིམ་པ་མང་བོ་སྡེབ་སྦྱོར་བྱ་བ་དང་། རརྣ་གླིང་བའི་གཏེར་བྱོན་མནོལ་བསང་ལས། སྟོང་གསུམ་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་ན། །སྲིད་པའི་ལྷ་ཁང་འདི་དག་གི། མཆོད་རྫས་གཙང་བར་མ་གྱུར་ན། །དྲི་བཟང་དུད་པ་དེ་དག་གིས། །ཨ་ཀ་ར་དང་དུ་ཀུ་ར། །ཙན་དན་ལ་སོགས་བཟང་བོ་དྲུག །བ་ལུ་དཀར་བོ་དུང་གི་མདོག །མཁན་པ་སེར་བོ་གསེར་གྱི་མདོག །ཤུག་པ་སྔོན་པོ་གཡུ་ཡི་མདོག །ཉ་ཕྲུག་སྟག་པ་ལྷ་ཡི་ཤིང་། །བདུད་རྩི་ཅན་གྱི་དུད་པ་འདིས། །མི་གཙང་ཐམས་ཅད་རཾ་ཡཾ་ཁཾ། །ཞེས་དང་། གླིང་སྒྲུང་ལྷ་གླིང་གབ་ཙེ་ལས། སུར་དཀར་དུང་གི་མེ་ཏོག་ཅན། །མཁན་པ་གསེར་གྱི་ཐོ་གུ་ཅན། །འོམ་བུ་ཟངས་ཀྱི་འཛེར་བུ་ཅན། །ཤུག་པ་གཡུ་ཡི་ལོ་མ་ཅན། །ཉ་སྤྲིད་བྱུ་རུའི་ལན་ཚར་ཅན། །ཤིང་སྣ་ལྔ་ཡི་དུད་པ་ཡིས། །ཀླུ་རིགས་ལྔ་ཡི་ཉམས་གྲིབ་བསངས། །ཞེས་དང་། ཡང་། རརྣ་གླིང་བའི་མནོལ་བསང་ལས། ཀླུ་རྣམས་ལ་དམེ་གྲིབ་ཕོག་སྟེ་ནད་རིགས་མང་བོ་བྱུང་སྐབས། སློབ་དཔོན་པདྨ་ཀླུ་ཡུལ་དུ་སྤྱན་དྲངས་ནས་མནོལ་བསང་གཏོང་བར་ཞུས་པ་ན། སློབ་དཔོན་གྱིས་བདུད་རྩིའི་ཤིང་སྣ་ཇི་སྲིད། གཙང་མའི་ཆུ་སྣ་ཇི་སྲིད། གསོ་བའི་སྨན་སྣ་ཇི་སྲིད། གསེར་དངུལ་ཟངས་གཡུ་དང་། དྭངས་མའི་ཤེལ་སོགས་རིན་ཆེན་སྣ་ལྔའི་བུམ་པ་ཀུ་ཤའི་རྒྱན་ཅན། རྩལ་ཆེན་སེང་། འདོད་འཇོའི་བ། ཟ་ལེ་འབྲི། ཤེལ་སྒོང་ལུག ཚེ་ཚེའི་ར་རྣམས་ཀྱི་འོ་མ། ལྷ་གཞི་དཀར་བོ་དྲི་མེད། ལྷ་དུང་དཀར་བོ་གཡས་འཁྱིལ། ལྷ་བཤོས་དཀར་བོ་འདབ་རྒྱས། ལྷ་མདའ་དཀར་བོ་ཚིགས་གསུམ་རྣམས་བསྒྲུབས། ཞེས་གསུངས་སོ། །

གཞན་ཡང་། སྤོས་སྦྱོར་བྱ་ཚུལ་ལྕང་རྒྱབ་ཁྲི་ཟུར་མཁྱེན་རབ་ཡོན་ཏན་གྱི་སྤོས་སྦྱོར་མན་ངག་ཉེར་མཁོ་དང་། ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་ཚེ་རིང་གི་སྤོས་སྦྱོར་ཚུལ་སོགས་ལ་གཟིགས་པར་ཞུའོ། །

༤ གྲིབ་མནོལ་སེལ་ཐབས། ཟན་གྱིས་བཟོས་པའི་མདོས་གླུད་ངར་མི་མདུན་དུ་བཞག་སྟེ། གྲིབ་སེལ་བ་བོས། རོ་གྲིབ། ཡུགས་གྲིབ། མཛེ་འཁོན་གྱི་གྲིབ། གཞན་ཡང་། ལྷ་ཀླུ་གཉན་གསུམ་དང་། རྒྱལ་ཐེའུ་འགོང་གསུམ། གཟའ་གདོན་འདྲེ་གསུམ། སྡེ་བརྒྱད་ཀྱི་མནོལ་གྲིབ་ཐམས་ཅད་སོལ་ཅིག་ཅེས། གྲིབ་བདག་ཆེན་པོ་ལ་བཀའ་བསྒོ་དམ་བཞག་བྱས་ཏེ། གྲིབ་སེལ་བ་བོས། རྐྱང་འཕགས་གྲིབ་སེལ་ལས་གསུངས་པ་ལྟར། ཀྱེ། རྒྱུ་འབྱོར་ཡོན་གྱི་བདག་པོ་ཀུན། །མགོ་ནད་སྤྲིན་ལྟར་གཏིབས་པ་སྟེ། །ངར་མི་རྒྱལ་བོའི་མགོ་ལ་སྤོར། །མིག་ནད་འཁྲུག་ཅིང་ན་བ་དེ། །ངར་མི་རྒྱལ་བོའི་མིག་ལ་སྤོར། །རྣ་བ་འོན་ཞིང་འཐིབས་པ་དེ། །ངར་མི་རྒྱལ་བོའི་རྣ་ལ་སྤོར། །ཤངས་ནད་ཞི་ཞིང་འཚུབ་པ་དེ། །ངར་མི་རྒྱལ་བོའི་ཤངས་ལ་སྤོར། །ལྕེ་ནད་ལྐུགས་ཞིང་ན་བ་དེ། །ངར་མི་རྒྱལ་བོའི་ལྕེ་ལ་སྤོར། །མིད་པ་འགག་ཅིང་ན་བ་དེ། །ངར་མི་རྒྱལ་བོའི་མིད་པར་སྤོར། །སེམས་ཀྱི་འཁྲུག་བློ་མི་བདེ་བ། །ངར་མི་རྒྱལ་བོ་ཁྱོད་ལ་སྤོར། །གློ་བ་བྱ་ལྟར་འཕུར་བ་དེ། །ངར་མི་རྒྱལ་བོའི་གློ་བར་སྤོར། །མཆིན་པ་ཉ་ལྟར་འགྱུ་བ་དེ། །ངར་མི་རྒྱལ་བོའི་མཆིན་པར་སྤོར། །ཕོ་བ་རྡོ་ལྟར་སྲ་བ་དེ། །ངར་མི་རྒྱལ་བོའི་ཕོ་བར་སྤོར། །རྒྱུ་མ་འཁྲུག་ཅིང་ན་བ་དེ། །ངར་མི་རྒྱལ་བོའི་རྒྱུ་མར་སྤོར། །ལག་པ་ན་ཞིང་ཁོལ་བ་དེ། །ངར་མི་རྒྱལ་བོའི་ལག་པར་སྤོར། །རྐང་བ་ཞ་གྲུམ་ན་བ་དེ། །ངར་མི་རྒྱལ་བོའི་རྐང་བར་སྤོར། །ཕུང་བོ་རྣམ་ལྔ་ན་བ་དེ། །ངར་མི་རྒྱལ་བོ་ཁྱོད་ལ་སྤོར། །རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་ན་བ་དེ། །ངར་མི་རྒྱལ་བོ་ཁྱོད་ལ་སྤོར། །ངར་མི་རྒྱལ་བོ་ད་ལོངས་ཤིག །ཁྱོད་ཀྱིས་ཁུར་ན་བལ་ལས་ཡང་། །མི་བས་འཁུར་ན་གསེར་ལས་ལྗིད། །དེ་བས་ཁྱེད་ཀྱིས་ཁུར་ལ་སོང་། །ངར་མི་རྒྱལ་བོ་ད་ལོངས་ཤིག །རྐྱེན་དང་བར་ཆད་ཞི་བར་མཛོད། །ཅེས་བདག་དང་ཡོན་གྱི་བདག་པོའི་གྲིབ་གདོན་ཐམས་ཅད་ངར་མི་རྒྱལ་བོའི་སྟེང་འཕོས་ཏེ། ཕོ་བཀྲ་ཡག་གི་མདའ་མདུང་དང་། མོ་བཀྲ་ཡག་གི་འཕང་གི་རྫོང་བ་དང་། བསང་རྫས་དུད་སྨུག་དང་བཅས་ལམ་དང་གནས་སྟོན་པ་ནི། ཉི་མ་ཤར་ཕྱོགས་ཕ་གི་ན། །མུན་པ་ནག་པོའི་ཀློང་དཀྱིལ་ན། །གྲིབ་བདག་ནག་པོ་གནས་དེར་བདེ། །གྲིབ་མཁར་ནག་པོ་རྫོང་རེ་བཙན། །གྲིབ་ཁང་ནག་པོའི་གཏིང་རིམ་ན། །ཟས་ནོར་གཡོག་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །གྲིབ་བདག་ནག་པོ་དེར་སོང་ཤིག །འདི་ན་ཁྱེད་ཀྱི་གནས་མ་མཆིས། །གྲིབ་རྣམས་ཁྱེར་ལ་དེར་སོང་ཤིག །ཅེས་མི་འདོད་པའི་གྲིབ་གདོན་ཐམས་ཅད་ངར་མིར་བསྟིམས་ནས། དེས་གྲིབ་གདོན་ཐམས་ཅད་འཁྱེར་ནས། ལྷ་ཁང་ཞིག་རལ་ཅན་སོགས་སུ་བསྐྱལ་ཏེ། མཐར་མི་དམིགས་པའི་རྒྱས་འདེབས་དགོས་སོ། །

གཞན་ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་གསུང﹙﹝ཐ﹞དུམ་པའི་ནང་གསལ﹚ན་ཁྲོ་བོ་སྨེ་བརྩེགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གྲིབ་མནོལ་སེལ་ཚུལ་ནི། ཆོ་ག་དེར་ཁྲོ་བོ་སྨེ་བརྩེགས་ཀྱིས་མཁའ་འགྲོ་སྡེ་ལྔ་སོགས་བསྐུལ་ཏེ་གྲིབ་བདག་ལ་དྲག་ཟོར་གཏོང་སྲོལ་ནི། ད་ནི་མདོས་གླུད་གཏོང་རེ་རན། །ད་ནི་ཁྲག་ཟོར་འཕེན་རེ་རན། །མཁའ་འགྲོ་སྡེ་ལྔའི་ཕྱག་བརྙན་མ། །ཤུགས་འགྲོ་ལྔ་ཡི་ཕོ་ཉ་མོ། །མ་བདུད་ཆེན་མོའི་ལས་མཁན་མོ། །མ་མོ་འབུམ་གྱི་ཚོགས་དང་བཅས། །ནད་བདག་ཆེན་མོ་ལས་ལ་ཆོས། །ཟོར་བདག་ཆེན་མོ་ཟོར་ལ་བཞེངས། །སྐུ་མདོག་མཐིང་ནག་ལྷགས་སེ་ལྷགས། །སྤྱན་གསུམ་སྡང་མིག་ཧྲིགས་སེ་ཧྲིགས། །ཁྲག་གི་རལ་བ་ཤ་ར་ར། །ཐུན་དང་དུག་རླངས་ཆི་ལི་ལི། །ཞལ་ནས་བྷྱོ་ཟློག་དི་རི་རི། །རུ་ལུའི་སྒྲ་སྐད་འུ་རུ་རུ། །དུལ་བརྡབ་གཡབ་མོ་ལིངས་སེ་ལིངས། །ཧཱུཾ་དང་ཕཊ་སྒྲ་དི་རི་རི། །མདའ་ཟོར་སྐྱ་བོ་ཤ་ར་ར། །ཉུངས་ཟོར་རྦབ་ཏུ་ཧྲི་ལི་ལི། །མཚེ་ཟོར་མདའ་ལྟར་ཏ་ལ་ལ། །གཏོར་ཟོར་སྒྱོགས་འདེབས་ཆེམས་སེ་ཆེམས། །ཁྲག་ཟོར་དུག་རླངས་ཆི་ལི་ལི། །རྡོ་ཟོར་ཐོག་ལྟར་ཤ་ར་ར། །རྩང་ཟོར་ངར་སྐད་འུ་རུ་རུ། །གྲིབ་ཟོར་མེ་འབར་ལྷབས་སེ་ལྷབས། །ཐམས་ཅད་རུ་མཚོན་རོངས་སེ་རོངས། །མ་མོའི་དཔུང་ཚོགས་ཉི་ལི་ལི། །བདག་དང་རྒྱུ་འབྱོར་འཁོར་བཅས་ཀྱི། །ནད་གདོན་རྐྱེན་ངན་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །ཆག་ཆེ་ཉམ་ང་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །བར་ཆད་རྐྱེན་ངན་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །ནད་ཁ་དལ་ཡམས་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །རྦོད་གཏོང་རྦད་འདྲེ་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །བྱད་ཁ་ཟོར་ཁ་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །གཏད་ཁ་ཕུང་སེལ་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །ཕྲ་མེན་རླུང་འཁོར་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །རྨི་ལྟས་མཚན་ངན་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །ཞེས་གསུངས་ལ།

 ལྷ་བསང་གཏོང་བ་འདི་ཡང་སྤྱིར་ལྷ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་སྲོལ་དུ་གཏོགས་ཀྱང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་བསང་བ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི་བཙོག་གྲིབ་སོགས་གཙང་སེལ་བྱེད་པའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཀྱང་ལགས་ཏེ། བསང་གི་དག་གཙང་སྔོན་འགྲོ་ལས། སྟེང་གི་ལྷ་ཡང་བསང་བར་བྱ། །འོག་གི་ཀླུ་ཡང་བསང་བར་བྱ། །བར་གྱི་གཉན་ཡང་བསང་བར་བྱ། །གདན་ཁྲི་རྣམས་ཀྱང་བསང་བར་བྱ། །ཆས་གོས་རྣམས་ཀྱང་བསང་གྱུར་ཅིག །ཅེས་པས་རྟོགས་ལ། གཞན་བྱབས་ཁྲུས་འདི་ཡང་། ཉམས་གྲིབ་དང་ནད་གདོན་སྡིག་སྒྲིབ་དག་བྱེད་ཅིག་སྟེ། བྱབས་ཁྲུས་ཀྱི་ཆོ་ག་དག་ལས། དཀར་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའི་སྲུང་མ་ལྷ་ཀླུ་གཞི་བདག་རྣམས་དང་རི་ཀླུང་གནས་ཁང་སོགས་ལ་ཉམས་གྲིབ་སེལ་ཕྱིར་དང་། དཔལ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་པར་འཇོམས་པ་ཞི་བ་ལས་བྱུང་བའི་བུམ་པའི་ཆུས་རྡོ་རྗེ་སློབ་མའི་སྤྱི་བོ་ནས་རྐང་མཐིལ་གྱི་བར་ཕྱི་ནང་ཐམས་ཅད་དབང་བོའི་སྒོ་དང་བ་སྤུའི་བུ་ག་སོགས་ནས་ཐོན་ཏེ་བྱང་ཞིང་དག་པར་གྱུར། ཞེས་པས་མཚོན་ནོ། །

ཕན་ཡོན་ཡང་། འདོན་ཆོག་དེའི་ནང་། དམ་ཚིག་ཉམས་ཆག་གསོ་བ་དང་། མཚམས་མེད་ལྔའི་གྲིབ། བྱད་ཁ་ཕུར་ཁ་དང་། ནད་དང་གདོན་བགེགས། མཁའ་འགྲོའི་བཀའ་ཆད་དང་ཆག་ཆེན་ཉམ་ང་བཟློག་པ། མཁའ་འགྲོ་དང་མི་ནོར་ཟས་གསུམ་འདུ་བ། མཆོག་ཐུན་གྱི་དངོས་གྲུབ་འགྲུབ་པར་བཤད་དོ། །

གཞན་ཡང་། གླིང་སྒྲུང་ལྷ་གླིང་གབ་ཙེ་ལས། སློབ་དཔོན་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཁོང་ཀླུ་ཡུལ་ལ་གདན་དྲངས་ནས་མནོལ་བསང་གཏོང་དུས། ལྷ་འདྲེ་མགུ་བའི་ཡས་དང་། གདོན་ཆེན་བརྫང་བའི་གཏོ་ལ་བདུད་རྩིའི་ཤིང་སྣ་ཇི་སྲིད། གཙང་མའི་ཆུ་སྣ་ཇི་སྲིད། གསོ་བའི་སྨན་སྣ་ཇི་སྲིད། སེར་བོ་གསེར། ཁམ་པ་དངུལ། དམར་བོ་ཟངས། སྔོན་པོ་གཡུ། དྭངས་མའི་ཤེལ་ཏེ་རིན་ཆེན་སྣ་ལྔའི་བུམ་པ་ཀུ་ཤའི་རྒྱན་ཅན། རྩལ་ཆེན་སེང་། འདོད་འཇོ་བ། ཟ་ལེ་འབྲི། ཤེལ་སྒོང་ལུག ཚེ་ཚེའི་ར་རྣམས་ཀྱི་འོ་མ། ལྷ་གཞི་དཀར་བོ་དྲི་མེད། ལྷ་དུང་དཀར་བོ་གཡས་འཁྱིལ། ལྷ་བཤོས་དཀར་བོ་འདབ་རྒྱས། ལྷ་མདའ་དཀར་བོ་ཚིགས་གསུམ་སོགས་བསང་རྫས་བསྡུས་ཤིང་། རྫས་རྣམས་ལ་གཟུངས་སྔགས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས། རིན་ཆེན་ལྔའི་བུམ་པའི་ནང་། སྲོག་ཆགས་ལྔའི་འོ་མས་བཀང་། རྩི་སྨན་ཁ་ཚར་བཏབ། བཟང་ཤིང་གི་དུ་བ་བཏང་། ཆུ་སྣ་ལྔའི་བསང་ཆུ་དེ་ཀུ་ཤའི་འཐོར་གཡོབ་ཀྱིས་གཏོར་ནས་མནོལ་གྲིབ་བསངས། ཞེས་བཤད་དོ། །

༤ གྲིབ་སེལ་གྱི་ཕན་ནུས། མནོལ་བསང་འདི་ནར་མར་གདུག་ན། སྟེང་འོག་བར་གསུམ་གྱི་གདོན་བགེགས་ཇི་སྙེད་དང་། བཙའ་སེར་སད་གསུམ། ཡམས་ནད་མུ་གེ མཚན་ལྟས་ངན་པ། མགོ་དང་ཡན་ལག་ཞ་གྲུམ། འཐབ་རྩོད་འཁྲུག་ལོང་སོགས་སེལ་བ། ཁམས་བདེ་བག་ཕེབས་པ། ཁྱད་པར་དུ་བྱེས་ལྷ། མགྲོན་ལྷ། གཞི་ལྷ། ཡུལ་ལྷ། ཁང་ལྷ། རྦ་ལྷ། ནོར་ལྷ། ཐབ་ལྷ། གྲོགས་ལྷ་སོགས་མནོལ་བ་མཐའ་དག་སེལ་བའི་ཕན་ནུས་དང་། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྟེང་ནས་དངོས་བྱུང་བཀོད་ནའང་། ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་བཙུན་མོ་མོང་བཟའ་ལྷ་ལྕམ་ལ་བཙོག་མནོལ་གྱི་བུ་ཞིག་སྐྱེས་པས། བཙུན་མོས་གསང་ནས་ཁོལ་མོ་ལ་གཏད་དེ། སུས་ཀྱང་མ་མཐོང་བར་དུར་དུ་སྦས་ཤིག་ཅེས་གདམས་པ་བཞིན་དུར་དུ་སྦས་པ། ས་བདག་གི་ལྟོ་བར་འཕྲད་པས། ཡུལ་ལྷ་ཐམས་ཅད་ལ་གྲིབ་ཕོག་པས་ལྷ་འཁྲུགས་བྱུང་སྟེ། བཙའ་སེར་སད་གསུམ་དང་། ནད་ཡམས་མུ་གེ་བྱུང་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་རྒྱལ་བོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་སྐུ་ཁམས་མ་བདེ་བས། སློབ་དཔོན་པད་འབྱུང་གིས། མནོལ་བསང་ལྷ་ཆབ་སྔོན་མོ་གསུངས་ཏེ་ཆོ་ག་བསྟར་བས། རྒྱལ་བོ་སྙིང་ནད་ལས་གྲོལ་བ་དང་། ད་དུང་ཕན་ནུས་སུ། ལྷ་དང་སྲུང་མ་འཁོར། ཟས་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་ལ་བྱིན་ཆགས། འབྱུང་བ་སྙོམས་ལ་གྲགས་དང་གཟི་བརྗིད་བསྐྱེད། ཁམས་དང་དབང་བོ་གསལ། སྣང་སྲིད་ལྷ་འདྲེ་དང་འགལ་རྐྱེན་བར་ཆད་ཀྱི་མི་གོས་པ་སོགས་ཕན་ནུས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །

ནང་མ།

ནང་མ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི། དབྱངས་ཀྱི་བཀའ་ནང་དུ་གསལ་བའི་ཞང་ཞུང་མང་ནང་མ་ཞེས། མང་ནི་མང་ཡུལ་སྟེ་མངའ་རིས་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་ས་ཆ་ཞིག་དང་། ནང་མ་ཞེས་པ་དེ་ནས་བྱུང་བའི་གནའ་དུས་ཀྱི་རོལ་དབྱངས་ཞིག་གི་མིང་དུ་བཤད་པ་དང་། ཡང་ཁ་ཅིག གཙང་བ་སྡེ་སྲིད་ཕུན་ཚོགས་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་སྟོད་ཁུལ་ནས་འགུགས་འབོད་བྱས་པའི་རོལ་མཁན་སྐོར་ཞིག་ཁོའི་གཟིམ་ཆུང་ནང་མར་འཁྲབ་སྟོན་བྱེད་བཅུག་པས་ཐོགས་པ་དང་། ལ་ལས། སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱམ་དང་རྒྱལ་བ་ཚངས་དབྱངས་པས་གཟིམ་ཆུང་ནང་མར་འཁྲབ་སྟོན་བྱེད་བཅུག་པས་ཐོགས་པར་བཤད་པ་དང་། གང་ལྟར་གནའ་བོའི་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་རོལ་མོ་དང། ཞབས་བྲོའི་སྟངས་སྟབས་བསྒྱུར་བའི་གླུ་གར་གྱི་རྣམ་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བའི་སྐུ་དུས་ཙམ་ནས་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་འགན་བཞེས་ཀྱིས། ནང་མའི་སྐྱིད་སྡུག་ཅེས་དམངས་ཁྲོད་དུ་རྒྱུན་སྲོལ་གླུ་གར་ཚོགས་པ་འདི་དར་སྤེལ་བཏང་བ་ཡིན། ནང་མའི་གླུ་གཞས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་ཁག་གསུམ་དུ་དབྱེ་ཆོག་ལ། དང་བོ་འཇོག་དང་། བར་དུ་རྒྱང་གཞས། མཇུག་ཏུ་འཁྲིག་གཞས་བཅས་ཡིན། གཞས་ཚིག་ཕལ་ཆེར་ནི་ཚེག་བར་དྲུག་མ་ཡིན།

ནང་དོན་ཡང་། འཚོ་བའི་བདེ་སྡུག་མེ་ལོང་དུ་འཆར་བ་བཞིན། ནང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོར་ཡོད། རོལ་མོ་ནི། སྒྲ་སྙན། གླིང་བུ། ཡང་ཆིན། པི་ཝང་། གྷན་ཆག་སོགས་ལོངས་སྤྱོད་སྲོལ་ཡོད། ནང་མའི་གླུ་གར་ཚོགས་པ་འདི། སྔོན་དུས་རྫོང་རྒྱབ་ཀླུ་ཁང་གི་མཛད་སྒོ་དང་། དབྱར་སྐྱིད་བཀའ་ཤག་གི་མཛད་སྒོ། མང་ཚོགས་ཀྱི་དུས་མཆོད། བག་སྟོན། ཚོང་རིགས། དམངས་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱི་ཆང་ས། དབྱར་དུས་སུ་གླིང་ཀ་གཏོང་བ། གཞུང་སྒེར་དང་དུད་ཁྱིམ་སོ་སོར་བཀྲ་ཤིས་པའི་དོན་ཆེན་གང་ཞིག་བྱུང་རུང་། ནང་མའི་སྐྱིད་སྡུག་ཚོགས་པ་འདི་གདན་ཞུ་བྱེད་སྲོལ་ཡོད། རིམ་གྱིས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལས་སྒོ་འཕེལ་འགྱུར་བྱུང་བར་བརྟེན། གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གླིང་ཀའི་མཛེས་ལྗོངས་སོགས་དང་། ཆང་ཁང་དང་གླུ་གར་གྱི་ཕོ་བྲང་བཙུགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ནང་མ་ཞེས་འབོད་སྲོལ་བྱུང་ངོ་། །

གཡག་མགོ

གཡག་མགོ་འམ་འབྲོང་མགོ་འདི་ཁྱིམ་ཚང་དང་། སྒོའི་ཡ་ཐེམ་དུ་འཇོག་སྲོལ་ཡོད་པ་འདི་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། བོད་རིགས་ཀྱི་མཚོན་རྟགས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། གངས་ཅན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་སུ་ཐང་ཤིང་སྐྱེས་ཤིང་། གཡག་གི་རྨིག་པས་རྡོ་བཅག་པ་སོགས་བཤད་ལ། རྒྱ་གར་བ་ཞིག་བོད་དུ་ཡོང་དུས། ཆེས་ངོ་མཚར་བ་གཉིས་མཐོང་བའི་གཅིག་ནི་གཡག་ཅེས་བྱ་བའི་སྲོག་ཆགས་ལྟོ་བའི་སྤུ་རྐང་ལག་སྒྲིབ་པ་འདི་ཡིན་ལ། བོད་ནས་ཡོང་བའི་རྒྱ་གར་བ་རྣམས་ལ། གཡག་མཐོང་ངམ་ཞེས་གཏམ་གྱི་དང་བོར་འདྲི་བར་བཤད། ད་ལྟ་ཡང་། ཕྱི་གླིང་བ་ཀུན་རང་རེའི་གཡག་འདི་ལ་ཧ་ཅང་མཚར་བོ་བྱེད་པས། བོད་ཀྱི་མཚོན་རྟགས་སུ་བཞག་ཆོག་པར་དགེ་ཆོས་ཀྱིས་གསུངས་པ་དང་། དེ་བས། བོད་རིགས་ཀྱི་དུད་ཚང་གི་སྒོའི་ཡ་ཐོད་དུ་གཡག་མགོ་འཇོག་པ་འདི། བོད་ཀྱི་གདོད་མའི་ཆོས་ལུགས་ལྷ་གསོལ་གོམས་སྲོལ་གྱི་ཤུལ་རྒྱུན། ད་ལྟའི་བར་དར་བར་བཤད་ལ། དེས་གདོན་བགེགས་གནོད་བྱེད་ཀྱི་རིགས་འགོག་ཐུབ་པར་བཤད་དོ། །

ལུག་མགོ

གནམ་ལོ་གསར་ཚེས་ཀྱི་སྐབས་སུ། ལུག་མགོ་སྒྲིག་སྲོལ་ཡོད་པ་འདི་ལ་བཤད་སྲོལ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་འདིར་བཀོད་ན། འགའ་ཞིག་གིས། གདོད་མའི་བོན་ཆོས་ཀྱི་དམར་མཆོད་འབུལ་སྲོལ་གྱི་ཤན་ཞུགས་པར་བཤད་པ་དང་། དེ་ཡང་བདེན་ཤོས་ཆེ་སྟེ། རེབ་གོང་སེང་གཤོང་གི་དྲུག་པའི་ཀླུ་རོལ་སྐབས་སུ། ཨ་མྱེས་བྲན་རྒོད་ཀྱི་ལྷ་སྒམ་དམག་དཔོན་ཁང་དུ་བཞུགས་རྗེས། ལུག་མགོའི་གཟུགས་བརྙན་ཞིག་འཁྱེར་ཡོང་སྟེ། གཡོན་བསྐོར་བྱེད་ཅིང་མཆོད་བཀུར་བྱེད་པ། ད་ལྟ་ཡང་དངོས་སུ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་མདོར་ན་མཚུན་གྱི་ལྷ་ལ་མཆོད་པ་སྟེ། མཚུན་བཅོས་རྣམས་སུ། མཚན་ལུག་འདི་ལ་རྟེན་ཆོས་བརྟན་པར་བཞུགས། །མཚུན་མགོ་སོང་བ་ལུག་གི་མགོ་ཡིས་བཅོས། །མཚུན་སྙིང་འགྲམ་པ་ལུག་གི་སྙིང་གིས་བཅོས། །ལྕེ་ཡི་མཚུན་གྱིས་ལྐུགས་པ་ཁ་འབྱེད་པ། །མཚུན་ལུག་ཕུལ་བས་མཚུན་རྣམས་བདེ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་པ་དང་མཐུན་ནོ། །

ཁ་ཅིག བན་བོན་གཉིས་ཀྱི་གཏོ་ཆོག་སོགས་སུ། བླ་འགུགས་སྒྲུབ་སྐབས་ཕུར་བུའི་ནང་བླ་ལུག་ཕོ་མོ་གང་ཡིན་རྟགས་དང་ལྡན་པ་ཚོན་གྱིས་བརྒྱན་ཏེ་བཤམས་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་བླ་ལུག་དངོས་མདུན་དུ་བཏགས་ནས། བདེན་སྟོབས་ཀྱིས་སྦྱིན་བདག་གི་བླ་ཚེ་ཡར་བ་འཐོར་བ་འཁྱེར་བ་ཉམས་པ་བརྐུས་པ་འཕྲོག་པ། རང་དབང་མེད་པར་བཀུགས་ཏེ། མདུན་གྱི་བླ་རྟེན་ལ་བསྟིམ་ནས། ཀྱེ། བླ་ཡི་ལུ་གུ་དཀར་བོ་ལ། །ཡ་མཚན་ཅན་གྱི་དར་སྣས་བརྒྱན། །བླ་ཡི་རྟེན་དུ་ཁྱེད་ལ་འབུལ། །བླ་རྐང་གཡས་པ་བླ་ཡི་རྟེན། །བླ་རྐང་འདི་ལ་བླ་ཁུགས་ཅིག ། ཅེས་བླ་རྟེན་དུ་ལུག་ཕུལ་དེ་ཚེ་ཐར་དུ་གཏོང་སྲོལ་ཡོད་པ་དེ། རིམ་གྱིས་སྟབས་བདེར་བཟོས་ཏེ། ལུག་མགོའི་མཆོད་པ་སྒྲིག་སྲོལ་དུ་གྱུར་བར་བཤད་པ་ལ་གནས་ལུགས་ཚད་ལྡན་ཡོད་དེ། བླ་བླུ་བསྡུས་པ་འཆི་མེད་སྲོག་སྦྱིན་ལས་ཀྱང་། བླ་ལུག་བསྐོར་ནས་རྟེན་ལ་ཁ་ཕྱོགས་ན་ཁུགས་པའི་རྟགས་སོ་གསུངས་པས་ཀྱང་ཤེས་སོ། །གཞན་དུ་སྔགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ས་སྒོ་དང་གནམ་སྒོ་བསྡམས་པ་ཟེར་བའི་ལུག་གི་མགོ་ལ་བལ་སྐུད་ཚོས་སྣ་ལྔས་དཀྲི་བ་དང་། བལ་ཚོན་སྣ་ལྔའི་མདོས་བཟོས་ཏེ་སྒོ་སྟེང་དུ་སྒོ་ལྷའི་ཚབ་དུ་འཇོག་སྲོལ་ཡོད་པ་དེ་ཡང་ལུག་མགོ་བཤམས་སྲོལ་གྱི་ཁུངས་སུ་གཙིགས་སམ་སྙམ་མོ། །

ལ་ལས། བོད་ཀྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་པོ་བཞིས། བོད་རྒྱལ་ལ་རྒྱ་བཟའ་ཞིག་བཞེས་དགོས་པའི་གྲོས་བྱེད་སྐབས། སོ་སོས་ཤ་གཟུག་རེ་འཁྱེར་ཏེ། འོ་ཐང་གི་མཚོ་འགྲམ་ན་སྟར་ཁའི་སྡོང་བོ་ཞིག་ཡོད་པ་དེའི་བསིལ་གྲིབ་ལ་འཛོམས་དུས། ལུག་ཤ་ཆ་ཚང་ཞིག་ཆགས་པ་ཡིན། ཁོང་ཚོས་ཤ་བུབས་དེ་ཟ་ཞོར། གྲོས་བསྡུར་བརྒྱུད་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་བྱ་བཞག་ཅིག་བསྒྲུབས་པས། ཕྱིས་སུ་ཚང་མས་དེ་རྟེན་འབྲེལ་བཟང་ཤོས་ཤིག་ཏུ་བརྩིས་ཏེ། གནམ་ལོ་གསར་ཚེས་དང་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་ཚེ། ཤ་ཁོག་སྒྲིག་སྲོལ་དར། རིམ་གྱིས་དེ་སྟབས་བདེར་བཏང་སྟེ། ལུག་མགོ་སྒྲིག་སྲོལ་དར་བར་བཤད་པ་དང་། དེ་ཡང་བདེན་མཆི་སྟེ། ཁ་དཔེར་ཡང་། ལོ་སར་དང་ལུག་མགོ ཞེས་བརྗོད་སྲོལ་ཡོད་ལ། དེ་ཡང་དཔྱད་བརྗོད་པ་རྣམས་ཀྱིས། བྱ་བ་ཞིག་སྤྱི་ཡོངས་ནས་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་པའི་ནང་དུ། འཆར་ཅན་ཡིན་པའི་བྱེ་བྲག་གི་བྱ་བཞག་རྣམས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཚུད་པ་དེ་ནི། ཤོད་མི་དགོས་པར་ངམ་ཤུགས་ཀྱིས་འདུས་པ་ཡིན་པས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་ཡོད་པའང་། གོང་གསལ་ངག་རྒྱུན་དང་ཧ་ཅང་མཐུན་ནོ། །

གཞན་ཡང་། དབུས་གཙང་ཆོས་འབྱུང་དུ་སྤྱི་ལོ ༨༨༢ ལོར་བོད་ཐང་གཉིས་ཀྱིས་ལྷ་ས་རུ་ཕན་ཚུན་བར་མནའ་བཞག་མཛད་ནས་ར་ལུག་གི་གཟུགས་བརྙན་སྣ་ཚོགས་མར་གྱིས་བཟོས་ཏེ་མཆོད་འབུལ་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་པར་ཡང་བཤད་དོ། །རྗེའི་རྣམ་ཐར་ཆེན་མོ་ལས་ཀྱང་། སྐྱོར་མོ་ལུང་བའི་སྦྱིན་བདག་རྣམས་ཀྱིས་ཞུས་ཚེ། འབུལ་བ་སྦམ་མི་དམན་པ་ཕུལ་བའི་ནང་དུ་ལུག་མགོ་བདུན་ཀྱང་ཕུལ་བར་གསུངས་ཡོད་དོ། །

མདའ་དང་འཕང་གི་མཚོན་དོན།

གནའ་བོའི་ཆོ་ག་རྣམས་སུ། སྟང་གི་སྲོག་མདའ་ཉ་མིག་དང་། །དབྱལ﹙སྟང་དང་དབྱེལ་ནི། བཟའ་ཚང་ཕོ་མོ་ལ་ཟེར﹚གྱི་གསེར་འཕང་གཡུ་ལོ་གཉིས། །དང་བོ་སྐྱེས་པ་སོ་སོར་སྐྱེས། །བར་དུ་སྨིན་པ་སོ་སོར་སྨིན། །ཐ་མར་བསྡུས་པ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས། །བཅོལ་ལོ་ལྷ་ལ་བཅོལ། བཏགས་སོ་ལྷ་ལ་བཏགས། ཞེས་དང་། ཕོ་སྲོག་དེ་ནི་མདའ་ལ་བརྟེན། །མོ་སྲོག་དེ་ནི་འཕང་ལ་བརྟེན། །མདའ་འཕང་གཉིས་ནི་ལྷ་ལ་བཅོལ། །མདའ་འཕང་དེ་ནི་མ་འབྲལ་ཅིག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། སྐབས་འདིར་མདའ་ཞེས་པ་འཕང་ཤིང་ལ་མདའི་བཟོ་དབྱིབས་ཡར་ལྡན་དུ་ཚང་བ་རྟོགས་སླ་ལ། འཕང་ཤིང་སྟེ་མདའ་མོ་ནི་ཕོ་ལས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་ཕ་རྒྱུད་ཆོ་རིགས་མཚོན་བྱེད་དང་། ཕོ་སྲོག་མདའ་ལ་བརྟེན་པར་མ་ཟད། གནའ་བོའི་ཆོ་ག་རྣམས་སུ། བུ་ཞིག་བཙས་ན་སྔས་སུ་མདའ་ཞིག་འཛུགས་པ་སོགས་འགྲེལ་བརྗོད་སྣ་ཚོགས་གནང་རྒྱུ་ཡོད་དེ། རྣམ་སྲས་ཀྱི་གཡང་འགུགས་ཆོ་ག་དགོས་འདོད་ཆར་འབེབས་ལས། དང་བོ་བུ་ཞིག་སྐྱེས་ཙ་ན། །སྔས་སུ་མདའ་ཞིག་ཐར་གྱིས་བཙུགས། །སྲོག་མདའ་ཉ་མིག་བྱ་བ་ལགས། །ཕོ་སྲོག་མདའ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན། །བཀྲ་ཤིས་དཔལ་མདའ་སྒྲོ་དཀར་གྱི། །མདའ་ལྟོང་གནམ་དུ་བསྟན་པ་འདི། །མངའ་ཐང་དགུང་དང་མཉམ་པ་ཡིན། །སྒྲོ་ཡི་ཡུད་གསུམ་གྱོན་པ་འདི། །མི་ནོར་ཟས་གསུམ་འཕེལ་བའི་དོན། །སྙུག་མ་ཚིགས་གསུམ་ཡོད་པ་འདི། །ལུས་ངག་ཡིད་དང་གསུམ་པོ་ཡིན། །མཚལ་དམར་མདངས་དང་ལྡན་པ་འདི། །ཁ་མདོག་མདངས་དང་ལྡན་པ་ཡིན། །མདེའུ་ལྕགས་ལས་བྱས་པ་འདི། །ཕོ་སྲོག་ལྕགས་ལ་བྱས་པ་ཡིན། །དར་ཚོན་སྣ་ལྔས་བརྒྱན་པ་འདི། །དབང་བོ་སྒོ་ལྔ་ལྡན་པ་ཡིན། །སྲིད་པའི་དཔལ་མདའ་སྒྲོ་དཀར་འདི། །ཇོ་བོའི་ཕྱག་ཏུ་འབུལ་གྱིས་བཞེས། །ཞེས་དང་།

ཡང་། འཕང་ཞེས་པ་ཤིང་རྟའི་འཕང་ལོ་ལྟ་བུར་དཔྱད་ན་འཁོར་ལོ་ལ་གོ་བ་ལྟར། འཕང་ལོ་ལ་བྱ་བས། འཕང་ནི་མོ་ལས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་མ་རྒྱུད་ཆོ་འབྲིང་མཚོན་བྱེད་དུའང་འགྲོ་ལ། ཡང་། བུ་མོ་ཞིག་བཙས་ན་སྔས་སུ་འཕང་ཞིག་བཞག་སྟེ། འཕང་ལོ་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་སྣ་ཚོགས་གནང་རྒྱུ་ཡོད་དེ། གཡང་འགུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་དེ་ལས། མ་ལ་བུ་མོ་སྐྱེས་ཙམ་ན། །སྔས་ལ་འཕང་ཞིག་ཐར་གྱིས་བཙུགས། །བཀྲ་ཤིས་གསེར་འཕང་གཡུ་ལོ་འདི། །སྐེད་པ་འཛུམ་ལ་འདྲིས་པ་འདི། །ནོར་ཟས་གཡང་དང་ལྡན་པ་ཡིན། །གཡུ་ཡི་འཕང་ལ་བསྐོར་བ་འདི། །འཁོར་གཡོག་མདངས་དང་ལྡན་པ་ཡིན། །འཕང་བཏེག་རྡོ་ལ་བྱས་པ་ཡི། །མོ་སྲོག་རྡོ་ལས་སྲ་བ་ཡིན། །བཀྲ་ཤིསགསེར་འཕང་གཡུ་མོ་འདི། །བུ་མོ་སེང་ལྕམ་ཕྱག་ཏུ་འབུལ། །ཞེས་པ་ལྟར། མདའ་དང་འཕང་ནི་ཕོ་མོའི་མཚོན་དོན་དུ་འགྲོ་བས། འཕང་ཤིང་དེ་འཕང་ལོར་སྤྲད་པ་ནི། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ཕོ་མོ་མཐུན་འཇུག་གི་གཉེན་སྒྲིག་དང་། གཉིས་ནས་ཁྱོ་ཤུག་གི་མཐུན་སྒྲིལ་མཚོན་པར་མ་ཟད། གཞན་ཡང་། འཕང་ནི་རྩིད་སྐུད་འཁེལ་བྱེད་ཡིན་པས། རྩིད་སྐུད་ཀྱིས་དུད་ཁྱིམ་མགོ་སྦྲ་བཟོས་ཏེ། གཞིས་ཁྱིམ་གཅིག་གི་ནང་དགའ་སྐྱིད་དཔལ་ལ་རོལ་བར་ཡང་མཚོན་ནོ། །གཞན་ཡང་། བོད་ཀྱི་གདོད་མའི་ཡུལ་སྲོལ་དང་སྦྱར་ཏེ། མདའ་ནི་སྐྱེས་པའི་སྲོག་ཚབ་དང་། འཕང་ནི་བུད་མེད་ཀྱི་སྲོག་གླུད་དུ་གཏོང་བ་འདོན་ཆོག་རྣམས་སུ་མང་སྟེ། སྲིད་པ་མཁའ་འགྲོའི་གླིང་བཞི་སྤྱི་མདོས་ལས། མདའ་ནི་མཁའ་འགྲོའི་སྐུ་ཡི་རྟེན། །སྐྱེས་པ་ཕོ་ཡི་གླུད་དུ་འབུལ། །འཕང་ནི་མཁའ་འགྲོ་མཐུན་པའི་རྫས། །ཟ་མ་མོ་ཡི་གླུད་དུ་འབུལ། །ཞེས་དང་། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་གཏོ་ཆོག་ལས་ཀྱང་། མདའ་བཀྲ་སྐྱེས་པ་སྟག་ཆས་བརྒྱ། །གཅིག་ལས་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་འཕྲོ། །སྐྱེས་པ་ཕོ་ཡི་གླུད་དུ་འབུལ། །འཕང་བཀྲ་མོ་བཙུན་གསེར་གཡུས་བརྒྱན། །གཅིག་ལས་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་འཕྲོ། །ཟ་མ་མོ་ཡི་གླུད་དུ་འབུལ། །ཞེས་སོ། །

ཁྱད་པར་དུ་མདའ་མོ་ལ་མཚོན་ན་གཉེན་སྲོལ་གྱི་སྐབས་སྤྱོད་སྒོ་མང་སྟེ། དཔེར་ན། ཡུལ་ལུང་འགར་མཚོན་ན། ལྷ་མདའ་སྒྲོ་དཀར་དང་། ཚེ་མདའ་ཉ་མིག དཔལ་མདའ་གསུམ་ཡོད་ལ། ལྷ་མདའ་སྒྲོ་དཀར་ནི། འགོ་བའི་ལྷ་ལྔའི་རྟེན་དང་། ཚེ་མདའ་ཉ་མིག་ནི། ཁྱོ་གའི་མདའ་སྟེ་ཕོ་མཚོན་བྱེད་དང་། དཔལ་མདའ་ནི། མནའ་མའི་ཕས་གནས་རྫོང་དུ་ཕུལ་བ་ཡིན་པས་གཡང་རྟེན་ཡང་ཡིན་ནོ། །

དེ་ལས་གཞན། གནའ་མིའི་ངག་རྒྱུན་དུ། གཉེན་ལམ་མདའ་ཡིས་ཕྱེ། ཞེས་པ་ལྟར། གླིང་སྒྲུང་རྟ་རྒྱུགས་དཔྱིད་ཀྱི་ཉི་མ་ལས། གླིང་ཡུལ་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་གྱིས་འབྲུག་མོའི་སྐྲ་བདག་རྩོད་སྐབས། སེང་ལྕམ་འབྲུག་མོས་ལྷ་མདའ་དར་གྱིས་བརྒྱན་པ་དེ་འཕངས་ནས་ཇོ་རུའི་སྟེང་དུ་ཁྲ་སྤུངས་སེ་བབས་པར་བཤད་པ་དང་། ཡང་། བུ་མོའི་སྣང་སའི་རྣམ་ཐར་ལས། རི་ནང་དཔོན་པོས་བཙན་དབང་ལ་བརྟེན་ནས་བུ་མོ་སྣང་ས་ལ་གཡུ་དང་མདའ་དར་གྱིས་བརྒྱན་ཏེ་གཉེན་རྟགས་བརྒྱབ་པའི་སྐོར་བཤད་པ་བལྟས་ནའང་མདའ་ནི་གཉེན་རྟགས་ལ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་བ་མཐོང་ཐུབ་བོ། །

ཕྲུ་གུའི་གདོང་ལ་ནག་དྲེག་བྱུགས་དོན།

བོད་ཀྱི་དམངས་ཁྲོད་རིག་གནས་ཀྱི་ཆ་ཤས་སུ་གྱུར་བ། ཕྲུ་གུ་སྒོ་ཕྱིར་འཁྲིད་ཚེ་ཐོད་དང་སྣ་མགོ་ཆག་དྲེག་བྱུགས་སྲོལ་དེ་ནི། ལན་ཆགས་བུ་ལོན་དང་ཟ་འདྲེ་གནོད་པས་མི་ཚུགས་པའི་དགོས་ཆེད་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་དེ་ལ་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ངག་རྒྱུན་འདྲ་ཆགས་པོ་ཞིག་ཡོད་དེ། སྔོན་གྱི་ཚེ་ཟམ་སྟེང་ཞིག་ན་གདོན་འདྲེ་གཉིས་ཀྱིས་འགྲིམ་འགྲུལ་ལ་གནོད་འཚེ་གཏོང་བཞིན་ཡོད། ཟམ་པ་དེའི་ཕ་རོལ་ན་འབྱོར་ལྡན་དུད་ཁྱིམ་ཞིག་ལ། གནའ་མ་ཞལ་གཟུགས་ལྟ་ན་སྡུག་པ་ཞིག་ལ་བྱིས་པ་སྙིང་རྗེ་བོ་ཞིག་ཀྱང་སྐྱེས་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་དེ་གདོན་འདྲེ་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་ཏེ། གཅིག་གིས་ཁྱིམ་ཚང་དེ་དབྱེན་དཀྲུགས་བྱས་ནས་གནའ་མ་ཁྱིམ་ལས་ཕྱིར་སྤྲོད་རྒྱུ་དང་། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ཟམ་ཁར་ཐོན་ཚེ་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ། གནའ་མ་དེ་ཁོ་གཉིས་ཀྱི་ཆུང་མ་བྱ་རྒྱུ་དང་། བུ་ཆུང་དེ་ཁ་ཟས་བྱ་རྒྱུ་གཏན་འཁེལ་བྱས། ཁྱིམ་དུ་དབྱེན་དཀྲུགས་བྱེད་པའི་སྐབས་དེ། གནའ་མས་ཐབ་ལས་བྱེད་བཞིན་གདའ་བས། བུ་ཆུང་གི་གདོང་ལ་དུད་དྲེག་བགོས་ཏེ། ཁ་ནས་སྒྲོལ་མ་དག་མི་དག་ཞིག་འདོན་བཞིན་འོང་བས། ཕ་ཁྱིམ་དུ་བདེ་བླག་ཏུ་འབྱོར། ཁྱིམ་གྱི་གདོན་འདྲེ་དེ་ཟམ་ཁར་ཐོན་ནས། ཅིག་ཤོས་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་གནའ་མ་དེ་མ་བཟུང་ངམ་ཞེས་དྲིས་ཚེ། ཁོས་འདི་གར་མི་གཅིག་ཀྱང་ཕྱིན་མ་སོང་། སྒྲོལ་མ་རྐང་ཆག་མ་ཞིག་དང་། ཁྲོ་བོ་གདོང་ནག་ཞིག་ཕྱིན་སོང་ཞེས་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས། མི་མ་ཡིན་གྱི་གནོད་འཚེ་འགོག་ཆེད་ཕྲུ་གུའི་གདོང་ལ་ནག་དྲེག་བྱུགས་སྲོལ་འདི་ད་ལྟའི་བར་དུ་རྒྱུན་འབྱམས་སུ་བྱུང་བར་གྲགས་སོ། །

 

དགུ་ཐུག་དང་གླུད་རྫོང་།

ལོ་རེའི་ལོ་རྙིང་གི་ཟླ ༡༢ བའི་ཚེས ༢༩ ཉིན་གྱི་དགོང་མོ་བོད་ཁམས་ཀྱི་ས་ཆ་ཡོངས་ན། བཟའ་མི་མཉམ་འཛོམས་ཀྱིས། དགུ་ཐུག་ལ་རོལ་ཅིང་གླུད་རྫོང་གཏོང་བ་ནི་ཀུན་གྱིས་ཤེས་གསལ་ཡིན། དམངས་སྲོལ་འདིའི་དམིགས་ཡུལ་ཡང་། རང་ཁྱིམ་དང་ནང་མི་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་འགལ་རྐྱེན་མཐའ་དག་གཙང་ཕྱགས་བྱས་ཏེ། ལོ་གསར་བར་བདེ་སྐྱིད་ཕུན་ཚོགས་ཞུ་བ་དེ་ཡིན།

 ༡ གླུད་རྫོང་བྱེད་སྟངས། གླུད་རྫོང་ནི། ཐོག་མར་ཕྱེ་ཟན་སོགས་ཀྱིས་ངར་གླུད་བཟོས་ཏེ། སྣོད་ཆག་ནང་དུ་བཞག་ནས། མཐའ་འཁོར་དུ་ཇ་རོ་དང་སྦང་མ། ཁྱིམ་ནང་གད་ཕྱིས་བགྱིད་པའི་སྙིགས་རོ། ནང་མི་ཚང་མས་ཕྱེ་ཟན་གྱི་དྲིལ་ལོ་བྱས་ཏེ། ངག་ནས། ཨ་ཚ་ཚ། ཨ་ན་ན། ལུས་ཀྱི་ན་ཚ། སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། ལོ་གཅིག ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས། ཞག་མ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ལ། ནད་རིགས་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི། བགེགས་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་སོགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་གདོས་གླུད་ཁྱེད་ཀྱིས་འཁྱེར་ལ། ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོངས་ཤིག ཅེས་བརྗོད་དེ། ཆངས་བུ་ངར་གླུད་ཀྱི་མཐའ་འཁོར་དུ་དོར་བ་དང་། དགུ་ཐུག་འཐུང་འཕྲོ་ཡང་ངར་གླུད་ཀྱི་མཐའ་བསྐོར་དུ་ལྡུགས། དེ་ནས་ཁྱིམ་མི་ཞིག་གིས་སྐྱ་ཚེར་རམ། གྲོ་སོག་ཕོན་པོ་མེར་སྦར་ནས། མར་དོན་ཤོག མར་དོན་ཤོག་ཅེས་སྐད་གསེང་ཆེན་པོས། ཁང་མིག་ཡོད་ཚད་དུ་འཛུལ་ཏེ། གནོད་བྱེད་གདོན་བགེགས་དྲག་འདེད་ཀྱིས་སྒོར་ཕྱིར་བུད་ཚེ། མེ་མདའ་དང་ཤོག་སྦག་རྒྱག་པ་དང་། བཟློག་པ་དྲག་རྡེབ་བྱེད་སྲོལ་ཡོད། དེ་ནས་གླུད་རྫོང་དང་བཅས་བཞི་མདོར་བསྐྱལ་ཏེ། མེ་ཕུང་ཆེན་པོར་བསྲེགས་ནས། སྒོར་གཞས་རྒྱག་སྲོལ་ཡང་ཡོད། གླུད་ཁྱེར་མི་དེ་ཕྱིར་སླེབས་དུས། མེ་ཕུང་སྟེང་འགོམས་ཏེ་ནང་མི་རྣམས་ཀྱིས་རྩམ་པ་དང་ཆུ་བཅས་གཏོར་བ་ནི། གདོན་བགེགས་ཕྱི་བཞིན་མི་ཡོང་བའི་བྱེད་ཐབས་ཡིན། གཞན་ཡང་། ལོ་མཇུག་གི་ཚེས་ཉེར་དགུ་ལ་སྐྲ་གཞར་ན་དགུ་བཟློག་ཞིག་གི་གོ་ཆོད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཡི་དམ་གང་རུང་ལ་བརྟེན་ནས་བཟློག་པ་བརྡབས་ན། ལོ་གསར་བའི་ནང་ནད་ཡམས་མུ་གེ་འཐབ་རྩོད་བཟློག་ཅིང་། བཀྲ་ཤིས་བདེ་སྐྱིད་ཡོང་བར་བཤད་པས། ཉིན་འདིར་བན་བོན་སྔགས་གསུམ་གྱིས་བཟློག་པ་འཕེན་པའང་ཡོད། འོན་ཀྱང་ས་ལ་གནས་པའི་རྒྱལ་སྲས་སེམས་དཔའ་མང་བོས་ཉིན་དེར། བདག་གཞན་མཉམ་བརྗེའི་བསམ་པས། སྡུག་བསྔལ་དང་གདོན་བགེགས་ཐམས་ཅད་རང་སྟེང་དུ་འཁྱེར་ཞིང་། རང་གི་བདེ་དགེ་ཐམས་ཅད་དེ་དག་ལ་སྨིན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་རྒྱག་པའང་མི་ཉུང་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །

༢ དམངས་སྲོལ་དགུ་ཐུག བོད་ཀྱི་དམངས་སྲོལ་དགུ་ཐུག་བསྐོལ་སྲོལ་ལ། ཡུལ་ཁམས་སོ་སོའི་གོམས་གཤིས་དང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་རིམ་ཁྲོད། འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ཡོད་ཀྱང་། ཡུལ་གྲུ་ཕལ་མོ་ཆེར་གོམས་སྲོལ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤ་དང་ལ་ཕུག ཕྱུར་བ་དང་གྲོ་མ། སྲན་སྤོས་དང་སྔོ་ཚོད་སོགས་ཟས་སྣ་དགུས་གྲུབ་པས། དགུ་ཐུག་གམ་དགུ་རྫོང་ཀྱང་ཟེར། དེ་ལ་བཟོ་དབྱིབས་མི་འདྲ་བ་དང་། གྲོ་ཕྱེའི་ནང་དུ་བཟང་ངན་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་རྫས་རིགས་མི་འདྲ་བ་འཇོག་སྲོལ་ཡོད་ལ། དེའི་བཟོ་དབྱིབས་དང་། འགྲེལ་བཤད་ནི། དབུས་གཙང་ལ་མཚོན་ན་ཞིབ་རྒྱས་སུ་བཤད་རྒྱུ་ཡོད་པས། གསལ་བར་རྟོགས་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆབ་སྤེལ་ཚེ་ཕུན་གྱིས་བོད་ཀྱི་དམངས་སྲོལ་དགུ་ཐུག་སྐོར་ལྒིང་བ་ཞེས་པར་གཟིགས་པ་ལས། འདིར་མི་སྤྲོའོ། །

༣ ཚོད་ཕྲུག་གི་ནང་རྫོང་མི་འདྲ་བའི་མཚོན་དོན། གོང་གསལ་ཚོད་ཕྲུག་བཟོ་དབྱིབས་མི་འདྲ་བའི་སྟེང་ནས། མཚོན་དོན་འགྲེལ་སྟངས་ནི། ཕལ་ཆེར་དབུས་གཙང་ཕྱོགས་ན་དར་ཁྱབ་ཆེ་ལ། འདིར་ཨ་མདོའི་རེབ་གོང་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། ཚོད་ཕྲུག་གི་བཟོ་དབྱིབས་གཅིག་ལ། དེའི་ནང་རྫོང་ལ་བརྟེན་ནས། ལེགས་ཉེས་འབྱེད་པ་ཞིག་ཡིན། དམངས་སྲོལ་འདི་ཡང་ལྒིན་རྨོངས་ཅོལ་ཆུང་དག་གི་གཡམ་ལ་རྒྱུགས་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར། རྩིས་མཐོང་ཆེ་བའི་དགུ་ཐུག་འདི་བེད་སྤྱད་དེ། སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱི་བསམ་བློ་བཟོ་བཅོས་བརྒྱབ་སྟེ། ཡ་རབས་སྤྱོད་བཟང་ཡོང་བར། ཐབས་མཁས་ཀྱིས་སྤེལ་བའི་ལས་སྒོ་ཞིག་ཡིན། དཔེར་ན། དམར་ཁ་ཚ་ལྟ་བུ་ནང་རྫོང་དུ་ཁེལ་ན། མི་དེ་བློ་རྒྱ་དོག་ཅིང་ཁྲོ་གཏུམ་ཆེ་བ་མཚོན་པ་དང་། སོལ་བ་ཁེལ་ན་སེམས་གནག་པ། ཙོང་གིས་རྟུག་དྲི་ཚ་བ། སྐྱ་ཕྱེ་ཁེལ་ན་ཕྱེ་སློན་གྱི་བར་སྐྱ་ཕྱེ་བཏབ་ན་མི་འབྱར་བ་ལྟར། མཛའ་གྲོགས་དང་གཉེན་ཉེ་བར་ལ་ཕྲ་མ་འདེབས་པ་མཚོན་པས། སྤྱོད་ངན་དེའི་རིགས་ལ་དགག་རྒྱག་དང་ཐེར་འདོན་བྱེད་པ་སོགས། དམངས་སྲོལ་གྱི་ཐབས་ལམ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་བརྟེན་ནས། སྤྱོད་ངན་དེ་དག་ཡོ་བསྲངས་བྱེད་པ་དང་། ཡང་ན་། རྡོ་དཀར་གོང་ལྟ་བུ་ཁེལ་ན། གཞན་ཕན་གྱི་སེམས་དཀར་ཞིང་། བྱ་ལས་གང་ལ་ཡང་འགལ་རྐྱེན་གྱིས་སྒུལ་མི་ཚུགས་པའི་རྡོ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་བཤད་པ་དང་། བལ་དཀར་ལྟ་བུ་ཁེལ་ན་བློ་སྣ་རིང་ཞིང་། བལ་ཐིག་བཞིན་ལྷོད་པ་སོགས། ཡ་རབས་དམ་པ་ངོ་སོ་བསྟོད་པའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། བཟང་ངན་གྱི་རྫས་དེ་དག་ཁེལ་ཚེ། རྒྱལ་ཕམ་གྱི་མྱོང་ཚོར་ཟབ་མོ་ཞིག་དང་། བསུབ་དཀའ་བའི་རྗེས་ཤུལ་ཞིག་བཞག་ཡོད་པ་ཡིན།

དེ་ལས་གཞན། ས་ཆ་རེ་ལ་དཔེ་རེ། ལུང་བ་རེ་ལ་ཆུ་རེ། ཞེས་པ་ལྟར། ཚོད་ཕྲུག་གི་བཟོ་དབྱིབས་དང་། ནང་རྫོང་འཇོག་ཚུལ། དེ་རེ་རེ་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་སྟངས་སོགས། ཡུལ་གྲུ་སོ་སོའི་ལུགས་སྲོལ་ལ་བསྟུན་པ་ལས། འདི་ཡིན་དེ་མིན་གྱི་ཁ་ཚོན་གཅོད་མི་ནུས་ལ། ཨ་མདོའི་ཡུལ་དུ། དགུ་ཐུག་གི་སྐབས། བྱིས་པ་ཚོར་དེ་དགོང་གཤིན་རྗེ་ཆོས་རྒྱལ་གྱིས་ལྗིད་ཚད་རྒྱ་མར་འདེགས་པ་ཡིན་པས། ཕོ་བ་འགྲང་ཐག་ཆོད་པ་ཞིག་འཐུང་དགོས་ཞེས་རྩེད་མཚར་གནང་ལ། དེ་ནི་གནའ་དུས་ཟ་མ་ཧ་ཅང་དཀའ་བས། ལོ་མཇུག་དང་སང་ལོའི་ལོ་མགོར་བྱིས་པ་ཚོར་ཕོ་བ་འགྲང་ཐབས་སུ་བཤད་པར་སེམས་སོ། །

བོད་ཀྱི་མནའ་སྐྱེལ་སྟངས།

༡ མནའི་བྱུང་འཕེལ། མནའ་སྐྱེལ་སྲོལ་འདི་ཡང་། བོད་མིའི་འཚོ་བའི་ཁྲོད། ནམ་རྒྱུན་སྐད་ཆ་བརྗོད་སྐབས་རས་ལ་སྣུམ་བྱུག་པ་ལྟར་སིམ་ཡོད་པར་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཀྱང་བཟུང་ཡོད། བོད་མི་རྣམས་ཚིག་རྟིང་ཚིག་གིས་ནོན་པ། ཚིག་རྔ་མནའ་ཡིས་ནོན་པ་ཞེས། དམ་ཚིག་འདི་ལ་བརྩི་མཐོང་ཆེ་ལ། ཕན་ཚུན་ཚད་ལྡན་ཡིན་མིན་གྱི་རྒྱ་མ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུའང་གྱུར་ཡོད། དེ་བས་དགེ་ཆོས་ཀྱིས་ཀྱང་བོད་མིའི་ཆེ་བ་བརྗོད་སྐབས། ལུས་རྩལ་ཆེ་ཞིང་གཡོ་སྒྱུ་ཆུང་བ། ངང་ཚུལ་བརྟན་ཞིང་མནའ་ལ་བརྩི་བ། ཞེས་དང་། མཁས་འཇུག་ལས་ཀྱང་། སྲོག་ནི་གཏོང་གི་དམ་བཅའ་མིན། །ཞེས་གསུངས་ལ། ཁ་དཔེར་ཡང་། མིས་མི་ཟ་བ་མནའ། ཁྱིས་མི་ཟ་བ་ལྕགས། ཞེས་མནའ་ཚིག་ལས་མི་འགལ་ལ། གལ་ཏེ་འགལ་ན་ཉེས་དམིགས་ཧ་ཅང་ལྕི་སྟེ། མནའ་ཆུང་ཡང་བ་མོ་ཙམ། བ་མོ་ཆུང་ཡང་ལྷམ་སྦངས། ཞེས་དང་། མནའ་ཟོས་པའི་བུ་ལ་ཐར་བ་མེད། ཟེར་ལ། མནའི་གོ་དོན་ཡང་། མིའི་ངོ་གདོང་ན་སྣ་དྲང་བོར་བགྲེང་བ་ལྟར། ཕན་ཚུན་བདེན་རྫུན་བྱེད་པའི་དྲང་ཐིག་གི་ནུས་པ་ཐོན་གྱི་ཡོད་སྟབས། གདོང་གི་སྣའི་ཡི་གེ་དེ་མནའ་ཞེས་འགྱུར་བར་ཡང་བཤད།

མནའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ། བྲོ་བོར་བ། བྲོ་འདོར་བ། བྲོ་འཚལ་བ། བྲོ་ཁུད་པ། བྲོ་སྐྱེལ་བ། བྲོ་ཐམ་པོ། དབུ་སྙུང་བ། དབུ་མནའ། མནའ་གན། དཀུ་སྙུང་། དཀུ་རྒྱལ་བ། རེ་སྐན། ཐོ་བཅད། ཐ་བགྱིས། གཙིགས་འཛིན་པ། དམ་ཚིག་དང་སྲུང་སྡོམ་བཞག་པ་ཞེས་ཀྱང་འབྱུང་། སྤྱིར་ན། མནའ་སྐྱེལ་སྲོལ་འདི་ཆེ་ས་ནས། མནའ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཁབ་དང་། མནའ་འབྲེལ་ཚོགས་པ། མནའ་འབྲེལ་སྲིད་གཞུང་ཡོད་པ་དང་། ཆུང་ས་ནས་ཇག་པ་རྐུན་མ་དང་། སྤྲང་ནག་བེར་ག་འཛིན་པ་ཚུན་ཆད་ལ་སྐྱིད་སྡུག་མཉམ་མྱོང་གི་མནའ་བཅད་ཅེས་དར་སོ་ཆེའོ། །དེ་ཡང་། སྤྱི་སྒེར་གང་ལ་ཆ་མཚོན་ན། འཁྲུག་རྩོད་ཞི་འཇགས་དང་། བདེ་སྐྱིད་ཡོང་ཐབས། དཀར་ནག་ཤན་འབྱེད། ཕན་ཚུན་གྲོགས་སྒྲིག རྐུ་འཕྲོག་བཅོམ་གསུམ་དང་། དུ་ཆང་ཤོ་གསུམ། ནང་རྐུས་ནང་བསྡམས་གཅོད་པ་སོགས་བྱེད་སྒོ་སྣ་ཚོགས་ལ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པའི་ལུགས་སྲོལ་ཡོད། རང་ཅག་བོད་ལ་མཚོན་ན། མནའ་སྐྱེལ་སྲོལ་འདི་གདོད་མའི་སྤྱི་ཚོགས་ནས་མཆིས་པར་གོར་མ་ཆག་ལ། ད་ལྟ་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཚང་དུ་དངོས་སུ་སྣང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ནི། དཔེར་ན། གནམ་རི་སྲོང་བཙན་དང་། མྱང་ཙེ་སྐུ། དབའ་དབྱི་ཚབ། དབའ་མྱེས་སྣང་། དབའ་བུ་ཚབ། མནོན་མགྲོན་པོ། ཆེས་བོ་ནག་སེང་སོགས་ཀྱིས། མནའ་རྡོ་དཀར་བོ་ལག་ཏུ་བཟུང་སྟེ། མནའ་བཅད་པས། དེ་དག་མནའ་ཚིག་ལས་མ་འགལ་བར། དབྱི་ཚབ་གྲོངས་རྗེས། བཙན་པོས་ཕྱག་བསྟར་ནས་དུར་ཁུང་བརྩིགས་ཏེ། མནའ་རྡོའི་གོར་མ་དཀར་བོ་དེ། མཆད་ཀྱི་རྨང་རྡོ་བཞག་ཚུལ་སོགས། ཏུན་ཧོང་གཏེར་ཡིག་སོགས་སུ་གསལ་བ་དང་། དེ་དག་གི་མནའ་ཚིག་ལ་ཡང་། དེང་ཕན་ཆད་ཟིང་བོ་རྗེ་རྒྱབ་ཏུ་མི་འདོར་རི། སྤུ་རྒྱལ་པང་དུ་མི་ལེན་རི། སོམ་ཉི་མི་བགྱི་རི། བརྟུལ་ཕོད་པར་མི་བགྱི་རི། སྲོག་སྤོངས་མི་འཚལ་རི། བཙན་པོ་སློན་བཙན་གྱིས་བཀའ་ཅི་བསྩལ་བ་བཞིན་མི་མཉན་རི། སོགས་བྲོ་ཚིག་བོར་བ་དང་། ཕྱིས་སུ་བུ་རབས་ཚ་བརྒྱུད་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མནའ་དམ་དེ་ཚེ་སྲོག་ལྟར་གཅེས་པར་བཟུང་ནས། ཕྱི་ཐག་བསྲིངས་པ་ཡིན་ཏེ། བཙན་པོ་སྲོང་བཙན་གྱིས། དྲིན་ཅན་མི་ཡི་ཡིད་མི་གཅོད། ལྷ་ཡི་རྟ་ལ་སྒལ་མི་དབྱུང་། ཟེར་བ་བཞིན། གོང་བློན་དབས་དབྱི་ཚབ་ཀྱི་ཁྱིམ་དུ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ། ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་པ་དང། བུ་ཚ་སུ་འོས་ཞིག་ལ་གསེར་ཡིག་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་གནང་རྒྱུའི་དབུ་མནའ་བཞེས་པ་དང་། དེབ་དཀར་ལས་ཀྱང་། རང་རེའི་ཡུལ་འདིར་གདོད་མའི་དུས་ནས་སྲོག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྐང་ལག་བྲེག དོན་ལྔ་སྣོད་དྲུག་སར་སྤུངས། གནམ་ལྷ་རྣམས་དང་། རི་དང་ཉི་ཟླ་གསུམ་སོགས་དཔང་དུ་བཙུགས། ཁ་ལ་ཁྲག་བྱུགས﹙ཐང་ཡིག་ལས་ཀྱང་། མཆོད་ཕྱུགས་བཤམས་པའི་ཁྲག་ཁྱེར་འོངས་ཏེ། མི་རེའི་ཁ་ལ་ཅུང་ཟད་ཙམ་བསྐུས། ཞེས་འབྱུང་།﹚ ཆོས་པ་ཞིག་གིས་ཆོ་ག་བཏང་སྟེ། མནའ་སྐྱེལ་སྲོལ་ཡོད་པར་བཤད་ཡོད་ལ། དེ་ལྟར་མནའ་སྲོལ་གྱི་རིག་གནས་འདིས་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཁུལ་མཐུན་སྦྲེལ་དང་སྟོབས་ཤུགས་ཆེ་རུ་བསྐྱེད་ཐུབ་པར་མ་ཟད། ཕྱི་ཕྱོགས་དབང་དུ་སྡུད་པ་ལའང་གླིང་སྒྲུང་ཚུན་ན་མང་སྟེ། དཔེར་ན། གླིང་རྗེ་གེ་སར་རྒྱལ་བོས། རྒྱལ་ཕྲན་མང་བོ་ཆབ་འོག་ཏུ་འཇུག་སྐབས། ནག་པོ་བདུད་ཀྱི་ཨ་སྟག་ལྷ་མོ། སེར་བོ་ཧོར་གྱི་སྡིག་གཅོད་ཤན་པ། སྨུག་པོ་འཇང་གི་གཡུ་ལྷ་ཐོག་འགྱུར། ཁ་ཤ་མོན་གྱི་དུང་སྐྱོང་སྟག་ལྷ། སྟག་གཟིག་ཡུལ་གྱི་ཞལ་དཀར་ལྡན་པ། ཁ་ཆེ་ཡུལ་གྱི་དྲན་པ་རང་གསལ། བྱེ་རིའི་ཡུལ་གྱི་ཆོས་འགྲུབ་དཔའ་བོ། ཨ་གྲག་ཡུལ་གྱི་ཉི་མ་གྲགས་པ་སོགས་མནའ་འབྲེལ་གྱི་ཐབས་ལམ་ལ་བརྟེན་ཏེ་རྫོང་ཆེན་དང་རྫོང་ཆུང་མང་དུ་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་ཐུབ་པ་བྱུང་ངོ་། །

ཡང་། བོད་རྗེ་ཁྲི་གཙུག་ལྡེ་བཙན་དང་། རྒྱ་རྗེ་བུན་བུ་ཧེའུ་ཏིག་ཧྭང་ཏེ་དབོན་ཞང་གཉིས་ཀྱིས། རྒྱ་བོད་ཀྱི་གཡུལ་འཁྲུག་བསྡུམས་ཏེ། མཐར་བཀའ་གཙིགས་བཞག་ནས། ལྷ་ས་དང་རྒྱའི་ཕོ་བྲང་མདུན། ས་མཚམས་རྨེ་རུ་གསུམ་དུ་རྡོ་རིང་བསླངས་ཏེ། མནའ་ཚིག་བཞག་པ། ད་ལྟ་ཡང་ལྷ་སའི་རྡོ་རིང་ལས་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་སྟེ། རྡོ་རིང་མདུན་ངོས་སུ། མཇལ་དུམ་མཛད་དེ་གཙིགས་བཅས་པ་ཡིག་ཕྲེང་དོན་བདུན་རྒྱ་ཡིག་དང་བཅས་པ། ཤར་ངོས་སུ། དབོན་ཞང་གཉིས་ཀྱིས་ཚུལ་ཅི་འདྲ་བ་དང་། མཇལ་དུམ་མཛད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིག་ཕྲེང་དོན་གཅིག བྱང་ངོས་སུ། གཙིགས་འཛིན་པར་གཏོགས་པའི་བོད་ཀྱི་བློན་ཆེན་བཅུ་བདུན་གྱི་ཐབས་དང་མྱིང་རུས་རྒྱ་བོད་ཤན་སྦྱར་གྱི་ཡི་གེ ལྷོ་ངོས་སུ། གཙིགས་འཛིན་པ་ལ་གཏོགས་པའི་ཐང་གི་བློན་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཐབས་དང་མྱིང་རུས་རྒྱ་བོད་ཤན་སྦྱར་བཀོད་ཡོད་པ་དང་། འདིར་རྡོ་རིང་གི་ཡི་གེ་ཆ་ཚང་འབྲེལ་ཆེ་ཡང་ཡི་གེ་འཇིགས་ནས་མ་བཀོད་ལ། ཞིབ་ཏུ་ཤེས་འདོད་པ་དག་དེར་གཟིགས་ལ། རྡོ་རིང་ནུབ་ངོས་སུ་རྒྱ་བོད་བར་དུ་གཙིགས་བཟུང་བའི་ནང་དོན་གནད་བསྡུས་ཡིག་ཕྲེང་དོན་བདུན་བོ་ཆ་ཚང་བཀོད་ན།

༄། །བོད་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་ཆེན་པོ

འཕྲུལ་གྱྀ་ལྷ་བཙན་པོ་དང་། །

རྒྱའྀ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྒྱ་རྗེ་ཧྭང་ཏེ་

དབོན་ཞང་གཉིས། ཆབ་སྲིད་

གཅིག་དུ་མོལ་ནས། མཇལ་དུམ་

ཆེན་པོ་མཛད་དེ་གཙྀགས་བཅས་

པ། །ནམ་ཞར་ཡང་མྱྀ་འགྱུར་བར་

ལྷ་མྱྀ་ཀུན་གྱྀས་ཤེས་ཤིང་དཔང་བྱས

དེ་ཚེ་ཚེ་རབས་རབས་སུ་གཏམ་བརྗོད་

དུ་ཡོད་པའྀ་ཕྱིར། །མཇལ་དུམ་གྱི་གཙྀགས་

ཀྱྀ་མདོ་རིང་ལ་བྲིས་པའོ། །

། འཕྲུལ་གྱྀ་ལྷ་བཙན་པོ་ཁྲྀ་གཙུག་

ལྡེ་བརྩན་གྱྀ་ཞ་སྔ་ནས། །རྒྱ་རྗེ་

བཱུན་བཱུ་ཧེའུ་ཏིག་ཧྭང་ཏེ་དང་། དབོན་

ཞང་གཉིས། སྒམ་དཀྱེལ་ཆེན་པོས་

ནི། །འཕྲལ་ཡུན་ཡུལ་གྱྀ་ལེགས་

ཉེས་ཅི་ཡང་བསྲུང་སྟེ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་

པོས་ནྀ། །འཕྲལ་ཡུན་ཡུལ་གྱྀ་ལེགས་

ཉེས་ཅི་ཡང་བསྲུང་སྟེ། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་

པོས་ནྀ། །བཀའ་དྲིན་གྱིས་དགབ་པ་

ལ་ཕྱྀ་ནང་མྱེད་པར། །མང་བོ་ཀུན་བདེ་

སྐྱིད་པར་བྱ་བ་ལ་ནྀ་དགོངས་པ་གཅིག་

ཡུན་རྀང་བོར་ལེགས་པའྀ་དོན་ཆེན་པོ་

ལ་ནི་བཀའ་གྲོས་མཐུན་ཏེ། །གཉེན་

རྙིང་བའྀ་སྲི་ཞུ་ནྀ་དང་སྔའི་ཁྱྀམ་ཚེས་

དགྱེས་པའི་ཚུལ་སླར་དུ་བརྩེགས་པར་

མོལ་ནས། །མཇལ་དུམ་ཆེན་པོ་ནི་

མཛད་དེ། །བོད་རྒྱ་གཉིས། །ད་ལྟར་

དུ་མངའ་བའྀ་ཡུལ་དང་མཚམས་སྲུང་།

ཞིང་། །དེའི་ཤར་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ནྀ་

རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཡུལ། །ནུབ་ཕྱོགས་ཐམས་

ཅད་ནྀ་ཡང་ཐག་པར་བོད་ཆེན་པོའི་

ཡུལ་ཏེ། །དེ་ལས་ཕུན་ཚུན་དགྲར་མྱྀ་

འཐབ། །དམག་མྱྀ་དྲང་། །ཡུལ་མྱྀ་

མརྣམ། །ཡྀད་མ་ཆེས་པ་ཞྀག་ཡོད་

ན། །མྱྀ་བཟུང་ཞིང་གཏམ་དྲཱིས་ཏེ། །

བརྫངས་ནས་ཕྱྀར་བཏང་ངོ། །

ད་ཆབ་སྲྀད་གཅིག་ཅིང་། །མཇལ་

དུམ་ཆེན་པོ་འདྀ་ལྟར་མཛད་པས། །

དབོན་ཞང་དགྱེས་པའི་བཀའ་ཕྲིནད་

སྙན་པས་ཀྱང་འདྲུལ་དགོས་ཏེ། །

ཕན་ཚུན་གྱྀ་ཕོ་ཉ་འདོང་བ་ཡང་། །ལམ་

རྙིང་བར་བྱུང་ནས་། །སྔ་ལུགས་བཞིན་

བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀྱྀ་བར། །ཙང་ཀུན་

ཡོག་དུ་རྟ་བརྗེས་ལ། །སྩེ་ཞུང་ཆེག་དུ་

རྒྱ་དང་ཕྲད་པ་མན་ཅད་ནྀ་རྒྱས་ཕུ་དུད་

བྱ། །ཙེང་ཤུ་ཧྱན་དུ་བོད་དང་འཕྲད་པ་

ཡན་ཅད་ནྀ་བོད་ཀྱིས་ཕུ་དུད་བྱ་སྟེ། །

དབོན་ཞང་ཉེ་ཞྀང་གཉེན་པའྀ་ཚུལ་བཞིན་

དུ། །སྲྀ་ཞུ་དང་བཀུར་སྟྀའི་ལུགས་

ཡོད་པར་སྦྱར་ཏེ། །ཡུལ་གཉིས་ཀྱི་

བར་ན་དུད་རྡུལ་ནྀ་མྱྀ་སྣང་། །གློ་བུ་

དུ་སྡང་བ་དང་དགྲའྀ་མྱྀང་ནི་མྱྀ་གྲག་སྟེ་

ས་མཚམས་སྲུང་བའྀ་མྱི་ཡན་ཅད་

ཀྱང་དོགས་ཤིང་འཇིགས་པ་མྱེད་པར་

ས་ས་མལ་ན་བག་བརྐྱང་སྟེ། །བདེ་

བར་འཁོད་ཅིང་། །སྐྱིད་པའྀ་བཀའ་དྲཱྀན་

ནི་རབས་ཁྲྀའི་བར་དུ་ཐོབ། །སྙན་པའྀ་

སྒྲ་སྐད་ནྀ་གཉི་ཟླས་སླེབས་སོ་ཆོག་ཏུ་

ཁྱབ་སྟེ། །བོད་བོད་ཡུལ་ན་སྐྱིད། །

རྒྱ་རྒྱ་ཡུལ་ན་སྐྱིད་པའྀ་སྲིད་ཆེན་པོ་

སྦྱར་ནས་གཙྀགས་བཅས་པ་འདྀ། །

ནམ་ཞར་མྱྀ་འགྱུར་བར། །དཀོན་མཆོག་

གསུམ་དང་། །འཕགས་པའྀ་རྣམས་དང་

གཉི་ཟླ་དང་གཟ་སྐར་ཡང་དཔང་དུ་

གསོལ་ཏེ། །ཐ་ཚིག་གི་རྣམ་པས་ཀྱང་

བཤད། །སྲོག་ཆགས་བསད་དེ་མནའ་

ཡང་བོར་ནས། །གཙིགས་བཅས་སོ། །

གཙིགས་འདྀ་བཞིན་དུ་མ་བྱས་སམ། །

བཤྀག་ན། །བོད་རྒྱ་གཉིས་གང་གིས་སྔར་ཉེས་

པ་ལ་སྡྀག་ཅིང་། །ལན་དུ་དཀུ་སྒྱུ་ཅི་བྱས་ཀྱང་

གཙྀགས་བཤྀག་པ་ལ་མ་གཏོགས་སོ། །

འདི་ལྟར་བོད་རྒྱ་གཉིས་གྱྀ་རྗེ་བློན་གྱིས་ཞལ་

གྱྀས་བཤགས་མནའ་བོར་ཏེ། གཙྀགས་

ཀྱྀ་ཡྀ་གེ་ཞྀབ་མོར་བྲིས་ནས། །རྒྱལ་བོ་ཆེན་

པོ་གཉིས་གྱྀ་ནི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ། །བློན་པོ་

གཙྀགས་འཛིན་པ་ལ་གཏོགས་པ་རྣམས་

ཀྱྀ་ནི་ལག་ཡྀག་དུ་བྲིས་ཏེ། གཙྀགས་ཀྱི་

ཡྀ་གེ་ཡང་སོ་སོའྀ་ཕྱག་སྦལ་དུ་བཞག་གོ །

 དེ་ལྟར་གོང་གསལ་ཡིག་ཕྲེང་དོན་བདུན་པོ་འདིས། སྐབས་དེའི་མནའ་ཆེན་འཇོག་སྲོལ་གྱི་སྣང་བརྙན་མེ་ལོང་ལ་འཆར་བ་བཞིན་རྟོགས་ནུས་ལ། ཁྱད་པར་དུ་དོན་གནད་དུ་གྱུར་བ་ནི། རྒྱ་བོད་བར་གྱི་ཡུན་རིང་གི་གཡུལ་འཁྲུག་བཅད་ཅིང་། རྒྱལ་འབངས་ཀུན་དུས་བདེ་ཞོད་འཇགས་སུ་བཏང་བས། ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཚང་དུ། གནམ་ལ་ཉི་ཟླ་ཟུང་གཅིག ས་ལ་བཙན་པོ་དབོན་ཞང་། ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་རླབས་པོ་ཆེ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན། ཕྱིས་སུ་འང་། བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་པ་ཆེན་པོ་ཏཱ་སི་ཏུ་བྱང་ཆུབ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་སྐབས་སུ། མནའ་བསྐྱལ་སྲོལ་འདི། སྤྱི་ཚོགས་ནང་དཀར་ནག་དབྱེ་འབྱེད་བྱེད་པ་སོགས། མེད་མི་རུང་གི་ལག་ཆར་དགོངས་ནས། ཁྲིམས་ཡིག་ཞལ་ལྕེ་བཅོ་ལྔའི་ནང་ཚན། བཅུ་གསུམ་པ་བསྙོན་ཧམ་མནའ་﹙ཞུ་དོན་འགལ་འཛོལ་ཆེ་རིགས་ཁ་དོན་མཐུན་མིན་རྣམས་མགོན་ཁང་སོགས་སུ་ཆོས་སྐྱོང་དཔང་བོར་བཞག་སྟེ་མནའ་སྐྱེལ་བཅུག་པའི་ཁྲིམས་སྲོལ་ཞིག﹚དག་གི་ཞལ་ལྕེ་མཛད་པར་མ་ཟད། དེའི་ནང་འདས་ཟིན་པའི་ཉམས་མྱོང་ཕྱོགས་སྡོམ་བྱས་ནས། མནའ་དམ་གྱི་སྤང་བྱ་བཞི﹙དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ལས་ཁྱི་མོ་ཚང་མ་ལ་དབྱུག་པ་མ་འཕྱར་ཞེས་བུད་མེད་བུ་ཕྲུག་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་བུ་ཕྲུག་གི་དོན་དུ་མནའ་ཟ་བས་མནའ་མིར་མི་བསྡུ་བ་ཞེས་ལྔར་གསུངས། །﹚ཡང་གཏན་འཁེལ་བྱས་ཡོད་པ་སྟེ། ༡ གསེར་བྱ་ངང་བ་འདམ་ལ་མི་འཛིན། བླ་མ་བཙུན་པའི་མནའ་སྤང་བྱ་ཡིན་པས་མནའ་གྲལ་དུ་བསྡུ་མི་འོས་པའི་དོན། ༢ གཡུ་ཆུང་དྲུག་དཀར་བསྟར་ལ་མི་བརྒྱུ། བྱིས་པས་མནའི་ཁེ་ཉེན་མི་ཤེས་པས་མནའ་གྲལ་དུ་བསྡུ་མི་རུང་བ། ༣ བྱ་རོག་ནག་པོ་རྙི་ལ་མི་འཛིན་པ། བུད་མེད་མནའ་གྲལ་དུ་མི་རུང་བ། ༤ དུག་སྦྲུལ་ནག་པོ་ཐུར་ལ་མ་རྒྱུག སྔགས་པ་ནུས་མཐུ་ཅན་གྱིས་མནའ་སེལ་གྱི་ཆོ་ག་ཤེས་པས་མནའ་ལ་མི་རུང་བ་སོགས། མནའ་མིར་འོས་པའི་མི་ནི་ཆ་འཇོག་འོས་པ། ལས་འབྲས་བརྩི་བ། འགག་རྩའི་དོན་གནད་ལ་སོ་སོའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཞིག་དགོས་པ་དང་། མནའ་སྐྱེལ་ཡོ་བྱད་སྣུམ་ཁོལ་མ། རྡེའུ་དཀར་ནག བཀྲབ་སླང་སོགས་དགོས་པ་དང་། དངོས་གཞི་མནའ་སྐྱེལ་སྐབས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སོགས་རྒྱས་པར་བོད་ཀྱི་དུས་རབས་རིམ་བྱོན་གྱི་ཁྲིམས་ཡིག་ཕྱོགས་བསྡུས་དེབ་དང་བོའི་ནང་གསལ། དེ་ལྟར་མནའ་སྲོལ་རིག་གནས་འདི་ལ་དག་ཐེར་དང་། གཙིགས་འཛིན་གནང་སྟེ། ཡུལ་ལུང་སོ་སོར་རིམ་བརྒྱུད་ཀྱིས་མནའ་རྟེན་དང་སྐྱེལ་སྟངས་མི་འདྲ་བ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་ལ། མནའ་ཐོག་ཏུ་འདུག་པ་སྐྱེས་བུ་རབ་དང་། མནའ་འགལ་བྱུང་ན་ཐ་ཆད་དུ་བརྩིའོ། །

 ༢ མནའ་སྐྱེལ་སྟངས་ལ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཤན་ཞུགས་ཚུལ། རང་ཅག་གིས་དོན་བྱ་ཆེ་མ་ཆུང་གསུམ་གྱི་མཐར་གྲོས་ཐག་གཅོད་པའམ། མནའ་བཅད་སོགས་སྒྲིག་ཚེ། ཆེད་དུ་དཔང་བོར་ཕེར་བའི་མཆོག་གསུམ་དང་། ཡི་དམ་ཆོས་སྲུང་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་དཔང་བོར་གསོལ་བ་འདི་ཡང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་སྡོམ་ལེན་ཚེ། སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན། །བདག་ལ་དགོངས་པར་མཛད་དུ་གསོལ། །ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་བདེ་གཤེགས་ཀྱིས། །བྱང་ཆུབ་ཐུགས་ནི་བསྐྱེད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ལ། །དེ་དག་རིམ་བཞིན་གནས་པ་ལྟར། །བདག་ཀྱང་འགྲོ་ལ་ཕན་དོན་དུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བསྐྱེད་བགྱི་ཞིང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ལ། །རིམ་པ་བཞིན་དུ་བསླབ་པར་བགྱི། །ཞེས་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཐམས་ཅད་མདུན་གྱི་ནམ་མཁར་སྤྱན་དྲངས་ཏེ། དཔང་བོར་གསོལ་སྟངས་ཀྱི་ཤན་ཞུགས་ཐེབས་པ་རྟོགས་ནུས་ལ། རྒྱུད་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་ལས་ཀྱང་། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་མནའ་ཡི་ནི། །སྙིང་བོ་འདི་ཡིས་མནའ་བསྒག་གོ ། ཞེས་པ་དང་མཐུན་ནོ། །

ཚུལ་འདི་ལ་དགོངས་ནས་ཡབ་རྗེ་བླ་མས་ཀྱང་། མནའ་བསྐྱལ་བ་མ་དོར་མནའ་ཚིག་གཉན། །ད་གཉན་ནོ་གཉན་ནོ་མནའ་ཚིག་གཉན། །འཕྲལ་དགོས་པའི་དབང་གིས་མ་གཏོགས་པ། །ཡུན་ཧ་ཅང་བསྲིངས་ནས་སྒོམ་འདོར་ན། །དཔལ་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མས་ཆད་པ་ཕོག །གསུངས་སོ། །

གདོད་མའི་དུས་སུ། མནའ་རྟེན་དང་དཔང་བོར་གནམ་ས་དང་། ཉི་ཟླ་སྐར་གསུམ། རི་ཆུ་ནགས་གསུམ་སོགས་འཇོག་ལ། ཕྱིས་སུ་བེམ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པ་དེ་ཡིད་གཏོད་ཕེར་བའི་ལྷ་སྲུང་གི་རྣམ་པར་གྱུར་བ་རེད།

གཞན་ཡང་། ཐང་ཡིག་ལས། མཆོད་ཕྱུགས་བཤམས་པའི་ཁྲག་འཁྱེར་འོང་སྟེ། མི་རེའི་ཁ་ལ་ཅུང་ཟད་ཙམ་བསྐུས། ཞེས་པ་ལྟར་ན། སྔ་སོར་ཁྲག་བསྐུ་བའམ་འཐུང་སྲོལ་ཡོད་པ་དེ། ཕྱིས་སུ་ཁྲག་དེ་གསེར་སྐྱེམས་དང་མནའ་ཆུ་ཞེས་འཐུང་སྲོལ་དུ་གྱུར་བ་སྟེ། བོད་ཀྱི་གནའ་རབས་ཁྲིམས་སྲོལ་ཡིག་ཆ་བདམས་བསྒྲིགས་ལས། མནའ་བྱེད་ན་གསེར་སྐྱེམས་མནའ་ཆུ་སོགས་ཆས་འགྲིག་པ་དང་། གསུངས་པ་ལས་ཤེས་ཐུབ། དེ་ནི་གསང་སྔགས་ཀྱི་དམ་སྲུང་གི་སྐབས། རྡོ་རྗེ་མནའ་ཆུ་འཐུང་བ་ཞེས་པ་ལས་ཤན་ཞུགས་ཐེབས་པ་སྟེ། སྔགས་རིམ་ལས། རྣམ་རྒྱལ་བུམ་པའི་སྟེང་ན་གནས་པའི་ཆུ་མིང་མེད་དང་མཐེ་བོང་གིས་བཟུང་བའི་སྣོད་ཀྱི་ཁས། སློབ་མའི་ཁར་བླུགས་ཤིང་། འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་དམྱལ་བའི་ཆུ། །དམ་ཚིག་ཉམས་ན་སྲེག་པར་བྱེད། །དམ་ཚིག་བསྲུངས་ན་དངོས་གྲུབ་སྟེ། །རྡོ་རྗེའི་བདུད་རྩིའི་ཆུ་འཐུང་ཤིག །ཅེས་སོགས་དུས་འཁོར་བདག་འཇུག་སོགས་ལས་གསུངས་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད། རྒྱལ་ཁབ་དང་། ཤོག་ཁ། མི་སྒེར་གང་རུང་བར་མནའ་འབྲེལ་བཞག་པ་ཡིན་ན། ངེས་པར་དུ་དམ་སྲུང་བྱེད་པ་ནི། སྲོག་ལས་ཀྱང་གཅེས་པ་ཡིན་པས། མཁས་འཇུག་ལས། སྲོག་ནི་གཏོང་གི་དམ་བཅའ་མིན། །ཞེས་པ་ལྟར། གལ་ཏེ། སུ་མནའ་འགལ་བྱུང་བ་ཡིན་ན། འདུལ་བའི་ལྒིང་འབུམ་ལས། དྲུག་སྡེ་རྣམས་གང་དང་གང་དགོས་པར་དཀོན་མཆོག་དང་མཁན་པོ་ལ་མནའ་འདོར་བས། ཁྱིམ་པ་རྣམས། བདག་ཅག་ཁྱིམ་པ་ལགས་ཀྱང་། ཁྱིམ་པ་ལ་མནའ་མི་འདོར་ན་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་བདེན་པའི་བསམ་པ་ཅན་ཡིན་པས་མནའ་འདོར་བར་མི་བྱའོ། །ཞེས་པ་ལྟར། མནའ་འགལ་བྱུང་ན། ཁྲེལ་དང་ངོ་ཚ་བོར་ལ། དམ་པ་ལྷ་ཆོས་དང་འཇིག་རྟེན་མི་ཆོས་ལས་ལྡོག་པའི་ཆེས་ཐ་ཆད་དང་། ཁྱད་པར་དུ། ཡི་དམ་ཆོས་སྲུང་གིས་བཀའ་ཆད་གཏོང་བར་མ་ཟད། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དེ་མ་ཐག་མཐོང་ཆོས་སུ་མྱོང་བ་ཤུགས་ཆེ་སྟེ། སྔགས་རིམ་ལས། རེ་ཞིག་དམ་ཚིག་ཉམས་པ་ན། །དངོས་གྲུབ་འཐོབ་པ་ལྟ་ཞོག་གི། མི་ཡི་སྐྱེ་བའང་རྙེད་པར་དཀའ། །ཞེས་པ་ལྟར། ཕ་ཚ་བུ་བརྒྱུད་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འདོད་པའི་བྱུར་ཉེས་དང་གོད་ཁ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འབྱུང་ཞིང་། མཁར་ཤུལ་དུ་འཇག་སྐྱའི་ཤུགས་གླུ་ལེན་པར་མ་ཟད། ཚེ་རབས་ཕྱི་མའང་དམྱལ་བར་ལྟུང་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཟམ་མི་ཆད་པར་ཡོང་བར། ཀུན་གྱིས་ཡིད་ཆེས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་ཡང་། ནང་བསྟན་གྱི་བག་ཆགས་ཟབ་མོའི་ཤན་ཞུགས་ཐེབས་པར་སྣང་སྟེ། སྔགས་རིམ་ལས། མནའ་ཆུ་བླུད་པའི་དམ་བཞག་ནི། རྩ་བ་དང་ཡན་ལག་གི་དམ་ཚིག་སྤྱིའི་རྣམ་བཞག་ཡིན་ལ། ཞེས་དང་། ངས་འདི་གྱིས་ཤིག་ཅེས་གང་བསྒོ་བ་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱ་དགོས་སོ། །ཁྱེད་ཀྱིས་ང་ལ་བརྙས་པར་ཡང་མི་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཡ་ང་བ་མ་སྤངས་པར། ཤི་བའི་དུས་ནས་དམྱལ་བར་ལྷུང་བར་འགྱུར་ཏ་རེ། ཞེས་དང་། དུས་འཁོར་བདག་འཇུག་ལས། ཨོཾ། དེ་རིང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་རང་། །ཁྱོད་ཀྱི་སྙིང་ལ་ཡང་དག་ཞུགས། །གལ་ཏེ་ཚུལ་འདི་སྨྲས་ན་ནི། །དེ་མ་ཐག་ཏུ་དྲལ་ཏེ་གཤེགས། །ཞེས་པ་ལྟར། དམ་ཚིག་ལས་འདས་ན། ཉེས་དམིགས་མང་དུ་འབྱུང་བར་གསུངས་པ་དང་སྒོ་བསྟུན་པ་གསལ་ལོ། །

དེ་ལས་གཞན། ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་སྐབས་སུ། སད་མི་མི་བདུན་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་སྲ་བརྟན་ཡོང་ཆེད་མནའ་གཙིགས་བཞག་པ་སྟེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་སྐུ་བསླུས་སམ་མནའ་ཚིག་དང་འགལ་ན། སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་སྐྱེས་ཤིག འདི་བཞིན་དུ་མཛད་ཅིང་བགྱིས་ན་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པར་ཤོག་ཅིག ཅེས་སོགས་མཐིང་ཤོག་ལ་གསེར་བྲིས་གནང་སྟེ། གཙིགས་གནང་མཁན་གྱི་མཚན་ཐོ་དང་བཅས་པ་གསལ་བོར་བཀོད་ཡོད་ཅེས་པ་ནས། གསེར་གྱི་སྒྲོམ་བུར་བསྩལ་ཏེ། བསམ་ཡས་གཙུག་ལག་ཁང་གི་དཀོར་མཛོད་སོགས་སུ་བཞག་པ་ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་དུ་གསུངས་པ་དང་།

མནའ་དཔང་ཡང་། ཆོས་འབྱུང་དེ་ལས། འདི་ལྟར་ཡི་དམ་བཅས་པ། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཐམས་ཅད་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་དང་། གནམ་སའི་རིམ་པ་ལྷའོ་ཅོག་དང་། བོད་ཀྱི་སྐུ་ལྷ་དང་། ལྷ་དགུ་ཐམས་ཅད་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། མི་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་དཔང་དུ་གསོལ་ཏེ། ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་། གླིང་སྒྲུང་ལས་མནའ་དཔང་ལ། ཁྲོ་ཐུང་དང་གུར་དཀར་གྱིས་མནའ་བཅད་དུས། གུར་དཀར་གྱིས་ཐེའུ་རང་དཀར་ནག་ཁྲ་གསུམ་དང་། ཁྲོ་ཐུང་གིས་སྟག་ལྷ་མེ་འབར་མནའ་དཔང་དུ་བཞག་པ་དང་། ཡང་། གསེར་ཆོས་དང་ལྷ་སོགས་དཔང་དུ་བཞག་པ་ནི། གླིང་དཀར་བོའི་ཕ་ཆོས་གསེར་འབུམ་དཔང་། །གླིང་དཀར་བོའི་ཕོ་ལྷ་གཉན་པོ་དཔང་། །ཟས་ཁམ་གཅིག་མི་བཟའ་དཀོན་མཆོག་དཔང་། །སྐོམ་ཆུ་ཐིགས་མི་འཐུང་དཀོན་མཆོག་དཔང་། །དེ་རིང་འཆི་ས་མི་འཚོལ་རི། །དབུས་ཀྱི་ཤཱཀྱ་མུ་ནེ་དཔང་། །བདེན་ངེས་སྒྲོལ་མ་དཀར་མོ་དཔང་། །ཞེས་སོ། །

 ༣ མནའ་སྐྱེལ་སྟངས། བོད་ཚིག་ཐོག་དང་། རྒྱ་ཡིག་ཐོག་ཅེས་པ་ལྟར། ལྷག་པར་ཕོ་རབ་ཞིག་ཡིན་ན། སྲོག་ལས་མནའ་ཚིག་གལ་ཆེན་དུ་འཛིན་པའི་བློ་སྤོབས་ཡོད་པ་ནི། བོད་ཀྱི་རང་གཤིས་ཡིན་པ་དང་། ཁ་དཔེར་ཡང་། ཕོ་རབ་ཚིག་ཐོག་དང་། འཕར་བ་རྗེས་ཐོག ཞེས་ཟེར་རོ། །བོད་ཀྱི་མནའ་སྐྱེལ་སྟངས་ལ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་སྣང་ཡང་། འདིར་འགའ་ཟུང་ཙམ་བརྗོད་ན། མནའ་ཆས་གྱོན་པ་སྟེ། ད་དུང་སྡིག་སྤྱོད་ཀྱི་མནའ་ཡིན་ན་གོས་དམར་པོ་གོན་ནས་གྲོད་པ་ཁྲག་གིས་བཀང་བ་བྲང་ལ་འཇོག་པ་དང་། སྐྲ་བསྙིལ་བ་སོགས་སྐྱི་ཡ་བའི་འཇིགས་ཉམས་སྣ་ཚོགས་སྟོན། དེ་ཡང་། མི་སྡེ་དང་མི་སྡེ་བར་མནའ་འཇོག་གལ་ཆེན་རིགས་བྱེད་དགོས་ཚེ། ཀོ་དམར་ཁྲག་བརྫིས་ཞེས་པའི་མནའ་འཇོག་སྲོལ་ཞིག་འདུག་སྟེ། དེ་ནི་མི་སྡེ་ཕན་ཚུན་གྱི་རྒན་པོ་ཐམས་ཅད་འདུས་ནས། གཡག་ཀོ་རློན་པ་ཁྲག་དམར་འཁྱིལ་བར། རྐང་བ་རྗེན་པར་མཉམ་དུ་བརྫི་ཞིང་། ལག་གཡས་ཀྱི་མཛུབ་མོ་ལྕགས་ཀྱུ་ལྟར་གུག་པ་ཕན་ཚུན་བསྣོལ་ནས། མཆོག་གསུམ་མམ། ལྷ་ཀླུ་ཐུ་བོ་ཆེ་རྣམས་དཔང་དུ་བཞག་ནས། མནའ་ཚིག་ལ། ཇི་སྲིད་གནམ་མ་འཇིག་མ་སྟོངས་གྱི་བར་དུ་ཐམས་ཅད་མི་འགལ། ཞེས་བརྗོད་ལ། ཕན་ཚུན་མནའ་བཅད་སྒྲིག་ཕྱིན་ཆད། མངའ་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་མི་སུ་ཡིན་ཡང་། མནའ་ཚིག་དང་འགལ་བར་མི་བྱ་ཞིང་། སྤྱི་སྒེར་གང་ཡིན་ན་ཡང་། མནའ་གྲོགས་ཕན་ཚུན་བར་སྐྱིད་སྡུག་ལེགས་ཉེས་ཇི་འདྲ་བྱུང་རུང་། སྐྱིད་ཀྱི་རྟ་བོ་མཉམ་ཞོན་དང་། །སྡུག་གི་ཁུར་བོ་མཉམ་འཁུར། །ཞེས་པའི་དཔེ་ལྟར། སྙིང་ཐག་པ་ནས་གྲོགས་བྱེད་སྲོལ་ཡོད། གལ་ཏེ་སུ་མནའ་ཚིག་དང་འགལ་བ་ཡིན་ན། ཤོག་ཁ་དང་མི་སྒེར་གང་ཡིན་ཡང་། ཁྲེལ་མེད་སྤྱང་རྒན་གྱི་དོ་ཟླར་འཇོག་པ་སྟེ། ཁ་དཔེར་ཡང་། སྤྱང་རྒན་རྔ་གཡུག་སྒོ་ཁྱི་མི་ཉན། ཁྲེལ་མེད་ཁྲམ་པ་མནའ་རོགས་མི་ཉན། ཟེར་བ་དང་། ཡང་ན། ཡི་དམ་ཆོས་སྲུང་གིས་གསོན་སྙིང་དམར་འདོན་བྱེད་པའམ། ཚེ་འདིར་བྱུར་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བར་མ་ཟད། ཕྱི་མ་ཡང་ངན་སོང་དུ་ལྟུང་བར་ཡིད་ཆེས་གཏིང་ནས་བྱེད་དོ། །ཡང་། དེ་ལྟར་གླིང་སྒྲུང་ཁ་ཆེ་གཡུལ་རྫོང་ལས་ཀྱང་། ཨ་ཁུ་ཁྲོ་ཐུང་རྒྱལ་བོ་དང་ཁ་ཆེ་དཔོན་བློན་རྣམས་ཀྱིས་མནའ་བཞག་ཚུལ་འདི་ལྟར་གསུངས་ཏེ། རྡོ་རྒོད་ཁོ་གློག་འགྱུ་བཞིན་ཆས་ནས་འབྲོང་གྲུས་བཞི་ཞིག་གི་རྭ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཀླད་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་ནས་བརྡབས་ཤིང་བསད་ནས་ཁྱེར་བྱུང་བའི་རོ་དེ། ལག་བདེ་འགའ་ཞིག་གིས་བཤས་ནས་ཁྲོ་ཐུང་དང་ཁ་ཆེ་དཔོན་བློན་རྣམས་ཀྱིས་ཤ་དམར་ཁམ་གསུམ་མཉམ་ཟ་བྱས། ཁྲག་དམར་ཧུབ་གསུམ་མཉམ་འཐུང་བྱས། རྒྱུ་མས་ལག་མགོ་མཉམ་སྦྲེལ་བྱས། ཀོ་དམར་སྟེང་དུ་མཉམ་རྫི་བཅས་བྱས་ནས། མནའ་ཐེངས་དགུ་ལ་བཞག ད་གང་མི་འགལ་འབའ་ཡིག་བྲིས། འབའ་རྟེན་སེར་བོ་གསེར་ལ་བྱས་པའི་མནའ་སྦྲེལ་བྱས། ཞེས་དང་། ཡང་། དེ་མཚུངས་སུ་ཧོར་གུར་དཀར་རྒྱལ་བོ་དང་ཁྲོ་ཐུང་དཔོན་པོ་གཉིས་ཀོ་དམར་སྟེང་དུ་རྐང་བ་མཉམ་རྫི་བྱས་ཏེ་མནའ་ཐེངས་དགུ་ལ་བཞག་པ་སོགས་ཡོད་དོ། །

ཡང་། གཟབ་གཟབ་མ་བྱས་ན། གཡོ་འཕྲུལ་ཅན་འགའ་རེས་མནའ་ཚིག་ལ། དེ་རིང་ཉི་མ་ཕན་ཆད། ཤི་རག་ཉི་མ་ཚུན་ཆད། བསྲེ་རྒན་གད་པ་གཡག་གིས་ལོག་རག ཕ་བོང་དཀར་བོ་ལུག་གི་ལོག་རག་བར་དུ། ཕན་ཆེ་ཐོགས་ཆུང་ཐོགས། ཆེ་བ་རྟ་དང་གླང་བོ། ཆུང་བ་ཁབ་དང་སྐུད་པ། ལག་པའི་ཕྱི་ནང་ཤ་ཡིན། སྐྱིད་སྡུག་སྐྱ་མོ་གཅིག་ཡིན། ཞེས་མནའ་ཚིག་འཇོག་པ་ནི། རྒོངས་ཀའི་བར་དུ་གནའ་བཅད་སྒྲིག་པ་ཡིན་པར་བཤད་དེ། ཉི་མ་རྒོངས་ཀའི་དུས་སུ་མིག་གི་མཐོང་ལམ་དུ་བསེ་རྒན་དང་གད་པ་ནག་རོག་གེར་གཡག་ལྟ་བུ་ཆགས་པ་དང་། ཕ་བོང་དཀར་བོ་ལུག་ཡིན་པར་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པས་སོ། །

གཞན་ཡང་། སྐྱིད་སྡུག་མཉམ་མྱོང་དང་ཁ་དན་ཚིག་ལ་གནས་ཕྱིར། མནའ་རྟེན་ཡང་སྣ་ཚོགས་འཇོག་ཚུལ་ཡོད་དེ། རྒྱལ་བོ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྐབས། བནྟེ་ཞིག་གིས་ཆོ་ག་བཏང་སྟེ། གནམ་ས་རི་ལུང་ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་སོགས་དང་། ཡང་ན། དེ་ལ་གནས་པའི་ལྷ་མནའ་རྟེན་དུ་འཇོག་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན། འཁྲུངས་གླིང་དུ། ཁྲོ་ཐུང་གིས་ཇོ་རུ་ལ་ངན་གཡོ་ལྐོག་ཇུས་བྱས་ཀྱང་། མཐར་ཇོ་རུས་ཕམ་པར་བརྒྱབ་སྟེ། གླིང་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ནང་དམེ་མི་བྱེད་པའི་མནའ་ཐེངས་གསུམ་བོར་བའི་མནའ་རྟེན་དུ། དང་བོ་རྟ་མགྲིན། གཉིས་པར་སྟག་ལྷ་མེ་འབར། གསུམ་པར་གླིང་དཀར་བོའི་ཕ་འབུམ་བཅུ་གཉིས་བཞག་པ་དང་། བདུད་འདུལ་ལས་ཀྱང་། གེ་སར་རྒྱལ་བོས་བདུད་མོ་ཨ་སྟག་ལྷ་མོ་དེའི་བྲང་གཞུང་ཨ་འདྲ་བ་ལ། པུས་མོ་འུ་འདྲ་བ་བཙུགས་ཏེ། རྒྱ་གྲི་ཤེལ་གྱི་ཡུ་དཀར་བཏོན་ནས། ཨ་སྟག་ལྷ་མོ་ལ་དེ་རིང་ཉི་མ་ཕན་ཆད། རྒྱོབ་ཟེར་ན་ཨ་ཕའི་མགོ་དང་། རྒྱུགས་ཟེར་ན་དམྱལ་བའི་འཕྲང་ལ་ཨེ་རྒྱུགས། སྟེར་ཟེར་ན་སྙིང་ཁྲག་ཡིན་ཡང་ཨེ་སྟེར། དེ་ལྟར་ཁས་ལེན་ན་མནའ་བཞག་ཆོག་པར་གདམས་ཏེ། ཨ་སྟག་གིས་མནའ་རྟེན་དུ་བདུད་ལྷ་དང་། རྒྱལ་བོས་གླིང་ལྷ་དཔང་དུ་བཞག་པ་དང་། གཞན་མགོན་ཁང་དང་བཙན་ཁང་གི་ལྕགས་ལུང་། མ་ཎིའི་གཟུངས་ཐག་ལ་འཇུས་པའམ། ཡང་ན། བར་གྱི་མི་དང་མཚམས་ཀྱི་རྡོ་ལ་གཏད་དེ། མནའ་ཚིག་ཡུལ་ལུང་སོ་སོ་མི་འདྲ་བ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་དེ། བོད་ཀྱི་གནའ་རབས་ཁྲིམས་སྲོལ་ཡིག་ཆ་བདམས་བསྒྲིགས་ལས། གནའ་མིས་འོས་ཆོས་ཚང་བ་ཞིག་རྙེད་ན་དེ་དང་། རྙེད་མིན་གྱི་སྐབས་ཤར་ཚེ། བདེན་རྫུན་སྟོན་པའི་རྡོ་སྣུམ་ལྕགས་འདམ་བསྐོལ་ཆུ་ལག་སོགས་བྱེད། ཅེས་དང་། ལུས་གཅེར་བུར་བྱས་ཏེ་ཀོ་དམར་གདན་དུ་གཏོང་བ་དང་། གྲོད་པ་ཁྲག་གིས་བཀང་བ་བྲང་ལ་འཇོག་པ། ཞེས་དང་། མནའ་བྱེད་ན་གསེར་སྐྱེམས་མནའ་ཆུ་སོགས་ཆས་འགྲིག་པ་དང་། ལྷ་གདན། མགར་བའི་ཆས། རྡོ་གས་གྲུམས་མེད་པ། ཟངས་དང་ལྕགས་སླང་གང་རུང་གི་མགོ་ནུབ། ཅེས་གསུངས་པ་བཞིན་དགོས་ཆས་དང་། ཡང་མནའ་ས་ཡང་། དེ་ཉིད་ལས། མནའ་ས་མགོན་ཁང་དང་། གཞི་བདག་གནས་ས། རྒྱལ་བོའི་དཀོར་མཛོད་སོགས་སུ་འཁྲིད་དེ་སྐྲ་བསྙིལ། སྟེང་གོས་དང་། གྲི་སྲུང་བ་འཇོག ཅེས་གསུངས་པ་ལས་ཀྱང་། བོད་ཀྱི་ཡུལ་ལུང་སོ་སོ་ན་མནའ་སྐྱེལ་སྟངས་འདྲ་མིན་ཡོད་པ་རྟོགས་ནུས་སོ། །

 ༤ མནའ་བཤགས། བོད་ཀྱི་ཁ་དཔེར། མནའ་བཟའ་དུག་འཐུང་། ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟར། མནའ་འགལ་བྱེད་པ་དེ་ནི་དུག་འཐུང་བ་དང་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པར་བཞག་ཡོད་པར་གཞིགས་ན། བོད་མི་རིགས་ནི། ཁ་དན་ཚིག་ལ་གནས་ཤིང་ངང་ཚུལ་བརྟན་པོ་ཞིག་ཡིན་པར་སྡོམ་ཚིག་བཀོད་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ཕ་གཅིག་རུང་ཕོ་བ་མི་གཅིག སྔས་གཅིག་རུང་རྨི་ལམ་མི་གཅིག ཅེས་པ་ལྟར། ཡུན་རིང་གི་འཚོ་བའི་ཁྲོད། བྱ་ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རྐྱེན་དབང་གིས། མནའ་འགལ་བྱུང་བའང་རེ་གཉིས་སྲིད་པར་བརྟེན། ཉེས་པ་དེ་ནི་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པར། རང་གི་བྱས་ཉེས་སུ་གྱུར་བའི་ངན་འགྲོའི་རྒྱུ་སྟེ། ཚོམས་ལས། ལྕགས་ལས་གཡའ་ནི་ལངས་གྱུར་ན། །ལངས་པ་དེས་ནི་དེ་ཉིད་ཟ། །དེ་བཞིན་མ་བརྟགས་བྱས་པ་ཡི། །རང་གི་ལས་ཀྱིས་ངན་འགྲོ་འགྲོ། །ཞེས་པ་དང་གཉིས་སུ་མ་འདས་པས། ངེས་པར་དུ་མནའ་བཤགས་བྱེད་སྲོལ་འདི་ཤིན་ཏུ་ནས་ཀྱང་གལ་ཆེ། ཅིའི་ཕྱིར་ན། མཁས་པའི་སྡིག་པ་ལྕི་ཞིང་ཡང་། །བླུན་པོའི་སྡིག་པ་ཡང་ཞིང་ལྕི། །ཞེས་མཁས་བླུན་གཉིས་ཀྱིས་སྡིག་པ་བཤགས་ལུགས་ཤེས་མི་ཤེས་ཀྱི་ཆ་ནས་བཤད་པ་ཡིན། དཔེར་ན། ལམ་རིམ་ལས། ལྕགས་ཀྱི་གོང་བུ་ཆུང་ཡང་ཆུའི་གཏིང་དུ་འབྱིང་ལ། དེ་ཉིད་སྣོད་དུ་བྱས་པ་ནི་ཆེ་ཡང་སྟེང་དུ་འཕྱོ་བ་བཞིན་དུ། མི་མཁས་པ་དང་མཁས་པས་བྱས་པའི་སྡིག་པ་ཡང་ལྕི་བ་དང་ཡང་བར་གསུངས་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་ནི། འདས་ཆེན་ལས། གཏི་མུག་ཅན་སྦྲང་བུ་ངར་སྣབས་ལ་འབྱར་བ་འབྱུང་མི་ནུས་པ་དང་འདྲ་བར། ཉེས་པ་ཆུང་ངུ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་མི་ནུས་ཤིང་འགྱོད་སེམས་མེད་པས་དགེ་བ་སྤྱོད་མི་ནུས་ལ། སྐྱོན་བཅབས་པས་སྔར་གྱི་དགེ་བ་དག་ཡོད་ཀྱང་སྡིག་པས་སྨེ་བར་བྱས་པས་ན། ད་ལྟ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བའི་རྒྱུ་ཡང་བསྒྱུར་ཏེ། དམྱལ་བ་ཤིན་ཏུ་ལྕི་བར་འགྱུར་རོ། །ཆུ་ཉུང་ངུར་ལན་ཚྭ་ཕུལ་གང་བཏབ་ན་བཏུང་བར་དཀའ་བ་བཞིན་ནམ། གཞན་གྱི་དོང་ཙེ་གཅིག་ཆགས་པས། འཇལ་མི་ཕོད་པས་བཅིངས་དྲགས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་དང་འདྲའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་ལགས་ལ། མནའ་འགལ་གྱི་ཉེས་པ་ལྕི་ཚུལ་གླིང་སྒྲུང་ལས་དཔེ་མཚོན་འགའ་ཞིག་དྲངས་ན། དམྱལ་གླིང་མུན་པ་རང་སངས་ལས། ཨ་སྟག་གཙོ་བྱས་པའི་ཤི་བོ་དུང་ཕྱུར་མང་བོས་མནའ་ཟོས་པའི་ཉེས་དམིགས་ཀྱིས། ལྕགས་སྲེག་མཆོད་རྟེན་ལྷ་ཁང་ཆོས་ཁང་ཚུལ། །ཆེ་ཆུང་རི་རབ་ལྷུན་པོ་བཞིན་དུ་ཆེ། །དེ་ཡི་འོག་ཏུ་ཤི་བོ་མང་བོ་མནན། །རི་བོའི་ཞབས་ལ་མནན་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་། །ལས་ངན་ཇི་འདྲ་བྱས་པའི་རྣམ་སྨིན་རེད། །ཅེས་པའི་ལན་དུ་གེ་སར་གྱིས། ལྕགས་སྲེག་མཆོད་རྟེན་རི་རབ་ཚུལ་དུ་གནས། །དེ་ཡི་འོག་ཏུ་མི་མང་མནན་པ་དེ། །འཇིག་རྟེན་མི་ཡུལ་གསོན་པོར་འདུག་པའི་དུས། །སྐུ་གཟུགས་མཆོད་རྟེན་ལྷ་ཁང་དཔང་དུ་བཙུགས། །རྒྱལ་བའི་གསུང་རབ་གསེར་ཡུམ་ཚད་དུ་བཞག །སྙིང་གྲོགས་ཤག་པོར་མནའ་ཟོས་མགོ་སྐོར་བཏང་། །ཁས་བླངས་དམ་བཅའ་ཉམས་པའི་སྡིག་སྒྲིབ་མང་། །རྐུན་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱུག་བདག་མགོ་བསྐོར་ནས། །མ་བརྐུས་ཟེར་ནས་ཡུམ་ཆེན་དཔང་དུ་བཞག །དོན་མེད་ཁ་མཚར་ཞོར་ནས་མནའ་ཆེན་ཟོས། །ཕྱུག་པོའི་ལག་ནས་ཧེབ་རྒན་དོམ་པ་ཚོས། །ཁྱོད་ཀྱི་བུ་ལོན་དེ་རིང་མེད་ན་ཡང་། །ཉི་མ་འདི་ལ་ཤོག་དང་སྤྲོད་ངེས་ཟེར། །མནའ་ཆེན་བསྐྱལ་ནས་ཆད་ཐོག་མ་སྤྲད་པའི། །ལས་ངན་དེ་འདྲ་བྱས་པའི་རྣམ་སྨིན་ཡིན། །ཞེས་དང་། ཡང་། རྒྱ་ཚ་ཞལ་ལུ་དཀར་བོས་མནའ་འགལ་བྱུང་ཚུལ་ནི། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས། ཧོར་ཤ་ཁ་ལ་རེག་དང་གཅིག །གུར་དཀར་ཤི་བ་རིག་དང་གཉིས། །མགོ་འཕྲུ་སྦྱིན་སྲེག་བྱེད་དང་གསུམ། །དེ་གསུམ་སྐྱ་ཁྲས་མ་མཐོང་ན། །ཞལ་ལུ་དག་ཞིང་འགྲོ་ལེ་མིན། །ཞེས་དབུ་མནའ་བཞེས་པའི་སྡིག་སྒྲིབ་ཀྱིས། ཁྲ་ལུས་བླངས་ཏེ་ཞེ་སྡང་ཆེན་པོས་ཉིན་རེར་ཧོར་དམག་ཡིན་པར་མོས་པ་བཟུང་ནས་བྱ་བྱེའུ་འབུམ་ཕྲག་བསད་དེ། དག་ཞིང་དུ་བགྲོད་མ་ནུས་པ་དང་། ཡང་། ཁ་ཆེ་གཡུ་རྫོང་ལས། ཚེ་སྔོན་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ། །གདོལ་བ་ཨ་རག་ནག་པོར་སྐྱེས། །བླ་མའི་བཀའ་འགལ་དམ་ཚིག་ཉམས། །ཚེ་འཕོས་དམྱལ་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་འགྲིམས། །སོགས་མནའ་འགལ་བྱུང་བས་ལེ་ལན་འཁོར་བ་མང་དུ་ཡོད་དོ། །

ཡིན་ན་ཡང་། ཉེས་སྐྱོན་གང་ཡང་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཉེ་བ་ན་མི་ཟད་པ་མི་སྲིད་དེ། བརྒྱད་སྟོང་འགྲེལ་ཆེན་ལས། འདི་ལྟར། གང་དག་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཉེ་བ་ན་འགྲིབ་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ། དེ་དག་གི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་གཉེན་པོས་གཏན་ཟད་པ་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། གསེར་གྱི་གཡའ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལྟར། བཤགས་པས་འདག་པ་སྡིག་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པས། མནའ་བཤགས་བྱེད་པ་འདི་མན་ངག་ཡིན། དེ་བས། མནའ་བཤགས་བྱེད་ཚུལ་ཡང་། ཤནྟི་བས་མཛད་པ་དྲག་པོའི་ལས་ལྔ་ལས། མནའ་ཉེས་ཞི་བར་སོལ་རྡོག་གཅིག་ལ་སྔགས་འདི་བརྒྱ་རྩ་རེ་བཟླས་ནས་མནའ་སྐྱེལ་ཁར་མིད། ཀཾ་ཀཾ། ཕྱ་ཕྱ། ཡོར་ཡོར། ཏིམ་ཏིམ། མ་མ་རི་སྭཱ་ཧཱ། དེ་བ་གྷ་ས། ཋ་ཌ་ན་ད་བྷང་། མ་ཋ་ཊ་ན་ཏ་རྦད། མནའ་ཟོས་རུང་མ་ཟོས་རུང་སླར་རང་ལ་དཔལ་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་མནའ་བཤགས་ལ། བཤགས་རྟེན་འབུལ་བ་དང་། ཕྱག་བསྐོར་བྱེད་པའང་ཡོད་ལ། འཇུ་མི་ཕམ་གྱི་མཛད་པའི་མནའ་ཉེས་བཟློག་པ་ལས། རྩྭ་འང་སོག་མ་ཚིགས་པ་ལྔ་ཡོད་པ་ལ། མཆིལ་མ་བཏབ། རང་གི་སྨིན་མཚམས་སུ་ལྔ་དྲུད། ཁ་དང་ལྕེ་ལ་ལྔ་དྲུད། ངག་ནས་མནའ་མི་ཟ་རྩྭ་ཟའོ། །ཞེས་ཤབ་ཤུབ་ལན་ལྔ་བརྗོད། རྩྭ་གཅིག་ཟ། ལྕེ་ཕྱིས་ནས་ཕྱིན་པས། མནའ་ཉེས་མི་འོང་། ཞེས་དང་། མནའ་ཡི་སྒྲིབ་ཤིང་འདི་རྒྱ་ཤོག་ལ་མཚལ་ལམ་ཁྲག་གིས་བྲིས། ཕཾཿ ལཾཿ པཾཿ ལཾཿ མིཾཿ ཁྲཽཿ ཡི་གེ་དྲུག་པོ་འདིའི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་ཁྲག་མཚོ། དེའི་ཕྱི་ལ་ཨ་ཉེར་གཅིག་བྲིས་ཏེ་ལུས་ལ་འཆང་བ་ཙམ་གྱིས། སྣང་སྲིད་ལྷ་སྲིན་སྡེ་བརྒྱད་ཀྱི་ཁྲག་གི་མཚོར་མཐོང་ནས་འབྲོས་པར་འགྱུར་ཏེ་མནའ་ཡི་ཆད་པ་མི་འོང་ངོ་། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །ཡང་། ར་ག་ཨ་སེ་ལ་གཤིན་རྗེ་ཆོས་རྒྱལ་གྱིས་གསུངས་པའི་མནའ་སྡིག་བཤགས་པའི་སྔགས་ལ། ཨོཾ་བཛྲ་ཛ་ཧཱུཾ་ཕཊ། མནའ་ཟོས་པའི་སྡིག་པ་དག་པར་གྱུར་ཅིག ཅེས་དང་། གཞན་ཡང་། རོང་ཐ་བློ་བཟང་ཆོས་འབྱོར་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་མནའ་བཤགས་བསྡུས་པ་ཡང་ཡོད་ལ། ཡང་། མནའ་དང་སྡིག་པ་བྱང་འདོད་ན། །བྲིས་ཀློག་དོན་གསུམ་འདི་ལ་གྱིས། །ཞེས་པ་ལྟར། སྡིག་བཤགས་གསེར་གྱི་སྤུ་གྲི་དང་། ལྟུང་བཤགས་སོགས་འབྲི་ཀློག་བཏོན་གསུམ་གནང་ནའང་མནའ་བཤགས་སུ་འགྱུར་རོ། །

བོད་ཀྱི་མིང་འདོགས་ཚུལ།

སྤྱིར་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཙམ་བརྗོད་པའི་སྒྲ། མིང་ཚིག་ཡི་གེ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བའི་མིང་གི་མཚན་ཉིད། མིང་ལ་དངོས་མིང་དང་བཏགས་མིང་གཉིས་སུ་གསུངས་པ་ལྟར། ཕྱི་བརྟན་པ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་། ནང་གཡོ་བ་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ལ་མིང་བརྡ་སྦྱོར་བ་འདི། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་དང་། ལས་རིགས། བྱ་བཞག་ཕྲ་རགས་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པ་ལ། མེད་མི་རུང་གི་ལག་ཆ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ལང་གཤེགས་ལས། མིང་དུ་གདགས་པ་མ་མཛད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་རྨོངས་པའི་ཕྱིར། །དེ་བས་རྨོངས་པ་སེལ་བ་ལ། །མགོན་པས་མིང་དུ་གདགས་པར་མཛད། །ཅེས་སོ། །འདིར་སྐབས་སུ་བབ་པ་རང་ཅག་བོད་གངས་ཅན་གྱི་སྐྱེ་འགྲོ་མིའི་མིང་འདོགས་ཚུལ་ལ། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་འགྲིབ་དང་། གོམས་སྲོལ། ཆོས་མིང་དང་རྩིས་མིང་འདོགས་སྟངས། རུས་དང་ཚིག་སྡུད་སོགས་མང་དུ་འདོགས་སྲོལ་ཡོད་པ་ཅུང་ཟད་བརྗོད་པ་ལ།

༡ རུས་དང་སྦྱར་ཏེ་མིང་འདོགས་ཚུལ། མི་རིགས་གང་ཡིན་ཡང་རུས་རྒྱུད་འདི་གདེང་འཇོག་མི་བྱེད་པ་ཕལ་ཆེར་མེད་པའི་ཚོད་ཡིན། དེ་ཡང་རུས་ཟེར་བ་ཡང་། སྡེ་དགེ་ཞུ་ཆེན་ཚུལ་ཁྲིམས་རིན་ཆེན་གྱིས། རུས་དང་རིགས་མ་ཉམས་པའི་ཕ་དེའི་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བའོ། །གསུངས་པ་བཞིན། རང་ཅག་གི་རིགས་རུས་ཀྱི་ཁུངས་བརྗོད་ན། དཔྱིད་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གླུ་དབྱངས་ལས། བོད་མིའི་རྒྱལ་ཁམས་སུ་གྱུར་ཏེ། ཡེ་སང་དཀར་བོ་གནམ་གྱི་འཇུ་ཐག་ཅན་དང་གཅིག ཡེ་སྨོན་ནག་པོ་ཁྲོ་ཆུའི་ཕ་ཝང་འདྲ་བ་དང་གཉིས། སྤྱང་ཁྲིག་ཡེ་ཤེས་ལྷའི་སྒྲོན་མེ་དང་གསུམ། མོན་རྫུ་ནག་པོ་ཁྱིའི་རྔ་ལྗང་ཅན་དང་བཞིར་དབྱེ་བ་བྱུང་ངོ་། །ཞེས་ཐོག་མའི་རུས་ཆེན་བཞིར་བཤད་ལ། གཞན་ཡང་། སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས། རང་གི་རུས་རྒྱུད་རྣམས་ལ་ཚན་བཞིར་བཅད་པ་སྟེ། བསེ་དང་དམུ། ལྡོང་དང་སྟོང་སྟེ། བཞིར་ཕྱེ་བར་གསུངས་ལ། ཡང་། བོད་ཀྱི་ཐོག་མའི་རུས་ནི་མིའུ་གདུང་དྲུག་སོགས་གསུངས་པ་མང་ཡང་། གང་ལྟར་ཐོག་མའི་རུས་ཁུངས་འདི་ལས། མར་མེ་གཅིག་ལས་གཉིས་མཆེད་ཀྱི་ཚུལ་དུ། གཉགས། ཟུར། བརྒྱང་། སྐ་བ། འཁོན། འགོས་། དབའ། དགྱེར། རྔོག ཅོག་རོ། མཆིམས། གཉོས། ཉང་། འདན། གནུབས། རྨེའུ། མི་ལ། རོམ། མཚུར། རླངས། གླན། རྨ། ཆག བསེ། འབལ། ཐོན། འབྲོ། མགར། ཞང་། དཔྱལ། རྒ། ཁྱུང་བོ། སྣ་ནམ། ཤུད་པུ། མགོན་ཤུལ། ཕན་ཤུལ། བདུད་ཤུལ། སོགས་ཤུལ་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་དང་། གཡི་ཚ། ཟངས་ཚ། རེབ་ཚ་སོགས་ཚོ་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་དེ། མང་དུ་དབྱེ་ན། རུས་མིང་མི་འདྲ་བ་ཉིས་བརྒྱ་ལ་ཉེ་བ་ཡོད། རུས་འདི་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མཚན་བཤད་དུ་མེད་པའི་ཐོག་མར་འདོད་པ་ལྟར་སྦྱར་བས་འདོད་རྒྱལ་གྱི་མིང་དང་། དེ་ལྟར་བཏགས་པ་རྒྱུ་མཚན་བཤད་རྒྱུ་ཡོད་པས། རྗེས་གྲུབ་གྱི་མིང་གང་རུང་གིས་སྒོ་ནས་བཏགས་པ་ཡིན། འདིར་རུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མིང་བཏགས་པའི་མཚན་གཞི་ཙམ་བརྗོད་ན། གནའ་སྒྲུང་ལས། འགག་དོག་མོ་གསུམ་ནི་སྦྲ་ལ་ཐོབ། །སྦྲ་དཔའ་རྩལ་ཆེ་བ་དེ་ནས་བྱུང་། །ཞེས་པ་ལྟར། རྒྱལ་རོང་གི་རྒྱལ་མདོ་གཞེར་ནག་པོའི་བློན། ཀླུ་གཞེར་དེ་དཔའ་རྩལ་ཆེ་ཞིང་ཕྱག་རྗེས་མང་བོ་བཞག་ལ། རུས་སྦྲ་ཡིན་པས། ཁོ་ལོ་ན་རྒས་དུས་སུ། བློན་པོ་སྦྲ་རྒན་བཏགས་པ་དང་། དེའི་བུའི་མིང་ལ་སྦྲ་རྒན་ཡག་མཁར་བཏགས། ཡང་། བོད་ཀྱི་རུས་མང་བོ་ཞིག་ལ། རུས་བཤད་ཡོད་པར་མ་ཟད། རུས་བཤད་དེ་ཡང་གནའ་བོའི་ལྷ་སྒྲུང་དང་། གཡམ་རྒྱུགས་ལ་དགའ་བའི་དྲི་མས་ཡེ་མ་གོས་པར་སྲོང་བོར་བརྗོད་པའི་དགེ་མཚན་ཡོད་དེ། དཔེར་ན། བློན་པོ་རུ་ལས་སྐྱེས་པུ་དེ་གུང་རྒྱལ་གྱི་ཁུ་བོར་བཀུར་བས། རུས་ཁུ་བྱུང་ལ། ཁོའི་མཚན་ལ་ཡང་ཁུ་ཁུ་རུ་ལས་སྐྱེས་བཏགས་པ་དང་། ས་སྐྱ་འཁོན་ཞེས་པའི་རུས་རྒྱུད་ལ་ཆ་མཚོན་ནའང་། གཡའ་སྤང་སྐྱེས་ཀྱིས་སྲིན་པོ་སྐྱ་རེངས་ཁྲག་མེད་མ་བྱ་བའི་ཆུང་མ་གཡའ་འབྲུམ་སི་ལི་མ་ཟེར་བའི་མཛེས་མ་དེ་འཕྲོག་ནས། སྲིན་པོ་བསད་དེ་ཁོའི་ཆུང་མ་བྱས་པ་ལ། བུ་ཞིག་སྐྱེས་པས། བུ་དེ་གཡའ་སྤང་སྐྱེས་དང་། སྲིན་པོ་འཁོན་པའི་བར་དུ་བྱུང་བས། མིང་གཡའ་ཕྲུག་འཁོན་པ་སྐྱེས་བཏགས། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་དུས་སུ་ནང་བློན་འཁོན་དཔལ་བོ་ཆེ་ཞེས་བྱུང་ལ། དེ་ལ་སྲས་འཁོན་ཀླུའི་དབང་བོ་བསྲུངས་དང་། རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་བྱ་བ་གཉིས་ལས། གཅེན་པོ་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། སད་མི་མི་བདུན་གྱི་ཡ་གྱལ་འཁོན་ཀླུ་ཡི་དབང་བོ་ཡིན། དེ་ནས་འཁོན་ཤཱཀྱ་བློ་གྲོས་སོགས་འཁོན་གྱི་མིང་བཏགས་པ་མང་བ་དང་། ཡང་། རླངས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུད་ནི། རྒྱལ་བུ་མང་ལྡོམ་སྟག་བཙན། ལྷའི་བུ་མོ་སྨན་བཙུན་མ་དང་འགྲོགས་པ་ལས། བུ་ཞིག་བྱུང་ཡང་། མང་ལྡོམ་ཡིད་མ་ཆེས་པས། སྨན་བཙུན་མས་དོགས་པ་སེལ་ཆེད། བུ་རི་རྩེར་བོར་ཏེ་དམོད་བོར་བས། སླར་བལྟར་ཕྱིན་པས། གཅན་གཟན་སོགས་ཀྱིས་མ་འཚེ་བར་སྤྱི་གཙུག་ན་རླངས་པ་འཕྱུར་བས། ཕ་དགྱེས་ནས་རླངས་སོ་རླངས་སོ་ཞེས་ལན་གསུམ་བོས་པས། རླངས་ཀྱི་རྒྱུད་བྱུང་ལ། གླིང་གེ་སར་གྱི་བླ་མ་རླངས་ཨ་མྱེས་བྱང་ཆུབ་ཡང་། རུས་རྒྱུད་རླངས་ལས་བཏགས་པའོ། །མི་ལ་རས་པ་ཐོགས་དོན་ཡང་། མི་ཚང་ཞིག་ལ་གདོན་འཇིགས་རུང་ཞིག་ཞུགས། མི་ལའི་ཡབ་མེས་ཁྱུང་བོ་ཇོ་སྲས་ཞུས་ཏེ། ཇོ་སྲས་རྩར་མ་ཕེབས་གོང་ལ། གདོན་དེ་སྐྲག་ཤིང་ཧ་ལས་ནས། ཕ་མ་མི་ལ་མི་ལ་ཞེས་ཡང་ཡང་ཟེར་ཞིང་འཇིགས་སྐད་ཤོར་བས། མི་ཀུན་གྱིས་ཇོ་སྲས་ཀྱི་ཆེ་བ་བརྗོད་པའི་ཆེད་དུ་མི་ལ་ཞེས་བརྗོད་པས། གདུང་གི་མཚན་ལ་མི་ལ་ཞེས་བཏགས། དེ་ནས་མི་ལ་ཇོ་སྲས་ནས་ཁོང་གི་བུ་རྒྱུད་ལ། མི་ལ་མདོ་སྟོན་སེང་གེ མི་ལ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན། མི་ལ་རས་པ་ཞེས་རུས་རྒྱུད་ལ་གཙིགས་བཟུང་ནས་བཏགས་པའོ། །གཞན་ཡང་། སྔོན་བྱོན་མཁས་དབང་དང་། སྲིད་འཛིན་པ་དག་གི་མཚན་གྱི་ཐོག་མར་རུས་སྦྱར་ནས་འབོད་སྲོལ་ཆགས་པ་ནི། དཔེར་ན། གནུབས་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས། ཟུར་ཤཱཀྱ་འབྱུང་གནས། མྱང་ཏིང་འཛིན་བཟང་བོ། ཁྱུང་བོ་པུ་སད་ཟུ་ཙེ། གཉན་འཛི་ཟུང་ནག་པོ། འབལ་སྟག་ཙབ། ལང་མྱོས་གཟིགས། མགར་སྟོང་བཙན་ཡུལ་བཟུང་། ཐོན་མི་སམྦྷོ་ཊ། འབྲི་སེ་རུ་གུང་སྟོན། སྐ་བ་དཔལ་བརྩེགས། ཞང་སྣ་ནམ་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག མཚུར་སྟོན་དབང་གི་རྡོ་རྗེ། འགོས་ཁུག་པ་ལྷས་བཙས། རྔོག་ལེགས་པའི་ཤེས་རབ། རྨ་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་བའི་བློ་གྲོས། གཉོས་རྒྱལ་བ་ལྷ་ནང་། ཆག་ལོ་ཆོས་རྗེ་དཔལ། མཆིམས་བློ་བཟང་གྲགས་པ། བསེ་ངག་དབང་བཀྲ་ཤིས་སོགས་རུས་རྒྱུད་དང་འབྲེལ་ཏེ་མིང་འདོགས་སྲོལ་འདི། རང་ཅག་གངས་ཅན་པར་སྔ་རབས་ནས་ཡོད་ཀྱང་། བར་སྐབས་ཤིག་བག་ལ་ཞ་བའི་ཚུལ་གྱིས་བེད་སྤྱོད་མ་བཏང་ལ། རུས་དང་འབྲེལ་བའི་མིང་འདོགས་འདི་མི་རིགས་གཞན་དང་མ་འདྲེས་པར་རང་རྐྱ་ཕེར་བའི་ཚུལ་གྱིས་དར་སྤེལ་བཏང་ན། ཁ་བའི་ཚེ་སྲོག་གི་གྲུབ་ཆ་ཞིག་ལ་གཅེས་གཉེར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །

༢ ཞང་བོད་འདྲེས་མའི་སྐད་དུ་མིང་བཏགས་ཚུལ། ནམ་མཁའི་ནོར་བུའི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་འཕྲོས་པའི་གཏམ་ལས། སྔོན་བྱོན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་དུའང་། མུ་ཁྲི་བཙན་པོ། ཏིང་ཁྲི་བཙན་པོ། ཨ་ཤོ་ལེགས། ཨག་ཤོ་ལེགས་སོགས་དུས་ཕྱིས་ཀྱི་བོད་སྐད་དུ་དོན་ཅི་ཡང་མི་སྟོན་པའི་མིང་ཚིག་མང་དུ་སྣང་བ་དེ་དག་ཀྱང་། དོན་དུ་ཞང་བོད་འདྲེས་མའི་སྐད་དེ། མུ་ཁྲི་ཞེས་པ་ཐུགས་ཀྱི་དོན་དེ་ཐུགས་བཙན་པོ། ཞེས་པ་དང། ཏིང་ཞེས་པ་ཏིང་མུ་སྟེ། བར་སྣང་གི་དོན་ནམ། ཡང་ན། ཏིང་ཤོ་ཆུ་བོའི་དོན་དང་། ཁྲི་ནི་ཐུགས་ཀྱི་དོན་ཏེ། མདོར་ན་ཐུགས་རྒྱ་ཆེན་པོའི་དོན་དང་ཐུགས་ཟབ་པའི་དོན་སྟོན་པ་དང་། ཨ་ཤོ་ཞེས་པ་ཞལ་གྱི་དོན་ཏེ། ཞལ་ལེགས་ཞེས་པའི་དོན་སྟོན་པ་སོགས། འདི་རིགས་ཀྱི་མིང་ཚིག་མང་དུ་ཡོད་པ་དེ་ཀུན། ཁུངས་མེད་དང་། དོན་མེད་བླུན་པོས་བཏགས་པའི་མིང་ཙམ་མ་ཡིན་པ། ཁུངས་ཡོད་དང་དོན་ཡོད་ཞང་བོད་འདྲེས་མའི་སྐད་དུ་ཤེས་པར་བྱ། གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །

༣ ཆེ་བརྗོད་དང་འབྲེལ་བའི་འདོགས་ཚུལ། བོད་རྒྱལ་སོ་གཉིས་པ་གནམ་རི་སྲོང་བཙན་གྱི་མཚན་འདི། ཆེ་བརྗོད་དང་འབྲེལ་ནས་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་བོ་འདིའི་སྐུ་རིང་ལ། རྒྱ་ནག་གི་ཡུལ་ནས་རྩིས་དང་སྨན་དཔྱད་བླངས། མཐའ་བཞིའི་རྒྱལ་ཕྲན་དབང་དུ་བསྡུས་ནས། མངའ་ཁོངས་རྒྱ་བསྐྱེད་པ་སོགས་བོད་འདིར་མཛད་འཕྲིན་མང་དུ་བརྐྱངས་པས། ཁོང་གི་ཆབ་སྲིད་གནམ་ལས་མཐོ། དབུ་རྨོག་རི་ལས་བཙན་ཞེས་ཆེ་བ་བརྗོད་པས། གནམ་རི་སྲོང་བཙན་བཏགས་པའོ། །དེའི་སྲས་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་ཡང་། སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་ཞེས་ཆེད་དུ་གསོལ་བའི་མཚན་འགྲེལ་ནི། རྒྱལ་བོ་ཆེན་པོ་མིའི་ལྷ་འམ། ཡང་ན། སྐྱེ་བོ་མི་སྲུན་པ་གདུལ་དཀའ་རྣམས་ལུགས་གཉིས་ཀྱིས་སྲོལ་བཟང་བོའི་ལམ་དུ་ནན་གྱིས་སྲོང་ཞིང་། མཛའ་བ་དང་མི་མཛའ་བ་དང་བར་མ་རྣམས་ལ་ཐུགས་རབ་ཏུ་སྙོམས་པའི་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བའི་ཕྱིར། ཤིན་ཏུ་དྲང་བའི་བཀའ་ཁྲིམས་བཙན་པོའི་གནས་ལས་མངའ་འོག་པ་རྣམས་འདའ་བའི་སྐབས་མེད་པ་དང། ཕྱི་ནང་གི་བྱ་བའི་གནས་ཐམས་ཅད་མ་འཆོལ་ཞིང་། འཁྲུགས་པ་མེད་པར་དཔྱད་གསུམ་གྱིས་གཏན་ལ་འབེབས་ཤིང་། མཛངས་པར་གྲགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་། དགོངས་པའི་གཏིང་དཔོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒམ་པོ་སྟེ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་ཞེས་མཚན་སྙན་པར་གྲགས་པ་ཉིད། སྐྱེ་དགུའི་དཔལ་དུ་ཤར་ཏོ། །ཞེས་དང་། ལྒིགས་བམ་རིན་པོ་ཆེའི་དཀོན་ཅོག་འབངས་ཀྱི་སྐྱེས་རབས་ལས་ཀྱང་། ང་གངས་རིའི་འགུལ་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ། །སེམས་གཡོ་སྒྱུ་མེད་པར་སྲོང་བོར་སྨྲ། །ཆོས་ནུས་མཐུ་བཙན་པོས་གཞན་ལ་ཕན། །མི་བདག་གིས་ཡོན་ཏན་སྒམ་པོར་སྤེལ། །ཞེས་པ་ལྟ་བུ་དང་། གླིང་སྒྲུང་ལས་ཀྱང་། སྤྱི་དཔོན་རོང་ཚ་ཁྲ་རྒན་དང་། གེ་སར་ནོར་བུ་དགྲ་འདུལ་ལྟ་བུ་ཡང་ཆེ་བརྗོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཏགས་པའོ། །

༤ རབ་བྱུང་ལ་ཆོས་མིང་འདོགས་ཚུལ། རང་ཅག་གི་སྲོལ་ལ་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་རབ་ཏུ་བྱུང་ཚེ། གྲྭ་བ་དང་བཙུན་མ་སུ་ཡིན་ཡང་། ཆོས་མིང་རེ་གསོལ་ཏེ་འབོད་པ་ལས། སྐྱ་མིང་མི་འབོད། ཆོས་སྒོ་ཞུགས་ན། མིང་དང་ཆ་ལུགས། སེམས་བརྗེས་པ་སྟེ། བརྗེས་པ་རྣམ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནང་བསྟན་གྱི་དགོངས་པའང་ཡིན། དཔེར་ན། སྦ་གསལ་སྣང་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས། མཁན་ཆེན་བོ་དྷི་ས་ཏྭས་ཆོས་མིང་ལ་ཡེ་ཤེས་དབང་བོ་གསོལ་བ་དང་། ས་སྐྱ་པནྟི་ཏ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་ཡང་། ཆུང་དུས་སུ་མཚན་ལ་དཔལ་ལྡན་དོན་འགྲུབ་ཞུ་ཞིང་། ཁུ་བོ་རྗེ་བཙུན་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དྲུང་དུ་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས་པས། མཚན་ལ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་དུ་གསོལ་བ་དང་། རྗེ་བློ་བཟང་གྲགས་པ་ཡང་དགུང་གྲངས་གསུམ་གྱི་སྟེང་། ཀརྨ་རོལ་བའི་རྡོ་རྗེ་ལས་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས་དུས། མཚན་ལ་ཀུན་དགའ་སྙིང་བོ་དང་། དགུང་གྲངས་བརྒྱད་ཀྱི་སྟེང་། ཆོས་རྗེ་དོན་འགྲུབ་རིན་ཆེན་གྱི་ཞབས་ལས། རབ་བྱུང་སྒྲུབ་དུས་བློ་བཟང་གྲགས་པ་གསོལ་བའོ། །གཞན་ཡང་། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་མ་ཟད། བོད་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙུན་ནས། སྐྱ་བོ་ལ་ཡང་ཆོས་མིང་འདོགས་ཚུལ་དུ་མ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན། ཁྲི་སྲོང་གི་བཙུན་མོ་འབྲོ་བཟའ་བྱང་ཆུབ་སྒྲོན་དང་། བློན་ཆེན་པོ་བྲན་ཀ་དཔལ་ཡོན། ལྷ་ལུང་དཔལ་གྱི་རྡོ་རྗེ། བཙུན་མོ་དཔལ་གྱི་ངང་ཚུལ་མ་སོགས་དང་། རྗེས་སོར་ལྷག་པར་ནང་ཆོས་དར་ཁྱབ་བྱུང་བའི་འཕེལ་རིམ་ཁྲོད། ཆོས་ཚིག་གི་མིང་བཏགས་པ་བརྗོད་ལས་འདས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས། བྱམས་པ། གདུགས་དཀར། འཇིགས་བྱེད། ཀླུ་སྒྲུབ། ཐོགས་མེད། བརྩོན་འགྲུས། བསྟན་པ། མཆོད་རྟེན། མ་ཎི། ཏིང་འཛིན། འཕགས་པ། སྒྲོལ་མ་སོགས་སོ། །

༥ ཤིས་བརྗོད་དང་གཅེས་མིང་འདོགས་ཚུལ། དཔེར་ན། བཀྲ་ཤིས། ལོ་བརྒྱ། དོན་འགྲུབ། ཚེ་རིང་། བདེ་ལེགས། ཕུན་ཚོགས། ཡར་འཕེལ། ཚེ་སྐྱིད། གཡང་འཛོམས། རབ་རྒྱས་སོགས་དང་། གཅེས་མིང་ལ། རིག་འཛིན་ཚེ་རིང་ལ་རིག་ལོ། རིན་ཆེན་ལ་རིན་ལོ། གཡང་མོ་སྐྱིད་ལ་གཡང་གོ ལྷ་མོ་ལ་ལྷ་གོ ཤ་བོ་འཚོ་ལ་ཤ་ལོ། རྡོ་རྗེ་ལ་རྡོ་རྦ་ལྟ་བུའོ། །

༦ རྩིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མིང་འདོགས་ཚུལ། སྐྱེས་དུས་ཀྱི་དུས་ཚོད་དང་སྦྱར་ཏེ་མིང་འདོགས་ཚུལ་ནི། ཐོ་རངས་ནས་ཉི་ཤར་ཚུན་ལ། རྡོ་རྗེ་ཌཱ་ཀིའི་དུས་སུ་བུ་ཕྲུག་སྐྱེས་ན། མིང་རྡོ་རྗེ་འདྲ་བ་གདགས། ཉི་ཤར་ནས་ཉི་དྲོས་ཚུན་ཆད་རིན་ཆེན་ཌཱ་ཀིའི་དུས་སུ་བཙས་ན་མིང་རིན་ཆེན་འདྲ་བ་གདགས། ས་རུབ་ནས་ནམ་ཕྱེད་ཚུན་ཆད་པདྨ་ཌཱ་ཀིའི་དུས་སུ་སྐྱེས་ན། མིང་པདྨ་འདྲ་བ་གདགས། ནམ་སྨད་ནས་ཐོ་རངས་ཚུན་ཆད་ཀརྨ་ཌཱ་ཀིའི་དུས་སུ་བཙས་ན་མིང་ནམ་མཁའ་འདྲ་བ་གདགས་པར་གསུངས་སོ། །

ཡང་། བྱིས་པ་བཙས་དུས་རེས་བཟའ་གང་ལ་ཁེལ་བ་ལྟར་མིང་འདོགས་སྲོལ་ནི། ཆོལ་ཁ་གསུམ་དུ་དར་སྲོལ་ཆེ་སྟེ། དཔེར་ན། ཉི་མ། ཟླ་བ། མིག་དམར། ལྷག་པ། ཕུར་བུ། པ་སངས། སྤེན་པ་རྣམས་ཏེ། ཕོ་མོ་གཉིས་ལ་ཁྱད་མེད་དུ་འདོགས་པ་དང་། རེས་གཟའ་བདུན་པོ་དེ་ལ་ཚིག་གྲོགས་སྦྱོར་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་སྟེ། དཔེར་ན། ཉི་མ་ཚེ་རིང་། ཟླ་བ་བཀྲ་ཤིས། ལྷག་པ་ཚེ་རིང་ལྟ་བུ་ཕོ་མིང་དང་། ཉི་མ་གཡང་འཛོམས། ཟླ་བ་སྒྲོལ་མ་ལྟ་བུ་མོའི་མིང་ངོ་། །

སྤར་ཁའི་སྒོ་ནས་འདོགས་ཚུལ། བྱིས་པ་དེ་སྤར་ཁ་ཁོན་ལ་སྐྱེས་པའམ། ཡང་ན། མ་སྤར་ཁ་ཁོན་གྱི་སྟེང་དུ་བཙས་པ་ཡིན་ན། ཁོན་ཐར་སྐྱིད། ཁོན་ཐར་ཚེ་རིང་ལྟ་བུ། དེ་བཞིན་ཟོན་ཐར་སྐྱིད། ཟོན་ཐར་རྒྱལ་དང་། འབྱུང་ཁམས་དང་སྦྱར་ནས་མིང་བཏགས་པ། ལྕགས་དར་རྒྱལ་དང་ནམ་མཁའ་སྒྲོལ་མ་ལྟ་བུའོ། །

༧ ཡུལ་མིང་དང་ཐོབ་རྟགས་མཚན་ཟུར་དྲས་ཏེ་མིང་འདོགས་ཚུལ། ཡང་། བོད་མིང་འདོགས་སྲོལ་ལ། སྐྱེས་ཡུལ་དང་འབྲེལ་ཏེ་མིང་འདོགས་ཚུལ་མང་སྟེ། དཔེར་ན། འགོས་ལོ་ཙཱ་བ་ཁུག་པ་ལྷས་བཙས་ནི། གཙང་རྟ་ནག་ཕུའི་ཁུག་པ་ཞེས་པའི་ས་ཆར། ཁོང་གི་གཞིས་ཁྱིམ་གྱི་ལྷས་སུ་བཙས་པས། ཁུག་པ་ལྷས་བཙས་དང་། དེ་བཞིན་ལྷོ་བྲག་ནམ་མཁའ་རྒྱལ་མཚན། རྗེ་ཙོང་ཁ་པ། དགེ་བཤེས་བྲག་རྒྱབ་པ། ཀློང་རྡོལ་བླ་མ་ཞེས་པ་ཡང། གཙང་པ་རྒྱ་རས་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེའི་སྒྲུབ་ཕུག་ཀློང་རྡོལ་ནས་བཞུགས་པས། ཀློང་རྡོལ་བླ་མ་ཞེས་པའི་མཚན་བྱུང་། ཡང་། མཁས་པའི་ཐོབ་རྟགས་ལ་བརྟེན་ཏེ་མིང་བཏགས་པ། པཎྚྀ་ཏ་དང་། ཁྲི་བ། མཁན་པོ། སྔགས་རམས་པ། ལྷ་རམས་པ། རྡོ་རམས་པ། རབ་འབྱམས་པ། འབུམ་རམས་པ། བཀའ་བཅུ་བ་སོགས་དང་། སློབ་དཔོན་ཐོན་མི། ཁྲི་ཆེན་དཀོན་མཆོག་ཡར་འཕེལ། ཡོངས་འཛིན་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན། རྡོ་བིས་དགེ་བཤེས་དང་། གོ་གནས་དང་ཐོབ་རྟགས་སྦྱར་ནས་མིང་བཏགས་པ། སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ། རྒྱལ་ཚབ་རྭ་སྒྲེང་། མདའ་དཔོན་ལྷ་སྡིང་བ། རྩིས་དཔོན་ལུང་ཤར་རྡོ་རྗེ་ཚེ་རྒྱལ། སྲིད་བློན་གླང་མདུན། བཀའ་བློན་ཁྲི་བ་སོགས་སོ། །

༨ གསང་མཚན་དང་སྒྲ་དང་པིར་མིང་འདོགས་ཚུལ། དབང་གི་སྐབས་སུ་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་མེ་ཏོག་དོར་ཏེ། མེ་ཏོག་ཕོག་པའི་ལྷ་སྐལ་ཞེས། མི་བསྐྱོད་རྡོ་རྗེ། དོན་ཡོན་རྡོ་རྗེ་ཞེས་གསང་མཚན་འདོགས་པ་དང་། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བའི་སྒྲ་མིང་ལའང་། སྨོན་འགྲོ་འཇམ་དབྱངས་དབང་རྒྱལ་རྡོ་རྗེའི་དྲུང་ནས་སྒྲ་གསན་སྐབས། སྒྲའི་ཀུན་བཤད་ཀྱི་མཚན་ལ། ཚངས་སྲས་བཞད་པའི་རྡོ་རྗེ་གསོལ་བ་དང་། རྗེ་འཇིགས་མེད་རིགས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས། མར་ནང་ཚང་གི་དྲུང་ནས་སྒྲ་གསན་སྐབས། ངག་དབང་དབྱངས་ལྡན་རིགས་པའི་འདོད་འཇོ་ཞེས་མཚན་གཏོར་ཏེ་བསྟོད་པའི་ཤོ་ལོ་ཀ་ཞིག་གནང་བ་འདི་ལྟར། ངག་གི་དབང་ཕྱུག་དབྱངས་ལྡན་རྒྱལ་བའི་ཡུམ། །བྱིན་རླབས་སྙེ་མ་ཁྱེད་ལ་དུད་པ་ལས། །རིག་པའི་གནས་ཀུན་མཐོང་བའི་པཎྚྀ་ཏར། །གྲུབ་པའི་འགྲོ་ལ་ཕན་བདེའི་འདོད་པ་འཇོ། །ཞེས་བསྩལ་བ་སོགས་སོ། །

ཡང་། པིར་མིང་འདི་ཡང་རྒྱལ་དབང་ལྔ་བ་ནས་དར་བར་སེམས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ན། ཁོང་གི་རྩོམ་ཡིག་གི་མཛད་བྱང་ཁག་ན། ཟ་ཧོར་གྱི་བཤེ་གང་ཤར་རང་གྲོལ་ལམ། བཤེ་ཟིལ་གནོན་བཞད་པ་རྩལ་ཞེས་གནང་ཡོད་པས་སོ། །དེ་བཞིན་ཐོགས་མེད་རྩལ་དང་། རང་གྲོལ་སོགས་སོ། །

༩ སྲི་གཅོད་དང་སྐྱེས་དངོས་ཀླུང་རྟ་སྡེ་བཞིའི་སྒོ་ནས་མིང་འདོགས་ཚུལ། ཁྱིམ་དེར་སྲི་ཞུགས་ཏེ་བྱིས་པ་མ་བསྡད་པ་ཡིན་ན། སྲི་ཐར་ཚེ་རིང་། སྲི་གཅོད་རྡོ་རྗེ་དང་། ཡང་། སྲི་གཅོད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཨ་མྱེས་ཀླུ་རྒྱལ་དུ་ཁྲིད་ནས་མིང་བཏགས་པ་ལ། ཀླུ་རྒྱལ་དོན་འགྲུབ་ལྟ་བུ་དང་། བྱ་ཁྱུང་རྡོ་རྗེ་ཕག་མོའི་མདུན་དུ་ཁྲིད་ནས་མིང་བཏགས་པ་ལ། ཕག་མོ་ཐར་། སྟོང་རི་ལྷ་མཚོ་སྟེ་ལྷ་ལུང་མཚོར་ཁྲིད་ནས་མིང་བཏགས་པ། ལྷ་ལུང་འཚོ་དང་ལྷ་ལུང་ཐར་ལྟ་བུ། ཡང་། སྐྱེས་དངོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཏགས་པ། པདྨ་འཚོ། མེ་ཏོག་སྐྱིད་ལྟ་བུ། ཡང་། ཀླུང་རྟ་སྡེ་བཞིའི་སྒོ་ནས་མིང་བཏགས་པ། རྟ་མཆོག་ཚེ་རིང་། སེང་གེ་སྐྱབས། སྟག་ཕྲུག ཁྱུང་ཐར་རྒྱལ། ཁྱུང་ཕྲུག་བཅས་སོ། །

༡༠ གཞན་མིང་འདོགས་སྣ་ཚོགས། ཡང་། ལོ་རྒྱུས་སྔ་མ་རྣམས་སུ་མིང་ལ་ཚིག་སྡུད་ཀྱི་རྣམ་བཞག་མང་དུ་འབྱུང་སྟེ། སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱམ། ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་བཞད། ངོར་བ་དཀོན་ལྷུན་སོགས་སོ། །

ཡང་། མཚང་མིང་འདོགས་ཚུལ། མགོ་འཇོང་འཇོང་ལ་མགོ་འཇོང་། རྣ་ཆེན་པོ་ལ་རྣ་ལྷབ། སྐྲ་སེར་ཞིང་གཟེངས་མཐོ་བ་ལ་སྲིན་པོ། གླིང་སྒྲུང་ལས། ཁྱི་ཤི་བུ་ཡི་སྒུ་རུ། ཨ་ཁུ་ཐར་བའི་ཟོར་སྣ་དང་། ཁྲོ་ཐུང་གི་མིང་ལའང་། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས། ཆུང་མ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཞག་བདུན་དུས། །མས་མ་སོས་བ་དྲུས་མཛོ་མོར་བསྣུན། །མཛོ་མོས་མ་སོས་རྒོད་མར་བསྣུན། །རྒོད་མས་མ་སོས་ཁྱི་མོར་བསྣུན། །དེས་སོས་པས་མ་བཞི་ཁྲོ་ཐུང་ཐོགས། །ཞེས་དང་། ཡང་། གླིང་སེང་ལྕམ་འབྲུག་མོའི་མཚན་ཐོགས་དོན་ཡང་། འབྲུག་མོ་རང་གི་གླུ་མགུར་ལས། དང་བོ་མ་ལ་སྐྱེས་དུས་སུ། །གངས་རིའི་རྩེ་ལས་སེང་གེ་འགྱིང་། །དོག་མོ་ས་ནས་ལྕམ་ཞིག་སྐྱེས། །དགུན་ཟླ་ར་བར་འབྲུག་ཅིག་གྲག །སེང་ལྕམ་འབྲུག་མོ་དེ་ནས་ཐོགས། །ཞེས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆ་ནས་བཏགས་པ་དང་། གཞན་འཇུ་མི་ཕམ་ཀྱིས་ཚོགས་ཤུལ་བླ་མ་ནོར་བསྟན་ལ། ས་ཕུད་དམ་ས་གཅོད་བླ་མ་བཏགས་པ་སོགས་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ད་ལྟའི་སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་དུ་དགོད་བྲོ་བ་དང་། གནད་དུ་ཁེལ་བའི་མཚང་མིང་ཇི་སྙེད་ཅིག་བཏགས་ཡོད་པ་ཀུན་གྱིས་མཁྱེན་གསལ་ལོ། །

ཡང་། བློན་པོ་རུ་ལས་སྐྱེས་ལ། ལོ་རྒྱུས་རྣམས་སུ། དང་ཐོག་འཁྲུངས་དུས་ཤའི་གོང་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་ལ། འབྲོང་རུ﹙འབྲོང་གི་རྭ་ཅོའི་མིང་﹚ནང་དུ་བཞག་པས། ཕྱིས་ཤའི་གོང་བུ་སྨིན་ཏེ་སྐྱེས་པས། རྭ་ཅོ་ལས་སྐྱེད་བསྲིངས་པས་ན་རུ་ལས་སྐྱེས་དང་། རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ལ། ཨ་མདོའི་སྣ་བོ་ཆེ་དང་། བུ་སྟོན་ལ། བུ་སྟོན་ཁ་ཆེ་ལྟ་བུ། ཡབ་མེས་ཀྱི་ཐོབ་དང་གོ་སའི་སྒོ་ནས་བཏགས་པ་སོགས་རང་རེའི་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་འདིར། མིང་འདོགས་སྲོལ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་ཀྱང་། འདིར་ཆེ་ལོང་ཙམ་ཞིག་སྨྲས་པ་འདི་ཡང་། རང་རེའི་རིག་པའི་བང་མཛོད་ཁྲོད་གོ་གནས་ངེས་ཅན་ཞིག་ཟིན་ཡོད་དེ། འགྲོ་བ་མི་ལ་རིགས་རུས་ཤིག །དེ་ལ་གཏོགས་པའི་མིང་རེ་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་པས་སོ། །

ཨ་མདོའི་འབྲོག་ཐབ།

༡ འབྲོག་ཐབ་ཀྱི་ཁུངས་དང་འཕེལ་རིམ། འབྲོག་ཐབ་ཀྱི་ཁུངས་ནི། གདོད་མའི་རྡོ་ཆས་རྙིང་མའི་དུས་རབས་ནས་བྱུང་བའི་བ་རྡོ་སྟེ། སླ་ངའི་རྟེན་དུ་གྱུར་བའི་སྒྱེད་གསུམ་འཛུགས་ཚུལ་འདི་ཡིན་ལ། རྐང་གཉིས་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཁ་ཟས་གཡོས་སྦྱོར་མགོ་བརྩམས་པ་ནས་བཟུང་འདི་དར་བ་ཡིན། རང་ཅག་གི་དག་ཡིག་ཁུངས་མ་ནའང་སྒྱེད་པུ་ནི་ཐབ་རྡོ་དང་། ད་ལྟ་ཡང་། འབྲོག་ཐབ་ཀྱི་ཡས་མས་ལ་ཡར་སྒྱེད་དང་མར་སྒྱེད་ཅེས་བརྡ་མ་འགྱུར་བར་ཡོད་དོ། །དེ་བས། མི་རྣམས་ཀྱི་འཚོ་བའི་དགོས་མཁོའི་ཁྲོད། ཐབ་རྡོ་དང་ཁང་རྡོ་འཛོམས་པ་ནི་བརྩི་མཐོང་ཧ་ཅང་ཆེ་བ་སྟེ། ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཚང་མང་བོར། ཁང་རྡོ་ཐབ་རྡོ་རྡོ་ཡི་དགེ། སོགས་དགེ་བཅུ་ཚང་བའི་ཁྱད་ཆོས་སུ་བགྲང་ཡོད་དོ། །ཁྱད་པར་དུ་ཨ་མདོའི་ཡུལ་གྲུ་ཕལ་ཆེར་བཙན་པོའི་དུས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་སྲུང་བའི་དམག་མིའི་རྒྱུད་པ་ཡིན་པས། རུ་བ་སྤོ་བར་སྟབས་བདེ་ཁྱད་ཀྱིས། ཡོ་བྱད་དང་ཐབ་ཀ་སོགས་འཁྱེར་བདེ་དང་བསྐྱུར་བདེ་བྱས་ཡོད་ལ། ད་ལྟ་ཡང་། གཞི་ཁྱིམ་སྤོ་བར་རུ་སྤོར་དང་། ཚོ་སྐོར་ལ་ངེད་ཅག་གི་རུ་སྐོར་ཞེས་པས་ཀྱང་སྔོན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཁ་རླངས་དྲོན་མོ་ཞིག་འཐུལ་ཡོད།

ཁྱད་པར་དུ་ནག་ཆུ་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་བཤད་སྐབས། ཐབ་བསྟོད་འདི་ལྟར་མཆིས་ཏེ། ཐབ་ཡར་ཐབ་དང་མར་ཐབ་དཀྱིལ་ཐབ་གསུམ། །ཐབ་ཆེན་མེ་ལྷ་རང་འབར་ལ། །ཀླུ་མལ་དྲོ་གཟི་ཆེན་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོད། །བྱ་ཤིང་དཀར་དང་ཤིང་ནག་ཤང་ཁྲ་གསུམ། །ཀླུ་དཀར་ནག་ཁྲ་གསུམ་གྱི་རྣམ་སྤྲུལ་རེད། །ཡར་ཐབ་སེང་གེ་འགྱིང་འདྲ་གདའ། །སེང་དཀར་མོས་གཡུ་རལ་ངོམ་བཞིན་འདྲ། །མར་ཐབ་རྨ་བྱ་བབས་འདྲ་གདའ། །རྨ་བྱའི་སྒྲོ་གུར་ཕིབ་འདྲ་ཡོད། །དཀྱིལ་ཐབ་གླང་ཆེན་འགྱིང་འདྲ་ལ། །གླང་ཆེན་ནོར་བུ་བཀལ་འདྲ་མཚུངས། །ཤིང་ཤུག་པ་བ་ལུ་ལྕང་མ་གསུམ། །ཤུག་པའི་ལོ་མ་སྤྲིན་དང་མཉམ། །བ་ལུའི་མེ་ཏོག་དར་ལས་འཇམ། །ལྕང་མའི་སྐུ་གཟུགས་མདའ་ལས་ལྡེམ། །མེ་དམར་བོ་འབར་བའི་རྩ་བ་དང་། །བོད་ཡུལ་ཆགས་པའི་གཞི་མ་རེད། །དམར་ཡག་སྟག་གི་སྐུ་མདུན་ལ། །ཐབ་ཇ་མ་ཡོད་ན་ཇ་མས་འདོན། །ཇ་མ་མེད་ན་མེ་ཡིས་བསྲེགས། །ཞེས་བཤད་སྲོལ་ལས་ཀྱང་། འབྲོག་ཐབ་ཀྱི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟར་དར་ཚུལ་ལ་དཔྱད་འཇུག་བྱ་ཐུབ་ལ། ཁྱད་པར་དུ། བོད་ཡུལ་ཆགས་པའི་གཞི་མ་རེད། །ཅེས་པའི་ཚིག་རྐང་འདིས་བོད་འདིར་ཁ་ཟས་གཡོ་སྐོལ་བྱེད་པའི་མགོ་ཟིན་ཙམ་ནས། བ་རྡོའི་སུམ་ཐབ་ལ་བརྟེན་པ་རྟོགས་ནུས་པར་མ་ཟད། ཨ་མདོའི་འབྲོག་ཐབ་ཀྱི་འདྲ་དཔེ་ཡང་། བ་རྡོ་འམ་སྒྱེད་པུ་སྟབས་བདེ་དེ་ཡིན་པར་ཤེས་ཐུབ་ལ། ཇ་བཤད་ལས་ཀྱང་། ཐབ་ཀ་སུམ་ཐོག་ཟེར་བའི་ཁྲི་ཞིག་ཡོད་གི། ཐབ་ཀ་སུམ་ཐོག་ཟེར་བའི་ཁྲི་ཐོག་ན། །མཁར་ཟངས་ཁ་དཀར་ཟེར་བའི་རྒྱན་ནང་ན། །སྔོན་པོ་བསིལ་མ་ཟེར་བའི་ཆུ་ཞིག་ཡོད་གི། ཞེས་སོ། །རིམ་གྱིས་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་འགྱུར་ཁྲོད་རོང་ཕྱོགས་སུ་འང་ཐབ་ཀ་སྣ་ཚོགས་ལས་སྲོལ་དར་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཐབ་ནང་དུ་མེ་བུས་ཏེ། དུ་བ་དང་མེ་ཤན་ཁུང་དུ་དྲངས་པས་ཚ་ཐབ་སོགས་དར་རོ། །

༢ འབྲོག་ཐབ་ཀྱི་བཟོ་དབྱིབས། ཨ་མདོའི་འབྲོག་ཐབ་ཕལ་ཆེར་དུས་འགྱུར་ཁྲོད་དབྱར་དགུན་སྟོན་དཔྱིད་ཀྱི་འཚེར་ས་སྤངས་ཏེ། གཏན་སྡོད་ཀྱི་མཁར་ལས་བྱས་པ་མང་བས། ཉིན་རེ་བཞིན་འབྲོག་ཁུལ་ཏུ་རྒྱ་ཐབ་ཇེ་མང་དང་། བོད་ཐབ་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བར་མ་ཟད། འབྲོག་པ་མང་བོས་རྩིག་མི་ཤེས་པ་དང་། བྱིས་པ་མང་བོས་འབྲོག་ཐབ་ངོ་མི་ཤེས་པ་དང་། དེའི་སྐོར་གྱི་འཚོ་བ་རོལ་སྟངས་མང་བོ་ཞིག་སྣུམ་ཟད་ཀྱི་མར་མེ་བཞིན་འགྲོ་བ་ནི། དམངས་ཁྲོད་འཚོ་གནས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་དན་རྟགས་ཤིག་ཡིན་མོད་ཀྱང་། འབྲོག་ཐབ་དེ་ལའང་ལོ་རྒྱུས་དང་རིག་གནས་གྱ་ནོམ་པ་ཞིག་ཡོད་པས། འདི་ལྟར། རྨང་གཞི་ནི་བ་རྡོ་སུམ་ཚུགས་ལ་འདམ་གྱིས་སྦྲེལ་ཏེ་ཞལ་ཞལ་བྱས་པ་རྟོགས་སླ་ལ། དེ་ལ་གོ་ཁུང﹙གོ་ར་ནང་དུ་མེ་འདྲུ་སའི་ཁུང་བུ﹚དང་། ཁེ་ཁ﹙ཉག་ཁའི་མིང་སྟེ་རིའི་ཉག་ཁ་ལ་ཁེ་ཁ་ཟེར་བ་ལྟ་བུ﹚གཉའ་དང་ཨོང་ཁ་སོགས་ཀྱིས་གྲུབ་ལ། ཡར་སྒྱེད་དང་མར་སྒྱེད་གཡས་གཡོན་གྱི་ཟུར་ལ་འདམ་གྱིས་སྦྲེལ་བ། ཡར་སྒྱེད་ཀྱི་སྒྱེད་པུ་གཉིས་ས་རྒ་དམའ་མོར་སྦྲེལ་ཡོད་ལ། དེའི་རྒྱབ་ལོགས་ན་ཨོང་ཁ﹙ཨོང་བ་དང་རིལ་མ་བཞག་སྟེ། མེ་ལ་འདེད་སླ་བའི་གཤོང་བ་ལྟ་བུ་བཟོས་ཡོད་པ་དེ་ཡིན﹚ཞེས་པ་གྲུ་བཞི་ནར་མོའི་ཟོལ་གྱི་ཨོང་སྣོད་དེ། ཐེམ་པ་དུ་མ་དང་ལྡན་ལ། ཡར་སྒྱེད་ཀྱི་ས་རྒ་དང་མཉམ་པ་ཡིན། ཨོང་ཁའི་རྒྱབ་ལོགས་ན་རྩེག་རིམ་དུ་མའི་ཐེམ་པ་ཞིག་ཡོད་ལ། དེ་ནི་ཀ་ཅ་སོགས་འཇོག་སྤྱད་ཡིན།

༣ འབྲོག་ཐབས་བཟོ་སྟངས་ཀྱི་ཕན་ནུས། འབྲོག་ཐབ་བཟོ་སྟངས་འདི་ལ། ཕན་ནུས་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གོ་ཁུང་ལ་མཚོན་ན། མེ་རོ་དྲུས་ཏེ་ཐལ་བ་ཐབ་ཁོག་ཏུ་མི་འདུག་པ་དང་། མེ་རོ་གོ་རར་དྲུས་ཏེ། མེ་རོའི་ཐོག་ཏུ་ཇ་དེམ་སོགས་བཞག་ན་མི་འཁྱག་པ་དང་། ཁ་ལག་བསྲོ་བ་ལའང་ཕན། གཡས་གཡོན་གྱི་སྒྱེད་པུའི་བར་དུ་ཉག་སྟོང་ཞིག་ཡོད་པས། དུ་བ་འཕྱུར་བ་སྦྲའི་ཁ་ཚུབ་བར་ནས་འགྲོ་ཞིང་། མེ་འབར་བ་སླ་ངའི་འོག་གཞིར་ཁྱབ་པས། གཡོས་སྦྱོར་སོགས་མྱུར་མོར་ཁོལ་བ་ཡིན། མཚན་མོ་མེ་ལྕེ་ཁེ་ཁའི་བར་ལས་འཕྱུར་ན་སྒྲོན་མེའི་གོ་ཆོད་པ་ཡིན། ཐབ་ཀ་དང་ཨོང་ཁ་སོ་སོར་བཅད་པ་ཡང་། མེ་ཤུགས་ཐབ་ནང་དུ་དཀྲིས་ཏེ་ཁོལ་སླ་བ་དང་། ཨོང་རིལ་སོགས་ལ་མེ་མི་མཆེད་པར་ཕན། དེ་གཉིས་བརྒྱུད་མར་གྲུབ་པས་ཨོང་ར་ནས་མེ་ནང་ལ་འདེད་སླ་བ་སོགས་དགེ་མཚན་ཇི་སྙེད་མཆིས་པ་ནི། གདོད་མའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བློ་གྲོས་ལས་སོན་པའི་མཛངས་ལས་ཤིག་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ཆོག་གོ །

 ༣ ཐབ་འགྲམ་ནས་འཚོ་བ་རོལ་སྟངས། སྦྲ་ཁྱིམ་གྱི་དཀྱིལ་དུ་ཐབ་ཀས་བཅད་ཡོད་ལ། གཡས་ཕྱོགས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་འདུག་པ་མང་བས་ཕོ་ཁྱིམ་དང་། གཡོན་ཕྱོགས་ལ་བུད་མེད་དང་བཟའ་བཏུང་གཡོས་སྦྱོར་གྱི་ཡོ་བྱད་འཇོག་ས་ཡིན་པས་མོ་ཁྱིམ་ཟེར། འདུག་ཚུལ་ཡང་། ཕོ་ཁྱིམ་གྱི་གྲུ་སྟོད་དུ་རྒན་པ་དང་། འགྲུལ་ཆེན་འདུག དེའི་འགབ་ཏུ་དར་མ་དང་བྱིས་པ་འདུག མོ་ཁྱིམ་གྱི་སྟོད་དང་གྲུ་སྟོད་དུ། རྒན་མོ་དང་མོ་འགྲོན་འདུག མར་སྒྱེད་རྩར་ཇ་མ་དང་། འགབ་ཏུ་མོ་གཞོན་དང་བྱིས་པ་འདུག་གོ །དམིགས་བསལ་སྐྱེས་པ་དར་མ་འཆི་བ་མང་ན། སྲི་བཟློག་ཏུ། ཕོ་ས་དང་མོ་ས་བརྗེ་སྤོར་ཡང་བྱེད་སྲོལ་ཡོད། རང་རེའི་ཆོ་ག་ཁག་ཏུ། ཐབ་ཀའི་ཡར་སྒྱེད་དང་མར་སྒྱེད་སྲུང་བའི་ལྷ་ཡང་ཡོད་པར་བཤད་ཡོད་དེ། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས་ཁྱིམ་ལྷ་བསྟོད་པ་ལས། ཐབ་ཀ་རིན་ཆེན་ཕྱུག་མོའི་མ་སྒྱེད་འདི། །ཕ་སྒྱེད་གཡས་སུ་མ་ཡོ་ཞིག །མ་སྒྱེད་གཡོན་དུ་མ་ཡོ་ཞིག །ཐབ་དང་འཁོན་ཐབ་མ་གཏོང་ཞིག །ཐབ་ཀ་རིན་ཆེན་ཕྱུག་མོའི་ཁར། །བཙོ་བསྲེག་གཡོ་བསྐོལ་རྒྱུན་མི་ཆད། །ལོངས་སྤྱད་མི་བཟད་ཟས་གཡང་ལྷ། །ཕྭ་ལྷ་གཡང་ལྷ་ཐབ་ལྷ་རྣམས། །ཐབ་ཀ་མ་སྒྱེད་འདི་ལ་སྲུང་དུ་གསོལ། །ཞེས་སོ། །

༤ ཐབ་ལྷ་དང་འབྲེལ་བའི་འཛེམ་བྱ། བོད་མི་ཀུན་གདོད་མ་ནས་རྣམ་རྟོག་གི་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ། རི་ཆུ་ནགས་གསུམ་སོགས་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེས་དངོས་མང་བོར་ལྷ་གནས་པར་བཤད་ལ། དེ་བས་ཐབ་ལ་ཐབ་ལྷ་དང་། མེ་ལ་མེ་ལྷ་ཡོད་པར་བཤད། མེ་ལྷ་ནི་སྦྱིན་སྲེག་གི་ཆོ་ག་རྣམས་སུ། མེ་ལྷ་དཀར་བོ་དྲང་སྲོང་གི་ཆ་བྱད་ཅན། ཤ་སྐམ་པ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་བ་སོགས་འབྱུང་ལ། དེ་བཞིན་ཐབ་ཀའང་ལྷ་གནས་ཡོད་པས། དེ་ལ་འགོམ་ཡུག་སོགས་ཤོར་བ་ལ་ཧ་ཅང་འཛེམ་དོགས་ཆེན་པོ་བྱེད། འོ་ན། ཐབ་ལྷ་དེ་ཇི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། འཇུ་མི་ཕམ་གྱིས། ཐབ་ལྷ་ཡུ་མོ་ཞེས་བྱ་བ། །བུད་མེད་ལུས་ལ་གཡུ་ཆས་ཅན། །དར་ཟབ་ན་བཟའ་སྐུ་ལ་གསོལ། །ཕྱག་ན་གསེར་གྱི་གཟར་བུ་བསྣམས། །ཐབ་ལྷ་མེ་ལྷ་འབུམ་གྱིས་བསྐོར། །ཞེས་པ་ལྟར། ཨ་མདོ་འབྲོག་པའི་མོ་ཁྱིམ་གྱི་ཕུག་ན། ལྷ་མོ་གཡུ་རལ་ཅན་ལན་བུ་ཕྲག་ངོས་སུ་ཁེབས་པའི་ཐབ་ལྷའི་ཐང་ག་རེ་གཉིས་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། གཞན་ཡང་ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས་ཐབ་ལྷ་ལ་དུ་མར་བཤད་དེ། ཐབ་ལྷའི་རྒྱལ་མོ་སྐུ་མདོག་དཀར་ཞིང་ཕྱག་ན་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་བསྣམས་པ་དང་། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐབ་ལྷ་དཀར་མོ་ཕྱག་གཡས་འབྲས་གཡང་དང་གཡོན་དུ་དངུལ་དཀར་དྲིལ་བུ་བཟུང་སྟེ་མི་གཡང་སྡུད་པ། ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐབ་ལྷ་སེར་བོ་ཕྱག་ཏུ་སྨན་གྱི་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ཏེ་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་མཛད་པ། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐབ་ལྷ་དམར་བོ་ཕྱག་ཏུ་རིན་ཆེན་གཏེར་ཁ་བསྣམས་ཞིང་ཟས་གཡང་སྡུད་པ། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐབ་ལྷ་ལྗང་གུ་ཕྱག་ན་དངུལ་དཀར་གྱི་མེ་ལོང་བསྣམས་ཏེ་མི་གཡང་སྡུད་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན། ཕ་ཐབ་ལྷ་རོག་པོ་དང་། མ་ཐབ་ལྷ་ཕྱུགས་ལྷ་ཉེ་བུ་གཉིས་ཀྱི་བུ་ཕྱུགས་ལྷ་གེ་ཐུང་གསུམ་ཀྱང་བཤད་དོ། །

ཕན་ནུས་ནི། དེ་དག་གིས་ཐེའུ་སྲིན་དང་བསེ་རག་འགོང་བོ་སོགས་སྲུང་ཞིང་། ཐབ་དང་གཡོས་སྦྱོར་སྣ་ཚོགས་ལ་ཁ་འཛིན་སྡོང་གྲོགས་བྱེད་པར་བཤད། དེ་བས། ཐབ་ལྷ་མནོལ་གྲིབ་ཕོག་པར་ཧ་ཅང་འཛེམས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ལྷ་སྲུང་མི་གཅིག་པའི་ཁྱིམ་ཚང་གི་ཅ་ལག་དང་། ལྷམ་དང་དོར་མ་འགོམ་པའམ། ཡུགས་ས་མའི་རེག་པ་སོགས་བྱས་ན། ཟས་བཅུད་ཉམས་པ་དང་། མིག་ནད་དང་ཆག་སྒོ་འབྱུང་བར་བཤད། དེ་ལྟར་མནོལ་གྲིབ་བྱུང་ཚེ། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས། ཡུགས་གྲིབ་བཙོག་གྲིབ་གྲི་བོ་གྲི་མོ་དང་། །མནོལ་གྲིབ་མི་གཙང་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །ཤེལ་སྒོང་བཞིན་དུ་གསལ་གྱུར་ཅིག །རིན་ཆེན་བསང་གིས་སྣུམ་པར་གྱིས། །བསང་ངོ་མཆོད་དོ་ཐབ་ལྷ་བསང་། །ཞེས་པ་ལྟར། ཆོས་བྱེད་མི་སྣ་གདན་དྲངས་ཏེ་ཐབ་ལྷ་མཆོད་པ་དང་། ཐབ་བསང་གི་ཆོ་ག་སོགས་བཏོན་ཏེ། བཅོས་ཐབས་བྱེད་པར་མ་ཟད། དུས་རྒྱུན་ཡང་། མནོལ་བཙོག་འགོག་ཆེད་དྲི་བཟང་བདུག་པའམ། མེ་འབུད་མཚམས་བཞག་དུས། ཐབ་བསང་ཡང་ཡང་གཏོང་ངོ་། །

ཡང་། སྦྲ་ཁྱིམ་གང་ཞིག་གནས་སྤོར་མཛད་ན་ཡང་། ཟས་རིགས་དང་བསང་རྫས་སྣ་ཚོགས་ཐབ་ནང་དུ་བསང་གི་ཆེད་དུ་ཕུལ་ནས། འོ་ཇ་མཆོད་པ་སོགས་གང་ལེགས་ཀྱིས་ཐབ་ལྷར་དད་གུས་བྱེད་པ་དང་ཆབས་ཅིག གཞན་ལ་སྤོ་སའི་གནས་དེར་ཡང་ཁ་དྲོ་བཀྲ་ཤིས་ཅི་བསམ་ལྷུན་འགྲུབ་ཡོང་བའི་གསོལ་བ་སྨོན་ལམ་འདེབས་སྲོལ་ཡོད།

ཡང་ན། ཁྱིམ་ཐབ་གསར་འཛིན་གྱི་ཚེ། གཟའ་སྐར་བཟང་བོར་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་གནང་སྲོལ་ཡང་ཡོད་དེ། བཻ་དཀར་གྱི་ས་དཔྱད་ལས། ཁྱིམ་གསར་ཐབ་ཀ་བཅའ་བའི་ཚེ། །གཟའ་སྐར་འཕྲོད་སྦྱོར་སོགས་ཤིས་ཉིན། །ཟས་སྣ་གང་འཛོམས་བསགས་བྱས་ནས། །བསོད་ནམས་ལྡན་པའི་མི་ཞིག་གིས། །ཐབ་ཀྱི་གཞི་མ་རྩིག་པ་དང་། །དགེ་འདུན་བཞི་སྡེ་སྤྱན་དྲངས་ནས། །གདན་མནོན་བཀྲ་ཤིས་སྨོན་ལམ་ཞུ། །ཟས་གཡོས་མང་དུ་བྱ་བ་དང་། །བསྙེན་བཀུར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །

ཡང་། ཁ་ཤས་ཀྱིས་ལོ་གསར་གྱི་སྐབས་སུ་ཁ་ཟས་བག་ལེབ་གྱི་ཐོག་མ་ཐབ་ཏུ་སྲེག་སྟེ། བག་ལེབ་གྱི་ཁ་དོག་དང་མེ་འབར་བའི་ཁྱད་ཆོས་ལ་བརྟག་ནས། ཐབ་ལྷ་དགྱེས་མིན་དང་ལོ་འཁོར་དེའི་ཁྱིམ་ཚང་གི་བདེ་སྡུག་དཔྱད་ལ། ཐབ་ཏུ་མེ་འབར་མཚམས་ཆད་པ་དང་མེ་ཡག་པོ་མ་འབར་བ་སོགས་བྱུང་ན། ཐབ་ལྷ་མ་དགྱེས་པར་ངོས་བཟུང་སྟེ་ཐབ་ལྷར་གསོལ་མཆོད་དང་བཟོད་གསོལ་ཞུ་བ་ཡིན། ས་ཆ་ཁ་ཅིག ཐབ་ངོས་སུ་སྡིག་པ་ར་ཙ་དཀར་བོ་འབྲི་བ་དང་། ཡང་ལ་ལས། གསོལ་ཁང་རྩིག་ངོས་སུ་ནོར་བུ་མེ་འབར་འབྲི་ཞིང་། དེ་ནི་ཐབ་ལྷར་མནོལ་གྲིབ་བྱུང་བར་བཟོད་གསོལ་དང་འགྱོད་བཤགས་བྱེད་པ་ཡིན་པར་གྲགས། གཞན་ཁང་བའི་ས་བདག་ཀྱང་། གཉིས་གསུམ་ཐབ་ལ་གནས་པར་བཤད་པས། བཤིག་ན་ཁྱིམ་བདག་མོར་ངན་པར་ཡང་བཤད་དོ། །

གཞན་འཇང་རིགས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་སུའང་ཐབ་ལྷ་ལ་འཛེམ་མཆོད་ཀྱི་སྲོལ་ཀ་འདི་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཤར་ལྷོ་ནུབ་བྱང་དབུས་བཅས་ན། ཐབ་ལྷ་གཅེན་གཅུང་ལྔ་ཡོད་པར་གྲགས་ཤིང་། དེ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་རམ་འདེགས་བྱེད་པར་རློམ་ལ། ཐབ་ལྷ་ལྔ་ལ་མཆོད་བཀུར་བྱས་ན། ཟས་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་སྟེར་བ་དང་། བཙོག་གྲིབ་ཤོར་ན་གནོད་འཚེ་གཏོང་བར་བཤད། ཁྱད་པར་དུ་ཁྱིམ་གསར་འཛིན་ཚེ་ཐབ་རྙིང་ལས་མེ་བླངས་ཏེ་ཐབ་གསར་དུ་སྦར་ན་དེ་ཡང་ཐབ་ལྷ་གནས་པར་བཤད་དོ། །

འོ་མ་དཀྲོགས་སྲོལ།

འུ་ཅག་གི་རྒྱུན་སྤྱོད་ཁྲོད་ཞིམ་མངར་ལྡན་པའི་མར་ཕྱུར་ནི། འོ་མ་དཀྲོགས་པ་ལས་བྱུང་སྟབས། འདིར་འོ་མ་དཀྲོགས་ཏེ་མར་ལེན་སྟངས་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་ཅུང་ཟད་བྱས་ན། འདི་ཡང་དགོ་དགོ་ངག་ལ་འགུགས་པའི་བོད་རིགས་བུ་མོ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རིག་གི་ཆ་ཤས་སུ་གཏོགས་པའི་དམངས་སྲོལ་ཞིག་སྟེ། ཁ་དཔེར་ཡང་། མོ་ཤེས་མེད་ཀྱིས་དགུན་ཞོ་འཁྱག་དཀྲུག མར་མི་ཐོན་ལག་པ་འཁོབ་རོགས། ཞེས་བརྗོད་ལ། དེ་ཡང་། བོད་རིགས་བུ་མོ་རྣམས་ཞོགས་པའི་དྭངས་གཙང་གི་ཁ་དབུགས་དང་འགྲོགས་ཏེ། ཟེའུ་ཆུང་རེ་བཟུང། འབྲི་དང་མཛོ་མོ་སོགས་ཀྱི་འོ་མ་བཞོས་ཏེ། འོ་མ་དེ་དཀྲོགས་ཟེའུ་ནང་དང་། ཡང་ན། ཉིན་འགའི་འོ་སྤྲི་གསོག་ནས་དཀྲོགས་སྲོལ་ཡོད། མར་བཟོ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཆ་ནི། ཤུག་པའམ་གསོམ་ཤིང་གི་ཟོ་བ་དང་། ཟོ་ནང་དུ་འོ་རྟའི་རྩེ་མོ་སྣོན་རྟགས་དབྱིབས་ཅན་གྱི་འོ་འཁོར་ལེབ་མོ་བཟོས་པས། ཟོ་ཁ་བརྒྱབ་རྗེས། ཁ་ལེབ་དབུས་ཀྱི་བུ་ག་ནས་དྲངས་པའི་འོ་རྟའི་ལན་མང་བསྲུབས་ཏེ། མཐར་མར་ལོ་འབྱུང་བ་ཡིན། དང་བོའི་མར་ཕུད་དེ། མཆོད་མེ་དང་བསང་ཕུད་དུ་འབུལ་བ་དང་། དེ་རྗེས་བཟའ་མི་ཀུན་ལ་མར་སྐལ་ཆུང་ངུ་རེ་བཟོ་ལ། དེ་ལ་བུད་ལོ་ཟེར། དེ་ལས་གཞན། དཀྲོགས་རིལ་དང་། ཡང་ན། ཤེད་ཟོག མར་ཆེན་སོགས་བཟོས་ཏེ། པགས་པ་དང་། རས། གྲོད་པུས་ཐུམ་བསྐོན་ཏེ་འཇོག་སྲོལ་ཡོད། མར་བླངས་རྗེས། འོ་མ་དེ་དར་བར་གྱུར་ཡོད་སྟབས། དེ་སླ་ངར་བསྐོལ་ཏེ་ཆུར་སྒྱེ་ནང་བཙགས་ཏེ་སྙིང་བོ་ལུས་པའི་ཆུར་བ་དེ་ཉི་མར་བསྐམས་པའམ། ཡང་ན། ཆུར་བ་སྒོར་སྒོར་རམ། གྲུ་བཞི་བཟོ་བའང་ཡོད་དོ། །

ལག་བསྐོར།

རང་རེའི་མེས་པོ་སྔ་མ་ནས། བོད་མི་རྩམ་གཟན་ཞེས་རླུང་ལྟར་གྲགས་པས། རྩམ་པ་དེ་ཡང་ལག་བསྐོར་གྱིས་འཐག་པ་ཡིན། དེ་ཡང་། རྡོ་ཆས་སྔ་མའི་དུས་རབས་སུ། གྲོ་ནས་སོགས་རྡོ་གཞོང་ལ། བདར་རྡོས་དབུར་ཏེ་ཞིབ་ཏུ་འཐག་པར་མངོན་ལ། དེ་ནི་ད་ལྟ་རྨ་འབྲི་རྫ་གསུམ་གྱི་འབྱུང་ཡུལ་ནས་རྙེད་པའི་དབུར་གཞོང་སོགས་ཀྱི་བདེན་དབང་བྱེད་ཐུབ་ལ། ཚན་རིག་པས་འགྲེལ་བརྗོད་ལྟར་ན། དེ་ནི་སྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི་ལོ་ལྔ་སྟོང་ཡན་ཆད་ཡིན་པར་བཤད་ཡོད།

ལག་བསྐོར་འདི། རྡོ་ཆས་ཕྱི་མའི་དུས་རབས་ནས་བྱུང་བར་འདོད་ལ། ཡོས་འཐག་བྱེད་ཀྱི་ཡོ་ཆས་སྟབས་བདེ་བོ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལ་ལག་བསྐོར་ཞེས་པ་ཡང་། གྲོ་ནས་སོགས་མཆིག་དང་མཆིག་གུའི་བར་དུ་ལག་པས་བསྐོར་ནས་འཐག་པས་དེ་ལྟར་བརྗོད། གཞན་དུ་འདི་ལ་མཆིག་ཀྱང་ཟེར། དེ་ཡང་རྡོ་ལེབ་གོར་མོ་ངོས་ཤུར་མང་བོ་ཡོད་པ་གཉིས། ཁ་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་ལ། འོག་མའི་དཀྱིལ་གྱི་ཤིང་ཕུར་དེ་ལ་ལག་ལྟེ་ཟེར། དེས་སྟེང་མའི་ཨི་ཁུང་ལ་བཟུང་སྟེ། ཕན་ཚུན་མི་འཁྱོལ་བའི་ཐབས་ལམ་ལྡན། མཆིག་དེ་སྐྱི་ལྤགས་མེད་པའི་པགས་པའམ་རས་ཀྱི་སྟེང་དུ་བཞག་ནས། ཐོག་གི་བུ་ག་ལས་ཡོས་བླུགས་ཏེ། སྟེང་འགྲམ་ལ་ཤིང་ཕུར་བརྡབས་ཡོད་པ་དེས་བསྐོར་ན། རིམ་གྱིས་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ལྡེའུ་ལས། གད་ཐོག་ནས་ལུ་གུ་རྩེ་རྩེ། གད་འོག་ནས་ཁ་བ་འབབ་འབབ། ཅི་ཁེད་ཟེར་ན། ལག་བསྐོར་རེད། ཟེར་བ་དེ་བྱུང་ངོ་། །

ཆུ་ཚན་ལ་ཞུགས་སྟངས།

ཆུ་ཚན་ལ་ནང་གསེས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་བོ་ཡོད་པར་བཤད་ཀྱང་། མདོར་དྲིལ་ན། མུ་ཟི་སེར་བོ་དང་མུ་ཟི་ལྗང་ཁུ། རྡོ་ཞོ། ཅོང་ཞི། རྡོ་སོལ་སོགས་ལས་བྱུང་ལ། བོད་ཀྱི་ཆུ་ཚན་ལ་ཐོག་མར་དཔྱད་འཇུག་གནང་མཁན་གཡུ་ཐོག་རྙིང་མ་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་ཡིན་པར་བཤད། ཕྱིས་སུ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་མཁན་མང་བོས། ཆུ་ཚན་གྱི་ཕན་ཡོན། དགོས་པ། ཞུགས་ཚུལ་བཅས་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དྲིལ་སྒྲོགས་ཀྱི་ནུས་པ་ཐོན་པས། མང་ཚོགས་རང་བཞིན་གྱིས་དགེ་མཚན་རྟོགས་ནས། ཆུ་ཚན་ལ་གདེང་འཇོག་ཚད་མཐོན་པོར་གནང་བར་མ་ཟད། ཆུ་ཚན་ནི་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱི་བདེན་སྟོབས་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུ་ལས་བྱུང་བའི་དད་ཞེན་ཡོད་པ་སྟེ། དཔེར་ན། སྟོད་ལུང་ཆུ་བཟང་ཆུ་ཚན་ནི། ལོ་ངོ་ལྔ་བརྒྱ་ལྷག་གི་སྔོན་ཏེ། མིང་རྒྱལ་རབས་སྐབས་ནས་སྨན་བཅོས་ཐད་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཡང་ཆུ་ཚན་དེར་ཆབ་བཞེས་གནང་མྱོང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད། ཆུ་ཚན་པ་མང་བོ་བོད་ཟླ་ལྔ་བ་ནས་བརྒྱད་པའི་བར་ཆབ་ཞུགས་གནང་ལ། ཆུ་ཚན་དེས་པགས་ནད། གྲུམ་བུ། ཕོ་ནད། ཁྲག་ཤེད་མཐོ་བའི་ནད་བཅས་གསོ་བའི་ནུས་པ་ཐོན་གྱི་ཡོད། གཞན་སྟོད་ལུང་དུ་བརྒྱ་སྣ་ཆུ་ཚན་ཞེས་པའང་ཡོད་ལ། ཆུ་རྒྱུན་དྭངས་ཤིང་རྙོག་པ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན། ཡང་། ལྷ་སའི་ཉེ་འདབས་དོག་བདེ་ཤང་གི་ཁོངས་སུ་གསང་ཡིབ་ཆུ་ཚན་ཞེས། ཆུ་ཚན་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ནི་ལྷ་ས་གྲོང་ཁུལ་དུ་ཅུང་གྲགས་ཆེ་བ་ཡོད། གསང་ཡིབ་ཆུ་ཚན་དེ་མཁལ་གྲུམ་དང་། པགས་ནད། ཕོ་བ་སོགས་ལ་ཕན་པ་ཡོད་སྟབས། སྟོན་དཔྱིད་གཉིས་ལ་ཆུ་ཚན་རྒྱག་མཁན་མང་བོ་ཡོད། ཆུ་ཚན་དེའི་འགྲམ་གྱི་རི་འདབས་དང་། བྲག་ཕུག་སོགས་ལ་རྒྱ་བཟའ་ཝུན་ཁྲེན་ཀོང་ཇོ་བཞུགས་པའི་རྗེས་ཤུལ་ཡིན་ཞེས། ལོ་རྒྱུས་འགར་ཤོད་སྲོལ་ཡོད་ཀྱང་རྗེས་ཤུལ་ཡོད་པའི་བྲག་རྡོ་དང་། བྲག་ལྡེབས་ཀྱི་རྒྱ་བཟའི་སྐུ་བརྙན་རྣམས་ད་ལྟ་བསྡད་མེད།

འདམ་གཞུང་རྫོང་གི་མངའ་ཁོངས་ལ་མཚོན་ནའང་། འདམ་གཞུང་ཚ་ཆུ། གུ་ལིང་ཚ་ཆུ། ལ་ཐོག་ཁའི་ཆུ་ཚན། དཀར་རི་མཆོག་ཚ་ཆུ། རྒྱས་དར་ལྐོག་ཚ་ཆུ། འཆི་མེད་མདོ་ཚ་ཆུ། གཡས་ལ་ཚ་ཆུ་དང་།

ལྷ་སའི་སྙེ་མོ་རྫོང་ཁོངས་ལ་མཚོན་ནའང་། མར་རྐྱང་ཚ་ཆུ། བཅིངས་སྦྲང་ཚ་ཆུ། ཨང་སྒང་ཨུ་རྒྱན་ཚ་ཆུ། སྨུ་ལུང་ཚ་ཆུ། ཆབ་རལ་ཚ་ཆུ། སྦུག་པ་ཚ་ཆུ། ཐོན་ཆུས་ཚ་ཆུ་དང་།

ལྷུན་གྲུབ་རྫོང་ཁོངས་ལ་མཚོན་ནའང་། དར་ཡུན་ཆུ་ཚན། བྲག་སྣེ་འབྲུག་འདྲ་ཆུ་ཚན་དང་།

མལ་གྲོ་གུང་དཀར་རྫོང་ལ་མཚོན་ནའང་། རུ་ཐོག་ཚ་ཆུ། འཆི་རྐང་མགོ་ཚ་ཆུ། གཏེར་སྒྲོམ་ཚ་ཆུ། དགྲ་ཕྱི་རོང་ཚ་ཆུ། རྒྱ་མ་ཤང་ཚ་ཆུ་སོགས་ལ་ནད་རིགས་འཇོམས་པའི་ཁྱད་ནུས་ཡོད་ལ། དེ་དག་གི་གནས་ཡུལ་དང་། མཚོ་ངོས་ལས་མཐོ་ཚད། ཚ་དྲོད། བཞུར་ཚད། གཏེར་ཁར་འགྱུར་ཚད་སོགས་ཞིབ་ཏུ་ཀྲུང་གོའི་ལོ་རྒྱུས་རིག་གནས་གྲགས་ཅན་གྲོང་ཁྱེར་ལྷ་ས་ཞེས་པའི་དཔེ་ཆའི་ཤོག་གྲངས ༡༢ ནས ༡༥ བར་བཀོད་ཡོད།

མལ་གྲོ་གུང་དཀར་རྫོང་གི་འབྲི་གུང་གཏེར་སྒྲོམ་ཆུ་ཚན་ལ་མཚོན་ནའང་། རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ལས་སྤྱི་ཁྲེ ༤༥༠༠ ཙམ་མཐོ་བའི་སར་གནས་ལ། ལོ་ངོ་སྟོང་ལྷག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད། དེ་ཡང་། གཏེར་སྒྲོམ་ཐོགས་དོན་ཡང་། སློབ་དཔོན་པད་འབྱུང་གིས་རི་ཆེན་གཏེར་སྒྲོམ་དང་འདྲ་བ་འདིར། ཆོས་ནོར་གྱི་གཏེར་ཁ་མང་དུ་སྦས་ཡོད་པས་གཏེར་སྒྲོམ་ཞེས་ཟེར་ལ། ཆུ་ཚན་དེ་ནི་གཏེར་སྒྲོམ་དགོན་པའི་ཚོགས་ཁང་མདུན་དུ་དུག་མཚོ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ནས་གཟའ་དང་། སྲིན་པོ། ཀླུ་བདུད་བཅས་ཀྱི་ཆུ་འདི་འགྲོ་ཐབས་མེད་པའི་རྨུ་གསུམ་བྲག་གི་སྒོ་བརྒྱབ་པ་ལྟར་བཀག་ཡོད་པར་བརྟེན། སློབ་དཔོན་གྱིས་དུག་མཚོས་ཡུལ་གྲོང་ཀུན་འཇིག་ཉེན་ཡོད་པར་དགོངས་ཏེ། ཁོང་གིས་རྡོ་རྗེ་འཕངས་ནས་བྲག་ཁུང་བརྟོལ་ཏེ་ཆུ་སྒོ་ཕྱེས། ཤུལ་རྗེས་ད་ལྟའང་མཇལ་རྒྱུ་ཡོད། ཆུ་ཚན་དེར་མདོ་སྦུག་གཉིས་ཡོད་ལ། སྦུག་མར་སྐྱེས་པ་དང་། ཆུ་རྫིང་མདོར་བུད་མེད་རྣམས་ཆུ་ཞུགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

ཆུ་ཚན་གྱི་གྲུབ་ཆ་ནི། མུ་ཟི་དང་ཅོང་ཞི། བྲག་ཞུན། བྲག་མཚུར་སོགས་འདྲེས་པས། དྲི་དང་མདོག རོ་ནུས་མི་འདྲ་བ་ཡོང་གི་ཡོད། ཆུའི་ཚ་ཚད་ལ་ཏུའུ་༤༠ ནས ༤༡ བར་ཡིན་ལ། ཕན་ནུས་ཀྱི་དབང་དུ་བཏང་ན། ཕོ་བ་སྨུག་པོ་དང་། ཚད་པ་རྙིང་བ། ཆུ་སེར། གྲང་བ། མཁལ་མ། མེ་དྲོད་ཉམས་པ། གྲུམ་བུ། རྩ་དཀར། པགས་ནད་སོགས་ལ་ཕན་ནོ། །

གཞན་ཡང་། ནག་ཆུའི་ཨ་མདོའི་ཆུ་ཚན། ལྷོ་ཁའི་འོད་ཁ་ཆུ་ཚན། འདན་མ་གཞུང་ཡངས་པ་ཅན་ཆུ་ཚན། སྣེ་གདོང་ར་མ་ཎའི་ཆུ་ཚན། མཚོ་སྨད་གྲི་གུ་ཆུ་ཚན། ས་སྐྱའི་ཁའུ་ཆུ་ཚན་སོགས་ཡོད་ལ།

རེབ་གོང་མདོ་བའི་ཆུ་ཚན་ལ་མཚོན་ན། རེབ་གོང་གྲུབ་གནས་བརྒྱད་ཀྱི་ཡ་གྱལ་འདམ་བུ་བྲག་དཀར་གྱི་རྒྱབ་རི་ན་ཡོད། དེ་ནི་གྲུབ་ཐོབ་འཕགས་པ་ལི་ཁྲོད་སྒོམ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཚེ། ཀླུས་གནོད་འཚེ་བཏང་སྟེ་ནད་བྱུང་བས། ཁོང་གིས་གསང་བདག་དང་འཇམ་དབྱངས་ནཱ་ག་རཀྵ་ལ་བརྟེན་ནས་ནད་ལས་གྲོལ། ནད་བདག་ཟུག་རྔུས་གཟིར་བས། གཉན་ནད་རྨ་རིགས་ལ་ཕན་པའི་སྨན་ཆུ་ཞིག་ཕུལ་བ་ལ། ནད་འཇོམས་སྨན་ཞེས་གྲགས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན།

བློན་ཆོས་ཆུ་ཁོལ་ནི་བོན་ཁོག་བསམ་དཀར་བཤགས་པ་ལུང་དུ་ཡོད། ཆུ་ཁོལ་འདི་ནི། ལྷ་རྗེ་བྲག་སྣ་བ་མདོ་སྨད་དུ་བྱོན་སྐབས། ཁོང་གི་ཕྱག་ཕྱིར་འཁྲིད་པའི་རྟོགས་ལྡན་ཀུན་དགའ་རྡོ་རྗེ་གནས་འདིར་ཕེབས་སྐབས། མཚན་ལམ་དུ་སྨན་ཆུས་གཏམས་པའི་བུམ་པ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་གནང་ནས། འདི་དག་གི་ཁ་ཕྱེས་ཏེ་ས་ཕྱོགས་སོ་སོའི་མི་རྣམས་ལ་གནང་ན་ལེགས། འདི་ནི་གཉན་རིགས་སོགས་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞིའི་ནད་ལ་ཕན་གསུངས་པ་ལྟར། དེར་ཡོད་ཀྱི་ཆུ་མིག་ཡོངས་ལ་རབ་གནས་མཛད་དེ་སྨན་ཆུར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་བཤད་ལ། སྤྱིར་གནས་འདི་རུ་སྨན་ཆུ་རིགས་མི་འདྲ་བ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཡོད་ནའང་། དུས་འགྱུར་གྱིས་ཇེ་ཉུང་དུ་སོང་སྟེ། ད་ལྟ་བདག་ཅག་གི་མིག་ལམ་དུ་སྣང་བ་འདི་ཙམ་མོ། །

གཞན་ཡང་ཁྲི་ཀའི་ཆུ་ཚན་དང་མདོ་སྨད་གསེར་ཁོག་གི་ཆུ་ཚན་སོགས། བོད་ཡུལ་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་དུ་ཆུ་ཚན་གྲགས་ཅན་མང་བོ་ཡོད། ད་ལྟ་ཡང་། ཆུ་ཚན་ཕལ་ཆེར་གནའ་བོའི་ཁྲུས་རྫིང་ལྟར་ཆགས་ཡོད། དེ་མིན། གངས་ལྗོངས་སུ་ཆུ་ཚན་མ་ཡིན་པའི་སྨན་ཆུ་ཞལ་དུ་བཞེས་པ་དང་། དྭངས་གཙང་གི་ཁྲུས་རྫིང་སོགས་ཀྱང་རི་མཐོ་ས་གཙང་ན་མང་དུ་ཡོད། ཆུ་ཚན་ལ་ཞུགས་དུས་ནི་སྟོན་དཔྱིད་གཉིས་བཟང་བར་བཤད་ལ། བོད་མིའི་གོམས་གཤིས་ལྟར་ཆུ་ཚན་ལ་མ་ཞུགས་གོང་ལ། ཆུ་བདག་ལ་གཏོར་མ་གཏོང་བ་དང་། ལྷ་བསང་ཕུད་པ་སོགས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་བསྟར་བའང་ཡོད། ཞུགས་དུས་ཆུ་མཇུག་ནས་རིམ་གྱིས་ཚ་སར་འགྲོ་ལ། ཐོག་མར་འདུག་ཡུན་ཐུང་ལ། ཕྱིས་རིང་ཙམ་བསྡད་ན་བཟང་། དེ་ལྟར་བྱས་ན་ལུས་ཁམས་ཀྱི་དབང་རྩ་དང་། ལུས་རེངས་པ། དགྱེ་སྒུར་མི་ཐུབ་པ། རུས་ཚིགས་ན་བ་སོགས་ལ་ཕན་ནུས་ཐོན་པར་མ་ཟད། ཆུ་ཚན་རེ་རེ་ལ་ནད་རིགས་སྣ་ཚོགས་འཇོམས་པའི་ཁྱད་ནུས་ཡོད་པས། དམངས་གཞས་ལས་ཀྱང་། དྲག་རྒྱུ་མེད་པའི་ནད་པ། །ཤི་འགྲོ་བསམ་པ་མ་གནང་། །ཆུ་ཚན་རྒྱག་རོགས་གནོངས་དང་། །ནད་ཀྱི་དྲི་མ་དག་འགྲོ། །ཞེས་ཀྱང་ཟེར་རོ། །ཆུ་ཚན་ལ་ཞུགས་ཡུན་ནི། བདུན་ཕྲག་བརྩི་གཞི་བྱས་ཏེ། མང་ན་བདུན་བདུན་ཞེ་དགུ་ལ་འདུག་པའང་ཡོད་དོ། །

རེབ་གོང་ཀླུ་རོལ།

༡ ཀླུ་རོལ་གྱི་ཁུངས། རེབ་གོང་ཀླུ་རོལ་ནི། ཡུལ་འདིའི་ཡབ་མེས་དམ་པ་ཚོས་ཤུལ་བཞག་རིག་གནས་ཤིག་ཡིན་ལ། ད་ལྟ་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་ཀུན་གྱིས་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པའི་དམངས་སྲོལ་རྩ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། རེབ་གོང་གི་བཤད་རྒྱུན་ལའང་། དྲུག་པའི་ལྷ་ཟླ་དཀར་བོ། །ཡོད་པས་བརྒྱ་འབུལ་སྟོང་འབུལ། །མེད་པས་མེ་ཏོག་མཆོད་འབུལ། །རྩེད་རིགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས། །རྩེ་སྣ་མ་ཚང་མེད་པ། །བལྟས་ན་མི་མགུ་མེད་པ། །ལྷ་ངོ་མྱི་ངོ་འཕྲོད་དེ། །མྱི་དགའ་ལྷ་དགའི་དུས་ཚིགས། །ཞེས་གཙིགས་ཆེན་དུ་འཛིན་ནོ། །

དེ་ཡང་། ཀླུ་རོལ་ཞེས་པའི་ཀླུ་ལ་ག་ཟླུམ་བྱས་པ་ལྟར་ན། གླུ་དང་རོལ་ཆ་ལེན་རྡུང་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་སམ། རྨང་གཞི་ཀ་ཡིག་ལྟར་ན། ཀླུ་ནི་ལྷ་ཀླུ་གཉན་གསུམ་གྱི་ཀླུ་དང་། རོལ་ནི་དགའ་སྤྲོའི་རྩེད་མོ་ལ་རོལ་བའི་ཆ་ནས་བཏགས་པར་བཞེད་ལ། སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་བདེན་ཤས་ཆེའོ། །ཀླུ་རོལ་གྱི་ཁུངས་འདི་ཡིན་གྱི་གསལ་ཁ་ཐོན་པ་ཞིག་ལོ་རྒྱུས་རྙིང་བ་རྣམས་སུ་མ་བྱུང་མོད། གང་ལྟར་ཀླུ་རོལ་གྱི་སྐབས་སུ་དམར་མཆོད་དང་། ཀི་སྭོ་ལྷ་རྒྱལ། འབུད་རྡུང་དཀྲོལ་གསུམ། གླུ་ལེན་གར་རྩེ། ལྷ་ཀླུ་གཉན་མཆོད་ཀྱི་བྱ་འགུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། གདོད་མའི་བོན་གྱི་དམར་མཆོད་བྱེད་སྲོལ་དེ། ཕྱིས་སུ་བཙན་པོ་རིམ་བྱོན་གྱིས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་བབ་དང་། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ལ་དམིགས་ནས་མནའ་བཅད་དང་། གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བའི་དགའ་སྟོན་སོགས་ལ་གླུ་ལེན་གར་རྩེ་དང་། ལྷ་མཆོད་ཀླུ་མཆོད་གྱི་སྐད་འབོད་ཆོ་ག་བསྟར་བ་འདི། ཀླུ་རོལ་གྱི་ཁུངས་ཚུགས་པའི་ས་བོན་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་སེམས་ཏེ། དེབ་དཀར་དུ་ཐང་ཧྲུའུ་དྲངས་པ་ལས། བཙན་པོ་རྗེ་བློན་རྣམས་ལོ་ལྟར་གནའ་སྐྱེལ་ཞིང་། དེ་དུས་ལུག་ཁྱི་སྤྲེལ་གསུམ་དམར་མཆོད་དུ་འབུལ། ལོ་གསུམ་རེར་གནའ་ཆེན་སྐྱེལ་ཞིང་། མཚན་གྱི་གུང་ལ་རྟ་ཕྱུགས་བོང་བུ་རྣམས་དམར་མཆོད་བྱེད། སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་རྐང་ལག་བཅད་ཅིང་དོན་སྣོད་མདུན་དུ་སྤུངས་ཏེ། བནྟེ་ཞིག་གིས་ཆོ་ག་གཏོང་། ཞེས་དང་། མཁའ་འགྲོ་ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་ཐར་ལས། ཆོས་ལུགས་འདིས་ལོ་རེའི་སྟོན་ཀའི་དུས་སུ་ཤ་ཕོ་རི་རྐྱང་ཞེས། ཤ་བ་ཕོ་མང་བོ་དུས་གཅིག་ཏུ་སྐེ་བཅད་ནས་གསད་པའི་ཤ་ཁྲག་གིས་མཆོད་པ་འབུལ་བ་དང་། དགུན་ཁའི་དུས་སུ་བོན་ལྷ་དམར་མཆོད་ཅེས། ར་ལུག་སོགས་ཕོ་ཕྱུགས་སྟོང་ཕྲག་གསུམ་རེ་ལོངས་པའི་སྐེ་དུས་གཅིག་བཅད་ནས་གསོད་པ་དང་། འབྲི་ལུག་ར་སོགས་མོ་ཕྱུགས་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་རེར་ལོངས་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་གསོན་པོར་ལྷུ་ལག་ཕྲལ་ནས་བསད་པའི་ཤ་ཁྲག་གི་དམར་མཆོད། དཔྱིད་ཀའི་དུས་སུ་ཡུ་མོའི་བྱིན་བྲེག་ཟེར་བ། ཤ་བ་ཡུ་མོ་བཞིའི་རྐང་ལག་ལྷུ་ཕྲལ་ནས་བསད་པའི་ཤ་ཁྲག་གི་དམར་མཆོད། དབྱར་ཁའི་དུས་སུ་བོན་སྟོན་བསང་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཅེས་གསུངས་པ་འདི་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་། ནང་ཆོས་འདི་སྤྱོད་པ་འཚེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཙང་། ལས་འབྲས་ཀྱི་གནས་ལུགས་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་བློ་དང་བསྟུན་ཏེ། ཁྲག་སྐྱེམས་ཀྱི་ཚབ་ཏུ་འབྲུ་ཆང་དང་། དམར་བསང་གི་དོད་དུ་རྩམ་པས་བཟོས་པའི་ར་ལུག་གི་སྣང་བརྙན་གྱིས་འཐུས་པར་བྱས་ཏེ། གསོལ་མཆོད་བགྱིས་པ་དང་། ཡུལ་གྲུ་འགར་ད་དུང་ཐ་ཆད་འགས་སྔོན་གྱི་ལུགས་ངན་བསྐྱར་གསོ་བྱེད་པའང་ཡོད་དོ། །

ལྷག་པར་དུ་བོད་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་དུས་སུ་བོན་ཆོས་བསྣུབས་པས། བོན་གྱི་ལྷ་སྲུང་དེ་དག་མ་དགའ་བའི་དབང་གིས། ནད་ཡམས་དང་། སད་སེར། ཐན་པ་དང་ཆུ་ལོག་སོགས་ཀྱིས་གནོད་པ་བཏང་བར་བརྟེན། ཕྱིས་སུ་སློབ་དཔོན་པད་འབྱུང་གིས་བཀའ་བསྒོས་དམ་བཞག་དང་། ལ་ལ་མི་ཁོག་ཏུ་བརླམས་ཏེ། སླད་ཆད་གནོད་འཚེ་མི་གཏོང་བར་མི་ཕྱུགས་སྐྱོབ་ཞིང་ལོ་ལེགས་འབྱུང་བ་དང་། མགོན་སྐྱབས་མཛད་དགོས་པའི་བཀའ་བསྒོས་གཉེར་གཏད་བྱས་པས། ཀུན་གྱིས་ལྷ་ཀླུ་གཉན་གསུམ་ལ་མཆོད་བཀུར་དང་། གླུ་གར་རྩེད་འཇོ་སོགས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་རྒྱ་ཆེར་བསྡུས་པ་འདིས། གོང་གསལ་ཀླུ་རོལ་གྱི་ས་བོན་ལ་ཆུ་ལུད་དྲོད་གཤེར་ལྟ་བུའི་རྐྱེན་བྱས་ཏེ་མྱུ་གུ་འབུས་པར་འདོད་དོ། །གོང་གསལ་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཕལ་མོ་ཆེ། ད་ལྟའི་ཀླུ་རོལ་སྐབས་ཀྱི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་མངོན་གསལ་དོད་པོར་གནས་པས། དེ་དག་ཀླུ་རོལ་གྱི་གྲུབ་ཆ་ཡིན་པ་བློ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ལ་མང་དུ་བརྡ་སྤྲོད་མི་དགོས་སོ། །

༢ བྱེ་བྲག་ཏུ་རེབ་གོང་གི་སྡེ་བ་འགའི་ཀླུ་རོལ་གྱི་ཁུངས། ༡ རོང་བོ་དགུ་ཆུའི་སྲིབ་ན་ཆགས་པའི་སོག་རུ་སྡེ་བར་མཚོན་ན། མི་རྒན་རྣམས་ཀྱི་ངག་རྒྱུན་ལ། ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་སྐབས་སུ་ཐང་བོད་གཉིས་མ་མཐུན་པར་བཙན་པོས། ད་ལྟའི་ཀན་སུའུ་ཞིང་ཆེན་གྱི་མངའ་ཁོངས་རྒན་རྒྱའི་ས་ཆར་བོད་དམག་མངགས་ནས། ཐང་དམག་དང་གཡུལ་བཀྱེ་སྐབས། ཐང་དམག་ཁྲི་བཅུ་ལྷག་དམག་ཉེས་བཏང་བ་སོགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད། སྐབས་དེར་བོད་ཀྱི་དམག་འཛིན་གཡུ་ཚ་ཞེས་པ། སོག་རུའི་བུ་མོ་ཞིག་དང་གཉེན་བསྒྲིགས་ཏེ། བུ་བཞི་སྐྱེས་པའི་གསུམ་པ། དར་རྒྱལ་ས་ཆར་གཞིས་ཆགས་ནས་ཐང་དམག་བཀག སྐབས་དེར་ཐང་བོད་གཉིས་འདུམ་འགྲིག་མཛད་པས། དགའ་སྟོན་དུ་ས་དེའི་ཨ་མྱེས་དར་རྒྱལ་མཆོད་ཕྱིར་ལྷ་རྩེད། དར་རྒྱལ་གཡུ་མཚོ་མཆོད་ཕྱིར་ཀླུ་རྩེད། འདས་དམག་ལ་རྗེས་དྲན་དང་འདུམ་འགྲིག་ཡོང་བའི་དགའ་སྟོན་དུ་དམག་རྩེད་གནང་སྐབས། མཚོ་ནང་ནས་སྟག་གཟིག་གི་གདོང་བ་འདྲ་བའི་གཡུ་འབྲུག་གཉིས་འོང་སྟེ། འཁྱུག་རྩལ་ངོམ་པ་སོགས་རྟེན་འབྲེལ་ཕུན་ཚོགས་བྱུང་བ། རིམ་བརྒྱུད་ཀྱིས་སྡེ་འདིར་ཀླུ་རོལ་རྩེས་པའི་དམངས་སྲོལ་འདི་དར་བར་བཤད་དོ། །

༢ རོང་བོ་དགོན་ཆེན་དང་བར་ཐག་ཉེ་བའི་ཤར་ཕྱོགས་ན་མཆིས་པའི་གླིང་རྒྱའི་ཀླུ་རོལ་ལ་མཚོན་ན། ངག་རྒྱུན་གྱི་གསུང་སྒྲོས་ལ། སྔོན་རེབ་གོང་ས་ཆར་ལོ་དུ་མར་ཐན་སྐྱོན་བྱུང་བས། གླིང་རྒྱའི་ཨ་མྱེས་ཨ་ལ་བརྐོས་ཟེར་བས་དམངས་ཚོགས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་དེ། སྡེ་འདིའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་འབབ་པའི་ཆུ་བོ་དེ། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐོ་ཐོ་ལོག﹙ཞིང་ས་མང་བོ་ཡོད་པའི་ས་མིང﹚ ལ་ཆུ་འདྲེན་པའི་ལས་ཀ་མང་བོ་བསྒྲུབས་ཀྱང་། ལེགས་གྲུབ་མ་བྱུང་། ཡང་བསྐྱར་ཨ་མྱེས་དེ་གསེར་ཁ་ལུང་དུ་ཕྱིན་པ་ན། ཆུ་ཐམས་ཅད་ཕྱེ་མར་ཐིམ་པ་མཐོང་བས། ཀུན་གྱིས་ཆུ་འདྲེན་མ་ཐུབ་པ་ཀླུས་དབང་བྱས་པར་དོགས་ནས། ཀླུ་མོ་འཁོར་བཅས་མཉེས་ཆེད། ཆུ་མིག་ཡོད་ས་དེར་གཞོན་ནུ་ཕོ་མོ་གཉིས་ཁྲིད་ནས། བྲོ་གར་དང་གླུ་གཞས་ཀྱི་རྩེད་འཇོ་དང་། ཀླུ་སྡོང་གི་ཡལ་གས་ཆུ་རྩེད་བྱས་པས། ཀླུ་མོ་མྱོས་ཏེ་ཆར་གྱི་དངོས་གྲུབ་གནང་ཞིང་ལོ་ལེགས་བྱུང་བས། ད་ལྟའི་བར་ཀླུ་རོལ་གྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ཆགས་ཏེ། རྣམ་གྲངས་མི་འདྲ་བ་བཅུ་གསུམ་གྱི་ཀླུ་རྩེད་འདི་བྱུང་བ་ཡིན། ཕྱིས་སུ་འང་སྡེ་འདིའི་ཐོ་ཐོ་ལོག་ཅེས་པའི་ས་ཆ་འདི་རྩིས་ཆེན་དུ་བྱས་ཏེ། དེ་གར་ཞིང་ས་མེད་ཚེ་ཀླུ་རོལ་རྩེས་མི་ཆོག་པའི་སྒྲིག་སྲོལ་ཡོད་པས། ཀླུ་རོལ་ལ་ཞུགས་འདོད་པ་དག་གིས་ས་དེར་ཞིང་ས་ཉོ་བ་སོགས་བྱེད་པ་དང་། དེའི་ཕྱིས་སུ་སྲོལ་རྒྱུན་དེ་ཉམས་ནས་སྡེ་མི་ཐམས་ཅད་ཀླུ་རྩེད་བྱེད་ཆོག་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟར་གོང་གསལ་མཆེད་ཁུངས་འདི་ལས་རིམ་བརྒྱུད་ཀྱིས། དྲུག་པའི་ལྷ་ཟླ་དཀར་བོའི་ནང་རེབ་གོང་གི་ཡུལ་སྡེ་ཕལ་མོ་ཆེ་དང་། ཁྲི་ཀ་སོགས་སུ་ཀླུ་རོལ་དར་ཁྱབ་བྱུང་ངོ་། །

 ༢ ཀླུ་རོལ་སྐབས་ཀྱི་ལྷ་བའི་བྱེད་སྒོ། འཇིག་རྟེན་པའི་ལྷ་ཀླུ་མཐུ་བོ་ཆེ་རྣམས་མི་ཁོག་ཏུ་བརླམས་ཏེ། རྣམ་པ་མི་གཟུགས་ལ་དབང་བསྒྱུར་ལྷ་ཀླུས་བྱེད་པའི་ཐབས་ལམ་བཀོལ་ནས། སྤྱི་ཚོགས་བདེ་འཇགས་དང་། དོན་དག་འདྲ་མིན་མང་བོ་ཐག་གཅོད་པ་ནི། བོད་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་སྐབས་ནས་མཆིས་ལ། མདོ་སྨད་ཀྱི་ཡུལ་འདིར་ཀླུ་རོལ་དར་བ་ནས་བཟུང་། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷ་བར་མགོན་སྐྱབས་སུ་བཀུར་ནས་བསང་གསུར་གྱི་གསོལ་མཆོད་བྱས་ཏེ། རྩེད་མགོ་འཛིན་པའམ། ནང་ཁུལ་དུ་གཡོ་སྒྱུ་ཁྲམ་གསུམ་བྱེད་པའི་མི་ངན་གྱི་རིགས། ཚོགས་པའི་དབུས་སུ་ཐེར་འདོན་དང་། ཆད་ལས་གཅོད་པ། འབྱུང་འགྱུར་གྱི་ལེགས་ཉེས་ལུང་དུ་སྟོན་པ། ཀླུ་རོལ་དང་དུས་རྒྱུན་གྱི་སྡེ་བའི་སྒྲིག་ལམ་ལ་དོ་དམ་དང་། ལུས་ལ་མཚོན་རྒྱག་པ། ཁ་པར་གདབ་པ། ཁ་དང་ཁོག་པར་གྲི་ཆེན་གདབ་སྟེ་བསྐོར་སློག་བྱེད་པ་སོགས་གཞན་གྱིས་མི་གཟོད་པའི་བྱེད་སྒོ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པ་ནི་ལྷ་བའི་བྱེད་སྒོ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་། ཁ་དཔེར། ལྷ་བའི་བྱང་ཁོག་མྱི། ཞེས་པ་ལྟར་ལྷ་བ་རྫུན་མའང་རེ་གཉིས་སྲིད་དོ། །

 ༣ ཀླུ་རོལ་གྱི་དབྱེ་བ། ཡུལ་རེབ་གོང་དུ་དར་བའི་ཀླུ་རོལ་ལ་རིགས་གསུམ་ཡོད་དེ། ལྷ་རྩེད། ཀླུ་རྩེད། དམག་རྩེད་དོ། །

 ༡ ལྷ་རྩེད་ནི། འཁར་རྔ་དང་ལྷ་རྔའི་སྒྲ་གདངས་དང་བསྟུན་ཏེ། ཉམས་འགྱུར་གང་ཐོན་གྱིས་རྐང་ལག་གི་སྟངས་སྟབས་མྱུར་བའི་ཚུལ་གྱིས་རྩེ་བ་དང་། རྩེད་སྟངས་ཡང་ཡུལ་སྡེ་རེ་ལ་འདྲ་མིན་མང་བོ་ཡོད། མགོ་དང་དཔྲལ་བ། ལུས་སོགས་ལ་མཚོན་གྲི་རྣོན་པོས་བསྟར་བ་དང་། ཁ་དང་རྒྱབ་ལ་ལྕགས་ཁབ་འཛེར་ནས་ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་ལ་ཁྲག་མཆོད་ཕུལ་ཏེ། རྩེད་མོ་སྣ་ཚོགས་རྩེས་པ་ཞིག་ཡིན།

 ༢ ཀླུ་རྩེད་ནི། སྟག་སེང་ཁྱུང་འབྲུག་གི་དར་ཚོན་སྣ་ཚོགས་བཟུང་སྟེ། ཀླུ་ཀླུ་མོའི་རྟེན་གནས་རྫིང་དང་ལྟེང་ཀ ཆུ་ཀླུང་སོགས་སུ་སོང་སྟེ། ཀླུ་ལ་རུང་བའི་དཀར་བསང་རྒྱ་ཆེན་བཏང་ནས། གླུད་གཏོ་ཕུལ་ཏེ་རྩེད་ཆས་རྣམས་ཆུ་ལ་མཆོད་ནས། རོལ་གར་སྣ་ཚོགས་འཁྲབ་པ་ཡིན། ཀླུ་རོལ་རྩེ་བ་འདིའི་དགོས་དོན་གཙོ་བོ་ལོ་ཕྱུགས་སོགས་ལ། རང་བྱུང་གི་ཐན་སྐྱོན་མི་འབྱུང་བའི་ཆེད་དུ། ཀླུའི་རྒྱལ་བོ་ལ་ཆར་གྱི་དངོས་གྲུབ་སློང་བ་ཡིན། ད་ལྟ་དགེ་འདུན་པ་དང་ཆོས་ལུགས་པ་ཚོས་ཀླུ་གནས་ཀྱི་ཆུ་མིག་དང་། ཆུ་ཀླུང་སོགས་ཀྱི་འགྲམ་ནས་ཀླུ་གཏོར་དང་། ཆར་འབེབས་ཀྱི་ཆོ་ག་གཏོང་སྲོལ་ཡོད་པ་ཡང་གོང་གསལ་ཀྱི་དེ་དང་འབྲེལ་བ་ཆེའོ། །

 ༣ དམག་རྩེད། ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་ནས་ཐང་བོད་བར་དམག་འཁྲུག་བྱུང་བ་མང་བས། མདོ་སྨད་ཕལ་ཆེར་ས་སྲུང་དམག་གི་གདུང་རྒྱུད་ཡིན། ད་ལྟ་ཡང་། ཡུལ་ལུང་མང་བོ་ན་དམག་རྩེད་དང་མདའ་རྩེད་སོགས་དམངས་སྲོལ་མང་བོ་མཐོང་ཆོས་སུ་གྱུར་བ་འདིས། བཙན་པོའི་དུས་ཀྱི་དམག་དཔུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་། གཡུལ་འགྱེད་དམག་སྟོན་གྱི་རྣམ་པའི་སྣང་བརྙན་གསོན་པོ་འདི་ལྟར་སྣང་སྟེ། སྔོན་དུས་སྲོང་བཙན་གྱིས་བོད་ཡུལ་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་ལ་རུ་བཞིར་བགོས་དུས། གོ་གྱོན་མཚོན་ཐོགས་དང་། རུ་དར་གྱི་སྟེང་གི་སྲོག་ཆགས། ཁ་དོག་སོགས་མི་འདྲ་བར་དམག་ཁྲིམས་བཞག་པ་ལྟར། ད་ལྟའི་དམག་རྩེད་དང་བཅིབ་བསུའི་སྐབས་ཀྱང་། ཁ་དོག་མི་འདྲ་བའི་སྟག་སེང་ཁྱུང་འབྲུག་གི་རུ་དར་འཛིན་ཅིང་། ཁ་ནས་བེ་ཧ། བེ་བེ། བེ་ཧ། ཞེས་སྒྲ་འགྲོས་ཤེད་མཚུངས་སུ་སྒྲོགས་ཤིང་། ལག་གི་རུ་མཚོན་དང་གོམ་པའི་སྟངས་སྟབས་དོ་མཉམ་པའི་རྩེད་འཇོ་རོལ་བ་དང་། ལོ་ན་རྒན་གྲས་ཁ་ཅིག་གིས་ལྷ་རྔ་དང་འཁར་རྔ་རྡུང་ཞོར་དུ། གཞི་བདག་ལ་སྐད་འབོད་བཏང་སྟེ། དགྲ་སྡེ་སྡིགས་སྨོད་དང་། རང་སྡེ་ངོ་སོ་བསྟོད་པའི་སྐད་འབོད་གཏོང་བ་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་ལ། དེ་བས་དམག་རྩེད་འདི་ནི་སྔོན་གཤེགས་དཔའ་བོའི་མཛད་རྗེས་ལ་རྗེས་དྲན་དང་། ཤ་གཟན་གདོང་དམར་བོད་ཀྱི་དམག་དཔུང་གི་གལ་ཆེན་རང་བཞིན་ལ་གཙིགས་འཛིན་དང་། དྲན་གསོ་བྱེད་པར་ཕྱི་ཐོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུད་འཛིན་བྱེད་པ་ལ། དམངས་སྲོལ་གྱི་དགའ་སྟོན་ཞིག་ཏུ་ཆགས་པ་ཡིན་ནོ། །

 ༤ ཀླུ་རོལ་ཀྱི་རྒྱན་ཆས་ནི། མཁས་དབང་དགེ་ཆོས་ཀྱིས། ཡུལ་གྱི་ལྷ་དང་སྔོན་གྱི་མི་གཉིས་དཔེར་སྦྱར་ནས་དཔྱད་པ་བྱས་པ་འདི་འདྲ་ལ། མང་བོ་དག་བྱིས་པའི་རིགས་པ་ལྟ་བུར་སེམས་ངེས་མོད་ཀྱི། རྒྱ་གར་གྱི་གང་གཱའི་ལྷ་མོས་རྐང་གདུབ་གྱོན་པ་དང་། ཨ་མདོ་རྨ་རྒྱལ་སྦོམ་རས་ཕྱིང་ཞྭ། རྒྱ་ནག་གི་ཀོན་ཡིན་ཕུ་སཱས་བེར་སྔོན་གྱོན་པའི་བར་ཞིབ་ཏུ་ལྟོས་དང་། ཡུལ་མིའི་ཆ་ལུགས་སུ་བྱས་མ་བྱས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །གསུངས་པ་ལྟར། ཀླུ་རོལ་གྱི་རྒྱན་ཆས་རྣམས་ཀྱང་ཡུལ་གྱི་ལྷ་དང་སྔོན་གྱི་མི་ཆེན་གྱི་ཆ་ལུགས་ཁོ་ན་སྟེ། ཕོ་གསར་རྣམས་ཀྱིས་ཡུལ་ལྷའི་རྒྱལ་བོ་བྱ་ཁྱུང་གིས་མནབས་པའི་ཕྱིང་ཞྭ་དཀར་བོའི་སྟེང་ཅ་ལ་དམར་བོ་འཕྱངས་ཡོད་པ་དེ་གྱོན་པ་དང་། ལ་ལས་མགོ་ལ་ལག་ཕྱིས་བཞག་སྟེ་ཅ་ལ་ནག་པོས་དཀྲི་བའང་ཡོད། དར་གོས་སྣ་ཚོགས་མདུད་བརྒྱབ་སྟེ་རྒྱབ་ཏུ་དཔྱངས་པ་དང་། མགྲིན་པར་གའུ། རྐང་བར་ཀོ་ལྷམ་སྣ་འཁྱིལ﹙རེབ་གོང་གིས་དེ་ལ་འབོལ་རས་ཟེར﹚གྱོན་པའམ། རས་ལྷམ་དཀར་བོ་གྱོན་ནས་ཉྭ་སྟི་དམ་པོར་བསྡམས་པའང་ཡོད། ལུས་ལ་ཕྲུག་ལྭ། ཕུ་དུང་དང་གོང་འདབས་ལ་གཟིག་སྲམ་གྱི་པགས་པས་སླན་ཞིང་། ཁོག་སྟོད་ལ་ཁ་འདྲིས﹙གོས་འཁོར་ལོ་མ་སོགས་ཀྱིས་བཟོས་པའི་སྟེང་དུ་རི་མོ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པའི་ཤ་འབྱར﹚གྱོན་ནོ། །

གར་མ་ཚོའི་སྐྲ་སླས་སྟངས་ནི། དེབ་དཀར་ལས། རྒྱ་ནག་གི་སྒྲོས་ལས་མཆེད་པའི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྐད་རིགས་གཞན་དུ་བྲིས་པ་ཞིག་སྣང་བར། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་མཚན་མི་གསལ་བ་ཞིག་གི་སྐོར་བྲིས་ཏེ། རྒྱལ་མོ་དེའི་སྟོད་ཐུང་སྔོ་ནག་ཕུ་ཐུང་གི་ཁ་ས་ལ་རེག་པ﹙ད་ལྟ་འང་ཁམས་ཕྱོགས་ན་སྟོད་ཐུང་ཕུ་རིང་གྱོན་པ་ཡོད﹚ ཙམ་དུ་རིང་བ་གྱོན། སྨད་ལ་དར་གོས་ནག་པོས་ཤམ་ཐབས་གྱོན། སྐྲ་ལ་ལྷས་མ་ཆུང་ངུ་མང་དུ་བྱས་ཤིང། རྣ་ལ་ཨ་ལོང་བཏགས། ལྷམ་ཟོ་ཡི་བྱ་བ་གྱོན། ཞེས་པ་ལྟར། གར་མ་ཚོས་སྐྲ་ལྷས་ཀྱི་ལན་བུ་མང﹙བུ་མོ་གནས་འགྲོ་མའི་སྐྲ་ལྷས་སྟངས་འདི་ལ་ཨམ་སྐད་དུ་ལན་ཕྲུག་ཟེར﹚དུ་བྱེད་ཅིང་། སྐྲ་སྣེའི་མ་གདན་གྱི་གཡས་གཡོན་ལ་ཙོར་དང་། སྟེང་དུ་བྱུ་རུའི་འཕྲ་བཏབ་པའི་དངུལ་སྒྲོག་འཕྲེད་སྒྲིག་དང་། ཞོལ་ལའང་དེ་ལྟར་འདོགས་པ་དང་། རྣ་འགྲམ་གཉིས་དང་སྐེ་ལ་བྱུ་རུ་བསྟར་ཕྲེང་བསྒྲིགས་ཏེ་འདོགས་སྲོལ་ཡོད། ལུས་ལ་ཕྲུག་ལྭ། ཧ་སག ཐེར་མ་སོགས་ཀྱི་གོང་མཐའ་སྲམ་ལྤགས་ཅན་གྱོན། རེབ་གོང་གི་དོར་རྡོ་རྣམས་ཀྱིས་གོས་ལྭ་སྐ་རགས་མ་བཅིངས་པ། གཡས་གཡོན་ན་ཧྭ་ཡོད་པ་དེ་གྱོན་ལ། ལྷམ་ཡང་སྣེ་འཁྱིལ་མེ་ཏོག་གི་རི་མོ་ཚེམ་དྲུབ་བྱས་པ་དང་། དོར་མ་དམར་བོ་གྱོན། སྡེ་བའི་ནང་གི་མཛེས་མ་རྩེར་སོན་ཞིག་གིས་གར་མགོ་ཁྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །

 ༥ ཀླུ་རོལ་གྱི་རྩེད་ཆས། གར་བ་དང་གར་མའི་ཀླུ་རོལ་གྱི་རྩེད་ཆས་ནི། འཁར་རྔ་དང་ལྷ་རྔ། བེར་ག ཁ་བཏགས། རྐང་ཤིང། ལྷ་སྒམ། བཙན་མདུང﹙མདུང་རིང་གི་རྩེ་ལ་ཡུལ་ལྷ་གང་ཡིན་གྱི་ཙ་ཀ་བཏགས་པ་ཞིག﹚དང་རུ་མཚོན། མདའ་མདུང་སོགས་ལག་ཏུ་ཐོགས་ནས་རྩེ་བའམ། ཕོ་སར་རྐང་ཤིང་བ་རྣམས་རྒྱབ་ཏུ་གཞི་བདག་གི་ཞལ་ཐང་རེ་བསྣམས་པའང་ཡོད། ཡང་ན། རེབ་གོང་ཐོ་རྒྱར་མཚོན་ནས་སེང་འབག་དང་། སེང་གཞུང་སྡེ་བར་སྟག་གཟིག་གི་གདོང་འབག་གྱོན་པ། སོག་རུར་མཚོན་ན་བྱིས་པ་ཚོས་ཨ་ཙཱ་རའི་ཞལ་འབག་གྱོན་ཏེ་ལག་ཏུ་བེར་ག་ཐོགས་ནས་རྩེ་སྲོལ་ཡང་ཡོད་དོ། །

 ༦ ལྷ་མཆོད་ཀྱི་རྫས། མཆོད་རྫས་ལ། ཤུག་པ། བ་ལུ། མཁན་དཀར། ཐང་ཤུག་སོགས་དྲི་ཞིམ་གྱི་རྩི་ལྗོན། ཕྱེ་རྩམ། ཤེར་རྩིག་སྟེ་ནས་བརྔོས་མ། ཀློ་རྡེའུ་སྟེ་ཉི་ཟླའི་དབྱིབས་ཀྱི་འཁུར་བ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱི་ཟས་རིགས། ཇ་ཆང་། འོ་ཞོ་སོགས་བཏུང་བའི་རིགས། དཀར་གསུམ་མངར་གསུམ། དུག་རིགས་མ་ཡིན་པའི་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས། བཅས་ཐབས་རང་རང་གི་ཆོ་ག་ནས་གསུངས་པ་ལྟར་གཏོར་མ། དར་སྣ། ཁ་བཏགསདང་། གཞན་ཡང་། སྔོན་གྱི་སྲོལ་ཀ་ལ་ར་ལུག་སོགས་དམར་མཆོད་བྱེད་པའམ། གསོན་རྙིང་བཏོན་ཏེ་བསང་ལ་འདྲེན་པའི་སྲོལ་ངན་གྱི་རྒྱུན་ད་ལྟ་འང་རེ་གཉིས་སྲིད་ཀྱང་། ཕལ་ཆེར་མཆོད་རྫས་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཚབ་ཏུ་རྩམ་པས་སྲོག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྣང་བརྙན་བཟོས་ནས་མཆོད་འབུལ་བྱེད་དོ། །

 ༧ ལྷ་ཆུ་ཁ། ལྷ་ཆུ་ཁ་ནི། རེབ་གོང་ཀླུ་རོལ་ལ་མཚོན་ན། སོག་རུ་དང་གཉན་ཐོག ཐེ་བུ་སོགས་སྡེ་བ་ཁ་ཤས་མ་གཏོགས་མེད། ལྷ་ཆུ་ཁ་འདི་དེང་སང་ལྷ་ཁྲུས་གསོལ་ལྟ་བུར་བརྩི་མོད། དོན་དངོས་ནི། མགོ་ནག་མི་དང་དཀར་ཕྱོགས་ལྷ་གཉིས་ཀྱིས། ཀླུ་དང་ཀླུ་མོ་དཀར་མཆོད་བྱས་ཏེ་ནད་ཡམས་མུ་གེ་འཐབ་རྩོད་འཁྲུག་ལོང་མི་འབྱུང་བ་དང། ལོ་ཕྱུགས་ལེགས་ཤིང་ཆར་ཆུ་སྙོམས་པར་སྐྱབས་འཇུག་ཞུ་བའི་ཆུ་ཁའི་རོལ་རྩེད་ངོ་མ་ཞིག་ཡིན། དེ་ནི་རྒན་དར་གཞོན་གསུམ་གྱིས་ཀླུ་རོལ་གྱི་གྱོན་ཆས་གསོལ་ནས། དམག་དཔོན་ཁང་ནས་ལྷ་བསང་བཏང་སྟེ། ལག་ཏུ་ཀླུ་ལ་རུང་བའི་བསང་རྫས་དང་། གཞི་བདག་གི་ཞལ་ཐང། ལྷ་སྒམ་ལ་ལྕང་ལོ་བཙུགས་ཏེ། འཁར་རྔ་དང་ལྷ་རྔ་རྡུང་ཞོར་དུ་ལྷ་ཀླུ་སྡེ་བརྒྱད་ལ་གར་མཆོད་བྱེད་ཅིང་། ལྷ་སྒམ་ཆུ་ནང་དུ་བཞག་སྟེ། རང་རང་གི་ལུས་པོ་འཁྲུ་བ་དང་། རྩེད་ཆས་ལ་ཆུ་བྱུགས་པའམ། ཆུ་ནང་དུ་མཆོད་པ་སོགས་བྱས་ནས་ཆར་ཆུ་དུས་འབབ་དང་། ཀླུ་ནད་སོགས་གདོན་བགེགས་བར་ཆད་བཟློག་པའི་སྐྱབས་འཇུག་ཞུ་བ་ཡིན། སྡེ་བ་ལ་ལས་ལྷ་ཆུ་ཁའི་ཉིན་དེར་ལྷ་སྒམ་དཔོན་ཚང་དུ་འཇོག་པའང་ཡོད། དུས་རྒྱུན་ཡང་། ཐན་སྐྱོན་སོགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ལྷ་བས་ཆར་འབེབས་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་ཞུ་སྲོལ་ཡོད། འདི་བོད་དུ་མ་ཟད་ཆིན་རྒྱལ་རབས་གོང་གི་གསུང་པོད་ཞེས་པའི་ནང་དུ་འང་། རྒྱལ་ཁམས་ཀུན་ཏུ་བཙའ་ཐན་ལོ་ངན་བྱུང་ཚེ། ལྷ་བས་ཆར་ཆུའི་དངོས་གྲུབ་ཞུ་བའི་ཆོ་ག་བསྟར། ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །རེབ་གོང་གླིང་རྒྱ་སྡེ་བར་མཚོན་ན། སྔོན་ཆད་ཨ་མ་ཀླུ་མཚོ་ཞེས་པའི་ཆུ་མིག་དང་། ཀླུ་སྡོང་རྩར་སོང་ནས་ཀླུ་མཆོད་དང་ཀླུ་རྩེད་བྱེད་ལ། ཕྱིས་སུ་གོམས་སྲོལ་དེ་བསྒྱུར་ནས་ཀླུ་སྡོང་གི་ཚབ་ཏུ་ཏོག་ཅིག་བསླངས་པའམ། ཕོ་སར་གཉིས་ཀྱིས་ཀླུ་སྡོང་ནས་ཡལ་ག་འཁྱེར་འོང་སྟེ། ཁྲོམ་གསེང་དུ་བཙུགས་ནས་ཀླུ་རྩེད་སྣ་ཚོགས་འཁྲབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དུ་ཨ་མ་ཀླུ་མཚོའི་མཆོད་གར་འཁྲབ་སྐབས་ཕོ་སར་ཞིག་གིས་ལག་གཡས་སུ་ཀླུ་མོ་དེའི་གཟུགས་དང། གཡོན་དུ་ཤིང་བཟོས་ཕོ་མཚན་ཞིག་བཟུང་ནས་འཁྲབ་སྟོན་བྱེད་པ་དང་ཆབས་གཅིག ཕ་མ་མིང་སྲིང་ལ་བརྩི་མཐོང་མེད་པར་རི་གླུ་གཏོང་སྲོལ་ཡོད་པའང་། ཁོང་ཚོའི་བུ་ཕྲུག་མེད་པའི་བཟའ་ཟླ་ལ་ཕྱི་ལོར་བུ་ཕྲུག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དུ་བཤད་དོ། །

 ༨ ལྷ་ཆང་ཁ། ལྷ་ཆང་ཁ་ནི་ཡུལ་ལྷ་གང་ཡིན་དུད་ཁྱིམ་སོ་སོས་ཁྱིམ་ཞུས་གནང་སྟེ། གསོལ་མཆོད་དང་སྐྱབས་འཇུག་གནང་བ་དེ་ཡིན། དེ་ནི། ཀླུ་རོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གྱོན་ཆས་སྤྲས་ཏེ། བསང་རྫས་བསྣམས་ནས་དམག་དཔོན་ཁང་དུ་སྤྱི་བསང་བཏང་རྗེས། ལྷ་སྒམ་དང་ཞལ་ཐང་། རུ་མཚོན་སོགས་བཟུང་སྟེ། ལོ་རིམ་བཞིན་བསྟར་ཕྲེང་བསྒྲིགས་ནས་ལྷ་བས་སྣེ་ཁྲིད་ཀྱིས། དུད་ཁྱིམ་རེར་ལྷ་སྒམ་གདན་འདྲེན་པ་ཡིན། སྡེ་བ་ལ་ལས་གདན་འདྲེན་ཚུལ་ལ། ཐོག་མར་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པའི་འཁྲུངས་གཞིས་ནས། དཔོན་ཚང་སོགས་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་འདྲེན་པ་ཡིན། ལྷ་སྒམ་འདི་མི་ཤི་དོན་རྐྱེན་བྱུང་བའི་དུད་ཁྱིམ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྣེ་ལེན་བྱེད། ཁྱིམ་རེས་ལྷ་སྒམ་གདན་དཀར་སྟེང་བཞུགས་སུ་གསོལ་ཞིང་། དཀར་གཏོར་སོགས་ཀྱི་བསང་མཆོད་རྒྱ་ཆེན་དང་། སྡེར་ཁ་སྣ་ཚོགས་བཤམས་ལ། དུད་ཁྱིམ་འགའ་རེས་ལྷ་འབབ་ཞུས་ཏེ། འབྱུང་འགྱུར་གྱི་བདེ་སྡུག་དང་ལེགས་ཉེས་ལྷ་སྐད་དུ་གསུངས་པའང་ཡོད། ཁྱིམ་རེས་ཆང་དང་སྒོར། ཁ་བཏགས་སོགས་ལྷ་སྐལ་སྟེར་སྲོལ་ཡོད། ལྷ་སྒམ་ཡང་དཔོན་ཚང་དང་། ཡང་ན། རུ་སྡེའི་ཁྱིམ་ཚང་རྩིས་ཆེན་དང་། ལྷ་རྒྱུད་ཡོད་པའི་ཁྱིམ་དུ་ཞག་བཞུགས་གནང་བ་ཡིན། གཞན་ཡང་། ལབ་ཙེ་བསྟོད་པ་འདི་ཡང་ཀླུ་རོལ་གྱི་བྱ་འགུལ་ནང་ཚུན་དུ་གཏོགས་ལ། དུས་བཟང་རེ་བདམས་ནས། སོ་སོའི་ཡུལ་ལྷ་གང་ཡིན་གྱི་ངོ་སོ་འདེགས་པའི་ཆེད་དུ་མདའ་མདུང་སོགས་ཀྱི་མཚོན་ཆ། ཤུག་པ། རྩེ་བརྒྱ། རྨུ་ཐག་སོགས་ཀྱིས་མཆོད་འབུལ་བྱས་ཏེ་ཀི་བསྭ་ལྷ་རྒྱལ་དང་བཅས་བསང་མཆོད་རྒྱ་ཆེན་གཏོང་བའི་ཆོ་ག་ཞིག་གོ ། ཆོས་བསྐོར་གནང་བ་ཡང་། ཆོས་གཞུང་གི་ལྒིགས་བམ་ཕྲག་རྒྱབ་ཏུ་བསྣམས་ཏེ་ཞིང་ས་ལ་བསྐོར་བ་བརྒྱབ་ནས། འབུ་སྲིན་བཙའ་ཐན་སོགས་ལོ་ཏོག་གི་གནོད་འགོག་དང་། ལོ་ལེགས་ཡོང་བར་སྨོན་པའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་གོ །

 ༨ ཀླུ་རོལ་གྱི་རྩེད་མོའི་རྣམ་གྲངས། རེབ་གོང་ཀླུ་རོལ་ནི། ལྷ་རྩེད་དང་། ཀླུ་རྩེད། དམག་རྩེད་གསུམ་ཆུ་ལ་ཆུ་བཞག་གི་ཚུལ་དུ་འདྲེས་པའི་རྩེད་རིགས་ཤིག་ཡིན། དཔེར་ན། ཡུལ་སྡེ་སོ་སོའི་མཆོད་འབུལ་བྱེད་ས་ལ། འདུ་ཁང་དང་ལྷ་ཁང་། ཀླུ་ཁང་དང་དམག་དཔོན་ཁང་། ཞེས་པས་ཀྱང་མཚོན་ལ། མདོར་ན། ལྷ་ཀླུ་དམག་གསུམ་གྱི་རོལ་རྩེད་དང་བྱ་འགུལ་སྤེལ་སའི་ལྟེ་གནས་དང་། དཀར་ཕྱོགས་ལྷ་ཀླུ་ལ་མཆོད་འབུལ། ཤ་གཟན་གདོང་དམར་བོད་ཀྱི་དམག་དཔུང་གི་རྣམ་པ་སོགས་མཚོན་ས་ཡིན། ཀླུ་རོལ་གྱི་རྩེད་མོའི་རྣམ་གྲངས་ལ﹙རེབ་གོང་སེང་གཞུང་སྡེ་བ་གཅིག་པུར་མཚོན་ན། རྣམ་གྲངས་མི་འདྲ་བ་གྱ་བརྒྱད་རྩེད་སྲོལ་ཡོད་ཅེས་རྒན་རབས་དག་གི་ངག་རྒྱུན་ལས་ཐོས﹚ཡང་མི་སྡེ་སོ་སོ་མི་འདྲ་བ་མང་དུ་སྣང་ཡང་། ཕལ་མོ་ཆེ་འདི་ལྟར།

 ༡ བེ་ཧའི་རོལ་རྩེད་ནི། བེ་ཧའི་གར་ནི་ཕོ་སར་རྣམས་ཀྱི་ལག་ཏུ་མདའ་མདུང་གྲི་གསུམ་གྱི་མཚོན་ཆ་བཟུང་ནས། ལྷ་གུས་དགྲ་འདུལ་དང་། རྒྱལ་འཐོབ་ལྷ་རྒྱལ་གྱི་རོལ་གར་ཞིག་ཡིན་ལ། རོལ་གར་འདི་མིག་ལམ་དུ་སྣང་མ་ཐག སྔ་སོར་བོད་དམག་གིས་མཐའ་བཞི་དང་རྒྱལ་ཁམས་མང་བོར་དྲག་འདུལ་བྱས་ཏེ། གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བའི་ཀི་སྭ་ལྷ་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་ཞིག ངང་ངམ་ཤུགས་ཀྱིས་འཆར་ནུས། དེ་ཡང་། བོད་དམག་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་ནས་དགའ་སྟོན་གྱི་མཛད་སྒོར་དམག་སྦྱོང་དང་རྔམ་བརྗིད་སྟོན་པའི་སྟངས་ཀ་སྟེ། མདོར་ན། བེ་ཧའི་གར་ནི་དམག་མི་རྣམས་ཀྱི་རུ་མཚོན་དང་གོམ་སྟབས་མཉམ་ཆེད་སྐད་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་སོགས་ཀྱི་མཚོན་ནོ། །

 ༢ རྐང་ཤིང་གི་རོལ་རྩེད་ནི། ཕོ་གསར་རྐང་ཤིང་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱབ་ཕྱོགས་ལ་ཞལ་ཐང་སྦྱར་ཏེ། ལག་ཏུ་བེར་ག་དང་ལྷ་རྔ་བཟུང་ནས་རྩེད་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། འདི་ནི་ཡུལ་འདིར་རྒྱ་ལྷ་མང་བས། རྒྱ་ནག་གི་རོལ་རྩེད་ཀྱི་ཤུགས་ཞུགས་པར་སྙམ་མོ། །

 ༣ ཞལ་འབག་གྱོན་པའི་རོལ་གར་ནི། སྟག་གཟིག་དང་སེང་གེ་སོགས་ཀྱི་ཞལ་འབག་གྱོན་ཏེ་རྩེ་སྲོལ་ཞིག་ལགས་ལ། འདི་ནི། སྲོང་བཙན་གྱི་བཀའ་ཁྲིམས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ནང་། སྟག་སློག་གཟིག་སློག་གི་དཔའ་ཆས། །ཞེས་དང་། ཐང་ཡིག་ཏུ། གཡས་ཀྱི་རུ་འདྲེན་དཔའ་བོ་སྟག་ཆས་བརྒྱ། ཞེས་དང་། དེབ་དཀར་ལས། དམག་དཔོན་རྣམས་སྟག་པགས་གྱོན། ཞེས་དང་། སྟག་གི་བྱང་བུ་བྱ་བ་འདི་ཡང་། ཁྲི་སྲོང་གི་དུས་སུ་དཔའ་བོ་རྣམས་ལ་བསྩལ་བའི་ཆས་སུ་གྲགས། ཞེས་དང་། ཁོད་སོ་དྲུག་ལས། དཔའ་བོ་ལ་སྟག་གིས་མ་བསྟོད་ན། །དཔའ་བོ་བྱས་པའི་དོན་མེད་ཡིན། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པ་ལ་གཞིགས་ན། ཀླུ་རོལ་གྱི་ནང་དུ་སྟག་གཟིག་སེང་གེ་སོགས་ཀྱི་ཞལ་འབག་གྱོན་ཏེ་རྩེ་བ་ཡང་། སྔོན་གྱི་རྗེས་ཤུལ་ཏེ། ཕྱིས་སུ་རྩེད་མོའི་ལུགས་སྲོལ་ཏུ་ཆགས་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་སེང་གཞོང་སྡེ་བར་མཚོན་ན། གར་བ་འགས་སྟག་སེང་གི་ཆ་བྱད་སྤྲས་ཤིང་། རི་དྭགས་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྟག་གི་མགོ་བླངས་ཏེ་དཔོན་པོའི་ཕྱག་ཏུ་ཕུལ་ནས། དཔོན་པོའི་གཏམ་བཤད་སྤེལ་བའི་རྩེ་མོ་ཞིག་རྩེས་རྗེས། གར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀི་སྭ་ལྷ་རྒྱལ་དང་བཅས་མཆོད་གར་ཕུལ་བ་འདིས། སྔོན་སྲོལ་ཕྱི་གསལ་གྱི་དཔར་དངོས་མ་ཞིག་བཞག་ཡོད་དོ། །

 ༤ མཉམ་གར་གྱི་རོལ་རྩེད་ནི། རོལ་རྩེད་པ་གསུམ་རེ་དང་། ཡང་ན། མང་བོ་ཆ་བྱས་ཏེ་རྩེས་ལ། ལྷ་བས་རྩེད་མཚམས་བཞག་ཆོག་པའི་ཤིང་མོ་འབབ་རག་བར་ཏུ་རྩེད་དགོས་པ་དང་། ལོ་ན་རྒན་གྲས་དག་ལྷ་རྩེད་བྱས་ཏེ། ལྷ་ངོམ་གྱི་མཆོད་པ་འབུལ་སྲོལ་ཡང་ཡོད། ཡང་ན། ལག་ཏུ་ཐ་གུ་སྦྲེལ་ནས་རྩེད་སྲོལ་ཡོད་ལ། དེ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་མཐུན་སྒྲིལ་ལམ། མི་སྡེ་སོ་སོའི་གཞི་བདག་ཕན་ཚུན་གྱི་མཐུན་ལམ་དང་། ཡང་ན། གདོད་མའི་བོན་ཆོས་ཀྱི་ཤན་ཞུགས་ཐེབས་པར་སྣང་སྟེ། གནམ་ས་སྦྲེལ་བའི་འོད་ཀྱི་དམུ་སྐས་མཚོན་བྱེད་ཅིག་ཡིན་ནམ་སྙམ་མོ། །

 ༥ དམར་མཆོད་ནི། ནག་ཕྱོགས་པའི་ལྷ་མཐུ་བོ་ཆེ་རྣམས། རྟོགས་ལྡན་པ་ཚོས་དཀར་ཕྱོགས་ལ་བཀོད་ནའང་། དེ་དག་རྣམས་ཤ་ལ་རོལ་ཞིང་ཁྲག་ལ་རྔམ་པའི་བག་ཆགས་མཐུག་པས། དམར་མཆོད་གསོལ་བ་སྟེ། ཁ་འགྲམ་དང་རྒྱབ་ལ་ལྕགས་ཁབ་མང་བོ﹙ཡུལ་སྡེ་ལ་ལར་ཁ་དམར་བ་རྣམས་རང་ལུས་གཙང་མ་བྱས་ནས་དམག་དཔོན་ཁང་དུ་ཞག་འདུག་བྱེད་པའི་སྲོལ་ཡོད﹚འཛེར་ནས་རོལ་གར་དང་བཅས་མཆོད་ལ། ལྕགས་ཁབ་དེ་རྣམས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ལྷུང་ན། ཡུལ་ལྷ་དགྱེས་ཤིང་རང་ཉིད་ལ་བར་ཆད་མཐའ་དག་ལས་ཐར་ཏེ་མགོན་སྐྱབས་བྱེད་པར་རློམ་པ་དང་། ར་ལུག་སོགས་གསོན་པོ་གསུར་དུ་འདྲེན་པའམ། ཡ་ང་དང་བག་ཚ་ཅི་ཡང་མེད་པར་གསོན་སྙིང་དམར་འདོན་བྱེད་པའི་སྲོལ་ངན་རྒྱུན་འབྱམས་དང་། ཡུལ་ལྷས་བརླམས་པའི་ཐོང་རིས་རང་ཉིད་ཀྱི་མགོ་དང་ཁ། གསུས་པ་སོགས་སུ་གྲི་སློག་བྱས་ཏེ། བལྟར་མི་གཟོད་པའི་དམར་མཆོད་དང་། ལྷ་རྩེད་བ་རྣམས་ལ་ཡང་ལྷ་བའམ་སྡེ་བའི་ནང་གི་གཏར་ཁ་ལ་མཁས་པ་ཞིག་གིས། མགོ་ལ་ཁྲག་གཏར་ཏེ་མཆོད་ན། ཡུལ་ལྷ་དགྱེས་ཤིང་རང་ལ་ནད་མེད་དུ་རློམ་ཡང་། འདི་དག་ནི་ཆེས་ཐ་ཆད་ཀྱི་སྤྱོད་ངན་ཞིག་སྟེ། རབ་ན། རང་ཅག་གི་ཡུལ་སྲོལ་ལ་སྙད་བཏགས་ནས། ནང་ཉམས་གཞན་རིགས་ལ་མ་བསྟན་ན་ལེགས་སོ། །

འོན་ཀྱང་། ཀླུ་རོལ་གྱི་སྐབས་སུ་ལྷ་བ་དང་མི་སྡེ་ཕན་ཚུན་བར་ལ་མགྲོན་བསུ་གནང་བ་དང་། ཁ་བཏགས་བཏང་ནས། མཆོད་བཀུར་དང་རོལ་རྩེད་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པ་ནི། མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་གསེར་ཟམ་ཞིག་བཙུགས་པ་ཡིན་པས་ལེགས་ལམ་ཁོ་ནའོ། །

༦ བུད་མེད་ཀྱི་རོལ་གར་ནི། སྡེ་བའི་ནང་གི་སྨིན་ལེགས་མཛེས་མའི་དང་རྩེ་ཞིག་གིས་གར་མགོ་ཁྲིད་དེ། འཁར་རྔའི་སྒྲ་འགྲོས་དང་བསྟུན་ནས། སྦྲུལ་གཟུགས་བཞིན་བསྟར་ཕྲེང་བསྒྲིགས་ཏེ་བབ་ཆགས་ཀྱིས་རྩེ་བའི་རོལ་གར་ཞིག་སྟེ། འདིའི་སྟེང་ནས་ཀླུ་རོལ་ཞེས་མིང་དོན་མཐུན་པའི་ཀླུ་རྩེད་དངོས་མ་ཞིག་མཐོང་ཐུབ་བོ། །

 ༧ ལོ་ཆུང་བྱིས་པའི་རོལ་གར་ནི། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཨ་ཙ་རའི་ཞལ་འབག་གྱོན་ཏེ། ལག་ཏུ་བེར་ག་བཟུང་ནས་རྩེས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། མང་ཚོགས་ལ་དགོད་ཁ་སློང་བྱེད་ཅིག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡུལ་སྡེ་ལ་ལར་བྱིས་པའི་ལབ་ཙེ་ཞེས་དྲུག་པའི་ཚེས་བཟང་ཞིག་བདམས་ཏེ་བསྟོད་སྲོལ་ཡང་ཡོད་དོ། །

 ༨ ལྷ་མི་དགྱེས་པའི་རི་གླུའི་མཆོད་པ་ནི། ཡུལ་སྡེ་སོ་སོའི་སྡོང་ར་དང་གླིང་ཀ་སོགས་སུ་ཕྱིན་ཏེ། ཇ་ཆང་གི་དགའ་སྟོན་དང་། གཞོན་ནུ་ཕོ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་རི་གླུ་བཏང་སྟེ། ལྷ་མི་དགྱེས་པའི་རོལ་རྩེད་ཀྱི་ཡོ་ལང་སྣ་ཚོགས་བྱེད་དོ། །

༩ གུ་རེའི་རོལ་རྩེད་ནི། མི་སྡེ་སོ་སོའི་ལུགས་སྲོལ་ལྟར་སྣ་ཚོགས་ཡོད། དཔོན་དང་དཔོན་མོ་གཉིས﹙འདི་ལ་ཕ་མ་དང་བུ་ཕྲུག་བཟའ་ཟླ་འཛོམས་པ་ཞིག་རྩེ﹚སུ་རྩེ་བ་དང་། ཚོ་བ་སོ་སོ་ས་བགོ་ཆུ་བགོ་བྱེད་ཚུལ། རྨོ་འདེབས་ལོ་ལེགས་འབྱུང་ཚུལ། སེར་བ་འགོག་པ། བུ་ཕྲུག་མེད་པ་ལ་བུ་སྐལ་སྩོལ་ཐབས་ཀྱི་རྩེད་རིག འཇིག་རྟེན་མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཚུལ་སོགས་རྩེད་སྲོལ་ཡོད་པ་དང་།

གཞན་ཡང་། སྐྱོན་མཚང་ཅན་གྱི་མི་སྣའི་སྣང་བརྙན་འཁྲབ་སྟོན་བྱས་ཏེ། སུན་འབྱིན་དང་ཐེར་འདོན་བྱེད་པའི་རྩེད་རིག་འདི། གཅིག་ནས་ཁྲོམ་ཚོགས་དགོད་ཁ་སློང་བྱེད་དང་། གཉིས་ནས་སླད་ཆད་ཀྱི་ནག་ཉེས་ལ་གཟབ་གཟབ་དང་། འབྱུང་འགྱུར་སྤྱོད་ངན་ལ་སྔོན་འགོག་བྱེད་པའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་དུ། ལོ་གཅིག་གི་རིམ་གྲོར་འཐུས་པ་ཡིན་ནོ། །

 ༡༠ ཀླུ་རོལ་གྱི་སྒྲིག་ལམ་ནི། ཁྱིམ་ཚང་རེའི་ན་གཞོན་ཕོ་མོ་ཐམས་ཅད་ཀླུ་རོལ་ལ་ཞུགས་དགོས་ལ། མ་ཞུགས་ན་ཆད་པ་དང་། དུས་ལྟར་མ་ཐོན་ན་གཞུག་འགྲིག་ལེན་པ་སོགས་བྱེད། ཀླུ་རོལ་སྐབས་སུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བོད་ལྭ་གྱོན་དགོས་ལ། མི་ཤི་དོན་རྐྱེན་བྱུང་བའི་དུད་ཁྱིམ་ལ་དམིགས་བསལ་ཡོད། གཞན་ཡང་། མཚོན་ཆ་བཏགས་མི་ཆོག་པ་དང་། ཆང་སྐྱོན་ཕུད་ཚེ། ཆད་པ་གཅོད་པ་སོགས་མི་སྡེ་སོ་སོའི་གནས་ཚུལ་ལ་དམིགས་ཏེ་སྒྲིག་ལམ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་དོ། །

༩ རེབ་གོང་གི་སྡེ་བ་ཁག་གི་ཀླུ་རོལ་རྩེ་བའི་དུས་ཚོད།

 

སྡེ་མིང།

རྩེ་དུས།

ས་དཀྱིལ།

དྲུག་པའི་༡༦ནས༡༩བར།

སོག་རུ་དང་ཐེ་བུ།

དྲུག་པའི༢༠ནས༢༥བར།

གཉན་ཐོག

དྲུག་པའི༡༩ནས༢༥བར།

སྒོ་དམར།

དྲུག་པའི༢༠ནས༢༤བར།

རྐ་སེར།

དྲུག་པའི་༡༩ནས༢༤བར།

སེང་གཤོང། རྒྱ་ཚང་མ། ཧོར་རྒྱ།

དྲུག་པའི༢༠ནས་༢༥བར།

ཐོ་肚་བོད་སྐོར། གར་རྩེ་གདོང་།

དྲུག་པའི༡༧ནས༢༤བར།

གླིང་རྒྱ།

དྲུག་པའི༢༠ནས༢༤བར།

སྨད་པ་རི་རྩ་དང་ལྷ་ཁང་།

དྲུག་པའི༡༠ནས༢༥བར།

སྨད་པ་འཇམ།

དྲུག་པའི༢༡ནས༢༤བར།

སྨད་པ་སྡོང་སྐམ།

དྲུག་པའི་༢༡ནས༢༥བར།

རེབ་ས།

དྲུག་པའི༢༠ནས༢༣བར།

རོང་བོ་ལྷ་སྡེ

དྲུག་པའི ༢༥

སོག་རུ

དྲུག་པའི ༢༠ ནས ༢༥ བར།

ཐེ་བུ

དྲུག་པའི ༢༠ ནས ༢༥ བར།

ལྕང་སྐྱ།

ཟླ་དང་བོའི༡ནས༩བར་དང་། དྲུག་པའི༡༧ ནས ༢༥བར།

ལྕང་ལུང་།

ཟླ ༦ ཚེས ༡༧

ཀོའུ་སྡེ

ཟླ ༡ ཚེས ༣ ནས ༩ བར།

བཙན་མོ།

ཧོར་ཟླ་དང་བོའི༣།

དམེ་ཤུལ་དོམ་ལུང

ཟླ ༡ ཚེས ༣ ནས་༩ བར།

 

 

 

 

ལེའུ་བཅུ་དྲུག་པ། འཁེལ་འཐག་སྦྲ་གུར་གྱི་སྐོར།
འཕང་འཁེལ་སྟངས།

༡ འཕང་འཁེལ་ཚུལ། འཕང་འཁེལ་བ་ནི། སློག་པ་སོགས་འཚེམ་བྱེད་བལ་སྐུད་དང་། ཐགས་འཐག་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་སྤུན་བཟོ་ཕྱིར་ཡིན། འདི་ནི། རང་ཅག་ལ་སྔ་མོ་ནས་དར་བ་ཞིག་སྟེ། བོད་ཀྱི་དེབ་ཐེར་བཀྲ་ཤིས་གཏེར་བུམ་ལས། རྒྱལ་བོ་གྲི་གུམ་བཙན་པོའི་དུས་སུ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཉིན་རྒྱུན་འཚོ་བའི་ཁྲོད་དུ་ཀོ་བ་མཉེད་པ་དང་། འཕང་འཁེལ་བ། ཐགས་འཐག་པ་སྦྲ་བཟོ་བ་བཅས་ཀྱི་བཟོ་ལས་དར་ཁྱབ་ཆེ་ཞེས་པས་ཤེས་ལ། འཕང་འཁེལ་བ་ནི། འཕང་ཤིང་དང་འཕང་ལོ་གཉིས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ཡོ་བྱད་ཆེས་སྟབས་བདེ་བོ་ཞིག་ཡིན། འཕང་ཤིང་ནི། མཐེབ་མཛུབ་ཙམ་གྱི་ཤིང་སྟེང་དུ་ཤར་མོ་གཅུས་ནས་བརྐོས་པ་ཞིག་སྟེ། དེའི་ནང་དུ་སྐུད་པ་དྲངས་ས་ཡིན་པར་མ་ཟད། འཕང་དྲང་བོར་འདུག་པའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། འཕང་ལོ་ནི་གོར་མ་དང་གྱོ་མོག་ཏིང་ཕོར་ཙམ་ལ། དཀྱིལ་དུ་ཨི་ཁུང་བཏོད་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཨི་ཁུང་ནི་འཕང་ཤིང་གཟུགས་ས་ཡིན།

འཕང་འཁེལ་ཚུལ་ནི། བལ་དང་རྩིད་པ་སོགས་གསེད་དེ་སྤུས་གཙང་བཟོས་ནས། འཕང་ཤིང་གི་སྟེང་དུ་གཡོན་དཀྲི་འགའ་བྱས་རྗེས། སྟེང་གི་ཉག་ཁས་ལ་དྲངས་ཏེ། ལག་པས་བལ་རྩིད་སོགས་ཕྲ་སྦོམ་རན་པར་སྙིགས་ནས། ལག་གཡས་པས་མཐེབ་མོ་དང་གོང་མཛུབ་གཉིས་ཀྱིས། འཕང་ཤིང་བསྐོར་ན། སྐུད་པ་ཅུང་གྲིམ་པའི་སྐབས་སུ། ལག་གཡས་ཀྱིས་འཕང་མགོ་ནས་བཟུང་སྟེ། འཕང་ཤིང་ལ་དཀྲི་ལ། འཕང་ཤིང་གང་ཙམ་ཟིན་པ་ན། ཧུབ་གང་ཟེར་ལ། ཧུབ་གང་གཉིས་སྐྱ་སྒྲིལ་ཏེ། དྲིལ་བ་ལ་གྲུ་གུ་ཟེར་རོ། །

ཐགས་འཐག་སྟངས།

འཛམ་གླིང་མཐོ་སྒང་དུ་འཚོ་བ་རོལ་བའི་གངས་ཅན་པའི་ཁ་དཔེར། ས་ནག་ཐང་ནས་འཚོ་བ་སྐྱེལ། སྦྲ་ནག་ནང་ལ་འཁོར་བ་བཟུང་། ཟེར་བ་ལྟར། སྦྲ་ནག་དང་། འཕྱར་བ། ཟ་ཟླ། སྣམ་བུ། སྒྱེ་མོའི་སྣོད་སོགས། ང་ཚོའི་གདོད་མའི་དངོས་རྫས་ཕལ་མོ་ཆེ་མི་རིགས་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར། རང་རེའི་ཁལ་འཐག་ལག་རྩལ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། ངག་རྒྱུན་དུ། སྡོམ་འཐག་འདྲེན་སྲོལ་ལ་དཔེ་བྱས་ཏེ་དར་བར་བཤད། འཐག་འཐག་ཚུལ་འདི་སྟོན་པ་ཞལ་བཞུགས་དུས་སུ་རྒྱ་གར་ནའང་ཡོད་མཆི་སྟེ། ཚོམས་ལས། དཔེར་ན་ཐག་ནི་བརྐྱངས་པ་ལ། །སྤུན་ནི་གང་དང་གང་བཅུག་པའི། །སྤུན་གྱི་གཏིང་ལ་གཏུགས་པ་ལྟར། །མི་རྣམས་སྲོག་ཀྱང་དེ་བཞིན་འགྲོ། །ཞེས་པས་རྟོགས་ནུས་སོ། །བོད་ཀྱི་ཐ་ག་བའི་ཐགས་འཐག་ཚུལ་ལ། རང་རང་གི་བློ་རྩལ་ལས་ཐོན་པའི་ཐགས་འཐག་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་སྣང་སྟེ། སྟབས་བདེའི་ཐགས་ཁྲི་དེ་ནི་ཤིང་རྐང་བཞིས་བཙུགས་པའི་རྩེ་དབྱུག་བཞིས་སྒྲོམ་གཞི་བཟོས། དེའི་སྟེང་དུ་ཐགས་སྐུད་དང་སྣམ་སྐུད། བཏགས་སྒོ་སོགས་ཆ་ཚང་བསྒྲིགས་རྗེས། ཐགས་ཁྲིའི་རྐང་བ་གཉིས་ཀྱི་སྟེང་དུ་སྟེགས་བུ་ཞིག་བཟོས་ཏེ། ཐ་ག་བ་དེ་ལ་རྐུབ་སྟེགས་བྱས་ནས། རྐང་འོག་གི་འཐག་རྐང་ངམ་རྐང་ཀྲབ་བཞི་རིམ་གྱིས་མནན་ནས། རྒྱུའི་ཐོག་སྐུད་འོག་སྐུད་གཉིས་གསེབ་པའི་བར་དུ་སྤུན་ཕར་འདྲེན་ཚུར་འདྲེན་བྱེད་ཞོར། བཏག་མ་འམ་ཀྲབ་པང་གིས་ཡང་ཡང་བཏགས་ཏེ་འཐག་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། འཐག་སྟངས་འདིས་ཉིན་རེར་འདོམ་བཅོ་ལྔ་ཙམ་འཐག་ནུས། ཡང་། ཐགས་འཐག་སྟངས་གཞན་ཞིག་ལ། འཐག་ཁྲི་རྐང་གསུམ་ཙམ་ལས། འཐག་རྐང་དང་སྐུབ་སྟེགས་མེད་ལ། ཐ་ག་བ་ཐགས་སྟེང་ལ་ཞོན་དགོས། རྒྱུ་སྤུན་སོགས་འདྲ་ལ། འཐག་སྟངས་འདིས་ཉིན་རེར་འདོམ་བཞི་ལྔ་ཙམ་ལས་འཐག་མི་ཐུབ་བོ། །

བོད་མིའི་སྡོད་གུར།

གདོད་མའི་དུས་སུ་རང་ཅག་བོད་མི་རྣམས། ས་མཐོ་སྤང་ཐང་དང་། རྫ་རི་ནགས་ཚལ་སོགས་སུ་འཚོ་སྡོད་བྱེད་ལ། རང་བྱུང་གནས་བབས་དང་བསྟུན་ནས་འཚོ་བ་ཕལ་ཆེར་འབྲོག་ལས་ཀྱིས་སྐྱེལ་དགོས་པས། སྡོད་གནས་ཀྱང་གུར་བྱས་ཏེ། འདུག་བདེ་དང་འཁྱེར་བདེ་བྱས་ཡོད། བཀའ་ཆེམས་བཀའ་ཁོལ་མ་ལས། རྗེ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་དེ་ཡར་ལུང་བཙན་ཐང་སྒོ་བཞིར་ཆགས་ཕེབས་ནས་ཕོ་བྲང་བཏབ་པ་ཡིན། ཕོ་བྲང་ནི་ས་དང་རྡོ་ལ་མ་བརྩིགས། རི་དྭགས་ཤྭ་བ་དང་འབྲོང་། གཅན་གཟན་སྟག་གཟིག་པགས་པ་ལ་གུར་དུ་ཕིབ་ནས་བྱས་པ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པ་ལས་གཉའ་ཁྲིའི་སྐབས་ནས་སྡོད་གུར་འདི་ཡོད་པར་གསལ་ལ། ཁྱད་པར་དུ་སྲོང་བཙན་གྱི་དུས་སུ་དུད་ཁྱིམ་དང་བོད་དམག་གི་སྡོད་གནས་ཕལ་ཆེར་གུར་གྱི་ནང་དུ་བྱེད་པར་མ་ཟད། ལོ་རྒྱུས་ཆོས་འབྱུང་རྣམས་ལས་རྗེ་བློན་རྣམས་ཀྱང་ཤས་ཆེར་གུར་གྱི་ནང་དུ་བཞུགས་པར་བཤད་ཡོད་དེ། ཐང་ཧྲུའུ་ལས། གུར་ལ་ཕོ་བྲང་དུ་འབོད་ཅིང་ནང་ལ་མི་བརྒྱ་ཕྲག་འགའ་ཤོས་ཤོང་། དམག་མིའི་བྱ་ར་བྱེད་པས་ཕོ་བྲང་རྟེན་གནས་བཙན། འཁོར་རྣམས་སྦྲ་གུར་དུ་སྡོད། ཅེས་གསུངས་ལ། དེ་དུས་ཀྱི་གུར་ནི་བོད་རང་གི་ས་གནས་ལས་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་པའི་བལ་དང་རྩིད་པའི་རྒྱུ་བྱས་པའི་ཕྱིང་དཀར་དང་སྦྲ་གུར་སོགས་ཡིན་པར་མངོན་ལ། དེང་སང་བོད་ཡུལ་འདིར་ས་རྡོ་ཤིང་དང་ཨར་འདམ་གྱོ་མོག་གི་ཁང་བས་ཁྱབ་ཀྱང་། གནའ་སྲོལ་ལ་ཞེན་ཁོག་ཆེ་བ་དང་། ཡང་ན། ས་མཐོ་ཆུ་གཙང་དང་གྲོང་ཁྱེར་ན་འཚོ་སྡོད་བྱེད་པའི་བོད་རིགས་ཐམས་ཅད་ད་དུང་གུར་ནང་དུ་སྡོད་རྒྱུ་ཉམས་སྤྲོ་བོ་བྱེད་ཅིང་། གུར་བཟོས་རྒྱུ་སྤུས་དང་ལག་རྩལ་ཡང་མཐོར་འདེགས་གཏོང་བཞིན་ཡོད། གུར་ལ་རྒྱུ་དང་ཆེ་ཆུང་། དབྱིབས་དང་མདོག་གི་ཆ་ནས་རྣམ་པ་མང་བོ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད། དཔེར་ན། གུར་ཆེ་བའི་མ་གུར་ཁོ་ན་ཡང་ཀ་བ་བཅུ་གྲངས་དང་། ཆུང་བར་ཀ་བ་གཅིག་གིས་འདེགས་པའང་ཡོད། བཟོ་དབྱིབས་ལ། གྲུ་བཞི་དང་། ཟླུམ་པོ་སོགས་སྣ་ཚོགས་ཡོད། བཟང་ལ་གོས་དང་སྣམ་བུ། རས་སོགས་བྱེད་ལ། རས་ལའང་ཕྱི་དཀར་ལ་ནང་རས་ཁྲ་སྣ་ཚོགས་ཁ་སྦྱར་ཏེ། འཇའ་སྒྲིག་དང་པ་ཏྲ་སྣ་ཚོགས་སྤྲས་ནས། གུར་འདབས་སུ་ཕུར་མས་བརྒྱན་ཏེ་ནང་དུ་བསྡད་ན། ཧ་ཅང་ཉམས་སྤྲོ་བོ་བྱས་ཡོད།

དེ་སྔོན་ས་སྐྱ་བ་ནས་བཟུང་བོད་སོག་གི་འབྲེལ་བ་ཇེ་བཟང་དུ་གྱུར་བ་ནས། བླ་དཔོན་ཆེ་ཁག་རྣམས་རྩིབ་སྒྲོམ་དང་། བར་མཚང་ཡོད་པའི་སོག་གུར་སྒོར་དབྱིབས་ཅན་སྤྱོད་སྲོལ་ཀྱང་ཡོད། ལྷག་པར་རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་ཕེབས་སྐྱེལ་དང་། ཡང་སྲིད་ལྷ་སར་འདྲེན་སྐབས། བོད་གུར། སོག་གུར་ཡོད་པར་མ་ཟད། གཟིག་ལྤགས་དང་སྟག་ལྤགས་སོགས་ཀྱིས་གཡོགས་པའང་ཡོད། དཔེར་ན། ཁམས་ལི་ཐང་གི་གཡོན་རུ་དཔོན་པོས་སྟག་ལྤགས་བརྒྱ་ལྷག་གིས་བཟོས་པའི་གུར་དེ། དེང་སང་ཡང་། དཀར་མཛེས་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་བང་མཛོད་ཁང་དུ་ཉར་ཚགས་བྱས་ཡོད། དེ་མིན། རྒྱལ་བ་པཎ་ཆེན་ཕེབས་སྐྱེལ་གྱི་མཛད་སྒོ་གཟབ་རྒྱས་ལ། དབུ་གུར་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ཞེས་རས་གཞི་ལ་འགོ་སྣམ་ཚོན་ཁྲའི་པ་ཏྲའི་ཁེབས་ཤིང་། རྩེ་ཐོག་ཏུ་གསེར་ཟངས་ཀྱི་གཉྫིར་སོགས་ཀྱིས་ལེགས་པར་མཛེས་པ། གཉྫིའི་གཡས་གཡོན་དུ། གསེར་ཟངས་ལས་གྲུབ་པའི་རྨ་བྱའི་གཟུགས་ཡོད་ལ། ཀ་འཕན་སོགས་ཀྱི་མཆོད་རྫས་སྣ་ཚོགས། མདུན་དུ་གཞི་མཚུངས་ཀྱི་ཡོལ་སྐོར་པ་ཏྲ་ཅན་གྱི་བྱ་གཡབ་སོགས། བརྗིད་ཅིང་མཛེས་ཉམས་བཀྲ་བའི་རྨ་བྱ་དང་འདྲ་བས་ཆ་ནས་བཏགས་པ་དེ་དང་། ཡང་། དགོན་པ་ཚོར་དགེ་འདུན་ཇི་སྙེད་ཤོང་བའི་ཚོགས་གུར་ཆེན་པོའང་ཡོད།

གཞན་ཡང་། གླིང་སྒྲུང་ལས་འབྱུང་བའི་སྡོད་གུར་གྱི་བྱུང་ཚུལ་དང་། བཟོ་ཚུལ། གུར་གྱི་ཆེ་ཆུང་དང་། ཕིབ་སྲོལ་སོགས་ཆེ་བརྗོད་དང་འབྲེལ་ཏེ་བརྗོད་པ། འདིར་རེ་གཉིས་ཙམ་བཀོད་ན། གླིང་གི་ཁྲིམས་གུར་མཐོང་བ་ཀུན་སྨོན་ནི། རྨ་ཤེལ་བྲག་ལས། གུར་ཆེན་བཀྲ་ཤིས་མཐོང་གྲོལ་འདི། །དེ་རིང་ཕིབ་པའི་མགོ་མོ་ལ། །ལོ་རྒྱུས་འབྱུང་ལུགས་འདི་འདྲ་ཡོད། །མ་མཁའ་འགྲོ་འབུམ་གྱི་ཚོགས་ཁང་ལ། །ཤེལ་གུར་ཟླ་འོད་དཀར་མོ་ཟེར། །ཕྱི་ནང་སྒྲིབ་མེད་ཤེལ་ལྟར་འཚེར། །རྒྱ་དཀར་ནག་ཐག་ར་མ་འགྲིམས་པའི། །དར་གུར་དཀར་བོ་ལིང་གཅིག་ཡིན། །མ་གྲུབ་པའི་རྒྱལ་མོའི་བདེན་སྟོབས་རེད། །ཁབ་དང་སྐུད་པས་མ་བཙེམ་པའི། །ཕྱི་བཀྲ་ཤིས་རྫས་རྟགས་རིན་ཆེན་བདུན། །ནང་གྲུ་བཞི་སྒོ་བཞི་གཞལ་ཡས་དེ། །མ་མཁའ་འགྲོ་རྒྱ་མཚོའི་འཕྲུལ་ཐགས་རེད། །ཁྲ་ཆེམ་ཆེམ་འཇའ་ཚོན་འཁྱིལ་བ་འདི། །ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་རང་མདངས་རེད། །ནང་ལ་ཀ་བ་མི་དགོས་པ། །རྗེ་པདྨ་འབྱུང་གནས་གྲུབ་རྟགས་རེད། །ཕྱི་ལ་ཆོན་ཐག་མི་དགོས་པ། །མ་རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་སྨོན་ལམ་རེད། །གུར་སྟོད་རྩ་གསུམ་རྒྱལ་བའི་ཞིང་། །གུར་སྐེད་ཆོས་སྐྱོང་ལྕམ་དྲལ་གནས། །གུར་མཐའ་དགྲ་ལྷ་ཝེར་མའི་རྫོང་། །ཞེས་དང་། རྗེ་གེ་སར་དགྲ་ལྷའི་ཁྲིམས་གུར་ཡིན། །གླིང་ཕུ་ནུ་འདུ་བའི་ཁྱིམ་གུར་ཡིན། །ཆར་ཁེབས་དུང་གི་མདའ་ཡབ་ལ། །གུར་མགོ་ཉི་ཟླ་ནོར་བུས་བརྒྱན། །མཐའ་རྒྱངས་གྲངས་འཁོར་བའི་ལྕགས་རི་ལ། །འབར་བ་ཕྱག་མཚན་ཕྲེང་བས་བསྐོར། །ཞེས་དང་།

ཡང་། བྱེ་རིའི་བྱུར་རྫོང་ལས། ལས་གུར་མེ་རི་འཁྱིལ་བ་འདི། །རོང་ཆེན་དཔོན་པོའི་སྙིང་ནོར་ཡིན། །འཕྲུ་དམར་ཆགས་པའི་ཁྲིམས་གུར་ཡིན། །གུར་མགོ་རི་བོ་མཉམ་པ་འདི། །སྤྲིན་དམར་དགུང་ནས་ཆགས་པ་འདྲ། །གུར་སྐེད་འཇའ་ཚོན་སྤྲས་པ་འདི། །རྨ་བྱའི་སྒྲོ་མདོངས་ངོམ་པ་འདྲ། །གུར་མཐའ་ས་རུ་བརྡབས་པ་འདི། །ཁྲག་མཚོ་ས་ལ་འཁྱིལ་བ་འདྲ། །ཆོན་བཞི་ཐང་ལ་བརྒྱངས་པའི་དུས། །ཉི་མའི་གསེར་མདངས་འཕྲོས་པ་འདྲ། །ཀ་བ་གུང་ཤིང་འཕྲད་པའི་དུས། །འཇའ་ཡི་སྦྲ་གུར་བརྒྱངས་པ་འདྲ། །དེ་འདྲའི་གུར་ཁང་གཞལ་ཡས་ནས། །སྟག་གདན་འཛུམ་དྲུག་བཀྲ་བ་དང་། །གཟིག་གདན་ཐིག་ལེ་འཁྱིལ་བའི་སྟེང་། །དགྲ་བོ་འདུལ་བའི་གཤེད་མ་སྟེ། །དཔོན་བློན་བཅོ་བརྒྱད་གླུ་ལ་ཉོན། །ཞེས་བཀོད་པ་འདིས། གླིང་རྗེ་གེ་སར་གྱི་དུས་སུ་སྡོད་གུར་གྱི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་མངོན་ཐུབ་ལ། ཁྱད་པར་དུ་གཡུལ་འགྱེད་ཀྱི་ཚེ། སྐར་ཚོགས་ས་ལ་འཕོས་པ་ལྟ་བུའི་གུར་སྒར་མང་དུ་ཕིབ་སྲོལ་ཡོད་དེ། གླིང་སྒྲུང་ལས། སྒར་མི་གཅིག་སྒར་སྣ་བཅོ་བརྒྱད། སྒར་སྟོད་བླ་མའི་ཆོས་སྒར། ཆོས་བཤད་སྒྲུབ་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་ལེ། སྒར་སྐེད་དཔོན་པོའི་ཁྲིམས་སྒར། ལས་བདེན་རྫུན་གྱི་དྲང་ཤན་འབྱེད་ལེ། སྒར་སྨད་ཚོང་དཔོན་ཐིས་ར། རྒྱུ་ཟབ་རྒུས་ཕོངས་པ་སེལ་ལེ། གུར་ཆེན་གངས་རི་ནོར་ལེ། གུར་ཆུང་རྩི་རྩི་གྲངས་མེད། སྦྲ་གུར་སེར་ལུད་སྤུངས་སྤུངས། །ཞེས་པས་མཚོན་ནོ། །རེབ་གོང་གི་ལོ་རྒྱུས་མང་བོར་ཡང་། རེབ་གོང་ལ་ཆེ་བརྗོད་གནང་ཚེ། སྦྲ་རོག་རོག་ཅན་ལ་ཁྲི་སྡེ། ཁང་སྐྱ་ལེབ་ཅན་ལ་ཁྲི་སྡེ། གུར་དཀར་བོ་ཅན་ལ་ཁྲི་སྡེ་ཞེས་པས་ཀྱང་སྡོད་གུར་འདི་ཁྱབ་རྒྱ་ཇི་ལྟར་ཆེ་བ་རྟོགས་ནུས་སོ། །

དེ་ལས་གཞན་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་གོམས་སྲོལ་ལྟར། དབྱར་གཞུང་གླིང་ཀ་གཏོང་སྐབས་རས་གུར་སྣ་ཚོགས་ཁྲ་ཆིལ་ལེ། དབྱིབས་དང་མདོག་མི་འདྲ་བ། པ་ཏྲ་དང་རི་མོ་མི་འདྲ་བ་སྣ་ཚོགས་ཕིབ་སྲོལ་ཡོད་པ་དང་། ཡང་། འབྲོག་པའི་སྤང་ཐང་དུ་དུས་འཁོར་དབང་ཆེན་སོགས་གསུངས་སྐབས་ནམ་མཁའི་སྐར་ཚོགས་ས་ལ་འཕོས་འདྲའི་རས་གུར་སྣ་ཚོགས་དང་། དེ་མིན། བྱ་བྲལ་གྱི་རི་ཁྲོད་པ་དང་། སྲང་འཁྱམས་སྤྲང་བོ་ཚུན་གྱིས་རང་འབྱོར་དང་བསྟུན་ཏེ་ཐབས་ཆག་གི་རས་གུར་ཕིབ་པ་སོགས་ཧ་ཅང་དར་ཁྱབ་ཆེའོ། །

སྦྲ་གུར།

སྦྲའི་སྤྱོད་སྒོ་བཤད་པ། སྦྲ་ནི། བོད་རིགས་མི་དམངས་ཀྱི་བློ་རྩལ་ལས་ཐོན་པའི་སྒྱུ་རྩལ་ཞིག་དང་། སྤྱོད་སྒོ་ཆེ་བའི་ཁྱད་ནོར་ཞིག་ཡིན་པས། དམངས་ཁྲོད་དུ། དེ་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་གཏམ་དཔེ་དང་ལྡེའུ་སོགས་ཀྱང་མང་བོ་ཡོད། དཔེར་ན། ས་ནག་ནང་ནས་གནས་གཞི་བཟུང་། །སྦྲ་ནག་ནང་གི་འཁོར་བ་བཟུང་། །ཞེས་དང་། སྐྱིད་ན་མགོ་སྦྲ་མ་ཆེ། །སྡུག་ན་ཕོར་བ་མ་ཆུང་། །ཞེས་ཟེར་ལ། ལྡེའུ་ལ་མཚོན་ན་ཡང་། འབྲི་གཅིག་ཐག་པ་བརྒྱ་ཡིས་བཏགས་དང་། སྦྲའི་ཁ་ཚུབ་ཕྱེས་པ་ལ། གཡག་རྒན་མ་སྒུལ་ཟེ་བ་འགུལ། ཟེར་བ་སོགས་མང་དུ་ཡོད། ལྷག་པར་དུ། རུ་སྤོར་ཚེ་ས་བརྐོ་རྡོ་སློག་བྱེད་མི་དགོས་པས། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ནུས་པ་ཐོན་ཡོད་པ་དང་། ནགས་ཚལ་ལ་གཏོར་བརླག་ཐེབས་མི་དགོས་པར་ནོར་རྩིད་ཀྱིས་སླེས་པའི་རེ་ལྡེས་བཟོས་ཆོག་པའི་ཁྱད་ནུས་ཐོན་ཡོད།

གདོད་མའི་དུས་སུ་སྦྲ་དེ་ཡང་། འཇག་སྐྱ་ལས་སླེས་པར་མངོན་ཏེ། བཀའ་ཐང་སྡེ་ལྔ་ལས། འཇག་ཆེན་སྦྲ་ཆེན་ཕུབ་འདྲ། ཞེས་པ་ལས་གདོད་མའི་སྦྲ་དེ་འཇག་མས་བསླེས་པའི་རྩའི་སྤྱིལ་བུ་ཙམ་ཡིན་པར་འདོད་ལ། ཕྱིས་སུ་ཐོན་ལས་གོང་འཕེལ་དུ་སོང་བ་དང་བསྟུན། ནོར་རྩིད་ཀྱི་བསླེས་པ་སྟེ། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་བསྟན་འགྱུར་ཕྱོགས་བསྡུས་ལས། བོད་ཡུལ་མ་སངས་སྤུན་དགུས་དབང་བྱས་ཏེ། །ཡུལ་མིང་བོད་ཁམས་གཞུང་དྲུག་ཞེས་སུ་གྲགས། །ལྕགས་རིགས་རྙེད་ཅིང་རྡོ་བཟོ་ཤིང་གཅོད་ཤེས། །སྤུ་བྲེག་ཐག་ཚེམས་ཞིང་འདེབས་སོགས་ཤེས་དུས། །འབྲོག་དང་ཡུལ་བ་ཞེས་པའི་སྲིད་པ་བྱུང་། །ཞེས་པ་ལྟར། འབྲོག་ཕྱོགས་ཕལ་མོ་ཆེར་སྤྱོད་པའི་སྦྲ་གུར་ནི། རྒྱུ་རྩིད་པ་ལས་བཟོས་པ་ཡིན་ཏེ། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་སྦྲ་བསྟོད་དུ། གཡུ་སྦྲ་གོང་སྨུག་འདིར་བསྟོད་པ་རྣམ་གསུམ་རེ་བྱས་ན། གཡག་ཀ་ལ་བརྒྱ་ཡི་མཆན་རྩིད་ཡིན་ནས། །འབྲི་ཐོའུ་མ་བརྒྱ་ཡི་ལག་རྩིད་ཡིན་ནས། །འཕང་ལོ་གསེར་རྡོ་སེར་བོ་ཡིན་ནས། །བཀལ་བའི་འཕང་ལ་རོམ་ཕྲ་མེད་ནས། །ཞེས་ཟེར་ལ། ཁྱད་པར་དུ། སྦྲ་ནག་འདི་རུ་སྐྱས་འདེགས་བྱེད་པ་ལ་སྟབས་བདེར་བཟོས་ཡོད་ལ། བཟོ་དབྱིབས་མང་ཆེ་བ་ནི། ཁྱུང་ཆེན་གྱི་དབྱིབས་དང་། རུས་སྦལ་གྱི་དབྱིབས་ལྟར་གྲུ་བཞི་དང་། ཡང་ན། སྒོར་སྒོར་ཙམ་ཡིན། ཆེ་ཆུང་ནི་དབུལ་ཕྱུག་དང་དོ་ཅ། བཟའ་མི་མང་ཉུང་གིས་བཟོས་ཡོད་ཅིང་། ཀ་བ་ཁ་ཤས་ཡོད་པ་ལས་གཞན། དཀར་ཁུང་གི་ཁ་ཚུབ། ཆོན་ཐག་དང་ཆོན་འདེགས་ཀྱི་དབྱུག་རྟེན་ཡང་ཡོད། སྦྲ་གུར་ནང་དུ་བཟའ་མི་ཚང་མ་ཉལ་སྲོལ་དང་། གཞི་ཁྱིམ་ལ་མཁོ་བའི་དངོས་རྫས་ཆ་ཚང་ཤོང་བ་ཡིན།

སྦྲ་བཤད་རྣམས་སུ། སྦྲའི་ཡ་ལག་ན་ཕོ་འདོམས་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་ནས་ཟེར་གི། སྟག་ཤ་རས་རྟ་རྒྱུགས་བྱེད་ས་ཡོད་ནས་ཟེར་གི། རྟ་རྒྱུགས་ན་མགྱོགས་དར་ལེན་ས་ཡོད་ནས་ཟེར་གི། སྦྲའི་མ་ལག་ན་མོ་འདོམས་དགུ་བརྒྱ་ཡོད་ནས་ཟེར་གི། མ་བུ་མོས་གླུ་ལེན་བྱེད་ས་ཡོད་ནས་ཟེར་གི། གླུ་བླངས་ནས་གར་ཡང་རྩེ་ས་ཡོད་ནས་ཟེར་གི། མཚམས་བཞི་ན་སྐྱེ་འགྲོའི་མདའ་ར་ཡོད་ནས་ཟེར་གི། མདའ་འཕངས་ནས་དཔའ་དར་འཐེན་ས་ཡོད་ནས་ཟེར་གི། ཞེས་བཤད་ལ། ཐང་ཡིག་ལས་ཀྱང་། བཙན་པོ་འཕྱོངས་ལུང་ངམ་སྐྱིད་ལུང་དུ་བཞུགས། ལྕགས་རི་བྲང་ས་མཆིས་ཀྱང་གནས་རྟེན་གུར་དུ་འཆའ། གུར་ལ་ཕོ་བྲང་དུ་འབོད་ཅིང་། ནང་ལ་མི་བརྒྱ་ཕྲག་འགའ་ཤོང་། དམག་མིས་བྱ་ར་བྱེད་པས་ཕོ་བྲང་རྟེན་བཙན། འཁོར་རྣམས་སྦྲ་གུར་དུ་སྡོད། ཅེས་གསུངས་པ་དང་། ཡང་། མགར་སྟོང་བཙན་གྱིས་རྒྱ་བོད་ཀྱི་སོ་མཚམས་མཚོ་སྔོན་པོའི་ཕྱོགས་ནས་སྒར་ཆེན་བབས་དུས་ཀྱང་། སྦྲ་ནག་ཀ་བརྒྱ་མ་ཕིབ་ཏེ་བཞུགས་པས། དེང་སང་ཡང་། ས་དེའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་དྲན་གསོའི་ཆེད་དུ་སྦྲ་ནག་ཀ་བརྒྱ་མ་བཞེངས་ནས་འགྲེམས་སྟོན་བྱེད་པ་དང་།

དེར་མ་ཟད། སྔོན་དུས་སུ་ཨ་མདོའི་འབྲོག་པ་ཚོར་མི་སྟོང་ཕྲག་ཤོང་ཞིང་། རུ་སྤོར་གྱི་ཚེ་ན་སྦྲ་རྒན་མཛོ་གཡག་མང་བོ་འགེལ་དགོས་པའང་ཡོད་པར་བཤད། འདིའི་རྒྱུ་ནི་འབྲི་གཡག་གི་རྩིད་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པས། ཞིབ་ཚགས་ལྡན་ཞིང་དུ་ཞགས་བསྒོས་ཡོད་ལ། ཁ་དཔེར་ཡང་། སྦྲ་ནག་དུད་པ་ཅན། །སླ་ང་དྲེག་པ་ཅན། །ཟེར་ལ། ལྷག་པར་དུ། གླིང་སྒྲུང་ལས། སྦྲ་འདི་གཡུ་སྦྲ་མཐིང་ཤོག་རེད། །སྟེང་གི་ལྷ་མོ་སུམ་ཅུས་བཀལ། །ཕྲ་སྦོམ་ཙམ་ཡང་ཡོད་ལེ་མིན། །འོག་གི་ཀླུ་མོ་སུམ་ཅུས་བརྒྱུས། །འགྱུར་ཚག་ཙམ་ཡང་ཡོད་ལེ་མིན། །བར་གྱི་གཉན་མོ་སུམ་ཅུས་འཐག །ཐགས་སྐུད་ནོར་ཙམ་ཡོད་ལེ་མིན། །ཅེས་རྟོག་བཏགས་ཀྱི་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་རེ་ལྡེའི་ཕྲ་སྦོམ་དང་། ཞིབ་ཚགས། ལྷས་སྟངས་སོགས་ཞིབ་བརྗོད་བྱས་ཡོད་པ་ལྟར། དགུན་ཁ་ཆར་བུ་ཡུག་དང་། དབྱར་ཚ་གདུགས་ཡང་འགོག་ཐུབ་པའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པས། བོད་ཀྱི་དམངས་གླུ་ལས་ཀྱང་། སྦྲ་མཐིང་སྨུག་ཡན་ན་དྲིན་ཆེན་མེད། །དབྱར་ཟླ་གསུམ་ལ་ཆར་བ་བཀག །དགུན་ཟླ་གསུམ་ལ་ཁངས་སྐྱ་བཀག །དྲིན་ལན་བསབ་པའི་ར་བདག་དཀའ། །ཞེས་ཟེར་བ་དང་། ད་དུང་། མགོ་སྦྲ་ནག་པོའི་ནང་འཛིན། ཁྲ་ཁྲ་ཕྱུགས་ཀྱི་འགོ་རྫི། ཞེས་སྦྲ་འཛིན་མཁན་དེ་ངོ་སོ་བསྟད་ཡོད། གཞན་ཡང་། ཕིབ་བདེ་དང་འཁྱེར་བདེ། ས་འགུལ་སོགས་ཀྱིས་མི་གནོད་པའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པར་མ་ཟད།

སྦྲ་གུར་ཕུབ་དུས་ས་དཔྱད་ལའང་གཞིགས་ན། ཤར་ཕྱེ་ལྷོ་སྤུངས་ནུབ་འདན་པ། །བྱང་ནི་ཡོལ་བ་འཐེན་འདྲ་བཟང་། །ཞེས་ཤར་ཕྱོགས་ན་གཞུང་ཆེ་བ། ལྷོ་ཕྱོགས་རི་ཚོགས་སྟུག་ཅིང་ཆུ་བོ་གཡས་བསྐོར་དུ་འབབ་པ། རྒྱབ་རི་ལྷུན་སྟུག་ལ་ལྷགས་རླུང་ཐལ་རྡུལ་འགོག་པ། བྱང་དུ་རི་རྒྱུད་མ་ཆད་ཅིང་འགྲུལ་ལམ་སོགས་ཀྱིས་མ་བཅད་པ་སྟེ་ས་སྲུང་བཞི་ཚང་བར་ཡང་བཤད་དོ། །སྦྲ་འདི་བོད་བཙན་པོའི་སྐབས་སུ་འང་སྤྱོད་སྒོ་ཆེ་སྟེ། ཐང་ཡིག་ལས། གྲུ་གུ་ཡུལ་གྱི་ཨོང་དུ་ནམ་ཆད་དུ། བོད་ཀྱི་དམག་དཔུང་སྦྲ་ནག་ཕིབ་ནས་ནི། ཞེས་མཐའ་མཚམས་སྲུང་བའི་བོད་དམག་གིས་ཀྱང་སྦྲ་ནག་ཕིབ་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད། དེ་བས་སྦྲ་ནག་གིས་བོད་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་གོ་གནས་ཆེན་པོ་ཟིན་ཡོད་པས། ཆེ་བསྟོད་ཡང་མང་བོ་བྱས་ཡོད་། དཔེར་ན། གེ་སར་སྒྲུང་ལས། སྐྱིད་ཀྱི་གཡུ་སྦྲ་གོང་དགུ་ཡོད། །ཕོ་ལུང་ཐམས་ཅད་གསེར་ལུང་རེད། །མོ་ལུང་ཐམས་ཅད་དངུལ་ལུང་རེད། །ཆ་རུ་ཐམས་ཅད་དུང་སྒྲོག་རེད། །ངོ་ཐིག་ཐམས་ཅད་མུ་ཏིག་རེད། །རིན་པོ་ཆེ་ཡི་དོ་ཆ་ཡོད། །རྨང་ནག་གོས་ཀྱི་དོ་ཕྱར་ཡོད། །གླིང་ཕ་ཆོས་དུམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཡོད། །གསེར་སེར་བོའི་ཐར་མདོ་དགུ་བརྒྱ་ཡོད། །དངུལ་དཀར་བོའི་མ་ཎི་བཀའ་འབུམ་ཡོད། །བྱུ་རུའི་ཚེ་དཔག་མེད་མགོན་ཡོད། །གཡུ་ཡི་སྒྲོལ་མ་རང་བྱོན་ཡོད། །ཕུག་ཆོན་དབུས་གཙང་ཡུལ་ལ་འཐེན། །དཀྱིལ་ཆོན་སྐུ་རྒྱལ་བོད་ལ་འཐེན། །སྒོ་ཆོན་རྒྱ་ནག་ཡུལ་ལ་འཐེན། །ཞེས་སོ། །

ཁྱུང་ཆེན་དབྱིབས་ཀྱི་སྦྲ་ནག་གིས་གནོད་འཚེ་ཁོག་པ། ཁྱུང་ཆེན་འདི་བོན་གཞུང་དང་ནང་བསྟན་གཉིས་ཆར་ནས་སྦྲུལ་གདུག་ཀླུ་ཡི་ཁ་གནོན་དུ་གསུངས་ཡོད་པ་ལས་གཞན། གསོ་རིག་ལས་ཀྱང་། ཁྱུང་ལྔས་མཛེ་རིགས་བཅོ་བརྒྱད་སོགས་ཀླུ་ཡི་དུག་ནད་འཇོམས་ནུས་པ་བཤད་ཡོད། དེ་བས་ཁ་དཔེར་ཡང་། སྦྲ་རོག་རོག་ཅན་ལ་མཛེ་མི་འབྱུང། །ཁང་སྐྱ་ལེབ་ཅན་ལ་ཐོག་མི་འཕེན། །ཟེར་བ་ཡིན། ཁྱུང་ཆེན་ནི་ཀླུ་གདོལ་བ་སོགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་བའི་ཆ་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། བདུད་འདུལ་ལས། བྱ་ཁྱུང་ཆེན་དམར་བོ་མཁའ་ལྡིང་གིས། །ཀླུ་གདོལ་བ་ནག་པོ་ཁམ་བཟས་བྱེད། །ཅེས་དང་། མོན་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས། རི་རྩེ་རྒྱལ་སྨུག་པོའི་རི་སུལ་ནས། །སྦྲུལ་དུག་ཆེན་ཟེར་བའི་གཡེར་པོ་ཆེ། །རི་རྩེ་རྒྱལ་རྩེ་ལ་དཀྲིས་གཅིག་བརྒྱབ། །མཐོང་ཚད་དུག་གིས་འཆི་བས་ཟེར། །དབུས་རི་རབ་རི་ཡི་རྩེ་མོ་ནས། །ཁྱུང་མཁའ་ལྡིང་ཟེར་བའི་སྟོབས་པོ་ཆེས། །ལུས་འགྱུར་གཅིག་གོང་ནས་གནམ་ལ་འཁྱེར། །ལུས་འཇིག་པ་སྡོང་དུམ་བཞིན་དུ་འཕངས། །མཆུ་རྭ་ཟོར་ཀླུ་བདུད་ཟ་བའི་གཤེད། །དུག་ཧ་ལ་ཟེར་བ་རྫུན་དུ་གདའ། །ཞེས་སོགས་ཁྱུང་ནི་ཀླུ་གདོན་གྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་བ་སྒྲུང་གཞན་དུའང་མང་དུ་བསྟན་ཡོད་པ་དང་།

གསོ་རིག་ལས་བྱ་ཁྱུང་ལྔ་བའི་རིལ་བུ་ཀླུ་ནད་ཀྱི་གཉེན་པོར་འགྲོ་ཚུལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཞིག་ལ། བཻ་སྔོན་དུ། སྔོན་རྒྱལ་བོ་སིང་ག་པ་ལའི་ཡུལ་དུ་ཀླུ་གཉན་ས་བདག་གི་ནད་གདོན་སྣ་ཚོགས་བྱུང་བ་ལ། དེའི་གཉེན་པོ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱུང་ལྔ་བྱུང་སྟེ། དེ་མཐོང་ཐོས་དྲན་རེག་ཐམས་ཅད་ནད་གདོན་ལས་གྲོལ་ལོ། །རིང་ཞིག་ནས་ཁྱུང་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བརྩམས་པ་ན། མི་རྣམས་ཀྱིས། ཀྱེ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་ཁྱེད་འདས་ན་བདག་ཅག་གིས་ཇི་ལྟར་བྱ། །ཞེས་སྨྲས་པ་ལས། ཁྱུང་དེས་ང་འདས་ནས་ལུས་འདི་རིལ་བུ་དྲིལ་ནས་བསྟེན་ན། ནད་གདོན་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་ཟད་ན་མི་རུང་བས་བདག་གི་རྫས་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་བྱའོ། །ཞེས་ཨ་རུ་ར་ཤ་རུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས། དེ་བཞིན་དུ་རུ་རྟ་རུས་པར། ཤུ་དག་རྒྱུས་པར། སྨན་ཆེན་སྙིང་དང་། གླ་རྩི་ཁྲག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ལས་དེང་སང་བྱ་ཁྱུང་རྣམ་ལྔ་ཞེས་གྲགས། ཞེས་གསུངས་ལ། དེ་བས་གསོ་རིག་འབུམ་བཞི་ལས་ཀྱང་། མ་རུངས་ཀླུ་གདོན་འདུལ་བྱེད་ཀ་རུ་ཀ། ཀླུ་གདོན་འདུལ་བྱེད་ཁྲོ་ཁྱུང་ནག་པོ་ཡིན། །བསྙེན་བསྒྲུབས་སྔགས་བཟླས་ཀླུ་ཡི་དུག་འཇོམས་རྣམས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཁྱུང་ལྔས་མཛེ་སོགས་གཉན་ནད་འཇོམས་ཚུལ་ཡང་། མན་ངག་བཀའ་བརྒྱ་མ་ལས། དེ་ལྟར་བྱས་པའི་རིལ་བུ་དེ། །རེ་རེས་ཀྱང་ནི་ཀླུ་གཉན་དང་། །ས་བདག་གྲོང་ཁྱེར་ཐམས་ཅད་ཀུན། །རྩྭ་ཕུང་མེ་འབར་བཞིན་བྱེད་དོ། །མདོར་ན་འདི་ཡིས་ཕན་ཡོན་ནི། །མཛེ་ནད་འཇོམས་པའི་འཁོར་ལོ་ཡིན། །གག་ལྷོག་གསོ་བའི་བདུད་རྩི་ཡིན། །གཉན་རིགས་སྲུང་བའི་ཆོ་ག་ཡིན། །འགོ་གདོན་བསྲེག་པའི་མེ་དཔུང་ཡིན། །ཞེས་པ་འདི་དག་གི་རྩ་དོན་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ན་ཁྱུང་ཆེན་འདི་ཀླུ་དང་གཉན་ནད་ཀྱི་གཉེན་པོར་འགྲོ་བ་བཞིན། རང་ཅག་གི་མེས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་དགོངས་ནས་ཀླུ་གདོལ་སོགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་མགོ་སྦྲ་ཁྱུང་ཆེན་དབྱིབས་ཀྱི་བཟོ་ལུགས་འདི་དར་སྤེལ་བཏང་བ་ཡིན་ནོ། །

  རུས་སྦལ་དབྱིབས་ཀྱི་སྦྲ་ནག་ཀླུ་གཉན་ས་བདག་གི་གཉེན་པོར་འགྱུར་ཚུལ། བོད་ཀྱི་སྦྲའི་དབྱིབས་རུས་སྦལ་གྱི་རྣམ་པར་བཟོ་བ་འདི་ཡང་། ས་བཅུད་འཕེལ་བ་དང་ས་དགྲའི་གཉེན་པོར་འགྱུར་ཚུལ་གཞུང་ལུགས་སུ་མ་ཟད། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ངག་རྒྱུན་དང་གླུ་གཞས་ཚུན་ནའང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན། རུས་སྦལ་གྱི་དྲིས་གླུ་ལས། ས་མར་ལ་གནོན་པའི་རུས་སྦལ་རེད། །ཅེས་དང་། ཡང་། རུས་སྦལ་གྱི་འདུག་སྟངས་ལས་འབྱུང་བ་བཞི་སྙོམས་སྒྲིག་བྱས་ལུགས་ཀྱང་། དམངས་གླུ་ལས། རུས་སྦལ་མགོ་བོ་ཤར་ལ་གཏད། །ཤར་མེ་ཁམས་རྒྱལ་བོ་བདེ་བའི་རྟགས། །རུས་སྦལ་གཞོགས་གཡས་ལྷོ་ལ་གཏད། །ལྷོ་ཤིང་ཁམས་རྒྱལ་བོ་བདེ་བའི་རྟགས། །རུས་སྦལ་གཞོགས་གཡོན་ནུབ་ལ་གཏད། །ནུབ་རླུང་ཁམས་རྒྱལ་བོ་བདེ་བའི་རྟགས། །རུས་སྦལ་མཇུག་མ་བྱང་ལ་གཏད། །བྱང་ཆུ་ཁམས་རྒྱལ་བོ་བདེ་བའི་རྟགས། །ཞེས་བཤད་ཡོད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ནག་རྩིས་ཀྱི་གཞུང་ལས་འབྱུང་བཞི་སྤར་སྨེ་གཟའ་སྐར་ལོ་སྐོར་བཅུ་གཉིས་སོགས་རུས་སྦལ་གྱི་ལྟོ་བར་བཀོད་དེ་བརྩི་སྲོལ་ཡོད་པའི་རིག་གནས་འདིས། རུས་སྦལ་གྱི་སྟེང་དུ་དེ་དག་སྙོམས་སྒྲིག་གི་རྟེན་འབྲེལ་ཚང་བ་དང་། མཐུན་གྲུབ་ཏུ་བཟོ་བའི་ཁྱད་ནུས་ལྡན་པ་རྟོགས་ཐུབ་པས། དེ་ཡོད་ན་ཀླུ་གཉན་ས་བདག་གི་གནོད་པའི་ནད་རིགས་མང་བོ་སེལ་ཐུབ་པ་ཆོས་ཉིད་ལྟ་བུར་ཆགས་ཡོད།

དེ་ལས་གཞན། གསོ་རིག་ལས་གདོན་ནད་གསོ་བའི་སྐབས་སུ། ཡི་དམ་གྱི་སྙིང་བོ་གསེར་གྱིས་བྲིས་པ་རུས་སྦལ་གྱི་ཁོག་པར་བཅུག་ནས་ལུས་ལ་བཅངས་ན་ཕྱོགས་ངན་ཐུབ་པར་གསུངས་ཡོད། བདུད་རྩི་སྨན་གྱི་འཁྲུངས་དཔེ་ལེགས་བཤད་ནོར་བུའི་ཕྲེང་མཛེས་ལས་ཀྱང་། རུས་སྦལ་གྱི་ཤས་གཉན་རིམས་དང་མཛེ་ནད་སེལ། སྙིང་གིས་མགོ་རྨ་གསོ་བར་བྱེད། ཕྱི་སྒྲོམ་གྱིས་གདོན་ནད་དང་འདྲེ་ཤིག་སྲུང་བར་བྱེད། ཅེས་སོགས་གསུངས་ཡོད་པ་འདི་དག་གིས། རུས་སྦལ་ནི་ཤི་གསོན་གང་གི་ཚེ་ཡང་གཉན་རིམས་སོགས་ཀྱི་དངོས་གཉེན་དུ་འགྲོ་བ་གདོན་མི་ཟ་བས། རུས་སྦལ་དབྱིབས་ཅན་གྱི་སྦྲ་ནག་ཕིབ་སྟེ། རང་ཅག་གི་མེས་པོ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱིས། སྦྲ་རོག་རོག་ཅན་ལ་མཛེ་མི་འབྱུང་། ཞེས་སྡོམ་ཚིག་བཀོད་ཡོད་པ་དང། ལྷག་པར་དུ་རོང་བའི་དུད་ཁྱིམ་ལྟ་བུར་མཚོན་ན་གཏན་སྡོད་ཡིན་པས། ས་དཔྱད་ལ་གཞིགས་ཏེ་མཁར་ལས་གནང་ཆོག་ན་ཡང་། འབྲོག་པ་ནི་རྩྭ་སའི་དགོས་མཁོ་ལྟར། རུ་བ་སྐྱས་འདེགས་མང་དུ་གནང་དགོས་པར་བརྟེན། གདོད་མའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས། ཀླུ་གཉན་ས་བདག་ལས་འཕྲོས་པའི་གདུག་པ་མཛེ་ནད་དང་། ཞ་སྐུམ་ཆུ་རྒྱུས་ཀྱི་ནད་དང་། ཆུ་སེར་གྱི་ནད་ཡམས་སོགས་ཀྱིས་མི་ལ་ན་ཚ་དང་། ཕྱུགས་ལ་གོད་ཁ་འགོག་ཆེད་ཁྱུང་དང་རུས་སྦལ་དབྱིབས་ཀྱི་སྦྲ་ནག་འདི་དར་སྤེལ་བཏང་བ་ཡིན་ནོ། །

ཡང་། བཤད་ཚུལ་གཞན་ཞིག་ལ། སྦྲ་ནག་འདི་བོད་བཙན་པོའི་སྐབས་ཀྱི་དམག་སྒར་ཡིན་པས་ཆེད་དུ་དུག་སྡོམ་ཀྱི་དབྱིབས་ལྟར་བཟོས་པར་བཤད་ལ། རྒྱུ་མཚན་ནི། དུག་སྡོམ་ནི་འབུ་སྲིན་གཞན་དག་དང་འཕྲད་ཚེ་ཚར་གཅོད་ཀྱི་ནུས་པ་ལྡན་པས་ཡིན། ཞེས་ཀྱང་ཟེར་རོ། །

༤ རྩིས་གཞུང་གི་མཚོན་ལྟར་སྦྲ་ནག་གི་གྲུབ་ཆ་བཟོས་པ། སྦྲ་ནག་གི་གྲུབ་ཆ་རེ་རེས་སྤར་ཁ་བརྒྱད་དང་སྨེ་བ་དགུ ལོ་སྐོར་བཅུ་གཉིས་སོགས་མཚོན་བྱེད་དུ་དམིགས་ནས་བཟོས་ཡོད་པས། ས་ཆུ་ལ་བརྟག་མི་དགོས་པ་དང་དགྲ་གནོན་གྱི་ནུས་པ་ལྡན། དཔེར་ན། སྦྲའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཟུར་བཞིར་ཆོན་ཐག་བཞི་དང་། སྦྲའི་སྐེད་དམ་མཁལ་གཉིས་ཀར་ཆོན་ཐག་རེ། སྒོ་ཆོན་གཉིས་དང་ཕུག་ཆོན་གཅིག་སྟེ་བསྡོམས་པས་ཆོན་ཐག་དགུས་སྨེ་བ་དགུ་མཚོན་པ་དང་། དེ་དག་བཀར་བྱེད་ཀྱི་ཀ་བའང་དགུ་ཡོད་པས་སྨེ་བ་དགུ་མཚོན། སྦྲ་འདབས་ཀྱི་ཕུར་བ་ཉེར་བརྒྱད་ཀྱིས་རྒྱུ་སྐར་ཉེར་བརྒྱད་ཀྱི་དོད་དང་། ཕུར་སྣེ་གཞོག་དུས་ཀྱང་སྔགས་མཁན་གྱི་ཕུར་བུའི་དབྱིབས་ལྟར་བྱ་དགོས། དེ་ནི་ས་དགྲ་མནོན་ཞིང་གཞིས་ཁྱིམ་སྲུང་བའི་རྟེན་འབྲེལ་དུ་བཤད། སྦྲ་ནག་གྲུ་བཞིའི་ཆོན་ཐག་གམ་ཁ་ཐིག་ལ་དུས་ཚིགས་བཞིའི་མཚོན་རྟགས་དང་། སྦྲའི་ཁ་ཚུབ་རེ་ལྡེ་དཀར་བོས་བྱས་ཡོད་པས་གདོན་འདྲེ་དང་གཟའ་བཙན་སོགས་འགོག་པའི་རྟེན་འབྲེལ་དང་། གཞིས་ཁྱིམ་གྱི་ཁ་རྗེ་དབང་ཐང་དང་ཀླུང་རྟ་དགུ་ཚིགས་བཞིན་ཡུན་རིང་རྟག་བརྟན་ཡོང་བ་དང་། ཕུགས་ཀྱི་ཁ་ཚུབ་རྒྱུན་དུ་མི་ཕྱེ་བ་ཡང་། འགོ་བའི་ལྷ་ལྔ་དང་ཕུགས་ལྷ་སོགས་ཁྱིམ་དེར་མི་འབྲལ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་ཏེ། ཁ་དཔེར་ཡང་། ཕུགས་ཀྱི་ལྷ་མ་བདེ་ན། །ཁྱིམ་གྱི་མི་མི་བདེ། །ཟེར་བ་དང་། གཞོགས་གཉིས་སྦྲེལ་བྱེད་ཕོ་ལུང་མོ་ལུང་གཉིས་ཀྱིས་བཟའ་ཟླ་མཐུན་འཇུག་དང་བརྩེ་སེམས་རྟག་བརྟན་ཡོང་བ་མཚོན་ནོ། །ཡང་། ཁ་ཆར་འབབ་ཞོད་ཧ་ཅང་ཆེ་དུས་མ་གཏོགས་སྦྲའི་ཁ་ཚུབ་ཡོངས་རྫོགས་མི་བསུམ་ལ། ཐམས་ཅད་སུམ་ཚེ། རྒན་རྒོན་དག གུང་ནག་མ་བྱེད། དམུ་གབ་ཡོང་ཞེས་ཀྱང་ཟེར། མོ་སྦྲའི་ཕྱོགས་སུ་ཤ་དམར་རྗེན་འཁྱེར་ན་གུང་ལྷ་འཁྲུགས་ཟེར། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོན་ཐག་དགུའི་ཐོག་ཏུ་དར་ལྕོག་འདོགས་སྲོལ་ཡོད་པ་དང་། ད་དུང་། ཇག་རྒོད་ཀྱི་ཁྱིམ་ཚང་ལ་ལས་བང་ཁ་ནས་མདུང་མོ་བསླངས་ཏེ་ཁ་ཚུབ་ལས་ཕྱིར་བུད་ཡོད། སྦྲའི་ཕུག་ཆོན་སྲུང་མའི་རྟེན་ཡིན་པས་ལྷ་བསང་གཏོང་ས་དང་། དཀྱིལ་ཆོན་ཕྱུགས་རྟེན་ཡིན་པས་བལ་འགེལ་བ་དང་། སྒོ་ཆོན་འཁོར་བའི་རྟེན་ཡིན་པས་བག་གསར་གྱི་རྟ་འདོགས་སྲོལ་ཡོད་དོ། །

སྦྲ་ནག་ནང་གི་མཚོན་དོན་ནི། ནང་ངོས་ན་ངོ་ཐིག་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པས་ལོ་སྐོར་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་དང་། སྦྲའི་ནང་བཀར་བྱེད་ཀྱི་ཀ་བ་བརྒྱད་ཡོད་པས་སྤར་ཁ་བརྒྱད་དང་། ཡས་ཕུག་གི་ཀ་བ་ཤིང་སྟག་པ་ཡིན་པ། ཕུག་རྟག་དགོས་ཞེས་ཁྱིམ་མིའི་སྐུ་ཚེ་ཡུན་རིང་རྟག་པ་དང་། སྒོ་ཁའི་ཀ་བ་ཤུག་པ་ཡིན་པས། སྒོ་ཕྱུག་དགོས་ཞེས་རྒྱུ་ནོར་གྱི་འཕེལ་ཁ་དར་ནས་ཁྱིམ་ཚང་ཕྱུག་པོར་ཡོང་བ་སོགས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་ཡོད་དོ། །

 

ལེའུ་བཅུ་བདུན་པ། བོད་མིའི་གུས་ཞབས་དང་འཛེམ་བྱ།
དང་བོ། ཡ་རབས་གུས་ཞབས་སྐོར།

རང་ཅག་བོད་རིགས་ནི་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་མང་བོའི་སྔོན་ནས་ཤེས་རིག་འཕེལ་ཞིང་། ལོ་རྒྱུས་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་གཤིས། དམ་པ་ལྷ་ཆོས་དང་འཇིག་རྟེན་མི་ཆོས་གཉིས་ཆར་ནས། མི་དང་མིའི་བར་ལ་ཆེ་བཀུར་ཆུང་བྱམས་ཀྱི་ཡ་རབས་གུས་ཞབས་ཀྱི་སྲོལ་བཟང་མང་དུ་དར་ཡོད། དེ་ཡང་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱིས་གུས་ཞབས་གནང་སྲོལ་གསུམ་དུ་མ་འདུས་པ་མེད། གུས་ཞབས་ཞུ་ཡུལ་གཙོ་ཤོས་ནི། སྤྱིར་བླ་དཔོན། དགེ་བཤེས། མཁས་པ། དགེ་རྒན། མཁན་སློབ་སོགས་དང་། སྒོས་སུ་ཁྱིམ་ཚང་གི་ཕ་མ། སྐུ་མགྲོན། རང་ལ་སྐུ་དྲིན་ཆེ་བ་དག་ཡིན། གཞན་ཡང་། ཕན་ཚུན་མིང་འབོད་དང་། འཕྲིན་ཡིག་གི་སྐབས་སུ་གུས་ཞབས་ཞུ་སྲོལ་མང་དུ་མཆིས།

༡ བླ་དཔོན་དང་ཕ་མ་སོགས་ལ་གུས་ཞབས།

བླ་མ་དང་དགེ་རྒན་སོགས་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པར་མཇལ་དུས། རབ་བྱུང་དག་ལྷམ་ཕུད་དེ་གཟན་མདུན་སྐྱོར་ལ་ལེན་པ་དང་། མི་སྐྱ་ཡིན་ན་ཞྭ་ཕུད་པ་དང་། དབུ་སྐྲ་ལྕང་ལོ་ཅན་ཡིན་ན་སྐྲ་ཕབ་པ། ཆ་ལུགས་གུས་ཉམས་དང་བཅས་མཇལ་དགོས་ལ། གསུང་ལྒིང་གི་སྐབས་སུའང་ཞུ་མཁས་ཀྱི་ཞེ་ཚིག་སྦྱར་ནས་བཤད་དགོས། གལ་ཏེ་རང་གི་འདོད་ཐོག་ཏུ་མི་འགྲོ་བའི་གཏམ་ཞིག་བྱུང་ནའང་། སྐབས་དང་བསྟུན་ནས་ཤད་སྦྱངས་བྱེད་པ་མ་གཏོགས་ཐད་ཀར་བཤད་མི་རུང་། བླ་དཔོན་དང་མེས་པོ། ཕ་མ་དང་མཉམ་དུ་བཟའ་བཏུང་ལ་སྤྱོད་སྐབས་མཐོ་རིམ་ནས་མགོ་རྩོམ་དགོས་ལ། ཅག་སྒྲ་དང་ཧུ་སྒྲ་མི་སྒྲོགས་པ། རྐང་ལག་བརྐྱངས་པ་སོགས་མ་གུས་པའི་རྣམ་འགྱུར་སྤངས་པ། སྐད་གསེང་མཐོན་པོས་གློ་ལུ་དང་། ཧབ་སྦྲིད་རྒྱག་པ། ཁ་ལུད་དོར་བ། ལག་པ་ཡ་གཅིག་གིས་སྣོད་ཡས་མས་སུ་འཇོག་པ་སོགས་སྤངས་པ་དང་། ལམ་དུ་འགྲོ་བའི་ཚེ་ཡང་། བཀུར་ཡུལ་སྔོན་དང་རང་ཉིད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ། བཅིབ་རྟ་དང་འཕྲུལ་འཁོར་གྱི་རིགས་གང་ཡིན་ཡང་འབབ་བཞུགས་ཀྱི་སྐབས་གུས་ཞབས་བྱ་ཡུལ་ཚགས་སུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་སོགས་མང་ངོ་། །

༢ ཆོས་ཉན་པའི་སྐབས་ཀྱི་གུས་ཞབས།

ཆོས་ཉན་པའི་ཚེ། གུས་ཞབས་མ་ཡིན་རྣམས་སྤངས་དགོས་པ་སྟེ། དཔེར་ན། མགོ་གཡོགས་པ་དང་གོས་རྫེས་པ། ལག་པ་གཉའ་ལྟག་ལ་བསྣོལ་བ། ཞྭ་ལྷམ་གྱོན་པ་དང་རྟ་ཞོན་པ། ལག་ཏུ་མཁར་བ་དང་གདུགས། མཚོན་ཆ་ཐོགས་པ་སོགས་སྤངས་ཏེ། ཆོས་གསན་པའི་ཚེ་རབ་ཏུ་དམའ་བའི་སྟན་ལ་བསྡད་དེ། ལག་ཟུང་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བསམ་པ་རྩེ་གཅིག་གིས་ཉན་པ་ཡིན་ནོ། །

༣ རྒན་རབས་ལ་གུས་ཞབས།

སྤྱི་ཚོགས་ཐོག་གི་རྒན་རབས་ཡོན་ཏན་ཅན་དང་འཕྲད་ཚེ། ལུས་ངག་གི་རྣམ་འགྱུར་འཇམ་པོའི་སྒོ་ནས་གཏམ་ལྒིང་བྱ་དགོས་པ་ལས། ཁ་གཏད་དུ་མི་སྨྲ་བ་ཡིན། འདུ་ཚོགས་སྐབས་གྲོས་མོལ་འདྲ་བྱ་དགོས་ན། གཏམ་མགོ་རྒན་རབས་ཡོན་ཏན་ཅན་ནས་རྩོམ་དགོས། གཞོན་རབས་པས་ཁ་རྩོད་དང་དྲག་གཏམ་བཤད་མི་རུང་ལ། གཏམ་འཕྲོ་རང་གི་རེས་ལ་བབ་ན་རྒན་རབས་ལ་དགོངས་དྭངས་ཀྱིས། ཞུ་མཁས་ཀྱི་ནོར་འཛོལ་དེ་དག་ཡོ་བསྲངས་བྱ་དགོས། ནམ་རྒྱུན་འཕྲད་རེས་ཀྱིས་ངོ་ཤེས་ཡིན་ན་འཚམ་འདྲིའི་ཚིག་གམ་གུས་ཉམས་དང་། ངོ་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ལུས་ཀྱིས་གུས་ཉམས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །

༤ སྐུ་མགྲོན་ལ་གུས་ཞབས།

གནའ་རབས་བོད་ཀྱི་སྐུ་མགྲོན་ཁྱིམ་དུ་ཕེབས་པ་དང་། ཁྱིམ་ནས་ནང་མི་ཡུལ་གཞན་དུ་ཐོན་པ་སོགས་ཀྱི་སྐབས། བཀྲ་ཤིས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་བཟང་བོ་མཚོན་བྱེད་དུ། རྩམ་པས་གོས་ཀྱི་གོང་བའི་སྟེང་དུ་དཀར་ཐིག་བརྒྱབ་པ་དེ། ཁ་བཏགས་ཟེར་ལ། ཕྱིས་སུ་དེ་ཉིད་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱིན་ཏེ་ད་ལྟའི་ཁ་བཏགས་གཏོང་སྲོལ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན། སྐུ་མགྲོན་ཕེབས་སྐབས། སྦྱིན་བདག་སྒོར་བུད་ནས་བསུ་མ་བྱེད་དགོས་ཤིང་། འདུག་དུས་ཀྱང་མགྲོན་པོ་གྲལ་གྱི་གོང་དུ་འདུག་པ་དང་། ཤ་མར་ཐུད་གསུམ་ཀྱིས་སྣེ་ལེན་གཟབ་རྒྱས་བྱེད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་། མི་རིགས་ཀྱི་ལུགས་སྲོལ་མི་འདྲ་བའི་ཆ་ནས་མགྲོན་པོར་གུས་ཞབས་བྱེད་སྟངས་ཀྱང་སོ་སོ་མཆིས་པས། ཕ་རོལ་བོའི་ལུགས་སྲོལ་གྱི་གནས་བབ་ལ་བསྟུན་པ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེ། གཞན་ཡང་ཚུར་བསུ། ཕར་སྐྱེལ། སྣེ་ལེན། ཟས་དྲངས་སྟངས། བཞུགས་གདན་འཇགས་སྟངས་བཅས་ལའང་གུས་ཞབས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་མང་བོ་ཡོད་དོ། །

༥ མིང་འབོད་ཀྱི་ཞེ་སའི་གུས་ཞབས།

རང་ཅག་བོད་འདི་རྒན་བཀུར་ཆུང་བྱམས་ཆེ་བའི་སྟབས་ཀྱིས། རྒན་རབས་ལ་ཞེ་ཚིག་དང་། བྱིས་པ་གཅེས་ཚིག་གིས་བཏགས་པའི་ཐ་སྙད་ཤིན་ཏུ་མང་། དཔེར་ན། བྱིས་པའི་ཁ་ཟས་ལ་ནོམ་བུ་དང་། ལྡུད་བྱེད་ལ་ཁེམ་བུ་ཟེར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན། འདིར་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཞེ་ཚིག་གི་སྐོར་ལ། ཐང་ཡིག་སྡེ་ལྔ་ལས། དེ་ནས་རྒྱལ་ཕྲན་བཅུ་གཉིས་དབང་བྱས་ཏེ། །ཡུལ་གྱི་མིང་ནི་སྭ་ཁ་བརྒྱད་དུ་བཏགས། །སྔ་རྟགས་ཕྱག་དང་ཞེ་ས་དེ་ནས་བྱུང་། །ཞེས་པ་ལྟར། རིམ་གྱིས་མཐོ་དམན་དང་། དབུལ་ཕྱུག་བྱུང་བའི་དབང་གིས་ཞེ་ས་སྦྱོར་སྲོལ་བྱུང་བ་སྟེ། དཔེར་ན། གདོང་ལ་ཞལ་དང་། མགོ་ལ་དབུ། ལུས་ལ་སྐུ། གོན་པ་ལ་ན་བཟའ་ཟེར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན། ཡང་། བཀུར་ཡུལ་ལ་ཚིག་བརྗོད་པའི་ཚེ། ཟོ། སྡོད། འགྲོ ཉོལ་ཞེས་ཐད་ཀར་མི་བརྗོད་པར། དེ་དག་གི་ཚབ་ཏུ་བཞེས། བཞུགས། ཕེབས། གཟིམ་ཞེས་ཞུ་དགོས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་། ཞེ་ཚིག་སྦྱོར་མ་ཤེས་ན་དགོད་བྲོ་བའི་གཏམ་དུ་འགྱུར་བའང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན། བླ་མ་ཁྱེད་ཚང་གི་དབུའི་ཡུ་བའི་སྟེང་གསོལ་ཤིག་ཅིག་ཕེབས་ཀྱིན་ཡོད། ཅེས་བརྗོད་པའི་དགོད་གཏམ་ཡང་མང་ངོ་། །དེ་ནི་བཤད་མི་ཤེས་པ་ཞིག་གིས་བསྟོད་པ་ལས། བཤད་ཤེས་པ་ཞིག་གིས་སྨད་ན་དགའ་ཞེས་པ་ལས་མ་འདས་སོ། །

༦ འཕྲིན་ཡིག་སྐབས་ཀྱི་གུས་ཞབས།

དེང་སང་ཚན་རིག་དར་རྒྱས་ཧ་ཅང་ཆེ་བའི་དབང་གིས་སྤྲིངས་ཡིག་བེད་སྤྱོད་ཉུང་ནས་ཉུང་དུ་ཕྱིན་ནའང་། དེ་སྔོན་འཕྲིན་ཡིག་གི་རྣམ་བཞག་སྐབས། གུས་སྲོལ་དང་། ཆེད་བསྟོད། མིང་བྱང་དང་འབེབས་འཇོག་སྟངས་སོགས་ཡིག་བསྐུར་གྱི་རྣམ་བཞག་ལས་ཞིབ་རྒྱས་སུ་འཁོད་ཡོད། དཔེར་ན། བླ་དཔོན་དང་ཕ་མ་སོགས་ལ་ཕུལ་ན། དབུར་ཆེ་བརྗོད་དང་། བར་དུ་གུས་ཚིག མཐར་ཁ་བྲོ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་བརྒྱན་ཏེ་ཕུལ་སྲོལ་ཡོད་པ་ལས་གཞན། ཐེའུ་དང་ཤོག་བུ་ལྟེབ་སྲོལ་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་གུས་ཞབས་མཚོན་པ་མང་ངོ་། །

༧ མི་མིང་འབོད་སྲོལ་གྱི་གུས་ཞབས།

བོད་སྐད་ནི་སྐད་རིགས་གཞན་དང་བསྡུར་ན། ཞེ་ཚིག་མང་དུ་ཡོད་པས། མི་རིགས་འདི་གདོད་མ་ནས་ད་ལྟའི་བར། གུས་ཞབས་ཆེ་བ་མཚོན་ནུས་ལ། མིང་འབོད་ཀྱི་ཐད་ནས་བཤད་ནའང་། ཆོས་ཕྱོགས་ནས་བཤད་ན་བླ་མ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་དང་། གྲྭ་བ་ལ་སྐུ་ཕྱོགས་སོགས་དང་། འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་ནས་བཤད་ནའང་། སྐུ་དྲག་ལ་སྐུ་ངོ། ལྕམ། སྲས་དང་སྲས་མོ། དེ་མིན་བཀུར་འོས་སེར་སྐྱ་གང་རུང་ལ་སྐུ་ཞབས་སོགས་མང་ངོ་། །

གཉིས་པ། བོད་མིའི་འཛེམ་སྲོལ་སྐོར།

རང་ཅག་ཁ་བ་རི་བ་འདི་གདོད་མའི་དུས་སུ་བོན་ཆོས་དང་། ཕྱིས་སུ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ལ་དད་ཞེན་ཆེ་བའི་དབང་གིས། ཆོས་ལུགས་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུན་ཐག་དང་འབྲེལ་ཞིང་། ཡང་ན། དམངས་སྲོལ་དང་འབྲེལ་བའི་འཛེམ་སྤང་བྱེད་དགོས་པ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཡོད། དེ་དག་ཀྱང་འགའ་ཞིག་ཆོས་རྒྱལ་གོང་མས་ཁྲིམས་སྲོལ་དང་། ཡ་རབས་དམ་པའི་སློབ་སྟོན། ཡང་ན། ཁ་ཅིག ཁ་རྗེ་དབང་ཐང་སོགས་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་། བྱ་བ་ལམ་འགྲོ་སོགས་ལ་དམིགས་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། འཛེམ་སྲོལ་དེ་དག་ཀྱང་མིའི་འཕྲོད་བསྟེན་དང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་། རྒན་བཀུར་གཞོན་བྱམས། ཕན་ཚུན་བར་ཞི་བདེ་བག་ཕེབས་ཡོང་བར་དགེ་མཚན་ངེས་ཅན་ཡོད། འདིར་དཔེར་མཚོན་ཙམ་ཞིག་བཀོད་ན།

༡ ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་འཛེམ་བྱ།

སྤྱིར་མི་དགེ་བཅུ་ལ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་འཛེམ་ཞིང་། ལྷག་པར་དུ་སྲོག་གཅོད་ལ་འཛེམ་པ་ཡིན། བྱིས་པ་བསམ་མེད་ཅིག་ཡིན་ནའང་ལས་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ནས། བྱ་བྱེའུ་དང་འབུ་སྲིན་ཚུན་ཆད་ཀྱི་སྲོག་མི་གཅོད་པར་མ་ཟད། གཞན་གྱིས་སྲོག་གཅོད་པའང་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་བཀག་འགོག་བྱེད་པ་ལྷན་སྐྱེས་སུ་ཡོད། གཞན་བླ་མ་མཁན་སློབ་དང་། ལྷ་རྟེན་ཆོས་གསུམ་སོགས་ལ་མ་གུས་པ་བྱེད་པ་འཛེམ་སྲོལ་ཡོད་དོ། །

གཞན་ཡང་། གསེར་འོད་གཡང་སྐྱབས་ལས། ཕྱི་མི་སྐྱ་བོ་ནང་ལ་མ་གཏོང་ཞིག ། ནང་མི་སྨུག་པོ་ཕྱི་རུ་མ་འབུད་ཅིག །ལྷ་ལུག་ཐང་ལ་མ་འབུད་ཅིག །སྲིད་ཀྱི་གླང་ཆེན་ནང་ལ་མ་གཏོང་ཞིག །ཅེས་གསུངས་པ་ལས་གཞན། གཡང་ཁ་བསྡམས་རྗེས་ཅ་ལག་ཕར་ཚུར་ལ་མི་གཏོང་བ་སོགས་བྱེད་དོ། །ཡང་། ཡི་དམ་གྱི་ལྷ་བསྙེན་སྒྲུབ་སྐབས་སུ་བར་ཆད་སོགས་འགོག་ཆེད། འཛེམ་རྟགས་སུ་འཚམ་ཐོ་བསླངས་ཏེ་ཕྱི་རྐྱེན་ཇི་སྙེད་ཅིག་ལ་འཛེམ་པ་དང་། བསྙེན་པ་གཏོང་སྐབས་ཀྱང་སྣབས་ལུད་དང་འོག་རླུང་། ཡང་ན། སེམས་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་ངན་པ་སོགས་ལ་ཆེར་ཆེར་འཛེམ་པ་དང་། ཡང་། རི་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་དང་རྩི་ལྗོན་སོགས་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་ཆེད། དམ་པ་གོང་མས་རི་རྒྱ་ལུང་རྒྱ་བསྡམས་ཏེ། རྔོན་པ་དང་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བརླག་གཏོང་མཁན་འགོག་པ་སོགས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་འཛེམ་སྲོལ་མང་དུ་ཡོད་ཀྱང་དེ་ཙམ་གྱིས་འཐུས་པར་བྱའོ། །

༢ བཟའ་བཏུང་སྐོར་གྱི་འཛེམ་བྱ།

བོད་མིས་བཟའ་བཏུང་ལ་ལོངས་སྤྱོད་སྐབས། ཐོག་མར་བླ་དཔོན་དང་། དེ་ནས་རྒན་རིམ་དང་མགྲོན་པོ་ནས་ཕོར་བ་སོགས་གས་ཆག་མེད་པའི་ཁག་སངས་ནང་འདྲེན་ལ། ལོངས་སུ་སྤྱོད་སྐབས་ཀྱང་། འདུག་སྟངས་དང་ཅབ་སྒྲ་གྲག་པ། འཕྲོད་བསྟེན་སོགས་ལ་དམིགས་ནས་མང་བོས་སྣོད་གཅིག་ཏུ་ཟ་བ་ལའང་འཛེམས་པ་ཡིན། ཟས་རིགས་ཐད་ལ་སྔོན་ནས་ངན་གོམས་ཀྱིས་དབང་གིས་ཤ་རིགས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་མང་ཡང་། སྲོག་གཅོད་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་ལ་དགོངས་ནས། ཚོད་མེད་དུ་ཟ་བ་ལ་འཛེམ་པ་ལས་གཞན། སྡེར་ཐོགས་དང་རྨིག་རྡུམ་གྱི་ཤ ཆུ་གནས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཤ ཕག་ཤ་དང་བྱ་སྒོང་། ཉིན་ཤ་དང་ཤི་ཤ་སོགས་ལ་འཛེམ་པའམ་གཏན་མི་ཟ་བ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་ནི། དེ་དག་ལ་འབུ་ཕྲ་གཞན་དག་མང་བ་དང་བཙོག་གྲིབ་ཅན་ཡིན་པར་བརྟེན་མིའི་ལུས་ཕུང་དང་ཤེས་རིག་ལ་གནོད་པས་ཡིན།

༣ གཟའ་སྐར་འཕྲོད་སྦྱོར་ངན་པར་འཛེམ་བྱ།

བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་དུས་རྒྱུན་གྱི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་བྱ་ལས་ཆེ་ཕྲ་གང་བྱེད་ཀྱང་། གཟའ་སྐར་འཕྲོད་སྦྱོར་ལ་བརྟགས་ཏེ་སྒྲུབ་སྲོལ་ཡོད། དཔེར་ན། གཅིག་གསུམ་མགྲོན་གྱི་གནམ་སྒོར་མགྲོན་བསུས་ན་གུད་པར་འགྱུར་བ་དང་། གཉིས་གསུམ་ཚོང་གི་གནམ་སྒོར་ཚོང་བྱས་ན་གོད་ཁ་འབྱུང་བ་དང་། གསུམ་གསུམ་བུ་ཆུང་གི་གནམ་སྒོར་བུ་ཆུང་བཙས་ན་བར་ཆད་དང་། བཞི་གསུམ་དམག་སྒོར་དམག་དྲངས་ན་དམག་ཉེས་དང་། ལྔ་གསུམ་གཉེན་སྒོར་གཉེན་བྱས་ན་འགྲས་པ་དང་། དྲུག་གསུམ་མཁར་གྱི་སྒོར་གྱོད་འོང་བ་དང་། བདུན་གསུམ་བག་མའི་སྒོར་བག་མ་བྱས་ན་ཡུགས་སར་འབབ་པ་དང་། བརྒྱད་གསུམ་དུར་སྒོ་དུར་བཏབ་ན་ངན་པ་དང་། དགུ་གསུམ་ཤིད་སྒོ་གཤིན་ལས་བྱས་ན་གྱོད་འོང་བ་དང་། ཟླ་རེའི་བོད་ཚེས ༢ ༨ ༡༤ ༢༠ ༢༦ བཅས་སྐར་མ་ཚུ་ཚགས་ལ་ཁེལ་ཚེ། རྟ་ཤི་ནོར་མེད་ཁ་མཆུ་འོང་བ་དང་། ཡང་། བོད་དབུས་གཙང་གི་ས་གནས་མང་ཆེ་བར་ལོ་ལྟར་བོད་ཟླ་བཅུ་གཅིག་པའི་ཚེས་དྲུག་གི་ཉིན་ཕྱེད་ནས་བདུན་གྱི་ཉིན་ཕྱེད་བར་ས་བདག་ངན་པ་དགུ་འཕྲད་པའི་དུས་ཚོད་ཡིན་པས། ངན་པ་དགུ་འཛོམས་ཟེར་ལ། ཡང་། ཁ་ཅིག ཚེ་ཐུང་བ། ནད་འོང་བ། མི་ཁས་ཉེན་པ། ནོར་ཟད་པ། དགྲ་སྡང་བ། འཇིགས་སྐྲག་འོང་བ། དོན་མི་འགྲུབ་པ། རྒྱལ་བོའི་བཀའ་ཆད་ཕོག་པ། བོར་སྟོར་བྱུང་བ་སྟེ་ངན་པ་དགུ་འཛོམས་ཟེར་ལ། གང་ལྟར་རྩིས་གཞུང་རྣམས་སུ་ཉིན་དེར་ཁ་སྨྲས་ལྒིང་གཞིའི་ཟས་མི་ཟ། བྱང་གི་ཕྱོགས་ལ་རྟ་མི་རྒྱུགས། རྒྱལ་བའི་གསུང་མི་སྒྲོགས། ཟེར་ལ། ཉིན་དེར་བོད་མི་རྣམས་བྱ་ལས་གང་ལའང་མི་འཇུག་པར་ངལ་གསོ་བྱས་ནས་སྡོད་པ་དང་། རང་གི་དགའ་ཉེ་བློ་དཀར་རྣམས་མགྲོན་འབོད་བཏང་ནས་སྤྲོ་སྐྱིད་ལ་རོལ་སྲོལ་ཡོད། ངན་པ་དགུ་འཛོམས་ཀྱི་ཕྱི་ཉིན་ནི་དུས་ཚོད་བཟང་བོར་རྩིས་ཏེ། ཁྱོད་ངན་པ་དགུ་འཛོམས་ཡིན་ན། ང་བཟང་བོ་བཅུ་འཛོམས་ཡིན་ཞེས་ཟེར་རོ། །

ཡང་། གནམ་ལོ་ནམ་ཤར་གྱི་རང་ལོ་སྟེ། གཅིག བཅུ་གསུམ། ཉེར་ལྔ། སོ་བདུན། ཞེ་དགུ། རེ་གཅིག དོན་གསུམ། གྱ་ལྔ། གོ་བདུན། བརྒྱ་དང་དགུ་སོགས་ཀྱི་ལོ་ཐོག་ཏུ་ཁེལ་ན། ཆེས་ཆེར་འཛེམ་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་རེ་གཅིག་སྟེང་། རབ་བྱུང་གཅིག་དང་། ཚེ་ལོ་དྲུག་ཅུ་རྫོགས་པ། རང་ལོར་ཁེལ་བས་ཧ་ཅང་འཛེམ་པ་ཡིན། ཡང་། ལོ་ཟླ་དང་ཉི་མ་ནག་ཆེན་ནག་ཆུང་། ཞག་ནག་སོགས། བྱ་ལས་གང་ལའང་ཕལ་ཆེར་འཛེམ་པ་དང་། གཞན་ཡང་། སྤར་ཁ་སྲབ་མཐུག་ཤོར་བ། ཆོས་སྲིད་ཀྱི་དུས་སྟོན། མཐུ་གཏད་མནན་གསུམ། ཀླུའི་ཐེབས་ལྡོག ལྷ་བསང་དང་ལབ་ཙེ་བསྟོད་པ། ཞིང་རྨོ་འདེབས། ནོར་ཕྱུགས་གཏོང་ལེན། ཁང་གསར་ཕིབ་པ། གཤིན་ལས། བཙས་སྐར་བཙས་ལུང་། མིང་འདོགས་བྱ་བ། ཐབ་ཀ་བཅའ་བ། རབ་བྱུང་སྒྲུབ་པ། ཆང་ས་རྒྱག་པ། ཁང་བའི་ས་བདག་གནས་ཚུལ། ཁང་བའི་སྒོ་འབུབ། ཁྱིམ་གསར་འཛིན། ཐ་ན་སྐྲ་གཞར་བ་དང་གོས་བཟོ་བ་སོགས་ལ་གཟའ་སྐར་འཕྲོད་སྦྱོར་ངན་པར་ཁེལ་ཚེ་དེ་ལ་གཡོལ་ཐབས་བྱེད་པ་དང་། གལ་ཏེ་གཡོལ་མ་ཐུབ་ཚེ། ཆོས་ལུགས་ལྟར་གེགས་སེལ་དང་། རྩིས་གཞུང་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་བཅོས་ཐབས་བྱེད་དོ། །

༤ གཉེན་སྒྲིག་སྐབས་ཀྱི་འཛེམ་བྱ།

གཉེན་སྒྲིག་ཅེས་པ་ལ་ཡིག་རྙིང་དུ་སྨྱན་སྒྲིག་ཅེས་ས་སྨྱན་བྲིས་པ་མང་དུ་སྣང་། གཉེན་བྱ་བ་ལ་གལ་ཆེ་བ་ཞིག་ནི། ཆོ་རིགས་དང་ཆོ་འབྲིང་མི་ཐོག་བདུན་ཤ་རུས་ཁྲག་རྒྱུད་ཀྱིས་མ་སྦྲེལ་བ་ཞིག་སྟེ། དེ་ནི་བྱིས་པ་ཡ་མ་བརླ་མི་སྐྱེས་ཞིང་སྐྱེས་གཟུགས་ལེགས་ཤིང་ཤེས་རིག་བཀྲ་བ་ཡོང་ཆེད་ལགས་པས། དེང་སང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་ཚན་རིག་གི་བཤད་སྟངས་དང་མཐུན་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་མོ་རྩིས་ལུང་གསུམ་མཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་པ་གལ་ཆེ། དེ་མིན་གཉེན་བྱེད་ཕོ་མོ་གཉིས་བདུན་ཟུར་ལ་ཁེལ་བ་སྟེ། སྟག་སྤྲེལ་གཉིས་ཀྱིས་སྡེར་འབྲད། ཁྱི་འབྲུག་གིས་ཐོག་རྒྱག གླང་ལུག་ཕུང་གྱོད། བྱི་རྟས་བྲེད་བྲལ། ཕག་ཚང་དུ་སྦྲུལ་རྒྱུག བྱ་ཡོས་ཀྱིས་ཞེ་བྲལ། ཞེས་ལོ་རུས་དང་སྤར་ཁ་སོགས་མི་མཐུན་པར་ཧ་ཅང་འཛེམ་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་གཉེན་བྱ་དགོས་བྱུང་ན། འགྲུལ་བཞུད་ཆེ་སའི་གྱང་ངོས་སོགས་སུ་བདུན་ཟུར་གང་ཡིན་བྲིས་ནས་གེགས་སེལ་གཏོ་བཅོས་བྱེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན། སྟག་སྤྲེལ་གྱི་བདུན་ཟུར་ཡིན་ན། སྟག་སྤྲེལ་རྩལ་གྱི་བདུན་ཟུར་གཅོད་ཅེས་འབྲི་བ་བཞིན་ནོ། །བག་མ་བསུ་སྐྱེལ་གྱི་སྐབས་སུ་བག་རོགས་དང་། མག་རོགས་ལའང་ཁ་རྗེ་རླུང་རྟ་ཉམས་པའི་མི་སྣར་འཛེམ་པ་དང་། བག་མ་ཕེབས་ཉིན་ཡང་བག་ལམ་ཁ་བས་བཀག་པ་དང་སྣོད་སྟོང་སོགས་ལ་འཛེམ་པ་ཡིན་ནོ། །

༥ འཚོ་བའི་ཐད་ཀྱི་འཛེམ་བྱ།

བླ་དཔོན་མཐོ་ཤོས་མཁན་སློབ་སོགས་སུ་མཇལ་ཚེ་གོས་ཚགས་ལེགས་པར་བགྱིས་ཏེ་ཞྭ་ཕུད་པ་སོགས་གུས་ཉམས་མང་བོ་སྟོན་པ་དང་འུར་སྒྲ་མི་སྒྲོག་པ་ཡིན། ལྷ་ཆས་མཆོད་ཆས་ཀྱི་རིགས་དང་། ཞྭ་དང་སྟོད་གོས་རྣམས་མཐོ་སར་འཇོག བཟའ་བའི་སྐོར་ལའང་རྨིག་རྡུམ་དང་སྡེར་ཐོགས་སོགས་ཀྱི་ཤ་ལ་འཛེམ་ཞིང་། གསོལ་ཇ་འདྲེན་སྐབས་ཀྱང་དཀར་ཡོལ་སོགས་ལག་པ་ཡ་གཅིག་གིས་མི་སྟེར་བ་ཡིན། ཁྱིམ་རྒྱུད་གཅིག་ལས་མཆེད་པའི་རྩ་འཇིང་འདུ་འཛོམས་ཀྱི་སྐབས་སུ་གཞས་ལེན་པ་དང་འཁྲིག་ཚིག་མི་སྨྲ་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ། རི་བོ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། མཚོ་རྫིང་ལྟ་ན་སྡུག་པ་ལ་ལྷ་ཀླུ་གནས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ས་བརྐོ་རྡོ་སློག་དང་། མི་གཙང་བ་གང་སར་མི་འདོར་བ། དེར་གནས་ཀྱི་སྲོག་ཆགས་ཡང་ལྷ་ཀླུས་བདག་ཏུ་བཟུང་བར་བསམ་ནས་གནོད་འཚེ་དང་། ཀི་འདེབས་པ། ལྟེང་ཀ་སོགས་ལག་པ་བཀྲུ་བ་སོགས་ལ་ཧ་ཅང་འཛེམ་པ་ཡིན། ཁྱིམ་དུ་ནད་པ་ཚབས་ཅན་ཡོད་ན་སྒོ་ངོས་སུ་ཤུག་པ་བཙུགས་ཏེ་མགྲོན་པོར་འཛེམ་པ་དང་། ཁྱིམ་གཞིས་ཀྱི་ཕུག་ཏུ་བུད་མེད་ཀྱི་སྐྲ་མི་ཤད་ཅིང་། སོ་མང་དང་སྐྲ་ཤད་ཀྱང་ཁྱིམ་སྟོད་དུ་མི་འཇོག་པ་དང་། ཕྲུ་གུ་བཙས་པའི་ཚེ་སྒོའི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་ཤུག་པ་འཛུགས་པ་དང་ཐོ་བསླངས་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་རྫས་དང་མགྲོན་པོ་སོགས་ལ་འཛེམ་པ་སོགས་ཡིན་ནོ། །

༦ ཐབ་འགྲམ་གྱི་འཛེམ་བྱ།

བོད་མི་ཀུན་གདོད་མ་ནས་ཐབ་ལ་ཐབ་ལྷ་དང་མེ་ལ་མེ་ལྷ་ཡོད་པར་བཤད། དེ་ནི་བུད་མེད་ཡུ་མོ་བཅིབ་པ། དར་ཟབ་གྱི་ན་བཟའ་གསོལ་ཞིང་གཡུ་ཆས་ཅན། ལག་ཏུ་གཟར་བུ་ཐོགས་པ་ཞིག་ཏུ་འདོད་ལ། དེ་ཡིས་ཐེའུ་སྲིན་དང་བསེ་རག་འགོང་བོ་སོགས་སྲུང་ཞིང་། ཐབ་དང་གཡོས་སྦྱོར་སྣ་ཚོགས་ལ་ཁ་འཛིན་སྡོང་གྲོགས་བྱེད་པར་གསུངས། དེ་བས། ཐབ་ལྷ་མནོལ་གྲིབ་ཕོག་པར་ཧ་ཅང་འཛེམས་པ་སྟེ། དཔེར་ན། ལྷ་སྲུང་མི་གཅིག་པའི་ཁྱིམ་ཚང་གི་ཅ་ལག་དང་། ལྷམ་དང་དོར་མ་འགོམ་པའམ། ཡུགས་ས་མའི་རེག་པ་སོགས་བྱས་ན། ཟས་བཅུད་ཉམས་པ་དང་། མིག་ནད་དང་ཆག་སྒོ་འབྱུང་བར་བཤད། དེ་ལྟར་མནོལ་གྲིབ་བྱུང་ཚེ་ཆོས་བྱེད་མི་སྣ་གདན་དྲངས་ཏེ་ཐབ་ལྷ་མཆོད་པ་དང་། ཐབ་བསང་གི་ཆོ་ག་སོགས་བཏོན་ཏེ་སླར་བཅོས་ཐབས་བྱེད་པར་མ་ཟད། དུས་རྒྱུན་ཡང་མནོལ་བཙོག་འགོག་ཆེད་དྲི་བཟང་བདུག་པ་འམ། མེ་འབུད་མཚམས་བཞག་དུས། ཐབ་བསང་ཡང་ཡང་གཏོང་ངོ་། །འདུག་ཚུལ་ཡང་། ཕོ་ཁྱིམ་གྱི་གྲུ་སྟོད་དུ་རྒན་པ་དང་འགྲུལ་ཆེན། དེའི་འགབ་ཏུ་དར་མ་དང་བྱིས་པ་འདུག མོ་ཁྱིམ་གྱི་སྟོད་དང་གྲུ་སྟོད་དུ། རྒན་མོ་དང་མོ་འགྲོན་འདུག མར་སྒྱེད་རྩར་ཇ་མ་དང་། འགབ་ཏུ་མོ་གཞོན་དང་བྱིས་པ་འདུག་ལ། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་བསྡད་ན་ཧ་ཅང་རྣམ་རྟོག་བྱེད་དོ། །

༧ གཤིན་ལས་སྐབས་ཀྱི་འཛེམ་བྱ།

དཔེར་ན། ཚེ་འདས་དེ་གཟའ་ཆེན་ཉི་མར་འདས་པ་ཡིན་ན། ཉི་མ་དགུ་ཁྲིད། ཅེས་འཚུབ་ངོ་བཤད་པས། དེ་ལ་ཧ་ཅང་འཛེམ་སྟེ། ཆག་སྒོ་བཟློག་ཆེད་སོག་མའི་ཚིགས་དགུ་དང་། ཆུ་བོ་དགུ་ཡི་ཆུ་སྣ་བཅས་ས་འོག་ཏུ་སྦོ་ཞིང་། ཕུད་སྐར་གྱི་ཉིན་བེམ་པོ་དང་མཉམ་དུ་ཟན་གྱི་ངར་མི་དགུ་ཡང་བསྐྱལ་དགོས། དེ་བཞིན་དུ། གཟའ་ཆེན་ཉི་མར་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་དུ་ཆུ་གྲང་ཕོར་གང་གི་སྟེང་དུ་གཟའ་ཉི་མའི་རི་མོ་བྲིས་ཏེ་ཁང་ཐོག་ཏུ་འཇོག་པ་དང་། གཞན་གཟའ་ཆེན་ཟླ་བར་འདས་པ་ཡིན་ན་དུར་ཁ་གཅོད་པའི་ཚུལ་དུ། ནས་དང་སྲན་མའི་ཚིགས་མ་དང་། ཉ་གཟུགས་སཙྪ་བེམ་སྟེང་དུ་འཇོག་ཅིང་། ཤི་སྐར་གཟའ་ཆེན་སྤེན་པར་ཁེལ་ཚེ་། གཡང་ཁ་མི་ཉམས་པའི་ཚུལ་དུ་བྲ་བོའི་ཟན་གྱི་ངར་མི་ལྔ་ས་འོག་ཏུ་སྦ་བའམ། འདས་པོའི་ཕུང་བོ་དང་མཉམ་དུ་དུར་ཆས་སྐྱེལ་བ་དང་། རོ་ལངས་རྒྱག་ཏུ་དོགས་ནས་འཕྲད་རེག་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་པ་དང་།

ཞེ་དགུའི་ནང་། འཛེམ་དགོས་པ་ནི། སྐྲ་དང་སྨྲ་ར་ཁ་སྤུ་བཞར་བ་དང་། རྒྱན་ཆ་སོགས་འདོགས་པ། བུད་མེད་ཀྱིས་སྐྲ་གཤད་པ་། ཕོ་མོ་གཉིས་ཀས་གོས་གསར་གྱོན་པ། ལོ་གཅིག་གི་ནང་གླུ་གར་སོགས་རྩེ་བ། དུས་སྟོན་འདྲ་མིན་དུ་ཞུགས་པ། ཁང་བའི་དུད་པ་ལེན་པ་སོགས་ལ་འཛེམས་ཏེ་བྱ་ལས་དེ་དག་མི་བྱེད་པ་དང་།

བེམ་པོ་སྐྱེལ་ཚེ་ཡང་སྐྱེལ་མི་རྣམས་ཁ་ཕྱིར་འཁོར་བ་དང་། ངལ་གསོ་རྒྱག་པ་སོགས་ལ་འཛེམ་པ་དང་། སྦྱིན་སྲེག་གམ་གཟན་བསྒྱུར་གྲུབ་རྗེས། ཕྱིར་ཁྱིམ་དུ་ཡ་བྱས་ཏེ་ལོག་པ་ལས། ཆ་བྱས་ཏེ་ལོག་པ་ལ་འཛེམ་པ་སོགས་སོ། །

 

 

བཅོ་བརྒྱད་པ། ལྷ་ཀླུ་གདོན་བགེགས་ཀྱི་སྐོར།
དང་བོ། གཙང་རིས་ཀྱི་མགོན་པོ་བདུན་ཅུ་རྩ་ལྔ།
ལྷ།

ཀློང་རྡོལ་བླ་མས། ལྷ་ཐམས་ཅད་གཙང་རིས་ཀྱི་མགོན་པོ་བདུན་ཅུ་རྩ་ལྔའི་ཁོངས་སུ་འདུ་བར་གསུངས་པ་ལྟར། དེ་དག་ནི་རྒྱལ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི། ཕྱོགས་སྐྱོང་བ་བཅུ། ལྷ་ཆེན་པོ་བརྒྱད། ཀླུ་ཆེན་པོ་བརྒྱད། གཟའ་ཆེན་པོ་བརྒྱད། རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད། འཇིགས་བྱེད་ཆེན་པོ་དགུ་སྟེ། བདུན་ཅུ་རྩ་ལྔའོ། །

ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་ལས་དཔལ་མགོན་བདུན་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཞེས་འབྱུང་བ་བརྟག་དགོས། སྤྱིར་རྒྱལ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་། ཕྱོགས་སྐྱོང་བ་བཅུ་འམ་བཅོ་ལྔ། ལྷ་ཆེན་པོ་བརྒྱད། ཀླུ་ཆེན་པོ་བརྒྱད། གཟའ་ཆེན་པོ་བརྒྱད། རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད། འཇིགས་བྱེད་ཆེན་པོ་དགུ་སྟེ་བརྒྱད་ཅུ་བོ། ཇོ་བོ་རྗེ་ཨ་ཏི་ཤ་སོགས་ཀྱིས་དཀར་བོ་བརྒྱད་ཅུ་ཞེས་འདྲེན་ཡང་། ཀུན་རིག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅོ་ལྔ་ལས་ལྔ་ཕྲི་ནས་གཙང་རིས་ཀྱི་དཔལ་མགོན་བདུན་ཅུ་དོན་ལྔར་བཤད་དོ། །དེ་དག་ལས།

༡ རྒྱལ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི་ནི།

༡ ཤར་ཕྱོགས་སྐྱོང་བ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་། ༢ ལྷོ་ཕྱོགས་སྐྱོང་བ་འཕགས་སྐྱེས་བོ། ༣ ནུབ་ཕྱོགས་སྐྱོང་བ་སྤྱན་མི་བཟང་། ༤ བྱང་ཕྱོགས་སྐྱོང་བ་རྣམ་ཐོས་སྲས་སོ། །འདི་དག་ནི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་སྒོ་འཕྱོར་གྱི་ལྡེབས་རིས་སོགས་སུ་ས་ཁྱབ་རྡོ་ཁྱབ་ཏུ་སོང་ཡོད་པས། རྣམ་པ་དང་ཕྱག་མཚན་བཞུགས་སྟངས་སོགས་དེར་བལྟ་བར་བྱའོ། །

༢ ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་འམ་བཅོ་ལྔ་ནི།

དབང་བོ། གཤིན་རྗེ། ཆུ་ལྷ། གནོད་སྦྱིན། མེ་ལྷ། སྲིན་པོ། རླུང་ལྷ། འབྱུང་བོ། ཚངས་པ། སའི་ལྷ་མོ་བསྟན་མ་བཅས་བཅུ་དང་། དེའི་སྟེང་ཉེ་དབང་། ཚོགས་བདག ཉི་མ། ཟླ་བ། ཐགས་བཟང་རིས་བསྣན་པའི་བཅོ་ལྔར་བཞེད་དོ། །དེ་དག་གི་ཆ་བྱད་ནི། ༡ དབང་བོ་སེར་བོ། གཡས་རྡོ་རྗེ་དང་གཡོན་དཀུར་བརྟེན་པ། མཆེ་བ་དྲུག་ལྡན་གྱི་གླང་ཆེན་ལ་རོལ་སྟབས་ཀྱིས་བཞུགས་པ། ཆུང་མ་ཤ་ཙི་དང་ཨུ་པ་ལི་གཉིས་དང་བཅས་པའི་འཁོར་གྱིས་བསྐོར་བ། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སུམ་རྩེན་གྱི་བདག་པོ་དང་། ཤེར་མདོའི་ལྒིང་གཞིའི་དེ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐབས་སྨིན་གྲོལ་དུ་བཀོད་པའི་བརྒྱ་བྱིན་སོགས་ཡོད་ཀྱང་། འདིར་བསྟན་ཚངས་པ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དབང་བསྒྱུར་བའི་བརྒྱ་བྱིན་ནོ། །༢ གཤིན་རྗེ་སྔོན་པོ་མ་ཧེ་ལ་ཞོན་པ། གཡས་བེ་ཅོན་དང་གཡོན་དཀུར་བརྟེན་པ། ནག་མོ་དང་འཆི་བདག་མའི་ཆུང་མ་དང་བཅས་པ། ༣ འཆི་བདག་དཀར་དམར་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་ཅན། ཆུ་སྲིན་དམར་བོའི་གདན་ལ་བཞུགས་པ། གཡས་ཞགས་པ་དང་། གཡོན་རིན་པོ་ཆེ་འཛིན་པ། ཆུང་མ་དང་བཅས་པའི་འཁོར་གྱིས་བསྐོར་བ། ༤ གནོད་སྦྱིན་རྒྱལ་བོ་སེར་བོ་རྟ་དཀར་ལ་ཞོན་པ། གཡས་རིན་པོ་ཆེའི་སྙེ་མ་དང་། གཡོན་ནེའུ་ལེ་འཛིན་པ་ཡུམ་དང་བཅས་པའོ། །༥ མེ་ལྷ་དམར་བོ་ལོ་བརྒྱ་ལོན་པའི་ན་ཚོད་ཅན། ར་སྐྱེས་དམར་བོ་ལ་ཞོན་པ། གཡས་རིལ་བ་སྤྱི་བླུགས་དང་། གཡོན་དབྱུག་པ་འཛིན་པ། ཡུམ་དང་འཁོར་དུ་མས་བསྐོར་བ། ༦ སྲིན་པོ་དམར་ནག་ཡུམ་དང་བཅས་པ་ཡི་དྭགས་ལ་ཞོན་པ། གཡས་རལ་གྲི་དང་། གཡོན་དཀུར་བརྟེན་པ། ༧ རླུང་ལྷ་སྔོན་པོ་ཡུམ་དང་བཅས་པ་ཤ་བ་ལ་ཞོན་པ། གཡས་བ་དན་དང་གཡོན་རྒྱལ་མཚན་འཛིན་པ། ༨ འབྱུང་བོ་ཐལ་སྐྱ་ཕྱག་བཞི་བ་ཡུམ་དང་བཅས་པ་ཁྱུ་མཆོག་ལ་ཞོན་པ། གཡས་པ་གཉིས་ན་རྩེ་གསུམ་དང་ཨ་སྨྲ། གཡོན་པ་གཉིས་ན་རིལ་བ་སྤྱི་བླུགས་དང་རཀྵའི་ཕྲེང་བ་འཛིན་པ། ༩ སའི་ལྷ་མོ་སེར་མོ་པདྨ་ལ་བཞུགས་པ། ཕྱག་གཉིས་ཀྱིས་པདྨ་བཟུང་ནས་འདུད་ཚུལ་བསྟན་ཏེ་འཁོར་དུ་མས་བསྐོར་བ། ༡༠ ལྷ་མ་ཡིན་དམར་ནག་གོ་ཆ་གྱོན་ཏེ་འབོལ་སྟན་དུ་བཞུགས་པ། ཕྱག་གཡས་སུ་རལ་གྲི་འཛིན་པ། ༡༡ ཀླུ་དཀར་བོ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་ཅན། ལག་གཉིས་གྱིས་རིན་པོ་ཆེའི་སྣོད་ཐོགས་པ། བསྟན་མ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དམར་ནག ཀླུ་གསུམ་ནི་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུར་འབྱེད་སྐབས་འོག་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའི་སྡེ་ཚན་ཞེས་གཅིག་ཏུ་འདྲེན་ནོ། །

༡༢ ཚངས་པ་སེར་བོ་ཕྱག་བཞི་བ་དུར་བའི་གདན་ལ་བཞུགས་པ། གཡས་གཉིས་ལྒིགས་བམ་དང་ཕྲེང་བ། གཡོན་གཉིས་མཆོག་སྦྱིན་དང་རིལ་བ་སྤྱི་བླུགས་འཛིན་པ། མང་ཐོས་ཀླུ་སྒྲུབ་རྒྱ་མཚོས་ཚངས་པ་ལ། གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གསུམ་དང་། རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གསུམ་སོགས་ཕྱེས་ཡོད་ཀྱང་། འདི་ནི་གཙང་རིས་ཀྱི་ཚངས་པའོ། །༡༣ ཉི་མ་དམར་བོ་ཕྱག་གཡས་རྡོ་རྗེ་དང་གཡོན་པདྨའི་སྟེང་ན་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འཛིན་པ། རྟ་བདུན་གྱི་དྲངས་པའི་ཤིང་རྟ་ལ་སྡོད་པའོ། །༡༤ ཟླ་བ་དཀར་བོ་ལག་གཉིས་པདྨ་ལ་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཟུང་སྟེ་ངང་བ་ལ་ཞོན་པའོ། །ཚངས་པ་དང་། ཉི་མ། ཟླ་བ་གསུམ་ཡང་སྟེང་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའི་སྡེ་ཚན་ཞེས་གཅིག་ཏུ་འདྲེན་ནོ། །འདིར་ཕྱོགས་སྐྱོང་དང་ལྷ་ཆེན་འགའ་ཞིག་བཟླས་པ་ལྟར་སྣང་བ་ནི། སྨྲི་ཏིའི་ཀུན་རིག་སྒྲུབ་ཐབས་ལས། དཀྱིལ་འཁོར་སོ་སོར་གནས་པས་མི་འགལ་བར་གསུངས་སོ། །

༣ ལྷ་ཆེན་བརྒྱད།

༡ བརྒྱ་བྱིན་དཀར་སེར་གཡས་རྡོ་རྗེ་དང་གཡོན་རང་འདྲའི་ཆུང་མར་འཁྱུད་པ། ༢ ཚངས་པ་སེར་བོ་གཡས་རིན་པོ་ཆེ་དང་གཡོན་རང་འདྲའི་ཆུང་མར་འཁྱུད་པ། ༣ དབང་ཕྱུག་ནག་པོ་ཞབས་གཉིས་སྐྱིལ་ཀྲུང་གིས་བཞུགས་ཏེ་མདུང་རྩེ་གསུམ་འཛིན་པ། ༤ ཁྱབ་འཇུག་ནག་པོ་གཡས་འཁོར་ལོ་དང་གཡོན་རང་འདྲའི་ཆུང་མར་འཁྱུད་པ། ༥ གདོང་དྲུག་དམར་བོ་བྱིས་པའི་མདོག་ཅན་ཞལ་དྲུག་པ། གཡས་ཤཱཀ་ཏི་འམ་གྲི་གུག་དང་གཡོན་རང་འདྲའི་ཆུང་མར་འཁྱུད་པ། ༦ དབང་ཕྱུག་དམར་བོ་གཡས་མདའ་གཞུ་དང་གཡོན་པས་རང་འདྲའི་ཆུང་མར་འཁྱུད་པ། ༧ ཚོགས་བདག་དཀར་བོ་གླང་གདོང་ཅན། གཡས་དགྲ་སྟ་དང་། གཡོན་རང་འདྲའི་ཆུང་མར་འཁྱུད་པ། ༨ བྷྲིང་གི་རི་ཏི་རུས་པའི་མདོག་ཅན། གཡས་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོམ་དང་གཡོན་པས་རང་འདྲའི་ཆུང་མར་འཁྱུད་པའོ། །འདི་དག་ལ་གྲངས་འདྲེན་གཞན་ཡང་ཡོད་དོ། །

༤ ཀླུ་ཆེན་བརྒྱད།

༡ ཤར་དུ་ནོར་རྒྱས་དཀར་བོ་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོས་མཚན་པ། ༢ ལྷོར་པདྨ་དཀར་བོ་དབུ་ལ་ཐིག་ལེ་གསུམ་གྱིས་མཚན་པ། ༣ ནུབ་ཏུ་སྟོབས་རྒྱུ་སྔོན་པོ་མགྲིན་པར་རི་མོ་གསུམ་གྱིས་མཚན་པ། ༤ བྱང་དུ་འཇོག་པོ་དམར་བོ་དཔལ་བེའུ་ཀྱིས་མཚན་པ། ༥ ཤར་ལྷོར་དུང་སྐྱོང་སེར་བོ་ཐིག་ལེས་མཚན་པ། ༦ ལྷོ་ནུབ་ཏུ་རིགས་ལྡན་དཀར་བོ་ཟླ་ཕྱེད་ཀྱིས་མཚན་པ། ༧ ནུབ་བྱང་དུ་མཐའ་ཡས་སྣ་ཚོགས་མདོག་སྟེ་རྨ་བྱའི་མགྲིན་པ་བཞིན་པདྨས་མཚན་པ། ༨ བྱང་ཤར་དུ་པདྨ་ཆེན་པོ་དཀར་བོ་རྩེ་གསུམ་གྱིས་མཚན་པའོ། །གཞན་དུ་ཀླུ་ཆེན་བརྒྱད་ཀྱི་བཞུགས་གནས་དང་སྐུ་མདོག་ཆ་བྱད་སོགས་གསུངས་ཚུལ་གཞན་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་དག་ནི་སྟོད་མི་ལ་སྨད་སྦྲུལ་མཇུག་ཏུ་ཡོད་པ་སྦྲུལ་མགོའི་གདེངས་ཀ་ཅན། ཚེ་ཚད་བསྐལ་བ་མ་སྟོངས་བར་དུ་གནས་པའང་ཡོད་དོ། །

༥ གཟའ་ཆེན་པོ་བརྒྱད།

༡ ཉི་མ་དམར་བོ་རྟ་བདུན་གྱི་ཤིང་རྟ་ལ་བཞུགས་པ། ལག་གཉིས་ཀྱིས་པདྨ་ལ་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་གསལ་བ་འཛིན་པ། རྒྱལ་བོའི་བླ་གཟའ་རྒྱལ་རིགས་ལ་གཏོགས་པ། ཐུགས་ཞི་བ་མེ་ཁམས་ལ་གནས་པའོ། །༢ ཟླ་བ་དཀར་བོ་ངང་བ་ལ་བཅིབ་པ། ལག་གཉིས་ཀྱིས་པདྨ་ལ་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤར་བ་འཛིན་པ། བུད་མེད་ཀྱི་བླ་གཟའ་རྗེ་རིགས་ལ་གཏོགས་པ། ཐུགས་ཞི་བ་ཆུ་ཁམས་ལ་གནས་པའོ། །༣ མིག་དམར་དམར་བོ་ར་སྐྱེས་ལ་ཞོན་པ་གཡས་ཆུ་གྲི་དང་གཡོན་མི་མགོ་ཟ་བ། དམག་དཔོན་གྱི་བླ་གཟའ་རྒྱལ་རིགས་ལ་གཏོགས་པ། ཐུགས་དྲག་པོ་མེ་ཁམས་ལ་གནས་པའོ། །༤ ལྷག་པ་སེར་བོ་པད་གདན་ལ་བཞུགས་པ། ལག་གཉིས་ཀྱིས་མདའ་གཞུ་འཛིན་པ། རྒྱལ་བུའི་བླ་གཟའ་དམངས་རིགས་ལ་གཏོགས་པ། ཐུགས་ཞི་བ་ཆུ་ཁམས་ལ་གནས་པའོ། །༥ ཕུར་བུ་དཀར་བོ་པད་གདན་ལ་བཞུགས་པ། གཡས་ཕྲེང་བ་དང་གཡོན་རིལ་བ་སྤྱི་བླུགས་འཛིན་པ། བཙུན་པའི་བླ་གཟའ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་སུ་གཏོགས་པ། ཐུགས་ཞི་མ་ཁྲོ་རླུང་ཁམས་ལ་གནས་པ། ༦ པ་སངས་དཀར་བོ་བུམ་པ་ལ་བརྟེན་པ། གཡས་ཕྲེང་བ་དང་གཡོན་སྤྱི་བླུགས་འཛིན་པ། བུད་མེད་ཀྱི་བླ་གཟའ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་སུ་གཏོགས་པ། ཐུགས་ཁྲོ་བོ་ས་ཁམས་ལ་གནས་པ། ༧ སྤེན་པ་ནག་པོ་རུས་སྦལ་གྱི་གདན་ལ་བཞུགས་པ། ལག་གཡས་པས་དབྱུག་པ་འཛིན་པ། བྱིས་པའི་བླ་གཟའ་གདོལ་རིགས་སུ་གཏོགས་པ། ཐུགས་ཁྲོ་བོ་ས་ཁམས་ལ་གནས་པ། ༨ སྒྲ་གཅན་ནག་པོ་གཡས་ཟླ་བ་དང་གཡོན་ཉི་མ་འཛིན་པའོ། །

༦ རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ནི།

རྒྱུ་སྐར་དེ་དག་ནི། ལྷ་མོ་ཉེར་བརྒྱད་དུ་བཤད་པ་ཡང་ཡོད་དེ། ཐུའུ་བཀྭན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མས། ༡ ཐ་སྐར་དཀར་བོ་བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་ཅན་སྟོད་གཡོགས་གཡོ་བ་དང་བཅས་པ། ལག་པ་གཉིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་བའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གོས་སྟོད་གཡོགས་གཡོ་བ་བུད་མེད་གཟུགས་ཅན་ཕྱག་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་ནི་འདྲ་ཞིང་། ཁ་དོག་ནི། ༢ བྲ་ཉེ་ལྗང་། ༣ སྨིན་དྲུག་ལྗང་སེར། ༤ སྣར་མ་དམར་སྐྱ། ༥ མགོ་ནག ༦ ལག་དཀར། ༧ ནབས་སོ་ཡང་དཀར། ༨ རྒྱལ་ལྗང་། ༩ སྐག་དཀར། ༡༠ མཆུ་དམར﹙འདིར་རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་བར་སེར་བོར་བཤད﹚། ༡༡ གྲེ་ལྗང་སེར། ༡༢ དབོ་ལྗང་། ༡༣ མེ་བཞི་དཀར། ༡༤ ནག་པ་ལྗང་། ༡༥ ས་རི་དཀར﹙འདི་ཡང་རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་བར་སེར་བོ་བཤད﹚། ༡༦ ས་ག་ནག ༡༧ ལྷ་མཚམས་ལྗང་། ༡༨ སྣྲོན་དང་༡༩ སྣུབས་གཉིས་དཀར། ༢༠ ཆུ་སྟོད་ནག ༢༡ ཆུ་སྨད་དམར་སྐྱ﹙འདི་སྔོན་པོ་ཟེར་སྲོལ་ཡང་ཡོད﹚། ༢༢ གྲོ་བཞིན་ཡང་དམར་སྐྱ། ༢༣ བྱི་བཞིན་ལྗང་། ༢༤ མོན་གྲུ་ནག ༢༥ མོན་གྲེ་སེར། ༢༦ ཁྲུམས་སྟོད་ལྗང་། ༢༧ ཁྲུམས་སྨད་སེར། ༢༨ ནམ་གྲུ་སེར་སྐྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཁ་དོག་མ་གཏོགས་པ་ཐ་སྐར་དང་འདྲའོ། །ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་དེ་ཡང་ཆོས་དབྱིངས་གསུང་དབང་དཀྱིལ་མཆོག་ལས་འབྱུང་ངོ་། །

རྩིས་གཞུང་དག་ལས་གསུངས་ཚུལ་ནི། ཤར་དུ། ༡ སྨིན་དྲུག་དྲུག་སྟེ་ཤིང་རྟའི་དབྱིབས། ༢ སྣར་མ་ལྔ་སྟེ་ཤིང་རྟའི་འཕང་ལོ་འདྲ། ༣ མགོ་ལ་གསུམ་སྟེ་རི་དྭགས་མགོ་བོ་འདྲ། ༤ ལག་ལ་གཅིག་སྟེ་ཐིག་ལེ་ལྟ་བུ། ༥ ནབས་སོ་གཉིས་ཏེ་རྐང་བ་འདྲ། ༦ རྒྱལ་ལ་གསུམ་སྟེ་རིལ་བའི་དབྱིབས། ༧ སྐག་ནི་གཅིག་ཡིན་ཐིག་ལེ་འདྲ﹙འདི་ལ་དྲུག་ཟེར་བའང་ཡོད﹚། ལྷོར། ༨ མཆུ་ལ་ལྔ་ཡོད་ཆུ་བོའི་མགུར། ༩ གྲེ་ནི་གཉིས་ཡིན་རྐང་བ་འདྲ། ༡༠ དབོ་ལ་གྲངས་གཉིས་ཁྲིའི་དབྱིབས། ༡༡ མེ་བཞིའི་གྲངས་ལྔ་ལག་པ་འདྲ། ༡༢ ནག་པ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པས་སྙིང་དང་འདྲ། ༡༣ ས་རི་གཅིག་ཡིན་ཐིག་ལེ་འདྲ། ༡༤ ས་ག་བཞི་སྟེ་རྭའི་རྟེན་གྱི་མགོ་འདྲ། ནུབ་ཏུ། ༡༥ ལྷ་མཚམས་བཞི་སྟེ་གླང་ཆེན་མགོ་དང་རྣ་བ་གཉིས། ༡༦ སྣྲོན་ནི་གྲངས་གསུམ་ཐེམ་སྐས་འདྲ། ༡༧ སྣྲུབས་ནི་གྲངས་དགུ་སྡིག་པའི་གཟུགས། ༡༨ ཆུ་སྟོད་བཞི་སྟེ་བ་མཇུག་སྒྲེང་བ་འདྲ། ༡༩ ཆུ་སྨད་བཞི་སྟེ་གླང་ཆེན་མཆོང་བ་འདྲ། ༢༠ གྲོ་བཞིན་གསུམ་སྟེ་རྔའི་དབྱིབས། ༢༡ བྱི་བཞིན་གསུམ་སྟེ་བ་ལང་མགོ་བོ་འདྲ། བྱང་དུ། ༢༢ མོན་གྲེ་ལ་བཞི་བྱ་ཡི་དབྱིབས། ༢༣ མོན་གྲུ་གཅིག་ཡིན་ཐིག་ལེ་འདྲ﹙བཞི་ཡོད་ཀྱང་ཟེར﹚། ༢༤ ཁྲིམས་སྟོད་གཉིས་ཡིན་རྟ་བ་འདྲ། ༢༥ ཁྲིམས་སྨད་གཉིས་ཡིན་རྐང་བའི་དབྱིབས། ༢༦ ནམ་གྲུ་སོ་གཉིས་སྐར་མའི་ཚོགས། ༢༧ ཐ་སྐར་གསུམ་སྟེ་བྱ་མཆུ་འདྲ། ༢༨ བྲ་ཉེ་གསུམ་ནི་མོ་རྟགས་འདྲ། ཞེས་སྐར་གྲངས་དང་དབྱིབས། ཕྱོགས་གར་ཡོད་བཅས་བསྟན་ཡོད་དོ། །བཀྲ་བརྩེགས་ཀྱི་མདོ་ལས་ཀྱང་རྒྱུ་སྐར་དེ་དག་ཤར་ལྷོ་ནུབ་བྱང་དུ་བདུན་བདུན་གནས་ཡོད་པ་དང་། ཕྱོགས་སྐྱོང་དང་ལྷན་དུ་སྐྱོང་ཚུལ་བསྟན་ཡོད་དོ། །

༧ འཇིགས་བྱེད་དགུ།

༡ འཇིགས་བྱེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཆེན་པོ་ནག་པོ་སྤྱན་གསུམ་པ། མཆེ་བ་གཙིགས་པ། འཇིགས་པའི་ཆ་བྱད་ཅན། ལག་གཡས་པས་ཁ་ཊཱཾ་ཀ་འཛིན་ཅིང་གཡོན་པས་ཨུ་མར་འཁྱུད་པ། ༢ འཇིགས་བྱེད་པྲ་མི་ཏ་དཀར་བོ་ལག་གཡས་པས་རིན་ཆེན་འབར་བ་འཛིན་ཅིང་། གཡོན་པས་ཚངས་མར་འཁྱུད་པ། ༣ འཇིགས་བྱེད་བྷཻ་ར་ཝ་སྔོ་ནག་ལག་གཡས་པས་རྡོ་རྗེ་རྩེ་གསུམ་འཛིན་ཅིང་། གཡོན་པས་བདེ་སོགས་མར་འཁྱུད་པ། ༤ འཇིགས་བྱེད་བྷཻ་ཤནྟྲ་དམར་ནག་ལག་གཡས་པས་མདའ་གཞུ་འཛིན་ཅིང་གཡོན་པས་ཁྱབ་འཇུག་མར་འཁྱུད་པ། ༥ འཇིགས་བྱེད་ཀུ་བེ་ར་དམར་ནག་ལག་གཡས་པས་ཐོད་དབྱུག་འཛིན་ཅིང་གཡོན་པས་རེའུ་དྲི་མར་འཁྱུད་པ། ༦ འཇིགས་བྱེད་ཡེ་ཤེས་བྷཻ་ར་ལྗང་ནག་ལག་གཡས་འཁོར་ལོ་འཛིན་ཅིང་གོ་རི་མར་འཁྱུད་པ། ༧ འཇིགས་བྱེད་བི་ཏི་སྔོ་ནག་ལག་གཡས་པས་དགྲ་སྟ་འཛིན་ཅིང་གཡོན་པས་ཝ་ར་ཧིར་འཁྱུད་པ། ༨ འཇིགས་བྱེད་ཀཱ་ལ་བྷཻ་ར་དུད་ཁ་ལག་གཡས་པས་རལ་གྲི་འཛིན་ཅིང་མ་ནུ་ཧ་ར་ལར་འཁྱུད་པ། ﹙འདིའི་ཁ་དོག་ས་སྐྱ་བས་སེར་བོ་དང་། རྒྱན་གཡེར་ལུགས་དམར་སྐྱ་དང་། རྗེ་ཡབ་སྲས་ཀྱིས་དུད་ཁར་བཞེད།﹚༩ འཇིགས་བྱེད་ག་ན་བ་ཏི་སྔོ་ནག་ལག་གཡས་པས་རྡོ་རྗེ་འབར་བ་འཛིན་ཅིང་གཡོན་པས་ཙ་མུ་ཎྚྀར་འཁྱུད་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཁྲོས་པའི་ཞལ་དང་ལྡན་པ། རང་མཚུངས་ཀྱི་བུད་མེད་ལ་ལག་པ་གཡོན་པས་འཁྱུད་པ་དང་ལྷན་གཅིག་པ། ས་སྐྱ་བ་ཐམས་ཅད་གཡས་བརྐྱངས་ཡིན་པར་བཞེད་ཀྱང་རྗེ་ཡབ་སྲས་ཀྱིས་གཡོན་བརྐྱངས་ཡིན་ཞེས་རྟ་མགྲིན་ཆོས་སྐོར་ལས་གསུངས་སོ། །

འདི་དག་ནི་རྒྱུད་ཀྱི་ཟིན་སོ་ཆེ་ཞིང་། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆ་གཉིས་རེ་དང་། དཀར་ཕྱོགས་དང་། ནག་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་གཉིས་རེ་ཡོད། དཔེར་ན། སྔོན་འགྲོའི་གཏོར་མ་གཏོང་ཡུལ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་ཡང་། དཀར་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའི་སྲུང་མ་ཡིན། ཕུར་བུ་འདེབས་ཡུལ་གྱི་ཕྱོགས་སྐྱོང་ནི་ནག་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་པ་ལྟར། འདིར་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དུར་ཁྲོད་ན་ཡོད་པ་ནི། གཙོ་བོའི་ཡེ་ཤེས་གྱི་སྣང་ཆ་ཡིན། གཞན་ཡང་། མདུད་ལྷ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ། སྤོར་ཐང་བརྒྱད་ཅུའི་ལྷ། གབ་ཙེ་དགུའི་ལྷ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ལྷའི་རིགས་ལས་འགོ་བའི་ལྷ་ལྔ་སོགས་ཀྱི་ཆ་བྱད་དང་། གྲོགས་བྱེད་ཚུལ་སོགས་ནི། རྒྱས་པར་ཐུའུ་བཀྭན་ཆོས་ཉིའི་རྟ་མགྲིན་གསང་སྒྲུབ་ཀྱི་བསང་སྐོར་ལས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །

གཉིས་པ། གདོན་བགེགས་ཀླུ་སོགས།
ལྷ་སྲིན་སྡེ་བརྒྱད།

གནམ་ས་བར་སྣང་ཀུན་ལ་དབང་བྱེད་པའི་སྣང་སྲིད་ཀྱི་ལྷ་སྲིན་སྡེ་བརྒྱད་ནི། རྒྱུད་སྡེ་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་ན། ལྷ། ཀླུ། གནོད་སྦྱིན། ལྟོ་འཕྱེ། མཁའ་ལྡིང་། ལྷ་མིན། གྲུལ་བུམ། མི་འམ་ཅི་བཅས་བརྒྱད་དང་། ཡང་། དཀར་བོ་ལྷའི་སྡེ། ནག་པོ་བདུད་ཀྱི་སྡེ། དམར་བོ་བཙན་གྱི་སྡེ། སྨུག་པོ་དམུའི་སྡེ། ཁྲ་བོ་གཟའ་ཡི་སྡེ། ཤ་ཟ་སྲིན་པོའི་སྡེ། དཀོར་བདག་རྒྱལ་བོའི་སྡེ། ནད་བདག་མ་མོའི་སྡེ། ཞེས་ཀྱང་འདྲེན་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་ལས་ཀྱི་དབང་དུ་བཏང་ན། ཞི་བའི་འཕྲིན་ལས་སྒྲུབ་པ་དཀར་བོ་ལྷའི་སྡེ་གཏོགས། དབང་གི་འཕྲིན་ལས་སྒྲུབ་པ་དམར་བོ་བཙན་གྱི་སྡེར་གཏོགས། དྲག་པོའི་འཕྲིན་ལས་སྒྲུབ་པ་ནག་པོ་བདུད་ཀྱི་སྡེ་གཏོགས། གང་འདོད་དངོས་གྲུབ་སྩོལ་བ་ཕྱུག་པོ་ཀླུ་ཡི་སྡེར་གཏོགས། སྣ་ཚོགས་འཕྲིན་ལས་སྒྲུབ་པ་ཁྲ་བོ་གཟའ་ཡི་སྡེར་གཏོགས། དགྲ་ཤ་ཟས་སུ་ཟ་བ་རཀྵ་སྲིན་པོའི་སྡེར་གཏོགས། དགྲ་ལ་སྨྱོ་འབོག་གཏོང་བ་དཀོར་བདག་རྒྱལ་བོའི་སྡེར་གཏོགས། དགྲ་ཁྲག་སྐོམ་སུ་འཐུང་བ་དལ་ཡམས་མ་མོའི་སྡེར་གཏོགས། ཞེས་གསུངས་པ་དང་།

གཞན་དུ་ན། གནུབས་ཆེན་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་དང་། མཆོག་དང་སྤྲུལ་བའི་སྡེ་བརྒྱད་ཅེས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། ཕྱིའི་སྡེ་བརྒྱད་ནི། ལྷའི་དབང་བོ་བརྒྱ་བྱིན། ཀླུའི་རྒྱལ་བོ་དགའ་བོ། ལྷ་མིན་དབང་བོ་ཐགས་བཟང་རིས། མི་འམ་ཅི་ལྗོན་པ་རྟ་མགོ དྲི་ཟ་ཟུར་ཕུད་ལྔ་བ་དང་། ནང་གི་སྡེ་བརྒྱད་ནི། ཡབ་གཅིག་བདུད་རྗེ་ནག་པོ། བཙན་རྒྱལ་ཡམ་ཤུད་དམར་བོ། ཡུལ་ལྷ་ཕྭ་སངས་ཀླུ་སྲས། སྲོག་བདག་རྒྱལ་བོ་སྙིང་འབྱིན། ཆོས་སྐྱོང་གནོད་སྦྱིན་དམར་བོ། ལྷ་མོ་འཇིགས་པའི་གློག་འབྱིན། དགེ་བསྙེན་རྡོ་རྗེ་ལེགས་པ། དཀར་མོ་ཉི་ཟླའི་ཐོད་ཕྲེང་དང་། གསང་བའི་སྡེ་བརྒྱད་ནི། བདུད་པོ་ཁ་ཐུན་རཀྵ། གཤིན་རྗེ་གཤེད་པོ་དམར་བོ། ཀླུ་བདུད﹙དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ལས་འདི་ནི་ཀླུ་བདུད་ནག་པོར་གསུངས་ཏེ་བདུད་ཀྱི་རིགས་ཡིན་པས་ཀླུ་དང་། ནག་པོ་ཞེས་པ་མདོག་གི་མིང་དུ་གསུངས་སོ། །﹚ནཱ་ག་རཱ་ཛ། གནོད་སྦྱིན་བཤན་པ་གྲི་ཐོགས། མ་མོ་སྲིན་པོ་ཁྲམ་འདེབས། བཙན་པོ་ཡམ་ཤུད་སྲོག་ལེན། བདུད་པོ་རེ་ལྡེ་འགོང་ཡག སྲོག་བདག་དུང་གི་ཐོར་ཚུགས་དང་། མཆོག་གི་སྡེ་བརྒྱད་ནི། གཟའ་མཆོག་ཆེན་མོ་ར་ཧུ་ལ། སྐར་མཆེད་ཁྲམ་ཤིང་ཁ་འཐོར། བདུད་མཆོག་མ་ནུ་ཡཀྵ། བཙན་མཆོག་གྲི་བཙན་ཐུམ་པོ། མ་མཆོག་ཅེ་སྤྱང་དུང་འཛིན། ཀླུ་མཆོག་ཀླུ་རྒྱལ་དུང་རྒྱལ། མཆོག་མཆོག་ནག་པོ་ལྟེ་དཀར། རྒྱལ་མཆོག་ལི་བྱིན་ཀ་ར་དང་། སྤྲུལ་བའི་སྡེ་བརྒྱད་ནི། དགྲ་ལྷ། མ་མོ། བདུད། སྲིན་པོ། དམུ། གཤིན་རྗེ། ཀླུ་བཙན། གཟའ་བདུད་བཅས་སོ། །དེའི་སྟེང་དུ་ཆོས་དབྱིངས་སྟོབས་ལྡན་རྡོ་རྗེས། ས་བདག་ཧལ་ཁྱི་ནག་པོ་དང་། །ཀླུ་བདུད་སྒོ་ར་ནག་པོ་དང་། །ས་ཡི་ལྷ་མོ་བསྟན་མ་དང་། །ཕྱོགས་སྐྱོང་རྒྱལ་ཆེན་སྡེ་བཞི་དང་། །མགོན་པོ་བདུན་ཅུ་རྩ་ལྔ་དང་། །ཡུལ་འདིའི་གཞི་བདག་ཐམས་ཅད་དང་། །ཕོ་ལྷ་དགྲ་ལྷ་སྲོག་ལྷ་དང་། །མོ་ལྷ་མོ་སྨན་ལ་སོགས་པའི། །སྣང་སྲིད་སྡེ་བརྒྱད་འཁོར་བཅས་ལ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རྒྱས་པར་ཐུའུ་བཀྭན་ཆོས་ཉིའི་རྟ་མགྲིན་ཆོས་སྐོར་ན་གསལ་ལོ། །སྡེ་བརྒྱད་འདི་དག་འཁྲུགས་ཚེ་ནད་ཡམས་གཏོང་བ་དང་། སེར་དྲག་སོགས་ཕབ་སྟེ་གནོད་འཚེ་གཏོང་བས། དེ་དག་ཐུགས་དགྱེས་བྱེད་དུ་སྡེ་བརྒྱད་མཆོད་པ་སོགས་ཀྱི་ཆོ་གའང་ཡོད་དོ། །

ཀླུ།

༡ ཀླུའི་མཆེད་ཁུངས། ཀླུའི་སྐད་དོད་ལ་ནཱ་ག་ཟེར་ལ། དེ་ནི་ཀུན་མཁྱེན་མཚོ་སྣ་བས་དུད་འགྲོའི་ཁུངས་སུ་གཏོགས་པར་བཞེད། ཀླུ་ཆེན་བརྒྱད་ནི། ནོར་རྒྱས། པདྨ། སྟོབས་རྒྱུ། འཇོག་པོ། པདྨ་ཆེན་པོ། དུང་སྐྱོང་། རིགས་ལྡན། མཐའ་ཡས་སོ། །དེ་རྣམས་ལ་ཀླུ་ཕྲན་མང་བོས་བསྐོར་ལ། གཞན་ཀླུ་གཉན་དང་ཀླུ་བཙན་ཏེ། མི་ལ་མཛེ་ནད་གཏོང་བའི་རིགས་ཀྱང་ཡོད། དེ་དག་ནི་ཆུ་ལ་གནས་པའི་སྲོག་ཆགས་ཏེ། སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་ཀླུ་འབུམ་དཀར་ནག་ཁྲ་གསུམ་ལས། ཀླུ་ཞེས་བྱ་བ་ཆུ་ལ་གནས། དང་བོ་ཆད་པའི་ཁུངས་ནི་ནམ་མཁའ་སྟོབས་ལྡན། གསལ་བ་འོད་ལྡན། མུན་པ་ཟེར་ལྡན། དེ་གསུམ་འདུས་པའི་གཞི་ལས་བྱུང་། ཞེས་གསུངས་སོ། །སྣང་རྒྱལ་སོགས་ལས་ཀླུ་ནི་ས་འོག་གི་རིན་ཆེན་གྱི་གཏེར་བདག་དང་། རྒྱལ་རིགས་དང་རྗེ་རིགས་སོགས་ཀྱི་དབྱེ་བའང་ཕྱེས་ཡོད།

༢ ཀླུ་གནས་ནི། ར་ག་ཨ་སེའི་ཀླུ་ཡི་བསང་ཡིག་ཕན་བདེ་རྒྱ་མཚོ་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་རླབས་ཕྲེང་ལས། རི་རབ་སྟེང་ཤོད་རོལ་མཚོ་རྒྱ་མཚོ་ཆེ། །གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན་སྟོང་གསུམ་འཇིག་རྟེན་ཁམས། །འཛམ་གླིང་མཐའ་དབུས་ཁྱད་པར་གངས་རིའི་ལྗོངས། །ཆུ་བོ་ཆུ་ཕྲན་འབབ་ཆུ་ལྟེང་ཀ་དང་། །ལུ་མ་ཁྲོན་པ་ཆུ་མིག་ཆུ་ཡི་མཛོད། །རི་བོ་ལྗོན་ཤིང་བྲག་རི་སྐྱེད་མོས་ཚལ། །སྤང་ལྗོངས་ནགས་ཚལ་ནེའུ་གསེང་ལ་སོགས་པ། །གནས་པ་ས་བདག་ཀླུ་གཉན་མ་ལུས་ཀུན། །བདག་གིས་བསང་མཆོད་འབུལ་ཕྱིར་སྤྱན་འདྲེན་ནོ། །ཞེས་པས་རྟོགས་ནུས། ཀླུ་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་ས་གཞིའི་བདག་པོ་ཁོ་བོ་ཅག་ཡིན་པར་རློམ་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཀླུ་རིགས་ས་བདག་ལྟོ་འཕྱེ་བྱ་བ་དེས། ས་སེན་མོ་སློག་ནའང་རང་གི་ཤ་ལས་དྲས་པ་ལྟ་བུའི་སེར་སྣ་ཆེ་བས། ཡབ་རྗེ་བླ་མས་ཀྱང་། ས་བདག་ཀླུ་གཉན་རྣམས་བརྐོ་ལོང་ཕྲག་དོག་ཚ། །ས་བརྐོ་རྡོ་བསློག་མ་མང་རི་ཁྲོད་པ། །གསུངས་སོ། །

༣ ཀླུའི་རྣམ་པ་ནི། ཡོངས་གྲགས་སུ། ཁོག་སྟོད་མི་དང་སྨད་ཉ་སྦྲུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན། མགོ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་དང་ནོར་བུའི་མཛེས་པ། རིན་ཆེན་གྱི་རྒྱན་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཏུ་འདོད་ཀྱང་། ཡང་། མི་ལུས་སྦྲུལ་མགོ་ཅན། མི་ལུས་རྟ་མགོ་ཅན། མི་ལུས་སེང་མགོ་ཅན། མི་ལུས་དོམ་མགོ་ཅན། མི་ལུས་སྟག་མགོ་ཅན་སོགས་ཀྱང་ཀླུ་འབུམ་དཀར་བོ་ལས་གསུངས་པ་དང་། ཀླུའི་སྤང་སྐོང་ལས་ཀྱང་། ཀླུའི་རྒྱལ་བོ་རི་དྭགས་མགོ་ཅན་དང་། གཅན་གཟན་མགོ་ཅན། སེང་གེའི་མགོ་ཅན། བ་ལང་གི་མགོ་ཅན། སྦྲུལ་མགོ་ཅན། བྱའི་མགོ་ཅན། ཉའི་མགོ་ཅན་སོགས་གསུངས་སོ། །

འདིར་དངོས་བྱུང་ཞུ་རྒྱུ་ཞིག་ནི། སྟོང་རི་མཚོ་ནག་གི་ཁར་ས་དེ་གའི་མི་ཞིག་ས་རུབ་ཁར་ཟོག་འཚོལ་ཏུ་སོང་དུས། གློ་བུར་དུ་མཚོ་དཀྱིལ་དུ་འོད་ཀྱི་གུར་ཁང་ཞིག་ཕིབ་སྟེ་ས་གཞི་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་པས། མི་དེ་སྡོང་རྩར་ཡིབ་སྟེ་བལྟས་པས། ཐོག་མར་འོད་གུར་ལས་ལག་ཏུ་རྩེ་གསུམ་འཛིན་པའི་གླང་མགོ་ཅན་ཞིག་ཐོན་ཏེ་ཡར་བལྟ་མར་བལྟ་མང་དུ་བྱས་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་བའི་རྗེས་སུ། མགོ་བརྙན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་མང་བོ་གླུ་གར་སོགས་རྩེད་མོ་མང་བོ་བྱེད་སྐབས། སྟབས་མ་ལེགས་པར་ཀླུ་ཞིག་གདབ་འཆལ་དུ་འགྱེལ་བས། ཁོ་རང་ཧབ་བགད་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱས་རྐྱེན། སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་དུ་དེ་དག་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར། སང་ཉིན་ཁོ་མཚོ་འགྲམ་དུ་ཕྱིན་དུས་གླང་མགོ་དེ་བཅད་ནས་ཆུ་འགྲམ་དུ་འཕངས་ཡོད་སྐད། ཕལ་ཆེར་ཀླུ་དེས་སོ་ལྟའི་བྱས་ཉེས་ལ་ཆད་པ་བཅད་པ་འདྲ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ཡང་། ལྷ་འདྲེ་བཀའ་ཐང་ལས་ཀླུ་རྒྱལ་མལ་གྲོ་གཟི་ཅན་གྱི་འཁོར་དུ་ཁ་རྒྱལ་ཞ་མོ་འོད་ནི་སེར་བོ་གླང་མགོ་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། ལ་ལས་བྲོ་བརྡུང་ཞིང་། ལ་ལས་མཁའ་འགྲོའི་བརྡ་གླུ་ལེན་པར་གསུངས་པ་སོགས་དང་ཤིན་ཏུ་མཐུན་ནོ། །གསང་སྔགས་རྙིང་ལུགས་སུ་ཀླུ་རྒྱལ་མལ་གྲོ་གཟི་ཅན་བྱ་བ་དེར་འཁོར་མང་བོས་བསྐོར་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་ནི། ལྷ་འདྲེ་བཀའ་ཐང་ལས། ཀླུ་རིགས་གྱུར་བ་ཐམས་ཅད་རྗེ། །ཀླུ་ནི་མལ་གྲོ་གཟི་ཅན་ཡིན། །མི་ཡི་ལུས་ལ་སྦྲུལ་མགོ་བདུན། །ཀླུ་མདོག་ནག་པོ་སྨད་སྦྲུལ་འཁྱིལ། །གླང་བོ་ཆེ་ཡི་སྟེང་ན་བཞུགས། །མལ་གྲོ་གཟི་ཅན་གཡས་གཡོན་གཉིས། །བུད་མེད་སྔོན་པོ་གཡུ་ཡི་ཐོར་ཅོག་ཅན། །དེ་གཉིས་མལ་གྲོའི་བཙུན་མོ་ཡིན། །དེ་འོག་ཚོང་དཔོན་ནག་པོ་མི་ཡི་ལུས། །དཀར་བོ་སྦྲུལ་མགོ་ལྔ་བས་གཡས་རུ་འདྲེན། །དེ་འོག་ཁམས་ཀྱི་བྱ་ཐུལ་ནི། །མི་ལུས་སེར་བོ་སྦྲུལ་མགོ་གཉིས། །གཟི་ཅན་གཡོན་གྱི་རུ་འདྲེན་ནོ། །གངས་ཀྱི་གཅུང་བོ་སྦ་གྲོ་སྐྱེར་ཆུའི་ལྷ། །ཁ་རྒྱལ་ཞ་མོ་འོད་ནི་སེར་བོ་གླང་མགོ་ཅན། །གཟི་ཅན་སྔོན་གྱི་བཤུལ་སེལ་ཡིན། །དེ་ཡི་འཁོར་ན་གདུག་པ་ཅན་ནི་བཞི། །མཐོང་བའི་དུག་ཅན་མི་ལུས་སྦྲུལ་མགོ་ན། །མནམ་པའི་དུག་ཅན་མི་ལུས་རྟ་མགོ་ཅན། །བསམ་པའི་དུག་ཅན་མི་ལུས་ཁྱི་མགོ་ཅན། །རེག་པའི་དུག་ཅན་མི་ལུས་རྒྱ་མགོ་ཅན། །ཀླུ་གཉན་ས་བདག་མང་བོ་ཀླད་རྗེས་མྱུལ། །ཞེས་བཀོད་ཡོད་པ་དང་།

ཡང་། འཕགས་པ་ཟངས་མཆུ་དམར་བོ་ལས་ཀླུ་རྒྱལ་བྲམ་ཟེ་རིན་པོ་ཆེ་བ་སུ་ཏ་ཞེས་བྱ་བས། ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ཡང་དུག་རླངས་ཀྱིས་ཤུ་བ་ཐུག་ཐུག་ཏུ་བཏང་བ་དེའི་རྣམ་པ་ནི་འདི་ལྟར་གསུངས་ཏེ། ལུས་པོ་མེ་འདྲ་བ། མིག་ཤེལ་འདྲ་བ། སྐྲ་སྦྲུལ་དུ་འདུག་པ། སོ་ཆུ་སྲིན་དུ་འདུག་པ། ལྟེ་བ་ནས་ཉི་ཟླའི་འོད་འཕྲོ་བ། རྐང་ལག་ཙན་དན་གྱི་བེ་ཅོན་དུ་སྣང་བ། སྦྲུལ་སེར་ཁྲས་ཞགས་པ་བྱས་པ། ནག་ཁྲས་སྟོད་དཀྲིས་པ། སྔོ་ཁྲས་སྐ་རགས་ལྷས་པ། དཀར་ཁྲས་ཚིགས་བཞི་དཀྲིས་པ། སྨུག་ཁྲས་གདན་དུ་བྱས་པ། ས་བདག་ནག་པོས་གདན་དུ་བྱས་པ། ས་བདག་དཀར་བོས་ཞབས་ནས་འདེགས་པ། གཉན་སྡེ་བརྒྱད་ཇག་ལ་འཁོལ་བ། རྒྱ་མཚོ་ཁོལ་མ་ལ་ཉལ་བ། ལུས་པོ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་ལྔ་ཡོད་པ། མགོ་ལུས་ཐམས་ཅད་མིག་ཏུ་ཡོད་པ། འདི་ན་གནས་ཀྱི་ཡུལ་མེད་པ། བཟའ་བའི་ཟས་མེད་པ། འགྲན་པའི་ཟླ་མེད་པ། སྟེང་གི་ལྷ་ལ་གནོད་པ། འོག་གི་ཀླུ་ལ་འཕྲ་བ། བར་གྱི་བཙན་ལ་འོ་དོད་གཏོང་བ། ཞེས་གསུངས་སོ། །

ཡང་། ལོ་རྒྱུས་སྟེང་ཆེས་སྔ་བའི་ཀླུ་གན་རྐྱལ་གྱི་རྡོ་བརྙན་ཞིག་ཡོད་པར་བཤད་པ་ནི། བཙན་པོ་ནོ་མོ་ཧན་གྱིས་མཛད་པའི་འཛམ་གླིང་རྒྱས་བཤད་ལས། ནང་སྐྱིད་གྲོང་ནས་བལ་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་བརྒྱུད་དང་ཉེ་བར་གྲོང་ནྱ་ཀོ་ཊ་དང་མི་རིང་བའི་རི་ཁུག་ཅིག་ཏུ་སྒོ་སཱན་སིན་ཟེར་བའི་གནས་ཡོད་པ་དེར། འཁྱིལ་ཆུ་མཚོ་དང་འདྲ་བ་ཞིག་གི་ནང་རྡོ་ལས་རང་བྱུང་དུ་གྲུབ་པའི་སྐུ་བརྙན་མིའི་རྣམ་པ་ཅན་མདོག་སྔོ་སྐྱ་ལ། གདོང་ལ་གཟན་ངུར་སྨྲིག་གིས་གཡོགས་པ་ལྟ་བུའི་སྦྲུལ་མགོའི་གདེངས་ཀ་དགུ་ཡོད་པ་དེ་ལ། རྒྱ་གར་གྱི་མུ་སྟེགས་ཆོས་ལུགས་འཛིན་པ་ཁག་གཅིག་གིས་ལྷ་དབང་ཕྱུག་གི་སྐུར་ངོས་བཟུང་ནས་དད་པ་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་གྱི་ནང་བ་རྣམས་ཀྱིས་དད་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། ལྷག་པར་བོད་རིགས་ནང་བའི་ཆོས་ལ་དད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐུ་བརྙན་འདི་ལ་ཀླུ་གན་རྐྱལ་དང་ཀླུ་གདོལ་བ་ཞེས་ཧ་ཅང་གིས་མི་དད་པ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། སྐུ་བརྙན་འདི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་འཛམ་གླིང་དུ་མ་བྱོན་གོང་ནས་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་འཇིག་རྟེན་ཐོག་མཐུ་རྩལ་ཆེ་ཤོས་དབང་ཕྱུག་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་པའི་དབང་གིས་མུ་སྟེགས་པ་རྣམས་ལ་ལྷ་དབང་ཕྱུག་གི་སྐུ་བརྙན་དུ་གྲགས། རྒྱ་གར་རྣམས་ཀྱིས་སྐུ་འདིའི་མིང་ལ་ཀན་ཐ་ཟེར་བ་དེ་བལ་བོའི་སྐད་དུ་ཟུར་ཆགས་ནས་ལི་ལ་ཀན་ཆ་ཟེར་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད། བལ་བོའི་སྐད་དེ་བོད་སྐད་དུ་ཟུར་ཆག་ནས་ལི་ལ་ཀླུ་དང་། ཀན་ཆ་ལ་ཀན་རྐྱལ་དུ་གོ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཀླུ་གན་རྐྱལ་དུ་གྲགས། འགའ་ཞིག་གིས་སྐུ་བརྙན་འདི་ཀླུ་ཞིག་གཉིད་ཁུག་པའི་ཕུང་བོ་རྡོ་ལ་གྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་པས་གཉིད་སད་ན་གསོན་པོར་ལངས་སྲིད﹙ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་དབུ་ལུས་རྡོ་རུ་གྱུར་ཏེ་སླར་མཚམས་སྦྱར་ནས་རྣམ་ཤེས་ཞུགས་ཚུལ་དང་འདྲ་བོ་ཡོད་པས་འདི་གཉིས་བསྡུར་ཏེ་དཔྱད་རྒྱུ་ཡོད་པར་སེམས་སོ། །﹚ཟེར་བ་ཡང་ཡོད་ཚུལ་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་འགའ་ཞིག་ནང་གསལ། ཞེས་པ་འདི་ཡང་ཀླུའི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དཔྱད་གཞི་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པར་སེམས་སོ། །

ཡང་། འཇང་རིགས་གཏོ་བའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱིས་ཀླུའི་གཟུགས་ནི་སྟོད་སྦལ་བ་དང་སྨད་སྦྲུལ་ལས་གྲུབ་པ་ཞིག་ལགས་ལ། ཁོང་ཚོའི་གནའ་བོའི་བྲོ་ཡང་སྦལ་ཆེན་གསེར་འོད་ཅན་གྱི་མཆོངས་སྟངས་ལ་དཔེ་བྱས་ནས་དར་བར་བཤད་ལ། ད་དུང་སྦལ་རིས་ནི་གཏོ་བའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་མཚོན་རྟགས་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད།

ཐང་ཟན་ཙང་གི་རྒྱ་གར་ཞིང་གི་བཀོད་པའི་དཀར་ཆག་ལས། ཀླུ་མ་རུངས་པ་མང་བོས་ཀླུ་ཕོ་འགའ་ཞིག་ནི་སྐྱེས་པར་སྤྲུལ། འགའ་ཞིག་ནི་རྟ་གསེབ་ཏུ་སྤྲུལ། བུད་མེད་རྣམས་ཀྱི་ཁྱོ་རུ་སླུ་བ་དང་རྟ་གསེབ་ཏུ་བསླུས་ནས་རྒོད་མ་དང་འཕྲད་པས་མི་དང་རྟ་ལ་ཀླུ་ཕྲུག་སྐྱེས་པ་མང་སྟེ། ལན་ཅིག་ཡུལ་དེའི་རྒྱལ་བོ་གསེར་གྱི་མེ་ཏོག་གི་རྟ་རྒོད་མ་ཞིག་ལ་ཀླུ་ཕྲུག་རྟེའུ་ལ་རྟའི་ཡོན་ཏན་ཚང་བ་ཞིག་བྱུང་བ་གཅེས་སྤྲས་ཀྱིས་བརྐྱངས་ཏེ། རྒྱུན་དུ་རང་གི་བཞོན་རྟར་བྱས་ཤིང་ལྕག་གིས་གཏན་ནས་མི་གཞུ། སྐབས་ཤིག་བརྗེད་ནས་ལྕག་གིས་རྣ་བར་རེག་ཙམ་བྱས་པས་ལུས་མི་མངོན་པར་གྱུར་ཏོ། །རྐྱེན་དེས་མི་རིང་བར་རྒྱལ་བོ་ཡང་འདས་སྐད་དོ། །ཞེས་འབྱུང་བར་གཞིགས་ན་ཀླུ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་ཞིང་། ཀླུ་མ་ཡིན་པའི་འགྲོ་བ་མང་བོ་ལ་བཤོས་པར་ཡང་བཤད་ལ། གནོད་པ་བྱས་ན་ཡ་ལན་སྤྲོད་པ་ནི་ཡོངས་གྲགས་ལྟར་རོ། །གཞན་ཡང་དཔེ་ཆ་དེར། ཀླུའི་རིགས་ལས་མཆེད་པའི་གཞོན་ནུ་རྣམས་མི་བསྲུན་ཞིང་རྟུལ་ཕོད་པ་ཤ་སྟག་བྱུང་བས། རྒྱལ་བོ་ཁྲོས་ཏེ་ཐམས་ཅད་བསད་པས། རྒྱལ་བོ་ཡང་མི་རིང་པར་འདས་པར་བཤད་དོ། །

གཞན་ཡང་དཀར་ཆག་དེར། འཕགས་སྐྱེས་པོས་ཤཱཀྱ་རྣམས་བཅོམ་དུས། ཤཱཀྱའི་གྱད་མི་བྲོས་ཏེ་ལྗོན་གྲིབ་ཅིག་ཏུ་ཉལ་བར། ཀླུ་མོ་ཞིག་ཆགས་ཏེ་མི་མོར་སྤྲུལ་ཏེ་བཤོས་པས། ཕྱིས་སུ་ཤཱཀྱ་བ་དེས་ཀླུ་མོ་ཡིན་པ་ཤེས་པས། གཏན་གྲོགས་བྱེད་པར་འདོད་ནས་བདག་གིས་དུས་གསུམ་དུ་བསགས་པའི་དགེ་རྩ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་སྡོམ་པའི་མཐུ་ལ་བརྟེན་ནས་སྔར་ལྟར་མོ་མོར་སྤྲུལ་ཅིག་ཅེས་བདེན་པ་བརྗོད་དེ། མི་མོར་གྱུར་ནས་གཏན་གྲོགས་གནང་བར་ཡང་གསུངས་ཡོད་དོ། །

ཡང་། ཀླུ་ནད་སོགས་ཀྱི་ལྟས་ངན་གཏོང་བ་ལ། སྲོག་ཆགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་ཡོད་པར། ལྷ་འདྲེ་བཀའ་ཐང་ལས། རྩངས་པ་སྦལ་བ་སྡིག་པ་རྟ་བླ་འོད། །སྡོམ་དང་སྦུར་གྲོག་བཤོལ་མོ་སྲིན་བུ་དང་། །མུག་མ་སད་མ་ཤིག་འཇུ་སྦྲང་བུ་དང་། །འབུ་དང་གྲོག་མ་བྱང་ཁྲ་དམར་ཡུལ་རིགས། །ཕོ་འུག་ཝ་སྤྲེལ་སྲེ་མོང་སྣ་ཚོགས་མང་། །ཞེས་སོ། །དེ་ལས་གཞན། ཐུའུ་བཀྭན་ཆོས་ཉིས་ཆར་འབེབས་ཀྱི་ཆོ་ག་ལས་ཀླུ་ནོར་ཉེར་གཅིག་ནི། སྦྲུལ། ཉ། ལྕོང་མོ། རྨིགས་བུ། རྩངས་པ། དུང་། ཆུ་སྲིན། རུས་སྦལ། སྡོམ། སྡིག་པ། རྟལ། འགྲོན་བུ། ཉ་ལྕིབས། ཆུ་རྟ། ཆུ་ལུག ཆུ་ར། ཆུ་བྱ། སྲམ། ཆུ་སྲེག ཆུ་བྱི་བཅས་འདྲེན་ནོ། །

དེ་དག་གི་ཕོ་བྲང་ཡང་། བོན་ཆོག་གཙང་མ་ཀླུ་འབུམ་ནག་པོ་བྱ་བར། ཀླུ་ཡི་ཕོ་བྲང་མཐོ་རིས་ངོས་ཡངས་ལ། །བ་དམར་གླང་དམར་དི་རི་རི། །ངང་ངུར་མང་བོ་ལྕོངས་སེ་ལྕོངས། །རྨ་བྱ་སྤུ་སྡུག་ལྷབས་སེ་ལྷབས། །རོལ་མོ་སིལ་སྙན་སི་ལི་ལི། །དེ་ལྟ་བུ་ཡི་ཕོ་བྲང་དུ། །བདག་ཅག་གིས་ནི་མ་རིག་པའི། །མཚོ་རྙོག་པ་དང་གཞོབ་བཏང་བ། །ཀླུ་མགོ་མང་བོ་གྱུ་རུ་རུ། །སྦྲུལ་མགོ་མང་བོ་རོངས་སེ་རོངས། །གསུངས་སོ། །

༤ ཀླུ་ནད་ནི། ཀླུ་ནད་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ནི། ཤིང་གཉན་བཅད་པ། ས་གཉན་བྲུས་པ། རྡོ་གཉན་བརྐོས་པ། བྲག་གཉན་བཤིག་པ། ཆུ་གཉན་རྙོག་པ་སོགས་ཏེ། རཱ་ག་ཨ་སེའི་ས་བདག་འཁྲུགས་བཅོས་ལས། ཤིང་གཉན་བཅད་དང་ས་གཉན་བསྐོས། །བྲག་གཉན་བཤིག་དང་རྡོ་གཉན་སློག །ཆུ་གཉན་ཡུར་དྲངས་ནེའུ་གསིང་བརྐོས། །ཞིང་མུ་སྲང་རྒོད་འཕྲུ་འདུལ་བྱས། །ཁང་ནག་བཤུ་འགེབས་མཁར་ལས་ཀྱིས། །ས་བདག་ཐུགས་དང་འགལ་བ་རྣམས། །ཞེས་པ་ལྟར། ཀླུ་གནས་དང་ཀླུ་ལ་གནོད་འཚེ་བཏང་བས། ཀླུ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ལ་འཁོན་ལན་བསློག་སྟེ། ཆེ་ས་ནས་ཡུལ་ཕྱོགས་སྤྱི་ལ་ནད་ཡམས་མུ་གེ འཐབ་རྩོད་འཁྲུག་ལོང་། ཆར་ཆུ་དུས་སུ་མི་འབབ་པ། ལོ་ཕྱུགས་རྟག་ཏུ་མི་ལེགས་པ་དང་། ཆུང་ས་ནས་མི་ལ་ཤུ་བའི་ནད་དང་། འབྲས། སྲང་རྡོ། མཛེ། ཕོལ་མིག འབྲུམ་བུ། གཅོང་། དལ་རྒལ། གཞང་འབྲུམ། ཁོང་མཛེ། མེ་དབལ། གྱེན་པ། སེམས་རྒྱུ་བ། གྲུམ་བུ་སོགས་ནད་གཏོང་བར་ཀླུ་འབུམ་ནག་པོ་དང་། བཀྲ་བརྩེགས། གདུགས་དཀར་མཆོག་གྲུབ་མ་སོགས་ལས་གསུངས་ལ། ཁྱད་པར་དུ་ཀླུ་འབུམ་ལས། ཀླུའི་རྒྱལ་མོ་དྲ་མ་འབྲས་མ་བྱ་བ་ནི་ནད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་མོའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་མོ་གླང་བོ་ཆེའི་མགོ་ཅན་ནི་སྐྲངས་ནད་གཏོང་བའི་བདག་མོའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་མོ་ཆུ་སྲིན་གྱི་མགོ་ཅན་ནི་འབྲུམ་ཆེན་གཏོང་བའི་བདག་མོའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་མོ་རུས་སྦལ་མགོ་ཅན་ནི་འབྲུམ་ཆུང་གཏོང་བའི་བདག་མོའོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་མོ་ཆུ་གླང་མགོ་ཅན་ནི་གཉན་ནད་གཏོང་བའི་བདག་མོའོ། །ཞེས་དང་། འཕགས་པ་ཟངས་མཆུ་དམར་བོ་ལས། ཀླུའི་རྒྱལ་བོ་བ་སུ་ཏ་མེ་མ་མུར་ནག་པོའི་ཁ་རླངས་ཅན་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ནད་དགུ་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཡིན་པས། འཇིག་རྟེན་འདི་ཕུང་བར་འགྱུར། ཞེས་དང་། ཁོའི་ངག་ནས་བ་སུ་ཏ་ནག་པོ་བྱ་བ་ནད་ཀྱི་བདག་པོ་ཡིན། རིམས་ནད་དང་། མཆིན་ནད་དང་། གློ་ནད་དང་། ཁྲག་ནད་ཐམས་ཅད་ང་ལ་ཡོད། ཅེས་དང་། འགྲེང་མི་ལ་གནོད་དེ་ནད་དུ་རོ་མྱགས་གཏོང་། སྒུར་ཕྱུགས་ལ་གནོད་དེ་བརླ་བཞི་འགེབས། སྲོག་ཆགས་ལ་ལྟས་ངན་པ་བརྒྱད་གཏོང་ངོ་། །ཞེས་སོ། །

དེ་ལས་གཞན། ཀླུ་ནི་དུག་གི་བདག་པོ་ལྟ་བུ་སྟེ། རང་ཅག་གི་མི་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་སྦྲུལ་ཕལ་མོ་ཆེར་དུག་མཆིས་པ་དང་། ཟངས་མཆུ་དམར་བོ་ལས། ང་ནི་ཀླུའི་རྒྱལ་བོ་བ་སུ་ཏ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ང་ལ་དུག་རྣམ་པ་ལྔ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཞེས་པ་ལྟར། ལྷ་འདྲེ་བཀའ་ཐང་ལས་ཀྱང་། ཀླུ་མལ་གྲོ་གཟི་ཅན་གྱིས་གསོལ་བ། བདག་ཅག་རྣམས་ལ་དུག་རིགས་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད། སློབ་དཔོན་ལ་གནོད་ཀྱིས་དོགས་པ་ཡིན། རྩ་ན་འདུག་པ་བསམ་པའི་དུག་ཅན་ཡིན། མ་བསམས་ན་མི་གནོད། མ་བསམས་ཙམ་དུ་སྡོད་པ་ཡིན། དེ་བས་རིང་བ་རེག་པའི་དུག་ཅན་ཡིན་ཏེ། མ་རེག་ན་མི་གནོད། མ་རེག་ཙམ་དུ་སྡོད་པ་ཡིན། དེ་བས་རིངས་པ་ཁ་རླངས་དུག་ཅན་ཡིན། ཁ་རླངས་སོང་གི་དོགས་པ་ན། ཁ་རླངས་མི་སླེབས་ཙམ་དུ་སྡོད་པ་ཡིན། ཁ་ཕྱིར་ལྟ་བ་ནི་མཐོང་བའི་དུག་ཅན་ཡིན། མཐོང་གི་དོགས་ནས་ཁ་ཕྱིར་ལྟ་བ་ཡིན། ཞེས་པ་ལྟར་ཀླུ་ནི་དུག་ནད་ཀྱི་བྱེད་པོ་འང་ཡིན་ནོ། །

ཀླུ་ནད་དེ་དག་སེལ་ཐབས་ལ། ཀླུའི་ཐེབས་ལྡོག་ལ་བལྟས་ཏེ་ཆོས་ཁུངས་བཙན་ཀྱི་ཀླུ་བསང་དང་ཀླུ་གཏོར་སོགས་འདོན་ཆོག་མང་དུ་གསུངས་ཡོད་པས། ཞིབ་ཏུ་དེ་དག་ཏུ་བལྟ་བར་བྱ་ལ། དུག་རིགས་ཞི་ཐབས་སུ། ལྷ་འདྲེ་བཀའ་ཐང་ལས། སློབ་དཔོན་གྱིས་གསུངས་པ། འོ་ན་དུག་རིགས་བཞི་བོ་ཅིས་ཐུབ་གསུངས་པས། མལ་གྲོས་གསོལ་བ། བསམ་པའི་དུག་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཐུབ། ཁ་རླངས་ཀྱི་དུག་ནི་སྨན་དྲིས་ཐུབ། མཐོང་བའི་དུག་ནི་རྨ་བྱའི་མདོངས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལས་གཞན། ཐུའུ་བཀྭན་ཆོས་ཉིའི་རྟ་མགྲིན་གསང་སྒྲུབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་གཟའ་ཀླུ་གཙོ་བོའི་སྡེ་བརྒྱད་ཀྱི་དུག་དབྱུང་བྱ་ཚུལ་འང་ཡོད་དོ། །

༥ ཀླུའི་གཉེན་པོ། ཀླུ་སྦྲུལ་གྱི་གཉེན་པོ་ནི་ཁྱུང་ཆེན་ཡིན་ཏེ། ཟངས་མཆུ་དམར་བོ་ལས་བྱ་ཁྱུང་རབ་བརྟན་གྱིས་ཀླུ་རྒྱལ་བ་སུ་ཏ་འདུལ་ལུགས་བསྡུས་ཏེ་བཀོད་ན། བྱ་ཁྱུང་རབ་བརྟན་བྱ་བ་དེས་ཀླུ་བ་སུ་ཏའི་སྤྱི་བོ་ནས་བཏེགས་པས་མ་ཐེག་སྟེ། བ་སུ་ཏས་ཁྱོད་སུ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པས། བྱ་ཁྱུང་རབ་བརྟན་གྱིས་ང་ནི་ཀླུ་རིགས་རྣམས་ཟ་བ་ཡིན། ང་ལ་ཟས་སུ་ཀླུ་ལས་མེད། ངའི་མིང་ནི་བྱ་ཁྱུང་ག་རུ་ཌ་བྱ་བ་ཡིན་བཤད་པས། འོ་ན། ཁྱོད་སྡོད་དང་མགྲོན་ཅིག་བྱ་ཟེར་ཏེ་ཆུ་སྲིན་གྱི་རོ་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱིན་པས། བྱ་ཁྱུང་གིས་མྱོང་བ་རྩུག་ཡང་མི་བྱེད་པར་ཁྱུར་མིད་བཏང་སྟེ། བྱ་ཁྱུང་གིས་ད་འགྲོ་ཟེར་ཡང་མི་འགྲོ་བས། འོ་ན་ང་ནི་ཁྱོད་ཟའོ། །འཆའ་འོ། །མུར་རོ། །འཐོག་གོ ། འཁྱེར་རོ། །འདྲུད་དོ། །ཞེས་མཆུ་བརྡར། གཤོག་པ་དཀྲུགས། སྡེར་མོ་བགྲད་དེ་འཇིགས་རྔམ་བསྟན་ནས་གཉན་སྡེ་བརྒྱད་དང་བཅས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འཁྱེར་བར་བཀོད་ཡོད་པ་ལས་གཞན། བསམ་ཡས་བཞེངས་པའི་མཐུན་རྐྱེན་དུ་སློབ་དཔོན་པད་འབྱུང་གིས་ཀླུ་མ་དྲོས་པ་ཐབས་ཀྱིས་བཀུགས་ཏེ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་དང་ཤག་པོ་བྱེད་བཅུག་ནས། ཀླུ་རྒྱལ་ལ་ནང་རེར་བཞིན་གསེར་དཀར་ཡོལ་རེ་ཕུལ་བཅུག་ཀྱང་། ཀླུ་རྒྱལ་དེའི་ལུས་ངག་དམ་ལ་ཐོགས་ཀྱང་ད་དུང་སེམས་དམ་ལ་མ་ཐོགས་པ་སློབ་དཔོན་གྱིས་མཁྱེན་ནས། བསམ་ཡས་མཆིམས་ཕུར་སློབ་དཔོན་ཞག་བདུན་ཏུ་ཐུགས་དམ་ལ་བཞུགས་ཚེ། རྒྱལ་བོས་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཤིང་ཆ་དཀོན་པས་ཅི་དྲག་དགོངས་པས། ཀླུ་རྒྱལ་མི་དཀར་རྟ་དཀར་བཅུ་གསུམ་དུ་སྤྲུལ་ནས། ཆོས་རྒྱལ་ལགས་ཁྱེད་ཀྱིས་སློབ་དཔོན་གྱི་ཐུགས་དམ་ཀློད་ཆུག་དང་། ཤིང་ཆ་ངས་འབུལ་ཞུས་པས། རྒྱལ་བོ་མཆིམས་ཕུར་བྱོན་ཙ་ན། སློབ་དཔོན་མི་སྣང་བར་ཁྱུང་དམར་བོ་ཞིག་གིས་སྦྲུལ་ཆེན་གཉིས་ལ་སྦར་ཤེད་བྱས་ཏེ་སྦྲུལ་གཉིས་ཀྱིས་ངན་སྐད་ཙེར་ཙེར་འདོན་པས། རྒྱལ་བོས་སློབ་དཔོན་ལགས་ཐུགས་དམ་ཀློད་པར་ཞུ་དངོས་གྲུབ་ཅིག་གདའ་ཞུས་ཚེ། སྦྲུལ་དེ་གཉིས་བཏང་སྟེ། ཁྱུང་དམར་བོ་དེ་སློབ་དཔོན་དུ་གྱུར་བར་བཤད་པ་དང་།

ཡང་། འབྲི་གུང་སྐྱོབ་པ་རིན་པོ་ཆེ་དྲུང་དུ་མཚན་མོར་ཀླུ་རྒྱལ་མལ་གྲོ་གཟི་ཅན་རང་གཟུགས་ཀྱིས་ཆོས་ཉན་དུ་འོང་བ་ཁོང་གིས་མཁྱེན་ནས། བུ་སློབ་རྫུ་འཕྲུལ་འཐོབ་པ་རྣམས་ཀླུ་རྒྱལ་ལ་ཕར་གནོད་དང་། མ་འཐོབ་པ་རྣམས་དུག་རླངས་ཕོག་གིས་དོགས་ནས། དོ་ནུབ་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟར་བྱུང་ཡང་སུས་ཀྱང་མ་ལྟ་ཞིག ཅེས་སོ་སོ་ལ་འཕྲིན་བསྐྱལ་ཡང་། གྲུབ་ཐོབ་མགར་དམ་པ་གསེར་ཁང་འོག་གི་བླ་གཡེལ་ཕུག་རིང་དུ་བཞུགས་པར་བརྟེན། གསན་མི་འོང་དགོངས་ནས་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག དེ་ནུབ་མགར་དམ་པས་སྒྲ་ཆེན་དེ་གསན་ནས་གཟིགས་པས། སྦྲུལ་སྔོ་ནག་འཇིགས་སུ་རུང་བ་ཞིག་གིས་གླིང་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་ཏེ་མགོ་བོ་གཟིམ་ཆུང་གསེར་ཁང་གི་བར་སྣང་ན་ཐད་དུ་འདུག་པ་གཟིགས་པས། བླ་མ་ལ་གནོད་པར་བསམ་ནས་ཁྱུང་ཆེན་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ཏེ་དེད་པས་རོལ་བ་འཕྲང་གི་མར་ཟུར་ཕ་བོང་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་སྟེང་སྡེར་རྗེས་བབས་པ་དེ། ད་ལྟ་ཡང་འཕན་པོ་རྨམ་པ་ཁུལ་དུ་ཡོད་པ་དང་།

ཡང་མཚོ་ལྷོའི་ཧོལ་ཁ་ས་ཁུལ་གྱི་མན་འགྲངས་ཁྱུང་རྫ་ཟེར་བར་ཡང་། སྔོན་གྱི་ཚེ་ཁྱུང་ཆེན་ཞིག་གིས་དུག་སྦྲུལ་ཞིག་འཁུར་ནས་རྫ་རི་དེའི་མགོར་བབས་པས། ད་ལྟ་རྫ་ཟོམ་གཞོགས་གཉིས་སུ་སྡེར་ཤུལ་ཆེན་པོ་གཉིས་སྟོན་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ། ཁྱུང་ཆེན་གྱི་ལྗིད་ཤུགས་ཀྱིས་མནན་པའི་རྗེས་ཡིན་པར་བཤད་སྲོལ་ཡོད། ཁྱུང་ཆེན་ཀླུ་གཉེན་དུ་འགྲོ་བ་ནང་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བཏང་ནའང་། ཁྱུང་ནག་གི་བསྐྱེད་རིམ་སྐབས་སུ། མཁའ་ལྡིང་དབང་བོའི་སྐུ་མདོག་ནག །སྦྲུལ་རྒྱལ་བཟུང་ནས་ཞལ་དུ་གསོལ། །ཞེས་དང་། སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས། དང་བོ་བཅོས་ཐབས་ཀུན་གྱི་རྒྱལ་བོ་ནི། །རྒྱུད་ལས་ཕྱག་རྡོར་སྙིང་བོ་བཟླས་གསུངས་ཀྱང་། །ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་ནཱ་ག་རཀྴ་དང་། །ཡེ་ཤེས་ཁྱུང་ཁྲའི་ལས་བསྙེན་འཐེམས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །

གཞན་ཡང་། ཐང་ཟན་ཙང་གི་རྒྱ་གར་ཞིང་གི་བཀོད་པའི་དཀར་ཆག་ལས་ཀྱང་དགེ་ཚུལ་ཞིག་སྨོན་ལམ་ལོག་འདེབས་ཀྱིས་ཀླུ་མ་རུངས་པ་མཐུ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་པས། ཡུལ་ཕྱོགས་མང་བོ་སེར་དང་རླུང་བཏང་སྟེ་ལན་བདུན་དུ་བཅོམ་པས། རྒྱལ་བོ་ཀ་ནི་ཀ་ཀླུ་རྒྱལ་དེ་གཞོམ་པར་ཆས་དུས། ཀླུ་ངན་དེས་ཐོག་སེར་དྲག་པོ་བཏང་སྟེ་དམག་མི་རྣམས་ཅི་བྱ་གཏོལ་མེད་གྱུར་ཚེ། ཀ་ནི་ཀས་བདེན་སྟོབས་བརྗོད་པས། ཀླུ་མ་རུངས་པ་དེས་མཐོང་སྣང་ལ། རྒྱལ་བོའི་ལག་པ་གཉིས་གཤོག་པ་གཉིས་སུ་གྱུར། ལུས་ཀྱང་འཇིགས་རུང་བྱ་ཁྱུང་མཆུ་སྡེར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མེའི་རལ་བ་དང་མཇུག་མ་ཅན་དུ་གྱུར་ནས་ཀླུ་རྣམས་རྨེག་མེད་གཞོམ་པས། ཀླུ་རྒྱལ་དེས་ཀ་ནི་ཀའི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ནས་ཞུ་བ་མཛད་པར་བཤད་ཡོད་དོ། །

ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པས། ཀླུ་དང་མཁའ་ལྡིང་ལ་སྐྱེ་གནས་བཞི་ཡོད་པར་ཐལ། མཁའ་ལྡིང་རྫུས་སྐྱེས་མཆོག་དང་། དྲོད་གཤེར་སྐྱེས་ཉེ་མཆོག་དང་། མངལ་སྐྱེས་བར་མ་དང་། སྒོང་སྐྱེས་ཐ་མ་ཡིན་ལ། དེ་རྫུས་སྐྱེས་ཀྱིས་ཀླུ་བཞི་ཀ་ཟ། དྲོད་གཤེར་སྐྱེས་ཀྱིས་གསུམ་ཟ། མངལ་སྐྱེས་ཀྱིས་གཉིས་ཟ། སྒོང་སྐྱེས་ཀྱིས་སྒོང་སྐྱེས་ཁོ་ན་ཟའོ། །གསུངས་སོ། །ཡང་ཀླུ་རྒྱལ་རིགས་དང་། རྗེ་རིགས། བྲམ་ཟེའི་རིགས། གདོལ་བའི་རིགས། ཁྱུང་གི་ཁ་དོག་ལ་གཞིགས་ཏེ་འདུལ་སྐལ་ཡོད་པར་དབྱེ་ཞིབ་གནང་ཡོད་པ་ནི། བོན་ཆོག་ཟིལ་མནོན་ཁྱུང་གི་སྒྲུབ་པ་ལས། ཤར་དུ་རྒྱལ་རིགས་འདུལ་མཛད་ཁྱུང་དཀར་བོ། །བྱང་དུ་རྗེ་རིགས་འདུལ་མཛད་ཁྱུང་ལྗང་ཁུ། །ནུབ་ཏུ་བྲམ་ཟེ་འདུལ་མཛད་ཁྱུང་དམར་བོ། །ལྷོ་རུ་གདོལ་བ་འདུལ་མཛད་ཁྱུང་སྔོན་པོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལས་གཞན། ཁྱུང་ཆེན་ཀླུ་སྦྲུལ་གྱི་དངོས་གཉེན་དུ་འགྲོ་ཚུལ་དམངས་གླུ་ཚུན་ནའང་ཡོད་དེ། ཁྱོད་དུག་སྦྲུལ་ནག་པོ་ས་ཡི་བུ། །ཁྱོད་འཁྱུག་ཚོད་ལྡིང་ཚོད་མ་ཟིན་ན། །བྱ་ཁྱུང་ཆེན་དགུང་ན་འཕུར་གི་ཡོད། །མགོ་སྤུ་གྲི་རླུང་ལ་བསྐྱོད་ཀི་ཡོད། །སྦྲུལ་ཁྱུར་མིད་བྱེད་པར་ལ་ཐང་མེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལས་གཞན། ཀླུ་འདུལ་གྱི་གཉེན་པོ་ནི། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་ཀླུ་བསང་ལས། ཀླུ་སྒྲུབ་པད་འབྱུང་བྱ་ཡུལ་བ། །སྐྱེར་སྒོང་བ་དང་སངས་རྒྱས་དབོན། །པཀྵི་རང་བྱུང་རྡོ་རྗེ་སོགས། །ཀླུ་འདུལ་རིག་འཛིན་བླ་མ་བསང། །གཏུམ་ཆེན་གཏུམ་ཆུང་གོས་སྔོན་ཅན། །འཁོར་ཆེན་ནཱ་ག་རཀྵ་དང་། །རྟ་མགྲིན་ནག་པོ་ཀླུ་འདུལ་སོགས། །ཡི་དམ་ལྷ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་བསང་། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །

གཏོ་བའི་དཔེ་ཆ་བདམས་བསྒྱུར་ཞེས་པའི་ནང་། མི་དང་ཀླུ་གཉིས་ནི་ཕ་མ་གཅིག་ལས་མཆེད་པའི་གཅེན་གཅུང་ཡིན་ལ། ཕྱིས་ཕ་མེས་ཀྱི་རྒྱུ་ནོར་ལ་མ་འཆམ་པས། སྟོན་པ་གཤེན་རབ་བྱ་ཁྱུང་ལ་བཅིབས་ཏེ་མི་ཀླུ་གཉིས་འདུམ་འགྲིག་མཛད་ནས། རྡོ་དཀར་གྱི་ལུག་གོམ་པ་སྤོ་བ་དང་། རྡོ་ནག་གི་ཕག་པ་འགྲོ་ཤེས་པའི་བར་འཆམ་མཐུན་དགོས་པར་གཏན་འབེབས་གནང་ཞེས་ལྷ་སྒྲུང་ལྟ་བུ་ཞིག་ཀྱང་བཀོད་ཡོད་དོ། །

བོན་གཞུང་གསེར་འོད་ནོར་བུ་འོད་འབར་ལས། ཁྱོད་ཅག་ཀླུ་རིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །འཇིག་རྟེན་མི་ལ་གདུག་རྩུབ་བྱས། །དེ་ཡི་རྣམ་སྨིན་ཉེས་སྐྱོན་གྱིས། །ཀླུ་བདུད་གདུག་རྩུབ་ཆོ་འཕྲུལ་བྱུང་། །ཀླུ་རྣམས་ཆབ་ལ་ཕབ་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར། ཀླུ་བདུད་དེ་ནི། བོན་གཞུང་དེ་ཉིད་ལས། ཀླུ་བདུད་གདུག་པ་མགོ་དགུ་ནི་ཀླུ་བདུད་འཁོར་འབུམ་དང་བཅས་ཏེ། རླུང་ནག་འཚུབ་མ་སྤྲིན་བཞིན་གཏིབས། །ཞལ་གདངས་མཆེ་གཙིགས་ཟ་ལ་རྔམས། །ཕྱག་ན་དུག་མཚོན་ཚ་ཚ་འཕྲོས། །ལྗགས་ལས་གློག་འོད་གྱ་མ་གྱུ། །ངར་སྐད་དྲག་པ་འབྲུག་ལྟར་སྒྲོག །སྟོང་གསུམ་འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་འགྲོ་དང་། །ལྷ་ཀླུ་སྡེ་བརྒྱད་གང་གནས་ཀུན། །ཐམས་ཅད་ང་ཡི་ཟས་ཡིན་ཟེར། །དུག་མཚོན་ཐོག་སེར་ཆར་ལྟར་དབབ། །ཅེས་ཀླུ་གཙོ་བྱས་སྡེ་བརྒྱད་ཟས་སུ་ཟ་བ་ཞིག་ཡིན་པར་བཤད།

དེང་སང་ས་ཆ་མང་བོར་ཀླུ་བདུད་ནག་པོ་ཞེས་སྲོག་ཆགས་ཞིག་སྣང་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་ནི། དབྱིབས་རུས་སྦལ་ལྟ་བུ། མགོ་བོ་ཁྱུང་མགོ་བཞིན་རྭ་གཉིས་རྒྱབ་ཏུ་ཕྱོགས་པ། ཚད་བྱ་རྒོད་ལས་ཆེ་བ། དེ་ཐོན་ཚེ་སྦལ་སྦྲུལ་སོགས་ཡོད་ཚད་དངངས་སྐྲག་སྐྱེས་ཏེ་བྱེར་འགྲོ་བ། མི་མང་བོས་དངོས་སུ་མཐོང་བ་དང་། ད་དུང་ངག་རྒྱུན་དུ། ཀླུ་བདུད་ནག་པོ་དེ། རྟ་གསེབ་ནག་པོའི་རྟི་ལིས་བརྒྱབ་ན་གསོད་ཐུབ་པ་དང་། དེ་བསད་ཚེ་ཀླུས་སྡོངས་གྲོགས་མཛད་ནས་ཕྱུག་པོར་འགྲོ་བར་བཤད་ལ། གཞན་ཡང་། ཀླུས་གནོད་པ་བྱུང་ཚེ་ཞི་བས་མ་ཐུབ་ན། ཀླུ་བདུད་སྡེར་མོ་ཆུ་མིག་སོགས་སུ་བསྟན་ཏེ་དྲག་ལས་ཀྱིས་ནད་སེལ་བ་དང་ཆར་འབེབས་པ་སོགས་བྱེད། རེབ་གོང་ཕྱོགས་སུ་རོང་བོ་དགོན་ཆེན་དང་རྫོང་དཀར་སོགས་སུ་ཀླུ་བདུད་ཀྱི་སྡེར་མོ་ཉར་ཚགས་བྱས་ཡོད་དོ། །དམངས་ཁྲོད་དུ་བཤད་པའི་ཀླུ་བདུད་ནག་པོ་ནི་ངག་རྒྱུན་ཙམ་མ་ཡིན་པར་གདོད་མའི་བོན་ཆོས་ཁག་ཏུ་འདི་ལྟར་བཤད་དེ། ཁོ་བོ་ཅགསྒྲ་བླ་ཁྱུང་ཆེན་བསེའུ་རུ་གཅིགཟེར་བ་དེ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ནི་གདོད་མའི་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཝེར་མར་བཀུར་ལ། དེ་བས། དེང་སྐབས་བོད་ཀྱི་ས་ཆ་ཁག་ནས་ཐོན་པའི་རིག་རྫས་ཐོག་ལྕགས་མང་བོར་ཡང་སྒྲ་བླ་ཁྱུང་ཆེན་བསེའུ་བཀོད་པ་འདི་ཡང་སྒྲ་བླ་ཁྱུང་ཆེན་བསེའུ་ལྷ་བཀུར་བའི་མཚོན་རྟགས་ཡིན་ལ། དེའི་རྣམ་པ་ཡང་། སྣང་གསལ་སྒྲོན་མེ་ལས། མཐུ་ཆུང་མཐུ་ཆེན་ཝེར་མའི་དམག་ཚོགས་ལ། །བྱེས་ཐུབ་མང་སྟེ་གཡུལ་ཐུབ་ཉུང་། །གཡུལ་ཐུབ་བསེའུ་རུ་གཅིག་ཡིན། །བསེའུ་པགས་པ་དམར་བ་ཡིན། །བསེ་ལ་གྲང་འབྲུམ་ཡོད་པ་དེ། །ཕ་དེ་གསེར་སྦལ་ཡིན་པར་ངེས། །བསེ་ལ་རི་མོ་ཡོད་པ་དང་། །རྭ་ལ་འོད་ཟེར་འཕྲོ་བ་དེ། །མ་ནི་མཚོ་སྨན་ཡིན་པའི་རྟགས། །ཁ་དྲག་བསེའུ་རུ་གཅིག་ལ། །དབང་ནི་ཀླུ་ཡི་རྒྱལ་བོ་བྱིན། །མཐུ་ནི་ས་བདག་རྒྱལ་བོས་བསྐྱེད། །འདི་སྟོད་ལ་ཁྱུང་གསུམ་རྩེ་སྤྲོད་ཡོད། །ཁྱུང་ཡིན་པའི་རྟགས་སུ་བྱ་གཤོག་ཡོད། །སྦལ་བ་ཡིན་པའི་རྟགས་སུ་ནི། །ལུས་ལ་ཆུ་རིས་ཆགས་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །ཡང་། བོན་གྱི་སྒྲ་འགྲེལ་ལས། ཀླུ་བདུད་མིང་སྲིང་ལྔ་ཡང་བཤད་དེ། ཀླུ་བདུད་ནག་པོ། བ་ལང་རྟོལ་མགོ ཕག་ལུས་དོམ་མགོ མ་ཐེར་ཤེལ་ལྕགས། ཆུ་བདག་ནག་མོ་བཅས་སོ། །

༦ ཀླུ་ནད་སེལ་ཐབས། ཀླུ་ཤིང་ཤུག་པ་དང་། བ་ལུ། སྤེན་མ། བྲ་མ། སེ་བ། སྐྱེར་བ། སྟག་པ། ལྕང་མ། ཉ་ཁྲིག སྨྱུག་མ། སུར་དཀར། གཡེར་བ། ཚར་བུ། གླ་སྒང་། སྒྲོན་ཤིང་། འོམ་བུ་སོགས་སྲེག་སྟེ་བདུག་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན། ཐང་ལོ་དང་། སྨྱུག་ལོ། རྨ་བྱའི་མདོངས། ཟི་ར་དཀར་ནག སྦྲུལ་གྱི་པགས་པ། དབང་བོའི་ལག་པ། ཆུ་སྲིན་སྡེར་མོ། ཛཱ་ཏི་ཕ་ལ། སྤང་སྤོས། རྒྱ་མཚོའི་ཝུ་བ། ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ། རྒྱ་མཚལ་ལྕོག་ལ། དུང་ཕོར་མདོག་བཟང་། གུ་གུལ་དཀར་བོ། སྙིང་ཞོ་ཤ གླ་གོར་ཞོ་ཤ མཁལ་མ་ཞོ་ཤ སྤུ་ཤེལ་རྩེ། ཆུ་དག རྡོ་རྒྱུས་བྱ་བལ་མ། བ་དམར་དང་ར་དཀར་གྱི་འོ་མ། ནཱ་ག་སྤུས་པ། ནཱ་ག་གེ་སར། ཏིལ་དཀར་ནག ག་བུར། གུར་གུམ། ཙན་དན་དཀར་བོ་དང་སྨུག་པོ། ཀ་ར། བུར་རམ། སྦྲང་རྩི་སོགས་ཀྱིས་ཀླུ་ནད་འཇོམས་པ་རཱ་ག་ཨ་སེའི་ཀླུ་བསང་དང་ཀླུའི་སྤང་སྐོང་སོགས་ལས་གསུངས་པ་བཞིན། གསོ་རིག་ལྟར་ནའང་། བྲ་ཤིང་ནི་རྩ་བ་རོ་མངར་བ། རང་བཞིན་བསིལ་བ། ནུས་པས་ཤ་ཚད་དང་རྩ་ཚད་འཇོམས་པ་དང་། སྐྱེར་བའི་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་ཡང་རོ་སྐྱུར་ལ་ཁ་བ་དང་། རང་བཞིན་བསིལ་བ། ནུས་པས་འཁྲུ་བ་གཅོད་པ། སྐྱེར་ཤིང་གི་བར་ཤུན་རོ་ཁ་བས་དུག་ནད་སྡུད་ཐུབ་པ་དང་ཆུ་སེར་སྐེམ་པ། མཁྲིས་ནད་སོགས་སེལ་བའི་ཁྱད་ནུས་ལྡན་པ་ལྟ་བུའོ། །

གསོ་རིག་ལས་ཀྱང་། ཀླུ་ནད་འཇོམས་པ་ལ་ཀླུ་བདུད་རྡོ་རྗེའི་སྨན་རྩྭ་འདི་གཉེན་པོར་གསུངས་སྟེ། དེ་ནི། ནག་པོའི་འཁྲུངས་དཔེར། སྐྱེས་བུ་ཀླུ་བདུད་རྡོ་རྗེ་འདི། །ཉིན་ན་མི་སྐྱེ་སྲིབ་ན་སྐྱེ། །སྲིབ་ཀྱི་ཤིང་ཕྲན་གསེབ་ལས་སྐྱེ། །ལོ་མ་དངུལ་གྱི་མདེའུ་ཞིབ་འདྲ། །སྡོང་བུ་སྨུག་རིང་ལྕགས་སྐུད་འདྲ། །མེ་ཏོག་ཐལ་ཀར་གླང་ཆེན་མདོག །དྲིལ་བུ་འདྲ་བ་ཐུར་དུ་བུབ། །ཟེའུ་འབྲུ་རྡོ་རྗེའི་ར་རྩེ་འདྲ། །ནང་མདོག་ཀླད་པའི་རྩ་རིས་ཅན། །སྣོམ་ན་གླང་ཆེན་དྲི་མ་བྲོ། །བཅད་ན་འོ་མའི་ཁུ་བ་འབབ། །རོ་ནི་ཁ་ཚ་བསྐ་ལ་བསིལ། །ནུས་པས་ཀླུ་ནད་ས་གདོན་འཇོམས། །ཞེས་སོ། །

དེ་ལས་གཞན། རཱ་ག་ཨ་སེའི་གནམ་ཆོས་ས་བདག་འཁྲུག་བཅོས་ལས། རྒྱ་མཚོ་ལྦུ་བས་ཀླད་ཉམས་གསོས། །ཕྱག་ཚང་ཀུ་བས་མགོ་ཉམས་གསོས། །ཨུཏྤལ་འཕེལ་བས་མིག་ཉམས་གསོས། །གླ་གོར་ཞོ་ཤས་རྣ་བ་གསོས། །ཉ་ཕྱིས་སྣ་དང་འགྲམ་པ་སོས། །མཚལ་དང་ལི་ཁྲིས་ཤ་ཁྲག་སོས། །མཁལ་མ་ཞོ་ཤས་མཁལ་མ་སོས། །ཤུ་དག་དཀར་བོས་རུས་ཉམས་སོས། །དབང་ལག་ལག་པ་ཉམས་པ་སོས། །ཆུ་སྲིན་སྡེར་མོས་རྐང་ཉམས་སོས། །རྡོ་རྒྱུས་ཆུ་རྒྱུས་ཉམས་པ་སོས། །མགྲོན་བུས་སོ་ཉམས་ཐམས་ཅད་སོས། །ལེ་བརྒན་དར་གྱིས་ལྗགས་ཉམས་སོས། །ཨ་རུ་ར་སོགས་བཟང་དྲུག་གིས། །ནང་ཁྲོལ་ཉམས་པ་ཐམས་ཅད་སོས། །ཤིང་ལོ་དར་ཟབ་པགས་ཉམས་སོས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །

གཉན།

གཉན་གྱི་སྒྲ་བཤད་ལ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཉན་པས་ན་གཉན་ཞེས་བརྗོད་ལ། སྒྲ་འགྲེལ་ལས། གཉན་ནི་ཡུལ་ལྷའི་རིགས་ལས་དགར་བ་ཞིག་ཏུ་འདོད་ལ། གཉན་རིགས་ཀུན་གྱི་བདག་པོ་ནི་གནམ་སའི་བར་ན་སྡོད་པའི་ལྷ་རབས་གཉན་རབས་རྗེ་ཞེས་པ་དེ་ཡིན་པར་བཤད།

གཞན་དུ། གཉན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་སྦར་བ་དུང་མགོ་གཡུའི་ཐོར་ཚུགས་ཅན་བྱ་བ། སྤྲུལ་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད་དུ་སྤྲོ་བ་དེ་ཡིན་པར་བཤད། ཡང་། གཉན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ལ། ཀླུ་འབུམ་ལས། གཉན་དཀར་བོ་བྱ་བ་དང་། ཉི་གཉན་དང་། ཟླ་གཉན་དང་། སྐར་གཉན་དང་། གཟའ་གཉན་དང་། གཞའ་གཉན་དང་། སྤྲིན་གཉན་དང་། རྫ་གཉན་དང་། རླུང་གཉན་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞིག་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པར་བར་སྣང་ལ་གནས་ཡོད་དོ། །ཞེས་དང་། གནམ་ས་སྣང་བརྒྱད་ལས། གཉན་གཡུ་འབྲུག་སྔོན་མོ་གསེར་གྱི་ཟེ་བ་ཅན་དང་། ས་གཉན་གསེར་གྱི་སྦལ་བ་ལ་གཡུའི་བྲང་འབྲུམ་ཅན་དང་། གངས་གཉན་སེང་གེ་དཀར་མོ་ལ་གཡུའི་རལ་བ་ཅན་དང་། མཚོ་གཉན་འཕྱོང་གི་ལྕོང་མོ་ལ་དུང་གི་འདབ་མ་ཅན་དང་། བྲག་གཉན་གསེར་གྱི་སྤྲེའུ་ལ་དུང་གི་ཐོར་ཚུགས་ཅན་དང་། གསེར་གཉན་དྲ་མ་དང་། ས་གཉན་དང་། ཆུ་གཉན་དང་། རྡོ་གཉན་དང་། གཉན་ཆེན་པོ་སྡེ་བཞི་སོགས་སུ་གསུངས་སོ། །

གངས་རི་དང་། གཡའ་བྲག་དང་། རྩི་ཤིང་དང་། ནགས་ཚལ་དང་། ས་གཞི་དང་ཆུ་ལ་གནས་པའི་གཉན་ཁམས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞིག་ཡོད་དོ། །བོད་དུའང་གཉན་ཆེན་པོ་ཐང་ལྷ་ཡར་བཞུར་སོགས་གཉན་ཐུ་བོ་ཆེ་དང་། རྫ་བྲག་དང་མཚོ་རྫིང་སོགས་གཉན་གནས་འགངས་ཆེན་མང་ངོ་། །གཞན་ཡང་། རྒྱལ་རོང་དམུ་རྡོའི་དབང་ཕྱུག་གི་འཁོར་དུ་གཉན་ཆེན་སྡེ་བཞིའི་བསྐོར་ཡོད་པར་བཤད་པ་སྟེ། ཤོ་ཝོ་གཉན་ཆེན། ས་ཝོ་གཉན་ཆེན། གཡུ་འབྲུག་གཉན་ཆེན། ཐོ་ཝོ་གཉན་ཆེན་ནོ། །

མཚམས་རེར་གཉན་གྱི་གཟུགས་ནི་བྱ་རྒོད་དང་། འབྲོང་གཡག གླང་དང་། བྱི་བ་དང་། སྦྲུལ་སོགས་སྣང་དུ་ཡོད་པར་བཤད་དེ། བོན་གྱི་བཤད་སྲོལ་ལ་གཉན་གེ་ཁོད་ཅེས་པ་དེ་ཡང་། དང་ཐོག་གཡག་རྒོད་དཀར་བོ་ཞིག་གིས་རྣམ་པས་གངས་རི་ཏི་སེ་ལ་ཐིམ་པར་བཤད་པ་དང་། གཉན་ཆེན་ཐང་ལྷ་གཟུགས་བོང་ཆེ་ཞིང་གཏུམ་དྲག་ལྡན་པའི་བྱ་རྒོད་ཀྱི་རྣམ་པས་རི་དེར་གནས་པར་འདོད་པ་དང་། ཡང་། སློབ་དཔོན་པད་འབྱུང་གིས་ཐང་ལྷ་སྦྲུལ་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་བ་ལྷ་འདྲེ་བཀའ་ཐང་ལས་གསུངས་པ་དང་། ལྔ་བ་ཆེན་པོས་ལྷ་དེ་རྟ་དཀར་བཅིབ་པའི་མི་འདྲ་བ་ཞིག་ཏུ་གཟིགས་པ་དང་། གཉན་གྱི་སྤང་སྐོང་ལས། གླང་དང་བྱི་བ་བསད་དུ་མི་རུང་། གཉན་གྱི་བུ་དང་བུ་མོའི་སྤྲུལ་བ་ཡིན། གསུངས་པ་དང་། ཡང་། གཉན་ནི་གཞི་བདག་ལས་མཆེད་པར་བཤད་པ་ལྟར། ཡར་ལྷ་ཤམ་པོ་ཡང་གཟུགས་སྟོབས་རི་ལྟར་ཆེ་བའི་གཡག་ཅིག་གི་ངོས་ནས་སློབ་དཔོན་པད་འབྱུང་གི་ཕེབས་ལམ་བཀག་པར་ལྷ་འདྲེ་བཀའ་ཐང་ལས་གསུངས་པ་དང་། བོད་རྒྱལ་གྲི་གུམ་གྱི་བཙུན་མོ་རི་ལས་གཉིད་པའི་རྨི་ལམ་དུ་མཛངས་བློན་རུ་ལས་སྐྱེས་མངལ་དུ་འཁོར་ཚེ་ཡང་། གཉིད་ལས་སད་ཚེ་མོའི་གམ་དུ་གཡག་དཀར་བོ་ཞིག་ཉལ་སྡོད་པ་གཟིགས་སོ། །དེ་ལས་གཞན། ཀླུའི་སྤང་སྐོང་ལས་གཉན་མི་ལུས་ཤྭ་མགོ་ཅན་དང་། མི་ལུས་དྲེད་མགོ་ཅན། མི་ལུས་རྟ་མགོ་ཅན་ཡང་བཤད་དོ། །

གཉན་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྟེང་ནས་གོ་བ་བླངས་ནའང་། གཉན་པོ་དུག་གི་སྡོང་བོ་ཞེས། ཕར་གནོད་པ་བག་ཙམ་བྱས་ནའང་སླར་འཁོན་ལན་འཆོར་མེད་དུ་སློག་པ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་པ་དང་། ཡུལ་སྡེ་སྤྱི་ལ་ནད་ཡམས་འཐབ་རྩོད་འཁྲུག་ལོང་དང་། མུ་གེ་བཙའ་ཐན་སད་སེར་སོགས་འབྱུང་བ་དང་། གསོ་རིག་ལས་ཀྱང་གཉན་ལ་ཕོག་ཐུག་བཟོས་ཚེ། གཉན་ནད་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཐེབས་པར་བཤད་དེ། ཀླད་གཟེར་དང་། གགས་པ། གཟེར་ཐུང་། གཅན་གླང་། མེ་དཔལ། གཡན་པ། གཉན་རྨེན་བུ། ཉྭ་ལོག ལྷོག་པ། གཉན་འབྲས། འཛུམ་ལྟག་དགྱེ། མཁྲིས་པ་རྩར་རྒྱུག ནང་ལྷོག གཉན་ཁ་མེད། གཉན་འཁྱམ་པོ། གཉན་འབུར། རྣ་རྩ་ཕུས་འདེབས། གཉན་ངམ་རུ་བཅས་ལས་གང་རུང་དང། གཙོ་བོ་རྩ་རྒྱུས་བཀུམ་ནས་འཇའ་བར་བྱེད་པའི་ནད་སོགས་གཏོང་བར་གསུངས་སོ། །

གཞན་དུ་ན། གཉན་ཞེས་པ་རུས་རྒྱུད་ཚོ་བ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་མིའི་འགྲོ་བ་ཞིག་ཏུའང་སྣང་སྟེ། བོན་གཞུང་རྙིང་བ་རྣམས་སུ་མི་དང་གཉན། བདུད་གསུམ་གྱི་བར་དུ་དམག་འཁྲུག་ལངས་པ་སོགས་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད། དཔེར་ན། དབུ་ནག་མིའི་འདྲ་ཆགས་ལས། ཨ་མྱེས་གཉན་རྒན་དེ་བ་དེས། །ཁོས་ངའི་བུ་མོ་བསད་དགོངས་ནས། །གཉན་གྱི་གཟེར་མདའ་ནག་པོ་ཕངས། །ཨ་མྱེས་ཁྲི་ཐོ་ཆེན་པོ་བསད། །གདོང་དྲུག་བོད་ཀྱི་ཨ་བོ་གཉན་གྱིས་བསད། །ཅེས་གསུངས་ལ། ཁྱད་པར་དུ་ལོ་རྒྱུས་ཁག་ནས་མ་སངས་ཀྱིས་བོད་ཁམས་དབང་བསྒྱུར་ཞེས་པའི་མ་སངས་དང་གཉན་ཡང་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་སུ་འདོད་པ་ཡོད་ལ། དེ་ཡང་བདེན་མཆི་སྟེ། ཏུན་ཧོང་ཡིག་རྙིང་ལས། ཀུ་བྱི་སེར་བཞི་ཞེས་པའི་ལྷ་དེ་ནི་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་མེས་པོ་གསུམ་གྱི་གྲས་སུ་བཤད་ལ། ལྷ་དེ་ནི་མ་སངས་ཀུན་ཀྱི་བདག་པོ་ཡིན་ཚུལ་བཀོད་ཡོད།

དེ་བཞིན་དུ། གླིང་སྒྲུང་ནང་གེ་སར་ནི་མ་སངས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུད་དུ་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་ཡང་། གེ་སར་གྱི་ཕ་ནི་གཉན་གེར་མཛོ་ཞེས་པ་ཁམས་ཤར་ཁུལ་གྱི་གེ་མཛོ་རི་བོའི་གཞི་བདག་དེ་ཡིན་པར་བཤད་ཡོད། གང་ལྟར་གཉན་ཞེས་པ་འདི་གདོད་མའི་རུས་རྒྱུད་ཀྱི་མིང་དུ་བེད་སྤྱོད་བཏང་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། རུས་རྒྱུད་དེ་ལས་མི་སྣ་རླབས་ཆེན་འདས་རྗེས་སུ་ལྷ་ལ་བཀུར་ཏེ་གསོལ་མཆོད་བྱས་པའི་སྲོལ་ཆགས་པར་འདོད། དེ་ལ་ད་ལྟའི་སྐད་ཆའི་ཁྲོད་དུ་དཔེ་གསོན་པོ་ཞིག་མཆིས་ཏེ། དཔེར་ན། ཨ་མྱེས་གཉན་ཆེན་དང་། ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན། ཇོ་བོ་སྒྱོགས་ཆེན་གདོང་ར། ཨ་ཕྱི་གཡུ་སྒྲོན། ཨ་ནེ་གོང་སྨན་རྒྱལ་མོ། གཞན་ཇོ་ཇོ་དང་། ཇོ་མོ་སོགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དྲོད་མ་ཡལ་བར་ཡོད་པས་ཤེས་སོ། །ཁྱད་པར་དུ་གཉན་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྟེང་ནས་གཞིགས་ནའང་། གཉན་རུས་ལས་འཁྲུངས་པའི་མི་སྣ་དང་། འདས་རྗེས་ཀྱི་གཉན་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ལ་གནོད་པ་སྐྱེལ་ན་སླར་ལེ་ལན་གཏིང་ཐག་ཆོད་པ་ལེན་ངེས་པས། འགྲོ་བ་མི་རྣམས་ཧ་ཅང་འཚེར་ཆེ་ལ། བོད་ཀྱི་སྐད་ཆའི་ཁྲོད་དུ་འང་། སྐུ་བླ་གཉན་པོ་དང་། གཉན་པོ་དུག་གི་སྡོང་བོ། ལུང་གཉན་པོ་དང་། བཀའ་གཉན་པོ། ལྷ་གཉན་དང་ཀླུ་གཉན། ལྷ་རི་གཉན་པོ་དང་། ད་དུང་ལྷ་ཐོ་ཐོ་རི་སྙན་བཙན་གྱི་སྐབས་ལྷ་རྟེན་ཆོས་གསུམ་སྐོར་ཞིག་གནམ་ལས་བབས་པར་གྲགས་པའང་གཉན་པོ་གསང་བ་ཞེས་མིང་འདོགས་གནང་བ་ཡིན་ནོ། །

མི་འམ་ཅི།

མི་འམ་ཅི་ནི། དུད་འགྲོའི་ཁོངས་གཏོགས་ཏེ། འདུལ་བ་མདོ་རྩའི་མཆན་དུ། དུད་འགྲོ་མིའི་རྣམ་པ་ཅན་གཟུགས་ཤིན་ཏུ་བཟང་བ་རྣམས་དང་། ཞེས་གསུངས་ལ། ཡང་ཁ་ཅིག མིའི་ལུས་ལ་རྟའི་གདོང་བ་ཅན་ཞིག་ཏུའང་འདོད་དོ། །

ལྟོ་འཕྱེ།

འདི་ཡང་དུད་འགྲོའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ཞིང་། མདོ་རྩའི་མཆན་དུ་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་ནི་ལྟོར་འཕྱེ་ཞིང་འགྲོ་བའི་སྦྲུལ་ཆེན་པོ་དགའ་བོ་དང་ཉེ་དགའ་སོགས་ཡིན་པར་བཤད་ལ། བྱེ་བྲག་ཏུ་ས་བདག་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་ནི། སྟོད་མི་ལ་སྨད་སྦྲུལ་མཇུག་ཅན། སྐུ་མདོག་དཀར་བོ་གཡས་ནོར་བུ་དཀུར་བརྟེན་ཅིང་། གཡོན་རྣ་བར་བཀབ་པ། ཉལ་སྟབས་སུ་བཞུགས་པ། རྣ་བར་པདྨ་དཀར་བོ་དང་། མགྲིན་པར་འཇོག་པོ་དམར་བོ་དང་། སྙིང་གར་ནོར་རྒྱས་ལྗང་གུ། མཇུག་རྩེར་རིགས་ལྡན་སྔོན་པོ་རྣམས་སྟོད་མི་ལ་སྨད་སྦྲུལ་མཇུག་ཅན། ཕྱག་གཉིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཞིང་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་ཅན་ཞིག་དང་། ཉི་མ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ལ་ལུས་པོ་འཁོར་ཐེངས་གཅིག་བྱེད་ཅིང་། སའི་བདག་པོ་ཁོ་རང་དུ་རློམ་པས། ས་རྐོ་རྡོ་སློག་བྱས་ན་ཁོའི་ཤ་ལས་དྲས་པ་ལྟ་བུའི་ཚོར་བ་འབྱུང་བའི་སེར་སྣ་ཆེ་བ་ཞིག་གོ །

གནོད་སྦྱིན།

མཆིམས་མཛོད་ལས། གནོད་སྦྱིན་ཕལ་མོ་ཆེ་ལྷའི་སྡེ་གཏོགས་དང་། ཀླུ་དང་ཡི་དྭགས་ཀྱི་རིགས་སུ་གཏོགས་པའང་ཡོད་པར་བཤད། མདོ་རྩའི་མཆན་དུ། གནོད་སྦྱིན་ནི་རྣམ་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ལྷའི་གནས་སུ་མཆོད་པར་བྱ་བ་གཏོར་མ་ལེན་པ་རྣམས་སོ། །ཞེས་པ་ལྟར། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་སྲས་ཡིན་ལ། དེ་ལ་གཙོ་འཁོར་བརྒྱད་དེ། ཛམ་བྷ་ལ། གང་བ་བཟང་བོ། ནོར་བུ་བཟང་བོ། ཡང་དག་ཤེས། འབྲོག་གནས་ནག་པོ། ལྔ་རྩེན་སེར་སྐྱ། ཙི་པི། ཀུན་དྷ་ལི་བཅས་སོ། །དེ་དག་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཧ་ཅང་ཆེ་བ། སྐུ་ཤ་རྒྱས་ཤིང་གསུས་ཁྱིམ་ཆེ་བ། ཕྱག་ན་དཔག་བསམ་ཤིང་དང་། རིན་པོ་ཆེ། གཏེར་བུམ། ནེའུ་ལེ་འཛིན་པ་དག་གོ །

ཡང་། རིགས་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལས་འབྱུང་བ་ལྟར་ན། ཤར་དུ་རིང་བོ་དང་། མིག་བཟང་དང་། གང་བོ་དང་། སེང་སྐྱ་སྟེ་བཞི། ལྷོར་སེང་གེ་དང་། ཉེ་བའི་སེང་གེ་དང་། དུང་ཅན་དང་། དགའ་བོ་སྟེ་བཞི། ནུབ་ཏུ་སེང་གེ་དང་། སེང་གེ་རལ་བ་ཅན་དང་། བླ་མ་དང་། སེར་སྐྱ་སྟེ་བཞི། བྱང་དུ་འཛིན་པ་དང་། འཛིན་དགའ་དང་། བརྩོན་སྐྱོང་དང་། ཁྱབ་འཇུག་སྟེ་བཞི། ཕྱོགས་མཚམས་སུ་ལྔ་སྤྱོད་དང་། ཚིགས་ལྔ་སེར་བོ་དང་། རི་མཉམ་དང་། གསེར་ཅན་ཏེ་བཞི། ས་ལ་པ་བ་དང་། ཤིན་ཏུ་སངས་དང་། ནག་པོ་དང་། ཉེ་ནག་སྟེ་བཞི། བར་སྣང་ལ་ཉི་མ་དང་། ཟླ་བ་དང་། མེ་དང་། རླུང་སྟེ་བཞི་བཅས་ཁྱོན་བསྡོམས་གནོད་སྦྱིན་ཉེར་བརྒྱད་དོ། །

འདུལ་གཞུང་ལས། ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་རྣམ་ཐོས་བུའི་ཆོས་ཀྱི་སྤུན་གང་ཡིན་པ་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་སྲུང་ཞིང་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ། འཇིག་རྟེན་ན་ཡམས་ཀྱི་ནད་དང་གནོད་པ་དང་འཁྲུགས་པ་མེད་པར་བྱེད་པ། འཇིག་རྟེན་ན་ཕན་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཟུངས་ཤིག འདི་ལྟ་སྟེ། དབང་བོ་དང་། ཟླ་བ་དང་། ཆུ་ལྷ་དང་། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་དང་། བྷ་ར་དྷྭ་ཛ་དང་། དབང་ལྡན་དང་། ཙན་དན་དང་། འདོད་པའི་གཙོ་བོ་དང་། མགྲིན་ངན་དང་། པ་ཊི་དང་། ནོར་བུ་དང་། ནོར་བུ་སྤྱོད་དང་། སྒྲ་རབ་དང་། ཉེ་ལྔ་བོ་དང་། རི་མཉམ་དང་། གསེར་ཅན་དང་། གང་བོ་དང་། སེང་ལྡེང་དང་། གཡོན་ཅན་དང་། བ་ལང་སྐྱོང་དང་། འབྲོག་གནས་དང་། མི་ཡི་རྒྱལ་བོ་དང་། རྒྱལ་བའི་ཁྱུ་མཆོག་དང་། ལྕགས་མདུང་རིང་བོ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་རྣམས་སོ། །

འོན་ཀྱང་། ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོའི་སྐབས་སུ། དང་བོ་གནོད་སྦྱིན་ནག་པོས་དབང་བྱས་ཏེ། །ཞེས་དང་། སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ་ལས། གནོད་སྦྱིན་རྒྱལ་བོའི་མཛོད་གཉེར་ཞིག རྒྱལ་བོར་འགལ་ཏེ་ཆད་པ་བཅད་པ་དེ་དང་། སྐབས་འདིར་བཤད་ཀྱི་གནོད་སྦྱིན་གཅིག་ཏུ་འགབ་པར་མི་བྱའོ། །

དྲི་ཟ།

དྲི་ཟའི་སྐད་དོད་ལ་གྷནྡྷ་རྦ་ཟེར་ལ། འདུལ་ཊྭཱྃཀ་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ལས། དྲི་ཟ་ནི་ལྷའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་གསུངས་ལ། ཟས་སུ་དྲི་ཟ་བའི་ཆ་ནས་དྲི་ཟ་ཟེར། གནས་ནི་འཇིག་རྟེན་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཤར་ཕྱོགས་དྲི་ཟའི་གླིང་ན་ཡོད་ཅིང་། དེ་རྣམས་ལུས་ཀྱི་མཛེས་སྡུག་མི་ལས་ལྷག་ཅིང་། ལྷ་ལས་དམན་པ་ཡིན་ལ། གླུ་གར་རྩེད་འཇོ་ལ་ཧ་ཅང་མཁས་པས། ཅོ་ནེ་གྲགས་པ་བཤད་སྒྲུབ་ཀྱིས་ཀྱང་། དྲི་ཟ་ནི་རྒྱལ་བོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་གི་འཁོར་ན་ཡོད་ཅིང་ལྷའི་པི་ཝང་མཁན། ཟས་སུ་དྲི་ཟ་བ་ཞིག་གོ ། གསུངས། ཡོངས་གྲགས་སུ་དྲི་ཟའི་རྒྱལ་བོ་ཏམྦུ་ར་དང་། ལྗོན་པ་རྟ་མགོ དེའི་སྲས་མོ་ཡིད་འཕྲོག་མ་སོགས་དང་། བོན་གྱི་སྒྲ་འགྲེལ་ལས། དྲི་ཟ་ཕོ་མོ་དྲུག་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། རྩིབས་ཀྱི་འཕྲེད་ལ་འཕྱོ་ཞིང་དྲི་ཟ་ཕོ་མོ་གཉིས། དྲི་ལ་ཉེ་བར་འཁོར་གྱིན་དྲི་ཟ་ཕོ་མོ་གཉིས། མཁའ་ལ་ལྡིང་ཞིང་དྲི་ཟ་ཕོ་མོ་གཉིས། ཞེས་བཤད་དོ། །

ཤ་ཟ།

ཤ་ཟའི་སྐད་དོད་དུ་ལེགས་སྦྱར་དུ་པི་ཤ་ཙཿཟེར་ལ། ལྒིང་འབུམ་རྣམ་བཤད་ལས། ཤ་ཟ་ནི་ཡི་དྭགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྟེ། ཤ་ཁྲག་ཟ་བ་ནག་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཤེས་རབ་བྱེད་པ་ལས། ཤ་ཟ་ནི་མི་ལ་ཀྱལ་ཀ་བྱེད་པ་དེན་པོ་འམ་ཐེའུ་རང་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་དང་།

དབྱིབས་ནི་ཡི་དྭགས་བཞིན་ལུས་ཕྲ་བ་ཞིག་ཡིན་པར་བཤད་དེ། ཅོ་ནེ་གྲགས་པ་བཤད་སྒྲུབ་ཀྱི་གདུགས་དཀར་འགྲེལ་བ་ལས། ཤ་ཟ་ནི་ལུས་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་ཞིང་མི་ཤ་ཟ་བ་ལ་དགའ་བའོ། །གསུངས་ལ། རྡུལ་ཁྲོད་ཀྱི་ཤ་ཟ་ནི། ཕྱགས་དར་ཁྲོད་ཀྱི་འདྲེ་འམ་ཚུབ་མའི་འདྲེའོ། །ཞེས་རྣམ་འབྱེད་འགྲེལ་བ་ལས་གསུངས་སོ། །

ཁ་ཟས་ནི། གཏོར་མ་ཆ་གསུམ་ལས། གང་ཞིག་མཚན་མོ་རྒྱུ་བ་ཡི། །འབྱུང་བོ་རྣམས་དང་ཤ་ཟ་དང་། །སྲིན་པོ་ཤ་རྗེན་ཟ་བ་དང་། །སེམས་ཅན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། །ལྗོན་ཤིང་གེལ་བ་སོགས་གནས་པ། །དེ་དང་དེ་ལ་གཏོར་མ་ནི། །བཟའ་བ་ཤ་ཆང་ལ་ཕུག་བཅས། །འབྲས་ཆན་འབྲས་བུ་མང་བོ་དང་། །མཆོད་པ་འདི་ཡིས་མགུ་བྱོས་ལ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །

ལུས་སྲུལ་བོ།

ལུས་སྲུལ་བོ་ནི། མཚོ་སྣ་བས་ཡི་དྭགས་ཀྱི་རིགས་ཡིན་པར་བཤད་ལ། ལུས་ཐུང་ཞིང་དྲི་ང་བ། སེག་དང་རེ་ལྡེ་སོགས་གོས་ཧྲུལ་གྱོན་པ་ཞིག་ཏུ་བཤད། ཆ་གསུམ་གྱི་འགྲེལ་བར་ཡང་། ལུས་སྲུལ་བོ་ནི། ལུས་དྲི་ང་བ་སོགས་དང་། རེ་ལྡེ་གོན་པའི་ཡི་དྭགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ་གསུངས་སོ། །

གྲུལ་བུམ།

གྲུལ་བུམ་ཡང་ཡི་དྭགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་མཚོ་སྣ་བས་གསུངས་པ་དང་། བོད་རྒྱ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ་ལས། རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་གནས་པའི་གནོད་སྦྱིན་མིའི་དབྱིབས་དང་འདྲ་ལ། མགོ་བོ་སྲོག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མགོ་ཅན། རྐང་ལག་གི་གྲུ་མོ་དང་རྣ་བའི་སྟེང་དུ་ཤའི་རལ་བ་ཡོད་པ་ཞིག ཅེས་དང་། ཡང་། བཀྲ་ཤིས་བརྩེགས་མདོ་ལས། དེ་དག་བདག་པོ་རྒྱལ་བོ་ནི། །འཕགས་སྐྱེས་བོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད། །དེ་ནི་གྲུལ་བུམ་ཀུན་གྱི་བདག ། ཅེས་འཕགས་སྐྱེས་བོ་ནི་གྲུལ་བུམ་ཀུན་གྱི་བདག་པོའང་བཤད་དོ། །

གྲུལ་བུམ་གྱི་གདོན་གྱིས་བཏབ་པའི་ནད་རྟགས་ནི་ངོ་ཇེ་ནག་ཏུ་སོང་སྟེ། དལ་བར་འགྲོ་ཞིང་རླིག་པ་སྐྲངས་པ་ཞིག གསུངས་སོ། །འདིར་དངོས་བྱུང་ཞིག་ལ། ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་བའི་དུས་མགོའི་ཚགས་པར་ཞིག་ཏུ། ཀྲུང་གོའི་རྡོ་སྣུམ་རྩད་ཞིབ་རུ་ཁག་ཅིག་ལྷོ་ཕྱོགས་རྒྱ་མཚོའི་གླིང་ནས་ལོག་ཁར་མི་ལུས་ཉ་མགོ་ཅན་གྱི་སྟོབས་པོ་ཆེ་གཉིས་གྲུ་སྟེང་དུ་འགོས་ཡོང་བར། གྲུ་ཐོག་འཁྱག་ཁང་གི་སྒོ་ཕྱེ་སྟེ་འཛུལ་བྱུང་བས། ཁོང་ཚོས་ཞེད་སྣང་གིས་སྒོ་ཟྭ་དམ་པོར་བརྒྱབ་སྟེ། སྐམ་སར་ཐོན་དུས་སྒོ་ཕྱེས་པས་དེ་གཉིས་འཁྱག་ཤི་ཐེབས་ཟེར། ཚགས་པར་དེའི་སྟེང་སེམས་ཅན་དེ་གཉིས་ཀྱི་བྱད་གཟུགས་དང་བོངས་ཚད་སོགས་གསལ་བར་འཁོད་ཡོད། བོད་ཀྱི་མཁས་པས་བརྟག་དཔྱད་གནང་བ་ལྟར་ན། དེ་ནི་གྲུམ་བུམ་གྱི་རིགས་ཡིན་པར་བཞེད། ཆོས་འདུལ་བ་ལས། མེའི་ཁང་བར་གྲུལ་བུམ་མེ་སྦར་བ་འབྲི་བར་བཤད་པ་དང་། ཁ་ཟས་སུ་སྐྱུགས་པ་ཟ་བར་གདུགས་དཀར་འགྲེལ་བ་ལས་བཤད་དོ། །གཞན་དྲན་མེད་དུ་སྨྱོ་བར་བྱེད་པའི་སྨྱོ་བྱེད། དྲན་པ་ཉམས་ཞིང་བརྒྱལ་བར་བྱེད་པའི་བརྗེད་བྱེད་སོགས་ཀྱང་ཡི་དྭགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་ཐེ་བར་མཆིམས་མཛོད་ལས་གསུངས་སོ། །

མ་མོ།

མ་མོ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི། ནམ་མཁའི་ནོར་བུས་བོན་ལས་དབྱལ་མ་མོ་ཞེས་པ་སྟེ། དབྱལ་ནི་ལྕམ་གྱི་བརྡ་རྙིང་དུ་བཤད་ཅིང་། མ་མོ་ཞེས་པ་ནི་དབྱལ་གྱི་ནང་ནས་ཀྱང་ཆེས་སྔ་བའི་མ་ཆེན་མོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཡང་ཟེར།

མ་མོ་བརྒྱད་ནི། འཇིག་རྟེན་པའི་ལྷ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཀྱི་བཙུན་མོ་སྟེ། བདེ་ཆེན་བློ་བཟང་ཆོས་འཕེལ་རྒྱ་མཚོའི་གདུགས་འགྲེལ་ལས། དབང་མོ་ཚངས་མ། ཁྱབ་འཇུག་མ། དྲག་མོ། གཞོན་ནུ་མ། ཕག་མོ། དཔལ་མོ། རྒན་བྱེད་མ་སྟེ་མ་མོ་བརྒྱད་དང་། ཀློང་རྡོལ་བླ་མས། ཚངས་མ། དྲག་མོ། ཁྱབ་འཇུག་མ། གཞོན་ནུ་མ། དབང་མོ། ཕག་མོ། གཤིན་རྗེ་མོ། ལུས་ངན་མོ་བཅས་འདྲེན་པ་དང་། གཞན་ཡང་། མ་མོ་བདུན་འདྲེན་ཚེ། ཚངས་མ་དབང་མོ་གཞོན་ནུ་མ། །ལྷ་ཆེན་མ་དང་རྟོག་འདོད་མ། །རྒན་ཆེན་མ་དང་སྣ་ཆེན་མ། །ཞེས་སོ། །

ཡང་། ཐུའུ་བཀྭན་ཆོས་ཉིའི་རྟ་མགྲིན་གསང་སྒྲུབ་ཀྱི་ནད་བདག་སྟོབས་འཇོམས་ཀྱི་ཆོ་ག་འཁྱེར་བདེ་ལས། ནད་བདག་མོ་བུད་མེད་ནག་མོ་འཇིགས་པའི་གཟུགས་ཅན་ཁྲག་གི་རལ་བ་བསྙིལ་བ་ཐལ་མོ་བརྡེབ་པའི་ཚུལ་ལངས་སྟབས་སུ་ཡོད་པ་ཆེ་བ་གཅིག་དང་། ཕྱོགས་བཞིར་རང་འདྲ་དེ་ལས་ཆུང་བ་བཞི། ཞེས་གསུངས་ལ། ནད་བདག་མ་མོ་དེའི་འབྱུང་ཁུངས་དང་ནད་གཏོང་ཚུལ་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། སྲིད་ལ་ལས་ཀྱི་ནད་བདག་མོ། །བདུད་མོ་ཁྲག་མིག་རལ་བ་ཅན། །གཉན་མོ་ཁ་འབར་ཞེས་བྱ་བ། །ནད་ཀྱི་བདག་མོ་ཆེན་མོ་ཞིག །རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་ནས་སྐུ་བསྐྱོད་དེ། །རི་རབ་ཟོམ་ལ་བརྟེན་བྱས་ནས། །ཐལ་མོ་བར་སྣང་ཁམས་སུ་བརྡེབ། །ང་རོ་ནམ་མཁའི་མཐོངས་སུ་འབོད། །ནམ་མཁའ་ནད་ཀྱི་རླངས་པས་སྒྲིབ། །ས་ནད་མེ་ལྟར་འབར་བ་དང་། །གཉན་ནད་ནག་པོ་རྒྱུག་འགྱེལ་དང་། །རྩ་ནད་ཧ་ལ་ལྕོག་འགྱེལ་དང་། །བདུད་ནད་ཐོམ་པོ་མགོ་ཡོར་དང་། །བལ་ནད་ནག་པོ་སུམ་སྒྲིལ་དང་། །འདྲེ་ནད་འཛུམ་པ་ལྟག་སྒྱེད་དང་། །འབྲུམ་ནད་ཧས་གཉན་ག་བ་དང་། །སྐྱ་འབྲུམ་ཆུ་སྦུར་ལུག་མིག་དང་། །མཛེ་ནད་ཤུ་བ་ཕོལ་མིག་འབྲས། །དམུ་ཆུ་རྦབ་མཇིང་འཆུ་ས་དང་། །རྩ་རྒྱུག་མིག་སེར་ཤ་ཡ་དང་། །སད་དང་སེར་བ་བཙའ་དང་འབུ། །དུས་ཀྱི་འཁྲུགས་པ་གློ་བུར་གཏོང་། །སྡེ་བ་ནང་འཐབ་བྱེད་པ་དང་། །བཙུན་པ་གྲི་རུ་གསོད་པ་དང་། །བཙུན་མ་ལུས་རྒྱས་ནལ་བུ་གསོད། །ཁྱོད་ཉིད་ཁྲོས་པའི་སྔ་ལྟས་ཡིན། །ཞེས་པས་ཤེས་ནུས་སོ། །

ཡང་། ཤེར་སྙིང་བདུད་བཟློག་གི་ཆོ་ག་ཞིག་ལས། མ་མོ་མ་ཅིག་ཡམ་བདག་ཅེས་པ། ལག་པ་གཡས་པ་ན་བདུད་ཀྱི་ཁྲམ་བམ་དང་གཡོན་པ་ན་བཙན་གྱི་ཤྭ་རྡེལ་དཀར་ནག མཆན་ཁུང་གཡས་ན་གཤིན་རྗེ་ཁྲམ་ཤིང་དམར་བོ་དང་གཡོན་ན་ནད་ཀྱི་རྐྱལ་བ་ནག་པོ་ལ་སྦྲུལ་ནག་ལྔ་བརྒྱའི་ཁ་ཆིངས་ཅན་ཡོད་པར་ཡང་གསུངས་སོ། །

མ་མོའི་རྫོང་འདེབས་ལའང་། བསྒྲུབ་བྱའི་ཁྲུས་ཆུས་སྤྲུས་པའི་ཟན་ལ་ལུས་ཀྱི་དྲི་མ་བསྲེས་ཤིང་མི་ཕྱུགས་མང་བོའི་ཁ་སྣའི་དབུགས་ཀྱིས་བདུག་པས་གླུད་སྐེ་མཆེད་དོད་པ། གོས་དུམ་དང་། དར་ཟབ་ཡུངས་དཀར་གྱིས་བརྒྱན་པ་དང་། མཐའ་བསྐོར་དུ་བཤོས་བུ་ནག་པོ་ཟུར་གསུམ། ནལ་བུའི་ཤ་ཁྲག ལུག་ནག་རྨ་བྱ་སོགས། མདའ་འཕང་ནག་པོ། ཆངས་བུ། མཐེབ་ཀྱུ། ངར་མི། ཤ་སྣ། ཁྲག་སྣ། རུས་པ། ལོ་མ། སྦང་མ། སྒོག་པ། ལ་ཕུག ནས་འབྲས་གྲོ་སྲན། བཙོས་པའི་མཆན། སྣམ་ཐེར་གོས་དར་གྱི་དུམ་བུ། རིན་པོ་ཆེའི་རིགས། ས་སྣ་སོགས་རེ་རེ་གྲངས་བརྒྱ་རེ་ཚང་བའམ། མ་འབྱོར་ན་གང་འཇོམས་སོ། །རྫོང་འདེབས་རན་དུས་གུ་གུལ་གྱིས་བདུག ཡུངས་དཀར་གྱིས་བྲབས། རོལ་མོ་ཚམ་རྔམས་དང་བཅས་གླུད་ཡས་རྣམས་ཀོ་གྲུ་ལྟ་བུར་བཅུག་སྟེ་ཆུ་བོར་བསྐུར་བའམ། ཡང་ན། ཐེབས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་སྐྱེལ་ནས། སྐྱེལ་མིས་ཕྱིར་མིག་ཙམ་ཡང་མི་བལྟ་བར་སྐྱེལ་དགོས་སོ། །

མ་མོ་འདི་དག་གིས་གནོད་པ་བྱུང་ཚེ། མ་མོ་འཁྲུགས་བསྐང་དང་། འཁྲུགས་མདོས་སོགས་ཀྱི་ཆོ་གའང་ཡོད་དོ། །

འབྱུང་བོ།

གཏོར་མ་ཆ་གསུམ་ལས། འབྱུང་བོ་གང་དག་རི་རབ་སྟེང་གནས་དང་། །དགའ་བའི་ཚལ་དང་ལྷ་ཡི་གནས་རྣམས་དང་། །ཤར་ནུབ་རི་དང་ཉི་ཟླའི་ཁྱིམ་རྣམས་དང་། །རི་བོ་ཀུན་ལ་དེ་དག་གནས་པ་དང་། །རིན་ཆེན་གླིང་ན་ལྷག་པར་གང་གནས་དང་། །ཆུ་བོ་ཀུན་དང་ཆུ་བོའི་མདོ་རྣམས་དང་། །མཚོ་དང་རྫིང་བུ་ལྟེང་ཀ་ཆུ་ངོགས་དང་། །གཡའ་ཆུ་བསིལ་མ་ཅན་ན་གང་གནས་དང་། །གྲོང་དང་ཕྱུགས་ལྷས་གྲོང་ཁྱེར་སྟོང་བ་དང་། །ཁང་སྟོང་དག་དང་ལྷ་ཡི་ཁང་བ་དང་། །གཙུག་ལག་ཁང་དང་མཆོད་རྟེན་གནས་རྣམས་དང་། །དཀའ་ཐུབ་གནས་དང་གླང་ཆེན་བྲེས་རྣམས་དང་། །རྒྱལ་བོའི་དཀོར་ཁང་དག་ན་གང་གནས་དང་། །ལམ་སྲང་སུམ་མདོ་དང་ནི་བཞི་མདོ་དང་། །གང་དག་ལམ་པོ་ཆེ་དང་ཤིང་གཅིག་དྲུང་། །དུར་ཁྲོད་ཆེན་པོ་ནགས་ཚལ་ཆེན་པོ་དང་། །སེང་གེ་དྲེད་དང་གཅན་གཟན་གནས་རྣམས་དང་། །འབྲོག་ཆེན་འཇིགས་སུ་རུང་བར་གང་གནས་དང་། །གང་དག་གླིང་མཆོག་དག་ན་གནས་པ་དང་། །ལྷུན་པོ་དུར་ཁྲོད་དག་ན་གནས་པ་རྣམས། །ཞེས་སོགས་གནས་ཡུལ་མང་དུ་གསུངས་ཡོད་པ་དང་།

ཁ་ཟས་ལ་ཡང་ཆ་གསུམ་ལས། ཕྲེང་བ་མེ་ཏོག་དྲི་དང་བདུག་པར་བཅས། །བསྟོད་དང་གཏོར་མ་མར་མེ་གུས་འབུལ་ན། །འདི་དག་བཏུང་ཤིང་ལེགས་པར་གསོལ་ནས་ཀྱང་། །ཞེས་དང་། བཟའ་བ་ཤ་ཆང་ལ་ཕུག་བཅས། །འབྲས་ཆན་འབྲས་བུ་མང་བོ་དག །མཆོད་པ་འདི་ཡིས་མགུ་བྱས་ལ། །གསུངས་པ་དང་། འབྱུང་བོའི་བདག་པོ་ནི་ཐལ་མདོག་ཕྱག་བཞི་བ། ཁྱུ་མཆོག་ལ་བཅིབ་པ། ཕྱག་གཡས་པ་གཉིས་ན་རྩེ་གསུམ་དང་ཨ་སྨྲ། གཡོན་པ་གཉིས་ན་རིལ་བ་སྤྱི་བླུགས་དང་། རཀྵའི་ཕྲེང་བ་འཛིན་པ་ཡུམ་དང་བཅས་པའོ། །ཡང་། དགེ་སློང་མའི་འདུལ་བ་རྣམ་འབྱེད་ལས། འབྱུང་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྲུལ་དང་། སྡིག་སྦྲུལ་དང་། ཏྲེ་མ་བུ་ག་དང་། ཏྲེ་ལ་ཏ་དང་། སྲིན་འབུ་དང་། ཕྱེ་མ་ལེབ་དང་། ཏིལ་གྱི་ཕུབ་མ་ཟ་བ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཤིང་གང་ཡིན་པས་ནི་འབྱུང་བོའི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་སོ། །གསོ་རིག་ལས་འབྱུང་བོའི་གདོན་བཅོས་ཐབས་ལ། མན་ངག་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ལས། ཤ་ཟ་སྲིན་པོ་ལ་སོགས་པ། །འབྱུང་བོའི་གདོན་གྱིས་ཟིན་པ་ལ། །ག་བུར་དུད་པས་བདུགས་ན་ཕན། །དེ་ཝ་པི་བལ་ཞེས་བྱའི་ཤིང་། །ལོ་སྡོང་གང་བྱས་སྐྱེར་བ་འདྲ། །མེ་ཏོག་ཀུ་ཤུའི་མེ་ཏོག་འདྲ། །འབྲས་བུ་ཀུ་ཤུ་འདྲ་ལ་ཆུང་། །ཤིང་དེའི་ལོ་མ་ཁ་འཕེལ་དུས། །བཏུས་ལ་གྲིབ་སྐམ་ཉར་ཚགས་བྱ། །ཚང་སྲིན་ལ་སོགས་གདོན་གྱི་རིགས། །གང་གིས་ཟིན་པར་གྱུར་ན་ཡང་། །ཤིང་དེའི་ལོ་མ་རྣ་བ་རུ། །བཅུག་ན་གདོན་དེ་ཚིག་གྱུར་ནས། །དཔག་ཚད་བརྒྱ་རུ་འབྲོ་བར་འགྱུར། །སྤེན་ཐོག་པ་ཡི་དུད་པ་ནི། །བཏང་ན་གདོན་རིགས་གང་ཡིན་པ། །སྐད་ངན་འཆོར་ཞིང་བྱེར་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཡོད་དོ། །

རོ་ལངས།

རོ་ལངས་ནི། གདོན་ཆེན་གྱི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ། གཉིད་ལ་དགའ་བ་དང་། རྒྱན་འདོགས་པ། ལུས་འདར་བར་བྱེད་པ་ནི་རོ་ལངས་ཀྱི་ནད་རྟགས་ཡིན་པར་གསུངས།

གཞན་ཡང་། མི་ཤི་བའི་བེམ་པོ་རོ་ལངས་རྒྱག་ཚུལ་ཡང་ཡོད་དེ། སྔོན་གྱི་ཚེ་ཤཱ་རིའི་བུའི་སྐུ་སྐེད་ནས་སྔགས་ཕུར་བཏོན་ནས་རོ་ལངས་བཏུལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པ་དང་། རྒྱལ་བ་ཚངས་དབྱངས་པས་ཀྱང་། རྒྱ་གར་དུ་གནས་བསྐོར་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་བར་ནས་རོ་ལངས་བཏུལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་དེ། ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་གསང་རྣམ་ལས། རོ་ལངས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་མིའི་མགོ་ལ་ལག་པ་བཞག་ཚད་འཆི་བས། ཁོས་ལས་དབང་གིས་མི་ཐུབ་པ་སོགས་ལ་འགྲམ་ལྕག་གཏོང་བ་ཡིན། ཞེས་དང་། རོ་ལངས་དེ་གཉིས་གཅིག་ནི་རུས་གོང་རྒྱུས་པའི་འབྲེལ་བ་ཞིག་དང་། གཅིག་ནི་ཤ་པགས་སྐྲ་དང་བཅས་པ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་སྲིན་པོ་འདྲ་བ་གཉིས་འདུག ཤ་པགས་མེད་པའི་རུས་གོང་སྐམ་པོ་དེ་འདུལ་དཀའ་ཞེས་སྔར་དམ་པ་རྒན་རབས་རྣམས་ཀྱི་ཞལ་ལས་ཐོས་པ། ཐུགས་ཤིན་ཏུ་མད་པར་འདུག ཅེས་དང་། མཚན་མོ་ས་རུབ་པའི་ཚོད་ཙམ་ལ་ལྷ་ཁང་འདྲ་བ་དེའི་སྒོ་ནང་ནས་མནན་འདུག་པ་གློ་བུར་དུ་ཧར་གྱིས་ཕྱེས་ཏེ་རོ་ལངས་ཕོ་མོ་གཉིས་གར་འཁྲབས་ཏེ་མཆོང་ཞིང་རྒྱུགས་ནས་ཐལ་གྱིས་སླེབས་བྱུང་བར། གཞན་ཟླ་བོ་རྣམས་ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་བྲོས་ནས་རྒྱུགས་པའི་སྐབས་སུ། རོ་ལངས་ཕོ་མོ་གཉིས་ཀྱིས་བྱིའུ་ཁྱུ་ལ་ཁྲ་འཛུལ་བ་ལྟར་ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་དེད་ནས་རང་དབང་མེད་པར་སླེབས་ཏེ། ང་རང་མ་གཏོགས་པ་མི་རེ་ལ་འགྲམ་ལྕག་མེ་འབར་བ་འདྲ་བ་རེ་བཏང་ནས་ཧ་སྒྲ་སྒྲོགས་ཤིང་། རྣམ་འགྱུར་ཡ་མ་བརྒྱད་དུ་བསྒྱུར་ནས་རྒྱུག་པའི་རྗེས་ལ། ངས་དེད་ནས་རེ་ཞིག་ནས་སླེབས་ཏེ་རོ་ལངས་གཉིས་ཀྱི་སྐྲ་ལ་འཇུས་ཏེ་ས་ལ་བརྡབས་ནས་གཉིས་བརྩེགས་སུ་མནན་ཏེ། སྐེད་པའི་ལྕགས་ཀྱི་གཏེར་ཕུར་བཏོན་ནས་བརྡབས་པས་རོ་ལངས་གཉིས་དྲན་མེད་དུ་བརྒྱལ་སོང་། ཟླ་བོ་ཚོ་ལ་རྡོ་བ་འཁྱེར་ཤོག་ཅེས་ལབ་ཀྱང་འཇིགས་སྐྲག་སྐྱེས་དྲགས་ནས། ངག་ལ་མི་ཉན་པར་རྒྱང་རིང་བོར་སོང་། ང་རང་གཅིག་པུས་རྡོ་བས་བརྡུངས་ནས་ཐལ་བའི་རྡུལ་དུ་བརླག ཅེས་དང་། སྔར་ང་ཚོའི་ཕ་མ་གཉིས་ཤི་ནས་རོ་ལངས་སུ་གྱུར་ཏེ་གྲོང་བ་ཐམས་ཅད་སྟོངས་པར་བྱས་ནས་ང་ཚོ་འདི་རུ་བྲོས་འོང་བ་ཡིན། ཞེས་སླད་མ་ཞུགས་པའི་ལུང་འདི་བཞི་བོས་སྐབས་དེའི་རོ་ལངས་ཀྱི་རྣམ་པ་དམར་རྗེན་དུ་མཐོང་ཐུབ་ལ། བོད་མཁས་པས། སྐྲ་བརྫེས་ཕུབ་ལྟར་རབ་གདངས་ཁ་ཡི་སྒོར། །རང་གི་ནང་ཁྲོལ་ཕྱིར་ཕྱུང་སླར་ཟ་བའི། །རོ་ལངས་ཚོགས་རྣམས་སེར་སྐྱའི་ཀླད་པ་དག །ལུག་ཀྱང་འཁྱམས་ཤིང་འཁྱམས་ཤིང་གར་བསྒྱུར་ཏོ། །ཞེས་སྐྱུག་བྲོ་བ་མི་སྡུག་པའི་ཉམས་ཀྱི་རྣམ་པ་གསལ་རྗེན་དུ་ཐོན་པ་དང་།

ཡང་། ཐུན་མོང་བའི་དངོས་གྲུབ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་ཚན་རལ་གྲིའི་དངོས་གྲུབ་དེ་ཡང་རོ་ལངས་ཀྱི་སྟེང་ནས་སྒྲུབ་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྒྲུབ་ན་རོ་ལངས་ཀྱི་ལྕེ་རལ་གྲི་དང་ལུས་གསེར་ཏུ་འགྱུར་བར་བཤད་ཡོད། ཨོ་ཏན་ཏ་པུ་རིའི་གཙུག་ལག་ཁང་ཡང་། རོ་ལངས་གསེར་ཏུ་བསྒྱུར་བའི་ཡོན་སྦྱར་ཏེ་བཞེངས་པར་བཤད་སྐབས་འདི་ལྟར་འབྱུང་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་བ་ན་ར་ད་བྱ་བས་ནང་བའི་དགེ་ཚུལ་ཞིག་གྲོགས་སུ་སྦྲན་ཏེ། རོ་ལངས་སྒྲུབ་སྐབས། ཐོག་མར་རོ་ལ་ཁ་རླངས་ཐོན། བར་དུ་རོ་འགུལ། ཐ་མར་ལངས་ཏེ་གར་བྱེད་ཅིང་ལྕེ་གཡུགས་པ་ལན་གསུམ་བྱུང་བས། དང་བོ་ལྕེ་ཆོད་ན་རབ། བར་དུ་ཆོད་ན་འབྲིང། ཐ་མར་ཆོད་ན་རལ་གྲི་ཐ་མའི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་ལ། མ་ཆོད་ན་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ཕོངས་ལ་སྦྱོར་བར་བཤད་ལ། དགེ་ཚུལ་གྱིས་གཡུགས་ཐེངས་གཞུག་མར་སོ་བཏབ་ནས་བཅད་པས། ཐ་མའི་དངོས་གྲུབ་ལས་མ་འཐོབ་ཀྱང་། དགེ་ཚུལ་གྱིས་ལྕེའི་རལ་གྲིའི་དངོས་གྲུབ་ལ་བརྟེན་ཏེ། རི་རབ་ཀྱི་རྩེ་དང་གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན་དང་བཅས་པ་ལྟད་མོར་ཕྱིན་ཏེ་སླར་རྣལ་འབྱོར་བར་སྤྲད་པས། རྣལ་འབྱོར་བས་རོ་ལངས་ཀྱི་ལུས་གསེར་དུ་གྱུར་བ། དེ་རིང་བཅད་ཤུལ་དུ་དོ་ནུབ་ཁེངས་ནས་ཟད་མི་ཚར་དེ་དགེ་ཚུལ་ལ་བྱིན་པ་དེས་ཡོན་སྦྱར་ནས། ཨོ་ཏན་ཏ་པུ་རིའི་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་པ་སྦ་བཞེད་དང་དཔེ་ཆོས་རིན་སྤུངས་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་ལས་འབྱུང་བ་དང་།

དེ་བཞིན་དུ། རོ་སྒྲུང་ཞེས་པ་ཡང་རོ་ལངས་གསེར་དུ་བསྒྱུར་བའི་དངོས་གྲུབ་འདི་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་དེ། དེ་ལ་བཤད་ཚུལ་མང་བོ་ཡོད། རྒྱལ་བོ་རྣམ་གནོན་ཟེར་བས་རབ་བྱུང་བ་ཞིག་གི་དྲིན་ལན་བསབ་ཕྱིར་མཚན་མོ་དུར་ཁྲོད་དུ་སོང་ནས་མི་རོ་ཞིག་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་སྟེགས་བུའི་སྟེང་འཁྱེར་འོང་རྒྱུའི་ཁས་བླངས་པ་དང་། ཡང་། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་སྤྲང་བོའི་བུ་ཞིག་གི་སྙིང་རུས་བརྟག་ཆེད་རོ་དངོས་གྲུབ་རྒྱ་མཚོ་ལེན་པར་མངགས་པ་དང་། ཡང་། དོན་གྲུབ་ཟེར་བ་ཞིག་གིས་སྒྱུ་མ་མཁན་བདུན་བསད་པའི་སྡིག་བཤགས་སུ། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་འཛམ་བུ་གླིང་གི་དབུལ་ཕྱུག་སྙོམས་ཕྱིར་དུར་ཁྲོད་བསིལ་བ་ཚལ་དུ་རོ་དངོས་གྲུབ་ཅན་ལེན་དུ་མངགས་པ་སོགས། བཤད་ཚུལ་དང་ལེའུ་གྲངས་མི་གཅིག་པ་མང་བོ་ཡོད། ཞིབ་ཏུ་རོ་སྒྲུང་ཏུ་གཟིགས། །

འགོང་བོ།

རང་གི་དྲིན་ཅན་རྩ་བའི་བླ་མ་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་པའི་དམ་ཉམས་ཤི་རྗེས་གདོན་འདྲེ་སྐྱེས་པ་ལ་འགོང་བོ་ཟེར་ཏེ། དཔེར་ན། འགོང་བོ་སྤུན་དགུ་ནི། དབུས་སུ་ཤེལ་གིང་དཀར་བོ། ཤར་དུ་དཀར་བོ་མི་གཅིག ཤར་ལྷོར་གཟའ་ཐེའུ་དམར་བོ། ལྷོའི་བྱེ་བ་རྐང་རིང་། ལྷོ་ནུབ་ཀྱི་གནམ་ཐེའུ་དཀར་བོ། ནུབ་ཀྱི་ཡམ་ཤུད་དམར་བོ། ནུབ་བྱང་གི་ས་ཐེའུ་ནག་པོ། བྱང་གི་ཁུ་ལེ་ལག་དགུ། བྱང་ཤར་གྱི་བར་ཐེའུ་ཁྲ་བོ་སྟེ་དགུའོ། །འགོང་བོ་སྤུན་དགུའི་ཕ་མ་ནི། བོན་ཆོག་འགོང་བོ་སྤུན་དགུའི་དཀར་ཡས་ལས། ཕ་ནི་འགོང་བོ་ཐེལ་ཆེན་ཡིན། །མ་ནི་ལོ་ཚབ་སྒྱུ་མ་ཡིན། །བུ་ནི་འགོང་བོ་སྤུན་དགུ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །ཐུའུ་བཀྭན་ཆོས་ཉིའི་གླུད་ཆོག་མཆོག་སྦྱིན་རྒྱ་མཚོ་ལས། རྡོ་རྗེ་ལེགས་པ་མན་ཆད་ནས། །འགོང་བོ་ཕྲ་མོ་ཡན་ཆོད་ཀྱི། །འགོང་བོའི་རིགས་གྱུར་ཐམས་ཅད་ལ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །

འགོང་བོའི་གཟུགས་ནི། ལོ་གླུད་འགོང་བོ་དཀར་ཡས་ལན་ཆགས་ཚིམ་བྱེད་ལས། གནམ་ས་བར་གྱི་འགོང་བོ་ནི། །ཀུན་ཀྱང་མི་ལུས་གཅེར་བུ་ལ། །བྱ་ལུས་བྱི་བའི་མགོ་བོ་ཅན། །ལག་ན་རལ་གྲི་ནད་རྐྱལ་ཐོགས། །ཞེས་དང་།

དེ་དག་གི་ཁ་ཟས་ཀྱང་། འགོང་གླུད་དེ་ལས། ད་ནི་འགོང་བོའི་གནས་སྤོ་འཚལ། །དེ་རིང་བྱི་བའི་རྫོང་འདེབས་སོ། །ཆངས་རྗེས་དྲི་གླུད་ཤ་དུམ་དང་། །དར་ཟབ་འབྲུ་སྣ་རྫོངས་སུ་འདེབས། །ལོ་གླུད་སྦང་རམ་སྒོག་ཙོང་སྤོད། །ཤེལ་ཚིག་ཡུག་པོ་རྫོངས་སུ་འདེབས། །ཞེས་དང་། འཇུ་མི་ཕམ་གྱི་མདོས་སྨྲེང་བཀྲ་ཤིས་སྒོ་མང་ལས། འགོང་བོ་ལ་ནི་བཤོས་ཟླུམ་དང་། །ཟན་ཆངས་ཏིང་ལོ་ཟན་ཧྲུལ་རིགས། །རུས་ཀོག་སྐྱེམས་ལད་བཅས་པ་བཤམས། །ཞེས་སོ། །

བཙན།

 བོན་ལུགས་ལ་བཙན་ནི། བཙན་གྱི་རྒྱལ་བོ་བྲག་བཙན་ཨ་བསེ་རྒྱལ་ལས་བྱུང་བར་འདོད་སྟེ། ཡབ་ནི་ཨ་བསེ་རྒྱལ་བ་དང་། །ཡུམ་ནི་ས་སྲིན་མ་མོ་གཉིས། །སྲ་བརྟན་བྲག་གི་ཐེམ་པ་རུ། །ཐབས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་སྡེབ་པ་ལས། །ཟངས་ཀྱི་སྒོ་ང་གཅིག་ཏུ་བྱུང་། །བཅག་ཅིང་བརྡོལ་བའི་སྙིང་བོ་ལ། །མི་དམར་མདུང་ཐུང་ཙམ་ཞིག་བྱུང་། །ཞེས་གསུངས་ཡོད་ལ།

དེ་ནི་མི་མ་ཡིན་གདུག་རྩུབ་ཅན། གཏུམ་དྲག་ཆེ་ཞིང་མཐུ་ནུས་མྱུར་བ་ཞིག་སྟེ། འབྲེལ་ཡོད་ཡིག་རྙིང་ལས་འཁོད་པ་ལྟར་ན། བར་གདོན་བཙན་དང་རྒྱལ་བོ་ཞེས། དབང་གི་འཕྲིན་ལས་མཛད་པ་དམར་བོ་བཙན་གྱི་སྡེར་གཏོགས། ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་། བཙན་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཡང་། ཐུའུ་བཀྭན་ཆོས་ཉིའི་བཙན་མདོས་གཏོང་ཚུལ་དྲེགས་པ་མིག་བསྒྱུར་གྱི་ལྟད་མོ་ལས། སྲིད་པ་དང་བོ་ཆགས་པ་ནས། །འབྱུང་བ་ལྔ་ལས་བཙན་ལྔ་བྱུང་། །དེ་ལས་བཙན་ཁྲོམ་སིལ་མ་བྱུང་། །བཙན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ཡུལ་ཁམས་ཁྱབ། །ཅེས་སོ། །

སྤྱིར་བཙན་ལ་དབྱེ་བ་མང་དུ་མཆིས་ཏེ། ལྷ་འདྲེ་བཀའ་ཐང་ལས། ལྷ་བཙན་རིགས་བྱེད་མང་བོ་དང་། །ཀླུ་བཙན་རིགས་བྱེད་མང་བོ་དང་། །བདུད་བཙན་རིགས་བྱེད་མང་བོ་དང་། །གཟའ་བཙན་རིགས་བྱེད་མང་བོ་དང་། །ཞེས་དང་། ས་ལོ་ཀུན་དགའ་བསོད་ནམས་ཀྱིས། ཡུལ་ཕྱོགས་འདིའི་བཙན། ཤར་ཕྱོགས་དྲི་ཟའི་བཙན། ལྷོ་ཕྱོགས་གཤིན་རྗེའི་བཙན། ནུབ་ཕྱོགས་ཀླུའི་བཙན། བྱང་ཕྱོགས་གནོད་སྦྱིན་བཙན། ཤར་ལྷོ་མེ་ལྷའི་བཙན། ལྷོ་ནུབ་སྲིན་པོའི་བཙན། ནུབ་བྱང་རླུང་ལྷའི་བཙན། བྱང་ཤར་དབང་ལྡན་གྱི་བཙན། སྟེང་ཕྱོགས་ལྷའི་བཙན། འོག་ཕྱོགས་ཀླུའི་བཙན། བར་མི་བཟད་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་བཙན། གོང་གསུམ་འགྲིམས་པའི་བཙན། ལུང་གསུམ་རྒྱུ་བའི་བཙན། བྲག་གུ་ཟུར་གྱི་བཙན། གོང་གསུམ་གཡེལ་གྱི་བཙན། ལུ་མ་གཞུང་གི་བཙན། གདགས་དང་སྲིབ་ཀྱི་བཙན། ཆུ་བོ་སྦུབས་ཀྱི་བཙན། ཤུག་པ་སྦམ་གྱི་བཙན། ཕ་མེས་དུར་གྱི་བཙན། ཞེས་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད། ལ་ལུང་ཆུ་བོ་གདགས་སྲིབ་ཀུན་ལ་བཙན་རིགས་ཁྱབ་པར་བཤད་དོ། །

བཙན་རྒོད་འབར་བ་ནག་པོ། བཙན་རྒོད་དེ་ནི་མི་ནག་རྟ་ནག་ཕྱག་ཏུ་བཙན་མདུང་དང་། བཙན་ཞགས་ཐོགས་པ། བསེའི་ཁྲབ་རྨོག་གྱོན་པ། བཙན་དམག་བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་འཁྲིད་པ། ཞེས་དང་།

དེ་ཡང་བཙན་ལྷ་ཕལ་མོ་ཆེའི་ཕྱག་མཚན་ཞགས་པ་ཡིན། སྤྱིར་ན་ཞགས་པ་ལ། འཆི་བདག་གི་ཞགས་པ། བདུད་ཞགས་ནག་པོ། འཕྲུལ་ཞགས། གློག་ཞགས། རླུང་ཞགས། ཆུ་ཞགས། ཉི་མའི་ཞགས་པ། རིན་ཆེན་ཞགས་པ། རྒྱུ་མའི་ཞགས་པ་སོགས་རིགས་དང་དབྱེ་བ་མང་ཡང་། འདིར་བརྗོད་པ་ནི། བཙན་ཞགས་དམར་བོ་དེ་ཡིན། དེ་ནི་མཐུ་མྱུར་ཞིང་གནད་དུ་ཁེལ་བ་ཞིག་སྟེ། འབྲེལ་ཡོད་འདོན་ཆོག་རྣམས་སུ། བཙན་གྱིས་ཞགས་པ་འདེབས་པ་བཟློག །ཞེས་དང་། བཙན་གྱི་ཞགས་པ་མ་འདེབས་ཤིག །ཞེས་པ་ལྟར། བཙན་ཞགས་འདི་ཡི་མཐུ་ནུས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞིག་ཡིན་པར། ཁམས་རྡོ་གྲུབ་འཇིགས་མེད་བསྟན་པའི་ཉི་མས་འདི་ལྟར་བརྗོད་དེ། བཙན་གྱི་ཞགས་པ་དམར་བོ་མེ་སྟག་འབར་བའི་འོད་ཅན། རྡོ་རྗེ་ལུ་གུ་རྒྱུད་ལྟར་བརླིང་ཞིང་སྲ་བ། སྦྲུལ་ལྟར་འཁྱུག་ཅིང་མཉེན་ལ་འཁྱིལ་བ། དགྲ་ལྷའི་ཕྱག་ན་གློག་ལྟར་འཁྱིལ་ཞིང་དམིགས་པའི་གནས་སུ་སྐར་མདའ་ལྟར་འགྲོ་བ། གཞོང་གི་ཕྱོགས་རྣམས་མར་རླུང་འཚུབ་པ། འཕངས་པ་དང་ཐེབས་པ་དུས་མཉམ་ཡིན་པ། སྤྱི་དགྲ་ལ་རིམས་ནད་ལྟར་འདེབས་པ། སྒོས་དགྲ་ངོ་ཤེས་པ་ལྟར་དམ་པ། བརྣག་པའི་དགྲ་བོ་བཤས་ལུག་ལྟར་འཛིན་པ། ཉེས་བྱེད་སྐེ་ནས་ཤ་བཙོག་ལྟར་ཁྲིད་པ། འདྲ་བའི་ནང་ནས་མི་ནོར་བ། མང་བོའི་གསེབ་ནས་མི་འཆོར་བ། བཟུང་ནས་མི་འཁྲོལ་བ། བཅིངས་ནས་མི་ཐར་བ། ཕས་རྒོལ་གྱི་ལྟག་ན་གཉའ་ཤིང་ལྟར་ལྕི་བ། བསྟན་དགྲའི་རི་དྭགས་ཁྱི་སྤྱང་ལྟར་འདེད་པ། གང་ཐོགས་མེད་རླུང་གི་ཤུགས་ཅན། བཙན་དམར་འབུམ་སྡེའི་ཤ་སྟོན་སྡུད་པ། ལས་མཛད་ཕྱག་གི་མངག་གཞུག་ཆེན་པོ་དགྲ་འདུལ་དཔའ་བོའི་ཟླ་གྲོགས། དབང་བསྒྱུར་དྲག་པོའི་མཚོན་ཆ། དོན་ཡོད་འཕྲུལ་གྱི་ཞགས་པ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ཨ་ལོང་ཅན། སྒྲུབ་མཆོག་རྣལ་འབྱོར་བའི་གར་བསྐུལ་ཕོ་ཉ་ལྟར་འཇུག་པ་སོགས་གསུངས་ཡོད་པས། བཙན་ཞགས་ཀྱི་ཁྱད་ནུས་ཕྲ་ཞིབ་རྟོགས་ནུས་སོ། །

བཙན་རོལ་བ་སྐྱ་བདུན། བཙན་མཆོད་ཀྱི་ཆོ་ག་ལས། ཕྱོགས་ཕྱོགས་དག་ནི་ཕ་གི་ན། །ཉི་མ་ནུབ་ཕྱོགས་ཕ་གི་ན། །བཙན་ཡུལ་ཟངས་ཐང་དམར་བོ་ན། །པདྨ་དབང་གི་བཀའ་མཉན་པ། །མཆེད་བཙན་རོལ་བ་སྐྱ་བདུན་གྱི། །གསུངས་པ་ལྟར། ཀློང་རྡོལ་བླ་མས། བཙན་རྒོད་འབར་བ་སྤུན་བདུན་ནི། གནོད་སྦྱིན་ཙིའུ་དམར་བོ། སྐྱིད་ཤོད་རྫོང་བཙན། སུམ་རིང་གྲི་བཙན། ཀང་ཀ་ནག་པོ་ཀླུ་བཙན། ཙ་ལ་ཐོག་རྒྱུགས་གིང་བཙན། ཧོར་བོད་ཀྱི་རྗེ་བཙན། སྐུ་ལ་ཞལ་གྱི་བཙན། ཅེས་དང་། བཙན་སྐྱ་རོལ་བ་སྤུན་བདུན་གྱི་གསང་ཡུམ་ནི། ཁྱི་མགོ་ཅན་རྐྱང་སྟེ། ལ་ལ་ཁྱི་མོ་མིག་དམར་ཁ་ནས་དུག་རླངས་གཏོང་བ་ནི་ལྷ་བཙན་དང་ཀླུ་བཙན་གྱི་རིགས། མིའི་ཀླད་ཞོ་འགེམས་པ་ནི་བྲག་བཙན་དམར་མོ་དང་། ཁྱི་མོ་མིག་སྔོན་ཅན་ལག་ཏུ་ནད་ཀྱི་རྐྱལ་བ་འཛིན་པ་དང་མིའི་སྐེ་རྩར་སོ་བཏབ་སྟེ་དབུགས་བསྒགས་པའི་ཚུལ་འཛིན་པ་སོགས་སོ། །

དབུས་གཙང་ཕྱོགས་ལ་ཆ་མཚོན་ན། གནོད་སྦྱིན་ཙིའུ་དམར་ནི་བཙན་གྱི་རྒྱལ་བོར་འདོད་ཅིང་། སྲིད་གཞུང་གི་ཆབ་སྲིད་དང་དམག་དོན་ལེགས་ཉེས་ཀྱི་བྱ་བཞག་གང་ལའང་། བསམ་ཡས་ཙིའུ་དམར་འདིར། ལུང་བསྟན་ཞུས་ཏེ་གྲོས་ཐག་བཅད་པ་སོགས་བྱེད། བཙན་རྒོད་འདི་གནས་ས་ནི། རི་བྲག་དམར་བོ་མཁའ་དབྱིངས་སུ་བསྙེགས་པ། བྱ་གླག་དམར་བོ་ལྡིང་སྐོར་རྒྱག་པ། བཙན་ལྷ་རྣམས་ཁ་ཕྱིས་མེད་རྒྱུ་བ། འཁོར་དུ་བཙན་ཞགས་སྦྲུལ་ནག་འཁྱུག་པ། རི་བྲག་དམར་བོའི་དཀྱིལ་དབུས་སུ་ཁྲག་མཚོ་ཁོལ་བའི་ནང་ཤེད་དུ་ཟངས་དམར་གྱི་ཕོ་བྲང་ཡོད་པ་དེར་བཞུགས་པར་བཤད་ལ། ཕྱིས་སུ་བསམ་ཡས་དགོན་པའི་བསྟན་སྲུང་དུ་བཀོད་པ་ནས་བཟུང་། བོད་ཡུལ་དུ་བཙན་ཁང་ཇི་སྙེད་ཅིག་བྱུང་ལ། བསམ་ཡས་ཙིའུ་དམར་གྱི་སྐོར་ཕྲ་ཞིབ་ནེ་པའེ་སི་ཀེས་བརྩམས་པའི་བོད་ཀྱི་ལྷ་འདྲེ་གདོན་བགེགས་ཞེས་པར་བཀོད་ཡོད་པས་དེར་གཟིགས་དགོས་སོ། །

བཙན་རྒྱལ་དགེ་བསྙེན་བྲག་དམར་དང་ཕྱོགས་བཞིའི་བཙན། ཡང་། བཙན་མཆོད་ཞིག་ལས། ཉི་མ་ལྷོ་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་བཙན་ཡུལ་ཟངས་ཐང་དམར་བོ་ན། བྲག་དམར་ཟིང་ངེ། སྨུག་རྒོད་ལངས་ལེ། རྩ་ན་དུག་ཆུ་སིལ་ལེ། ཁྲག་མཚོ་མེར་རེ། བཙན་མཁར་དམར་བོའི་ནང་ཤེད་ན། སྐུ་མདོག་དམར་བོ་ལ་རལ་བ་དམར་ནག་མེ་དཔུང་འཁྲིགས་པ། ཞལ་ལས་ཁྲག་གི་སེར་བ་འབབ་པ། སྐུ་ལ་དར་དམར་བང་ཆེན་གསོལ་ཞིང་དར་དམར་གྱི་འགྱིང་ཐོད་ཅན། ཆིབས་སུ་མགར་ནག་སྔོ་ནག་ལ་བཅིབ་པ། གཡས་པས་སྦྲུལ་ཞགས་དང་། གཡོན་པས་གསེར་མདུང་འཛིན་པ། དམིགས་པའི་དགྲ་བོ་ལུག་ལྟར་འཛིན་པ། དགེ་བསྙེན་བྲག་དམར་དམར་བོ་ཞེས་བཙན་གྱི་རྒྱལ་བོ་དང་།

ཤར་ཕྱོགས་སུ། རྨ་བྱ་ལྷ་མདའི་ལྷ་བཙན་ཞེས་པ། སྐུ་མདོག་དཀར་ལ་ཟ་འོག་སྔོ་ཁྲ་གསོལ་བ། གཡས་སུ་སྟག་རལ་དང་གཡོན་དུ་གཟིག་ཤུབས། ཆིབས་སྨུག་པའི་སྟེང་དུ་གསེར་གྱི་མདའ་གཞུ་འཛིན་པའོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་སུ། ར་སྐྱེས་གདོང་གི་སྟོད་བཙན་ཙེར་ནི་སྐུ་མདོག་སེར་བོ། སྐུ་ལ་ལྕགས་ཁྲབ་གསོལ་བ། གཡས་སྟག་རལ་དང་གཡོན་གཟིག་ཤུབས་བསྣམས་པའོ། །ནུབ་ཕྱོགས་སུ། ཀང་ཀ་གཡུ་གཡའ་ནི། སྐུ་མདོག་དམར་ནག་ལ་ཆུ་དར་གྱི་རལ་ཁ་གསོལ་བ། དུག་སྦྲུལ་གྱི་སྐེ་རགས་བཅིངས་ལ། ཆིབས་སུ་སྟག་ཁྲ་བཅིབས་ཏེ། གཡས་སྟག་རལ་དང་གཡོན་གཟིག་ཤུབས་བསྣམས་ཤིང་། གཡས་པས་ལྕགས་མདུང་དང་། གཡོན་པས་གྲི་ཞགས་འདེབས་པའོ། །བྱང་ཕྱོགས་སུ། སྡོང་བུ་ཀླུ་བཙན་ནི། སྐུ་མདོག་ལྗང་ནག དར་ནག་གི་འགྱིང་ཐོད་བཅིངས་པ། ཆིབས་སུ་རག་པ་གཞུར་ནག་དང་། གཡས་སུ་སྟག་རལ་དང་། གཡོན་དུ་གཟིག་ཤུབས་མཛེས་པ། ཕྱག་གཡས་དར་ནག་དང་གཡོན་གྱིས་ཞགས་པ་དགྲ་ལ་འདེབས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་དུ་ཡང་། ལ་བཙན་ལུང་བཙན། བྲག་བཙན་ཆུ་བཙན། གངས་བཙན་གཡའ་བཙན། རླུང་བཙན་ཤིང་བཙན་སོགས་ཀྱིས་བསྐོར་བའོ། །

གོང་གསལ་འདི་དག་ལ་གཞིགས་ན། བཙན་གྱི་སྐུ་མདོག་དམར་བོ་རྐྱང་ཡིན་པའི་ངེས་པ་མེད་ལ། བཙན་རྒོད་འབར་བ་ནག་པོ་དེ་ཡང་བཙན་དམར་དང་མི་མཚུངས་པར། མི་ནག་རྟ་ནག་ལག་ཏུ་བཙན་མདུང་དང་ཞགས་པ་བཙན་ཞགས་འཛིན་པ། བསེ་ཁྲབ་དང་བསེ་རྨོག་གྱོན་པ། མཆེ་བ་གཙིགས་ཤིང་སྡང་མིག་བགྲད་པ། བཙན་དམག་བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་གྱིས་བསྐོར་བ་ཞིག་གོ །

བོན་ལུགས་ཀྱི་བྲག་བཙན་ཨ་བསེ་རྒྱལ། བྲག་བཙན་ཨ་བསེ་རྒྱལ་འདིའི་ཡུམ་དང་སྐུ་བྱད། མཐུ་ནུས་དང་ཕྱག་མཚན། སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ཀྱིས་དམ་ལ་བཏགས་ཏེ་བོན་སྐྱོང་སྲུང་མར་བརྐོས་ཚུལ་སོགས། བོན་གྱི་གཏོར་ཆོག་ཨ་བསེ་གཏོར་བསྐང་ལས་འདི་ལྟར་འབྱུང་སྟེ། ཡབ་ནི་ཨ་བསེ་རྒྱལ་བ་དང་། །ཡུམ་ནི་ས་སྲིན་མ་མོ་གཉིས། །སྲ་བརྟན་བྲག་གི་ཐེམ་པ་རུ། །ཐབས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་སྡེབས་པ་ལས། །ཟངས་ཀྱི་སྒོ་ང་གཅིག་ཏུ་བྱུང་། །བཅག་ཅིང་བརྡོལ་བའི་སྙིང་བོ་ལ། །མི་དམར་མདུང་ཙམ་ཞིག་ཏུ་བྱུང་། །རལ་བ་མེ་རི་འོད་དུ་འཁྱིལ། །དབུ་ལ་བསེ་ཡི་རྨོག་ཞུ་གསོལ། །བཙན་གྱི་ལྡེམ་འཕྲུ་དམར་བོ་བཙུགས། །སྨིན་དམར་ལྕགས་ཀྱུ་བཀུགས་པ་འདྲ། །རྫི་དམར་གློག་ཞགས་འོད་དུ་འཕྲོ། །སྤྱན་མིག་དམར་བོ་དགྲ་ལ་བལྟ། །དུང་གི་མཆེ་བ་བསྣོལ་མར་གཏམས། །སྟག་གི་ཨག་ཚོམ་མེ་ལྟར་འབར། །སྐུ་ལ་དར་དམར་བེར་ཆེན་གསོལ། །རིན་ཆེན་ལྕགས་ཀྱི་གོང་ལག་བཏགས། །གཅན་གཟན་སྟག་གི་ཆ་ག་ཅན། །སྦྲུལ་ནག་བསྡམས་པའི་སྐ་རགས་བཅིངས། །སྟག་རལ་གཡས་ལ་འོད་ཀྱང་འཁྱུག །གཟིག་ཤུབ་གཡོན་ལ་ཟེར་ཀྱང་འཕྲོ། །རལ་གྲི་ངར་ཆེན་གློག་དམར་འཁྱུག ། གཡས་པས་སྦྲུལ་ཞགས་དམར་པོ་འདེབས། །གཡོན་པས་བྲག་བྱ་འུག་པ་འཛིན། །ཞབས་ལ་བསེ་ལྷམ་ལྕགས་མཐིལ་མནབས། །སྦྲུལ་དམར་ཆུན་པོ་སྐུ་ལ་བརྒྱན། །བྲ་ནག་རྟིང་དཀར་ཆིབས་སུ་བཅིབས། །མི་མགོའི་སྒ་ལ་སྟག་གི་སྟན། །གསེར་སྲབ་གཡུ་མཐུར་ལྕགས་ཀྱི་ཆས། །མི་མགོའི་ཐོང་ལྡེམ་ཕྱང་ངེ་ཕྱང་། །ཟངས་ཀྱི་ཡོབ་ཆེན་སི་ལི་ལི། །བཙན་གྱི་དམར་ཚོགས་འབུམ་གྱིས་བསྐོར། །སྤྱང་ཀི་སྔོན་པོ་སྔུན་ན་རྒྱུག །།ཟངས་ཀྱི་ཝ་མོ་རྗེས་སུ་འབྲང་། །བཙན་གླག་འུག་པ་ཀླད་ན་ལྡིང་། །སྟོང་ཁམས་ཉུལ་ཞིང་གླིང་བཞི་བསྐོར། །སྐྱེས་པ་དར་མའི་ཚེ་སྲོག་གཅོད། །བུད་མེད་རྣམས་ཀྱི་སྲིད་ཀྱང་བརྐུ། །བོན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཉམས་ཀྱང་ལེན། །བནྟེ་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་ཀྱང་གཅོད། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྲི་རུ་བྱེད། །དྲག་བྱེད་བདུད་བཙན་སྲོག་གི་བདག ། སྔོན་གྱི་བསྐལ་བ་དང་པོ་ལ། །སྟོན་པ་གཤེན་རབ་མི་བོ་དེ། །རི་རབ་རི་ཡི་རྩེ་མོར་བྱོན། །ལྷ་སྲིན་སྡེ་བརྒྱད་དམ་ལ་བཏགས། །སྣང་སྲིད་སྡེ་བརྒྱད་དབང་དུ་བསྡུས། །དེ་དུས་བྲག་བཙན་རྒྱལ་པོ་ཡང་། །དམ་ལ་བཏགས་ཤིང་ལས་ལ་རྦད། །གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་སྲུང་མར་བསྐོས། །ཞེས་པས་རྟོགས་ནུས་སོ། །

ཡང་། བཙན་གྱི་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་ཞིག་ལ། འཇུ་མི་ཕམ་གྱི་མདོས་སྨྲེང་བཀྲ་ཤིས་སྒོ་མང་ལས། སྤྱི་བཙན་ཆེན་པོ་གཡག་གི་མགོ་བོ་ཅན། །མགོ་ལ་ཁ་བཞི་བསེ་རྟ་རྨིག་བརྒྱད་མགྱོགས། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །

དེ་ལས་གཞན། ཞོགས་པ་ཉི་ཟེར་དང་ཉི་ནུབ་ཀྱི་དུས་སུ་བཙན་རྒྱུ་བའི་དུས་ཚོད་ཡིན་ལ། རླུང་ཁ་དོག་དམར་བོ་ལྟ་བུའི་བཙན་གྱི་རྒྱུ་ལམ་ལ་གདོང་ཐུག་བྱུང་ཚེ། དེ་མ་ཐག་བརྒྱལ་འགྲོ་བའམ། བཙན་ཁ་ཕོག་སྟེ་ཁ་ཡོ་བ་དང་རྐང་ལག་འཇས་པ། སྐེ་འཁྱོག་པ། ཀླད་གཉན་གཟེར་བ་སོགས་ཀྱི་བཙན་གྱི་གནོད་པ་འབྱུང་། བཙན་ཀྱི་གནོད་པ་བཟློག་ཐབས་ལ། བཙན་མདོས་དང་བཙན་མཆོད། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ལག་ལེན་ལ་རྡོའི་ཐོ་བསླངས་པ། ཁ་དཔེར། ཀྱལ་རྟ་དམར་བོ་ཡོད་ས་ན། །བུ་རྟ་བཙན་གྱིས་འཁྱེར་རབས་མེད། །ཟེར་བ་ལྟར། མི་ཕྱུགས་སོགས་ཀྱི་སྐེར་ཀྱལ་རྟའི་ཤིང་ཕྲན་རེ་འདོགས་སྲོལ་ཡོད་ལ། ལྷག་པར་དུ། ཁེ་ཁ་སོགས་བཙན་གྱི་རྒྱུ་ལམ་བཀག་ཚེ། བཙན་མདས་ཕོག་པས། གནས་དེར་བཙན་མདོས་དང་། བཙན་མཆོད་བྱེད་སྲོལ་ཡོད། ལྷ་འདྲེའི་བཀའ་ཐང་ལས། བཙན་ཚོགས་ཀྱི་རྗེ་བོ་ནི་རྫོང་བཙན་ཀི་རྟི་བྱ་བ་དེ་ཡིན་པར་ཡང་གསུངས་སོ། །

བདུད།

བོན་གཞུང་སྲིད་པའི་མཛོད་ཕུག་སོགས་སུ། བདུད་ནི་སྲིད་པའི་སྒོ་ང་ནག་པོ་ལས་བྱུང་ཞིང་། སྐྱེ་འགྲོའི་བླ་ཚེ་སྲོག་གསུམ་དང་བདེ་སྐྱིད་དབང་ཐང་ལ་གནོད་པའི་མ་རུངས་པའི་འགྲོ་བ་ཞིག་ཏུ་བརྩི་ཞིང་། གཞན་འདི་ལ་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བདུན་ཙམ་འདུག་ལ། མི་བདུད་དང་བཅས་པ་ཞེས་བཤད་ཡོད་དོ། །

ཡང་། སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ཀྱི་མདོ་འདུས་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱུད་ལས། བདུད་ལ་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡི་བདུད། །ཕུང་བོ་ཉེར་བར་ལེན་པའི་བདུད། །འཆི་བདག་ལས་བཙན་དག་གི་བདུད། །སྒྱུ་མ་འཁྲུལ་བ་གཟུགས་བརྙན་བདུད། །ལྷ་ཡི་བུ་ཡི་བདུད་དང་ལྔ། །དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་བདུད་ལ་ལྔ། །འདོད་ཆགས་ཆུ་བོའི་བདུད། །ཞེ་སྡང་མེ་འབར་བདུད། །གཏི་མུག་མུན་འཐིབས་བདུད། །ང་རྒྱལ་བྲག་རིའི་བདུད། །ཕྲག་དོག་རླུང་འཚུབ་བདུད་དག་གོ ། ཉོན་མོངས་བདུད་ཀྱིས་བཞེན་བཏབ་པས། །ཕུང་བོ་ལྔ་ནི་ཉེ་བར་བླངས། །ཟག་བཅས་ཕུང་བོ་རྣམ་ལྔ་ལ། །མངོན་པར་ཞེན་པ་ཕུང་བོའི་བདུད། །སྔ་མའི་ལས་དང་ཕྱི་མའི་ལས། །སྲོག་ནི་རྐྱེན་གྱིས་འགག་པ་ལ། །འཆི་བདག་ལས་བཙན་བདུད་ཅེས་བྱ། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་རྣམས་ནི། །སྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལ་ཞེན། །སྒྱུ་མ་གཟུགས་བརྙན་བདུད་དག་གོ །ཁྱབ་པ་སྒྱུ་མ་གཟུགས་བརྙན་བདུད། །ཅེས་སོ། །

མཆིམས་མཛོད་ལས། བདུད་ཕལ་མོ་ཆེ་ལྷ་དང་། དེ་ལས་ཉུང་ཤས་ཀླུ་དང་ཡི་དྭགས་ཀྱི་རིགས་སུ་གནས་པའང་ཡོད་གསུངས། བདུད་ཀྱི་སྐད་དོད་དུ་མ་རཱ་ཛ་ཟེར་ཞིང་། དེ་ཡང་། རྣམ་དཀར་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་བར་དུ་གཅོད་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ལ་གཟུགས་ཅན་གཟུགས་མེད་གཉིས་ཡོད། ཡོངས་གྲགས་ལ་བདུད་བཞི་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད། ཕུང་བོའི་བདུད། འཆི་བདག་གི་བདུད། ལྷའི་བུའི་བདུད་དོ། །ཡང་། བདུད་བཞི་བོ་འདི་ལྷ་ཆེན་བཞི་དང་ཁ་དོག་གི་ཆ་ནས་ངོས་འཛིན་བྱེད་སྟངས་ཤིག་ལ། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་དབང་ཕྱུག་དཀར་བོ། ཕུང་བོའི་བདུད་ཚངས་པ་སེར་བོ། ལྷའི་བུའི་བདུད་ལྷ་ཁམས་སེར་བོ། འཆི་བདག་གི་བདུད་ཁྱབ་འཇུག་ནག་པོའོ། །གཞན་ཡང་། ཐོགས་བཅས་ཀྱི་བདུད། ཐོགས་མེད་ཀྱི་བདུད། དགའ་བྲོད་ཀྱི་བདུད། སྙེམས་བྱེད་ཀྱི་བདུད། ཅེས་ཀྱང་དབྱེའོ། །ཡང་། བླ་མེད་ཀྱི་ལུགས་ལ་རྣམ་རྟོག་འཕྲོག་པའི་བདུད། བཏང་སྙོམས་ལེ་ལོའི་བདུད། ལོངས་སྤྱོད་འདུ་འཛིའི་བདུད། ཚིག་རྩུབ་མཚོན་ཆའི་བདུད། ཁྲོ་གཏུམ་ངང་ཐུང་གི་བདུད་བཅས་ལྔར་ཡང་གསུངས་སོ། །

དེ་མིན། བོད་ཀྱི་སྔ་རབས་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་སུ། གཉིས་པ་རེ་ཏེ་མགོ་གཡོག་བདུད་ཀྱིས་བྱས། །གསུངས་པ་ནི། ས་ཆ་དང་མིའི་རིགས་ཤིག་ཡིན་ཏེ། ཡང་། མཁར་རྨེའུ་བསམ་གཏན་གྱིས་བདུད་ཅེས་པ། མི་ཉག་དང་ནམ་པ་ལྡོང་ཞེས་པ་ནས་ཡོང་བར་བཤད་ལ། དེ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་འདུག་སྟེ། བདུད་རིགས་ནི་ཡུལ་ལུང་ཚོ་ཤོག་དེ་དག་གི་དཔའ་མཛངས་བརྟུལ་ཕོད་ཅན་གྱི་ཕ་མེས་རྣམས་གྲོངས་རྗེས། གཟུགས་མེད་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་བསྐྱེད་ནུས་པ་ཞིག་ཏུ་བཞེངས་བསྐྲུན་བྱས་ཏེ། ད་དུང་གསོལ་མཆོད་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་པའང་གེ་སར་སྒྲུང་ལས་རེ་འགའ་མཐོང་སྟེ། བྷེ་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས། དར་མའི་དམུ་བདུད་བཅོ་བརྒྱད་པོ། །གསོལ་ལོ་མཆོད་དོ་གྲོགས་ལ་བྱོན། །ཞེས་དང་། མོན་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས། གླུ་ཡར་མཆོད་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་རིམ་ནས། །ལྷ་བདུད་སྟོང་དང་རྩ་གཉིས་མཆོད། །བར་མཆོད་བར་སྣང་ཡངས་པ་ནས། །གཉན་བདུད་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་མཆོད། །མར་མཆོད་ས་གཞི་འགྱུར་མེད་ནས། །ཀླུ་བདུད་བརྒྱ་དང་རྩ་གཉིས་མཆོད། །ཅེས་སོགས་ཀྱི་དཔག་ནུས་སོ། །

སྲིན་པོ།

སྲིན་པོའི་སྐད་དོད་ལ་རཀྵཿཟེར་ལ། མཆིམས་མཛོད་ལས། མིའི་བྱེ་བྲག་ཅིག་ཏུ་བཤད་པ་ལྟར། མིའི་འགྲོ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས། མགོ་དགུ་ཅན་ཞིག་བཤད་པ་ནི་འཇིགས་རུང་གི་སྒྲོ་བཏགས་ཡིན། གང་ལྟར་ཤ་ལ་ཟ་ཞིང་ཁྲག་ལ་རོལ་བ། མི་ལྤགས་རློན་པ་གོས་སུ་གྱོན་ཞིང་མི་མགོ་ཕྲེང་བ་འདོགས་པ་ཞིག་ཡིན། གནས་ནི་ལྷོ་ནུབ་རྔ་ཡབ་གླིང་སྟེ། གནའ་དུས་ཞིས་ལན་ནམ་སིང་ག་ལ། དེ་སང་ཧིན་དྷི་ཉི་ཞི་ཡའི་མཚོ་གླིང་དེ་ཡིན། གཞན་གདོད་མའི་དུས་སུ་བོད་ཀྱི་ས་ཆར་སྲིན་པོ་གླིང་དགུ་ཞེས་གྲགས་པ་དང་། སྲིན་པོ་གཉའ་རེངས་ཁྲག་མིག་གིས་དབང་བསྒྱུར་བ་སོགས་བཤད་པའང་། ཤ་ལ་ཟ་ཞིང་ཁྲག་ལ་རོལ་བའི་མི་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་། རྒྱུད་ཀྱིས་ཟིན་སོ་ཆེ་བའི་གཙང་རིས་ཀྱི་དཔལ་མགོན་བདུན་ཅུ་རྩ་ལྔའི་ནང་གསེས་ཀྱི་སྲིན་པོ་ནི། ཕྱག་གཡས་རལ་གྲི་འཕྱར་ཞིང་། གཡོན་དཀུར་བརྟེན་པའི་སྲིན་པོ་དམར་ནག་ཡི་དྭགས་ཀྱི་གདན་ལ་འདུག་པ་ཡུམ་དང་བཅས་པ་དེའོ། །

གདོན།

གདོན་གྱི་སྒྲ་བཤད་ལ། གཡུ་ཐོག་དགོངས་རྒྱན་ལས། གདོན་ནི། རང་ངོ་མ་ཤེས་པ་འཕྲུལ་བའི་རྣམ་རྟོག་གིས་ཕན་གནོད་སྒྲོ་བཏགས་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བའི་མི་མིན་གྱི་གནོད་པ་གཏོང་བའི་ནུས་མཐུའི་མིང་ངོ་། །དེ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་གདོན་ཞེས་བརྗོད་ན། རྣམ་རྟོག་ལས་བྱུང་བའི་འདྲེ་བོ་ཆེ་དེས་ལུས་ཅན་གྱི་བླ་ཚེ་སྲོག་གསུམ་གདོན་ཞིང་འཕྲོག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདོན་ཞེས་བྱ། གཞན་ཡང་། གདོན་གྱི་སྐད་དོད་ལ་གྲ་ཧཱ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པའམ་འཛིན་པ་ལ་འཇུག ཀློང་རྡོལ་བླ་མས། ནག་ཕྱོགས་བདུད་རིགས་ནི། གནས་གདོན། ལུས་གདོན། ལས་གདོན་གསུམ་ལ་དྲུག་དྲུག་ཏུ་ཕྱེ་བ་ལས། གཙོ་བོའི་གདོན་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །དེ་དག་ལོ་གཅིག་གི་ཞག་རེ་ནས་དེ་གསུམ་གསུམ་གྱིས་བར་ཆད་བརྩམས་པའི་ཆ་ནས་གདོན་རིགས་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུའོ། །ཞེས་མ་ཅིག་གི་གཅོད་གཞུང་ལས་གསུངས་པར་བཤད་དོ། །དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ལས། གདོན་རིགས་བཅོ་བརྒྱད་ནི། ལྷ། ལྷ་མིན། དྲི་ཟ། ཀླུ། གནོད་སྦྱིན། ཚངས་པ། སྲིན་པོ། ཤ་ཟ། ཡི་དྭགས། གྲུལ་བུམ། བྱད་སྟེམས། གཡེང་བྱེད། རོ་ལངས། མཚུན་ལྷ། བླ་མ། དྲང་སྲོང་། རྒན་པོ། གྲུབ་པ་བཅས་གསུངས་སོ། །

ཡང་། མ་ཅིག་གི་གཅོད་གཞུང་ལས། གཙོ་བོའི་གདོན་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་འདི་ལྟར་ངོས་བཟུང་ཡོད་དེ། རྣམ་རྟོག་ཅན་ལྷ་འདྲེའི་གདོན། རླུང་ཆེ་ཅན་རྩ་རླུང་གི་གདོན། བསམ་རྒྱ་ཅན་ཁ་ཕྱིར་ལྟོས་ཀྱི་གདོན། ཉལ་སྣང་ཅན་ཞེན་ཆགས་ཀྱི་གདོན། གཏི་མུག་ཅན་བྱིང་རྒོད་ཀྱི་གདོན། གཉིད་བོ་ཆེ་ལང་འཚེར་གྱི་གདོན། སྙིང་རུས་མེད་པ་འཚེར་སྣང་གི་གདོན། གྲོད་པོ་ཆེ་ལྟོ་གདུང་གི་གདོན། ཟས་སྲེད་ཅན་ཞིམ་མངར་གྱི་གདོན། མཐུན་འཇུག་ཅན་རྣམ་གཡེང་གི་གདོན། ཞེན་ལོག་ཅན་བློ་རྒོད་ཀྱི་གདོན། བཟང་འདོད་ཅན་ཟོག་པོའི་གདོན། སེམས་ཞུམ་ཅན་དགེ་སྦྱོར་རྒྱང་བསྐྱུར་གྱི་གདོན། ཕྱི་བཤོལ་ཅན་ལེ་ལོའི་གདོན། ཕྱི་ཚིས་ཅན་གསོག་འཇོག་གི་གདོན། ལས་ངན་ཅན་ནད་གདོན་སློང་ཚད་ཀྱི་གདོན། རློམ་སེམས་ཅན་ཁྱད་གསོད་ཀྱི་གདོན། རེ་དོགས་ཅན་ཁུ་འཁྲིག་བར་ཆད་ཀྱི་གདོན་ཏེ་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །ཡང་འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ལས་ཚངས་བའི་ཆུང་མ་སོགས་མོ་གདོན་བཅུ་དགུ་ཡང་གསུངས་སོ། །

ཡང་བྱིས་པ་ལོ་བཅོ་ལྔ་མན་ཆད་ལ་གནོད་པའི་གདོན་ཆེན་བཅོ་ལྔ་ཡོད་དེ། ༡ འཇམ་པ་པོ་ནི་བ་ལང་གཟུགས། །དེས་ཟིན་མིག་ནི་རབ་ཏུ་འགྱུར། །༢ རི་དྭགས་རྒྱལ་བོ་རི་དྭགས་འདྲ། །དེས་ཟིན་སྐྱུགས་པ་མི་ཟད་སྐྱུགས། །༣ སྐེམ་བྱེད་པ་ནི་གཞོན་ནུའི་གཟུགས། །དེས་ཟིན་བྱིས་པ་འགུལ་བར་བྱེད། །༤ བརྗེད་བྱེད་པ་ནི་ཝ་འདྲའོ། །དེས་ཟིན་འགྲེ་ཞིང་སྒྲ་ཡང་འབྱིན། །༥ ཁུ་ཚུར་ཅན་ནི་བྱ་རོག་གཟུགས། །དེས་ཟིན་ཁུ་ཚུར་བཅིངས་ཤིང་དགའ། །༦ མ་མོ་དེ་ནི་མི་ཡི་གཟུགས། །དེས་ཟིན་རྒོད་ཅིང་སྒྲ་ཡང་འབྱིན། །༧ ཛ་མི་ཀ་ནི་རྟ་ཡི་གཟུགས། །དེས་ཟིན་ནུ་ཞོ་མངོན་མི་དགའ། །༨ འདོད་པ་ཅན་ནི་རྡོ་རྗེའི་གཟུགས། །དེས་ཟིན་གཉིད་ལོག་ངུ་བར་བྱེད། །༩ ནམ་གྲུ་ཁྱི་ཡི་གཟུགས་ཀྱིས་ཏེ། །དེས་ཟིན་ལྕེ་ལ་སོས་ནི་འཆའ། །༡༠ སྲུལ་བོ་ཕག་གི་གཟུགས་ཀྱིས་སོ། །དེས་ཟིན་ཀུ་ཅོའི་སྒྲ་ཡང་འབྱིན། །༡༡ མ་དགའ་བྱེད་པ་བྱི་ལའི་གཟུགས། །དེས་ཟིན་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་སུ་འགྱུར། །༡༢ བྱ་ནི་འདབ་ཆགས་གཟུགས་ཀྱིས་སོ། །དེས་ཟིན་མནམ་པའི་དྲི་རྣམས་འབྱུང་། །༡༣ གཉའ་ལག་ཅན་ནི་བྱ་གག་གཟུགས། །དེས་ཟིན་འགུལ་བ་རབ་ཏུ་འགགས། །༡༤ བཞིན་རྒྱས་འུག་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་ཏེ། །དེས་ཟིན་རིམས་བཏབ་འཁྲུ་བར་བྱེད། །༡༥ མིག་འཕྱང་བ་ནི་ཕ་ཝང་གཟུགས། །དེས་ཟིན་སྤྱི་བུང་ལྡན་པར་འགྱུར། །ཞེས་དང་།

དེ་དག་གི་བྱེད་ལས་ཀྱང་། རཱ་ག་ཨ་སེའི་བྱིས་གླུད་ཟིན་བྲིས་ལས། བྱིས་པའི་གདོན་ཆེན་བཅོ་ལྔ་བོ། །རྟག་ཏུ་ཁྲག་ལ་འཐུང་རྣམས་ཀྱིས། །གང་ལ་བུ་ནི་མི་ཆགས་དང་། །གང་གི་མངལ་དུ་མི་གནས་དང་། །སྐྱེས་པ་བུད་མེད་འདུ་བ་དང་། །དབང་བོ་རྣམས་ཀྱང་མྱོས་པར་བགྱི། །མེར་མེར་བོ་དང་ནུར་ནུར་བོ། །བུ་ཡིས་ས་བོན་མ་རུངས་བགྱིད། །གང་ཡང་མངལ་ནི་མཐུར་དུ་གྲུབ། །ཤ་མ་མི་འབྱུང་གདོན་བགྱིད་པ། །འདི་དག་བྱིས་པ་སྐྲག་པར་བགྱི། །འདི་དག་བུ་འཕྲོག་མ་རུངས་པ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་འཇིགས་བགྱིད་པ། །ཞེས་སོ། །

ཡང་། གཏོར་མ་ཆ་གསུམ་ལས་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུའི་འཁོར་ཕལ་ཆེར་དང་། སྡེ་བརྒྱད་ཕལ་ཆེར་དང་འབྱུང་བོ་དང་བགེགས་རྣམས་ཀྱང་གདོན་གྱི་རིགས་སུ་བཤད་དོ། །

གཞན་ཡང་། སྟེང་གདོན་གཟའ་དང་ཁྱབ་འཇུག བར་གདོན་བཙན་དང་རྒྱལ་བོ། འོག་གདོན་ཀླུ་དང་ས་བདག་ཏུའང་གསུངས་ལ། གླུད་ཀྱི་ཆོ་ག་རྐྱེན་ངན་ཀུན་སེལ་ལས། སྟེང་གདོན་ལྷ་སྲིན་དྲེགས་པ་ཅན། །འོག་གདོན་ཀླུ་སྲིན་ཀླུ་གཉན་དང་། །བར་གདོན་བདུད་དང་རྒྱལ་བོ་བཙན། །ཞེས་དང་། གསོ་རིག་གི་གཞུང་ལྟར་ན། སྟེང་གདོན་གཟའ་དང་རྒྱུ་སྐར་ཏེ། རླུང་གི་རང་བཞིན་ཅན་དང་། བར་གདོན་ནི་བཙན་དང་རྒྱལ་བོ་སྟེ་མཁྲིས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དང་། འོག་གདོན་ནི་ཀླུ་དང་ས་བདག་སྟེ་བད་ཀན་གྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཞེས་གསུངས་སོ། །

ཡང་། གདོན་སེལ་མན་ངག་སྨན་སྦྱོར་ཞིག་ལ། རིག་པ་མཆོག་གི་རྒྱུད་ལས། ཡུངས་དཀར་ཤུ་དག་ཤིང་ཀུན་པི་པི་ལིང་། །ན་ལེ་ཤམ་དང་ཆ་མཉམ་འབྲས་བུ་གསུམ། །གི་རི་ཀར་ཎི་དཀར་བོ་དག་དང་ནི། །རུ་རྟ་པྲི་ཡང་ཀུ་དང་བཅའ་སྒ་དང་། །ཐང་ཤིང་པུ་ཤིལ་ཙེ་དང་བཅས་པ་དང་། །ནག་ཏ་མ་ལའི་འབྲས་བུར་བཅས་པ་རྣམས། །བ་གཅིན་དག་གིས་བཏགས་ཏེ་མར་དུ་བཙོ། །བ་གཅིན་བཞི་འགྱུར་བླུགས་པའི་སྨན་མར་དེ། །མིག་བསྐུ་སྣར་བླུགས་ལུས་བྱུགས་གདོན་ཀུན་གྲོལ། །གདོན་རྣམས་ཀུན་གྱི་སྨན་མཆོག་དམ་པར་བཤད། །ཅེས་སོ། །

གཟའ།

དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་གཟའ་བདུད་ར་ཧུ་ལ་ནི། ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེའི་སྤྲུལ་བར་གྲགས་ལ། སྤྱིར་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་སྔ་འགྱུར་ཐེག་པ་སོགས་སྒྲུབ་ཡིག་མང་བོར་འབྱུང་ཞིང་། སྒོས་རྒྱུད་བདུད་བྱ་རོག་མགོ་བརྩེགས་གསང་བ་སྒྲོལ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་ཀི་ཀང་རོག་ཏིའི་མདོ་སྙིང་གཟེར་ནག་པོའི་རྒྱུད་ལས་བསྟན།

གཟའ་ནི་ཀླུ་དང་སྲིན་པོ་གཉིས་ཀའི་ཆ་འཛིན་པ་ཞིག་ཡིན་པས། ཆ་བྱད་ནི་སྟོད་མི་ལ་སྨད་སྦྲུལ་མཇུག་ཁྲག་མཚོའི་ཀློང་དུ་བཞུགས་པ། སྐུ་སྟོད་མེ་འབར་ལ་སྐུ་སྨད་སྦྲུལ་གྱིས་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེ་འམ་ཐབས་ཤེས་ཟུང་འཇུག་གི་དོན་མཚོན་པ། མགོ་དགུ་བོའི་རྩེ་མོར་བྱ་རོག་གི་མགོ་ཅན་ཡོད་པ། ཕྱག་བཞིའི་གཡས་པ་ན་རྒྱལ་མཚན་དང་མདའ། གཡོན་པ་ན་སྦྲུལ་ཞགས་དང་གཞུ་འཛིན་པ། དབུ་སྐྲ་ཁམ་སེར་གྱེན་དུ་བརྫེས་པ། ཞིང་ཆེན་གྱི་སྟོད་གཡོགས་དང་། སྟག་ཤམ་གསོལ་བ། ཐོད་སྐམ་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་དང་། རློན་པ་ལྔ་བཅུའི་དོ་ཤལ་ཅན། ལུས་ཐམས་ཅད་ཁ་མིག་གི་བཀང་བའོ། །ཁ་ཟས་སུ་ཚིལ་ཟ་ལ། འཁོར་དུ། གཡས་སུ་ཡབ་རྡོ་རྗེ་སྲིན་པོ། གཡོན་དུ་ཡུམ་རྡོ་རྗེ་གློག་འགྱུ་མ། ཕྱོགས་མཚམས་སུ་གཟའ་བརྒྱད་གདོང་མོ་བཞི་དང་རྒྱུ་སྐར་ཉེར་བརྒྱད་ལ་སོགས་དྲེགས་པ་སྡེ་བརྒྱད་ཀྱི་དམག་ཚོགས་སྤྲིན་ལྟར་གཏིབས་པའོ། །ཁ་དཔེར། དམར་ནག་གཟའ་ལ་ཁ་དུག་ཆེ། །སྲོག་གཅོད་ཤན་པ་ལུས་སྡིག་ཆེ། །ཟེར་བ་བཞིན་གཟའ་ཁ་གཏད་དུ་ཐུག་ན་ཁ་རླངས་ཕོག་སྟེ་ཀླད་རྩ་བརྡོལ་ནས། ལྐུགས་ཤིང་མིག་སླེ་བ། གཞོགས་བཤལ་བ། ཚོར་བ་ཉམས་པ། དྲི་ཆེན་དང་དྲི་ཆུང་དབང་མེད་དུ་འཆོར་བ། བརྒྱལ་བ་སོགས་འབྱུང་ངོ་། །

གཟའ་ནད་བཅོས་ཐབས་ལ། འབྲེལ་ཡོད་འདོན་ཆོག་ཅིག་ཏུ། བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ་གཡའ་བཟང་དེ་ཉིད་རོང་ཁམས་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲུབ་ཁང་ཞིག་ནས་མཚམས་དམ་པོར་མཛད་ཀྱིན་བཞུགས་ཡོད་པ་ལ། གནམ་ནས་མི་དཀར་བོ་ཤེལ་གྱི་འཁར་བ་ཐོགས་པ་ཞིག་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་བྱེད་པར་གཟིགས་པ་དེ་ལ། ཁྱེད་སུ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པས། དྲང་སྲོང་ར་ཧུ་ལ་ཡིན་ཟེར། དེར་བླ་མས་ཁྱེད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནད་བཏང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱིས་དེའི་གྲིབ་མ་ཕོག་པ་རྣམས་ལ་ནད་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན། ད་ནད་མ་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་མི་འབྱུང་བ་དང་། བྱུང་ཟིན་པ་རྣམས་ལ་ནད་སེལ་བའི་གདམས་པ་འདི་འབུལ་ལོ་གསུངས་ནས་གདམས་པ་འདི་ཕུལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། བླ་མ་རིན་ཆེན་གཡའ་བཟང་ནས་བརྒྱུད་པའི་གཟའ་ནད་བཅོས་པའི་གདམས་པ་ཡོད་པ་དང་།

གསོ་རིག་རྒྱུན་མཁོ་གལ་ཆེ་བ་བདམས་བསྒྲིགས་ལས། སྨན་ཁྲག་སྦྱོར་ཉེར་ལྔ། རྫས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་པ་སོགས་ཟབ། གྲིབ་ཕོག་དུས་ཐོག་མར་སྤོས་དཀར་གྱི་ཐང་བཏང་ན་བཅོས་སླ། སྲིན་བྱའི་ཀླད་པ། ཡུགས་སའི་མངལ་ཁྲག དཔའ་བོའི་གྲི་གུག་གསུམ་བུ་རམ་དང་བསྲེས་ནས་བྱིན་པས་ཐེབས་མཆོག་ཏུ་བཤད་གསུངས་ལ། དེ་ལས་གཞན། མན་ངག་ལྷན་ཐབས་སོགས་སུའང་གཟའ་བཅོས་མང་དུ་བཤད་དོ། །

དེ་མ་ཟད་ར་ཧུ་ལ་འདི་སེར་བའི་གདོང་འདྲེན་ཏེ། ཀ་རྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་སེར་སྲུང་མེའི་བྱ་ཁྱུང་འབར་བ་ལས། བསྟན་སྲུང་སད་སེར་བདག་པོ་རཱ་ཧུ་ལ། །གཟའ་བརྒྱད་གདོང་མོ་གཟའ་སྲིན་བྱེ་བ་འབུམ། །སྡོང་ཟླ་ལྷ་སྲིན་སྡེ་བརྒྱད་ཡུལ་ལྷའི་ཚོགས། །སད་སེར་བདག་པོ་མ་ལུས་འཁོར་བཅས་ལ། །ཞེས་དང་། དེ་ལས་གཞན། སེར་སྲུང་དེ་ལས། ཁོག་སྟོད་སྲིན་པོ་ཕ་ཡི་ལུས། །ཁོག་སྨད་དུག་སྦྲུལ་མ་ཡི་ལུས། །སྤྱན་སྟོང་འགྲོ་དྲུག་ལེགས་ཉེས་ལྟ། །ལྷོ་ནུབ་སྲིན་པོའི་ཡུལ་ནས་བཞེངས། །ཟླ་བའི་རྗེས་གཅོད་ཤར་དུ་རྒྱུགས། །ཉི་མའི་རྗེས་གཅོད་ནུབ་ཏུ་རྒྱུགས། །འབྱུང་བ་ལྔ་ཡི་བདུད་པོ་སྟེ། །མིང་བརྒྱ་བོ་ལ་མཚན་སྟོང་བོ། །དུས་ཚོད་ཚེས་གྲངས་ཀུན་གྱི་བདག །ཉིན་མོ་རྒྱུགས་པས་ཕྱོགས་བཞི་འཇོམས། །མཚན་མོ་རྒྱུགས་པས་མཚམས་བཞི་འདུལ། །ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སུ་བསྐྱོད་ཙ་ན། །སྟེང་གི་ལྷ་རྣམས་སྐྲག་ཅིང་སྔངས། །ཐོག་དང་སེར་བ་གནམ་རྡོ་བཏང་། །རྒྱ་མཚོའི་སྟེང་དུ་རྒྱུགས་ཙ་ན། །འོག་གི་ཀླུ་རྣམས་ཆོ་ངེ་འདེབས། །ས་གཡོས་འཁྱུག་དང་ཡམས་ནད་བཏང་། །བར་སྣང་ཁམས་སུ་རྒྱུགས་ཙ་ན། །མེ་འབར་སྐར་མདའ་དུ་འཁྱུག་བཏང་། །ཞེས་སོ། །

ཡང་། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་གཤེད་གཏོ་ལས་སྲིན་པོ་རཀྵ་མགོ་དགུ་དང་ཀླུ་མོ་ཕྲག་དོག་ཟ་བྱེད་གཉིས་ལ་གཟའ་གཤེད་ངན་པ་མཆེད་བཞི་སྐྱེས་པ་སྟེ། མི་ལུས་གླང་གི་མགོ་ཅན། ལག་ན་ཞགས་པ་དང་ཞལ་ནས་ཐོག་གི་བུ་ཡུག་འཚུབ་པ་ཞིག་དང་། ཡང་མི་ལུས་འབྲུག་མགོ་ཅན། ཞལ་ནས་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོག་ཞིང་མེ་ཡི་ལྕེ་ཞགས་ལས་ཚྭ་ཚྭ་འཕྲོ་བ་ཞིག་དང་། ཡང་མི་ལུས་ལུག་མགོ་ཅན། གཅན་གཟན་གྱི་གདོང་བ་ལྡན་པ་ཞིག་དང་། ཡང་དྲེད་མོང་གི་ལུས་ལ་ཁྱི་མགོ་ཅན། ཆུ་སྲིན་སྣ་ལ་སྟག་གི་རི་མོ་ཡོད་པ། དུག་གི་ཁ་རླངས་ནག་པོ་ལ་འཇའ་ཚོན་བཀྲ་བ་ཞིག་དང་། བཞི་གའང་རུས་སྦལ་གྱི་རྐང་བ་ཅན་དུ་བཤད་དོ། །གཞན་དུ་ན། གཟའ་ལྔ་དང་། གཟའ་དགུ། གཟའ་བཅུ་སོགས་རྩིས་གཞུང་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །

གཤིན་རྗེ།

གཤིན་རྗེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་ནི། འཇམ་དཔལ་གཤིན་རྗེ་གཤེད་ཀྱི་བཀའ་སྡོད་ཡིན། ལས་འབྲས་ཀྱི་ཤན་འབྱེད་ཡིན་པས། ལམ་རིམ་ལས་བསྟན་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུའི་སྲུང་མ་ཡིན། འདི་ལ་ཕྱི་ནང་གསང་བ་ཡང་གསང་བཅས་མང་། བྱེད་ལས་ནི། གཤིན་རྗེ་ཁྲམ་ལ་བཏབ་ཅེས། གསོན་པོ་ལ་འཆི་བའི་བརྡ་གཏོང་བ་དང་། ཚེ་སྲོག་འཕྲོག་པ། གཤིན་ཡུལ་དུ་སླེབས་ཚེ་དགེ་སྡིག་ཤན་འབྱེད་ཀྱིས་འགྲོ་བ་གཉིས་སུ་འཕེན་པ་དེའོ། །ཡང་། རྒྱུད་ཀྱིས་ཟིན་སོ་ཆེ་བའི་གཙང་རིས་ཀྱི་དཔལ་མགོན་བདུན་ཅུ་རྩ་ལྔའི་ནང་གསེས་གཤིན་རྗེ་ནི། ཕྱག་གཡས་བེ་ཅོན་ཐོགས་པ་དང་། གཡོན་དཀུར་བརྟེན་པ། མ་ཧེ་ལ་བཅིབས་པ། ཆུང་མ་ནག་མོ་དང་འཆི་བདག་མ་དང་བཅས་པའོ། །

ཐེའུ་རང་།

ཐེའུ་རང་ནི། འབྱུང་བོའི་རིགས་ཤིག་སྟེ། དེའི་རིགས་ལས་སྟོབས་དང་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ། དམ་ཅན་རྡོ་རྗེ་ལེགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་རྒྱལ་བསྟན་སྲུང་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་དྲེགས་པ་རང་རྒྱུད་པ་ལྟར། ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེས་དབང་བསྐུར་ཞིང་བཀའ་བསྒོས་གཉེར་གཏད་དང་། སློབ་དཔོན་པད་འབྱུང་གིས་སྲུང་མར་མངའ་གསོལ་བ་ཞིག་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་བན་བོན་ཡོངས་ཀྱི་སྲུང་མ། རྒྱ་བོད་ཀུན་གྱི་གཏེར་བདག གནམ་ས་ཕྱོད་ཀྱི་བདག་པོ། མ་ངེས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཅི་ཡང་སྟོན་པ་ཞིག་ཡིན། དེའི་འཁོར་དུ་དམ་ཅན་མགར་བ་ནག་པོ། མོན་པ་སེར་སྐྱ། མཆེད་འཁོར་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་སོགས་འཁོར་ཕལ་ཆེར་ཐེའུ་རང་གི་རིགས་ཡིན་པར་བཤད། གཞན་ཡང་། ཐེའུ་རང་སྤུན་དགུ་ཟེར་བ། རྒྱལ་ཐེའུ་ཁྲ་བོ། དྲི་ཤ་ཁ། རྐན་འཐོར་གསུམ་གྱིས་རྒྱལ་བོ་ལ་གནོད། ལས་ཐེའུ་སྨུག་པོ། ལེགས་ཐེའུ་ཁྲ་བོ། ས་ཐེའུ་ནག་པོ་གསུམ་གྱིས་དམངས་ལ་གནོད། བྲག་སྲིན། ཤིང་སྲིན། ཆུ་སྲིན་གསུམ་གྱིས་ཕྱོགས་སྐྱོང་ལ་གནོད། དགུ་ཀའི་རྐང་བས་བཅག་པར་བཤད་པ་དང་། ཨོ་རྒྱན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཛད་པའི་མདོས་གླུད་ཞེ་དགུ་མ་ལས། གནམ་ཐེའུ་ས་ཐེའུ་བར་ཐེའུ་དང་། །མོན་ཕོ་མོན་མོ་སྲས་དང་བཅས། །ཐེའུ་རང་སྤུན་དགུ་འཁོར་དང་བཅས། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་ལ།

དེ་དག་གི་བྱེད་ལས་ཀྱང་། བོན་གྱི་སྒྲ་འགྲེལ་ལས། གནམ་ཐེའུ་དཀར་བོ་གསུམ་ནི། གནམ་ཁྱི་དང་སྡོངས་ནས་ལྷ་སྡང་བདུད་དུ་འབབ། བར་ཐེའུ་ཁྲ་བོ་གསུམ་གྱིས་འདྲེ་རྒུ་སྣ་འདྲེན་བྱེད། ས་ཐེའུ་ནག་པོ་གསུམ་གྱིས་མོ་རྒྱུད་མངལ་དུ་སྐེམས་པར་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་། ཧོར་གྱིས་སེང་ལྕམ་འབྲུག་མོ་འཕྲོག་དུས་ཐེའུ་རང་དཀར་ནག་ཁྲ་གསུམ་གྱིས་གནོད་པ་བཏང་ཚུལ། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས། ཧོར་དམག་གླིང་གི་ཤར་རྫོང་ཇ་མཁར་རིང་མོར་བླུགས་ནས་འབྲུག་མོ་བཙན་འཕྲོག་བྱེད་སྐབས། འབྲུག་མོ་ལ་བྱ་ཐབས་མ་རྙེད་པར་ངེས་པར་འཕུར་སྙམ་དུ། དར་མདུང་གིས་གཤོག་པ་བྱས་ནས། འཕར་འཕར་ཐེབས་ཐེབས་ཅི་བྱས་ཀྱང་སྔོན་ལས་མཐུ་བཙན་པ་དང་། ཐེའུ་རང་དཀར་ནག་ཁྲ་གསུམ་གྱིས་གཉའ་བ་མནན་ནས་འཕུར་མི་ཐུབ་པར་གདའོ། །ཞེས་སོ། །

དེ་དག་གི་ཁ་ཟས་ཀྱང་། ལྷ་འདྲེ་བཀའ་ཐང་ལས་ཀྱང་། པད་འབྱུང་གཡའ་རི་གོང་དུ་བྱོན་དུས་ཐེའུ་བྲང་འགོང་བོ་མང་བོས་བསུ་བ་བྱས་ཏེ་ཁ་ཟས་མང་དུ་ཕུལ་བ་འདི་ལྟར་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནས་གཡའ་རི་གོང་དུ་བྱོན། །ཐེའུ་བྲང་ཐེལ་འགོང་མང་བོས་བསུ་བ་བྱས། །འཛམ་བུ་གླིང་གི་ཆང་རིགས་ཐམས་ཅད་བསྡུས། །འབྲུ་ཆན་རིགས་བྱེད་མ་ལུས་པ། །ཤིང་ཏོག་རིགས་བྱེད་མ་ལུས་དང་། །ཤ་མོ་སྨུག་ཤ་དཀར་ཤ་སེར་ཤའི་རིགས། །ལ་ཉུང་གང་སྲུབས་ཙོང་སྒོག་བྲག་སྒོག་རིགས། །སྒོག་རྩེ་ཤ་བ་རྩེ་དང་ཙོང་རིགས་སྒོག །སྒོ་ང་ཉ་དང་ཤ་རིགས་རི་ཀླུང་མེད། །ནོར་གྱི་རིགས་བྱེད་མ་ལུས་སྣ་ཚང་བ། །ཐེའུ་བྲང་སྡེ་བརྒྱད་དཔག་ཚད་རྒྱང་གྲགས་སྤུངས། །ཞེས་དང་། འཇུ་མི་ཕམ་གྱི་མདོས་སྨྲེང་བཀྲ་ཤིས་སྒོ་མང་ལས། ཐེའུ་རང་གི་རྫོང་འདེབས་ལ། ཐེའུ་རང་མདོས་ལ་བཤོས་བུ་དང་། །རྟ་ཐོད་ལ་སོགས་ཐོད་སྣ་ཚོགས། །ར་སོགས་གཟུགས་བརྙན་ར་ཚིལ་དུད། །ཡོས་ཁྲ་ལ་སོགས་རྫས་སུ་བཤམས། །ཞེས་དང་། གླིང་སྒྲུང་ལས་ཀྱང་རྩལ་ཆེན་ནམ་མཁའ་སྦར་ཟིན་གྱིས་གླིང་ལ་སྒྱོགས་འཕེན་སྐབས། ཐེའུ་རང་དཀར་ནག་ཁྲ་གསུམ་ལ་ར་ཤའི་གསུར་དང་ཡོས་ཁྲ་དུང་ཤོ་གསུམ་གྱིས་མཆོད་པར་བཤད་ཡོད་དོ། །

གཞན་དུ། ཕལ་མོ་ཆེས་མིག་གིས་མི་སྣང་བའི་རྐང་བ་ཡ་གཅིག་ཅན་གྱི་གནོད་བྱེད་ཞིག་ལའང་ངོས་འཛིན་ཏེ། མོན་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས། ཐོག་མར་ཐེའུ་རང་འཕྲུལ་གྱི་བླ་མ་རྐང་གཅིག་བཏུལ། ཞེས་དང་། ངང་ཡག་ཐེའུ་མོ་སྤུན་དགུ་དང་། མགར་བའི་ཐེལ་མོ་རྐང་གཅིག་ཅེས་འབྱུང་ལ། དམངས་གཞས་ལས་ཀྱང་། ཁྱོད་ནི་ཐེའུ་རང་རྐང་གཅིག །ས་འོག་བརྒྱུད་གི་མ་འདུག །ཅེས་གསུངས་ལ། དམངས་ཁྲོད་དུའང་རྐང་བ་ཡ་གཅིག་གི་རྗེས་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་ཡང་ཐེའུ་རང་རྐང་གཅིག་གི་རྗེས་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །དེ་ཡང་བདེན་མཆི་སྟེ། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་འདྲེ་དགུ་སྐྱས་འདེབས་ལས། ཐེའུ་རང་ཕ་ནི་སྟག་མཚུར་སྐྱེས་གཅིག་པོ། །མ་ནི་སྒང་མ་སྒང་ཆུང་སྣ་རུ་མ། །དེ་གཉིས་སྡེབ་ངན་འཚོགས་པ་ལ། །བུ་ནི་ཐེའུ་རང་སྤུན་དགུ་བྱུང་། །སྐྱེས་བཟང་དེ་ནི་ལུས་གཅིག་པོ། །དཔྲལ་བའི་དབྱིངས་སུ་མིག་གཅིག་པོ། །བྲང་གི་མདོ་ན་ནུ་གཅིག་པོ། །ཁ་ཡི་ནང་ན་སོ་གཅིག་པོ། །སྙོབ་པར་བྱེད་པའི་ལག་གཅིག་གོ ། །མགོ་ན་རལ་བ་སྐྲ་གཅིག་པོ། །འགྲོ་བར་བྱེད་པའི་རྐང་གཅིག་པོ། །སྤྲུལ་བ་སྣ་ཚོགས་དུ་མ་འགྱེད། །ནངས་སྔ་ཕར་ལ་འགྲོ་བའི་ཚེ། །སྟག་ཆས་ཁྲ་དང་སི་ལི་ལི། །ནུབ་མོ་ཚུར་ལ་འོང་བའི་དུས། །བསེ་དྲི་དེ་ནི་ཐུ་ལུ་ལུ། །ཕོ་ཡི་ལུས་ལ་གནོད་པའི་དུས། །ན་ཆུང་མཛེས་སྡུག་ཅན་དུ་སྤྲུལ། །ཐིག་ལེ་བརྐུ་ཞིང་ལུས་མདངས་འཆོར། །ཚེ་སྲོག་གཅོད་ཅིང་ཁ་དབུགས་ལེན། །མོ་ཡི་ལུས་ལ་གནོད་པའི་དུས། །རག་ཤ་སྐྱེས་བཟང་གཅིག་ཏུ་སྤྲུལ། །དུས་མིན་མངལ་ཁྲག་འབབ་ཏུ་འཇུག །སྟོང་སྦྲུམ་བྱེད་ཅིང་ཚེ་སྲོག་གཅོད། །ཟླ་དགུ་ཁྲག་ཏུ་བསྒྱུར་བ་དང་། །ཕོ་ལུས་མོ་རུ་བསྒྱུར་བ་དང་། །གནོད་བྱེད་ཐེའུ་རང་སྤུན་དགུ་དེ། །མི་སྤྲུལ་དེ་ནི་དགུ་རུ་སྤྲུལ། །ར་རྒན་རུ་རིང་རྟ་རུ་ཞོན། །ར་སླག་ཁྲ་མོ་གོས་སུ་གྱོན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །

དེ་དག་གི་འདུག་གནས་ནི། ཐེའུ་གཏོ་རྣམས་སུ། ད་ནི་ཐེའུ་རང་ལམ་སྟོན་ནོ། །གནས་འདིར་མ་འདུག་གཞན་དུ་སོང་། །བྲག་ཕུག་ཐང་ཡངས་ཚེར་མའི་རྩེར། །གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་གནས་དེ་རུ། །ཁྱེད་ཀྱིས་དབྱར་དཔྱིད་སྟོན་དགུན་བར། །འདུག་པའི་གནས་ཡིན་དེ་རུ་སོང་། །ཞེས་དང་། ཡང་། ས་དཔྱད་རྣམས་སུ། ཐེའུ་རང་གི་གནོད་པ་འགོག་པ་ལ། སྒོའི་ཡ་ཐེམ་དུ་རི་བོང་དང་། རྔ་གསེབ། རིལ་མ། གཤེད་སྲུང་སྤྲེའུ་སོགས་བཞག་ན། དགྲ་ལྷ་གཉན་པོ་འཁོར་ཞིང་། གནོད་འདྲེ་ཐེའུ་རང་སོགས་ཕལ་ཆེར་ཁོགས་ལ། མཆིག་སོགས་སྒོ་ཐེམ་དུ་འཇོག་པར་མི་བྱའོ། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་ལ། ཡང་ངག་རྒྱུན་དུ། སྤྲེའུ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཐེའུ་རང་གི་དགྲར་གྱུར་བས། ཁྱིམ་དེར་སྤྲེའུ་སྤུ་སྲེག་ནའང་ཐེའུ་རང་འགོག་ཐུབ་པ་དང་། ཐེའུ་རང་ནི་འོད་ལ་སྐྲག་པས་པས། སྒོའི་ཡ་ཐེམ་དུ་མེ་ལོང་བཀལ་ནའང་འགོག་ཐུབ་པ་དང་། ཐེའུ་རང་འཁོར་བའི་མི་དེའི་རྗེས་སུ་ཐལ་བ་བཏབ་ནའང་ཐེའུ་རང་སྤྲོད་ཐུབ་པར་བཤད་དོ། །

ཡང་། ཐེའུ་རང་བྱ་བ་སྐབས་བསྟུན་གྱི་གོ་བ་ལེན་ཚུལ་གཞན་ཡང་མཆི་སྟེ། ཐེའུ་རང་གི་རིགས་སུ་འཁྲུངས་པའི་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་སོགས་ཐེའུ་བྲང་སྤུན་དགུ་དང་། བསྟན་འབྱུང་རིག་པའི་ཤན་འབྱེད་ནོར་བུ་ཀེ་ཏ་ཀའི་དོ་ཤལ་ལས་གསུངས་པའི་གྲི་གུམ་བཙན་པོ་ཐེའུ་རང་མང་སྙ་ཝེར་རོའི་སྤྲུལ་པར་བཤད་པ་དང་། གླིང་སྒྲུང་ལས་གེ་སར་མ་སངས་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་མཆེད་པ་ལ་འཁྲུལ་བར་མི་བྱའོ། །དེ་ནི་གནའ་བོའི་བོད་ཀྱི་རུས་རྒྱུད་ཅིག་ཏུ་གོ་བ་ཡིན་ཏེ། བོན་ཆོས་འགར། ཡ་ཐོག་གི་མིའི་རིགས་ནི། གཉེན་དང་མ་སངས་ལས་ཆད་པར་བཤད་ཅིང་། ཐེའུ་རང་ནི་མ་སངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཞིག་ཡིན་ལ། ད་དུང་། ཡ་ཐོག་བསྐལ་བའི་དུས་སུ་མི་ལས་ཀྱང་ལྷག་པའི་ཤེས་རིག་རྣོ་ཞིང་། བཟོ་འཕྲུལ་དང་དཔའ་རྩལ་ཆེས་མཐོ་བ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་ཡང་གནང་ཡོད་དོ། །

བསེ་རག

རཱ་ག་ཨ་སེའི་གཏོར་འབུམ་ལས། བསེ་རག་རི་ཞོན་སྤུན་དགུའི་ཚོགས། །ཞེས་དང་། མདོས་གླུད་ཞེ་དགུ་མ་ལས། བསེ་རག་མི་ཡི་རྒྱལ་བོ་ནི། །གཞོན་ནུ་དཔལ་སོགས་སྤུན་དགུ་བས། །ཟས་ནོར་རྣམས་ལ་གནོད་འཚེ་བྱེད། །བསེ་རག་འགོང་བོ་མང་བོའི་ཚོགས། །ཞེས་པ་དང་མཐུན་ལ། བསེ་རག་གི་གཟུགས་ནི། ལོ་གླུད་འགོང་བོ་དཀར་ཡས་ལན་ཆགས་ཚིམ་བྱེད་ལས། བསེ་རག་གི་རྒྱལ་བོ་ནི། མི་ལ་རྒྱལ་བོ་གཞོན་དཔལ་ཞེས་བྱ་བ་དེ། བུ་ཆུང་མཛེས་པ་གཡུ་རྣ་ཅན། མགོ་ལ་དངུལ་གྱི་ལྕོག་ཞུ་དང་། དར་འཕྲུ་བྱ་ཕོད་ལྡེམས་སེ་ཡོད་པ། ཤེལ་ཁྲབ་ལུས་ལ་གསོལ་ཞིང་། སྦ་དམར་གྱི་ཕུབ་ཆུང་རྒྱབ་ཏུ་འཁུར་བ། འཁོར་གསུམ་སྐེད་ལ་བསྐོར་ཞིང་། ལག་ན་བདུད་མོའི་རླུང་རྐྱལ་འཛིན་པ། རི་བོང་སྔོན་མོ་ལ་བཅིབ་ཅིང་། ཕུ་བོ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་སོགས་བསེ་རག་སྤུན་དགུས་བསྐོར་བ། བྱ་སྲེག་པ་བདུན་ནི་ཀླད་ན་ལྡིང་བའོ། །རང་ཅག་གིས་མི་ལ་ཙེ་ཙེ་ཟེར་བའང་འདི་ཡིན་ནོ། །

བྱེད་ལས་ནི། གཏོ་ཆོག་དེ་ལས། ཁྱད་པར་འབྲས་བུ་ལོ་ཏོག་ལ། །བར་དུ་གཅོད་ཅིང་གནོད་བྱེད་པའི། །བསེ་རག་ལྟོགས་འདོད་རྣམས་ལ་བསྔོ། །ཞེས་པ་ལས་ཤེས་སོ། །

ཡང་། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་འདྲེ་དགུ་སྐྱས་འདེབས་ལས་མི་ལའི་རྣམ་པ་འདི་འདྲ་ཞིག་གསུངས་ཏེ། ཕ་ཙ་ཀ་བྱི་ལ་མགོ་དང་མ་ཅུ་ཏྲ་ཅི་ར་མ་གཉིས་ཀྱི་བུར་འདྲེ་ལ་སྔ་བ་མི་ལ་ཙ་ཏྲ་བྱུང་། དེའི་ལུས་པོ་ཆུ་རུས་ཀེང་རུས་ཅན་ལ། ནུ་མ་བསྣུན་པས་བརྣངས་ནས་ཤི རོ་དེ་རྒྱལ་བུ་མཐིང་གེའི་མཁར་རྩར་སྦས་པར་བཤད་ལ། མི་ལ་དེ་ཁྱི་དང་བསྡེབས་པ་ལས་མི་ལ་ཁྱི་གུ། ཕག་དང་བསྡེབས་པ་ལས་ཕག་གུ དེ་ལྟར་མི་ལ་རེའུ་ཚེ། མི་ལ་ལུ་གུ མི་ལ་བྱིའུ་ཆུང་། ཉེལ་ཆུང་། སྐྱ་ཀ སྦལ་བ། རྨོང་ཚེ། སྲེ་མོང་སོགས་བྱུང་བར་བཤད་དོ། །

ཡང་། གོང་གསལ་གྱི་རྣམ་པ་དང་མི་མཐུན་པ་ཞིག་ལ། བསེ་རག་རྫོང་ཐོབ་བསྡུས་པ་ཞིག་ལས། དབུལ་སྲི་བསེ་རག་ལྟོགས་འགོང་ནི། །མི་རྒན་ཉམ་ཐག་སྣོད་སྟོང་ཁུར། །བསེ་རག་འབུམ་གྱིས﹙བྱིས་པ་གཅེར་བུ་དུ་མས་བསྐོར་བ﹚འཁོར་གྱིས་བསྐོར། །ཡོད་ལ་མི་དགའ་མེད་ལ་དགའ། །གང་ལ་མི་དགའ་སྟོང་ལ་དགའ། །ནོར་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་འགབ་འདྲེར་སྡང་། །སྣོད་བཅུད་མངའ་ཐང་ཉམས་པར་བྱེད། །བློ་ཉེས་ཚོང་ཉེས་མི་ཁ་གཏོང་། །བཟའ་བཏུང་གོས་རྒྱན་སྲིས་ལ་བརྐུ། །ཁྱད་པར་ལན་ཆགས་རྗེས་སུ་སྙེགས། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་།

བསེ་རག་ཞུགས་པའི་རྟགས་སུ། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་བསེ་རག་བཀར་ཐབས་ལས། བསོད་ནམས་ཆུང་བའི་སེར་སྐྱ་འགའ་ཞིག་ལ། །ཁྱིམ་དུ་ལྟོགས་འགོང་དབུལ་སྲི་བསེ་རག་ཞུགས། །ཁྱིམ་ལ་ཚ་འུབ་དྲོད་མེད་ཤིན་ཏུ་གྲང་། །དོན་མེད་འགྲིམ་པ་ཕྱིན་ན་ལྟོགས་སྣང་སྐྱེ། །བཟའ་བཏུང་བྱིན་ཀྱང་མི་མགུ་དགའ་སྣང་མེད། །གོས་དང་ལུས་མདོག་སྐྱ་ཞིང་བཀྲག་མདངས་མེད། །ཕུག་སྲིས་ཟད་མགྱོགས་གློ་བུར་འུད་འུད་ཟད། །བཟའ་མི་མི་མཐུན་ནང་འཐབ་ནུབ་འཐབ་བྱེད། །བློ་ཉེས་ཚོང་ཉེས་གོད་ཁ་རྒྱུན་མི་ཆད། །ལོ་ཐོག་མི་སྐྱེ་སད་སེར་གོད་ཁ་ལྡང་། །ཞོ་ལད་ཆང་ལད་འོ་རུལ་མར་མི་ཐོན། །ནས་འབབ་མེད་ཅིང་ནོར་ལ་སྐམ་འགོང་ཞུགས། །མི་མང་ཟས་ནོར་ལ་སོགས་བགོ་བའི་ཚེ། །ཀུན་ལས་ཆུང་ཞིང་ངན་པ་རང་གིས་འཐོབ། །གཡོ་བསྐོར་གཟབ་ཅིང་བྱས་ཀྱང་ངན་ཞིང་ལད། །རྒྱན་དང་ཤོ་སྐུགས་གང་བཞག་མི་ལ་ཤོར། །ཅི་བསམ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལོག་པར་འགྲོ། །བཟའ་བཏུང་མང་དུ་བྱས་ཀྱང་རྒྱག་རྒྱུ་མེད། །དེ་དག་བསེ་རག་ལྟོགས་འགོང་ཞུགས་རྟགས་ཡིན། །ཞེས་སོ། །

རྫོང་འདེབས་ལ་མར་མེ། འོ་རུལ། ཞོ་ལད། ཆང་སྐྱུར། སྦང་མ། སྤྲ་བ། རུས་པ། ཚྭ་སྒོག་གཡེར་གསུམ། ཡོས་སྙིགས། མི་ཕྱུགས་ཀྱི་དྲི་གླུད་ཆངས་བུ་ཟན་རིལ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ལ། འོ་ཆབ་ཀྱིས་བྲན་ཏེ། ཡོན་བདག་ཕོ་མོ་ངོ་གནག་ཅིང་། གྲི་བཏོན་ནས་ཧ་ཧ་བརྗོད་ཅིང་། གཞན་གྱིས་སྐམ་ཡུས་སླ་ང་བརྡུང་ཤིང་རྗེས་ནས་དེད། སྔགས་པས་བདུད་རྩི་འཁྱིལ་བའི་སྔགས་བརྗོད་དེ་གུ་གུལ་དང་རྡོ་ཐུན་གྱིས་བྲབ་ནས་དེད། ཁང་ཁྱིམ་མི་མཐོང་བའི་སར་རྒྱ་ལམ་ཞིག་ཏུ་འཕང་ནས་རང་དང་བསེ་རག་གི་བར་མེ་ཆུ་རླུང་གསུམ་གྱིས་ཆོད་པར་སྒོམ་ནས་ཕྱི་མིག་མི་ལྟ་བར་འོང་དགོས་སོ། །

སྲི།

ཀི་ལ་ཡའི་སྲི་ཆུང་གི་ལོ་རྒྱུས་སུ། རྒྱལ་བོའི་ཕུང་སྲི། བློན་པོའི་ཕུང་སྲི། རྣལ་འབྱོར་བའི་དམ་སྲི། གོད་སྲི། སྒོ་སྲི། ཆུང་སྲི། དུར་སྲི། གཡལ་མོའི་གོད་སྲི། སྡང་བོའི་སྲི། ལྟས་ངན་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་སྲི། དེ་རྣམས་ཕ་ཕ་བདུད་དང་། མ་མ་བདུད་དེ་བཅུ་གསུམ་མོ། །གསུངས་ལ། ཡང་སྲི་རིགས་བཅུ་གསུམ་གྱི་ངོས་འཛིན་ཚུལ་ལ། ༡ དམ་སྲི་ནི། དམ་པའི་ཆོས་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་དམ་ཚིག་དང་སྡོམ་པ་ཉམས་པའི་དབང་གིས་མི་མ་ཡིན་གདུག་པ་ཅན་དུ་སྐྱེས་པ་སྟེ། སྔོན་གྱི་བག་ཆགས་དང་ད་ལྟའི་ལུས་དང་སེམས་རྟེན་གྱི་དབང་གིས་སྤྱིར་ཆོས་བྱེད་ལ་ཤིན་ཏུ་འཚེ་བར་བྱེད་ཅིང་། ཁྱད་པར་དུ་བླ་མ་སློབ་དཔོན་དང་དགེ་འདུན་བར་སེལ་འཇུག་བྱེད་པ་སོགས་གནོད་པ་སྒོ་དུ་མ་ནས་སྐྱེལ་བའི་ཤིན་ཏུ་མ་རུངས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་འགའ་ཞིག ཁོ་རང་ཡང་ཆོས་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཆེ་བས། རྣལ་འབྱོར་བ་ཕལ་བས་འདུལ་དཀའ་བར་བཤད། ཡི་དམ་དང་ཆོས་སྐྱོང་འགའ་ཞིག་ལ་གབ་འདྲེའམ་སྒྲུབ་སྲི་ཡོད་པར་བཤད་པ་ཡང་ཕལ་ཆེར་དམ་སྲི་དང་དོན་གཅིག་ཡིན་ཏེ། ལྷ་དེ་དག་གི་ཐུགས་བསྐྱེད་སྐབས། འདྲེ་དེས་ཀྱང་སྨོན་ལམ་ལོག་པ་བཏབ་པའི་དབང་གིས། ད་ལྟ་ལྷ་སྒྲུབ་པ་ལ་བར་གཅོད་སྒོ་དུ་མ་ནས་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེང་སང་ལྟ་བ་སྙིགས་མའི་མཐའ་ལ་ཐུག་པའི་དབང་གིས་དང་། དམ་སྡོམ་ཉམས་པ་ཆེས་མང་བའི་དབང་གིས་དམ་སྲི་ཤིན་ཏུ་འཕེལ་ཏེ་སྐྱེ་བོ་ཡོངས་ལ་སྒོ་སྣ་ཚོགས་ནས་གནོད་འཚེ་བྱེད་ཅིང་། ལྷག་པར་ཡི་དམ་ཆོས་སྐྱོང་སོགས་བསྙེན་ཅིང་བསྒྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་སྲིའམ་གབ་འདྲེས་བར་ཆད་ཅི་རིགས་རྩོམ་པར་བྱེད་པས། འདི་མནན་པ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་ཡིན་གསུངས། ༢ གོད་སྲི་ནི། ནོར་ཕྱུགས་ལ་གོད་ཁ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་གཏོང་བ་དང་། སྒབ་མི་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང་། ༣ དགྲ་སྲི་ནི། དོན་མེད་དུ་དགྲ་ལ་སྡང་བ་དང་། ཁ་མཆུ་དང་མི་ཁ་ངན་པ་སོགས་སློང་བར་བྱེད་པ་དེའོ། །༤ སྒོ་སྲི་ནི། ཕ་ཁུ་སྲི་ཅན་དུ་ངོས་འཛིན་པར་སྣང་། ༥ ཆུང་སྲི་ནི་བྱིས་པ་ཆུང་ངུའི་རིགས་ཀྱི་ཚེ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་། ༦ རྒན་སྲི་ཡང་དེ་ལུགས་སོ། །༧ དུར་སྲི་ནི། སྔ་མ་ཤི་བའི་རོ་འདོན་པ་སོགས་ཀྱི་གཟའ་སྐར་ཚེས་གྲངས་དང་དུར་འཇོག་པའི་ས་དཔྱད་ངན་པ་སོགས་ཅི་རིགས་ལ་བརྟེན་ནས་ལྡང་བའི་སྲི། ༨ གྲི་སྲི་ནི། མེ་དང་མཚོན་ཆ་གཡང་ས་ཆུ་སོགས་ལ་འཆི་བ་དང་། ༩ སྐྱེས་པའི་བྱེས་སྲི་ནི། བྱེས་སུ་སོང་ནས་འཆི་བའམ་བྱེས་སུ་བསམ་དོན་མི་འགྲུབ་པ་དང་། ནམ་བྱེས་སུ་སོང་རེས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བ་ལྟ་བུའམ། ཡང་ན། བཟའ་ཚང་ཡང་ཡང་བྱེས་བྲལ་དུ་སོང་བ། ༡༠ མ་བུའི་བྱུར་ཡུགས་ཀྱི་སྲི་ནི། བུད་མེད་གཅིག་ལྟ་བུ་ཡང་ཡང་ཡུགས་སར་བུད་པའམ་ཁྱིམ་གཅིག་གི་བུད་མེད་གཞན་དུ་བཏང་ཚུལ་ཡུགས་སར་བུད་པའམ། སྐྱེས་པ་གཅིག་གི་བུད་མེད་བླང་ཚུལ་མི་རིང་བར་འཆི་བ་ལྟ་བུ། ༡༡ དེ་བཞིན་བདུད་སྲི་དང་། བཙན་སྲི། རྒྱལ་སྲི། ཀླུ་སྲི་རྣམས་ནི། དེ་དག་གི་གནོད་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྲི་དང་། ༡༢ རྒྱལ་བློན་སྲི་ནི། དེ་གསུམ་གནོད་པའི་སྲིའོ། །༡༣ གཡལ་མོའི་གོད་སྲི་དང་སྡང་བའི་གཡལ་སྲི་གཉིས་ནི། གོད་སྲི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ནམ་དཔྱད་དོ། །ཞེས་བསོད་ནམས་དབང་ལྡན་གྱིས་བསྒྲིགས་ཏེ་འགྲེལ་བའི་ས་དཔྱད་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་སུ་གསལ་ལོ། །

ཡང་། སྐྱེ་བ་སྔོན་མར་རང་གི་བླ་སློབ་བར་དུ་དམ་ཚིག་ཉམས་ནས། ཚེ་འདིར་མི་འམ་འདྲེ་སོགས་སུ་སྐྱེས་པ་ལ་དམ་སྲི་ཟེར། ཞེས་པ་ལྟར། གསང་བདག་དྲེགས་པ་འདུལ་བྱེད་ལས་ཚོགས་དམ་སྲིའི་གླུད་མདོས་ལས། དམ་སྲི་བཙུན་གཟུགས་ལག་ན་རྐང་གླིང་ཐོགས་པ། གཡས་སུ་སྔགས་པ་ནག་པོ་བསྲེ་ཞྭ་ཐུན་ཕོར་ཐོགས་པ། གཡོན་དུ་བུད་མེད་ནག་མོ་རང་གི་སྐྲ་ནས་བཟུང་བ། ཞེས་དང་། ཡང་། དེ་ཉིད་ལས་དམ་སྲིའི་བྱེད་ལས་དང་གནོད་འཚེ་གཏོང་ཚུལ་ནི། དུས་ངན་སྙིགས་མ་ལྔ་བདོའི་དུས། །བོད་འདིར་དམ་སྲི་འབྱུང་བོ་དང་། །གསོན་འདྲེ་དངོས་སུ་རྒྱུག་པ་འབྱུང་། །ཉིན་མོ་དུར་ཁྲོད་ཀུན་ཏུ་རྒྱུག །མཚན་མོ་འགྲོ་བའི་སྲོག་དབུགས་རྒོལ། །གཟུགས་ནི་སྔགས་བཙུན་བུད་མེད་གཟུགས། །སྐད་ནི་བྱོལ་སོང་གཅན་གཟན་སྐད། །དེ་ཡི་ནད་གདོན་ཞུགས་པའི་རྟགས། །ངོས་བཟུང་མེད་པའི་གཉན་ནད་དང་། །གློ་བུར་སྨྱོ་འབོག་བརྒྱལ་ནས་འོང་། །ཁ་ཅིག་དྲང་སྲོང་གཟའ་ནད་འདྲ། །ཁ་ཅིག་ཇི་མ་སྙམ་གྱིས་འཆི། །ཁ་ཅིག་ཁ་ལྐུགས་ལུས་འདར་ཞིང་། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །

ཡང་། བརྡ་གསར་རྙིང་བྱེ་བྲག་རྟོགས་བྱེད་ལས། སྲི་ཞེས་བྱ་བ་མཐར་བྱེད་ཀྱིས། །ཟ་བའི་ལམ་སྲོལ་བྱ་བའི་མིང་། ཞེས་ཀྱང་གསུངས་ལ། ནམ་མཁའ་ནོར་བུས། མས་ཀྱི་ཤིད་སྡང་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཕོ་སྲི་རལ་ཆེན་བདུད་རྗེ། མོ་སྲི་དར་གཞོན་བདུད་རྗེ་གཉིས་ཕོ་མོ་སྟངས་དཔྱལ་གཉིས་འཚོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཆེ་སྲི། ཆུང་སྲི། ཐབ་སྲི་ངོ་ནག རྒན་སྲི། གཞོན་སྲི། དར་སྲི། བྱེར་སྲི། བྱུར་སྲི་བཅས་སྲི་ཕ་མ་བུ་བཅུའི་དམག་ཚོགས་དང་བཅས་པ་རྣམས་སྲིད་པ་ཡིན་གསུངས།

ཡང་། སྲི་བཟློག་ཙཀྲ་བཅུ་གསུམ་ལས། ནད་སྲི། འཆི་སྲི། གོད་སྲི། རྟ་སྲི། ཡེར་བའི་སྲི། ལོ་སྲི། ཟླ་སྲི། ཞག་དུས་ཀྱི་སྲི། ཁ་སྨྲས་ཀྱི་སྲི། ཟ་མའི་སྲི་སོགས་ཡོད་པར་བཤད་དོ། །

གཞན་ཡང་། རྟ་མགྲིན་ཆོས་སྐོར་སོགས་ལས། སྲིའི་དབྱིབས་དང་། མདོག ལྡང་ཡུལ་བཅས་བསྟན་པ་ནི། ཕོ་སྲི་གངས་དཀར་ལྡོང་ནས་ལྡང་། །བརྫུ་བ་གཡག་དང་གངས་སུ་བརྫུ། །དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་དཀར་ལ་འཚེར། །མོ་སྲི་རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་ནས་ལྡང་། །བརྫུ་བ་ཁྱི་མོ་ནག་མོར་བརྫུ། །དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་མཐིང་ལ་ནག །དགྲ་སྲི་ལབ་ཙེའི་འོག་ནས་ལྡང་། །བརྫུ་བ་ལྕགས་སྤྱང་སྔོན་མོར་བརྫུ། །དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་སྔོ་ལ་སྐྱ། །དུར་སྲི་དུར་གྱི་སྒབ་ནས་ལྡང་། །བརྫུ་བ་ཝ་མོ་དར་མར་བརྫུ། །དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་དམར་ལ་སྐྱ། །ཕུང་སྲི་གྲོགས་པོའི་ནང་ནས་ལྡང་། །བརྫུ་བ་རྔ་མོང་གྲྭ་བར་བརྫུ། །གོད་སྲི་ཁང་བའི་ཕུག་ནས་ལྡང་། །བརྫུ་བ་འཕར་སྤྱང་གཉིས་སུ་བརྫུ། །ཆུང་སྲི་མལ་གྱི་འོག་ནས་ལྡང་། །བརྫུ་བ་ཁྱི་གུ་ཕག་གུར་བརྫུ། །རེས་འགའ་རེའུ་ལུ་གུར་བརྫུ། །དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་གང་ཡང་སྟོན། །ཞེས་སོ། །

སྲི་གདོན་གྱི་རྫོང་འདེབས་ལ། འབྲུ་ནག ལ་བཅའ། ཆངས་བུ་ཅི་མང་། ཕྱུགས་ཤི་ཚད་ཀྱི་སྤུ་དང་རྭ་རྨིག ཤ་དུམ། ཚྭ། རམ་པ། སྒོག་པ་སོགས་སོ། །

 གཞན་ཡང་། གྲྭ་སྲི་དང་བྱིས་སྲི་སོགས་ཞུགས་ན། དེ་ལ་སྲི་བཟློག་གི་འདོན་ཆོག་དང་། སྲུང་འཁོར་སོགས་ཡོད་པ་དང་། བྱིས་པ་བཙས་ཚད་ཤི་བ་སོགས་བྱུང་ན། སྲི་གཅོད་ལ་གནས་ཁམས་ཆེན་དུ་མཇལ་ཕྱག་ལ་འགྲོ་བའམ། ཨ་མདོ་མཚོན་ན་མིང་ལའང་ཁྱི་ཕྲུག་ཐར་དང་། བོང་ཕྲུག་ཐར་དང་། ལྷ་སར་མཚོན་ན་མཚམས་གོད་དང་། ཤི་ལོག་སྒྲོལ་མ་སོགས་ཀྱིས་མིང་འདོགས་སྲོལ་ཡོད་དོ། །

འདྲེ།

འདྲེ་ནི། མི་མ་ཡིན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཅིག་སྟེ། འབྲོམ་སྟོན་པས། ཤར་ཕྱོགས་ན་རྨ་རྒྱལ་སྦོམ་ར་ལྷར་འཛིན་ཏེ། དེ་ཡང་འདྲེ་ཡིན། ལྷོ་ཕྱོགས་ན་ཡར་ལུང་ཤམ་པོ་ལྷར་འཛིན་ཏེ། དེ་ཡང་འདྲེ་ཡིན། བྱང་ཕྱོགས་ན་གཉན་ཆེན་ཐང་ལྷ་ལྷར་འཛིན་ཏེ། དེ་ཡང་འདྲེ་ཡིན་གསུངས་པ་ལྟར། ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་ཐམས་ཅད་འདྲེར་གཏོགས་པ་དང་། དེང་སང་འཇིག་རྟེན་རྨོངས་པའི་གྲགས་ཚོད་ལ། ཡུལ་ལུང་རེ་ན་གནས་བདག་རེ་ལྷར་བཟུང་སྟེ། ལྷ་བསང་ཞེས་རྒྱགས་བརྔན་གྲོན་པ་དེ་དག་ནི་དོན་དུ་ན་འདྲེ་མཆོད་ཡིན་ལ། དེ་དག་ལ་བློ་སྙིང་གཏིང་ནས་གཏོད་པ་ནི་སྐྱབས་འགྲོའི་བསླབ་བྱའང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དུ་སྲིད་པ་ཆགས་པའི་ལྷ་དགུ་སོགས་ཀྱི་ཡབ་ཏུ་གྱུར་བ་ནི། འོ་དེ་གུང་རྒྱལ་ཡིན་ཏེ། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཅན་ལྔ་ཞེས་གྲགས་པའི་ནང་གསེས། དང་པོ་ཡོ་ག་ལྷ་གྱེས་ཅན་བྱ་བར། འོ་དེ་གུང་རྒྱལ་བྱ་བ་དེ་ནམ་མཁའ་འཕྲུལ་ཙམ་དུ་བཞུགས་པའི་ཚེ། གནམ་གྱི་ཐང་ང་དགུ་དང་བཤོས་པའི་སྲས་དགུ་བརྒྱ་རྩ་གཅིག་འཁྲུངས་སོ། །ཆར་བབས་པའི་གྲངས་ལས་མང་བའི་ལྷ་བྲན་ཀུན་གྱི་ཡབ་མཛད་དོ། །བར་སྣང་ལ་བཞུགས་པའི་ཚེ། བར་གྱི་ཐང་ང་དགུ་དང་བཤོས་ནས་སྲས་རི་རབ་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲན་བས་མང་བའི་ལྷ་བྲན་གྱི་ཡབ་མཛད། ས་དོག་ལ་གཤེགས་པའི་ཚེ་ས་སྡེ་བརྒྱད་ཀྱི་ཚིས་མཛད། མི་མངས་ཀྱི་ལྷར་གཤེགས། ལྷ་དགུའི་ཡབ་ལགས་སོ། །དེ་མཚུངས་སུ་དེང་དུས་ཡུལ་བདག་གནས་བདག་གི་ཁ་དར་བ་དེ་ཚོ་ཡང་། དོན་དུ་ན་འདྲེ་ཡིན་ནོ། །

གཞན་ཡང་། འདྲེ་གཟུགས་ནི། མཚན་མོར་ཐང་སྟོང་སོགས་སུ་ཚོང་ཆེན་གྱི་སྒར་བཏབ་པ་ལྟ་བུ། ཡུད་ཙམ་ལ་མི་སྣང་བར་གྱུར་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཅན་དང་། ཡང་ཚུར་འཁོར་ན་མིའི་གཟུགས་དང་། ཕར་འཁོར་ཚེ་རུས་གོག་སྐམ་པོ་དང་། འགྲམ་ཡས་མེད་པ་སོགས་མིག་ལ་སྣ་ཚོགས་སྣང་རྒྱུ་ཡོད་པར་བཤད། ཡང་། གསོན་འདྲེ་ཞེས་པ་དེ་ཡང་དངོས་སུ་མིའི་རྣམ་ཅན་ལ་ལྐོག་ཏུ་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཆ་ལུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གནོད་འཚེ་གཏོང་བར་དམངས་ཁྲོད་དུ་བཤད་རྒྱུན་ཡོད་པ་དེ་ཡང་བདེན་མཆི་སྟེ། འཇུ་མི་ཕམ་གྱིས། གདོན་བགེགས་འབྱུང་བོ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ། །ནོར་ཕྱུགས་དཀར་ལ་རློམ་པ་མོ་འདྲེ་ནི། །མི་ལ་དངོས་སུ་བརྫུ་ཞིང་མཚན་ལ་རྒྱུ། །གསུངས་པ་དང་མཐུན་ནོ། །

ཡང་སྲིད་པའི་འདྲེ་དགུ་ཞེས་པ་ནི། ༡ མཐོ་རུ་མི་སྟེར་དམའ་བའི་འདྲེ། ༢ ཡོད་དུ་མི་སྟེར་མེད་པའི་འདྲེ། ༣ ཕྱུག་ཏུ་མི་སྟེར་དབུལ་བོའི་འདྲེ། ༤ ཕན་དུ་མི་སྟེར་སྟོང་བའི་འདྲེ། ༥ གང་དུ་མི་སྟེར་སྟོང་བའི་འདྲེ། ༦ ཆགས་སུ་མི་སྟེར་འཇིག་པའི་འདྲེ། ༧ ཡག་ཏུ་མི་སྟེར་ཉེས་པའི་འདྲེ། ༨ སྐྱིད་དུ་མི་སྟེར་འཇིགས་པའི་འདྲེ། ༩ འཕེལ་དུ་མི་སྟེར་འགྲིབ་པའི་འདྲེ་བཅས་དགུའོ། །

ཡང་། སྲིད་པའི་འདྲེ་དགུ་ནི། ནང་རིག་པའི་ཚིག་མཛོད་ལས། ༡ ལི་བག་མའི་འདྲེ། ༢ ཁོན་མཁར་ལེན་གྱི་འདྲེ། ༣ ད་ཧོམ་དང་སྦྱིན་སྲེག་ཞུགས་ཁང་རྣམས་ཀྱི་འདྲེ། ༤ ཁེན་ཐོག་ཕུག་པའི་འདྲེ། ༥ ཁམས་ཆུ་ལས་སུ་འདྲེ། ༦ སྔགས་པ་ཚོགས་པའི་འདྲེ། ༧ འཛིན་ཤིང་ལས་ཀྱི་འདྲེ། ༨ ཟོན་དམག་གི་འདྲེ། ༩ སྟོན་མའི་འདྲེ་བཅས་སོ། །

དེ་ལས་གཞན། རྙིང་མའི་འདྲེ་འདེད་ཀྱི་འདོན་ཆོག་གུར་དྲག་བཀའ་བསྒོ་ལས། བསྲུང་བྱ་འདི་ལ་གནོད་ཅིང་འཚེ་བར་བྱེད་པའི་འབྱུང་བོ་ཕོ་གདོན་རྒྱལ་བོ། མོ་གདོན་བསེན་མོ། གནའ་འདྲེ་རྙིང་བ། ད་འདྲེ་གསར་བ། ཡུལ་འདྲེ་འཁྱམ་པོ། ཟ་འདྲེ་ཤི་གཤེད། དམ་སྲི་ཐེའུ་རང་། ཆེ་སྲི་ཆུང་སྲི། ཉེ་བའི་ཉེ་འདྲེ། ཕུ་ནུའི་རུས་འདྲེ། ཤག་རོགས་ཀྱི་མཛའ་འདྲེ། ཁྱིམ་མཚེས་ཀྱི་འགོས་འདྲེ། བན་བོན་གྱི་རྦད་འདྲེ། ལྷ་སྲུང་གི་རྒབ་འདྲེ། གདོན་བྱ་ནག་བཞིན་དུ་ཀླད་ལ་ལྡིང་བ། སྦྲུལ་ནག་བཞིན་དུ་ལུས་ལ་འཁྱུད་པ། ཤ་ཁྱི་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱེད་པའི་གདོན་བགེགས་ལོག་པར་འདྲེན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཟུང་ཡོད་ན་ཐོངས། བཅིངས་པ་ཡོད་ན་ཁྲོལ། བསྡམས་ཡོད་ན་གློད། མནན་པ་ཡོད་ན་ཁྱོགས། ཕྱོགས་འདིར་མ་འདུག་པར་སོ་སོར་རང་རང་གི་གནས་སུ་དེངས་ཤིག ཞེས་འདྲེའི་རིགས་ལ་མང་དུ་གསུངས་ཡོད་དོ། །

ཡང་། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་འདྲེ་མོ་རྫ་མདོས་ལས། ལྟེ་ཕུར་མ། དམར་རྒྱན་མ། ཕོ་ཡོང་བཟའ། འབྲོག་བཟའ་ལྷ་ལྕམ། རྩང་བཟའ་ཁྱི་ཐར། ཐེའུ་མོ་ར་ཞོན། གློག་བསེན་མ། རླུང་བསེན་མ། གངས་བསེན་མ། གཡའ་བསེན་མ། སྤང་བསེན་མ། བྲག་བསེན་མ། ནགས་བསེན་མ། ཆུ་བསེན་མ། ས་བསེན། མཁར་བསེན་མ། ཤི་འདྲེ་མ། གསོན་འདྲེ་མ། སྒབ་འདྲེ་མ། ཡུལ་འདྲེ། རྙ་འདྲེ་མ། ལྕེབ་འདྲེ་མ། ཆུ་འདྲེ། དམ་སྲི་མ་སོགས་ཀྱང་འདྲེ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་བཏགས་ཡོད་ལ། ཁྱད་པར་དུ་དམར་རྒྱན་མ་སོགས་འདྲེ་མོའི་མིང་སྦྱར་བ་ནི། དམར་རྒྱན་མས་བཻ་རོ་ཙ་ནར་གཤེ་སྐུར་བཏབ་པ་དང་། ལྷ་སྲས་མུ་ནེ་ཀུམ་པ་སོགས་ཉེས་པ་ཚབས་ཆེན་བསགས་པ། སྨོན་ལམ་ལོག་པས་བོད་ཁམས་ཕུང་ལ་སྦྱོར་བའི་འདྲེ་སྲིན་ཏུ་སྐྱེས་པས་མིང་དེ་ལྟར་བཏགས་པ་མདོས་ཆོག་དེ་གསལ་ལ། དེ་དག་གི་རྣམ་པ་ཡང་། བྱ་དང་གཅན་གཟན་སོགས་ཀྱི་མགོ་བརྙན་སྣ་ཚོགས་དང་། ཞོན་པ་ཡང་སྤྱང་དང་དྲེལ། དྲེད་མོང་། བོང་བུ། ཁྱི། ཁྱིམ་བྱ། རྔ་མོང་། ཝ་མོ་སོགས་ལ་བཅིབ་པར་བཤད་ལ། འདྲེ་མོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་ལས་ཀྱང་། ཕོའི་སྟོང་དང་། མོའི་མངལ། ཕུག་གི་སྲི། སྒོའི་ནོར། བུ་ཆུང་གི་སྲོག མཆིག་ཐོག་གི་ཕྱེ། གཞོན་ནུ་མའི་ནུ་མ། ཕོའི་བརླ། རྟ་ཡི་བང་། རྐྱལ་བའི་མར། ཡོའི་ཆང་སོགས་ལ་གནོད་པར་བཤད་དོ། །

བོན་གྱི་བཤད་ཚུལ་ལ། མི་རེ་རེ་ལ་ལུས་སྲུང་གི་ལྷ་རེ་དང་། གནོད་འཚེ་བྱེད་ཅིང་ཚེ་སྲོག་གཅོད་པའི་འདྲེ་རེ་ཡོད་ཟེར་ལ། ཤི་མཁན་དེ་ཡི་བླ་སྲོག་ལ་རྔམས་ནས་སྡོད་མཁན་གྱི་གདོན་འདྲེ་ཞིག་ཡིན་པས་མི་དེ་ཤི་རྗེས་དེ་མེད་པར་མ་བཟོས་ན་དེས་ཁྱིམ་ཚང་དང་། མི་རྒྱུད་རྗེས་མ་ལ་གནོད་པ་སྐྱེལ་གྱི་ཡོད་ཟེར།

ཡང་། བོན་གཞུང་དང་འདྲེ་སྒྲུང་སོགས་སུ། ལྷ་འདྲེ་དང་མི་མཉམ་དུ་འདུས་ནས་བྱུང་བའི་ཕྲུ་གུ་ཡང་ཡོད་པར་བཤད་དེ། དཔེར་ན། མ་སངས་སྤུན་དགུ་ལྟ་བུ་སྟེ་། གཉན་གཡའ་སྤང་སྐྱེས། གར་ཏིང་ནམ་ཚ། ལྒི་ངན་ལམ་ཙང་སྐྱེས། རུ་ཐོ་གར་སྐྱེས། ཤེ་དོ་ཀེར་ཏིང་ནམ། མེ་པདྨ་སྐྱེས། གསང་གེ་འཕྲུལ་བོ་ཆེ། དྲང་བ་དྲངས་མ་མགུར། བཀོད་སྟོང་ནམ་བཅས་སོ། །འབྲོམ་སྟོན་པས་ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་ཐམས་ཅད་འདྲེ་ཡིན་པར་གསུངས་པ་བཞིན། རྒྱལ་བ་ཚངས་དབྱངས་པ་རྒྱལ་རོང་དུ་སྒྲུབ་པ་མཛད་དུས་རྒས་པོ་ཀ་ཆུ་སྐྱབས་ཞེས་པའི་ཡོན་བདག་བྱས་པ་ཡང་ས་དེའི་གནས་བདག་གི་བུ་ཡིན་པར་བཤད་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན། གཉན་ཚེ་ལྷ་ཞེས་པ་ཡུལ་ལྷ་གཉན་པོ་གཡུ་རྩེ་དང་མི་མོ་ཞིག་བཤོས་པ་ལས་འཁྲུངས་པ་དང་། མྱང་ཆོས་འབྱུང་ལས། མཛངས་མི་དང་བོ་རུ་ལས་སྐྱེས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་འཆད་སྐབས་འདི་ལྟར་འབྱུང་སྟེ། དེར་བཙུན་མོ་ནས་མྱ་ངན་བྱས་ཏེ་གཉིད་དུ་སོང་བའི་རྨི་ལམ་ནང་མི་དཀར་བོ་ཞིག་བྱུང་བས་འདོད་པ་བསྟེན་པ་རྨིས་སོ། །དེ་ནས་ཟླ་བ་བཅུ་ན་བུ་གཅིག་བཙས་ཏེ་རྐང་ལག་མེད་པ་དང་ཁ་གཅིག་འདུག དེ་བསད་དུ་ནི་བུ་ཡིན། གསོ་རུ་ནི་ཡན་ལག་མི་འདུག་པས་གཡག་རུའི་ནང་དུ་བཅུག་ནས་ཁར་མར་འོ་མ་གཏོར་བས་ཆེར་སོང་བ་དང་ཡན་ལག་སྐྱེས་ནས་ལྷམ་གྱི་ཡུ་བའི་གོས་བྱས་ཏེ་གསོས་པས་མིང་ནི་འདྲེའི་བུ་ཕོ་རུ་ལྷམ་སྐྱེས་བཏགས་སོ། །ཞེས་པ་ཡང་གོང་གསལ་དང་མཐུན་པར་སྣང་ངོ་། །

གཞན་ཡང་། རླངས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུད་ནི་རྒྱལ་བུ་མང་ལྡོམ་སྟག་བཙན། ལྷའི་བུ་མོ་སྨན་བཙུན་མ་དང་འགྲོགས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། བླ་ཆེན་པོ་དགོངས་པ་རབ་གསལ་ཡང་དམུ་རིགས་ལས་འཁྲུངས་པ་དང་། དག་ཡིག་ལེགས་བཤད་ཚིག་གཏེར་ལས། རྒྱ་ནག་པ་ཀུན་ཀླུ་ལས་ཆད་པར་བཤད་པ་སོགས་རིགས་འདྲེས་མ་ལས་བྱུང་བ་མང་ངོ་། །

ཡང་། རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ་ཀྱིས། མི་རྣམས་ལ་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ལྷ་འདྲེ་གཉིས་ཡོད་ཅིང་། གང་ཟག་བསོད་ནམས་ཅན་ལ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ལྷ་མང་། འདྲེ་ཉུང་། བསོད་ནམས་ཆུང་བ་དེ་ལས་གོ་ལྡོག་པའོ། །ཞེས་དང་། བཀའ་གདམས་ཕ་ཆོས་ལས་ཀྱང་། ཉོན་དང་དེ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། །སྐྱེས་པའི་དུས་ན་གཞིབས་ཏེ་སྐྱེས། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ལྷ་འདྲེ་གཉིས། །རང་ལ་རང་གི་བླ་གཉིས་སོ། །ལྷ་དེས་མཐུན་རྐྱེན་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ། །འགལ་རྐྱེན་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་བྱེད། །དགེ་བ་ཀུན་ལ་སྐུལ་མ་འདེབས། །དགེ་བ་གང་བྱས་ཡི་གེར་འགོད། །སྡིག་གམ་སྡུག་ན་མྱ་ངན་བྱེད། །དགེ་བའམ་སྐྱིད་ན་དགའ་བ་བསྒོམ། །འདྲེས་ནི་དེ་ལས་ལྡོག་པར་བྱེད། །ཅེས་པ་ལྟར། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ལྷ་དང་། གཉེན་པོར་འོང་བའི་བདུད་གཉིས་ཀྱི་དགེ་སྡིག་གི་ཤན་འབྱེད་པར་ཡང་བརྗོད་ཡོད་དོ། །

མི་མ་ཡིན།

མི་མ་ཡིན་ཞེས་པ་ལ་བཤད་ཚུལ་མང་སྟེ། གདོན་འདྲེའི་རིགས་མཐའ་དག་གི་སྤྱི་མིང་དང་། ཡང་ཉིན་མོ་མི་ལ་མཚན་མོ་འདྲེ་རུ་གྱུར་བའི་གདོན་འདྲེ་མིར་བརྫུས་པ་དང་། སྐབས་ལན་རེར་བསྐལ་བ་ཡ་ཐོག་གི་མི་རྣམས་དེང་དུས་ཀྱི་མི་དང་འདྲ་བར་ཤ་ཟ་སྲིན་པོ་དང་ཆ་འདྲ་བས་ཆ་ནས་མི་མ་ཡིན་ཞེས་བཏགས་པའང་ཡོད་དོ། །

དམུ།

དམུ་ནི་གདོན་བགེགས་རིགས་མི་འདྲ་བ་ཕན་ཚུན་འདུས་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་ཏུ་བཤད་ལ། བྱེ་བྲག་རྟོགས་བྱེད་ལས། དམུ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བོ་ཡི། །བྱེ་བྲག་ཅིག་ལ་གྲགས་པ་ཡོད། །ཅེས་དང་། འཇུ་མི་ཕམ་གྱི་དམུ་བཅོས་ལས། དམུ་རྗེ་ཁྱོད་ཀྱི་ཆ་ལུགས་ནི། །སྐུ་མདོག་ནག་པོ་ཆར་སྤྲིན་མདོག །དར་ནག་བེར་ཆེན་སྐུ་ལ་གསོལ། །གཡས་པ་ཤང་ལང་གཡོན་མདའ་གཞུ། །ཆིབས་སུ་དམུ་རྟ་མཆོང་རྒོད་ཆིབས། །འཁོར་དུ་དམུ་ཡི་སྡེ་ཚོགས་བསྐོར། །ཞེས་དང་།

བོན་གྱི་སྒྲ་འགྲེལ་ལས། དམུ་བདུད་མིང་སྲིང་བཅུ་དྲུག་གསུངས་ཏེ། ཞ་བོ་དམུ་ཞྭ། ལོང་བ་དམུ་ལོང་། འཐིབས་པ་དམུ་འཐིབས། གྲུམ་པོ་དམུ་གྲུམ། ནག་པོ་བཀྲག་མེད། སྐྱ་བོ་དབུགས་མེད། དཀར་བོ་ཚིལ་མེད། སྐྱེས་བཟང་ལྡང་ཡག འགྲན་དེ་ཡ་བོ། ཤུ་བོ་ལག་རིང་། དམུ་རྫི་ཟ་སྨད་བཅས་སོ། །

བྱེད་ལས་ནི། ལོ་ཆེན་ཤེར་རིན་པས། ནད་བདག་དམུ་ཡིས་གཏོང་བ་ཡི། །དོན་སྣོད་ཕྱི་ནང་ཀུན་ཁྱབ་པའི། །གདུག་པ་ཅན་གྱི་ཆུ་ནད་ལ། །དམུ་ཆུ་ཞེས་སུ་གྲགས་པ་ཡིན། །ཞེས་དང་། གཏོ་ཆོག་གཞན་དུ། དམུ་གབ་དང་འོན་འཐིབས། དགྲ་ལ་དིག་ལྐུགས་དམུ་རྫིང་མྱོས་འཐིབས་སོགས་གཏོང་བར་བཤད་དོ། །

རྫོང་འདེབས་ལ། འཇུ་མི་ཕམ་གྱི་སྲིད་པ་དམུ་བཅོས་ལས་རིན་ཆེན་སྣོད་དུ་བཤོས་བུ་སྨུག་པོ་དང་། དཀར་དམར་ཤ་ཁྲག་དར་ཕན། དམུ་བྱ་ཕུག་རོན་སོགས་དང་། སྐྱེམས་ཕུད་དགོས་པར་བཤད་ཡོད་དོ། །

ཡང་། དམུ་ཞེས་པ་འདི་མཐའ་གཅིག་ཏུ་དམུ་བདུད་བཙན་གསུམ་གྱི་དམུ་ལ་འགབ་པར་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ཡང་ཕྭ་དམུ་གཙུག་གསུམ་གྱི་དམུ་ནི། སྲིད་པ་ཡེ་སྨོན་རྒྱལ་བོ་དང་ཆུ་རླུང་རྫུ་འཕྲུལ་མོ་བསྡེབས་པ་ལས་ཕྭ་དམུ་གཙུག་གསུམ་བྱུང་བར་གྲགས་པའི་བར་བ་དམུ་རྗེ་བཙན་པོ་དང་། ལྷ་མོ་འོད་གསལ་མ་བཤོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་དམུ་རིགས་ལ་གོ་བ་དང་། དམུ་རིགས་གཤིན་གྱི་དམུ་ནི། གདུང་རྒྱུད་རྒྱལ་བོ་དྲུག་གི་ནང་ཚན་གྱི་དམུ་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེའི་གདུང་རྒྱུད་ལ་གོ་བ་སྟེ། སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ཀྱི་མདོ་འདུས་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱུད་ལས། ཚེ་ལོ་དྲུག་ཁྲི་ཐུབ་དུས་སུ། །དམུ་རྗེ་རྒྱལ་བོས་མངའ་མཛད་དེ། །འབྲས་ནི་ས་ལུ་ལྗང་བ་ཟ། །ཤིང་ནི་ལོ་བཟང་གོས་སུ་གོན། །ཡུལ་ནི་སྲིད་པ་དམུ་ཡི་ཡུལ། །ཞེས་པ་དེའོ། །དམུ་ཚ་སྒ་ཡི་དམུ་ནི། མིའུ་གདུང་དྲུག་གི་ནང་གསེས་དམུ་ཡི་ཚ་བོ་སྒ་ཡི་རུས་རྒྱུད་ལ་གོའོ། །

བགེགས།

རྒྱུད་ལས། ལྷ་ཀླུ་གནོད་སྦྱིན་སྲིན་པོ་དང་། །མཁའ་ལྡིང་ལྟོ་འཕྱེ་མི་འམ་ཅི། །དྲི་ཟ་སྲིན་པོ་ཤ་ཟ་དང་། །འབྱུང་བོ་སྲུལ་བོ་ལུས་སྲུལ་བོ། །སྐེམ་བྱེད་སྨྱོ་བྱེད་བརྗེད་བྱེད་དང་། །གཤིན་རྗེ་མ་མོ་ལ་སོགས་པའི། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའི་བགེགས་ཚོགས་དང་། །ཞེས་དང་། བགེགས་དེ་རྣམས་ཀྱང་དུག་ལྔ་ཉོན་མོངས་གསུམ་དུ་འདུ་བའི་ནད་རྐྱེན་ལས་གསུངས་པ་སྟེ། ཕྲག་དོག་གི་རྩ་བ་འདོད་ཆགས་ལས་མོ་གདོན་ཞུགས་ནས་ཆུ་སེར་ཁྲག་རླུང་། ང་རྒྱལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཞེ་སྡང་ལས་ཕོ་གདོན་ཞུགས་ནས་སྲིན་མཁྲིས་པ། གཏི་མུག་ལས་མ་ནིང་ངམ་ཀླུ་ས་བདག་གི་གདོན་ཞུགས་ནས་བད་ཀན་རྒྱས་པར་བྱེད། གདོན་དེ་རེ་རེ་ལའང་ལྷན་སྐྱེས་སམ་ལས་འདྲེ་སྡེ་དཔོན་གཅིག་བཅས་པའི་སྟོབས་ཆེན་སྟོབས་ཆུང་བཅུ་དགུ་རེ་ཀུན་བཏགས་སམ། འཕྲལ་རྐྱེན་གྱིའང་འདྲེ་སྡེ་དཔོན་གཅིག་བཅས་པའི་དེ་འདྲ་རེ་སྟེ། སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ལ་ཕོ་མོ་མ་ནིང་གསུམ་དུ་དབྱེ་ན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུའོ། །དེ་ཡང་འགོས་ལོ་ཙཱ་བས། བགེགས་ཀྱི་རིགས་རེ་ཞིག་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་འཇོག་པ་ཡིན་ཞིང་། གཞན་དུ་ན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་ལྟའོ། །གསུངས་སོ། །

ཡང་ན། ལྷ། ཀླུ། གནོད་སྦྱིན། དྲང་སྲོང་། ས་བདག མ་མོ། གཤིན་རྗེ། རྒྱལ་བོ། བཙན། བདུད། སྲིན་མོ། ཐེའུ་རང་། བསེན་མོ། གཟའ། གཉན། སྨན་མོ། དྲི་ཟ། དམུ། གྲུལ་བུམ། མི་འམ་ཅི། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་སྟེ་གདོན་རིགས་རྩ་བའི་ཉེར་གཅིག་ལས་སྐྱེས་པའི་སྤྲུལ་བ་ཡང་སྤྲུལ་ཕོ་ཉ་སོགས་རེ་རེར་ལྔ་བཅུ་རེ་འཕྲོས་པས་སྟོང་དང་ལྔ་བཅུ། ཕོ་མོ་མ་ནིང་རེ་རེར་དངོས་ཉམས་རྨི་ལམ་གསུམ་སྦྱར་བས་དགུ། དེའི་སྟེང་རྩ་བའི་ཉེར་གཅིག་བསྣན་པའོ། །

ཡང་དཔུང་བཟང་གི་རྒྱུད་ལས། བགེགས་ཀྱི་རིགས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། །ས་སྟེང་འདི་ན་འཁོད་པའི་བགེགས་རྣམས་ནི། །རྣམ་པར་འཇིགས་དང་ཝ་དང་ནེའུ་ལེ་དང་། །དེ་བཞིན་སོ་གཅིག་པ་དང་རིགས་རྣམ་བཞི། །དེ་དང་དེ་ལས་འཕྲོས་པ་མཐའ་ཡས་སོ། །ཞེས་བགེགས་ཀྱི་རིགས་རྣམས་རྣམ་པར་འཇིགས་དང་། ཝ་དང་། ནེའུ་ལེ་དང་། སོ་གཅིག་པ་ཞེས་པའི་སྡེ་ཚན་བཞིར་བསྡུས་ཏེ། དང་བོའི་སྡེ་དཔོན་མྱ་ངན་མེད། གཡོག་འཁོར་བྱེ་བ་ཕྲག་བདུན། གཉིས་པའི་སྡེ་དཔོན་གླང་ཆེན་གདོང་། གཡོག་འཁོར་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅོ་བརྒྱད། གསུམ་པའི་སྡེ་དཔོན་གཙུག་ནས་ཕྱུངས། གཡོག་འཁོར་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཁྲི་ཕྲག་བྱེ་བ་ཐེར་འབུམ་སྟོང་གི་གྲངས། བཞི་བའི་སྡེ་དཔོན་གཙུག་འཕྱང་། གཡོག་འཁོར་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་ཡོད་པར་གསུངས་ཤིང་། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་བཞིའི་འཁོར་དུ་གཏོགས་པར་གསུངས་པས། མཚམས་བཅད་སོགས་ཀྱི་དུས་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་མཐོ་འཛུགས་པའང་འདིའི་གནད་ཡིན་ནོ། །

ཡང་། ས་ལོ་ཀུན་དགའ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་མཛད་པའི་ས་ལུགས་གསེར་སྐྱེམས་ལས། དོན་དམ་པར་བགེགས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཡང་མེད་དེ། འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བགེགས་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་ཅིང་། ཕྱི་ལས་སྐྱེས་པའི་བགེགས་དང་། ནང་རྟོག་པ་འཁྲུལ་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་དུག་འཕྲོགས་སོ། །དེ་ལ་བགེགས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་བཞི་སྟེ། ཤར་ཕྱོགས་ན་བགེགས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་བི་ན་ཡ་ཀ་དང་། ལྷོ་ཕྱོགས་ན་བགེགས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་ཁམས་གསུམ་གྱི་བདག་པོ། ནུབ་ཕྱོགས་ན་བགེགས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་རྡོ་རྗེ་མཆུ། བྱང་ཕྱོགས་ན་བགེགས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་རྒྱལ་བའི་སྲས། བགེགས་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ། བགེགས་ཕལ་བ་བཅུ་བཞི། ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །

མི་འམ་ཅི།

ཅོ་ནེ་གྲགས་པ་བཤད་སྒྲུབ་ཀྱི་གདུགས་དཀར་འགྲེལ་བ་ལས། མི་འམ་ཅི་ནི་དུད་འགྲོའི་རིགས་མི་དང་བྱད་དབྱིབས་འདྲ་བ་ཞིག་སྟེ། ཁ་ཅིག་འདི་ནི་ལུས་མི་ལ་རྟའི་གདོང་བ་ཅན་དུ་ཡོད་པར་བཤད། ཅེས་སོ། །མི་འམ་ཅིའི་ཁ་ཟས་ལ་ངར་སྣབས་ཟ་བའི་མི་འམ་ཅི་ཞེས་གདུགས་འགྲེལ་ལས་བཤད་དོ། །དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ལས། རི་རབ་ལྷུན་པོའི་ཆུ་མཚམས་ཀྱི་ཁོང་གསེང་ན། གཟུགས་མི་ལས་མཛེས་ཤིང་སྐད་ཤིན་ཏུ་སྙན་པ་ཞིག་ཡིན། ཞེས་དང་། སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ཀྱི་མདོ་འདུས་རིན་ཆེན་མཛོད་ལས་ཀྱང་། རི་རབ་དག་གི་ཁོང་གསེང་ན། །མི་འམ་ཅི་ཡི་རྒྱལ་བོ་ལྗོན་པ་སྐྱེས། །མེ་ཏོག་འབྲས་ཟ་རྒྱ་མཚོའི་ཁ་ཞག་འཐུང་། །སྐྱེས་དྲུག་དབྱར་སྐྱེ་དགུན་ན་འཆི། །དིང་གཙུག་མཚོན་ཐོགས་སྲིན་དང་འཐབ། །མགོ་བརྙན་གླིང་དང་གླིང་བར་རྫུ་འཕྲུལ་འགྲོ། །ཞེས་དང་། མཁས་གྲུབ་ལུང་རྟོགས་རྒྱ་མཚོའི་བསྟན་འབྱུང་རིག་པའི་ཤན་འབྱེད་ནོར་བུ་ཀེ་ཏ་ཀའི་དོ་ཤལ་ལས། གླིང་ཕྲན་ལ་གནས་པའི་མིའམ་ཅི་བཞི་ནི། ལྗོན་པ་ཅན་ཞེས་ཤིང་གི་འབྲས་བུ་ཟ། རྒྱ་མཚོའི་ཁ་ཞགས་འཐུང་བ་དང་། སྐྱེས་དྲུག་ཅན་ནི་བྱིས་པ་དབྱར་ལྡང་ལ་སྟོན་ན་འཆི་བ་དང་། རྟིང་ཙུག་ཅན་ནི་སྲིན་དང་འཐབ་ཅིང་སྲོག་ཟ་བ་དང་། མགོ་བརྙན་ཅན་ནི་མི་ལུས་ལ་དུད་འགྲོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མགོ་བོ་ཅན་དང་བཞིའོ། །

དེ་དག་གནས་ཀྱིས་བསྡུས་ན་བརྒྱད་དེ། མཛོད་ལས། རྐོ་རིང་དག་གི་གླིང་ཆུང་ན། །རྔ་མོང་མགོ་ཅན་ཤིང་ཏོག་ཟ། །རྐོ་ཐུང་དག་གི་གླིང་ཆུང་ན། །སྒྱུ་མ་མཁན་དང་བགེགས་ཀྱི་ཚོགས། །གྱག་ཏི་དག་གི་གླིང་ཆུང་ན། །ར་མགོ་མིག་གསུམ་རྩི་ཐོག་ཟ། །གྱོག་ཏི་དག་གི་གླིང་ཆུང་ན། །སྦལ་དང་མི་རུ་རྫུས་ཤིང་སྤྱོད། །མར་ཞི་དག་གི་གླིང་ཆུང་ན། །གླང་བོའི་མགོ་ཅན་མཐུ་སྟོབས་ཆེ། །ཏིང་ཞི་དག་གི་གླིང་ཆུང་ན། །ཁ་ལ་རག་ཤ་སྲིན་པོའི་ཚོགས། །ཁ་སློན་དག་གི་གླིང་ཆུང་ན། །སྤྲེའུའི་མགོ་ཅན་གཡོ་འགུལ་ཆེ། །སྤྲེལ་ལྒམ་དག་གི་གླིང་ཆུང་ན། །བྱིས་པ་དབྱར་ལྡང་སྟོན་ན་འཆི། །ཞེས་སོ། །

ཡང་། གདུགས་དཀར་འགྲེལ་བ་ལས་མིའི་བྱད་དབྱིབས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་བདེན་ཤོས་ཆེ་སྟེ། འདུལ་བའི་ལྒིང་འབུམ་ལས། དགེ་སློང་ཞིག་ནགས་སྟུག་པོ་ན་འདུག་པ་དང་། དེ་མི་འམ་ཅི་མོས་ཁྲིད་ནས་བྲག་ཕུག་ཏུ་བཅུག་ཅིང་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ནས་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་སོང་བ་དང་། ཞེས་གསུངས་སོ། །

གཤེད།

གཤེད་ཅེས་པའི་ངེས་ཚིག་ནི། ཀ་རྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས། ཚེ་འདས་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་བཟུང་ནས། །གསོན་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཤེད་མ་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་གཤེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན། །གསུངས་ལ། ཚེ་འཕོས་པ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བའི་མདོ་ལས་གནོད་སྦྱིན་འཆི་ཁ་མར་ཉེར་འཇུག་དང་། དྲི་ཟ་ཁྱབ་བྱེད། པི་ཤ་པ་ན། སྨྲ་འདོད། ཀུན་ཏུ་རྟོག་འདོད། གནོད་སྦྱིན་ཝ་ར་ཧི་ཏ་སོགས་འཆི་ཁར་དབུགས་གཏིང་ཟ་ཞིང་ཕུང་བོ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཟ་འདྲེ་རྣམས་དང་། ཡང་། གཏོ་ཆོག་ཞིག་ལས། དབང་ཆེན་རུས་སྦལ་རི་རབ་འབྱུང་བཞིའི་སྟེང་། །གཤེད་པོ་ཐེ་སེ་བདུན་ཟུར་རྟ་ལ་ཞོན། །སྤར་བརྒྱད་སྨེ་དགུ་ལོ་སྐོར་བཅུ་གཉིས་བསྐོར། །ལོ་ཟླ་ཞག་དུས་གཟའ་སྐར་འབྱུང་བ་བཞི། །ཟ་འདྲེ་ཤི་གཤེད་བདུད་བཞི། ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །

ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་གཤེད་གཏོ་ལས་གཤེད་པོ་ཐེ་སེ་ནག་པོ་གནམ་ལོ་བདུན་ཟུར་ལ་བཅིབ་པ་དང་། གཤིན་རྗེ་ནག་པོ་ཁྲག་གྲོད་འཁུར་བ་དང་། ཤར་ལྷོ་ནུབ་བྱང་ལ་གནས་པའི་གཤེད་པོ་འབྲུག་ལུག་ཁྱི་དང་གླང་གི་མགོ་བཞི་སེར། ལུས་དང་རྟ་ནི་དཀར་སེར་དམར་ལྗང་ནག དྲུག་ཀའི་ཕྲག་གཡས་སུ་ཁྲམ་ཤིང་དང་། གཡོན་དུ་གཤའ་གྲི་དམར་བོ་བཙུགས་པར་བཤད།

དེ་དག་གི་བྱེད་ལས་ནི་གཤེད་གཏོ་དེ་ལས། ཤི་བ་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་དུར་སྤྲུལ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཕ་མ་ང་ཡིན་ཟེར། །ཁྱོད་ཀྱི་ཉེ་དུ་ང་ཡིན་ཟེར། །འོ་དོད་ལྷང་ལྷང་འབོད་བྱེད་ཅིང་། །ཆགས་འཛིན་གདུང་སེམས་སྐྱེད་བྱེད་པ། །ཐར་བ་འཐོབ་ཏུ་མི་འཇུག་པ། །ལྕགས་དང་སྡོས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །ཤི་གཤེད་གཤིན་ལྕགས་ཞེས་བྱ་བ། །བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་གྲངས་མེད་ཚོགས། །ཞེས་དང་། ཡང་། གཤེད་གཏོ་དེར། བདག་ཅག་ཡོན་མཆོད་མི་ནོར་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལ་གནོད་ཅིང་འཚེ་བར་བྱེད་པའི་ལོ་བདུད་ལོ་གཤེད། ཟླ་བདུད་ཟླ་གཤེད། ཞག་བདུད་ཞག་གཤེད། གཤིན་པོ་རྣམས་ཐར་བ་འཐོབ་ཏུ་མི་འཇུག་པ་ལྕགས་དང་སྡོས་སུ་བྱེད་པ། གསོན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་གི་བདུད་བྱེད་པ། ཟ་བའི་འདྲེ། ཤི་བའི་གཤེད། ཉེ་དུ་ཉེ་འབྲེལ་གྱི་གཤེད་ཁ། ཟ་རེ་འཐུང་སྐོམ་བྱེད་པ། དོན་མེད་ཀྱི་འདྲེ་ལྟོགས་གཤེད་འཁྱམས། དོང་སྟོང་བཞིན་དུ་བླ་ལ་བཏགས་པ། ཐག་ནག་བཞིན་དུ་རྒྱུད་ལ་འཁྲིལ་བ། ཤ་ཁྱི་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ། ཡས་དང་གླུད་ལ་རེ་ཆེ་བ། སྒབ་འདྲེ། ཡུལ་འདྲེ། ལམ་འདྲེ། གྲི་བོ་གྲི་མོ་གནོད་ཅིང་འཚེ་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ། ཞེས་གསུངས་སོ། །

 

 

ལེའུ་བཅུ་དགུ་བ། མི་སྣ་ངོ་སྤྲོད།
བོད་ཀྱི་སྤྲུལ་སྐུའི་ལམ་ལུགས།

བོད་དུ་སྤྲུལ་སྐུའི་ལམ་ལུགས་བྱུང་ཚུལ། བླ་མའི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་ལུགས་འདི། བོད་ཀྱི་སྒེར་ཆོས་ལྟ་བུར་ཆགས་ཡོད་པས། མི་རིགས་གཞན་གྱིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་འདི། སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ངོ་མ་མ་རེད་ཞེས་འཕྱ་སྨོད་བྱས་པའང་ཡོད། ལམ་ལུགས་འདི་དུས་རབས་བཅུ་གསུམ་པའི་དུས་མཇུག་དུ་བྱུང་བ་ལས། སྲོང་བཙན་ཀྱི་རིང་ནང་བསྟན་དར་བ་ནས་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་བའི་མེ་ཕག་སྤྱི་ལོ ༡༢༨༧ བར་ལམ་ལུགས་དེ་མེད། བར་སྐབས་འདིར་ཐོན་མི་དང་། མཁན་སློབ་ཆོས་གསུམ། རྗེ་འབངས་ཉེར་ལྔ། སྐ་ཅོག་ཞང་གསུམ། གཡུ་ཐོག་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ། ལོ་ཙཱ་བ་རིན་ཆེན་བཟང་བོ། ཇོ་འབྲོམ་ཡབ་སྲས། མར་མི་དྭགས་གསུམ། འགོས་ལོ་ཙཱ་བ། རྭ་ལོ། ས་སྐྱ་གོང་མ་རྣམ་ལྔ། མ་ཅིག་ལབ་སྒྲོན་སོགས་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་ཇི་སྙེད་ཅིག་བྱོན་ཀྱང་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་བྱུང་མེད་པར་མ་ཟད། བླ་བྲང་ཤུལ་བཞག་དང་། མཛོད་བདག་གཉེར་བ་སོགས་ལྷག་པར་དུ་བྱུང་མེད། འོན་ཀྱང་། རྒྱལ་བློན་དང་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་མཛད་རྗེས་ཆེན་པོ་བཞག་ཟིན་ནས། མེས་དབོན་རྣམ་གསུམ་རིགས་གསུམ་མགོན་པོའི་རྣམ་སྤྲུལ་དང་། ཐོན་མི་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱི་རྣམ་སྤྲུལ་རེད་ཅེས་བརྗོད་སྲོལ་ཙམ་ལས། སྔ་མའི་མཛད་རྗེས་ལ་འཕྲོ་མཐུད་ནས་ལོ་གཅིག་ལོ་གཉིས་ཀྱི་བྱིས་པ་བསམ་མེད་ཅིག་ཡང་སྲིད་ཡིན་ཞེས། བཞུགས་གདན་འཇགས་ཤིང་གཙུག་ཏུ་བཀུར་ཏེ། མངའ་རིས་ཀྱི་བདག་པོར་དབང་བསྐུར་བ་འདི་འདྲ་ཁྱོན་ནས་བྱུང་མེད་ལ། གཞན་ཡང་། མ་ཎི་བཀའ་འབུམ་དང་། བཀའ་ཐང་སྡེ་ལྔ། ཇོ་བོ་བོད་དུ་བཞུགས་སྐབས་གསུངས་པའི་ཞུ་ལན་ནོར་ཕྲེང་དང་བཀའ་གདམས་བུ་ཆོས་སོགས་བོད་གཞུང་སྔ་མ་དག་ཏུའང་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་སྐྱེ་རབས་ཀྱི་ཕྲེང་བ་སྟོན་པ་ཙམ་ལས། ཡང་སྤྲུལ་ཁྲི་ས་བཀོད་པའི་ལམ་ལུགས་བྱུང་མེད།

འོ་ན། ལམ་ལུགས་དེ་ཇི་ལྟར་དར་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་འགྲོ་དོན་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་འཁོར་བར་ཡང་སྲིད་ལེན་པ་ཞེས་པའི་ལུང་ལ་བརྟེན་ནས་དར་བ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཡང་། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་བསྒྲུབས་པ་ལ་རིགས་འདྲ་སྔོན་སོང་དང་། ཉེར་ལེན་སྔོན་སོང་། གོམས་པ་དང་མྱོང་བ་སྔོན་སོང་གི་རིགས་པས་གཞལ་ལ། སྤྱིར་ན། སྤྲུལ་སྐུ་དབྱེ་ན་གསུམ་ཡོད་དེ། ཡུལ་དུས་ཁྱད་པར་བར་སྐྱེ་བ་མངོན་པར་སྐྱེ་བ་སོགས་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་སྟོན་མཁན་གྱི་མཆོག་གི་སྤྲུལ་སྐུ་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ཐུགས་རྗེ་ཅན་ལྟ་བུ་དང་། བཟོ་ཡི་གནས་ཀྱིས་འགྲོ་དོན་མཛད་པ་བཟོ་བོ་སྤྲུལ་སྐུ་དང་། ལྷ་མི་དུད་འགྲོ་དང་། ཆུ་དང་ཟམ་པ་སྨན་དང་ལྗོན་ཤིང་སོགས་ཅི་རིགས་པར་སྤྲུལ་ཏེ་འགྲོ་དོན་མཛད་པ་སྐྱེས་པ་སྤྲུལ་སྐུ་སྟེ་གསུམ་དུ་མཆིས་པ་ལས། བོད་ཀྱི་སྤྲུལ་སྐུའི་ལམ་ལུགས་འདི་ཉིད་སྐྱེ་བ་སྤྲུལ་སྐུའི་ཁོངས་སུ་འདུ་ལ། བོད་དུ་སྐུ་སྐྱེའི་ལམ་ལུགས་ཐོག་མ་ནི། ཀརྨ་བ་ནས་དར་བས། དེའི་སྐོར་ཅུང་ཟད་བརྗོད་ན།

ཀརྨ་དུས་གསུམ་མཁྱེན་པ་ནི། རབ་བྱུང་གཉིས་པའི་ལྕགས་སྟག་སྤྱི་ལོ ༡༡༡༠ ལོར་མདོ་སྨད་ཀྲེ་ཤོད་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། སྤྱི་ལོ ༡༡༨༩ ལོར་སྟོད་ལུང་དུ་མཚུར་ཕུའི་དགོན་པ་བཏབ་སྟེ། གནས་གཞི་བཟུང་ནས་བཀའ་བརྒྱུད་པའི་གྲུབ་མཐའི་བྱེ་བྲག་ཀརྨ་བཀའ་བརྒྱུད་པ་བྱུང་། དགུང་ལོ་གྱ་བཞི་བར་མྱ་ངན་ལས་འདས།

ཀརྨ་པཀྵ་འམ་ཆོས་ཀྱི་བླ་མ་ནི། སྤྱི་ལོ ༡༢༠༤ ལོར་མདོ་ཁམས་དམ་པ་ཆོས་ཕྱུག་གི་ཡུལ་དུ་འཁྲུངས། ཡོན་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་གོང་མ་མོང་གོལ་ཧན་གྱི་མཆོད་གནས་སུ་བཞུགས། ཕྱིས་སུ་རྒྱལ་སྲས་ཧུ་པེ་ལི་ཁྲིར་བཞུགས་སྐབས། སྔ་སོར་ཀརྨ་བས་རྒྱལ་སྲས་མང་བོར་ཆོས་གསུངས་སྐབས་ཧུ་པེ་ལི་དབང་གྲལ་ལས་ཕུད་པ་སོགས་བྱས་པའི་རྐྱེན། རྒྱལ་སྲས་ཀྱིས་ཁོང་ལ་གནོད་འཚེ་མང་དུ་བཏང་བས། སྐུ་ཚེ་སྨད་དུ་མཚུར་ཕུར་བཞུགས། དགུང་ལོ་དོན་བཞི་བར་འདས། ཀརྨ་སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་པ་འདི་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མངའ་བརྙེས་ནས་བླ་མར་གྲགས་པ་ཡིན་གྱི། བྱིས་པ་བསམ་མེད་ཀྱི་དུས་ནས་སྤྲུལ་སྐུར་དབང་བསྐུར་བ་ཞིག་མིན།

ཀརྨ་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་རང་བྱུང་རྡོ་རྗེ་ནི། ཀརྨ་ཆོས་ཀྱི་སློབ་དཔོན་སྐུ་གཤེགས་ཁར་གདན་ས་གྲུབ་ཐོབ་ཨུ་རྒྱན་པར་གཏད་དེ། ཉི་མ་ལ་སྟོད་ཕྱོགས་ནས་ཞྭ་ནག་པོའི་རྒྱུད་པ་འཛིན་པ་ཞིག་འོང་། དེའི་བར་དུ་རྒྱལ་ཚབ་མཛོད་གསུངས་ནས། ཁོང་ལ་ཧོར་རྒྱལ་བོའི་ལས་ཞྭའི་ཞྭ་ནག་པོ་ཞིག་གནང་བའདི་ནས་བཟུང་ཀརྨ་སྐུ་ཕྲེང་ལ་ཞྭ་ནག་ཅན་དུ་གྲགསཨུ་རྒྱན་པའི་དབུ་ལ་བསྐུར་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས། དེའི་ཕྱི་ལོ ༡༢༨༤ལོར་ཀརྨ་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་རང་བྱུང་རྡོ་རྗེ་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་གསུམ་དུ་ཕེབས་སྐབས་ཡབ་ཡུམ་སོགས་ལ་ང་ཀརྨ་བ་ཡིན་དང་། གྲུབ་ཆེན་ཨུ་རྒྱན་པར་མཇལ་སྐབས་སྔོན་གནས་རྗེས་དྲན་གྱི་གསུང་མང་དུ་གནང་བས། གྲུབ་ཆེན་ཨུ་རྒྱན་པས་ཀརྨ་པཀྵའི་སྤྲུལ་སྐུར་ངོས་འཛིན་བྱས། དེ་ནས་བཟུང་བོད་དུ་སྤྲུལ་སྐུའི་ལམ་ལུགས་གསར་དུ་མགོ་ཚུགས་པ་རེད། ཀརྨ་དུས་གསུམ་མཁྱེན་པ་འཁྲུངས་ནས་ལོ་ངོ ༢༨༦ རྗེས་སུ། སྐུད་སྣེ་ཁབ་ཀྱིས་ཁྲིད། ཆར་སྣེ་རླུང་གིས་ཁྲིད་དེ་སྐུ་སྐྱེ་ལམ་ལུགས་འདི་དར་བ་སྟེ།

རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡང་སྲིད་ནི། སྤྱི་ལོ ༡༤༧༥ ལོར་རྗེ་དགེ་འདུན་གྲུབ་འདས་པའི་ཕྱི་ལོ་དེར། རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོ་སྐུ་འཁྲུངས། ཁོང་ཡབ་ཀྱི་པང་ཐོག་ན་ཡོད་པའི་སྐབས་ཞིག འབྲུག་སྒྲ་གྲག་པ་གསན་ནས་ཡབ་ལ། ཕ་བློ་བཟང་གྲགས་པའི་ཆོས་གསུངས་པ་འདྲ་བའི་སྒྲ་ཞིག་གོ་གསུངས་པར། ཡབ་ཀྱི་ཕ་བློ་བཟང་གྲགས་པས་ཆོས་ཇི་ལྟར་གསུངས་ཞེས་དྲིས་པར། བཤེས་གཉེན་དུལ་བ་ཞི་བ་ཉེར་ཞི་བ། །ཞེས་སོགས་ཤོ་ལོ་ཀ་གཅིག་ཤར་མར་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་གསུངས་པ་རེད་ཞེས་སྔོན་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཡང་དགུང་ལོ་གསུམ་གྱི་ཚེ་ཡུམ་གྱིས་སྡིགས་མོ་བྱས་པར། ཁྱེད་ང་ལ་མ་འཐབ་གསོལ་བ་ཐོབས་གསུངས། ཇི་ལྟར་འདེབས་ཞུས་པར། དགོས་འདོད་ཀུན་འབྱུང་ནོར་བུ་བསམ་འཕེལ་ཁྱོད། །སོགས་ཤོ་ལོ་ཀ་གཅིག་སྔོན་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཤར་མར་བརྩམས་པ་སོགས་རྟགས་དང་མཚན་མ་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས། རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ་ཀྱི་ཡང་སྲིད་དུ་ངོས་བཟུང་བ་ནི། དགེ་ལུགས་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་འཚོལ་བའི་ཐོག་མ་ཡིན།

 པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སྲིད་ནི། མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་དང་། པཎ་ཆེན་བསོད་ནམས་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་བོ། དབེན་ས་བློ་བཟང་དོན་འགྲུབ་སོགས་བརྒྱུད་དེ། པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཞི་བ་པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཆོས་རྒྱན་བྱུང་ལ། ཁོང་རྒྱལ་བ་དབེན་ས་བའི་སྐྱེ་སྤྲུལ་དུ་ངོས་བཟུང་སྟེ། དེ་ནས་བཟུང་པཎ་ཆེན་རིམ་བྱོན་གྱི་སྐུ་སྐྱེ་དངོས་སུ་འཚོལ་བའི་མགོ་བརྩམས། འོན་ཀྱང་། ཀརྨ་དུས་གསུམ་མཁྱེན་པའི་རྗེས་ནས་ཀྱང་། ཀུན་མཁྱེན་ཀློང་ཆེན་པ་དང་། བུ་སྟོན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ། རྗེ་རྒྱལ་བ་ཙོང་ཁ་བ་སོགས་གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་ཀྱི་དམ་པ་སྐོར་ཞིག་ལ་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་ཞུས་མེད།

ཕྱིས་སུ་སྐུ་སྐྱེའི་བརྟག་པ་བྱེད་ཐབས་ལ། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བ་ཟན་རིལ་བསྒྲིལ་བའི་ཐབས་ལམ་སྤྱད་དེ་ཐུགས་ཐག་བཅད་པ་དང་། པཎ་ཆེན་བསྟན་པའི་ཉི་མ་གསེར་བུམ་དུ་མིང་བྱང་བཅུག་ནས་བརྟག་པ་བྱས་པ་དང་། གཞན་ཡང་། ཆོས་སྐྱོང་ཁོག་ཞུགས་ཀྱི་པྲ་རྟེན་གྱིས་གཅོད་པ། ལྷ་མོའི་བླ་མཚོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐུགས་ཐག་བཅད་པ་སོགས། གྲུབ་མཐའ་སོ་སོར་མར་མེ་གཅིག་ལས་གཉིས་ཆད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་སྐུ་སྐྱེ་ལམ་ལུགས་འདི་ས་དར་རྡོ་དར་དུ་ཁྱབ་ལ། ཐ་ན་བླ་རྒན་དང་སྔགས་རྒན་རེ་གཤེགས་ཤུལ་དུའང་འདི་ནི་དེ་དང་དེའི་སྐུ་སྐྱེའོ་ཞེས་མང་མང་ཞིག་གིས་མགོན་སྐྱབས་ལ་རེ་བའི་སྲོལ་དར་བ་ནི་ཀུན་གྱིས་མཁྱེན་གསལ་ལོ།

གཡུང་དྲུང་བོན་ལའང། གདུང་བརྒྱུད་ཀྱི་བླ་མ་དང་། སྒྲུབ་བརྒྱུད་ཀྱི་བླ་མ་གཉིས་སུ་ཡོད་ལ། གདུང་བརྒྱུད་ཀྱི་བླ་མ་ནི། དམུ་རིགས་གཤེན་དང་། རྒྱལ་རིགས་འབྲུ། དབང་ལྡན་གཞུ། རྒྱལ་སྲས་སྤ། མཁས་པ་རྨེའུ། དམ་པ་ཁྱུང་། ཞིག་པོ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་གདུང་བརྒྱུད་སོགས་དང་། སྒྲུབ་བརྒྱུད་ནི། གདུང་བརྒྱུད་ཡོད་མེད་ལ་མ་བལྟས་པར་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་གྱི་ཉམས་རྟོགས་མངོན་དུ་གྱུར་བ་ཚོར་ཡང་སྤྲུལ་བཙལ་བ་དེ་ཡིན་ལ། ཁོ་བོ་ཅག་གདུང་བརྒྱུད་ཀྱི་སྐུ་སྐྱེ་གཙིགས་སུ་འཛིན་ལ། སྤྲུལ་སྐུ་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་ཁྱད་པར་མེད་པར་བཤད་དོ།

སྐུ་སྐྱེའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་དགེ་སྐྱོན། སྤྱིར་ན། ལུས་རྟེན་སྔ་མ་དོར་ཏེ་ཕྱི་མར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལ། ལས་ཉོན་གྱིས་སྐྱེས་པ་ལེན་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་སྐྱེས་པ་ལེན་ཚུལ་གཉིས་སུ་འདུ། དང་བོ་ནི། མ་རིག་གི་དབང་གིས་དགེ་སྡིག་གི་ལས་བསགས་པ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་སྟེང་དུ་བསྒོས་ཏེ། འཆི་ཁར་སྲེད་ལེན་གྱིས་གསོས་བཏབ་ནས་ཟོ་ཆུན་འཁྱུད་མོ་བཞིན་ངན་འགྲོ་དང་བདེ་འགྲོ་ཅི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་དང་། གཉིས་པ་ནི། འཕགས་ལམ་འཐོབ་པའི་བྱང་སེམས་རྣམས་ལས་ཉོན་གྱི་སླར་མི་སྐྱེ་ཡང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་ཏེ་སྨོན་ལམ་གྱིས་དབང་གིས་ཡུལ་དུས་ཕ་མ་སོགས་རང་དབང་གིས་གདམས་ནས་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་ཡིན་ལ། འདིར་བཤད་པ་ནི་ཕྱི་མའོ། །དེ་ལྟར། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་ཏེ་བསམ་བཞིན་དུ་གདུལ་བྱ་གྲངས་མེད་ཀྱི་སྐྱབས་དང་། དཔུང་གཉེན་དུ་བྱོན་པའི་སྐུ་སྐྱེ་དེ། ལུང་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་མངའ་བརྙེས་ཤིང་། བྱ་དཀའ་བའི་མཛད་པ་མཐའ་དག་བདག་གིར་བཞེས་ཏེ་གཞན་དོན་རྐྱང་རྐྱང་གི་འཚོ་ཞིང་བཞུགས་པ་ནི། སྐལ་ལྡན་དང་བ་འདྲེན་པའི་མིག་རྐྱེན། འབྱོར་ལྡན་བསོད་ནམས་བསགས་པའི་ཞིང་སར་གྱུར་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཕྱག་བྱ་ཐལ་མོ་སྦྱོར་བ་ཉག་གཅིག་ཏུ་འཁུམས་ལ། རྒྱུ་མཚན་ནི། དེ་དག་ནི་ལྟོ་གོས་གཏམ་གསུམ་ལ་གྱོང་བསྐུར། ལུས་ལ་བབ་བསྐུར། མི་མེད་ཀྱི་རི་ཁྲོད་དུ། ཤ་རུས་རྡོ་ཐུག་གི་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཉམས་རྟོགས་ཁྱད་པར་ཅན་འཁྲུངས་པའམ། ཡང་ན། གྲྭ་ས་ཆེན་པོར་འགྲིམས་ཏེ་ཆུ་རྐྱང་རྩམ་རྐྱང་གི་འཚོ་བ་ལ་བརྟེན་ཏེ། མདོ་རྒྱུད་གཞུང་ལུགས་ལ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་སྒྲུབ་གནང་ཏེ། འགྲོ་འཆག་ཉལ་འདུག་ཐམས་ཅད་གཞན་དོན་རྐྱང་རྐྱང་གིས་འཚོ་བས་སོ། །ཚུལ་འདི་དག་ལ་དགོངས་ནས། གཡུ་ཐོག་ཡོན་ཏན་མགོན་པོས། བོད་ཀྱི་ཨེམ་རྗེ་དང་མཁས་པ་ཚང་མ་སྤྲང་བོ་ཡོང་བ་ཤོག་ཅིག ཅེས་ཐུགས་སྨོན་གནང་བའང་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དུ་འདུག་གོ

དེ་ལྟར་ཨེ་ཡོད་ནང་གི་དེ་ཡོད། སྒོང་ངའི་ནང་གི་སེར་ཐིག་ལྟ་བུ་དེ་ཚོ་ལ། སྐུ་སྐྱེ་མིང་བྱང་འཐོབ་ཀྱང་རུང་། མ་ཐོབ་ཀྱང་རུང་། བསྟན་འཛིན་གྱི་དྭངས་མ་ཡིན་ནའང་། གནའ་དེང་གི་གདུལ་བྱའི་ཁམས་དང་བསམ་པར་ཤིན་ཏུ་ནས་ཀྱང་འཕྲོད་དཀའ་བར་མ་ཟད། ད་དུང་འཛེམ་དོགས་བྱེད་སའི་གནས་སུ་ཆེ་སྟེ། དཔེར་ན། མི་ལ་གྲུབ་པ་འཐོབ་སྟེ་བྲག་དཀར་རྟ་སོ་ན། ཁོང་གི་ཨ་ཁུའི་མིང་བོ་ཕ་བུ་གཉིས་ཀྱིས་ནམ་མཁར་འཕུར་བ་མཐོང་བས། བུས་ཞིང་རྨོ་མཚམས་བཞག་ནས། ཕ་ཡ་གིར་ལྟོས་དང་མི་འཕུར་བ་བྱུང་ཟེར་བས། ཕ་ན་རེ། ཡ་མཚན་རྒྱུ་ཅི་ཡོད། མྱང་ཚ་དཀར་རྒྱན་ཟེར་བའི་བུད་མེད་ཁྲམ་མ་ཞིག་གི་བུ། གཡོ་ཅན་མི་ལ་ཟེར་བའི་གོག་པ་ལྟོ་མ་ཕྱིད་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཡིན་པར་འདུག གྲིབ་མ་དང་འགོམ་ཡུག་མ་ཕོག་པ་གྱིས་ལ་རྨོས་སྣ་ཁྲིད་ཟེར། ཕ་རང་གྲིབ་མ་ཕོག་གིས་དོགས་མགོ་ལུས་ཡོ་བ་བྱུང་བ་དང་། ཡང་མི་ལ་དིང་རིར་སླེབས་ཏེ་ལམ་ཁར་ཉལ་སྡོད་སྐབས། དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་རིད་པའི་ལུས་པོ། བུ་མོ་འཕྱོར་མོ་འགས་མཐོང་ནས། ཨ་ཙི། འདི་འདྲ་བའི་ལུས་སུ་ནམ་ཡང་སྐྱེ་བར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དང་། ཀློང་རྡོལ་བླ་མ་ཡང་དཀའ་སྤྱད་ཀྱིས་སྐུ་ལུས་རིད་པས་གོང་མཚུངས་ལྟར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད། ཚུལ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་དགོངས་ནས་མི་ལ་རང་གི་གསུང་མགུར་དུ་འང་། དུས་ངན་བསྐལ་བ་སྙིགས་མ་ལ། །ཁྲམ་པ་ཡི་དམ་ལྷ་བཞིན་མཆོད། །ཟོག་པོ་རིན་ཆེན་གསེར་ལས་བྲིན། །ཆོས་པ་ལམ་ཁའི་རྡོ་བཞིན་བསྐྱུར། །ཞེས་པའི་ཨུ་ཐུག་གི་མགུར་འདི་བཞེས་པ་ཡིན་ལ། ཡབ་རྗེ་བླ་མས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ན་བཞུགས་མི་ཤེས། །མཐོང་མཐོང་ཀུན་ལ་མ་སྨོད་རི་ཁྲོད་པ། །གསུངས་པ་བཞིན། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་སློབ་པ་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན། དུད་འགྲོ་ཁྱི་ཕག་ཚུད་ཆད་ཀྱི་ལུས་རྟེན་བླངས་ཏེ་རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་སྐྱེ་རབས་དང་མདོ་རྒྱུད་མང་བོ་ལས་ལུང་དུ་བསྟན་ཡོད་ན། དེ་དག་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་མཆོད་བཀུར་མི་བྱེད། རང་ཅག་གི་མིག་ལམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱ་བ་དེ། གོས་རྒྱ་སྨུག་གིས་བཏུམས་ཏེ་གསེར་གྱི་ཁྲི་སྟེང་ན་བཞུགས་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཀྱང་། ས་ལམ་སོགས་གཞུང་ལུགས་ཁག་ན། བྱང་སེམས་ཕལ་མོ་ཆེ་རྒྱལ་བོ་དང་བློན་པོ་སོགས་ཀྱི་སྐྱེས་པ་བཞེས་པར། གཉིས་མེད་གསུངས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡིན། དེ་བས་བདེན་དོར་རྫུན་སྐྱོར་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད། འབྱུང་བཞི་ལ་ཁ་ལོར་སྒྱུར་ནུས་ཞིང་བསྟན་པའི་སྲོག་ཤིང་དུ་གྱུར་བའི་སྐྱེས་བུ་ནི་བུམ་ནང་གི་མར་མེ་བཞིན་བག་ལ་ཞ་ཞིང་། བསྟན་པའི་ཡང་མཐའ་འདིར་རྒྱ་ལམ་དུ་དགོངས་ནས། ཡོངས་འཛིན་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་གྱིས། སྤྲུལ་མཛད་འབྲུག་སྒྲ་སྙིང་བོ་ཆགས་པའི་སྤྲིན། །མང་ཞིག་ཕན་བདེ་མྱུ་གུ་གཅོད་པའི་མཚོན། །ངན་སྤྱོད་མེ་ཆར་འབེབས་ལས་ལེགས་པའི་སྲོལ། །གྲུ་ཆར་དལ་གྱིས་འཇོ་བ་ཉིན་སྐར་ཙམ། །གསུངས་པ་བཞིན། ཞང་ཞུང་བོན་གྱི་མཁས་དབང་ཤར་རྫ་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ཀྱང་། ལར་དིང་སང་གི་བླ་མ་ཁ་ཅིག་དཀོར་སྡུད་པ་ལ་ཁེབས་ཆེ། ནོར་བསགས་པ་ལ་ཐབས་མཁས། དཀོར་ནག་གི་རྒྱུ་རྫས་ཀྱིས་དཀོར་མཛོད་ཁེངས་ཀྱང་། དཀོན་མཆོག་གི་ཞིང་ས་གཏོང་ཕོད་ནི་ཆུང་། མིང་བླ་མར་འདོགས་ཀྱང་དོན་དུ་ཁྱིམ་པ་ལས་ཀྱང་སྡུག་པ། སྡོམ་པ་དང་དམ་ཚིག་མི་བསྲུང་བ། ང་བླ་མ་ཡིན། ང་སྔགས་པ་ཡིན། ང་གདུང་རྒྱུད་པ་ཡིན། ངས་ཐམས་ཅད་ཆོག ད་དུང་ངའི་བརྒྱུད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་ཐོགས་པ་ཤ་སྟག་འབྱུང་། ང་ལ་གཞན་གྱིས་འགྲན་ཟླ་མེད་སྙམ་སྟེ། དགོས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་འཛིན་སོགས་བསླབ་པ་གསུམ་ཕྱི་ལ་དོར། མི་དགོས་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆེ་ཐབས་དང་དུ་ལེན་ཏེ། ཟས་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཞེན་པ་འཁོར་བ་པ་ལས་ཀྱང་ཆེ་བ། ཀོ་ལོང་དང་གདུག་རྩུབ་སེམས་ཅན་ཐ་མལ་ལས་ཀྱང་ཐུ་བ། བསགས་པ་ནོར་ལ་མཛད། ཐུགས་དམ་དཀོར་ནག་ལ་འཆང་། རང་དོན་དུ་ལོ་ཟླ་ཁ་ལངས་པར་བསྙེན་སྒྲུབ་ལ་བཞུགས་མི་ནུས་ཀྱང་། ནོར་ཕྱིར་སྐུ་ཚེ་དཀོར་ནག་ལ་སྐྱེལ་ནུས་པ་ཡང་ཡོད་པར་འདུག གསུངས་ལ། དེ་བས་སྤྲུལ་སྐུ་ཡང་དག་ཅིག་ཡིན་ན་མཚན་ཉིད་ལྔ་ཚང་དགོས་པ་སྟེ། ཞི་བའི་ལམ་སྟོན་པ། གདུལ་བྱ་སྨིན་པར་བྱེད་པ། ལུང་སྟོན་པར་བྱེད་པ། འཕྲིན་ལས་སྣ་ཚོགས་པའི་རྒྱུན་གང་འདུལ་བའི་གཟུགས་སྟོན་པ། གཞན་གྱི་རྣམ་རིག་ལ་སྣང་བའོ། །དེ་བས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཁ་དཔེ་ལ། ལྕགས་ཀྱི་རིལ་བུ་ཟ་ན། རྣོ་ཡི་འགྲམ་སོ་དགོས། ཟེར་བ་བཞིན་གང་ཡིན་ཡིན་གྱིས་སྤྲུལ་སྐུར་མི་བཏུབ་བོ།

གཞན་བླང་དོར་གོ་ལྡོག་དང་། དོན་དམ་ལས་ཟོག་རྫུན་ལ་རླུང་རྟ་འཕུར་བའི་སྤྱི་ཚོགས་འདིར། སུམ་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་རང་རྣམ་ལས། ཕལ་ཆེར་ནི་སྔར་འདས་དེ་ལ་ཆ་རྒྱུས་ཡོད་པའི་ཕ་མ་སོགས་ཀྱིས། སྔ་མ་གང་དེ་མ་གཤེགས་གོང་གི་ཟླ་ཤོས་ནས་སྐྱེས་ནའང་ཟླ་ལྷག་སྦེད་ནས་ཟླ་གྲངས་འགྲིག་པར་བྱས་ཏེ། རྫུན་པོ་ཆེ་ལ་གཏན་ཚིགས་མང་། ཞེས་པ་ལྟར། དེའི་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་རྫུན་ཚིག་མང་བོ་བསྒྲགས་པ་དང་། ཡང་། མང་བོ་ཞིག་གིས་དེ་འདས་ནས་ཟླ་དགུ་སོགས་སོང་མཚམས་སུ་བུ་ཞིག་སྐྱེས་ན་རྨི་ལམ་དང་ལྟས་དེ་དང་དེ་ལྟ་བུ་བྱུང་ཞེས་བསྒྲགས་ཏེ་གཡོ་སྒྱུས་བསླུས་པ་ན། སྔ་མ་དེའི་དཔོན་པོ་ཉེ་དུ་སོགས་འཁྲུལ་ཏེ་བྲག་ཆའི་རྗེས་སུ་བསྙེགས་པའི་སྤུན་དུ་གྱུར་ཀྱང་། དེ་མ་ཤེས་པར་བུ་དེ་སྔ་མ་དེའི་གོ་སར་འཇོག ཡང་ལ་ལས། སྐུ་སྐྱེ་གཞོན་དུས་འདས་པ་ན། དེ་དང་ལོ་མཉམ་རེ་ཡང་དེའི་གོ་སར་བཞག་སོགས་གང་དྲན་དྲན་དར་ལ། ཡང་ཁྲེལ་བོར་ཧམ་ཅན་བློ་རྒོད་ཁ་ཅིག་གིས། མངལ་དུ་སེམས་ཅན་ཆགས་ཙམ་ནས་སྔར་འདས་གང་དེའི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཚུལ་རྫུན་སྟོང་སྔར་སྨོས་ལྟར། ཕྱོགས་ཀུན་དུ་རླུང་ལྟར་གྲགས་པ་ན། བདག་པོ་དག་གིས་ཀྱང་དེར་ཐག་བཅད་ཀྱང་ཕྱིས་སུ་བུ་མོ་སྐྱེས་པ་འགའ་ཞིག་བྱུང་སྐད། དེ་ལས་འགའ་ཞིག་མ་ངེས་ཀྱང་། ཕལ་ཆེར་གྱིས་བསྟན་འགྲོར་སྨན་པའི་རེ་ལྟོས་འཆའ་བ་མིན་པར་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྲིད་པའི་ཕུན་ཚོགས་ལ་རློམ་སེམས་དུག་སྦྲུལ་ཁ་རླངས་ནང་རྔུབ་ཀྱིས། ཟང་ཟིང་ནོར་རྫས་ཀྱི་བྱིའུ་ཙི་ཙི་སོགས་འགུག་འདོད་རེ་བ་ཤས་ཆེ་བའི་རྟོག་པ་འོག་འགྱུའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའོ། །ཞེས་པ་ལྟར། དོན་དུ་ན། མ་ཁ་བདེ་ན། བུ་སྐུ་སྐྱེ་འཁྲུངས། ཞེས་པ་ལྟར། གཡོ་སྒྱུ་ཁྲམ་གསུམ་གྱིས་རོ་ལངས་སྙིང་ལ་ཞུགས་ཏེ། ཕ་མས་བུ་ཕྲུག་གི་ལྟས་བཟང་སྒྲོགས་ནས། སྐྱེས་བུ་དམ་པར་ཁས་འཆེས་པ་ག་གེ་མོའི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ཁུལ་གྱིས། སྐུ་ལོ་འམ་སྤྲུལ་སྐུ་ཞེས་མིང་བྱང་རྫིག་པོ་ཆེས། ཟང་ཟིང་མཛོད་དུ་བསྡུས་ཏེ། འཁོར་ཆུང་གིས་སྙིང་མ་ཚིམ་པར་འཁོར་ཆེན་སྐྱོང་བ་ནི། སྟོན་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཟླ་སྙིང་གི་མདོ་སོགས་ལས། ངའི་བསྟན་པ་འདི་ང་མིན། ང་འདྲ་བ་ཞིག་གིས་འཇིག་འོང་། གསུངས་པའི་ལུང་བསྟན་རྣག་ཐོག་གཙག་ཁེལ་གྱི་ཚུལ་དུ་བབ་པར་འདུག་ལ། ད་དུང་ཁྭ་ཏའི་མིག་ལམ་དུ་སྐྱག་པ་གསེར་དུ་སོང་བའི་གྲས་སུ་བཞུགས་ཏེ་ཆེ་བ་བརྗོད་དགོས་བྱུང་ན། ཇོ་ནང་ཏཱ་ར་ན་ཐས། རྨོངས་པའི་རྣམ་ཐར་བརྗོད་ཚེ་མཁས་རྣམས་ཁྲེལ། །དམ་པའི་ངང་ཚུལ་བརྗོད་ལ་བརྗོད་རྒྱུ་མེད། །དེ་ཕྱིར་བསམ་གྱིན་སྐལ་བཟང་སློབ་མ་ལ། །འདོམས་རྒྱུའི་དངོས་བོ་བདག་གིས་གང་ནས་བཙལ། །ཞེས་པ་ལས་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ལ།

འདིར་བསམ་རིགས་པ་ཞིག་ནི། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས། སྟོན་པ་འཇིག་རྟེན་མིག་ནི་ཟུམ་གྱུར་ཅིང་། །དཔང་གྱུར་སྐྱེ་བོ་ཕལ་ཆེར་ཟད་པ་ན། །དེ་ཉིད་མ་མཐོང་རང་དགར་གྱུར་བ་ཡི། །ངན་རྟོག་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པ་འདི་དཀྲུགས་སོ། །ཞེས་ཐུགས་སྐྱོ་བའི་གདུང་དབྱངས་འཐེན་པ་བཞིན། སྐུ་ལོའི་མིང་བྱང་གི་རླུང་རྟ་དར་དྲགས་ཏེ། རྟ་མདོ་བའི་གོང་ཚོད་ཇེ་དམའ་དང་། བོང་སྐྱ་ལིའི་བསྟན་པ་ཇེ་དར་དུ་སོང་ན། ཨ་མའི་བུ་ལ་སྙིང་རུས་ཡོད་ན། དགའ་ལྡན་གསེར་ཁྲིར་བདག་པོ་མེད། ཟེར་བའི་འཛམ་བུ་གླིང་དུ་ངོམ་རི་བའི་སྐད་ཆ་འདི་ལའང་སྣོན་ཤུགས་སྤྲད་དེ། ངེས་པ་དོན་གྱི་མཁས་དབང་འཁྲུངས་པའི་བཀག་རྡོ་རུ་འགྱུར་ལ། བྱུས་ངན་འདི་དག་ལ་བསམ་ནས། རས་ཆུང་བས་མི་ལ་རས་པར། རྗེ་བཙུན་རྡོ་རྗེ་འཆང་ངམ། བྱང་སེམས་གང་གི་སྤྲུལ་བ་ལགས་ཞུས་པའི་ལན་དུ། སྤྲུལ་བ་ཡིན་སྙམ་པ་དེ་ཁྱེད་རང་རྣམས་ཀྱིས་ང་ལ་དག་སྣང་ཡིན། ཆོས་ལ་ལོག་ལྟ་དེ་བས་ཆེ་བ་མི་འོང་། ཆོས་རྣམ་དག་བྱེད་པའི་ཆེ་བ་མ་མཐོང་བས་ལན། གསང་སྔགས་ཀྱི་ཉེ་ལམ་ལ་ཡིད་མ་ཆེས་པའི་རྟགས་ཡིན། ངས་ལྟོ་གོས་གཏམ་གསུམ་ལ་གྱོང་བཏང་། སེམས་ལ་དཔའ་བསྐྱེད། ལུས་ལ་བབ་བསྐུར། སྡུག་བསྔལ་ཁྱད་དུ་བསད་ནས་མི་མེད་ཀྱི་རི་ལ་བསྒོམས་པས་ཉམས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སྐྱེས་པ་ཡིན། ཞེས་ཡིན་ལུགས་ཀྱི་གཏམ་བྱུང་བ་འདིར་བསམ་ཤེས་པ་ཞིག་གིས་བསམ་ན་གོ་རྒྱུ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དང་། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བས་ཀྱང་། ཚེ་འདིར་སྦྱངས་ཤིང་ཤེས་ལ་ཐ་མལ་ཟེར། །ཐོས་བྲལ་མ་བསླབས་སྐྱེས་བུ་དམ་པར་བལྟ། །གསེར་དང་སྣག་ཚ་བསྲེས་པའི་རྒྱལ་ཁམས་འདི། །ཡུལ་དབུས་ཟེར་ཡང་ཀླ་ཀློའི་གྲོང་ཁྱེར་འདྲ། །ཞེས་གསུངས་སོ།

ཁྱད་པར་དུ། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བར་མཚོན་ནའང་། རང་གིས་ཤ་རུས་རྡོ་ཐུག་གི་སྦྱངས་བརྩོན་ལ་བརྟེན་ཏེ་མཁས་པའི་ཁྲི་འཕང་དུ་བསྙེགས་པ་ལས། རྒྱལ་དབང་བཞི་བའི་ཡང་སྤྲུལ་དང་བག་ཆགས་ཀུན་སད་ཞིག་གི་སྟེང་ནས་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པར་གྱུར་བ་ཞལ་གྱིས་མི་འཆེས་ཏེ། ཁོང་གི་ཞལ་ལས། མི་ཚོས་ང་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་བཞི་བའི་ཡང་སྲིད་ཡིན་པར་ཤོད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ཡིན་ལུགས་ཡིན་སྟངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི། ང་སྐྱེས་པའི་སྐབས་སུ་ཁྱིམ་གྱི་ཀ་བའི་སྒང་ནས་འོ་མ་བབས་པ་རེད་ཟེར་བ། སྐུ་ཕྲེང་བཞི་བའི་སྐུ་ཆས་རྣམས་ངས་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་རེད། ཟེར་བ་སོགས་བཤད་ཀྱི་ཡོད་ནའང་དེ་འདྲ་བྱས་པ་ང་རང་གིས་དྲན་གསོས་ཀྱི་མི་འདུག ངས་སྐྱེ་བ་སྔོན་མའི་མི་ངོ་ཤེས་རྒྱུ་དང་སྐྱེ་བ་སྔོན་མའི་ཅ་ལག་ངོ་ཤེས་རྒྱུ་ལྟ་ཅི། ལོ་བཅུ་དྲུག་ཙམ་ལ་མ་སླེབས་པར་ཡོན་ཏན་ཡང་དགེ་རྒན་གྱིས་ཉེས་རྡུང་དང་གཤེ་གཤེ་འོག་ཏུ་བསླབས་པར་བརྟེན། མ་བསླབ་པར་ཤེས་རྒྱུ་ཕར་བཞག བསླབས་པ་དེ་ཡང་ཡག་པོ་ཤེས་ཀྱི་མི་འདུག་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡང་སྲིད་དེ་བས་ཀྱང་གང་ནས་ཡིན། སྐྱེ་བ་སྔོན་མའི་མི་དང་ཅ་ལག་ངོ་ཤེས་པ་ལ་བསླབས་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་མ་ཤེས་པ་རྩ་བ་ནས་ཡོང་མི་སྲིད་ཅིང་། མ་བསླབས་པ་དེ་ཤེས་རྒྱུ་ཡོད་དུས་བསླབས་པ་དེ་དེ་བས་ཀྱང་ཤེས་པ་ཞིག་དགོས་ཀྱི་རེད། འོན་ཀྱང་བསླབས་པ་དེ་དཀའ་ལས་ག་ཚོད་བརྒྱབ་ནའང་ཤེས་ཀྱི་མི་འདུག་ལ། སང་ཉིན་དེ་ལྟར་ཤོད་ཨང་ཞེས་བསླབ་དགོས་ཀྱི་ཡོད། ཡིན་ནའང་ང་དགོས་པའི་དབང་གིས་ཁྲིའི་སྒང་དུ་བསྐྱལ་བ་རེད་ལ། ངས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཡིན་མདོག་མ་བྱས་ཀ་མེད་རེད། ཅེས་དང་། ང་སྐྱེས་པའི་སྐབས་སུ་ཆར་བབས་པ་དང་། མེ་ཏོག་ཤར་བ། འཇའ་ཟུག་པ་སོགས་ཀྱི་ཤོད་ཚུལ་དེ་དག་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས། རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བཞི་བའི་ཡང་སྲིད་དུ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཚེ་གཏན་ནས་འགྲིག་ཐབས་མེད། དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ང་དང་དུས་མཚུངས་སུ་སྐྱེས་པའི་འབུ་གྲོག་མ་དང་སྦྲང་བུ་དེ་ཚོ་ཡང་ཚང་མ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེད་པོ་དེ་འདྲས་ཀྱི་སྐུ་སྐྱེ་ཡིན་ཤོས་ཆེ་བའི་དེ་ལྟར་རྩ་བ་ནས་ཡོང་སྲིད་ཀྱི་མ་རེད། ཅེས་ཁོང་གི་རང་རྣམ་གྱི་མགོ་མཇུག་བར་གསུམ་དུ་དོན་དངོས་ལ་གཞོལ་བའི་དྲང་གཏམ་བརྗོད་པ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ཚུལ་དང་། སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཡང་སྲིད་ཡིན་ཚུལ་གྱི་འུད་བསྟོད་གཏན་ནས་གནང་མེད། དེར་མ་ཟད་ད་དུང་ཁོང་གིས། དེང་སང་སོག་པོའི་དཔོན་པོ་རྒྱུ་ཆེ་བ་དང་བོད་ཀྱི་སྐུ་དྲག་རྒྱུ་ཆེ་བ་དེ་ཚོའི་ཕྲུ་གུ་མང་ཆེ་བ་བླ་མའི་ཡང་སྲིད་ཡིན་དགོས་པ་དེ་ཚོ་ཡ་མཚན་ཞིག་མ་ཡིན་ནམ། ཞེས་གསུངས་གནང་མཛད་པ་ལ་བསམ་བློ་གཏིང་ཟབ་གཏོང་རྒྱུ་ཡོད་དོ།

ཁྱད་པར་དུ། དཀོར་གཟན་དག་ཧ་ཅང་བཀུར་ཆེ་ན། ཕྱི་གླིང་བའི་བསམ་བློ་བ་སྐོར་ཞིག་གིས། ངོ་མཚར་བ་ཞིག་ལ། ཤེས་བཞིན་དུ་བོད་འདིརམཁས་པ་བརྒྱ་ཡིས་བླུན་པོ་གཅིག་གི་ཁ་ལ་ཉན་དགོསཞེས་པ་དེའི་སྡོམ་ཚིག་དེ་ཇེ་དམ་དུ་བཏང་བ་ལས་འོས་མེད་དོ། །དེ་བས་ཇོ་བོ་རྗེས། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་སྦྱོང་མི་ཤེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བོད་ཀྱིས་ཤེས། ཞེས་ཟུར་ཟ་གནང་བའང་ཐུགས་ཁག་མི་འདུག་ལ། དོན་གྱི་དབང་འདི་གཟིགས་ནས་སྔོན་བྱོན་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་མང་བོས་ཀྱང་། ལམ་ལུགས་འདི་ལ་དགག་རྒྱག་དང་ཐེར་འདོན་མང་དུ་གནང་ཡོད་དེ། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བའི་རང་རྣམ་དུ་ཀུ་ལའི་གོས་བཟང་ལས། བོད་ཡུལ་འདིར་རྒྱ་གར་དང་མི་འདྲ་བའི་བླ་མའི་གདུང་རྒྱུད་ཀྱིས་འཛིན་པ་དང་། སྐྱེ་བས་འཛིན་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། དང་བོ་ནི། ས་སྐྱ་ཚང་གི་བདག་ཆེན་རིམ་བྱོན་ལྟར་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཕ་ཤུལ་བུ་འཇགས་ལྟ་བུས་བར་གསེང་མེད་ཅིང་བུ་སློབ་འཁོར་འབངས་རྣམས་བག་ཕེབས་པ་དང་། སྐྱེ་བས་འཛིན་པ་ནི། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་བླ་མ་གྲོངས་པ་ན་སེམས་ངལ་ཆེ་ཞིང་ཡུལ་གྲུ་ཆེ་གེ་མོ་ན་བྱིས་པ་ལ་ཕ་མ་སོགས་ཀྱིས་གཡོ་སྒྱུས་བཟོས་པ་འདྲ་ལ་ཚམ་ཚོམ་མེད་པར་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་བཞུགས་གྲལ་ཚུད་ངེས་དང་། སྐྱེ་བོ་དུ་མ་རི་བོང་ཅལ་འདྲོགས་ཀྱི་དཔེ་ལ་བརྟེན་ཝ་སྐྱེས་སེང་གེར་བརྫུ་བའི་སྣང་ཚུལ་ཁོ་ནའོ། །ཞེས་དང་། ཡབ་རྗེ་སྐལ་ལྡན་རས་པས་ཀྱང་། བླ་མའི་གཟུགས་ཀྱིས་ཐུབ་བསྟན་ཉམས་བྱེད་པའི། །རྒྱུད་འཛིན་བླ་མ་ཕལ་ཆེར་ལྟས་ངན་ཡིན། །ཞེས་དང་། རྗེ་འཇིགས་མེད་རིགས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་རང་རྣམ་ལས་ཀྱང་། དུས་ཆེས་ཆེར་སྙིགས་པ་དང་བསྟུན་སྐུ་སྐྱེ་འཚོལ་བའི་སྲོལ་བཟང་བོ་རྣམས་རིམ་གྱིས་ཉམས་ནས་རང་འདོད་གང་བྱུང་གིས་བླ་རྒན་རེ་གྲོངས་པ་ན་སྤྲུལ་སྐུ་འམ་ཞབས་དྲུང་དང་། སྔགས་རྒན་རེ་གྲོངས་པ་ན་སྐུ་ལོ་འམ་སྐུ་འབའ་ཞེས་གཅེས་མིང་གིས་བཏགས་པ་ཞིག་བཙལ་ནས་འདོན་ཆོག་ཙམ་ལས་ཡོན་ཏན་ཅི་ཡང་མི་སློབ་པར་ཟང་ཟིང་སྡུད་པའི་ཚོང་རྟེན་བྱེད་ཅི་ཐུབ་དང་། བླང་དོར་ལ་རྨོངས་པའི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་བསླུ་གང་ཐུབ་བྱེད་པ་ནི་ངེས་པར་བསྟན་པ་ལ་གཅེས་པར་འཛིན་པ་ཞིག་གིས་བལྟས་ན་ཤིན་ཏུ་ཡ་ང་བའི་གནས་སོ། །ཡང་། ཁོང་གིས་བསྟན་འགྲོར་ཕན་པའི་དགོས་གལ་ཆེ་ན། སྐུ་མདའ་ཁར་ཡང་སྤྲུལ་འབྱོན་པའི་སྙན་སྐུལ་གནད་དྲིལ་བ་རེ་ཞུ། དེ་འདྲའི་དགོས་པ་མེད་ན་ཀོར་གཟན་ཇེ་མང་དུ་བཏང་བ་ལས་དགོས་པ་སྤུ་ཙམ་མེད། ཅེས་གསུངས་ལ། ཐ་ན་སྒྲུང་དཔེ་ཚུན་ཆད་ནའང་དགག་རྒྱག་དང་ཐེར་འདོན་བྱས་ཡོད་དེ། བྷེ་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས། བླ་ངན་པ་ཞིང་འབྲོག་རུ་སྡེ་ཉུལ། །སེམས་ཆགས་སྡང་གཡོ་སྒྱུའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར། །དད་ཟས་ཤི་ཟས་གཤིན་ཟས་ལ། །སྐོམ་པའི་ཆུ་བཞིན་འཐུང་ལ་རྔམ། །སྤང་རྟོགས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀུན། །ཉིན་མོའི་སྐར་མ་བཞིན་དུ་གྱུར། །གྲོགས་སློབ་མ་ན་ཆུང་བུ་མོས་བྱེད། །མིག་སྔར་མཛེས་ཆོས་སྣ་ཚོགས་མངོན། །ཆོས་བཤད་མི་ཤེས་ཤེས་མདོག་བྱེད། །ཆོས་ཤེས་ཀྱང་ཁ་ཁོག་མི་མཚུངས་པས། །འཁོར་འབྲེལ་ཚད་དམྱལ་བའི་གནས་སུ་འཕེན། །དེ་བླ་མ་ངན་པའི་ལོ་རྒྱུས་རེད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟར། ཁ་དཔེར། བ་རྔ་མ་རིང་ན་དཔྱིད་ཀར་སྡུག གྱོད་རྔ་མ་རིང་ན་བུ་ཚར་སྡུག ཅེས་པ་ལྟར། སྐུ་སྐྱེ་ཕལ་མོ་ཆེ་བུ་རབས་ཚ་བརྒྱུད་ལ་སྡུག་གི་ཁུར་བོ་ཞིག་བཀལ་བ་ལས། སོ་སྐྱེས་ས་ལས་འདས་པའི་ཕྱག་རྗེས་བ་སྤུའི་རྩེ་མོ་ཙམ་ཡང་མི་རྙེད་པས། ཤ་ཤི་ཤ་ལ། སྡེར་མ་གསེར་སྡེར་བཞག་པའི་དགོས་པ་མ་མཐོང་སྟེ། མི་ནག་པའི་ཁ་དཔེར། ལུག་མ་བཤའ་ཟེར་ནོ་བླ་མ་རེད། །ཤ་ཚོན་པོ་ཟ་ནོ་བླ་མ་རེད། །ཟེར་བ་ལའང་ཐུགས་ཁག་མེད་དོ།

ཚུལ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་ངེས་ཤེས་རྙེད་ནས། ཨ་རིག་དགེ་བཤེས་ཆེན་མོ་སྐུ་གཤེགས་ཁར། བུ་སློབ་རྣམས་ཀྱིས་སྐུ་སྐྱེ་འཁྲུལ་མེད་ཅིག་འབྱོན་པར་གསོལ་བ་བཏབ་པས། ཞལ་ཆེམས་དུ་ཁོ་ལ་རང་དབང་ཞིག་ཡོད་ན་ཡིད་དགའ་ཆོས་འཛིན་དུ་འགྲོ་བས་སྐུ་སྐྱེ་མེད། གལ་ཏེ་དགོས་ན་བྱིས་པའི་དུས་ནས་ལམ་སྔགས་གཉིས་བློ་ཐོག་ནས་ཤར་མར་འདོན་ཐུབ་པར་མ་ཟད། ཁྱི་གཏུམ་པོས་དེད་ཀྱང་ཁ་ནས་མི་ཆད་པ་ཞིག་རྙེད་ན་ཁོའི་སྐུ་སྐྱེ་ཡིན། ཞེས་དང་། བདག་ཅག་གི་བླ་མ་རྗེ་དགེ་འདུན་བསྟན་འཛིན་འདའ་ཁ་ཡང་། ཁོ་མིག་བཙུམ་རྗེས་སྐུ་གདུང་མཆོད་རྟེན་བཞེངས་པའམ། རྗེས་དྲན་དུས་དེབ་ཕུད་པ། ཁྱད་པར་དུ་སྐུ་སྐྱེ་འཚོལ་བ་སོགས་བྱས་ན་བླ་མ་འགལ་བའི་དམ་ཉམས་ཡིན་ཞེས་སོགས། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མང་བོས་ཀྱང་དེ་ལྟར་མང་དུ་གསུངས་པ་ནི། སྐུ་སྐྱེའི་མིང་བྱང་ལ་བརྟེན་ནས། སྐྱུག་བྲོ་བའི་བྱ་སྤྱོད་ཁོ་ན་འབྱམས་པར་ཡི་ག་གཏིང་ནས་ལོག་པ་མཐོང་ཐུབ་ལ།

དེར་མ་ཟད། སུམ་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་རང་རྣམ་ལས་ཀྱང་། དེང་དུས་བོད་དང་ཧོར་སོག་གི་ལྗོངས་སུ་ཆོས་སྲིད་ཟུང་གི་ཁྲིམས་གུ་ཡངས་ཤིང་། བདེན་གཏམ་རྡོའི་རི་མོ་ལས་རྫུན་ཆེན་བྱེ་རིར་བྲིས་པའི་རི་མོ་བསྒྲིན་པའི་དུས་སྙིགས་བདོ་བའི་སྐབས་སུ། བོད་དབུས་གཙང་གི་རྒྱལ་བ་ཡབ་སྲས་སོགས་དང་མདོ་ཁམས་རྒྱ་སོག་གི་ལྗོངས་སུ་བཞུགས་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དངོས་ལས་གཞན་པའི་བླ་ཆེན་མངོན་ཤེས་ཅན་སྐད་རང་དེར་རློམ་བླ་གཟུགས་དྲེགས་པ་ཅན་དང་ཆོས་སྐྱོང་ཁོག་ཞུགས་ཟེར་བ་ལ་ལས་ངོས་ལའང་ལུང་རྫུན་སྒྱུ་མའི་རྡོའི་སྟག་སེང་དུ་བསྒྱུར་བ་མཆིས་པ་མང་ཞིག་རྣ་བའི་བུ་གུར་ཞུགས་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་ཉིད་ཟོག་པོར་གཏོང་བའི་རློམ་སེམས་ད་ལྟའི་ཁ་ཅིག་ལ་བལྟས་ན་བྱས་ཆོག་ཚོད་དུ་གདའ་ཡང་། ཚེ་ཕྱི་མ་ཡོད་ངེས་དང་ལས་འབྲས་མི་བསླུ་བའི་ངེས་ཤེས་འདྲོངས་པ་སྔ་མོ་ནས་ཡོངས་འཛིན་དག་གི་དྲིན་ལས་རྙེད་པས་དེ་འདྲ་རྨི་ལམ་དུའང་རྣམ་རྟོག་ཟའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལས་སྐུ་སྐྱེའི་ལམ་ལུགས་དང། ཁོང་ཉིད་སུམ་པ་ཞབས་དྲུང་བློ་བཟང་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་སྐུ་སྐྱེ་ངོས་འཛིན་པ་པོ་དང་། རང་ཉིད་དེ་ཡིན་མིན་གྱི་ཤན་འབྱེད་གསལ་བོར་གནང་སྟེ། བརྗོད་འདོད་པའི་སྙིང་གི་ན་ཟུག་དེ་གསལ་རྗེན་དུ་བསྟན་ཡོད་དོ།

དེ་དང་མཐུན་པར་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བས། མཆོད་ཁང་ཤར་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་གསར་བཞེངས་ཀྱི་མཛད་སྒོར། གསུང་བཤད་སྒྲ་ཐག་ཏུ་ཕབ་པ་ལས། སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་ཞུ་མཁན་མང་ཆེ་བས་སྤྲུལ་སྐུ་འཁྲུལ་བ་མེད་པ་ཞིག་ཡོང་བ་ཞེས་ཞུ་གི་ཡོད། དེ་ནི་སྐུ་ཐོག་གོང་མའི་རྣམ་ཤེས་ཞུགས་པའི་འཁྲུལ་བ་མེད་པ་ཞིག་ཟེར་བ་འདི་རེད། སྔོན་ཆད་སྐུ་འབུམ་ལ་སྤ་ཕྲུག་ཅེས་པ་ཞིག་གིས། པཎ་ཆེན་གོང་མར་སྤྲུལ་སྐུ་འཁྲུལ་བ་མེད་པ་ཞིག་ངོས་འཛིན་གནང་རོགས་ཞུས་པར། དེའི་ལན་དུ་སྤྲུལ་སྐུ་འཁྲུལ་བ་མེད་པ་ལས་བསྟན་པ་དང་དགོན་པར་ཕན་ཐོགས་པ་ཞིག་བྱུང་ན་དགའ་བ་མེད་དམ། ཞེས་བཀའ་གནང་བ་རེད། མི་དེས་ཕན་ཐོགས་རུང་མི་ཐོགས་རུང་སྤྲུལ་སྐུ་འཁྲུལ་བ་མེད་པ་ཞིག་དགོས་ཞེས་ཞུས་པས། འཁྲུལ་བ་མེད་པ་འདི་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ནི་གཟའ་རོ་ཞིག་ཡོད་འདུག གསུངས་པ་ལྟར་རོ།

ཁྱད་པར་དུ། སྙིགས་དུས་ཀྱི་རང་མཚང་ཀློང་དུ་བརྡོལ་བའི་སྐབས་འདིར། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བས། འཇིག་རྟེན་སུ་མཁས་བསྟན་འཛིན་སྐྱེས་བུར་འཇོག །ཅེས་པ་ལྟར་སྣང་ཡང་། དོན་དུ་ན། རང་གི་ལམ་མགོ་གྲོག་པོ་ཕུ་རྡུགས་ལས་ཐུ་ཞིང་། དུང་ཕྱུར་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཤི་སྣ་འདྲེན་པར་རློམ་ཞིང་། བླུན་རྨོངས་ཁྲི་མ་འབུམ་གྱི་འཁོར་ཚོགས་བསྡུས་ཏེ་ཁྱིམ་པ་ཕོ་མོ་ལ་འཕྲོད་པའི་སྨྲ་ལྕེ་བདེ་ལ། ཆོས་གཞུང་རྣལ་མ་འཆད་པ་ལ་སྨྲ་བ་དམ་གྱིས་བརྒྱབ་པའི་སྐུ་སྐྱེ་མང་ཞིག་ཐུབ་བསྟན་གྱི་གཤེད་དུ་བབ་པར་སྣང་སྟེ། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བས། མི་ཤེས་གདོལ་བའི་ཕྲུ་གུ་དར་ཟབ་གྱིས། །ཕང་ཕུང་མཛེས་པར་བྱས་ཏེ་མཐོན་པོའི་ཁྲིར། །བླུན་པོའི་འཁོར་ཚོགས་དབུས་ན་འགྱིང་བ་ཡི། །བ་མོས་ཐུབ་བསྟན་པད་ཚལ་བཅོམ་གྱིས་དོགས། །ཆོས་སྤྱོད་བཅུ་ཡི་སྒྲུབ་པ་རྒྱབ་བོར་ནས། །ཁ་དྲག་དཔུང་དང་རྒྱུ་ནོར་གཡོ་ཁྲམ་གྱིས། །འགྲོ་བའི་ཕན་བདེ་སྒྲུབ་པར་རློམ་བྱེད་ན། །ཀུན་མཁྱེན་ཤཱཀྱའི་གཙོ་དེ་འཁྲུལ་བར་ངེས། །ཞེས་དང་། ཡབ་རྗེ་བླ་མས། གཏམ་ཧ་ཅང་མང་བའི་མཆེད་གྲོགས་དང་། །རྒྱུད་ཆགས་སྡང་སྐྱེད་པའི་འཁོར་གཡོག་དང་། །ལམ་ལོག་པར་སྟོན་པའི་བླ་མ་གསུམ། །འདི་ཐར་བའི་སྲོག་འཕྲོག་བདུད་པོ་ཡིན། །ཞེས་ལན་གྲངས་དུ་མར་ངན་གཡོ་དམར་རྗེན་དུ་བཏོན་ཏེ། སུན་འབྱིན་གནང་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཁོང་བྱ་བཏང་རི་ཁྲོད་དུ་ཕེབས་པའང་བླ་ཆེན་ཁུར་བཞེས་ལ་མི་སྤྲོ་བ་ནི། གསུང་མགུར་ལས། ཨ་ལ་ལ་རྒྱལ་ཁམས་འགྲིམས་པའི་བན་རྒན་ང་ནི། །བླ་ཆེན་ཁུར་དེ་དུས་ལ་བབ་ཀྱང་། །ཁུར་དེ་མ་བཟུང་བྱ་བཏང་ཚུགས་བཟུང་། །རང་ཚུགས་འདི་ཡང་ཆོས་དང་མཐུན་བྱུང་། །ཞེས་སོ།

གཞན་ཡང་། ཟོག་རྫོབ་ཆེ་བའི་སྐུ་སྐྱེ་དེ་རྣམས། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཚོས་སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་དུ་བཞག་ཡོད་དེ། ལྕང་སྐྱ་རོལ་བའི་རྡོ་རྗེས། བྱིས་པའི་དུས་ནས་ཐོས་བསམ་ལོང་མེད་པར། །དར་གོས་ཀྱིས་བཀླུབས་ཚོང་ཟོང་བཞིན་དུ་འགྲིམས། །དད་གཤིན་དཀོར་གྱི་ཟས་ལ་བག་མེད་སྤྱོད། །གནས་བརྟན་དགེ་འདུན་ཕྱག་དང་བསྙེན་བཀུར་ལེན། །ལྔ་བདོའི་སྐུ་སྐྱེ་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེས་གཟིགས། །ཞེས་སོགས་མང་དུ་གསུངས་ཡོད་ལ། སྐུ་སྐྱེའི་གང་ཡིན་ཡང་ཐོག་མའི་མ་ཁུངས་དེ་ངེས་པ་དོན་གྱི་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་ཞིག་ཡིན་ནའང་། ཕུར་ལྕོག་བྱམས་པས་དུས་ངན་གྱི་སྐུ་སྐྱེ་ཚོ་སྐྱེས་པ་རེ་བླངས་ཀྱིན་ཇེ་ངན་ཇེ་ངན་དུ་འགྲོ་ཞེས་འཁོར་རྣམས་ལ་བཀའ་བཀྱོན་གནང་བ་དང་། དཔལ་སྒང་ལོ་ཙཱ་བས། ཞག་རེ་སོང་གིན་ནང་སྐྱོན་ཕྱི་ནས་རིག ཅེས་པ་ལྟར། དེ་ནི་ཟས་མི་ལག་བརྒྱུད་ན་ཇེ་ཆུང་ཞེས་པའི་ཁ་དཔེ་ལས་མ་འདས་སོ།

གཞན་ཡང་། སྐུ་སྐྱེ་ཕལ་མོ་ཆེས་སློབ་གཉེར་དང་གྲྭ་ས་ལིངས་ཀྱིས་བོར། ནག་ཆང་དུ་གསུམ་མདུན་དུ་བསུས། ཆུང་དུས་ནས་གཞན་སེམས་བསླུ་བའི་རིག་པ་སྦྱངས་ཏེ། ཕྱག་ཏུ་འཛིན་རྒྱུའི་དཔེ་ཆ་མི་འཛིན་པར། མི་འཛིན་རྒྱུའི་ཕྲེང་གོག་དང་མོ་རྡེའུ་བཟུང་ནས། ད་དུང་། ཕྱག་མོ་དང་ལུང་བསྟན་གཙིགས་པ་ཞེས་མིང་བྱང་གི་རླུང་རྟ་མངོན་ལྐོག་གང་རུང་དུ་སྤུར་ཏེ། བླུན་རྨོངས་མང་བོ་བཀུག་ནས་ཡ་གིའི་ལྷ་དེ་འཁྲུགས་རབས་དང་། བར་གྱི་བཙན་དེས་ཐེབས་རབས། མ་གིའི་གདོན་དེས་གནོད་རབས་སོགས་རྣམ་རྟོག་གི་དྲ་རྒྱ་བསླེས་སྟེ། ཡོད་ཚད་རྫས་སུ་ཕུད། རིག་ཚད་ནོམ་དུ་འཁྱེར་ཏེ། བྱིས་པའི་མདུན་ལམ། ནད་པའི་བདེ་སྡུག དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཡོང་འབབ། མདོར་ན་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་ལེགས་ཉེས་ཐམས་ཅད་མོ་ཁ་ནས་ཤན་འབྱེད་གནང་བ་ནི། ཡབ་རྗེ་བླ་མས། མིག་ཟུམ་ཟུམ་གིས་མི་མགོ་བསྐོར་མཁན་མང་། །ཞེས་པ་ལས་མ་འདས་ལ། གལ་ཏེ་ཁྱི་རྒན་ལྡོམ་ནས་འགྲོ་བ་དང། རྩམ་ལོག་ཐུར་དུ་སྒྲིལ་བ་ལྟ་བུ་རེ་གཉིས་སྲིད་ནའང། ས་སྐྱ་ལེགས་བཤད་ལས། མ་དཔྱད་པ་ལས་དོན་འགྲུབ་པ། །བྱུང་ཡང་མཛངས་པར་སུ་ཞིག་བརྩི། །སྲིན་འབུ་དག་གིས་ཟོས་པའི་རྗེས། །ཡི་གེར་བྱུང་ཡང་ཡིག་མཁན་མིན། །ཞེས་པའི་ངང་ཚུལ་ལོ།

སྟོན་པ་ཞལ་བཞུགས་ཚེ་སུ་དང་གང་གིས་བདེ་སྡུག་ཞུས་ན། ལས་འབྲས་ཀྱི་སྟེང་ནས་རྩིས་སྤྲོད་གནང་སྟེ་སྡིག་སྤོང་དགེ་སྒྲིབ་ལ་གདམས་པ་ལས། ཕྲེང་གོག་གཅོད་པ་དང་མོ་རྡེའུ་འཕངས་ཏེ་ལུང་བསྟན་འབེབས་པ་མདོ་རྒྱུད་གང་དུའང་ཚིག་ཟུར་ཙམ་ཡང་མི་སྣང་ངོ་། །རྗེས་འཇུག་བུ་སློབ་རྣམས་ལ་མཚོན་ནའང་། རྒྱ་གར་དུ་གྲུབ་ཆེན་བརྒྱད་ཅུ་དང་རྒྱན་དྲུག་མཆོག་གཉིས། བོད་དུ་ས་དགེ་ཀར་སྙིང་གསུམ་གྱི་མཁས་པ་སྔ་མ་དག་གི་རྣམ་ཐར་ལ་མཇོལ་དང་། ཕྲེང་གོག་དང་མོ་རྡེའུ་འཕངས་ཏེ་འགྲོ་དོན་བསྐྱངས་མ་བསྐྱངས་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་སངས་རྒྱས་ནས་རྒྱ་བལ་བོད་གསུམ་དུ་ཀརྨ་བའི་ཡན་ཆད་དུ་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྐུའི་ཕྲེང་བ་ཇི་སྙེད་ཅིག་གིས་འགྲོ་དོན་རླབས་པོ་ཆེ་མང་དུ་བསྐྱངས་ཀྱང་། སྐུ་སྐྱེ་ཞབས་དྲུང་གི་མིང་བྱང་འདིའི་སྟེང་ནས་རྒྱལ་བསྟན་རྒྱས་པར་མ་མཛད་པ་སུམ་པས་རང་རྣམ་ལས་གསུངས་ཡོད་པས་དེ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཚུལ་འདི་ལ་དགོངས་ནས་རང་རྣམ་དེ་ལས། སྐུ་ནར་སོན་པ་ནས་ཚེ་ཧྲིལ་བོར་སྒྲུབ་པ་སྙིང་བོར་བྱས་པའི་སྤོང་བ་བ་རྗེ་བཙུན་མི་ལ་གཉིས་པར་གྱུར་འདྲའི་སྐུ་ཆས་སྲབ་པ་ཕལ་ཆེར་ལ་སྐུ་སྐྱེས་བྱོན་པ་དཀོན་པར་སྣང་། ཞེས་གསུངས་ཡོད་དོ།

ཕལ་བའི་ཡིད་སྨོན་ཅན་གྱི་སྐུ་སྐྱེ་དེ་ཚོ། ར་ཡི་རིལ་མ་ལ། ལུག་གིས་ངོ་སོ་བསྟོད་པའི་དཔེ་བཞིན། ཕལ་བས་སྨོན་ཡུལ་དུ་གྱུར་ན་མ་གཏོགས། མཁས་པ་མགུ་བའི་ལས་སུ་མི་འགྱུར་སྟེ། ཡོངས་འཛིན་བློ་བཟང་དཔལ་ལྡན་གྱིས། གཞན་དུ་མི་རྟག་སྲིད་འབྱོར་སྒྱུ་མའི་རྫས། །སྡུད་སླད་ཆིབས་ཀྱི་གོམ་འགྲོས་རླུང་ལས་ཀྱང་། །མགྱོགས་པའི་རྣམ་ཐར་ཕལ་གྱིས་ཡིད་སྨོན་ཅན། །བསྐྱངས་པས་བསྟན་འགྲོར་སྨན་པ་མཆིས་སོ་ལོ། །ཞེས་དང་། མི་ལ་བཞད་པའི་རྡོ་རྗེ་ཡང་སྐྱིད་ཕུག་ཉི་མ་རྫོང་དུ་བཞུགས་སྐབས། པེ་ཏས་རྗེས་གཅོད་ཅིང་ཕྱིན་པའི་ལམ་བར་དུ། དིང་རི་ན་བླ་མ་བ་རི་ལོ་ཙཱ་བ་ཁྲི་བརྩིགས། གདུགས་ཕུབ། དར་ཟབ་ཀྱི་ན་བཟའ་གསོལ། དུང་ཁ་སྦྱོར་དུ་བུས། གྲྭ་བུ་སློབ་མང་བོས་བསྐོར། འབུལ་མི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་འོང་། ཇ་ཆང་བཟང་བོ་འདྲེན་པ་པེ་ཏས་མཐོང་སྟེ། མི་ལར་ཁྱེད་རང་བླ་མ་དེ་གའི་ཕྱག་ཕྱིའི་གྲྭ་བ་ཞན་ཤོས་ཤིག་འཐོབ་རུང་སྐྱིད་པོ་འོང་ལུགས་ཞུས་པས། མི་ལའི་ཞལ་ལས། བསྒྲུབས་ན་བ་རི་ལོ་ཙཱ་བ་ལྟ་བུ་ཁོ་རང་ཡང་འོང་ཡང་། ཚེ་འདིར་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོད་ནས་སྒྲུབ་པ་ལ་ནན་ཏན་དང་བརྩོན་འགྲུས་བྱས་པ་ཡིན། ཞེས་པའི་ཚིག་དུམ་འདིས་བསྟན་པ་ལ་ཤ་ཞེན་ཆེ་བའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཞིག་གི་བསམ་བློ་མཐོང་ཐུབ་ལ། གུང་ཐང་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེས་ཀྱང་། གཡོ་སྒྱུ་ཁྲམ་གསུམ་ལྡན་པའི་སྐུ་སྐྱེ་དེ་ཚོ་ལྷ་བཟོ་ཀུན་དགའི་ངན་ཇུས་དང་སྦྱར་ཏེ། ནམ་ཞིག་གི་ཚེ་ཤིང་བཟོ་ཀུན་དགའི་སྤྱང་གྲུང་ལྡན་པའི་བློ་རིག་གིས་ལྷ་བཟོ་ཀུན་དགའི་རྫུན་རྐུབ་བརྟོལ་བའི་དཔེ་དང་སྦྱར་ཏེ། ད་ལྟའི་སྐུ་སྐྱེ་ཚོ་དགག་རྒྱག་དང་ཐེར་འདོན་བྱས་ཡོད་དོ།

དེར་མ་ཟད། སུམ་པའི་རང་རྣམ་ལས། ལ་ལའི་གྲྭ་སློབ་སོགས་ཀྱིས་སྔོན་བྱོན་རྒྱ་བོད་ཀྱི་མཁས་གྲུབ་ས་ལམ་མཐོན་པོར་སོན་པ་འགའ་ཞིག་ལུ་གུ་རྒྱུད་དུ་བྱོན་པའི་སྐུ་ཚེའི་ཕྲེང་བ་བསྒྲིགས་ནས་དེ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་། ཞབས་དྲུང་དེས་ཀྱང་དེ་དང་དེ་ཡིན་པར་རློམ་སྟེ་ཞལ་བཞེས་གནང་ནའང་། གསུངས་པ་ལྟར། བླ་བརྒྱུད་གསོལ་འདེབས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཡས་གཡོན་ལ་གཏུགས་པ་ནི། གལ་སྲིད་ཡིན་ན་ནི་ཤིན་ཏུ་ལེགས་མོད་ཀྱང་། ཉེས་ན་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་ལྡན་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ཉམས་རྒྱུར་འགྱུར་ཉེན་དང་། མི་ཆོས་བླ་མའི་རྫུན་སོགས་ཀྱི་ཉེས་པ་བརྒྱ་ཕྲག་གི་རྫོང་འདེབས་དང་བཅས་དམྱལ་བའི་གཏིང་རྡོ་འཕེན་པའི་ལས་ཁོ་ནའོ། །གསུངས་ལ།

དེ་ལས་གཞན། རྗེ་འཇིགས་མེད་རིགས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས། སློབ་རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་མི་སློབ་པར། མི་སློབ་རྒྱུའི་ངན་གཡོ་བསླབས་ནས་སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་བ་སླུ་ཐུབ་པ་ན་བུ་སྐྱེས་སོང་སྙམ་པ་ནི་བདུད་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལྟར། སྙིགས་མའི་རང་མཚང་ཀློང་དུ་བརྡོལ་བའི་དུས་ཀྱི་མར་གཤམ་འདིར། ལུང་རྟོགས་ཀྱི་བསྟན་པ་རྒྱབ་ཏུ་བོར་ནས། སྐུ་སྐྱེའི་མིང་བྱང་རྫིག་པོ་ཆེ་དེ་རུམ་དུ་བསྲེལ་ཏེ། ལས་སུ་ཆོས་བྱས་ཀྱང་། སངས་རྒྱས་དགྲར་ལངས་པ་དེ་དག་གིས། མངོན་ལྐོག་གང་རུང་དུ་ཟང་ཟིང་སྡུད་པའི་ཐབས་སུ་རང་གི་ཆེ་བ་བརྗོད་པ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། གནས་ངེས་པ་རྒྱ་ནང་སོགས་གང་ན་སྟོབས་འབྱོར་ཆེ་སར་བཞུགས་པ། སྐུ་ངེས་པ་ལུས་མཚག་རྒྱས་ཤིང་རྒྱགས་པ་ཤ་སྟག་ཏུ་ཆགས་པ། འཁོར་ངེས་པ་རྒྱ་དང་རྒྱ་མོས་བསྐོར་བ། ཆོས་ངེས་པ་བླུན་རྨོངས་འབྱོར་ལྡན་གྱི་རྣ་བར་གང་འཕྲོད་དུ་གསུངས་པར་མཁས་པ། དུས་ངེས་པ་སྔ་མའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་འཕེན་པ་མ་རྫོགས་བར་དུ་བཞུགས་པ། ཞེས་པའི་ཆོ་ལོ་འདི་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་དགོས་པ་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་མ་ཟད། བྱི་ལ་དགེ་བསྙེན་གྱི་གཏམ་རྒྱུད་བསྐྱངས་ཏེ། ཙི་གུའི་དཔོན་པོ་ཇེ་ཚོ། ཙི་གུའི་འཁོར་ཚོགས་ཇེ་ཉུང་གིས་བསྟན་པ་བསྐྱངས་པ་དེ་ཡང་། ད་དུང་ཕོ་རྒོད་དུ་རློམ་ན། གུང་ཐང་གིས། ཆོས་སྲིད་ཇི་འདྲ་ཞིག་བྱེད་ཀྱང་། །ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་འདི་གལ་ཆེ། །ཁྲེལ་མེད་ཕོ་རྒོད་དུ་རློམ་ན། །ནམ་ཕུགས་རྒྱལ་ཁམས་ལ་བསྟན་ཡོང་། །ཞེས་པ་ལྟར། ད་དུང་མིག་བཙུམ་མ་ཐག་ཏུ་རྣམ་སྨིན་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་འདིར་དཔེ་མཚོན་འགའ་དྲངས་ན། ལམ་རིམ་རྣམ་གྲོལ་ལག་བཅངས་ལས།

འགྲོ་མགོན་གླིང་རྗེ་རས་པས་ཡར་འབྲོག་གི་མཚོ་ནང་དུ་གཟིགས་ནས་བཤུམས་ཏེ། ཨ་ཁ་ཁ། དཀོར་མ་ཟ། དཀོར་མ་ཟ་གསུངས། ཅི་ལགས་ཞུས་པས། མཚོ་ནང་འདིར་བླ་མ་བླ་དཀོར་ཟན་པ་ཞིག་ཉ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཡར་འབྲོག་མཚོ་ལ་ཕྱེད་ཙམ་འཁོར་བ་སྲོག་ཆགས་མང་བོས་ཟ་བ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་འདུག་གསུངས། འོ་ན་དེ་སྟོན་པར་ཞུས་པས། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་སྐད་ཅིག་ལ་མཚོ་དེ་བསྐམས་ཙ་ན། འདི་ནི་ངག་ནུས་བྱིན་རླབས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ཞིང་། འདྲེ་གདོན་ལ་ལྟ་སྟངས་ཙམ་གྱིས་བསྐྲོད་པ། ཕཊ་ཤར་རེ་བརྒྱབ་ནའང་རྟ་ཟོག་མང་བོ་བླངས་འགྲོ་བ། དབུས་གཙང་རུ་བཞིའི་མཆོད་གནས་སུ་གྱུར་བ། གཙང་བླ་རྟ་ནག་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བ་ཡིན་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་།

ཡང་། གྲུབ་ཆེན་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་བོས་ཕ་བོང་ཞིག་གི་སྟེང་དུ་རྩ་རླུང་འཕྲུལ་འཁོར་མཛད་པས། ཕ་བོང་དེ་ཕྱེད་ཚལ་དུ་གས་པའི་ནང་ནས་སྦལ་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་ལུས་ལ་སྲོག་ཆགས་གྲངས་མེད་འབྱར་ནས་ཤ་ཟ་ཁྲག་འཐུང་བྱས་པས། སྦལ་བ་དེ་ཁ་ནག་དེང་དེང་འདུག་པ་ཅི་ལགས་ཞུས་པས། འདི་དམར་ཆོག་བྱེད་པའི་བླ་མ་ཞིག་གི་སྐྱེ་བ་ཡིན་གསུངས་པ་དང་།

ཡང་། སྡེ་དགེའི་བླ་མ་ཞིག་གིས་ཉེ་གནས་ལ་དེ་རིང་ཆུས་འཁྱེར་བ་ཅི་བྱུང་ཡང་ཚུར་བཏོན་ལ་འཁྱེར་ཤོག་གསུངས་པ། ཤིང་སྡོང་ཞིག་བྱུང་སྟེ་ཁོག་པ་གཤགས་པ་ན། དེའི་ནང་དུ་སྦལ་བ་ཆེ་བ་ཞིག་ལ་ཆུང་བ་མང་བོས་ཟ་བ་ཞིག་ཐོན་པ། སྔ་མ་འདི་གཉིས་དཀོར་ཟན་གྱི་བླ་མ་ཞིག་དང་། སྡེ་དགེ་གཉེར་ཆེན་ཞིག་གི་སྐྱེ་བ་ཡིན་པར་གསུངས་ཡོད།

ཡང་། སྔོན་དྭགས་པོར་བླ་མ་ཞིག་ལ་རྒྱུན་དུ་སྦྱིན་བདག་མི་ཚང་གཅིག་གིས་མར་དང་། མི་ཚང་གཅིག་གིས་ཤ་ཕུལ། བླ་མས་དཀོར་སྦྱོང་མ་བྱས་པར་ཤི་སྟེ། མར་ཕུལ་བའི་ཁྱིམ་དེར་འོ་མ་ཤིན་ཏུ་མང་བའི་འབྲི་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས། རྗེས་སུ་གཡང་དུ་ལྷུང་བ་ཆུས་འཁྱེར་ནས་ཤ་ཕུལ་བའི་མི་ཚང་དེས་རྙེད། ཤ་རྣམས་ཟོས་ཟིན་པ་ན། རྩིབས་མའི་རུས་པའི་ལྡེབས་སུ་མི་ཚང་ཆེ་གེ་མོའི་ཤ་དང་། མི་ཚང་ཆེ་གེ་མོའི་མར་གྱི་སྐྱིན་པ་འཕྲོད་སོང་ཟེར་བའི་ཡི་གེ་བྱུང་། དེས་ན་ལས་འབྲས་ཀྱི་རྒྱ་ཁ་ན་དམིགས་གསལ་གཏོང་རབས་མེད་པས། བླ་མའི་དཀོར་འཇུ། རྨ་བྱའི་དུག་འཇུ་ཟེར་རྐྱང་ཡིན་མིན་བསམ་པར་རིགས་སོ།

མཁའ་འགྲོ་མ།

སྤྱིར་མཁའ་འགྲོ་མ་ཞེས་པ་ལ་རིགས་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ནི་རིགས་བཟང་མཁའ་འགྲོ་མ་དང་། ཅིག་ཤོས་ནི་རིགས་ངན་མཁའ་འགྲོ་མའོ།

རིགས་བཟང་མཁའ་འགྲོ་མ། རིགས་བཟང་མཁའ་འགྲོ་མ་ནི། གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལས་གསུང་ཚུལ་ལ། སངས་རྒྱས་ཟིན་པའི་མཁའ་འགྲོ་མ་ལ། ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་མ་དང་། གསང་སྔགས་ཀྱི་ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་ཉམས་རྟོགས་མཐོ་རུ་ཕྱིན་པའི་མཁའ་འགྲོ་མ་སྟེ་སྔགས་སྐྱེས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་མ་གཉིས་ཡོད། ཡང་མཁའ་འགྲོ་སྡེ་བརྒྱད་དེ། རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ། རིན་ཆེན་མཁའ་འགྲོ། པདྨ་མཁའ་འགྲོ། ལས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ། དམ་ཚིག་མཁའ་འགྲོ། སྣ་ཚོགས་མཁའ་འགྲོ། ཐམས་ཅད་མཁའ་འགྲོ། འཇིག་རྟེན་མཁའ་འགྲོའོ། །གཞན་ཡང་། གསང་སྔགས་མ་རྒྱུད་ཀྱི་གཞུང་ལས། མཁའ་འགྲོ་མ་ལ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སྐུ་ཡི་གནས་བརྒྱད་ན་བཞུགས་པའི་འཁོར་ལོའི་ཤུགས་ཅན་སོགས་སྐུའི་རིགས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་མ་བརྒྱད། གསུང་གི་གནས་བརྒྱད་ན་བཞུགས་པའི་མཁའ་འགྲོ་མ་ས་སྲུང་མ་ལ་སོགས་པ་གསུང་གི་རིགས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་མ་བརྒྱད། ཐུགས་ཀྱི་གནས་བརྒྱད་ན་བཞུགས་པའི་རབ་གཏུམ་མ་ལ་སོགས་པ་ཐུགས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་མ་བརྒྱད་བཅས་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིའང་གསུངས་སོ།

ཡང་། ཐུའུ་བཀྭན་ཆོས་ཉིའི་བསང་ཆོག་ལས། ལྷ་བསང་གི་མགྲོན་གྱི་ཁྱད་པར་བཤད་པའི་སྐབས་སུ། དཔའ་བོའམ་དཔའ་མོའམ་མཁའ་འགྲོ་དང་མཁའ་འགྲོ་མ་ཞེས་པ་མདོ་ལུགས་ལ་མེད་ཅིང་། གསང་སྔགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཡང་རྒྱུད་སྡེ་འོག་མ་རྣམས་སུ་ཐ་སྙད་དངོས་སུ་སྦྱར་བ་མེད་པས། འདི་ནི་རྣལ་འབྱོར་བླ་མེད་ཀྱི་ལུགས་དང་དེ་ལས་ཀྱང་བདེ་དགྱེས་སོགས་མ་རྒྱུད་ཀྱི་སྐོར་རྣམས་སུ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་ཡེ་ཤེས་པ་དང་འཇིག་རྟེན་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་པ་ལའང་རྟོགས་པ་མཐོ་དམན་གྱི་སྒོ་ནས་ཞིང་སྐྱེས་སྔགས་སྐྱེས་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་རིགས་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཧེ་རུ་ཀ་དཔལ་དཔའ་པོ་ཆེ། ཞེས་དང་། དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་མ། ཞེས་སོགས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་གཙོ་བོ་ལའང་དཔའ་བོ་དང་མཁའ་འགྲོའི་ཐ་སྙད་གསུངས་པ་མེད་པས་རྣམ་དབྱེ་ཞིབ་ཏུ་ཤེས་པར་འདོད་ན་བདེ་དགྱེས་ཀྱི་རྒྱུད་འགྲེལ་མན་ངག་ཉན་པར་བྱའོ། །འདིར་མཚན་གཞི་ཙམ་སྨོས་ན། དུར་ཁྲོད་བརྒྱད་དང་། ཡུལ་སོ་གཉིས་དང་། གནས་ཉེར་བཞི་སོགས་ན་བཞུགས་པའི་དཔའ་བོ་དང་མཁའ་འགྲོ་བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་རྟོགས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཏེ། དཔའ་བོ་ཐོད་པའི་དུམ་བུ་དང་། དཔའ་མོར་རབ་གཏུམ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུངས་སོ།

ཡང་། མཁའ་འགྲོ་མའི་སྒྲ་བཤད་འཇུག་ལ་མུ་བཞི་ཡང་བརྩི་སྟེ། ཐེ་སེ་ཧལ་ཁྱི་སོགས་དང་། ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་སོགས་དང་། ཡི་དྭགས་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བ་རྣམས་ལ་སྒྲ་བཤད་ཡོད་ཀྱང་འཇུག་ཏུ་མེད། མཚན་ལྡན་གྱི་རིག་མ་རྫུ་འཕྲུལ་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལ་སྒྲ་འཇུག་ཡོད་ཀྱང་བཤད་དུ་མེད་པའོ། །རིགས་སུ་གྱུར་བའི་མཁའ་འགྲོ་སྡེ་ལྔ་དང་། རིགས་བདག་གྱུར་བའི་མཁའ་འགྲོ་སྡེ་ལྔ་རྣམས་ནི་སྒྲ་བཤད་འཇུག་གཉིས་ཀ་ཡོད་པའོ། །ལམ་ལ་མ་ཞུགས་པ་དང་། ཞུགས་ཀྱང་ནུས་པ་མ་ཐོབ་པའི་གང་ཟག་ཡོད་དོ་ཅོག་ནི་བཤད་འཇུག་གཉིས་ཀ་མེད་པར་གསུངས་ལ། འདིར་བཤད་པ་ནི་རིགས་བདག་གྱུར་བའི་མཁའ་འགྲོ་སྡེ་ལྔ་ཡིན། དེ་ལ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་གཉིས་ཏེ། གསང་སྔགས་ཀྱི་ལམ་ལ་གནས་ཤིང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ། སྤྲུལ་སྒྱུར་སྟོན་པའི་རིག་འཛིན་རྣལ་འབྱོར་ཕོ་མོ་དང་། འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་ལྔ་སྟེ། གཙོ་ཆེར་ལས་སྒྲུབ་ཚུལ་གྱི་དབང་དུ་བཏང་ན། ཞི་བའི་ལས་སྒྲུབ་པའི་སངས་རྒྱས་མཁའ་འགྲོ། དྲག་པོའི་ལས་སྒྲུབ་པའི་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ། རྒྱས་པའི་ལས་སྒྲུབ་པའི་རིན་ཆེན་མཁའ་འགྲོ། དབང་གི་ལས་སྒྲུབ་པའི་པདྨ་མཁའ་འགྲོ། ལས་ཀུན་སྒྲུབ་པའི་སྣ་ཚོགས་མཁའ་འགྲོའོ། །དེ་དག་ཀྱང་སློབ་པ་ལམ་ཞུགས་ཡིན་ན་རིགས་སུ་གྱུར་བའི་མཁའ་འགྲོ་དང་། མི་སློབ་པ་འབྲས་གནས་ཡིན་ན་རིགས་བདག་ཏུ་གྱུར་བའི་མཁའ་འགྲོ་སྟེ། རྣམ་སྣང་མི་བསྐྱོད་པ་སོགས་དང་ངོ་བོ་གཅིག་གོ རིགས་དང་རིགས་བདག་ཏུ་གྱུར་ཚུལ་ཡང་། རྒྱུད་ལས། རྣལ་འབྱོར་བ་གང་ནག་པོ་ཉིད། །དེ་ཡི་ལྷ་ནི་མི་བསྐྱོད་པ། །ཞེས་པས་རིགས་པས་གྲུབ་བོ། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གསུམ་སྟེ། ནམ་མཁའ་དང་། ས་འོག་དང་། ས་སྟེང་ལ་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ཡང་ཞིབ་ཏུ་ཕྱེས་ན་ཡུལ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་འམ་སོ་གཉིས་སུ་རྒྱུད་ལས་གསུངས་སོ། །རྒྱུའི་སྒོ་ནས་བཞི་སྟེ། གནས་ལས་སྐྱེས་པ། རིགས་ལས་སྐྱེས་པ། སྔགས་ལས་སྐྱེས་པ། ལས་ལས་སྐྱེས་པའོ།

སྤྱིར་བཏང་བུད་མེད་ཕལ་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་མཚན་རྟགས་དང་ལྡན་པའི་མཁའ་འགྲོ་མ་ནི་ཞིང་སྐྱེས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་མ་ཡིན་པར་གསུངས་ལ། འདིར་རེ་གཉིས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་བརྗོད་ན། ཀླུ་ལས་སྐྱེས་པའི་རྣལ་འབྱོར་མའམ་མཁའ་འགྲོ་མ་ནི། གསང་སྔགས་བརྒྱུད་རིམ་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་གསུངས་སྲོལ་ལ། གསང་སྔགས་ཀྱི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས། ཨོ་རྒྱན་རྒྱལ་བོ་ཨིནྡྲ་བྷུ་ཏི་སོགས་ཡུལ་མི་ཡོངས་རྫོགས་གྲུབ་པ་འཐོབ་སྟེ། ཨོ་རྒྱན་ཡུལ་དེ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཀླུས་བཀང་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ། གསང་བདག་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེས་ཀླུ་རྣམས་སྨིན་པར་མཛད་པ་ལས། རིམ་གྱིས་མིར་གྱུར་ཏེ། མཚོ་འགྲམ་དུ་གྲོང་ཁྱེར་ཆགས་ཤིང་། གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ཉམས་སུ་བླངས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། གྲུབ་པ་འཐོབ་པའི་ནང་ཚན་ཡུལ་དེའི་རྒྱལ་བོ་མཐོང་བ་ན། དགའ་བའི་བུ་མོ་རོལ་བ་མོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་། མཚན་གཞན་ཀླུ་ལས་གྱུར་བའི་རྣལ་འབྱོར་མ་དང་། ཀླུ་ཡི་མཁའ་འགྲོ་མ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡང་། ཀླུ་ནས་རིམ་བཞིན་མིར་གྱུར་ཏེ་རྟེན་དེ་ལ་གསང་སྔགས་ཉམས་སུ་བླངས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་འཐོབ་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས། ཀླུའི་རྟེན་དེ་རང་ལ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ཉམས་ལེན་བྱས་པ་དང་། གྲུབ་པ་འཐོབ་པ་དེ་འདྲ་མིན་ནོ།

མཁའ་འགྲོ་མ་གསང་བ་ཡེ་ཤེས་ནི། གསང་སྔགས་སྔ་འགྱུར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་། བཀའ་གདམས་བུ་ཆོས། རྒྱལ་བོ་དད་པ་བརྟན་པ། རྒྱལ་བོ་དཀོན་མཆོག་འབངས་བཅས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལས་འབྱུང་བས། ཞིབ་ཏུ་དེར་གཟིགས་པར་བྱ་ལ། དེ་ནི་ཨོ་རྒྱན་གྱི་མཁའ་འགྲོ་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་མོ་ཡིན་པར་བཤད།

མཁའ་འགྲོ་མ་སུ་ཁ་སུ་དྷི་ནི། ཁ་ཆེའི་ཡུལ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཁྲི་བརྟན་དུ། བཟའ་མི་བདུན་ལ་འབྲས་བུམ་པ་གང་ལས་མེད་པ་ཞིག་གི་ཁྱིམ་བདག་མ་ཡིན། ཚེ་ཞིག་དགེ་སློང་བསོད་སྙོམས་པ་ཞིག་འོང་བ་ལ། འབྲས་བུམ་པ་གང་བོ་དེར་ཕུལ་བས། སྐབས་དེར་རྒན་མོ་ལོ་ང་དགུ་ལོན་ཡང་། ཁྱིམ་མི་ཀུན་གྱིས་སྒོར་ཕུད། དེ་ནས་རྒན་མོ་ཨུ་རྒྱན་ཡུལ་དུ་འཁྱམས་ནས་འབྲས་བསླངས་ཏེ། འབྲས་ཁལ་གཅིག་བྱུང་བས། དེས་ཆང་བཙག་ནས་ལོ་གཅིག་རིང་ཆང་འཚོང་མ་བྱས། སྐབས་དེར་གྲུབ་ཆེན་བིར་ཝ་བ་གསང་བའི་སྤྱོད་པ་ལ་བཞུགས་པ་དེར། དམ་རྫས་སུ་རིན་མ་བླངས་པར་ནམ་དགོས་སུ་འབྲས་ཆང་ཕུལ་བས། ཉིན་གཅིག་གྲུབ་ཆེན་གྱི་ཡུམ་དུ་དབང་བསྐུར་ཞིང་། མན་ངག་གནང་བས། མཁའ་འགྲོ་མ་གཞོན་ནུ་ལང་ཚོ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད། རྒྱས་པར་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་གསེར་ཕྲེང་ལེ་ཚན[ཀ་བ]མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་བོ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྣམ་ཐར་དབུ་མེད་བྲིས་མ་ཤོག་གྲངས ༡༧ ནས་༡༨ བར་གསལ། ཡང་རིགས་བཟང་མཁའ་འགྲོ་མ་འགྲོ་བ་བཟང་མོ་སོགས་ཀྱི་བྱུང་བ་དེ་དག་གི་རྣམ་ཐར་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ།

ཡང་། ཕ་དམ་པ་སངས་རྒྱས་བོད་དུ་ཕེབས་དུས་ཁོང་གི་ཕྱི་བཞིན་དུ་བྱ་བཞིན་འཕུར་ནས་འོང་བ་ལ། ཕྱིས་མཁའ་འགྲོ་ཆོ་འཕྲུལ་བྱ་ནག་བཞིར་གྲགས་པ་སྟེ། གཡེའི་ལབ་སྒྲོན། གཉལ་སྟོད་ཀྱི་མ་ཇོ་བྱང་ཆུབ། གཙང་གི་ཞང་མོ་རྒྱལ་ཐང་། ལྷ་སའི་སྨྱོན་མ་བཅས་ཤེས་བྱ་ཀུན་ཁྱབ་ལས་བཤད་ཡོད་དོ།

རིགས་ངན་ཤ་ཟ་མཁའ་འགྲོ་མ། རིགས་ངན་ཤ་ཟ་མཁའ་འགྲོ་མ་ནི། ཡོངས་གྲགས་སུ་ཕྲ་མིན་མ་ཟེར་བ་དེ་ཡིན། རོ་ཆེན་ཟ་བའི་མཁའ་འགྲོ་མ་ལ་བརྒྱད་བརྩི་ཚུལ་ཡོད་དེ། ཤར་དུ་ལོ་ཙཱ་བ། ལྷོར་མེ་ལྕེ་གདོང་། ནུབ་ཏུ་ཊ་ཀྱི་མ། བྱང་དུ་རྒན་བྱེད་མ། ཤར་ལྷོར་རྡོ་རྗེ་མ། ལྷོ་ནུབ་ཏུ་ཧུ་ལུ་མ། ནུབ་བྱང་དུ་དྲེག་པ་མ། བྱང་ཤར་དུ་སྣ་ཚོགས་མ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞིང་ལྤགས་མནབ་ཞིང་རུས་རྒྱན་ཅན། མཚོན་ཆ་སྣ་ཚོགས་ཐོགས་ནས་རོ་ལ་རྔམ་པར་བཤད་ལ།

དགེ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་གསེར་ཐང་ལས། བུད་མེད་མཁའ་འགྲོ་མ་མང་བའི་གཏམ་རྒྱུད་ནི་གྲོང་ཀུན་ཏུ་གྲགས་པ་ཆེ། ལྷག་པར་མ་ཎི་ཀཎྡ་ན་བྱ་བའི་གྲོང་དེར་མཁའ་འགྲོ་མ་མང་ཟེར་ནས་འགྲོ་བ་ཡང་འཇིགས་པར་བལྟ། མཁའ་འགྲོ་མ་ནི་རང་རེའི་སེམས་ལ་འཆར་ཚུལ་དང་ཡེ་མི་འདྲ། བུད་མེད་ངན་སྔགས་ཤེས་ཤིང་མི་ཤ་ཟ་བ་སོགས་བྱེད་པའི་མ་རུངས་མཐར་ཐུག་ཅིག་ལ་འདོད། སྔོན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་རྣམས་ཌཱ་ཀི་ནི་བྱ་བའི་ཚིག་དེ་ཕྲ་མིན་མར་བསྒྱུར། གསུངས་པ་ལྟར། ཕྲ་མིན་མ་ནི་ཕྱིའི་རྣམ་པ་སྤྱིར་བཏང་མི་ཡིན་ལ་མཚན་མོའི་དུས་སུ་གདོན་འདྲེ་རིགས་སུ་གྱུར་ནས་མི་ཡི་བླ་སྲོག་ལ་གནོད་འཚེ་བྱེད་མཁན་ཞིག་དང་། ཡང་ན་ཉིན་མོའི་དུས་སུ་གཟུགས་མི་འདྲ་བ་སྣ་ཚོགས་སྤྲུལ་བསྒྱུར་ཐུབ་པའི་མི་མ་འདྲེ་བཅས་རིགས་གཉིས་ཡོད་པར་བཤད་ལ། དེ་བས་ལམ་རིམ་ཆེན་མོའི་བཤེས་གཉེན་མ་བསྟེན་པའི་ཉེས་དམིགས་སྐབས་སུ། རྒྱལ་བོ་མེ་དང་སྦྲུལ་གདུག་དང་། །ཆུ་དང་མཁའ་འགྲོ་རྐུན་པོ་དང་། །གདོན་དང་ལོག་འདྲེན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་། །བསད་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འགྲོ། །ཞེས་ལྔ་བཅུ་བའི་ལུང་དེ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། མཁའ་འགྲོ་སྲིན་པོ་ལ་སོགས་པ། །སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་ལྡན་གྱུར་ཅིག །ཅེས་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་ཞེས་པ་དེ་ཡང་ཕྲ་མིན་མ་ཡིན། འདིར་རིགས་ངན་མཁའ་འགྲོ་མའི་ལོ་རྒྱུས་རེ་ཟུང་བཀོད་ན།

བཀའ་གདམས་གསུངས་གཅེས་བཏུས་ནོར་བུའི་བང་མཛོད་ལས། ཕྲ་མིན་མ་བྱ་བ་བོད་ན་མེད། མངའ་རིས་གར་ཞ་ན་ཡོད། ཕྲ་མིན་མའི་བུ་ཞིག་རི་ལ་ཕྱིན་པ་ན། ཕ་གི་ན་དིར་དིར་བ་ཞིག་འདུག་ནས་ཁོས་ཉན་པས། བུད་མེད་མང་བོ་འདུས་ནས། སང་ཁྱེད་ཚོའི་རེས་མོས་ཁྱོད་ལ་འོང་ཟེར་བ་ལ། མ་དེ་ན་རེ། གཞན་ངས་མི་རྙེད་ང་རང་གི་བུ་གསོད་པ་འོང་ཟེར། ཁྱོས་ཇི་ལྟར་གསོད་ཟེར་བ་ན། ངའི་བུ་ཕྱུགས་འཚོ་བ་ལ། ང་འབྲིར་བརྫུས་ནས་གསོད་ཟེར་བ་ཁོས་ཐོས་ནས། སང་མདའ་དོང་དུ་བཅུག་ནས་བསྡད་ཙ་ན། དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་མདའ་འཕངས་པ་མགོ་ལ་ཕོག་ནས་ལོག་སོང་། དེ་ནས་མཆོང་གྱིན་ཕྱིན་ཙ་ན། མ་དེ་མགོ་དཀྲིས་ནས་འདུག་པས། ཁོ་ལ་མ་ཡིན་སྙམ་པའམ་ཁྱིམ་ཡིན་སྙམ་པ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མ་བྱུང་བ་ཡིན། ཞེས་དང་།

ཡང་དཔེ་ཆོས་ལས། ཕྲ་མིན་མ་ཞིག་བོང་བུར་བཏང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ནི། སྔོན་མི་ཞིག་ཕྲ་མིན་མའི་ཡུལ་དུ་ལམ་ནོར་ཏེ་ཕྱིན་པས། བུད་མེད་ཅིག་དང་འཕྲད་དེ། ནང་དུ་བོས་ནས་སྟན་ལ་བཞག ཁ་ཟས་གཡོས་ཏེ། མོ་རང་གི་ཟན་བརྫིས་ནས་གཞོང་ལ་བཞག གཅིག་ལ་འཇག་མ་ཞིག་བཙུགས་ཏེ་བཞག་ནས། མོ་ར་སྐོར་དུ་སོང་བ་ལ། མི་དེའི་བསམ་པར་འདི་རྣམས་ཟན་བྱིན་ནས་མི་བོང་བུར་བསྒྱུར་ཟེར་ན། ད་ཡང་འདིས་བསྒྱུར་བའི་ཉེན་ཡོད་སྙམ་ནས། གཞོང་བའི་ཟས་ཀྱི་རྟགས་མཚན་སྤོས་ནས་བཞག དེར་མངོན་དུ་བྱུང་ནས་ཁོ་ལ་བཟའ་བཏུང་བྱིན། མོ་རང་གིས་ཟོས་ཚར་བ་དང་། ཟས་ཞུ་བའི་ཚོད་ལ་དབྱུག་པ་ཞིག་འཁྱེར་འོང་ནས། ཚག་ཁྱུ་བ་ཟེར་ནས་བརྡེག་ཏུ་བྱུང་བ་ན། ཁོས་ཀྱང་འཁར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་བཟུང་ནས་ཕར་ལ་དེ་སྐད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བྱས་པས། མོ་རང་བོང་བུར་སོང་། དེར་ཁོས་བོང་མོ་དེད་ཡོང་བའི་ལམ་དུ་མོ་རང་གི་ཁྱོ་དང་འཕྲད་པས། ཁྱོ་ལ་བལྟས་ཏེ་བོང་སྐད་འདོན་གྱིན་ངུས་པས། ཁྱོ་གས་ཆུང་མ་ཡིན་པར་ཤེས་ཏེ། དེ་ལ་ནོར་བྱིན་ནས་བསླུས་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་།

ཡང་། རེབ་གོང་གི་ས་ཆ་ཞིག་ཏུ་བུད་མེད་ཅིག་ཡུན་རིང་བོར་འཆི་རྒྱུ་དང་རྒས་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་བྱུང་བས། ཐམས་ཅད་ངོ་མཚར་ཏེ་མིང་ལ་ཨ་ཡེ་འཆི་མེད་རྒས་མེད་ཟེར་བ་དང་། དོན་དུ་ན་མཚན་མོ་ལུས་བསྒྱུར་བྱས་ཏེ་བཟའ་མི་ཀུན་གྱི་མགོ་ལ་རྐང་བས་འགོམ་ཡུག་ཅིག་བྱས་ནས། གཉིད་སད་དུ་མེད་པ་བྱས་རྗེས། མིའི་ཤ་ཁྲག་མང་བོར་རོལ་མཐར། སྐུ་ཕྱོགས་གསེར་ཁང་ཚང་གི་སློབ་མ་གླིང་རྒྱའི་སྒོམ་པ་བཀྲ་ལོས་བཏུལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་རེབ་གོང་ན་རླུང་ལྟར་གྲགས་པ་དང་།

གཞན་ཡང་། རྭ་ལོ་ཙཱ་བས་ཕྲ་མིན་མ་ཞིག་བཏུལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ནི། འདིར་ཁོང་གི་རྣམ་ཐར་ལས་འབྱུང་བ་ཆ་ཚང་བཀོད་ན། འཕན་པོ་སྙུག་རུམ་ནང་ན་ཕ་སྔ་མོ་ནས་ཤི་བའི་མ་བུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལ། མ་དེ་ཕྲ་མིན་མ་ཡིན་པས་ཚོགས་འདུ་ལ་རྟག་ཏུ་འགྲོ་བ་བུ་དེས་ཤེས་པས་གཉིད་རྫུ་བྱས་ནས་གར་འགྲོ་བལྟས་པ་དང་། ས་སྲོས་ཙམ་ན་བུད་མེད་དམར་ནག་ཆེན་མོ་གཉིས་འོང་ནས། ཨ་མ་འབྱོན་པར་ཞུ་ཟེར་བ་དང་། དེར་མ་དེ་སྒམ་ལ་ཞོན་ནས་བུད་མེད་གཅིག་གིས་ཁྲིད། གཅིག་གིས་དེད་ནས་ཐོགས་མེད་དུ་ཕྱིར་འགྲོ་བ་མཐོང་ངོ་། །དེ་ནས་ཁོ་གཉིད་ཅིག་ལ་སོང་བ་སད་ཙམ་ན། སླར་ཚུར་སླེབས་ནས་འདུག་སྐད། དེའི་ཕྱི་ནུབ་བུ་དེས་སྒམ་ནང་དུ་འཛུལ་ཏེ་བསྡད་པ་དང་། ཡང་བུད་མེད་དེ་གཉིས་འོང་སྟེ་སྔར་ལྟར་གཏམ་བྱས་མཐར། མ་དེ་སྒམ་ལ་ཞོན་ནས་སོང་བ་ལ། སྒམ་དེ་ཙེར་སྒྲ་འབྱིན་ཞིང་ས་ལ་རེག་ལ་ཁད་བྱས་ནས། མོ་ན་རེ། དོ་ནུབ་རྟ་འདི་ཡང་མི་འགྲོ་བར་འདུག་ཟེར་རོ། །དེ་ནས་དུར་ཁྲོད་གཅིག་ཏུ་སླེབས་པ་དང་། བུད་མེད་མང་བོ་གྲལ་བྱས་ནས་འདུག་པའི་དབུས་སུ་མ་དེ་སྒམ་ལ་ཁྲི་བྱས་ནས་བསྡད། སྐྱེས་པ་དར་མ་གཅིག་གི་རོ་ལ་ཚོགས་འཁོར་བྱས། མགོ་ཀླད་དེ་གཙོ་མོ་ལ་ཕུལ་སོང་བ་དང་། དེ་ན་རེ། ངའི་ཐུར་མ་ཁྱིམ་དུ་ལུས་འདུག་ཟེར་བ་ལ། བུད་མེད་གཅིག་གིས་ཨ་མ་ལགས་ཀྱི་ཕྱག་རིང་རྐྱོང་བ་ཞུ་ཟེར་ཙ་ན། མ་དེས་ཁྲི་ལ་སྡོད་བཞིན་དུ་ལག་པ་རིང་མོ་ཞིག་བརྐྱངས་ཏེ། ཁྱིམ་ནས་ཐུར་མ་བླངས་སོང་བ་མཐོང་ངོ་། །དེ་ནས་ཐོ་རངས་ཁར་སོང་བ་དང་། བུད་མེད་དེ་རྣམས་ཀྱང་སོ་སོར་གྱེས་ཤིང་། མ་ཡང་སྒམ་ལ་ཞོན་ནས་ཚུར་ལོག་སྟེ་མལ་དུ་ཉལ་ལོ། །དེར་བུས་ཀྱང་སྒམ་ནས་ཐོན་ཏེ་མ་ཚོར་བ་ལྟར་བྱས་ནས་མལ་དུ་ཉལ་ལོ། །དེ་ནས་ཡུན་རིང་སོང་ནས་ཉིན་གཅིག་ཙ་ན། མས་ཁྱིམ་གྱི་ཐོག་ནས་བལ་རྒྱང་བཏང་བས་ཆད་ནས་མཐིལ་དུ་ལྷུང་བ་ལ། བུ་མཐིལ་ན་ཡོད་པ་ལ་ངའི་བལ་འཕང་འཁྱེར་ཤོག་བྱས་པ་དང་། བུས་ཁ་མ་ཚུགས་ཏེ་ཨ་མ་ལགས་རང་ཕྱག་རིང་རྐྱོང་བར་ཞུ་བྱས་པས། མ་ཁྲོས་ཏེ་འདིས་ང་ཕྲ་མིན་མ་ཡིན་པར་ཤེས་འདུག་པས། ད་གཞན་ལ་འང་ཟེར་དུ་འོང་སྙམ་ནས། དབུ་སྐྲ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྤྲུགས་པས་དེ་ཉིད་ཁྱིའི་ལུས་སུ་བསྒྱུར་རོ། །དེར་སྡུག་བསྔལ་ཆེར་བྱུང་ནས་ཆུ་ལ་ལྕེབས་སྙམ་ཏེ་ཕྱིན་པ་དང་། ལམ་དུ་མི་མང་བོ་གླང་ཐང་བའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་ཐོས་ནས། དེའི་རྩར་ཕྱིན་ན་ལུས་འདི་ལས་ཐར་ཨེ་སྲིད་སྙམ་ཏེ་ཕྱིན་པར། བླ་མ་མཆོད་རྟེན་ལ་བསྐོར་བ་མཛད་པ་དང་མཇལ་བས། གླང་ཐང་བའི་ཞལ་ནས། མི་ལུས་ཐོབ་ཀྱང་སླར་དུད་འགྲོར་གྱུར་བ་སྙིང་རེ་རྗེ་གསུངས་པས་དད་པ་ཆེར་བསྐྱེད། ཡིད་ཀྱིས་དེ་ལས་གྲོལ་བའི་ཐབས་ཞུས་པས། གླང་ཐང་བའི་ཞལ་ལས། ངས་འདི་ལས་ཐར་བར་བྱ་མི་ནུས་པས། ལྷ་ས་ན་བླ་མ་རྭ་ལོ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བསད་གསོད་དང་སྤྲུལ་བསྒྱུར་གྱི་ནུས་པ་མངའ་བ་ཞིག་བཞུགས་པས་དེའི་དྲུང་དུ་སོང་དང་། ཁྱོད་རང་ལུས་འདི་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་གསེར་འདི་བླ་མ་ལ་ཕུལ་ཅིག་གསུངས་ནས། གསེར་སིལ་མ་སྲང་གང་ལ་ཐུམ་ཆུང་ངེ་བ་མང་བོ་བྱས་ཏེ་སྤུ་ལ་བཙེམས་ནས་ལྟོ་འབྲང་བགྲངས་བར་བྱིན་ནས་བཏང་ངོ་། །དེའི་ཚེ་ཁྱི་དེས་སྒོ་ལ་ཕྱིན་པ་དང་། ཕན་པོའི་མི་མང་བོ་རྭ་ཆེན་མཇལ་ཟེར་བས་འགྲོ་བ་དང་འཕྲད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་གཏམ་ལ་ཉན་ཞིང་ཕྱིན་པས་ལྷ་སར་སླེབས་སོ། །དེའི་ཚེ་བླ་མ་རྭ་ལོས་ཀྱང་ཁོ་ཡོང་བར་མཁྱེན་ནས། ཉེ་གནས་ལ་དྲུག་ཅུ་བ་བཟོས་ལ་དེར་ཞོག་གསུངས། དེ་ལྟར་བྱས་ནས་ཉི་མ་ཕྱི་དྲོར་སོང་བ་ན། ད་སུ་ཡོང་གི་འདུག་ལྟོས་གསུངས། བལྟས་པས་གཞན་ནི་སུ་ཡང་མི་འདུག ཁྱི་གཅིག་ཐལ་འཚུབ་ལང་ལོང་དུ་ཡོང་གིན་འདུག་ནས། བླ་མ་ལ་དེ་ལྟར་ཞུས་པས། འོ་ན་ཕྱིར་དེངས་གསུངས་ནས་དབུ་ཞྭ་བཞེས། གཏོར་མ་ཕྱག་ཏུ་བསྣམས་ཏེ། ཕྱིར་བྱོན་པ་དང་། ཁྱི་སྒོ་དྲུང་དུ་སླེབས་པ་དང་དུས་མཉམ་དུ་བྱུང་ནས། བླ་མས་གཏོར་མ་དེ་ཁྱིའི་སྟེང་དུ་བརྒྱབ་པས་སྐད་ཅིག་ལ་མིའི་ལུས་སུ་བསྒྱུར་ཏེ། དེར་ཁོ་ཤིན་ཏུ་དད་ནས་གསེར་གང་ཡོད་བླ་མ་ལ་ཕུལ་ཏེ་བླ་མ་རྭ་ལོའི་ཕྱག་ཕྱིར་བསྡད་དོ། །བླ་མས་ཀྱང་ཁོ་རབ་ཏུ་བྱུང་། བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་ད་དུང་ཁྱོད་ལ་ཆགས་ཆེར་ཡོད་པས་བྱ་བ་ཅི་བྱེད་ཀྱང་། ང་ལ་མ་ཞུས་པར་མ་བྱེད་ཅིག་གསུངས། དེའི་ལོ་རྒྱུས་མ་དེས་ཐོས་ནས། བར་ཆད་བྱེད་པར་འདོད་དེ། ཤིང་གི་སྒྲོམ་བུ་གཅིག་ལ་ཕྲ་མིན་མའི་རིགས་སྔགས་ཀྱིས་བཏབ་ནས། འཕན་ཡུལ་ནས་རྭ་ཆེན་མཇལ་དུ་འགྲོ་བ་ཚན་གཅིག་ལ་བསྐུར་ཏེ། ངའི་བུ་དེ་བླ་མ་རྭ་ལོའི་སྤྱན་སྔར་ཆོས་ལ་ཡོད་པས། དེ་ལ་ཁྱོད་རང་གི་འཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ཡིན་གྱིས་ལ་སྤྲོད་ཅིག་ཟེར་སྐད། དེར་མི་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བླ་མའི་མཇལ་ཁར་ཕྱིན་ནས་ཞོར་ལ་སྒྲོམ་བུ་དེ་ཡང་ཁོང་ལ་གཏད་དེ་མོའི་འཕྲིན་རྣམས་ཀྱང་སྨྲས་པ་དང་། ཁོང་གིས་སྒྲོམ་བུ་དེ་ལག་ཏུ་བླངས་པ་ན། བརྗིད་ཀྱིས་ལག་པ་ས་ལ་རེག་པ་འདུག་ནས། འདིའི་ནང་དུ་ཅི་ཡོད་དམ་སྙམ་ནས་ཁ་ཕྱེ་ལ་ཁད་ལ་བླ་མའི་གསུང་དྲན་ནས་སླར་རྭ་ཆེན་ལ་ཞུས་པས། བླ་མས་སྐུ་ཆོས་ཕུད་དེ་ཁོ་ལ་གནང་ནས། ཁྱོད་རང་འདི་གོན་ལ་སྒྲོམ་ཁ་ཕྱེ་ཞིག་གསུངས། དེ་ལྟར་བྱས་པས་སྒྲོམ་བུའི་ནང་ནས་ཐོག་སྨད་དགུ་བྱུང་སྟེ་སྤྱིལ་བུ་དང་ཡོ་བྱད་ཐལ་བར་བརླགས། འོན་ཀྱང་། ཁོ་རང་གི་ལུས་ལ་བླ་མའི་སྐུ་ཆོས་ཡོད་པས་མ་ཚུགས་ཏེ། ཆོས་གོས་ཀྱི་སྟེང་ན་ཁྲོ་ཆུ་རྣམས་མར་ཁུ་ལྟར་འཁྱིལ་ནས་འདུག་སྐད། དེ་ནས་བླ་མའི་ཞལ་ནས། ད་ཁྱོད་རང་བར་ཆད་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན་པས་སྒོམས་ཤིག་གསུངས་ནས་དབང་ཁྲིད་གནང་བས་གྲུབ་པ་ཐོབ་སྟེ། སྔར་གྱི་ཕྲ་མིན་མ་དེ་ལ་སོགས་པའི་ཕྲ་མིན་མ་བརྒྱ་ཙམ་བཏུལ། ཕྱིས་འགྲོ་བའི་དོན་རྒྱ་ཆེར་མཛད་ནས་མཁའ་སྤྱོད་དུ་གཤེགས་ཏེ་མཚན་ལ་ཡོན་ཏན་གྲགས་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་སོ།

གྲྭ་བ་རྡོབ་རྡོབ།

བོད་ཀྱི་སེར་འབྲས་དགེ་གསུམ་སོགས་གྲྭ་ས་ཆེ་ཁག་ཏུ། རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། ཚོགས་གྲལ་དུ་ཞུགས་པ་ནས་བཟུང་། འགྲིག་ཀུན་སྤྱོད་དང་། སློབ་གཉེར་འགྲུས་མ་འགྲུས་ཀྱི་དབང་གིས། གྲྭ་བ་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་དུ་གྱེས་འགྲོ་བ་ཕལ་ཆེར་ཆོས་ཉིད་ལྟ་བུ་ཡིན། རབ་རྣམས་ཁ་བཏོན་དགེ་སྦྱོར་དང་། བཀའ་པོད་ལྔ་འམ། གཞུང་ཆེན་བཅུ་གསུམ། ཡང་ན། བཀའ་བསྟན་ལ་བྱང་ཆུབ་ཏེ། འཇམ་མགོན་རྒྱལ་བའི་གདུང་ཚབ་དགའ་ལྡན་ཁྲི་བར་མངའ་གསོལ་ནས། རྒྱལ་བསྟན་ཉི་མ་ལྟར་འཆར་བར་མཛད་པ་དང་། འབྲིང་རྣམས་འདོན་རྟ་དབྱངས་གསུམ་དང་། ཐིག་ས་ཆོག་གཏོར་བཟོ་སོགས། རྒྱུད་སྡེ་རྒྱ་མཚོའི་ཆོ་ག་ཕྱག་ལེན་ལ་ནང་བྱན་ཆུད་ཅིང་། ཞི་རྒྱས་དབང་དྲག་གི་ལས་རབ་འབྱམས་པར་དབང་འབྱོར་ཏེ། རྒྱལ་བསྟན་འཛིན་པ་ཡིན། ཐ་མར་གོང་གསལ་དེ་དག་གཅིག་ཀྱང་མེད་པའི་ཁར། ཆ་ལུགས་ཡ་མ་ཟུང་མང་དུ་བསྟན་ནས། ཁྱིམ་པའི་བྱ་སྤྱོད་ཕོ་རྩལ་སྣ་དགུ་སོགས་ལ་སྦྱོང་བརྡར་བྱས་ཏེ། གྲྭ་སའི་ལ་རྒྱ་རྩོད་པ་དང་། ཆོ་འཕྲུལ་སྨོན་ལམ་སོགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་དགེ་གཡོག་བྱས་ཏེ། སེར་སྐྱ་ཁྲི་སྟོང་མང་བོར་སྒྲིག་ཁྲིམས་མནོན་པ་དང་། དགོན་པའི་ཞལ་ཏ་བ་སོགས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་དེ་ལ་གྲྭ་བ་རྡོབ་རྡོབ་ཟེར།

གྲྭ་བ་རྡོབ་རྡོབ་ཀྱི་བྱེད་ལས་ནི། དཔེར་ན། འབྲས་སྤུངས་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། ལོ་རེར་སྨོན་ཚོགས་གཉིས་ལ། གདན་ས་གསུམ་དང་། མི་སྐྱ་ཁྲི་ཕྲག་མང་བོ་སྒྲིག་ལམ་བཟོ་བ་ལ། འབྲས་སྤུངས་ཚོགས་ཆེན་ཞལ་ངོ་ནས། དཔའ་ཆས་ལུས་ལ་རྫོགས་པའི་གྲྭ་བ་རྡོབ་རྡོབ་འབྲོང་གཞོན་འདྲ་བ་བཅུ་དགུ་བསྐོ་བཞག་གནང་ཏེ། ཞལ་ངོའི་དཔུང་རོགས་སུ་འགྲིག་བདག་ཏུ་བསྐོ་བ་དང་། གཞན་གྲྭ་ས་གང་ལ་གྲྭ་བ་རྡོབ་རྡོབ་མང་བ་དེ་ཙམ་དུ། འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་སོ་དང་དབང་ཐང་ཆེ་བར་མ་ཟད། ཡང་། གདན་ས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་མེད་མི་རུང་གི་ལག་ཆ་ལྟ་བུར་ཡང་གྱུར་ཡོད། དེ་མིན། གྲུབ་མཐའ་ཁག་དང་འགལ་བ་བྱུང་སྐབས་གྲྭ་རྡོབ་བེད་སྤྱོད་གནང་ཡོད་པ་དཔེར་ན། རབ་བྱུང་བརྒྱད་པའི་སྐབས། ཀརྨ་སྐུ་ཕྲེང་བདུན་པ་ཆོས་གྲགས་རྒྱ་མཚོས། ཇོ་བོ་ཉེ་འགྲམ་ས་ནག་ཅེས་པར་ཐུབ་བསྟན་ཆོས་འཁོར་གླིངདེང་སང་ཀརྨ་དགོན་གསར་ཞེས་པའི་ས་ཆཕྱག་བཏབ་པས། འདི་སེར་འབྲས་ཀྱི་ཁ་གནོན་དུ་དོགས་པའི་དབང་གིས། ཀརྨ་བ་ཇོ་བོ་མཇལ་ཏེ། ཕེབས་རྗེས་སུ་སེ་འབྲས་གཉིས་ནས་གྲྭ་རྡོབ་ལྔ་བཅུ་ཁྲབ་རྨོག་འཁོར་གསུམ་སོགས་དྲག་ཆས་སྤྲོས་ཏེ། ཁྱམས་རར་དམར་འཛིང་བྱས་པའི་ཤོད་རྒྱུན་ཡོད་པ་དང་།

གཞན་ཡང་། གྲྭ་ས་ཁག་ལ་རྡོབ་རྡོབ་ཀྱི་ལྟོ་ཚང་ཡོད་ལ། ཁྱད་པར་དུ། སེར་འབྲས་གཉིས་རྡོབ་རྡོབ་ལུས་རྩལ་ཚོགས་པ་དེ་གླིང་ཁག་རྡོབ་རྡོབ་ཀྱི་ལྟོ་ཚང་ཟེར། རྡོབ་རྡོབ་རྣམས་ལ་མཆོངས་དང་རྡོ་རྩལ་གྱི་འགྲན་བསྡུར་ཡང་ཡོད་པ་རེད། འགྲན་བསྡུར་གྱི་རྒྱལ་ཕམ་དེ་གྲྭ་སའི་ངོ་སོ་དང་སྟོབས་ཤུགས་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་ཙང་། རྒྱུན་ལྡན་སྐམ་སྦྱོང་བྱེད་པ་ཕུད་ནའང་། རློན་སྦྱོང་ལའང་གཟའ་འཁོར་ཁ་ཤས་འདང་བའི་གྲོ་ག་འཁྱེར་ཏེ་མཆོང་རར་ཕྱིན་ནས། རྩལ་ཁྲིད་དགེ་རྒན་གྱི་སློབ་སྟོན་ལ་ཉན་ནས་ཉིན་མང་བོའི་རིང་དཀའ་བ་ཁྱད་གསད་ཀྱིས་སྦྱོང་བརྡར་བྱེད་པ་ཡིན། དེ་ལྟར། གྲྭ་རྡོབ་རྩལ་སྣ་ཁག་ལ་སྦྱངས་འབྲས་འབུར་ཐོན་རྣམས། རི་ཁུག་ལྷ་ལུང་ཞེས་པའི་ས་ཆ་དེར་ཁ་གཏད་དུ་ཚོགས་ནས། འབྲས་སྤུངས་ཆབ་རིལ་ཞིག་གིས་རྡོ་ལ་དབྱུག་པས་ཉག་ཁ་བཏོད་ས་དེར། ཞལ་ངོ་དང་ནང་ཆབ་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས། མཆོངས་ར་གང་དུ་འཚོགས་རྒྱུ་ཤོ་བརྒྱབ་ཏེ་ཐག་གཅོད་དགོས། སེ་རར་འཐོབ་ན་མཆོངས་ར་འབྲོམ་སྟོད་དང་འཕན་པོ། སྟག་རྩེ་དང་ཆུ་མདའ་སོགས་ལ་འགྲོ་དགོས། ཁྱད་པར་དུ། མཁར་རྡོའི་བན་རྩེད་གྲོག་མོ་སེར་བྱེས་རྡོབ་རྡོབ་ཀྱི་མཆོང་ར་ཡིན་ཏེ། བན་རྩེད་གྲོག་མོ་གཡུ་ཡི་གཞོང་བ་འདྲ། །མཁར་རྡོའི་རི་དེ་རྒྱ་སེ་དཀར་བོ་འདྲ། །རྡོབ་རྡོབ་ང་ཚོ་སེང་གེ་གནམ་མཆོངས་འདྲ། །ཞེས་པའི་བརྗོད་སྲོལ་ཡང་ཡོད། གལ་ཏེ་འབྲས་སྤུངས་ལ་འཐོབ་ན། སྟོད་ལུང་དང་སླེ་ཐང་། ཡབ་མདའ། ཆུ་ཤུར་སྙེ་ཐང་སོགས་ལ་འགྲོ་དགོས། དེ་ནས་སྲིད་གཞུང་སོགས་ལ་སྙན་ཞུ་ཕུལ་ཏེ། ཆོག་མཆན་ཕབ་རྗེས་རྩོད་ལྒིང་བྱེད་མི་ཆོག་པའི་གན་རྒྱ་བཞག་ཏེ། བཀོད་སྒྲིག་པར་སྐྱ་སེར་དཔོན་རིགས་དང་། སྦྱིན་བདག་ཆེ་ཁག་ཕྱགས་ཕེབས་ཏེ། ཤན་འབྱེད་གནང་དགོས། དེ་ནས་དཔོན་རིགས་དང་ཞལ་ངོ་། སྦྱིན་བདག་ཁག་ལ་དབུ་གུར་ཕིབ་སྟེ། འགྲན་ཞུགས་ཀྱི་མཆོངས་རྩལ་བ་རྣམས་ཀྱི་མགོ་རྩོམ་པ་ཡིན། རྡོབ་རྡོབ་ཚོའི་མཆོངས་རྩལ་ལུས་རྩལ་གྱི་སྲོལ་གཏོད་མཁན་གཙང་སྨྱོན་ཧེ་རུ་ཀ་དང་དབུས་སྨྱོན་ཆོས་གྲགས་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པ་བདེན་ན། མ་མཐའ་ཡང་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ཙམ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད།

མཆོངས་ར་ནི། མཆོངས་རའི་འོབས་དོང་ཟབས་སུ་ཀུང་ཁྲེ་གཉིས་ཙམ་དང་། རིང་ཐུང་རྨིས་བཅུ་བཞི། རྒྱུགས་ལམ་རྨིས་བཞི་བཅུ་ཙམ། རྒྱང་རིང་ནས་མཆོངས་རའི་ཁ་བཀྱག་བར་སིག་འགྲོས་ཀྱིས་གྱེན་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་བཅས་སོ།

འགྲན་བསྡུར་གྱི་རྣམ་གྲངས་ལ། འཕུར་མཆོངས། བསྐོར་མཆོངས། འདྲིལ་མཆོངས། མདུན་མཆོངས། རྒྱབ་མཆོངས། མཆོངས་ཐག་རིང་ཤས་དང་། ཁུག་ཁུག་དང་། ལ་རྩེ་ཟེར་བ་དང་། གཞན་རྡོ་རྩལ་གྱི་སྐོར་ལ། རྐྱང་རྡོ། རྐུབ་རྡོ། རྒྱབ་རྡོ། འདྲིལ་རྡོ་སོགས་མི་འདྲ་བ་བཅུ་གསུམ་ཙམ་ཡོད་པར་བཤད། འགྲན་བསྡུར་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་ན། སྲིད་གཞུང་གྲྭ་ཚང་སོ་སོ་ནས་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་སྲོལ་དང་། ཤོར་མཁན་ལ་གྲྭ་ཚང་སོ་སོས་ཉེས་ཆད་གཅོད་སྲོལ་ཡོད། ཁྱད་པར་དུ་འགྲན་རྩལ་རྣམ་གྲངས་ཚང་མ་ཤོར་མཁན་ཡིན་ན། ཤ་ལྤགས་གཡོག་ཏེ་ངོ་ཚ་དང་བཅས་མཆོངས་ར་ནས་ལོག་དགོས་པ་ཡིན། སྔ་དུས་ཡེར་བའི་མདར། བློ་གསལ་གླིང་བ་དང་བྱེས་པ་ཕྱོགས་རྒྱག་སྐབས་བཅུ་གཉིས་དང་ཀླད་ཀོར་གྱི་བསྡུར་ཚད་ཐོག་ནས་བློ་གླིང་བས། སེ་ར་རྡོབ་རྡོབ་ལ་ཤྭ་ལྤགས་གཡོགས་པས། འགྲོ་མི་དགོས་ཡེར་བའི་བྲག་ཕུག་ལ་ཕྱིན། །གོན་མི་དགོས་ཤྭ་ལྤགས་ཀྱི་ཕྱུ་པ་གོན། །ཞེས་པའི་གཏམ་ཡང་བྱུང་།

གྲྭ་བ་རྡོབ་རྡོབ་ཀྱི་ཆ་ལུགས་ནི། ཤམ་ཐབས་ལ་སྣུམ་དྲེག་ཆགས་པ། མདུན་རྒྱབ་ཏུ་སིལ་མང་བསྒྲིགས་པ། སྐྲ་རིང་བོར་འཇོག་པ། གདོང་དང་དཔྲལ་བ། མིག་གི་ཐན་ཀོར་བཅས་ལ་དྲེག་ནག་བྱུགས་པ། དཔུང་སྟེང་དུ་དར་ཚོན་སྣ་ལྔའི་སྡོམ་འཛར་དཔྱངས་པ། གདོང་ལ་རྫིག་ཉམས་ཆེ་ཞིང་ཇ་ཞགས་བྱུགས་པ་སོགས་སོ།

རྡོབ་རྡོབ་ཀྱི་ལག་ཆ་ནི། ལྡེ་ལྕགས་ལག་མཐིལ་ཙམ་ཐོགས་པ། གྲི་སྣ་ཚོགས་འདོགས་པ། ཐོད་ཕྲེང་ཆེན་པོ་འདོགས་པ། བྱུ་རུའི་ཕྲ་རྒྱན་སོགས་སྤྲས་པ་བཅས་དྲག་ལ་རྫིག་ཉམས་ལྡན་པར་ཡོད།

རྣམ་པ་གཞན་དུ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ང་དང་ང་འདྲ་བའི་གང་ཟག་གི་ཚོད་ཟིན་གྱི། གཞན་དང་གཞན་གྱིས་མི་བྱའོ། །གསུངས་པ་ལྟར། གྲྭ་བ་རྡོབ་རྡོབ་ཀྱི་ནང་ནའང་། རང་ཅག་གིས་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་མང་། དཔེར་ན། རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་གང་རུང་ཞིག་གིས། རྡོབ་རྡོབ་ལ་བརྟག་དཔྱོད་ཆེད་གྲྭ་རྐྱང་དཀྱུས་མའི་ལུགས་སུ། སེར་འབྲས་དགའ་གསུམ་ལ་གསང་ཉུལ་ཏུ་ཕྱིན་ཏེ། རྡོབ་རྡོབ་ཞིག་ལ་གནས་ཚང་གཡར་བས། ཉིན་མོར་རྡོབ་རྡོབ་ཀྱི་བརྟུལ་ཞུགས་ལྷུར་བཞེས་ཏེ་མ་རབས་ཐ་ཤལ་གྱི་ལས་བྱེད་པ་དང་། ནམ་གུང་ཡོལ་ནས་རབ་བྱུང་གི་གོས་ཚགས་ལེགས་པར་བགྱིས་ནས་དགེ་སྒྲུབ་ལ་འགྲུས་པས། རྒྱལ་དབང་ཁོང་ཧ་ལས་ཏེ་ལྔ་བཅུ་མ་ཞིག་ཡོད་པའི་ཕྱེད་ཀ་ལྐོག་ཏུ་རྩམ་སྒམ་ནང་བཞག་པས། རྡོབ་རྡོབ་དེས་ཕྱི་ཉིན་ཕྱེད་ཀ་དེ་རྒྱལ་དབང་ཚང་ལ་ཕུལ་བས། རིན་པོ་ཆེའི་ཞལ་ལས། ཕྱེད་ཀ་ཅིག་ཤོས་བླངས་ཏེ། ཁྱེད་ཀྱི་ལྔ་བཅུ་མ་དེ། འདིའི་ཕྱེད་ཀ་ཡིན་པ་འདྲ་གསུངས་ཏེ། ཕན་ཚུན་ངོ་ཤེས་ནས་ཐུགས་དགྱེས་དགྱེས་གནང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པ་དང་།

ཡང་། ཨ་རིག་དགེ་བཤེས་ཆེན་མོ་གྲྭ་སར་བཞུགས་དུས། ཚེ་ཞིག་ཁོང་གི་བསམ་བློ་ལ། རང་ཕ་ཡུལ་དུ་སླེབས་ཏེ་དགོན་པ་ཞིག་བཏབ་ན། དགེ་འདུན་ཆིག་ཁྲི་ཙམ་བསྡུ་ཐུབ་ཚོད་འདུག་དགོངས་དུས། ཐོལ་བྱུང་དུ་རྡོབ་རྡོབ་ཞིག་གིས་ཁོའི་ཕྲག་སྟེང་དུ་ཐལ་ལྕག་ཅིག་བཞུས་ཏེ་ཁྱེད་ལ་ཧམ་པ་ཚ་བོ་འདུག སུམ་བརྒྱ་བཞི་བརྒྱ་ཙམ་འདུས་ན་འགྲིག་གི་རེད། ཅེས་ལུང་བསྟན་གནང་བས། ཕྱིས་དེ་ལྟར་གྱུར་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པ་དང་། དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཐོག་གོ་དྲུག་པ་ཐུབ་བསྟན་ཀུན་དགའ་ལགས་ཀྱང་། གྲྭ་སར་ཞུགས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཧར་གདོང་རྗེ་དྲུང་ཞེས་འབོད་ལ། སློབ་གཉེར་ཡེ་མི་མཛད་པར་རྡོབ་རྡོབ་ཀྱི་གྲས་སུ་ཞུགས་ཏེ་མཆོང་རྩལ་ལུས་རྩལ་སྣ་ཚོགས་གནང་སྐབས། ཚེ་ཞིག དགེ་བཤེས་མངའ་ལགས་ཀྱིས་ཁྱེད་ཀྱིས་སློབ་གཉེར་ལེགས་པོ་ཞིག་གནང་ཐུབ་ན། བདག་གིས་སེ་ར་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ཁང་དགུ་བརྩེགས་ཅན་ཞིག་བཞེངས་ཀྱང་ཆོག་ཞེས་འཕྱས་པའི་རྐྱེན་བྱས། སློབ་གཉེར་ལ་དམར་ནས་ཕྱིས་དགའ་ལྡན་ཁྲི་བར་བཞུགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན།

འདིར་གྲྭ་བ་རྡོབ་རྡོབ་གྲགས་ཅན་ཀླུ་འབུམ་མི་རྒོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཕྲན་ཙམ་ཞུས་ན། ཀླུ་འབུམ་མི་རྒོད་ནི་མདོ་སྨད་སྐུ་འབུམ་ཚོ་དྲུག་གི་ཡ་གྱལ་ཀླུ་འབུམ་ཚོ་བརོང་བོ་དགོན་ཆེན་གྱི་གདན་རབས་ལས། ཞོ་ཕོང་ཀླུ་འབུམ་མི་རྒོད། བསམ་བློ་མི་ཐུང་། འདི་གཉིས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་གཞན་དུ་གསལ་བ་ལྟར་དབུས་སུའང་ཀླུ་འབུམ་ཁམས་ཚན་དང་། བསམ་བློ་ཁམས་ཚན་ཞེས་མཚན་གྱི་རོལ་མོ་ཀུན་ལ་གྲགས་པ་ལྟར་རོ་གསུངས།ནས་འཁྲུངས། སྡེ་འདབས་ན་ཆུ་མིག་མང་བོ་ཡོད་པའི་ཆ་ནས། ཀླུ་འབུམ་ཞེས་མིང་ཐོགས། སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་དང་དུས་མཉམ་ཡིན། ཀླུ་འབུམ་མི་རྒོད་དང་བསམ་བློ་མི་ཐུང་གཉིས་དབུས་བཞུད་ཀྱི་ལམ་བར་དུ། ཨ་མདོ་རྡོ་འབུམ་སྔོ་རིས་ལ་མཇལ་ཏེ། ཀླུ་འབུམ་གྱིས་སྐྱེ་བོ་མི་བསྲུན་པ་ཟིལ་གྱིས་མནོན་ཆེད། གྲྭ་བ་རྡོབ་རྡོབ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རྒྱུའི་སྨོན་ལམ་དང་། བསམ་བློ་མི་ཐུང་གིས་དགེ་བཤེས་ཆེན་མོ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རྒྱུའི་སྨོན་ལམ་བཏབ། ཕྱིས་སུ་ཁོ་འབྲས་སྤུངས་དགོན་པར་ཞུགས་ཏེ་སྟོབས་རྩལ་དཔའ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་གཉོམ་ཆུང་ལ་རོགས་རམ་དང་། བཙན་པོའི་མགོ་མནོན་བྱས་པས། སྙན་གྲགས་འབར། ཚེ་ཞིག་ཁོས་ཀླུ་འབུམ་ཁམས་ཚན་ནས་བཞུགས་གདན་རེག་པར་དམིགས་ནས། འབྲས་སྤུངས་ཚོགས་ལ་འཚོགས་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས། འདུ་ཁང་གི་སྒོ་གསུམ་པོ་ཕ་བོང་གཡག་རོ་འདྲ་བ་གསུམ་གྱིས་བཅད་དེ་ཚོགས་གྲོལ་ཏུ་མ་བཅུག་པས། ཞལ་ངོས་ཨུ་ཚུགས་མཐར་སྐྱེལ་གྱིས་ཞུ་བ་ཕུལ་ཀྱང་། ཁོས་མ་ཉན་པའི་ཁར། དགེ་བཤེས་ཡོད་ན་འཕུར་ལ་ཤོག །རྡོབ་རྡོབ་ཡོད་ན་བསློག་ལ་ཤོག །ཟེར་བས། བསམ་བློ་མི་ཐུང་སྒེའུ་ཁུང་ལས་འཕུར་ཡོང་བ་མ་གཏོགས། གཞན་ཐམས་ཅད་ལུས་པས། བཞུགས་གདན་འཇགས་རྒྱུ་ཁས་བླངས་ཏེ། ཕ་བོང་གསུམ་པོ་བསྐོར་ལམ་དུ་བསྐྱལ་བར་གྲགས། ཡང་། སྡེ་བ་གཞུང་གི་ཁོའི་མཛད་རྗེས་ལ་རྡོའི་རྒྱལ་མཚན་ཞིག་བསླངས་པས། དམངས་གཞས་སུ། ཀླུ་འབུམ་མི་རྒོད་མི་རེད། །རྡོ་ཡི་རྒྱལ་མཚན་རྡོ་རེད། །མགོ་ལ་རྒྱལ་མཚན་བཙུགས་པ། །སྐྱེས་པ་སྔོན་གྱི་ལས་རེད། །ཞེས་དང་། ཀླུ་འབུམ་མི་རྒོད་མི་རེད། །སེམས་པ་ལྕགས་ཀྱི་སྲ་རེད། །ལྕགས་ལ་གས་ཀ་ཤོར་ན། །སྐྱེས་པ་སྔོན་གྱི་ལས་རེད། །ཅེས་གཏོང་སྲོལ་ཡོད། གཞན་ཡང་། ཆོ་འཕྲུལ་སྨོན་ལམ་སྐབས་སུ། མ་རུང་འདྲེ་སྲིན་ཞིག་གིས་ཚོགས་མང་ལ་གནོད་པ་གཏོང་བ་གཟིགས་པས། ཁོང་གིས་མཐེབ་མཛུབ་དང་སྲིན་མཛུབ་བར་ལས། རྡོ་མ་མོའི་མཆིན་པ་ཙམ་འཕངས་ཏེ། བདུད་བཏུལ་བའི་ཡར་རྡོ་ར་ས་འཕྲུལ་སྣང་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཀ་གསེང་ལ་བརྡབས་པ། ད་ལྟ་ཡང་དངོས་སུ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། ཡང་སྔགས་ཕྲུག་ཞིག་དང་མ་འཆམ་པར། ལག་པ་གཡུགས་ཐེངས་གཅིག་གིས་རལ་བ་བཅད་པས། ཀུན་གྱིས་ཀླུ་འབུམ་མི་རྒོད་ཀྱི་ཁུ་ཚུར་སྟེང་དུ་གྲི་ཡོད་ཅེས་ལྒིང་བ་སོགས་ངོ་མཚར་བའི་བཤད་རྒྱུན་མང་དུ་ཡོད་དོ།

ཨ་རིག་ལྒིན་པ།

ཨ་རིག་ནི་མདོ་སྨད་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་ལུང་ཞིག་ཡིན་ལ། སྔོན་གྱི་ཚེ་ས་དེའི་མི་རྣམས་གཞུང་རྒྱུད་ཧ་ཅང་དྲང་ན་ཡང་། བླུན་ཞད་ཆེ་བས་དགོད་བྲོ་བའི་གཏམ་རྒྱུད་མང་བོ། རོ་ས་འོག་ཏུ་སོང་རུང་། གཏམ་ས་སྟེང་ལ་བཞག་ཡོད། དེའི་ནང་ཁ་ཅིག་ནི་ཨུ་ཚུགས་མཐར་སྐྱེལ་གྱི་བླུན་རྟགས་ཁོ་ན་དང་། ཡང་ལ་ལ་ཞིག་ནི། དེས་ན་བླུན་པོ་དད་པ་བརྟན། །དེ་ལ་སྦྱོར་བའི་དངོས་གྲུབ་ཉེ། །ཞེས་པ་ལྟར། ཆོས་མགོ་ཐོན་པ་སོགས་ཀྱི་དོན་སྙིང་ལྡན། འདིར་གཏམ་རྒྱུད་རེ་གཉིས་བརྗོད་ན།

ཨ་རིག་ལྒིན་པ་བདུན་ལྷ་སར་འགྲོ་བའི་གྲོས་འཆམ་སྟེ། ལམ་ལ་ཆས་སྐབས། སྐྱེལ་མི་ཀུན་གྱིས་ཁྱེད་ཚོར་མི་བདུན་ཡོད་པས། ཁྱེད་ཚོ་ཁ་འཐོར་མི་རུང་། ཡུལ་གང་དུ་སླེབས་ཚེ་ཚང་རྩིས་བྱ་དགོས་པར་གདམས། ཁོ་ཚོ་ལྷ་སའི་གཙང་བོ་བརྒལ་ཏེ། ཉི་མ་ལྷ་སར་འབྱོར་རྗེས། གཅིག་གིས་ཚང་རྩིས་བྱས་པས། ཇི་ལྟར་རྩིས་ཀྱང་མི་དྲུག་མ་གཏོགས་མ་རྙེད་པས། ཁོས་སྐད་ཆེན་པོས་འུ་ཅག་ཁྲོད་ཀྱི་གཅིག་ཆུས་འཁུར་སོང་ཞེས་སྐད་འབོད་བཏང་བས། ཐམས་ཅད་འུར་ལོང་ངེར་གྱུར་ཏེ་སོ་སོས་ཚང་རྩིས་བྱས་ཀྱང་། གཅིག་མི་ཚང་བ་ཁ་འཆམ། ཐམས་ཅད་ཅི་བྱ་གཏོལ་མེད་དུ་གྱུར་ཏེ། མོ་བ་ཞིག་གདན་དྲངས་ནས་མོ་རྒྱག་པའི་རེ་བ་ཞུས་པས། མོ་བས། འོ་ན་ཁྱེད་ཅག་གི་ཅ་ནེ་ཐང་ལ་བཞག་སྟེ་རྩིས་ཤིག་ཅེས་གདམས་པས། ཅ་ནེ་ཚང་ཡང་ཁོང་ཚོའི་ཅ་ནེ་ལག་ཏུ་བླངས་ནས་རྩིས་ན་དྲུག་ལས་མི་འདུག་ཟེར་ཏེ། ཁོང་ཚོ་རྣམ་རྟོག་ཆེན་པོ་ལངས་ནས། མི་གཅིག་ཆུས་འཁུར་བར་མ་ཟད། ད་དུང་འདྲེ་རུ་སྐྱེས་ཡོད་པ་ཁོ་ཐག་བཅད། སླར་ཡང་མོ་བ་ན་རེ། འདྲེ་རུ་སྐྱེས་ཚེ་ཚོར་ཤེས་དང་ཐོགས་རེག་མེད་པས། གྲལ་གོར་གོར་བྱས་ནས། འགྲམ་ལྕག་ཚ་བེར་བ་རེ་བཞུས་ཏེ་ཚང་བརྩི་བྱས་པས། ད་གཟོད་བརྩི་མཁན་རང་ཉིད་བརྗེད་པ་ཧ་གོ་བ་བྱུང་།

ཡང་། ཨ་རིག་ལྒིན་པ་ཞིག་ལྷ་སར་ཡང་ཡང་མཇལ་དུས། སྐུ་འདྲ་ཞིག་གིས་ལྷམ་གསོལ་མེད་པ་རྟོགས། རྗེས་སོར་ཡང་ཁོ་ལྷ་སར་ཕེབས་ཏེ་མཆོད་མཇལ་གནང་སྐབས། སྐུ་དེ་ལ་འཕྲད་པས། ང་རང་ལོ་མང་རབས་ལ་ཁྱེད་དང་མཇལ་རེས་ཀྱིས་སྐུ་ཉིད་ཞབས་རྗེན་ལགས་པས། རྗེས་མ་བདག་གིས་ཁྱེད་ལ་ལྷམ་ཞིག་བཟོས་ཏེ་འཁྱེར་ཡོང་། ཁྱེད་ཀྱི་རྐང་བ་ཚུར་སྲིངས་དང་། ཆེ་ཆུང་འཇལ་དགོས་ཞུས་པས། སྐུ་འདྲས་ཞབས་ཚུར་བསྲིངས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད།

ཡང་། ཨ་རིག་ལྒིན་པ་སྐོར་ཞིག ལྷ་སར་མཆོད་མཇལ་དུ་སོང་སྟེ། ལམ་བར་དུ་གནས་ཚང་གཡར་ནས་ཞག་སྡོད་བྱས། གནས་མོས། དད་པ་རྩེ་གཅིག་གིས་དཀའ་སྤྱད་མང་བོ་བརྒྱབ་ནས། སྟོད་ཉི་མ་ལྷ་སར་མཆོད་མཇལ་དུ་ཕེབས་པའི་ཨ་མདོའི་སྐུ་མགྲོན་ལ་སྣེ་ལེན་བཟང་བོ་ཞིག་བྱེད་བསམ་སྟེ། འབྲས་བཙོས་ནས་ཕུལ་བས། ཨ་རིག་རྒད་པོ་རྣམས་གྲུང་ཉམས་དང་བཅས། ང་ཨ་རིག་ལྒིན་པ་བརྒྱ་ཡིན་ཀྱང་། །གྲོག་མའི་ཕྲུ་གུ་མི་ཟ་རྒྱུ་ལེ་ཤེས། །ཞེས་བཤད་དོ།

ཡང་། ཨ་རིག་རྒད་པོ་ཞིག་ལྷ་སར་ཕེབས་ཏེ། སྐུ་དྲག་ཕྱུག་པོ་ཞིག་གི་ཁྱིམ་དུ་གནས་ཚང་གཡར་བས། སྐུ་དྲག་གི་གཟིམ་ཤག་ཏུ་སྣེ་ལེན་བྱས་པས། ཨ་རིག་གི་རྒད་པོ་དེས་སྔར་ས་གདན་མཐོང་མ་མྱོང་བས། ཨ་རིག་ལྒིན་པ་བརྒྱ་ཡིན་རུང་། །དཀྱིལ་འཁོར་ཐོག་ཏུ་མི་ཙོག་རྒྱུ་ལེ་ཤེས། །ཞེས་བཤད་དོ།

ཡང་། ཨ་རིག་ལྒིན་པ་ཞིག་གིས་དངུལ་སྒོར་ཀོ་ཁུག་གང་འཁུར་ཏེ། ལྷ་སར་ཇོ་མཇལ་དུ་སོང་ནས། མཇལ་རྟེན་དུ་སྐུ་འདྲ་རེའི་མདུན་དུ། དངུལ་སྒོར་རེ་རེ། སི་ལིང་ལིང་། སི་ལིང་ལིང་། འཕངས་ཏེ། ད་ཨེ་ཆོག ད་ཨེ་ཆོག ཞེས་སྨྲས་པས། དངུལ་སྒོར་ཚར་ལ་ཉེ་རུང་། ད་དུང་ཇོ་བོས་ཆོག་གོ་མ་གསུངས་པས། རྒད་པོས། ཨེ། ད་ཚར་རྒྱུ་རེད་སྙམ་ནས། ད་ཨེ་ཆོག ད་རུང་ཇོ་བོ་ར་མ་རྒྱལ་མོ་ཡང་ཡོད་ནི་རེད་བཤད་པས། ཇོ་བོས་ད་ཆོག་གི་ཞེས་གསུང་འབྱོན་པར་བཤད་དོ།

ཡང་། ཨ་རིག་ལྒིན་པ་ཞིག སེ་རར་མཆོད་མཇལ་དུ་སོང་བས། ཁོའི་ལག་རྟེན་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་བཅོལ་ནས། ཁོ་རང་ཕྱི་ལོགས་སུ་སོང་ཤུལ་དུ། དཀོར་གཉེར་ཐོན་ཏེ། མི་གཙང་བའི་ལག་རྟེན་འདི་ནི་ལྷ་སྐུ་ལ་སྙེས་པར་མི་རུང་བསམ་ནས། སྒོར་འཕེན་རྩིས་བྱེད་སྐབས། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས། ལག་རྟེན་དེ་སྒོ་ལ་མ་འཕེན་རོགས། ང་ལ་ཨ་རིག་རྒན་པོས་བཅོལ་བ་ཡིན་ཞེས་གསུང་འབྱོན་པར་བཤད་ལ། ད་ལྟ་ཡང་སེ་ར་དགོན་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཐུགས་ཀར་སྦ་དབྱུག་གི་ལག་རྟེན་བཏགས་ནས་འཇལ་ཁ་གཏོང་སྲོལ་ཡོད་ཅེས་ཀྱང་གྲགས་སོ།

ཡང་། ཨ་རིག་ལྒིན་པ་སྐོར་ཞིག ཁ་བ་ལྷབ་ལྷུབ་ཏུ་འབབ་པའི་མཚན་ལྗོངས་ཞིག་ལ། ལྷ་སར་ཇོ་མཇལ་དུ་བྲོས་པས། ཉིན་ལམ་མང་བོར་སོང་སོང་མཐར། ཉིན་ཞིག་རི་བོ་ཞིག་གདོང་ཁ་ནས་མར་བལྟས་ཚེ། གསེར་ཏོག་སེར་ལྷམ་མེར་ཡོད་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་མང་བོ་མཐོང་བས། ཨོ། དེ་རིང་སྟོད་ཉི་མ་ལྷ་སར་ཐོན་པ་མིན་ན་ཅི་ཡིན་སྙམ་སྟེ། མགྱོགས་པོར་དགོན་མདུན་དུ་རྒྱུགས་ཚེ། ཕྱིར་ཨ་རིག་དགོན་པར་སླེབས་འདུག་པ་ཚོར་རོ།

ཡང་། ཨ་རིག་རྒད་པོ་ཞིག་གིས་ཇོ་མཇལ་གནང་སྐབས། སྟབས་མ་ལེགས་པར་མགོ་བོ་དྲ་ཚིགས་བར་དུ་ཤོར་བས། ཕྱིར་ལེན་མ་ཐུབ་པར་ཤི་ལ་ཐུག་ཚེ། ཁོས་ཡུལ་མི་ལ་སྐད་འདི་ལྟར་བཏང་སྟེ། རྒན་པོ་ང་རང་། ཤི་ས་བཟང་གི ཇོ་བོའི་མདུན་རེད། ཤི་སྲོལ་བཙོག་གི དྲ་ཚིགས་བར་རེད། ཅེས་ཨུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་སྐབས། གཞན་ཞིག་ཡོང་སྟེ། ཁྱེད་ཀྱིས་དེ་འདྲ་རང་མ་ལབ་དང་། ཁྱོད་རང་གིས་སྔོན་ལ་མགོ་བོ་ཇི་ལྟར་ཚུད་ན། དེ་ལྟར་སླར་ཕྱུངས་དང་ཞེས་གདམས་པས། ཨ་རིག་ལྒིན་པས་དེ་ལྟར་བྱས་ནས། མགོ་བོ་བདེ་བླག་ངང་བླངས་སོ།

ཡང་། ཨ་རིག་རྒད་པོ་ཞིག་ལྷ་ཁང་རེ་རེ་བཞིན་མཇལ་བསྐོར་དུ་ཕྱིན། སྐབས་ཞིག་ལྷ་ཁང་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ལ་མཆོད་མཇལ་དུ་ཕྱིན་ཚེ། ལག་རྟེན་སྐག་ལ་གསེབ་པ་སྒོ་ཤིང་ལ་ཐོགས་ཏེ་སྒོར་འབུད་མ་ཐུབ་པས། རྒད་པོས། ཨ་རོ། ད་ང་ཐོངས། ད་ང་ཐོངས་ལན་འགར་སྨྲས་ཀྱང་མ་བཏང་བས། ཁོས་དབྱུག་པ་ཕྱུངས་ཏེ་ལྷ་སྐུ་ལ་རྡེག་པས། ལྷ་སྐུའི་ལག་པ་མགོ་ལ་བཀབ་སྟེ། ཨ་ལ་ལ་ཞེས་གསུང་འབྱོན་པས། ཕྱིས་ལྷ་སྐུ་དེ་ལ་ལག་པ་མགོ་བཀབ་མར་གྲགས་སོ།

ཡང་། ཨ་རིག་རྒད་པོ་ཞིག་ལྷ་སར་ལན་མང་བོར་ཇོ་མཇལ་དུ་སོང་བས། རྒད་པོས་ཇོ་སྐུ་ཞིག་ལ་ལྷམ་མེད་པར་རིག་ནས། ན་ནིང་ང་རང་འོང་ཀྱང་ཁྱེད་ལ་ལྷམ་མེད། ད་ལོར་ཡང་ལྷམ་མེད། སང་ལོར་ངས་ཁྱེད་ལ་ལྷམ་ཞིག་འཁྱེར་ཡོང་ཞེས་སྨྲས་ཏེ་ཕྱིར་ལོག སང་ལོར་རྒད་པོས་ལྷམ་ཞིག་འཁྱེར་ཡོང་སྟེ་བསྐོན་ཀྱང་ལྷམ་ཆུང་དྲགས་པས། རྒད་པོས་ཨ་ཧ་ཧ་ཆེས་རྐང་རྒན་ཞིག་རེད། ཡང་སང་ལོར་ངས་ལྷམ་ཆེན་པོ་ཞིག་འཁྱེར་ཡོང་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། ད་ང་རང་མཆོད་མཇལ་དུ་འགྲོ་དགོས། ལྷམ་འདི་ཁྱེད་རང་ལ་བཅོལ་བ་ཡིན་ཟེར་ཏེ། ཇོ་བོའི་ཕྲག་པར་བཀལ་བས། དཀོར་གཉེར་རྣམ་རྟོག་ཟོས་ནས་སྒོར་གཡུགས་རྩིས་བྱེད་སྐབས། ཇོ་བོས། མ་འཕེན། མ་འཕེན། ང་ཨ་རིག་རྒད་པོས་བཅོལ་བ་ཡིན་ཞེས་གསུང་འབྱོན་ནོ།

ཡང་། ཨ་རིག་གི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་གིས་རུ་སྤོར་སྐབས། ས་ཆ་ཡག་ཤོས་ཅིག་བཙལ་ནས་མུན་རུབ་ལ་ཉེ་རག་བར་དུ་སོང་སྟེ། ཁལ་མ་དང་མི་རྟ་མང་བོ་ཨ་ཐང་ཆད་དེ། མཐར་མཚེར་ཤུལ་ཞིག་མཐོང་སྟེ། ཨ་ཙི། ཨ་ཕས་ཉལ་ས་བཅོས་བཅོས། །ཨ་མས་ཐབ་ཀ་ལས་ལས། །ཞེས་དུད་ཁྱིམ་གང་བོར་ཡ་མཚར་ནས། ནམ་སྟོད་དུ་རུ་བ་དེ་རུ་བབས་ཏེ་ཚགས་སུ་ཚུད་པ་བྱས་རྗེས། ངལ་ཞིང་དུབ་ནས་ནམ་སྨད་དུ་གཉིད་དུ་ཡུར་བས། ནངས་སྔའི་ཞོགས་པར་ཐམས་ཅད་སྒོར་བུད་ནས་བལྟས་ཚེ། རུ་བ་སྔོན་གྱི་འཚེར་སར་བབས་པ་རྟོགས་སོ།

ཡང་། ཨ་རིག་ལྒིན་པ་ཞིག་གི་ཕ་རྒན་ཚེ་ལས་འདས་པས། ཁོའི་ཕ་རྒན་གྱི་སྔས་མགོ་ནས། ངས་ཡིན་གཅིག་མིན་གཉིས་ཇོ་བོ་རིན་པོ་ཆེ་འུ་ཚང་ལ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་ཆོས་གསུང་དུ་འཇུག་རྒྱུ་ཁས་ལེན་བྱས། ཁོས་དཀའ་བ་ཁྱད་གསད་ཀྱིས་ལྷ་སར་འབྱོར་ཏེ། ཇོ་ཁང་ནས་པུས་མོ་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ་ལོ་དགུར་ཇོ་བོ་འབྱོན་པར་གསོལ་བ་བཏབ་པས། མཐར་ཇོ་བོས་ཞལ་ལས། ང་མི་འགྲོ་ཞེས་གསུང་འབྱོན་པས། དེ་ནས་བཟུང་ཇོ་བོ་དེ་ལ་ཇོ་བོ་མི་འགྲོ་གསུང་འབྱོན་དུ་གྲགས།

ཡང་། ཨ་རིག་གི་རྒན་པོ་རྒོད་པོ་སྐོར་ཞིག་གིས། རྒྱལ་དབང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་འཕྲིན་ཡིག་ཞིག་ཕུལ་དགོས་པར། ཁུངས་བཙན་གྱི་ཆོས་གཞུང་གང་ལ་གཏུགས་དགོས་པའི་གྲོས་བརྡར་བྱེད་སྐབས། རྒན་པོ་ཞིག་གིས་འཕགས་པ་བརྒྱད་སྟོང་བར་གཏུགས་ན་བཟང་རབས་བཤད། སྐབས་དེར་ཡང་རྒན་པོ་ཞིག་ཐོལ་གྱིས་ལངས་ནས། བརྒྱད་སྟོང་བ་རོ་ཆེ་བ་མ་གཏོགས། ཡིན་རྒྱུ་ནི་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་གན་འདྲེ་ལུ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བཤད་པས། ཐམས་ཅད་དེར་ཁ་འཆམ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ནང་བཞིན། ཨ་རིག་རྒད་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་བཀའ་བསྩལ་བ། ཞེས་པ་ལྟར་བྲིས་ཏེ་མཚམས་ཤིག་ལ་སྣག་ལུག་ཤོར་བས། འདི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཧ་གོ་བར་མི་འདུག ད་ཅི་བྱ་ཞེས་ཡང་ཡང་བགྲོས་པའི་མཐར། ཁོ་ཚོའི་གྲོས་གཞི་ལྟར། མཚམས་འདིར་ནག་ནར་འདོང་འདོང་ཞིག་ཡོད་པ། ན་ཡིག་ཅིག་ལགས་ཞེས་གཤམ་དུ་མཆན་བཏབ་ཏེ་བསྐུར་བས། རྒྱལ་དབང་ཚང་ཧ་ཅང་ཐུགས་དགྱེས་བོ་བྱུང་། རྗེས་སོར་ཁོང་ཚོའི་ཁྲོད་ནས་ཡང་མཁས་པ་ཞིག་འཁྲུངས་ཏེ་འཕྲིན་ཡིག་ཆེ་བརྗོད་དང་སྙན་ངག་ལ་དྲངས་ཏེ་བསྐུར་བས། རིན་པོ་ཆེ་ཞལ་ནག་རོག་གེར་བཞུགས་པས། གམ་བཅར་བ་ཧ་ལས་ཏེ། དེ་ཅི་ལགས་དྲིས་པས། ཁོང་གི་ཞལ་ལས། དེང་སང་ཨ་རིག་ཡང་འདྲེ་རིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པའི་ཁ་དཔེ་ད་ལྟའི་བར་དུ་ཡོད་པ་དེའོ།

 

ལེའུ་ཉི་ཤུ་བ། རྡོ་རིང་གི་སྐོར།
རྡོ་རིང་།

རང་ཅག་བོད་ཀྱི་རིག་མཛོད་ཁྲོད་ཅོང་ངོས་སུ་བཀོད་པའི་ཡི་གེ་དང་རྡོ་རིང་བསླངས་སྲོལ་གྱི་རིག་གནས་འདི། ད་ལྟ་ཡང་མ་བཅོས་སླད་མེད་ཀྱི་ཤུལ་བཞག་རྩ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་དག་ལ་དཔྱད་གཞིའི་རྒྱུ་ཆ་ལས། མིག་མཐོང་ལག་ཟིན་དུ་ཡོད་པའི་རིན་ཐང་གཞལ་དུ་མེད་པའི་ནོར་བུ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། དཔེར་ན། བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་བ་དང་། གཙིགས་གནང་བའི་ཆིངས་ཡིག དམ་ཆོས་ལ་དད་པའི་དམ་བཅའ། རྒྱལ་བློན་གྱི་མཛད་རྗེས་ལ་བསྔགས་པ། དབང་ཆ་དང་ཐོབ་ཐང་སྤྲད་ཚུལ་སོགས་ཡིན་པས། གཤམ་གསལ་རྡོ་རིང་ཁག་གཅིག་ར་སྤྲོད་བྱས་པ་ལས་མཐོང་ཐུབ།

༡ ཁྲི་ལྡེ་སྲོང་བཙན་གྱི་བང་སོའི་རྡོ་རིང་།

རྡོ་རིང་འདི་ནི། ལྷོ་ཁའི་འཕྱོངས་རྒྱས་མུ་ར་རིའི་བཙན་པོ་ཁྲི་ལྡེ་སྲོང་བཙན་གྱི་བང་སོའི་མདུན་དུ་ཡོད། རྡོ་རིང་དེར་ཡིག་ཕྲེང་༤༧ ཡོད་ལ། རྡོ་རིང་གི་སྨད་ཀྱི་ཡི་གེ་མང་བོ་ཞིག་གསལ་བོ་མི་འདུག བརྗོད་སྙིང་ནི། རྒྱལ་བོ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་མངའ་ཐང་དང་མཛད་རྗེས་ལྟར། ལྷ་སྲས་ཁྲི་ལྡེ་སྲོང་བཙན་གྱིས་ལུགས་གཉིས་ཀྱིས་བོད་ཁམས་བསྐྱངས་ཏེ་སྐྱེ་འགྲོ་བདེ་ལ་བཀོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ། ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་གནད་བསྡུས་ཤིག་བྲིས་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ། ཁྲི་ལྡེ་སྲོང་བཙན་ནི་ཐུགས་དགོངས་ཟབ་ལ་བློ་ཁོག་ཆེ་བས། བཙན་པོའི་བུ་རྒྱུད་རྣམས་ཆབ་སྲིད་ཐད་ལ་བློ་སྤོབས་ལྡན་ཞིང་། ཟིང་འཁྲུག་མེད་ཅིང་ཆབ་འབངས་རྣམས་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པར་འཁོད་ཡོད།

༢ རྡོ་རིང་ཕྱི་མ།

རྡོ་རིང་འདི་ནི་བཙན་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་སྐུ་རིང་ལ་བཙུགས་ཤིང་། རྩེ་པོ་ཏ་ལའི་མདུན་དུ་ཡོད། འདི་ལ་རྡོ་རིང་ཕྱི་མ་ཐོགས་དོན་ནི། པོ་ཏ་ལའི་རྡོ་སྐས་ཀྱི་གཤམ་དུ་རྡོ་རིང་ཞིག་ཡོད་པ་ལ་ནང་མ་དང་། འདི་ལ་ཕྱི་མ་ཟེར། རྡོ་རིང་གི་རྩེ་མོར་ཆར་ཁེབས་ཏོག་བཅས་ཡོད་ལ། ངོས་གསུམ་བོད་ཡིག་དང་། བྱང་ངོས་སྟོང་བ་ཡིན། ནང་དོན་ནི། ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱིས། ཁོང་གི་ནང་བློན་སྟག་སྒྲ་ཀླུ་ཁོང་གི་མཛད་རྗེས་ལ་གཟེངས་བསྟོད་དང་ཞལ་བཞེས་རྡོ་རིང་ལ་བཏབ་པ་ཞིག་ཡིན། རྡོ་རིང་གི་ནང་དོན་ལ་བརྟག་ན་ཕལ་ཆེར་སྤྱི་ལོ ༧༦༣ ལོའི་མཇུག་ཙམ་ལ་བཙུགས་པར་འདོད།

༣ ཞྭ་ལྷ་ཁང་གི་རྡོ་རིང་གཉིས།

རྡོ་རིང་འདི་གཉིས་ནི་བོད་ཀྱི་བཙན་པོ་ཁྲི་ལྡེ་སྲོང་བཙན﹙སད་ན་ལེགས་མཇིང་ཡོན﹚གྱི་སྐུ་དུས་སུ་བཙུགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་གཉིས་ནི་ལྷ་སའི་ཤར་ངོས་མལ་གྲོ་གུང་དཀར་རྫོང་འབྲི་གུང་ཆུས་རྫོང་ཞོལ་ཤང་གི་ཞྭ་ལྷ་ཁང་གི་སྒོ་འགྲམ་དུ་ཡོད། དགོས་པ་ནི། ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱིས་རང་གི་སྲིད་བློན་ཆེན་པོ་བནྟེ་མྱང་ཏིང་འཛིན་གྱི་མཛད་རྗེས་གཟེངས་སུ་བསྟོད་པའི་ཞལ་བཞེས་བཀའ་གཙིགས་ཀྱི་རྡོ་རིང་ཡིན། རྡོ་རིང་སྔོན་མ་དེ་སྤྱི་ལོ ༧༩༧ ནས ༨༡༢ བར་བཙུགས་པ་དང་། རྡོ་རིང་རྗེས་མ་དེ་སྤྱི་ལོ ༨༡༣ ལོར་བཙུགས། རྡོ་རིང་གཉིས་ཀ་བནྟེ་མྱང་ཏིང་འཛིན་བཟང་བོར་ཞལ་བཞེས་བཀའ་གཙིགས་གནང་བ་འདྲ་ན་ཡང་། རྡོ་རིང་སྔ་མ་ནང་དོན་ཅུང་རྒྱས་པ་དང་། ཕྱི་མ་ནི་སྔ་མའི་ནང་དོན་ལ་ཁ་སྣོན་མཛད་པ་ཞིག་ཡིན།

༤ སྐར་ཆུང་རྡོ་རིང་།

རྡོ་རིང་འདི་ནི། བོད་རྗེ་ཁྲི་ལྡེ་སྲོང་བཙན་གྱིས་ཆབ་སྲིད་མཛད་རིང་། སྤྱི་ལོ ༧༩༨ ནས ༨༡༥ བར་བཙུགས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། སྔ་སོར་རྡོ་རིང་འདི་ལྷ་ས་སྐྱིད་ཆུའི་ལྷོ་ངོས་ཀྱི་སྟོད་ལུང་བདེ་ཆེན་རྫོང་སྣེའུ་ཆུས་ཁོང་ར་མ་སྒང་དུ་སངས་རྒྱས་དགོན་པ་ཞེས་པའི་བཙུན་མའི་དགོན་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེའི་འགྲམ་གྱི་བྱེ་མའི་ཁྲོད་དུ་བཙུགས་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱིས་སུ་ཆག་སྐྱོན་ཤོར་ནས་དུམ་བུ་གཉིས་སུ་སོང་བ། ད་ལྟ་ནོར་གླིང་དུ་ཉར་ཚགས་བྱས་ཡོད། འདི་ལ་སྐར་ཆུང་རྡོ་རིང་ཐོགས་དོན་ཡང་། ཤོད་སྲོལ་ལ་སྐར་ཆུང་གཅིག་གི་ཁྱོན་ལ་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ཡོད་ཟེར་བའི་ཚད་ལྟར་ལྷ་ཁང་བཞེངས་པས། སྐར་ཆུང་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་ལྷ་ཁང་དང་། དེའི་མདུན་དུ་རྡོ་རིང་བཙུགས་པས་སྐར་ཆུང་རྡོ་རིང་ཟེར། བརྗོད་སྙིང་ནི། སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་སོགས་བཙན་པོ་རིམ་བྱོན་གྱིས། གནས་གང་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་ཅི་བཞེངས་དང་། ཡབ་མེས་ཀྱིས་མཆོག་གསུམ་གྱི་རྟེན་བཙུགས་ཤིང་། རྒྱལ་བསྟན་གཅེས་སྤྲས་བྱས་ཐོག མོ་དང་རྨི་ལྟས་སོགས་ལ་སྙད་བཏགས་ཏེ། བློན་འབངས་ཆེ་ཆུང་སུས་གསོལ་ཀྱང་། དམ་པ་ལྷ་ཆོས་དང་མི་འགལ་བར་ཆོས་སློབ་ཅིང་། ཆོས་བྱེད་མཁན་པོ་རྣམས་བཀུར་དགོས་པ་དང་། མཇུག་ཏུ་བཀའ་གཙིགས་ལ་ཞུགས་པའི་རྒྱལ་ཕྲན་དང་། བློན་ཆེན། བཙུན་མོ་དམག་དཔོན་སོགས་ཀྱི་མིང་བྱང་སོ་དྲུག་བཀོད་ཡོད། ཞིབ་ཏུ་ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་དུ﹙ལྕགས་པར་སྟོད་ཆའི་ཤོག་ངོས ༤༠༩ ནས༤༡༣ བར﹚གསལ།

༥ དབོན་ཞང་རྡོ་རིང་།

རྡོ་རིང་འདི་ནི། མངའ་བདག་ཁྲི་རལ་དང་ཐང་རྒྱལ་མུའི་ཙུང་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་དུས﹙སྤྱི་ལོ༨༣༢﹚སུ། བོད་རྒྱ་ཆིངས་འགྲིག་གི་ནང་དོན་རྡོ་རིང་ལ་བཀོད་པ་ཞིག་ཡིན། འདི་ནི་ལྷ་སའི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་མདུན་དུ་མཆིས་ཤིང་། མཐོ་ཚད་ལ་སྤྱི་ཁྲེ.78 དང་། ཞེང་ཚད་ལ་སྤྱི་ཁྲེ .50 ཡོད། རྡོ་རིང་གི་རྩེ་མོར་ཆར་ཁེབས་དང་ཏོག ཞབས་སྟེགས་ནི་རུས་སྦལ་གྱི་རྣམ་པར་བཀོད་ཡོད། རྡོ་རིང་གི་ཤར་ངོས་སུ་བོད་ཡིག་གི་ཕྲེང་བཅུ་བདུན་དང་། ནུབ་ངོས་ཀྱི་གཡོན་དུ་བོད་ཡིག་གི་ཕྲེང་དོན་བདུན། གཡས་སུ་རྒྱ་ཡིག་གི་ཕྲེང་དྲུག བྱང་ངོས་སུ་ཆིངས་འགྲིག་ལ་ཞུགས་མཁན་བོད་ཀྱི་དཔོན་རིགས་བཅུ་བདུན་གྱི་མིང་རྒྱ་བོད་ཤན་སྦྱར་དང་། ལྷོ་ངོས་སུ་ཆིངས་འགྲིག་ལ་ཞུགས་མཁན་རྒྱའི་དཔོན་རིགས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་མིང་རྒྱ་བོད་ཤན་སྦྱར་བཅས་བཀོད་ཡོད།

༦ མཚུར་ཕུའི་རྡོ་རིང་།

རྡོ་རིང་འདི་ནི། དུས་རབས་དགུ་བའི་ནང་བཙན་པོ་ཁྲི་རལ་བ་ཅན་གྱིས་ཆབ་སྲིད་མཛད་རིང་སྤྱི་ལོ ༨༡༥ ནས༨༨༨ བར། རྒྱལ་བོས་འུ་ཤང་རྡོའི་ལྷ་ཁང་བཞེངས་པའི་ལྷག་མ་རྣམས། ཞང་ཚེ་སྤོང་སྟག་བཟང་སྟོས་སྟོད་ལུང་ལྕང་ཕུར་སྟོད་ལུང་ལྷག་མའི་ལྷ་ཁང་བཞེངས་སྐབས་བཙུགས་པར་སྣང་། རྡོ་རིང་དེའི་མཐོ་ཚད་ལ་སྤྱི་ཁྲེ .62 ཡོད་པ་དང་། ངོས་གཉིས་སུ་བོད་ཡིག་ཁྱོན་བསྡོམས་ཡིག་ཕྲེང ༨༦ ཡོད། རྡོ་རིང་དེ་ད་ལྟ་རིག་དངོས་དོ་དམ་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གིས་ཉར་ཚགས་བྱས་ཡོད། བརྗོད་སྙིང་ནི། ཞང་ཚེ་སྤོང་ཉ་སྟོས་རྒྱལ་བོའི་བཀའ་དྲིན་བསབ་ཕྱིར། བཙན་པོའི་སྐུ་ཡོན་དུ་བསྔོས་ཏེ། གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་པར་མ་ཟད། ཆོས་གཞིས་མི་སེར་དང་བཅས་པ་དཔྱ་ཁྲལ་མི་འགེལ་བ་དང་། ས་ཞིང་རྒྱུ་ནོར་དང་བཅས་པ་གཞུང་བཞེས་མི་མཛད་པར་མ་ཟད། ནམ་ཞིག་ཞང་ཉ་སྟོའི་བུ་རྒྱུད་ཆད་པ་ཡིན་ན་ཁ་དབང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གཙུག་ལག་ཁང་འདིའི་མཐུན་རྐྱེན་དུ་སྣོན་དགོས་པའི་བཀའ་ལུང་བསྩལ་བ་སོགས་བཀོད་ཡོད།

༧ རྒྱལ་ལྷ་ཁང་རྡོ་རིང་།

རྡོ་རིང་འདི་ནི། ཞང་སྣ་ནམ་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་གིས་སྤྱི་ལོ ༡༠༡༢ ལོར་རྒྱལ་ལྷ་ཁང་བཞེངས་དུས་སྒོ་འགྲམ་དུ་བཙུགས་ལ། རྡོ་རིང་གི་ཤར་ངོས་སུ་ཡིག་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་དང་། དོན་ཚན་བཅུ་ཡོད། བརྗོད་སྙིང་ནི། མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བའི་སྐྱེ་འགྲོ་ཀུན་གྱིས་སྤང་བླང་བྱ་ཚུལ་དང་། ལོ་ལྟར་སངས་རྒྱས་གཟུང་། གྲོས་ཕུག་ཆོས་ལ་གཏད། གཙོར་ལྟ་བ་སྦྱར། ཚིག་སྤྱོད་རྣལ་དུ་དབབ། འཚོ་བ་གཙང་མར་སྒྲུབ། བྱེད་དགུ་ཆོས་དང་སྦྱར། སྤྱི་གྲོས་གཅིག་ཏུ་བཟླུམས། སྒོ་གཉེར་སོ་སོར་བླང་། ངན་གྲོས་དགོག་ཏུ་དབྱུང་། བདེན་གཏམ་དང་དུ་བླང་། དེ་ལྟར་བྱས་ན་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀར་དགེ་བར་འགྱུར་ཞེས་འཁོད་ཡོད།

༨ ཁང་ཞིས་རྡོ་རིང་དང་ཆན་ལུང་རྡོ་རིང་།

ཁང་ཞིའི་རྡོ་རིང་ནི། ཞོལ་གྱི་གཞུང་སྒོའི་མདུན་ངོས་ཤར་ནུབ་གཉིས་སུ་ཡོད་ལ། ཁང་ཞི་ཁྲི་ལོ་དྲུག་ཅུ་བ་སྤྱི་ལོ ༡༧༢༡ ལོར་གོང་མ་རང་གིས་བྲིས་ཤིང་། ཡུང་ཀྲོང་ཁྲི་ལོ་གཉིས་པ་སྤྱི་ལོ ༡༧༢༤ ལོར་ཡི་གེ་རྡོ་རིང་ལ་བཀོད་དེ་བཙུགས་པ་ཞིག་ཡིན། རྡོ་རིང་དེ་གཉིས་སྔ་སོར་པོ་ཏ་ལའི་མདུན་ཞོལ་གཞུང་སྒོའི་ནང་དུ་སྦས་ཡོད། རྡོ་རིང་གི་སྤྱིའི་མཐོ་ཚད་སྤྱི་ཁྲེ .74 ཡོད་པ་དང་། མདུན་ངོས་ཀྱི་གཡས་ཕྱོགས་སུ་རྒྱ་ཡིག་ཕྲེང ༡༥ དང་། གཡོན་ཕྱོགས་སུ་བོད་ཡིག་ཕྲེང ༤༦ དང་། རྒྱབ་ངོས་གཡས་ཕྱོགས་སུ་སོག་ཡིག་ཕྲེང༡༥ དང་། གཡོན་ཕྱོགས་སུ་མན་ཇུའི་ཡིག་ཕྲེང༡༥ བཅས་ཡོད།

བརྗོད་སྙིང་བསྡུས་ན། གོང་མས་བོད་དུ་དམག་དཔུང་བཏང་སྟེ། རྒྱལ་མཆོག་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ་བ་དང་། སོག་པོ་ཇུན་གར་གྱི་འཁྲུག་ལོང་ཞོད་འཇགས་སུ་བཏང་བ་ཡིན་ཞེས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད།

ཆན་ལུང་རྡོ་རིང་ནི། གོང་མ་ཆན་ལུང་ཁྲི་ལོ་བདུན་པ་སྤྱི་ལོ ༡༧༩༢ ལོར་བཙུགས་ལ། མདུན་ངོས་གཡས་སུ་རྒྱ་ཡིག་ཕྲེང ༡༧ དང་། གཡོན་དུ་མན་ཇུའི་ཡིག་ཕྲེང ༡༧ དང་། རྒྱབ་ངོས་གཡས་སུ་བོད་ཡིག་ཕྲེང ༣༩ དང་། གཡོན་དུ་སོག་ཡིག་ཕྲེང ༡༧ བཅས་བཀོད་ཡོད།

བརྗོད་སྙིང་ནི། ཆན་ལུང་རང་གི་སྲིད་སྐྱོང་ལོ་ང་བདུན་རིང་དམག་གི་བྱས་རྗེས་ཆེན་པོ་བཅུ་དང་། ཐེངས་དེར་བོད་དུ་དམག་དཔུང་བཏང་ནས་གོར་ཥ་བཙན་འཛུལ་དམག་མཐར་སྐྲོད་བཏང་བ་སོགས་བཀོད་ཡོད།

༩ ས་ཐམ་གྱི་ཐུ་བྷོད་རྡོ་རིང་།

ས་ཐམ་གྱི་ཐུ་བྷོད་རྡོ་རིང་ནི། ད་ལྟ་འཇང་ས་ཐམ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྟོན་པ་རིག་གནས་རྟེན་རྫས་བཤམས་སྟོན་ཁང་དུ་ཡོད། རྡོ་རིང་འདི་གཡུ་ལུང་རྫོང་རྡོ་རྔ་གྲོང་རྡལ་ཆུ་ཚན་ཐང་ནས་རྙེད་ལ། ལོ་རྒྱུས་དག་ལ་གཞིགས་ན། རྡོ་རྔ་གྲོང་རྡལ་ནི་ཇ་རྟའི་ཚོང་ལམ་གྱི་ས་ཚིགས་ཤིག་དང་། འབྲི་ཆུའི་དཀྱོགས་མཚམས་དང་བོ་ཡིན། རྡོ་རིང་སྟེང་གི་ནང་དོན་མདོར་བསྡུས་ནི། ས་ཐམ་རྒྱལ་བོ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཐུ་བྷོད་ཀྱི་བཙན་པོའི་མངའ་ཁོངས་སུ་ཕྱོགས་པའི་ལྷག་གནས་ཚུལ་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་བཀོད་ཡོད།

༡༠ རྡོ་རིང་ནང་མ།

རྡོ་རིང་ནང་མ་ནི། བོད་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་སྡེ་སྲིད་མི་ཐོགས་ལྔ་བ་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས། པོ་ཏ་ལའི་ཕོ་བྲང་དམར་བོ་བཞེངས་བསྐྲུན་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་དྲན་གསོའི་རྡོ་རིང་པོ་ཏ་ལའི་མདུན་གྱི་རི་ལྡེབས་སུ་བཞེངས་པ་སྟེ། འདིའི་ངོས་སུ་ཡི་གེ་གང་ཡང་མེད་དོ། །

གཞན་ཡང་། ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་བང་སོ། མུ་ར་རིར་སྲོང་བཙན་གྱི་བང་སོའི་མདུན་ངོས་ཀྱི་རི་སྟེང་དུ་ཡོད་ཅིང་། བང་སོའི་འདིའི་གཤམ་དུ་ཡི་གེ་ཡོད་པའི་རྡོ་རིང་ཞིག་མཆིས་ལ། བར་སྐབས་ས་འོག་ཏུ་ཕྱེད་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་། དེང་སང་སྔོག་འདོན་བྱས་ནས་མཇལ་རྒྱུ་ཡོད་པར་བཤད་ལ། རྡོ་རིང་དེའི་ངོ་བཤུས་དང་། དེའི་འགྲེལ་བ་འཕྲོས་བཤད་དང་བཅས་པ ༡༩༨༢ ལོའི་བོད་ལྗོངས་ཞིབ་འཇུག་ཨང་གཉིས་པའི་སྟེང་དུ་བཀོད་ཡོད། ཡང་། མུ་ཏིག་བཙན་པོའི་བང་སོའི་རྡོ་རིང་ཡར་ལུང་དུ་ཡོད་པ་ལོ་རྒྱུས་དང་རྣམ་ཐར་དག་ན་འཁོད་མོད་ཀྱང་། རྡོ་རིང་གི་ཡི་གེ་ཆ་ཚང་བཤུས་པའི་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་རིགས་ད་ཕན་མ་མཐོང་ངོ་། །

ཡང་། བོད་ལྗོངས་ལྷོ་ཁའི་ཁོངས་གཏོགས་འཕྱོངས་རྒྱས་རྫོང་སྨན་ཁང་གི་ར་བ་ན། འཕྱོང་རྒྱས་སྟག་རྩེའི་རྡོ་རིང་ཞེས་པ་དེ་ཡོད་ཀྱང་བདག་གཉེར་ལེགས་པོ་མ་ཐུབ་པས། ཡི་གེ་འདོན་རྒྱུ་ཕར་ཞོག ཡིག་རྡོག་གཅིག་གཉིས་ཙམ་ཡང་ངོས་ཟིན་དཀའ་བའི་གནས་སུ་གྱུར་ཡོད།

 

ལེའུ་ཉེར་གཅིག་པ། རྒྱན་གོས་ཀྱི་སྐོར།
བོད་ཀྱི་གནའ་རབས་རྒྱན་གོས།

མི་རིགས་གང་ལ་ཆ་མཚོན་ནའང་། རྒྱན་གོས་རིག་གནས་འདི། མི་རིགས་ཀྱི་ཀུན་སྤྱོད་དང་འཚོ་གནས། ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་ལ་རྐྱེན་བྱས་ཏེ། ནང་བསམ་བློས་བཟོ་བསྐྲུན་བྱས་པ་ཀུན་ལ་བསྙོན་མེད་ཡིན། དེ་བས། ཕ་ཡུལ་གང་ཡིན་སྐད་ཀྱིས་ཤེས། །ལུང་བ་གང་ཡིན་གོས་ཀྱིས་ཤེས། །ཟེར་ལ། ཁྱད་པར་ཁ་རྒྱབ་ཐག་གཅོད་པ་འདི་ཡ་ཐོག་བསྐལ་བ་ནས་ཁ་སང་དེ་རིང་གི་བར་དུ་ཡོད་པའི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚོད་ཡིན། དེ་བཞིན་རང་ཅག་བོད་ལ་མཚོན་ནའང་། མེས་པོ་སྔ་མ་དག་གནམ་གཤིས་དྲོ་གྲང་གི་འགྱུར་ལྡོག་ལ་བརྟེན་ནས་གྲང་སྐྱོབ་ཚ་འགོག་དང་། ཡང་ན། ངོ་ཚ་སྒྲིབ་ཆེད་དུ་གོས་སུ་ཤིང་ལོ་དང་པགས་པ་གྱོན་ཏེ། ཤེས་རིག་འཕེལ་རྒྱས་དང་བསྟུན་ནས་རིམ་གྱིས་རུས་པའི་མཛེས་ཆས་དར་བར་གསལ་ཏེ། ཆབ་མདོ་ཁ་རོབ་ནས་རྙེད་པའི་གནའ་བོའི་ཤུལ་རྫས་ཁྲོད། རུས་ཁབ་རྣོན་པོ་དང་། རུས་པའི་སྐྲ་གཟེར་དང་རྣ་ལུང་། མགུལ་རྒྱན། ཕྲེང་རིལ། འགྲོན་རིལ་སོགས་དང་། གཞན་མངའ་རིས་དང་ལྷ་སའི་དུར་ཤུལ་མང་བོ་ལས། རྩི་ལྗོན་གང་རུང་གིས་ལས་སྣོན་བགྱིས་པའི་རྐང་འབོབ་དང་། ཐ་གུ་སྣ་སྣེ་སོགས་ཐོན་པ་དེ། གནའ་རྫས་རྟོག་དཔྱོད་པ་ཚོའི་ལོ་ངོ་བཞི་སྟོང་དྲུག་བརྒྱའི་སྔོན་ནས་བོད་དུ་ཚེམ་བཟོ་དང་མཛེས་རྒྱན་སོགས་ཡོད་པར་ར་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་པ་དང་། མུ་ཁྲི་བཙན་པོས་བོན་རྣམས་ལ་ཆེ་ཐབས་ཀྱི་ཆ་བྱད་བསྩལ་བ། བསྒྲགས་པ་རིན་ཆེན་གླིང་གྲགས་ལས་འདི་ལྟར་འབྱུང་སྟེ། སྐུ་ལ་གཙིགས་བྱིན་པ་དབུ་སྐྲ་སིལ་མ་རྩེ་རྒྱལ་བཅད་ཅིང་གཏུབ་ཏུ་མེད། དབུ་ལ་དར་དཀར་བོའི་འགྱིང་ཐོད་ལ་བྱ་རྒྱལ་རྒོད་ཀྱི་ལྡེམ་འཕྲུ་བཙུགས་པ། གསེར་གྱི་བྱ་རུ་དང་གཡུ་ཡི་ལྡེམ་བརྐྱང་དང་། དངུལ་གྱི་ཆབ་སྒྲོག་དང་ཟ་འོག་གི་འབོལ་ལྷམ་དང་། ན་བཟའ་དབྱི་དཀར་དང་སྤྱི་དཀར་གྱི་ཐུལ་བ་སྟག་གཟིག་གུང་གསུམ་གྱི་གོང་ལག་བཏགས་པ་དང་། ཞེས་དང་།

ཕྱིས་སུ་རྒྱལ་བོའི་ཆ་ལུགས་ཤིག་ལ། སྲོང་བཙན་གྱི་དར་དམར་བོའི་ལ་ཐོད་བཞེས་པ་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཚང་ལས་འབྱུང་ལ། པོ་ཏ་ལའི་ཕོ་བྲང་དམར་བོའི་ཆོས་རྒྱལ་སྒྲུབ་ཕུག་གི་ནང་བཞུགས་པའི་སྲོང་བཙན་གྱི་སྐུ་འདྲ་དེ་ཡང་། ཐོད་བཅིངས་དམར་བོ་བྱས་ཏེ་བཞེངས་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལས་གཞན། སྦ་བཞེད་ལས་ཀྱང་། མཁན་ཆེན་བྷོ་དྷི་ས་ཏྭ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་ལ་ཐོག་མར་མཇལ་སྐབས། དབུ་ལ་ལ་ཐོད་བཅིངས། སྐུ་ལ་ཟ་འོག་གི་བེར﹙དར་སྣ་ལྔས་གསེར་སྐུད་ཀྱིས་བཏགས་པ﹚དང་ལྷམ་སྣ་འཁྱིལ་གསོལ་བ་དང་། ཡང་། ཆོས་རྒྱལ་གྱི་གདུང་རྒྱུད་དུ་གྲགས་པའི་མངའ་རིས་ལ་དྭགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་། ལོ་སར་གྱི་ཚེ་སྔོན་གྱི་ཆས་ཡིན་ཟེར་ནས་ཞྭ་དམར་བཙན་ཞྭའི་དབྱིབས་ཅན་རྩེ་མོ་མཐོ་ཞིང་ཕྲ་བའི་གཡས་ཟུར་དུ། ཚེ་དཔག་མེད་ཀྱི་སྐུ་བརྙན་ཞིག་དར་དམར་གྱིས་བཅིངས་ཏེ་ལྷག་མ་མདུན་དུ་བསྣོལ་བ་ཡང་སྔར་སྲོལ་ཕྱི་རྟགས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དུ། ཡུལ་མིའི་ཆས་དང་སྔོན་གྱི་ལྷ་དག་གི་རྒྱན་ཆས་ཕལ་ཆེར་འདྲ་ས་མང་བས། འདི་ལ་དཔྱད་གཞི་ཤིན་ཏུ་ཆེ་སྟེ། དེབ་དཀར་ལས། ཡུལ་གྱི་ལྷ་དང་སྔོན་གྱི་མི་གཉིས་དཔེ་སྦྱར་ནས་དཔྱད་པ་བྱས་པ་འདི་འདྲ་ལ། མང་བོ་དག་བྱིས་པའི་རིགས་པ་ལྟ་བུར་སེམས་ངེས་མོད་ཀྱི། རྒྱ་གར་གྱི་གང་གཱའི་ལྷ་མོའི་རྐང་གདུབ་གྱོན་པ་དང་། ཨ་མདོའི་རྨ་རྒྱལ་སྦོམ་རས་ཕྱིང་ཞྭ། རྒྱ་ནག་གི་ཀོན་ཡིན་ཕུ་སཱས་བེར་སྔོན་གྱོན་པའི་བར་ཞིབ་ཏུ་ལྟོས་དང་། ཡུལ་མིའི་ཆ་ལུགས་སུ་བྱས་མ་བྱས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ལྟར། བོད་ཀྱི་བཙན་པོས་ཕྱིང་ཞྭ་དང་ཕྱིང་ལྭ་ཡང་གྱོན་པ་སྟེ། ཐང་ཡིག་ལས། བཙན་པོ་རང་ཡང་ཕྱིང་ལྭ་དོར་ནས་དར་ཟབ་གྱོན་ཏེ་རྒྱ་ཡི་ལུགས་སུ་སྤྱོད་གསུངས་པས་སོ། །བློན་ཆེན་རྣམས་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་རྒྱལ་བོའི་ཆས་འདྲར་གསོལ། དམག་དཔོན་རྣམས་སྟག་གཟིག་དང་སེང་གེའི་པགས་པར་བརྩི་མཐོང་ཆེ་ཞིང་། དཔའ་ཆས་སུ་འང་བཤད། སྡར་མ་རྣམས་ཝ་ཡི་གཞུ་གུ་སོགས་གྱོན་པར་བཤད་དེ། རྒྱུ་མཚན་ནི། དགེ་ཆོས་ཀྱིས། བཙན་པོའི་དུས་སྐབས་སུ་སྟག་ལྤགས་དང་གཟིག་ལྤགས་ནི་དཔའ་བོའི་མཚོན་བྱེད་དེ། སྐྱེས་པ་ཚོ་གཡུལ་ལ་ཞུགས་ནས་རྒྱལ་ཁ་བླངས་ཚེ། སྟག་ལྤགས་དང་གཟིག་ལྤགས་ཀྱི་གོང་བ་གཡོགས་པ་དང་། གལ་ཏེ་གཡུལ་ལས་ཕམ་པའམ་བྲོས་བྱོལ་བྱས་ཚེ་མགོ་ལ་ཝ་ཡི་གཞུ་གུ་བཏགས་ཏེ་དམོད་ལ། མིའི་གྲས་སུའང་མི་བརྩི་བས་ལག་པ་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ་ཁྱི་ཡི་ལད་མོས་གུས་ཕྱག་བྱེད། གསུངས་སོ། །གཟིམ་འགག་ཚོས་འཁྱེར་བའི་འབོག་ལྕག་གམ་སྟག་གི་ཐོག་བུ་བྱ་བ་འདི་ཡང་། ཁྲི་སྲོང་གི་དུས་སུ་དཔའ་བོ་རྣམས་ལ་བསྩལ་བའི་ཆས་སུ་གྲགས། སྐབས་དེ་དུས་བོད་རྣམས་གསེར་དངུལ་རྡོའི་རིགས་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་ལ་གཙིགས་སུ་ཆེ་ལ། ཁྱད་པར་དུ་གཡུ་ནི་མཆོག་ཏུ་བརྩི། ཅིའི་ཕྱིར་ན། སྲོང་བཙན་གྱིས་མངགས་པའི་བང་མིའི་ཕྱག་ཏུ་སྲིང་མོ་སད་མ་ཀར་གྱིས་གཡུ་རྙིང་སུམ་ཅུ་བསྐུར་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་། མིང་བོ་ཁྱོད་ལ་གཡུ་ཐོགས་དཔའ་རྒོད་སུམ་ཅུ་ཡོད་ན་རྒྱལ་བོ་ལུག་མི་རྒྱ་ལ་རྒོལ་ཅིག་ཅེས་བརྡར་བསྟན་པས། གཡུ་ཡི་རྒྱན་ཆ་ལ་དོ་སྣང་ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་རྟོགས་ནུས་པར་མ་ཟད། དཔོན་རྟགས་མཐོ་ཤོས་སུའང་གཡུའི་རྒྱན་ཆ་འདི་འཛིན་པ་སྟེ། ཐང་ཡིག་ལས། གཡུའི་ཡི་གེ་བླ་ན་མཐོ། གསེར་གྱི་ཡི་གེ་དེ་ལས་དམན། ཕྲ་མིན་དེ་ལས་དམན། དངུལ་དེ་ལས་དམན། ཐ་མ་ཟངས་སུ་བྱེད་ཅིང་ཆེ་ཆུང་དབྱེ། དེ་རྣམས་དཔུང་བར་བཏགས་ཏེ་མཐོ་དམན་བྱེད་ཅེས་གསུངས་པ། རིམ་བཞིན་ཆེ་བ་བདག་རྐྱེན་གྱིས་ཚུལ་དུ་གོ་གནས་ཀྱི་མཐོ་དམན་དབྱེ་འབྱེད་དང་། ཁད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་མིག་སྔར་ངོམ་ངོམ་བྱེད་པའི་གཟི་བརྗིད་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏེ་མཛེས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱན་ཆར་གྱུར་བ་རྟོགས་ཐུབ། རྣམ་པ་གཞན་དུ་ན། རིན་ཆེན་མཆོང་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། དག་ཡིག་གི་འགྲེལ་བཤད་ལས་ཀྱང་། མཆོང་ནི་གདོན་བགེགས་སྲུང་བྱེད། ཅེས་འབྱུང་བ་ལྟར། གཟི་མཆོང་སོགས་ནི་བྱུར་འགོག་ཚེ་སྲུང་དང་རྒྱན་ཆ་གཉིས་གོ་ཆོད་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཡུ་ལ་མཚོན་ནའང་། བླའི་རིག་གནས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པས། གཡུ་ལུས་ལ་བཏགས་ན་བླ་ཇེ་བརྟན་དུ་ཡོང་བ་དང་། ལྷག་པར་བགྲེས་སོང་དང་སྦྲུམ་མ། ནད་པར་མཚོན་ན་བླ་ཤིན་ཏུ་སྙོམ་པས། གཡུ་ལུས་ལ་བཏགས་ན་ཕན་ནུས་ཆེ་བར་བཤད། གཟི་ལ་མཚོན་ནའང་། ལན་ཆགས་དང་། གཟའ་ནད། བར་ཆད་སེལ་ཞིང་། ཁ་རྗེ་རླུང་རྟ་དར་བར་བཤད་དོ། །

ཕྱིས་སུ་གནམ་གཤིས་དང་འཚོ་གནས། ལས་རིགས་མི་འདྲ་བའི་དབང་གིས་རྒྱན་ཆའི་རྒྱུ་དང་བཟོ་དབྱིབས་མི་འདྲ་བའི་རྣམ་གྲངས་མང་དུ་གྱེས་པ་སྟེ། བོད་ཀྱི་དེབ་ཐེར་བཀྲ་ཤིས་གཏེར་བུམ་ལས། ང་ནི་ཆབ་མདོའི་མ་ཡིན་ཏེ། །ཆབ་མདོའི་ཆ་ལུགས་ང་ཡིས་ཤེས། །ཆབ་མདོའི་ཆ་ལུགས་བཤད་དགོས་ན། །རྐེད་པ་དངུལ་ཆ﹙དངུལ་གྱི་སྐ་རགས།﹚ཧྲུག་སེ་ཧྲུག །ང་ནི་འབའ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །འབའ་བའི་ཆ་ལུགས་ང་ཡིས་ཤེས། །འབའ་བའི་ཆ་ལུགས་བྱེད་དགོས་ན། །སྟེང་སྐུད་དར་ཕོན﹙གསེར་དངུལ་གྱི་ཐོན་ཆ།﹚ཧྲུག་སེ་ཧྲུག །ང་ནི་སྡེ་དགེ་མ་ཡིན་ཏེ། །སྡེ་དགེ་ཆ་ལུགས་ང་ཡིས་ཤེས། །སྡེ་དགེ་ཆ་ལུགས་བཤད་དགོས་ན། །མགོ་ལ་བྱུ་རུ﹙དབུས་གཙང་ས་ཁུལ་དུ་འང་ཡོད།﹚ཧྲུག་སེ་ཧྲུག །ཅེས་དང་། གཞན་ཡང་། རྒྱན་གོས་གཉིས་ཀའི་སྐོར་ནས། སྡེ་རོང་ས་ཆའི་དམངས་གླུར། མགོ་རས་རྒྱ་དར་དཀར་བོ། །རྣ་ལུང་གཡུ་ཕྲ་སུམ་སྐོར། །རྒྱབ་གོས་གོང་ཕྲུག་ཐིག་ལེ། །གའུ་མེ་ལོང་དཀར་གསལ། །སྐ་རགས་ལུས་བསྐོར་བཅུ་གཉིས། །པད་གདན་ནམ་མཁའི་འཇའ་ཚོན། །རྒྱ་ལྷམ་ཕོ་རོག་གཤོག་རྩེ། །ལྷམ་སྒྲོག་བྱ་རྗེས་བྱིའུ་སྤུ། །ལྷམ་འཛེར་སུམ་ཅུ་སོ་དྲུག །ཅེས་དང་། དེ་བཞིན་དབུས་གཙང་དང་ཨ་མདོའི་ཡུལ་ལུང་སོ་སོ་ནའང་རྒྱུ་དབྱིབས་དང་། འདོགས་ལུགས་མི་འདྲ་བ་མང་དུ་ཡོད་དོ། །

གནའ་རབས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་རྣམས་ཀྱི་ཆ་བྱད་ནི། དེབ་དཀར་ལས། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་མཚན་མི་གསལ་བ་ཞིག་གི་སྐོར་བྲིས་ཏེ། རྒྱལ་མོ་དེས་སྟོད་ཐུང་སྔོ་ནག་ཕུ་དུང་གི་ཁ་ས་ལ་རེག་པ་ཙམ་དུ་རིང་བ་ཞིག་གྱོན། སྨད་ལ་དར་ནག་པོའི་ཤམ་ཐབས་གྱོན། སྐྲ་ལ་ལྷས་མ་ཆུང་ངུ་མང་དུ་བྱས་ཤིང་། རྣ་བ་ལ་ཨ་ལོང་འདོགས། ལྷམ་ཟོ་ཡི་བྱ་བ་གྱོན། དགུན་དུས་པགས་པའི་གྱོན་པ་ཕྱི་ལ་ཚེམ་དྲུབ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ་ཞིག་གྱོན། ཅེས་པ་ལས་རགས་ཙམ་རྟོགས་ནུས་ལ། བོད་དུ་ཕོ་ཆས་མོ་ཆས་ཀྱི་སྲོལ་འདི་ཡང་། རྒྱ་བཟའ་ཀོང་ཇོས་ཕྱེས་པར་བཤད་དེ། དེབ་ཐེར་ཁག་གཅིག་ཏུ། བརྒྱད་དུ་མཛངས་པ་རྒྱ་མོ་ཨོང་ཆུང་གིས། །གོས་ལ་ཕོ་ཆས་མོ་ཆས་སོ་སོར་ཕྱེ། །ལས་ལ་ཕོ་ལས་མོ་ལས་སོ་སོར་ཕྱེ། །ཕོ་ལ་མདའ་གཞུ་མོ་ལ་འཕང་ཆ་གཏད། །ཅེས་ཟེར་རོ། །

འབངས་མི་སྤྱིར་བཏང་རྣམས་ཀྱིས་དབྱར་དུས་སུ་ཕྱིང་བའི་ཕྱུ་བ་དང་། དགུན་དུས་སུ་སློག་པ་གྱོན་པ་ཡིན་ཏེ། ཐང་ཡིག་ལས། མི་རྣམས་དབྱར་བལ་ཕྱིང་དང་། དགུན་སློག་པ་གྱོན། ཞེས་སོ། །

རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ས་གླང་སྤྱི་ལོ ༡༤༠༩ ལོར། སྣེ་གདོང་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས། སྐུ་དྲག་རྣམས་ཀྱིས་ཆ་ལུགས་ཡ་མ་ཟུང་བསྒྱུར་བར་མ་མཉེས་ནས། ལོ་སར་སོགས་མཛད་སྒོ་ཁག་ལ། སྔོན་ཆོས་རྒྱལ་ཚོའི་སྐབས་ཀྱི་ཆས་གོས་རྒྱན་ཆ་གྱོན་སྲོལ་སྒྲིག་འཛུགས་གནང་བ་དང་། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་སྐབས་དཔོན་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱན་གོས་བདེ་ཁྱད་བྱས་ཏེ། རྒྱ་ཧོར་བོད་སོག་གི་འདྲེས་མའི་རྒྱན་ཆ་རང་སྣང་གང་དྲན་བྱས་པ་ལ། སྡེ་སྲིད་བློ་བཟང་མཐུ་སྟོབས་ལ་བཀའ་བཀོད་གནང་ནས། སྔར་ཡོད་ཀྱི་རྒྱན་གོས་ལ་ཞིབ་འཇུག་གནང་སྟེ། རིན་རྒྱན་སོགས་གྱོན་པའི་ལུགས་སྲོལ་མཐའ་འཁྱོངས་གནང་བ་དང་། རིན་རྒྱན་ནི་ཞིབ་གསལ་དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ལས་གསལ་ལ། དེ་ནི་དུས་རབས་བཅུ་བཞི་བའི་ནང་ཕག་གྲུ་དང་རིན་སྤུངས་དུས་ཀྱི་རྒྱན་གོས་ལ་གཞི་བཅོལ་ཏེ་བཟོ་ལུགས་ཁ་གསལ་དུ་བཀོད་པར་གཞིགས་ན། འདི་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཆེས་སྔ་བར་སྣང་། རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་བའི་སྐབས། གཞིས་ཀ་རྩེར་ཕོ་ལྷ་བ་པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ལ་མཇལ་ཚེ། གཞིས་རྩེ་རྫོང་དཔོན་དང་འབངས་རྣམས་ཀྱི་ཆ་ལུགས་ཞིབ་རྒྱས་སུ་བཀོད་པ་འདི་ལྟར་གདའ་སྟེ། མི་དབང་རྟོགས་བརྗོད་ལས། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བསིལ་ལྡན་གྱི་ལྗོངས་འདིར་ཡང་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་རང་དབང་དུ་སྤྱོད་པ། གནའ་བོའི་སྲོལ་བཟང་ནུབ་པ་མེད་པ། ཆས་ཀྱི་མཛེས་ཤིང་ཁྲིམས་ཀྱི་སྤ་བ་ཡིན་པས། རྒྱལ་བོའི་ཁབ་བསམ་འགྲུབ་རྩེའི་སྣེ་མོར་སྤྱོད་པས་རྗེ་བོ་དག་ཀྱང་ཞྭ་བཟང་བོ་ཀ་ཤི་ཀའི་ལ་ཐོད﹙དྲུང་འཁོར་གྱི་ཨ་ཀོང་ཟེར་བ་དེ་ཡིན﹚ཅན། ཨུཏྤལ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པའི་རྫིང་བུའི་དབུས་སུ། བཞིན་རས་ཀྱི་ཟླ་བ་ཁྲུས་ལ་ཞུགས་པ་ལྟ་བུའི་རྣ་རྒྱན་འཆང་བ། བཻཌཱུ་རྱའི་ཁུ་རྒྱུན་གཙང་མ་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པའི་གཉེར་རིས་སྙོམས་པར་ཁྱབ་པ་ལྟ་བུའི་གོས་བཟང་བོ﹙དྲུང་འཁོར་སྐྱ་བོའི་ཤམ་ཐབས་དེ་ཡིན﹚དང་། ཐུན་མཚམས་ཀྱི་སྤྲིན་གསར་བ་དབང་བོའི་གཞུ་མཚར་བོས་དཀྲིགས་པ་དང་མཚུངས་པའི་སྟོད་གཡོགས﹙དྲུང་འཁོར་སྐྱ་བོའི་སྟོད་གོས་འཇའ་བསྒྲིགས་མ﹚དང་། པདྨ་དམར་བོའི་སྐུད་པ་ཐགས་སུ་བྲན་པ་དང་འདྲ་བའི་རྔུལ་གཟན﹙དྲུང་འཁོར་སྐྱ་བོའི་གྱོན་པ་གཟན་ཕྲ﹚མནབས་ཏེ་ཡ་རབས་དྲ་མའི་ཆོས་སུ་མཛེས་པ་དང་། འབངས་རྣམས་ཀྱང་སྐྲ་དོ་ཐོར་དུ﹙སྐྲ་སྒོར་བརྒྱབ་པ﹚བཅིངས་པ་དང་། སིལ་བུ་གྲོལ་བ﹙སྐྲ་ལྕང་ལོ་བྱས་པ﹚དང་། གོས་ཀྱི་སྟ་ཟུར་སུལ་ཞིབ་ཅན་དང་། གུར་གུམ་གཞོན་ནུའི་མེ་ཏོག་འབར་བ་ལྟ་བུའི་ཞྭ་བཟང་བོ﹙པགས་ཞྭ་དང་ཞྭ་མོ་འབག་ཐོ﹚བཀླུབས་པར་བྱེད། ཅེས་དང་།

ཡང་། མི་དབང་རྟོགས་བརྗོད་ལས། བུ་མོ་དམ་པ་དཔལ་བཟང་སྐྱིད་པ་ཕོ་ལྷ་བའི་ཆུང་མར་བསུ་སྐབས་ཀྱི་རྒྱན་གོས་ནི། དེ་ནས་བུ་མོ་དམ་པ་དཔལ་བཟང་སྐྱིད་པ་བག་མའི་དགའ་སྟོན་ལ་ཕྱོགས་པ་ན། བཞིན་ལག་གི་དྲི་མའི་ཆ་ཤས་སུ་གྱུར་བ་ནི་བསིལ་ཆུས་བྱི་དོར་བྱས། གནག་སྣུམ་རེག་ན་འཇམ་པའི་སྨད་གོས་མིག་སྨན་གྱི་མདངས་ཆགས་པ་ནི་མནབས། གོས་བཟང་བོ་ཨན་ད་རྙིལ་གྱི་ཆུ་བོ་རླབས་གཉེར་གཡོ་བ་རྨ་བྱའི་མདོངས་སྒྲོས་ཕྲ་བཏབ་པ་ལྟ་བུ་ནི་ལེགས་པར་བགོས། ཡུལ་པེ་ཅིན་གྱི་བུ་མོའི་ལག་སོར་གྱི་རོལ་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་བཟང་གོས་སྟོད་གཡོགས་འཇའ་ཚོན་གྱི་དུམ་བུས་རྒྱན་དུ་བྱས་པ་ལྟ་བུ་ནི་ཀླུབས། མཆིལ་ལྷམ་ཡུ་ཅན་རྒྱན་སྤྲས་དང་ལྡན་པ་ནི་བགོས། སྐེད་སྐབས་ཕྲ་ཞིང་ལྡེམ་པ། རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲ་བཏབ་པའི་སྐ་རགས་ནོར་བུའི་འཕྱང་འཕྲུལ་ཅན་བསིལ་ཁྲོལ་གྱི་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་ནི་བཅིངས། མཉེན་ལྕུག་གཞོན་ཤ་ཆགས་པའི་མཁྲིག་མ་ལ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ཕྲ་ཚོམ་ཅན་གྱི་གདུ་བུས་མཛེས་པར་བྱས། བུམ་པའི་མགྲིན་པ་ལྟར་འཁྱིལ་བའི་མགུལ་བ་ནི་ཀུར་གུམ་གྱི་ཚོས་ཀྱིས་བྲན་པ་ལྟ་བུའི་སྦུར་ལེན་གྱི་མགུལ་རྒྱན་དང་། གཞན་ཡང་བྱུ་རུ་དང་། མུ་མེན་དང་། སྤུར་ལེན་གྱི་སེ་མོ་དོ་དང་། དོ་ཤལ་ནི་གོ་སྐབས་ཕྱེད་པར་བྱས་ཏེ་དཔྱངས། ནོར་བུའི་བྱེ་བྲག་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་བའི་སེ་རལ་ཁ་ནི་བཅིངས། ཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་ལས་བྱས་པའི་རྣ་རྒྱན་རིན་པོ་ཆེ་སྤྲུག་གིས་ཕྲ་བཏབ་པ་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་འདབ་མ་རྒྱས་པ་ལྟ་བུ་མུཀྟི་ཀའི་ཆུན་འཕྱང་ཅན་ནི་སྤུད། གནག་སྣུམ་ལི་བའི་དབུ་སྐྲའི་ཟུར་བུ་གཙུག་ཏུ་ཕྱེད་བཅིངས་སུ་བྱས་ཤིང་ལྷག་མ་རྒྱབ་ཏུ་གྲོལ་བ། གསེར་གཡུ་མུ་ཏིག་བྱུ་རུ་ལ་སོགས་པའི་སྐྲ་བཅིངས་ནོར་བུའི་རྩེ་ཕྲན་ཅན་ནི་བཅིངས། མུ་ཏིག་དྲ་བ་འཁོར་མོར་བཀོད་པ་ལ་དབུས་སུ་ཕྲ་ཚོམ་ཅན་གྱི་གཙུག་རྒྱན་བཞིན་རས་ཕྱེད་བསྒྲིབས་སུ་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྒྱན་དུ་བྱས། གཙུག་གི་གཡུ་ཉི་མའི་འོད་འབར་བའི་འགྲམ་ངོགས་ནས་འཕྱང་འཕྲུལ་དུ་བྱས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་ཟ་ར་ཚགས་ཀྱི་དབུ་རྒྱན་གྱིས་སྤྲས། རྡུལ་གཟན་བན་དྷི་ཛི་བ་ཀའི་མེ་ཏོག་གི་དཔལ་ལ་མངོན་པར་འཁུ་བ་ནི་མནབས་ཏེ། སྤྲིན་སྔོན་དུ་གྲགས་པའི་བཞོན་པ་བཟང་བོ་དེ་ཉིད་གསེར་སྒ་མེ་ལོང་ཅན་གྱིས་སྤུད་དེ་བཅིབས་ནས་འཁོར་ཕོ་མོ་དུ་མ་དང་བཅས་ཏེ་འབྲུམ་ཕོ་ལྷའི་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོར་ལྷགས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པ་འདིའི་སྐབས་དེའི་མཐོ་རིམ་གཉེན་སྒྲིག་གི་བུད་མེད་རྒྱན་གོས་ཇི་ལྟར་གསོལ་བ་རྟོགས་ཐུབ།

ཡང་། ཕལ་ཆེར་ལོ་ངོ་ཉིས་བརྒྱ་ལྷག་གི་སྔོན་ལ་རྡོ་རིང་བསྟན་འཛིན་དཔལ་འབྱོར་ལ། གཙང་བཀྲ་ཤིས་རྩེ་བའི་བུ་མོ་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་མ་བག་མར་བསུ་སྐབས། རྡོ་རིང་ནས་མནའ་མར་སྤྲད་པའི་རྒྱན་ཆས་ཞིབ་པར་བཀོད་པ་ནི། དགའ་བཞི་བའི་མི་རབས་ཀྱི་བྱུང་བ་བརྗོད་པ་ཟོལ་མེད་གཏམ་གྱི་རོལ་མོ་ལས། བདེ་ལྡན་སྒྲོལ་མ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དབུའི་གཙུག་གཡུ་ངོ་མའི་དབུས། དཔྲལ་ཚར། གསེར་གཡང་། གསུམ་སྐྱིད། ལྟག་ཁྲབ། ལྟག་འཕྲུལ། གཡས་འཐེན། ལྟག་རྫར། སྤ་ཕྲུག﹙འགའ་ཞིག་སྤ་ཕྲུག་ཅེས་རྒྱ་སྐད་བརྡ་འགྱུར་བར་བཤད་ཀྱང་། དོན་དུ་བོད་རང་སྐད་ཡིན་ཏེ་སྤ་ཞེས་པ་ནི་སྤ་ལོ་དང་། ཕྲུག་ཅེས་པ་ནི་སྣམ་བུའི་དོན་ཡིན། གནའ་དུས་སུ་སྤ་ཕྲུག་ནི་དང་ཐོག་སྤ་ལོ་འཆིང་བྱེད་ཀྱི་སྣམ་བུ་དམར་བོ་ཞིག་རང་ཡིན་པ་དང་། རྗེས་སོར་རིམ་བཞིན་འཕེལ་རྒྱས་སོང་སྟེ། གཡུ་བྱུར། མུ་ཏིག་སོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་པའི་སྤ་ཕྲུག་ཟུར་གསུམ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་འགྱུར་བ་རེད། སྤ་ཕྲུག་ནི་དེ་སྔ་སྒོར་སྒོར་ཡིན་པ་དང་། དེ་ནས་ཟུར་གསུམ་དུ་གྱུར། ང་ཚོའི་ཕ་མེས་མི་རབས་དེ་རང་དུ་སྤ་ཕྲུག་ཟུར་གསུམ་པོ་དེ་དག་རིམ་བཞིན་ཇེ་རྣོར་སོང་སྟེ། མཐར་ཉེ་རབས་ཀྱི་སྤ་ཕྲུག་རྭ་ཅོ་འདྲ་བ་དེར་གྱུར་རོ། །﹚ འཐེན་ཐག་སྒོང་། ཨ་སྒོར་འབྲུམ་རྫར། སྤོས་ཤེལ། ཤེལ་དཀར་དམར། སྡིག་རྭ་ཆེ་ཆུང་། སོར་གདུབ། ལག་གདུབ། གའུ་སོགས་བཙོ་སྦྱངས་གསེར་གྱི་གཞིར་གཡུ་དམར་ཞེ་མཚུངས་དང་། ཕྲ་རྒྱན། གཞན་ཡང་གཡུ་བྱུར། མུ་ཏིག སྦུར་ལེན་ལ་སོགས་པ་སྲིད་ན་རིན་ཐང་ཆེ་བའི་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ཆ་དུ་མ་སོགས་ཕྲ་ཞིབ་ཚང་མ་ཡིག་ལམ་དུ་སྐབས་འདིར་གསལ་འགོད་མི་ལང་། རུང་ཙམ་གནས་ཚད་གོང་ཕབ་ཀྱི་དངུལ་སྲང་སུམ་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ་ང་བདུན་གྱི་རིན་གོང་ཟིན་པའི་རྒྱན་ཆ་སྤུས་ལེགས་ཞེ་གཅིག་ཅེས་འཁོད་ཡོད་ལ། སྐབས་འདིར་འབྲུ་ཁལ་བོད་དངུལ་ཞོ་གསུམ་ཡིན་པར་བཤད་པས། གཅིག་ལས་གོང་གསལ་རྒྱན་གོས་དེ་རྣམས་རིན་ཐང་ཇི་ལྟར་ཆེ་བ་རྟོགས་ཐུབ། གཉིས་ལས་སྐབས་དེར་བོད་ཀྱི་སྐུ་དྲག་བར་གྱི་གཉེན་སྒྲིག་གི་རྒྱན་གོས་དང་ཆ་བྱད། ད་ལྟ་ཡང་མེ་ལོང་གཟུགས་འཆར་གྱི་ཚུལ་དུ་ཤར་རོ། །ཕྱིས་སུ་སྐུ་ལྕམ་རྒྱན་ཆ་ལ་བཟོ་དབྱིབས་དང་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཆ་ནས་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཐེབས་ཡོད་དོ། །འདིར་གཙོ་བོ་བོད་ལྗོངས་ལྷ་སའི་སྐོར་གྱི་གནའ་རབས་རྒྱན་གོས་སྐོར་ལྒིང་བ་ལས། ཞིབ་ཏུ་ཡུལ་ལུང་སོ་སོའི་རྒྱན་གོས་སྤྲོས་སྲོལ་གྱི་ཁྱད་རྟགས་མི་འདྲ་བ་མང་དུ་མཆིས་པས། བོད་ལྗོངས་ལ་མཚོན་ནའང། མོན་པ། ལྷོ་བ། ཤར་བ། ཆབ་མདོ། ཀོང་བོ། ནག་ཆུ་དང་། ཁམས་ལ་མཚོན་ན། དཀར་མཛེས། ལི་ཐང་། རྒྱལ་རོང་། ཉག་རོང་སོགས་དང་། ཨ་མདོར་ཡང་། རེབ་གོང་། བླ་བྲང་། རྔ་བ། མགོ་ལོག་སོགས་ཡུལ་ལུང་རེ་རེར་རྒྱན་གོས་སྤྲོས་སྲོལ་དང་། རྒྱུ་ཆ། བཟོ་དབྱིབས། ཚོས་གཞི་སོགས་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་ངོ་། །

རྒྱན་གོས་ཀྱི་རི་མོ་ཆ་མཚོན་ནའང་། དབུས་གཙང་དུ་གོས་ཀྱི་རྒྱབ་ངོས་སུ་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་ཆེ་བ་མཚོན་ཆེད་ཉི་མའི་རིས་དང་། ཚེ་དཔལ་རྒྱས་པར་ཟླ་བའི་རིས། བརྟན་བརླིང་མཚོན་ཆེད་གཡུང་དྲུང་། གཞན་སྤྲིན་ཆུ་རི་བྲག རྒྱ་གྲམ། ནོར་བུ་ཆ་བདུན། འབྲུག་དང་རལ་གྲི གཡག་མགོ་སོགས་འབྲི་སྲོལ་ཡོད་ལ། རེ་རེ་ལ་མཚོན་དོན་ཡང་ཡོད་པར་བཤད་དོ། །ཉེ་རབས་ཀྱི་རྒྱན་གོས་སྐོར་དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ཤོག་ངོས ༡༤༣༢ ན་གསལ་བས་དེར་གཟིགས་པར་བྱའོ། །

གླིང་སྒྲུང་ལས་བཤད་པའི་རྒྱན་གོས་སྐོར།

སྤྱིར་གླིང་སྒྲུང་ལས་ཕོ་རྒོད་ཀྱི་དཔའ་ཆས་སོགས་ཕོ་གོས་དང་། མོ་སྨན་གྱི་མཛེས་འཕྱོར་སོགས་མོ་གོས་སྣ་ཚོགས་མང་དུ་བཤད་ཡོད་ཀྱང་། འདིར་རེ་གཉིས་ཙམ་གདམས་ཏེ་བཀོད་ན།

རྒྱུན་ལྡན་ཏུ་གསོལ་བའི་ཕོ་གོས་སྤྱི་རྣམ་ཙམ་བརྗོད་ན། ལུས་སྟོད་དུ་དར་ཆུ་ཟི་དམར་བོའི་ནང་འཇམ་བཀླུབས་ཤིང་། ཕྱི་གོས་ལ་ཚར་སློག་དམར་ནག་དང་། ལྗང་སེར་ཅན། དེ་ཡང་། རི་མོ་ཡོད་མེད་གཉིས་ཀ་དང་། ལ་ལར། སྟག་གཟིག་གི་པགས་པའི་ཤོམ་འཐེན་པ། མགོ་ལ་མན་ཏྲི་དམར་བོའི་ལ་ཐོད་དང་། གསེར་གྱི་པྲོག་ཞུ། དབུ་ཞྭ་ཅ་ལ་དམར་ཅན་སོགས་གསོལ་བ། སྐ་རགས་ལ་ལིང་ཕོ་བ་རིས་སོགས་བཅིངས། རྐང་ལ་ཀོ་ལྷམ་དང་། དར་ལྷམ། འཇའ་རིས་དགུ་བརྩེགས། ཆུ་ཟི་ནག་པོའི་རྒྱ་ལྷམ་སོགས་གྱོན། ལྷམ་སྒྲོག་ལ་ཕོ་བ་དམར་བོ་དང་། སྒྲོག་ཐེ་ཚེ་དགུ་སོགས་བཅིངས་སོ། །

བྱེ་བྲག་ཏུ་ཕོ་གོས་ལ། འཁྲུངས་སྐོར་ལས། ཇོ་རུ་རང་གི་མགོ་ལ་ཞྭ་ཞིག་དང་། རྐང་ལ་ལྷམ་ཞིག རྒྱབ་ལ་གོས་ཤིག་དགོས་བསམ་ནས། དང་བོ་སེ་ཡུ་རི་ལ་སོང་། རྒོ་འདྲེ་བསེ་རག་སྤུན་གསུམ་བསད། མགོར་མི་འཛའི་རྒོ་ཕོ་ཅོག་ཞུ་དེ་མགོ་སུག་རིབ་བེ་གྱོན། དགུང་མོ་སྤྱི་དཔོན་གྱི་བེའུ་གདང་ནང་དུ་སོང་། ནོར་གྱི་གོད་འདྲེ་བརྐུས་ནས་བསད། ལུས་མི་འཛའ་བེའུ་སློག་མཐའ་གྱོང་དེ་བེའུ་ཀོ་རྔ་མ་རུག་གེ་གྱོན། ནམ་གུང་ཁྲོ་ཐུང་གི་རྟ་གདང་ནང་དུ་སོང་། རྟ་བདུད་རྟེའུ་མཚེ་གྭ་ཤ་དེ་བརྐུས་ནས་བསད། རྐང་ལ་མི་འཛའི་རྟ་ལྷམ་དམར་སུག་རེད། དྲེས་མའི་རྩ་ཡི་རྡོག་མཐིལ་བཙེམས་ནས་གྱོན། འདྲེ་གསུམ་དམ་ལ་བཏགས་ནས་ཞྭ་གོས་ལྷམ་གསུམ་བྱུང་། ཞེས་པ་འདིས་ཇོ་རུ་ཡུལ་འཁྱམས་ཀྱི་ཚེ་གྱོན་གོས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཇི་འདྲ་ཡིན་པ་རྟོགས་ཐུབ་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན། གེ་སར་རྒྱལ་བོའི་ཤོམ་སྤྲས་ནི་ཇི་འདྲ་ཡིན་ཞེ་ན། རྨ་ཤེལ་བྲག་ལས། ཐུགས་འཁྲུལ་མེད་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས། དར་ཆུ་ཟི་དམར་བོའི་ནང་འཇམ། ཀ་ཤི་དཀར་བོའི་རྐང་སྣམ། དོར་མ་ཆ་ག་དགུ་བསྒྲིགས་སྟེང་། །སྤྲིན་འཐག་དམར་ཁྲའི་ལྭ་བ་གསོལ། །རྒྱ་རོང་གསེར་མའི་ཐོག་རྒྱག་ལ། །ཆུ་འབྲུག་པགས་པའི་མཐའ་རྒྱན་སྤྲས། །ལིང་ཕོ་བ་རིས་ཀྱི་སྐ་རགས་ལ། །གསེར་ཆབ་སེར་བོས་སྟེང་ནས་མནན། །གློ་ཟུར་བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད་ལ། །གྲི་ཆུང་ཤེལ་གྱི་ཡུ་དཀར་བཏགས། །དངུལ་ཐགས་སླས་མ་དགུ་བསྒྲིགས་ལ། །རིན་ཆེན་སྣ་ལྔའི་ཕོན་ཚར་སྤྲས། །སྐེད་གྲི་ཆུང་འཇིག་རྟེན་ཆུ་ཉུལ་དེ། །སེར་བོ་གསེར་གྱི་པ་ཊས་བརྒྱན། །དར་འཇམ་འཇའ་རིས་དགུ་བརྩེགས་ལ། །ལྷམ་སྒྲོག་ཐེལ་ཚེ་དགུ་འགྱུར་བསྡམས། །དབུ་མན་ཏྲི་དམར་བོའི་ལ་ཐོད་ལ། །རིན་ཆེན་གསེར་གྱི་པྲོག་ཞུ་བཅིངས། །ཛམ་བུ་གསེར་གྱི་སྙན་རྒྱན་ལ། །ཨིནྡྲ་ནི་ལའི་ཕྲ་ཡིས་བརྒྱན། །པདྨ་ར་གའི་ཕྲེང་བ་ལ། །རྡོ་རྗེ་ཕ་ལམ་གྱི་མཛུབ་དཀྲིས་སོགས་རྒྱན་ཆ་མེ་ཏོག་བཀྲག་འདྲ། ཞེས་པ་འདིས་མཚོན་ཏེ། གླིང་གི་དཔོན་རིགས་ཚོའི་རྣམ་པ་ཞིག་མངོན་གསལ་དུ་མཐོང་ཐུབ་པ་དང་།

ཡང་། གླིང་གི་མཐུ་ཆེན་གསུམ་སྟེ། གེ་སེར་དང་སྟག་རོང་། སྒ་སྡེ་ཞེས་གྲགས་པ་ལས། འབྲུ་སྒ་སྡེ་ཆོས་སྐྱོང་བེར་ནག་གི་མཐུ་ཆས་གྱོན་ཚུལ་ཅུང་ཟད་བརྗོད་ན། སོག་པོ་རྟ་རྫོང་ལས། ངན་མཐུ་བྱེད་པའི་ལུས་ཆས་ལ། །མགོ་ལ་ཞྭ་ནག་གྱོན་ལེ་འདི། །ཁམས་གསུམ་དབང་དུ་འདུ་བའི་རྟགས། །སྟེང་ལ་ཐོད་སྐམ་བརྒྱན་ལེ་འདི། །སྡེ་བརྒྱད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་རྟགས། །ལག་ལ་ཁྲོ་ཕུར་བཟུང་ལེ་འདི། །འདྲེ་སྲིན་དམ་ལ་འདོགས་པའི་རྟགས། །འོག་ལ་རྟ་ནག་ཞོན་ལེ་འདི། །དགྲ་འཆི་བདག་ཁ་ནས་ཤོར་བའི་རྟགས། །ཕོ་གཞན་གྱི་མི་དང་འདྲ་ལེ་མིན། །མཐུ་ཆེན་བྱེད་དུས་དེ་འདྲ་ཡིན། །དགྲ་ཆས་བྱེད་དུས་བཤད་མ་དགོས། །ཞེས་དང་།

ཡང་། གླང་རུ་ལས། སྒ་སྡེ་མི་ཆེན་སེར་བོ་དེ་རྟ་ཕོ་རླུང་ནག་འཚུབ་ཤེས་ཀྱི་གོང་དུ་བུད་ཅིང་། དབུ་ལ་ཞྭ་ནག་རྩེ་སྒྲོ་ལེབ་བཞི་གསོལ་བ། རྡོ་རྗེ་ནག་པོའི་འཕྲུ་ཏོག་གི་སྟེང་ལ་མེ་དཔུང་འབར་བ། སྐུ་ལ་ཁྲབ་རྨོག་དར་གྱི་ལས་གོས། ཕྱག་གཡས་པར་གནམ་ལྕགས་ཀྱི་གྲི་གུག གཡོན་པར་མི་རུས་ཀྱི་ཞགས་པ། སྐེད་ལ་མི་རྐང་གི་གླིང་བུ་སྔགས་དང་ཧཱུཾ་གྱི་རང་སྒྲ་ལྡན་པ། རལ་བ་དམར་སེར་གྱིས་སྐུ་སྟོད་ལེབ་གྱིས་ཁེབས་པ། ཞེས་དང་། འཛམ་གླིང་སྤྱི་བསང་ལས། དེ་དུས་འབྲི་དགའ་བདེ་ཆོས་སྐྱོང་བེར་ནག་ཡར་བཞེངས་ནས། མཛེས་བརྗིད་ཟ་འོག་གི་གོས་ཚར་ལ། གདུག་པ་སྦྲུལ་རིས་ཀྱི་སྐ་རགས་བཅིངས། སྲིད་གསུམ་ཟིལ་གནོན་གྱི་ཞྭ་ནག་ལ། མུན་སེལ་ཉི་ཟླ་དང་མེ་ལོང་གིས་བརྒྱན། དར་སྣ་དམར་ནག་གི་ཅོད་པན་འཆིང་། པང་ཁེབས་ཁྲོ་བོའི་ཞལ་ཁྱིམ། བྲང་དཀྱིལ་འཁོར་ལོའི་མདོ་ཆེན་ན། གསེར་གྱི་མེ་ལོང་སྡེར་ཁ་ཙམ་གྱིས་བརྒྱན། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །

འཆམ་ལྭའི་རིགསལ། གླིང་གི་དཔའ་རྟུལ་རྣམས་ལ་མཚོན་ན་ཕ་རོལ་ལ་གཡུལ་སྤྲོད་པའམ་མཐུ་གཏོང་བ་དང་། འཆམ་རྒྱག་པའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་སྤྱོད་སྒོ་སྣ་ཚོགས་རྒྱག་སྲོལ་ཡོད། འདིར་འཆམ་རྒྱག་དུས་གེ་སར་གྱི་འཆམ་ལྭ་ནི། གླིང་གི་བྲོ་ར་ལས། པད་འབྱུང་གེ་སར་རྒྱལ་བོའི་སྐུ་མཚན་དཔེ་ལང་ཚོའི་ཆོག་མི་ཤེས་པ། དར་དཀར་གྱི་རལ་ཁ་གསེར་གྱི་པདྨ་སུམ་བརྩེགས་སུ་དོད་པའི་སྟེང་དུ་མཁའ་འགྲོ་གྲུབ་པ་རྒྱལ་མོའི་གར་ཆས་བཅུ་གསུམ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རུས་རྒྱན་གསོལ་བ། དབུ་སྐྲ་བཻཌཱུ་རྱའི་སྐྲ་ཅོག་ལ། སྐྲ་འཆང་ཤེལ་གྱི་པ་ཏྲ་དང་ནོར་བུ་དཀར་སེར་དམར་ལྗང་དགུ་བསྒྲིགས་ཀྱི་ཕྲ་བཏབ་པ། ཕྱག་གཡས་ལ་རྩ་གསུམ་རིག་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་སྤྱན་དྲངས་ནས་ཐོད་རྔ་སྟོང་གསུམ་ཆོས་སྒྲ་བསྣམས་པ། ཕྱག་གཡོན་བདེ་སྟོང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་འདུལ་བའི་དྲིལ་བུ་ཉི་ཟླ་འོད་འབར་བསྣམས་པ། ཞེས་དང་། ལྷ་སྲས་དགྲ་ལྷ་རྩེ་རྒྱལ་གྱི་འཆམ་ལྭ་ནི། དར་སེར་བོ་ལྗང་ཁའི་རལ་ཁ་གསོལ་བའི་སྟེང་དུ། ཤེལ་དང་མུ་མེན་གྱི་རུས་རྒྱན་གསོལ་བ། དར་དམར་སེར་ལ་ཐོད་རྒྱན་དུང་གི་སྐྲ་འཆང་མཛེས་པས་བརྒྱན། ཞེས་དང་། ཚ་ཞང་འདན་མའི་འཆམ་ལྭ་ནི། ལྷ་མདའ་ཁྱུང་གཤོག་ལྡན་པ། མདའ་སྟོང་མཚལ་གྱིས་བརྒྱན་པ། མདའ་མགུལ་བཀྲ་ཤིས་གསེར་གྱིས་བྱས་པ། གནམ་ལྕགས་ཁྲོ་བོའི་མདེའུ་སྣེ་ལ་ཆོས་སྐྱོང་གི་ཟི་ར་འཚུབས་པ་དེ་ལ། དར་དཀར་ལྷ་ཡི་བླ་རྟེན། ལྷ་ཚངས་པའི་ལྷ་རིགས་རང་བྱུང་། དར་སེར་གཉན་གྱི་བླ་རྟེན། གཉན་གེར་མཛོད་ནོར་བུ་རང་བྱུང་། དར་སྔོན་ཀླུ་ཡི་བླ་རྟེན། ཀླུ་མི་མགོན་ཀླུ་དམག་རང་བྱུང་། དར་དམར་བཙན་གྱི་བླ་རྟེན། བཙན་མེ་སྟག་མི་རྟ་རང་བྱུང་། དར་ལྗང་གླིང་གི་བླ་རྟེན། གླིང་ཕུ་ནུ་ལྷ་རྟ་རང་བྱུང་སོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཕྱག་གཡས་པས་བསྣམས་ནས། དབུ་ལ་རྨ་བྱའི་སྒྲོ་ཐིག་གི་པྲོག་ཞུ་ལ་བཻཌཱུ་རྱ་སྔོན་པོའི་སྐྲ་འཕྱང་བ། ཆུ་དར་མཐིང་སྔོན་གྱི་རལ་ཀའི་སྟེང་དུ་མན་ཤེལ་དམར་བོའི་རུས་རྒྱན་གྱིས་སྤྲས་པ་སྐུ་ལ་གསོལ་བ། ཞེས་འབྱུང་ལ། འཆམ་གོས་འདི་དག་ལ་གཞི་བཅོལ་ནས། དུས་རབས་ཉི་ཤུའི་དུས་དཀྱིལ་དུ་གྲུབ་དབང་ལྔ་བ་ཐུབ་བསྟན་ཆོས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་ཁམས་རྫོགས་ཆེན་དགོན་དུ་གེ་སར་གྱི་འཆམ་རྩེད་སྲོལ་དར་སྤེལ་ཡང་གནང་ཡོད་པ་རེད།

ཡང་། གླིང་སྒྲུང་ལས་བྱུང་བའི་དམག་ཆས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྤྱི་རྣམ་ཙམ་བརྗོད་ན། དཔའ་རྟུལ་རྣམས་ཀྱི་དབུ་ལ་དུང་རྨོག་དང་། ལྕགས་རྨོག ཟངས་རྨོག་སོགས་གྱོན་ཞིང་། སྟེང་དུ་ཁ་དོག་སྣ་ལྔའི་འཕྲུ་དར་འཛུགས། བྲང་ལ་མེ་ལོང་འདོགས། སྐུ་ལུས་ལ་ཤེལ་ཁྲབ། གཡུ་ཁྲབ། མཐིང་ཁྲབ། ལྕགས་ཁྲབ། གསེར་ཁྲབ། དངུལ་ཁྲབ། བྱིར་ཁྲབ། མཆོང་ཁྲབ་སོགས་གྱོན། རྒྱབ་ཏུ་དར་ཚོན་སྣ་ལྔའི་དར་དང་། རྐང་ལ་རྒྱ་ལྷམ་དང་། ཀོ་ལྷམ། པདྨ་ཡར་འཁྱིལ་གྱོན། མཚོན་ཆར་མདའ་མདུང་གྲི་གསུམ་འཛིན་ཞིང་། གཡས་ཀྱི་སྟག་རལ་དུ་གཞུ་མོ་འཇུག་པ་དང་། གཡོན་གྱི་གཟིག་ཤུབས་སུ་མདའ་མོ་འཇུག་ལ། ལག་ཏུ་མདུང་མོ་འཛིན་པ། སྐེད་ལ་འུར་ཆ་འཆང་བའོ། །

ཡང་། སྤྱིར་སྨན་ཤར་ཕལ་མོ་ཆེས་འཆོར་སྒེག་ལ་མཐོང་ཆེན་དུ་འཛིན་རྐྱེན། རྒྱན་གོས་ལ་མཛེས་ཆ་དོད་པོ་ལྡན་ཞིང། མི་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱང་རྒྱན་གོས་ལས་ཅུང་ཟད་གསལ་བོར་མངོན་ཐུབ་པས། འདིར་གླིང་གི་མོ་སྨན་གྱི་རྒྱན་གོས་རྣམ་པ་རགས་ཙམ་བཀོད་ན། བདུད་འདུལ་ལས། གེ་སར་ནོར་བུ་དགྲ་འདུལ་ཁོང་རང་བདུད་ཀླུ་བཙན་འདུལ་དུ་ཕེབས་ཁར་འབྲུག་མོས་གླུ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་བླངས་པ། ངའི་རིན་ཆེན་གོས་ཚར་ཐུལ་བ་འདི། །འབྲུག་མོའི་སྲམ་ཐུལ་སྨུག་པོ་ཡིན། །ལུག་ཕོ་ཚར་བརྒྱ་ལ་སྒང་བཟོ་བྱས། །མོ་ཚར་བརྒྱ་ལ་རྩིབས་བཟོ་བྱས། །སྐད་ཅིག་དབུགས་ཀྱི་ཆ་ག་བྱས། །གཟིག་ཐིག་ལེ་ཅན་གྱི་གོང་བ་བྱས། །སྤྱང་ཤ་གཟན་དམར་བོས་སྒྲོག་སྟན་བྱས། །གཡི་སྤུ་ར་ཅན་གྱིས་སྒྲོག་གུ་བཏགས། །འདི་ཞིག་ན་གླིང་གི་སྡེ་ཡང་ཁེབས། །འདི་སྦས་ན་སེན་མོའི་ནང་དུ་ཆུད། །ཅེས་དང་།

རྨ་བྲག་ལས། གླིང་གི་དཔོན་མོ་དེ་མགོ་རྒྱན་རབ་ནོར་བུ་སྣ་ཚོགས། ལུས་གོས་རབ་ཟ་འོག་དགུ་བརྩེགས། སྐེ་ཆིངས་འཇའ་ཚོན་རང་ཤར། སེར་བོ་སྤོས་ཤེལ་དགུ་བསྒྲིགས། གློ་ཟུར་ནོར་འཛིན་དགུ་བསྒྲིགས། མུ་ཏིག་ཟར་ལོ་རང་བསྒྲིགས། དར་ལྷམ་འཇའ་རིས་སུམ་བརྩེགས། ལྷམ་སྒྲོག་ཆུ་མིག་དགུ་བསྒྲིགས་སོགས་རྒྱན་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སྤྲས་ཏེ་མཛེས་དགུ་ལུས་ལ་ཚང་། ཞེས་དང་།

ཡང་། ཐོག་གླིང་ལས། སྒ་སྐྱལོའི་སེང་ལྕམ་འབྲུག་མོ་དེས། རྒྱན་རབ་བཅོ་བརྒྱད་སྐུ་ལ་གསོལ། རྒྱ་གོས་ལུག་ཆུང་ཚ་རུ་ལ། ཕོ་སྲམ་བརྒྱ་ཡིས་སྒང་བཟོ་བྱས། མོ་སྲམ་བརྒྱ་ཡིས་གཤོང་བཟོ་བྱས། སྲམ་ཕྲུག་བརྒྱ་ཡིས་སྲུབས་ཟིན་བྱས། གཟིག་མི་གཟན་པགས་པས་ཁ་ཤན་བརྒྱན། དོམ་ཁྲག་འཐུང་པགས་པས་མཐའ་བརྒྱན་བྱས། བཀབ་ན་ཤོག་དྲུག་ཁེབས་པ་བྱུང་། གྱོན་ན་བྱང་རླུང་ལྷགས་པ་ཁོགས། སྐེད་འཆིང་དུང་གི་ཆབ་ཁྲ་ལ། རྒྱ་བྱིར་དཀྲུག་མས་ཕྲ་རྒྱན་བརྒྱབ། དར་གོས་མདངས་ལྡན་མཛེས་རྒྱན་གྱིས། ཞེས་བཀོད་ཡོད་པ་དང་།

ཡང་། རྟ་རྒྱུགས་དཔྱིད་ཀྱི་ཉི་མ་ལས། སྒ་སྐྱ་ལོའི་སེང་ལྕམ་འབྲུག་མོ་དེ་སྐྲ་ཉག་མ་རེ་ལ་མུ་ཏིག་རེ། ལན་བུ་རེ་ལ་གཡུ་ཆུང་རེ། གཡས་སྐྲ་གཡས་ཀྱི་ལན་སྟེང་ལ་བྱུ་རུ་རྗེ་མོའི་ལག་གཡས། གཡོན་སྐྲ་གཡོན་གྱི་ལན་སྟེང་ལ། བྱུ་རུ་སྲིན་མོའི་ཁུ་ཚུར། རྒྱབ་སྐྲ་རྒྱབ་ཀྱི་ལན་སྟེང་ལ། བྱུ་རུ་མི་རྒོད་དཔུང་བ། གཡུ་དྲུག་དཀར་སྒྲོལ་མ་དཀར་མོ། དྲུག་སྔོན་སྒྲོལ་མ་སྔོན་མོ། མཐིང་ནག་འཛམ་གླིང་གཡས་བཞག སྤོས་ཤེལ་ངང་བ་གསེར་ལྡན། གའུ་ལིང་ཚེ་དགུ་བསྐོར། རྣ་ལུང་དཀྱིལ་ལུང་ཁ་སྤྲོད། དཀྱིལ་ལུང་པདྨ་འདབ་བརྒྱད། ནང་རྟེན་སྒྲོལ་མའི་སྐུ་འདྲ། དཀར་བོ་དུང་མགུལ་དགུ་བསྒྲིགས། ཁྲ་བོ་གཟི་མགུལ་དགུ་བསྒྲིགས། སྨུག་པོ་མཆོང་མགུལ་དགུ་བསྒྲིགས། དམར་བོ་བྱུར་མགུལ་དགུ་བསྒྲིགས། གོས་ལྭ་རིང་ཐུང་བཅོ་བརྒྱད། ལྭ་མ་ཐུང་དང་བཅུ་དགུ། སྲམ་ཐུལ་སྨེ་བ་དགུ་བསྐོར། འགོམ་དཀར་སུལ་མོ་དགུ་བསྒྲིགས། བར་འདུང་རིང་འགག་དཀར་བོ། གོས་ཆེན་པདྨ་ཁྱུང་གཤོག ལྷམ་ཆུང་ཡ་ག་མཛེས་ལྡན། ལྷམ་སྒྲོག་འཇའ་ཐིག་རང་དོད། མེ་ལོང་འཕྲུལ་གྱི་ལྡེ་མིག དུང་དཀར་ཆབ་མ་རང་ཆས། གསེར་འགུ་ཉི་མ་རང་ཤར། དངུལ་འགུ་ཟླ་བ་རང་ཚེས། ལག་གདུབ་རིན་ཆེན་ཕྲ་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་བརྒྱན། ཞེས་རྒྱན་སྤྲོས་ཀྱི་སྐོར་ཕྲ་ཞིང་ཞིབ་པར་བརྗོད་ཡོད།

ཐ་ན་དུས་དང་མིག་སྔར་འགྲོ་ཡུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་འང་། མདོག་དང་རྒྱུ་སྤུས་མི་འདྲ་བར་བཤད་དེ། གེ་སར་སྒྲུང་ལས། ལུས་ལ་གོས་རབས་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད། །དབྱར་ཚ་བ་བྱུང་དུས་མི་འཇིགས་ལེ། །ཆུ་གོས་ཆུ་ལིང་སྔོན་པོ་ཡོད། །དགུན་ལྷགས་པ་བྱུང་དུས་མི་སྐྲག་ལེ། །དམར་བོ་ལེ་ལིང་ལུས་ལ་གྱོན། །ཕ་བླ་མའི་མདུན་ལ་འགྲོ་དུས་དེར། །ཆོས་གོས་ལེའུ་དགུ་བརྩེགས་ཡོད། །གོང་དཔོན་པོའི་མདུན་ལ་འགྲོ་དུས་དེར། །ཁྲིམས་གོས་ཆུ་སྲིན་ཁ་སྤྲོད་ཡོད། །ཕ་ཁུ་བོའི་སྔོན་ལ་འགྲོ་དུས་དེར། །སྟོད་གོས་ཟ་འོག་སེར་བོ་ཡོད། །སྟག་ཤ་རའི་སྔོན་ལ་འགྲོ་དུས་དེར། །དར་གོས་ལུས་ལ་འཇམ་ལེ་ཡོད། །མ་སྲུ་མོའི་མདུན་ལ་འགྲོ་དུས་དེར། །གྲོ་ཤོས་རྒྱ་ལྕང་ཕྱུག་མོ་ཡོད། །སྨན་བུ་མོའི་མདུན་ལ་འགྲོ་དུས་དེར། །འཕྱོར་གོས་ཉི་མ་རང་ཤར་ཡོད། །ཅེས་སོ། །

 

ལེའུ་ཉེར་གཉིས་པ། ཞབས་བྲོ་དང་ཟློས་གར་སོགས།
འཆམ།

འཆམ་གྱི་བྱུང་རིམ། འཆམ་ཞེས་པ་ནི་ཡི་དམ་ཆོས་སྲུང་གི་འདྲ་འབག་དང་། ཆོས་གོས་གྱོན་ཞིང་ཕྱག་མཚན་ཐོགས་ནས་གར་འཁྲབ་པ་ལ་ཟེར། དེ་ཡང་གར་དང་འཆམ་གཉིས་ཅུང་ཟད་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་ནི། ཞི་ཉམས་གཙོ་བོར་སྟོན་ཅིང་ལག་པའི་ཕྱག་རྒྱ་གཙོ་བོར་གནང་སྟེ་ལྷ་ལ་མཆོད་པ་འབུལ་བ་དང་། འཆམ་ལ་ལུས་ཀྱི་ཉམས་འགྱུར་སྟངས་སྟབས་གཙོ་བོར་བྱས་ཤིང་གདོན་བགེགས་འདུལ་བའི་རྣམ་པ་གཙོ་བོར་སྟོན་པའོ། །འཆམ་གྱི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་སུ་ལྷ་བྲོ་ཡང་ཟེར་ཏེ། སྦ་བཞེད་ལས། བཙན་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱིས་བསམ་ཡས་དགོན་པ་བཞེངས་སྐབས་སློབ་དཔོན་པདྨ་འབྱུང་གནས་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་གདོན་འདྲེ་འདུལ་བའི་སྔོན་ཁྲིད་ནས་བྲོ་གར་འཁྲབ་པ་འདི་ནི་བོད་ཀྱི་ལྷ་བྲོ་ཡིན་ལ་འཆམ་ཞེས་པའང་རེད། ཅེས་པ་འདིས་རྟོགས་ནུས་སོ། །འཆམ་གྱི་ཁུངས་ནི། གསང་སྔགས་ཀྱི་སྒྲུབ་མཆོད་སྐབས། སྦྱིན་སྲེག་དང་། གཏོར་ཟོར་འཕེན་སྐབས་འབུད་རྡུང་དཀྲོལ་གསུམ་གྱི་འགྲོས་དང་བསྟུན་ཏེ། ཞི་ཁྲོའི་ལྷ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་ལས་སུ་ཞུགས་ནས་གར་འཆམ་པ་དེ་ཡིན་ལ། ཉམས་འགྱུར་གྱི་ཆ་ནས་ཀྱང་། གཡས་བརྐྱངས། གཡོན་བསྐུམ། ས་ག་ཟླུམ་པོ། རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ། རྡོ་རྗེ་བྱེད་པ། དགའ་བ་འཁྱིལ་བ་སོགས་རྐང་སྟབས་དང་། ལག་སྟབས། ལུས་ཀྱི་ཉམས་འགྱུར། བསམ་པའི་འཁྱེར་སོ། ངག་གི་གདངས་དབྱངས་སོགས་རྒྱུད་སྡེའི་གཞུང་ལས་གསུངས་པའི་ལྷ་སྐུའི་རྣམ་འགྱུར་དང་ཕྱག་སྟབས་སོགས་དང་བསྟུན་ནས་བྱེད་དགོས་པའི་དམིགས་གསལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ཡོད།

གཞན་ཡང་། རང་རེའི་བོད་དུ་གར་འཆམ་རྩེད་སྲོལ་འདི་གཤིན་རབས་མི་བོ་ཆེའི་སྐུ་དུས་སུ་བྱུང་ཡོད་དེ། གཟི་བརྗིད་དེབ ༡༤ ཨང ༥༦༣ ལས། ལ་ལ་ནི་སྟག་འགྲོས་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ནི་སེང་སྟབས་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ནི་རྒྱ་བག་སྒྱུར་རོ། །ལ་ལ་ནི་རྒྱ་རྟ་འཆམ་མོ། །ལ་ལ་ནི་ཁྲོ་བོའི་འགྱིང་གར་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ནི་ཁྲོ་མོའི་འཛུམ་གར་བྱེད་དོ། །ཞེས་པའི་ཤེས་ནུས་ལ། གཞན་གསང་སྔགས་བོན་སྒོ་སྤྱི་སྤུངས་ཁྲོ་བོ་དབང་ཆེན་ངོ་མཚར་རྒྱས་པ་དང་། བོན་གྱི་ཡི་དམ་དཔལ་ཕྱུར་མ་རྒྱུད་ཞི་ཨ་གསལ་སོགས་ལས། གཤེན་རབས་དགུ་འཆམ་དང་། གཟེ་མ་དགུ་འཆམ། སྟག་ལྷའི་རྔ་འཆམ། ཞི་ཁྲོའི་ཁྲོ་འཆམ་སོགས་འཆམ་སྣ་བཅུ་བདུན་ཡོད་པར་གཞིགས་ན། ནང་བསྟན་ལ་གར་འཆམ་མ་དར་གོང་གི་ལོ་ངོ་སྟོང་རྩ་ལྷག་གི་སྔོན་ནས་བོད་འདིར་གར་འཆམ་ཡོད་སྙམ་མོ། །འཆམ་གྱི་ཉམས་འགྱུར་མངོན་སྟངས་ཡང་། ལམ་འགྲོས། སྟག་འགྲོས། སེང་སྟབས། ཞི་དྲག མེ་རི། མ་རྒྱུད། རྔམ་འགྱུར། ཕྱག་ཕེབས། གློག་རྒྱུ། མདའ་འཐེན། གནམ་འདུལ། བཞི་རྒྱག སྲིད་པ་རྒྱལ་མོ། བླ་མ་བོན་འཁོར་སོགས་མང་ངོ་། །ཁྱད་པར་དུ། དགྲ་བགེགས་འདུལ་ཆེད་འཆམ་ཉམས་སྣ་ཚོགས་སྟེགས་རྒྱུ་ཡོད་དེ། མ་རྒྱུད་སྒོམ་འབྲེལ་ལས། ཁྲོ་བོ་རོལ་བའི་གར་བཞི་བཅུ་རྩ་ལྔ། ཁྲོ་མོ་རྔམ་པ་བྲོ་བཞི་བཅུ་རྩ་ལྔ། བརྟུལ་ཞུགས་མཁའ་འགྲོའི་གླུ་བཞི་བཅུ་རྩ་ལྔས་བཏུལ་ཞེས་གསུངས་པ་ལས་ཤེས་ནུས་སོ། །

སྦ་བཞེད་ལས་མཁན་སློབ་ཆོས་གསུམ་གྱིས་བསམ་ཡས་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ས་འདུལ་རྒྱག་སྐབས། གདོན་འདྲེ་འདུལ་བར་གར་འཆམ་གནང་བ་དང་། གྲུབ་སྟོན་དུ་འཆམ་རྩེ་བ་སོགས་ནི་བོན་གྱི་གར་འཆམ་ཡིན་པར་གསལ་ཏེ། རྒྱལ་བོ་བཀའི་ཐང་ཡིག་ལེའུ་བཅུ་གཅིག་པ་ལས། རྒྱལ་བོ་སྐྱོ་སངས་འབག་དང་སེང་གེ་དང་། །སྔགས་བོན་རྔ་ཐོགས་འཆམ་པོ་བྱེད་པ་དང་། །ཞེས་པ་འདིས་གྲུབ་ལ། བསྟན་པ་ཕྱི་དར་སྐབས་སུ་གསང་སྔགས་ལ་ཁ་གཡར་ནས་ཆོས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཆ་མ་ཆོ་རིགས་དར་བའི་སྐབས་དེར། སྔགས་པ་དྲན་རིག་འགའ་ཞིག་གིས་རྣམ་པ་བོན་ལ་ནང་དོན་ནང་བསྟན་ལྟར་བཅོས་པའི་འཆམ་འདི་དར་སྤེལ་བཏང་བར་འདོད་དེ། ས་སྐྱའི་གྲུབ་མཐའི་སྲོལ་འབྱེད་འཁོན་དཀོན་མཆོག་རྒྱལ་བོ་སྔ་སོར་རྙིང་མ་བ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་། ཁྲོམ་དཀྱིལ་དུ་སྔགས་པ་མང་བོས་དབང་མོ་ཉེར་བརྒྱད་ཀྱི་འབག་གྱོན། ཕྱག་མཚན་མི་འདྲ་བ་འཁྱེར། མ་མོ་རལ་བ་ཅན་གྱི་རྔ་སྟབས་དང་བཅས་འཆམ་བྱེད་པ་གཟིགས་ཏེ་བླ་མ་གཅེན་ལ་ཞུས་པས། གཅེན་གྱི་ཞལ་ལས། ད་གསང་སྔགས་འཆོལ་བའི་དུས་བྱུང་བ་ཡིན། ཕྱིན་ཆད་སྔགས་རྙིང་མ་ལ་གྲུབ་ཐོབ་ཚད་ལྡན་མི་འོང་གསུངས་པ་ལས་རྟོགས་ནུས་སོ། །རྒྱལ་དབང་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང་། ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་གར་དང་འཆམ་ཞེས་པའི་འཆམ་ནི། ཕུར་བའི་རྩ་འཆམ་ཞེས་ཕལ་ཆེར་མངོན་སྤྱོད་ཀྱི་ལས་སྒྲུབ་པའི་ཆེད་ཡིན་མོད་ཀྱང་། ང་ཚོ་བོད་པའི་དགོན་པ་ཆུང་ཆུང་དེ་ཚོ་འཆམ་རྒྱག་རྒྱུར་མཁས་པོ་ཡོད། ང་ཚོས་འཆམ་ཞེས་ལབ་དུས་ལྟད་མོ་འཁྲབ་པའི་འདུ་ཤེས་མ་གཏོགས་གང་ཡང་མེད། དངོས་གནས་བཤད་ན་དེའི་མིང་ལ་གསང་སྔགས་འཆལ་བ་ཟེར་བ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །

ཕྱིས་སུ་ས་སྐྱ་ལུགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་ཕུར་བའི་གར་འཆམ་གཞིར་བཟུང་ནས་ས་སྐྱའི་བླ་མ་དམ་པ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཕྱག་བཞེས་བཞིན་མཆོད་དཔོན་ཤེས་རབ་སྣང་བས་འཆམ་ཡིག་བརྩམས་པ་སོགས་གར་འཆམ་རྩེད་སྲོལ་འདི་ཆེས་ཆེར་དར་བ་སྟེ། དཔེར་ན། འབྲི་གུང་གར་འཆམ། གོང་དཀར་ཆོས་སྡེའི་རྔ་འཆམ། རྩེ་རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་གི་འཆམ། བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོའི་འཆམ། སྐུ་འབུམ་བྱམས་པ་གླིང་གི་འཆམ། རོང་བོ་དགོན་ཆེན་གྱི་འཆམ། བླ་བྲང་གི་འཆམ། མཚུར་ཕུའི་གར་འཆམ། ཞྭ་ལུ་རྣམ་སྲས་མཆོད་པའི་གར་འཆམ་སོགས་དར་ཚུལ་དང་། འཆམ་ཡིག འཆམ་ཚུལ་སོགས་དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད﹙ཤོག་ངོས༤༨༨ ནས ༤༩༡ བར﹚ན་གསལ། གཞན་ཡང་། གྲུབ་མཐའ་སོ་སོའི་གར་འཆམ་གྱི་རྔ་སྦུབ་རྡུང་ཚུལ་དང་། དུང་ཆེན་འབུད་ཚུལ། རྐང་ལག་གི་སྟངས་སྟབས་བསྒྱུར་ཚུལ། དམ་ཉམས་དགྲ་བགེགས་བསྒྲལ་ཚུལ། ཆོ་ག་ཕྱག་ལེན་རྣམས་ནི་སོ་སོའི་འཆམ་དཔེ་དང་མཐོང་བ་བརྒྱུད་པའི་ཕྱག་ལེན་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །

བྲོ་གར།

བྲོ་གར་ནི། རོལ་དབྱངས་འགྱུར་ཁུགས་དང་བསྟུན་ཏེ། རྐང་ལག་གིས་ལྡེམ་མྱུར་དང་། གདོང་གི་རྣམ་འགྱུར། སེམས་ཀྱི་འཁྱེར་སོ་སྟོན་པ་ཞིག་ཡིན། རང་ཅག་བོད་འདིར་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་གི་སྔོན་ནས་བྲོ་གར་འདི་དར་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཧ་ཅང་དགའ་བོ་བྱེད་པས། སྨྲ་ཤེས་པ་ཙམ་ནས་གླུ་ལེན་ཤེས་ལ། འགྲོ་ཤེས་པ་ཙམ་ནས་བྲོ་འཁྲབ་ཤེས། ཞེས་ཟེར་ལ། བོད་ཀྱི་ཞབས་བྲོ་འདི་ལས་ཀྱང། བོད་ཀྱི་གནས་བབ་དང་། ཡུལ་སྲོལ་གོམས་འདྲེས་སོགས་མང་བོ་མཐོང་ཐུབ་པའི་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་ལས་མཐོང་གསལ་ལྟར་ན། བོད་རྒྱལ་དེ་ཤོ་ལེགས་ཀྱི་སྐབས་བོད་དུ་གླུ་གར་དར་བར་བཤད་པ་དང་། བོད་ཀྱི་བྲོ་གར་དེ་ཡང་རང་བྱུང་སྲོག་ཆགས་ཁྱད་འཕགས་ཀྱི་འཕུར་ལྡིང་དང་ལྷ་གྱད་སོགས་ཀྱི་འགྱིང་འགྲོས། ཐོན་སྐྱེད་ངལ་རྩོལ་ཁྲོད་ཀྱི་སྟངས་སྟབས་སོགས་ལ་རྨང་གཞི་བཏིང་སྟེ། གསར་གཏོད་བྱས་པ་ཞིག་ཏུ་སྣང་། དཔེར་ན། གཟི་བརྗིད་ལས། ལ་ལ་ནི་གར་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ནི་བྲོ་བརྡུང་ངོ་། །ལ་ལ་ནི་ཤོན་བྲོ་འཁྲབ་བོ། །ལ་ལ་ནི་ལྷ་བྲན་གྱི་བཞད་གར་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ནི་གྱད་ཀྱི་འགྱིང་གར་བྱེད་དོ། །ཞེས་དང་། ལ་ལ་ནི་ཁྱུང་མོ་ལྡིང་གར་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ནི་སེང་གེ་འགྱིང་གར་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ནི་གླང་བོའི་འགྱིང་གར་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ནི་རྟ་མཆོག་གི་མཆོངས་གར་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ནི་རྨ་བྱའི་མཛེས་གར་བྱེད་དོ། །ཞེས་སོ། །

དེ་ལས་གཞན། ལས་གླུ་དང་བསྟུན་ནས་ཞབས་བྲོ་འཁྲབ་སྟངས་དེང་སང་ཡང་མང་དུ་སྣང་རྒྱུ་ཡོད་པ་འདི་དག་གིས་ར་སྤྲོད་བྱས་ཡོད། དཔེར་ན། རོང་བར་མཚོན་ན། སོན་འདེབས་ཞིང་རྨོ་དང་། ཞིང་འབྲེག་དང་ཡུར་མ་ཡུར་བ། གཡུལ་གཅོག་སྟོན་བསྡུ། རྒྱ་དབྱུག་གཞུ་བ། གྱང་རྡུང་བ། ཨར་ཀ་བཅོག་པ། ཀོ་གྲུ་གཏོང་བ་སོགས་དང་། འབྲོག་པར་མཚོན་ན། བལ་འབྲེག་དང་ཕྱིང་སྒྲིལ། ཞོ་དཀྲོགས་དང་འོ་མ་འཇོ་བ། སྣམ་བུ་འཐག་པ་སོགས་ཞབས་བྲོ་གང་ལས་བྱུང་བའི་དཔེ་སྟོན་དང་མ་ཁུངས་སུ་ཆགས་ཡོད། དེ་ནས་རིམ་གྱིས། ལྷ་ཐོ་ཐོ་རི་སྙན་བཙན་གྱི་དུས་སུ། གླིང་བུ་དར་བ་དང་། ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་གྱིས་བལ་བཟའ་དང་། རྒྱ་བཟའ་ཁབ་ཏུ་བཞེས་སྐབས། གླུ་གར་གྱི་བསུ་བ་གཟབ་རྒྱས་གནང་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཁྱད་པར་དུ། ཀོང་ཇོ་བོད་དུ་ཕེབས་ནས། ལྷ་གཅིག་འཁོར་བཅས་བྲག་ལྷའི་ནེའུ་ཐང་ལ་གཟིགས་མོར་ཕེབས་དུས། བོད་འབངས་བགྲང་གིས་མི་ལང་བས་གླུ་གར་རྩེད་འཇོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་གནང་ཡོད་པ་དང་། ར་ས་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་གྲུབ་བྱུང་བའི་མཛད་སྒོ་ཡང་རྟ་རྒྱུགས་མདའ་འཕེན། མི་རྒྱུགས་རྡོ་འགྱོགས་དང་། ཁྱད་པར་དུ་གླུ་གར་འབྲོང་རྩེད་སོགས་ཉིན་ཞག་དུ་མའི་བར་གཟབ་རྒྱས་གནང་བ། ལྷ་སའི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་བར་སྒོའི་གཡོན་ངོས་ཀྱི་ལྡེབས་རིས་སུ་ད་ལྟ་སྣང་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་།

དུས་རབས་བཅུ་གཉིས་པར་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས། སྟོད་ཀྱི་མགོན་གསུམ་གྱིས་མངའ་རིས་སུ་སྲིད་སྐྱོང་སྐབས་དར་བའི་བྲོ་གར་ལ། རྫ་རྔ་དང་གླིང་བུ། སུར་སྣ﹙རྒྱ་གླིང་འདྲ་བ་ཞིག﹚བཅས་རོལ་ཆ་མཉམ་དཀྲོལ་གྱི་བྲོ་གར་རྒྱུན་བཟུང་ནས། བྲོ་གར་འཁྲབ་མཁན་རྣམས་གཅིག་བསྡུས་ཀྱིས་གར་བའི་ཆེད་ལས་ཚོགས་པ་ཞིག་བཙུགས་ཏེ། ལ་དྭགས་རྒྱལ་བོའི་རོལ་མོ་མཁས་ཅན་མ་ཎི་དེ་བ་དང་། བུད་མེད་གཞས་མ་དྭགས་པ་ཨོ་རྒྱན་བུ་ཁྲིད། རོལ་མོ་བ་ཀུ་ཏིའི་བུ་འབྲིང་བ་བཀྲ་ཤིས། སུར་སྣ་དང་གླིང་བུ་གཏོང་མཁས་དར་མདོ་ཚེ་བརྟན་མང་གུ་ར། སྒྲ་སྙན་གཏོང་མཁན་བྱང་རྒྱབ་བློ་བཟང་སོགས་བསྡུས་ཐོག བྲོ་གར་དང་རོལ་ཆ་སོགས། སྔར་ཡོད་ལ་ཞུ་དག་དང་། ཉམས་པ་སོར་ཆུད། སྔོན་མེད་གསར་གཏོད་བཏང་ནས་བོད་ཀྱི་གླུ་གར་ལ་བཅོས་བསྒྱུར་ཐེངས་གཅིག་བྱས་པར་མ་ཟད། ཁོང་གིས་རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་པའི་ས་འབྲུག ༡༦༨༨ ལོར་གོང་གསལ་བྲོ་གར་རོལ་ཆ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕུལ་བའི་ཟིན་བྲིས་རྨང་གཞིར་བཏིང་སྟེ། ﹙གནའ་བོའི་ལུགས་བཟང་ཡ་རབས་སྲོལ་གཏོད་པའི་དེབ་ཐེར་མིག་ཡིད་རྣ་བའི་དགའ་སྟོན﹚ ཞེས་གསར་རྩོམ་གནང་ལ། དེའི་ནང་། ཕོ་གར་དང་མོ་གར། གར་གླུ་མཉམ་གཏོང་། རོལ་ཆ་མཉམ་དཀྲོལ། གྲི་གར། ཕེབས་རྔ་སོགས་ལེའུ་ལྔ་བཅུ་ཙམ་མཆིས། ཞིབ་ཏུ་ཤེས་འདོད་པ་དག་གིས་དེར་གཟིགས་པར་འཚལ། དེ་ནས་བཟུང་། བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ལུང་སོ་སོ་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ཞབས་བྲོ་དུ་མ་ཞིག་བྱུང་དང་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་པ། དཔེར་ན། ལྷོ་ཁའི་སྒོར་གཞས་དང་། གཞིས་རྩེའི་སྟོད་གཞས། གླང་བའི་ཆང་གཞས། འཁོར་ཆག་འབྲོང་རྩེ། ཆབ་མདོའི་ཞབས་བྲོ། བསྐོར་བྲོ། གླིང་བྲོ་སོགས་མང་ལ། འཁྲབ་སྟངས་ཡང་མི་གྲངས་མང་ཉུང་མ་ངེས་པར། སྒོར་དབྱིབས་དང་། ཕྲེང་བསྒྲིགས། གཡུང་དྲུང་སོགས་རེ་ཁཱ་སྣ་ཚོགས་སུ་དར་བ་དང་། ཁེར་འཁྲབ་དང་། ཉིས་འཁྲབ་སོགས་དུ་མ་ཡོད། རྒྱན་གོས་ཀྱི་ཐད་ལ་ཡང་། སྤྱིར་བཏང་གི་རྣམ་པ་དང་། གཟབ་འཕྱོར་སྤྲས་པ་སོགས་སྣ་ཚོགས་ཡོད། རྩེ་དུས་ནི་ལོ་སར་དང་། གསོལ་སྟོན་ཆེ་མ་ཆུང་གསུམ་དུ་རྩེ་བ་སོགས། ཞིབ་ཏུ་གར་དཔོན་པ་སངས་དོན་གྲུབ་ཀྱིས་བསྡུ་སྒྲིག་གནང་བའི་གངས་ལྗོངས་ཀྱི་གར་ཕྲུག་པ་གསོ་སྐྱོང་སྒྲིག་གཞི་དང་ལོ་རྒྱུས་སྐོར་མདོ་ཙམ་བརྗོད་པ་ཞེས་པར་གསལ་ལོ། །

འབྲས་དཀར་བསམ་པའི་དོན་འགྲུབ།

འབྲས་དཀར་གྱི་བཤད་པ་འདི་ནི། མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་ཆ་མཉམ་དུ་དར་བར་བཤད་ལ། འཁྲབ་གར་གྱི་གོ་རིམ་ཕལ་ཆེར་མཚུངས། དེ་ཡང་འབྲས་དཀར་རྒན་པོ་ཟེར་བ་ཡང་། སྟོན་ཁའི་དུས་སུ་རོང་འབྲོག་གི་ཞིང་ཕྱུགས་རྒྱས་པའི་དུས་སུ་འཕྲིན་བཟང་བསྒྲགས་པས་ཆ་ནས། འབྲས་དཀར་དང་། བཤད་མཁན་རྒན་པོའི་ཆ་ལུགས་དང་། རྒྱལ་ཁམས་ཀྱི་ཆ་རྒྱུས་ཤེས་པས་ཆ་ནས་རྒན་པོ་ཞེས་བརྗོད། འབྲས་དཀར་ལ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་མང་སྟེ། འབྲས་བཟང་ལེན་པའི་དུས་སུ་འཁྲབ་པས་བསླབ་ཚིགས་གསུམ་དཀར་དང་། ཡུལ་བསྐོར་བའི་མཐོང་ཐོས་འབེལ་གཏམ་སྨྲ་བའི་ཆ་ནས། འབེལ་གར། བེར་གས་གར་འཁྲབ་པ་དང་བེར་ག་ལ་དཔྱད་པ་གཏོང་བའི་ཆ་ནས་བེར་གར་ཡང་ཟེར། ཆ་ལུགས་ནི། ར་ལྤགས་གྱོན་པ། ཐོད་པར་མེ་ལོང་འཆང་བ། གཡས་ཀྱི་ཨ་ར་དཀར་བོ་དང་། གཡོན་གྱི་ཨ་ར་ནག་པོ་ཡིན་པ། མན་ཚར་དང་ཁ་སྤུ་མིག་སྤུ་རིང་བ། སྣ་མགོར་མགྲོན་བུ་བཏགས་ཡོད་པ་ཡིན། འབྲས་དཀར་རྒན་པོས་རང་ཉིད་རྒྱལ་ཁམས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་ཚུལ་བསྟན་ནས། མི་ཚོགས་ཀྱི་དཀྱིལ་དུ་ཡོང་སྟེ། དབྱུག་གར་འཁྲབ་བཞིན་ཐོག་མར་འཚམ་འདྲིའི་དབྱངས་སྙན་བརྗོད་པ་དང་། ཁད་ཀྱིས། ང་ད་ནངས་ཡོང་ཡོང་གང་ནས་ཡོང་། །ད་ནངས་ཡོང་བ་ཤར་ནས་ཡོང་། །ཤར་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་མདུན་ནས་ཡོང་། །ད་ལྟ་འགྲོ་འགྲོ་གང་དུ་འགྲོ། །ད་ལྟ་འགྲོ་འགྲོ་ནུབ་ལ་འགྲོ། །ནུབ་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་མདུན་ལ་འགྲོ། །ང་འབེལ་གར་བསམ་པའི་དོན་འགྲུབ་ཡིན། །འབེལ་ཕྲུག་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཡིན། །ངའི་མགོ་ལ་ར་ལྤགས་གྱོན་ནོ་འདི། །འབྲས་དཀར་རྒན་པོའི་ཆ་ལུགས་ཡིན། །ཁ་སྤུ་མིག་སྤུ་རིང་ནོ་འདི། །ཨ་ཙ་ར་ཡི་ཆ་ལུགས་ཡིན། །མ་ནེ་མགོ་ཡི་མན་ཚར་འདི་། །ར་མ་རྒྱལ་མོའི་ཆ་ལུགས་ཡིན། །གཡས་ཀྱི་ཨ་ར་དཀར་བོ་འདི། །རྒྱ་གར་རྒྱལ་བོའི་ཆ་ལུགས་ཡིན། །ཇ་འོ་མ་འཐུང་གི་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན། །གཡོན་གྱི་ཨ་ར་ནག་པོ་འདི། །རྒྱ་ནག་རྒྱལ་བོའི་ཆ་ལུགས་ཡིན། །ཇ་ནག་པོ་འཐུང་གི་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན། །ཐོད་པར་མེ་ལོང་བཏགས་ནོ་འདི། །ལྷ་ཨོ་རྒྱན་པདྨའི་ཆ་ལུགས་ཡིན། །ཞེས་འབྲས་དཀར་རྒན་པོའི་ཆ་ལུགས་བརྗོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་མེད་མི་རུང་གི་དབྱུག་པའི་བཤད་པ་འདི་ལྟར། ངའི་ལག་ལ་བཟུང་བའི་དབྱུག་པ་འདི། །ལྷ་ཨོ་རྒྱན་པདྨའི་སྒྲུབ་ཤིང་ཡིན། །རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་ཡི་ཕྱག་རྟེན་ཡིན། །སྨད་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་བོའི་ཁྲིམས་ཤིང་ཡིན། །ཉིན་ནས་སྐྱེས་པའི་གསོམ་དཀར་ཡིན། །སྲིབ་ནས་སྐྱེས་པའི་གསོམ་དམར་ཡིན། །ཉིན་སྲིབ་བར་གྱི་ལྕང་མ་ཡིན། །ལྷ་ཤིང་ཙན་དན་དཀར་བོ་ཡིན། །མ་ཤིང་ལྷ་ཤིང་ཤུག་པ་ཡིན། །འདི་རྒྱབ་ལ་འཁུར་ན་བོའུ་དང་འདྲ། །སྨན་མུ་ཟི་མི་དགོས་ཡ་མཚར་ཆེ། །གཡས་ལ་བཏགས་ན་གྲི་དང་འདྲ། །གྲི་ཤུབས་མི་དགོས་ཡ་མཚར་ཆེ། །ཆུ་ལ་བཙུགས་ན་ཟམ་པ་འདྲ། །ཟམ་རྡུང་མི་དགོས་ཡ་མཚར་ཆེ། །ལག་ལ་བཟུང་ན་མདུང་དང་འདྲ། །མདུང་མགོ་མི་དགོས་ཡ་མཚར་ཆེ། འོག་ལ་ཞོན་ན་རྟ་དང་འདྲ། །སྒ་སྲབ་མི་དགོས་ཡ་མཚར་ཆེ། །ལྷ་འདྲེ་དམ་ལ་འདོགས་བྱེད་ཡིན། །མི་རྒོད་དཔུང་བ་གཅོག་བྱེད་ཡིན། །ཁྱི་རྒན་འགྲམ་སོ་གཏོར་བྱེད་ཡིན། །ས་ནག་མཆིན་པ་སློག་བྱེད་ཡིན། །ང་འབྲས་དཀར་ལམ་གྱི་འགྲོ་རོགས་ཡིན། །འདི་བྲག་ལ་བཙུགས་ན་སྐས་དང་འདྲ། །རྩིབས་དྲ་མིག་མི་དགོས་ཡ་མཚར་ཆེ། །འདི་ས་ལ་བརྒྱབ་ན་འགས་རྒྱུ་མེད། །རྡོ་ལ་བརྒྱབ་ན་ཆག་རྒྱུ་མེད། །ཨེ་བདེན་མི་བདེན་ལྟོས་ན་ཤེས། །ཞེས་དང་། མཇུག་མཐར་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་ཚིག་ལ། ང་འབེལ་དཀར་ཡོང་ཡོང་བོད་ལ་ཡོང་། །བོད་ལ་རྟེན་འབྲེལ་སྒྲིག་ཏུ་ཡོང་། །དེ་རིང་རྟེན་འབྲེལ་སྙིང་བོ་ལ། །ཕྱུགས་འཕེལ་ཁ་དར་བའི་རྟེན་འབྲེལ་སྒྲིག །ཞིང་ལོ་ཡག་ཡོང་བའི་རྟེན་འབྲེལ་སྒྲིག །མི་རྒྱུད་དར་བའི་རྟེན་འབྲེལ་སྒྲིག །གཞུང་རྒྱུད་འཇམ་པའི་རྟེན་འབྲེལ་སྒྲིག །ཅེས་སོགས་བཤད་པ་གནང་བ་འདི་ལ་ཡུལ་ལུང་སོ་སོའི་རྗོད་བྱེད་ཚིག་ལ་མི་འདྲ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་དོ། །

ཟློས་གར།

༡ རྒྱ་གར་གྱི་ཟློས་གར། ཟློས་གར་ནི། ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད། ཡུལ་མི་རང་བཞིན་པའི་སྐད། ཟུར་ཆག་གི་སྐད། ཤ་ཟའི་སྐད་ཀྱིས་ཚིགས་བཅད་དང་། ལྷུག་པ། སྤེལ་མའི་སྒོ་ནས་སྔོན་བྱུང་གཏམ་གྱི་གླུ་ཟློས་ཤིང་ལུས་ཀྱི་གར་སྟབས་སྣ་ཚོགས་རོལ་མོ་དང་སྦྲེལ་ནས་བྱ་བ་ཞིག་ལ་ཟེར། དེ་ཡང་། ལུས་ཀྱི་ཉམས་དགུ་དང་དབྱངས་ཀྱི་ངེས་པ་བདུན་ཀྱིས་མཚོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་ཉམས་དགུས་ནི། ཟློས་གར་མཁན་གྱིས་ལུས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་དང་ངག་གི་སྨྲ་བརྗོད་ལ་བརྟེན་ནས་འཁྲབ་བྱའི་མི་སྣ་མི་འདྲ་བའི་བསམ་བློའི་སྣང་བརྙན་དངོས་སུ་མཚོན་དགོས། དེ་ནི་མཛེས་ཤིང་སྒེག་པའི་ཉམས། བརྗིད་ཅིང་དཔའ་བའི་ཉམས། ཡིད་དུ་མི་འོང་ཞིང་མི་སྡུག་པའི་ཉམས། ཡ་མཚན་ཞིང་དགོད་བྲོ་བའི་ཉམས། དབང་བཙན་ཞིང་དྲག་ཤུལ་གྱི་ཉམས། མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་དངངས་ཤིང་འཇིགས་པའི་ཉམས། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཉམ་ཐག་ཅིང་སྙིང་རྗེའི་ཉམས། འདོད་པ་ལ་རྔམ་ཞིང་ཆགས་པའི་ཉམས། དུལ་ཞིང་འཇམ་ལ་ཞི་བའི་ཉམས་ཏེ་དགུའི་ཕྱུག་དགོས་པ་དང་། དབྱངས་ཀྱི་ངེས་པ་བདུན་ནི། ཇི་སྐད་དུ། རྩེ་མོ་རློམ་པར་བླངས་པ་ནི། །ལྔ་བ་དང་ནི་བར་མའི་དབྱངས། །དཔའ་བོ་དྲག་པོ་ངོ་མཚར་དུ། །དྲུག་སྐྱེས་ཁྱུ་མཆོག་དེ་བཞིན་ནོ། །ས་འཛིན་པ་དང་འཁོར་ཉན་དང་། །སྙིང་རྗེ་རོ་ལ་བླང་བར་བྱ། །འཐབ་མོ་འཇིགས་དང་བཅས་པ་ལ། །བློ་གསལ་དབྱངས་ནི་བླང་བར་བྱ། །དེ་ལྟར་རྒྱུད་མངས་དང་མགྲིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་དབྱངས་བདུན་ཏེ། ལྔ་བ་ནི་ཁུ་བྱུག་གི་སྐད་ལྟ་བུའོ། །བར་མ་ནི་ཁྲུང་ཁྲུང་གི་སྐད་ལྟ་བུའོ། །དྲུག་སྐྱེས་ནི་རྨ་བྱའི་སྐད་ལྟ་བུའོ། །ཁྱུ་མཆོག་ནི་བ་ལང་གི་སྐད་ལྟ་བུའོ། །ས་འཛིན་ནི་རའི་སྐད་ལྟ་བུའོ། །འཁོར་ཉན་ནི་གླང་བོ་ཆེའི་སྐད་ལྟ་བུའོ། །བློ་གསལ་ནི་རྟ་སྐད་འཚེར་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་སྟོན་པའི་རྣམ་ཐར་གྱི་འགྲོས་དང་མཐུན་པ་སྟེ། སྔོན་སྟོན་པ་བཙུན་མོའི་ཚོགས་དང་རྩེ་ཞིང་རོལ་བ་དང་རློམ་སེམས་པའི་ཚུལ་དུ་བསྟན་པ་དེ་དང་མཐུན་པར་ལྔ་བ་དང་བར་མའི་གླུ་དག་བླངས་ལ། དེས་དྲག་པོའི་གཟུགས་སུ་བསྟན་ཅིང་བདུད་ཚར་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ངོ་མཚར་གྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་དེ་དང་མཐུན་པར་དྲུག་སྐྱེས་དང་ཁྱུ་མཆོག་གོ ། དེ་ཉིད་སྙིང་རྗེ་རོ་དང་ལྡན་པས་དེ་དང་མཐུན་པར་ས་འཛིན་དང་འཁོར་ཉན་གྱི་གླུ་དག་བླང་ངོ་། །དེ་འཛིན་པའི་རྩོད་པའི་འཁོར་ལོ་ཤོམས་པ་ལྟ་བུར་བསྟན་ཏེ་དེ་དང་མཐུན་པར་བློ་གསལ་ཞེས་བྱ་བའི་གླུ་བླངས་པའོ། །འདི་དག་ལ་གཞི་བཅོལ་ནས་འཇིན་རྟེན་ཀུན་ཏུ་དགའ་བའི་ཟློས་གར་དང་། ཀླུ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བའི་ཟློས་གར་སོགས་རྒྱ་གར་མཁས་པས་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །

༢ བོད་དུ་ཟློས་གར་དར་ཚུལ། ཅི་ཞིག་ལ་ཟློས་གར་ཟེར་ཞེ་ན། དུང་དཀར་བློ་འཕྲིན་གྱིས། སྔོན་བྱུང་གཏམ་རྒྱུད་དང་ལོ་རྒྱུས་སོགས་ཀྱི་ནང་གསལ་བའི་མི་སྣ་དང་ལྷ་འདྲེ་སོགས་མཚོན་པའི། གཟུགས་སུ་བྱས་ཏེ་རང་རང་སོ་སོའི་སྐད་ཀྱི་སྒོ་ནས་གླུ་ལེན་པ་དང་། བསམ་པའི་རྣམ་འགྱུར་སྣ་ཚོགས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཟློས་ཤིང་གར་བྱེད་པ་ལ་ཟེར་གསུངས་ལ། དེ་ཡང་། འབུད་རྡུང་དཀྲོལ་གསུམ་གྱི་རོལ་མོའི་རམ་འདེགས་འོག་ཟློས་གར་ལ་དགོས་པའི་ཡན་ལག་ལྔ་སྟེ། མདོ་འཛིན་པ། རོལ་མོ་བ། ཆས་ཞུགས་པ། བཞད་གད་པ། ཟློས་གར་བ་བཅས་སོ། །སྤྱིར་ན། གདོད་མ་ནས་བོད་མི་ཚོས་དགའ་སྐྱོ་སྐྲག་གསུམ་གྱི་ཚོར་བ་ཕྱིའི་རྣམ་འགྱུར་དུ་ཤར་བའི་བཞིན་གྱི་འགྱུར་ལྡོག་དང་། རྐང་ལག་གི་སྟངས་སྟབས། ངུ་དགོད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་། ཆབ་སྲིད་སྒྲུང་ལྡེའུ་བོན་གསུམ་གྱིས་བསྐྱངས་བའི་སྟེང་ནས་ཀྱང་བོད་དུ་ཟློས་གར་གྱི་ས་བོན་མངོན་ཡོད་ལ། ཟློས་གར་དངོས་གནས་པ་ནི། སྲོང་བཙན་གྱི་སྐུ་དུས་ནས་ཡོད་པར་ངེས་ཏེ། ཁོང་གི་རྒྱ་བཟའ་ཁབ་ཏུ་བསུས་སྐབས། རྒྱལ་བློན་འབངས་གསུམ་གྱིས་བསུ་བ་དང་། དགའ་སྟོན་གྱི་ཟློས་གར་བཤམས་པ་གཙུག་ལག་ཁང་དང་པོ་ཏ་ལའི་ལྡེབས་རིས་སུ་བཀོད་ཡོད་པ་དང་། དེའི་རྗེས་ཁྲི་སྲོང་གི་དུས་བསམ་ཡས་བཞེངས་གྲུབ་ཀྱི་མཛད་སྒོར། བྲོ་གར་དང་གླུ་གཞས་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་རིགས་མི་འདྲ་བ་མང་བོ། ལྡེབས་རིས་སུ་བཀོད་པ་དང་།

ཁྱད་པར་དུ། བོད་ཀྱི་སྐད་གྲགས་ཆེ་བའི་ཨ་ཅེ་ལྷ་མོའི་ཟློས་གར་ནི། དུས་རབས་བཅུ་བཞི་བའི་ནང་། གྲུབ་ཆེན་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་བོས་ལྷ་སའི་སྐྱིད་ཆུར་བརྒལ་བའི་འགྲིམ་འགྲུལ་བདེ་མིན་ལ་རྐྱེན་བྱས་ཏེ། ལྕགས་ཟམ་མང་བོ་གསར་སྐྲུན་བཞེད་དེ། ཐོག་དང་བོ་ཆུ་ཤུར་ཟམ་པ་འཛུགས་སྐབས། རྒྱུ་ཤུགས་དང་ལས་ཤུགས་མ་འདང་བས་ལེགས་འགྲུབ་མ་བྱུང་། དེ་བས་ཁོང་གིས་གླུ་གཞས་ལ་མཁས་པའི་རྒྱུ་ཆ་འཚོལ་སྡུད་བྱེད་ཆེད། དཔེར་ན། དམངས་གླུ་ལས། ཕྲ་མོའི་སྐད་དང་བདེ་མོའི་ངག །དཔེ་ཆ་མེད་པའི་མགུར་ཞིག་རེད། །བརྒྱ་སྟོང་ཁྲོམ་གྱི་དོ་ཡ་རེད། །ཅེས་པར་གཞིགས་ནས། ལྷོ་ཁའི་བུ་མོ་སྤུན་བདུན་ལ་བཀའ་བཀོད་གནང་སྟེ། བུ་མོ་གཉིས་ཀྱིས་རྔོན་པ། བུ་མོ་བཞིས་ལྷ་མོ། བུ་མོ་གཅིག་གིས་རོལ་མོ་དཀྲོལ་མཁན། གྲུབ་ཐོབ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྔ་རྡུང་མཁན་མཛད་དེ་ལྷ་མོའི་ཚོགས་པ་དེ་ཐོག་མར་བཙུགས། དེ་ཡང་སྔོན་གྱི་ངག་རྒྱུན་ནམ་དཔེ་ཆ་ནས་བཤད་པའམ་ལྡེབས་རིས་ལ་བལྟ་བ་སོགས་བྱས་ཏེ། རྣ་བས་ཉན་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པར། མིག་གི་དགའ་སྟོན་སུ་བཤམས་ཏེ། ཡུལ་བསྐོར་འཁྲབ་སྟོན་གྱི་ཞོར་དུ་སློང་མོ་བྱས། ལྟད་མོ་བ་མང་བོས་དགའ་བསུ་ཚད་མེད་ཐོབ་ནས། ཟམ་འཛུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཆའི་དངོས་རྫས་བདེ་བླག་ཏུ་གྲུབ་པས། ཟློས་གར་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ལྕགས་ཟམ་ལྔ་བརྒྱ་ང་བརྒྱད་ཚེགས་མེད་དུ་གྲུབ། འདི་ལ་ཨ་ཅེ་ལྷ་མོ་ཞེས་ཐོགས་དོན་ཡང་། གཙང་ཁུལ་དུ་བུ་མོ་ལ་ཨ་ཅེ་ཟེར་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་བུ་མོ་དེ་དག་གི་བྱད་བཞིན་མཛེས་ལ། འཁྲབ་སྟོན་སྒྱུ་རྩལ་བློས་མི་ཤོང་བ་ཙམ་དུ་གདའ་ལ། སྙན་འཇེབས་ཀྱི་དབྱངས་རྟ་སོགས། གཞན་ཀྱི་བློ་ཡུལ་ལས་འགོངས་པ་ཞིག གློ་རྡོལ་དུ་བྱུང་བས། དེ་རིང་ཁོ་བོ་ཅག་གི་མདུན་དུ་ནམ་མཁའི་ལྷ་མོ་གར་འཁྲབ་བཞིན་སྣང་ཞེས་བསྔགས་བརྗོད་ཚད་མེད་གནང་བས། མིང་དེ་ལྟར་ཐོགས། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་མར་མེ་གཅིག་ལས་གཉིས་ཆད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་ལྷ་མོ་ཚོགས་པ་མང་དུ་གྱེས། རས་འབོག་སོགས་ལའང་མཚོན་དོན་སྣ་ཚོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་རྒྱུ་ཡོད། ལྷ་མོ་རས་འབག་ལ་སྣ་ཚོགས་གྱོན་སྲོལ་ཡོད་ཀྱང་། སྔ་སོར་དར་བའི་འབག་ནི་ཨག་ཚོམ་དཀར་བོ་ཡིན། དེ་ནི་གྲུབ་ཆེན་ཐང་སྟོང་བའི་བཞིན་གྱི་རྣམ་པ་མཚོན་པར་བཤད་ལ། ད་དུང་ར་ལྤགས་དཀར་བོས་བརྒྱན་པ་དེར། ཚེ་རིང་གཡང་ཆགས་ཞེས་འབོད་ལ། དེ་ནི་མི་རྒན་ལ་ནད་མེད་ཚེ་རིང་དང་། དར་གཞོན་ལ་ལོངས་སྤྱོད་འཕེལ་བའི་མཚོན་རྟགས་སུ་བཤད། ཕྱིས་སུ་ལྷ་མོའི་འབག་སྔོ་ནག་ཏུ་བསྒྱུར་བ་གང་ལགས་ཤེ་ན། གྲུབ་ཆེན་འབྲུག་སྨྱོན་ཡར་འབྲོག་མཚོ་ཁར་གནས་སྡོད་བྱེད་སྐབས། ཡར་འབྲོག་གི་ཉ་བ་རྣམས་ནི་མདོག་སྔོ་ཡི་དམ་དྲག་པོ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་དང་མཚུངས་ཞེས་བརྗོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། རྔོན་པའི་འབག་དེ་ལ་བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད་ཀྱི་མཚོན་དོན་ཆ་ཚང་ཞིག་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་རྒྱུ་འདུག་སྟེ། མེ་ལོང་བུམ་པ། ཁ་མིག་དང་སྨིན་མ། མཁུར་ཚོས་ལྐོག་མ་བཅས་ཀྱི་པད་མ། སྣ་རྒྱན་གྱིས་དཔལ་བེའུ། དཔྲལ་བའི་ཉི་ཟླའི་ཆོས་འཁོར། འགྲོན་བུའི་དུང་དཀར། དཔྲལ་བའི་གོས་རྒྱ་སེ་ཐོད་སྐོར་ཀྱིས་གསེར་ཉ་ཁ་སྤྲོད། ནོར་བུས་ཐོར་ཅོག་དང་དེའི་སྟེང་གི་འཁྱིལ་སྣ་གྱེན་དུ་ཕྱོགས་པས་གདུགས་དཀར། གོས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱབ་དར་གྱིས་རྒྱལ་མཚན་བཅས་མཚོན་པ་དང་། ཡང་། འབག་གཞི་དམར་བོར་སྨྲ་ར་དང་སྨིན་མ་ནག་པོ་བྱས་པ་དེ་རིགས་ནི་ཡབ་རྒྱལ་བོ་སོགས་སྐྱེས་པའི་བརྗིད་རྔམ་མཚོན་པ་དང་། ཡང་། ཡུམ་ཆེན་ཨ་མའི་ཚོས་གཞི་ལྗང་ཁུས་བུད་མེད་ཀྱི་མཛེས་ཆས། དྲང་སྲོང་གི་འབག་གཞི་སེར་སྐྱ་དང་སྨྲ་ར་སྨིན་མ་དཀར་བོ་སོགས་གོང་གསལ་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་བོའི་ཞལ་མཚོན་བྱེད། ཡ་མ་གྷན་ཏེའི་འབག་གི་ཕྱེད་དཀར་ཕྱེད་ནག་པས་ངོ་གཉིས་དབྱེན་སྦྱོར་བྱེད་པ་མཚོན་པ་སོགས་སོ། །དུས་རབས་བཅོ་བརྒྱད་པ་ཡས་མས་སུ་དེ་དག་གི་ནང་ནས་སྐད་གྲགས་ཆེ་བ། སྐྱོར་མོ་ལུང་བ། ཤངས་པ། གུང་བ། འབྲི་གུང་བའི་ལྷ་མོ་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་བཅས་བྱུང་ནས། ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་བཞེངས་གྲུབ་ཀྱི་རབ་གནས་མཛད་སྒོར། ལྷ་མོ་ཚོགས་པས་ནོར་བཟང་གི་གཞུང་འཁྲབ་སྟོན་བྱས་ཚུལ། གསེར་སྡོང་འཛམ་གླིང་རྒྱན་གཅིག་གི་དཀར་ཆག་ནང་བཀོད་ཡོད།

ཕྱིས་སུ་དུས་རབས་བཅུ་དགུ་བའི་དུས་མཇུག་ཏུ། ཨ་ལྕེ་དྭངས་བཟང་ཞེས་པའི་ཟློས་གར་མཁས་ཆེན་དེས། སྐྱོར་མོ་ལུང་ཁུལ་གྱི་མི་སྐོར་ཞིག་བསྡུ་རུབ་མཛད་དེ། ལྷ་མོའི་འཁྲབ་གཞུང་། འགྲོ་བ་བཟང་མོ། པདྨ་འོད་འབར། གཟུགས་ཀྱི་ཉི་མ་སོགས་འཁྲབ་སྟོན་བྱས་པར་བརྟེན། ཁོང་ཚོར་དྭངས་བཟང་ལྷ་མོའི་ཚོགས་པ་ཞེས་མིང་འཐོབ། ཁོང་ཚོས་ཟློས་གར་འཁྲབ་སྐབས་ཡིད་ཀྱི་འཆར་བཀོད། ལུས་ཀྱི་འཁྲབ་འཁྱེར། ངག་གི་གདངས་སྙན། ཁྱད་པར་དུ་འཁྲབ་གཞུང་བར་གསེང་དུ་བཞད་གད་སློང་བ་སོགས་དམིགས་གསལ་ཁྱད་ཆོས་དོད་པོ་བྱུང་བས། ལྟད་མོ་བ་ཚོས་ཆེས་དགའ་བོ་བྱེད་ཅིང་། ཚོགས་པ་འདི་དབྱར་དུས་དབུས་གཙང་ཁུལ་དང་། དགུན་དུས་ལྷོ་མོན་འབྲུག་འབྲས་སོགས་སུ་བསྐོར་བསྐྱོད་འཁྲབ་སྟོན་ཞོ་སྟོན་དུས་ཆེན་ལ་གཟིགས་འབུལ་གཏན་འཁེལ་གནང་རྗེས། སྐྱོར་མོ་ལུང་དུ་ས་ཞིང་ཁྲལ་རྟེན་ཕྲན་བུ་གནང་ཡང་། ཁོང་ཚོས་ས་ཞིང་མ་བླངས་པར་བསྐོར་བསྐྱོད་འཁྲབ་སྟོན་ཁོ་ན་བྱས་སྟབས། ཁ་དཔེར་ཡང་། སྐྱོར་མོ་ལུང་བའི་ཕ་གཞིས་འཛིན་པ་ལས། །ལུ་གུ་ཁྲིད་དེ་གནས་བཟང་བསྐོར་བ་དགའ། །ཞེས་ཤོད་སྲོལ་བྱུང་བ་སོགས་ཟློས་གར་འདི་ཧ་ཅང་གཙིགས་འཛིན་བྱས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད། གཞན་ཁམས་ཀྱི་རས་པ། ཆབ་མདོའི་བྲོ། མངའ་རིས་དང་འབའ་ཐང་གི་སྒོར་གཞས། ཚིག་རྒྱག འབྲས་དཀར། ཤེལ་གྲོང་གི་འབྲོང་རྩེད། འབག་སེང་སོགས་བོད་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་ཟློས་གར་དང་། དེ་དག་གི་འཁྲབ་གཞུང་ཡང་མང་བོ་ཡོད།

མདོ་སྨད་དུ་ཟློས་གར་དར་ཚུལ་ནི། ཡབ་རྗེ་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་དགེ་འདུན་འཕྲིན་ལས་རབ་རྒྱས་ཀྱི་སྐབས། སྤྱི་ལོ ༡༦༩༠ ནས ༡༧༢༠ ལོའི་བར། རོང་བོ་དགོན་ཆེན་དུ་འཆམ་སྟེགས་སྲོལ་དང་། རྣམ་ཐར་ཟློས་གར་རྩེ་སྲོལ་དབུ་བརྙེས་པར་བཤད། དེ་ཡང་། དབུས་གཙང་ལ་སློབ་གཉེར་ཕྱིན་པའི་གྲྭ་བ་རྣམས་ཀྱིས། ལྷ་མོའི་འཁྲབ་གཞུང་དང་། ནང་མ་མཐོང་ཐོས་མྱོང་གསུམ་བརྒྱུད་པ་དེ་རྨང་གཞིར་བཏང་སྟེ། ཡབ་རྗེ་བླ་མའི་མགུར་རྟ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཟུར་བརྒྱན་ཏེ་དབྱར་སྟོན་དུ་འཁྲབ་ལ། རྣམ་ཐར་ཟློས་གར་གྱི་འཁྲབ་སྟོན་དེ་ལ་དབྱར་རྩེད་ཟེར། སྒོ་དེ་དང་བསྟུན་ཏེ་བླ་བྲང་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་དུ་སྤྱི་ལོ ༡༧༤༠ ནས ༡༧༩༤ ལོའི་བར་རྣམ་ཐར་རྩེད་སྲོལ་བྱུང་སྟེ། དགོན་སྡེ་སོ་སོར་དར་རྒྱས་བྱུང་། དེ་ནས། ཡུན་རིང་ཞིག་ལ་གྲྭ་བ་རྐྱང་རྐྱང་གིས་འཁྲབ་སྟོན་བྱེད་ལ། ལྟ་མཁན་ཡང་བླ་གྲྭ་ཤ་སྟག་ཡིན། རིམ་གྱིས་དགོན་སྡེ་ལས་གྲོང་ཡུལ་དུ་དར་སོ་བྱུང་བ་སྟེ། དཔེར་ན། རེབ་གོང་ལྕང་སྐྱ་དང་གླིང་རྒྱ། ཞོ་འོང་སོགས་ཀྱིས་རྣམ་ཐར་ཟློས་གར་རྩེས་པ་བརྒྱུད་ནས། རྨ་ལྷོ་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་འཁྲབ་སྟོན་གནང་བས། ལྟ་མཁན་མང་བོས་དགའ་བསུ་འཐོབ་ཅིང་། གསེར་དངུལ་གྱི་རྟགས་མ་ཡང་མང་བོ་འཐོབ་མྱོང་། ཁྱད་པར་དུ་ལྕང་སྐྱ་སྡེ་བས﹙སྤྱི་ལོ ༡༩༨༡﹚དྲི་མེད་ཀུན་ལྡན་གྱི་རྣམ་ཐར་ཟློས་གར། པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བར་གཟིགས་མོར་ཕུལ་བས། ཁོང་གིས་བསྟོད་བསྔགས་དང་རིག་གནས་འདི་རྒྱུན་བསྲིངས་དགོས་པའི་ཞལ་གདམས་གནང་ངོ་། །

༣ བོད་དུ་ཟློས་གར་གྱི་བསྟན་བཅོས་བརྩམས་ཚུལ། སྙན་ངག་གི་གཞུང་ལས་བཤད་པའི་ཟློས་གར་ནི། སྐད་རིགས་མི་འདྲ་བ་བཞིས་སྒོ་ནས་བརྩམས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཏེ། ལྷའི་རིགས་ལ་ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྒོ་ནས་གཏམ་སྨྲ་ཞིང་གླུ་ལེན་པ་དང་། ལྷ་སྲིན་སྡེ་བརྒྱད་སོགས་ཀྱི་སྐད་ལ་ཤ་ཟའི་སྐད་དང་། བྲན་ཕོ་མོ་དང། བཞད་གད་མཁན་ལ་ཟུར་ཆག་གི་སྐད་དང་། བུད་མེད་ཀྱི་རིགས་ཕལ་ཆེ་བས་ཡུལ་མི་རང་བཞིན་པའི་སྐད་ཀྱིས་བརྗོད། རང་རེའི་བོད་དུ་རྒྱ་གར་ལྟར་སྐད་རིགས་བཞི་ཚང་བ་དེ་འདྲ་མེད་ཀྱང་། སྐད་རིགས་བཞིའི་སྒོ་ནས་བརྩམས་པའི་བསྟན་བཅོས་ནི། གུང་ཐང་བསྟན་སྒྲོན་གྱི་ཟློས་གར་བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་ལམ་དུ་བཀྲི་བའི་རོལ་རྩེད་ཞེས་པའི་ནང་། རྒྱ་དཀར་ནག་དང་། སོག་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྨྲ་བ་བཞིས་རང་རང་གི་སྐད་ཀྱིས་བགྲོ་ལྒིང་བྱས་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཡང་། གུང་ཐང་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེས། ཟློས་གར་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཁྱི་ར་བ་མགོན་པོ་རྡོ་རྗེ་དང་། གཞན་ཡང་། ཟློས་གར་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་ལྟ་བུར་མཛད་པ། ས་པཎ་གྱིས་རོལ་མོའི་བསྟན་བཅོས་དང་། དེའི་འགྲེལ་བ་ངོར་མཁན་ཆེན་བསོད་ནམས་ལྷུན་འགྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད། དེ་ལས་གཞན། སློབ་དཔོན་ཙནྡྲ་གོ་མིས་མཛད་པའི་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་དགའ་བའི་ཟློས་གར་དང་། སློབ་དཔོན་དགའ་བ་ལྷས་མཛད་པའི་ཀླུ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བའི་ཟློས་གར་སོགས་བོད་དུ་བསྒྱུར་ཡོད་པ་དང་། སློབ་དཔོན་ནག་མོ་ཁོལ་གྱིས་མཛད་པའི་བྱ་ལེན་མའི་ཟློས་གར་མཁས་དབང་དགེ་ཆོས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བ་དེ་དང། དེ་ལས་གཞན། འཇུ་མི་ཕམ་གྱི་གླུ་བྲོ་སྒྱུ་མའི་རོལ་མོ་སོགས་ཡོད་དོ། །

བོད་དུ་གྲགས་ཆེ་བའི་ཟློས་གར་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ངོ་སྤྲོད།

༡ ཆོས་རྒྱལ་ནོར་བཟང་། ཆོས་རྒྱལ་ནོར་བཟང་གི་རྣམ་ཐར་འདིའི་འབྱུང་ཁུངས་ནི། རྒྱལ་བའི་བཀའ་འགྱུར་ལས་མདོ་སྡེ་ཁྲོད་ཀྱི་འདུལ་བའི་བམ་པོ་﹝ཁ་བ﹞་དང་། བསྟན་འགྱུར་ལས་﹝ཁེ﹞དུམ་པ་ལས་རྟོགས་བརྗོད་དཔག་བསམ་འཁྲི་ཤིང་གི་ཡལ་འདབ་རེ་བཞི་བ་ལས་བསྟན་ཡོད། དཔག་བསམ་འཁྲི་ཤིང་བོད་དུ་བསྒྱུར་རྗེས། བོད་རིགས་དམངས་ཁྲོད་དུ་དར་ཁྱབ་ཆེ་ཞིང་། ཕྱིས་སུ་སྡིངས་ཆེན་སྨྱོན་པ་ཚེ་རིང་དབང་འདུས་ཤེལ་དཀར་ལས་འཛིན་དུ་སྡོད་སྐབས། བོད་རང་གི་ཡུལ་སྲོལ་དང། སེམས་ཁམས་ལ་བསྟུན་ཏེ་བསྡུ་སྒྲིག་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལྟར་དཔེ་སྣ་གསུམ་པོ་དེ་ལ་རྩ་བའི་ཆ་ནས་མི་མཐུན་པ་མེད་ཀྱང་། ས་མིང་དང་བརྗོད་དོན། མི་སྣ་དང་ཁ་ཤས་ལ་རྒྱལ་བོ་དགེ་དབང་དང་སྡིངས་སྨྱོན་གྱིས། གདུལ་བྱའི་སེམས་ཁམས་དང་ས་གནས། ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་མི་འདྲ་བའི་དབང་གིས་འགྱུར་བ་ཅུང་ཟད་རེ་བཏང་ཡོད། དཔེར་ན། ཡུལ་གྱི་ཆ་ནས་ཀྱང་། བཀའ་འགྱུར་ལས་ཡུལ་ལྔ་ལེན་པར། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྔ་ལེན་དང་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྔ་ལེན། ཞེས་དང་། རྟོགས་བརྗོད་ལས། ཧ་སྟི་ནའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དང་དེའི་ཕར་ལོགས་ན་གྲོང་ཁྱེར་དེ་ལ་སྡང་བའི་རྒྱལ་བོ། ཞེས་དང་། སྡིངས་ཆེན་སྨྱོན་པས་རྒྱ་གར་ཤར་གླིང་ན། བྱང་ཕྱོགས་མངའ་ལྡན་པ་དང་ལྷོ་ཕྱོགས་རིགས་ལྡན་པ། ཞེས་དང་། བརྗོད་དོན་གྱི་ཆ་ནས། བཀའ་འགྱུར་ལས་རྔོན་པས་སྔགས་པ་བསྒྲལ་རྗེས། དྲང་སྲོང་མདུན་དུ་སོང་བས། དྲང་སྲོང་གིས། ཡིད་འཕྲོག་མ་འཛིན་ཆེད་དོན་ཞགས་གནང་བ་དང་། རྟོགས་བརྗོད་ལས་རྔོན་པས་སྔགས་པ་བསྒྲལ་རྗེས་སུ་རྔོན་པ་ཀླུ་ཡུལ་དུ་སོང་དུས། ཀླུ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་ཞགས་ལ་མཆོད་པ་མཐོང་ཞིང་རྒྱུ་མཚན་དྲིས་པས། དེའི་ཡོན་ཏན་རྟོགས་ཏེ་ནན་གྱིས་བསླངས། ཡུན་རིང་སོང་རྗེས་རྔོན་པ་འདས། བུས་ཀྱང་སྔར་ལྟར་དྲང་སྲོང་གི་ཞབས་ཏོག་བསྒྲུབས་པའི་མོད་ལ་ཁྲུས་ཀྱི་རྫིང་བུར་མི་འམ་ཅི་མོ་ཡིད་འཕྲོག་མཐོང་བས། དྲང་སྲོང་གི་མཛུབ་སྟོན་ལྟར་བཟུང་བ་དང་། སྡིངས་སྨྱོན་གྱིས་དྲང་སྲོང་དང་རྔོན་པ་ཚངས་པ་འདུ་བའི་ཁྲུས་རྫིང་དུ་ཕེབས་ཚེ། རྔོན་པས་ཡིད་འཕྲོག་མ་མཐོང་རྗེས། ད་གཟོད་འཛིན་སྤྱད་ཀྱི་དོན་ཞགས་དགོས་པ་ཤེས་ཤིང་སློང་བ་དང་། མི་མིང་ལ་མཚོན་ནའང་། བཀའ་འགྱུར་ལས་རྔོན་པའི་མིང་དུ་སྤང་ལེབ་ཅན་དང་། རྟོགས་བརྗོད་ལས་ཨུཏྤལ་ཅན་དང་། སྡིངས་སྨྱོན་གྱིས་སྤང་ལེབ་འཛིན་པ་དང་། ཡང་། བཀའ་འགྱུར་ལས་དྲང་སྲོང་བློ་གྲོས་རབ་གསལ་བྱ་བ་མཚན་བཀོད་མེད་པ་དང་། སྔགས་འཆང་སྦྲུལ་ནག་ཁ་འཛིན་བྱ་བ་གདན་འདྲེན་བྱས་པ་སོགས་མི་སྣང་ཡང་། སྡིངས་ཆེན་གྱིས་དེ་དག་ཁ་སྣོན་བརྒྱབ་པ་སོགས་མི་འདྲ་ས་ཉུང་ཟད་རེ་ཡོད་དོ། །དེར་མ་ཟད། ཆོས་རྒྱལ་ནོར་བཟང་གི་རྣམ་ཐར་གྱིས་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ལ་ཤན་ཞུགས་ཐེབས་པ་མང་ཀྱང་མཚོན་ཙམ་སྨྲས་ན། ཚངས་མགུར་ལས། སྙིང་ཐུབ་ཡིད་འཕྲོག་ལྷ་མོ། །རྔོན་པ་ང་རས་ཟིན་ཀྱང་། །དབང་ཆེན་མི་ཡི་དཔོན་པོ། །ནོར་བཟང་རྒྱ་ལུས་འཕྲོག་སོང་། །ཞེས་ལྟ་བུའི་མཚོན་ནོ། །

ནོར་བཟང་གི་རྣམ་ཐར་འདི་བོད་ཙམ་དུ་མ་ཟད། ཐེ་གོ འབར་མ། ལོ་ཝོ། རྒྱ་ནག་སོགས་སུའང་དར་བར་བཤད་ལ། དེ་དག་ལས་ཀྱང་གཏམ་རྒྱུད་འདིའི་མི་སྣ་དང་ས་མིང་འགའ་རེ་མི་མཚུངས་པ་མ་གཏོགས། བྱུང་རིམ་ཕལ་ཆེར་གཅིག་མཚུངས་ཡིན།

ནོར་བཟང་གི་རྣམ་ཐར་འདི་སྡིངས་སྨྱོན་གྱིས། གནས་ཡུལ་དང་འགྲོ་བ་མི་འདྲ་བའི་སོ་མཚམས་ལས་བརྒལ་ཏེ། ནོར་བཟང་དང་ཡིད་འཕྲོག་ཟུང་གི་དྭངས་གཙང་བརྩེ་དུང་གི་སླད་དུ། བཙན་ཤེད་དང་དབང་ཐང་ལ་མི་སྐྲག་ཤིང་སྲིད་འབྱོར་ལོངས་སྤྱོད་མཆིལ་མའི་ཐལ་བ་བཞིན་སྤངས་ཏེ། སྲོག་ཉེན་ལ་མི་འཛེམ་པའི་དཀའ་སྤྱད་དང་། བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ཀྱི་གཤིས་ཀ་འཚོ་བ་དངོས་དང་སྦྱར་ཏེ། ཕྲི་སྣོན་གང་ལེགས་གནང་ནས་ཚིག་ནུས་ཁྱད་མཚར་ཅན་གྱིས་སྤྲས་ཏེ། རང་མོས་འདོད་བརྩེ་ལ་གྲུང་ཤ་དོད་ཅིང་གསོན་ཉམས་ལྡན་པའི་སྒྲུང་རྩོམ་ཞིག་ཏུ་གྲུབ་ཡོད་ནའང་། གཏམ་རྒྱུད་འདིའི་རྒྱབ་ལྗོངས་ཀྱི་བརྗོད་དོན་དངོས་མ་ནི། དེ་ལས་ལོག་པ་སྟེ། རྒྱལ་བུ་དོན་གྲུབ་སངས་རྒྱས་ནས། ཡབ་སྲས་གཙང་གིས་ནན་གྱིས་ཕོ་བྲང་དུ་བསུས་པ། གྲགས་འཛིན་མའི་མཐོང་ནས་སྔར་འདྲིས་ཀྱི་བག་ཆགས་བརྟས་ཏེ། ད་ནི་རྒྱལ་བུ་ཁོང་ལ་འགྲོགས་པ་དང་འཁྱུད་པ། རེག་པའི་བདེ་བ་མེད་སྙམ་ནས་ཁང་བརྩེགས་ལས་མཆོངས་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྐྱབས་པ་དང་། ཕྱིས་སུ་ནགས་ཚལ་དུ་འདུས་པའི་ཚེ་རྗེས་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཞུས་པས། སྟོན་པས་དེ་དུས་ཀྱི་ནོར་བཟང་ནི་སྟོན་པ་ཁོང་རང་ཉིད་དང་། ཡིད་འཕྲོག་མ་ནི་གྲགས་འཛིན་མ་ཡིན་ཚུལ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་བརྩེ་དུངས་ལ་སྙིང་བོ་མེད་པ་དང་། ད་ལྟའང་འཛིན་ཆགས་དམ་པས་བསྡམས་ཏེ། བྱས་འབྲས་ངན་པ་འདི་ལྟར་བྱུང་ཚུལ་ལས་བརྩམས་ནས། འཁོར་བ་ལ་ངེས་འབྱུང་རྣལ་མ་སྐྱེས་དགོས་ཚུལ་གདམས་པ་ནི་བརྗོད་དོན་དངོས་མའོ། །

བརྗོད་སྙིང་ནི། གནའ་སྔ་མོའི་དུས་སུ་རྒྱ་གར་འཕགས་ཡུལ་ན། བྱང་ཕྱོགས་མངའ་ལྡན་པ་དང་། ལྷོ་ཕྱོགས་རིགས་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་ཟེར་བ་གཉིས་ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་དེ་གཉིས་སྟོབས་འབྱོར་མངའ་ཐང་། མངའ་འབངས་དང་མངའ་ཁོངས་ལ་གང་ཐད་ནས་འདྲ་འདྲར་ཆགས་ཡོད། ནམ་ཞིག་གི་ཚེ། ལྷོ་ཕྱོགས་རིགས་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་བོ་ཤག་པ་གཞོན་ནུའི་རྒྱལ་སྲིད་ཉམས་རྒུད་དུ་སོང་སྟེ། འབངས་འཐོར། བླ་མཚོ་བསྐམས་ཞིང་བླ་ཤིང་འགྱེལ་བ་སོགས་བྱུང་བས། འབངས་མང་བོ་སྟོབས་འབྱོར་མངའ་ཐང་རྒྱས་པའི་བྱང་ཕྱོགས་མངའ་ལྡན་པའི་སྲིད་འོག་ཏུ་སོང་། སྐབས་དེར་རྒྱལ་བོ་ཤག་པ་གཞོན་ནུས་བྱང་ཕྱོགས་མངའ་ལྡན་པའི་མངའ་ཐང་ཚུར་འགུགས་ཐབས་ལ། སྔགས་པ་སྦྲུལ་ནག་ཁ་འཛིན་སྐུལ་ཏེ་བྱང་ཕྱོགས་པའི་པདྨ་བླ་མཚོར་ངན་སྔགས་དང་རྫས་ངན་བཏབ་པས། མཚོ་འཁྲུགས་ཤིང་ཀླུ་རྣམས་འུ་ཐུག་སྟེ་རྔོན་པར་སྲོག་སྐྱོབ་ཀྱི་རེ་བ་ཞུས་ཚེ། རྔོན་པ་གཉིད་ལས་སད་ནས་སྔགས་པ་བསྒྲལ་པས། ཀླུ་རྣམས་ཀྱིས་དྲིན་བཟོའི་སླད་དུ་རྔོན་པ་ལ་ནོར་བུ་དགོས་འདོད་དཔུང་འཇོམས་ཕུལ། རྔོན་པས་ནོར་བུའི་ནོར་ཉམས་མ་ཆོད་པས་ཀེའུ་རིའི་དྲང་སྲོང་བློ་གྲོས་རབ་གསལ་གྱི་དྲུང་དུ་ནོར་ཉམས་གཅོད་པར་ཕྱིན་ཚེ། ལྷ་མོ་ཡིད་འཕྲོག་མས་སྐུ་ཁྲུས་བྱེད་པ་གཟིགས་པས། དོན་ཞགས་བཏབ་ནས་ཡིད་འཕྲོག་ལྷ་མོ་བཟུང་སྟེ། དྲང་སྲོང་གི་བཀའ་བཞིན་ལྷ་མོ། ནོར་བཟང་གི་བཙུན་མོར་ཕུལ། རྒྱལ་སྲས་ནོར་བཟང་ནི་ཡར་དཀོན་མཆོག་ལ་མཆོད་བཀུར་དང་། མར་དབུལ་ཕོངས་ལ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བར་དགའ་ཞིང་། འབངས་འཁོར་རྣམས་གཉེན་ཉེ་ལྟར་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་པས། སྐྱེ་འགྲོ་མི་མ་ཟད་ལྷ་ཀླུ་གཉན་གསུམ་ཡང་ཁོ་ལ་ཧ་ཅང་དགའ་བོ་བྱེད་ལ། ཁྱད་པར་དུ། པདྨ་བླ་མཚོ་ལ་གནས་པའི་ཀླུ་རིགས་མང་བོར་མཆོད་པས། སྲིད་འབྱོར་རིག་གསུམ་དབྱར་མཚོ་བཞིན་རྒྱས་པའི་ཁར། ཡིད་འཕྲོག་མ་བཙུན་མོར་འཐོབ་པས་དགའ་བདེའི་དཔལ་ལ་རོལ་བཞིན་བཞུགས།

སྐབས་དེར་སྔར་ཡོད་ཀྱི་བཙུན་མོ་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་ཤིན་ཏུ་མ་དགའ་བར། ནོར་བཟང་དང་ཡིད་འཕྲོག་མ་ཁ་བྲལ་གཏོང་བར་ཇུས་ངན་བཤམས་ཏེ། ཨ་མཆོད་ཧ་རི་ནག་པོར་ཁོག་བརྒྱབ་ཏེ། ཡབ་རྒྱལ་བོའི་རྨི་ལམ་དཀྲུགས་ནས་ནོར་བཟང་བྱང་ཕྱོགས་དམུ་རྒོད་འདུལ་དུ་མངགས། ཕེབས་ཤུལ་དུ། བསམ་སྦྱོར་ངན་པས་གཞན་ལ་འཚེ་བའི་ཨ་མཆོད་ཧ་རི་དང་། ཕྲག་དོག་དུག་ཆུས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་དོན་འགྲུབ་དཔལ་མོ་སོགས་ཀྱིས་ཕོ་བྲང་དགའ་བའི་བསམ་གླིང་གི་མཐའ་བསྐོར་ནས།

ཡིད་འཕྲོག་མའི་སྙིང་ཚིལ་ལེན་པར་ཡོང་དུས། ལྷ་མོས་ཡུམ་ཆེན་གྱི་དྲུང་ནས་གཙུག་རྒྱན་ནོར་བུའི་དོ་ཤལ་བཞེས་ཏེ་བར་སྣང་དུ་འཕུར་ནས། མདའ་ཚ་བོ་ཡོད་ན་བུ་མོའི་རྗེས་ལ་སྙོགས་ཤོག །མདུང་རིང་བོ་ཡོད་ན་བུ་མོའི་རྗེས་ལ་སྙོགས་ཤོག །བུ་མོ་ང་ལ་འགྲན་ན་ནམ་མཁའི་མཐོངས་ལ་འཕུར་ཤོག །མཛེས་མའི་སྙིང་ཚལ་དགོས་ན་དགུང་སངས་འདི་རུ་ཤོག་དང་། །ལྟད་མོ་ཆེ་བ་ཨེ་བྱུང་བཙུན་མོ་ཡི་ལྔ་བརྒྱ། །ཐུགས་དགོངས་རྫོགས་པ་ཨེ་བྱུང་ཧ་རི་ཡི་ནག་པོ། །ཞེས་གསུངས་ནས་ལྗོན་པའི་ཡུལ་དུ་བྱོན། ནོར་བཟང་རྒྱལ་ཁའི་ངང་ཕྱིར་འཁོར་དུས་ལྷ་མོ་མེད་པས། སྐད་ཅིག་ཀྱང་སྡོད་བློ་མ་བྱུང་བར། དྲང་སྲོང་གི་ལྷ་མོའི་སོར་གདུབ་བསྣམས་ནས་ཁོང་གིས་དཀའ་བ་མང་བོ་ཁྱད་དུ་བསད་དེ། ཡིད་འཕྲོག་མ་སླར་བཀུགས་པར་མ་ཟད། ཁོང་གི་ལེགས་ཚོགས་ལ་གཏོར་བརླག་བྱེད་པའི་ཕོ་བྲང་གི་མི་ངན་དེ་དག་ལ་འཚང་འབྱིན་དང་ཐེར་འདོན་བྱས་ཐོག ཡབ་རྒྱལ་བོས་ནོར་བཟང་ལ་རྒྱལ་སྲིད་ཕུལ་ཏེ། སླར་ཡིད་འཕྲོག་མ་དང་ལྷན་དུ་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་དཔལ་ལ་རོལ་བ་སྟེ། ཆེས་ཡིད་འགུགས་ལྡན་པའི་རྣམ་ཐར་ཞིག་ཡིན།

 ༢ འགྲོ་བ་བཟང་མོ། བརྩམས་ཆོས་འདི་ནི་བོད་ཡུལ་མོན་རྟ་དབང་ཁུལ་དུ་བྱུང་བའི་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་ཞིག་གཞིར་བཟུངསྟེ། དུས་རབས་བཅུ་བདུན་པའི་དུས་མཇུག་ཏུ་མོན་བླ་མ་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོས་མཛད་ཟེར། དེ་ཡང་། སྐྱེས་རབས་སུ་ལྕམ་སྲིང་ཁྲིད་དེ་མ་བསད་པར་སྦས་བཞག་སྟེ། རྗེས་སུ་བཏོན་པར་བཤད་པ་སོགས་ལ་སྦྱར་ནས་བརྩམས་པར་གསལ་ཏེ། དེ་ནི་ལྷ་མོ་བའི་གཞུང་བཤད་ཀྱི་ནང་དུ་སྟོན་པའི་དག་པ་དང་མ་དག་པའི་སྐྱེས་བ་ལྔ་བརྒྱ་བཞེས་པའི་འཁྲུངས་རབས་ལས། ད་ལམ་མཁའ་འགྲོ་མ་འགྲོ་བ་བཟང་མོའི་གཞུང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཞེས་བརྗོད་པ་ལས་ཤེས་ནུས་སོ། །

བརྗོད་སྙིང་ནི། ཡུལ་མཎྜལ་སྒང﹙བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་མཚོ་སྣ་རྫོང་འོག་མིན་ཡུལ་རྟ་དབང་དགོན་པ་ཆགས་པ་དེའི་མིང་རྙིང་ཡིན་པར་བཤད﹚ཞེས་པའི་མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་ཡུལ་དེར། སྡིག་སྤྱོད་ཤ་སྟག་བྱེད་པའི་དུས་ཤིག ཡུལ་དེའི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ནགས་གསེབ་ན། བྲམ་ཟེ་རྒས་འཁོགས་བློ་བོ་དང་ཡུམ་བྲམ་ཟེ་མཛེས་མ་བྱ་བར། ཡ་མཚན་གྱི་ལྟས་བཟང་དང་བཅས་ཏེ་འགྲོ་བ་བཟང་མོ་སྐུ་བལྟམས། སྐབས་དེར་མཁའ་འགྲོ་སྡེ་ལྔས་བུ་མོ་འགྲོ་བ་བཟང་མོ་ལ། བསྟན་པ་སྔ་དར་དང་། བར་དར། ཕྱི་དར་གསུམ་འབྱུང་བར་ལུང་བསྟན་པ་སྟེ། སྔ་དར་གྱི་དུས་སུ་ཡུལ་མཎྜལ་སྒང་གི་རྒྱལ་བོ་དབང་དུ་འདུ་བ་དང་། བར་དར་གྱི་དུས་སུ་སྲས་མིང་སྲིང་གཉིས་འཁྲུངས་ཚུལ། ཕྱི་དར་གྱི་དུས་སུ་བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་ཅིག་འབྱུང་བས། ནུབ་ཕྱོགས་མཁའ་འགྲོའི་གླིང་དུ་འཕུར་ཤོག་ཅེས་ལུང་བསྟན། ནམ་ཞིག་གི་ཚེ། མཎྜལ་སྒང་གི་རྒྱལ་བོ་ཀཱ་ལ་དབང་བོས་བློན་འཁོར་དང་ཁྱི་མོ་ལྕགས་ཁྲ་འབབ་ཤེས་ཁྲིད་དེ་རྔོན་ལས་སུ་ཞུགས་པས། ཁ་ཤ་སོ་བདུན་བསད། ཉི་ནུབ་ཀྱི་ཚེ་ཁྱི་མོ་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་བས། རྒྱལ་བོ་ཐུགས་ཁྲལ་ཆེན་པོས་ཟིན་ནས། ཁྱི་མོ་འཚོལ་དགོས་པའི་བཀའ་ཕབ་པ་ལྟར། ཆོས་བློན་ཏྲི་ན་འཛིན་གྱིས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ནགས་གསེབ་ན་ཁང་ཆུང་ཞིག་ཡོད་པ་དེར་ཁྱི་མོ་ཡོད་ཤོས་ཆེ་བར་ཞུས་པས། རྒྱལ་བློན་འཁོར་བཅས་དེར་ཕེབས་ཏེ། བྲམ་ཟེ་རྒན་རྒོན་གཉིས་ལས་འཁྲུངས་པའི་འགྲོ་བ་བཟང་མོ་གཟིགས་པས། ཕོ་བྲང་དུ་བསུས་ནས་བཙུན་མོ་མངའ་གསོལ། འགྲོ་བ་བཟང་མོས། ཡུལ་མཎྜལ་སྒང་གི་རྒྱལ་བློན་འཁོར་བཅས་དགེ་བ་བཅུ་ལ་བཀོད་ཅིང་། ལྷ་གཅིག་ཀུན་ཏུ་བཟང་མོ་དང་ལྷ་སྲས་ཀུན་ཏུ་ལེགས་པ་གཉིས་ཀྱང་འཁྲུངས་ནས། དགའ་སྐྱིད་དཔལ་ལ་རོལ་བའི་ཚེ། བཙུན་མོ་ཧ་ཅང་གིས་ཚོར་ཏེ། སྙིང་རླུང་སྟོད་འཚང་གི་ཁོང་ཁྲོ་བཟོད་མི་ཐུབ་པ་བྱུང་སྟེ། བློན་འབངས་ཀུན་ལ་བསླུ་བྲིད་བཏང་ནས། རྒྱལ་བོ་ཀཱ་ལ་དབང་བོ་སྨྱོ་ཆུ་བླུད་ནས་བཙོན་ལ་བཅུག འགྲོ་བ་བཟང་མོ་མཁའ་འགྲོའི་གླིང་དུ་བསྐྲད་དེ། ཧ་ཅང་བདུད་མོས་ནད་རྫུ་བཏབ་སྟེ། ནད་དྲག་པ་ལ་ལྷ་སྲས་ལྕམ་སྲིང་གཉིས་ཀྱི་སྙིང་དགོས་པར་གདམས་པ་ལྟར། མིང་སྲིང་ཟུང་ཤན་པ་གཉིས་ལ་གསོད་དུ་བཅུག་ཀྱང་། དེ་གཉིས་ཀྱིས་སྙིང་རྗེ་ནས་ཚེ་ཐར་དུ་བཏང་སྟེ། སྙིང་ཚབ་ཏུ་ཁྱེའུ་གཉིས་ཀྱི་སྙིང་ཕྱུང་སྟེ་བདུད་མོར་ཕུལ། ཡང་། བདུད་མོས་ལྕམ་སྲིང་གཉིས་སྐྱེད་ཚལ་དུ་རྩེད་མོ་རྩེས་པ་མཐོང་ནས། ཉ་བ་གཉིས་ལ་སྤྲད་དེ་གསོད་དུ་བཅུག་ཀྱང་། ཉ་བ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་སྙིང་རྗེ་ནས་ལག་མ་སོང་བར་ཚེ་ཐར་དུ་བཏང་ནས། ཡུལ་ཁམས་གཞན་དུ་བྲོས། ཡང་། ཧ་ཅང་བདུད་མོས་ནགས་གསེབ་ཏུ་ལྕམ་སྲིང་གཉིས་བཞུགས་ཡོད་པ་ཐོས་པས། བཙོན་ཏུ་བཅུག་སྟེ་དོ་དམ་དུ་བདུད་བློན་གཟེ་མ་ར་མགོ་བཞག་སྟེ། མཐར་གདོལ་བ་གཉིས་ལ་གསོད་དུ་བཅུག་པས། ལྷ་གཅིག་ཀུན་ཏུ་བཟང་མོ་ཚེ་ཐར་དུ་བཏང་། ལྷ་སྲས་གཡང་དུ་བསྐྱུར་ཡང་། ཡུམ་འགྲོ་བ་བཟང་མོ་བྱ་རྒོད་ཕོ་མོ་གཉིས་སུ་སྤྲུལ་ནས་ལྷ་སྲས་བསྐྱབས། ཕྱིས་སུ་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ལྷ་སྲས་པདྨ་ཅན་གྱི་རྒྱལ་བོར་མངའ་གསོལ་ཚེ། ལྟས་དབང་གིས་ལྷ་གཅིག་ཀུན་ཏུ་བཟང་མོ་སྤྲང་འཁྱམས་བྱས་ཏེ། ཡུལ་པདྨ་ཅན་དུ་ལྷ་སྲས་དང་འཕྲད་དེ་དགའ་བདེའི་དཔལ་ལ་རོལ་སྐབས། བདུད་མོ་ཧ་ཅང་གིས་ཚོར་ཏེ། པདྨ་ཅན་དུ་དམག་དྲངས་པས། ལྷ་སྲས་ཀྱིས་ཡ་ལན་སྤྲད་དེ། བདུད་མོ་ཚར་བཅད་ནས། ཡབ་རྒྱལ་བོ་ཀཱ་ལ་དབང་བོ་བཙོན་ལས་གྲོལ་བ་དང་། ཤན་པ་དང་ཉ་བ་སོགས་ལ་དྲིན་བཟོས་བླ་ལྷག་ཏུ་གནང་སྟེ། མཐར་ལྷ་སྲས་མིང་སྲིང་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀ་ཆོས་བཞིན་དུ་བསྐྱངས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་ཅིག་ཡིན་ནོ། །

༣ རྒྱལ་བོ་དྲི་མེད་ཀུན་ལྡན། རྒྱལ་བོ་དྲི་མེད་ཀུན་ལྡན་གྱི་རྣམ་ཐར་ནི། དུས་རབས་བཅོ་ལྔ་བའི་ནང་རུས་པའི་རྒྱན་ཅན་གྱིས་བརྩམས་ལ། དེ་ཡང་། སྡེ་དགེ་བཀའ་འགྱུར﹝ཨ﹞དུམ་པའི་འཕགས་པ་རྒྱལ་བུ་དོན་འགྲུབ་ཀྱི་མདོ(འཕགས་པ་ནོར་བུ་དོན་འགྲུབ་ཀྱི་མདོ་ཞེས་ཀྱང་འབྱུང)དང་། རྒྱ་ནག་གི་སྐད་དུ་རྒྱལ་སྲས་ཞིས་ཏའི་གཏམ་རྒྱུད་ཟེར་བ་དེ་ཡིན་པར་བཤད་ཅིང་། བཀའ་བསྟན་གྱི་གཏམ་རྒྱུད་འདིའི་འགྱུར་མི་འདྲ་བ་བདུན་ལྷག་ཡོད་པར་ཡང་བཤད། ཁ་ཅིག་དཔག་བསམ་འཁྲི་ཤིང་གི་ཡལ་འདབ་ཉེར་བཞི་བ་རྒྱལ་བོ་ཐམས་ཅད་སྒྲོལ་གྱི་རྟོགས་བརྗོད་ལ་གཞི་བཟུང་སྟེ་བརྩམས་པ་ཡིན་ཡང་ཟེར།

ཡང་། རྒྱལ་བུ་དོན་འགྲུབ་ཀྱི་མདོ་དང་རུས་པའི་རྒྱན་ཅན་གྱིས་བརྩམས་པའི་དཔེ་སྣ་གཉིས་ལ། མི་མིང་དང་ས་གནས་བརྗོད་དོན་གྱི་ཆ་ནས་མི་འདྲ་བ་ཉུང་ཟད་ཙམ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན། མི་མིང་ལ་མཚོན་ན། རྒྱལ་བུ་དོན་འགྲུབ་ཀྱི་མདོ་ལས། རྒྱལ་བུ་དོན་འགྲུབ་དང་ཡབ་མིང་ལ་རྒྱལ་བོ་དགེ་བ་བྱ་བ་དང་། རུས་པའི་རྒྱན་ཅན་གྱིས། དྲི་མེད་ཀུན་ལྡན་དང་ཡབ་ཀྱི་མིང་ལ་ས་སྐྱོང་གྲགས་པའི་དཔལ་དང་། གཞན་ཡང་། ཡབ་རྒྱལ་བོའི་བློན་པོ་དང་བཙུན་མོའི་མང་ཉུང་། དྲི་མེད་ཀུན་ལྡན་གྱི་སྲས་ལྕམ་སྲིང་གི་མང་ཉུང་དང་དེ་རེ་རེའི་མཚན། མི་སྣ་གཞན་དག་གི་མིང་སོགས་མི་འདྲ་བ་མང་ཙམ་འདུག ཡབ་རྒྱལ་བོས་དྲི་མེད་ཀུན་ལྡན་གནས་དབྱུང་མཛད་ས་ཡང་། སྔ་མར་རི་དན་ཏིག་དང་། ཕྱི་མར་བདུད་རི་ནག་པོ་ཧ་ཤང་སྐེམ་སྐེམ་སྒྲ་སྒྲོགས་ཞེས་བཀོད་པ་དང་། ཡང་། སྔ་མར་ས་སྐྱོང་གྲགས་པའི་དགྲ་ཟླའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་། ནོར་བུ་དགོས་འདོད་དཔུང་འཇོམས་སློང་མཁན་གྱི་བྲམ་ཟེའི་མིང་བཀོད་མེད་པ་དང་། ཕྱི་མར་དགྲ་ཟླའི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་བྱེ་མ་ཤིང་དྲུང་དང་། ནོར་བུ་སློང་མཁན་ལ་བྲམ་ཟེ་བློ་གྲོས་ཞེས་བཀོད་པ་སོགས། རུས་པའི་རྒྱན་ཅན་གྱིས་མི་སྣ་ཞིབ་འབྲི་དང་ཟོར་ཇེ་བདེ་རུ་བཏང་སྟེ། གཏམ་རྒྱུད་འདི་ཁ་གསལ་ཞིང་ཡུལ་སྲོལ་དང་མཐུན་པའི་ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་སུ་བཏང་ཡོད་དོ། །

བརྗོད་སྙིང་ནི། གནའ་སྔ་མོའི་དུས་སུ་བྷེ་ཏའི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ན། རྒྱལ་བོ་ས་སྐྱོང་གྲགས་པའི་དཔལ་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད། དེ་ལ་ནོར་བུ་དགོས་འདོད་དཔུང་འཇོམས་སོགས་ནོར་བུའི་རིགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མང་བོ་ཡོད་པར་མ་ཟད། བཙུན་མོ་ཕྱེད་དང་ཉིས་སྟོང་ཁ་ན་ཡོད་ཀྱང་། སྲས་གཅིག་ཀྱང་མེད་པས། མོ་རྩིས་ཀྱི་ལུང་བསྟན་ལྟར་མཆོད་སྦྱིན་རྒྱ་ཆེན་བྱས་ཏེ། བཙུན་མོ་དགེ་འདུན་བཟང་མོ་ལ་རྒྱལ་སྲས་དྲི་མེད་ཀུན་ལྡན་འཁྲུངས། ཆེར་སོན་ཏེ་ཡུལ་པདྨ་ཅན་གྱི་སྲས་མོ་མནྟེ་བཟང་མོ་བཙུན་མོ་བཞེས་ཤིང་། རིམ་པ་བཞིན་ལེགས་ལྡན་དང་། ལེགས་དཔལ། ལེགས་མཛེས་མ་སོགས་ལྕམ་སྲིང་གསུམ་འཁྲུངས། ཁྱད་པར་དུ་དྲི་མེད་ཀུན་ལྡན་ནི། བསྟན་བཅོས་ལ་མཁས་ཤིང་། འགྲོ་ཀུན་སྙིང་བརྩེས་གཟིགས་ཏེ། ཡབ་རྒྱལ་བོས་གནང་བ་ལྟར། བང་མཛོད་ལས་སྦྱིན་གཏོང་རྒྱ་ཆེར་གནང་། སྐབས་དེར་བྱེ་མ་ཤིང་དྲུང་གི་རྒྱལ་བོ་ཤིང་ཁྲི་བཙན་པོ་ལོག་པའི་བློས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ། རྒན་པོ་བྲམ་ཟེ་བློ་གྲོས་མངགས་ནས་ནོར་བུ་དགོས་འདོད་དཔུང་འཇོམས་བསླངས་པས། ཡབ་གྱི་མ་གནང་བཞིན་དུ་རྒྱལ་སྲས་ཀྱིས་ཐུགས་བརྩེ་བས་མ་བཟོད་པར་ནོར་བུ་དགྲ་ལག་ཏུ་བྱིན། ཟླ་ངོ་གཅིག་ཙམ་གྱིས་རྗེས་སུ་བདུད་བློན་ཏ་ར་མཛེས་ཀྱིས་ཚོར་ཏེ། ཡབ་རྒྱལ་བོ་ས་སྐྱོང་གྲགས་པ་ལ་ནོར་བུ་དགྲ་ལ་སྦྱིན་པ་ཞུས་པས། རྒྱལ་བོ་ཤིན་ཏུ་ཁྲོས་ཏེ། དྲི་མེད་ཀུན་ལྡན་བཟའ་མི་འཁོར་བཅས་བདུད་རི་ནག་པོ་ཧ་ཤང﹙ད་ལྟ་རེབ་གོང་སྨད་ཀྱི་དགུ་རོང་ཁོག་ལ་ངོས་འཛིན་ལ། ས་དེར་དྲི་མེད་ཀུན་ལྡན་གྱི་སྤྱན་སྦྱིན་པ་གཏོང་ས་ཡང་། ད་ལྟ་ངོས་འཛིན་རྒྱུ་ཡོད། གཞན་ཡང་ཏན་དིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་པའང་ཡོད་དེ། བཀའ་འགྱུར་མདོ་མངས་གྲས་ཀྱི་དུམ་པ﹝ཨ﹞འཕགས་པ་རྒྱལ་བུ་དོན་འགྲུབ་ཀྱི་མདོ་ན་བཤད་པའི་ས་མིང་མང་བོ་ད་ལྟ་ཏན་དིག་ན་ཡོད།﹚སྤྱུགས་ཏེ། ལོ་ངོ་བཅུ་གཉིས་བར་དུ་སླར་འཁོར་མི་ཆོག་པའི་ཐ་ཚིག་བསྒྲགས། ས་དེར་ཁོང་གིས་འཇིགས་སྐྲག་དང་དཀའ་བ་སྣ་ཚོགས་ཁྱད་དུ་བསད་པར་མ་ཟད། ཤ་ལས་མཆེད་པའི་བུ་ཕྲུག་དང་། བཟའ་ཟླ། ཐ་ན་རང་གི་སྤྱན་ཟུང་ཡང་སྦྱིན་པར་བཏང་བས། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་དང་། རང་གི་བདེན་སྟོབས་ལ་བརྟེན་ནས། མིག་ཟུང་དང་། བཟའ་མི་ལྷན་འཛོམས་བྱུང་བར་མ་ཟད། བྱེ་མ་ཤིང་དྲུང་གི་རྒྱལ་བོ་ཤིང་ཁྲི་བཙན་པོས་ཀྱང་ནོར་བུ་དགོས་འདོད་དཔུང་འཇོམས་སླར་སྤྲད། མཐར་བྷེ་ཏའི་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་བློན་འཁོར་བཅས་ཀྱིས་དཔག་ཚད་བདུན་གྱི་བར་བསུ་བ་བྱོན་ཏེ། དྲི་མེད་ཀུན་ལྡན་འཁོར་བཅས་སླར་འཁོར་ནས་རྒྱལ་སྲིད་ཆོས་བཞིན་སྐྱོང་བར་བཤད་ཡོད།

ཁྱད་པར་དུ་བརྩམས་ཆོས་འདིའི་འབུར་ཐོན་གྱི་ནུས་པ་ནི། སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་རྩལ་དུ་སྤྲུགས་ནས་སེམས་ཅན་དབུལ་ཕོངས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་བའི་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེས་དགོས་པ་ཆུ་ལ་ཆུ་བཞག་གི་ཚུལ་དུ་སིམ་ཡོད་པས། རྣམ་ཐར་འདི་བོད་ཁམས་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་རྒྱ་ཆེ་ལ། ཐ་ན་ཡིག་འབྲུ་གཅིག་ཀྱང་མི་ཤེས་པའི་ཕྱུགས་རྫི་ཞིག་གི་ངག་ཐོག་ནའང་། རྒྱལ་བུ་དྲི་མེད་ཀུན་ལྡན་ནི། བྱམས་སྙིང་རྗེ་ལྡན་པ་དང་། གཏོང་ཕོད་ཆེ་བའི་རླབས་ཆེན་ཞིག་དང་། དྲི་མེད་ཀུན་ལྡན་གྱི་སྐུ་ཚེའི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་གྱིས་རས་ལ་སྣུམ་བྱུགས་པ་ལྟ་བུར་སིམ་པའི་མི་སྣ་ཞིག་ཡིན་པར། ཡ་ཆུང་སེམས་ལ་བཞེངས་བསྐྲུན་བྱས་ཡོད་དོ། །

༤ གཟུགས་ཀྱི་ཉི་མ། གཟུགས་ཀྱི་ཉི་མའི་རྣམ་ཐར་ནི། བཙན་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་སྐུ་རིང་ལ་ལོ་ཙཱ་བ་བཻ་རོ་ཙ་ན་དང་། ཤེའུ་ལོ་ཙཱ་བ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་སྐད་ནས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བར་གྲགས་ལ། ཕྱིས་སུ་དུས་རབས་བཅུ་བདུན་པའི་དུས་མཇུག་ཏུ་མོན་བླ་མ་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོས་དྲང་སྲོང་མངོན་ཤེས་མངའ་བ་ཞིག་གིས་ཁུ་བ་དང་བཅས་པ་གཅིས་པ་རི་དྭགས་མོ་སྐོམ་པས་གདུང་བས་འཐུངས་ནས་མོའི་དབང་བོ་བསྣམས་པས། ཁྱེའུ་ཞིག་བཙས་པ་སོགས་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་སོགས་ལ་ཁུངས་བཅོལ་བ་དང་། བོད་ཀྱི་ཡུལ་སྲོལ་དང་སེམས་ཁམས་ལ་བསྟུན་ཏེ། སྟབས་བདེར་བསྡུ་སྒྲིག་བྱས།

བརྗོད་སྙིང་ནི། གནའ་སྔ་མོའི་དུས་སུ་སེམས་ཀྱི་བློ་གྲོས་ཟེར་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་འདིའི་སྟོབས་འབྱོར་མངའ་ཐང་ལ་མཚོན་ན། གྲོང་ཁྱེར་འབུམ་ཚོ་སོ་དྲུག ནོར་བུའི་བང་མཛོད་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ། གདུགས་དཀར་གསེར་གྱི་ཡུ་བ་ཅན། འདོད་དགུ་འབྱུང་བའི་ལྷུང་བཟེད། རྟ་མཆོག་ངང་བ་འཕུར་ཤེས། གླང་ཆེན་ས་ལ་རབ་བརྟན། འདོད་འཇོའི་བ། མ་ཧེ་ཞོ་མོ་ཆེ། སྨྲ་མཁས་ནེ་ཙོ། ཕག་པ་ཕལ་ཀ སྒོ་ཁྱི་འཛིན་ཤེས་གཏོང་མི་ཤེས་པ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཞགས་པ། འཕེལ་འགྲིབ་མེད་པའི་མེ་ཏོག་ལྡུམ་ར། བློན་པོ་རིག་པ་ཅན་ཨ་བོ་ན་གེ། རྔོན་པའི་བུ་སོགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོད། རྒྱལ་བོ་ཟླ་བའི་དེད་དཔོན་སྐུ་ན་བགྲེས་པས། སྲིད་དབང་རྒྱལ་བུ་ཟླ་བ་སེང་གེ་ལ་སྤྲད་དེ་རྒྱལ་སྲིད་ལ་མངའ་དབང་མཛད་སྐབས། ཉིན་ཞིག་རྒྱལ་བུ་ཟླ་བ་སེང་གེས་ཤ་ཁྲག་གི་མཆོད་རྫས་བསྣམས་ནས། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་རྡོ་སྐུ་བར་སྣང་ལ་གནས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེར་མཆོད་འབུལ་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་བར་དུ། རིགས་ངན་ལ་ལང་ཚོ་མཚར་བའི་བུ་མོ་ཞིག་ཁྲུས་ལ་རོལ་བ་མཐོང་བས། ཡིད་འཕྲོག་སྟེ་རྒྱལ་བོའི་བཙན་མོར་བསུས། སྐབས་ཤིག་གར་ཡོང་ཆ་མ་འཚལ་བའི་ཕག་རྒོད་སྐོར་ཞིག་གིས། ཕོ་བྲང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དུས་བཞིར་འགྱུར་མེད་ཀྱི་དགའ་ཚལ་དེ་བཅོམ་པས། རྔོན་པའི་བུས་ཕག་རྒོད་འདུལ་ཆེད་བཤུལ་ཐག་རིང་བོར་ཕྱིན་པས། ཕྱིར་ལམ་སྟོར་ཏེ་ཅི་བྱ་གཏོལ་མེད་དུ་ལུས་ཚེ། ཡུ་མོ་ལས་འཁྲུངས་ཤིང་འཇོ་སྒེག་ལང་ཚོ་མཛེས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ཉི་མ་དང་འཕྲད། བུ་མོས་ལམ་སྟོན་གྱི་རྫས་རྩྭ་ཀུ་ཤ་སྤར་དོ་རྔོན་པ་ལ་གནང་བ་བཟུང་སྟེ་ཕེབས་པས། གྲོང་ཁྱེར་སེམས་ཀྱི་བློ་གྲོས་ལ་བདེ་བླག་ཏུ་ཐོན། རྔོན་པས་རྒྱལ་བོ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཉི་མའི་གནས་ཚུལ་ཞུས་པས། རྒྱལ་བོ་གཟུགས་ཀྱི་ཉི་མ་འཚོལ་དུ་ཕེབས་ཏེ། ཡབ་སྒོམ་ཆེན་པའི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་སྐབས། སྒོམ་ཆེན་པའི་བཀའ་བཀོད་བཞིན་ནང་ཆོས་སུ་ཞུགས་ཏེ། སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་བསླབ་བྱ་དང་། དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་བླངས་ཏེ་ཕོ་བྲང་དུ་བསུས། ནང་དགོས་སུ་ཡབ་སྒོམ་ཆེན་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཉི་མར་སྲུང་བ་ཟབ་མོའི་རྟེན་དུ་མུ་ཏིག་གི་ཕྲེང་བ་གནང་ནས། རང་གི་ཁྱིམ་ཐབ་དང་ཤ་ལས་ཆད་པའི་བུ་ཕྲུག་ལའང་བསྟན་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་ལུང་བསྩལ། བཙུན་མོས་ལྷ་ཆོས་དང་མི་ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་བརྟེན་ཏེ། རྒྱལ་བཀུར་འབངས་བྱམས་སོགས་མཛད་པས། རྒྱལ་བློན་འབངས་གསུམ་གྱིས་དགའ་གུས་ཐོབ་ནའང། རིགས་ངན་མས་ཕྲག་དོག་གིས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ། མོ་མ་གན་དེ་ནོར་གྱིས་བསླུས་ནས་གཡོ་ཟོལ་གྱིས། གཉིད་དང་མྱོས་པར་འགྱུར་བའི་རྫས་ངན་སོ་གཉིས་བཏབ་སྟེ་དྲངས་ཀྱང་། གནོད་པས་མ་ཚུགས་པས། མོ་མ་གན་དེས་གཟུགས་ཀྱི་ཉི་མ་ལ་སྲུང་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་རྟོགས་ནས། བསླུ་བྲིད་ཀྱིས་མུ་ཏིག་གི་ཕྲེང་བ་སྟོན་བཅུག་སྟེ། ཕྲེང་བ་དེ་དང་འདྲ་མཚུངས་ཤིག་བཟོས་ཏེ་བརྗེ་སྤོར་བརྒྱབ། སླར་ཡང་རྒྱལ་བོ་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཉི་མ་འཁོར་བཅས་མྱོས་ཤིང་རྨུགས་པར་བྱེད་པའི་རྫས་ངན་བཞི་བཅུ་བཏབ་སྟེ་དྲངས་པས། དེ་དག་གཉིད་དུ་ཡུར་བའི་རིང་ལ་གན་དེ་བཟང་མོས་གླང་ཆེན་ས་ལ་རབ་བརྟན་དང་། ལྷ་བྱ་ནེ་ཙོ། སྲས་ཆུང་བ་ཟླ་བ་གཞོན་ནུ་སོགས་བསད་དེ་གཟུགས་ཀྱི་ཉི་མའི་མཐའ་བསྐོར་དུ་སྤུངས་ནས་མ་ཉེས་ཁ་ཡོག་བཀལ་ཏེ། རྒྱལ་བོ་ལ་བསླུ་བྲིད་བཏང་བས། རྒྱལ་བོས་བདེན་པར་བཟུང་སྟེ་གཤེད་མ་གསུམ་བོས་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཉི་མ་དུར་ཁྲོད་དུ་ཕུང་བོ་གཟན་བསྒྱུར་གཏོང་དགོས་པའི་ཁྲིམས་ཆད་ཕོག་ཀྱང་། དེ་དག་གིས་གཟུགས་ཀྱི་ཉི་མའི་འཇོ་སྒེག་གི་གཟི་བྱིན་མ་བཟོད་དེ། སྐུ་ལུས་གྲིས་གཤགས་མ་ཕོད་པར་བཞག མཐར་ཁྲག་མཚོ་དྲག་ཏུ་ཁོལ་བ་དང་། གཅན་གཟན་སོགས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་ཏེ། མོས་དྲང་སྲོང་སྒོམ་ཆེན་པར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་དོན་སྨིན་གྱུར་ཏེ། དྲང་སྲོང་གི་ཐུགས་རྗེས་ནེ་ཙོ་དང་གཞོན་ནུ་གཉིས་ལ་སླར་ཡང་ཚེ་སྲོག་རྙེད་ཅིང་། བདུད་བཙན་གྱིས་རང་འཚང་བརྟོལ་ནས་ནག་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་སུན་འབྱིན་དང་། ཁ་རྡུང་བཏང་སྟེ་སླར་རྒྱལ་བོའི་ཕོ་བྲང་དུ་བསུས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་ཅིག་ཡིན།

༥ ལྷ་གཅིག་ཀོང་ཇོ་བོད་དུ་བསུས་ཚུལ། རྣམ་ཐར་འདི་ནི་མ་ཎི་བཀའ་འབུམ་གཞིར་བཟུང་ནས་བརྩམས་པ་ཡིན།

བརྗོད་སྙིང་ནི། བོད་རྒྱལ་སོ་གཉིས་པ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས། ཐང་ཆེན་པོའི་རིག་གནས་ནང་འདྲེན་དང་། མཛའ་མཐུན་སོགས་ཡོང་ཆེད། ཐང་ཐེ་ཙུང་གི་སྲས་མོ་རྒྱ་བཟའ་ཀོང་ཇོ་བཙུན་མོར་བསུ་བར། བློན་ཆེན་མགར་སྟོང་བཙན་སོགས་རྟ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་ལ། རྒྱལ་བོའི་བཀའ་ཤོག་སྒྲོམ་བུ་དང་། རིན་ཆེན་པདྨ་རཱ་གའི་ཁྲབ། གསེར་གྱི་དོང་ཙེ། གསེར་ཕྱེ་སོགས་འབུལ་རྟེན་གྱ་ནོམ་པ་བསྐུར་ཏེ་རྒྱ་ནག་ཏུ་མངགས། བློན་ཆེན་ཁྲང་ཨན་དུ་ཕེབས་དུས། རྒྱ་གར། སྟག་གཟིག བྷ་ཏ་ཧོར། གེ་སར་སོགས་ཀྱི་གཉེན་སློང་བ་མང་བོ་འབྱོར་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ནག་གོང་མ་འཁོར་བཅས་ཀྱིས་བཀའ་གྲོས་མཛད་པས། གོང་མས་རྒྱ་གར་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཡིན་པས་རྒྱ་གར་ལ་སྟེར་ཟེར། བཙུན་མོས་སྟག་གཟིག་སྟོབས་འབྱོར་ཆེ་བས་སྟག་གཟིག་ལ་སྟེར་ཟེར། རྒྱལ་སྲས་ཀྱིས་བྷ་ཏ་ཧོར་ནི་དཔའ་རྩལ་ཆེ་བས་དེ་ལ་སྟེར་ཟེར། ཀོང་ཇོས་གེ་སར་དམག་གི་རྒྱལ་བོ་ནི་གཟུགས་བཟང་ལང་ཚོ་ལྡན་པས་དེ་ལ་འགྲོ་ཟེར། འོན་ཀྱང་། བོད་དུ་འཐད་པ་གཅིག་ཀྱང་མ་བྱུང་། གོང་མ་ཐེ་ཙུང་ཡང་ཅི་བྱ་གཏོལ་མེད་གྱུར་ཏེ། མཐར་རྒྱལ་ཁབ་མང་བོའི་གཉེན་སློང་བ་རྣམས་ལ། རིག་པ་འགྲན་པའི་དཀའ་གནད་ལྔ་བཏོན་པ་སྟེ། ༡ གཡུ་མིག་ཀྱག་ཀྱོག་ནང་དར་སྐུད་རྒྱུ་བ། ༢ ཉིན་གཅིག་ནང་ལུག་བརྒྱ་བཤས་ཏེ། ཤ་ཟོས་ནས་པགས་པའང་མཉེད་ཚར་བ། ༣ ཆང་བན་ཆེན་པོ་བརྒྱ་མ་བོ་བར་འཐུང་ཚར་ཏེ་མ་བཟི་བ། ༤ རྟ་མ་བརྒྱ་དང་རྟེའུ་ཕྲུག་བརྒྱ་ཁ་གཏོར་ཏེ་མ་བུ་སྦྱོར་ཏུ་གཏུབ་པ། ༥ བྱ་མ་དང་བྱེའུ་ཁ་ཕྲལ་དུ་བཏང་སྟེ་མ་བུ་འཕྲོད་པ། ༦ སྦོམ་ཕྲ་མཚུངས་པའི་གསོམ་ཤིང་བརྒྱ་མགོ་རྔ་ཤེས་པ། ༧ གསོལ་སྟོན་དུ་བོས་ཏེ་ཆང་གིས་ར་རོ་བར་གྱུར་ཀྱང་གནས་ཚང་དུ་ལོག་ཐུབ་པ། ༨ རྒྱའི་མཛེས་མ་སུམ་བརྒྱའི་གྲས་ལས་ཀོང་ཇོ་ངོས་ཟིན་པ་བཅས་རིག་པ་འགྲན་རྒྱུའི་གྲོས་ཐག་བཅད་པ་བཞིན། མགར་སྟོང་བཙན་གྱི་ཐབས་ཤེས་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ཏེ་རེ་རེ་ལས་རྒྱལ་ནས། མཐར་རྒྱ་ནག་གིས་ཀོང་ཇོ་མི་སྟེར་ཀ་མེད་བྱུང་ནས། ཇོ་བོ་ཤཱཀྱ་མུ་ནེ། ལས་ཀྱི་མེ་ལོང་། གབ་ཙེ་གཙུག་ལག་སུམ་བརྒྱ། བཟོ་ཡི་རིག་བྱེད་དྲུག་ཅུ། བརྟག་ཐབས་བརྒྱ་དང་དཔྱད་ལྔ་སྦྱོར་སྡེ་བཞི་སོགས་ཀྱི་རྫོང་བ་དང་བཅས། རྒྱ་བཟའ་ཀོང་ཇོ་བོད་དུ་བསུས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་ཅིག་ཡིན།

༦ སྲས་དོན་ཡོན་དང་དོན་གྲུབ། རྣམ་ཐར་འདི་ནི་དུས་རབས་བཅོ་བརྒྱད་པའི་ནང་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་བ་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བརྩམས་པར་གྲགས། བཤད་རྒྱུན་ལ་རྣམ་ཐར་འདིའི་ཤུགས་བསྟན་ལ་རྒྱལ་བ་པཎ་ཆེན་གྱི་མཛད་རྣམ་ཀྱང་བསྟན་ཡོད་པར་བཤད། རྣམ་ཐར་འདིའི་མཚན་བྱང་ལ་གཅུང་བོ་དོན་ཡོད་དང་དོན་གྲུབ་སྐུ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་དང་། གཅུང་བོ་སྐུ་མཆེད་ཀྱི་གསང་བའི་རྣམ་ཐར་ཡང་ཟེར། མི་རོ་རྩེ་སྒྲུང་ཁྲོད་ཀྱི་ཕུ་ནུ་གཉིས་ཞེས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་དང་རྣམ་ཐར་འདི་གཉིས་ས་མིང་དང་མི་མིང་། བྱུང་རབས་ཁ་ཤས་མི་མཚུངས་པ་མ་གཏོགས་རྩ་བའི་ཆ་ནས་ཕལ་ཆེར་གཅིག་མཚུངས་ཡིན། རོ་སྒྲུང་གི་ལེའུ་ཉེར་གཅིག་པ་རྒྱལ་བུ་དོན་གྲུབ་འཕྲལ་དུ་སྡུག་ཁུར་བྱས་པ་ལས་ནམ་ཕུགས་རྒྱལ་ཁྲིམས་ཆོས་བཞིན་བསྐྱངས་པ་བྱ་བ་དང་རྣམ་ཐར་འདི་གཉིས་ཀྱང་མི་མིང་དང་བྱུང་རིམ་ཕལ་ཆེར་འདྲ་མཚུངས་སུ་གནས་པས་ན། དོན་དུ་སྒྲུང་འདི་ཇེ་རྒྱས་སུ་བཏང་ནས་བརྩམས་པར་སེམས་སོ། །

བརྗོད་སྙིང་ནི། ཟངས་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཅེས་བྱ་བ་ན། རྒྱལ་བོ་སྟོབས་ཀྱི་ལྷ་དང་བཙུན་མོ་ཀུན་བཟང་མ་བྱ་བ་ཞིག་མཆིས་ལ། མངའ་ཐང་དར་ཞིང་མཆོད་སྦྱིན་ལ་གཙིགས་ཀྱང་། སྲས་མེད་པས་དཀོན་མཆོག་དང་ལྷ་ཀླུ་ལ་འཕྲིན་བཅོལ་བཏང་བས། ཐུགས་ཀ་ན་ཧྲཱྀཿཡིག་འབུར་དོད་སོགས་ཀྱི་མཚན་མ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ལྷ་སྲས་དོན་འགྲུབ་འཁྲུངས། དོན་འགྲུབ་དགུང་གྲངས་ལྔ་ལོན་ཚེ་ཡུམ་ཚེ་ལས་འདས་པས། སླར་ཡང་རྒྱལ་བོས་ཕལ་བའི་བུ་མོ་པདྨ་ཅན་ཁབ་ཏུ་བསུས། དེ་ཡང་། རྒྱལ་སྲས་དོན་ཡོད་འཁྲུངས་པས། བཙས་མ་ཐག་པ་ནས་མའི་ནུ་ཞོ་བཞེས་པ་ཙམ་མ་གཏོགས། ཨ་ཇོ་དོན་གྲུབ་ལ་བློ་སྙིང་བྲང་གསུམ་གཏོད་ཅིང་། ཉིན་མཚན་ཁོར་མོ་ཡུག་ལ་ལྷན་དུ་བཞུགས། སྲས་གཉིས་འཚར་ལོངས་བྱུང་རྗེས་པདྨ་ཅན་གྱི་བསམ་པར། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཤད་ལུགས་གང་ལ་བལྟས་ཀྱང་། ཇོ་ཇོས་རྒྱལ་ས་འཛིན་པར་འདུག་བསམ་སྟེ། མོས་ནད་རྫུ་བཏབ་པ་སོགས་བསམ་ངན་སྦྱོར་རྩུབ་སྣ་ཚོགས་བཤམས་ནས། མོའི་ནད་གཞི་དྭངས་པ་ལ་རྒྱལ་བུ་དོན་འགྲུབ་རྒྱང་ཕུད་དུ་གཏོང་དགོས་པར་ཞུས་པ་བཞིན། རྒྱལ་བུ་དོན་འགྲུབ་མི་མེད་ཀོ་ཤའི་ཡུལ་དུ་སྤྱུགས་གྲབས་བྱེད་སྐབས། གཅུང་བོ་དོན་ཡོན་ཨ་ཇོ་ལ་ཧ་ཅང་སེམས་འཕྲེང་ནས། ཨ་ཇོ་དང་མཉམ་དུ་ཕེབས་རྒྱུའི་ཨུ་ཚུགས་མཐར་སྐྱེལ་གནང་སྟབས། གཅེན་པོ་དང་ལྷན་དུ་ཀོ་ཤའི་ཡུལ་དུ་མི་ཁྲིད་ཀ་མེད་བྱུང་། ལམ་དུ་འཇིགས་སྐྲག་དང་ཚ་གྲང་བཟོད་གླགས་མེད་པ་མྱོང་བའི་ཁར། ལམ་བར་དུ་གཅུང་བོ་དོན་ཡོན་བཀྲེས་སྐོམ་གྱིས་གཟིར་ཏེ་ཚེ་ལས་འདས། གཅེན་པོས་ནུ་བོའི་སྐུ་ཕུང་དེ་ཙན་དན་གྱི་བསིལ་གྲིབ་འོག་གཡམ་སྒྲོམ་དུ་བཞག་ནས་ཀོ་ཤའི་ཡུལ་དུ་བཞུད། ཤུལ་དུ་ལྷ་ཚངས་པ་དང་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་གཅུང་བོའི་སྐུ་ཕུང་ལ་ཙན་དན་གྱི་ཐང་ཆུ་གཏོར་བས། སྐུ་ལུས་སྔར་བཞིན་སོར་ཆུད་དེ་ཨ་ཇོ་འཚོལ་བར་མངགས། གཅེན་པོ་དོན་འགྲུབ་དགེ་སློང་བགྲེས་སོང་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་དང་འཕྲད་པས། དེའི་སྒྲུབ་གཡོག་ཏུ་བཞུགས་པའི་ཚེ། ཡུལ་གྲུ་དེའི་ལུགས་སྲོལ་ལ་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ཅན་གྱི་འབྲུག་ལོ་བ་ཞིག་ལོ་རེ་བཞིན་མཚོ་མཆོད་བྱེད་པའི་དུས་ལ་ཐོན་པས། བདུད་བློན་ཏྲི་ཤུས་ལུང་བའི་ཕུ་ན་དགེ་སློང་གི་སྒྲུབ་གཡོག་འབྲུག་ལོ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ཤེས་ནས། དགེ་སློང་ལ་རྒྱལ་བུ་དོན་འགྲུབ་མཚོ་རྫས་སུ་མཆོད་པར་ཞུས་ཀྱང་། དགེ་སློང་གིས་ཞལ་བཞེས་མ་གནང་བ་དོན་འགྲུབ་ཀྱིས་གཟིགས་ནས། དགེ་སློང་ལ་གནོད་འཚེ་ཕོག་པར་དོགས་ནས། རང་འཐད་ཀྱིས་མཚོའི་ནང་དུ་མཆོངས་པས། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཞི་སྟེ་དགའ་བདེའི་དཔལ་ལ་རོལ་ཐུབ་པ་བྱུང་བར་མ་ཟད། ཀླུས་རྒྱལ་བོས་ཀྱང་རྒྱལ་བུ་དོན་འགྲུབ་ལ་ནོར་བུ་བསམ་འཕེལ་སོགས་འབུལ་བ་གྱ་ནོམ་པ་ཕུལ་ཏེ་མི་ཡུལ་དུ་ཕེབས། རིང་བོ་མ་ལོན་པར་གཅུང་བོ་དོན་ཡོད་དང་འཇལ་ཏེ། རྒྱལ་སྲས་དོན་འགྲུབ་ཀོ་ཆའི་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་བོར་བསྐོས་པ་དང་། ནུ་བོ་དོན་ཡོད་ཟངས་གླིང་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་བོར་བཞུགས་ཏེ་ཕྱོགས་སོ་སོ་ནས་རྒྱལ་སྲིད་བསྐྱངས་པས། མངའ་ཐང་དང་འཁོར་འབངས་རྒྱས་ཏེ་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་དཔལ་ལ་རོལ་བའི་གཏམ་རྒྱུད་ཅིག་ཡིན།

༧ སྣང་ས་འོད་འབུམ། སྣང་ས་འོད་འབུམ་གྱི་རྣམ་ཐར་འདི་ལ་སྣང་ས་ལྷ་ཡུལ་མ་དང་སྣང་ས་ཤ་ལུས་སོགས་མི་འདྲ་བ་ཁ་ཤས་ཡོད་པར་གྲགས་ཀྱང་། སྐབས་སུ་བབ་པ་ནི། རིགས་བཟང་གི་མཁའ་འགྲོ་མ་གཟུགས་མཛེས་སྣང་ས་འོད་འབུམ་ཞེས་པ་འདི་ཡིན་ཞིང་། རྣམ་ཐར་འདི་ཕལ་ཆེར་དུས་རབས་བཅུ་གསུམ་པའི་སྔོན་ནས་སྡིངས་ཆེན་སྨྱོན་པ་ཚེ་རིང་དབང་འདུས་ཀྱིས་བརྩམས་པར་སྙམ་སྟེ། རྣམ་ཐར་འདི་རུ་སྣང་ས་ས་ཕོ་རྟ་ལ་སྐུ་བལྟམས་པ་དང་། རྗེ་མི་ལ་དང་དུས་མཉམ་པའི་བླ་མ་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་བྱ་བ་ལས་ཆོས་གསན་ཏེ་སྒྲུབ་པ་མཛད་པར་གསུངས་པ་ལྟར་ན། མི་ལ་ནི་སྤྱི་ལོ ༡༡༢༣ ལོར་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པས། རྣམ་ཐར་འདི་ཉིད་དུ་བཤད་པའི་ས་ཕོ་རྟ་ནི་ཕལ་ཆེར་སྤྱི་ལོ ༡༠༧༨ ཡིན་པར་སྙམ་མོ། །བུ་མོ་སྣང་ས་ནི་ས་དེ་གར་དངོས་སུ་འཁྲུངས་པ་ཞིག་སྟེ། ད་ལྟ་ཡང་། རྒྱལ་རྩེ་ཁུལ་དུ་ཡུལ་མིང་ལྗང་ཕུད་ཁུད་དང་། རི་ནང་། དགོན་པ་སེ་རག་སྒྲུབ་སྡེ། བརྩེ་ཆེན་ཟམ་པ་སོགས་སྣང་སའི་རྣམ་ཐར་ལས་འབྱུང་བའི་ས་མིང་དུ་མ་ཡོད་དོ། །

བརྗོད་སྙིང་ནི། གཙང་གི་མྱང་སྟོད་རྒྱལ་རྩེ་ཡུལ་ལྗོངས་ཞེས་པ་ན་ལྗང་ཕུད་ནང་བ་ཟེར་བའི་མི་ཁྱིམ་ཕལ་བ་ཞིག་ཡོད། ཁྱིམ་དེར་སེང་ལྡེང་ནགས་སྒྲོལ་གྱི་བསྟོད་པ་ཉིན་མཚན་དུ་ཆགས་མེད་འདོན་པའི་ཀུན་བཟང་བདེ་ཆེན་དང་། མྱང་ཚ་དཔལ་སྒྲོན་ཞེས་པའི་བཟའ་ཟླ་གཉིས་ཡོད། ཁོང་གཉིས་ལ་ཚེ་སྟོད་དུ་བུ་ཕྲུག་མ་བྱུང་ཡང་། ན་རྒས་སྐྲ་དཀར་དུ་གྱུར་བའི་སྐུ་ཚེ་སྨད་ལ། གཟུགས་མཛེས་ཤིང་ངང་རྒྱུད་འཇམ་པའི་བུ་མོ་ཞིག་འཁྲུངས། བུ་མོ་དེ་བཙས་མ་ཐག་ནས། ཡུམ་གྱི་ནུ་ཞོའི་ཕུད་ཀྱིས་མཆོད་པ་ཕུད་དེ། ཕྱག་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཞལ་ལས། དུས་གསུམ་རྒྱལ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཡུམ་མཆོག་མ། །རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མར་མཆོད་ཅིང་ཕྱག་ཀྱང་འཚལ། །ང་ནི་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་སྣང་བ་ཡིན། །ས་སྟེང་འདི་ལ་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པས། མཚན་ལ་ཡང་། ཚིགས་བཅད་དེ་རྣམས་བསྡུས་ནས། ཀུན་གྱིས་བུ་མོ་སྣང་ས་འོད་འབུམ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །སྐྱེད་བསྲིངས་ཏེ་སྣང་ས་ནི་བརྩོན་པ་ཆེ་ཞིང་སྙིང་རྗེ་ལྡན་པ། གཞུང་ལུགས་ལ་མཁས་པར་མ་ཟད། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་སྔ་དྲོ་ལངས་པའི་སྔ་མ། དགོང་མོ་ཉལ་བའི་རྟིང་མ། ཟས་ཀྱི་གཡོས་སྦྱོར་དང་། སྣམ་ལས། ཞིང་ལས་སོགས་ལ་འཇོན་པས། ཁྱིམ་ཚང་དེ་འཚོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བྱུང་། སྣང་ས་མོ་ལོ་བཅོ་ལྔ་བཞེས་ཚེ། ས་ཕྱོགས་ཀུན་ནས་མནའ་མར་སློང་བ་ཤིན་ཏུ་མང་། ནམ་ཞིག་གི་ཚེ། བུ་མོ་སྣང་སས་གཡོག་མོ་འཛོམས་པ་སྐྱིད་ཁྲིད་དེ་གནས་སྙིང་གཟུངས་སྒྲུབ་ཀྱི་གར་འཆམ་ལ་ལྟད་མོ་ཕེབས་དུས་སུ། རི་ནང་དཔོན་པོ་སྒྲ་གཅན་ཞེས་པ། མེ་ལས་དབལ་ཚ་བ། ཆུ་ཆེན་ལས་རླབས་དྲག་པ། རྟ་རྔ་ལས་ཉག་ཕྲ་བ། རྒྱ་གཡེར་ལས་ཁ་བེར་བ། སྲན་མ་ལས་རྡོག་འགྲིལ་བ། བག་ཕྱེ་ལས་རྩི་ཞིབ་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེས། མི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོད་ལས་བུ་མོ་སྣང་ས་མཐོང་བས། ཁོའི་མིག་དབང་འཕྲོག་ཏེ། གཟིམ་དཔོན་བསོད་ནམས་དཔལ་སྐྱིད་བཏང་སྟེ་ཁྲོམ་གསེང་ལས་རི་བོང་གླག་གིས་བཟུང་བ་བཞིན། བཙན་ཤེད་ཀྱིས་ཁོའི་བུ་གྲགས་པ་བསམ་འགྲུབ་ཀྱི་མནའ་མ་ཡིན་ཞེས་མདའ་དར་བཙུགས། སྣང་ས་འོད་འབུམ་རི་ནང་གི་ཁྱིམ་ཆེན་དེ་མནའ་མར་སོང་སྐབས། མོ་ལ་སྲས་ལྷའུ་དར་བོ་འཁྲུངས་པར་མ་ཟད། མོའི་ཁོག་རྒྱ་དང་བྱམས་བརྩེ་ལ་འཁོར་གཡོག་ཀུན་གྱིས་དགའ་ཞེན་ཚད་མེད་འཐོབ་སྟེ། སྣང་སས། དཔོན་པོ་སྒྲ་ཆེན་ཡབ་སྲས་དང་། བློན་འབངས་རྣམས་ཀྱི་བློ་ཁ་ཆོས་ལ་བསྒྱུར་བར་བརྩམས་ཀྱང། ཨ་ནེ་དང་སྙིད་མོ། ནེ་ཙོ་སོགས་ཀྱིས། དཔོན་པོ་སྒྲ་གཅན་དང་སྣང་སའི་བར་ཕུ་དཀྲུག་མདའ་དཀྲུག་བྱས་པས། དེ་དག་ཆོས་ལ་འཇུག་པ་ལྟ་ཅི། ད་དུང་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་བྱས་ཉེས་ཀྱིས་སྣང་ས་ལྔ་ལམ་དུ་བཏང་བར་མ་ཟད། སྣང་སའི་སྐུ་ཕུང་རི་ནང་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤང་རིའི་སྟེང་དུ་ཞག་བདུན་བཞག འོན་ཀྱང་། སྣང་ས་འདས་ལོག་བརྒྱབ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་མའི་ཆ་བྱད་ཀྱིས་མྱང་སྟོད་དུ་སླར་ཕེབས་པས། མི་ཀུན་ཡ་མཚར་བ་དང་། རང་གི་བུ་ལྷའུ་དར་བོ་ཁྲིད་དེ་ལྗང་ཕུད་ཁུད་ནང་པར་ཡབ་ཡུམ་གཉིས་ལ་མཇལ་བས། ཁོང་གཉིས་དགའ་ཚོར་དཔག་མེད་སྐྱེས། སྣང་སས་མོ་རང་ལྷ་ཆོས་བྱ་བར་བགྲོས་ཀྱང་ཡབ་ཡུམ་གཉིས་མོས་མཐུན་མ་བྱུང་ཡང་། སྣང་ས་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བ་ལ་ཞེན་པ་ལོག་ནས། སེ་ར་གཡའ་ལུང་བྱ་བར། བླ་མ་བཟང་བོ་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་ཞུ་བ་དེའི་དྲུང་དུ་དམ་ཆོས་ལ་འགྲུས། ཚུལ་དེ་རི་ནང་དཔོན་པོ་སྒྲ་གཅན་གྱིས་ཐོས་པས། དྲག་སྦྱོར་གྱིས་སླར་འཕྲོག་རྩིས་བྱས་མོད། བླ་མ་དང་སྣང་སས། ཤར་རི་ནུབ་ཏུ་སྤོས། ནུབ་རི་ཤར་དུ་སྤོས། མདའ་གྲི་མདུང་གསུམ་གྱིས་མི་སྙོགས་པའི་བར་སྣང་དུ་དཀྱིལ་ཀྲུང་གིས་བཞུགས་ཏེ་དཔོན་པོ་འཁོར་བཅས་ལ་ཁ་ཏ་བསླབ་བྱ་གནང་བས། དེ་དག་ཀྱང་ངོ་མཚར་དང་དད་པ་སྐྱེས་ནས། སྔོན་བྱས་ལ་འགྱོད་བཤགས་བྱས་ཏེ། མཐར་སྣང་སའི་ཞལ་གདམས་ལྟར། ལྷའུ་དར་བོ་རྒྱལ་སྲིད་ལ་མངའ་གསོལ་ཏེ། དཔོན་པོ་སྒྲ་གཅན་ཡབ་སྲས་རི་ཁྲོད་འགྲིམས་ནས། དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་མཛད་པ་བྲིས་ཡོད།

༨ པདྨ་འོད་འབར། པདྨ་འོད་འབར་གྱི་རྣམ་ཐར་ནི། དུས་རབས་བཅུ་བདུན་པའི་དུས་མཇུག་ཏུ་མོན་བླ་མ་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཡང་། པདྨ་བཀའ་ཐང་གཞིར་བཟུང་སྟེ། རྩོམ་པ་པོས་དེ་ལ་སྣོན་ཕྲི་བགྱིས་ཏེ་བརྩམས་གནང་མཛད་སྙམ་པ་དང་། ཡང་ན། བཀའ་གདམས་ཕ་ཆོས་བུ་ཆོས་ཀྱི་ནང་། རྒྱལ་བོ་དད་པ་བརྟན་པོ་སྲིན་ཡུལ་དུ་སོང་སྟེ་སྨན་མེ་ཏོག་ཀུ་ཤ་ན་ལེན་པར་ཕེབས་པ་དང་། འདིར་གསེར་གྱི་སླ་ང་བླངས་པ་ཙམ་མ་གཏོགས། སྲིན་ཡུལ་དུ་ཕེབས་སྟངས་སོགས་འདྲ་བོ་འདུག

བརྗོད་སྙིང་ནི། ཕོ་བྲང་ཁ་མ་ཎི་ཞེས་པ་ན། བདུད་མ་ཊཾ་རུ་ཊའི་སྤྲུལ་བ་རྒྱལ་བོ་ལོག་པའི་མཆོད་སྦྱིན་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད། དེ་ལ་བདུད་བློན་རྐང་མགྱོགས་བང་ཆེན་དང་། ཆོས་བློན་ཚོང་དཔོན་ནོར་བཟང་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད། ཚོང་དཔོན་དེས་ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གི་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མངའ་ཐང་སྤེལ་བཞིན་ཡོད། ཚེ་ཞིག་བདུད་རྒྱལ་དེ་རི་བོང་གནམ་རྡིབས་ཀྱི་ཕྲག་དོག་གིས་བསླངས་ནས། ཚོང་དཔོན་ནོར་བཟང་འདི་མེད་བརླག་མ་བྱས་ན། རང་གི་གོང་དུ་ཤོར་དོགས་ནས། ཀླུ་ཡུལ་པདྨ་ཅན་དུ་ནོར་བུ་དགོས་འདོད་དཔུང་འཇོམས་ལེན་པར་མངགས། ཚོང་དཔོན་གྱིས་མཁོ་བའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ཚགས་སུ་ཆུད་པར་བྱས་ཏེ་དམ་ཚིག་གཙང་བའི་ཚོང་ཕྲུག་ལྔ་བརྒྱ་ཁྲིད་དེ་རྒྱ་མཚོར་འཇུག་སྐབས། ཀླུ་རྣམས་ཁྲོས་ཏེ་སྡིག་རྭར་སྤྲུལ་ནས་གྲུ་རྫིངས་མགོ་རྟིང་སློག ཚོང་བ་རྣམས་ཤིང་དུམ་རེར་འཐམ་ཏེ་སྲིན་ཡུལ་དུ་སླེབས་པ་ན། བཙན་གྱིས་སྲིན་མོ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱོ་ག་བྱས། ཉིན་ཞིག ཚོང་དཔོན་ནོར་བཟང་གིས་ཚོང་ཕྲུག་ལྔ་བརྒྱ་བོ་ཁྲིད་ནས། རྟའི་རྒྱལ་བོ་བྷ་ལ་དེ་བར་ཞོན་ཏེ་ལྷ་ཡུལ་དུ་བགྲོད་སྐབས། ཚོང་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱིས་ཞེན་ཆགས་ཀྱིས་ཕྱིར་མིག་བལྟས་པས། ཕྱིར་སྲིན་ཡུལ་དུ་ལྷུང་། ཚོང་དཔོན་གཅིག་པུ་དགའ་ལྡན་ལྷ་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ཐུབ་སོང་། འོན་ཀྱང་། ཚོང་དཔོན་དེ་ལ་ཕ་ལས་རྫིག་པའི་བུ་པདྨ་འོད་འབར་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད། དེ་ཡང་རྒྱལ་བོ་ལོག་པའི་མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་འདི་ཆུང་དུས་སུ་མེད་པར་མ་བཏང་ན། རང་གི་གོང་དུ་ཤོར་ཉེན་ཆེ་བར་དོགས་ནས། ངན་གཡོའི་བསམ་པས། ཀླུ་རྒྱལ་དུང་སྐྱོང་དཀར་མོའི་ཕྱག་གཏེར་ཆེན་ནོར་བུ་ལེན་དུ་མངགས། མཁའ་འགྲོ་སྡེ་ལྔས་བུ་ཆུང་པདྨ་འོད་འབར་ལ། བསྟན་པ་སྔ་དར་དང་བར་དར་ཕྱི་དར་གསུམ་ཡོང་བར་ལུང་བསྟན་པ་དང་། དེ་དུས་མེ་ཆུ་སོགས་ཀྱི་གནོད་པས་མི་ཚུགས་པའི་རིག་སྔགས་ཟབ་མོ་གནང་ནས་ཕྱིན་ཏོ། །དེ་ནས་པདྨ་འོད་འབར་རྒྱ་མཚོར་འཇུག་སྐབས་ཀླུ་བདུད་སྡིག་རྭས་སྔར་བཞིན་གནོད་འཚེ་གཏོང་སྐབས། མཁའ་འགྲོའི་གདམས་ངག་ལ་བརྟེན། གནོད་འཚེ་ཅི་ཡང་མ་བྱུང་བའི་སྟེང་། ཀླུ་ཡུལ་དུ་དྲངས་ནས་ནོར་བུ་དགོས་འདོད་དཔུང་འཇོམས་སོགས་རྒྱལ་བོ་ལ་ཕུལ་ཡང་། བདུད་རྒྱལ་དེས་སླར་ཡང་། ལྷོ་ནུབ་སྲིན་ཡུལ་དུ་གསེར་གྱི་སླ་ང་དང་མཆོང་གི་རྔ་ཡབ་ལེན་དུ་འགྲོ་དགོས་པའི་བཀའ་ཕབ། ཁོ་སྲིན་ཡུལ་དུ་བྱོན་ཏེ་སྒོ་སྲུང་དང་བོ་དང་གཉིས་པ་གསུམ་པ་རྣམས་དང་འཕྲད་སྐབས། མཁའ་འགྲོའི་གདམས་ངག་ལན་གསུམ་རེ་བཏོན་པས་གནོད་པ་གཏོང་བ་ལྟ་ཅི། དེ་དག་སེམས་དུལ་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་མར་གྱུར་ཏེ། གསེར་གྱི་སླ་ང་དང་མཆོང་གི་རྔ་ཡབ་ཕུལ་བ་བདེ་བླག་ཏུ་སྤྱན་དྲངས། ཡང་བསྐྱར་སྡིག་རྒྱལ་དེས་པདྨ་འོད་འབར་ཤན་པ་གསུམ་ལ་སྤྲད་དེ། ཤར་རིའི་རྩེར་མེ་མཆོད་བཏང་སྟེ་གདུང་ཐལ་རྣམས་ཕྱོགས་བཞིའི་རླུང་ལ་བསྐུར་ཀྱང་། མཁའ་འགྲོ་སྡེ་ལྔའི་གདམས་ངག་ལ་བརྟེན་ཏེ། སླར་ཡང་ཁྱེའུ་དེ་མེ་ཏོག་པདྨའི་ནང་དུ་སྔར་ལས་གཟི་མདངས་རྒྱས་པ་ཞིག་འཁྲུངས། མཐར་པདྨ་འོད་འབར་གྱིས་མཁའ་འགྲོ་སྡེ་ལྔའི་རམ་འདེགས་འོག རྒྱལ་བོ་ལོག་པའི་མཆོད་སྦྱིན་དང་རྐང་མགྱོགས་བང་ཆེན་གཙོས་བདུད་བློན་རྣམས་གསེར་གྱི་སླ་ངའི་ནང་བཞག་སྟེ་ནམ་མཁར་འཁྱེར་ནས་སྲིན་ཡུལ་དུ་བསྐྱུར་ཏེ་སྲིན་པོའི་ཁ་ཟས་སུ་གྱུར། དེ་ནས་པདྨ་འོད་འབར་ཡུལ་མ་ཁ་ནའི་རྒྱལ་བོར་མངའ་གསོལ་ནས། ཕོ་བྲང་གི་ནག་རྩི་དཀར་རྩིར་བསྒྱུར་བ་དང་། དར་ནག་ཕབ་ནས་དར་དཀར་བཙུགས་པ་སོགས། བདུད་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྣུབས་ནས་རྒྱལ་བསྟན་དར་སྤེལ་བྱས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་ཅིག་ཡིན་ནོ། །

གཞན་ཡང་། རྒྱལ་བུ་སྤྲིན་གྱི་གཞོན་པ་དང་། དད་པ་བརྟན་པོ། རཱ་མ་ཎ། བཟོད་པའི་དབང་ཕྱུག སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་སོགས་རྣམ་ཐར་ཟློས་གར་གྱི་འཁྲབ་གཞུང་མང་ཡང་། འདིར་མ་སྤྲོས་སོ། །

ལས་གཞས།

ཡུལ་ལུང་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་སོ་སོའི་འཚོ་གནས་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་དང་བསྡོངས་ནས། དགའ་སྐྱོ་དྲན་གདུང་སོགས་ཀྱི་ཚོར་འདུ། སྐད་གདངས་ཀྱི་འགྱུར་ཁུགས་ལ་བཅོལ་ནས། གླུ་གཞས་སོགས་གཏོང་སྲོལ་ཡོད། སྒོས་སུ་ལས་གཞས་ལ་མཚོན་ན། མི་སྒེར་དང་ཐུན་མོང་ངལ་རྩོལ་ལ་འཇུག་སྐབས། བྱ་ལས་དེ་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་བརྗོད་སྙིང་གཞིར་བཟུང་སྟེ། རྣམ་པ་སྤྲོ་ཞིང་ཐང་མི་ཆད་པར། ངལ་རྩོལ་བདེ་བླག་ཏུ་གྲུབ་པའི་སེམས་ཀྱི་ཚོར་འདུ་ཞིག་སྟེ། གཞས་ཚིག་ལས་ཀྱང་། ལས་ཀ་གླུ་ལ་གཡེངས་སོང་། །དཀའ་ལས་ཁག་རྒྱུ་མི་འདུག ། ཅེས་ཟེར་བ་ལས་གཞན། ཐོག་མར་ངལ་རྩོལ་བ་མང་བོས་ལས་ཀ་ལ་ཤེད་ཤུགས་དང་། རྐང་ལག་མཉམ་པའི་ཆེད། བེ་ཡ། བེ་ཡ་ལྟ་བུ་ངག་ནས་གྱེར་བ་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱིན་པ་རེད། དཔེར་ན། ད་ལྟ་དམག་སྦྱངས་སྐབས་ཀྱི་ངག་སྒྲ་དེ། སྟངས་སྟབས་སོགས་མཉམ་ཆེད་ཡིན་པ་ལྟ་བུའང་རེད། ལས་གཞས་དེ་ལ་དགེ་མཚན་མང་དུ་མཆིས་ཏེ། དཔེར་ན། མི་མང་གི་མཉམ་ལས་སྐབས་སྟོབས་ཤུགས་གཅིག་སྒྲིལ་ཐོན་པ་དང་། ཕན་ཚུན་སྐུལ་ལྕག་དང་ངར་ཤུགས་སློང་བའི་ཐབས་དང་། ངལ་བ་སེལ་བའི་ཁྱད་ནུས་ལྡན་པར་མ་ཟད། ཡུལ་རེབ་གོང་གི་གྱང་གླུ་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན། ཨོཾ་མ་ཎི་པདྨེ་མེ་ཧཱུཾ་རིའི། ཨོཾ་མ་ཎི་པདྨེ་མེ་ཧཱུཾ། ཞེས་པ་ལྟ་བུ་བསྐྱར་བསྐོར་བྱས་ཏེ་མདངས་ལ་འགུགས་པ་གཅིག་པུ་ལས་མེད་ཀྱང་། གཅིག་ནས་གྱང་ས་རྡུང་མཉམ་དང་སྲ་བརྟན། ལས་སྤྲོ་བ་དང་ངལ་དུབ་སངས་པ་སོགས་ཀྱི་བྱེད་ནུས་ལྡན་པར་མ་ཟད། གཉིས་ནས་མ་ཎི་དེ་ས་འབུ་མང་བོ་གཅུར་བའི་དགེ་རྩར་འགྲོ་བ་དང་། མི་རང་ཉིད་ཀྱི་སྡིག་བཤགས་སུ་འགྲོ་བའི་དགེ་མཚན་ཡོད།

ལས་གཞས་ལ་དབྱེ་ན། རོང་འབྲོག་གི་ལས་གཞས་གཉིས་སུ་འདུ་བར་འདོད་དེ། དེ་ཡང་། རོང་བར་མཚོན་ན། སོ་ནམ་བྱེད་ཚེ། མི་ཡིས་ཞིང་མགོ་གཡོག་ན། །ཞིང་གིས་མི་མགོ་གཡོག་སོང་། །ཞེས་པ་ལྟར། ཡུར་མ་ཡུར་བ་འདི། ལག་ལས་ཀྱི་ཆེས་རྩིས་མཐོང་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁ་རྒྱུན་ལ་ཡང་། ས་ཞིང་ལག་ལས་མ་འཐོབ་ན། །འཇག་མ་རྩྭ་ཡིས་ཤུགས་གླུ་ལེན། །ཟེར་ལ། ཡུར་མ་དེ་ཡང་ལོ་ཏོག་ས་ཁར་བུད་ནས་ཅུང་མ་འགོར་བར་ཡུར་བ་ལ་ཁེར་ཡུར། ལོ་ཏོག་ཐོ་གང་གི་མཚམས་ནས་ཡུར་བ་ལ་གཉིས་ཡུར། ལོ་ཏོག་སྨིན་ལ་ཁད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཡུར་བ་ལ་ཡུག་བཤངས་ཟེར།

ད་དུང་ཨ་མདོའི་ས་ཁུལ་དུ། ཡུར་མ་ཡུར་དུས་ལས་གླུ་ཡང་འདི་ལྟར་ལེན་སྲོལ་ཡོད་དེ། ལས་གནམ་ལ་བཅོལ་ནས། གསེར་ས་ལ་བཙུགས་ཡོད། འཛམ་གླིང་ཉི་མ་ཤར་སྲོལ་ཡག །ལོ་ཡག་སྙེ་མ་སྐྱེ་སྲོལ་ཡག །ཡུར་མ་རྟ་རྒོད་རྒྱུགས་རྒྱུགས་བྱོས། །ཡུར་མ་བྱ་རྒོད་འཕུར་འཕུར་བྱོས། །མ་རུལ་མ་ཞིག་གིས་ཟངས་ང་བཀྲུ་རག་བར་ཚར་བར་ཤོག ཅེས་དང་། ལྡུམ་ཤི ལྡུམ་ཤི ལྡུམ་ཤི ལྡུམ་ལྷ་རྒད་པོ་ཤི ལྡུམ་ཕྲུག་ཁ་སེར་ཤི ལྡུམ་ཕ་ཤི་དང་མ་ཤི་བྱོས། །ལྡུམ་རྩར་མེ་ཞོག ལྗང་རྩར་ཆུ་བླུགས། ལོ་ཡག་སྙེ་མ་དཀྱིལ་ལ་དྲིལ། ལོ་ངན་ལྡུམ་བུ་མཐའ་ལ་དེད། ཕ་བོང་དཀར་བོ་རྟ་ཡི་མ་ལོག་བར་དུ་ལྡུམ་བུ་ཁྱོད་མ་སྐྱེས། བྱེ་མ་སྔོན་མོ་ནས་ཀྱི་མ་ལོག་བར་དུ་ལྡུམ་བུ་ཁྱོད་མ་སྐྱེས། ལོ་ཡག ལོ་ཡག་འབྲུ་རིགས་སྣ་ལྔ་ཚང་གི་ཤོག ཅེས་ཞིང་ལས་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་རེ་སྨོན་གླུ་ཚིག་ལ་དྲངས་ཏེ་ཡུར་གླུ་བླངས་པས། སྡུག་ལས་དེ་དགའ་སྐྱིད་ཀྱི་རྣམ་པར་བསྒྱུར་ཐུབ་པར་མ་ཟད། ཡུར་མ་བདེ་བླག་ཏུ་ཚར་བའི་རམ་འདེགས་ཀྱང་གནང་གི་ཡོད་ལ། དད་མོས་རང་བཞིན་འདྲེས་པའི་ཚིག་ཡང་བརྗོད་ཡོད། དབུས་གཙང་ལ་མཚོན་ན། ཡུར་གླུ་ལ་ཡུར་མ་རྒྱག་གླུ་ཞེས་བརྗོད་ལ། ས་སྐྱ་རྫོང་གི་ཡུར་གླུ་ལ། ཡུར་མ་ལེགས་པོར་བཏོག་ཤོག །བྱ་ཟེ་འདྲ་ཞིག་བཏོག་ཤོག །འདི་ལ་ཟེ་སྒྲོ་མི་ཟེར། །སོགས་མང་དུ་ཡོད་ལ།

གཞན་ཡང་། ཞིང་འདེབས་ན་གཤོལ་དགོས། འབྲུ་འཕྱར་ན་རླུང་དགོས། ཞེས་དང་། འབྲུ་སྣ་རླུང་ལ་འཕྱར་ན། །ལྕི་ཡང་རླུང་གིས་འབྱེད། །ཅེས་རླུང་འདི་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཡིན་པས། འབྲུ་མ་འཕྱར་དུས་ཀྱང་། རླུང་ལྷ་རྒད་པོ་ཤོག རླུང་བདག་གསེར་བུ་ཤོག ཅེས་བརྗོད་པ་དང་། ལྷ་ས་ཁྲེན་ཀོན་ཆུས་འབྲུ་འཕྱར་གྱི་སྐབས་སུ། རླུང་ཞིག་རྒྱོབས་ཤོག་རྒྱོབས་ཤོག །ཤར་གྱི་ཕྱོགས་ནས་རྒྱོབས་ཤོག །གང་བྱས་འཁྱེར་ནི་འཁྱེར་ཞིག །ལ་མོའི་རྒྱབ་ལ་འཁྱེར་ཞིག །ལ་རྒྱབ་ཨ་ཁུ་འབྲོག་པའི། །གཡག་གུའི་ལྟོ་ལ་འཁྱེར་ཞིག །ད་ལོ་ལོ་ཆུ་ཡག་ནས། །ནས་སྤུངས་རི་ལས་མཐོ་བ། །དར་ལྕོག་བཙུགས་སུ་ཆོག་གོ ། ཞེས་སོགས་དབུས་གཙང་གཅིག་པུར་མཚོན་ནའང་། མལ་གྲོ་དང་གཞིས་རྩེ། སྐྱིད་གྲོང་། ལྷ་རྩེ། རིན་སྤུངས། རྩྭ་མདའ། འཕྱོངས་རྒྱས། ནག་ཆུ་སོགས་ཡུལ་ལུང་སོ་སོར་འབྲུ་འཕྱར་གྱི་ལས་གླུ་མི་འདྲ་བ་ཡོད་པ་བོད་ལྗོངས་ངལ་རྩོལ་གླུ་གཞས་ཞེས་པར་བཀོད་ཡོད་པ་དང་།

ཡང་ཁ་དཔེར། མི་ངན་དང་སྣོད་ངན་སྟོན་ཁར་མཁོ། ཟེར་བ་བཞིན་སྟོན་ཁ་ནི་ཞིང་བར་མཚོན་ན། ལོ་གཅིག་གི་ནང་ཆེས་བྲེལ་འཚུབ་ཆེ་བའི་དུས་སྐབས་ཡིན་པས། རེབ་གོང་གི་བཤད་ཚུལ་ལ་སྟོན་ཁར་ཤ་ཤག་འཐབ་སྐབས་ཟེར།

ཞིང་འབྲེག་སྐབས་ཀྱི་ལས་གླུར་ཡང་ཚིག་དང་དབྱངས་རྟའི་ཐད་ནས་ཡུལ་ལུང་སོ་སོར་མི་འདྲ་བ་ཡོད། ཨ་མདོ་མཚོན་ན། འོ་་་་་་་་་ཡ་རེམ་མ་འབྲེག་ཡ། འོ་་་་་་་་་རེམ་གི་ཡོད་ཡ། འོ་་་་་་་་ཡ་རྒྱ་ཟོར་ངར་མས། འོ་་་་་་་་ཡ་བསྐོར་འབྲེག་བྱེད་ཡ། འོ་་་་་་་ཡ་མཛུབ་གུ་ལྔ་བོར། འོ་་་་་་་་ཡ་སེམས་ཆུང་བྱོས་ཡ། འོ་་་་་་་་་ཡ་རེམ་མ་འབྲེག་ཡ། ཞེས་དང་། མ་སྐྲག་མ་དངངས་གཡང་ཞིང་། །ཟླ་དགུ་ཡི་ལོ་རྒན་འབྲེག་ཚད་རེད། །ལོ་མ་ཚེས་ནའང་འབྲེག་དགོས་ཀི། ལག་མགྱོགས། ལག་མགྱོགས། ངའི་ལག་གི་མགྱོགས་ཤིག་མེད། །རྟ་རྒོད་ཅིག་རྒྱུགས་རྒྱུགས་བྱོས། །བྱ་རྒོད་ཅིག་འཕུར་འཕུར་བྱོས། །ཞེས་དང་། ཡང་། མགུར་གི་མགུར་ལུང་གོང་མ་ན། །ལྕང་མ་གླང་མས་གུར་ཞིག་ཕུབ། །རྣོ་ལྕགས་སྟ་རེའི་ཁ་རྩ་ན། །གུར་ཕུབ་ནས་འདུག་ཁོམ་གང་ན་ཡོད། །མགུར་གི་མགུར་ལུང་ཞོལ་མ་ན། །ལོ་ཡག་སྙེ་མའི་གུར་ཞིག་ཕུབ། །རྒྱ་ཟོར་དབལ་མོའི་ཁ་རྩ་ན། །གུར་ཕུབ་ནས་འདུག་ཁོམ་གང་ན་ཡོད། །ཅེས་དང་།

ཡང་། ཞིང་འབྲེག་སྐབས་ལག་ཆ་དང་། ཕན་ཚུན་སྐུལ་སློང་། ཧུར་བརྩོན་བྱེད་དགོས་པའི་གླུ་ཚིག་ནི། བ་ཡན་མགར་བའི་ཟོར་བ་དགོས་ཀི། སྒོ་མེ་ལུང་བའི་སྒོ་བརྡར་དགོས་ཀི། མགར་བའི་ལག་ནས་ཟོར་བ་ཁྱེར་ཤོག །ཞིང་འབྲེག་རྒན་པོས་ཟོར་བ་རྡོར་དང་། །ཞིང་འབྲེག་རྒན་མོས་འབྲེག་གིན་ཡོད་ཡ། །ཞིང་འབྲེག་རྒན་པོས་གཉའ་ནས་གཅུན་དང་། །ཞིང་འབྲེག་རྒན་མོས་འདབས་ནས་གཅུན་དང་། །ཨ་གསར་བུ་ཆ་བོ་ཧྲ་ལ་བྱོས་ཡ། །མཛུབ་གུ་ལྔ་བོ་སེམས་ཆུང་བྱོས་ཡ། །ལྟོས་གོ་ལོ་ལོ། ལྟད་མོ་འཇོག་ཡ། རྒྱ་ཟོར་འབལ་མོས་རྒྱ་འབྲེག་བྱོས་ཡ། །བོད་ཟོར་རྣོན་པོས་བོད་འབྲེག་བྱོས་ཡ། །རྒྱ་ཟོར་རྣོན་པོས་དབལ་ར་ར་ཡ། །བོད་ཟོར་རྣོན་པོས་ཏིང་ཏིང་ཏིང་ཡ། །ཞེས་གདངས་སུ་འགུགས་སྲོལ་ཡོད་ལ། སྲན་མ་འབལ་བའི་དུས་སུའང་གླུ་ཚིག་འདི་ལྟར་ཡོད་དེ། སྲན་མའི་མེ་ཏོག་དུང་དང་མཐུན། །དུང་ལ་མཐུན་ནས་ཡག་རེ་ལྟོས། །སྲན་སྡོང་རིང་ནས་མི་ཞོལ་གི །མགོ་འབྲས་བུ་ཐོགས་ནས་མི་ཁྱགས་གི །ཨ་ཞི་མོ་ཆ་བོ﹙བུད་མེད་རྣམ་པ﹚ཧྲ་ལ﹙ཧུར་བརྩོན﹚བྱོས་ཡ། །ཧྲ་ལ་བྱོས་དང་བ་གོ་གི་ཡ﹙འགྲུབ་ལ་ཉེ་བ།﹚། །ཞེས་དང་། ཡང་ན། ངའི་ལག་གི་ཟོར་བ་རྣོན་པོ་འདི། །མགར་སྨྲ་ར་ཅན་གྱིས་རྡུང་བ་ཡིན། །མགར་ཕྲུག་མང་བོས་ངར་བླུད། །མ་སྐྲག་མ་དངངས་གཡང་ཞིང་བོ། །ཟླ་དགུ་བ་ལོན་པའི་ལོ་རྒན། །མ་ཚོས་ན་ར་འབྲེག་དགོས་པ། །ངའི་ལག་གི་ཡང་བ་མེད། །ངའི་ལག་གི་མགྱོགས་པ་མེད། །རྟ་རྒོད་པོ་ཞིག་གི་རྒྱུག་རྒྱུག་དང་། །བྱ་རྒོད་པོ་ཞིག་གི་འཕུར་འཕུར་ཡིན། །མ་རུལ་མ་ཞིག་གི་ཉོག་ཟངས་འཁྲུ་རག་ལ་ཚར་ངེས། །ཁྱི་རྒྱ་ལི་ཞིག་གི་ལྟོ་ཆས་ལྡག་རག་ལ་ཚར་ར། །ཕོ་སྣང་རིང་ཞིག་གིས་དུ་བ་འཐེན་རག་ལ་ཚར་ངེས། །ལྟོས་ཡ་སྡོད་ཡ། ཨོ་ཡ། ལྟད་མོ་འཇོག་ཡ། ཞེས་དང་།

ཞིང་རྔ་ལེན་སྐབས་ལོ་གཡང་འབོད་པའི་ཚིག་འདི་ལྟར་བརྗོད་དེ། ཞིང་ཆུང་གོར་གོར་སྐྱེས་ཡག་པོ། །ལོ་དང་མར་ཁུ་འཁྱིལ་ཡག་པོ། །དོ་ཚིགས་བཟོ་མི་བཟང་དགུ་བཟང་རེད། །ནངས་མོ་བཟོ་འདིའི་ར་བཟང་ཞིག་ཤོག ། ད་བརྩིགས་ནས་དཔངས་ཀྱིས་མཐོ་ནི་ཞིག་ཤོག །རྒྱ་ཟོར་དབལ་མོས་མི་ཆོད་ནི་ཞིག་ཤོག །བོང་ཙེ་དཀར་མོས་མི་ཆོད་ནི་ཞིག་ཤོག ། ཡ་ད། ལོ་ཤོག་ལོ་ཤོག ཤོག་གཅིག་ནང་ནས་འཇག་གཅིག་ཤོག །སྙེ་མའི་ནང་ནས་ཕོར་གང་ཤོག །ལོ་ལོན་རྒན་རྒོན་དགའ་ནི་ཞིག་ཤོག ། བྱིས་པ་ཉག་ཉོག་རྒྱགས་ནི་ཞིག་ཤོག ། རྨ་ཕར་རིའི་ལོ་ཡག་འདིར་ཤོག ། རྨ་ཚུར་རིའི་ལོ་ཡག་འདིར་ཤོག །སྐུ་རྒྱལ་བོད་ཀྱི་ལོ་ཡག་འདིར་ཤོག །སྟོད་རྒྱ་གར་གྱི་ལོ་ཡག་འདིར་ཤོག །སྨད་རྒྱ་ནག་གི་ལོ་ཡག་འདིར་ཤོག་གོ ། ས་འཛམ་བུ་གླིང་གི་ལོ་ཡག་འདིར་ཤོག་གོ ། ཞེས་དང་།

འབྲོག་པར་མཚོན་ནའང་། ཕྱུགས་རྫིའི་འཕྱིང་ལྭ་དང་འཕྱིང་ཞྭ། ཉལ་ཆས་ཀྱི་ཁེབས་འཕྱིང་། འགྲུལ་བཞུད་ཀྱི་སྐབས་ཆར་གོས་རྐྱ་འཕྱིང་། འཕྱིང་བའི་ལྷམ་གོག་ཡུ་རིང་། བལ་སྟན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཆ་ལ། འཕྱིང་ཁུག ཁེབས་འཕྱིང་། ཕྱིང་བའི་རྫོང་ཁུག བལ་འཕྱིང་འཇོག་དགོས་ཀྱི་ཡོད། དེ་ཡང་། གནམ་གཤིས་དྭངས་ཤིང་ཉི་མ་དྲོ་བའི་དུས་སུ། སྤང་ཐང་ངོས་འཇམ་གྱི་སྟེང་རེ་འཕྱར་བཏིང་བའི་ཁར། བལ་ཡག་པོ་བསེད་དེ་ལེབ་མོར་བཞག་ཐོག ཆུ་ཁོལ་གཏོར་ནས་རེ་འཕྱར་བཅས་རིལ་བོར་བསྒྲིལ་ཏེ། ཕོ་མོ་མང་དག་བསྒྲིགས་ནས་བསྒྲིལ་དགོས་ལ། དེ་ལ་འབྲོག་པའི་བུ་དང་བུ་མོ་དག་གིས་ལས་གླུ་འདི་ལྟར་ལེན་སྲོལ་ཡོད་དེ། ཨ་ལ་མ་ཎི་པད་མེ། སྐྱེས་པ་དག འཕྱིང་ཡག་ལྷ་འུའི་ལ་ལྷ་འཕྱིང་། །བུ་མོ་དག གཡང་ཡག་གཡང་དཀར་ལ་ཁ་ཆུ། །སྐྱེས་པ་དག གཅིག་པུ་ཨ་བུ་ཡི་རྐྱ་འཕྱིང་། །བུ་མོ་དག གཉིས་ཡག་ཕྱུགས་མོ་ཡི་རྫི་འཕྱིང་། །སྐྱེས་པ་དག གསུམ་ཡག་སོ་ཁ་ཡི་དར་འཕྱིང་། །བུ་མོ་དག བཞི་ཡག་ལྷ་གཞི་ཡི་དཀར་ལིང་། །སྐྱེས་པ་དག ལྔ་ཡག་ལྷ་ལྔ་ཡི་འཕྱིང་ཞྭ། །བུ་མོ་དག དྲུག་ཡག་གྲུས་མ་ཡི་རྫི་འཕྱིང་། །ཞེས་དང་། ཡང་ན། ཕ་ས་རིལ་རིལ་རིལ། །ཨ་ལུང་གྱིག་གྱིག་གྱིག འདབ་མ་ཅིག་ཅིག་ཅིག གཅིག་ཡ། གཉིས་ཡ། གསུམ་ཡ། ཇག་ལ་འགྲོ་བའི་ཇག་ཕྱིང་། །ནགས་ལ་འགྲོ་བའི་ནགས་ཕྱིང་། །དབུས་ལ་འགྲོ་བའི་དབུས་ཕྱིང་། །དམག་ལ་འགྲོ་བའི་དམག་ཕྱིང་། །ཚོང་ལ་འགྲོ་བའི་ཚོང་ཕྱིང་། །ལུག་རྫི་རྒན་པོའི་གོན་ཕྱིང་། །གནམ་གོང་མ་རྒྱལ་བོའི་ཁྲལ་ཕྱིང་། །ཞེས་སོགས་དབྱངས་རྟ་དང་བསྡོངས་ཏེ་ལས་གླུ་ལེན་ནོ། །དེ་བཞིན་འོ་མ་དཀྲོགས་པ་དང་འཐག་འཐག་དུས། སྐུད་པ་འཁེལ་བ་དང་འོ་མ་བཞོ་དུས་སོགས་ལ་དབྱངས་རྟ་དང་བཅས་ཏེ་ལས་གླུ་ལེན་སྲོལ་ཡོད་དོ། །

 

 

ལེའུ་ཉེར་གསུམ་པ། ཐོན་ལས་ཀྱི་སྐོར།
སོ་ནམ་པའི་ཐོང་ཀར་ཕྱེ་སྟངས།

ཐོང་ཀར་ཕྱེ་སྲོལ་འདི་ཞིང་ལས་ཁྲོད་གཙིགས་འཛིན་བྱེད་པའི་ཞིང་ཕར་འདེབས་ཀྱི་ཉིན་སྐར་ཐོག་མ་ཡིན། ས་ཆ་ལ་ལས་ཐོང་ཀར་ཕྱེས་པ་འདི་ལ་གཉའ་སྦྲེལ་དུས་ཆེན་ཡང་ཟེར། དེ་ནི་རྨོན་པ་དོར་དུ་སྡེབ་ནས་གཉའ་སྦྲེལ་བའི་དུས་སྐར་གྱི་ཐོག་མ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་བཏགས། དེ་ཡང་ཡུལ་གྲུ་ཁག་གི་གནམ་གཤིས་དྲོ་གྲང་ལ་གཞིགས་ནས་གཟའ་སྐར་འཕྲོད་སྦྱོར་གང་བཟང་ཞིག་ལ་ཐོང་ཀར་ཕྱེ་སྲོལ་ཡོད། རྩིས་གཞུང་གི་ཆ་ནས་བཤད་ན། སོ་ནམ་འཁོར་ལོ་དང་། ཐོང་གཤོལ་འཁོར་ལོའི་འབྲས་བཤད་དུ། སྤྱི་ལ་སོ་ནམ་སྔ་འདེབས་བཟང་། །བར་འདེབས་འབྲིང་ལ་ཕྱི་འདེབས་ཞན། །གསུངས་པ་ལྟར། མདོར་ན་རྩིས་གཞུང་ལ་མ་རྐང་བྱས་ཏེ། ཡུལ་ཆོས་དང་བསྟུན་ནས་སོ་ནམ་རྒན་པོའི་ངག་བཀོད་བཞིན་ཐོང་ཀར་འབྱེད་དགོས། ཞིང་རྨོ་བ་དང་། སོ་ནམ་འབྲུ་འདེབས་ནི། ཟླ་བ་ལྷག་པ་ཕུར་བུ་སྤེན་པ་བཟང་། ཉི་མ་མིག་དམར་པ་སངས་ངན། ལོ་ལེགས་སྐྱེས་རྒྱལ་སྐར་མ་དྲུག ནབས་སོ་ལྷ་མཚམས་ཆུ་སྟོད་ཆུ་སྨད་བྱི་བཞིན་གྲོ་ཞུན་བཟང་། མུ་གེ་བསེ་རག་སྐར་མ་གསུམ། བྲ་ཉེ་སྨིན་དྲུག་རྒྱལ་ཡིན་ནོ། །གཞན་རྣམས་འབྲིང་ངོ་། །ཡང་། རྒན་རབས་པའི་ངག་རྒྱུན་ལ་ལོ་སྐོར་བཅུ་གཉིས་ལས། ཁྱི་ཕག་གླང་སོགས་གཡང་སྐར་ལ་ཁེལ་བ་ཞིག་བདམས་པ་ཡིན། དེ་ནི་ཁྱི་ནི་ལོ་ཏོག་གི་བདག་པོར་བཤད་པ་དང་། གླང་ནི་བསོད་ནམས་ཆེ་ཞིང་ལོ་འདེབས་པ་པོ་དང་། ཕག་ནི་ལུས་ཚོ་ཞིང་འཕེལ་ཚད་མང་བའི་རྟེན་ལ་བཤད་དོ། །སྐར་བཟང་ལ་སོན་འདེབས་དགོས་པ་ནི། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་ཞིང་ལྷའི་མཆོད་གསོལ་ལས་ཀྱང་། སྔོན་གྱི་སྲིད་པའི་དཔེ་བཞིན་དུ། །བདག་དང་ཡོན་བདག་འདི་དག་གིས། །ཞིང་རྨོས་ས་བོན་འདེབས་པ་ལ། །གནམ་ལ་སྐར་མ་གཟའ་ཡང་བཟང་། །ས་ལ་ཉི་མ་ལྷུན་ཡང་དྲོ། །དུས་ཚོད་མ་བུ་བཀྲ་ཡང་ཤིས། །ལྷ་གཞིའི་སྟེང་དུ་འབྲུ་ཡང་བཀྲམ། །ཞེས་པ་མཐུན་ནོ། །

མདོ་སྨད་ཀྱི་ཡུལ་ཁམས་འགར་སྡེ་བའི་ནང་གི་ཕྱུག་བརྒྱུད་བར་མ་ཆད་པའི་ཁྱིམ་ཚང་འབྱོར་ལྡན་ཞིག་གིས་ཐོང་ཀར་ཕྱེ་མཐར། སྡེ་དམངས་ནས་ཞིང་འདེབས་སྲོལ་ཡོད་པ་ལས། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་དང་གསོལ་སྟོན་སྤེལ་སྲོལ་མེད་མོད། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་ཞིང་ལྷའི་མཆོད་གསོལ་ལས། སོག་མ་དེ་ནི་མདུང་ཡུ་ཙམ། །སྙེ་མ་དེ་ནི་ལྷོ་སྤྲིན་ཙམ། །ཞེས་དང་། ནས་འབྲུ་དེ་ནི་ཁྱུང་སྒོང་ཙམ། །གྲ་མ་དེ་ནི་རྒོད་གཤོག་ཙམ། །སྙེ་མ་དེ་ནི་ཁྱུང་གཤོག་ཙམ། །ནས་ཕུང་དེ་ནི་རི་རབ་ཙམ། །འཕེལ་ཁ་ཆེ་བའི་ནས་གཡང་བསྡུས། །ཞེས་དང་། ས་ནག་བཞི་བཅུའི་ལོ་གཡང་ཕོབ། །རྒྱ་ཡི་ཡུལ་ནས་ཞིང་གཡང་ཕོབ། །བལ་བོའི་ཡུལ་ནས་ཞིང་གཡང་ཕོབ། །ཁ་ཆེའི་ཡུལ་ནས་ཞིང་གཡང་ཕོབ། །དམུ་ཡི་ཡུལ་ནས་ཞིང་གཡང་ཕོབ། །འབྲུ་གཅིག་འབྲུ་བརྒྱ་འཕེལ་བའི་གཡང་ཕོབས་ཤིག །བྲེ་གང་བྲེ་བརྒྱ་འཕེལ་བའི་གཡང་ཕོབས་ཤིག །ཁལ་གཅིག་ཁལ་བརྒྱ་འཕེལ་བའི་གཡང་ཕོབས་ཤིག །ཞེས་པ་དང་མཐུན་པར། དང་ཐོག་རྨོན་འདེབས་ཀྱི་ལས་གཞས་ལ། ཨ་མདོའི་ཕྱོགས་སུ། ལོ་ཤོག་ལོ་ཤོག སྟོད་རྒྱ་གར་གྱི་ལོ་ཤོག སྨད་རྒྱ་ནག་གི་ལོ་ཤོག ནས་དཀར་ལྕོང་ཀ་ལྟ་བུ་ཤོག སྲན་མ་བོའུ་འདེའུ་ལྟ་བུ་ཤོག ཤོག་རེའི་ནང་ནས་སྒམ་རེ་ཤོག ཡུ་མོའི་ནང་ནས་བྲེ་རེ་ཤོག མཛོད་ལ་མི་ཤོང་ནི་ཞིག་ཤོག ཟོས་ནས་མི་ཚར་ནི་ཞིག་ཤོག ཅེས་དང་། ཡང་ན། ལོ་ཡག ལོ་ཡག སྟོད་རྒྱ་གར་གྱི་ལོ་ཡག་འདིར་འདུས། སྨད་རྒྱ་ནག་གི་ལོ་ཡག་འདིར་འདུས། སྐུ་རྒྱལ་བོད་ཀྱི་ལོ་ཡག་འདིར་འདུས། ལོ་ཡག་ཐམས་ཅད་འདིར་འདུས། ཡ་ད་ལོ་ཡག ལོ་ཡག ནས་ཕྱེ་ཡིས་ཐབ་ཀ་བྱུགས་པར་ཤོག ཅོང་རྡོག་གིས་རྡོ་ཁ་གཡུག་པར་ཤོག ཅེས་བརྗོད་དེ་རྨོན་འདེབས་ཀྱི་ཐོང་ཀ་དང་བོ་ནི་ཆར་ཆུ་དུས་སུ་འབེབས་པ་དང་། གཉིས་པ་ནི་རྒྱལ་དར་འབངས་བདེ། གསུམ་པ་གནག་ཕྱུགས་འབྱོར་འཕེལ། བཞི་བ་འབྲུ་དྲུག་ལོ་ལེགས་ཡོང་བའི་རྟེན་འབྲེལ་དུ་བརྩི་སྲོལ་ཡོད་དོ། །

ཡང་། ཞིང་ལྷ་ལ་འཕྲིན་བཅོལ་བྱས་ཏེ་ལོ་ཡག་རེ་བ་ནི། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་ཞིང་ལྷའི་མཆོད་གསོལ་ལས། ཞིང་ལྷ་ཚངས་པ་ཞོས་ལྷ་རྒྱལ་མོ་དང་། །འབྲུ་ལྷ་གང་བཟང་ལ་སོགས་པའི། །ཡུལ་ལྷའི་རྒྱལ་བོ་འཁོར་བཅས་རྣམས། །ཕྭ་གཡང་རྟེན་འདི་འཁོར་བར་མཛོད། །ཉི་མ་དེ་རིང་ཕན་ཆད་ལ། །བཙའ་སེར་སད་གསུམ་ལ་སོགས་པའི། །ཞིང་གི་ལོ་ནད་བཟློག་ཏུ་གསོལ། །ཞེས་དང་། གང་བ་བཟང་བོས་འབྲུ་རྣམས་སྤེལ། །ཞིང་ལྷ་ཚངས་པས་འབྲུ་རྣམས་སྤེལ། །ཞོས་ལྷ་རྒྱལ་མོས་འབྲུ་རྣམས་སྤེལ། །ཡུལ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་འབྲུ་རྣམས་སྤེལ། །ཆར་ཆུ་དུས་སུ་འབབ་པར་ཤོག །ལོ་ཕྱུགས་རྟག་ཏུ་ལེགས་པར་ཤོག །ཅེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །

དབུས་གཙང་གི་རྨོན་འདེབས་གཞས་ལ། སྟོད་ལུང་བདེ་ཆེན་རྫོང་གིས། དཔྱིད་ཀའི་ནམ་དུས་ཤར་སོང་། །ཞིང་ཆུང་གྲུ་བཞིའི་ཐོག་ལ། །རྨོད་མཛོ་ཆ་ཆ་རུབ་རུབ། །གཉའ་ཤིང་འཁྱོག་ལ་མ་གཏོང་། །དེ་འདྲ་རྨོད་པ་བརྒྱབ་མཁན། །བུ་ཆུང་བཀྲ་ཤིས་སྟོབས་རྒྱལ། །མཛོ་ཕོ་རུ་ཁ་འགྱུར་ཤོག ། ཕར་རྒྱུགས་ཚར་རྒྱུགས་མ་གནང་། །རོལ་ལམ་སི་ཤན་འདྲ་བ། །ཕྲ་མོའི་མིག་ལ་མཛེས་པ། །སྨན་ཆུང་ཡུར་མ་བརྒྱབ་དུས། །ཐུགས་སེམས་དེ་བས་སྤྲོ་བ། །ས་རུབ་མུན་པ་སླེབས་དུས། །ལས་ཐག་གཅོད་རོགས་གནང་དང་། །ཨེ་ལེའི། སི་ཁྲ་འུ་ལེའི། སེ་ལ། ལས་ལ་ཕོ་ལས་ཤེས་ཡོད། །ལས་ལ་མོ་ལས་ཤེས་ཡོད། །ལྟོ་ལ་གཞིགས་ཏེ་ལས་ཀ། བུ་ཆུང་ང་རས་བྱས་ཡོད། །ཅེས་དང་།

ཡང་། སྐྱིད་གྲོང་གིས། བྱ་ཁྱུང་ལ་མོའི་སྒང་སྒང་། །ལུ་མ་རིང་མོའི་གཤོང་གཤོང་། །བདག་དང་ཁྱུང་དཀར་མཛོ་ཕོ། །སྒྲིབ་པ་སྦྱོང་ས་ཡིན་ནོ། །གཡུ་མཚོའི་སྒྲོལ་མའི་རྦ་རླབས། །སེམས་ལ་གཟན་པོ་བྱས་བྱུང་། །ཞེས་དང་།

རིན་སྤུངས་རྫོང་གིས། མཛོ་ཕོའི་རོལ་གྱི་ནང་ནས། །སྐྱོ་གླུ་ལེན་པ་མ་གནང་། །འབྲི་མོའི་སྤང་སྟོད་ཕྱོགས་ནས། །རྩྭ་ཁ་གཡར་བོ་བྱས་ཆོག །བྱ་དེ་ཆུང་ལ་མཛེས་པ། །གོང་དཀར་གཡུ་བྱ་སྔོན་མོ། །གཡུ་བྱ་སྔོན་མོའི་རྗེས་སུ། །ཁྱུང་ཕྲུག་བྲེལ་དུ་ལངས་སོང་། །ཉི་མ་དགུང་དྲོའི་ཁྱུང་ཕྲུག །ནམ་མཁའི་བྱ་ལས་མགྱོགས་པ། །སོགས་རྨོད་གླུ་གཏོང་རྒྱུ་ཡོད་པར་མ་ཟད། སོན་འདེབས་ཀྱི་ཉིན་ཐོག་མ་དེར། དགེ་འདུན་པ་ཞིག་གིས་ཆོ་ག་འདོན་པ་དང་། ལྷ་གསོལ་བསང་གཏོང་དང་། གཟབ་འཆོར་སྤྲས་ཏེ། གཉའ་སྦྲེལ་རྟེན་འབྲེལ་བྱེད་པའི་ས་གནས་དེར་འདུ་འཛོམས་བྱས་ནས། རྟེན་འབྲེལ་མཚོན་བྱེད་དུ་གྲོ་སོ་ཕྱེ་མར་དང་ཇ་ཆང་། ཟས་རིགས་གསོལ་སྟོན་བཤམས། ཐོང་ཀར་གྲུབ་རྗེས་ཕན་ཚུན་གླུ་གཞས་གཏོང་བའམ། སྒེར་གཞས་གཏོང་སྲོལ་ཡང་ཡོད་དོ། །

ལོ་སྲུང་སེར་འགོག་དང་ཆར་ཕབ།

སྟོན་འབྲས་བསྡུ་ལ་ཉེ་སྐབས་ལོ་སྲུང་སེར་འགོག་མ་བྱས་ན། སེར་རྒོད་དྲག་པོས་བསམ་དབང་དྲན་དབང་མེད་པར་སྟོན་འབྲས་ཡོད་ཚད་བརྡུང་ཉེན་ཆེ། དེ་ཡང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་སྟེང་ནས་བཤད་ན། སྡེ་བརྒྱད་ཐུ་བོ་ཆེ་ལ་ཕོག་ཐུག་བཟོས་པ་དང་། ཡང་ན། ཡུལ་ལྷ་དེ་དག་གིས་འབངས་ལ་འཕྱ་ཁྲལ་བསྡུ་ཕྱིར། ལོ་ཏོག་སེར་རྒོད་ཀྱིས་བཅོམ་ཏེ་ནང་ནོམ་དུ་འཁྱེར་བཞིན་ཡོད་ཡང་ཟེར། ངག་རྒྱུན་དུ་འབྲོང་སོགས་རི་དྭགས་མང་བོ་ཡུལ་ལྷའི་སྒོ་ཟོག་ཡིན་པས། ལོ་ཏོག་སེར་བས་བཅོམ་ཏེ་ཡུལ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་བཀལ་ནས་རི་རབ་ཀྱི་ཁོང་གསེང་དུ་འཁྱེར་བཞིན་ཡོད་ཟེར། དེ་ཡང་བདེན་མཆི་སྟེ། འབྲོག་མིའི་རྔོན་པ་འགའ་ཞིག་གིས། ང་ཚོས་འབྲོང་ཆེན་པོ་ཞིག་བསད་པ་ཡིན། ཡ་མཚར་བ་ཞིག་ལ་རྒྱབ་གྱི་སྤུ་གསེབ་ཏུ་འབྲུའི་སྙེ་མ་མང་བོ་འདུག དེ་ནི་ཡུལ་ལྷ་མཐུ་ཆེན་རྣམས་རོང་ཡུལ་དུ་གཤེགས་ཏེ་ལོ་ཏོག་སེར་བས་བསྡུས་ནས་ཁལ་བཀལ་ཏེ་ཡོང་བ་ཡིན་ཟེར། ཡང་། འབྲོག་མི་རྒན་པ་འགའ་རེས། འབྲོང་གཡག་གི་རྒྱབ་ཤ་དང་རྒྱབ་ཀོ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཁྲེགས་ཤིང་མཐུག་པོ་ཡོད་ལ། དེ་ནི་ཡུལ་ལྷ་ཚོས་འབྲོང་གཡག་གི་སྟེང་དུ་ཁལ་འགེལ་གྱིན་ཡོད་པ་རེད་ཡང་ཟེར། དེ་བས། འཁྲུངས་སྐོར་དཔྱིད་ཀྱི་མེ་ཏོག་ལས། དཔྱིད་གསུམ་སོ་ནམ་བྱས་པ་དེའི། །སྨིན་པའི་འབྲས་ལ་ཡིད་སྨོན་ཤོར། །སྟོན་གསུམ་འབྲས་བཟང་སྙེ་མ་དེ། །སེར་ལྟེམ་མེར་ཞིང་ཁའི་རྒྱན་དུ་བྱུང་། །འདི་ནམ་འབྲེག་མི་ཤེས་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས། །ཞེས་པ་ལྟར། སོ་ནམ་པའི་རྐང་ཁྲག་རྡོ་དང་། ལག་ཁྲག་ཤིང་བྱས་ནས་ལོ་འཁོར་གཅིག་གི་ཐོན་ལས་འབྲུ་མཛོད་དུ་སྡུད་ལ་རྔམ་པའི་སྐབས་དེར། ལོ་སྲུང་སེར་འགོག་གི་བྱ་བཞག་འདི་ཆེས་རྩིས་མཐོང་ཆེ་ས་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་ནི། བོད་ཀྱི་དམངས་གླུ་ལས། ང་སེར་གྲོང་སྒང་ན་ཡོད་ཡོད་ལ། །འབྲུག་ཕོ་ཆུང་གན་གི་ངར་ལ་ལྟོས། །ང་སེར་གྲོང་སྒང་ན་མེད་གྱི་ན། །ཞིང་རི་མ་འགའ་རེ་རྡུང་རྩིས་རེད། །ཅེས་པ་ལས། ཡང་སྙིང་གང་དུ་གཏད་པ་རྟོགས་ཐུབ་ལ། ཁ་དཔེར། སེར་བ་སྲུང་ན་ནུས་མཐུ་དགོས། །ནོར་བུ་ལེན་ན་ཆོད་སེམས་དགོས། །ཞེས་པ་ལྟར། སེར་སྲུང་བ་ནུས་མཐུ་ཅན་ཞིག་མིན་ཚེ། སྡེ་བརྒྱད་ཀྱིས་སྒྲོལ་བའང། དམངས་གཞས་ཚུན་ན་ཡོད་དེ། དཔེར་ན། ཁྱོད་སེར་འགོག་བཞིན་དུ་འགྱིང་ལ་སྡོད། །ང་སྡེ་བརྒྱད་བཞིན་དུ་ཆས་ལ་འོང་། །ཁྱོད་འདྲ་བའི་སེར་འགོག་བསླུས་ནི་མང་། །བསླུས་ནས་སེར་འགོག་བསད་ནི་མང་། །ཞེས་སོ། །

གཤམ་ནས་སེར་སྲུང་རིག་གནས་ཀྱི་ཆོ་གའི་རིམ་པ་མདོར་བསྡུས་ཤིག་བརྗོད་ན། སེར་སྲུང་བའི་ཡི་དམ་གྱི་བསྙེན་པ་ཚད་ལྡན་བསྒྲུབས་ཏེ། བསྲུང་བྱའི་སེར་བཟློག་གི་སྟ་གོན་ཚགས་སུ་ཚུད་པ་བྱས་རྗེས། ཐེབས་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་བསྲུང་བྱའི་ཁོར་ཡུག་གི་ས་མཚམས་སམ། སེར་འབབ་ཀྱི་ལམ་སྣ། ཡང་ན། གང་བསྲུང་བྱའི་ཞིང་ས་མཐོང་བའི་རི་སྒང་གང་རུང་དུ་ཕེབས་ཏེ། སྡེ་བརྒྱད་དང་། ཡུལ་ལྷ་སེར་བདག་སོགས་ལ། གཏོར་བསང་གསེར་སྐྱེམས་སོགས་ཀྱིས་མཆོད་བཀུར་བྱས་ཏེ། སེར་ཐོ་ལ་དཀར་རྩི་བྱུགས་པའི་མདུན་དུ་མཆོད་པ་བཤམས། ཆོ་ག་ལྟར་བགེགས་བསྐྲད་དང་བསང་སྦྱངས་བྱས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ལ་དགོངས་གསོལ་དང་། ཡེ་ཤེས་པ་སྐུ་བྱང་དང་ཕུར་བུ་ཐོ་དང་བཅས་པ་ལ་བསྟིམས་པར་མོས་ནས། ལོ་ཏོག་དང་རྩི་སྨན་ལ་གནོད་པའི་སེར་འཇིགས་ལས་སྐྱོབ་པའི་འཕྲིན་བཅོལ་གནང་སྟེ། འུར་རྡོ་ལ﹙དྲག་པོ་ལ་མི་ལྤགས་ཀྱིས་མཐིལ་བྱས་པའི་ཡུགས་མོའི་ལྟག་སྐྲའི་འུར་རྡོ་ཡང་ཡོད་པར་བཤད﹚རོ་ཐལ་དང་ཡུངས་དཀར་གྱི་རྫས་ཀྱིས་བྲབས་ལ། དེ་མིན། སེར་ཕྱོགས་སུ་སྡིགས་མཛུབ་ཀེར་ཏེ་འབྱུང་བོ་ཐམས་ཅད་ཐལ་བར་བརླག་པའི་དྲག་སྔགས་དང་ཕཊ་འགྱེད་བྱེད་པ་དང་། གཞན་དག་ལ་སེར་ཕྱོགས་སུ་མདའ་དང་མེ་མདའ་སོགས་འཕེན་པའི་བཟོ་ལྟ་བསྟན་ཏེ་ལོ་སྲུང་སེར་འགོག་བྱེད། ལོ་འཁོར་དེ་སེར་འགོག་བྱ་བ་གྲུབ་རྗེས། ཁྱིམ་རེས་སེར་འགོག་པར་འབྲུ་རིགས་སོགས་ཀྱིས་བཀའ་དྲིན་ཞུ་སྲོལ་ཡོད་དོ། །

ཡང་། དམིགས་བརྩེ་མའི་ཆར་འབེབས་སྲོལ་མདོར་བསྡུས་ཤིག་བརྗོད་ན། དམིགས་བརྩེ་མའི་བསྙེན་པ་བཞི་འམ་བརྒྱད་སོང་བ་རྣམས་ཀྱིས། ཐོག་མར་ཤ་ཆང་སྒོག་ཙོང་སོགས་ཀླུ་ལ་གནོད་པའི་ཟས་དང་སྤྱོད་པ་སྤངས་ཏེ། ཁྲུས་དང་གཙང་སྦྲ་ལ་གནས་པའི་སྒོ་ནས། གཟའ་སྐར་འཕྲོད་སྦྱོར་དགེ་བའི་ཉིན། ཀླུ་སྨན་སོགས་སྦྱོར་བ་ཚགས་སུ་ཚུད་པར་བྱས་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་བདེ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། རང་རྗེ་བླ་མ་དབྱེར་མེད་པར་སྒོམ་ཞིང་། ཚིག་རྐང་དང་བོ་སྤྱན་རས་གཟིགས། གཉིས་པ་འཇམ་པའི་དབྱངས། གསུམ་པ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ། བཞི་བར་རྗེ་རང་ཉིད་དུ་བསམ་ནས་དམིགས་བརྩེ་མ་བཟླའོ། །རང་གི་ཐུགས་ཀ་ནས་འོད་ཟེར་འཇའ་ཚོན་སྣ་ལྔ་ལྟར་འཕྲོ་ཞིང་། དམིགས་མེད་ནི་ཁྱུང་དཀར་བོ། དྲི་མེད་ནི་ཁྱུང་ཁྲ་བོ། གངས་ཅན་ནི་ཁྱུང་དམར་བོ། བློ་བཟང་ནི་ཁྱུང་ནག་པོར་བསྐྱེད། ཁྱུང་བཞི་ཕྱོགས་བཞིར་བསྐྱེད་དེ། ཆུ་མགོ་དེའི་ཀླུ་གར་ཡང་འགྲོ་ས་མེད་པར་བསམ། རང་ཉིད་རྗེ་བླ་མར་གསལ་བའི་ངང་ནས་དམིགས་བརྩེ་མ་བཟླ་ཞིང་ཆུ་མིག་གི་ཀླུ་ལ་འདི་སྐད་དུ། ཀླུའི་རྒྱལ་བོ་དགའ་བོ། གཙུག་ན་རིན་ཆེན། དུང་སྐྱོང་། ནག་པོ་ཆེན་པོ། གདོལ་བའི་རིགས། ཀླུ་འོན་པ་དང་། ཞ་བོ་དང་། ལྐུགས་པ་དང་། འཐེང་བོ་དང་། ཀླུའི་རིགས་སུ་གྱུར་བ་ཐམས་ཅད་ཉོན་ཅིག་ཅེས། རྐང་དུང་ལན་གསུམ་འབུད། ཁྱོད་ལ་ཡའོ་གཟུང་དུ་འོང་བ་མ་ཡིན། དོ་བསྡོ་བར་ཡོང་བ་མ་ཡིན། འཁོན་ཚོལ་དུ་འོང་བ་མ་ཡིན། འཛམ་བུ་གླིང་དུ་ཆར་དཀོན་པོ་བྱུང་བས། ཁྱེད་ལ་ཆར་སློང་བ་ཡིན། ཆར་ཆེན་པོ་ཡུལ་ཕྱོགས་འདིར་དྲག་ཏུ་ཕོབ་ཅིག་ཅེས་ཆུ་མགོར་འབོད། ཕྱོགས་བཞིར་ཐོ་བཞི་བརྩིགས། དམིགས་བརྩེ་མ་འདོན། ཕཊ་གསུམ་བརྗོད། ཐོ་བཞིར་ཁྱུང་བཞིར་བསྐྱེད། ཡུལ་དེའི་གཞི་བདག་ལ་དཀར་གཏོར་བསངས་མཆོད་བྱའོ། །དུག་སྣ་དང་མ་འདྲེས་པའི་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་དང་། སྨན་སྣ་ཚོགས་གྲོ་ཟན་དང་སྦྱར་ནས། དེ་རྣམས་ལ་རིལ་བུ་ལུག་རིལ་ཙམ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་བཅོས། མདུན་དུ་བུམ་པ་ལེགས་པ་གཅིག་བཞག རིལ་བུ་དེ་འདྲ་རེ་རེ་ལ་དམིགས་བརྩེ་མ་རབ་བརྒྱ། འབྲིང་རང་གི་གང་ཐོན་རིལ་བུ་ལ་ཕུ་བཏབ་ནས་བུམ་པའི་ནང་དུ་བླུགས། རིལ་བུ་མ་རྫོགས་པའི་བར་དུ་དེ་ལྟར་བྱའོ། །བུམ་པའི་ཁ་དར་དམར་གྱིས་བཅིངས། ཆུ་མགོའི་ཕུགས་སུ་བཞག དེ་ན་གང་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་བརྩེ་མ་རྒྱུན་དུ་འདོན། བསངས་དང་བཀའ་སྒོ་སྤྱི་དང་མཐུན་པར་བྱ། གོམ་པ་གསུམ་བོར་ནས་ཕྱི་ལྟས་བྱས་ནས་དམིགས་བརྩེ་མ་ཅི་ཐོན་འདོན། ཀླུ་ལོངས་སྤྱོད་ཅན་དེ་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པར་བསམ། རང་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་གྲུབ་ཞུས་པས་ཆར་ལྟར་འབེབས་པར་བསམ་དགོས་སོ། །

ཆར་འབེབས་སྐབས་ཀྱི་འཛེམ་བྱ་ནི། སྒྲུབ་གནས་ཀྱི་ཉེ་འཁོར་དུ་ཞ་ལོང་སོགས་བཀྲ་མི་ཤིས་པ་དང་། དམ་ཉམས་མཛེ་ཅན་སོགས་གྲིབ་ཅན་གྱི་རིགས་གཏན་ནས་མི་གཏོང་། སྒྲུབ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཤ་ཆང་སྒོག་ཙོང་ཐ་མ་ཁ་སོགས་ཁ་ཟས་དྲི་ང་བ་དང་མི་གཙང་བའི་རིགས་ལ་ལོངས་མི་སྤྱོད། གཞན་ཡང་། འཐབ་རྩོད་ཚིག་རྩུབ་ངག་འཁྱལ་སོགས་བག་མེད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡང་བྱར་མི་རུང་ངོ་། །

ཡང་། དམིགས་བརྩེ་མའི་ལས་ཚོགས་ལས་སད་སྲུང་བའི་གདམས་པ་ནི། བསྐྱེད་རིམ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གོང་བཞིན་ནོ། །གང་དུ་འདུག་པའི་གནས་སུ་རང་གི་མདུན་དུ་སྒྱེད་པུ་དཔུང་གསུམ་ཅན་བཅས། དཔུང་བ་དང་བོ་སྤྱན་རས་གཟིགས། གཉིས་པར་འཇམ་དབྱངས། གསུམ་པ་ཕྱག་རྡོར། དེའི་སྟེང་དུ་ཟངས་ཆེ་ཆུང་གང་ཡིན་པ་ཆུས་བཀང་ནས་བཞག རྟེན་བྱིན་རླབས་ཅན་ལ་ཁྲུས་གསོལ་བྱས། ཆུ་དེ་རྣམས་དེར་བླུག རྗེ་བླ་མ་འོད་དུ་ཞུ། ཕྱོགས་གསུམ་ནས་མེ་འབུད། དམིགས་བརྩེ་མ་འདོན། ས་གཞི་ཐམས་ཅད་ལ་དྲོད་ཆེན་པོ་སྐྱེས་ནས་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་ཕུང་བོ་འདུས་ནས། ཆུ་དེའི་རླངས་པ་སྤྲིན་ལ་ཕོག འཛམ་གླིང་ཐམས་ཅད་སྨུག་པས་གང་བར་བསམ། ཆུ་དེའི་རླངས་པ་མ་ཆད་པར་མེ་འབུད། དེ་ལ་བསྐོར་བར་བྱེད་ཅིང་དམིགས་བརྩེ་མ་འདོན་བརྒྱ་རྩ་དེ་ཆུ་ལ་འདེབས། དེ་རྣམས་དུས་དང་བསྟུན་པའོ། །སད་ཀྱི་བདག་པོའི་སྣ་འདྲེན་དེས་རྗེ་བླ་མ་ལ་དད་གུས་དུད་དུད་བྱེད་པར་བསམ། ཡང་། དམིགས་བརྩེ་མ་ཅི་ཐོན་འདོན། ཐུགས་རྗེའི་ནུས་མཐུས་བསྐྱབ་པར་བསམས། ཡང་དམིགས་བརྩེ་མ་འདོན། བྱང་ཆུབ་དུ་སེམས་བསྐྱེད། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཟས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པར་བསམས། ཞེས་སོ། །

དེ་ལྟར་སེར་སྲུང་རིག་གནས་འདི་ཞིང་ལས་ས་ཁུལ་ལ་ངེས་པར་དུ་མཁོ་བའི་ཐུན་མིན་གྱི་རིག་གནས་ཤིག་ཡིན། ཞིབ་རྟོགས་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནང་བསྟན་གྱི་ཆོ་ག་དང་ཁ་བྲལ་ཐབས་མེད་པས། འཐུས་ཚང་ཞིག་ཤེས་འདོད་པ་དག་གིས་རྟ་མགྲིན་ལས་ཚོགས་དང་། དམིགས་བརྩེ་མའི་ལས་ཚོགས་སོགས་ལ་གཟིགས་དགོས་ལ། རྙིང་ཕྱོགས་སུའང་བྱང་གཏེར་རིག་འཛིན་རྒོད་ལྡེམ་ཅན་གྱི་སེར་སྲུང་གནམ་ལྕགས་གུར་ཁང་དང་། ཉང་སྐྱེས་སྣང་མཛད་རྡོ་རྗེའི་སེར་སྲུང་མེ་ཡི་གུར་ཁང་སོགས་ལ་གཟིགས་པར་བྱའོ། །

གཞན་ནང་བའི་ལུགས་སུ་སེར་སྲུང་ར་རུ་མ་ལ་རྫས་ངན་ཁྲག་སྣའི་རིལ་བུ་རི་ཀླུང་ཐམས་ཅད་ལ་བཀྲམས་དགོས་པས། ཀླུ་སོགས་ཧ་ཅང་མི་དགྱེས་པས་ཆར་དཀོན་པར་བཤད་པས། མ་བྱས་ན་ལེགས། མུ་སྟེགས་པའི་ལུགས་ལའང་དབང་ཕྱུག་ནག་པོའི་རྒྱུད་ན་སེར་སྣ་ཚོགས་དང་། མུ་སྟེགས་བྲ་བ་མདུང་ཁུར། ཐག་ལེན་གྱི་སེར་སྲུང་ཡོད་པ་དང་། རྔོག་ལོ་ཙཱ་བས་ཀྱང་མུ་སྟེགས་པའི་སྟོན་པ་སྐལ་ལྡན་རྒྱལ་བོ་ཟེར་བ་ལས་སེར་སྲུང་གི་གདམས་པ་བླངས་ཏེ། བོད་དུ་ཕེབས་ནས་གསེར་མ་བསྐུར་བས། མུ་སྟེགས་པའི་སྟོན་པ་སྐལ་ལྡན་རྒྱལ་བོས་རྩར་གཅོད་བཏང་བས། ལོ་ཙཱ་བ་སློབ་མ་ཁྲི་དྲུག་ཅུ་འདུས། གསང་ཕུའི་དགོན་ཡང་བཏབ་པ་ཤེས་ཏེ། མུ་སྟེགས་པ་ཁྲོས་ནས་ངན་སྔགས་བཏང་བས། རྔོག་ལོ་བསམ་ཡས་ནས་ཀོ་གྲུ་ལ་བྱོན་སྐབས་ནམ་མཁའ་ནས་རྡོ་ཆར་བབས་ནས་ཀོ་གྲུར་ཆུར་ནུབ་ནས་ལོ་ཙཱ་བ་འདས། དེའི་མན་ངག་ཤིང་བྱང་ལ་བུམ་པའི་གཟུགས་སུ་བྲིས་པའི་ནང་དུ་སྔགས་རྒོད་ཅིག་བྲིས་ནས་བཙུགས་པར་ཆོག་པའི་ཕྱག་ལེན་ཡོད།

དེ་ལས་གཞན། བོན་ལུགས་ལའང་ཁྱུང་དམར་སེར་སྲུང་ཟབ་མོ་ཡོད་ཀྱང་། དེ་ནི་སྐྱབས་འགྲོའི་བསླབ་བྱ་དང་འགལ་ཞིང་རྫས་ངན་གྱིས་ཡུལ་ལྷ་ངན་གྲིབ་ཕོག་པ། ཚེ་འདིར་ཡང་བསོད་ནམས་ཟད་ཅིང་ཕྱི་མར་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བས་སྤང་བྱར་གསུངས་ལ། ནང་ཆོས་ཀྱི་སེར་སྲུང་གནང་ནའང་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་བཟང་ན་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས། ལྷ་འདྲེ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྦྱིན་དང་། །འབུ་སྲིན་རྣམས་ལ་སྐྱབས་ཀྱི་སྦྱིན། །རྩམ་ཟན་རྣམས་ལ་ཟང་ཟིང་སྦྱིན། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་བྱམས་པའི་སྦྱིན། །སེར་སྲུང་སྦྱིན་པ་རྣམ་བཞི་འདིས། །བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་འབྲས་ཐོབ་ཤོག །གསུངས་པ་ལྟར་ལགས་ལ། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་སེར་གླ་ཨེ་རག་དང་ངན་གཡོ་འབའ་ཞིག་གིས་བྱས་ན། ལྷ་མོ་རལ་གྲི་གཡུག་ཐེངས་རེ་ཡང་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ལྷ་འདྲེ་ཁྲི་ཕྲག་གི་སྐེ་དམར་ཉག་ཉོག་གཅོད་པ་དང་། ཁ་གྱུས་སྔགས་སོགས་བཟླས་ཏེ་དྲག་ལས་བྱས་ན། སྡེ་བརྒྱད་ལ་ཁ་ནས་ཁྲག་སྐྱུག་ཅིང་གཟའི་ལྟོ་བ་འགས་པ་སོགས་བྱེད་པས། ལྷ་མ་སྲིན་སྡེ་བརྒྱད་ལ་འགྲས་ཚབས་ཆེ་བས་ཐར་བ་མེད་ཅིང་། ལོ་གསུམ་ལ་སེར་སྲུང་བྱས་ན་ཟས་དྲི་མེད་ཅིང་རྩམ་པ་ཙམ་ཡང་ཟ་རྒྱུ་མེད་སར་སྐྱེས་པར་བཤད་དོ། །

སེར་ལམ་སྟོན་པ་ནི། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་སེར་ཐོ་བརྩེགས་པ་ལས། ཡུལ་གཞན་དུ་སོངས་ཤིག བྱོལ་ཞིག ལ་ལ་བྱོལ། ཆུ་ལ་བྱོལ། ལུང་ལ་བྱོལ། སྤང་ལ་བྱོལ། ནགས་ལ་བྱོལ། གཡས་ལ་བྱོལ། གཡོན་ལ་བྱོལ། ཞེས་དང་། དམག་ལམ་ཆོད། ཇག་ལམ་ཆོད། རྐུན་ལམ་ཆོད། གྲོས་ལམ་ཆོད། རྒྱུག་ལམ་ཆོད། གསང་ལམ་ཆོད། བཤལ་ལམ་ཆོད། ཞེས་སོ། །

སྤྱིར་ན། སེར་སྲུང་བར་ལྷ་གང་སྒོམ་དང་ཕྱག་མཚན་གྱི་ཆ་ནས་ཕྱག་རྒྱ་མང་ཡང་། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་སེར་འགོག་ལས། གལ་ཏེ་སེར་རྐང་བཙུགས་བྱུང་ན། །ཡོད་ན་ཤིང་རལ་གཡུག་བྱ་སྟེ། །མེད་ན་རལ་གྲིའི་ཕྱག་རྒྱ་གཡུག །གནམ་ལྕགས་ངར་མའི་རལ་གྲི་ཡིས། །སེར་བའི་རྐང་བ་བཅད་པར་སྒོམ། །ལག་པ་ཁྱུང་གི་ཕྱག་རྒྱ་བྱས། །ཁྱུང་གིས་གཤོག་པས་སེར་སྤྲིན་རྣམས། །གཤག་ཅིང་མེ་ཡིས་བསྲེགས་པར་སྒོམ། །དེས་མ་ཐུབ་ན་ཐུན་དང་ཟོར། །ཁྲོ་བོ་ཁྱུང་བཅས་མེ་འབར་སྒོམ། །སེར་བའི་གདོང་དུ་བརྒྱབ་པ་ཡིས། །སེར་བ་སེར་བྱེད་གཞོབ་པར་སྒོམ། །རྡོ་རྗེའི་འགྲོས་བྱས་ཕུར་པ་འདྲིལ། །སེར་འབྲུ་ཁར་བཅུག་གནམ་དུ་སྟོར། །ཤིན་ཏུ་ཐུ་ན་ཞྭ་གོས་བརྡབ། །རྟེན་གཏོར་འཕང་བས་ཐེ་ཚོམ་མེད། །དེ་ནས་སེར་བ་ཡལ་བ་དང་། །ཉམས་ལེན་སྟོང་ཉིད་ངང་ལ་བཞག །ཅེས་གསུངས་སོ། །གཞན་སེར་སྲུང་གི་མན་ངག་ཐུང་ངུ་སྐོར་ཞིག ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བེའུ་བུམ་ལས་གསུངས་པ་འདིར་བཀོད་ན།

སེར་བ་སྲུང་ན། ཐལ་ཆེན་དང་ཡུངས་དཀར་ལ་སྔགས་བཟླས་དེ་གཏོར་བ་དང་། སྤྲིན་ལ་ཕུ་བྱ། ཡང་ན། རྔའམ་ཅང་ཏེའུ་འམ། རྭ་དུང་ལ་ཐོད་ལེ་ཀོར་རམ་མཚལ་གྱིས་སྔགས་བྲིས་ནས་བརྡུང་བུས་དཀྲོལ་ན་སྒྲ་དེས་ཆོད་དོ། །སྔགས་ནི་ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུཾ་ག་རུ་ཊ་རྔྷི་ས་ཧེ་ཙ་ལེ་ཙ་ལེ་སྭཱ་ཧཱ། ཡེ་གེ་སོད། བཾ་བཾ་སད། རཾ་རཾ་སད། ཕུར་ཕུར་སད། པྲ་མ་ཏི་སད། སྔགས་འདི་བཟླས་ནས་སྤྲིན་ལ་ཕུས་བཏབ་པས་ཆོད་དོ། །ཞེས་ལས་ཐམས་ཅད་པའི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་ཟབ།

ཡང་། འཇམ་དཔལ་དཔའ་གཅིག་ལས། ཨོཾ་ག་རུ་ཊ་རྔྷི་ས་ཧེ་ཙ་ལ་ཙ་ལ་སྭཱ་ཧཱ། ཞེས་པ་འདི་དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་སེར་བ་བཟློག རྔ་རྡུང་དུང་གི་བཟློག་པའི་ཆོ་ག་བཅས་གསུངས་སོ། །

ཡང་། སེར་བ་གདོང་བཟློག་བྱེད་ན། རང་གཤིན་རྗེའི་གཤེད་ནག་པོ་རལ་གྲི་དང་མེ་ཞགས་ཐོགས་པ་ཁྲོ་ཚུལ་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་ཆས་ཅན་བརྐྱང་བསྐུམ་གྱིས་རི་རབ་གྱི་སྟེང་དུ་བཞུགས་པར་བསམ་ལ། སྔགས་བཟླས་ཤིང་སེར་བ་གང་ན་འོང་ཕྱོགས་སུ་ཕུ་བཏབ་པས་བར་སྣང་ཐམས་ཅད་ཁྲོ་བོ་དང་མེ་རླུང་གིས་སེར་བ་གཏོར་བར་བསམ། ཨོཾ་ཡ་མཱནྟ་ཀཱ་ལ་རཱུ་པ་ཀརྨ་རཾ་རཾ་སེར་བ་བཟློག སྔགས་འདི་བརྒྱ་རྩ་རེ་བཟླས་ལྕགས་ཕྱེ། རྡོ་ཕྱེ། ཟངས་ཕྱེ་ཐལ་ཆེན་ཡུངས་དཀར་རྣམས་ལ་སྔགས་བཏབ་སྟེ་བཞག སེར་བ་ཡོང་དུས་གཏོར་བས་ཐུབ་ངེས་ཟབ། པད་གླིང་གཏེར་མའོ། །

ཡང་། སེར་བ་གདོང་བཟློག་བྱེད་ན། ཀ་རྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་རྡེབ་འཁོར་གནད་ཀྱི་མན་ངག་ལས། སེར་བ་རང་གི་ཐད་ནས་གདོང་གཏུག་བྱུང་ན། རང་ཉིད་ཡི་དམ་སྐད་ཅིག་གིས་གནས་འགྱུར་ནས། རང་ཡང་གན་རྐྱལ་དུ་ཉལ་ལ། སྡིག་པ་ནག་པོ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་བས། རང་གི་སྲུང་རིས་མེར་གྱིས་གང་ནས། རྭ་གཡས་པ་དགུས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་སྙིལ་བར་བྱེད་པ། གཡོན་པ་དགུས་ས་འོག་ནས་གཡེངས་བར་བྱེད་པ། ཁ་ནས་དུག་གི་རླངས་པ་ཕྱུ་རུ་རུ་བྱེད་པ་གཅིག་བསམ། ཞལ་ནས་ཧཱུཾ་མང་བོ་བརྗོད་ནས། ལག་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྙབས་པས་སེར་བ་སེར་བྱེད་ཐམས་ཅད་འུབ་ཀྱིས་བསྡུས་ནས། རང་སྡིག་པའི་ཁ་ནང་དུ་རོག་རོག་མིད་པས། སེར་བྱེད་ཐམས་ཅད་རྡུལ་དུ་བརླག་པར་བསམ་མོ། །

 ཡང་། སེར་བ་བཟློག་པའི་སྔགས། ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུཾ་ཆར་ནི་ཆུར་ནི་སྭཱ་ཧཱ། ཞེས་བཟླས་པས་གཅོད། གཏེར་མ་ཟབ་བོ། །

ཡང་། ཉང་གཏེར་མཁའ་འགྲོའི་ལས་ཚོགས་ལས་སེར་བ་སྲུང་ན། རང་ཕག་མོར་གསལ་བའི་ཞལ་ནས་རླུང་དང་འཚུབ་མས་སྤྲིན་དང་འབྱུང་བོ་བྱེ་བར་བསམ་ལ། ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུཾ་ཧྲཱྀཿམ་ཧ་རི་ནི་ས་ར་ཙ་ཧྲཱྀཿཡ་ཆར་ཡ་ཆུར་ཡ་ར་མ་ནི་མཱ་ར་ཡ་ཤིག་བཟློག ཅེས་བཟླས། སྡིགས་མཛུབ་ཀྱིས་གང་དུ་ལམ་བསྟན་སར་མཛུབ་རིས་བྱ་ཞིང་ཕུས་བཏབ་པས་གཅོད་དོ་ཟབ་བོ། །རྒྱུན་བཀག་འདོད་པས་སེར་བའི་བཀག་རྟ་འཇོག་པ་སོགས་གཞན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སེར་བ་འདི་རྒྱུན་དུ་གསེར་སྐྱེམས་སོགས་ཕུལ་ལ་ཞི་བས་བསྒྱུར་བ་ལས། གལ་ཆེ་དུས་རེ་ཟུང་མ་གཏོགས་ནམ་ཡིན་དྲག་སྔགས་ཀྱིས་བཟློག་ན་སྡེ་བརྒྱད་དང་འགྲས་པ་འོང་བས་གཟབ་པར་བྱའོ། །ཞེས་པ་དང་།

ཡང་། ཐུའུ་བཀྭན་གྱི་རྟ་མགྲིན་གསང་སྒྲུབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་སེར་བ་སྲུང་བའི་གདམས་པ་མེ་རླུང་འཁྲུགས་པའི་གུར་ཁང་ལས། ཞིབ་རྒྱས་སུ་བཀོད་ཡོད་པ་དང་། སེར་སྲུང་དེར་ཨ་ཙ་རྱ་དམར་བོས་མྱང་སྟོད་ཡེ་ཤེས་འབར་ལ་གནང་བའི་སེར་སྲུང་གདམས་པ། རྭ་བའི་ཆོས་བརྒྱད་ལས་འབྱུང་བའི་ཁྱབ་འཇུག་རུས་སྦལ་གྱི་སེར་སྲུང་གདམས་པ། བླ་མ་གཉན་ལོ་ཙཱ་བའི་སེར་སྲུང་གདམས་པ། སེར་བ་སྲུང་བ་ལ་ཐོག་གི་ཉེན་ཆེ་བས་ཐོག་སྲུང་གི་གདམས་པ། བ་རི་ལོ་ཙཱ་བའི་ཐོག་སྲུང་གི་གདམས་པ། ཨ་ཏི་ཤས་འབྲོམ་ལ་གནང་བར་གྲགས་པའི་ཐོག་སྲུང་གདམས་པ་གསུངས་ཡོད་པ་ལས་གཞན། སེར་བདག་བཅུ་གསུམ་མཆོད་ཆོག སེར་བདག་བཅུ་གསུམ་གྱི་བསང་ཆོག་སོགས་ཡོད་དོ། །

སེར་སྲུང་གི་བསྲུང་བྱ་ལ། སེར་སྲུང་སྔགས་པས་བསྲུང་བྱ་དང་། རུ་སྡེའི་བསྲུང་བྱ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། དང་བོ་སེར་སྲུང་བའི་བསྲུང་བྱ་ནི། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་སེར་སྲུང་གདམས་པ་ལས། སེར་སྲུང་སྔགས་པས་བསྲུང་བྱ་ནི། །གཙང་མའི་ཕུད་ཀྱི་ལྷ་སྲུང་དང་། །ཡུལ་ལྷ་དུས་སུ་མཆོད་པར་བྱ། །རྫུན་དང་མནའ་ལ་རྟག་ཏུ་འཛེམ། །མནའ་ནི་དཔང་བོ་མི་བྱའོ། །ཕྱི་བ་མི་གསོད་ཤ་མི་ཟ། །མགོ་ལ་མར་ནི་མི་བཀུ་ཞིང་། །སེར་བསང་དུས་སུ་བསང་མི་བཀུ། །སླ་ངར་བརྫིས་པའི་ཟས་ནི་ཟ་མི་རུང་། །སླ་ང་མགོ་ལ་གྱོན་མི་རུང་། །ཕྲེང་བ་གཞན་གྱི་ལག་མི་འགྲིམས། །ཆུ་དང་ནེའུ་གསེང་རློག་མི་བྱ། །སེར་གཏའ་སྔགས་པ་གཞན་གྱིས་ཚོར་མི་བྱ། །འཐབ་འཁོན་འཛིང་མོ་མི་བྱའོ། །ཁ་འཕྲོ་སྦག་པ་སྲུང་བར་བྱ། །ཁྱད་པར་རྨེ་ཅན་དམ་ཉམས་ཀྱི། །ཁ་འཕྲོ་འཛེམ་པ་གལ་ཆེའོ། །སེར་བ་བསྲུངས་ནས་མ་བསྡུས་པར། །མན་ངག་གཞན་ལ་མི་སྤེལ་ལོ། །ཀླུ་ཤིང་བྲ་མའི་མེ་མི་འབུད། །གོས་སྨེ་གོན་པར་མི་བྱའོ། །གླང་དང་རྔ་བྲན་ཤ་མི་ཟ། །སེར་བ་སྔགས་བསྡོ་གཏམ་མི་བྱ། །གཟའ་དང་སྡོངས་མོ་ལྷ་འདྲེ་མཆོད། །སེར་གཏའ་སྔགས་དུས་སྨྲ་བཅད་བྱ། །སེར་གཏའ་མི་ལག་མི་འགྲིམ་སྟེ། །ཡང་ན་རབ་གནས་བསྐྱལ་བར་བྱ། །

གཉིས་པ་རུ་སྡེའི་བསྲུང་བྱ་ནི། སྡེ་ཡིས་བསྲུང་བྱ་འདི་ལྟར་སྲུངས། །གཉེན་སར་སྐྱེས་པའི་ཤིང་མི་གཅོད། །ཆུ་མིག་ན་བ་མི་རློག་གོ ། ཉ་དང་སྦལ་བ་སྦྲུལ་མི་གསོད། །གཉན་སའི་ཤིང་དང་ཀླུ་ཤིང་གིས། །མེ་ནི་འབུད་པར་མི་བྱའོ། །ཕྱི་བ་གྲུམ་པ་སྲམ་མི་གསོད། །རི་གཉན་ཀུས་འདེབས་རྦབ་བཏང་སྤང་། །སེར་བ་སྔགས་དུས་སྔགས་པའི་དྲུང་། །ཁྱི་དང་བུད་མེད་མི་བཏང་ངོ་། །སེར་བ་སྔགས་པའི་སྟང་མི་བྱ། །སེར་བ་སྔགས་པའི་མདུན་དུ་ནི། །ར་ལུག་འདེད་པར་རུང་ངོ་། །སེར་བ་སྔགས་དུས་སྔགས་པ་ནི། །ངོ་ལ་གཞན་གྱིས་ལྟ་མི་རུང་། །དམ་ཚིག་དེ་རྣམས་མ་ཐུབ་ན། །ཞུད་ཀྱི་ཕོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། །སེར་བ་ཐུབ་པར་དཀའ་ཞེས་བཤད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །

 ཡང་། སེར་བ་བབས་པའི་སྔོན་ལྟས་ནི། སེར་སྲུང་གདམས་པ་ལས་འབྱུང་བ་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བཀོད་ན། ཚེས་བཞིའི་ཞོགས་པར་སྤྲིན་སེར་ནག་བྱུང་ན་སེར་བས་སྤྲིན་མགོ་གནོན། ཚེས་བརྒྱད་ལ་ཕུན་རོན་སྐེད་པ་འདྲ་བའི་སྤྲིན་དང་། བཅུ་གཅིག་ལ་ར་རྒྱའི་སྦོ་འདྲ་བའི་སྤྲིན་དང་། བཅོ་ལྔར་ཁམ་ནག་ཐལ་བ་གཏོར་འདྲ། བཅོ་བརྒྱད་ལ་རྟ་སྐྱའི་རྔ་མ་གྱེན་ཤད་ལྟ་བུ། ཉེར་གཉིས་ལ་སྤྲིན་དམར་སེམས་ཅན་འདྲ་བ། ཉེར་དགུ་ལ་དུད་ཁའི་སྤྲིན་འཕྱུར་ན་སེར་བ་འབབ་རྟགས་དང་།

གཞན་ཡང་། དུས་ངེས་མིན་ལ་བརྟག་པ་ནི། རྨ་བྱའི་མགྲིན་དང་དུང་དཀར་བརྩེགས་པ། གཡུ་འབྲུག་འདྲ་བའི་སྤྲིན་བྱུང་ན་སེར་བ་འོང་། སྤྲིན་དཀར་སྲིན་མ་བྲན་པ་འདྲ་བ་བྱུང་ན་ཉིན་ཕྱེད་སེར་བ་འོང་། དུང་དཀྱིལ་དུ་གཟུགས་བརྙན་འདྲ་བའི་སྤྲིན་བྱུང་ན་ཕྱི་ཉིན་སེར་བ་འོང་། ཡང་ན། དེ་ནུབ་ཕྱིར་ནུབ་ན་སྲོད་ལ་སེར་བ་འོང་། ར་རྒྱ་མོའི་སྦོ་དང་འདྲ་བའི་སྤྲིན་དམའ་ཞིང་འཁྲུག་ལ་རླུང་ཆེ་བ་དང་། ས་རུལ་དང་ཕུབ་རུལ་གཏོར་འདྲའི་སྤྲིན་དང་། སྤྲིན་དམའ་ཞིང་དུད་ཁ་བང་རིམ་ཅན་བྱུང་ན་དེ་མ་ཐག་སེར་བ་འོང་། སྤྲིན་མཐིང་ནག་ཀ་བ་བཙུགས་འདྲ་ལས་འབྲུག་ཆེ་གློག་མྱུར་བ། དྲག་རླུང་འཚུབ་ན། ཕྱི་དྲོ་ཚུན་ཆད་ལ་སེར་བ་འོང་། ཡང་། སྤྲིན་འཕང་མཐོ་ཞིང་དྲག་རླུང་བྱུང་ན་ཕྱེད་ཡོལ་ཙམ་ལ་སྨན་གྱི་སེར་བ་འོང་། སྤྲིན་ནག་སེམས་ཅན་གཟུགས་འདྲ་འཕྱུར་ན་ཀླུ་ཡི་སེར་བ་འོང་། སྤྲིན་ཁམ་ནག་འབྲུག་རླུང་འཚུབ་ན་བདུད་ཀྱི་སེར་བ་འོང་། སྤྲིན་སེར་རླུང་གོ་རོ་རོ་བྱུང་ན་བཙན་གྱི་སེར་བ་འོང་། སྤྲིན་ནག་རླུང་སུབ་ལྡང་ན་སྡེ་བརྒྱད་ཀྱི་སེར་བ་འོང་། ནམ་མཁའ་གཞན་དྭངས་ཤིང་ཐད་ཀར་སྤྲིན་ནག་འཕྱུར་ན་གཟའི་སེར་བ་འོང་། སྤྲིན་ནག་དྭངས་ཞིང་འདུ་བའི་འགྱུར་ལྡོག་མྱུར་ན་བུ་ཡུག་དང་ཁུ་འཕང་རྒོད་པའི་རྟགས། ཡང་། རྨི་ལམ་དུ་ལུག་ཁྱུ་ཤོར་བ་དང་དམག་ཇག་ཚུར་ལ་རྒོལ་བ། གློག་དམའ་ཞིང་འབྲུག་སྐད་རྒོད་པ། མགར་བས་ལྕགས་བརྡུང་བ་ཐོ་སྐད་ཐོས་པ་སོགས་ཀྱང་སེར་བ་རྒོད་པའི་ལྟས་སུ་བཤད་དོ། །

གཞན་ཡང་། སོ་ནམ་པའི་ལོ་སྲུང་ལ། སྟོན་ཁར་འབྲས་བཟང་སྨིན་དུས་སུ། ཁ་ཆར་འགོག་པ་འདི་ཡང་། སོ་ནམ་པར་མེད་དུ་མི་རུང་གི་ལས་གཞི་ཞིག་ཡིན་པས། གྲུབ་མཐའ་ཁག་གི་ཆར་འགོག་གི་ཆོ་ག་མང་ལ།

འདིར་ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བེའུ་བམ་ལས་མན་ངག་འགའ་འབྱུང་བ་འདིར་བཀོད་ན། ཁ་ཆར་སྲུང་ན། ཆར་གཅོད་སྔགས་ནི། ཨོཾ་ཙཀྲ་རྦད་རྦད་དུམ་དུམ་ཆིལ་ཆིལ་ཕཊ་སྭཱ་ཧཱ། ལོ་མ་སོང་བའི་ཚྭ་གསར་བ་ལ་སུམ་བརྒྱ་བསྔགས་ཏེ་མེ་ལ་བསྲེག ཕྱོགས་བཞིར་ཕུ་བྱས་པས་ཆོད་དོ། །

ཡང་། ལྕག་ཚན་ལ་སྔགས་འདི་བཏབ་སྟེ། རང་ཨ་ཙ་ར་ནག་པོ་མེ་ལྕེ་འཕྲོ་བ་ཅན་དང་། སྣང་སྲིད་ཐམས་ཅད་མེའི་བྱ་ཁྱུང་དང་། མེས་གང་བར་བསམ། ཨོཾ་ཁྲཽ་བཛྲ་ག་རུ་ཊ་ཙ་ལེ་ཙ་ལེ་ཧཱུཾ་རཾ་རཾ་ཨེ་མཎྚལ་ཁཾ་རཾ་རཾ་ཆར་ཆོད་སྤྲིན་གཏོར་སྭཱ་ཧཱ། ལྕག་ཚན་ཕྱོགས་བཅུར་གཡབ་པས་ཆར་འཕྲལ་དུ་ཆོད་དོ། །

ཡང་། ཆར་བཅད་པ། མཚར་བུའི་རྩེ་ལ་སྨག་ཤད་ཁ་གསུམ་ལ་དར་སྣ་ལྔ་བཏགས་པས་གཡབ་ཅིང་ཕུ་ཡིས་ཕྱོགས་སུ་གདབ། ས་གཙང་ས་དང་ཕྱེ་བསྲེས་པར་སྔགས་བཏབ་སྟེ་གཏོར། ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུཾ ཙག་གི་ཙག་གི གུ་ལིང་གུ་ལིང་། ཤ་ཤ་གུ་གུ། ཏི་ཏི་བི་རི་ཏི་ཧུ་ཡུ་ཧུ་ཡུ་ཧུ་རུ་ཏི་སྭཱ་ཧཱ། ཞེས་བཟླས་ལ་སྤྲིན་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ལྔ་ཡིས་གཏོར་བར་བསམ་པས་ཁ་ཆར་གཅོད་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད་ཅེས་ལས་ཐམས་ཅད་པའི་རྒྱུད་ལས་སོ། །འདི་རྡོ་རྗེ་གནམ་ལྕགས་མཆུའི་ཀླུའི་བྲོ་བོར་བའི་སྔགས་དང་འདྲ་ལ་སྔགས་ཀྱི་འགྱུར་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་ཡིན་པར་འདྲའོ། །

ཡང་། ཁ་ཆར་གཅོད་ན། ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུཾ་ཀཱ་མེ་ཀཱ་ལུ་མེ། སྟམྦྷ་ཡ་ཡི་ཤ་ལཱ་བ་ཪྴམ་ཏུ་ཥ་རཉ་ཙ། ལུ་ཙྪ་ཨ་ལུ་ཙྪ་ཨ་སྭཱ་ཧཱ། སྔགས་བཟླས་ཕུས་བཏབ་མཛུབ་རིས་བྱས་པས་ཆོད་དོ། །འཇམ་དཔལ་དཔའ་བོ་གཅིག་གྲུབ་རྒྱུད་ལས་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་འདི་ལེགས་པར་བཟླས་ན་སེར་བ་གཅོད་པར་བྱེད་དོ། །དྲན་པ་གཉིད་དང་ཐལ་བ་ལ་མངོན་པར་བཟླས་པས་སེར་བ་འབབ་པའམ། ཁ་བ་འབབ་པའམ། ཁ་བ་འབབ་པ་གཅོད་པར་འགྱུར་ཞིང་གང་དུ་འདོད་པ་དེར་འགྲོའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གློག་དང་རླུང་དང་རྡོ་རྗེ་དང་ཐོག་འབབ་པ་ལ་སོགས་མེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས། འབྲུ་གསུམ་ལ་བཏགས་པ་འདི་ལས་རྒྱུད་དང་གཏེར་མ་རྣམས་སུ་བྱུང་ངོ་། །

ཡང་། དམིགས་བརྩེ་མའི་ལས་ཚོགས་ལས། ཆར་གཅོད་པར་འདོད་པས། རྒྱ་ཡི་ཆུ་གཅོད་ཆེན་མོ་ཞེས་བྱ་བ་མེ་གླང་ལོ་བ་ཞིག་གི་སར་སློག་ཕྱིར་བསྒྱུར་ལ་གྱོན། སོག་མའི་ཕྱག་སྒྲོན་གྱི་གོམ་པ་བགྲད་པའི་བར། ཕར་ཤུད་ཚུར་ཤུད་བྱས་ལ་ཕྱིར་བསྒྱུར། ཡང་ཆ་གཅོད་ནད་ནུར་ནས་རྟེན་འབྲེལ་འདི་བྱའོ། །ཡང་ལུགས་གཅིག་ལ་གླ་རྩི་དང་སྦྲུལ་ཤ་གཉིས་ཀྱི་དུད་པ་བཏང་བས་ཆད་དོ། །ཆར་བཅད་སྣ་ཚོགས་མང་སྟེ་གཞན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །

ཆར་ཕབ་བཙའ་ཐན་སོགས་འགོག་པ། སྒང་བ་བོད་ཀྱི་ལོ་སྲུང་རིག་གནས་ཁྲོད། ཐན་འགོག་ཆར་ཕབ་ནི། ལོ་ལེགས་འབྱུང་བར་ཤིན་ཏུ་མཁོ་བའི་ཆོ་ག་ཞིག་ཡིན། དེ་བས་ཆར་ཕབ་ལ་དམིགས་ཏེ་སོ་ནམ་པའི་རིམ་གྲོ་བགྱིད་པ་དང་། ལྷ་མཆོད་ཀླུ་མཆོད་ཀྱི་ཆོ་ག་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྲོལ་ཡོད། ཁྱད་པར་དུ་དགོན་སྡེ་ཆེ་ཆུང་དང་། ས་གནས་ཀྱི་ཆོས་ཚོགས་གང་ཡིན་རུང་། ཐན་སྐྱོན་བྱུང་ཚེ་མ་བསྐུལ་དང་ལེན་གྱིས། གྲུབ་མཐའ་སོ་སོས་ཆར་ཕབ་གྱི་ཆོ་ག་ལྟར་ཆར་ཕབ་སྲོལ་ཡོད། དཔེར་ན། སྒྲོལ་མའི་ཆར་ཕབ་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། སྒྲུབ་པ་པོས་ཤ་ཆང་སྒོག་ཙོང་ལ་འཛེམ་ཏེ། ཀླུ་ཐབས་དང་བསྟུན་ནས། ཏཱ་རེ་བཟློ་བཞིན་དུ་ཆུ་མིག་གི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ཏེ། སྔོན་འགྲོ་སྟ་གོན་གྱི་རིམ་པ་རྣམས་ཚགས་སུ་ཆུད་པར་བྱས་པས། མཆོད་པ་ཅི་འབྱོར་བཤམས། རྗེ་བཙུན་མ་ལ་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱིས་བསྐོར་བ་སྤྱན་དྲངས་པ་སོགས་སྒྲོལ་མའི་ཆར་ཕབ་གྱི་ཆོ་ག་ལས་འབྱུང་བ་ལྟར། ཆད་ལྷག་མེད་པར་བསྒྲུབས་ཏེ། ཀླུ་གཏོར་ཅི་མང་བཏང་ན། ཀླུས་ཀྱང་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་ཆར་འབེབས་པར་བཤད། ཞིབ་ཏུ་སྒྲོལ་མའི་ཆར་ཕབ་དང་། དམིགས་བརྩེ་མའི་ཆར་ཕབ་སོགས་སུ་གཟིགས་འཚལ་ལོ། །གལ་ཏེ་མ་བབས་ན་དྲག་ལས་བྱས་ཏེ་འབེབས་སྲོལ་ཡང་ཆར་ཕབ་ཀྱི་ཆོ་ག་སོགས་ན་གསལ་བ་སྟེ། གཟུངས་སྔགས་མགོ་མཇུག་ལྡོག་ཏེ་ཞག་གཅིག་བཟླས་ནས་ཟངས་སྡེར་གྱི་ཕྱི་ནང་དུ་ཀླུ་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་བཅོས་པར་དགུག་བསྟིམ་བགྱིས་པའི་སྟེང་དུ་ཆུ་འཕྱར། དེས་ཀྱང་མ་བབས་ན། ཀླུ་གཟུགས་དེ་དག་དོང་གྲུ་གསུམ་བྲུས་པའི་ནང་དུ་བཅུག་ལ། བདེན་སྟོབས་བརྗོད་པའི་མཐར་ཆར་འབེབས་ལ་དབང་བའི་ཀླུ་ཐམས་ཅད་བཀུགས་ཏེ་བསྟིམ་པ་ཡང་ཡང་ནན་ཏན་བྱས། རང་ཉིད་གནམ་ལྕགས་ཀྱི་བྱ་ཁྱུང་འཇིགས་སུ་རུང་བར་བསམ་ལ། ཡུངས་དཀར་ནག ལྕགས་ཕྱེ། ཟངས་ཕྱེ། སྐེ་ཚེ་སོགས་ཀྱིས་བྲབས་ཏེ་འབེབས་པར་ཐུའུ་བཀྭན་ཆོས་ཉིས་གསུངས། གཞན་ཡང་། ཕུར་བ་དགུའི་ལས་སྦྱོར་དང་། དེ་ལས་གཉན་པ་སྙུག་ཚིགས་མ་དང་། རྐང་ཚིགས་མ་དང་། གླང་རུ་མ་དང་། ཐོད་ཁྲག་ཁོལ་མ་དང་། རྡོ་ཐུན་མེ་འབར་ལ་སོགས་པའི་གདམས་པ་སོགས་གྲུབ་དབང་མང་ཐོས་རྒྱ་མཚོའི་ཟིན་བྲིས་སོགས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །

ཐུའུ་བཀྭན་ཆོས་ཉིས་རྟ་མགྲིན་ལས་ཚོགས་ཀྱི་ཆར་འབེབས་ཆོ་ག་ལས། སྤྲིན་སྡུད་སྐབས། ཁྱེའུ་འམ་བུ་མོ་གཙང་མའི་དོར་མས་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་གཡབ་ཅིང་ཀླུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡུལ་ཆེ་གེ་མོ་འདིར་སྤྲིན་བསྡུས་ཆར་ཕོབ་ཅིག་ཅེས་རྒྱང་སྐད་དྲག་པོ་བརྒྱབ་ཏེ། ཕྱོགས་མཚམས་རྣམས་སུ་ཆུ་གཙང་འཐོར་བར་ཡང་བཤད་དོ། །

གཞན་ཡང་། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་ཆར་འབེབས་མ་ལས། རླན་ཟིལ་ཆར་བ་འབེབས་འདོད་ན། ཆུ་མིག་ཁ་ཤར་བལྟས་པ་གཉན་པོ་ལ། རྫིང་འཁྱིལ་པདྨ་འོད་འབར་མ་བརྒྱད་བྲིས། དེ་ཡི་དབུས་སུ་ཕུ་བྲིས། སྟེང་དུ་ཀླུ་གཟུགས་མགོ་དགུ་གཅིག་བཀོད། སྦྲུལ་དགུ་ལ་སོགས་དང་ཆུ་གནས་བཀོད། ཀླུ་གཏོར་མང་བོས་བསྐོར། ཀླུ་སྨན་དཀར་གསུམ་མངར་གསུམ་བག་ཕྱེ་སྦྱར་བ་ལ་རིལ་བོ་བྱ། བ་དཀར་བ་དམར་འོ་མ་ཆུ་མིག་ཏུ་བླུགས། དེ་ནས་ཁ་བཀྲུས། ན་བཟའ་སོགས་གཙང་དག་བྱ་ཞེས་སོགས་སྟ་གོན་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་སྒྲུབ་དགོས་ཚུལ་གྱི་ཆོ་ག་གསུངས་ཡོད།

དགེ་ལུགས་པ་གཅིག་པར་མཚོན་ནའང་། ཆར་འབེབས་ཀྱི་ཆོ་ག་ལ། ངག་དབང་འཇམ་དབྱངས་བློ་གྲོས་ཀྱི་དམིགས་བརྩེ་མའི་ཆར་འབེབས་བྱེད་ཚུལ་ཡོངས་འཛིན་ཞལ་ལུང་། སུམ་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཁ་ཆར་འབེབས་སྲུང་སོགས་ཀྱི་གདམས་པ་གནམ་སའི་མཛེས་རྒྱན། སྟག་ཕུ་སྤྲུལ་སྐུ་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་སྒྲོལ་མའི་ཆར་འབེབས་ཀྱི་ལག་ལེན་བརྗེད་བྱང་དུ་བཀོད་པ། ལྕང་ཟུར་ཁྲི་ཟུར་མཁྱེན་རབ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆར་འབེབས། བཀའ་འགྱུར་བ་བློ་བཟང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡིག་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་སད་དང་སེར་བ་བཟློག་ཐབས། ཕ་བོང་ཁ་བ་བྱམས་པ་བསྟན་འཛིན་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ལོ་ཏོག་གི་རིམ་གྲོ་དང་། ཆར་འབེབས། སད་སེར་བཙའ་ཐན་སོགས་སྲུང་ཐབས་སོགས་ཡོད་པས། ཞིབ་ཏུ་རྟོགས་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་དག་ཏུ་གཟིགས་པར་ཞུ།

 ཡང་། འདུལ་བ་ལུང་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ལྒིང་གཞིའི་སྐབས་སུ་ཆར་འབེབས་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པ་ལྔ་ཡང་འདི་ལྟར་གསུངས་ཏེ། སྤྲིན་ཡོད་གློག་འབྱུང་འབྲུག་གྲགས་རླུང་བསིལ་ལྡང་ནས་ལྟས་མཁན་དག་གིས་ཆར་འབེབ་ཅེས་ལུང་བསྟན་ཀྱང་། ས་ཆེན་པོ་ལས་མེ་ཁམས་འཕགས་ནས་མོད་ལ་སྐམ་པ་ཐན་པའི་རྒྱུ་དང་བོའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མི་མཉམ་པའི་རླུང་བྱུང་བས་ཆར་དེ་ཕྱོགས་གཞན་དགོན་པ་རྣམས་སུ་འཕེན་པ་གཉིས་པའོ། །ལྷའི་བུ་ཆར་གྱི་ཤུགས་ཅན་དག་མྱོས་ཤིང་བག་མེད་པས་ཆར་དུས་སུ་འབེབ་མི་སྟེར་བ་གསུམ་པའོ། །མི་རྣམས་འདོད་པའི་དབང་གིས་ཆོས་མིན་སྤྱོད་པ་དག་ལ་ལྷས་ཆར་འབེབ་ཏུ་མི་སྟེར་བ་བཞི་བ། ལྷ་མིན་སྒྲ་གཅན་རྒྱ་མཚོ་ལས་འཕགས་ཏེ་ལག་གཉིས་ཆར་བ་བཟེད་ནས་རྒྱ་མཚོར་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ་ལྔའོ། །

དེ་ལས་གཞན། ལྷ་ཀླུས་ཆར་ཕབ་ཀྱང་ནག་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་མ་ཡིན་འགའ་ཞིག་གིས་འགོག་པར་མདོ་ལས་གསུངས་པ་བཞིན། ཐུའུ་བཀྭན་ཆར་འབེབས་ཆོ་ག་ལས། ཡུལ་འགའ་ཞིག་ཏུ་མུག་མཚོར་གྲགས་པའི་རྫིང་བུ་གསར་དུ་འཁྱིལ་ནས་དེ་ལ་ཡུལ་འདྲེ་འགའ་ཞིག་གནས་བཅས་ཏེ་ཆར་དབབ་ཏུ་མི་སྟེར་བ་དང་། ཡང་། མུག་དགེ་ཕྱོགས་ལོང་བ་སྤུན་དགུར་གྲགས་པ་སོགས་ཆར་འབབ་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་དམ་སྲིའི་རིགས་སོགས་ཡོད་པས། ཆར་འབེབས་སོགས་ཀྱི་དུས་ཆར་འགོར་མནན་པ་གལ་ཆེ། དེ་མནོན་ཚུལ་ཡང་ཁོང་གི་གསུང་འབུམ﹝ཇ﹞དུམ་པའི་ཤོག་གྲངས༡༡ ནས ༡༢ བར་ན་གསལ་ལོ། །

འདི་དང་མཐུན་པར་རེབ་གོང་དུ་དངོས་བྱུང་ངག་རྒྱུན་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། རེབ་གོང་དམེ་ཤུལ་དོམ་ལུང་དུ་རྒན་ཚང་ཞིག་ལ་ཞིང་ཆུང་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་། རྒན་མོས་ལོ་རེའི་སེར་ནས་མ་བྱིན་པས། ཚེ་ཞིག་སེར་དྲག་འབབ་སྐབས་སེར་སྲུང་གིས་ས་རྟགས་བྲིས་ཏེ་དེར་ཡོད་ཀྱི་ཞིང་སྲུང་ཡང་། རྒན་མོའི་ཞིང་ས་སེར་བས་རྡུང་བཅུག་པས། རྒན་མོ་ཁོང་ཁྲོ་ཚད་མེད་སྐྱེས་ཏེ། སྐྱེ་བ་ཕྱི་མར་ས་འདིར་ཐན་པ་གཏོང་བ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་པར་ཤོག་ཅིག་ཅེས། སྨོན་ལམ་ལོག་འདེབས་བྱས་པས། ཕྱི་མར་ཨ་ཡེ་ཆུ་དཀར་ཞེས་ཀླུ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་ནས། དུས་དང་གནས་ངེས་མེད་དུ་མུག་མཚོ་བསྐྱིལ་ཏེ། ཐན་པ་བཏང་ལ། དེའི་ཁ་གནོན་དུ་རེབ་གོང་མདོ་བ་སྡེ་བས་མུག་མཚོའི་ནང་དུ་མེ་མདའ་བརྒྱབ་སྟེ་ཀི་སྭོ་སྒྲོགས་པ་སོགས་བྱས་ན་འདུལ་ཐུབ་པར་བཤད་ལ། གསང་སྟབས་ཀྱིས་སོང་སྟེ་བལྟས་ན་ཆུ་ནང་ན་སྦལ་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་གིས་སྐད་འདོན་པ་དངོས་སུ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད། དེར་མ་ཟད། དམེ་ཤུལ་ཚོ་བ་དེར་ནད་ཡམས་དང་མུ་གེ་བཏང་བས། ཐབས་ཟད་དེ་ཚོ་བ་དེས་ཀླུ་ཆུ་དཀར་ལ་མཆོད་བཀུར་བྱས་ཏེ་ལབ་རྩེ་སོགས་བསྟད་པས། ད་ལྟ་ཚོ་བ་དེའི་མིང་ལའང་ཆུ་དཀར་ཚོ་བ་ཟེར།

དེ་བཞིན་དུ། ཐང་ཟན་ཙང་གི་རྒྱ་གར་ཞིང་གི་དཀར་ཆག་ལས་ཀླུ་རྒྱལ་སོག་མ་མེད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱང་འདི་ལྟར་འབྱུང་སྟེ། ཀླུ་རྒྱལ་སོག་མ་མེད་ནི། སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱི་དུས་སུ་ག་གི་ཟེར་བའི་སྔགས་འཆང་མཐུ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། ཡུལ་མི་ཀུན་གྱིས་རེ་ལྟོས་འཆའ་བའི་སེར་སྲུང་བ་བྱས་ཤིང་། ཡུལ་མི་ཀུན་གྱིས་འབྲུ་ཕུད་བྲེ་ཆེན་རེ་འབུལ་བའི་དུས་ཆད་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། ཚེ་ཞིག་ཁས་ལེན་ཆག་པ་བྱུང་བས། སྔགས་འཆང་ག་གི་ཁྲོས་ཏེ་ཁོ་རང་འཆི་བའི་དུས་བྱས་ནས། ཀླུ་གདུག་ཅན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ་སེར་བ་འབབ་ཐེངས་རེར་ཞིང་གི་སོག་མ་ཙམ་ཡང་མ་ལུས་པར་གཞོམ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་ལོག་འདེབས་བྱས་པས། སོག་མ་མེད་ཟེར་ལ། སྟོན་པས་བཏུལ་ཏེ་བློ་ཁ་ཆོས་ལ་བསྐོར་ཀྱང་། སྨོན་ལམ་ལོག་པའི་མཐུ་ཤིན་ཏུ་དྲགས་པས། ལོ་སྐོར་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རིང་ལ་ཆུ་བོ་ལུད་དེ་གནོད་པ་གཏོང་དགོས་པར་ཞུས་ཏེ། སྟོན་པས་ཀྱང་གནང་བར་བཤད་ལ། ད་དུང་གནས་དེ་ན་སོག་མ་མེད་བཏུལ་བའི་རྟགས་སུ་རྡོ་ཕ་བོང་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་རྗེས་བཞག་ཡོད་པར་གསུངས་སོ། །

བཙའ་ཐན་དང་འབུ་སྲིན་འགོག་པ།

གཞན་ལོ་སྲུང་བཙའ་འགོག་བྱེད་པ་ལ། དམིགས་བརྩེ་མའི་བེའུ་བུམ་ལས། བཙའ་སྲུང་བ་ནི། དམིགས་བརྩེ་མ་གོང་ལྟར་འདྲེན། དགེ་འདུན་སྟོང་འཚོགས་པའི་ཆབ་བསིལ་གྱིས། གད་གདངས་རྙིང་བའི་ས། སྲིད་པའི་བྱེ་མ། དགེ་སློང་གཙང་མའི་དྲི་ཆུ། བུ་མོ་ལོ་བརྒྱད་མའི་ཆུ། བུ་ལོ་བརྒྱད་པའི་ཆུ་རྣམས་བྱེ་མ་དང་བསྲེས། བྱེ་མ་ཅི་མང་བྱེད། ཕུར་བ་དེ་རྣམས་ལ་ཡི་གེ་འབྲི། རའི་ཤུན་བུ་གསོན་མ་ལ་ལོ་ཐོག་གི་ཕུད་བསྡུས་ལན་ཆགས་མང་དུ་བཅོས་ལ། ཕུད་དང་ལན་ཆགས་གཉིས་ར་རྐྱལ་ནང་དུ་བླུག བདེན་བདར་བྱ། རྗེ་བླ་མའི་ཐུགས་རྗེ་ལ་བརྟེན་ནས། ལོ་ཏོག་ལ་བར་དུ་གཅོད་པ་རྣམས་དེའི་ནང་དུ་ཐིམ་ཞིང་། ཡུལ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཞིང་མཐོང་བའི་སར་སྒྲུབ་ཁང་ངམ་གུར་རམ། དཔོན་སློབ་ཇི་ལྟར་ཚོགས་ཀྱི་མདུན་དུ་རྫས་རྣམས་བསགས་ནས། ཞག་བདུན་གྱི་བར་རྫས་རྣམས་དམིགས་བརྩེ་མས་བསྔགས། དམིགས་པ་གོང་ལྟར་རོ། །ཞག་བདུན་དུ་དཔའ་བོ་མཚོན་ཆ་ཐོགས་པ་མང་བོ་འབོད། བྱེ་མ་ཐུ་བར་གཏུམ་ནས་ཀུ་ཧོ་ཟེར་ནས་མཚོན་ཆ་འདོན་བྱེ་མ་ཞིང་ལ་འདེབས་ཞིང་རྒྱུག དེ་ན་ཡོད་ཚད་ཀྱི་དམིགས་བརྩེ་མ་འུར་འུར་འདོན། ར་རྐྱལ་ལིང་ཀ་དེ་སྟག་ལོ་བའམ་གང་རུང་གཅིག་གིས་ཐི་གུ་བཏགས་ནས། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་དུ་འདེད། དམིགས་བརྩེ་མ་ཚར་རེ་འདོན། བྱེ་མ་ཞིང་ལ་འཐོར། བཙའ་སོང་བཙའ་སོང་བཙའ་སོང་སད་མ་ལུས་མཐའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་དེར་སོངས་ཤིག ཅེས་ལུང་བའི་ཆུ་ལ་བསྐུར། ཀུ་ཧོ་སྭོ་དི་རི་རི་མང་བོ་བྱའོ། །ཞིང་ལ་བཙའ་སད་མ་གཏོང་ཞིག་ཟེར་ནས་གཞི་བདག་ལ་བཀའ་བསྒོ་བྱེད། མཚུངས་མེད་དམ་པ་རྒྱལ་བ་ཙོང་ཁ་ཆེན་པོའི་བཀའ་ལས་མ་འདའ་ཞིག་ཟེར་ནས་ཐོ་ཕུར་བ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་བཙུགས། ཕྱོགས་བཞིར་ཐོ་བཞི་བརྒྱབ། རང་ཉིད་རྗེ་བླ་མར་སྔར་ལྟར་བསྐྱེད། བཀྲ་ཤིས་བྱ། རྗེ་ཉིད་ཀྱིས་ལོ་བདུན་ཐུབ་པ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་སོ། །

 ཡང་། ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བེའུ་བུམ་ལས། ལོ་དགྲ་སྲུང་ན། སྔར་གྱི་ས་སྣ་གསུམ་དགེ་འདུན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བའི་ས། ཆོས་ཁྲིའི་ས། རྟེན་སྙིང་ཞིག་པའི་ས་དང་། ཆང་ཚང་དང་མགར་ཚང་། སྨད་འཚོང་མའི་མལ་འོག་གི་ས་རྣམས་ལས་སཙྪ་གོང་བཞིན་བཏབ་ཅིང་མདོག་བཞིར་བསྒྱུར། གསང་ཡིག་མདོག་མཚུངས་གོང་ལྟར་བཅུག དེ་དང་ལྷན་ཅིག་དྲག་སྔགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པའི་ཡུངས་དཀར་འབྲུ་བཅུ་རེ་ནང་དུ་བཅུག རབ་གནས་གོང་བཞིན་བྱ། ཡུལ་ཕྱོགས་སམ་ས་ཞིང་ཁོལ་བུ་གང་སྲུང་འདོད་པའི་ཕྱོགས་བཞིར་མཐོ་བརྩེགས་པའི་ནང་དུ་སཙྪ་བཅུག་སྟེ། རབ་གནས་བྱ། ཡུལ་གྱི་གཞི་བདག་དང་སྡེ་བརྒྱད་ལ་གཏོར་མ་བཏང་འཕྲིན་བཅོལ་བྱ། མིས་མི་འགོང་བ་དང་ཆུ་ཆར་གྱིས་མི་གནོད་པ་བྱུང་ན། སཙྪ་རྗེན་པར་བཞག་སྟེ་མཐོ་མ་བརྩིགས་ཀྱང་ཆོག འདིས་ལོ་དགྲ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་འབུ་ཐན་གྱིས་ལོ་དགྲ་རུ་སྲུང་བར་མྱོང་གྲུབ་ཟབ་མོའོ། །ཞེས་དང་།

ཡང་། ལོ་དགྲ་སྲུང་བ་ལས་གནམ་སད་སྲུང་ན། ཨོཾ་ཨཱ་ཿཧཱུཾ་ནཱ་ག་ཤ་ཤ་ཤུ་ཤུ་མུ་ལེ་སྭཱ་ཧཱ། དཀར་གསུམ་མངར་གསུམ་ལ་བཟླས་ནས་ཆུ་མིག་ཀླུ་ཡོད་སར་བླུག སྤྲིན་ཆེན་མདོ་བཏོན་ན་སྤྲིན་འདུས་ནས་སད་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ལས་ཐམས་ཅད་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་སྔགས་ཟབ་མོའོ། །སྲུང་དཀའ་ན་སྔར་དགུན་དུས་སད་རྟགས་ཤར་བའི་ཧཱུཾ་སད་རྡེལ་དྲུག་ཁྲག་བྱུགས། ས་དང་གནམ་བར་གྱི་སད་འགོང་རྣམས་ཀྱི་ལིང་ག་བྲིས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་མནན་སྔགས་གང་རུང་བཅས་སཙྪའི་མཆོད་རྟེན་ནག་པོའི་ཞབས་སུ་མནན་པར་བྱའོ། །

ཡང་། བཙའ་སྲུང་ལ། ཨོཾ་རཏྣ་ཙ་ཏྲི་ན་ཕུད། འདི་ཤུག་པའི་ཕུར་བར་བྲིས། ཨོཾ་གར་ན་ཙ་ཏྲི་ན་ཁྲོལ། འདི་སྟག་པའི་ཕུར་བར་བྲིས། ཨོཾ་གརྦྷ་ར་ན་ཤིག འདི་སྐྱེར་བའི་ཕུར་བ་ལ་བྲིས། ཡེ་དྷར་བརྒྱ་རྩས་རབ་གནས་བྱ། དེ་གསུམ་འགོམ་ཡུག་མ་སོང་བ་རིམ་པར་ཞིང་གི་མགོ་ཞབས་བར་གསུམ་དུ་དོང་གྲུ་གསུམ་རེ་བྲུས་པའི་ནང་དུ་རྡོ་སྒྲོམ་ཆུ་མི་ཐར་བ་དམ་ཆས་བྱས་ལ་སྦས་པས། དེས་བཙའ་ངེས་པར་ཐུབ་སྟེ་རྒྱ་གར་ཨ་ཙ་རའི་མན་ངག་ལག་བླངས་མའོ། །

 ཡང་། བཙའ་སྲུང་སྔགས། ཨོཾ་མི་ལི་མི་ལི་ཙ་ཏྲི་སྭཱ་ཧཱ། སྔགས་ལ་གཏོར་བས་ཕན་ནོ། །ཡང་བཙའ་སྔགས། ཨོཾ་ད་ན་ད་ན། ཙི་ལི་ཙི་ལི། ཙུ་རུ་ཙུ་རུ། སུ་རུ་སུ་རུ་སྭཱ་ཧཱ། ཁྲི་གསུམ་བཟླས་ནས་སྙེ་མ་མདུང་རིགས་ཡོང་དུས་བྱེ་མ་ལ་བསྔགས་ཏེ་གཏོར་ན། ཞག་གསུམ་ནས་བཙའ་ཐམས་ཅད་སང་འགྲོའོ། །

ཡང་། སྐམ་བཙའ་ལ། ཆུ་སྣ་ཅི་མང་དང། ཁྱད་པར་དུ་ཆར་ཆུ། གངས་ཆུ། ཆུ་བོ་ཆེན་པོའི་གཞུང་ཆུ། ར་དཀར་མོ་དང་། བ་དམར་བོའི་འོ་མ་ལ་ཀླུ་སྨན་བསྲེས་ནས་གཙང་སྦྲ་དང་བཅས་པས་ངག་བཅད་ལ་སྔགས་འདི་བཏབ་བོ། །ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུཾ། བཛྲ་གུ་རུ་པདྨ་སི་དྡྷི་སྭཱ་ཧཱ། ཨོཾ་ནཱ་ག་བུམ་པ་ཤིག ཛཿཏྲ་ཆུམ། བྲབ་རྩད་ནས་དྲོངས། ནཱ་ག་ར་ཙ་ཁ་ཐམ། ཞེས་ཁྲི་འབུམ་སོགས་ཅི་ནུས་བཟླས་པས་བསྒྲུབ། དེ་ནས་ཁྱེའུ་ལོ་བརྒྱད་པ་དང་། བུ་མོ་ལོ་བཅུ་གཉིས་མ་གཉིས་ཀྱིས་ཞིང་རྣམས་ལ་སྔགས་ཆུ་གཏོར། རློན་བཙའ་ལ། གོང་གི་སྔགས་ཆུ་བྱེ་མ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ལྔའི་ཕྱེ་མ་དང་བསྲེས་ནས་སྔགས་ཅི་ཡང་བཏབ་ལ། སྐྱེས་པ་ཁྱི་འབྲུག་གླང་ལུག་ལོ་བས་གཏོར། དེ་གཉིས་ཀའང་ཞིང་ས་རྒྱ་ཆེ་བའི་མཐར་ཆགས་སུ་གཏོར་མ་ཐུབ་ན། ཞིང་རེ་རེ་ནས་དབུས་དང་ཕྱོགས་བཞི་གཏོར། དམིགས་པ་ནི། རང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོར་གསལ་བའི་ཕྱག་གཡས་མཆོག་སྦྱིན་ལས། བདུད་རྩིའི་ཆུ་རྒྱུན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བབས་པས་ལོ་ཡམས་ཀྱི་ནད་བཙའི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཤྭ་འོད་ཆེན་པོས་སྦུར་མ་དེད་པ་ལྟར་བཀྲུས་ནས་ས་རིམ་པ་དགུའི་འོག་ཏུ་སོང་བར་བསམ་ལ། ཡིག་དྲུག་འུར་འདོན་བྱ། སྔགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་ཡང་། ཨོཾ་མ་ཎི་པདྨེ་ཧཱུཾ་ཧྲཱྀ། སརྦ་ཁམ་ཡེར་ཁམ་ཡེར་བྱིལ་སྭཱ་ཧཱ། རྫས་གོང་བཞིན་བཏབ་ཀྱང་ཆོག་གོ །

ཡང་། དམིགས་བརྩེ་མའི་བེའུ་བམ་ལས། ཞིང་གི་འབུ་སྲུང་བ་ལ། རྒྱུ་ནི་དཀོན་མཆོག་གི་དཀོར་ཟ་བ་རྣམས་དེར་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས། དགེ་སློང་རྣམ་པར་དག་པས་སྨོན་ལམ་བདེན་སྟོབས་བརྗོད་དེ། དགེ་སློང་རྣམ་དག་གམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་སྦྱར་ཆོས་གོས་རྒྱལ་མཚན་རྩེར་མཆོད་ན་ཕན། ཞེས་སོ། །

གཞན་ཡང་། མཁས་གྲུབ་ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱི་གསུང་ན་ལོ་གླུད་གསེར་སྐྱེམས་འབུལ་ཚུལ་དང་། ལོ་ཏོག་ལ་འབྱུང་བོ་དང་ལན་ཆགས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་འབུ་སྲིན་གྱི་འཚེ་བ་བཟློག་པ། འཕྱི་བ་དང་རི་བོང་སོགས་ཀྱིས་གནོད་པ། བྱིའུས་བྱི་བས་གནོད་པ་བཟློག་ཐབས་ཀྱང་ལོ་ཏོག་ལ་ཕན་པའི་གདམས་ངག་བདུད་རྩིའི་སྙིང་བོ་ཞེས་པར་གསལ་བ་དང་། གཞན་ལོ་ལེགས་ཆོ་ག་དང་། ལོ་ཆོག་སྦྱིན་སྲེག ལོ་རིམ་རྒྱུན་བསང་ལོ་དགྲ་ཚར་གཅོད། ཞིང་ལྷའི་གསོལ་མཆོད་དང་བསྟོད་པ། ལོ་སྲུང་ལོ་རྒྱུས། སེར་བསང་། སེར་སྲུང་གདམས་པ། སེར་ཐོ་བརྩེགས་པ། སད་སེར་ཞི་བའི་གསོལ་འདེབས། སེར་སྲུང་བསང་མཆོད། འབུ་སྲིན་གདུག་པ་ཁ་བསྒྱུར། འབུ་སྲིན་གནོད་པ་ཞི་བའི་བསང་སོགས་ལོ་ཐོག་ལ་ཕན་པའི་བཅོས་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཡོད་དོ། །

དེ་ལས་གཞན། ལྔ་བརྒྱའི་ཐ་མ་ལ་ནད་མུག་མཚོན་གྱིས་འགྲོ་བ་ཉམ་ཐག་ཅིང་། ཁྱད་པར་དུ་ཚེ་ལོ་སུམ་ཅུ་ཁ་རལ་དུ་ཐན་པས་མནར་ཞིང་ཁ་ཆར་བུ་ཡུག་རྒོད་པ། བཙའ་རིགས་བཞི་དང་སད་སེར་འབུ་སྲིན་གྱིས་ལོ་ཐོག་ལ་གནོད་དེ་འབྲུ་དཀོན་མུ་གེའི་བསྐལ་བ་འབྱུང་བར་དམིགས་ནས། སློབ་དཔོན་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཀྱིས། བདུད་རྩི་བུམ་ཆུང་ལ་སོགས་ཆར་འབོད་ཀྱི་སྐོར། རྡོ་རྗེ་ཕ་ལམ་ལ་སོགས་བཙའ་སྲུང་གི་སྐོར། ནཱ་ག་འབྲུག་སྒྲ་ལ་སོགས་སད་སྲུང་གི་སྐོར། མེ་ཡི་བྱ་ཁྱུང་ལ་སོགས་སེར་སྲུང་གི་སྐོར། གདུག་པ་འབུ་བསྒྱུར་ལ་སོགས་འབུ་སྲུང་གི་སྐོར། རླུང་གནོན་རི་རབ་ལ་སོགས་རླུང་གནོན་གྱི་སྐོར་སོགས་མང་དུ་ཡོད་པར་བཤད་དོ། །

 

 

ལེའུ་ཉེར་བཞི་བ། བཟའ་བཏུང་གི་སྐོར།
དང་བོ། བཟའ་བའི་སྐོར།
རྩམ་པ།

༡ རྩམ་པའི་བྱུང་རིམ། རང་ཅག་གི་ཁ་དཔེར། བོད་མི་རྩམ་གཟན། རྒྱ་མི་འབུ་གཟན། ཞེས་པ་ལྟར། རྩམ་པ་འདི་བོད་མིའི་ཟས་རིགས་ལས་ཁ་ཟས་གཙོ་བོ་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་དམངས་ཁྲོད་རིག་གནས་ཀྱི་ཚབ་མཚོན་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འང་གྱུར་འདུག་སྟེ། དཔེར་ན། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་དྲོད་མ་ཡལ་བ་ལ། བོད་ཀྱི་མར་དྲི་དང་རྩམ་དྲི་མ་ཡལ་བ་ཟེར་རོ། །རྩམ་པའི་རྒྱུ་ནས་ཀྱི་བྱུང་རིམ་ནི། བསང་ཡིག་དང་ལྷ་སྒྲུང་སོགས་ལས། སྔོན་གྱི་བསྐལ་བ་དང་བོ་ལ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཟས་མེད་པས། །སྲིད་པའི་ལྷ་འདྲེ་དབང་ཆེ་བས། །རྒྱལ་བོ་སྤྲེའུ་འོད་དཀར་དེས། །ཧ་རིས་སྤྲེའུ་ལུང་བསྟན་པ། །རྒྱལ་བོའི་སྐུ་ཡི་རིམ་གྲོ་ལ། །འབྲུ་བདུན་མེད་དུ་མི་རུང་བས། །སློབ་དཔོན་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེ་ཡིས། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་སྤྱན་སྔར་ཞུས། །མཁྱེན་རབ་བདག་པོས་དབང་བསྐུར་བས། །མཁའ་ལྡིང་རྒྱལ་བོའི་མགུལ་བ་ན། །དཀར་མོའི་འབྲུ་བདུན་བླངས་པ་དེ། །དཔྱིད་ཀྱི་དུས་ནི་ཟླ་གསུམ་ལ། །རྒྱལ་བོའི་སྤྲེའུ་ཞིང་ལ་བཏབ། །འབྲུག་གི་སྒྲ་སྐད་དབྱར་དགུན་ཕྱེ། །གློག་གི་ཡང་ལྕེ་མཚམས་སུ་སྤྲད། །དབྱར་ཟླ་གསུམ་གྱི་བར་ནས་འཁྲུངས། །སྟོན་ཟླ་གསུམ་གྱི་བར་ནས་སྨིན། །ཨ་རཱ་ཛམ་ལྷའི་ཕྱག་ཏུ་ཕུལ། །དེ་ནས་དགུན་གྱི་ཟླ་གསུམ་ལ། །འཛམ་བུ་གླིང་དུ་ཁྱབ་པར་སྤྲོས། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གསོས་སུ་གྱུར། །མི་རྣམས་ཀུན་གྱི་ཚེ་སྲོག་འཛིན། །གཙང་མའི་ཚུལ་དུ་བྲེ་ལ་འཇལ། །སློབ་དཔོན་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེ་ཡིས། །འབྲུ་དེ་རྒྱལ་བོའི་ཕྱག་ཏུ་ཕུལ། །ཞེས་གསུངས་ལ།

བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་མང་བོར་འདི་བྲག་སྲིན་མོ་དང་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནས་སྤྲེའུ་ཕྲུག་བྱུང་འཕེལ་གྱིས་ཤིང་ཏོག་ཟད་དེ། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱིས། རི་རབ་ཀྱི་ཁོང་གསེང་ནས་གྲོ་ནས་སྲན་གསུམ་དང་། བྲ་བོ་དང་སོ་བ་ས་ལ་གཏོར་ཏེ་སྐྱེས་ལ། རིམ་གྱིས་ནས་རྒྱུ་བྱས་ཏེ་རྩམ་པ་བྱུང་བར་བཤད། གཞན་ཡང་། བོད་རྒྱལ་གྲི་གུམ་བཙན་པོའི་སྐབས་སུ། གཤིན་རབ་མི་བོ་ཆེས་དམར་མཆོད་རྒྱུན་བཅད་དེ་འབྲུ་དཀར་གྱི་གཏོར་མ་དང་། ཤེ་ཚུ་སྟེ་ཁྲག་སྐྱེམས་ཀྱི་ཚབ་ཏུ་འབྲུ་ཆང་གི་འཐུས་པར་བྱས་ནས་མདོས་ཆོག་གི་སྲོལ་གཏོད་པར་གཞིགས་ན། ནས་ལས་སྣོན་བྱས་ཏེ་ཆང་དང་རྩམ་པ་ཡོད་པར་གྲུབ་ལ། ཐང་ཡིག་ལས་ཀྱང་། སྤུར་རྒྱལ་གྱི་དུས་སུ། ལོ་ཏོག་བྲ་བོ་སྲན་མ་འདེབས། སྒོ་ཕྱུགས་གཡག་རྟ་ཁྱི་ལུག་ཕག་རྣམས་འཚོ། ཡང་ན། བག་ཕྱེ་ལས་སྐྱོ་ར་བྱས་ཏེ་འོ་མ་སོགས་བཏུང་ཞིང་། རྟིང་སོར་དེ་ཡང་ཟ་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར་ན། བོད་རིགས་ཀྱི་རྩམ་པ་དང་གྲོ་ཞིབ་ཟ་བའི་གོམས་གཤིས་ལ་ལོ་རྒྱུས་རིང་། རྩམ་པ་ལ་ཡང་རང་རང་གི་བྲོ་བ་ཕུད་སྟངས་ལ་གཞིགས་ཏེ། ཞིབ་ཆེན། བར་ཞིབ། རྩིང་ཧྲུལ་སོགས་ཞིབ་རྩིང་གི་ཁྱད་པར་མང་ཞིང་། འབྲུ་སྨར་གྱིས་བཏགས་པའི་ཞིབ་ཆེན་གྱི་སྤགས་ནི་བྲོ་བ་ཞིམ་ལ་དྲི་ཡང་ཞིམ་པོ་འཐུལ་བར་བྱེད། ཡང་རྩིང་ཧྲུལ་ནི་ཞོགས་པ་ཇ་ལྟར་བལྡག་པ་དང་། མར་སྤགས་ཟ་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་བཟང་། སྲན་ཞིབ་ནི། རྩམ་འགམ་རྒྱག་སྐབས་བཟང་ལ། འབལ་སྲན་ནི་ནས་དང་སྲན་མ་མཉམ་བསྲེས་ཀྱི་རྩམ་པ་ཡིན་སྟབས། འབལ་སྲན་གྱི་སྤགས་ནི་རོ་མངར་བ་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན།

༢ རྩམ་པ་གྲུབ་སྟངས། རྩམ་པ་ལ་ཡུག་རྩམ﹙ཡུག་གོ་བརྔོས་ཏེ་འཐག་པའི་རྩམ་པ། འདི་དུས་རབས་ཉི་ཤུ་བའི་གྲོན་ཆུང་བྱུང་སྐབས་ཟོས་མྱོང་ཞེས་རྒན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངག་རྒྱུན་ལས་ཐོས། ﹚དང་། གྲོ་རྩམ། ནས་རྩམ། སྲན་རྩམ་སོགས་རིགས་མང་ཡང་། མཆོག་གྱུར་ནི་ནས་དང་སྲན་མ་འདྲེས་མའི་རྩམ་པ་ཡིན། རྩམ་པའི་རྒྱུ་བཟང་ཤོས་ནས་དང་སྲན་མ་ནི། རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ལས་མཐོ་ཚད་སྨི ༢༥༠༠ ལྷག་ཟིན་སར་སྐྱེས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དྲུས་བརྒྱབ་སྟེ་ཕྱེ་མར་འཐག་པའི་ནས་དང་། སྲན་ལྤགས་ཕྱིད་ནས་འཐག་པའི་ནས་རྩམ་མོ། །བརྔོ་ཚུལ་ལ། སོ་སོས་ཐབས་འཕྲུལ་ལ་བསྟུན་དེ་མང་ཡང་། གཙོ་ཆེ་བ་ནི་ས་བརྔོས་དང་། རྡོ་བརྔོས། དམར་བརྔོས་སོགས་ཡིན། དམར་བརྔོས་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན། ཐོག་མར་ནས་གཙང་མར་བཀྲུས་རྗེས། ཡུན་ཙམ་བསྐམས་ཏེ། སླ་ངའི་ནང་དུ་ཕྱེ་མ་འོས་འཚམས་ཤིག་བླུགས་ནས་བརྔོས་པ་དེ་ཡིན། ཡོས་བརྔོ་ཚེ་ལྷ་ས་གཞིས་རྩེ་རྫོང་དུ་ཡོས་བརྔོ་གླུ་ཡང་ལེན་སྲོལ་ཡོད་དེ། ཨབ་ཟ་ལེགས་པོའི་དཀྱིལ་ལ། །ནག་པོའི་ཨོ་རོག་མ་གཏོང་། །ནག་པོའི་ཨོ་རོག་བྱུང་ན། །གནས་ཚང་ཨ་མས་ལབ་ཡོང་། །བསྐྱར་བསྐོར་དཔོན་པོའི་བཀའ་རེད། །ཡང་བསྐོར་བསྐྱོན་པ་མ་གནང་། །སྲོད་ལ་སྲོད་གླང་འགྱུར་ཞོག །སྲོད་གླང་དམར་བོ་འགྱུར་ཤོག །ཡོས་གཞོང་འགྱོང་དགོས་ཡོད་དོ། །གྲུ་བཞི་འགྱོང་དགོས་ཡོད་དོ། །ཡོས་དེ་ལེགས་པོའི་དཀྱིལ་ལ། །ནག་པོ་ཨོ་རོག་མ་གཏོང་། །ནག་པོ་ཨོ་རོག་བཏང་ན། །ཆུང་བདག་རོགས་མོས་ལབ་ཡོང་། །ཆུང་བདག་རོགས་མོ་མ་འགྱུར། །རོགས་མོས་སེམས་པ་མ་འགྱུར། །གལ་སྲིད་འགྱུར་བ་བྱུང་ན། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་འགྱུར་ཤོག །ཨབ་ཟ་ལེགས་པོའི་དཀྱིལ་ལ། །ནག་ཆུང་ཨོ་རོག་མ་གཏོང་། །ནག་ཆུང་ཨོ་རོག་བྱུང་ན། །ཨ་མས་བཀའ་བཀྱོན་གནང་ཡོང་། །ཡོས་ལ་ནག་བཙོག་མ་གཏོང་། །ཨོ་རྒྱན་པདྨའི་ཚོགས་ཡོས། །ཞེས་སོ། །

༣ འཐག་ཚུལ། རྡོ་ཆས་གསར་རྙིང་གི་དུས་རབས་སུ་རྡོ་གཞོང་ནང་དབུར་རྡོས་ཕྱེ་མར་བཏུལ་བ་དང་། དེ་ནས་རྡོ་ཡི་ལག་བསྐོར་འདི་སྤྱོད་སྒོ་མང་བ་ཡིན་ཏེ། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ལྡེའུ་ཚུན་ཆད་ནའང་། མཛོ་མོ་སྔོན་མོ་རྭ་ཡས་མ། རྩིད་པ་དཀར་བོ་འཇོལ་ལོ་ལོ། །ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ཡིན་ལ། རིམ་གྱིས་ཆུ་འཐག་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་རབས་གསལ་མེར། རྒྱ་བཟའ་བོད་དུ་ཕེབས་སྐབས། ལྡན་མ་བྲག་ལ་ལྷ་བརྐོས་པ་དང་། ཕུང་བོ་རི་ལ་ལམ་བཅོས་པ། རི་དྭགས་བཟུང་ནས་འོ་མ་འཇོ་བ། ཁམས་ཀྱི་པདྨ་གཤོངས་སུ་ཤྭ་བ་བཟུང་སྟེ་ཞིང་རྨོ་བ་དང་། རང་འཐག་ཆུ་འཁོར་འཛུགས་པ་སོགས་བྱས་པར་གསུངས་ཡོད་པ་ལྟར། ཆུ་འཐག་ནི། རྡོ་གོར་གོར﹙མཆིག་དང་མཆིག་གུ﹚ཆ་གཉིས་ལ་བུ་ག་ཅན། ཐུར་ཆུ་འབབ་ཤེད་ཀྱིས་བསྐོར་ལ། ནས་ཁུང་ནས་རྡོ་བར་བརྒྱུད་ཕྱེ་མར་འཐག་སྟེ་མཆིག་མཐའ་ནས་དཀར་ལམ་མེ་རྩམ་པ་འབབ་པ་དེ་ཡིན་ལ། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ལྡེའུ་ལའང་། བྲག་ཐོག་ལུ་གུ་རྩེ་རྩེ། བྲག་ཞབས་ཁ་བ་འབབ་འབབ། ཟེར་རོ། །ཡང་ཆོ་ག་ཁག་ཏུ། རང་འཐག་ལ་སྲུང་བའི་ལྷ་ཡང་ཡོད་པར་འདོད་དེ། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས། རང་འཐག་རུས་སྦལ་རྒྱ་བོ་འདི། །རུས་སྦལ་ཁ་འཐམ་མ་བྱུང་ཞིག །འཚོ་བ་གཡོན་སྐོར་བྱེད་དུས་སུ། །ལྟས་ངན་ཁྲག་ཏུ་མ་འབེབས་ཤིག །ལོངས་སྤྱོད་ཕྱེ་རྒྱུན་མ་ཆད་ཅིག །ས་བདག་ཀླུ་གཉན་མགོན་གཡང་དང་། །ཕྭ་ལྷ་གཡང་ལྷ་བཟའ་བཏུང་ལྷ། །རང་འཐག་འདི་ལ་སྲུང་དུ་གསོལ། །ཞེས་གསུངས་ཡོད་དོ། །

རང་འཐག་ཆུ་འཁོར་གྱི་རྩམ་པ་འཐག་སྟངས་ནི། རྡོ་གོར་གོར་ཆ་གཉིས་བུ་ག་ཅན། །ཆུ་གཙང་བོས་བསྐོར་ཏེ་འུར་འུར་འཁོར། །ནས་ཁུང་བུ་ནང་ནས་རྡོ་བར་བརྒྱུད། །ཁངས་དཀར་བོ་འདྲ་ཞིག་མཐའ་ལ་འབབ། །དཀར་ལམ་ལམ་ཕྱེ་རེ་བབས་པ་དེ། །ཕྲ་ཞིབ་མོའི་ཚགས་མས་འབྲུ་ཤུན་བཀར། །མངར་འཇམ་པོའི་ཟས་འདིར་ནུས་བཅུད་ཆེ། །ཟེར་བས་ཤེས་སོ། །

རིམ་གྱིས་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་དང་བསྟུན་ཏེ། གློག་འཐག་སོགས་བྱུང་བ་ཡིན། འོ་ན་སྔ་མ་སྔ་མའི་སྦྲང་དཀར་རྩམ་པའི་ནུས་བཅུད་དང་བྲོ་བ་སོགས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མས་དོ་ཟླ་མེད་དོ། །ནག་ཆུ་རྫོང་དུ་རྩམ་པ་མཆིག་ལ་འཐག་ཚེ། རྩམ་པ་འཐག་གླུ་ཡང་ལེན་སྲོལ་ཡོད་དེ། ནས་དཀར་མོའི་ཕ་ཡུལ་ལྷོ་ན་རེད། །མཆིག་གི་ཕ་ཡུལ་དགའ་ལྡན་རེད། །ང་བུ་མོའི་གནས་ཡུལ་བྱང་ཐང་རེད། །ངེད་གསུམ་པོ་མཉམ་དུ་འཛོམས་ལེ་དེ། །ཚེ་སྔོན་མའི་བསགས་སྦྱངས་ལས་ཀྱིས་རེད། །ད་མཐུན་མཐུན་བྱོས་ཤོག་ཨ་མཐུན་རོགས། །ཁྱོད་ཡང་ཡང་བྱེད་ཤོག་རྡོ་མཆིག་ཨ། །ཁྱོད་ཧྲག་ཧྲག་མ་བྱེད་དཀར་མོ་ནས། །ངས་མགྱོགས་མགྱོགས་བྱེད་འོང་ཨ་མཐུན་རོགས། །ལས་དེ་གསུམ་འགྲིག་ན་རྟེན་འབྲེལ་ཆེ། །ཚེ་ལུས་ཕུང་གསོ་བའི་དགེ་བ་ཡོད། །མི་ངོ་བསྟོད་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད། །ངེད་སྤུན་གསུམ་ལས་ལྷག་ཅི་ཡང་མེད། །ཅེས་སོ། །

 ༤ རྩམ་བཟོས་ཟས་རིགས། ༡ རྩམ་པ། བོད་ཀྱི་རྩམ་བཟོས་ཟས་རིགས་ལ་ཧ་ཅང་མང་ཡང་། མར་ཆུར་སྲན་གསུམ་སྤྲུས་ཏེ་བཟའ་བའི་རྩམ་པ་དེ་ལོ་རྒྱུས་རིང་ཞིང་ཟས་མཆོག་ཅིག་ཡིན། ཁ་དཔེ་ཡང་། མར་རྩམ་པས་བྲོ་བ་མ་ཕུད་ན། །སྐོམ་མི་འཐུང་ཇ་ལོ་ནག་ཁུ་ཡིན། ཟེར་ལ། དེ་ཡང་དེ་དག་གི་གྲུབ་སྟངས་ཐད། རྩམ་པའི་བྱུང་བ་བརྗོད་ཟིན་ལ། རྩམ་པ་བཟའ་ཐབས་ནི། གོང་གསལ་མར་དང་ཕྱུར་བ། རྩམ་པ་གསུམ་ཆུ་ཁོལ་ལ་སྤྲུས་ཏེ་བཟའ་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཡིས་རྩམ། ཞག་རྩམ། ཚིལ་རྩམ། ཡུག་རྩམ། ཀ་ར་བསྲེས་པའི་ཀར་རྩམ། ཞོ་དང་དར་བ་སོགས་བསྲེས་པའི་སྐྱུར་རྩམ། མར་ཕྱུར་མེད་པའི་སྐྱ་རྩམ་སོགས་ཡོད་ལ། རེ་རེ་ལ་བྲོ་བ་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་ནུས་ལྡན། ༢ ཐུད། ཨ་མདོའི་སྐད་དུ་ཞུན་ཟེར་བ་དེ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་གྲོ་ཞུན། ཕྱུར་ཞུན་སོགས་ཡོད། གྲོ་ཞུན་ནི་གྲོ་མ་ཞིབ་མོར་བཏགས་པའི་ཕྱེ་ལ་ཀ་ར་དང་། བུ་རམ། ཞུན་མར། ཙོ་རིལ། རྒུན་འབྲུམ་སོགས་སྦྱར་ཏེ་སྐྱོ་མ་བྱས་ནས་བསྒར་བའོ། །དེ་ནི་ལུས་སྟོབས་ཉམས་པ་ལ་ཧ་ཅང་ཕན། ཕྱུར་ཞུན་ནི། ཕྱུར་བ་ཞིབ་མོ་བྱས་ཏེ་སྦངས་ནས་སྙི་མོར་གྱུར་ཚེ་མར་ཁུ་བླུགས་ནས་དཀྲུགས་ཏེ་བསྒར་བའོ། །མངར་ཞིང་སྤྲི་དཀར་གྱི་རིགས་མང་བས། ལུས་ཁམས་ལ་ཕན་པའོ། །ཨ་མདོ་སོགས་སུ་ལོ་སར་དང་དུས་སྟོན་གྱི་སྐབས་སུ་སྡེར་ཁ་བསྒྲིགས་པ་དང་། ལེགས་སྐྱེས་སུ་ཕུལ་སྲོལ་ཡོད། ༣ སྐྱོ་མ། རྩམ་སྐྱ་དང་ཕྱུར་བ་བསྲེས་ཏེ། སྟེང་དུ་མར་འཕངས་ནས་དཀར་ཡོལ་ནང་དུ་ཇ་བླུགས་ཏེ་དཀྲུགས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཡུལ་ལ་ལར་སྐྱོ་མ་བཏུང་སྟེ། རྩམ་ཕྱུར་ལུས་པའི་སྟེང་སླར་ཡང་མར་འཕངས་ཏེ་རྩམ་པ་ཟ་བའང་ཡོད། ༤ ཟན་འཁུར། རྩམ་པའི་ནང་དུ་སྐྱ་མར་བསྲེས་ཏེ་ལག་པས་འཕུར་འཕུར་བྱས་ནས་རྩམ་མར་གཉིས་འདྲེས་སུ་བཅུག་སྟེ་ཟ་བ་ཞིག་གོ ། ༥ ཟན་ཆང་། རྩམ་པ་ལ་ཆང་རྩི་བཏབ་ནས་བསྙལ་རྗེས། དབྱིབས་ནར་མོ་སོགས་བཟོས་པ་སྟེ། བྲོ་བ་མངར་སྐྱུར་ཅན་ཞིག་ལགས་ལ། བཀྲེས་སྐོམ་གཉིས་ཀ་ལ་ཕན། དབུས་གཙང་ཕྱོགས་སུ་དར་ཁྱབ་ཆེའོ། །༦ མར་ཟན། རྩམ་པའི་བག་ལེབ་བར་ལ། མར་དང་བུ་རམ་སོགས་བླུགས་ཏེ། ཁ་སྤྲོད་བྱས་ནས་བསྐམས་རྗེས། ལམ་རྒྱགས་སོགས་བྱེད་པའི་སྟབས་བདེའི་ཁ་ཟས་ཞིག་སྟེ། དབུས་གཙང་ཕྱོགས་སུ་དར་ཆེའོ། །༧ ཕྱེ་མར། མར་དང་རྩམ་པའི་ནང་དུ་ཇ་བླུགས་ནས་བརྫི་བའི་ཟས་རིགས་ཤིག་སྟེ། སྐབས་འགར་ཀ་ར་འདེབས་པའང་ཡོད། ༨ བརྫིས་རྩམ། མར་ཁུ་བཞུས་ཏེ་ནང་དུ་རྩམ་པ་བཏབ་ནས་སྤྲུགས་རྗེས། ཇའི་ནང་དུ་དཀྲུགས་པའི་གཤེར་ཁུའི་རིགས་ཅན་ནོ། །༩ རྩམ་ཐུག འདི་ནི་གཙང་ཁུལ་གྱི་ས་ཆར་བསྐོལ་བ་ཡིན་ལ། སྔོ་ཚོད་བཙོས་མའི་ནང་དུ་རྩམ་པ་དང་ཚྭ་སོགས་བཏབ་ནས་འཐུང་བ་ཡིན། ༡༠ རྩམ་སྐྱུར་ཐུག་པ། རྩམ་པ་དང་ལུག་ཚིལ། སྐྱུར་བོ་བཅས་མཉམ་དུ་གདུས་པ་དང་། ཛཱ་ཏི་སོགས་རླུང་ནད་ལ་ཕན་པའི་སྨན་བཏབ་སྟེ། ཡང་ཡང་འཕྱར་ཞིང་། འོ་ཇ་ལས་ཅུང་གར་བ་ཞིག ཐོ་རངས་སྐབས་སུ་རྒན་རྒོན་རླུང་ཤས་ཅན་གྱིས་བཏུང་ན་ཕོ་བར་འཇུ་ཞིང་། འབྱུང་ཁམས་དྭངས་ལ། གཉིད་ཁུག་པ་སོགས་ཀྱི་དགེ་མཚན་ལྡན། ༡༡ རྩམ་ཐང་། མར་གསར་རམ་ལུག་ཚིལ་གསར་བས་བརྔོས་པའི་རྩམ་པ་ཉུང་ཙམ་དང་། གོ་ཏོག ཛཱ་ཏི། བཅའ་ལྒ་སོགས་ཤ་རོ་གཙང་མར་བཙགས་པའི་འོ་ཇ་གསར་བསྐོལ་ནང་དུ་བཏབ་སྟེ། བསྲུབས་ཞོར་དུ་ཡང་ཡང་འཕྱར་བའི་རྩམ་ཁུ་དྭངས་མོ་ཞིག ༡༢ དར་རྩམ། དར་བའི་ནང་བརྫིས་པའི་རྩམ་པའོ། །༡༣ ཞོ་རྩམ། ཞོ་ལ་བརྫིས་པའི་རྩམ་པ། ༡༤ རྩམ་འབོལ། ནས་དང་ཟར་མ། སྲན་མ་སོགས་འབྲུ་སྣ་མི་འདྲ་བ་འགའ་བརྔོས་ཏེ་བསྲེས་ནས་བཏགས་པའི་ནང་། སིལ་སྐམ་དང་ཚྭ་གཡེར་སོགས་བསྲེས་ནས་བཏུང་བ་ཞིག་གོ ། ༡༥ གྲོ་མའི་རྩམ་པ། གྲོ་མ་བཙས་ཏེ་མར་ཕྱུར་རྩམ་པ་ཀ་ར་བཅས་བསྲེས་ཏེ་བརྫིས་པ་ཞིག་གོ ། ༡༦ རྩམ་གྲོ་བཏུམས། གྲོད་པུ་བཤུར་བའི་ཁུག་ལ་རྩམ་པ་དང་། འཛིམ་བུ་བཏུམས་པར་ཚྭ་གཡེར་སོགས་བཏབ་སྟེ། ཆིག་དྲིལ་བྱས་ནས་སྐུད་པས་བསྡམས་ནས་བཙོས་པ་ཞིག ༡༧ སྟར་ཐུད། སྟར་ཀ་དང་ཆང་འབྲས་གཉིས་བསྲེས་ཏེ། ཞིབ་མོར་འཐག་པའི་ནང་། རྩམ་པ་ཉུང་ཙམ་དང་། ཙོ་རི་ཀ་ར་སོགས་བསྲེས་ནས་བཟོས་པ་ཞིག ༡༨ ཡོས་རྩམ། ཡོས་ཁྲའི་ནང་ལ་མར་འཕངས་ཏེ་བརྫིས་པ་ཞིག་གོ ། ༡༩ ཚྭ་རྐོང་། རྩམ་པ་ཅུང་ཟད་སྙི་མོ་བརྫིས་ཏེ། ཙོང་སྒོག་དང་། དམར་ཁ་ཚ་བསྒྲུངས་ནས། རྩམ་པའི་ཚ་རྐོང་ནས་བཅུས་ཏེ་ཟ་བ་ཞིག ༢༠ དར་རྩམ་མར་བརྫིས་མ་ནི། དར་བའི་ནང་རྩམ་པ་བཏབ་སྟེ་བརྫིས་རྗེས་ནང་དུ་མར་བཅུག་སྟེ། རྫི་བོ་སོགས་ཀྱིས་ཉིན་རྒྱུན་ཟ་བ་ཞིག་གོ །

 ༥ རྩམ་པ་དང་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་བར་ཀྱི་འབྲེལ་བ། རྩམ་པས་ཡི་དམ་ཆོས་སྲུང་དང་། ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་རྣམས་ལ་གསོལ་མཆོད་ཕུལ་བའི་སྐབས་སུ། ལྷ་སྲུང་སོགས་ཀྱི་གཏོར་རྫས་ལ། དབྱིབས་གཟུགས་མི་འདྲ་བའི་བཅའ་སྟངས། མཚོན་དོན། ཕན་ཡོན་སོགས་གཏོར་མའི་རྣམ་བཤད་རྣམས་སུ་ཞིབ་ཏུ་ལྟོས་དང་། རྩམ་པ་དང་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་དེ་དམ་ཟབ་ཡོད་པ་མཐོང་ཐུབ་པ་དང་། རིག་གནས་འདི་ལ་རྒྱབ་ཁབ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་ཁྱད་མཚར་དུ་འཛིན་ཏེ། རྒྱ་གར་རྒྱལ་བོ་ཨག་བྷར་གྱིས། རྒྱ་གར་བ་ཞིག་ལ་བོད་དུ་ངོ་མཚར་བའི་ལྟད་མོ་ཅི་མཐོང་དྲིས་པས། བླ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཟན་དང་མར་ལས་བྱས་པའི་གཏོར་མ་བྱ་བ་ངོ་མཚར་ཅན་ཞིག་མཐོང་ཚུལ་དེབ་དཀར་ལས་བཤད་པ་ལྟར་རོ། །གཞན་ཡང་། གདབ་ལས་སྐབས་སུ་ཟན་གཏོར་སྣ་ཚོགས་དགྲ་བགེགས་འདུལ་བྱེད་དང་། དམ་ཉམས་དགྲ་བོ་ཉ་བུག་སོགས་ཀྱི་གཟུགས་དང་། མདོས་གླུད་ཀྱི་ཚེ་ཟན་གྱི་སྲོག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་དང་། ངར་མི་ཏིང་ལོ་སོགས་དང་། ལན་ཆགས་བུ་ལོན་ལ་གཏོར་མགྲོན་དུ་རིལ་བུ། ཆངས་བུ་སོགས་འབུལ་བ་དང་། ལོ་སར་དང་གསོལ་སྟོན་གྱི་མཛད་སྒོར། གྲོ་སོ་ཕྱེ་མར། གསོལ་མཆོད་ཀྱི་སྐབས་སུ་བསང་རྩམ་དང་། བཀྲ་ཤིས་པའི་ཚབ་མཚོན་རྩམ་རྩེད་བྱེད་པ་སོགས། རྩམ་པས་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཐད་ལ་གོ་གནས་གལ་ཆེན་ཞིག་བཟུང་ཡོད།

༦ རྩམ་པའི་དགེ་མཚན། བོད་རྩམ་ནི། བཟོ་བདེ་དང་སྤྱོད་བདེ། ཉར་བདེ་དང་འཁྱེར་བདེ་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པས། ཁ་དཔེར་ཡང་། ཟས་གཅིག་ཐུབ་སྦྲང་དཀར་རྩམ་པ། གོས་གཅིག་ཐུབ་ཕྱིང་དཀར་ཆུ་ལྭ། ཞེས་དང་། དམངས་གཞས་ལས་ཀྱང་། ཟས་གཅིག་གིས་རྒྱལ་ཁམས་སྐྱོང་ནི་བོ། །དཔེ་བཞག་ན་སྦྲང་དཀར་རྩམ་པ་རེད། །ཟེར་བར་མ་ཟད། ལྟོགས་ཁྱག་ཆེ་ལ་རོ་བཅུད་ལྡན་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ། གསོ་རིག་རྒྱུད་བཞི་ལས། རྩམ་པ་གྲང་མོ་སྟོབས་བསྐྱེད་ལྕི་བ་ཡིན། །བཙོས་ཟན་ཡང་ལ་འཇམ་པས་འཇུ་བ་སླ། །ཁོངས་བོ་ཐམས་ཅད་ཕོ་བའི་མེ་དྲོད་འཛོམས། །ཨ་སྦྱར་འཇུ་སླ་སྟོབས་འཕྲོག་ཉེས་ཀུན་སེལ། །ཟན་ཆང་རླུང་སེལ་ཁོང་བའི་དྲོད་ལ་ཕན། །ཞེས་དང་། གཞན་ཡང་། ནད་བརྒྱ་སྨན་གཅིག་རྩམ་པ་ཡིན། བཤད་པ་ལྟར། ནད་རིགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་འགྲོ་བ་མང་སྟེ། གག་ལྷོག་གཟེར་གསུམ་དང་། གཉན་དང་རླུང་ནད། སྙིང་དང་དྲེག་ནད། གྲུམ་བུ་དང་ཆུ་སྐྲངས་སོགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་འགྲོ་བ་གསོ་རིག་ལས་འབྱུང་བ་དང་། དམངས་ཁྲོད་དུ་འང་། རྩམ་སྐྱ་བརྫིས་ཏེ་ཟོས་ན་ཆམ་ནད་ལ་ཕན་པ་དང་། ལུས་སྟེང་དུ་རྩམ་སྐྱ་བྱུགས་ན། བ་སྤུའི་ཁུང་སྒོ་བཅད་དེ་དྲོད་ནང་དུ་བསྐྱིས་ན་རླུང་ནད་འཇོམས་པ་སོགས་ཕན་ནུས་རྒྱ་ཆེར་ལྡན་ནོ། །

མར།

༡ མར་གྱི་བྱུང་བ་དང་རྣམ་གྲངས། མར་ནི་འོ་མ་བསྲུབས་པའི་སྙིང་བོ་སྟེ། སྐྱ་མར་དང་འབྲི་མར་སོགས་མང་ཡང་། འབྲི་མར་སེར་བོ་ནི་དྲི་ཞིམ་ལ་རོ་བཅུད་ལྡན། དེ་ནི་འབྲི་དང་མཛོ་མོ་སོགས་ལས་འོ་མ་བཞོས་ནས། དེ་བསྲུབས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། དམ་ཆོས་འོ་མ་བསྲུབས་པ་ལས། །མར་གྱི་ཉིང་ཁུ་བྱུང་བ་ཡིན། །ཞེས་དཔེ་དོན་སྦྱར་བ་དང་། ཁ་དཔེར་ཡང་། བརྒྱ་བཤད་ཚིག་གི་རྩ་བ། །སྟོང་དཀྲུགས་འོ་མའི་མར་ལོ། །ཞེས་བཤད་པ་ལས་མར་ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་རྟོགས་ཐུབ། མར་ནི་རང་ཅག་གི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་ཁ་ཟས་དང་། ཡང་ན། མར་གྱིས་སྨན་ལས་བྱེད་པའི་གོམས་གཤིས་ཡོད་དེ། དཔེར་ན། རྒྱུད་བཞིའི་གསོ་རིག་མ་དར་གོང་ནས། རྨ་གསར་ལ་མར་ཁུ་བཏང་ནས་རྩ་ཁ་སྡོམ་པ། སྦྲང་མའི་འཇིབ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཀློ་དང་བོད་དུ་མི་ཆགས་པ་ནས་ཡོད་པར་གསོ་རིག་སྨན་གྱི་ཁོག་འབུགས་སུ་གསུངས་སོ། །མར་གྱི་ཁ་དོག་གི་ཆ་ནས་ཡང་། ར་མར་རམ་དགུན་དཔྱིད་ཀྱི་བ་དང་འབྲིའི་མར་དཀར། བསྲུབས་མ་ཐག་པ་ལས་བཏོན་པའི་མར་སྐྱ་རྫི། དབྱར་སྟོན་གྱི་དུས་སུ་སྨན་སྣ་དང་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཟོས་པར་བརྟེན། འབྲི་མར་སེར་བོ་སོགས་ཡོད་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་འབྲི་མར་ནི་མདོག་མཛེས་ལ་རོ་བཅུད་ལྡན། ལྷག་པར་དུ་འབྲི་ཡར་མའི་འོ་མ་དཀྲོགས་པའི་མར་ནི་བཅུད་ཆེ་ལ་ལུས་ཁམས་ལ་ཧ་ཅང་ཕན་ནོ། །

༢ མར་དང་འབྲེལ་བའི་ཟས་རིགས། ༡ མར་གོར། མར་ཁུ་ལ་བཙོས་པའི་འཁུར་བ། ༢ མར་ཆང་། ནས་ཆང་བཟང་བོའི་ནང་དུ་བུ་རམ་དང་། སྦྲང་རྩི། མར་ཞུན། གོ་སྙོད། པི་པི་ལིང་ཞིབ་བུར་བཏགས་པ་བཅས། སྣོད་ནང་དུ་སྦྱར་ནས་འཇམ་ཙམ་བསྲེས་ལ། ཞག་གསུམ་དྲོ་སར་མནན་ནས་ལངས་པའི་ཆང་སྟེ། བཏུང་ན་གྲང་རླུང་སོགས་སེལ་བ་ཞིག་གོ ། ༣ མར་ཞོག ཤུན་པ་བཤུས་པའི་ཞོག་ཁོག་ཏུ་ཚྭ་ཙོང་སོགས་བསྲེས་ཏེ་མར་ཁུའི་ནང་བརྔོས་པ་དེའོ། །༤ མར་ཐུད། མར་བསྲེས་པའི་ཐུད་དེ། མར་ནི་ཐུད་ཀྱི་རོ་བཅུད་འདོན་པའི་གཙོ་བོ་ཡིན། ཁ་དཔེར་ཡང་། ཐུད་ཞིམ་པ་མར་གྱི་དྲིན། སྔགས་ཟབ་པ་མདོ་ཡི་དྲིན། ཞེས་དང་། ཐུད་ཞིམ་ཞིམ་ཞོ་ཡི་བཅུད﹙སྐབས་འདིར་ཞོ་ནི་འོ་མ་སྟེ་བྱིས་པས་འོ་མ་འཐུང་པའི་ཆ་ནས་ཞོ་འཐུང་ཟེར་བ་ལྟ་བུས་མཚོན﹚ཡིན། །ངོ་དམར་དམར་མར་གྱི་དྲིན་ཡིན། །ཞེས་ཟེར་རོ། །༤ གཞན་ཡང་། མར་ཇ། མར་བརྔོས་ཤ་མོ་དང་སྒོ་ང་། མར་ཉོག མར་རྩམ། མར་ཚོད་སོགས་མང་ངོ་། །༥ མར་གྱི་ཕན་ནུས་ནི། དེ་ལ་མར་གསར་བསིལ་ཞིང་རོ་ཙ་བ། །མདོག་སྟོབས་སྐྱེད་ཅིང་མཁྲིས་ཚད་སེལ་བར་བྱ། །མར་རྙིང་སྨྱོ་དང་བརྗེད་བྱེད་བརྒྱལ་རྨ་འཚོ། །ཞུན་མར་བློ་རྣོ་དྲན་གསལ་དྲོད་སྟོབས་བསྐྱེད། །ཚེ་འཕེལ་སྣུམ་པའི་མཆོག་སྟེ་ལས་སྟོང་བྱེད། །ཕྲུམ་གསར་སྤྲི་དང་ཕྱུར་བ་ལ་སོགས་པ། །དང་ག་ལེན་ཞིང་རྟུག་སྐེམ་བད་ཀན་སེལ། །ཟོ་མར་བད་རླུང་སེལ་ཞིང་མེ་དྲོད་སྐྱེད། །འབྲི་དང་ལུག་སྨན་དེ་བཞིན་གྲང་རླུང་སེལ། །མཛོ་མར་ར་མར་བསིལ་བས་རླུང་ཚད་སེལ། །ཞེས་སོ། །

ཕྱུར་བ།

༡ ཕྱུར་བའི་བྱུང་བ་དང་རྣམ་གྲངས། ཕྱུར་བ་ལ། མངར་ཕྱུར། སྔོ་ཕྱུར། སྐྱུར་ཕྱུར། སྐྱ་ཕྱུར་སོགས་ཡོད། མངར་ཕྱུར་ནི་སྤྲི་མར་དང་བཅས་པའི་བསྐོལ་ནས་བླངས་པ་དང་། སྔོ་ཕྱུར་ནི་དར་བ་བསྐོལ་ཏེ་བླངས་པ་དང་། སྐྱུར་ཕྱུར་ནི། དར་བ་ཡུན་རིང་བསྐོལ་ནས་བླངས་པ་དང་། སྐྱ་ཕྱུར་ནི། ཕྱུར་ཁུ་དང་སྔོ་ཁུ་ཡུན་རིང་བསྐོལ་ཏེ་བཏོན་པ་ཡིན་ལ། སྔ་མ་སྔ་མ་མཆོག་ལ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ཞན་པའོ། །

༢ ཕྱུར་བ་དང་འབྲེལ་བའི་ཟས་རིགས། ༡ ཕྱུར་བ་དཔལ་འཛོམས། སུར་པན་གང་བུ་དང་། བསོད་ནམས་དཔལ་འཛོམས། ཚྭ་བཅས་སྒོག་དྭངས་སུ་བསྒྲུངས་བར་ཕྱུར་བ་བསྲེས་ནས་སྤགས་དང་མཉམ་དུ་བཟའ་བ་ཞིག་སྟེ། དབུས་གཙང་དུ་དར་སོ་ཆེའོ། །༢ ཕྱུར་བ་ཤ་བརྔོས། ཕྱུར་བ་དང་སུར་པན། ཕོ་བ་རིས། འུ་སུ། སྲན་ཁུ། སྐམ་ཤ་སྣུམ་གང་རུང་དུ་བརྔོས་པ་ཞིག ༣ ཕྱུར་ཐུད། ཕྱུར་བའི་ནང་ཆུ་ཅུང་ཙམ་བླུགས་ནས། མར་འཇམ་རྡོག་ཙམ་རྡོག་ཙམ་བཟོས་པར་བུ་རམ་སོགས་བསྲེས་ཏེ། བརྫིས་ནས་དབྱིབས་སྣ་ཚོགས་སུ་བཟོ་བ་ཞིག་སྟེ། ཁམས་ཕྱོགས་སུ་དར་སོ་ཆེའོ། །༤ ཕྱུར་རིལ། ཆུ་གྲང་མོའི་ནང་ཕྱུར་རིལ་དང་། གྲོ་ཕྱེ། སུར་པན། ཚྭ་མར་བསྲེས་ཏེ་ཡང་ཡང་དཀྲུགས་ནས་བསྐོལ་བ་ཞིག་གོ ། ༥ ཕྱུར་ཐུག ཕྱུར་བ་རགས་མོའི་ནང་དུ་ཕྱེ་ལེབ་བརྔོས་མ་དང་། ཟར་མ་བརྔོས་ཏེ་ཞིབ་ཏུ་བརྡུངས་ནས་མར་སོགས་བསྲེས་ནས་བསྐོལ་བ་ཞིག་སྟེ། འདི་བསྙུང་གནས་མཇུག་ཏུ་ཐོ་རངས་དུས་སུ་འཐུང་བས་ན་ཐོ་ཐུག་ཡང་ཟེར། ༦ ཕྱུར་རྩམ། མར་ཕྱུར་རྩམ་གསུམ་བསྲེས་ཏེ་བརྫིས་པའི་རྩམ་པའོ། །

གོང་གསལ་འདི་དག་ནི་གདོད་མ་ནས་བོད་ཀྱི་འཚོ་བ་དང་འབྲེལ་མེད་དུ་གནས་ཤིང་། ད་ལྟ་ཡང་བོད་ཀྱི་ཐུན་མིན་གྱི་བཟའ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་བརྩི་བས། ངལ་བ་ལ་མ་འཛེམས་པར་བྲིས་པ་ཡིན། ཤའི་ཁ་ཟས་ནི་འདིར་འབྲི་བའི་ངལ་བ་མ་བྱས་པས། གཞན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །

གྲོ་མ།

༡ གྲོ་མའི་དགེ་མཚན། གྲོ་མའི་ཁ་ཟས་ནི་མིས་རྩོལ་བ་ལ་མ་བརྟེན་པར། རང་བྱུང་གིས་སྐྱེས་པའི་ཁ་ཟས་མཆོག་གྱུར་ཞིག་སྟེ། དེ་ནི་བོད་ཟས་ཀྱི་ཚབ་མཚོན་ལྟ་བུ་ཞིག་དང་། ཡང་ན། རྒྱལ་ཁམས་བསྐོར་བའི་ཕོ་རྒོད་ཚོ་རང་གི་ཕ་ས་ཕ་ཡུལ་མི་བརྗེད་པའི་སྐྱེས་སུ་བསྐུར་བའམ། སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་རྣམས་འཁྲུངས་དུས་སུ། ཟས་ཀྱི་ཐོག་མ་གྲོ་མ་འདི་བཞེས་སྲོལ་ཡོད་པ་ལོ་རྒྱུས་སོགས་སུ་གསལ། ཁྱད་པར་དུ་བཅུད་ལྡན་བྲོ་བ་ལྡན་པའི་ཁ་ཟས་ཤིག་ཡིན་པས། དམངས་ཁྲོད་དུ་ཟུར་ཟའི་ཚུལ་དུ། བླ་མ་གྲོ་མ་མི་བཞེས་པ། ཕོ་སྐྱེས་དར་བ་མི་འཐུང་བ། ཞེས་བཤད་སྲོལ་ཡོད་པར་མ་ཟད། དུས་སྟོན་གྱི་མཛད་སྒོ་ཁག་ལ་ཡང་ཟས་ཀྱི་དང་བོ་གྲོ་མ་འདྲེན་པ་ཡིན། གཞན་ས་བཅུད་དང་། ས་ཆུ་མ་འཕྲོད་པས་ཟོས་ན་འབྱུང་ཁམས་བདེ་བ་དང་། ཚ་འཁྲུ་སོགས་ལ་ཕན་པ་ཡིན་ནོ། །

༢ གྲོ་མ་གསལ་བཤད། གྲོ་མ་ནི། ལོ་མང་སྐྱེས་པའི་ས་ཉལ་རྩ་ལྡུམ་ཞིག་སྟེ། གཞུང་རྟ་ཕྲ་ལ་མདོག་དམར་ནག་ཡིན། རྩ་བ་ཕྲ་མོའི་སྣེ་ལ་རྡོག་པོ་འཇོང་འཇོང་ངམ། རིང་མོ། རིལ་བུ་སོགས་སུ་ཐོགས་ལ། ཟ་ཆོག་པར་མ་ཟད་སྨན་ཡང་བྱེད་ཆོག ས་ཅུང་མཐོ་བའི་རོང་མ་འབྲོག་གམ་འབྲོག་ཕྱོགས་སུ་སྐྱེས་ལ། མདོག་དམར་ལ་གྲོ་ལོ་ས་སྟེང་དང་གྲོ་མ་ས་འོག་ཏུ་ཡོད་པ་སྟེ། ཁ་དཔེ་ཡང་། གྲོ་མ་གཏིང་ན་མེད་ན། །གྲོ་ལོ་ཁ་ལ་མི་ཐོན། །ཞེས་དང་། ཟས་ཞིམ་པོ་གྲོ་མ་དམར་ཆུང་རེད། །ཆགས་བཞག་ན་ས་ཞབས་ལྡུམ་བུ་རེད། །ཅེས་ཟེར་རོ། །གྲོ་མ་ས་འོག་ལས་ཐོན་དུས་སྒང་བུ་ཆེ་ལ། དེ་ཉི་མར་ལྡེས་ཚེ་ཇེ་ཆུང་ཇེ་ཆུང་དུ་བྲི་འགྲོ་བས། ཁ་དཔེར་ཡང་། གྲོ་རློན་གཅིག་གིས་མ་བུ་ཁ་ཁར་གཏོང་། ཟེར་བའང་དེ་ཡིན་ནོ། །

༣ གྲོ་མ་དང་འབྲེལ་བའི་ཁ་ཟས། ༡ གྲོ་ཐུག གྲོ་མ་དང་བག་ལེབ་སྲབ་མོ་བརྔོས་ཏེ་དུམ་བུར་གཏུབས་པ་ཕྱུར་བ་དང་། ཟར་མ་བརྔོས་ཏེ་བརྡུང་བ་བཅས་བསྲེས་ཏེ་གྲུབ་པའོ། །༢ གྲོ་རྩམ། གྲོ་མ་བཙོས་མ་དང་། མར་ཕྱུར། རྩམ་པ། ཀ་ར་བཅས་མཉམ་དུ་བརྫིས་པའོ། །༣ གྲོ་འབྲས། གྲོ་མ་དང་འབྲས། མར་ཁུ་དང་ཀ་ར་བཅས་ཀྱི་གྲུབ་པའོ། །༤ གྲོ་ཞུན། གྲོ་མ་བརྔོས་ཏེ་འཐག་པའི་ཕྱེ་མ་དང་། མར་ཀ་ར་སོགས་ཀྱིས་གྲུབ་པའོ། །

འཁུར་བ་འམ་གོ་རེ།

༡ འཁུར་བའི་དབྱེ་བ་དང་བཙོ་ཚུལ། བོད་མིའི་འཁུར་བ་ལ་རིགས་ཧ་ཅང་མང་། གོ་རེ་ཆེ་བ་ལ་གྲོ་ཕྱེ་རྒྱ་མ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་གི་བཟོས་པའི་གོར་མོ་ཆེ་དང་། ཆུང་བ་ལ་ལག་མཐིལ་ཙམ་ཡང་ཡོད། གོ་རེ་འདི་ལ་སྣུམ་འཁུར་དང་སྐྱ་འཁུར་རིགས་གཉིས་སུ་དབྱེ་ཆོག སྲེག་པའམ་བཙོད་ཚུལ་སོ་སོའི་ལག་ལེན་ལས་ཤེས་པར་བྱས་ལ། གོ་རེ་འདི་བོད་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་རོང་ཕྱོགས་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་ཟས་རིགས་ཤིག་ཡིན་པས། ཀུན་གྱིས་དེ་ལ་བརྩི་མཐོང་ཆེ་བར་མ་ཟད། དམངས་ཁྲོད་དུ་དེ་ལ་གོར་བཤད་ཀྱང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན། འདི་ཆུ་མའི་ཞིང་གཞིར་འདེབས་དུས་ཡག་གི །རྒྱ་ཟོར་ཝེར་མའི་འབྲེག་དུས་ཡག་གི །ལོ་ཡག་མཁལ་མ་འགེལ་དུས་ཡག་གི །གཡུལ་ཁ་གོར་མོའི་ནང་ནས་རྡུང་དུས་ཡག་གི །རྡོ་རྫི་རྒན་པོས་གོར་གོར་བྱེད་གི །སྐྱོན་ཅིག་ཟེར་ནས་སྐྱོན་དུས་ན། །གསོམ་པ་ཁེམ་གྱིས་ངུར་རྒྱངས་བྱེད་གི། བདེན་པ་ཐམས་ཅད་སྔུན་ན་བབས་གཟིག །རྫུན་པ་ཐམས་ཅད་གཞུག་ལ་བབས་གཟིག །བདེན་རྫུན་བར་ནས་གྲོ་ཞིག་བླངས་གཟིག །གདན་དཀར་གྲུ་བཞིའི་ཐོག་ལ་བརྡལ་དུས་ཡག་གི །འཛམ་གླིང་ཉི་མ་བསྐམ་དུས་ཡག་གི །འཁྱབ་གཞིའུ་གོར་མོའི་ཁ་ལ་བསྐྱི་དུས་ཡག་གི །རྒྱལ་བོའི་རྡོ་རང་ཁ་ལ་འཐག་གི་འཁྱེར་གཟིག །ཕྱེ་བབས་གཟིག་བབས་གཟིག་ཟེར་དུས་ན། །དགུན་གསུམ་ཁངས་སྐྱ་འབབ་འདྲ་ཡིན། །གཡོས་གཟིག་གཡོས་གཟིག་ཟེར་དུས་ན། །མང་བོ་བུ་གཅེས་བསྙལ་འདྲ་ཡིན་ནོ། །ལངས་གཟིག་ལངས་གཟིག་ཟེར་དུས་ན། །རྒྱ་མཁས་པའི་ཏེན་ལ་ལངས་འདྲ་ཡིན་ནོ། །བཙོས་གཟིག་བཙོས་གཟིག་ཟེར་དུས་ན། །ཤིང་ནགས་ཚལ་ལ་བཏབ་འདྲ་ཡིན་ནོ། །ཚོས་གཟིག་ཚོས་གཟིག་ཟེར་དུས་ན། །ངའི་ལག་པ་གཡོན་མའི་ནང་ཤོད་ན། །མཛུབ་གུ་གསེར་ཐུར་གྱི་རྩེ་མོ་ན། །ཙན་དན་དམར་བོའི་སྡེར་མ་ཡག་གི །གོ་རེ་བྱ་རྒྱལ་ཁྱུང་ཆེན་ཡག་གི །ཁ་མིག་མེད་ལ་དགོད་ལ་ཁད། །སྡེར་མོ་མེད་ལ་འཕུར་ལ་ཁད། །ཇ་ཚྭ་རེད་གོ་རེ་ཚིལ་རེད། །རྩམ་པ་སྦང་རེད། མར་མེ་ཏོག་རེད། །ཅེས་སོ། །

༢ འཁུར་བའི་རྣམ་གྲངས། ༡ ཐལ་གོར། ཨོང་བའམ་མེ་ཐལ་ནང་དུ་བསྲེགས་པ་ཞིག ༢ སྐྱ་གོར། བོང་བ་མེ་ནུར་གྱི་ནང་ཚོས་ཐག་ཆོད་པར་བྱས་ནས། གོར་ཚིག་རྣམས་འདྲད་པ་ཞིག གོ་རེ་འདི་ནི་བྲོ་བ་ཞིམ་ཞིང་། བླ་དཔོན་རྣམས་ལ་འབུལ་སྲོལ་ཡོད། ༣ སྐྱ་སྲབ། གྲོ་ཕྱེ་སྲབ་མོར་བརྡལ་ཏེ་སླ་ངའི་ནང་བརྔོས་པ་ཞིག སྐྱ་སྲབ་འདི་འོ་མའི་ནང་དུ་བསྐོལ་བ་དང་། ཡང་ན། མར་ཕྱུར་དང་གྲོ་མ་བཅས་འཕངས་ནས། བསྙུང་གནས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཐོ་ཐུག་བསྐོལ་བའང་ཡོད། ༤ སྤྲི་གོར། བ་འབྲི་སོགས་ཀྱི་སྤྲི་གསར་གྲོ་ཕྱེ་བསྲེས་ཏེ་བསྲེགས་པ་ཞིག ༥ ཁ་རྟེའུ། གཉེན་སྟོན་སྐབས་སུ་རྟེན་འབྲེལ་ཞུ་ཆེད་སྟེར་བའི་ཟུར་གསུམ་ཉིས་མཐུད་ལྟ་བུའི་དབྱིབས་ཅན་ཞིག ༦ ཀ་ར་གོ་རེ། ཕྱེ་དང་ཀ་ར་སོགས་བསྲེས་ནས་བཟོས་པ། ༧ སྒོང་འཁུར། གྲོ་ཕྱེ་ནང་ལ་སྒོ་ང་བསྲེས་ནས་བཙོས་པ། ༨ མངར་གོར། གྲོ་ཕྱེའི་ནང་མངར་ཆ་དང་། སྒོ་ང་འོ་མ་སོགས་བསྲེས་ཏེ། ཆུང་ཞིང་སྲབ་བུར་སྲེག་ནས་བཟོས་པ། ༩ གོ་རེ་སྣ་གཅུ། ཟོག་གི་སྣ་གཅུའི་དབྱིབས་ཅན་དུ་བསྲེགས་པས་འདི་ལ་གོ་རེ་སྣ་གཅུ་ཟེར་ལ། བྱིས་པ་བཙས་ཏེ་བདུན་སྟོན་དང་ཟླ་སྟོན་ལ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ལེགས་སྐྱེས་སུ་འཁྱེར་བ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཡང་བོད་བཙན་པོའི་སྐབས་སུ་གཡུལ་དུ་ཞུགས་སྐབས་ཕོ་རྒོད་ཚོས་ལམ་རྒྱགས་སུ། འཁུར་བའི་དཀྱིལ་དུ་ཐ་གུ་དྲངས་ཏེ་འགྲོ་བའི་དཔེ་ཡོད་པ་གཞི་བཞག་ནས། ཁྱིམ་དེར་བུ་ཞིག་བཙས་ན་སྣ་གཅུ་འཁྱེར་བ་ཡང་དེ་ཡིན་པར་བཤད་པ་བདེན་ཞད་ཡོད་དོ། །༡༠ གོ་རེ་འབའ་སྡུག གྲོ་ཕྱེ་བརྡལ་བའི་ཁུག་ལ་ཟར་མ་བརྡུངས་མ་བླུགས་པའི་གོ་རེ། སྣུམ་བཙོས་དང་སྲེག་བཙོས་གཉིས་ཀ་ཡོད། ༡༡ གོ་རེ་སོ་ལུག གྲོ་སོ་ལུག་བཏགས་ཏེ་གོ་རེ་སྲེག་པ། ༡༢ ནས་ཕྱེ་གོ་རེ། ནས་བཏགས་ཏེ་བཟོས་པའི་གོ་རེ། མདོག་ངན་ཡང་བྲོ་བ་ཧ་ཅང་ཞིམ། ༡༣ གོ་རེ་རླངས་བཙོས། ཁོན་ནང་དུ་རླངས་ཁ་ནས་ཚོས་པའི་གོ་རེ། རེབ་གོང་ས་ཁུལ་དུ་འདི་ལ་ཁོན་ཐོག་ཟེར། ༡༤ གཞན་སྣུམ་འཁུར་གྱི་རིགས་ལ། གོ་རེ་དམར་བོ། སོག་སོག་སོགས་སྣ་ཁ་མང་ཞིང་། དེ་རེ་རེ་བཅའ་སྟངས་དང་། མཚོན་བྱེད། བཀོལ་སྟངས། དུས་ཚིགས་ལའང་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །

ཉོག

            ༡ ཉོག་བཟོ་ཚུལ། ཉོག་འདི་ཡང་བོད་དུ་གདོད་མའི་དུས་ནས་དམངས་ཁྲོད་དུ་དར་འཕེལ་ཆེ་བའི་ཟས་རིགས་ཤིག་སྟེ། དེ་ཡང་བྲོ་བ་ཆེ་ལ་མངར་བཅུད་ལྡན། ཉོག་གཡོ་སྟངས་སྤྱི་ནི། ཐབ་ཏུ་མེ་ཚད་རན་པར་བཏང་སྟེ། ཆུ་ཁོལ་ནང་དུ་སྲན་ཕྱེ་འདེབས་ཞོར་དང་དཀྲུགས་ཞོར་བྱས་ནས་གཡོ་དགོས། གཡོ་བསྐོལ་བྱས་རྗེས་དཀར་ཡོལ་དུ་ཁོལ་མ་ཟ་བའམ། ཡང་ན། སྡེར་མའི་ནང་སྐགས་སུ་བཅུག་ནས་སྟེང་དུ་སྒོག་ཆུ་བླུགས་ཏེ་ཟ་དགོས། ཁ་དཔེ་ཡང་། ཤ་ཁོལ་མ་བཟང་། ཁོལ་མ་མིས་མི་སྟེར། ཉོག་འཁྱག་པ་བཟང་། འཁྱག་དབང་རང་གིས་མི་སྟེར། ཟེར་ལ། འདིར་ཉོག་དང་འབྲེལ་བའི་ཟས་རིགས་འགའ་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ན།

༢ ཉོག་ཟས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས། ༡ དཀར་ཉོག ཕྱེ་ཁུ་ནུར་བོའི་ནང་ཤ་ཚིལ་བཏགས་མ་དང་། ཚྭ་གཡེར་ཙོང་གསུམ་སོགས་བསྲེས་ནས་ཡང་ཡང་དཀྲུགས་རྗེས་དཀར་ཡོལ་དུ་བླུགས་ཏེ། རླངས་བཙོས་བྱས་པའོ། །༢ ཕྱེ་ཉོག ཆུ་ཁོལ་ནང་ཕྱེ་མར་ཕྱུར་གསུམ་དང་། ཚྭ་བཏབ་ནས་གཡོས་སྦྱོར་བྱས་པ་ཞིག་སྟེ། བྲོ་བཅུད་ལྡན་ལ། རྒྱུ་ཚད་ཁོག་པ་བཤལ་བར་ཕན། ༣ སྲན་ཉོག ཆུ་ཁོལ་ནང་དུ་སྲན་ཕྱེ་ལ་མར་འཕངས་ནས་གཡོས་སྦྱོར་བྱས་པ། ༤ འོ་ཉོག འོ་མའི་ནང་གྲོ་ཕྱེ་དང་མར་འཕངས་ནས་གཡོས་པ་ཞིག ༥ ཞོག་ཁོག ཞོག་ཁོག་དང་མར་སྤྲས་པའི་ཉོག ༦ བྲ་ཕྱེའི་ཉོག བྲ་བོ་བཏགས་ཕྱེ་ལ་མར་བསྲེས་ཏེ་གཡོས་སྦྱོར་བྱས་པ། ༧ དར་ཉོག དར་བ་ལ་སྲན་ཕྱེ་དང་གྲོ་ཕྱེ་བཏབ་ནས་གཡོས་སྦྱོར་བྱས་པ། རོ་སྐྱུར་བ་ཞིག ༨ ཉོག་ཐུག ཉོག་གཡོས་སྦྱོར་བྱས་ཏེ། གཞོང་བའི་ནང་དུ་བླུགས་རྗེས་གྲིས་ཆུང་ངུར་གཙབས་ཏེ་དཀར་ཡོལ་དུ་བླུགས་ནས། ཚྭ་སྒོག་གཡེར་གསུམ་སོགས་ཀྱིས་བྲོ་བ་བསྐྱེད་དེ་ཟ་བ་ཞིག་གོ ། ༩ ཉོག་སྲེག ཉོག་འཁྱག་པ་གཏུབ་ནས། གཡིས་བསྐུས་ཏེ་སླ་ངའི་ནང་སྲེག་པ་དེའོ། །༡༠ གཡིས་ཉོག སྲན་ཕྱེ་དང་གྲོ་ཕྱེའི་ནང་དུ་གཡིས་བླུགས་ནས་གཡོས་སྦྱོར་བྱས་པ་དེའོ། །༡༡ ནས་ཉོག ནས་ཕྱེ་ཆུ་ཁོལ་དུ་བཏབ་ནས་གཡོས་པའི་ཉོག ༡༢ མར་ཉོག མར་དང་སྲན་ཕྱེ་བསྲེས་པའི་ཉོག ༡༣ ཟར་ཉོག ཟར་མ་ཁྲོལ་བུར་བརྡུངས་པའི་སྣུམ་འདག་ཆུ་ཁོལ་ནང་བླུགས་རྗེས། གྲོ་ཕྱེ་འམ་ནས་ཕྱེ་གང་རུང་བཏབ་ནས་གཡོས་པའི་ཉོག ༡༤ ཟྭ་ཅིག་གི་ཉོག ཟྭ་ཅིག་གཙང་མར་བཀྲུས་རྗེས་བསྐམས་ནས་འཐག་རྗེས། སླ་ངའི་ནང་ཆུ་དང་ཤ ཚིལ་དང་ཚྭ། ཟྭ་ཅིག་སོགས་བཏབ་ནས་གཡོས་པ་ཞིག དེ་ནས་ཕྱེ་བརྡལ་ནས་སྐྱ་སྲབ་བཞིན་རྔོད་བླངས་ཏེ་ཁུག་ལ་ཟྭ་ཅིག་གི་ཉོག་བཞག་ནས་བསྒྲིལ་ཏེ་ཟ་བ་ཞིག ༡༥ བིས་མདོ་གཡིས་ཉོག འདི་ནི་མདོ་སྨད་བིས་མདོ་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་ཟས་ཤིག་སྟེ། གྲོ་སོ་ལུག་གི་ཕྱེ་ཡིས་གཡོས་པའི་ཉོག་ལ། ཟར་གཡིས་བྲན་ནས་མེ་འཇམ་པོས་ཡུན་རིང་དུ་གདུས་ཤིང་། གཡིས་དེ་ཉོག་གི་ཁར་ཐོན་ནས་འཁྱིལ་ཡོད་ཚེ། མེ་མཚམས་བཞག་ཆོག དེ་ལ་སྣུམ་བག་ཆེ་ཞིང་། དེའི་ཁར་རྒུན་འབྲུམ་དང་གྲོ་མ་སོགས་བཏབ་སྟེ་ཟོས་ན་རོ་མངར་ཞིང་། རླུང་ནད་དང་ལུས་ཟུངས་གསོ་བར་ཕན་པ་ཞིག་གོ །

འབྲས།

རང་ཅག་བོད་ཀྱི་ཡིག་ཚང་དག་ཏུ་གཞིགས་ན། ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་གི་སྔོན་ནས་བོད་མིའི་འབྲས་ཟ་བར་མ་ཟད། འབྲས་ཆང་ཡང་བཏུང་བ་ཡིན། རྒྱལ་རབས་གསལ་མེར། ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་ཞབས་འཛུགས་ཀྱི་གསོལ་སྟོན་སྐབས། གཡས་ན་སྣ་ནམ་པ་བསྡད། གཡོན་ན་རྒྱ་རྣམས་བསྡད། དེར་ཡབ་རྒྱལ་བོས་སྲས་རྒྱན་དུ་མས་སྤྲས་ནས། གསེར་སྐྱོགས་འབྲས་ཆང་གིས་བཀང་བ་སྲས་ཀྱི་ལག་ཏུ་གཏད་པའི་སྐོར་གསུངས་ཡོད་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་བའི་སྐབས་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ལྟར། འབྲུག་དང་བལ་ཡུལ་རྒྱ་གར་སོགས་ནས་འབྲས་འབོར་ཆེན་ནང་འདྲེན་བྱས་པ་དང་། ཚོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་། ལྷོ་བྲག་དོལ་བོ་རྫོང་དང་། གྲོ་མོ་སྟོད་སོགས་ནས་འབྲས་འབོར་ཆེན་ཉོ་སྒྲུབ་བྱས་ཏེ་ཚོང་རྒྱག་པར་བརྟེན། ལྷ་སའི་ཁྲོམ་དུའང་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་མང་དུ་འབྱུང་སྟེ། སྨན་འབྲས། གསོལ་ལྕམ། འབྲུག་འབྲས། གཉའ་འབྲས། ཀློ་འབྲས། ཨ་སུ། དམར་འབྲས་སོགས་ཡོད་དོ། །

འོ་ཟས།

༡ འོ་མའི་རྣམ་གྲངས་དང་བཞོ་གླུ། འོ་མ་ལ་འབྲི་དང་མཛོ་མོའི་འོ་མ། མ་མོ་ར་མའི་འོ་མ་སོགས་མང་། ཞོ་དང་མར་ཕྱུར་ཚང་མ་འོ་མ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན། དམངས་ཁྲོད་དུ། འོ་མ་བཞོ་གླུ་ཡང་སྣ་ཚོགས་ཡོད་དེ། དཔེར་ན། ལྷ་ས་ངམ་རིང་རྫོང་གི་འོ་མ་བཞོ་གླུ་ནི། རྭ་གཡས་ལྷ་རྒྱལ་འཐེན་འདྲ་འདུག །རྭ་གཡོན་ཕྱག་འགུག་བྱས་འདྲ་འདུག །ཨམ་ལྕོག་ཏིང་ཤང་ཁ་འབུག་འདྲ། །སྐེད་བཏགས་དཀར་ཚར་དམར་ཚར་གསུམ། །རྫི་བོས་ལ་བཙས་གསོལ་བ་འདྲ། །སྐེད་པར་དར་ཐག་འཐེན་འདྲ་འདུག །བརླ་ཤ་མཁྲེགས་ལ་ཆུ་འབབ་འདྲ། །འོ་རྡོག་སླ་ང་ཁ་སྦྱོར་འདྲ། །ནུ་མ་རྒྱ་གླིང་ཁ་ཆ་འདྲ། །འོ་མའི་རྦ་རྩུབ་འཚམ་པ་འདུག །དབྱར་ཆར་བབས་པའི་ཆུ་སྐད་ལས། །ནོར་ཁྲ་འཇོ་བའི་འོ་སྐད་ཆེ། །ཞེས་སོགས་ཁང་དམར་རྫོང་དང་། ཆ་གསུམ་རྫོང་། ལྷུན་རྩེ་རྫོང་སོགས་ལ་ཡང་འོ་མ་བཞོ་གླུ་མི་འདྲ་བ་ཡོད་དོ། །

༢ འོ་ཟས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས། ༡ འོ་གོར། གྲོ་ཕྱེ་སྐྱུར་རྫིས་སུ་འོ་མ་བསྲེས་ནས་བཟོས་པའི་འཁུར་བ། ༢ འོ་ཇ། ཇའི་ནང་དུ་འོ་མ་བླུགས་ནས་བསྐོལ་བའི་བཏུང་ཇ། ༣ འོ་ཉོག ཟན་ཕྱེ་ལ་འོ་མ་བླུགས་ཏེ་གཡོས་པ། ༤ འོ་སྣུམ་ཀ་ར། འོ་མ་དང་མངར་ཆ་བསྡེབས་ནས་བཟོས་པའི་ཀ་རའི་རིགས། ༥ འོ་འབག འོ་མ་བསྐོལ་བའི་ནང་རྩམ་པ་བཏབ་སྟེ། དཀྲུགས་ནས་བཟའ་རྒྱུ་ཞིག ༦ འོ་འབྲས། འོ་མའི་ནང་བསྐོལ་བའི་འབྲས་ཐུག ༧ འོ་མ་ཀ་ར། འོ་མའི་རྒྱུ་ཆ་བྱས་ཏེ་བཟོས་པའི་ཀ་ར། ༨ འོ་ཐུག འོ་མའི་ནང་ཐུག་པ་བཏབ་ཏེ་བསྐོལ་བ། ༩ འོ་མའི་གོར་གྲུག འོ་མའི་ནང་ལ་འཁུར་བ་གྲུག་ཏེ་སྒོ་ང་དང་ཀ་ར་བསྲེས་ནས་བསྐོལ་བ། ༡༠ འོ་མའི་མངར་གོར། ཕྱེ་དང་འོ་མ་མངར་ཆ་སོགས་བསྡེབས་ནས་བཟོས་པའི་ཟས་རིགས། ༡༡ འོ་རྩམ། འོ་མ་བསྐོལ་བའི་ནང་བརྫིས་པའི་རྩམ་པ།

༣ འོ་མའི་ཕན་ནུས། རྒྱུད་བཞི་ལས། འོ་མ་ཕལ་ཆེར་རོ་དང་ཞུ་རྗེས་མངར། །སྣུམ་ལྕི་ཟུངས་འཕེལ་མདངས་བསྐྱེད་རླུང་མཁྲིས་སེལ། །རོ་ཙ་བད་ཀན་སྐྱེད་བསིལ་ལྕི་བ་ཡིན། །བ་ཡི་འོ་མ་གློ་རྡོལ་གཅོང་ལ་ཕན། །རིམས་རྙིང་གཅིན་སྙི་ཡིད་གཞུངས་འཚོ་བྱེད་ཡིན། །ར་ཡི་འོ་མས་དབུགས་མི་བདེ་བ་སེལ། །ལུག་གི་འོ་མའི་རླུང་འཇོམས་སྙིང་ལ་གནོད། །འབྲི་ཡི་འོ་མ་བད་མཁྲིས་ནད་ལ་གནོད། །རྟ་བོང་འོ་མ་གློ་གསོ་རྨོངས་པར་བྱེད། །འོ་རློན་ལྕི་བསིལ་སྲིན་དང་བད་ཀན་སྐྱེད། །བསྐོལ་ན་ཡང་དྲོ་བསྡུས་ན་འཇུ་དཀའ་ལྕི། །བཙོས་ཐོག་འོ་མ་དྲོན་མོ་བདུད་རྩིར་མཚུངས། །ཞེས་སོ། །

ཚོད་མའི་སྐོར།

ཚོད་མ་འདི་ལོ་སར་དང་དུས་སྟོན་དུ་མ་ཟད། རྒྱུན་སྤྱོད་འཚོ་བའི་ཁྲོད་དུའང་བོད་ཟས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་བཟུང་ཡོད། ལྷ་སའི་སྐད་དུ་འདི་ལ་མོག་མོག་ཡང་ཟེར་ཞིང་། དེ་རིགས་མི་འདྲ་བ་མང་བོ་ཡོད།

༡ ཤ་ཚོད། ཤ་ཚིལ་ཞིབ་བུར་བཏགས་པའི་ནང་ལ། ཚ་སྒོག་གཡེར་གསུམ་སོགས་བསྲེས་ནས་བཙོས་པའི་རླངས་བཙོས་ཚོད་མ་སྟེ། རླུང་ནད་སེལ་ཞིང་གཉིད་འཕེལ་བའི་ཕན་ནུས་ལྡན། ༢ ཤ་ཚོད་སྲེག་མ། ཤ་ཚིལ་ནང་རྫོང་བྱས་ཏེ་སླ་ངའི་ནང་གཡིས་ཀྱིས་སྲེག་པ་སྟེ། ཤ་པགས་ལེབ་ཟེར་བ་དེའོ། །༣ ཚིལ་ཚོད། ཚིལ་ལ་ཕྱེ་བཏབ་པའམ། ཚིལ་རྐྱང་ནང་སྙིང་བྱས་ནས་བཙོས་པའི་རླངས་བཙོས་ཚོད་མ། ༤ ཀར་ཚོད། ཚིལ་རྐྱང་ལ་ཀ་ར་བསྲེས་པའི་རླངས་བཙོས་ཚོད་མ། ༥ ཀེའུ་ཚོད། ནང་སྙིང་གཙོ་བོ་ཀེའུ་བྱས་ཏེ། ཤ་ཚིལ་དང་། གཡིས་ཞག་བླུགས་ནས་རླངས་ཁ་འམ་སླ་ངར་བཙོས་པ། ཀེའུ་ཚོད་སློ་ལེབ་ནི་ཕྱེ་ཤུན་ནང་དུ་ཀེའུ་བཏུམས་ནས་གློ་བའི་དབྱིབས་སུ་བཙོས་ཏེ་སླ་ངར་བསྲེག་པ་ཞིག ༦ ལ་ཚོད། ལ་ཕུག་བཤུར་ནས་ཆུ་ནང་དུ་བཀྲུས་ཏེ་བཙོས་རྗེས་སྣུམ་ཕུར་བྱས་ཐོག ཚྭ་གཡེར་ཙོང་གསུམ་སོགས་བྲོ་སྨན་བཏབ་སྟེ། ཕྱེས་བཏུམས་པའི་རླངས་བཙོས་ཚོད་མ། ལ་ཚོད་ནི་ཁོག་པར་ཡང་ཞིང་ཟས་འཇུ་སྟོབས་ཆེ། ༧ ཟྭ་ཚོད། ཟྭ་ཅིག་ལ་སྣུམ་བསྲེས་ཏེ་བཟོས་པའི་ཚོད་མ། གཞན་ཡང་། ར་སྒོག་ཚོད་མ། ལྟག་ཚོད། ཀམ་བུའི་ཚོད་མ། ནེའུ་ཚོད་སོགས་མང་ངོ་། །

གཉིས་པ། བཏུང་བའི་སྐོར།
བཟའ་བཏུང་གི་འཕེལ་རིམ་དང་རྣམ་གྲངས།

རང་ཅག་བོད་འདིར་གོས་སུ་ཤིང་ལོ་གྱོན་པ་དང་། ཟས་སུ་མ་རྨོས་ལོ་ཏོག་ཟ་བ་ནས། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་རིམ་ཁྲོད། ཞིང་ཕྱུགས་ཐོན་སྐྱེད་གོང་འཕེལ་ཏུ་སོང་བའི་འགྲོས་དང་བསྟུན་ནས། བཟའ་བཏུང་གི་སྐོར་ལའང་འཚོ་གནས་དང་། ས་གཤིས། འབྱུང་ཁམས་ཀྱི་བབ་དང་བསྟུན་ཏེ། ཅུང་ཟད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་ཡོད། དེ་ཡང་། ཡོངས་གྲགས་སུ་ཤ་མར་ཐུད་གསུམ། འོ་ཕྱུར་ཞོ་གསུམ། རྩམ་འབྲས་ཕྱེ་གསུམ། གྲོ་མ་མར་ཁུ། ཉོག་ཐུག་ཚོད་མ། སྐྱ་སྣུམ་ཀྱི་འཁུར་བ་སོགས་དང་། ཇ་ཆང་སོགས་བཏུང་བྱའི་རིགས། བཟའ་འབྲས་སོགས་འཆའ་བྱའི་རིགས། གཞན་ཡང་། སྔོ་ཚོད་སྣ་ཚོགས་ནི་འཚོ་རྟེན་གྱི་གཙོ་བོ་ཡིན། དེ་ཡང་གླིང་སྒྲུང་ལས་བཅུད་ལྡན་བཟའ་བཏུང་སྤྱིའི་བརྗོད་སྲོལ་ཏུ་ཆགས་པ་ནི། ཡུངས་དམར་རྒྱ་ཇའི་སྲོལ་འདྲེན། སྐྱེམས་པ་ཆང་གི་ཕུད་འདྲེན། ཁྲ་བོ་ཤ་ཡི་གཟུག་འདྲེན། ཞེས་དང་། སུམ་ཡར་འབྲི་མོའི་འོ་མ། ཞིམ་མངར་ཐུད་ཀྱི་སྡེར་ཁ། གཡང་དཀར་ལུག་གི་མཚང་ར། རྒྱ་ཇ་ཡོངས་འཛིན་མེ་ཏོག བདུད་རྩི་ཆང་གི་བྱེ་བྲག ཤིང་འབྲས་མངར་ཆེའི་སྡེར་གྲངས། ཞེས་བརྗོད་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་གསོལ་སྟོན་གཟབ་རྒྱབ་ཀྱི་བཟའ་བཏུང་གི་རྣམ་གྲངས་ནི། རྨ་བྲག་ལས། འབྲུ་རིགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱེ་མར། སྦྱོར་སྡེབ་མི་གཅིག་པའི་ཐུད་སྣ། ཤ་རིགས་མི་གཅིག་པའི་གཟུག་འདྲེན། ཇ་རིགས་མི་གཅིག་པའི་གར་ཁུ། ཆང་རིགས་མི་གཅིག་པའི་ཉིང་ཁུ། བཟོ་རིགས་མི་གཅིག་པའི་ཟས་སྣ། སྦྲང་གི་རིགས་སོགས་རྩི་ལས་བྱུང་བ། ཀ་ར་བུ་རམ་སོགས་བཅུད་ལས་བྱུང་བ། ཨ་མྲ་དང་རྒུན་འབྲུམ་སོགས་ཤིང་སྐྱེས་པའི་འབྲས་བུ་རོ་བཅུད་ནུས་པ་མི་གཅིག་པ་ཁམ་ཟས་སྣ་ཚོགས་སོགས་འཛམ་བུ་གླིང་དུ་དར་བའི་ཟས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལྷ་ཡི་བདུད་རྩིའི་དཔལ་ལ་འགྲན་པ་རྣམས། གསེར་དངུལ་ཤེལ་སོགས་ཀྱི་སྡེར་སྣོད་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ནང་སོ་སོར་བལྟམས་པས། བཟའ་བ་ལ་རི་བོ་སྤུངས་སྤུངས། བཏུང་བ་ལ་རྒྱ་མཚོ་བསྐྱིལ་བསྐྱིལ། སྔ་དྲོ་དང་ཕྱི་དྲོ་སོགས་དུས་ཚོད་དང་འབྲེལ་བའི་བཟའ་བཏུང་ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བར་མཛད། ཅེས་བཤད་པ་དང་། གཤམ་ཏུ་བོད་ཀྱི་བཏུང་བ་རོ་བཅུད་ལྡན་པ་འགའ་ཟུང་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ན།

ཇའི་བཏུང་བ།

༡ ཇ་གསལ་བཤད། བཏུང་བ་ཇ་ནི། རྒྱུན་ལྗང་ཤིང་ཕྲན་མེ་ཏོག་དཀར་བོ་ཅན་ཞིག་སྟེ། ལོ་མའི་རིགས་འཇོང་ལ་སྣ་རིང་། འབྲུ་གུ་སྲ་བའི་ཤུན་སྐོགས་དང་ལྡན་ཞིང་། དེའི་གསར་སྐྱེས་ལོ་མ་ལས་སྣོན་བྱས་པའི་རྫས་ལ་ཟེར། དེ་ཡང་ཇའི་ཁུངས་ནི། ལྷ་ཡུལ་ནས་བྱ་ཚེ་རིང་གིས་ཇ་ཤིང་འཁུར་འོང་བ་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་བོའི་སྲས་ཚད་པའི་བསྙུན་པའི་པང་དུ་ལྷུང་བ་མྱང་བས་ནད་ལས་གྲོལ། དེའི་འབྲས་བུ་སར་བཏབ་པ་ལས་དར་བར་བཤད་པ་དང་། ཡང་། བཤད་ཚུལ་གཞན་ཞིག་ལ་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་བོ་སྔ་ཤོས་ཤིན་ནུང་གིས་གསོ་རིག་གི་གཞུང་ལུགས་ཀྱིས་བརྟགས་ཏེ་འབྱུང་བཞི་ཁམས་ལ་ཕན་པར་གཟིགས་ནས་དར་བར་གྲགས་སོ། །ཡང་། ཇ་བཤད་དག་ལས་དེ་ལ་འུད་བསྟོད་ཀྱི་ཚུལ་དུ། ཇ་འདེབས་པ་ཚ་བ་རོང་ནས་བཏབ་གཟིག །ཇ་ཚ་སྐྱེས་ཡིན་པས་དེ་ནས་སྐྱེས་གཟིག །བྱ་རྒྱལ་ཁྱུང་གི་འཕུར་ལམ་འགོག་གི། ར་ལག་རྒྱས་ནས་བར་སྣང་བཀང་གཟིག །བཙན་རྟ་དམར་བོའི་རྒྱུགས་ལམ་བཀག་གཟིག ། རྩ་བ་རྒྱས་ནས་ས་གཞི་གང་གཟིག །ཀླུ་བདུད་ནག་པོའི་ཕོ་བྲང་བཀག་གཟིག །ཇ་མགོ་ནས་མ་བྲེགས་སྐེད་ནས་བྲེགས་གཟིག །ཅེས་དང་།

རིན་ཐང་གི་ཆེ་བརྗོད་ཡང་ཇ་བཤད་ལས། རྒྱ་བྱིས་ཕོ་བཏུམ་ཅན་གྱིས་འབྲེག་དུས་ཡག་གི། རྒྱ་མོ་རལ་ཅོག་ཅན་གྱིས་སྲུབ་དུས་ཡག་གི། ཇ་སྒམ་གྲུ་བཞིའི་ནང་ལ་དཔར་དུས་ཡག་གི། མཐུག་གི་ཟེར་ནས་ཀླད་གི་མནོན་གི། སྲབ་གི་ཟེར་ནས་ཟུར་ནས་མནོན་གི། སྲབ་མཐུག་མེད་པའི་ཐིག་ཅིག་བརྒྱག་གི། ཇ་ཤོག་སེར་བོའི་ན་བཟའ་སྐོན་གི། རྒྱ་གཙོ་ཕྲ་མོའི་སྐེ་རགས་བཅིངས་གི། རྒྱ་གར་རྒྱལ་བའི་མདུན་ལ་འཁྱེར་གི། རྒྱ་གར་རྒྱལ་བོས་གསེར་ཐུམ་བརྒྱག་གི། རྒྱ་ནག་རྒྱལ་བོའི་མདུན་ལ་འཁྱེར་གི། རྒྱ་ནག་རྒྱལ་བོས་དངུལ་ཐུམ་རྒྱག་གི། ཇ་བདག་རྒན་པོས་ཇ་ཐམ་རྒྱག་གི། ཇ་མགོ་མའི་རིན་ཐང་རྟ་ལ་བཅད་གཟིག །ཨ་ཁུ་རྟ་འདང་ཆེ་རེ་ཉོས་གཟིག །ཇ་བདག་རྒན་པོས་མང་གི་བཟོས་གཟིག །ཇ་ཉོ་རྒན་པོས་ཉུང་གི་བཟོས་གཟིག །རྟ་རྒྱབ་ཁལ་ཞིག་ལ་ཁ་ལྷག་བྱིན་གཟིག །ཇ་བར་མའི་རིན་ཐང་འབྲི་ལ་བཅད་གཟིག །མ་སྲུ་འབྲི་འདང་ཆེ་རེ་ཉོས་གཟིག །འབྲི་རྒྱབ་ཁལ་ཞིག་ལ་ཁ་ལྷག་བྱིན་གཟིག །ཇ་བདག་རྒན་པོས་མང་གི་བཟོས་གཟིག །ཇ་ཉོ་རྒན་པོས་ཉུང་གི་བཟོས་གཟིག །ཇ་གཞུག་མའི་རིན་ཐང་ལུག་ལ་བཅད་གཟིག །ཇ་བདག་རྒན་པོས་མང་གི་བཟོས་གཟིག །ཇ་ཉོ་རྒན་པོས་ཉུང་གི་བཟོས་གཟིག །ཅེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །

ཇ་ལ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། སྣ་ཁ་བཅུ་དྲུག་ཡོད་དེ། ༡ ཕུ་མ། ༢ མདའ་མ། ༣ ཆར་མ། ༤ ཆུ་མ། ༥ ཞིང་གསར། ༦ ཞིང་རྙིང་། ༧ གཤང་མ། ༨ ལྕི་མ། ༩ ལུད་ཅན། ༡༠ ལུད་མེད། ༡༡ རྩེ་ཇ། ༡༢ བར་ཇ། ༡༣ ཚ་འདུལ། ༡༤ གྲང་འདུལ། ༡༥ སྨིན་པ། ༡༦ མ་སྨིན་པ་བཅས་ཡོད་ལ། སོ་སོ་ལ་སྡོང་བོ་དང་འདབ་ལོ་བཅས་ཀྱི་སྦོམ་ཕྲ། མདོག དྲི་མ། བྲོ་བ། ནད་རིགས་གང་ལ་ཕན་པ་བཅས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྔ་རེ་ཡོད་པའི་སྐོར་ཞིབ་པར་རྒྱ་བོད་ཡིག་ཚང་མཁས་པ་དགའ་བྱེད་ན་གསལ་ཞིང། ཕྱིས་སུ་ཇའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཐ་སྙད་གནའ་དུས་དང་མི་འདྲ་ཡང་། ཇ་སྦག་ཆུང་གི་ནང་མོ་ཅན་དང་འབྲུ་དང་གཉིས་ཕྱེས་པའི་ནང་། ཇ་རྟགས་ནོར་བུ་མེ་འབར་དང་། རིག་འཛིན་རྡོ་རྗེ། སེང་གེ་ཉལ་མ། བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད་སོགས་མི་འདྲ་བ་ཉི་ཤུ་ལྷག་ཡོད་པ་རྣམས་ནི། ལ་ལ་མདོག་ལེགས་པ་དང་། ཁ་ཅིག་བྲོ་བ་འདྲ་མིན་གྱི་དགེ་མཚན་ཡོད་པ། སོ་སོར་འཕྲོད་སྟངས་དང་གོམས་གཤིས་ལྟར་ལོངས་སྤྱོད་ལ། ལ་ལའི་ཇ་རིགས་བཞི་ལྔ་བསྲེས་ནས་ཇ་ཁུ་རྒྱག་པའང་ཡོད། བོད་མི་རྣམས་གསོལ་ཇ་བཞེས་པ་ལ་ཧ་ཅང་དགའ་ཞེན་ཆེ་ལ། ཁ་དཔེར་ཡང་། ཟས་ཐུན་གསུམ་ཆད་ཀྱང་། ཇ་ཐུན་གཅིག་ཆད་མི་ཉན། ཟེར་བ་དང་། ཆང་སྐྱེས་པས་འཐུང་ན་བློ་སྒོ་འབྱེད། ཇ་རྒན་པོས་འཐུང་ན་སྣང་བ་སྐྱིད། །ཟེར་རོ། །

༢ བོད་དུ་ཇ་བྱུང་ཚུལ། བོད་ཀྱི་བཙད་པོ་འདུས་སྲོང་མང་རྗེ་བསྙུན་གཞི་ཐེབས་པའི་དུས་ཞིག སྨན་དཔྱད་ཇི་ལྟར་བསྟེན་ཡང་དྲག་བསྐྱེད་མ་བྱུང་། ཉིན་ཞིག་ཕོ་བྲང་དུ་བྱ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཞིག་གིས་ཇ་ཤིང་ཞིག་འཁུར་འོང་བ་བཙན་པོའི་ཞལ་དུ་གསོལ་བས། ཞལ་སྐོམ་སེལ་ཞིང་བཏུང་བའི་མཆོག་ཅིག་ཡིན་པར་མཁྱེན་ནས། བློན་པོ་རྣམས་ལ་དེ་འཚོལ་དགོས་པའི་བཀའ་ཕབ་སྟེ། རྙེད་ན་བྱ་དགའ་གསོལ་རས་གནང་བར་ཞལ་གྱིས་འཆེས། བློན་པོ་ཞིག་ས་ཆ་མང་བོར་འགྲིམས་མཐར། རྒྱ་ནག་གི་མཐའ་མཚམས་སུ་སླེབས་ཚེ། ཆུ་ཆེན་ཞིག་གི་ཕ་རོལ་ན་ཇ་ཡོད་པ་ཤེས་ཀྱང་། ཆུ་བརྒལ་མི་ནུས་པར་ཨེན་ཙམ་བསྡད་སྐབས། ཉ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཁོའི་དྲང་ཐད་ནས་ཆུ་ལ་ཞུགས་སོང་བ་མཐོང་བས། ཆུ་དེའི་ཁ་ཞེང་ཆེ་བ་མ་གཏོགས་གཏིང་མི་ཟབ་པ་རྟོགས་ནས། ཆུ་ལ་བརྒལ་ཏེ་ནགས་གསེབ་ཏུ་སླེབས་པ་དང་། ཇ་རྒྱབ་ཅིག་བཏུས་ཏེ། ཡང་། བསམ་པ་ལ། རྗེ་བོའི་བསྙུན་གཞི་ལ་འདི་འདྲ་ཞིག་གིས་ཕན་ངེས་ཀྱང་། ས་ཐག་རིང་བོ་འདི་འདྲ་ལ་དཀའ་བ་སྤྱད་དེ་འོང་བས། ཁལ་མ་ཞིག་ཡོད་ན་ཅི་མ་རུང་བསམ་དུས། ཡུ་མོ་ཞིག་ཤར་གྱིས་མཆོངས་འོང་བས། ཡུ་མོ་ལ་ཇ་ཁལ་གཅིག་བཀལ་ནས། བཙན་པོ་གསོལ་བས། བསྙུན་གཞི་དྭངས་ཤིང་། བྱ་དགའ་གྱ་ནོམ་པ་ཡང་བསྩལ། དེ་རྗེས་རྒྱལ་བོའི་དགོངས་པར། འདི་འདྲའི་བཏུང་བ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་ལ། གསེར་དངུལ་རིན་པོ་ཆེ་སྔར་ཡོད་ཀྱི་སྣོད་ཀྱིས་མི་བཏུབ་སྟེ། རྒྱ་ནག་ཏུ་ཡང་མ་དར་བ། སྔར་མེད་ཀྱི་སྣོད་དེ། ཁ་གཡེར་བ། སྲབ་པ། རྐང་བ་ཐུང་བ། མདོག་དཀར་འཇམ་སྔོ་མདངས་ལྡན་པ་ཞིག་བོད་དུ་དར་བ་དང་། སྣོད་དེ་ཚེ་དང་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་དུ་བཤད་པས། མིང་ལ་དར་ཚེ་ཞེས་ཐོགས་ལ། དཀར་ཡོལ་དེའི་རི་མོའི་རྣམ་པ་ཡང་། རབ་འདབ་ཆགས་བྱ་ཤིང་འཁྱེར་ཡོང་བས་བྱའི་ཁ་ནང་དུ་ཇ་ཤིང་འཛིན་པ་དང་། འབྲིང་མཚོ་ལ་ཉ་འཁྱུག་པ། ཐ་མ་སྤང་རི་ཤ་བ་དང་བཅས་པ་འབྲི། གཞན་པ་བཟོ་བའི་བློ་བཀོད་བཞིན་ཕྲིས་ཤིག་ཅེས་བཙན་པོས་བཀའ་བསྩལ་བ་ལྟར་དང་། གོང་གསལ་དཀར་ཡོལ་གསུམ་པོ་དེ་ལའང་། ཤབ་ཚེ། ལན་ཚེ། ཤང་ཚེ། ཐེག་ཚེ། ངེས་ཚེ། རྡོ་ཚེ་སོགས་གྱེས་ཚུལ་རྒྱ་བོད་ཡིག་ཚང་རྣམས་སུ་འདྲ་ཆགས་ཞིག་བཤདདོ། །ཕྱིས་སུ་ཁྲི་རལ་གྱི་སྐུ་དུས་སུ། ཐང་གི་ཕོ་ཉ་ཀྲང་ལུན་གྱིས་རྒྱལ་བོ་མགྲོན་དུ་བོས་ཏེ། ཇའི་དགེ་མཚན་མང་བོ་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ཀྱང་། རྒྱལ་བོས་ཞལ་གསུངས་མ་འབྱོན། སང་ཉིན་རྒྱལ་བོས་བློན་པོ་དེ་ཇ་མགྲོན་དུ་བོས་ཏེ། ཕྱག་སྒམ་ནང་ནས་ཇ་རིགས་མང་བོ་བཏོན་ནས། ཐོན་ཁུངས་དང་། ཁྱད་ཆོས་ཞིབ་གསལ་དུ་གསུངས་པས། བློན་པོ་ཁ་སྐྱེངས་ཚུལ། ཐང་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལས་གསུངས་པ་དང་། གང་ལྟར་ཇ་འདི་རྒྱ་ནང་ནས་ཐོན་པ་ཡིན་པས། མདོ་སྨད་ཀྱི་རྟ་དང་རྒྱ་ནང་གི་ཇ་བརྗེ་སྤོར་བྱས་པ། རྒྱའི་ཡིག་ཚང་ནང་། ཇ་རྟའི་ཚོང་འབྲེལ་ཟེར་བ་དེ་བྱུང་བ་དང་། ཕྱིས་སུ་ཇ་དང་འབྲུ་བརྗེ་འཚོང་བྱས་པ་དང་། རིན་ཐང་གི་ཚད་གཞི་དང་ཕན་ནུས་སོགས་སྡེ་དགེ་བཀའ་བསྟན་གྱི་དཀར་ཆག་ན་གསལ་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་དར་རྩེ་མདོ་ནས་ཇ་རྟའི་ཚོང་འབྲེལ་བྱུང་བ་སྟེ། དམངས་གཞས་ལས་ཀྱང་། ཇ་དེ་དང་བོ་བརྒྱབ་ནས། །གཉིས་པས་མདོག་ལས་མེད་ན། །ཚོང་དཔོན་དར་རྩེ་མདོ་ལ། །ཕེབས་དང་མ་ཕེབས་མི་འདུག །ཅེས་ཟེར་རོ། །

༣ བོད་ཇའི་དགེ་མཚན། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཕེལ་རིམ་ཁྲོད་བོད་འདིར། ཇ་འདི་ལ་ལས་སྣོན་དང་། བསྐོལ་ཚུལ། བཞེས་ཚུལ། བཟོ་ཚུལ། སྡེབ་སྦྱོར་བྱེད་སྟངས་སོགས་ཀྱི་རིག་གནས་མགོ་གཞུག་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད་པས། ཇོ་བོ་རྗེ་མངའ་རིས་སུ་ཕེབས་དུས། ཐོག་མའི་རྟེན་འབྲེལ་དུ་བོད་རང་གིས་བཟོས་པའི་དཀྲུགས་ཇ་ཕུལ་བས། ཇོ་བོས་ངའི་ཆང་མི་འཐུང་གསུངས། འདི་ཆང་མ་ཡིན་གྱི་ཇའོ་ཞུས་པས། ཇོ་བོའི་ཐུགས་ཤིན་ཏུ་དགྱེས་ཏེ། བོད་ཀྱི་རབ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ལས་གྲུབ་པའི་དངོས་བོ་ཞིག་སྣང་ཨང་། ཞེས་གསུངས་པ་ལས་གཞན། ཡུལ་འདིའི་གཞི་བདག་གཉན་པོ་འཁོར་བཅས་རྣམས། །རྒྱ་ཇ་ལེགས་པའི་མཆོད་པ་འདི་བཞེས་ལ། །རྣལ་འབྱོར་དཔོན་སློབ་བསམ་དོན་འགྲུབ་པ་དང་། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་དར་བའི་འཕྲིན་ལས་མཛོད། །ཅེས་ཇ་མཆོད་གསུངས་ཤིང་། གསོལ་ཇ་བཞེས་རྗེས། ཁྱོད་བོད་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཀུན་ལ་རྒྱ་གར་ན་མེད་པའི་བཏུང་བ་ཞིམ་པོ་ཕྱི་དྲོའི་དུས་སུའང་འཐུང་ཆོག་པ་འདི་འདྲ་ཡོད་པ་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་རེད། ཇ་འདི་བཏུང་ན་སྐོམ་སེལ་བ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། རིག་པ་དྭངས་པ་དང་། ལུས་སྟོབས་རྒྱས་པ། གཉིད་དང་རྨུགས་པ་སེལ་བ། དགེ་སྦྱོར་ལ་སྤྲོ་སྣང་སྐྱེས་པ་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཆེན་པོ་ཡོད་པས། རྒྱ་གར་ལ་འདི་འདྲ་ཡོད་ན་གསེར་སྤྲད་ནས་ཉོས་ཆོག་པ་ཞིག་འདུག ཅེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །ཡང་། ཇོ་བོ་ཡེར་བར་བཞུགས་དུས་ཀྱང་ཇ་ལ་བསྔགས་པ་མཛད་ཚུལ་ནི། ལྕེ་བདེ་བློ་གསལ་འགྲོ་ན་མགྱོགས། །བོད་བཙུན་བསོད་ནམས་ལས་འཁྲུངས་པའི། །རྒྱ་ཇ་ཞིམ་པོ་བསྐོལ་ལ་ཤོག །ཅེས་དང་། རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོའི་ཞལ་ལས་ཀྱང་། འཐུང་ན་ལྕེ་བདེ་ཤེས་རབ་འཕེལ། །གུར་གུམ་མདོག་ལྡན་ག་བུར་ངང་བ་ཅན། །རོ་བརྒྱའི་དཔལ་འཛིན་ཇ་དཀར་བཏུང་བ་སོགས། །ཁ་ན་མ་ཐོས་སྤངས་པས་མཆོད་པས་མཆོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །

ཁྱད་པར་དུ། གླིང་སྒྲུང་ལས་ཕེབས་བསུའི་སྐབས་སུ། མ་འགག་མོ་དང་སེང་ལྕམ་སོགས་ཀྱིས་ཇ་སྐྱེམས་གསོལ་དུས། ཇ་བཤད་གནང་བའི་སྲོལ་དེ་ལས་ཇའི་རིག་གནས་མང་བོ་ཞིག་རྟོགས་ཐུབ་སྟེ། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས། མ་འགག་མས་ཇ་བཤད་འདི་ལྟ་སྟེ། །ལག་གཡས་པའི་ནང་ལ་གསེར་བུམ་བཟུང་། །གསེར་བུམ་པའི་ནང་ནས་ཇ་ཞུས་འཇོག །ཇ་མེ་ཏོག་ཡོངས་འཛིན་ཟེར་བ་དེ། །ཇ་སྐྱེ་ཡུལ་མི་འདྲ་ཁ་ཁ་ལ། །ཇ་སྐྱེ་རིགས་མི་འདྲ་སོ་སོ་ཡིན། །ཇ་ཡུ་དམར་ཆགས་པའི་སྙིང་བཅུད་ཅན། །གཙང་བོ་ཆབ་ཀྱི་རྟ་ལ་བསྐྱོན། །བྱང་པུར་དཀར་པོས་ཇ་མདངས་བྱུང་། །བྱང་ཚྭ་དཀར་མོས་བྲོ་བ་བསྐྱེད། །དབྱར་གསུམ་འོ་མའི་བཅུད་དང་ལྡན། །འབྲི་མར་སེར་བོས་ཁ་རྒྱན་འཕངས། །ཇ་ཡུ་དམར་ཁོལ་བའི་དྭངས་མ་དེ། །གླིང་དཔའ་རྟུལ་ཞལ་གྱི་སྐྱེམས་སུ་འདྲེན། །ཞེས་དང་། འབྲུག་མོས། གསེར་བུམ་ནང་གི་ཇ་འདྲེན་འདི། །ཤང་དཀར་རྩེ་མོས་ཕུད་བསྐོལ་བྱས། །གུར་གུམ་མེ་ཏོག་གཞུང་བསྐོལ་བྱས། །རྩི་བཅུད་མར་དཀར་སྦྱོར་ཡ་བྱས། །ཆུ་སྙིང་ཚྭ་དཀར་བྲོ་ཡ་བྱས། །སྤྲིས་ཆགས་འོ་མའི་མདངས་ལ་དྲངས། །དཀར་ཡོལ་འབྲས་དཀར་བཅུད་ཀྱིས་གཏམས། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྐྱེམས་ཞུས་ཡིན། །ཞེས་དང་། ཡང་། བདུད་འདུལ་ལས། སེང་ཆེན་ནོར་བུ་དགྲ་འདུལ་གྱིས། །ཆུ་མ་མང་མ་ཉུང་ཐོམ་གསུམ་ཚོད། །ཇ་སེག་ཆེན་ཁ་ནས་སྤར་གསུམ་ལོངས། །ཇ་མ་མང་མ་ཉུང་སྡེར་གསུམ་ཐོབ། །མེ་ལྕེ་སྟག་ཕྲུག་མཆོང་མཆོང་གྱིས། །སྦུད་པ་གཡག་རྒོད་ངུར་ངུར་གྱིས། །དུ་བ་ལྷོ་སྤྲིན་འཐིབ་འཐིབ་གྱིས། །ཇ་རླངས་སྨུག་པ་སྐྱིལ་སྐྱིལ་གྱིས། །ཇ་ཞག་སེར་བ་འབབ་འབབ་གྱིས། །སྐྱེར་བ་ཕོ་རོག་ཡིན་པས་སྒོང་ན་འབར། །ཚེར་མ་རྒྱལ་འགོང་ཡིན་པས་མནན་ན་འབར། །རིལ་མ་ཐེའུ་རང་ཡིན་པས་གཏོར་ན་འབར། །སྤེན་མ་དྲ་བོ་ཡིན་པས་གཅུས་ན་འབར། །གཤགས་དཀར་དཔའ་བོ་ཡིན་པས་བརྩིགས་ན་འབར། །ཤུག་པ་གྲོགས་པོ་ཡིན་པས་ཕྱར་ན་འབར། །གྲོ་སོག་སྟག་ཤར་ཡིན་པས་བཀྲམ་ན་འབར། །མར་རྡོག་བློན་པོ་ཡིན་པས་ཆེ་ན་བཟང་། །ཚྭ་རྒོད་དྲོ་མཆོག་ཡིན་པས་རན་ཙམ་འཐོབ། །ཇ་རྩེ་མ་ཕུག་གི་ལྷ་ལ་མཆོད། །ལྷ་དལ་དུས་མཆོད་ན་བྲེལ་དུས་ཡོད། །ཇ་བར་མ་རྒྱལ་བོ་རང་ལ་དྲོངས། །རྟིང་མ་བུ་མོ་ཁྱེད་ཚོས་འཐུང་། །དེ་སྟེང་ལྷག་མ་རྟ་ལ་བླུད། །རྟ་ཡི་ལྷག་མ་ཁྱི་ལ་བྱིན། །ཁྱི་ཡི་ལྷག་མ་ས་ལ་འབོ། །བདུད་ནག་པོའི་ཁ་དེ་ཐལ་བས་ཆོད། །ཅེས་བཀོད་ཡོད་དོ། །

༤ ཇའི་བྱུང་ཚུལ་ལ་དོགས་སློང་བཀོད་པ། གོང་གསལ་ཇའི་བྱུང་བ་ལོ་རྒྱུས་དག་ལས་དེ་འདྲ་གསུངས་མོད་ཀྱང་། འདི་ལ་དཔྱད་གཞི་ཧ་ཅང་ཆེ་སྟེ། ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་ནས་རྒྱ་བོད་བར་དུ་མཐུན་ལམ་གྱི་གསེར་ཟམ་ཉག་ཅིག་གིས་སྦྲེལ་ཡོད་པ་ཉི་ཤར་སྤར་མོས་མི་ཁེབས་པའི་ཚོད་དུ་གདའ་ལ། ལྷག་པར་དུ་ཚོང་འབྲེལ་གཏིང་ཟབ་ཅིག་ཆགས་ཡོད་པས། ཇ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ཚོང་རྫས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་གནས་ཡོད་པ་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱ་བོད་བར་དུ་ཇའི་ཚོང་འབྲེལ་མ་དར་བ་ཡིན་ཞེས་དཔྱོད་ལྡན་དོགས་པ་ཟ་རིགས་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་ནི། ཐོན་མིའི་ཡི་གེ་བཟོ་དུས། མི་ཞིག་ལ་གཏམ་འཕྲོས་མཛད་པར། ཇ་ཉོ་རུ་འགྲོ་ཞེས་བཤད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པ་དང་། གཞན་ཡང་སྲོང་བཙན་གྱིས་རྒྱའི་ཡུལ་གྲུ་མང་བོ་མངའ་དབང་བསྒྱུར་ནས། ཇའི་ཁྲལ་བསྡུས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡང་ཡོད་པས་སོ། །

༥ བཏུང་ཇའི་རྣམ་གྲངས། ༡ ཇ་ནག་ཁུ། ཇ་ནག་དང་ཟུང་ཇ﹙སི་ཁྲོན་ཟུང་ཆུ་ནས་ཐོན་པའི་ལས་སྣོན་ཞིབ་མོ་མ་བྱས་པའི་ཇ་རིགས﹚ཁོག་མའི་ནང་བཏབ་ནས། འོས་འཚམ་ཞིག་གདུས་ཏེ། མདོག་དམར་སྨུག་འབབ་དུས་བཏུང་ཆོག་པ་ཡིན་ཏེ། ཇ་བཤད་ལས། སྔོན་པོ་བསིལ་མ་ཟེར་བའི་ཆུ་ཞིག་ཡོད་གི། ཆུ་མ་མང་མ་ཉུང་ཟོ་གསུམ་འཛུགས་གི། ཉུང་གི་ཟེར་ནས་ཐོམ་གསུམ་སྣོན་གི། ཇ་མ་མང་མ་ཉུང་ཟེར་ནས་སྡེར་གསུམ་འདེབས་གི། ཉུང་གི་ཟེར་ནས་སྤར་གསུམ་སྣོན་གི། ཇ་འཁོལ་གཟིག་འཁོལ་གཟིག་ཟེར་དུས་ན། །འཁོལ་ཆུང་འབྲི་མོ་ངུར་ངུར་བྱེད་གི། ཁ་ནས་ཇ་ལོ་གཡེང་རྒྱ་བྱེད་གི། ཞབས་ནས་ཇ་སྡོང་སིལ་རྒྱ་འབབ་གི། ཞེས་སོ། །ཇ་ནག་ནི། ཟས་འཇུ་བ་དང་ཐང་ཆད་དུས་ཕན་པ་ཞིག་གོ ། ༢ འོ་ཇ། ཇ་ནག་ཁུའི་ནང་ལ་འོ་མ་བླུགས་ཏེ་ཡང་ཡང་འཕྱར་ནས་གདུ་དགོས་ཏེ། ཇ་བཤད་ལས། འོ་མ་ཇ་ཚ་ཡིན་པས་འཕྱར་ན་ཡག་གི། ཞེས་སོ། །འོ་ཇ་ནི་མངར་ཆེ་ཞིང་ལུས་སྟོབས་བརྟས་པ་ལ་ཕན་པ་ཞིག་སྟེ། ཨ་མདོའི་དམངས་གཞས་ལས། འོ་མ་དཀར་བོ་ནག་པོའི་ཇ། །ཟངས་བུམ་ནང་ནས་འདུན་མ་བྱེད། །འདུན་མ་ཡོང་ན་བཀྲེས་སྐོམ་སེལ། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །༣ དཀྲུགས་ཇ། ཇ་མདོང་ངམ་ཁོག་ལྡིར། ཡང་ན། རྐྱལ་བའི་ནང་དུ་ཇ་ཁུ་དང་མར་གསར་ཚྭ་བཅས་བཏབ་ནས་ཡང་ཡང་བསྲུབས་པ་ཞིག་གོ ། ཇ་བཤད་ལས་ཀྱང་། མ་སྲུ་དཔུང་རྩ་ཅན་པོས། །གསེར་གྱི་ཐབ་ཀ་དཀྱིལ་གསུམ་བརྒྱབ་ནས། །གསེར་གྱི་མདོང་མོའི་ནང་ལ་བསུ་དུས་ཡག་གི། བུ་ཚ་ལྡེམ་མྱུར་ཅན་གྱི་འདྲེན་དུས་ཡག་གི། ཟེར་ལ། དཀྲུགས་ཇའི་རོ་བཅུད་ཆེ་ཤོས་མར་གྱིས་བཟུང་ཡོད་པས། ཁ་དཔེར་ཡང་། ཇ་ཞིམ་པ་མར་གྱིས་དྲིན། །ཞེས་པ་ལྟར། ལུས་ཟུངས་དང་རླུང་ལ་ཕན། ༤ མངར་ཇ། ཇ་ནག་ཁུ་ནང་དུ་འོ་མ་བརྒྱབ་ཅིང་། ཀ་ར་བཏབ་སྟེ། མར་ཉུང་ཙམ་འཕངས་ནས་བསྐོལ་བ་ཞིག ༥ ཇ་གདན། ཇ་སྣོད་ཀྱི་ནང་མར་བཞུས་པའི་ཁར་རྩམ་ཕྱེ་དང་ཚྭ་ཅུང་ཟད་བཏབ་ནས་ཇ་བླུགས་ཏེ་ཡུད་ཙམ་ཁོལ་དུ་བཅུག་པ་ཞིག་གོ ། ༦ ཕབ་ཇ། ཇ་དཀར་ཡོལ་ནང་འཕངས་ཏེ་ཆུ་ཁོལ་བླུགས་ནས་ཇ་ཁུ་བབས་རྗེས་བཏུང་བ་ཞིག ༧ བརྒྱད་འཛོམས་སྦང་ཇ། རྡོ་ཀ་ར། འབྲུག་མིག འདྲེ་ཚེར། སྟར་ཀ རྒུན་འབྲུམ། ཙོ་རིལ། ཇ་ལོ། ཏིལ་བཅས་མངར་ཟས་སྣ་བརྒྱད་སྦང་བའི་ཇ། ༨ རུས་ཇ། གཙོ་བོ་སྨན་གྱི་ཆེད་དུ་བཟོས་པའི་ཇ་ཞིག་སྟེ། འབྲི་གཡག་གི་རུས་པ་ཞིབ་བརྡུང་བྱས་ནས་ཡུན་རིང་གདུས་ཏེ་ཚགས་སུ་བཙགས་ནས། ཇ་ཁུ་དང་མར་བཏབ་ནས་མདོང་མོའི་ནང་དཀྲུགས་པ་ཞིག དེ་ནི་རྒན་རྒོན་གཉིད་མི་ཁུག་པ་དང་། རྐེད་པ་ན་བ། དུབ་པ་དང་རླུང་ནད་སེལ་བ་ཞིག་གོ ། ༩ རྐང་ཇ། རྐང་མར་བཞུས་རྗེས་ཇ་དང་སྦྱར་བ་ཞིག ༡༠ སྒོང་ཇ། ཇ་ཁོལ་རྗེས་མར་དང་ཚྭ། སྒོ་ང་བཅགས་ནས་མདོང་མོའི་ནང་བསྲུབས་དགོས། ༡༡ ཇ་སྲེག དེ་ནི་འབྲུ་མར་གསར་བ་བཞུས་རྗེས། ཁྱུང་ང་དང་ཛཱ་ཏི་སོགས་སྨན་དང་། སྦྲང་རྩི་དང་སྒོ་ང་གསར་བ་སོགས་ཇ་དང་སྦྱར་བ་ཞིག ༡༢ མར་ཇ། མར་ཁུའི་ནང་རྩམ་པ་བཏབ་ནས་མ་ཚིག་གོང་ཇ་བླུགས་ནས་བཟོ་དགོས། ༡༣ ཚིལ་ཇ། ཚིལ་བཞུས་རྗེས་གྲོ་ཕྱེ་དང་བཅའ་སྒ། གཡེར་མ་སོགས་ལེགས་པར་བརྔོས་ཏེ་འོ་ཇའི་ནང་བླུགས་ནས་དཀྲུགས་ཏེ་བཟོ་བ་ཞིག ༡༤ སྟར་ཁའི་ཇ། སྟར་ཁའི་ནང་སྙིང་བརྡུང་རྗེས་འོ་ཇའི་ནང་གདུས་ཏེ་བསྐོལ་བ་ཞིག

གཞན་དེང་སང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་དང་འགྲིམ་འགྲུལ་སྟབས་བདེ་ཁྱད་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཡས་མས་ནས་ཐོན་པའི་བསིལ་ཇ། ཇ་དམར་སོགས་མང་བོ་ཡོད་དོ། །

༦ ཇའི་ཕན་ནུས། ཚད་པ་སེལ་ཞིང་ལུས་ཡང་། དང་ག་འབྱེད་ཅིང་སྐོམ་སེལ་བའོ། །ཇ་འཐུང་ཚུལ་ཡང་། དམངས་ཁྲོད་ངག་རྩོམ་གྱིས་གསོན་ཉམས་དོད་པོར་སྦྱར་བ། ཇ་བཤད་ལས། ཡ། ངའི་ལག་པ་གཡས་པའི་ཆང་ཕྱོགས་ན། །དཀར་ཡོལ་འབྲུག་རྒྱ་མཐིང་སྨུག་ཡོད། །ནང་ན་རྒྱ་ཇ་དམར་བོ་ཡོད། །ཁ་ན་འབྲི་མར་སེར་བོ་ཡོད། །ཕར་ལ་ཕུ་གསུམ་བཏབ་དུས་ན། །ཆུ་ཆེན་གཉེར་མ་བསྐོན་འདྲ། །ཚུར་ར་ཧུབ་གསུམ་འཐུང་དུས་ན། །ཝ་དམར་བོ་ཁུང་ལ་འཛུལ་འདྲ་རེད། །ཅེས་སོ། །

ཞོ།

༡ ཨ་རིག་དད་ཞོ་ངོ་སྤྲོད། བོད་པའི་ཁ་དཔེར། མགོ་ནག་ལྟོ་མ་རེ་བ་ཞིག་དང་། བྱོལ་སོང་རྩྭ་མ་སྒུར་བ་ཞིག་མེད། ཅེས་པ་ལྟར། རང་ཅག་བོད་བྱིངས་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འབྲོག་ཕྱོགས་སུ་དཀར་གསུམ་སྟེ། འོ་མར་ཞོ་གསུམ་ནི། གནའ་དེང་གང་དུའང་འཚོ་རྟེན་གྱི་གྲུབ་ཆ་གཙོ་བོ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལས་ཀྱང་ཞོ་ནི། ལྟོགས་སྐོམ་གཉིས་ཆར་སེལ་ནུས་པའི་བཟའ་བཏུང་གི་ཉིང་བཅུད་ཅིག་ཏུ་ཆགས་ཡོད་དེ། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ཁ་རྒྱུན་ལའང། ཟས་ཀུན་ལས་འབྲི་ཞོ་བསིལ་བ་བཟང་། །དེས་ལྟོགས་རྒྱུ་སྐོམ་རྒྱུ་གཅིག་ཀྱང་མེད། །གཏམ་ཀུན་ལས་མ་ཤེས་མ་གོ་བཟང་། །དེས་བཤད་རྒྱུ་རྩོད་རྒྱུ་གཅིག་ཀྱང་མེད། །ཅེས་སྡོམ་ཚིག་ཀྱང་བཀོད་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཁ་དཔེར། ཞོ་ཁམ་གང་གིས་རྟ་གཅིག་བླངས། ཞེས་འབྲི་ཞོའི་རོ་བཅུད་ལ་དཔེ་མི་སྲིད་པའི་ཆེ་བརྗོད་ཀྱང་གནང་ཡོད་པ་རེད།

སྤྱིར་ཞོ་ལ་ཡང་། སའི་མཐོ་དམན་གྱི་བབ་དང་། དྲོད་གྲང། བསྙལ་སྲོལ་སོགས་མི་འདྲ་བའི་དབང་གིས་བྲོ་བ་དང་ཞིམ་མངར་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་ཀྱང་། འཚག་ཞོ་ནི་ཞོ་བསྙལ་ནས་རས་ཁུག་ནང་བླུགས་ཏེ། ཆུ་ཁུ་ཐམས་ཅད་བཙགས་ནས་བསིལ་སྐམ་བྱས་རྗེས། དེ་ནི་མཇལ་བསྐོར་དང་སློབ་གཉེར་སོགས་སུ་ཕྱིན་ཏེ་ཡུན་རིང་འགོར་ཡང་ཆུ་ཁོལ་བླུགས་ཏེ་འཐུང་ན་བཀྲེས་སྐོམ་སེལ་ནུས་ལ། དེ་ལས་གཞན། འབྲོང་རྭའི་ཟེའུ་བཟོས་ཏེ། དེའི་ནང་བསྙལ་བའི་འབྲི་ཞོ་མཆོག་ཏུ་བཤད་ནའང་། ཨ་རིག་འདམ་ཞོ་འམ་དད་ཞོ་ནི། བོད་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་ན། ཆ་རྒྱུས་མངའ་ཞིང་། ཨ་རིག་ས་ཆའི་ཐུན་མིན་གྱི་ཞོ་བསྙལ་སྟངས་ཤིག་དང་། ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་དམངས་ཁྲོད་ཞོ་ཟས་ལག་རྩལ་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་ཡིན།

༢ ཨ་རིག་འདམ་ཞོའི་བྱུང་བ། ཨ་རིག་རྒན་རབས་པའི་ངག་རྒྱུན་ལྟར་ན། སྔོན་ཆད་ཨ་རིག་ས་ཆར། དཔའ་ངར་ཆེ་ཞིང་ལུས་ལ་བརྩོན་པ། ཁྱད་པར་དགེ་དད་བརྟན་པའི་མི་ཞིག་ཡོད་པ་དེས། ལྷ་སའི་ཇོ་བོ་རིན་པོ་ཆེ་མཆིལ་ལྷམ་ཞིག་དང་། རྒྱལ་དབང་རིན་པོ་ཆེའི﹙རྒྱལ་དབང་དྲུག་པ་ཡིན་པར་གྲགས﹚གཟིམ་མལ་འོག་ཏུ་རིལ་མ་གཡག་ཁལ་ཅིག་འཁྱེར་རྒྱུའི་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་སྐབས། སྡེ་མི་རྣམས་ཀྱིས་གསོལ་ཞོ་ཞལ་འདེབས་ཀྱི་འོ་མ་མང་བོ་འཁྱེར་ཡོང་སྐབས། དེ་ཐམས་ཅད་སྟོད་ཉི་མ་ལྷ་སར་འཁྱེར་ཐབས་བྲལ་བས། ཚེ་ཞིག་ཁོས་བསམ་པར། འདི་དག་རྒྱལ་དབང་རིན་པོ་ཆེར་དམིགས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པས་འཕོ་མི་རུང་། ངེས་པར་དུ་ཁོང་གི་ཞལ་དུ་གསོལ་ཐབས་ཞིག་བྱ་དགོས་སྙམ་སྟེ། ཕྲུ་མ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་ནང་དུ་ཡུན་རིང་གདུས་ནས་ཉུང་ངུར་བཏང་སྟེ་ཞོ་བསྙལ་བས། འདམ་ལྟར་ནུར་བོའི་ཞོ་ཤིན་ཏུ་བཟང་བོ་ཞིག་ཆགས་པས། དགའ་སྤྲོ་དང་བཅས་ལྷ་སར་འཁྱེར། ཁོ་རང་ལྷ་སར་འབྱོར་རྗེས། ནོར་གླིང་དུ་གསོལ་ཞོའི་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་སྐུ་མདུན་དུ་ཕུལ་སྐབས། སྐུ་འཁོར་ཚོས་ཞོ་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པོ་འདུག་ཀྱང་། ཟླ་ལམ་མང་བོ་འགོར་རྐྱེན་འདྲེན་མི་རུང་བའི་བཀག་རྒྱ་བསྡམས་ཀྱང་། ཁོས་སྔོན་ཆད་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེ་ཞོ་ཟས་དང་རིལ་མའི་མལ་ས་ལ་ཐུགས་དགྱེས་པོ་ཡོད་ཅེས། ཨུ་ཚུགས་མཐར་སྐྱེལ་བྱས་པས། རྒྱལ་དབང་མཆོག་གིས་ཚོར་ཏེ། ཞལ་དུ་གསོལ་ཞིང་ལྷག་མར་ལྡུས་པ་ཁོ་ཕྱིར་གནང་བ་འཁྱེར་ནས། ཕ་ཡུལ་དུ་ཕབ་རྟ་བྱས་ཏེ་ཞོ་བསྙལ་བའི་རྒྱུན་ལ། ཨ་རིག་དད་ཞོ་འམ་འདམ་ཞོ་ཟེར་ལ། སྤྱི་ལོ༡༩༨༠ ལོར་ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་བཅུ་བ་མཆོག་ཀྱང་ཨ་རིག་ལ་ཕེབས་དུས། ཞོ་འདི་དྲངས་པས། ཁོང་གི་ཞལ་ལས། ཞོ་འདི་དངོས་གནས་གཞན་དང་མི་འདྲ་བ་ཞིག་འདུག་ཨང་། སྔ་སོར་གོ་ཐོས་ཡོད་ཀྱང་འཐུང་བ་ད་རེས་ཡིན། ཁྱེད་ཚོའི་སྔ་རབས་པའི་སྐད་གྲགས་བཞག་ས་དེ་འདི་མ་རེད་དམ། ཞེས་ཞལ་རྩེད་དང་། བསྙལ་སྟངས་སོགས་བཀའ་འདྲི་གནང་བར་བཤད་དོ། །

༣ ཨ་རིག་དད་ཞོ་བསྙལ་སྟངས། ཞོའི་རྒྱུ་ཆ་འོ་མ་ནི། ཉུང་མཐའ་ཡང་སྟོན་གྱི་ཡར་འབྲི་མ་བརྒྱ་ཡན་ཞོགས་པར་བཞོས་པའི་འོ་མ་དང་། འོ་མ་བསྐོལ་སྣོད་ལ། ཁྲོའི་རིགས་ཀྱི་སླ་ངར་ཡུན་རིང་གདུས་ཏེ། ཤིང་ཟེའུ་འམ་རྫ་ཟེའུ་གས་ཆག་ཏུ་མ་སོང་བའི་ནང་དུ། རིགས་རུས་གཙང་ཞིང་གྲོང་ཆོས་ཀྱིས་མ་གོས་པ། ལས་རླུང་དར་ལ་ལང་ཚོ་མཛེས་པ། བསྙལ་སྟངས་ཀྱི་ངེས་ཆ་ལྡན་པའི་གཞོན་ནུ་མ་ཞིག་གིས། གཙང་སྦྲ་ལེགས་པར་གནང་སྟེ། བསྙལ་སྲོལ་ཡོད། གནམ་གཤིས་དང་བསྟུན་ནས་སྟེང་འོག་ཏུ་ཕྱིང་བ་ཅི་དགོས་དྲོ་གྲངགི་བབ་དང་བསྟུན་ལ། སྟེང་དུ་རྣམ་སྲས་དང་འཛམ་ལྷ། ནོར་རྒྱུན་མ་ཅི་རིགས་ཀྱི་སྐུ་ཐང་དང་ཁ་བཏགས་ཀྱང་འཇོག་སྲོལ་ཡོད་དོ། །

༤ འབྲི་ཞོའི་ཕན་ནུས། འཚོ་བཅུད་ལྡན་པའི་འབྲི་ཞོས་ལྟོགས་སྐོམ་གཉིས་སེལ་བར་མ་ཟད། ངལ་དུབ་དང་ལུས་ཤུགས་བསྐྱེད་ལ། གཉིད་ཁར་འཐུང་ན་གཉིད་འབེབས་ཀྱི་ནུས་པ་ལྡན། ཤ་ཟོས་རྗེས་ཞོ་འཐུང་ན། རི་མགོ་ཁ་བས་གཡོག་འདྲ། ཞེས་བཤད་སྲོལ་ཡོད། ཁྱད་པར་དུ་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་འབྲི་ཞོ་ལ་རྫས་འགྱུར་གྱི་སླད་མ་ཞུགས་སྟབས། དུག་སེལ་ཀྱི་ཁྱད་ནུས་ལྡན། སྲིན་འབུ་སོགས་ཀྱིས་མི་ཕྱུགས་ལ་རྨུག་ཚེ་དེ་མ་ཐག་ཞོ་བྱུགས་ན་གནོད་པ་སྔོན་འགོག་བྱེད་ཐུབ་ལ། ད་དུང་ངག་རྒྱུན་ལ། རྫ་ཁ་གོང་མོས་ནོར་གནག་འབྲི་བརྒྱ་ཡི་ཞོ་འཐུང་ན། དེའི་ཤ་དང་ཁུ་བས་བཅོས་ཐབས་མེད་པའི་ཕོ་ནད་ཀྱང་དྲག་ཐུབ་པར་བཤད།

༥ ཞོའི་རྣམ་གྲངས། ༡ མངར་ཞོ། འོ་སྤྲི་དང་བཅས་བསྐོལ་ནས་རུ་མ་བཏབ་པ། ༢ རློན་ཞོ། འོ་མ་མ་བསྐོལ་བར་ཞོ་བརྒྱབ་པ། ༣ ཞོ་སྐྱ། མར་བླངས་ཤུལ་གྱི་འོ་མ་བསྐོལ་ཏེ་རུ་མ་བརྒྱབ་ནས་ཞོ་ཆགས་པ། ༤ བསྙལ་ཞོ། སྤང་གཞོང་དྲས་ཏེ་ས་དོང་བྱས་ནས་ཞོ་བསྙལ་ནས། ཆུ་ཁུ་སར་ཐིམ་དུ་བཅུག་ནས་སྐགས་སུ་བཅུག་པ། ༥ བཙོས་ཞོ། དེ་ནི་འོ་སྤྲི་དང་བཅས་ཏེ་མངར་ཞོ་བརྒྱབ་པ་སྟེ། ཞོ་ཆགས་རྗེས་ཆུར་སྒྱེ་ནང་གནམ་དུ་བཏགས་ཏེ། ཆུ་ཁུ་ཟགས་སུ་བཅུག་ནས། ཆུ་ཁོལ་གྱིས་བསྙལ་བའི་ཞོ་སྟེ། ཞོ་བཟང་ཤོས་སུ་བཤད་དོ། །

༣ ཞོ་དང་འབྲེལ་བའི་ཟས་རིགས། ༡ ཞོ་གྲོ། ཞོ་ཁར་གྲོ་མ་བཏབ་སྟེ་ཟ་རྒྱུ་དེའོ། །༢ ཞོ་འབྲས། ཞོ་ཐོག་ཏུ་འབྲས་བཙོས་མ་དང་བྱེ་མ་ཀ་ར་བཏབ་པ་དེའོ། །༣ ཞོ་རྩམ། ཞོ་དང་རྩམ་པ་བསྲེས་ཏེ་བརྫིས་པ་དེའོ། །

༤ ཞོའི་ཕན་ནུས། རྒྱུད་བཞི་ལས། འོ་མ་སྙིང་བོ་བཏོན་པའི་ཞོ་སྐྱ་ཡིས། །མ་སྙོམས་རིམས་ཆམ་འགྲམས་འཁྲུགས་འཁྲུ་བ་སེལ། །ཞོ་ཀུན་རོ་དང་ཞུ་རྗེས་སྐྱུར་བསིལ་སྣུམ། །རྟུག་སྐེམ་རླུང་ཚད་སེལ་ཞིང་ཡི་ག་འབྱེད། །ཅེས་སོ། །

ཆང་།

ཆང་ལ་ཡང་རྣ་རྒྱན་ལས། ཤུན་པའི་ཆང་ནི་ཤིང་ཤུན་ཆུ། །སྡོང་བུ་ལྡན་པ་སྡོང་བུའི་བཅུད། །བུར་ཆང་བུ་རམ་ལས་བྱུང་བ། །སྦྲང་ཆང་སྦྲང་རྩི་ལས་འབྱུང་སྟེ། །ཞེས་ཆང་རིགས་བཞི་བཤད་པ་དང་། གཞན་དུ་ནས་ཆང་། གྲོ་ཆང་། འབྲས་ཆང་། ཆང་སེར། སྨན་ཆང་། རྒུན་ཆང་། སྟག་རུས་དང་རྫས་གཞན་སྡེབ་པའི་སྟག་ཆང་། སྟག་རུས་དང་སྦྲུལ་ཤ་རྩྭ་སྨན་མང་བོ་སྡེབ་པའི་སྟག་སྦྲུལ་སྨན་ཆང་། ཡོས་ལ་ཆང་རྩི་བཏབ་ནས་བསྙལ་བའི་ཡོས་ཆང་སོགས་མང་ངོ་། །

ཆང་འདི་ཡང་རང་ཅག་བོད་འདིར་དར་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཧ་ཅང་སྔ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ན། ཞང་བོད་ལོ་རྒྱུས་ཏི་སེ་འོད་ཅེས་པར། བོད་ཀྱི་གདོད་མའི་དུས་སུ་དམར་མཆོད་དང་ཁྲག་སྐྱེམས་ཕུལ་བར། གཤིན་རབས་མི་བོ་ཆེ་མ་དགྱེས་ནས། ཤེ་ཚུ་སྟེ་ཁྲག་གི་སྐྱེམས་ཕུལ་སྲོལ་ཡོད་པ་དེའི་ཚབ་ཏུ་ཡུ་ཏི་སྟེ་འབྲུ་ཆང་གི་འཐུས་པར་བྱས་པའི་མདོས་ཆོག་གི་སྲོལ་གསར་དུ་གཏོད། ཅེས་འབྱུང་བ་ལས་ཤེས་སོ། །

ནས་ཆང་འདི་བོད་དུ་ཧ་ཅང་དར་ཁྱབ་ཆེ་ཞིང་། གསོལ་སྟོན་ཆེ་ཆུང་གང་གི་སྐབས་སུ་འང་དར་སོ་ཆེ་བས། ཕལ་ཆེར་ཁྱིམ་རེ་ན་བཙག་སྤྱད་ཡོད་ཚོད་གདའ། དེ་ཡང་ཞག་ལ་བསྙལ་བའི་ཞག་ཆང་བདུད་རྩི་འཁྱིལ་བ། ཟླ་ལ་བསྙལ་བའི་ཟླ་ཆང་བསིལ་མ། ལོ་ལ་བསྙལ་བའི་ལོ་ཆང་ཁམ་པ་ཞེས་མིང་དུ་ཆགས་ཡོད།

 ནས་ཆང་གི་བཙག་ཐབས་ནི། ཐོག་མར་ནས་གཙང་བཀྲུ་བྱས་ཏེ། སུམ་ཆའི་གཉིས་ཙམ་གྱི་ཆུ་བླུགས་པའི་སླ་ངའི་ནང་ལ་བསྐོལ་ནས། ཆུ་ཐག་སྟེ་ནས་ཚོས་རྗེས་ཕྱིར་བླངས་ནས་དྲོད་འཇམ་གྱི་དུས་སུ་སྣོད་སྟེང་དུ་བཞག་ནས། དེ་ནས་ཕབ་འདེབས་བརྒྱབ་རྗེས། སླ་ངའི་ནང་བླུགས་ཏེ་བཏུམས་ནས་སྐྱུར་ལངས་སུ་འཇུག་དགོས། ཞག་མ་གཅིག་གཉིས་ལ་སྐྱུར་ལངས་དུས་རྫ་སྣོད་དུ་བླངས་ཏེ་བཙག་དགོས་སོ། །

ཡང་། ཆང་བཙག་སྟངས་ཀྱི་ཐད་ནས་གེ་སར་སྒྲུང་ལས། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཐབ་ཀྱི་ནང་། །དམར་འོད་ཆེ་བའི་མེ་ཞིག་བུས། །བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་བའི་ཟངས་ཤིག་བཙུགས། །རྒྱུན་ཆད་མེད་པའི་ཆུ་ཞིག་བཙུགས། །ཨ་ཡག་ནས་ཀྱི་ཕ་དང་གཅིག །དར་ཡག་ནས་ཀྱི་མ་དང་གཉིས། །རྒྱ་མུ་ནས་ཀྱི་བང་མཛོད་གསུམ། །འབྲུ་ཁ་ར་ནས་ཀྱི་གཡོག་མོ་བཞི། །ཁྲ་བོ་ནས་ཀྱི་ཞང་བོ་ལྔ། །དམར་ཁྲ་ནས་ཀྱི་བྲ་བ་དྲུག །སྔོ་ཆུང་ནས་ཀྱི་རྒན་མ་བདུན། །ཞེས་ཆང་བཙགས་ལུགས་དང་ནས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཞིབ་བརྗོད་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཆང་གི་བཟང་ངན་ཡང་། གླིང་སྒྲུང་དེ་ལས། ལོ་ལ་བསྙལ་བའི་ལོ་ཆང་ཡོད། །ལོ་ཆང་ལོ་ཡག་ཁམ་པ་ཡོད། །ཟླ་ལ་བསྙལ་བའི་ཟླ་ཆང་ཡོད། །ཟླ་ཆང་ཟིལ་མངར་ལྡན་པ་ཡོད། །ཞག་ལ་བསྙལ་བའི་ཞག་ཆང་ཡོད། །ཞག་ཆང་ཞག་ལོ་མེ་འབར་ཡོད། །ཉིན་ལ་བསྙལ་བའི་ཉིན་ཆང་ཡོད། །ཉིན་ཆང་བདུད་རྩི་ལོ་ཡག་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་ཡོད།

གཞན་ཡང་། ཆང་བཤད་ལས། སྔོན་བསྐལ་བ་དང་བོའི་དུས་སྐབས་སུ། །མི་མགོ་ནག་རྣམས་ཀྱིས་ནས་འབྲུ་བཙལ། །དུས་དང་བོ་ལྷ་ཡུལ་ཁམས་ནས་བཙལ། །དེའི་འཕྲོ་ནས་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ནས་བཙལ། །དུས་མཐའ་མར་ཀླུ་ཡུལ་ཁམས་ནས་རྙེད། །ས་དོག་མོ་དྲོད་ཀྱིས་དྲོས་དུས་སུ། །ཞིང་ལུད་རྫས་སྨན་ཆུ་དཀྲོལ་དཀྲོལ་བྱས། །ནས་སོན་བཟང་ཆར་བ་འབབ་འབབ་བྱས། །ཆུ་གཙང་བོ་གསོལ་ཇ་འདྲེན་འདྲེན་བྱས། །ནས་མྱུ་གུ་རྦ་རླབས་འཕྱུར་འཕྱུར་བྱས། །ཟོར་གོར་མོས་ཐང་མ་སྡུད་སྡུད་བྱས། །ཆང་བསྙལ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་དེ་ནས་འགྲིག ། ལག་ལས་ཀ་ཅན་གྱི་མ་སྲུ་ཚོས། །ཟངས་སེར་བོའི་ཁ་ཟངས་གོར་མོ་ལ། །ཆུ་གཙང་མ་བླུགས་ནས་དག་འཁྲུད་བྱས། །ཤིང་འབྲུ་ཤུག་བདུག་ནས་དག་གཙང་བྱས། །ཐབ་གྲུ་བཞི་གསེར་ཁྲིའི་སྟེང་ལ་བསྐྱོན། །ནས་སྔོན་མོ་བླུགས་ནས་རླངས་བཙོ་བྱས། །སྟོད་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་སྨན་རྩི་བསྲེས། །ཁྱོན་ཡངས་པའི་གཡུ་རྫ་མདོང་མོར་བསྙལ། །ལོ་ལ་བསྙལ་བའི་ལོ་ཆང་བཙགས། །ཟླ་ལ་བསྙལ་བའི་ཟླ་ཆང་བཙགས། །ཞག་ལ་བསྙལ་བའི་ཞག་ཆང་བཙགས། །ཞེས་པ་འདི་དག་གིས་ནས་ཀྱི་བྱུང་བ་དང་། ནས་ཆང་བཙགས་ཚུལ་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་བསྟན་ཡོད་པ་དང་། ཡང་། ནས་ཆང་གི་དགེ་མཚན་ཡང་། ཆང་བཤད་ལས། སྟེང་ལྷ་ལ་མཆོད་ན་མགོན་སྐྱབས་གནང་ང། །བར་བཙན་ལ་མཆོད་ན་སྡོངས་གྲོགས་མཛད་ལ། །འོག་ཀླུ་ལ་མཆོད་ན་ཕྭ་གཡང་སྟེར་ར། །ཕྱིའི་མགྲོན་པོ་དྲངས་ན་འགྲུལ་ངོ་ལོན་ན། །ནང་ཕ་ཁུར་དྲངས་ན་ཐུགས་དགོངས་དགྱེས་ཡ། །ཕ་ཨ་ཁུས་འཐུང་ན་དགྲ་ལྷ་འཁོར་ར། །སྟག་ཤ་རས་འཐུང་ན་དཔའ་རྩལ་དགྱེས་ཡ། །མ་བུ་མོས་འཐུང་ན་ཟས་ལྷ་འཁོར་ར། །གཏམ་བཤད་དུས་འཐུང་ན་ཁ་ལྕེ་བདེ་ཡ། །གླུ་ལེན་དུས་འཐུང་ན་སྐད་ངག་བདེ་ཡ། །སེམས་སྐྱེད་དུས་འཐུང་ན་ཚེ་ཐག་རིང་ང་། །ཡིད་སྐྱོ་དུས་འཐུང་ན་སྤྲོ་བ་འཕེལ་ལ། །ཐང་ཆད་དུས་འཐུང་ན་ངལ་བ་སངས་ང། །བློ་དུབ་དུས་འཐུང་ན་རིག་པ་རྒྱས་ཡ། །ལུས་གྲང་དུས་འཐུང་ན་དྲོད་ཤ་སྟེར་ར། །དགོང་ཉལ་ཁར་འཐུང་ན་གཉིད་ཀྱང་ཁུག་ག ། ལམ་རིང་མོ་བརྒྱུད་དུས་འགྲོ་རོགས་ཉན་ན། །རང་གཅིག་པོ་ཡིན་དུས་འདུག་རོགས་ཉན་ན། །གྲོགས་བཟང་བོ་ཐུག་དུས་ལམ་རོགས་ཉན་ན། །ཞེས་སོ། །

གསུམ་པ། ཐུག་པ་དང་བྲོ་སྨན་གྱི་སྐོར།
ཐུག་པ།

བོད་མིའི་རྒྱུན་སྤྱོད་ཐུག་པའི་སྐོར་ལ་ཡང་། ༡ རྩམ་ཐུག རྩམ་ཕྱེ་བཏབ་ནས་བསྐོལ་བའི་ཐུག་པ། ༢ ཐུག་རྐྱང་བརྔོས་མ། ཐུག་པ་བསྐོལ་རྗེས་ཕྱིར་སྣུམ་ནང་དུ་བརྔོས་ཤིང་། ཁ་ལ་ཤ་མེད་པར་སྔོ་ཚོད་འཕངས་པ། ༣ ཐུག་རིང་། གྲོ་ཕྱེ་ལེབ་མོ་བརྡལ་ནས། བཤར་གྲིས་ཉག་རིང་བོར་གཙབས་པའི་ཐུག་པ། ༤ བོད་ཐུག བུལ་ཏོག་ཆུར་བརྫིས་པའི་གྲོ་ཟན་གྱི་ཐུག་པ། ༥ ནས་ཐུག ནས་ཆན་ཧྲོབ་ཙམ་བརྡུངས་ནས་གདུས་པའི་ཐུག་པ། ཡང་ན། ནས་ཕྱེ་སྲབ་བུར་བརྡལ་ཞིང་དབྱིབས་གྲུ་བཞི་འམ་ཟུར་གསུམ་དུ་བཤར་རྗེས་རྡོར་དང་བཅས་ཏེ་བསྐོལ་བའི་ནས་ཐུག ༦ གྲོ་ཐུག གྲོ་ཆན་དང་གྲོ་ཧྲོབ་ཙམ་བརྡུངས་ནས་གདུས་ཏེ་བསྐོལ་བའི་ཐུག་པ། ༧ མཐེབ་ཐུག ཕྱེ་བརྫིས་ནས་མཐེབ་མོའི་ཚད་ལྟར་བཅད་ནས་བསྐོལ་བ། ༨ ཡོས་ཐུག གྲོ་ནས་གང་རུང་བརྔོས་ནས་བསྐོལ་བ། ༩ སྐྱུར་ཐུག ཁུ་རྐང་ནང་ལ་དར་བ་བླུགས་པའམ་ཚོད་སྐྱུར་འཕངས་ནས་བསྐོལ་བ། ༡༠ དགུ་ཐུག སྣ་ཁ་དགུ་ལྡན་གྱི་དགུ་ཐུག ཉི་མ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུའི་ལོ་མཇུག་འཐུང་བའི་ཐུག་པ།

བྲོ་སྨན།

བོད་རང་ཡུལ་ནས་ཐོན་པའི་བྲོ་སྨན་གྱི་རིགས་ལ་ཡང་། གཡེར་མ། བཟའ་ཚྭ། ཕོ་རིལ། ཀ་ཀོ་ལ། གོ་སྙོད། ལྒ་རྨུག ལྒ་སེར། འབྲོང་སྒོག རི་སྒོག སྒོག་སྔོན། བཅའ་ལྒ་སོགས་ཡོད་དོ། །

 

ལེའུ་ཉེར་ལྔ་བ། བྱིས་པའི་རོལ་རྩེད།
ཐེ་གེ་རྩེ་སྲོལ།

ཐེ་གེའི་རྩེད་མོ་ནི། བོད་ཞིང་འབྲོག་ཁུལ་དུ་ལོ་ཆུང་བྱིས་པ་ཚོ་དགའ་བའི་རྩེད་མོ་ཞིག་ཡིན། རྩེད་ཆས་དེ་ནི་ར་ལུག་གི་པུས་མཚམས་སྦྲེལ་མཚམས་ན་ཡོད་པའི་ཐེ་གེ་ཞེས་པའི་རུས་པ་དེ་ཡིན། ནམ་རྒྱུན་བྱིས་པ་ཚོས་ག་ས་ག་རུ་རུས་ཆུང་དེ་འཚོལ་སྡུད་བྱས་ཏེ། མང་བོ་གསོག་སྲོལ་ཡོད། ཐེ་གེ་ལ་བཟང་ངན་གཉིས་ཡོད་ལ། ར་ལུག་བཤས་པ་ལས་བཏོན་པ་ལ་བཟང་ཐེ་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་ཤི་བ་ལ་ངན་ཐེ་ཞེས་བརྗོད། ཐེ་གེ་ཆེས་ལེགས་ཤོས་ནི། སྲ་མཁྲེགས་འོད་མདངས་འཚེར་བ་དེ་ཡིན། དེའི་མདུན་རྒྱབ་གཡས་གཡོན་སོགས་ལ་རྟ་དྲེལ་སོགས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་ཕྱེས་ནས་རྩེས་པ་ཡིན། དེའི་མིང་ལ་རྟ་དྲེལ་རྩེ་བའང་ཟེར་ལ། ཨ་ཅུག་གི་རྩེ་མོ་ཡང་ཟེར། དཔེར་ན། ཐེ་གེའི་སྟེང་ནི་རྟ་དང་། འོག་བོང་བུ། གཡས་ར། གཡོན་ལུག མདུན་ཁྱུང་། རྒྱབ་ཁྱི་རྐུབ་སོགས་སྲོག་ཆགས་ལ་དཔེར་བཀོད་ནས་རྩེ་སྲོལ་ཡོད། དེ་ལྟར་སྟེང་གི་རྟ་ནས་རྒྱབ་ཀྱི་ཁྱི་རྐུབ་བར་དབང་རིམ་ཡང་ཆེ་ཆུང་ཡོད་ལ། ཁྱི་རྐུབ་ནི་ཆེས་དབང་རིམ་ཆུང་བ་ཡིན། རྩེད་མོ་འདི་དུས་བཞིར་རྩེས་ལ། དུས་ཚིགས་ཡག་ཤོས་ནི་དགུན་དུས་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་དགུན་དུས་ངལ་རྩོལ་ཆེར་མེད་པར་མ་ཟད། ར་ལུག་མང་བོ་བཤའ་བ་ཡིན་སྟབས། ཐེ་གེ་ཡང་མང་བོ་འབྱུང་གི་ཡོད།

རྩེད་སྟངས་ནི། ཡུལ་ལུང་སོ་སོར་མི་འདྲ་བ་མང་དུ་མཆིས་ཀྱང་། འདིར་རེ་འགའ་བཤད་ན། ཐོག་མར་རྩེད་མཁན་ཚོས་སུར་རྟ﹙སྟེང་གི་རི་རྟའི་རི་མོ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཟེར﹚སུ་ལ་བབས་པ་དེ་ནི་ཐོག་མར་འདེབས་མཁན་ཡིན། དེ་ལ་སུར་རྟ་རྭ་ཆག་ཀྱང་ཟེར། རྩེད་མཁན་ཅི་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་། ཚང་མས་ཉུང་ན་ལག་པ་གཅིག མང་ན་ཁྱོར་བ་ཁྱོར་བ་བྱས་ཏེ་ཐེངས་མང་བོར་ཐང་མར་བརྡལ། ཐོག་མར་འདེབས་པ་དེས། ས་ངོས་ནས་མཛུབ་གུ་ལྔ་བོ་གང་རུང་གིས། རྟ་དང་རྟ་སོགས་ཕན་ཚུན་རིགས་མཐུན་ལ་འབེན་བྱས་ཏེ་འཕེན་པ་དང་། འགུལ་ཙམ་བྱས་ན་ལག་ཏུ་གསོག་ཆོག དེ་བཞིན། རང་དང་རིགས་མཐུན་ལ་འབེན་བྱས་ནས་འཕེན་པ་མ་གཏོགས། རིགས་མི་མཐུན་པར་འཕེན་སྲོལ་མེད། རིགས་མཐུན་པར་འགུལ་ཙམ་བྱས་ན། མུ་མཐུད་དུ་འདེབས་པའི་དབང་ཆ་མེད། གལ་ཏེ་བོང་བུ་དང་བོང་བུ་ཕན་ཚུན་འབེན་བྱས་ཏེ་འགུལ་ཙམ་བྱས་ནས། ད་དུང་བོང་བུ་ལྟར་བསྡད་ཡོད་ན། སླར་ཡང་འབེན་བྱས་ནས་འགུལ་ཙམ་བྱས་ན། གཉིས་པོ་ལག་ཏུ་བླངས་ཆོག གཞན་དག་དེ་ལྟར་རིགས་བསྒྲེའོ། །

ཡང་། འདེབས་སྟངས་གཞན་ཞིག་ལ། ཕལ་ཆེར་འབའ་རྩེད་སྟངས་དང་འདྲ་ལ། མི་འདྲ་བ་ནི། ཐེ་རྡེའུ་གནམ་དུ་འཕངས་ཏེ་ཐེ་གེ་ལག་ཏུ་མི་ལེན་པར། རིམ་བཞིན་ལག་པས་ཕུར་ཕུར་བྱས་ནས། རྟ་དང་བོང་བུ། ལུག་དང་ར་མ་ལྟར་ཐེ་གེ་གཅིག་སྟེང་དུ་བསྐོར་ན། མཐར་ལག་པས་བླངས་ཏེ་རྒྱལ་ཕམ་རྩོད་པ་ཞིག་ཡིན།

ཐེའུ་རྩེད་ཚུལ།

ཐེའུ་ནི་བོད་རིགས་བྱིས་པ་ཚོ་ཧ་ཅང་དགའ་བོ་གནང་བའི་རྐང་རྩེད་གྱི་རྩེད་མོ་ཞིག དེ་ནི་དོང་ཙེའི་དཀྱིལ་གྱི་བུ་གའི་ནང་དུ་ཚོན་ཁྲ་ཅན་གྱི་བྱ་སྒྲོ་སྣ་ཚོགས་བཙུགས་ཏེ་རྒྱབ་ངོས་སུ་རས་ཀྱིས་བཏུམས་པ་ཞིག་ཡིན། ཁ་ཅིག ར་ལྤགས་སོགས་ལ་རེའུ་ལེབ་ཆུང་ངུ་སྦྱར་ཏེ་བརྒྱབ་པའང་ཡོད། རྩེད་སྟངས་ནི། ཡུལ་སྡེ་སོ་སོའི་བྱིས་པ་རྣམས་དུས་ཆེན་ནམ། ངལ་གསོའི་སྐབས་སུ། རྐང་བའི་བོལ་གོང་ངམ་གཡས་གཡོན། རྟིང་པ་སོགས་ནས་གནམ་དུ་འཕངས་ནས་གྲངས་ཀ་མང་ཉུང་བརྩིས་ཏེ། རྒྱལ་ཕམ་འབྱེད་པའི་རྩེད་མོའི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཡིན།

འབའ་རྩེད།

འབའ་ཞེས་པ་ནི། རྡེའུ་ཆུང་ཟླུམ་རིལ་ལ་འབའ་རྡེའུ་ཟེར། ཨ་མདོའི་སྐད་དུ་རིལ་རིལ་ལ་འབའ་ལོ་ཟེར་བས། ཟླུམ་རིལ་འབའ་ལོ་ལྔ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱིས་པ་རྣམས་རྩེད་མོ་རྩེས་པས་ཆ་ནས་འབའ་རྩེད་ཟེར། དེ་ཡང་། རོང་འབྲོག་གི་བྱིས་པའི་རྩེད་མོ་འདི་ལ་ཁྱད་ཆོས་མང་སྟེ། གཅིག་ནས་རྩེད་ཆས་རྙེད་སླ་བ་དང་། གཉིས་ནས་རྣམ་གྲངས་མང་ཡང་བཀོལ་སྤྱོད་བདེ་བ། ལག་རྩལ་འབྱོར་བ། རིག་པ་འགུལ་བ་སོགས་དགེ་མཚན་ལྡན། དེ་ནི་བྱིས་པ་འཚར་ལོངས་ཡོང་བའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་ཀྱི་རྩེད་རིག་གི་གྲུབ་ཆ་ཞིག་ཡིན། འབའ་ནི་མི་གཉིས་སམ། སྐོར་ཚན་བྱས་ནས་བཏབ་ནའང་ཆོག་ལ། མཐའ་ཐུག་གི་དམིགས་ཡུལ་ནི་ཕན་ཚུན་བར་སྒ་བ

འབའ་འདེབས་སྲོལ་ཕལ་མོ་ཆེ་འབྲོག་པའི་རྩྭ་ཐང་ན་དར་སོ་ཆེ་ཞིང་། ན་གཞོན་ཕོ་མོ་འཚར་ལོངས་འབྱུང་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་རྩེད་མོ་ཞིག་ལགས་པས། ཁོ་བོ་ཅག་དུང་བརྗོད་དང་འབྲེལ་བའི་འབའ་གླུ་ཞིག་ཀྱང་ལེན་རྒྱུ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན། སེམས་སྣང་བ་སྐྱིད་དུས་རོགས་སྒ་འཕེན། །ཆུང་ན་ཟླས་འཕེན་པའི་རྡེའུ་ལྔ། །ལག་མཛུབ་མོའི་རྩེ་ནས་དལ་གྱིས་འཕེན། །ཞེ་སྣང་བ་ཨེ་མཐུན་ཡུན་གིས་བལྟ། །ཞེས་དང་། ལུག་གཡང་དཀར་རི་ནས་འཚོ་དུས་འཕེན། །མ་ཚེར་མོའི་བལ་ཁ་ཨེ་འཇམ་བལྟ། །ཆུང་ན་ཟླ་ཁ་ངོ་ཐུག་དུས་འཕེན། །ཞེ་མཐུན་པའི་རྩེད་གྲོགས་ཨེ་ཉན་བལྟ། །ཞེས་སོ། །

ཨ་མདོར་མཚོན་ན། འབའ་ལ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཆ་ནས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་དེ། རྐྱང་འབའ། རྟུག་འབའ། འབའ་སྒ་བསྟོད། འབའ་མགོ་མང་། འབའ་རིང་འབའ་ཐུང་། གང་ལེན་གང་འཁྱེར། འབའ་རྟ་རྒྱུགས། སྒུལ་འབའ། འབའ་ཐོད་བཀུག འབའ་གྲོ་འཐུ། འབའ་རྒྱབ་ཐོག་སོགས་ཡོད། འབའ་འདེབས་པའི་གོ་རིམ་ལ། ཁེར་ཆ། ཉིས་ཆ། གསུམ་ཆ། བཞི་ཆ། སྙིང་བསྐོར། སྒ་འགེལ་བ་སོགས་ཡོད། ཐོག་མར་གོ་རིམ་ནི། རྡེའུ་ལྔ་བོ་སྙིམ་མཐིལ་དུ་བཟུང་ནས་ལག་རྒྱབ་ཏུ་འཕངས་ཏེ། རྡེའུ་མང་ཉུང་ལྟར་འདེབས་དགོས། ༡ རྐྱང་འབའ་ནི། དང་བོ་འབའ་མགོ་ཡར་འཕངས་ཏེ། ཐང་གི་འབའ་རྡེའུ་གཅིག་རེ་བླངས་ནས་སར་འཇོག་པ་དང་། དེ་གཉིས་རེ་གཉིས་བླངས་ནས་སར་འཇོག་པ། དེ་ནས་རྡེའུ་གསུམ་དང་། གཅིག་བླངས་ནས་སར་འཇོག་པ་དང་། དེ་ནས་བཞི་ལེན་པ་ཡིན། ༢ རྟུག་འབའ་ནི། དང་ཐོག་ལག་པའི་ནང་དུ་འབའ་རྡེའུ་གཉིས་བཟུང་སྟེ། གཅིག་གནམ་དུ་འཕངས་ཏེ། ཐང་གི་རྡེའུ་གཅིག་ལག་ཏུ་ལེན་ཞོར། སྔོན་ལག་ནང་དུ་རྡེའུ་བཟུང་ཡོད་པ་དེ་རྟུག་པ་གཏོང་བ་ལྟར། ས་ལ་གཏོར་དགོས། ༣ འབའ་སྒ་བསྟོད་ནི། འབའ་རྡེའུ་བཞི་སར་གཏོར་བ་དང་། དེ་ནས་འབའ་མགོ་གནམ་དུ་འཕངས་ནས་ཐང་གི་འབའ་རྡེའུ་གསུམ་སྒྱེད་པུ་ལྟར་སུམ་ཚུགས་བྱས་ཏེ། འབའ་མགོ་གནམ་དུ་འཕེན་ཞོར། ཟུར་གྱི་རྡེའུ་གཅིག་བླངས་ཏེ་སུམ་ཚུགས་ཀྱི་སྟེང་དུ་བསྟོད་ལ། དེ་ནས་འབའ་མགོ་ལག་རྒྱབ་ཏུ་འཕངས་ཏེ། སུམ་ཚུགས་ཀྱི་སྟེང་དུ་མར་གཡུགས་དགོས། ༤ འབའ་མགོ་མང་ནི། འབའ་མགོ་ཡར་འཕངས་ཏེ། ཐང་གི་རྡེའུ་ལག་པས་བླངས་ནས། འབའ་མགོ་དང་ལྷན་དུ་གནམ་དུ་འཕངས་ཏེ་བཟུང་ནས། མཐར་འབའ་མགོ་བཞི་བོ་འཛིན་དགོས། ༥ འབའ་རིང་འབའ་ཐུང་ནི། འབའ་རྡེའུ་ལྔ་ལས་འབའ་མགོ་གཉིས་ལག་དང་། གཞན་གསུམ་ས་ལ་གཏོར་དགོས་ཏེ། འབའ་མགོ་གཉིས་སྔ་ཕྱི་ལྟར་གནམ་དུ་འཕངས་ནས། སར་མ་ལྷུང་གོང་དུ། སའི་འབའ་རྡེའུ་འཛིན་པ་ཞིག་ཡིན། ༦ འབའ་གང་ལེན་གང་འཁྱེར་ནི། འདེབས་སྟངས་རྐྱང་འབའ་དང་གཅིག་ལ། འདེབས་དུས་མི་གཅིག་ས་ནི། མི་གཞན་པ་ཞིག་གིས། ཆེས་ལེན་དཀའ་ས་ནས་གདམས་ཏེ་འཛིན་ཏུ་འཇུག་པ་དེ་ཡིན། ༧ འབའ་རྟ་རྒྱུགས་ནི། གོ་རིམ་རྐྱང་འབའ་དང་མཚུངས་ལ། མི་གཅིག་ས་ནི། ཉིས་ཆ། གསུམ་ཆ། བཞི་ཆ་ནི་འབའ་རྡེའུ་ཇེ་རིང་དུ་བཏང་སྟེ། རྟ་རྒྱུགས་པ་ལྟར་འཛིན་པའི་འདེབས་སྟངས་ཤིག་ཡིན། ༨ སྒུལ་འབའ་ནི། འདེབས་སྟངས་རྐྱང་འབའ་དང་འདྲ་ལ། འདེབས་དུས་རྡེའུ་གཞན་སྒུལ་མི་ཉན་པར་གཟབ་གཟབ་བྱས་ནས་འདེབས་དགོས་པས། འདི་ལ་ཐུག་མི་ཉན་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡང་ཟེར། ༩ འབའ་ཐོད་བཀུག འདེབས་སྟངས་རྐྱང་འབའ་དང་འདྲ་ལ། གནམ་དུ་འཕངས་པའི་འབའ་མགོ་འཛིན་སྐབས། ལག་པ་ཡར་འཁོར་ནས་འཛིན་མི་ཆོག་པར། ཐོད་གུག་བཞིན་ཐུར་དུ་བཀུགས་ནས་འཛིན་དགོས། ༡༠ འབའ་གྲོ་འཐུ་ནི། འདེབས་ཚུལ་རྐྱང་འབའ་དང་འདྲ་ལ། འབའ་མགོ་གནམ་དུ་འཕངས་ཏེ། འབའ་རྡེའུ་གཞན་རྣམས་ཐང་དུ་མི་འཇོག་པར། ལག་པ་གཡོན་པའི་ནང་དུ་བླངས་ཏེ། གྲོ་མ་འཐུ་འཐུ་བྱེད་དགོས་སོ། །༡༡ འབའ་ཞོ་ལྡག་ནི། འདེབས་ཚུལ་རྐྱང་འབའ་དང་འདྲ་ལ། འབའ་མགོ་ཡར་འཕངས་ཏེ། ཐང་གི་རྡེའུ་མ་བཟུང་སྔོན་དུ། རང་གི་ལག་པས་མ་ནེ་ལ་ཞོ་ཡི་ཚུལ་དུ་ལྡག་པ་ལ་ཟེར། ༡༢ འབའ་རྒྱབ་ཐོག་ནི། རྡེའུ་ལྔ་ལག་པའི་ནང་དུ་བཟུང་སྟེ། རྡེའུ་གཅིག་ལག་རྒྱབ་ཏུ་འཕངས་རྗེས། ཐང་གི་རྡེའུ་ཞིག་མཐེབ་མཛུབ་དང་གུང་མཛུབ་ཀྱིས་བླངས་ནས། ལག་རྒྱབ་ཏུ་འཕངས་ཏེ་རིམ་བཞིན་བརྗེ་བོ་བརྒྱབ་ཚར་རྗེས། རྡེའུ་བཞི་སར་གཏོར་ཏེ། འབའ་མགོ་ཡར་འཕངས་ནས་ཐང་གི་རྡེའུ་བཞི་བོ་ལེན་པ་ལ། རྒྱབ་ཐོག་ཁེར་བརྗེས་ཟེར། ཡང་། འབའ་རྡེའུ་ལྔ་བོ་ལག་རྒྱབ་ཏུ་འཕངས་ནས་ལག་པས་ཡར་འཁོར་ནས་བཟུང་ན་ལག་ཏུ་དུ་ཡོད་ཀྱི་གྲངས་སུ་བརྩི་ལ། ལག་པ་ཐུར་དུ་གུག་ནས་བཟུང་ན། འབའ་རྡེའུ་གཅིག་གཉིས་སུ་བརྩི་སྲོལ་ཡོད་པ་ལ། དེ་ལ་རྒྱབ་ཐོག་མང་བརྗེས་ཟེར་ལ། འདི་ནི་མཐའ་མཇུག་རྒྱལ་ཕམ་བརྩད་དེ་སྒ་འགེལ་བ་ཡིན།

སྒའི་འགེལ་ལུགས་ལའང་། ལུག་རྫིའི་རི་སྒ། བུ་མོའི་སྨྲེང་སྒ། བྱིས་པའི་རྩེད་སྒ། རྒན་པོའི་འཁྱོར་སྒ། འཁྱམ་པོའི་གཡོ་སྒ། གཞོན་ནུའི་རོགས་སྒ་སོགས་དང་། འགེལ་སྟངས་ལ། རྡེའུ་ལྔ་དྲུག་སོགས་ཀྱི་སྒ་འགེལ་སྟངས་ལ་མིང་འདོགས་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་ཡོད་ཀྱང་། རང་སྒ། རང་སྒའི་བསོགས་སྒ། རང་སྒའི་རུལ་སྒ ས་སྦྲེས་སྒ། མགོ་མང་སྒ། བསོགས་སྒའི་རུལ་སྒ། མགོ་མང་འཆིང་སྒ། མགོ་མང་རུལ་སྒ། རང་སྒའི་ཤ་རིང་ཤ་ཐུང་སྒ། ཤ་རིང་ཤ་ཐུང་རུལ་སྒ། མགོ་མང་འཆིང་བསོགས་སྒ། ཤ་རིང་ཤ་ཐུང་སྒ། ཤ་རིང་ཤ་ཐུང་རུལ་སྒ་སོགས་ཡོད་ལ། གལ་ཏེ་ཕ་རོལ་བོ་སྒ་བཅུ་བཀལ་ཚེ། འཇག་གང་དང་། སྒ་ཉི་ཤུ་བཀལ་ཚེ། འཇག་དོ་དང་། རྡེའུ་གྲངས་བརྒྱ་ལོངས་ན་བྲེ་གང་། སྟོང་ལོངས་ན་མཛོ་མོ་གཅིག་བཀལ་ཟེར། དེ་ལྟར་འབའ་ཐེངས་གཅིག་རྩེས་ཚར་རྗེས། ཕམ་ཁ་མྱངས་པའི་མི་དེས། ཁེད་དང་གཏམ་རྒྱུད་བཤད་པ་དང་། གླུ་ལེན་པ། ཡང་ན། རྒྱལ་བ་དེ་རྒྱབ་ཏུ་འཁུར་ནས་བསྐོར་བ་བྱེད་སྲོལ་སོགས་ཡོད་དོ། །དེ་བས། ཁ་དཔེར་ཡང་། འབའ་ཐེངས་གཅིག་ཚར་ན་གླུ་ཞིག་ལེན། །མགོར་ཐེངས་གཅིག་བཀལ་ན་སྒྲུང་ཞིག་བཤད། །ཅེས་ཟེར་རོ། །

 

 

ལེའུ་ཉེར་དྲུག་པ། ལུས་རྩལ་གྱི་སྐོར།
སྦེ་ག་འགྲན་པ།

སྦེ་ག་བྱེད་པ་ནི། ཕོ་རྩལ་སྣ་དགུའི་གྲས་ཀྱི་གཅིག་ཡིན། དེ་དགུ་ནི། གཏམ་ཡིག་རྩིས་གསུམ། མདའ་རྡོ་མཆོང་གསུམ། བང་རྐྱལ་སྦེ་གསུམ་མོ། །སྦེ་ག་བྱེད་པ་འདི་ལ་ཨ་མདོའི་སྐད་དུ་འཇུ་རེས་རྒྱག་པའང་ཟེར། འདི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་བོད་དུ་དར་བའི་ལུས་རྩལ་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་སྟེ། ལུས་སྟོབས་དང་རྩལ་གྱིས་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན།

ལུས་རྩལ་གྱི་རྣམ་གྲངས་སྔོན་གྱི་ཡིག་ཚང་དུ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ནི། ལེགས་བཤད་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་ལས། གངས་རི་སོར་མོས་འདེགས་པའི་ལི་བོན་མུ་ཆོ། རྩི་ཤིང་རང་སྡུད་བྱེད་པའི་གཅོ་གྱིམ་བུ་ལན་ཆོ། གནམ་ས་གོ་ལྡོག་ནུས་པའི་རྒྱ་བོན་མུ་ཆོ། རྒྱ་མཚོ་བལ་འདབས་ལ་སྤུར་བའི་སུམ་པ་མུ་ཕྱ། ཧས་བོ་རི་མེའི་ཞགས་པས་བཅིངས་པའི་ཁུ་བོན་མཐོང་གྲགས། བདུད་སྲིན་དངོས་སུ་བཀུག་པའི་ཞང་ཞུང་མུ་ཆོ། ཡར་ཆབ་གྱེན་དུ་བཟློག་པའི་ལྗང་ཚ་འཕེན་སྣང་། རི་རབ་མཛུབ་རྩེས་གསོར་བའི་འཇང་བོན་འཕེལ་སྣང་། སྐྱི་གཙང་གོམ་པས་འཇལ་བའི་རྨ་བོན་ཐུགས་དཀར་དགུ། ཞེས་བཤད་པ་ལ་ལྷ་སྒྲུང་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཤན་ཞུགས་ཐེབས་སྣང་ཡང་། དོན་དུ་ལུས་རྩལ་གྱི་རྣམ་པ་བརྗོད་ཡོད།

དེ་མཚུངས་སུ། འདུས་སྲོང་མང་རྗེའི་དུས་སུ་རྩལ་བོ་ཆེ་མི་བདུན་བྱུང་བ་དང་། ལྷ་སའི་གཙུག་ལག་ཁང་དང་། རྩེ་པོ་ཏ་ལའི་ལྡེབས་རིས་སུའང་སྦེ་ག་བྱེད་པ་དང་། རྡོ་མགྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་མཚོན་པའི་རི་མོ་བྲིས་ཡོད། སྔར་སྲོལ་འདི་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་ཆེད་དུ་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་གྲོལ་ཉིན། གསུང་ཆོས་ར་བར་སྦེ་ག་དང་རྡོ་འགྱོགས་ཀྱི་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་སྲོལ་ཡོད།

སྦེ་ག་འགྲན་སྟངས་ནི། ལུས་སྟོབས་དང་ལྡེམ་མྱུར་རྩལ་གསུམ་འཛོམས་པའི་ཕོ་རྒོད་དར་མ་གཉིས་འདེམས་སྒྲིག་གིས། འཇུ་སྟངས་གཏན་འབེབས་ལྟར་ཤུགས་ཚད་བསྡུར་ཏེ། སུ་ཞིག་སྔོན་དུ་ས་ལ་བསྒྱེལ་ན་དེ་ཕམ་པ་ཡིན། སྦེ་འགྲན་གྲགས་ཅན་ཞིག་ལ། དུས་རབས་བཅུ་དགུ་བའི་དུས་མཇུག་ཏུ་རྭ་སྒྲེང་དགོན་པའི་ཤར་ངོས་རི་ཕུག་སྒང་ཞེས་པར། མགར་བའི་བུ་ཁྲ་ཟེར་བའི་སྟོབས་པོ་ཆེ་ཞིག་བྱུང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད། ཁོ་ནི་གཟུགས་སྟོབས་ཆེ་ཞིང་། སྟོབས་ཤུགས་འགྲན་ཟླ་མེད་པས། རྭ་སྒྲེང་བླ་བྲང་ནས་གསོ་ཉར་བྱས། ཚེ་ཞིག་ལྷ་སའི་སྨོན་ལམ་གྲོལ་ཉིན་གསུང་ཆོས་ར་བར། སྦེ་ག་རྡོ་འགྱོགས་ཀྱི་འགྲན་བསྡུར་ལ། རྭ་སྒྲེང་བླ་བྲང་ནས་མགར་བའི་བུ་ཁྲ་བཏང་བས། སྦེ་ག་འགྲན་ཉིན་གཡུགས་ཐེངས་གཅིག་གིས་འགྲན་ཡའི་སྒལ་ཚིགས་བཅག་ནས་བསད་སྟབས། ལོ་དེ་ནས་བཟུང་རྭ་སྒྲེང་བླ་བྲང་ནས་སྦེ་ག་འགྲན་མཁན་གཏོང་མི་དགོས་པ་བྱུང་སྐད། མགར་བའི་བུ་ཁྲ་འདིའི་ལྟོ་ཆས་ཡང་། ཟ་ཐེངས་རེར་རྩམ་པ་འབོ་གང﹙རྒྱ་མ་ཉེར་བརྒྱད་སྐོར﹚དང་ལུག་ཤ་བཞི་ལིང་ཟ་དགོས་སྟབས། རྗེས་སོར་ལྟོ་མ་ཕྱིད་པར་རྐུས་མི་བྱེད་ཐུ་མེད་བྱུང་སྟེ། གཡག་པང་དུ་བཀྱགས་ནས་འགྲོ་བ་དང་། གཡག་གི་མཇིང་ཚིགས་གཅུས་ནས་བསོད་པ། གཡག་ཀོའི་སྒལ་གཞུང་གི་ཀོ་བ་དྲས་ཏེ་རྐེད་པར་བཅིངས་ནས་དབུགས་སྒོམ་ཚེ་དུམ་བུར་གཅོད་པ་སོགས་ཀྱི་ཤེད་ཤུགས་ལྡན་པར་མ་ཟད། ད་དུང་ཁོ་ལུང་བའི་ཕུ་མདའ་གར་ཡོད་ཀྱི་རྟགས་སུ། རྡོ་ཆེན་སྒོང་དབྱིབས་ཅན་རྒྱ་མ་ཉིས་བརྒྱ་ལྷག་ཡོད་པ་དེ། ཁོའི་ཁང་འགྲམ་དུ་བཞག་ཡོད་དུས་ཕུ་ན་ཡོད་པ་དང་། ཁང་བའི་འགབ་ཀྱི་ཞིང་འགྲམ་ན་ཡོད་དུས་མདའ་རུ་ཡོད་པའི་རྟགས་སུ་མི་ཚོས་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། རྡོ་དེ་ལ་ཡང་མགར་བའི་བུ་ཁྲའི་ཤེད་རྡོ་ཟེར། ཁོའི་སྤྱོད་སྟངས་དེས་མི་རྣམས་ལ་འཇིགས་སྣང་སྐུལ་ཏེ། ཁོ་འདྲེ་ངན་ཡིན་པར་སྙད་བཏགས་ནས། ཁོ་རང་མཚན་མོ་གཉིད་དུ་ཡུར་བའི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས། ཡུལ་མིས་ཁང་བ་རྡིབས་ཏེ་བསད། ད་དུང་ཡང་ཁོའི་མགོ་རུས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་དེ་དང་། གྱང་རོ། ཤེད་རྡོ་བཅས་དངོས་སུ་ཡོད་པར་བཤད། དེང་སང་ཡང་ལས་ཀའི་བར་གསེང་དང་། དུས་སྟོན་སོགས་ལས་སྦེ་གའི་རྩེད་འཇོ་བྱེད་པ་མང་ངོ་། །

ལྗིད་འགྱོགས།

ལྗིད་འགྱོགས་ལ་རྡོ་འགྱོགས་དང་ས་སྒྱེ་འགྱོགས་པ་གཉིས་ཡོད་ལ། འདི་ཡང་བོད་ཀྱི་གདོད་མ་ནས་བརྒྱུད་པའི་ལུས་རྩལ་ཞིག་ཡིན། རྡོ་འགྱོགས་ནི། ལྗིད་ཚད་རིགས་མི་འདྲ་བའི་རྡོ་རིལ་ཆེན་པོ་འཇམ་ཤ་དོད་པ། ཕྱི་ངོས་སུ་མར་དང་ཞག་བྱུགས་ཏེ། ལྕི་ལ་འཇམ་འདྲེད་ཤོར་བའི་རྡོ་ཆེན་དེ། ཡར་བཀྱགས་ཏེ་ཕྲག་མགོ་ནས་ལྟག་རྒྱབ་དང་། ཡང་ན། མགོ་ཐོག་ནས་གཡུགས་ཐུབ་མིན་ལ་བལྟ་བ་ཡིན། ས་སྒྱེ་འགྱོགས་པ་ནི། སྒྲོ་དང་སྒྱེ་མོའི་ནང་དུ་ས་བཅུས་ནས། ཐག་པས་དམ་པོར་བསྡམས་པ་དེ། ཐོག་མར་པང་དུ་བླངས། དེ་ནས་ཕྲག་པ་ནས་རྒྱབ་ཏུ་འཕེན་པ་ཡིན།

ཁྱད་པར་དུ། བོད་རྒྱལ་འདུས་སྲོང་མང་རྗེའི་དུས་སུ་རྩལ་བོ་ཆེ་མི་བདུན་གྱི་ཡ་གྱལ། རྔོག་རིང་ལ་ནག་པོས་གླང་བོ་ཆེའི་ཕྲུ་གུ་ཐེག་པ་དང་། རྔོག་གླིང་ཁམས་ཀྱིས་གཡག་གྲུས་བོ་ཆེ་ཐེག་པར་ལོ་རྒྱུས་མང་བོར་བཀོད་པ་ཡང་། ལྗིད་འགྱོགས་ཤུགས་རྩལ་འདི་མཐོང་ཆེན་གནང་བ་མཚོན། རྩེ་པོ་ཏ་ལའི་ལོགས་རིས་སུ་སྐྱེས་བུ་སྟོབས་ལྡན་གྱིས་རྡོ་འགྱོགས་རི་མོ་བྲིས་ཡོད། སྔ་སོར་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་གྲོལ་སྐབས། གསུང་ཆོས་ར་བ་ནས། གཟིམ་པ་བ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་ཡོང་བའི་རྡོ་འགྱོགས་སྟོབས་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་ལ། ད་ལྟ་དུས་སྟོན་དང་ཁྲོམ་ཚོགས་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཡང་། ས་སྒྱེ་ཆེན་པོའམ་རྡོ་རིལ་ལུག་རོ་འདྲ་བ་འཁྱེར་ཡོང་ནས་སྟོབས་རྩལ་འགྲན་པ་དེའོ། །

རྡོ་སྒོར།

རྡོ་སྒོར་ནི་ཕོ་གཞོན་དར་མ་བཅུ་ཕྲག་འགའ་བསྟར་ཕྲེང་བསྒྲིགས་ཏེ། རྡོ་དབྱིབས་སྒོར་མོ་འམ་གྲུ་བཞི། མདུན་ངོས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྲེ་ལྔ་བཅུ་ཡས་མས་ཙམ་ལ། འབྲོང་གཡག་གམ་འབྲིའི་རྭ་རྩེ་ལ་རྔ་དམར་སྐོན་ཏེ་བཙུགས་ནས། རྒྱ་མ་གསུམ་ཙམ་ཡན་གྱི་རྡོ་ལག་པ་གྱེན་དུ་བཀན་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་དག་འབེན་དུ་བྱས་ཏེ་བརྡེག་ཚེ། རབ་འབྲོང་རུ་གཏོར་བ། འབྲིང་ཕོག་པ། ཞན་པ་ཟུར་དུ་ཁེལ་ནས་རྭ་རྩེ་ནང་དུ་འཁོར་བར་བརྩིའོ། །འདི་ནི་དབུས་གཙང་ཁུལ་གྱི་ཞིང་ཁུལ་དུ་དར་ཁྱབ་ཆེའོ། །

ཕོ་བ་རྡོ་གཤག

དེ་ནི་སྐྱེ་བོ་སྟོབས་ལྡན་ཞིག་གན་རྐྱལ་དུ་བསྡད་དེ། རྡོ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཕོ་བའི་སྟེང་བཞག་ནས། གཡས་གཡོན་གཉིས་སུ་དར་མ་ཟུང་གིས་རེས་མོས་བྱས་ཏེ། ལྕགས་ཐོས་གཞུས་ནས་རྡོ་ཆེན་དེ་ཚལ་བ་མང་བོ་བཏང་ཡང་། མི་དེའི་ལུས་སྟེང་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཡོད་མེད་ལ་བལྟས་ཏེ་ཤན་འབྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། འདི་ནི་དུས་རབས་དང་མི་འཚམ་ཞིང་ཁེ་ལས་ཉེན་ཆེ་བ་ཞིག་གོ །

རྐྱང་རྡོ་ཆ་རྒྱག

དེ་ནི་རྡོ་འཕེན་བང་རྒྱུགས་ཀྱིས། ཁ་བཀྱག་གི་སྟེང་དུ་སླེབས་མ་ཐག ལག་གཡས་ཀྱིས་ལྗིད་ཚད་རྒྱ་མ་གཉིས་ཙམ་ཡོད་པའི་གླིང་རྡོ་དེ་རྒྱང་རིང་དུ་འཕེན་པ་དང་། ལྡེམ་གཅལ་གྱི་ནང་དུ་མཆོང་འགྲོ་གིན་ཡོད།

མས་རྡོ་ཆ་རྒྱག

དེ་ནི་ཕལ་ཆེར་རྐྱང་རྡོ་ཆ་རྒྱག་དང་མཚུངས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ། རྐྱང་རྡོ་ཤོ་ཕོར་ཁ་སྦུབ་པ་ལྟར་གཡུགས་པ་དང་། མས་རྡོ་རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་ནས་ནོར་བུ་གཡུགས་པ་ལྟར། སྤྱི་ཁྲེ་བཞི་བཅུ་ཞེ་ལྔ་སྐོར་གཡུགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་བཤད།

རྒྱབ་རྡོ།

དེ་ནི་རྡོ་གཡུགས་ཕྱོགས་སུ་རྒྱབ་གཏད་དེ། ཁ་བཀྱག་རྡོ་ལེབ་ཀྱི་སྣེ་མོར་མཐེ་བོང་བཞག་ནས། དགྱེ་སྒུར་ལན་གསུམ་གྱི་མཚམས་སུ། ལག་གཉིས་ཀྱིས་རྡོ་བ་གྲུ་གུ་སྒྲིལ་བ་བཞིན་རྒྱབ་ཏུ་གཡུགས་ཏེ། འགུལ་སྟངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ལྡེམ་གཅལ་གྱི་མཆོང་འགྲོ་བ་ཡིན།

སྒབ་རྡོ།

དེ་ནི་རྡོ་བ་གཡུགས་ཕྱོགས་ལ་རྒྱབ་གཏད་དེ། ཁ་བཀྱག་རྡོ་ལེབ་ཀྱི་སྣེ་མོར་རྐང་རྩེ་འམ། མཐེ་བོང་བཞག་སྟེ། རྐང་བ་བགྲད་ནས་དགྱེ་སྒུར་ལན་གསུམ་གྱི་མཚམས་སྒྱིད་པར་ཧྲག་བར་ནས་གཡུགས་ཏེ། ལྡེམ་གཅལ་གྱི་མཆོངས་འགྲོ་བ་ཡིན།

ལག་རྡོ།

ལག་རྡོ་ནི་དཔུང་ཤེད་དམ་ལག་ཤེད་ཆེ་བའི་ཕོ་སར་དར་མས། དམིགས་འབུན་བཙུགས་ཏེ། བང་རྩལ་གྱིས་རྒྱུགས་ནས་འབུན་གྱི་གནད་དུ་བསྣུན་པའམ། རྒྱང་རིང་བོ་གང་འགྲོ་ལ་བལྟ་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། ལག་རྡོ་གཟུ་མོ་ཞིག་གིས་སྟག་གཟིག་ཡང་གསོད་ཐུབ་པ་དང་། འབྲོང་རྒོད་ཡང་འགྱེལ་ནུས་པ་བྱུང་ཡོད།

འུར་རྡོ།

འུར་རྡོ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱིས་བློ་རིག་འཕེལ་རྒྱས་སོང་བའི་ཁྲོད་ལག་རྡོ་ནས་འུར་རྡོ་འཕེན་ཚུལ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན། འདིའི་བྱུང་རིམ་སྐོར་རོབ་ཙམ་ཞུ་ན། བོད་ཀྱི་རུས་ཆེན་འཚོ་བ་བཞི་བྱུང་བའི་རྗེས་ནས། བོད་ཁམས་མི་མ་ཡིན་བཅུས་དབང་མཛད་དུས། ཕན་ཚུན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྐབས་སུ་འུར་རྡོ་འཕེན་པ་འདི་ལག་ཆ་གཙོ་གྲས་ཤིག་ཏུ་ཆགས་ཡོད་དེ། ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་ལས། ལྔ་བར་མུ་རྒྱལ་ཁེ་རྗེ་ཞེས་བྱས་བཟུང་། །ད་ཕྲང་ཅང་ཕྲང་ལག་ཆར་ཞགས་པ་འཕེན། །དྲུག་པ་ཀྲོག་ཀྲོག་འདྲེ་ཡིས་དབང་བྱས་ཏེ། །ལང་ཏིང་ལང་ཏིང་བར་ལ་འུར་རྡོ་འཕེན། །ཞེས་པས་རྟོགས་ནུས།

དེ་ཡང་། འུར་ཆ་ནི་དཀྱིལ་ཀོ་བའམ་རྩིད་པས་སླས་པའི་ལག་མཐིལ་ཙམ་གྱི་དབྱིབས་ལ། སྣེ་གཉིས་རྩིད་སྐུད་སླས་ཏེ་ཇེ་ཕྲར་ཡོད་པ་དེ་ཡིན་ལ། རིང་ཚད་འདོམ་གང་ཙམ་ཡོད། འུར་རྡོ་འཕེན་ཚུལ་ནི། འུར་མཐིལ་དུ་རྡོ་རིལ་བྱིས་པའི་ཁུ་ཚུར་ཙམ་བཞག་སྟེ་སྣེ་གཅིག་ན་ཁུག་མགོ་ཡོད་ས་དེར་གུང་མཛུབ་ཏུ་བསྐོན་ཏེ། མགོ་ལ་ཤེད་ཀྱིས་བསྐོར་ནས་ཁུག་མགོ་མེད་པའི་སྣེ་མོ་བཏང་སྟེ་འཕངས་ན་འུར་ལྕེ་ལས་ཙག་སྒྲ་དང་བཅས་ཏེ། གཟུ་ཞིང་གནད་དུ་ཕོག་པར་མ་ཟད། ཧ་ཅང་རྒྱང་རིང་བོར་ཤུགས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ཡིན།

འུར་ཆ་ལ་ལྷས་སྟངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས། གཟི་རིལ་མིག་མ། བཅུ་དྲུག་དར་ལྷས། བཅུ་དྲུག་དགུ་སྒྲིལ། ཕྱེད་མིག་དགུ་སྒྲིལ། བརྒྱད་ལྷས་ཁྲ་ཆེན། ཁྲ་ཆུང་། བརྒྱད་ལྷས་སྐྱོག་མོ། ལྔ་ལྷས་སོགས་མང་དུ་ཡོད་ལ། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་འུར་བཤད་ཞིག་ལས། འུར་རྡོ་བརྒྱད་ལྷས་ཀག་སྒྲ་ཆེ། །འུར་ཚགས་ཕྱི་སྒྲིམ་ཚག་སྒྲ་ཆེ། །འུར་ཟེལ་བེའུ་ཁྲ་རྒྱང་འགྲོ་ཆེ། །གཟི་རིལ་མིག་མ་མིག་མཛེས་ཆེ། །ཕྱེད་མིག་དགུ་སྒྲིལ་རྟེན་འབྲེལ་ཆེ། །ཞེས་ཀྱང་ཟེར་སྲོལ་ཡོད་ལ། ལེགས་ཤོས་ནི། སྐུད་པ་དཀར་ནག་ལྷས་པའི་མིག་རིས་དགུ་ཡོད་པར་ཆུ་མིག་དགུ་སྒྲིལ་ཟེར་བ་དེ་ཡིན་ལ། གླིང་སྒྲུང་ལས། འུར་མར་མཆོག་ཆུ་མིག་དགུ་སྒྲིལ་སླས། ཞེས་དང་། ཁྱད་པར་དུ། ཨ་གྲགས་གཟི་རྫོང་ལས་འུར་ཆ་ཆུ་མིག་དགུ་སྒྲིལ་གྱི་བཤད་པ་ཚིག་དོན་གཉིས་ཐད་ནས་རིན་ཐང་ཆེ་བ་ཞིག་མཆིས་པ་འདིར་བཀོད་ན། འུར་ཁྲ་རིང་རྔ་མའི་ཕོད་རྒྱན་ཅན། །རྟ་མགྱོགས་པའི་དཔའ་དར་ཐོབ་ནི་འདུག །འུར་ཁྲ་རིང་གང་བྱུང་མ་དགོངས་ན། །བྱང་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་སྐུ་རིང་ལ། །སྲིད་པའི་ལྷ་གཡག་གྭ་བ་དེ། །རི་རབ་རྩེ་ལ་ཤོར་བའི་དུས། །དུག་སྦྲུལ་ཁྲ་བོས་ར་མདའ་བཀག ། དྲང་སྲོང་ཁྲོས་པའི་རྐང་བས་བརྫིས། །སྦྲུལ་མགོ་ཁུག་སོ་མཛུབ་མོར་བརྒྱུས། །སྐེད་པ་རྡོ་རྒྱངས་གཡག་སྣ་བླངས། །དེ་ནས་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །གཡང་དཀར་ལུག་གི་སོག་བལ་གཅིག །ལྷ་འབྲི་ཞོལ་མོའི་དཔུང་རྩིད་གཉིས། །འུར་ཐག་ཁྲ་བོ་བིས་ཁྲ་སླས། །དུག་ཆེན་སྦྲུལ་ལ་དཔེ་གཅིག་བླངས། །སྦྲུལ་མགོ་རྣོ་ལ་སྡིག་པ་དེ། །དེ་ལ་ཁྲ་རིང་ཁུག་སོ་བཟོས། །སྦྲུལ་སྐེད་རྡོག་པས་རྫི་བ་ལ། །དེ་ལ་རྡོ་གདན་འུར་མཐིལ་སྤྲད། །སྦྲུལ་རྔ་ཕྲ་རིང་འཇམ་པ་ལ། །དེ་ལ་སུམ་སྐུད་འཁྲུལ་ལྕེ་བྱས། །སྦྲུལ་སྣ་ཁྲ་འུར་འབབ་པ་ལ། །དེ་སྔ་རྔ་དམར་རྣ་ཐོག་བརྒྱབ། །ནུབ་བདུད་འཕར་བ་རྐང་གསུམ་བཏུལ། །དགོན་གནས་བརྒྱ་ཡི་ཆོས་ལ་དབང་། །དེ་ནས་ཚ་བའི་ལུག་ཁྱུ་ཡིས། །མདོ་ཁམས་སྒང་བཞི་དཔེ་གཅིག་བླངས། །སྒང་གཉིས་དཀར་མོའི་གངས་ལ་ཆགས། །གངས་ལ་ཆགས་ཤིང་དཀར་རིས་བྱས། །སྒང་གཉིས་སྨུག་པོ་རྫ་ལ་ཆགས། །རྫ་ལ་ཆགས་ཤིང་ནག་རིས་བྱས། །འུར་ཐག་ཟེ་མོ་སྒང་བསླས་བྱས། །ཡར་འཕངས་ཤྭ་བོའི་རྭ་ཡ་གཅོག །མར་འཕངས་ཡུ་མོའི་རྐང་ཆུང་གཅོག །ཚག་སྒྲིལ་རྒྱ་སྟག་མཐའ་ལ་འཕངས། །རྒྱ་ལུག་འབྲི་ཆུ་སྤུངས་སྤུངས་བྱས། །ལུག་གཡང་དཀར་བརྒྱ་རེའི་དཔའ་དར་འཐོབ། །བྱེ་རུའི་བྱུར་རྫོང་འབེབས་པའི་དུས། །ལུག་གཡང་དཀར་བརྒྱ་རེའི་དཔའ་དར་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་ལ།

ཡང་། འུར་བཤད་ཞིག་ལ། ངའི་ལག་ན་བཟུང་བའི་འུར་རྡོ་འདི། །དགྲ་ལྷའི་རྟེན་མཁར་དང་བོ་ཡིན། །མྱུར་མགྱོགས་ནང་གི་ཆེ་བ་ཡིན། །མ་མཁའ་འགྲོ་སྟོང་གི་དབུ་སྐྲ་དང་། །སེང་གེ་དཀར་མོའི་གཡུ་རལ་གཉིས། །རྒྱ་སྟག་དམར་བོའི་སྨ་ར་གསུམ། །བྲེ་སེར་འབྲོང་གི་དཔུང་རྩིད་བཞི། །སོག་དཀར་དྲེད་ཀྱི་སྙིང་སྤུ་ལྔ། །དེ་ལྔ་འུར་རྡོའི་རྒྱུ་ཆ་བྱས། །ཡར་མཆོག་ཡར་ངོ་གསུམ་ལ་སླས། །ཡར་ངོ་འབྲུག་གི་དུས་དང་སྤྲད། །གཡུག་ན་འབྲུག་སྒྲ་གྲག་ལེ་ཐོན། །མར་མཆོག་མར་ངོ་གསུམ་ལ་སླས། །མར་ངོའི་བྱ་དུས་ཁོ་ནར་སླས། །འཕངས་ན་བྱ་ལམ་ཆོད་ལེ་བྱུང་། །བཅོ་ལྔ་གསུམ་གྱི་ཐོ་རངས་ལ། །འུར་མཐིལ་སྟག་གི་དུས་དང་བསྒྲིགས། །གཉན་སྟག་འཁོར་བའི་རྟེན་འབྲེལ་བྱས། །ཚར་ལྕེ་ཉེར་དགུའི་ཉིན་མོ་ཡི། །ནམ་ལངས་གསུམ་གྱི་དུས་ལ་བཙེམས། །གར་གཏད་ས་ལ་ཕོག་ལེ་བྱུང་། །རྡོ་ནག་ལུག་གི་གྲོད་འདྲ་འདི། །ལྷ་འདྲེ་སྟོང་གི་བླ་རྡོ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལས། ཆེ་བསྟོད་དང་འབྲེལ་འུར་ཆའི་རྣམ་པ་ཞིག་མཐོང་ཐུབ་ལ།

ཡང་། ཇོ་རུས་རྨ་ཡུལ་བཟུང་སྐབས། འུར་ཆ་ལ་བརྟེན་ཏེ་འདྲེ་སྲིན་འདུལ་བ། རྨ་ཡུལ་བཟུང་བའི་སྒྲུང་དཔེ་ལས། ཇོ་སྐྱིད་དམ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འུར་རྡོ་འཛམ་གླིང་སྟོང་སྐོར་གྱི་ནང་དུ་ལྷ་འདྲེ་བླ་རྡོ་མཐུ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བཞག་ཅིང་། སྟངས་སྟབས་དང་བཅས་ཀླད་ལ་བསྐོར་ཏེ་མཐའ་འདྲེ་འགོང་བོ་སོགས་འཇོམས་པ་དང་། ཡང་། ཁོང་གིས་འུར་རྡོ་ཕ་བོང་སྟོང་འཁོར་དེ་སྐུ་རྐེད་ནས་དྲངས་ཏེ། འུར་མཐིལ་དུ་བཞག་ནས་སྤྱང་སྣ་ཕབ་པའི་གླུ་ལས། ང་ལ་འུར་ཆ་གདའ་ལེ་འདི། །བ་ཁྲ་ཞིག་གི་རྔ་མ་མིན། །བེའུ་རོག་ཅིག་གི་རྔ་མ་མིན། །ཤར་སེང་གེ་དཀར་མོའི་གཡུ་རལ་ཡིན། །མ་རྡོ་རྗེ་ཕག་མོའི་དབུ་སྐྲ་ཡིན། །ཡར་མཆོག་ཡར་ངོ་གསུམ་ལ་སླས། །དཀར་ཕྱོགས་ངོ་སོ་དགུང་ལ་བསྟོད། །མར་མཆོག་ཟླ་ངོ་གསུམ་ལ་སླས། །ནག་པོ་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉའ་གནོན་མཛོད། །འུར་མཐིལ་ཟླ་བ་གསུམ་ལ་སླས། །འབྱུང་བོ་བདུད་ཀྱི་འདུ་ར་བཤིག །དཔའ་ལུང་ཉི་མ་གསུམ་ལ་སླས། །འགྲོ་དྲུག་ཐར་བའི་ལམ་སྣ་དྲོངས། །ཚར་ལྕེ་ཞག་མ་ལྔ་ལ་སླས། །དགྲ་ལྷ་ཝེར་མའི་ངོ་སོ་བསྟོད། །འུར་ཡར་གཡུག་རྒྱ་གར་ཡུལ་དུ་གཡུག །སྟོད་རྒྱ་གར་ཆོས་ཀྱི་དར་ཐག་འཐེན། །མར་གཡུག་རྒྱ་ནག་ཡུལ་ལ་གཡུག །སྨད་རྒྱ་ནག་ཆོས་ཀྱི་ཁྲིམས་ཤིང་དྲངས། །བོད་སྐྱེ་དགུ་ཆོས་ཁྲིམས་གཉིས་ཀྱིས་སྐྱོང་། །ཚག་སྒྲས་རི་བོ་ཀླད་ཁྲག་བསྲེ། །ཁོབ་སྒྲས་གླ་བ་མཐའ་ལ་འཕེན། །གོ་མཚོན་ནང་གི་སྔ་བ་ཡིན། །མྱུར་འགྱོགས་ནང་ནི་ཆེ་བ་ཡིན། །ད་གཡུག་ན་ནག་པོ་བདུད་ལ་གཡུག །བདུད་ཀླུ་བཙན་སྲོག་གི་ཁུགས་པ་གཅོད། །ནང་སེམས་ཉིད་མར་མེ་གཟིམ་ལ་ཤོག །ཕྱི་གློ་བའི་སྲོག་རྩ་ཆོད་ལ་ཤོག །བར་རུས་པའི་གསས་མཁར་བཤིག་ལ་ཤོག །དེ་རིང་ཤ་གཟན་སྤྱང་ནག་འདི། །ཀླུ་བཙན་རྒྱལ་བོའི་སྤྲུལ་བ་རེད། །བཀའ་གོང་མའི་ལས་དོན་སྒྲུབ་པའི་བུ། །ལྷ་སྲས་ཇོ་རུའི་འདུལ་སྐལ་རེད། །ད་ལྟ་སྤྱང་སྣ་རྡོ་ཡིས་ཕབ། །སང་ནམ་ཕུགས་དཔྲལ་བར་མདའ་རྟགས་འཇོག །རྟིང་མའི་ཡང་རྩེ་བླ་མའི་དྲིན། །སྤྱང་ནག་པོའི་སྟེང་ལ་ཧོ་མ་ཡ། །ཞེས་འུར་ཆ་ལ་བརྟེན་ཏེ་འདྲེ་སྲིན་བཏུལ་བ་དང་། གཞན་གཡུལ་འགྱེད་གྱི་ཚེ་གོ་མཚོན་སྣ་དགུའི་གྲས་སུའང་མེད་དུ་མི་རུང་སྟེ། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེལ་ལས། རྐེད་འུར་ཆ་ཕྲ་མོའི་འཕྲུག་ཐག་ལ། །ཐབས་ཤེས་རབ་ལྕེ་ལུང་ཟུང་དུ་འཇུག །དེ་འུར་ཆ་ཁྱུང་མིག་དགུ་བ་རེད། །དཔའ་དགྲ་ལྷའི་གོ་མཚོན་སྣ་དགུ་དེ། །ཞེས་པའི་ཤེས་སོ། །

འུར་ཆའི་དགོས་པ་ཡང་། གླིང་སྒྲུང་རྣམས་སུ་དཔའ་དགྲ་བླའི་གོ་མཚོན་སྣ་དགུ་རུ་འདྲེན་པས། ཚ་བ་མདའ་རྫོང་ལས། འདྲ་བ་བརྒྱད་ལྡན་འུར་རྡོ་འདི། །དཀར་བོའི་སྒང་ནས་འཇའ་འོད་ཤར། །དཀར་ཕྱོགས་ལྷ་རྣམས་དགྱེས་ཤིང་འཁོར། །ནག་པོའི་ཟུར་བས་མེ་ལྕེ་འབར། །ནག་ཕྱོགས་བདུད་རྣམས་སྲེག་ཅིང་འགྱེལ། །ལུས་ལ་འཆང་ན་དགྲ་ལྷ་འཁོར། །སྐེད་ལ་གཟར་ན་རྒྱན་དུ་མཛེས། །དམག་ལ་སོང་ན་དགྲ་ལས་རྒྱལ། །ཇག་ལ་སོང་ན་ནོམ་དང་འཕྲད། །ཚོང་ལ་སོང་ན་ཁེ་སྤོགས་གྲུབ། །ཁྱིམ་དུ་བཞག་ན་ཕྭ་གཡང་འཕེལ། །ཞེས་སོ། །

གཞན་ཡང་། སྡིག་གཅོད་ཤན་པས་རྒྱ་ཚ་ཞ་ལུ་དཀར་བོའི་དབུ་བླངས་ཉིན། དཔའ་ཚ་ཞང་གདན་མས་འུར་ཆས་རྒོལ་བ་ནི། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས་འདི་ལྟར་བཤད་དེ། བློན་གདན་མས་མདའ་འཕེན་རྩིས་སྐབས། འབྲུ་དགའ་བདེ་ན་རེ། ཞལ་དཀར་གྱི་དབུ་འཁྱེར་འདུག་གཤིས། མདའ་འཕངས་ཀྱང་ཕོག་མི་ཡོང་། དེ་ལས་འུར་ཁྲ་ཐུང་མ་དེ་རྒྱོབས་དང་ཟེར། དེར་འུར་མཐིལ་དུ་རྡོ་དཀར་ཞིག་བཅུག་ནས་བཞག་སྟེ། ན་རེ། ལས་ནག་པོ་འབུམ་པའི་ལྷ་རྒྱུད་དེ། །དབུ་དར་འཕྲུ་ཤ་ལེར་ཁྱེར་ཞིང་གདའ། །འུར་ཁྲ་ཐུང་གིས་ཤ་ལན་མ་འཕྲོད་ན། །གླིང་གེ་སར་ལྷ་མེད་ཡིན་པའི་རྟགས། །ཟེར་ནས་རྡིག་ཆོམ་དུ་སོང་བ། ཤན་པའི་དཔུང་བ་གཡས་པར་ཕོག་སྟེ་དཔུང་ལྷུ་བྲལ། ཞེས་སོ། །

ཕྱིས་སུ་ཡུལ་ལུང་འགར་འུར་ཆ་འགྲན་བསྡུར་གྱི་བྱེད་སྒོ་ཡང་སྣ་ཚོགས་དར་ཡོད་ལ། དེ་ཡང་རིང་ཚད་འགྲན་པ་དང་། ཚ་ཁ་འགྲན་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྲོལ་ཡོད། རྒྱང་འགྲན་ནི། འུར་རྡོ་རྒྱང་རིང་དུ་ཅི་ཙམ་གཡུགས་ཐུབ་མིན་ལ་བརྩི་བ་དང་། ཚ་ཁ་འགྲན་པ་ནི། སྟག་ཤར་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་འབུན་བཙུགས་ཏེ། འུར་ཆ་ཤུགས་ཅི་ཡོད་ཀྱིས་བསྐོར་ནས། གནད་དུ་ཁེལ་ཡོད་མེད་ལ་བརྩི་བ་ཡིན།

གཞན་ཡང་། ལོ་སྲུང་སེར་འགོག་གི་སྐབས་སུ། འུར་རྡོ་ལ་རོ་ཐལ་དང་ཡུངས་དཀར་གྱི་རྫས་ཀྱིས་བྲབས་ལ། འབྱུང་བོ་ཐམས་ཅད་ཐལ་བར་བརླག་པའི་དྲག་སྔགས་ཕཊ་འགྱེད་དང་བཅས་སེར་ཕྱོགས་སུ་འཕེན་པ་དང་། ད་དུང་དྲག་པོ་ལ་མི་ལྤགས་ཀྱིས་མཐིལ་བྱས་པའི་ཡུགས་མོའི་ལྟག་སྐྲའི་འུར་ཆ་བྱས་ཏེ་འཕེན་པར་ཡང་བཤད། མ་ཟད། བོན་ལུགས་ལ་ཆར་འབེབས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཆར་རྡོ་ཞེས་པ་དུད་འགྲོ་བསད་པའི་རྡོ་ཞིག་ཀྱང་དགོས་པར་བཤད་དོ། །

འུར་ཆ་འདི་དགྲ་ལྷ་འཁོར་བའི་རྟེན། ལྷ་སྲུང་དགྱེས་པའི་སྤྱན་གཟིགས། སྐྱེས་པ་ཕོ་ཡི་གོ་མཚོན། མཛངས་མ་སྨན་གྱི་མཛེས་ཆས། གཞོན་ནུ་ཕོ་མོའི་དྲན་རྟེན། རི་དྭགས་རྔོན་ལས་དང་། ནོར་ལུག་འཚོ་སྐྱོང་། སྤྱང་ཀི་དང་བྱ་གླག རྐུན་ཇག་སོགས་སྔོན་འགོག་བྱེད་སྤྱད་ཀྱི་ལག་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། འུར་ཆ་འདི་བཙན་པོ་རིམ་བྱོན་གྱི་སྐབས་ནས་ཀྱང་གཡུལ་འགྱེད་ཀྱི་ལག་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ལགས་པར་སེམས་ལ། རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་བའི་ཤིང་འབྲུག སྤྱི་ལོ ༡༩༠༤ ལོར་དབྱིན་ཇིས་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱེད་སྐབས། བོད་དམག་གིས་འུར་རྡོ་འཕངས་ཏེ་འགོག་རྒོལ་བྱས་ལ། ནུས་པ་ཡང་ཆེན་པོ་ཐོན་ཡོད་དེ། དམངས་གཞས་ཤིག་ཏུ། འཇམ་པོ་བལ་ལས་བཟོས་པའི། །འུར་རྡོ་ཆུ་མིག་དགུ་སྒྲིལ། །ཆུ་མིག་གཞུང་ནས་བརྒྱབ་པས། །དབྱིན་ཇིའི་སྣ་ལ་ཐེབས་སོང་། །ཞེས་བཤད་ཡོད་དོ། །གཞན་ནག་ཆུ་ཁུལ་དུ་རྫི་བོ་རྣམས་ཕྱུགས་ཟོག་བོར་སྟོར་བྱུང་སྐབས། འུར་ཆ་ལ་བརྟེན་ནས་མོ་རྒྱག་སྲོལ་ཡང་ཡོད་ལ། དེ་ནི་བོན་གྱི་ཇུ་ཐིག་ལ་ཁུངས་བཅོལ་བ་ཡིན་ལ། ས་ཁུལ་དེར་ད་ལྟའང་བེད་སྤྱོད་དང་། མོ་དཔྱད་སྣ་ཚོགས་རྒྱག་རྒྱུ་ཡོད་པར་བཤད་དོ། །དེ་ལས་གཞན་ས་དེའི་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ཤོད་རྒྱུན་ལ། ཁྱི་འུར་བལ་ཀྱོང་ར་ཚགས་ཁུལ་ཏོག ནམ་མཁའི་ཐོག་ཐུབ། ཅེས་ཁྱིའི་ཁུ་ལུ་ལས་བཟོས་པའི་འུར་ཆར་བལ་གྱིས་ཀྱོང་དང་། ར་རྩིད་ཀྱིས་ཚགས་བསྒར་བ། ནོར་ཁུལ་གྱི་ཏོག་ཅན་ཞིག་འཛོམས་ན། ཐོག་འགོག་པའི་སྲུང་བ་ལྡན་པའི་བརྗོད་སྲོལ་ཡང་ཡོད་དོ། །

གཞན་ཡང་། ཨ་རིའི་དབྱིན་ཏིའི་ཨན་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་རྫས་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་དུ་འང་། ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་བཞི་ལྔའི་སྔོན་ནས་བཟོས་པའི་འུར་ཆ་འདི་ཉིད་ཡོད་པར་བཤད། ཨ་ལགས་དོར་ཞིས། ཨན་མི་རིགས་འདི་བོད་དང་མི་རྒྱུད་གཅིག་ཡིན་པར་འདྲ་མཚུངས་མང་དུ་བཀོད་ཡོད། གང་ཡིན་ཞེ་ན། ལོ་སར་གྱི་ཚེ་ཕོ་མོ་ཐམས་ཅད་སྐོར་བྲོ་ལྟ་བུ་འཁྲབ་པ། གྱོན་པ་འཆམ་གོས་དང་འདྲ་བ། རི་བསྐོར་བྱེད་པ། མིའི་ངོ་ཚུགས་དང་སྐྲ་བསླེས་ཚུལ་ཡང་འདྲ་བས། སྐད་ཆ་མ་གཏོགས་བོད་པ་རེད་སྙམ་པའི་སྣང་བ་སྟེར་བར་བཤད་པ་དང་། ནམ་མཁའ་ནོར་བུས་ཀྱང་། དབྱིན་ཏིའི་ཨན་ས་ཆར་བོན་པོའི་མདུད་གསུམ་ལ་སོགས་པ་སྐུད་པ་འདྲེན་རྒྱག་རྒྱུ་འང་ཡོད་ཚུལ་བཤད་འདུག་གོ །

སྒྱོགས་རྡོ།

སྒྱོགས་རྡོ་འཕེན་སྲོལ་འདི་ཡང་བོད་ལ་ཆེས་སྔ་མོ་ནས་དར་ཡོད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ན། དེབ་ཐེར་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་ལས། དེ་ནས་སྲིན་པོ་གཉའ་རེངས་ཁྲག་མིག་བྱས། །ཡུལ་མིང་སྲིན་པོ་ནག་པོ་དགུ་ཡུལ་ཟེར། །སྲིན་མོའི་རྐང་དང་སྒྱོགས་གཉིས་ལག་ཆར་བྱུང་། །ཞེས་མི་མ་ཡིན་གྱི་དབང་མཛད་བཅུ་གཉིས་སྐབས་ནས་སྒྱོགས་འཕེན་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ལྷ་འདྲེ་བཀའི་ཐང་ཡིག་ལས། རྒྱལ་ཁམས་ཁུ་གཉགས་གཉིས་ཀྱིས་བཟུང་། །དགྲ་ཇག་རྐུན་མས་ལམ་འཕྲང་རྩུབ། །འགྲོ་སྦས་མི་འཆམ་འཁྲུག་པ་བྱེད། །ཞེ་སྡང་ཟིང་རྩུབ་གསོད་འཕྲོག་དར། །མདའ་མདུང་གྲི་སྒྱོགས་རྡོ་ཕུབ་དལ་དུས་མེད། །ཅེས་པ་ལས་ཁྲི་སྲོང་ཀྱི་ཡར་སྔོན་ནས་སྒྱོགས་རྡོ་འདི་དགྲ་འཐབ་ཀྱི་ལག་ཆར་ཧ་ཅང་བྲིན་པ་རྟོགས་ཐུབ་པ་དང་།

ཕྱིས་སུ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་དང་། རྒྱའི་གོང་མ་ཀྲིན་ཡོན་ཁྲི་ལོ་གསུམ་པར་བོད་ཀྱིས་ཐང་དམག་ལ་སྒྱོགས་རྡོ་འཕངས་ཏེ་དམག་ཉེས་བཏང་ཚུལ། ཐང་ཧྲུའུ་ལས་འདི་ལྟར་འབྱུང་སྟེ། བྷོད་དམག་གིས་སླར་ཡང་ལེན་ཡུན་པོའོ་ལ་རྒོལ་བ་ན། མཁར་ནང་དུ་སྒྱོགས་རྡོ་འཕངས་ཏེ་ཁྲོན་པའང་རྡོ་ཡིས་བཀང་བར་བྱས། ཞེས་དང་། ཉིན་སུམ་ཅུའི་རིང་ལ་བྷོད་ཀྱིས་སྐས་དང་སྒྱོགས་འཁོར་སོགས་བཀོལ་ཏེ་ཕྱོགས་བཞི་ནས་ཚུར་རྒོལ་བྱས། མཁར་དེ་ཐེངས་འགར་གཏོར་ཉེན་བྱུང་། ཞེས་པས་གསལ་ལ། ཁྱད་པར་དུ། བཀའ་ཐང་སྡེ་ལྔ﹙མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་པར་དུ་སྐྲུན་པའི་ཤོག་གྲངས ༤༢ ནས ༤༦ བར་ན་གསལ།﹚ལས། དང་བོ་སྒྱོགས་ཁང་། བར་དུ་ཤིང་བཟོ། མཐའ་མར་རྒྱག་ཐབས་སོགས་ཞིབ་ཏུ་འཁོད་ཡོད་པས་ཤེས་འདོད་པ་དག་གིས་དེར་བལྟ་བར་ཞུ་ལ། འདིར་ཡི་གེ་མང་བར་འཇིགས་ནས་མ་བཀོད་དོ། །འདིར་སྒྱོགས་ཀྱི་ལྷ་མཆོད་སྟངས་ལ། བཀའ་ཐང་སྡེ་ལྔ་ལས། ཀྱེ་དགེ་བསྙེན་ཆེན་པོ་སྐུ་ལ་ངུར་སྨྲིག་གི་བེར་ཆེན་གསོལ། ཆིབས་སུ་རྟ་ནག་རྟིང་དཀར་ཆིབས་པ། ཕྱག་ན་སྒྱོགས་དང་དར་མདུང་དྲིལ་བ། ཕྱི་ན་སྤྱང་གི་ཁྲིད་པ། སྟེང་ན་བྱ་ཁྲ་ལྡིང་བ། ལྷ་མ་སྲིན་གྱི་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བ། སྐྱེས་པ་དྲག་རིམ་དང་རང་ཆས་སུ་འགྲོགས་པ། གསེར་སྐྱེམས་ལ་དགྱེས་པ། རའི་ཀྲུམས་གསོལ་བ། དགྲ་ལྷ་ཆེན་པོ་དེ་རིང་མིང་ནས་བོས་སོ། །ཞེས་འབྱུང་ལ། དེ་དང་ཆ་འདྲ་བར་ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས་ཀྱང་། སྒྱོགས་ལྷ་རྡོ་རྗེ་ལེགས་པས་སྐྱོངས། །ངུར་སྨྲིག་བེར་ཆེན་སྐུ་ལ་གསོལ། །རྟ་ནག་རྟིང་དཀར་ཆིབས་སུ་བཅིབས། །ཕྱག་ན་སྒྱོགས་དར་ནག་པོ་བསྒྲེངས། །སྤྱང་ཐོང་སྔོན་མོ་ཕྱི་ན་འདུར། །ལྕགས་ཀྱི་བྱ་ཁྲ་ཕྲག་པར་ལྡིང་། །སྡེ་བརྒྱད་ཡོངས་ཀྱིས་ཁ་ལོ་བསྒྱུར། །མཆོད་ཅིག་གསེར་སྐྱེམས་གཡུ་སྔོན་མཆོད། །ཅེས་སོ། །གཞན་སྒྱོགས་འཕེན་སྟངས་དང་རྡོ་དབྱིབས་ཀྱི་རྣམ་པ་བཀའ་ཐང་ལས་འབྱུང་བ་ཤས་ཙམ་བཤད་ན། ས་ལ་བཞག་ཐབས་རྣམ་ལྔ་ཡོད། །ཤོ་ཡི་བསྟན་ལ་དཔེ་ལོངས་ལ། །ཤར་ནི་ལྟ་བུར་རྒྱག་པ་ན། །རྡོ་ནར་བ་ནི་གཡས་སུ་འགྲོ། །ལེབ་ན་གཡོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། །ཧྲིལ་བ་དབུས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན། །དེ་བཞིན་ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་། །མཚམས་བཞི་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་ཤེས། །སྒྱོགས་མཁན་བྲང་གི་ལྷེ་སྣ་ནས། །པུས་མོའི་ལྷ་ང་ཡན་ཆོད་ལ། །འཛིན་པ་དགུ་བཅུ་གོ་དགུ་ཡོད། །གཡས་སུ་ཤོར་ན་གཡོན་ནས་བསྐྱེད། །གཤོག་ན་པུས་མོ་ལྷ་ང་ནས། །གཅོད་ན་སྐེད་པའི་དཀྱིལ་ནས་བསྐྱེད། །དེ་ལ་མ་ཚད་བུ་ཁྲིད་དང་། །བུ་ཚད་མ་ནི་ཁྲིད་པ་དང་། །ནར་ཚད་ལེབ་ནི་ཁྲིད་པ་དང་། །ལེབ་ཚད་ནང་ནས་ཁྲིད་པ་དང་། །ཟུར་ཚད་འཇོང་ནི་ཁྲིད་པ་དང་། །འཇོང་ཚད་ཟུར་ནི་ཁྲིད་པ་དང་། །ཆེ་ལམ་ཆུང་ནི་ཁྲིད་པ་དང་། །ཆུང་མལ་ཆེ་ནི་ཁྲིད་པའོ། །རྡོ་རིགས་མི་འདྲ་མཐའ་ཡས་ཀྱང་། །འགྲན་གྱི་དོ་མེད་གསུམ་དུ་འདུས། །སྒོ་ང་འདྲ་ན་འགྲན་གྱི་དོ་མེད་ཡིན། །མཁལ་མ་འདྲ་ན་འགྲན་གྱི་དོ་མེད་ཡིན། །རྡོ་རིགས་མི་འདྲ་ཟད་མེད་ཡོད་གྱུར་ཀྱང་། །ནར་ནི་ཇི་ལྟར་ཟུར་ལ་བཞག་ཡར་བྱ། །ཟུར་ནི་ཇི་ལྟར་མནན་ནས་བཞག་པར་བྱ། །རྡོ་མགོ་དགྲ་སར་བསྟན་ལ་འཕངས། །ཞེས་སོ། །

ཕྱིས་སུ་བོད་ཀྱི་སྒྱོགས་འཕེན་ཚུལ་འདི་གླིང་སྒྲུང་སོགས་ལས་འབྱུང་བ་ལ། དེ་ལ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཤན་ཞུགས་ཟབ་མོ་ཐེབས་ཡོད། ཙ་རི་སྨན་རྫོང་ལས། ཁྲོ་ཐུང་གིས་སྒྱོགས་འཕངས་ཚུལ་འདི་ལྟར་བཀོད་ཡོད་དེ། ཁོང་རང་ནས་གླ་བའི་ནགས་རི་རྩེ་རྒྱལ་གྱི་མགོ་རུ་སྒྱོགས་ཤིང་གི་འཕྲུལ་འཁོར་བཙུགས། གཏོར་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཤམས། དྲག་སྔགས་ཀྱི་ཕུར་བུ་བསྐོར་ནས། ལྷ་སྔགས་ཏིང་འཛིན་ཟབ་མོ་སྒྲུབ་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཞོལ་ཏེ། ཞེས་དང་། ཡང་། གླིང་སྒྲུང་དེར་དགའ་བདེས་སྒྱོགས་འཕངས་ཚུལ་ཡང་། རྨ་དེལ་ཡག་བླ་རི་རྨུག་ཆུང་གི་རི་རྩེར་ཕེབས་ཏེ། སྒྱོགས་ཤིང་གི་འཕྲུལ་འཁོར་ས་ལ་བཙུགས། དྲག་སྔགས་མངོན་སྤྱོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བཤམས། ཞེས་ལག་གཡོན་པས་སྒྱོགས་ཐག་བཟུང་། ལག་གཡས་པས་དར་ནག་གཡབ་མོ་བྱེད་བཞིན། ཞེས་སོགས་འབྱུང་པ་ལས་ཤེས་སོ། །སྒྱོགས་ཀྱི་ཆ་ལག་ཀྱང་། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས། གནམ་ལྕགས་ཐོག་གི་སྒྱོགས་ཆེན་འདི། །སྒྱོགས་ཐག་སེང་གེའི་གཡུ་རལ་ལ། །འབྲུག་ཆེན་དར་མའི་ཟེ་བ་དང་། །འབྲོང་བུ་དར་མའི་སྙིང་རྩིད་དང་། །རྒྱ་སྟག་དམར་བོའི་ཁ་སྤུ་དང་། །དཔའ་བོ་གྲི་ཤིའི་སྐྲ་ལ་སླས། །སྒྱོགས་ལྕེ་གཡང་དཀར་བལ་ལས་བྱས། །སྒྱོགས་མཐིལ་གླང་ཆེན་གཉའ་ཀོར་བྱས། །སྒྱོགས་ཤིང་ཛ་ལ་ནག་པོར་བྱས། །ཞེས་པས་རྟོགས་ནུས་སོ། །

སྒྱོགས་འཕེན་དུས་ཀྱང་། ཕ་རོལ་བོར་དམོད་ཚིག་བརྗོད་པ་ཡང་། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས། འཕྱོ་ཡ་ཧོར་སེར་དཔུང་ལ་འཕྱོ། །དང་བོ་སྟོང་རྡེབས་ལན་གསུམ་འདིས། །ཧོར་ཐེའུ་རང་བླ་སྲོག་གཏིང་ནས་སྐེམས། །ལྷ་རྡོ་སྒོ་ང་དཀར་བོ་འདིས། །ཧོར་གུར་དཀར་རྒྱལ་བོའི་མགོ་ལ་རྒྱོབས། །དུང་ཕོར་གཏིབ་ལ་ཀླད་ཁྲག་ཕོ། །གཉན་རྡོ་སེར་བོ་ཟུར་མང་འདིས། །གུར་སེར་རྒྱལ་བོའི་སྟོད་ལ་རྒྱོབས། །གློ་མཆིན་གཏོར་ལ་སྲོག་དམར་མཆོད། །ཀླུ་རྡོ་སྔོན་པོ་གྲུ་བཞི་འདིས། །གུར་ནག་རྒྱལ་བོའི་སྨད་ལ་རྒྱོབས། །རྒྱུ་ལོང་གཏོར་ལ་རྩོ་ཁྲག་སྲེས། །བདུད་རྡོ་ནག་པོ་གསུམ་བསྟུད་འདིས། །ཤན་རྒོད་དྲག་རིམ་དཔུང་བ་ཕྲོལ། །དེ་ནས་དཔལ་ཆེན་སྒྱོགས་རྡོ་འདིས། །འབུམ་ཕྲག་ཕྲ་མོའི་གཞི་དཀྱིལ་ནོན། །དགྲ་མཁར་ཡོད་ཚད་རྩེ་ནས་ཤིགས། །དགྲ་དཔུང་ཡོད་ཚད་དཀྱིལ་ནས་ཆོམས། །གཟུགས་ཅན་དགྲ་ཡི་གཙོ་བོ་ལ། །ཁོ་གུར་དཀར་གསོན་པོ་མ་གཏོང་ཞིག །གཟུགས་མེད་བགེགས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ལ། །གནམ་ཐེལ་ཡན་པར་མ་གཏོང་ཅིག །ཡང་སྒོས་གླིང་དཀར་དཔའ་རྟུལ་ལ། །སྐུ་ལ་བསྡོ་དང་རིགས་ལ་སྙེགས། །ཁ་དགྲ་ལྕེ་མདུང་ཞེ་ནས་བརྙས། །བསམ་ངན་སྦྱོར་རྩུབ་དགྲ་བོ་རྣམས། །ཐམས་ཅད་མགོ་བོ་རྡོ་ཡིས་རྡུངས། །ཕོ་རྒྱུད་ཤིང་སྡོང་རྩད་ནས་ཆོད། །མོ་རྒྱུད་དཔྱིད་ཆུ་གཏིང་ནས་སྐོམས། །ཤ་ཁྲག་སྒྱོགས་ལྷའི་ཚོགས་སུ་བཞེས། །གཏམ་རྒྱུད་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ལ་ཞོག །འཕྱོ་ཡ་འཕྱོ་ཡ་དགྲ་ལ་འཕྱོ། །ནམ་མཁའ་མེ་ལྕེས་བཀང་ནས་འཕྱོ། །བར་སྣང་འུར་སྒྲས་བཀང་ནས་འཕྱོ། །ས་གཞི་རླུང་དམར་གཡོས་ནས་འཕྱོ། །ཀི་སྭོ་ཧོ་གསུམ་ད་འཕྱོ་ཡ། །ཞེས་སོ། །

གོང་གསལ་སྒྱོགས་དེའི་རྨང་གཞིའི་སྟེང་། རིམ་གྱིས་རྒྱལ་བོའི་ཁྲི་སྒྱོགས་སོགས་དར་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཤིང་སྡོང་ཆེན་པོའི་ཁོག་པ་བྲུས་པའི་མེ་སྒྱོགས་ཤིག་ཡིན་ལ། ཕྱིས་སུ་གོང་མ་ཆན་ལུང་ནས་བཟུང་བོད་དུའང་ལྕགས་ལས་ཀྱི་མེ་སྒྱོགས་དར་བར་འདོད་ལ། སྔར་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བརྒྱད་པའི་སྐབས་གོར་ཥས་བོད་དུ་བཙན་འཛུལ་བྱུང་བའི་རྗེས་སུ་དིང་རིའི་མི་དམངས་ཀྱིས་ས་འོག་ནས་འབར་གཏོར་བྱེད་པའི་རིག་རྩལ་ཤེས་པ་དང་། དེ་རྗེས་ཟི་ཁྲོན་དམག་དཔོན་ཀྲའོ་ཨེར་ཧྥང་ནས་བོད་དུ་དམག་དཔུང་གཏོང་སྐབས་དིང་རིའི་དམག་མིས་ལྷ་སར་ཡོད་པའི་ཁྲོན་དམག་རྣམས་ས་འོག་ནས་འབར་གས་བྱེད་པའི་བློ་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་དགྲ་དམག་ཚར་བཅད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་དོ། །

མདའ་རྩེད།

༡ མདའ་རྩེད་ཀྱི་ཁུངས། ཡ་ཐོག་གི་རང་ཅག་མེས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གི་འཇིགས་སྣང་གཅན་གཟན་སོགས་ལས་རང་སྲུང་བྱེད་པ་དང་། རྒྱབ་གོས་ཀྱི་ཆེད་དུ་རི་དྭགས་རྔོན་པར་སྲ་དབྱུག་རྣོ་འབིག་རྒྱང་འཕེན་བྱེད་པ་ལས་མདའ་མོ་འཕེན་པའི་རིག་པ་རྙེད་པ་དང་། སྤྲ་སྤྲེའུ་ལྗོན་ཤིང་དུ་མཆོངས་ཏེ་མཉེན་ལྕུག་ཡལ་ག་ལྡེམ་ཤུགས་ཀྱིས་གཞུ་བཟོ་བའི་རིག་པ་རྙེད་དེ། མདའ་གཞུ་ཟུང་སྦྲེལ་གྱིས་དགྲ་དང་རི་དྭགས་གསོད་པའི་ནུས་པ་གལ་ཆེན་ཐོན་པའི་བསམ་བློ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན། སྒང་བ་བོད་འདིར། མདའ་གཞུ་དར་བ་ནས། ད་ལྟའི་མདའ་རྩལ་དགའ་སྟོན་བར། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་རིམ་ངེས་ཅན་ཞིག་བྱུང་ཡོད་ལ། ཁྱད་པར་དུ་ད་ལྟའི་མདའ་རྩལ་དགའ་སྟོན་འདི་ལ། རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་གདེང་འཇོག་ཚད་མཐོན་པོར་གནང་ཡོད་པར་མ་ཟད། དམངས་སྲོལ་དུས་ཆེན་ལེགས་ཤོས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། ཁྱད་པར་དུ། སྐྱེས་པ་རྣམས་ཆེས་དགའ་ཤོས་ཀྱི་རྩེ་མོ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། དམངས་གླུ་ལས། གཞུ་ཡར་འཁྱོག་སྲ་བས་ཕ་འདང་བཞག །གཞུ་མར་འཁྱོག་སྙི་བས་མ་འདང་བཞག །གཞུ་རྒྱུན་ཕྲ་མོ་སྤུན་འདང་བཞག །གཞུ་དིང་སྒྲ་གྲག་ན་ཉམས་རེ་འགའ། །ཞེས་དང་། གཞུ་ཡར་མཆོག་འབྲོང་རྭ་སྨུག་པོ་རེད། །གཞུ་མར་མཆོག་ཤྭ་ར་དཀར་བོ་རེད། །མདའ་ཉན་ཕྲན་རླུང་གི་སྐྱ་ཡ་རེད། །གན་འཕེན་གི་བུ་ཆུང་བསོད་ནམས་ཆེ། །ཞེས་ཟེར་ལ། ཁ་དཔེར་ཡང་། འབྲོག་པའི་སྐྱ་རྩལ་དང་། རོང་བའི་མཐེབ་རྩལ། ཞེས་བརྗོད། འོ་ན། མདའ་འཕེན་ཚུལ་འདི་ཇི་ལྟར་དར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་ལས། དང་བོ་གནོད་སྦྱིན་ནག་པོས﹙གནོད་སྦྱིན་ཞེས་པ་ལྷ་འདྲེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་གོ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར། རྒྱུ་སྟོབས་ཆེ་ཞིང་རྩལ་ཆེ་བ། གཤིས་རྒྱུད་གཏུམ་པོ་ཞིག་སྟེ། ད་ལྟའི་ཞིན་ཅང་གི་ཏུ་རུ་ཀའི་མི་རྒྱུད་ཡིན་པར་རྒྱའི་ཡིག་ཚང་ལས་བཤད།﹚དབང་བྱས་ཏེ། །ཡུལ་གྱི་མིང་ཡང་བཟང་ཡུལ་རྒྱན་མེད་ཟེར། །མཚོན་ཆ་མདའ་གཞུ་དེ་ཡི་དུས་སུ་བྱུང་། །ཞེས་པ་ལྟར། མདའ་གཞུ་ནི། མངའ་མཛད་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་སྐབས་སུ། དང་བོ་གནོད་སྦྱིན་ནག་པོས་ཡུལ་འདི་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་སྐབས། ཐོག་མར་བྱུང་ལ། སྐབས་དེའི་མདའ་གཞུ་ནི་རང་སྲུང་ཕར་རྒོལ་གྱི་མཚོན་ཆ་ཡིན་པ་ལས། རྩེད་ཆས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་། ཚོ་སྐོར་བར་གྱི་གཡུལ་འགོག་དང་། གཅན་གཟན་གཏུམ་དྲག་ཅན་གྱི་གནོད་འཚེ་འགོག་པ། ཕྱི་དགྲ་རྒོལ་ཞིང་ནང་འཁྲུག་འགོག་པ་སོགས་ལ་སྤྱོད་པའི་མཚོན་ཆ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། ཕྱིས་སུ་མདའ་མོ་འདི་བོད་རིགས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་བོ་བྱེད་པའི་གནའ་དུས་ཀྱི་ལུས་རྩལ་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཏུ་ཆགས། ལྷག་པར་དུ་ར་ས་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ལྡེབས་རིས་སུའང་མདའ་རྩེད་ཀྱི་རི་མོ་སྲོང་བཙན་གྱི་དུས་སུ་བཀོད་པ་ད་ལྟ་འང་སྣང་རྒྱུ་ཡོད། དེ་དག་ལ་གཞི་བྱས་ནས་མདའ་རྩེད་ཀྱི་ཆོ་ག་འདི་ལྷ་སར་ཧ་ཅང་དར་བོ་ཡོད་ལ། དེ་ནི་རྟ་རྒྱུགས་མདའ་འཕེན་དང་མི་འདྲ་ཞིང་། མདའ་འཕེན་གྱི་རྩལ་འགྲན་ནི་དེ་སྔ་བོད་རིགས་སྐྱེས་པ་ཚོས། དབྱར་དུས་གླིང་ཀ་གཏོང་དུས་མདའ་རྩལ་འགྲན་ཞིང་། མདའ་ལ་རྒྱང་མདའ་དང་། གནམ་མདའ། དེ་མིན། བོ་ཤུ་སོགས་ཡོད། རྒྱང་མདའ་ནི། རྒྱང་ཐག་རིང་བོར་འཕེན་པ་དང་། གནམ་མདའ་ནི། མཐོ་ས་དང་ཐག་ཉེ་སར་འཕེན་གྱི་ཡོད། བི་ཤུ་ནི། མདའ་རྩེར་མདེའུ་མེད་པར་མདེའུ་ཚབ་ཏུ་རླུང་ཤུགས་བསྐྱེད་ཅིང་། ཤིང་ལ་དཀྲུག་བརྒྱབ་པས། ཟིར་སྒྲ་སྙན་མོ་ཐོན་གྱི་ཡོད་པ་ཞིག་ཏུ་འགེར་རྒྱུ་ཡོད། མདའ་སོ་སོའི་རིང་ཐུང་དང་། མདའ་སོ་སོགས་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཆོས་ཡོད། མདའ་རྩེད་ནི་གདོད་མའི་རི་དྭགས་གསོད་བྱེད་ནས་ད་ལྟའི་མདའ་རྩེད་བར་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་དང་མཉམ་དུ་འཚར་ལོངས་བྱུང་བ་ཡིན་པས། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་ཆ་ལའང་རས་ལ་སྣུམ་བྱུགས་པ་བཞིན་སིམ་ཡོད། དཔེར་ན། དེའི་སྐོར། མངོན་བརྗོད་ཀྱི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལའང་། མདའི་མིང་ལ། སྒྲོ་ལྡན། ཉག་ཕྲན། འབིགས་བྱེད། དྲང་འགྲོ། རྩེ་མོ་ཅན། ལྟོང་ཅན། སྒྲ་ཅན། ལྕགས་སྦུབས་ཅན། འདབ་ལྡན་མཚོན། མཚོན་ཆའི་གཙོ་སོགས་དང་། གཞུའི་མིང་ལ། མདའ་རྟེན། མདའ་ལྟོ་བ། མདའ་སྟན། མདའ་ཟ། གནམ་རུ། དབང་བོའི་གཞུ་རིས་སོགས་དང་། མདའ་ཤུབས་ལའང་། སག་ཐག གཟིག་ཤུབས། དོང་བ། མདའ་ཁུག་སོགས་ཟེར་རོ། །

༢ ཨ་མདོའི་མདའ་རྩལ་གྱི་ཁུངས། མདོ་སྨད་འདིར་མདའ་རྩལ་དར་ཚུལ་ལ་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་དག་གིས། མ་ལྟ་བུ་གཉིས་དང་། བུ་ལྟ་བུ་གཅིག་བཅས་གསུངས་ཏེ། དང་བོ་གཉིས་ནི། མདོ་སྨད་ཕལ་ཆེར་བཙན་པོའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་སྲུང་བའི་དམག་གི་རྒྱུད་པ་ཡིན་ཞིང་། སྐབས་དེར་ཁོ་བོ་ཅག་མཚོན་ཆའི་ཁྲོད་ཀྱི་དྲག་ཤོས་མདའ་གཞུ་ལ་བརྟེན་ནས། མཐའ་མཚམས་ཀྱི་ཕས་རྒོལ་གཞོམ་ཞོར་དུ། ཉན་ཕྲན་རྐྱེན་པོས་མཐེབ་རྩལ་འགྲན་པའི་སྲོལ་དར་བ་རེད། དེ་ནི་ཐོག་མར་ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་ལ་ལྷ་བསང་བཏང་སྟེ། འཕྲིན་བཅོལ་དང་གཉེར་གཏད། རང་རྒྱལ་གཞན་ཕམ་གྱི་སྐད་འབོད་བཏང་སྟེ་ཆོ་ག་མང་བོ་བསྟར་ཞིང་། ཕ་རོལ་ཏུ་འབེན་བསླངས་ནས། ཉག་ཕྲན་མདའ་མོ་ལ་དབང་འབྱོར་བའི་དམག་དཔུང་ཕན་ཚུན་བར་རྒྱལ་ཕམ་གྱི་སྐུགས་བཞག་སྟེ། འགྲན་བསྡུར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། རྒྱལ་ན་གཟེངས་བསྟོད་ཀྱི་བྱ་དགའ་དང་། ཕམ་ན་སྔ་སོར་གང་དམ་བཅས་པ་དེའི་ཁ་དན་ཚིག་ལ་གནས་དགོས་པ་ཡིན། དེ་བས་རྒྱལ་ཕམ་གྱི་ཤན་འབྱེད་དེ། རྒྱལ་ན་དཔའ་མཛངས་བརྟུལ་ཕོད་དང་། ཕམ་ན་ངོ་ཚ་དང་སྡར་མར་བརྩི། ལྷག་པར་དུ་མདའ་རྩལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་ན། གླུ་ལེན་གར་རྩེའི་དགའ་སྟོན་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་པ་དེ། རིམ་གྱི་ད་ལྟའི་མདའ་རྩལ་འདི་བྱུང་། དེའི་དན་རྟགས་སུ། ད་ལྟའི་མདའ་རྩལ་གྱི་སྐབས། དགྲ་ལྷ་འགོད་པ་དང་། གསོལ་མཆོད་གཏོང་བ། ཀི་སྭོ་ལྷ་རྒྱལ་སྒྲོགས་པ། མདའ་འཕེན་པ་ལ་སྐུགས་ར། འཕེན་ཟླ་ལ་སྐུགས་ཡ། འཇལ་འཕེན་ལ་འབེན་དགྲ། རང་བསྟོད་ལ། ཡ་རྐྱེན་པོ་དང་། ཐོགས་རྒོད། གཞན་སྨོད་ལ། ས་མདའ་དང་རོ་མདའ། ཕཊ་ཞེས་བརྗོད་པས་ཀྱང་། རང་ཅག་ཤ་གཟན་གདོང་དམར་བོད་ཀྱི་དམག་དཔུང་གི་གཡུལ་འགྱེད་ཀྱི་སྣང་བརྙན་གསོན་པོ་ཞིག་བཞེངས་བསྐྲུན་བྱས་ཡོད་དོ། །

མ་ལྟ་བུ་གཉིས་པ་ནི། ལྷ་ལུང་དཔལ་རྡོར་གྱིས་བོད་རྒྱལ་གླང་དར་མ་གྲོངས་ཏེ། བྲོས་བྱོལ་དུ་རྨ་འགྲམ་རྡོ་རྗེ་བྲག་ཏུ་ཕེབས་ནས། ལྕགས་མདའ་ལྕགས་གཞུ་ལོ་རྡོ་རྗེ་བྲག་ཏུ་སྦས་པས། ས་དེའི་དམངས་ཚོགས་ཀྱིས་ལྷ་ལུང་དཔལ་རྡོར་ལ་རྗེས་དྲན་གྱི་ཚུལ་དུ་ད་ལྟའི་མདའ་རྩལ་གྱི་དགའ་སྟོན་འདི་བྱུང་བར་གྲགས་ཞེས། འགའ་ཞིག་གིས་ཤེས་རློམ་མུ་ཅོར་སྨྲས་ཏེ། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་མདའ་རྩལ་ཚུན་ནའང་སྤེལ་བ་མང་ཡང་། དེ་ནི་མ་ངེས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། ལྷ་ལུང་དཔལ་རྡོར་ལོ་ཁོག་ཏུ་གསང་རྒྱ་དམ་པོས་བསྡད་སྐབས། ངག་རྒྱུན་དུ་དེ་གའི་མི་རེ་འགས་ཚོར་ཏེ། དེ་རུ་བོད་རྒྱལ་བགྲོངས་པའི་སྡིག་ཅན་གནས་པས། བཤན་འཕྲང་དང་། ད་དུང་ཁོས་སྡིག་བཤགས་དུ་རྡོ་འབུམ་བརྩིགས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པར་གཞིགས་ན། དེ་ལ་རྗེས་དྲན་བྱེད་དགོས་དོན་མེད་པ་དང་། གཞན་དུ་ན། འཆར་གཞི་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྒོ་ནས་གླང་དར་བགྲོངས་ཏེ། བོད་ཁམས་སོག་མའི་ཕོན་པོ་བཞིན་དུ་གཏོར་ནས། ཕྱིར་མིག་ཙམ་ཡང་མི་བལྟ་བར་ལུང་ཁོག་སྐམ་པོ་འདིར་བྲོས་འོང་སྟེ། སྦས་སྐུང་བྱེད་པའི་ནག་ཅན་ཞིག་ལ་རྗེས་དྲན་གྱི་དགའ་སྟོན་སྤེལ་པ་ནི། ས་སྐྱ་ལེགས་བཤད་ལས། གཏིང་ནས་ཉམས་པའི་ཁྲེལ་འདས་རྣམས། །རང་གི་གཏམ་ངན་ངོ་སོ་འཁྱེར། །ཀན་ཙིའི་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་རིགས་འགའ། །ཕ་བསད་པ་ལ་རྒྱལ་རྔ་བརྡུང་། །ཞེས་དང་སྒོ་ཀུན་ནས་མཚུངས་སོ། །

བུ་ལྟ་བུའི་བཤད་ཚུལ་ནི། གླིང་རྗེ་གེ་སར་རྒྱལ་བོས་ཕྱོགས་བཞིའི་དགྲ་བཞི་བཏུལ། རྫོང་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་ཆམ་ལ་ཕབ་པའི་མཚོན་ཆ་གཙོ་བོ་མདའ་གཞུ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། ཁྱད་པར་ཉག་ཕྲན་ལ་དབང་འབྱོར་བའི་ཚ་ཞང་གདན་མ་སོགས་དཔའ་རྟུལ་མང་བོས་དེ་དག་ལ་ངོ་སོ་བསྟོད་པ་དང་། མདའ་གཞུ་ཡི་ཆེ་བ་འདོན་ཕྱིར་མདའ་རྩལ་དང་མདའ་སྟོན་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་ལས་ད་ལྟའི་མདའ་སྟོན་འདི་དར་བར་འདོད་དོ། །

༣ མདའ་གཞུའི་རྒྱུ་ཆ། མདའ་ལ་རྣམ་གྲངས་མང་བོ་ཡོད་དེ། ལྕགས་མདའ། གསོམ་མདའ། སྐྱེར་མདའ། སྨྱུག་མདའ་སོགས་མདའ་ཤིང་གི་སྒོ་ནས་བཤད་པ་དང་། གཞན་གླག་སྒྲོ་མ། རྒོད་སྒྲོ་མ། ཁྲ་སྒྲོ་མ། འུག་སྒྲོ་མ་སྟེ་སྒྲོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་། འདིར་དེ་དག་རེ་འགའི་ཁྱད་ཆོས་འགའ་བརྗོད་ན།

མདའ་རྒོད་སྒྲོ་མ་ནི། མདའ་རྩེ་ལ་རླུང་ཤུགས་འདྲོང་བོ་ཡོང་ཆེད་བྱ་རྒོད་ཀྱི་སྒྲོ་བཙུགས་པ་ལ་ཟེར། སྤྱིར་བོད་ཀྱི་མདའ་ལ་རྒོད་སྒྲོ་མ་ནི་རྒྱང་རིང་བོར་འགྲོ་བ་དང་། གླག་སྒྲོ་མ་ནི། ཤུགས་ཆེ་བ། ཁྲ་སྒྲོ་མ་ནི། འཕུར་མགྱོགས་པ་བཅས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཡོད།

ཡང་། སྒྲོ་གསུམ་བསྟོད་པའི་མདའ་མོའང་ཡོད་དེ། དམངས་གླུ་ལས། ཁྲ་སྒྲོ་འུག་སྒྲོ་རྒོད་སྒྲོ་གསུམ། །སྐྱེས་ས་མི་འདྲ་རང་རང་ཡིན། །མདའ་ལི་མའི་མགོ་ནས་སྤུན་ཞིག་བསྒྲིགས། །དེ་ཡང་ཡང་བསྒྲིགས་པའི་སྨོན་ལམ་འདེབས། །ཟེར་རོ། །

མདའ་རྒྱང་མ་ནི། མདའི་སྨྱུག་མ་ཕྲ་ཞིང་མདེའུ་ཡང་ཕྲ་ལ་ཐུང་བ་བཅས་ལྗིད་ཚད་ཡང་ཤོས་ཡིན་ཞིང་། མདའ་རྩལ་འགྲན་སྐབས་རྒྱང་རིང་དུ་འཕངས་ཏེ་བར་ཐག་རིང་ཐུང་བསྡུར་བྱེད་ཡིན། དེ་སྔོན་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་བའི་སྐབས་དྲུང་འཁོར་རྩལ་རྒྱུག་དང་། ལོ་ལྟར་བོད་ཟླ་དང་བོའི་ཚེས་ཉེར་བདུན་ཉིན་རྫོང་རྒྱབ་གནམ་མདའ་ཞེས་པའི་སྐབས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་སྲོལ་ཡོད།

མདའ་སྟེའུ་ཁ་མ་ནི། སྤྱིར་བཏང་གི་མདའ་མང་ཆེ་བའི་མདེའུ་རྩེ་ཟུར་གསུམ་མཆུ་རིང་གི་དབྱིབས་སུ་ཡོད་ཀྱང་། མདའ་འདིའི་མདེའུ་རྩེ་ཟུར་གསུམ་ངོས་མཉམ་གྱི་དབྱིབས་སུ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན།

མདའ་གཞུ་ལས་སྟངས་ལའང་། ས་བབ་དང་། ཆ་རྐྱེན། ལག་རྩལ་གྱིས་དབང་གིས་སྤུས་ཇེ་དག་དང་། ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་སུ་བཏང་སྟེ། ལས་སྟངས་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་ལྡན་ལ། ད་ལྟ་ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་མདའི་རྒྱུ་ཆ་ནི། གསོམ་ཤིང་། རྒོད་གླག་ཁྲ་གསུམ་གྱི་སྒྲོ་དང་། འུག་སྒྲོ། དར་ཚོན་སྣ་ལྔ། གྲོ་ག མདེའུ། སྤྱིན། གསོ་མ་བཅས་སོ། །རྭ་གཞུའི་རྒྱུ་ཆ་ལ། འབྲོང་རྭ་གཉིས། སྒལ་རྩ། ཆུ་སྲིན་པགས་པ། རྡོར་སྦ་སོགས་སོ། །རྒྱུ་ཆ་འདི་དག་བཀོལ་ན། མདའ་མོ་རྐྱེན་ཞིང་། རྒྱང་རིང་ཆོད་པའི་མདའ་གཞུ་བཟོ་ཐུབ། དེ་ནི་དམངས་ཁྲོད་ལག་ཤེས་རིག་གནས་ཀྱི་ཁྱད་མཚར་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས། དམངས་གླུ་ལས་ཀྱང་། གཞུ་ཡར་མཆོག་འབྲོང་རྭ་སྨུག་པོ་རེད། གཞུ་མར་མཆོག་ཤྭ་རྭ་དཀར་བོ་རེད། །མདའ་ཉག་ཕྲན་རླུང་གི་སྐྱ་ཡ་རེད། །གན་འཕེན་གི་བུ་ཆུང་བསོད་ནམས་ཆེ། །ཟེར་ལ། ལྷག་པར་དུ་ད་ལྟའི་འཕྲུལ་རྩལ་ལ་བརྟེན་ནས་འབུར་དུ་ཐོན་ཤིང་གནད་དུ་ཁེལ་བའི་མདའ་གཞུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་མང་བ་དང་།

ཡང་། མདའ་མོ་ལ་ཚང་དགོས་པའི་ཁྱད་ཆོས་བརྗོད་པ་ལ། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ངག་རྩོམ་ལས་ཀྱང་། གངས་རིའི་སྟེང་གི་སེང་གེ་འདྲ་བ། །མདའ་མོ་ང་ལ་གཡུ་རལ་དགོས་ཡོད། །བྲག་རིའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐང་དཀར་འདྲ་བ། །མདའ་མོ་ང་ལ་རྩེ་སྒྲོ་དགོས་ཡོད། །སྤང་ལྗོངས་སྟེང་གི་ཤྭ་བ་འདྲ་བ། །མདའ་མོ་ང་ལ་རྭ་རྩལ་དགོས་ཡོད། །མཚོ་སྟོད་གཞུང་གི་ཉ་ཆུང་འདྲ་བ། །མདའ་མོ་ང་ལ་གསེར་མིག་དགོས་ཡོད། །ལྕང་གླིང་དཀྱིལ་གྱི་ཁུ་བྱུག་འདྲ་བ། །མདའ་མོ་ང་ལ་གསུང་སྐད་དགོས་ཡོད། །བཞུགས་གྲལ་དཀྱིལ་གྱི་ཕོ་གཞོན་འདྲ་བ། །མདའ་མོ་ང་ལ་དཔའ་རྩལ་དགོས་ཡོད། །ཅེས་བརྗོད་པ་དང་། ཡང་། གླིང་སྒྲུང་འཛམ་གླིང་སྤྱི་བསང་ལས་མདའ་མོ་ལ་འུད་བསྟོད་འདི་ལྟར་གནང་ཡོད་དེ། གཡས་སྟག་དོང་དགྲ་ལྷའི་རྫོང་ཆེན་ན། །ཁ་གྲག་ཤེས་པའི་མདའ་བཅུ་ཡོད། །མི་སྐད་གོ་བའི་མདའ་བཅུ་ཡོད། །སྨོན་ལམ་ཐེབས་པའི་མདའ་བཅུ་ཡོད། །ཕྱིར་འོང་ཤེས་པའི་མདའ་བཅུ་ཡོད། །འགོ་བའི་ལྷ་ལྔའི་མདའ་ལྔ་ཡོད། །ལྷ་ཀླུ་གཉན་གྱི་སྲུང་མདའ་གསུམ། །མ་གྲུབ་པའི་རྒྱལ་མོའི་ཚེ་མདའ་གཉིས། །སྲོག་གཅོད་དུག་མདའ་སོ་བདུན་སོགས། །ལྷ་མདའ་གོ་བདུན་བཞུགས་པ་དེ། །བྲག་རིར་སྨྱུག་རྒོད་སྐྱེས་པ་འདྲ། །ཞེས་ཀྱང་བཤད་དོ། །

༤ མདའ་རྩེད་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ། མདའ་འཕེན་སྲོལ་ནི་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་མང་བོའི་སྔོན་ནས་དར་ཞིང་། ཕྱིས་སུ་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་བ་ཡིན། མདའ་རྩེད་ཅེས་པ་འདི་ལ་ལས། མདའ་འཕེན་འགྲན་བསྡུར་དང་། གླུ་ལེན་གར་རྩེད་བྱེད་པས་མདའ་རྩེད་ཅེས་ཐོགས་པར་འདོད་ཀྱང་། ཡིན་རྒྱུ་ནི། རྒྱན་གོས་ཀྱི་འཕྱོར་སྒེག་སྤྲས་པ། བཟའ་བཏུང་ལོངས་སྤྱོད། གླུ་གར་གྱི་རོལ་རྩེད་སོགས་ནི་ཞོར་ལ་ཐོན་ཡོད།

ཐོག་མར་གྲོས་བརྡར་བྱེད་པ། མཐེབ་བསྡུས་པ། ལྷ་བསང་མཆོད་པ་སོགས་ཡོད། གྲོས་བསྡུར་བྱེད་པ་ནི། དང་ཐོག་རང་སྡེ་ནས་གྲོས་བྱེད་པ་ལ། སྡེ་བའི་ཁ་དབང་ཅན་རྣམས་ཀྱིས། སྡེ་ཡ་དང་། དུས་སྒར། མདའ་དཔོན་དང་། མ་བུ་འཁྲིད་པའི་མདའ་བ་འདེམས་པ་སོགས་གསང་གྲོས་བསྡུས་ཤིང་། གཞན་གྱིས་མི་ཚོར་བའི་ཁ་དན་བཞག་ནས་གྲོས་ཐག་གཅོད་པ་ཡིན། དེ་ནས་སྡེ་ཡ་དང་གྲོས་བརྡར་བྱས་ཏེ། མདའ་བའི་གྲངས་ཀ སྐུགས་ར། སྒྲིག་འཛུགས་སོགས་གཏན་འབེབས་བྱེད་པ་ཡིན།

མཐེབ་བསྡུས་དང་བསང་གསུར་ཕུད་པའི་ཆོ་ག་སྦྲགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཉིན་རེར་མཐེབ་བསྡུས་ལ་བསྡུས་ཡུན་རིང་དྲགས་ན། མཐེལ་རྩལ་དང་འཐེན་རྩལ་ལ་གནོད་པའི་བསྡུས་ཡུན་ཐུང་ངུར་གཏོང་བ་ཡིན། མདའ་འཕེན་གྱི་སྐབས་སུ་བསང་གསུར་གཏོང་བའི་ཆོ་ག་ནི། མདའ་རྩལ་གྱི་སྦྱོར་བ་དང་། མཇུག་བསྡུ་རག་བར་དུ་གཏོང་ཞིང་། དེ་ནི་མདའ་རྩལ་གྱི་འགྲན་བསྡུར་ཁྲོད་ཁ་ལས་རླུང་རྟ་དར་ཞིང་། རང་རྒྱལ་གཞན་ཕམ་གྱི་འདོད་དོན། དགྲ་ལྷ་ཝེར་མ་ལ་བཅོལ་ཏེ། ཁ་འཛིན་རྒྱབ་རྟེན་དུ་རེ་བ་ཡིན། ལྷ་བསང་ཡང་སྤྱི་བསང་དང་སྒེར་བསང་གཉིས་ཆར་ནས་གཏོང་ཞིང་། འབྲུ་ཁལ་ཆིག་སྟོང་ལྷག་གི་བསང་ཆེན་འགྱོགས་པའང་ཡོད་ལ། དཀར་བསང་དང་དམར་བསང་གཉིས་ཀ་གཏོང་སྲོལ་ཡོད། ད་དུང་མདའ་རྩལ་གྱི་གྲངས་འབོར་མཐོ་དམན་འབྱེད་པའི་གནད་འགག་ཁྲོད། གཞུང་སྒེར་གཉིས་ཀ་ནས་བསང་གསུར་ཁས་ལེན་པ་སྟེ། སྐུགས་ཡའི་མི་ཚོར་བར་བྱས་ནས་བརྒྱ་བསང་དང་སྟོང་བསང་ཁྲི་བསང་སོགས་ཁས་བླངས་ཏེ་འཕྲིན་བཅོལ་གཏོང་བ་ཡིན་ནོ། །

སྐུགས་ར་ནི། མདའ་རྩེད་ཀྱི་དཔུང་ས་དེ་ལ་སྐུགས་ཡ་ཟེར། དེ་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་ངེས་ཅན་ཞིག་ཡོད་དེ། གནའ་དུས་བོད་ཀྱི་མདའ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཕམ་གྱི་རྒྱལ་སྐུགས་པས། སྐུགས་ར་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ད་དུང་ཡང་ཁ་རླངས་མ་ཡལ་ཡོད་དོ། །སྐུགས་ར་ནི་རྒྱ་ཁྱོན་ཆེ་ལ། སྒང་གཤོང་མེད་པའི་སྤང་ཐང་དང་། གཡུལ་ཁ། ཡང་ན། ཞིང་ཁ་སོགས་བདམས་པ་ཡིན།

འཇལ་འབུན་ནི། ས་རློན་ནམ་སྤང་ཤ་རྒྱུ་བྱས་ཏེ། འཇལ་འབུན་བཟོ་བ་ཡིན་ལ། མཐོ་དམན་དང་། ཆེ་ཆུང་ཡུལ་ལུང་རེ་རེར་བཟོ་སྲོལ་ཡོད་ཀྱང་། ཕལ་ཆེར་མཐོ་ཚད་ལ་རྨི་ལྔ་བཅུ་ནས་བདུན་ཅུ་དང། འབེན་ཞབས་ལ་རྨི་སུམ་ཅུ་འམ་ལྔ་བཅུ་ཙམ་ཡོད་པ། འབུན་སྟེང་ལ་རྨི་བདུན་ནས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་སྟེ། དབྱིབས་དྲུག་ཅུ་བའི་གཏོར་མ་མགོ་བཅད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། སྟོད་དབུས་སུ་དཀར་ཆག་དང་། ལྟེ་བར་འཇལ་མདེའུ་དང་། མཐའ་རུ་རྩི་ཏོག་གི་མཐའ་ཐིག ཐོ་ལེ་སོགས་ཡོད། འཇལ་འབུན་ལ་འབུན་འདྲ་ཡང་ཟེར། དེ་ཡང་། དང་ཐོག་དགྲ་བོའི་དབྱིབས་སུ་བཟོས་ཏེ། མདའ་རྩལ་འགྲན་པས་དེ་ལྟར་ཐོགས་པ་དང་། ད་ལྟའི་འཇལ་འབུན་ཡང་མི་ཞིག་ཙོག་པོའི་དབྱིབས་སུ་འདུག་པ་དེའོ། །དེ་ཡང་། ཕ་རོལ་དགྲ་བོའི་མཚོན་བྱེད་དེ། དགྲ་མིའི་མགོ་བོའི་ཚབ་ཏུ་ཐོ་ལེ་ཟེར་བའི་ས་ཐོ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་འཇོག་པ་དང་། འབེན་སྟོད་ཀྱི་སྙིང་ཀའི་ཐད་དུ་ཤོག་བུ་ཟུར་གསུམ་ཞིག་འཇོག་པའོ། །

༥ མདའ་རྩེད་ཀྱི་དངོས་གཞི། ༡ དགྲ་ལྷ་འགོད་པ། མདའ་འགྲན་གྱི་ཉིན་དང་བོ་ནས་གསོལ་མཆོད་རྒྱ་ཆེན་གནང་། མདའ་བ་རྣམས་དཀྱུས་གཅིག་ཏུ་བསྡད་ནས། མཐུ་ནུས་ཅན་ཞིག་གིས་མདའ་བ་རྣམས་ལ་དགྲ་ལྷ་འགོད་པའི་འདོད་གསོལ་དབྱངས་སུ་འགུགས་ཤིང་། གྲིབ་སེལ་བྱེད་པ་དང་། མདའ་བ་རྣམས་ཀི་སྭོ་དང་། ཆང་མཆོད་འཕངས་ནས། མདའ་གཞུ་དགུང་ལ་བཏེགས་ཏེ། ལྷ་འབོད་གཏོང་བཞིན། བསང་ཁྲི་ལ་བསྐོར་བ་བྱེད་པ་ཡིན། དགྲ་ལྷ་འགོད་པ་ནས་མནོལ་གྲིབ་ཀྱི་རིགས་ཐམས་ཅད་ལ་འཛེམས་ཤིང་། ཁྱད་པར་དུ་བུད་མེད་ལ་ཆེས་ཆེར་འཛེམས་པ་ཡིན།

༢ ཞར་བྱུང་མདའ་ལས་རྒྱལ་བའི་མན་ངག་འགའ་བཤད་པ་ལ། འདིར་དམངས་སྲོལ་མ་ཡིན་པའི་མདའ་ལས་རྒྱལ་བའི་མན་ངག་ནི་འདི་ལྟར། ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བེའུ་བུམ་ལས། མདའ་ཚ་བའི་སྔགས་ནི། སྟེ་སྟེ་སྟུན་སྟུན་འབེན་ལ་སྡིགས་ཤིག འབེན་ལ་ཉ་ཚིལ་མདེའུ་སྐྱར་མོའི་ཚལ་བྱུགས་ལ་སྔགས་བཟླས་པས། མདའ་ཕོག་པར་འགྱུར་རོ། །

ཡང་། མདའ་རྒྱལ་ཐབས་ཤིག་ལ། བོང་བུ་མགོ་དམར་གྱི་མཆུ་དང་། སྦྲུལ་ཤ་དང་། གླང་དམར་བོའི་སྙིང་ཁྲག་རྣམས་སྣོད་གཙང་དུ་སྦྱར་ནས་སྔགས་ཨོཾ་ཏི་པ་པ་ཏ་སེ་ཆོད་ཆོད་། བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བཏབ་ནས་གཞུའི་འཆང་བ། མདེའུའི་རྩར་བྱུགས་ཏེ་འཕངས་པས་འབེན་གྱི་དཀྱིལ་ཏུ་ཕོག དགྲ་ལའང་དེ་དང་འདྲའོ། །

མདའ་རྒྱང་སོགས་འགྲན་པ་ལས་རྒྱལ་ཐབས། མདའ་བརྡེག་པར་བར་སྣང་སྟོང་བའི་ཁྲུ་གཅིག་གཉིས་ཙམ་ནས་གཡུ་ཡི་ཕུག་རོན་དུ་ཡོད་པར་བསམ་ལ། སྔགས་ཨོཾ་བཛྲ་སྤོ་ཊ་ཡ་ག་མེ་ཡལ་ཡལ་སྦུར་ལེན་སྦུར་ལེན་སྭཱ་ཧཱ། ཞེས་བདུན་རེ་ཙམ་འབུན་དང་མདའ་ལ་བཏབ་སྟེ་འཕེན་དུས། ཨོཾ་བ་གྲེ་ན་མ་བདག་གི་བསམ་པ་སྒྲུབས་ཤིག ཅེས་སྨྲས་ལ་བརྡེག་གོ ། ཞེས་སོ། །

༣ སྐུགས་རར་བསྐྱོད་པ་དང་སྐུགས་ཡ་འདོགས་པ་ནི། མདའ་དཔོན་གྱིས་སྣེ་ཁྲིད་འོག་མདའ་བ་རྣམས་སྐུགས་རར་བསྐྱོད་སྐབས། ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ཕྲེང་བསྟར་གྱིས། འབེན་འདྲ་དང་ཉེ་སྐབས། འཁོར་ལོ་གཡས་འཁོར་གྱིས་དབྱིབས་ལྟར། འབེན་རྙིང་རྡོག་བརྫིས་བཏང་སྟེ། རྐང་བརྡབས་དང་ཀི་སྭོ་ལྡིར་བཞིན་གཡས་འཁོར་གསུམ་ཙམ་བྱས་རྗེས། མདའ་བས་མཐའ་བསྐོར་བའི་དཀྱིལ་དུ་འབེན་དགྲ་བཟོ་བ་ཡིན། འབེན་དགྲ་གྲུབ་རྗེས་སླར་ཡང་མདའ་བ་རྣམས་འཁོར་བའི་གླགས་བཙལ་ཏེ། འཇལ་མདེའུ་སོགས་བཙུགས་པ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་སྐུགས་ཡ་ས་བབ་དང་བསྟུན་ཏེ་ཀི་སྭོ་དང་བཅས་ནས། སྐུགས་སྡེ་རང་སྡེའི་མ་ཕྱོགས་སུ་ཁྱུང་ཆེན་དགུང་བསྟོད་ཀྱི་འཁོར་འགྲོས་ཀྱིས་བསྒྲིགས་ཏེ། མདའ་འཕེན་མགོ་འཛུགས་པ་ཡིན། སྐུགས་ཡ་འདོགས་པ་ནི། སྡེ་བའི་གྲོས་བརྡར་གྱི་བྱེད་སྒོ་བརྒྱུད། མདའ་དཔོན། མ་བུ་འཁྲིད་མཁན། མ་རྟིང་མནོན་མཁན། མདའ་གཞུག་བཅས་གྲོས་ཐག་བཅད་པ་ལྟར། ཕན་ཚུན་གྱི་མདའ་བའི་མང་ཉུང་ལྟར་སྐུགས་ཡ་བླངས་ཏེ་མཐོ་དམན་གྱི་དབྱེ་བ་འབྱེད་པ་ཡིན།

༤ མདའ་འབོད་ནི། མདའ་བ་རྣམས་བསྟར་ཕྲེང་གིས་མདའ་ལམ་ཕྱེས་ཏེ། མདའ་ལྷའི་ངོ་སོ་བསྟོད་པའི་སྤར་ཁ་གྱེན་དུ་བསྐོར་བའི་ཉམས་ཀྱིས། མཐེབ་དྲུག ཚ་ཞང་འདན་མ། གནམ་ལྕགས་ཐོག་རྒོད། དགྲ་འདུལ་དབང་ཕྱུག་དང་། ཡ་རྐྱེན་པོ། ཐོག་རྒོད། མདའ་ཁ་དགྲ་ལྷ་ཝེར་མས་འཚོས། སྟེང་དུ་ཀ་བ་འཛུགས་འཛུགས་བྱོས། ཞེས་ལྷ་འབོད་མདའ་འབོད་བྱེད་དོ། །

༥ མདའ་འགོག་ནི། སྔར་གྱི་མདའ་བའི་བསྟར་ཕྲེང་བསྡུས་ཏེ། མདའ་ལམ་དོག་པོར་བཟོས་ནས། ཕ་རོལ་གྱི་དགྲ་ལྷ་ཝེར་མ་ནང་དུ་བཅུག་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ལ། མཐེབ་ཆེན་ནང་དུ་བསྡུས་ཏེ། གཡས་ལག་གི་ཁུ་ཚུར་དམ་དུ་འཆང་བའམ། སྡིགས་མཛུབ་བསྟན་ཏེ། ཕཊ﹙འདི་ནི་སྔགས་སྐད་དེ་བོད་སྐད་དུ་ཁོས་ཤིག་ཅེས་པའི་དོན།﹚། མེད། མདའ་མོ་ལྟོང་ནང་ནས་འཁྱོག མདའ་མོ་རླུང་ལ་འཁུར། ས་མདའ། གནམ་མདའ། རོ་མདའ། སྐལ་ཆད་སོགས་ངན་སྨྲོས་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པའོ། །

༦ མདའ་བའི་གྲངས་ནི། རྒྱས་བསྡུས་གང་འཚམ་གྱིས་བསྡུ་ལ། ༢༠༠༧ ལོར་གཅན་ཚ་ནས། གཡང་མདའ་རྟགས་མའི་ཀྲུང་གོའི་མི་རིགས་སྲོལ་རྒྱུན་མདའ་འཕེན་གྱི་འགྲན་བསྡུར་ཁྲོད། རུ་ཁག་ཞེ་ལྔ་དང་། མདའ་བ་ལྔ་བརྒྱ་ང་གསུམ་ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ། །

༧ མདའ་བསུ་ལ། མ་བསུ་དང་བུ་བསུ། མདའ་བསུ་སོགས་ཡོད་ལ། ཉམས་ལ་རྫིག་ཉམས་དང་དཔའ་ཉམས་ཀྱིས་འཁོར་ཚུལ། སྒེག་ཉམས་ཀྱིས་འཁོར་ཚུལ་སོགས་ཡོད་ལ། ལག་དགུང་ལ་གཡུགས་པ་དགྲ་ལྷའི་དཔུང་བསྟོད་ཀྱིས་འཁོར་ཚུལ། སྐུགས་ཡ་སྤ་ཀོང་ཕྱིར་ཀི་སྭོ་ལྷ་རྒྱལ་སྒྲོགས་པ། གཞན་ཡང་། ཁྱུང་ཆེན་དགུང་བསྟོད། སྟག་མོ་ནགས་མཆོངས། གླ་བོ་བྲག་མཆོངས། རྨ་བྱ་ནགས་འགྲོས། འཁོར་ལོ་གཡས་འཁོར། པདྨ་ཁ་ཕྱེ། དཔལ་བེའུ་མདུད་པ། རྒྱལ་མཚན་དགུང་བསྐོར་སོགས་ཉམས་ཆ་འདོན་སྟངས་མང་ངོ་། །མདའ་རྩེད་མཇུག་སྒྲིལ་ཏེ་ཕྱིར་ལོག་དུས། ངག་ནས་མདའ་གླུ་འདི་ལྟར་ལེན་ཏེ། གངས་སྟོད་མཐོན་པོ་ཚེ་རིང་སྐྱིད་པའི་ལམ་ཁ་གསལ་བ་གནང་། །སེང་གེ་དཀར་མོ་གཡུ་རལ་ངོམ་བཞིན་ལོག་རེ་འགྲོ། །མདའ་ར་གྲུ་བཞི་ཚེ་རིང་སྐྱིད་པའི་ལམ་ཁ་གསལ་བ་གནང་དང་། །སྟག་ཤར་གཞོན་པ་མདའ་རྩལ་ངོམ་བཞིན་ལོག་རེ་འགྲོ། །ཞེས་གྱེར་རོ། །

༨ སྐུགས་ཡ་བསུ་བ། སྐུགས་ཡ་བསུ་སྐབས། ཤ་མར་ཐུད་གསུམ། དཀར་གསུམ་མངར་གསུམ་སོགས་ཟས་སྣ་མང་བོས་མགྲོན་བསུ་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་ལ། དེ་ནི་མདའ་རྩལ་འགྲན་ཚེ་དམོད་ཚིག་དང་། ཁེངས་དྲེགས། ལ་རྒྱ་སོགས་རིས་གཅོད་ལྟ་བ་འདོར་བའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་དང་། ཁ་དཔེར་ཡང་། སྐུགས་རའི་འཐབ་ཡ་དང་། ཁྱིམ་གྱི་མགྲོན་ཡ། ཟེར་བ་ནི། ཐབས་ལ་མཁས་པའི་མཐུན་སྒྲིལ་ཚིག་གི་གསེར་ཟམ་ཉག་གཅིག་ཡིན།

༩ མདའ་སྟོན་ནི། མདའ་རྩལ་འགྲན་བསྡུར་གྲོལ་རྗེས་ཐམས་ཅད་མདའ་སྟོན་ལ་རོལ་བ་ཡིན། དེ་ནི་མི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོམ་དཀྱིལ་ནས། བཤད་པ། རྩེད་རིག གླུ་དང་ལ་གཞས་སོགས་ཡོད་ལ། བཤད་པ་ལའང་། སྟོན་བཤད། གྲལ་བཤད། མདའ་བཤད་སོགས་ཡོད་ལ་མདའ་བཤད་གཙོ་བོ་ཡིན་ཞིང་། སྤྱིར་ན་བཤད་པ་ཆེན་པོ་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད། རྩེད་རིག་ལ། ཆ་རྩེད། སུམ་རྩེད། བཞི་རྩེད། ཕོ་མོ་མཉམ་རྩེད་སོགས་ཡོད། གླུ་ལ་ཡང་། ཁ་མཚར། གླུ་ཤགས་སོགས་ཡོད། ལ་གཞས་ལ་ཡང་། ལ་ཤགས་ཁྲོམ་ཆེན་དགུ་བསྐོར། ཟིལ་མནོན་སོགས་གླུ་སྐད་མང་བོ་ལེན་རྒྱུ་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཕན་ཚུན་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་སྲོལ་ཡང་ཡོད་ལ། རྩེད་མཇུག་ཏུ། ངའི་ལི་མ་མདའ་འདི་ལག་ནས་ལོངས། །ལག་ནས་ལོང་ང་ཕུག་ལ་ཞོག །ཕུག་གི་ཀ་བའི་མདུན་ལ་ཞོག །སང་ནངས་མོའི་ལོ་ཡི་ད་ཚོད་ལ། །བུ་མདའ་འཕེན་ཅན་ཞིག་སྐྱེ་རྒྱུ་རེད། །མདའ་ཡང་ཡང་འཕེན་པའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག ། ཅེས་སོགས་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །

རྡེའུ་རྩེད།

རྡེའུ་རྩེད་ནི། གནའ་སྔ་མོ་ནས་བོད་དུ་དར་བའི་རྩེད་མོའི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཡིན་ལ། ཡོངས་གྲགས་སུ་སྤྱང་ཁུ་ར་ལུག་ཀྱང་ཟེར། འགྲོ་ལམ་དྲུག་ལས་མེད་པའི་ཐོག གཡང་དཀར་ལུག་གཅིག་ལ་སྤྱང་ཁུ་གཉིས་ཀྱིས་བསྐོར་ནས་སྤྱང་ཁུ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ལུག་གཅིག་ཚུད་ན་ལུག་ཕམ་སྟེ། ལུག་ཤི་ཟེར་བ་དང་། ལུག་གི་རྗེས་སུ་སྤྱང་ཁུ་ཡོད་ན། ལུག་མོ་སྤྱང་ཁུས་དེད་པ་ཟེར་བས། ལུག་གཡས་གཡོན་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་དང་། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ལུག་གི་སྔོན་དུ་སྤྱང་ཁུ་ཡོད་ན། ད་གཟོད་ལུག་བློ་བདེ་བོ་ཟེར་བས། ལུག་ལ་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་ཟེར་བའི་དམངས་སྲོལ་གྱི་རྩེད་རིགས་ཤིག་ཡིན།

རྟ་རྩེད་སྤོ་ལོ།

རྟ་རྩེད་སྤོ་ལོ་འདི་ནི་བཙན་པོའི་སྐབས་ནས་བོད་དུ་དར་ཁྱབ་ཆེ་བའི་ལུས་རྩལ་ཞིག་ཡིན་ཙང་། ཐ་སྙད་འདི་བོད་ནས་མཆེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས། རྒྱ་ནག་དང་ཕྱི་གླིང་སོགས་ཀྱིས་པོ་ལོ་ཞེས་འབོད་པ་སོ་སོའི་ཚིག་མཛོད་ན་གསལ། ཧྥིན་ཧྲི་མཐོང་ཐོས་ཟིན་ཐོ་ཞེས་པ་ལས། དུས་རབས་བདུན་པའི་སྐབས་བོད་རྗེ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྐུ་དུས་སུ། ཐང་བོད་བར་གཉེན་འབྲེལ་བྱུང་རྗེས། བོད་ནས་བློ་རྣོ་བའི་གཞོན་ནུ་ཁག་གཅིག་འདེམས་ནས་ཐང་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ཁྲང་ཨན་དུ་ཡོད་པའི་གོ་ཞོ་ཞེས་པའི་སློབ་གྲྭར་ཡི་གེ་དང་གཙུག་ལག་རིག་པའི་གནས་སྦྱོང་བར་བཏང་ཞིང་། དེ་ལྟར་བོད་ཀྱི་ཕོ་ལོང་ཐང་རྒྱལ་རབས་ལ་དར། ཞེས་དང་། ཐང་ཡིག་གསར་མ་ལས་ཀྱང་། ཤན་ཆིན་ལོ་གསུམ་པར་གསེར་གྱི་ཨིང་དང་གསེར་གྱི་ཕོ་ལོང་སོགས་སྐྱེས་སུ་ཕུལ་ནས་ཡང་བསྐྱར་གཉེན་བསླངས། ཞེས་པས་ཀྱང་སྤོ་ལོའི་འབྱུང་ཁུངས་བོད་ཡིན་པ་ཤེས་ཐུབ།

དེ་ནས་བོད་རྒྱལ་མེས་ཨག་ཚོམ་གྱི་སྐབས་བློན་པོ་སྤས་སྐྱེས་བཟང་སྟོང་བཙན་སོགས་རྟ་བ་སུམ་ཅུ་ལྷག གྱིམ་ཤིང་ཀོང་ཇོ་བསུ་རུ་ཕེབས་དུས། གོང་མ་ཐང་ཀྲུང་ཙུང་གིས་ལི་ཡོན་ཐིང་ཙེ་ཞེས་པའི་ས་ཆར་རྒྱ་དང་བོད་ཀྱི་རྟ་རྩེད་སྤོ་ལོ་བ་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་བཅུག་པས། ཐེངས་དང་བོར་བོད་ཀྱི་ཕོ་ཉས་གོང་མའི་རྟ་ཐོག་སྤོ་ལོ་རུ་ཁག་ཕམ། ཐེངས་རྗེས་མར་ཐང་མིང་ཧོང་ཟེར་བའི་རྟ་ཐོག་སྤོ་ལོའི་རྩལ་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་དེ། བཀའ་ཕབ་ནས་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་བཅུག་སྟེ། ཉིན་གང་བོར་རྒྱལ་ཕམ་གྱི་ཕུ་ཐག་མ་ཆོད་པས། མཚན་མོར་ལྒང་བཞུའི་འོད་ཀྱིས་ཉིན་མོར་ལྟར་སྣང་བར་བྱས་ཏེ། ཉིན་མཚན་གཅིག་རིང་ཕུལ་བྱུང་རྩལ་སྣ་ངོམ་ཞིང་། ལྟད་མོ་བ་རྣམས་བསྔགས་བརྗོད་དར་དིར་དང་བློ་གྲིམ་མཚར་བསྐྱེད་ཀྱིས། འགྲན་བསྡུར་གནང་བས། ཕན་ཚུན་འདྲ་མཉམ་དུ་གྱུར་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པ་དང་།

དེ་ལྟར། བོད་ཙམ་དུ་མ་ཟད། ཁྱད་པར་དུ་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཧ་ཅང་དར་ཁྱབ་བྱུང་བ་སྟེ། དཔེར་ན། ཐང་ཡིག་གསར་མ་ལས། ཀྲན་གོན་ནས་ལིན་ཏིག་ཁྲི་ལོ་བཞི་བཅུའི་བར་རྟ་ཁྲི་བདུན་ཅུ་དང་དྲུག་སྟོང་ལ་སླེབས། དམག་དཔུང་གིས་གང་སར་རྟ་ཐོག་སྤོ་ལོ་ར་བ་མང་བོ་བཟོས་ཡོད། དེ་རུ་དམག་ཁྲི་ལྷག་སྡོད་པའི་མལ་ཁང་ཡང་བཟོས་ཡོད། ནུབ་མཐའི་དམག་གི་རྟེན་གཞི་གལ་ཆེན་ཏུང་ཧོང་གི་དམག་དཔུང་གི་སྒར་ཁག་ཏུ་ཡང་། རྟ་ཐོག་ཕོ་ལོང་ར་བ་བཟོས་ཡོད་ཅེས་བཤད་པས་ཤེས་སོ། །

 འོན་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གིས་ལུས་རྩལ་འདི་རྩ་ཆེན་དུ་རྟོགས་ནས། ཡིག་ཚང་དང་དཔེ་རིས་སོགས་སུ་མང་དུ་བཀོད་ཡོད། དཔེར་ན། ཐང་མིང་ཧོང་གིས་མཚན་མོའི་རྟ་ཐོག་གིས་མཚན་མོར་རྟ་ཐོག་ཕོ་ལོང་འགྲན་པ་ཞེས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དཔེ་རིས་དེ། པེ་ཅིང་གི་གནའ་བོའི་ཕོ་བྲང་ནང་རྩ་ཆེའི་རིག་དངོས་སུ་ཉར་ཚགས་གནང་བ་ད་ལྟའང་ཡོད་ཟེར། ཡིན་ནའང་། རྟ་ཐོག་སྤོ་ལོའི་ལུས་རྩལ་འདི་རང་ཅག་བོད་ཀྱིས་ཡིག་ཚང་ཏུ་བཀོད་མེད་པར་མ་ཟད། ལྷ་ཁང་རྙིང་བ་དག་གི་ལྡེབས་རིས་སུ་ལུས་རྩལ་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཇི་སྙེད་ཅིག་བཀོད་ཀྱང་། ལུས་རྩལ་འདི་ཟུར་ཙམ་ཡང་མེད་པ་ནི་ཡིད་ཕངས་པའི་གནས་སོ། །

རྟ་རྒྱུགས།

༡ རྟ་བཤད། རྟ་ནི་བོད་མིའི་སྒོ་ཕྱུགས་ལས་འགྲིམ་འགྲུལ་སོགས་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། དཔའ་བོ་རྣམས་གཡུལ་འགྱེད་དང་། མང་ཚོགས་ཀྱི་མིག་སྔར་རྟ་མཆོག་གི་བང་ཁ་གཤིབ་པ་འདི། བོད་མིའི་དགའ་བོ་བྱེད་པའི་དགའ་སྟོན་ཉག་གཅིག་ཏུ་གྲུབ་ཡོད། དེ་བས་རྟ་དཔྱད་རྒྱག་པ་འདི་ཡང་གནའ་སྔ་མོ་ནས། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། རྟ་དཔྱད་མཐོང་བ་ཀུན་གསལ་མེ་ལོང་ལས། ཚངས་པ་ལྷ་ཡི་མེ་ཏོག་གིས། །རྒྱ་མཚོའི་པཎ་ཆེན་སྤྱན་དྲངས་ནས། །འོད་ཕྲུག་ལོ་པཎ་རྒྱ་ཚ་སློབ། །ཆོས་སྨན་རིག་གནས་ཐམས་ཅད་བསྒྱུར། །ཕྱོགས་རིས་མཁས་པ་མི་དགུ་བསྡུས། །བོད་སྨན་མཁས་དགུ་བླ་སྨན་བསྐོས། །དེ་བཞིན་ཕྱོགས་རེར་ཡུལ་ལྔ་ནས། །རྟ་མཁན་མཁས་པ་མི་དགུ་བསྡུས། །དགུ་བོ་འདོད་ལུགས་སོ་སོ་བྱུང་། །དགྱེ་བོ་འཇག་རྟ་རུ་རྔུ་གཉིས། །སྒུར་བོ་གྱམ་ཤིང་མུ་ཆེན་གཉིས། །དང་བོ་འདོ་བ་གྱི་ལིང་གཉིས། །ཞེས་ཁྲི་སྲོང་གི་དུས་ནས་རྟའི་དབྱེ་བ་ཆེན་པོ་དྲུག་ཏུ་བཤད་པ་དང་། ཨ་གྲགས་གཟི་རྫོང་ལས། ཤ་ཕོ་ཆེན་གཅིག་ལ་ཅི་འཛོམས་དེ། །རྟ་མདོ་ཆེན་གཅིག་ལ་འཛོམས་ལེ་ཡིན། །དང་ག་ཡངས་ལ་རྒྱུགས་ཤེད་ཆེ། །རྨིག་བཞི་ཡངས་ལ་འགྲོས་ཁ་གསལ། །མཇུག་སྐེ་ཐུང་ལ་དལ་བུལ་མེད། །དེ་མདོ་ཆེན་ལུས་ཀྱི་འཛོམས་གསུམ་རེད། །འབྲུག་ཕོ་ཐུང་གཅིག་ལ་ཅི་འཛོམས་དེ། །རྟ་མདོ་ཆུང་གཅིག་ལ་འཛོམས་ལེ་ཡིན། །རྐང་བཞི་གློག་དམར་འཁྱུག་པ་འདྲ། །རྨིག་བཞི་གཡུ་འབྲུག་གྲགས་པ་འདྲ། །ཐལ་རླུང་སེར་རྒོད་འཁྲུག་པ་འདྲ། །འདོ་ཆུང་རྟ་ཡི་འཛོམས་གསུམ་རེད། །རོམ་དཀར་སེང་འབྲུག་དཀར་བོ་དེ། །རྒྱུགས་ཁ་མྱུར་ལ་ཆད་པ་སླ། །རོམ་ནག་དོམ་བུ་ཤ་གཟན་དེ། །རྒྱུགས་ཁ་སྲ་ལ་ཆད་པ་དཀའ། །སྟོད་ཟླུམ་དྲིལ་བུ་ཁ་གཡེར་དེ། །ལ་ལ་བཟང་སྟེ་ཐུར་ལ་ཞན། །སྨད་འཛུམ་སྦྲུལ་ནག་མཇུག་མ་དེ། །འགྲོས་ཁ་གསལ་ཏེ་སྙིང་ཤུགས་ཆུང་། །བྱ་གཏོང་ཧར་མ་བྱིའུ་མིག་དེ། །རྒོད་པས་མནོན་དཀའ་ངར་ཤོས་ཆེ། །རྨུ་རྒྱས་ཐང་དཀར་གཤོག་རྒྱལ་དེ། །པགས་ཁ་ལྷོད་ལ་གཡུང་དལ་ཆེ། །རྒྱུག་རྒོད་སེར་བ་རིལ་བུ་དེ། །རྒྱུག་རྩལ་འགྲོས་ཀྱི་སྡོང་བོ་ཡིན། །གྱི་ལིང་ཞ་ཟོར་འགུག་མོ་དེ། །འགྲོས་ཁ་བཟང་སྟེ་ཆབ་ལ་ཞན། །བྱ་ལྟོ་བྱིའུ་སྐེ་ཟེ་བྱི་དེ། །རྒྱུག་ལ་བཟང་སྟེ་མིག་ལ་སྡུག །སྒུག་ཆུམ་སྟག་མོ་གདོང་ཐུང་དེ། །མགོ་སྣ་ཐུང་སྟེ་བང་ཁ་བཟང་། །ཟིའུ་སྒལ་བ་སྐེ་རིང་དེ། །སྒ་ལ་མཛེས་ཏེ་རྒྱུག་ལ་ཞན། །དེ་ཚོ་རྟ་ཡི་ཡིན་ལུགས་རེད། །ཅེས་རྟའི་གཟུགས་བོངས་སྟེང་ནས་རྟ་བཤད་གནང་ཡོད་པ་དང་། རྟ་རྒྱུགས་རྒྱལ་འཇོག་﹙གེ་སར་རིག་མཛོད་ཤོག་གྲངས ༥༩༠ ནས ༥༩༡ ན་གསལ﹚ལས། རྟའི་རིགས་ལ། འདོ་བ། བེ་ཏོ། མུ་ཁེངས། གྱི་ལིང་བཅས་བཞིར་དགར་ནས། གཟུགས་དང་། སྤུ་ཁ་ལས་བརྩམས་ཏེ། རྟ་མཆོག་ཅིག་ལ་འཛོམས་པའི་ཁྱད་ཆོས་སོགས་ཀྱིས་སྒོ་ནས་དབྱེ་ཞིབ་བྱས་ཡོད་པ་དང་། གཞན་ཡང་། རྟ་དཔྱད་མཁས་པ་འཛུམ་ཤོར་ལས། ས་རྟ་དང་གནམ་རྟ་བཤད་པ། བཟང་བཤད་སུམ་ཅུ་བཤད་པ། ལོ་རྩིས་སྟངས་དང་དབྱེ་བ་བཤད་པ། ཟས་དང་སྤུ་མདོག་གི་སྒོ་ནས་བཤད་པ། རིགས་དང་དགོས་པ་བཤད་པ། མགོ་སྣ་དྲུག་བཤད་པ། བཞེད་དོན་ཉི་ཤུ་བཤད་པ། རྨིག་པའི་དབྱེ་བ་བཤད་པ། འདྲ་མིན་མང་འདུས་ཀྱི་རྟ་མཆོག་བཤད་པ་སོགས་དེར་ལྟ་བར་བྱ་ལ། དེ་བཞིན་ངག་རྒྱུན་དང་དམངས་གཞས་སོགས་ཀྱི་ནང་དུའང་རྟ་བཤད་མང་དུ་ཡོད་དོ། །

༢ རྟ་རྒྱུགས་དངོས། རྟ་རྒྱུགས་འདི་ལ་རྣམ་གྲངས་ཧ་ཅང་མང་། དེ་ཡང་བོད་འདིར་གདོད་མའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བ་དང་། རི་དྭགས་རྔོན་པ་ནོར་ལུག་སྐྱོང་བ་སོགས་ལ་རྟ་ཞོན་ཏེ་འདུར་རྒྱུགས་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུན་མཐོང་གི་བྱ་བ་ཞིག་ཡིན། དེ་བས་ད་ལྟ་ཡང་། རྟ་རྒྱུགས་འདི་འབྲོག་ཕྱོགས་སུ་དར་ཆེ་བ་དང་། མདའ་འཕེན་གྱི་ཆོ་ག་འདི་རོང་ཕྱོགས་སུ་དར་ཁྱབ་ཆེ། བོད་ཀྱི་དམངས་གཞས་ཤིག་ཏུའང་། ས་ཁ་རུ་ཁ་སྟོད་འབྲོག་གི་ས། །འབྲོག་མི་རེའི་ལག་ན་རྟ་རེ་ཡོད། །འབྲོག་རྐྱལ་རྩལ་ཆེ་བ་དེ་རྐྱེན་རེད། །ས་ཁ་རུ་ཁ་སྨད་རོང་གི་ས། །རོང་མི་རེའི་ལག་ན་མདའ་རེ་ཡོད། །རོང་མཐེབ་རྩལ་ཆེ་བ་དེ་རྐྱེན་རེད། །ཟེར་བ་དང་།

ཁྱད་པར་དུ་བོད་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་གྱི་དུས་སུ་རུ་ལྔར་བགོས་ཏེ། དམག་རྟ་དང་རུ་མཚོན་གྱི་ཁ་དོག་མི་འདྲ་བ་སོགས་སྒྲིག་འཛུགས་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་གཏན་འབེབས་བྱས་པ་ནས་བཟུང་། རྟ་དམག་གི་དཔུང་སྡེ་དེའི་ནང་ནམ་རྒྱུན་རྟ་རྒྱུགས་དང་། རྟ་ཐོག་ལུས་རྩལ་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཇི་སྙེད་ཅིག་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་གྱིན་ཡོད་པ་ཡིན། ར་ས་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་གྲུབ་ཀྱི་མཛད་སྒོ་ཡང་། རྟ་རྒྱུགས་མདའ་འཕེན་དང་། མི་རྒྱུགས་རྡོ་འགྱོགས། གླུ་གར་འབྲོང་རྩེད་སོགས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་གཟབ་རྒྱས་ཉིན་ཞག་དུ་མ་སྦྲེལ་ནས་བྱེད་མྱོང་ཡོད་སྐོར། ལྷ་སའི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་བར་སྒོའི་གཡོན་ངོས་ཀྱི་ལྡེབས་རིས་ལ་ད་ལྟ་སྣང་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། ཕྱིས་སུ་དབྱར་ཁའི་དུས་སྟོན་སོགས་སུ་མདོ་རིག་རྟ་བོའི་བང་ཁ་འགྲན་པའི་དམངས་སྲོལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བ་རེད། དེ་ལ་བྱིས་པ་རྐྱལ་རྩལ་ཅན་མི་རྟ་གཉིས་ཀ་བདེ་ཆས་སྤྲས་ནས། སྒལ་རྗེན་དུ་རྒྱུགས་ཏེ་བང་གི་མགྱོགས་ཚད་འགྲན་པ་དང་། འདུར་དང་གོམ་པ་འགྲན་པ། རྟ་ཐོག་ནས་མདའ་མདུང་གི་རྩལ་དང་། མེ་མདའི་རྩལ་འགྲན་པ། རྟ་ཐོག་ནས་མེ་ཏོག་ཁ་འཐུ་དང་། ཡང་ན། ལག་པས་བཏོག་པ། ཐང་ནས་ཁ་བཏགས་འཐུ་བ། རྟ་ཐོག་ནས་དྲང་བོར་ལངས་པ། མགོ་མཇུག་ལྡོག་ཏེ་རྒྱུགས་པ། འཇུ་རེས་འགྲན་པ། ལུས་བོ་ཕྱིར་བསྐྱུར་བ། བང་ནང་ནས་འབབ་བཞོན་བྱེད་པ། རྟའི་སྟེང་གན་རྐྱལ་དུ་ཉལ་བ། སྦོ་འོག་ཏུ་གབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྒྱུགས་པ། རྟ་ཐོག་ནས་ཞགས་པ་འཕངས་ཏེ་རྟ་ལུག་སོགས་འདེད་བཟུང་བྱེད་པ། གཞན་ཡང་། གྲི་རྩེད་ནི། ལག་ངར་ཙམ་གྱི་ཤིང་དུམ་ནམ་མཁར་གཡུགས་ཏེ་ས་ལ་མ་ཟགས་པར། གྲིའི་དངོ་དང་ལྟག་པས་རེས་མོས་ཀྱིས་བླངས་ནས་ཡང་ཡང་ཡར་འཕངས་ཏེ་དུམ་བུ་མང་བོ་གཏོང་བ། སྨྱུག་མའི་སྡོང་བོ་གྲི་གསག་གིས་བརྒྱབ་ཏེ་གཅོད་པ། རྟ་ཐོག་ནས་འུར་རྡོ་འཕེན་པ་སོགས་ཡོད་དོ། །

གཞན་ཡང་། རྟ་རྒྱུགས་ཏེ་རྒྱལ་སྐུགས་སྲོལ་ཡོད་པ། གླིང་སྒྲུང་རྟ་རྒྱུགས་རྒྱལ་འཇོག་ལས། རྟ་རྒྱུགས་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཇོ་རུས་སྒ་སྐྱ་ལོའི་རྒྱུ་བདག་དང་། འབྲུག་མོའི་སྐྲ་བདག གླིང་དཀར་སྟོད་ཀྱི་མངའ་བདག་གྱུར་བ་ལས་རྟོགས་སོ། །

གཡག་རྒྱུགས།

གཡག་རྒྱུགས་འགྲན་བསྡུར་ནི། རྟ་རྒྱུགས་ལྟར་རྒྱུགས་ལམ་ངེས་གཏན་བྱས་ཐོག གཡག་ལ་ཞོན་ནས་རྒྱུགས་པ་དང་། གཙོ་བོ་མགྱོགས་ཚད་འགྲན་པ་ཡིན་ལ། གཡག་ལ་རྣ་ཙོར་དང་སྐེ་རྒྱན་སོགས་མཛེས་ཆས་ཀྱང་སྤྲས་ཡོད། ཁྱད་པར་དུ་གཡག་ནི་བོད་ཀྱི་ཐུན་མིན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་ཏུ་བརྩི་བ་དང་། མི་རིགས་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་ངོ་མཚར་བའི་གནས་སུ་འཛིན་ཏེ། དེབ་དཀར་ལས། ཨ་ཙ་ར་བོད་དུ་སླེབས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཡག་སྒྲ་ཙམ་གྱིས་རྒྱ་གར་བ་རྣམས་ངོ་མཚར་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །གཡག་གི་རྩིད་པ་རིང་བོ་འདི་འདྲ་རྒྱ་གར་གྱི་སྲོག་ཆགས་གང་ལ་མེད་པས་ཁོང་ཚོ་མཚར་བ་བདེན། ད་དུང་ཡང་བོད་ནས་འོང་བ་རྣམས་ལ་གཡག་མཐོང་ངམ་ཞེས་གཏམ་གྱི་དང་བོ་འདྲི། གསུངས་པ་ལྟར། དེང་སང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་ཆེད་དུ་གཡག་ལ་ལྟད་མོ་བལྟ་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་གཡག་རྒྱུགས་ཀྱི་ལྟད་མོ་འདི་གཟིགས་མོ་ངོ་མཚར་ཅན་དུ་བརྩི། ད་ལྟ་འང་བོད་ལྗོངས་རྒྱལ་རྩེ་རྫོང་དུ་དབྱར་དུས་ཀྱི་མདའ་མང་དུས་ཆེན་ལ་སྔར་སྲོལ་རྒྱུན་འཛིན་གྱིས་གཡག་རྒྱུགས་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་ཀིན་ཡོད་པར་མ་ཟད། བོད་ཁམས་ཀྱི་འབྲོག་ཁུལ་སོ་སོ་ནའང་གཡག་རྒྱུགས་ཀྱི་ལྟད་མོ་ཡོད། གཡག་རྒྱུགས་གཏོང་ཚེ། གཡག་ལ་རྣ་རྒྱན་དང་། ཟེ་རྒྱན། དྲིལ་བུ། ལིང་ཤང་སོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་སྲོལ་ཡོད། གཡག་གི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བྱེད་ནི། སྣ་ཁུང་དུ་སྣ་གཅུ་བརྒྱུས་ཏེ། སྣ་ཐག་རྭ་བར་ལས་དྲངས་ཏེ་ཁ་ལོར་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ལ། གཡག་སྣ་གྱོང་བའི་ལྕག་ཚན་གྱིས་འགྲམ་པ་གཡས་གཡོན་ལ་བཞུས་ཏེ་ཁ་ལོ་བྱེད་པའང་ཡོད། ད་དུང་ཁ་ཅིག་དྲང་ཕྱོགས་སུ་མི་འགྲོ་བར། གང་དྲན་དྲན་དུ་རྒྱུགས་ཏེ་ལྟད་མོ་བར་དགོད་ཁ་སློང་བ་དང་། སྟེང་གི་མི་ལ་བློ་འཚབ་བཟོ་བ། ངོ་ཚ་བསྐྱེད་པའང་ཡོད་དོ། །

ཆུ་རྐྱལ།

ཆུ་རྐྱལ་འདི་ལ་ད་ཕན་བོད་དུ་སྒྲིག་འཛུགས་ལྡན་པའི་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་སྲོལ་མེད་ཀྱང་། བོད་མི་ཕལ་ཆེར་གླིང་གཏོང་ཆུར་བརྒལ་བྱ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་དགའ་བོ་ཡོད། ཁྱད་པར་དུ། ཆུ་ཁར་ཡོད་པའི་གྲོང་བ་རྣམས་ཆུ་རྐྱལ་ལ་ཧ་ཅང་བྱང་ཆ་ལྡན། དཔེར་ན། ཆུ་སྐྱེལ་གཏོང་སྐབས། མཐོ་ས་ནས་མཆོངས་པ་དང་། ཉལ་རྐྱལ། ལངས་རྐྱལ། ཁྱི་རྐྱལ། ཆུ་ནང་དུ་འཛུལ་ཏེ་ཡུན་རིང་འདུག་པ་སོགས་ཡོད། དབྱར་མཇུག་བོད་ཟླ་བདུན་པའི་ཆུ་སྐར་ཏེ་སྐར་མ་རི་ཤྀ་འཆར་དུས། ཆུ་ཀློང་ཡོད་དོ་ཅོག་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་ནམ་སྨན་ཆུར་གྱུར་ཡོད་ཅེས་གཟའ་འཁོར་གཅིག་གི་རིང་། བོད་རིགས་ཡོངས་ཀྱིས་ཁྲུས་བྱེད་པ་དང་། ཆུ་རྐྱལ་བྱེད་པའི་སྲོལ་ཡོད་ཅིང་། གཞོན་ནུ་ཕོ་མོ་དང་བྱིས་པ་རྣམས་ཆུ་རྐྱལ་འདྲ་མིན་རྒྱག་པའམ། རང་མོས་ཀྱིས་ཆུ་རྐྱལ་འགྲན་སྲོལ་ཡང་ཡོད་ལ། བོད་ཀྱི་ཆུ་བ་མང་བོས་ལྷ་སའི་སྐྱིད་ཆུ་དང་གཙང་བོ། རྨ་འབྲི་རྫ་གསུམ་གྱི་ཆུ་བོ་ལ་ཐད་གཅོད་བྱེད་ཐུབ་པ་ཡང་མང་དུ་ཡོད་དོ། །

ཐག་འཐེན།

༡ སྐེ་འཐེན། ཤེད་ཤུགས་མཉམ་པའི་འཐེན་ཟླ་གཉིས་ཁ་གཏད་དུ་ལངས་ནས། སྐེ་ལ་ཐག་པ་བསྐོན་ཏེ་ལག་ཟུང་མཆན་དུ་བཞག་ནས། ཕྱིར་བཀྱེད་ཏེ་འཐེན་ནས་ཕ་རོལ་བོ་དཀྱིལ་རྟགས་ལས་ཚུར་འདྲུད་ཐུབ་ན་རྒྱལ་བར་བརྩིའོ། །༢ ལག་འཐེན། འཐེན་ཟླའི་མི་གྲངས་དོ་མཉམ་པའི་གྲངས་ཀྱིས་སོ་སོའི་ཐག་སྣེ་འཇུས་ཏེ། འགྲན་བསྡུར་བྱེད་པ་ཞིག ༣ ཕྲག་འཐེན། འཐེན་ཟླ་གཉིས་ཁ་གཏད་དུ་ལངས་པའི་མི་གཉིས་ཀྱི་ཕྲག་པར་ཐག་པ་དབབ་པར་བྱས་རྗེས། ཁ་ཕྱིར་འཁོར་ཏེ་ལོགས་ངོས་ནས་འཐེན་པ་ཞིག ༤ གླང་ཆེན་ས་གཤགས། ཐག་པའི་སྣེ་གཉིས་ཕན་ཚུན་གྱི་གཉའ་ལྟག་ལ་བསྐོན་ཏེ། གླང་ཆེན་བཞིན་དུད་དེ་གོག་འགྲོས་སུ་ཐག་པ་ལྟོ་འོག་ལས་དྲངས་ཏེ་འཐེན་པ་དེའོ། །

ཐག་མཆོང་།

ཐག་མཆོངས་ནི་བོད་རིགས་གཞོན་ནུ་ཕོ་མོ་དང་། ལོ་ཆུང་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་བོ་བྱེད་པའི་ལུས་རྩལ་ཤིག་ཡིན། ལུས་རྩལ་འདི་ནི་ལོ་སར་དང་དགའ་འཛོམས་ཀྱི་སྐབས་སུ་གང་སར་ཐག་མཆོངས་རྒྱག་པ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད། ཐག་མཆོངས་རྒྱག་སྟངས་ནི། ཐག་སྣེ་གཉིས་ལ་མི་རེས་བཟུང་ནས། མཉམ་དུ་འཇའ་དབྱིབས་ལྟར་བསྐོར་གཡུགས་བྱེད་པའི་དབུས་སུ། མི་གཅིག་གམ། ཡང་ན། གཉིས་གསུམ་རེ་མཆོངས་གིན་ཡོད་ལ། སྐབས་དེར་བསྐོར་བ་གཡས་བསྐོར་གཡོན་བསྐོར་དང་། རྐང་བའི་འདེགས་འཇོག་བྱེད་སྟངས། མཆོང་གྲངས་མང་ཉུང་འགྲན་པ། ཡང་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པར། མི་གཅིག་གིས་རང་གི་ལག་པ་གཡས་གཡོན་གྱིས་ཐག་སྣེ་བཟུང་སྟེ། མགོ་ནས་རྐང་འོག་ཏུ་མཆོང་གྲངས་དང་མཆོང་རྒྱུགས་འགྲན་པ། ཐག་མཆོང་འདི་ལ་ལྷ་སའི་ཕྱོགས་ན་མཆོང་གཞས་སྙན་མོ་ཞིག་ཀྱང་གཏོང་རྒྱུ་ཡོད་དོ། །ཡང་མཐོ་མཆོངས་དང་རྒྱང་མཆོང་། གནམ་འགྲོ་ཐག་རྩེད་སོགས་ཀྱང་ཡོད་ལ། ཨམ་སྐད་དུ་འདི་ལ་ཤར་གདང་ཟེར།

གཞན་ཡང་། ཤོ་རྒྱག་སྟངས་སྣ་ཚོགས། འགྱིག་ལ་ཡང་། དྲུག་འགྱིག བདུན་འགྱིག དགུ་འགྱིག འགོག་འགྱིག སྒམ་འགྱིག བཙིར་འགྱིག ས་ལམ་རྣམ་བཞག འཕར་རྡོ་དང་དོང་ཆབ་སོགས་རྩེད་མོ་རྩེ་སྲོལ་མང་ངོ་། །

 

ལེའུ་ཉེར་བདུན་པ། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་གི་སྐོར།
ཁོར་ཡུག་གི་གནས་བབ།

ཁོར་ཡུག་ནི་ཆེ་ས་ནས་གོ་ལ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། ཆུང་ས་ནས་རང་ཉིད་འཚོ་སྡོད་བྱེད་པའི་གཞི་ཁྱིམ་ལ་ཟེར། དེའི་ཁོངས་སུ་ཆུ། ས་གཞི། གཏེར་ཁ། ནགས་ཚལ། རྩི་ལྗོན། མཛེས་ལྗོངས་ཁྱད་མཚར་ཅན། གནའ་ཤུལ་གྲགས་ཅན། གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར། བཅུད་ཀྱི་སྲོག་ཆགས་ཡོད་དོ་ཅོག་འདུས་ཡོད། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི། རང་ཅག་ལ་དངོས་དང་བརྒྱུད་པའི་ཕན་བདེ་བསྐྲུན་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པས། གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་གྱི་ཚུལ་དུ་གནས་ཡོད། དེ་བས་གོ་ལ་འདིར་མཚོན་ན་དེ་ཡོད་ཀྱི་སྲོག་ཆགས་ཇི་སྙེད་རྐང་སྟེགས་འཆའ་ས་ཡིན་པས། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས་པ་སྨོས་མེད་ཡིན། དེ་དག་གི་ཁྲོད་ལས་མིའི་རིགས་ནི་རྣམ་དཔྱོད་ཡ་ཚད་དུ་སོན་པར་བརྩི་བས། མགོ་ཐོག་ཏུ་གནམ་གཅིག་དང་། རྐང་འོག་ཏུ་གོ་ལ་གཅིག་ལས་མེད་པར་ངེས་ཤེས་འདྲོངས་ནས། སྐྱེ་ཁམས་དང་ཚེ་སྲོག་དོ་མཉམ་གྱི་གནས་ལུགས་ལ་བརྩི་སྲུང་བྱེད་དགོས། མིའི་རིགས་བྱུང་བ་ནས་བཟུང་། འགྲོ་འདུག་གི་ལོངས་སྤྱོད་དང་ཐོན་སྐྱེད། འཚོ་སྡོད་ཐམས་ཅད་ལ་ཁོར་ཡུག་ལ་རག་མ་ལས་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད། སའི་གོ་ལའི་སྟེང་རླུང་ཁམས་ཆེན་མོ་དང་། རི་ཆུ་ནགས་གསུམ། གཡའ་གངས་རྫ་གསུམ་གྱི་རི་བོ། སྤང་ལྗོངས་དང་རྩི་ལྗོན། སྲོག་ཆགས་ཇི་སྙེད་ཅིག་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་གྱིས་རང་བྱུང་གི་མ་ལག་ཆེན་པོ་ཞིག་

ཡང་། ཁོར་ཡུག་གི་གནད་དོན་ནི། སྐྱེ་འགྲོ་སྤྱི་མཐུན་གྱི་ལས་དབང་སྲོག་ཏུ་ཞུགས་པའི་སྟེང་རང་བྱུང་གི་འགྱུར་ལྡོག་དང་། མིའི་རིགས་ཀྱི་སྤྱོད་སྒོ་ངན་པ་ལས་བྱུང་བ་གཉིས་སུ་འདུ་བར་སེམས། དང་བོ་ནི་ས་འགུལ་བ། མེ་རི་འཕྱུར་བ། ཆུ་སྐྱོམ་པ། ཤྭ་འོད་རྒྱུགས་པ། སྐར་མདའ་ལྟུང་བ། རི་ཉིལ་བ། སྲོག་ཆགས་སོགས་ཀྱིས་འཚེ་བ་སོགས་ཡིན།

གཉིས་པ་ནི། ཆུ་འབག་བཙོག མཁའ་རླངས་འབག་བཙོག འུར་སྒྲའི་འབག་བཙོག སྡོང་གཅོད་བྲག་གཏོར། གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན། བཟོ་ལས་ཀྱི་གད་སྙིགས། འགད་རྫས་ཀྱི་སྙིགས་རོ་སོགས་ཁོར་ཡུག་གཏོར་བཤིག་ཏུ་གཏོང་བའི་འགལ་རྐྱེན་གཙོ་གྲས་ཡིན།

དེ་ཡང་། ས་སྟེང་དུ་མིའི་རིགས་མ་བྱུང་བའི་ཡར་སྔོན་དུ། ནག་ནོག་དྲི་མས་མ་གོས་པའི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་འདི་དྭངས་གཙང་གཙང་ཞིག་དང་། གོ་ལ་ཧྲིལ་བོར་དཔྱིད་དཔལ་རྣམ་པར་བཞད་པའི་དག་ཞིང་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་གདོན་མི་ཟ། དེའི་རྗེས་མིའི་རིགས་གཙོ་བྱས་ཏེ་འགྲོ་བ་བྱུང་བ་ནས་བཟུང་། དགྲ་འདུལ་གཉེན་སྐྱོང་གི་ལག་ཆ་དང་། ཤ་སྲེག་ཞིང་རྨོ་སོགས་ཁོར་ཡུག་ལ་གནོད་པའི་འགལ་རྐྱེན་ཕྲན་བུ་རེ་མ་གཏོགས་བཟོས་མེད། ཉེ་བའི་ལོ་ངོ་བརྒྱ་ལྷག་གི་རྗེས་ནས་ཁོར་ཡུག་གི་མནས་སྟངས་ལ་མནོ་བསམ་ཙམ་ཡང་མི་གཏོང་བར། ཚན་རིག་ལག་རྩལ་བེད་སྤྱད་ནས། རྡུལ་ཕྲན་མཚོན་ཆ་སོགས་གང་འདོད་ཀྱིས་བཟོས་ཏེ། ཐ་ན། གོ་ལ་འདི་སྐད་ཅིག་ལ་འགས་གཏོར་ཕོད་པའི་རྫས་ངན་སྣ་ཚོགས་བསྐྲུན་དང་བསྐྲུན་བཞིན་ཡོད་པས། མིའི་རིགས་གཅན་གཟན་གྱི་མཆེ་བར་ལ་ཚུད་འདྲའི་འཇིགས་སྣང་བཟོས་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། དེང་སང་གོ་ལའི་ཁྱོན་འདིར་རྫས་འགྱུར་དངོས་བོའི་རིགས་ཁྲི ༦༧ ལྷག་ནི། མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཚོང་ཟོག་ཅན་དུ་བསྒྱུར་ཡོད་ལ། དེ་དག་ལས་ཁྲི ༡༥ ལྷག་དུག་ཅན་གྱི་རྫས་འགྱུར་དངོས་བོ་ཡིན། སྡོམ་རྩིས་བྱས་པ་ལྟར་ན། ལོ་རེར་མི་ཁྲི ༥༠ ལྷག་གིས་དེ་དག་གི་བཀོལ་སྤྱོད་ལ་གཟབ་ནན་མ་བྱས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྫས་དུག་ཕོག་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཚན་རིག་གིས། གོ་ལ་ལག་མཐིལ་ལས་ཆུང་ངུར་བཏང་བའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད། རྫས་དུག་དང་། དེས་བསྐྱེད་པའི་ནད་ཡམས་ལ་རྒྱལ་མཚམས་མེད་པར། སྐམ་ཆུ་མཁའ་གསུམ་བརྒྱུད་དེ། ལུག་བཤས་ན། ར་འདར་ལེ་ཞིག་བཟོས་ཡོད་པ་རེད།

ཚུལ་འདི་དག་ལ་དགོངས་ནས། ༡༩༩༢ ལོར་པ་ཞི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལེ་ཡོ་རི་ནེ་ལོའོ་ནས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཁོར་ཡུག་འཕེལ་རྒྱས་ཚོགས་ཆེན་ཐོག འཐུས་མི་ཡོངས་ཀྱིས་ཆུ་ཚོད་སྐར་ཆ་གཉིས་ཙམ་ལ། མིའི་རིགས་ཀྱིས་སའི་གོ་ལར་འགྱོད་བཤགས་དང་། ང་ཚོ་སའི་གོ་ལ་གཅིག་ལས་མེད་པར་བསམ་གཞིགས་གཟབ་ནན་བཏང་བ་ཡིན། དེ་ཡང་ལག་ལེན་དོན་འཁྱོལ་དུ་ཡོང་བ་ལ་རང་ཅག་གི་ནང་ཆོས་ནས་གསུངས་པའི་རྒྱུན་སྐྱོང་ཐུབ་པའི་འཕེལ་རྒྱས་སློབ་གསོ་དེ་གལ་ཆེ་ཡང་འདིར་མི་སྤྲོ་ལ། དེང་སང་གི་རིག་གསར་གྱི་ངོས་ནས་བཤད་ནའང་། 《ང་ཚོ་ཐུན་མོང་གི་མ་འོངས་པ》ཞེས་པའི་ཞུ་ཡིག་ནང་། གཞི་རྩའི་གནད་དོན་གཉིས་བཤད་དེ། ད་ལྟའི་མི་རྣམས་ཀྱི་འདོད་བློ་ཚིམ་དགོས་པར་མ་ཟད། མི་རབས་རྗེས་མ་གནོད་པ་མེད་པར་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་ཐུབ་པ་ཞིག་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་ནི། དགའ་འོས་པའི་ལྟ་ཚུལ་ཞིག་ཡིན། འོན་ཀྱང་། མིའི་རིགས་མང་བོ་ཞིག་གིས་ད་དུང་གོ་ལར་གཏོར་ཞིག་དང་། གནོད་འཚེ་གཏོང་བ་མང་དག་ཅིག་སྣང་བས། དེའི་རིགས་ཐེར་འདོན་ལ་དམིགས་ནས། ཉེས་དམིགས་འགའ་ར་སྤྲོད་བགྱིས་ན།

འགྱིག་ཤོག་གིས་རྫད་སྐྱོན།

༡༩༠༢ ལོར་ཟླ ༡༠ ཚེས ༢༤ ཉིན། ཨོ་སི་ཁྲུ་རི་ཡའི་མཱ་ཁེ་སུ་ཧྲོ་ཧྲི་ཉིས་འགྱིག་ཁུག་གསར་བསྐྲུན་བྱས་ཏེ། གསར་གཏོད་ཞིག་ཏུ་རློམ་ན་ཡང་། ལོ་ངོ་བརྒྱའི་རྗེས་ཀྱི་འགྱིག་ཤོག་འཁྲུངས་སྐར་ཉིན་ལ། ཡོ་རུབ་གླིང་གི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ཚོགས་པས་འགྱིག་ཤོག་ནི། དུས་རབས་ཉི་ཤུ་བའི་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཆེས་ཐབས་རྡུགས་པའི་གསར་གཏོད་ཀྱི་གྲས་སུ་བདམས། རྒྱུ་མཚན་ནི། ད་ལྟ་གོ་ལའི་ཁྱོན་ན་མ་མཐའ་ཡང་འགྱིག་ཁུག་དུང་ཕྱུར ༥༠༠༠ མི་རྣམས་ཀྱིས་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ལ། དུས་ཚོད་སྐར་ཆ་རེའི་ནང་འགྱིག་ཤོག་ཁྲི ༡༠༠ བཀོལ་བཞིན་ཡོད་པས། ཆ་སྙོམས་བྱས་ན་མི་རེས་ལོ་རེར་ཕལ་ཆེར་འགྱིག་ཤོག ༡༥༠ སྤྱོད་གྱིན་ཡོད། བྱས་ཉེས་འདིས་སའི་གོ་ལར་འགྱིག་ལྭ་མང་དུ་བསྐོན་ངེས་པས། འགྱིག་ཤོག་ནི། སྣོད་བཅུད་གཉིས་ཀའི་སྤྱི་དགྲ་ཞིག་ཡིན། འགྱིག་ཤོག་གིས་བར་སྣང་དང་། གླིང་ཀ ཆུ་ངོགས། སྤང་ནགས་སོགས་རྫད་དེ་མཐོང་ལམ་མི་སྡུག་པར་སྟེར་བས། ཨིར་ལན་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་ལྗོན་ཤིང་ལ་དཔྱངས་པའི་འགྱིག་ཤོག་ལསྲིན་མོའི་དོར་ཐུངཞེས་དམའ་འབེབས་བྱས་ཡོད་པ་རེད། གཞན་དོར་ཟིན་པའི་འགྱིག་ཤོག་ས་འོག་ཏུ་སྦས་ནའང་། ལོ ༢༠༠ ནང་རྩ་མེད་དུ་མི་འགྲོ་བར་ས་ཁྱོན་མང་ཙམ་བཟུང་བར་མ་ཟད། སའི་ཐོན་ཁུངས་དང་མིའི་ཚེ་སྲོག་ལ་གནོད་པ་ཐེབས་ཀྱིན་ཡོད་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན། ཕྱུགས་ཟོག་གིས་འགྱིག་ཤོག་ཟོས་ནས་མང་བོ་ཤི་བའང་རང་རེའི་མཐོང་སྣང་དུ་གྲུབ་པ་དང་། ཁྱད་པར་འགྱིག་ཤོག་ཆུ་ཀླུང་དང་རྒྱ་མཚོར་དོར་ཏེ་ཆུ་གནས་སྲོག་ཆགས་ཤི་བ་དང་གནོད་འཚེ་བཏང་བ་ཧ་ཅང་མོད་པས། འགྱིག་ཤོག་ལརྒྱ་མཚོའི་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ལག་དམརཞེས་དམའ་འབེབས་གནང་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། ༢༠༠༢ ལོར་ཆུ་སྲིན་ཤི་རོ་ཞིག་མཚོ་རླབས་ཀྱིས་དེད་དེ། ཧྥ་རན་སེའི་ནའོ་མན་ཏེའི་མཚོ་འགྲམ་དུ་འཕངས་པར། དེའི་ཁོག་པ་ན་འགྱིག་ཤོག་གཙོས་སྙིགས་རོ་སྟོང་ཁེ ༨༠༠ ལྷག་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་རེད། ཡང་༡༩༨༣ ལོར་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཆ་མང་བོར་རྒྱ་མཚོའི་རུས་སྦལ་མང་བོ་ཤི གནས་ཚུལ་དེ་ལ་ཚན་རིག་པས་དཔྱད་པ་བྱས་མཐར། རྒྱ་མཚོའི་རུས་སྦལ་གསོད་པའི་ལག་དམར་རྩར་ཆོད་པ་བྱུང་། དེ་ནི་འགྱིག་ཤོག་གི་ཁུག་མ་རེད། ཚན་རིག་པས་རུས་སྦལ་གྱི་ཁོག་པ་གཤགས་ཚེ་འགྱིག་ཤོག་མང་བོ་བྱུང་ཞིང་། ཆེས་མང་བ་ནི་རུས་སྦལ་གཅིག་གི་ཁོག་པ་ལས་འགྱིག་ཤོག་བཅོ་ལྔ་བཏོན་པ་དེ་རེད། དེ་ཡང་རུས་སྦལ་གྱི་ཁ་ཟས་ནི་མཚོ་འབུ་ཧེའུ་ཀྲེ་ཡིན་པས། རུས་སྦལ་གྱིས་ཧེའུ་ཀྲེ་དང་འགྱིག་ཤོག་ནོར་ནས་ཁྱུར་མིད་བཏང་བས་བྱས་འབྲས་ངན་པ་དེ་བྱུང་བ་རེད།

འུར་སྒྲའི་རྫད་སྐྱོན།

འུར་སྒྲ་ནི་ཁོར་ཡུག་ལ་ཁ་གཏད་དུ་གནོད་པ་ཞིག་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་ནི། གནམ་ཐང་གི་ཉེ་འགྲམ་དུ་མོ་བྱ་ལ་སྒོ་ང་མེད་པ་དང་། སློབ་གྲྭ་ཁག་དང་། བསམ་བློའི་ལས་རིགས་སུ་གཏོགས་པ་ཕལ་མོ་ཆེ། དེ་ལ་གཡོལ་ཐབས་བྱས་ཏེ་དབེན་ས་ཞིག་ལ་བསྙེགས་ཅི་ཐུབ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། འུར་སྒྲའི་ཐད་ཀར་གནོད་པ་ཐེབས་པ་ནི། ཚོར་ཤེས་དང་། སློབ་སྦྱོང་། ལས་དོན། སྙིང་ཁམས་ཁྲག་རྩ། བབ་ཆགས་ལྷིང་འཇགས། བྱིས་པ་མཚར་ལོངས་བྱུང་བ་སོགས་ལ་དངོས་གནོད་དུ་གྱུར་ལ། དེང་སང་ཕལ་མོ་ཆེ་འུར་སྒྲའི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་འཚོ་སྡོད་བྱེད་པ་ཧ་ཅང་མང་བས། འུར་སྒྲའི་གྱོད་གཞི་ཡང་རབས་དང་རིམ་པར་བྱུང་ཡོད་པ་སྟེ། འཇར་པན་གྱི་ཏུང་ཅིང་ལ་མི་རྣམས་ཀྱིསའུར་སྒྲའི་རྒྱལ་བོཞེས་དམོད་མིང་བཏགས་ཡོད་པ་དང་། ༡༩༨༤ ལོར་གྲོང་ཁྱེར་དེར། འུར་སྒྲ་དང་འབྲེལ་བའི་གྱོད་དོན་ཉེན་རྟོག་ཁང་ལ་ཁྲི ༥ སྙན་སེང་བྱས་ཡོད་པ་རེད། ཡང་ཨ་རིའི་མཁའ་དམག་གིས་ཨུ་ཁུ་ལ་ཧུ་མཱ་ཧྲིའི་མཁའ་དབྱིངས་ནས་སྒྲ་བརྒལ་གནམ་གྲུ་ཚོད་ལྟ་བྱས། གནམ་གྲུ་ཉིན་བཞིན་སྨི ༡༠༠༠༠ ཡི་མཐོ་ཚད་ནས་ཐེངས ༨ ལ་འཕུར། ལོ་ཕྱེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ས་གནས་དེར་གསོས་པའི་བྱ་དེ་ཕོ ༡༠༠༠ ཡི་ནང་ནས ༦༠༠༠ འུར་སྒྲས་ཤི་བ་དང་། ༤༠༠༠ ལས། ལ་ལའི་གཤོག་སྒྲོ་ལྷུང་། ཁ་ཅིག་སྒོ་ང་འཇོག་མི་ཐུབ་པར་གྱུར། ཡང་། ཧྲང་ཧེ་ནན་ཕོའུ་ཟམ་ཆེན་འཛུགས་སྐབས། སྡོང་འདེགས་འཕྲུལ་ཆས་ཀྱི་འུར་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཚད་ལས་བརྒལ་བའི་སྟེང་། ཉིན་མཚན་བར་མེད་དུ་མཚམས་མ་བཞག་པས། གྲོང་རྡལ་གྱི་ཕག་ཚང་མ་ཤི་བའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་བ་དང་། ཡང་ཨོ་སི་ཁྲུ་རི་ཡའི་ཚན་རིག་པ་ཚོས་དུས་ཡུན་ལོ་གསུམ་བེད་སྤྱད་ནས་རི་དྭགས་ལ་ཚོད་ལྟ་བརྒྱུད་མཐར། འུར་སྒྲས་མི་རྒས་ཚད་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ་གསལ་རྟོགས་བྱུང་། ཚན་རིག་པས་ཉིན་རེར་སྒྲ་བསྐྱེད་སྒྲ་སྒམ་དུས་ཚོད་གཉིས་ལ་བཏང་ཏེ། ཙི་གུ ༦༠༠ ལ་ཚོད་ལྟ་བྱས་མཐར་དེ་དག་གཞན་ལས་རྒས་སླ་ཞིང་ཡུན་རིང་མི་འཚོ་བ་ར་སྤྲོད་བྱས། འུར་སྒྲའི་རྣ་དབང་ལ་གནོད་པར་མ་ཟད། ཀླད་པའི་དབང་རྩ་དང་། དབུགས་ཀྱི་རྒྱུ་བ། སྙིང་ཁམས་འགུལ་སྐྱོད། ཁྲག་གི་རྒྱུ་ཚུལ། དྲན་པ་ཉམས་པ། མགོ་ཡོམ་འཁོར་བ། ཟས་ལ་ཞེན་པ་ལོག་པ། ཕོ་བ་ན་བ། གཉིད་མི་འབེབས་པ། ཚིག་པ་ཟ་བ་སོགས་ལ་གནོད་པ་སྐྱེལ་བཞིན་ཡོད། དེ་བས་ཀྲུང་གོའི་གནའ་སྲོལ་གྱི་ཉེས་ཅན་གསོད་ཚུལ་ཞིག་ལ། ཉེས་ཅན་ཅོང་ཆེན་འོག་ཏུ་བཀྱིགས་ཏེ། ཅོང་སྒྲ་ཆེན་པོ་བརྡུངས་ནས་གསོད་པ་དང་། ཡང་འཛམ་གླིང་འཁྲུག་ཆེན་གཉིས་པའི་སྐབས་སུ་འཇར་མན་ཧྥ་ཞི་སི་ཡིས་ཡ་ང་བའི་འུར་སྒྲས་ཉེས་ཁྲིམས་གཅོད་ཚུལ་ཞིག་ཡོད་དེ། གྱང་རིམ་གསུམ་ཨར་འདམ་གྱིས་བྱུགས་པའི་ནང་། གསད་བྱ་དེ་སྒྲ་སྒམ་འཇིགས་རུང་ཞིག་གི་འོག་ཏུ་བཞག་སྟེ། འུར་སྒྲ་ཆེན་པོ་བསྒྲགས་པ་དང་ལྷན་དུ། གློག་གིས་བརྒྱབ་པ་ནང་བཞིན། འདུག་མི་བཟོད་ཅིང་རྔུལ་ཆུ་འབབ་པ། ལུས་འདར་བ། ངུ་སྐད་ཤོར་ཏེ་མགོ་གྱང་ལ་རྡེག་སྟེ། མི་མང་རྣ་བའི་ནང་ཤུན་ཧྲུལ་ཏེ་འཆི་བར་བཤད་དོ། །

ནགས་ཚལ་ས་ནག་ཏུ་གྱུར་བ།

ནགས་ཚལ་ནི་སའི་གོ་ལའི་སྟེང་གི་རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་ལྗང་མདོག་གི་བང་མཛོད་དང་། རང་ཅག་གི་མེས་པོ་སྤྲ་དང་སྤྲེའུ་འཚར་ལོངས་བྱུང་སའི་ཕ་གཞིས་དང་། ད་ལྟ་གླིང་ཀ་གཏོང་ས་སོགས་མིའི་རིགས་ལ་ཞབས་འདེགས་མང་བོ་སྒྲུབ་བཞིན་ཡོད། སྐྱེ་དངོས་རིག་པ་བས་སྡོམ་རྩིས་བྱས་པ་ལྟར་ན། སའི་གོ་ལའི་ཁྱོན་ན། ལྗོན་ཤིང་གི་རིགས་ཁྲི ༣༠ ལྷག་དང་། ཕྲ་བའི་རྩི་ལྗོན་གྱི་རིགས་ཕལ་ཆེར་ཁྲི ༡༠ ཡོད་པར་བཤད་ཡོད། ནགས་ཚལ་ནི་དེའི་ཁྲོད་ཀྱི་བླ་སྲོག་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད། དེ་དག་གི་གཟུགས་པོའི་ལྕི་ཚད་ཀྱི ༧༥% ནས ༩༥ % ཕལ་ཆེར་ཆུ་ཡིན་པས། མིའི་འབྱུང་ཁམས་དང་། ས་བཅུད་ལ་ཤིན་ཏུ་ནས་ཀྱང་ནུས་པ་གལ་ཆེན་ཐོན་གྱི་ཡོད། ཡིན་ནའང་། རང་ཅག་མི་རྣམས་རྨོངས་གཉིད་ལས་མ་སད་པར། མིག་སྔར་གྱི་རང་དོན་ཁོ་ནར་བལྟས་ནས་ནགས་ཚལ་ལ་གཏོར་བརླག་ཐེབས་པ་སྟེ། བཟོ་ལས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་སྐོང་ཆེད་ནགས་ཚལ་བཅད་པ། མི་འབོར་འཕར་བས་ཤིང་ནགས་བཅད་དེ་ཞིང་ལས་སྤེལ་བ། འཛམ་གླིང་གི་མི་གྲངས་ཕྱེད་ཀས་བུད་ཤིང་སྤྱོད་པ། ནགས་བཅད་ནས་འབྲོག་ལས་སྤེལ་བ། མཁའ་རླུང་རྫད་སྐྱོན་གྱིས་ནགས་ཚལ་གྱི་སྐྱེས་སྟོབས་ཉམས་པ་སོགས་ཀྱི་བྱས་ཉེས་ཡིན།

 དེ་བས། སའི་གོ་ལའི་ཐོག་གི་ནགས་ཚལ་ལོ་རེར་རྒྱ་ཁྱོན་སྤྱི་ཆིང་ཉིས་སྟོང་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཉེ་རབས་ལོ་སུམ་ཅུ་ལྷག་ཙམ་གྱི་ནང་ནགས་ཚལ་རྒྱ་ཁྱོན་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་ཙམ་ཇེ་ཉུང་དུ་སོང་ཡོད་སྐད། ལོ་ལྔ་སྟོང་གི་སྔོན་དུ་ཨོ་གླིང་ནགས་ཚལ་གྱི་རྒྱ་ཁྱོན་སྐམ་སའི་རྒྱ་ཁྱོན་གྱི ༨༠% ཡིན་ཡང་། དུས་རབས་ཉི་ཤུ་བའི་ནང ༣༠% ལས་ཟིན་མེད་པ་དང་། ལོ་མང་རིང་ཧྥེ་གླིང་གི་ནགས་ཚལ ༤༠% ལ་གཏོར་བརླག་ཐེབས་པ་དང་། ཡང་སྔོན་ཆད་གོ་ལའི་ཁྱོན་ནགས་ཚལ་མང་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་། ད་ལྟ་འཛམ་གླིང་ན་ནགས་ཚལ ༣% ལས་མི་ཟིན་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་དུས་རབས་ཉི་ཤུ་བའི་དུས་མཇུག་ཏུ། འཛམ་གླིང་ཡོངས་ཀྱི་ནགས་ཚལ་ལ་གཏོར་བརླག་བཏང་བའི་ཚད་ནི། ཆུ་ཚོད་སྐར་ཆ་རེར་ནགས་ཚལ་མུའུ ༥༧༠ བརླག་འགྲོ་བར་བཤད། ནགས་ཚལ་ཉམས་དམས་ཇི་ཙམ་འགྲོ་བ་དེ་ཙམ་དུ། རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་མཛེས་ལྗོངས་ལ་གནོད་འཚེ་ཐེབས་ཏེ་བྱེ་ཐང་དང་། རྡུལ་འཚུབ་སོགས་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། དཔེར་ན། ༡༩༨༢ ནས ༡༩༨༥ བར་ཧྥེ་གླིང་ལ་ཐན་པ་བྱུང་ནས་མི་ཁྲི ༢༠༠ ལྷག་གི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་དང་། ༡༩༨༩ ལོར་ཨེ་ཙེ་ཨོ་ཕོ་ཡར་ཐན་པ་བྱུང་བས། ས་ཆ་མང་ཆེ་བར་འབྲུ་རྡོག་གཅིག་ཀྱང་ལེན་རྒྱུ་མ་བྱུང་བས། མི་སེར་ཁྲི ༤༠༠ ལོ་བཅུའི་རིང་བཀྲེས་སྐོམ་གྱིས་མནར་བ་དང་།

 རང་ཅག་བོད་ལ་མཚོན་ནའང་། ཚན་རིག་པས་དཔྱད་བརྗོད་བྱས་པ་ལྟར་ན། སྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི ༦༠༠༠ དང་སྔོན་གྱི ༣༠༠༠ ལོའི་བར་ནམ་ཟླ་དྲོད་གཤེར་གྱི་དུས་ཡིན་པས། མཐོ་སྒང་གི་ཤར་ཕྱོགས་ནི་ནགས་ཚལ་སྟུག་པོས་ཁྱབ་པ་དང་། ནུབ་ཕྱོགས་སུའང་ཤིང་རིགས་དང་རྩྭ་སས་ཁྱབ་པར་བཤད་ལ། ད་ལྟ་ཇི་ལྟར་གྱུར་བ་ནི་བདག་ཅག་གིས་མཁྱེན་གསལ་ལོ། །

ཡང ༡༩༨༩ ལོར་མཚོ་ལྷོ་གླིང་ཕྲན་ལ་རྡུལ་འཚུབ་ལངས་ཏེ། ས་ཞིང་མུའུ་ཁྲི ༡༠༠ བརླག་ཅིང་། ཁང་ཁྱིམ ༡༠༠༠༠ ཙམ་རྡིབས་ལ། མི ༡༢༥༦ ལ་རྨས་སྐྱོན་ཕོག ༡༩༩༡ ལོར་ཀྲུང་གོ་ཅང་སུའུ་དང་ཨན་ཧེའི་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱི་ཡུལ་ཚོ ༡༨ ལ་ཆུ་ལོག་གིས་གནོད་འཚེ་ཐེབས་ཏེ། མི་སྟོང་ཕྲག་མང་བོ་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་དང་། ས་ཞིང་མུའུ་དུང་ཕྱུར ༣ བསྣུབས་ལ། སྒོར་དུང་ཕྱུར ༤༡༡ ལྷག་གི་གྱོང་གུད་ཐེབས། དེ་ལྟར་གནོད་སྐྱོན་རབས་དང་རིམ་པར་བྱུང་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ནི་ནགས་ཚལ་ལ་གཏོར་བཤིག་བཏང་བ་ལས་མ་འདས་སོ། །

ནགས་ཚལ་གྱི་ཕན་ནུས།

ནགས་ཚལ་ནི་རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་སྲུང་དམག་ཡིན་ལ། སྐྱེ་ཁམས་སྙོམས་སྒྲིག་བྱེད་པའི་འཕྲུལ་ཆས་ལྟ་བུ་ཡིན་པས། མི་རྣམས་ཀྱིས་ནགས་ཚལ་ལ་སའི་གོ་ལའིསྲོག་རྩཞེས་བཏགས་ཡོད་པ་རེད། བོད་ལྗོངས་ལ་མཚོན་ན། རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ནགས་ཚལ་རྒྱ་ཁྱོན་སྤྱི་ཆིང་ཁྲི ༧༡༨ ཟིན། ནགས་ཚལ་གྱིས་རླུང་ཁམས་ཆེན་པོའི་རྡུལ་ལེན་འཕྲུལ་ཆས་ཀྱི་ནུས་པ་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་རླུང་ཁྲོད་ཀྱི་ཐལ་རྡུལ་དང་དུ་སྨུག སུན་སྒྲ་སོགས་གཞིབ་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་ལས་གཞན། གསོ་རླུང་ཡང་ཚུར་གཏོང་ནུས་ཏེ། ནགས་ཚལ་མུའུ་གང་གིས་གསོ་རླུང ༥ རྒྱ་མ ༩༦ ཚུར་གཏོང་ལ། མི ༦༥ ཡི་དབུགས་འབྱིན་རྔུབ་ལ་འདང་ངེས་ཡིན། གཞན་ནགས་ཚལ་གྱིས་དྲོད་ཚད་སྙོམས་སྒྲིག་དང་། གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་ཁ་ལོ་ལྟ་བུར་བྱེད་པས། ལོ་ཏོག་སོགས་སྲུང་སྐྱོང་གི་ནུས་པ་ཐོན་ཐུབ། སྐྱེ་དངོས་ལ་ཆ་མཚོན་ན། རྩ་བ་ནས་ཆུ་འཇིབ་པ་དང་ལྷན་དུ་ལོ་མའི་སྟེང་གི་ཆུ་མང་བོ་རླངས་པར་གྱུར་ཏེ་མཁའ་དབུགས་སུ་གྱུར་འགྲོ་བས། དེས་མཁའ་རླུང་རླན་གཤེར་དུ་བཏང་ནས་དགུན་དྲོ་ལ་དབྱར་བསིལ་བར་གཏོང་བའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་ལས་གཞན། རླུང་འགོག་བྱེ་འཇགས་དང་། ས་ཆུ་ཤོར་བ་འགོག་པའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན། ཆར་ཆུ་མོད་པའི་དུས་སུ་ནགས་ཚལ་གྱིས་ཆུ་དགྲ་འགོག་ཅིང་ཆུ་རྒྱུན་ཁོག་ཏུ་རྔུབ་ལ། ཆར་ཆུ་མེད་པའི་དུས་སུ་ཆུ་བོའི་བཞུར་རྒྱུན་སྙོམས་ཤིང་རླན་གཤེར་འཛིན་པའི་ཕན་ནུས་ལྡན།

གཞན་ཡང་། ལྕང་ལྗོན་ཤིང་ནགས་སྤྱི་ཆིང་རེས་ཟླ་རེར་ཨེ་དབྱང་ཧྭ་ལེའུ་སྤྱི་རྒྱ ༦༠ བསྡུ་ལེན་བྱེད་ཐུབ་པ་སྟེ། ཆར་འབབ་ཚད་ཀྱི ༧༠% ས་འོག་ཏུ་བསྡུ་ཐུབ་པས། ནགས་ཚལ་གྱི་ཐོན་ཁུངས་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་ཐུབ། ཡང་ནགས་ཚལ་སྤྱི་ཆིང་གཅིག་གིས་ལོ་རེར་ཆུ་ཏུན ༨༠༠ རླངས་འགྱུར་བྱེད་པས། ནགས་ཚལ་གྱི་མཁའ་དབུགས་རླན་གཤེར་ཅན་གྱི་གནམ་གཤིས་ལ་སྙོམས་སྒྲིག་བྱེད་ནུས། མ་ཟད། ཚན་རིག་པས་ཞིབ་འཇུག་གནང་བ་ལྟར་ན། སྡོང་བོའི་ཚངས་ཐིག་ལི་སྨི ༣༣ ཅན་གྱི་ལི་སྡོང་ཞིག་ལ་ལོ་མ་ཁྲི ༡༡ ཡོད་ལ། དེའི་ཕྱི་ངོས་རྒྱ་ཁྱོན་ལ་སྨི་གྲུ་བཞི་མ ༣༤༠ ཡོད། ནགས་ཚལ་གཅིག་གི་ནང་དུ་ལྗོན་ཤིང་ཁྲི་སྟོང་ཡས་མས་ཡོད་པས། སྡོང་ལོའི་ཕྱི་ངོས་རྒྱ་ཁྱོན་དེ་ལས་ཆེ་བ་ཡིན། སའི་གོ་ལའི་སྟེང་གི་ལྗོན་ཤིང་གིས་ལོ་རེའི་ཐཱན་འགྱུར་དབྱང་གཉིས་ཏུན་དུང་ཕྱུར ༤༠༠ ལྷག་འབྱིན་པ་དང་། དབྱང་དབུགས་ཏུན་དུང་ཕྱུར ༢༠༠ ཕྱིར་གཏོང་བ་ཡིན་པས། ནགས་ཚལ་གྱིས་མིའི་འབྱུང་ཁམས་ལ་བྱེད་ནུས་ཆེན་པོ་ཐོན་གྱིན་ཡོད།

ཡང་ཤིང་ནགས་ཀྱིས་འུར་སྒྲ་ཇེ་ཉུང་དུ་གཏོང་བའི་ནུས་པ་ལྡན་པས། གྲོང་ཁྱེར་དང་ལམ་འགྲམ་དུ་ལྗོན་ཤིང་འཛུགས་པ་ཡིན། དཔེར་ན། ལྗོན་ཤིང་གི་ལོ་རྫུབ་ཀྱིས་འུར་སྒྲ་འཇིབ་པའི་ནུས་པ་ལྡན། ཚན་རིག་གིས་དཔྱད་འབྲས་ལྟར་ན། ཞེང་སྨི ༡༠ ཅན་གྱི་ནགས་ཚལ་གྱིས་འུར་སྒྲ ༣༠ % ཇེ་སྙུང་དང་། ཞེང ༢༠%ཅན་གྱི་ནགས་ཚལ་གྱིས་འུར་སྒྲ ༤༠% ཇེ་སྙུང་དུ་གཏོང་ཐུབ།

ཡང་ནགས་ཚལ་ནི་སྦགས་བཙོག་ལེགས་བཅོས་བྱེད་པའི་རང་བྱུང་འཕྲུལ་ཆས་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། ག་བུར། ལི་ཤི ཇ་སྡོང་། ཐང་ནག་སོགས་ཀྱིས་མཁའ་དབུགས་ཁྲོད་ཀྱི་མི་སི་དབྱང་འགྱུར་སོགས་དུག་ཅན་གྱི་རླངས་དབུགས་བསྡུ་ལེན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་ལ། གསོམ་སྡོང་སོགས་ཀྱིས་འབུ་ཕྲ་གསོད་པ། མགྲིན་ནད་དང་གཅོང་ནད་སོགས་འཇོམས་པའི་ནུས་པ་ཡོད། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་ན། གསོམ་སྡོང་ནགས་ཚལ་མུའུ ༡༥ རེའི་ཐལ་རྡུལ་ཏུན ༣༦ ལྷག་གཙང་བཅོས་བྱེད་པ་དང་། ཤིང་ཡོ་འབོག་གིས་ལོ་མའི་སྨི་གྲུ་བཞི་མ་རེ་རྡུལ་ཏུན ༣༣༩ བསྡུ་ལེན་བྱེད་པ་ཡིན། ཡང་བུར་ཤིང་གིས་ས་འོག་གི་གཏེར་དངོས་འགའ་འཇིབ་པ་ལས་གཞན། དབྱང་གཉིས་ཐཱན་འགྱུར་འཇིབ་པའི་ནུས་པ་ལྡན་ལ། མིའི་ལུས་ཕུང་ལ་གནོད་པའི་རླུང་གཟུགས་ཏེ། ཧྥུལ་ཧའེ་རྫས། ཁིལ་རླུང་། ཁིལ་ཧའེ་རྫས་སོགས་སྔོན་འགོག་གི་ནུས་པ་ལྡན་པས། མི་རྣམས་ཀྱིས་བུར་ཤིང་ནི། ཁོར་ཡུག་འབག་བཙོག་ལ་འཐབ་རྩོད་བྱེད་པའིསྐུ་སྲུང་དཔའ་བོཞེས་བསྟོད་བསྔགས་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་གོ་ལའི་སྟེང་ནགས་ཚལ་མེད་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན། གོང་གསལ་གནོད་པ་ཕར་ཟད། དངོས་རིགས་ཁྲི ༤༥༠ ལྷག་རྒྱུན་ཆད་པར་བཤད་ཡོད།

འདི་དག་ལ་དགོངས་ནས། ལོ་རབས ༨༠ བ་ནས། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་ནགས་ཚལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་ཆེད་སྔ་རྗེས་སུ་བྱ་འགུལ་རབ་དང་རིམ་པར་སྤེལ་ཡོད། དཔེར་ན། ༡༩༩༢ ལོར《ནགས་ཚལ་སྐོར་གྱི་རྩ་དོན་གསལ་བསྒྲགས》བཏོན་པ་དང་། དེའི་རྗེས《རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚ་ཁུལ་ཤིང་ཆའི་གྲོས་མཐུན》དང་། 《འཇིག་ཉེའི་རི་སྐྱེས་སྐྱེས་དངོས་དང་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཆིངས》སོགས་གཏན་འཁེལ་གནང་བ་དང་། ༡༩༩༡ ལོའི་ཟླ ༩ བར་རྒྱལ་ཁབ ༡༣༠ ལྷག་གི་ཆེད་མཁས་པ ༢༥༠༠ ཧྥ་རན་སེའི་རྒྱལ་ས་ཕ་རེ་སི་རུ《ཕ་རེ་སིའི་བསྒྲགས་གཏམ》སྤེལ་ཏེ། སའི་གོ་ལར་ལྗང་མདོག་གི་ན་བཟའ་ཡང་བསྐྱར་བསྐོན་རྒྱུའི་འབོད་སྐུལ་བཏང་བར་མ་ཟད། འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་དབུ་འཛིན་མང་བོས《འཛམ་གླིང་གི་ཁོར་ཡུག་འཕེལ་རྒྱས་ཚོགས་ཆེན》ཞེས་པའི་སྟེང་ཡང་ནགས་ཚལ་ནི་བརྗོད་སྙིང་དུ་གྱུར་ཡོད། ཚུལ་འདི་ལ་དགོངས་ནས ༡༨༧༦ ལོར། ཨ་མི་རི་ཀས་འཛམ་གླིང་སྟེང་གི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོང་ས་ཁུལ་དང་བོ་སྟེ། ཧོང་ཧྲིང་སྤྱི་གླིང་བཙུགས་པ་དང་། མདོར་ན ༡༩༩༧ ལོར་སྡོམ་རྩིས་བྱས་པ་ལྟར་ན། འཛམ་གླིང་ཐོག་རིགས་འདྲ་མིན་གྱི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ ༣༠༣༥༠ བཙུགས་ཡོད་ལ། དེའི་ནང་ཀྲུང་གོ་ན ༡༡༤༦ ཡོད་པར་བཤད་ཡོད།

རང་ཅག་བོད་ལ་མཚོན་ན་ཡང་། གནའ་སྔ་མོ་ནས་དུར་ཐོག་ཏུ་སྡོང་བོ་འཛུགས་སྲོལ་ཡོད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཏཱ་སི་ཏུ་བྱང་ཆུབ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་བཀའ་ཆེམས་སུ་རང་རེའི་ས་ཆ་དབང་རིགས་ཐམས་ཅད་དུ་རྩི་ཤིང་ལྕང་མ་སྐྱེ་དངོས་འབུམ་ཕྲག་གཉིས་རེ། ལོ་རེར་དམ་བཅའ་བྱས་ཏེ་གཟུགས་དགོས་པ་དང་། དེ་ཡང་ལྕང་ཁྲིམས་པ་བསྐོས་ནས་རྩིས་ལེན་དོ་དམ་གནང་བ། གལ་ཏེ་གཅོད་དགོས་བྱུང་ན། བཅད་ཤུལ་ཏུ་སླར་སྐྱེ་བའི་ཐབས་སོགས་བརྟེན་པ་ཡང་སྐྱེ་དངོས་ཀྱི་གལ་ཆེན་རང་བཞིན་ཤེས་པའི་དན་རྟགས་སོ། །

དུད་སྨུག་གི་ནག་ཉེས།

འབྲེལ་ཡོད་ཡིག་ཆ་ལྟར་ན། གཟའ་འཁོར་གཅིག་ལ་མིས་ཟ་མ་མ་ཟོས་ན་ཆོག་ཀྱང་། ཞག་ལྔར་ཆུ་མ་འཐུང་ནའང་ཆོག གལ་ཏེ་མིའི་དུས་ཚོད་སྐར་ཆ་ལྔ་ལ་དབུགས་འབྱིན་རྔུབ་མ་ཐུབ་ཚེ་འཚོ་མི་ཐུབ་པར་བཤད། དེ་བས་མཁའ་དབུགས་ནི་ལུས་ཕུང་འཚོ་བཞུགས་ཀྱི་མ་རྩ་ཡིན། ཡིད་སྐྱོ་བ་ཞིག་ལ། ཐོན་སྐྱེད་གོང་འཕེལ་དུ་གཏོང་བའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་བཟོ་གྲྭའི་དུད་སྨུག་དང་། རྫས་སྦྱོར་ངན་པའི་དུད་སྨུག་སོགས་ཀྱིས་དྭངས་གཙང་གི་ཁ་དབུགས་ལ་སྦགས་བཙོག་བཟོས་ཏེ། དེང་གི་དུས་འདིར་དབུགས་ལམ་གྱི་ནད་དང་། སྙིང་ཁམས་ཁྲག་རྩའི་ནད་ཅན་སོགས་ནད་ཡམས་སྣ་ཚོགས་ཉིན་རེ་ལས་ཉིན་རེར་ཇེ་མང་ལ་འགྲོ་བཞིན་པ་ཀུན་གྱིས་མངོན་གསལ་ཡིན།

འདིར་ཁ་དབུགས་བཙོག་འགྱུར་གྱི་ཆག་སྒོ་ཐེབས་པ་འགའ་ཟུང་བརྗོད་ན། ༡༩༢༠ ལོར་མ་སི་ལུང་བར་དུད་སྨུག་གིས་གཡོགས་ཏེ་མི་སྟོང་ཕྲག་མང་བོ་གློ་བུར་དུ་ནད་སྣ་ཚོགས་བྱུང་བ་དང་། མི ༦༠ ཚེ་ལས་འདས། ༡༩༤༢ ལོར་ཨ་མེ་རི་ཀའི་ལོ་ཧྲིན་ཅི་ལ་རླངས་འཁོར་ལས་ཐོན་པའི་དུད་སྨུག་འཐིབས་ཏེ། མི་མང་བོ་མིག་ཚ་བ་དང་གློ་ལུ་བ། མིད་པ་ན་བ་སོགས་ཀྱི་ནད་བྱུང་ནས་ཤི ༡༩༥༢ ལོར་ཟླ ༡༢ བའི་ནང་དབྱིན་ཇིའི་རྒྱལ་ས་ལོན་ཏོན་ལ་ཉིན་འགར་དུད་སྨུག་འཐིབས་ཏེ། ཉིན་གཉིས་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་མི་རྣམས་ལ་དབུགས་འབྱིན་རྔུབ་དཀའ་བ་དང་། གློ་ལུ་དང་མིད་པ་ན་བ་སོགས་ཀྱི་ནད་བྱུང་སྟེ། མི ༤༠༠༠ ལྷག་དུག་ཕོག་ནས་ཤི་བ་དང་།

༡༩༧༨ ལོར་ཉི་ཡོག་གི་ས་ཆ་ཞིག་ཏུ་གས་བརྡིབས་དང་། འབྲས་སྐྲན། བྱིས་པ་ཡ་མཚར་ཅན་མང་དུ་སྐྱེས་པས། ཞིབ་འཇུག་གནང་བ་ལྟར་ན། སྙིགས་རོ་ཅན་གྱི་ལྕགས་སྒམ་བརྒྱ་ཆུ་ཞབས་སུ་འཕངས་པའི་དུག་རླངས་ས་ངོས་ལ་ཐོན་ནས་གནོད་འཚེ་བཏང་བར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་ཡོད། དེ་ནི་རང་ཅག་མི་བུ་ཅོག་གིས་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཡར་རྒྱས་ལ་རེ་བའི་ཁེ་ཕན་ལས། ཁོར་ཡུག་སྤྱིའི་དགེ་ཕན་ལ་བསམ་བློ་མ་བཏང་བའི་བྱུས་ཉེས་ལས་གྲུབ་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་ལ། ཐ་ན་ད་ལྟ་ཁ་དབུགས་བཙོག་འགྱུར་གྱི་འདྲེ་ལག སའི་གོ་ལའི་ཡང་རྩེ་ཇོ་མོ་གླང་མར་ཡང་དུག་རླངས་ཀྱི་རྨིག་རྗེས་ཕབ་ཡོད་པར། རུ་འཛེག་པ་མང་བོས་བདེན་པ་ར་སྤྲོད་བྱས་ཡོད།

མེ་རི་གས་འབར་གྱི་འབག་བཙོག

 མེ་རི་ནི་གོ་ལའི་ཕྱི་ངོས་ཀྱི་གནོན་ཤུགས་ཇེ་ཡང་དུ་སོང་སྟེ། ས་འོག་གི་རྡོ་ཞུན་སོགས་དྲོད་ཚད་མཐོ་བའི་དངོས་བོ་རྣམས་གས་སྲུབ་ཁྲོད་ནས་འཕྱུར་བའི་སྣང་ཚུལ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་ལ། དེ་ལ་ཆེད་མཁས་པས་དབྱེ་བ་གསུམ་ཕྱེས་ཡོད་དེ། ཤི་བའི་མེ་རི། གསོན་པའི་མེ་རི། ཉལ་བའི་མེ་རི་བཅས་སོ། །ཤི་བའི་མེ་རི་ནི། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་འབར་གས་བྱུང་མེད་པའི་མེ་རི་དང་། གསོན་པའི་མེ་རི་ནི། འབར་གས་བྱུང་མྱོང་བའི་མེ་རི་འམ་འབར་གས་བྱེད་ཉེན་ཡོད་པའི་མེ་རི་དང་། ཉལ་བའི་མེ་རི་ནི། སྔོན་འབར་གས་བྱུང་ཞིང་དུས་ཚོད་ངེས་གཏན་ཞིག་གི་ནང་འབར་གས་བྱུང་མེད་པའི་མེ་རི་ལ་ཟེར་རོ། །གོ་ལའི་སྟེང་མེ་རི ༦༠༠ ལྷག་ཡོད་པར་བཤད་ཅིང་། དེའི་ནང་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ངོགས་སུ་མེ་རི ༣༠༠ ལྷག་ཡོད་པ་རེད། སའི་གོ་ལའི་སྟེང་མེ་རི་གས་འབར་ཆེ་ཤོས་ནི་ཨ་རིའི་ཤ་ཝུད་དབྱི་ས་ཁུལ་གྱི་རི་བོ་མའོ་ནཱ་ལའོ་ཡ་ཟེར་བ་དེ་ཡིན་ཞིང་། དེ་འབར་གས་ཀྱི་ཚེ་ཐལ་རྡུལ་དང་ཆུ་རླངས་ཀྱི་མཐོ་ཚད་སྨི ༤༡༦༩ ལ་འཕྱུར་བ་རེད། ༢༠༠༠ ལོའི་ཟླ ༡༠ བར་སུ་ཧྥོ་ལི་ཡེའི་མེ་རི་མཁའ་ལ་འཕྱུར་བ་དང་ལྷན་དུ་ས་ཡོམ་བརྒྱབ་པ་དང་། ༢༠༠༦ ལོའི་ཟླ་བདུན་པར་ཁོ་ལོམ་པི་ཡ་ཉེ་འགྲམ་གྱི་ཅ་ལེ་ལ་སི་མེ་རི་མཐོ་ཚད་སྨི ༨༠༠༠ ཙམ་གྱི་ཐལ་རྡུལ་འཕྱུར་ཞིང་ས་ཡོམ་བརྒྱབ་པ་དང་། ༡༩༩༣ ལོར་མེ་རི་དེ་འབར་གས་ཀྱིས་མི ༡༠ རྐྱེན་ལམ་དུ་ཤོར་བ་སོགས་མང་དུ་བྱུང་ངོ་། །མེ་རི་འཕྱུར་བས་མཁའ་དབྱིངས་འབག་བཙོག་ཐེབས་པར་མ་ཟད། གནམ་གཤིས་གྲང་མོར་འགྱུར་བ་སྟེ། ༡༨༨༣ ལོར་ཧིན་རྡུ་ཉི་ཞི་ཁཱ་ལཱ་ཁུ་ཐོའི་མེ་རི་འཕྱུར་བས། ཐལ་རྡུལ་ཏུན ༥༠༠༠ བར་སྣང་དུ་འཕྱུར་བས། གནམ་གཤིས་དྲོད་ཚད་ཧྥ་ཧྲི་གཅིག་ཇེ་གྲང་དུ་གྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །

སྔོ་ལྗང་ལྗང་གི་ཞིང་ཁམས་བྱེ་ཐང་དུ་གྱུར་བ།

རྩི་ལྗོན་གྱིས་ཕྱུག་པའི་སྤང་ཐང་དང་གླིང་ཀས་མི་རྣམས་ལ་སྤྲོ་དགའ་བརྗོད་ལས་འདས་པ་སྟེར་བས། ལྗོངས་རྒྱུ་དང་ཁམས་གསེང་ལ་མཁོ་བའི་གཏེར་མཛོད་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། ཚེ་སྲོག་དང་ལུས་ཕུང་བདེ་ཐང་། ནང་གི་འབྱུང་བ་སྙོམས་སྒྲིག་བྱེད་པའི་རང་བྱུང་གི་འཕྲུལ་ཆས་ཞིག་ཏུ་གྲུབ་ཡོད། ཡིན་ནའང་། ང་ཚོའི་མིའི་རིགས་ཀྱིས་མིག་སྔར་གྱི་ཁེ་ཕན་ཙམ་ལ་བལྟས་ནས། ཐང་གི་རྡོ་བླངས་ཏེ། རུམ་གྱི་བྲོ་ལྷུང་བ་མ་ཤེས་པར། ས་རྐོ་རྡོ་སློག་དང་། སྡོང་གཅོད་རྩྭ་འབྲེག་སོགས་ཚུལ་མིན་ལས་བྱེད་སྣ་ཚོགས་བྱས་ཏེ། ད་ལྟ་སའི་གོ་ལ་བྱེ་ཐང་དུ་འགྱུར་བ་ནི་འགལ་ཚབས་ཆེ་བའི་རྩ་དོན་ཞིག་ཏུ་ཆགས་ཡོད། འབྲེལ་ཡོད་ཡིག་ཆ་ལས་བཤད་པ་ལྟར་ན། གོ་ལའི་ཁྱོན་འདིར་སྐྱེ་དངོས་རིགས་ཁྲི་གཉིས་ལྷག་རྩ་སྟོང་སོང་བར་བཤད་ཡོད། དེང་སྐབས་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཁྱོན་གསུམ་ཆ་གཅིག་ནི། བྱེ་ཐང་དུ་འགྱུར་འགྲོ་བའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ ༦༠ ལྷག་ལ་འཇིགས་སྐུལ་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད། མི་གྲངས་ལ་མཚོན་ན། འཛམ་གླིང་ཡོངས་ཀྱི ༡༦% བྱེ་ཐང་གི་གནོད་སྐྱོན་ཐེབས་ཡོད། དཔེར་ན། འཛམ་གླིང་ཁྱོན་དུ་བྱེ་ཐང་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ས་ཁྱོན་དེ་ལོ་རེར་ཆ་སྙོམས་བྱས་ན། སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་ཁྲི་ཚོ་གཉིས་ནས་བདུན་བར་དུ་རྒྱ་ཆེར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པར་བཤད་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཟ་ཧ་རཱ་ནི་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ཁ་ཤས་ཀྱི་སྔོན་དུ་སྔོ་ལྗང་ལྟ་ན་སྡུག་པའི་སྤང་ཐང་ཞིག་ཡིན་ཡང་། རང་སྣང་གང་དྲན་གྱིས་མི་རྣམས་ཀྱིས་གཏོར་བཤིག་བཏང་བའི་འབྲས་རྟགས་སུ། ད་ལྟ་འཛམ་གླིང་ན་ཆེས་ཆེ་བའི་བྱེ་ཐང་དུ་གྱུར་འདུག་པ་དང་།

ཀྲུང་གོར་མཚོན་ན ༢༠༠༤ ལོའི་ལོ་མཇུག་བར། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མྱ་ངམ་ཐང་དུ་གྱུར་བའི་ས་ཁྱོན་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་ཁྲི ༢༦༣ / ༦༢ དང་། དེའི་རྒྱལ་ཁབ་མངའ་ཁོངས་ཧྲིལ་བོའི ༢༧/ ༤༦% ཟིན་འདུག དེའི་བྱེ་ཐང་དུ་གྱུར་བའི་རྒྱ་ཁྱོན་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ ༡༧༣/༩༧ ཡིན་ལ། རྒྱལ་ཁབ་མངའ་ཁོངས་ཀྱི ༡༨/༡༢% ཟིན་ཡོད་པ་དང་། ཡང་ཀྲུང་གོའི་ཆེས་མཛེས་པའི་ན་འདམ་ཆེན་པོ་དྲུག་གི་ཡ་གྱལ་མཛོད་དགེ་རྩྭ་ཐང་ལ་མཚོན་ནའང་། ཉེ་བའི་ལོ་ལྔའི་ནང་བྱེ་སར་འགྱུར་བའི་རྒྱ་ཁྱོན་འཕར་བརྒལ་གྱིས་སྡུར་ཚད ༧༥ % ཉེ་སྟེ། སྤྱི་ཆིངས ༤༣༠༠ ལྷག་འཕར་སྣོན་བྱུང་བ་རེད། བོད་ལྗོངས་ནག་ཆུར་མཚོན་ནའང་། དྲོས་མེད་ས་ཁོངས་རིམ་པ་ཉམས་དམས་སུ་གྱུར་བ་དེས། སྤྱི་ཆིང་ཁྲི་ཚོ ༨༠༠༠ ལྷག་རྩྭ་ཐང་སྤུས་ཞན་གྱུར་ཅིང་། དེས་རྩྭ་ཐང་གི་སྤྱིའི་རྒྱ་ཁྱོན ༢༥% ཟིན་པ་དང་། མཚོ་སྔོན་གྱི་རང་བྱུང་རྩྭ་ཐང་ལ་མཚོན་ནའང་། རྩྭའི་སྐྱེས་ཚད་དུས་རབས་ཉི་ཤུ་བའི་ལོ་རབས་ལྔ་བཅུ་དང་བསྡུར་ན ༣༠% ནས ༦༠% མར་ཆག་ཅིང་། ཉེན་ཚབས་ཆེ་ས་དག་ཏུ ༧༠%ཡན་ཟིན་ཡོད།

གཞན་ཡང་། མེ་སོ་པུ་ད་མེ་ཡ་ཞེས་པའི་བདེ་ཐང་བྱེ་ཐང་ཡིས་བཀབ་པ་དང་། ལོ་རྒྱུས་སྟེང་གྲགས་ཆེ་བའི་དར་གོས་ཚོང་ལམ་བཀག ཨེ་ཅིབ་ཀྱི ༩༦% ཡན་ཆད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྦེད་པ། རང་ཅག་བོད་ལ་མཚོན་ནའང་། ས་ཆ་བྱེ་སར་འགྱུར་ཚད་དེས་སྤྱིའི༡༨% ཟིན་པ་དང་། མཚོ་སྔོན་ཏུའུ་ལན་ལ་མཚོན་ནའང་། ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བའི་དབྱེ་ཞིབ་བྱས་པ་ལྟར་ན། གནའ་དུས་སུ་ཆེས་ལྟ་ན་སྡུག་པའི་མཛེས་ལྗོངས་ཤིག་དང་། ས་དཔྱད་ཁྱད་འཕགས་མངོན་གསལ་དོད་པོ་མཆིས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། བང་སོ་མང་བོ་བཏབ་ཀྱང་། ད་ལྟ་མྱ་ངམ་ཐང་ལྟ་བུར་གྱུར་བ་དང་།

རྒྱུ་མཚན་དེས་དབང་གིས། མཐོ་གཞོངས་འདིར་སྨན་རིགས་ཆིག་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་རྩ་བརླག་ཏུ་འགྲོ་ཉེན་ཆེ་བ་དང་། གཙོ་ཆེ་ཤོས་སྤུན་བདུན་དང་། རེ་སྐོན་རྩི་དམར། སྲོ་ལོ་དམར་བོ། བྱ་རྒོད་སུག་པ་སོགས་རྩ་སྟོང་དུ་འགྲོ་ཉེན་ཆེ་བ་ལས་གཞན། རྨ་འབྲི་རྫ་གསུམ་ཀྱི་འབྱུང་ཡུལ་ཡང་། རྩྭ་ཆུ་ནགས་གསུམ་དང་། སྲོག་ཆགས་དང་སྨན་རྩྭ་སོགས་ཀྱི་བང་མཛོད་དུ་གྲགས་ཀྱང་། ད་ལྟ་ས་ནག་དང་བྱེ་མ་རྡོ་ཧྲག་སོགས་གང་སར་ཁྱབ་ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ། །

མཐོ་སྒང་གི་རི་དྭགས་གཙོད།

སྡོམ་རྩིས་བྱས་པ་ལྟར་ན། ས་སྒང་འདིར་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས་ཁྲི ༢༠༠ ལྷག་ཡོད་པར་བཀོད་ཡོད། རང་རེའི་མཐོ་སྒང་གི་གཅེས་ནོར་དུ་གྲགས་པའི་གཙོད་ནི། ཁ་བ་རི་བའི་ཁྱད་ནོར་ཞིག་ཡིན་པས། འཛམ་གླིང་གི་རི་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་ཁྲོད་དུ་གོ་གནས་གལ་ཆེན་ཞིག་བཟུང་ཡོད་པར་མ་ཟད་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་རིམ་པ་དང་བོའི་གྲས་སུ་ཚུད་ཡོད་པ་དང་། ༢༠༠༨ ལོའི་ཨོ་ལིམ་ཕེ་ཁི་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་པའི་མཚོན་རྟགས་སུ་འདེམས་ཐོན་བྱུང་ཡོད། དེ་ནི་མཚོ་ངོས་ལས་མཐོ་ཚད་རྨི ༥༥༠༠ ཡན་གྱི་མཐོ་གཞོངས་ན་འཚོ་བ་སྟེ། ཨ་ཆེན་གངས་རྒྱུད་དང་། རྨ་རྫ་འབྲི་གསུམ་གྱི་མགོ་ཁུངས། བོད་ལྗོངས་ཀྱི་བྱང་ཐང་། ཞིན་ཅང་གི་ཨར་ཅིན་རི་བོ་སོགས་གྲང་ངར་ཆེ་བའི་སྤང་ལྗོངས་ན་ཡོད། དེའི་གཟུགས་ཀྱི་མཐོ་ཚད་ལི་རྨི ༦༥ ནས ༨༠ ཙམ་དང་། མགོ་མཇུག་བར་གསུམ་གྱི་རིང་ཚད་ལ་ལི་རྨི ༡༢༠ ནས ༡༤༠ ཙམ་ཡོད། རྭ་ལ་ལི་རྨི ༥༥ ནས ༨༠ ཙམ་ཡོད། ཕོ་གཙོད་ཀྱི་གཡས་གཡོན་དུ་པགས་ཁུག་རེ་རེ་ཡོད་ཅིང་། དེ་ལ་གོག་པོའི་རླུང་གཤོག་ཟེར་ཞིང་། དང་ཐོག་རྒྱུགས་སྐབས་དེ་འདྲ་མི་མགྱོགས་ཞིང་ཇི་ཙམ་རྒྱུགས་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཇེ་མགྱོགས་སུ་འགྲོ་ལ། བོད་མི་ཚོས་དེ་ལ་གཙོད་གཤོག་རླུང་གིས་བརྒྱངས་པ་རེད་ཟེར་ལ། བང་རྩལ་ནི་དུས་ཚོད་གཅིག་གི་ནང་སྤྱི་ལེ ༧༠ ནས ༨༠ བར་རྒྱུགས་ཐུབ། ཁྱད་པར་དུ་རི་དྭགས་འདིའི་ཁུ་ལི་ནི་འཇམ་ལྷོད་ལྡན་ལ། ཚི་སྣའི་ཚངས་ཐིག་ཝེ་རྨིས ༦ ནས༡༨ བར་ཡིན་པས། གསེར་སྙི་མོ་དང་ཁུ་ལིའི་རྒྱལ་བོར་གྲགས་ཡོད། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བཙུན་པ་ཐང་སིན་གྱིས་ཁུ་ལིའི་ཁ་དཀྲིས་ལ་བསྟོད་བསྔགས་བརྗོད་ཡོད་ཅིང་། གཙོད་ཁུའི་སྐེ་དཀྲིས་བཟོ་བ་ཡང་ལོ་ངོ་དྲུག་བརྒྱ་ལྷག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པར་བཤད་ལ། དེ་ཡང་དང་ཐོག་ཁ་ཆེའི་ཡུལ་ནས་གཙོད་ཁུའི་སྐེ་དཀྲིས། མགོ་རས། ཁ་དཀྲིས་སོགས་ལོ་ངོ་མང་བོ་བརྒྱུད་བཙོང་བྱས་ཤིང་ཁེ་ལས་ཀྱི་ཁྱབ་རྒྱ་ཆེ་བ་སྟེ། དཔེར་ན། ཁ་ཆེ་གཅིག་པུ་ལ་མཚོན་ནའང་། གཙོད་ཁུལ་གྱི་འཁེལ་འཐག་བྱེད་མཁན་མི་གྲངས ༤༠༠༠༠ དང་། ཁེ་ལས་པ ༡༠༠༠༠༠ ལ་སོན་ཡོད་པ་རེད། ཐོན་རྫས་དེ་ཚོང་རར་བཀྲམས་པ་ནས་བཟུང་རྒྱ་གར་དང་པ་ཀི་སི་ཐན་གཙོར་བྱས་ཨེ་ཤ་ཡའི་མི་རིགས་མང་བོ་དགའ་བོ་བྱེད་ལ། ཕྱིས་སུ་ཐོན་རྫས་དེ་ནུབ་ཕྱོགས་པའི་འབྱོར་ལྡན་ཁག་གཅིག་གིས་བརྩི་མཐོང་ཆེར་བྱས་ཤིང་། དཔེར་ན། དུས་རབས ༡༨ པའི་ལོ་རབས ༩༠ ནང་ཧྥ་རན་སེའི་རྒྱལ་བོ་ན་ཕོ་ཅུན་གྱིས་བཙུན་མོ་ཅུ་སེ་ཕན་ལ་སྐེ་དཀྲིས་ཤིག་གནང་རྗེས། ཁོ་མོས་དགའ་བོ་བྱས་པར་མ་ཟད། རྗེས་སོར་ཁ་ཆེའི་ཡུལ་ནས་སྐེ་དཀྲིས ༤༠༠ ཙམ་མངགས་ཉོ་བྱས་པར་བཤད་ཡོད། གཙོད་རེ་ཁུ་ལུ་ཁེ ༡༠༠ ནས ༡༥༠ ཙམ་ཐོན་པ་དང་། སྐེ་དཀྲིས་རེ་མ་མཐའ་ཡང་གཙོད་གསུམ་བཞི་ཙམ་གྱི་ཁུ་ལི་དགོས་ཀྱི་ཡོད། སྐེ་དཀྲིས་ཀྱི་རིན་གོང་ཡང་སྤུས་ཚད་དང་ཆེ་ཆུང་ལ་གཞིགས་ནས་ཨ་སྒོར་སྟོང་ཕྲག་ཁ་ཤས་ནས་ཁྲི་བར་འཚོང་བར་བཤད། ལོ་རབས་དགུ་ཅུའི་ནང་གཙོད་ཁུལ་རྒྱ་མ་གང་རེར་ཨ་སྒོར ༡༢༠ ཐོབ་གྱི་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་གར་དུ་རྒྱ་མ་རེར་ཨ་སྒོར ༢༥༠༠ ནས ༣༠༠༠ ཙམ་གྱི་ཁེ་བཟང་ཐོབ་གྱི་ཡོད་པས། ཁེ་སྤོགས་ལ་འདོད་རྔམ་ཆེ་པའི་མི་ངན་སྐོར་ཞིག་གིས། ཡ་ང་བག་ཚ་མེད་པར་མིག་གིས་མཐོང་ཚད་ཐམས་ཅད་བསད་དེ། མཐོ་གཞོངས་འདི་འཛམ་གླིང་ཐོག་གི་བཤས་ར་ཆེ་ཤོས་སུ་བཏང་བ་རེད།

རི་དྭགས་གཙོད་ལ་ཐེབས་པའི་གཏོར་བརླག

མཐོ་སྒང་གི་རི་དྭགས་གཙོད་ནི། འཛམ་གླིང་གི་ཁྱད་ནོར་དང་། རང་ཅག་གི་གཅེས་ནོར་དུ་ངོས་མ་ཟིན་པར། འཕྲལ་གྱི་ཁེ་ཕན་ཙམ་གྱིས་གཏོར་བརླག་ཐེབས་པ་འབྲེལ་ཡོད་ཡིག་ཆ་ལྟར་ན། ༡༩༩༩ ལོའི་ཡས་མས་སུ་བོད་ལྗོངས་སུ་གཞུང་བཞེས་བཏང་བའི་གཙོད་ལྤགས ༦༠༠༠ དང་། ཁུ་ལི་རྒྱ་མ ༢༠༠༠ གཞུང་བཞེས་བཏང་བ་དང་། ༡༩༩༢ ནས ༡༩༩༣ བར་གཙོད་ལྤགས ༡༥༢༤༣ གཞུང་བཞེས་བཏང་བ་དང་། ཕལ་ཆེར་གཙོད ༣༠༠༠༠ ལྐོག་གསོད་ཐེབས། བྱེ་བྲག་ཏུ ༡༩༩༩ ལོའི་ཟླ ༤ ཚེས༡༡ ནས་ཟླ ༥ ཚེས༡༠ བར་ཨ་ཆེན་གངས་རྒྱུད་ནས། གཙོད་རྐུ་རྔོན་རྡུང་བརྡེག་བྱེད་པའི་བྱ་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་བ་སྟེ། རྔོན་རྐུན་ཚོགས་པ ༡༧ གཏོར་བ་དང་། རླངས་འཁོར ༡༨ མེ་མདའ ༡༤ མདེའུ ༡༢༠༠༠ བླངས་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན་རྔོན་རྐུན་ཚོགས་པ་འདི་དག་གིས་རྒྱས་བཟང་བསོད་ནམས་དར་རྒྱས་སོགས་ལྔ་ལམ་དུའང་བརྫངས་ཡོད་པ་རེད།

 ༡༩༩༩ཟླ ༦ ཚེས༡༤ ཉིན་ཨར་ཅིན་རི་བོའི་སྲུང་སྐྱོང་མི་སྣ་དང་། ཞང་ཀང་ཨ་རིའི་རི་དྭགས་སྲུང་སྐྱོང་རྩ་འཛུགས། གཙོད་ཀྱི་རིགས་རྒྱུད་སྤེལ་བ་ལ་ཞིབ་འཇུག་ཏུ་ཕྱིན་དུས། ཉིན་གཉིས་ཀྱི་རིང་གཙོད ༨༠༠ གསད་པའི་བྱ་ངན་སྙིང་ལ་གཟེར་ཤ་ལངས་པ་དེ་དངོས་སུ་མཐོང་བ་དང་། ད་དུང་ས་དེའི་མང་ཚོགས་ཀྱིས་བཤད་པ་ལྟར་ན། སྔ་སོར་གཙོད་ཉིས་སྟོང་ཙམ་གྱི་ཁྱུ་ཚོགས་རྩྭ་ཆུ་ལ་རོལ་བ་མཐོང་སྣང་དུ་གྲུབ་ཀྱང་། ད་ལྟ་རེ་གཉིས་ལས་མཐོང་རྒྱུ་མེད་པ་འབྲེལ་བརྗོད་བྱས་ཡོད་པ་རེད།

དེ་ལས་གཞན། ཀན་སུའུ་རྨ་ཆུ་རྫོང་ལ་མཚོན་ནའང་། དུས་རབས་ཉི་ཤུ་བའི་ལོ་རབས་དྲུག་ཅུ་བར་རྩ་ཆེའི་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས ༢༣༠ ལྷག་མཆིས་མོད། མིག་སྔར་སྡོམ་རྩིས་བྱས་པ་ལྟར་ན། སྔོན་ཆད་ལས ༩༠ ལྷག་ཇེ་ཉུང་དུ་སོང་འདུག་སྐད།

༢༠༠༢ ལོའི་ཟླ ༡༡ ནང་རྔོན་པ ༡༡ ཤིན་ཅང་དུ་འཇབ་བསྐྱོད་ཀྱིས་ཉིན ༢༠ རིང་གཙོད ༧༥༠ བསད་དེ་གོར་མོ་ཐོན་སྐབས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་དང་།

ཡང ༢༠༠༢ ལོའི་ཟླ ༥ བའི་ནང་སྒེར་རྩེ་རྫོང་དྲག་པོ་ཤང་གི་འབྲོག་པ་དྲུག་རྫི་བོར་བརྫུས་ནས་བྱང་ཐང་དུ་གཙོད ༣༠༠ བསད་ལ། ཐ་མར་འཛིན་བཟུང་བྱེད་སྐབས་ཉེན་རྟོག་པ་གཅིག་ཀྱང་གསད་ཡོད་པ་རེད།

གཞན་ཡང༡༩༩༣ ལོ་ནས ༩༩ བར་རྒྱ་གར་སྲིད་གཞུང་གིས་ཁུ་ལུ་རྒྱ་མ ༡༦༡༦《གཙོད ༦༤༦༠ ཙམ་གྱི་ཁུ་ལུ》དང་། སྐེ་དཀྲིས ༥༡༠ གཞུང་བཞེས་བཏང་། ༡༩༩༤ ནས ༩༩ བར་བལ་ཡུལ་གྱིས་གཙོད་ཁུ་རྒྱ་མ ༡༡༥༢《གཙོད ༥༠༠༠ ཙམ་གྱི་ཁུ་ལུ》གཞུང་བཞེས་བཏང་བ་དང་། དེ་ལས་གཞན་ཨ་རི་དང་། དབྱིན་ཇི། ཧྥ་རན་སི་སོགས་འཛད་སྤྱོད་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་གཙོད་ཁུའི་ཉོ་ཚོང་དང་ཐོན་རྫས་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱས་ལ། དཔེར་ན༡༩༩༧ ལོའི་ཟླ ༢ བའི་ནང་དབྱིན་ཇིའི་རྒྱལ་ས་ལོན་ཏོན་དུ་ཨ་སྒོར་ཁྲི་ཚོ ༦༠ ཟིན་པའི་སྐེ་དཀྲིས ༡༣༨ གཞུང་བཞེས་བཏང་ཡོད། མདོར་ན་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་བསམ་བློ་བ་མང་བོས་ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གིས་རི་དྭགས་གཙོད་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་བྱ་འགུལ་རབ་དང་རིམ་པར་སྤེལ་བ་འདི་དགའ་འོས་པའི་དོན་བཟང་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། ཉེ་བའི་ལོ་ཉི་ཤུའི་རིང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང་། མཚོ་སྔོན། ཤིན་ཅང་སོགས་གཙོད་གནས་ས་ཁུལ་མང་བོར། སྲུང་སྐྱོང་ས་ཚིགས་བཙུགས་ཏེ་གཙོད་ལ་མཐོང་ཆེན་གནང་སྟེ། ཁ་མིན་ལག་ལེན་གྱི་ཁྲོད་ནས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པ་ནི། ཉམ་ཆུང་གི་རི་དྭགས་ལ་གསོན་ཆོས་རྙེད་པའི་དགའ་ཚོར་དང་། རང་ཅག་གི་མི་རབས་འདིའི་གཟི་བརྗིད་ཅིག་ཏུ་བརྩི་ཆོག་ཆོག་ཡིན་ནོ། །བར་ལམ་ཞིག་ནས་རི་དྭགས་གཙོད་ཀྱི་མགོ་ལ་གནམ་རྡིབས་པ་ལྟ་བུའི་འཇིགས་སྣང་ཞིག་སླེབས་པ་མ་གཏོགས། རང་ཅག་བོད་ལ་རི་དྭགས་གཙོད་རྩ་ཆེན་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་གོམས་སྲོལ་སྒྲུང་གཏམ་ཚུན་ནའང་མང་སྟེ། དཔེར་ན། རི་ཤིའི་ཤ་རྫོང་ལས་གེ་སར་རྒྱལ་བོས་རི་ཤི་རྣམས་སྡིག་སྤོང་དགེ་སྒྲུབ་ལ་སྐུལ་བའི་གསུང་མགུར་དུ། ལི་ཡུལ་གད་ཐང་སྐྱ་མོ་དེ། །ཤར་སྐྱ་རེངས་ནམ་མཁའ་ལངས་པ་འདྲ། །གཙོད་ཁམ་པ་ཆགས་པའི་ཕ་ས་རེད། །གོམ་བདེ་མོ་གཞུང་ལམ་བསྐོར་ས་རེད། །རྭ་རྩེ་མོ་དགུང་ལ་འཕྱར་ས་རེད། །དགུང་ནམ་མཁའི་གློག་དམར་འཁྱུག་འདྲ་བ། །གུག་པོ་གཙོད་ཀྱི་གོམ་མྱུར་ཟེར། །རླུང་བསིལ་མའི་ཐོག་ལ་ཞོན་འདྲ་བ། །གུག་པོ་གཙོད་ཀྱི་བང་ཁ་ཟེར། །མགོ་རྣ་གཤོག་རླུང་གི་གུར་ཁང་ཕུབ། །ལ་བཅུ་རྒྱབ་བྱེའུ་ཆུང་གཤོག་སྒྲ་གོ ། །སྤྱན་ཁྲ་ཆུང་ལྗང་ཁུའི་ཨ་འབྲས་ལ། །ཀུན་མི་མཐོང་བལྟ་བའི་སོ་བ་ཐུབ། །ས་མི་འགྱུར་བྱང་ཐང་མངའ་བདག་ལ། །རྒྱུ་འབྱོར་ཕྱུག་རྒྱས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་གཅིག །གདན་ས་གཞི་བྱང་ཐང་སྐྱ་མོ་ལ། །རྒྱན་མེ་ཏོག་བཀྲ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་གཉིས། །ལས་བསྐལ་བ་ཆགས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་གསུམ། །དུས་མ་འོངས་མཁོ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་བཞི། །དེ་འགྲོ་དོན་གཙོད་ལས་ཆེ་བ་མེད། །གསོད་མི་རུང་རི་ཤིའི་སྡེ་ཚོགས་རྣམས། །ལྷ་བརྒྱ་བྱིན་དབང་བོའི་སྡེ་ཚོགས་ཀྱིས། །གུག་པོ་གཙོད་ལ་མིག་འཚོ་བྱེད། །ལི་ཁྲིའི་མཚལ་དམར་བཅུ་བདུན་གྱིས། །གུག་པོ་གཙོད་ལ་རྒྱང་འཚོ་བྱེད། །ལི་དམར་སྡེ་ཚན་རིགས་ལྔ་ཡིས། །གུག་པོ་གཙོད་ལ་ཁ་འཚོ་བྱེད། །ཅེས་སོགས་ཀྱིས་ཤེས་ནུས་སོ། །

བྱེ་རྡུལ་འཚུབ་པའི་གནོད་སྐྱོན།

བྱེ་རྡུལ་འཚུབ་པའི་ཁོར་ཡུག་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཐེབས་པ་འབྲེལ་ཡོད་ཡིག་ཆ་ཞིག་ལས་གསལ་བ་ལྟར་ན། དུས་རབས་ཉི་ཤུ་བའི་ལོ་རབས་ལྔ་བཅུ་བར། ཀྲུང་གོ་བྱེ་རྡུལ་གྱི་རླུང་འཚུབ་ལྔ་དང་། ལོ་རབས་དྲུག་ཅུ་བར་དྲུག བདུན་ཅུ་བར་བཅུ་གསུམ། བརྒྱད་ཅུ་བར་བཅུ་བཞི། དགུ་ཅུ་བར་ཉེར་གསུམ། ༢༠༠༣ ལོ་ཁོ་ནར་ཐེངས་བཅུ་གཉིས་བྱུང་བ་དང་། དེ་ལྟར་ལོ་རེ་ནས་ལོ་རེར་ཇེ་མང་དུ་སོང་སྟེ། ད་ལྟ་ས་རྡུལ་གང་སར་འཚུབ་སྟེ། མཁའ་དབུགས་དང་ཆུ་སླད་པ། མཚེའུ་སྐམ་པ། ནགས་ཚལ་རྩྭ་ཐང་དུ་གྱུར་བར་མ་ཟད། ལོ་རེར་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ ༢༤༦༠ བྱེ་ཐང་དུ་འགྱུར་བ་ལྟར་ན། ལོ་རེར་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གྱོང་གུད་སྒོར་དུང་ཕྱུར ༥༤༠ ཡན་ལ་སླེབས་ཡོད་པར་བཤད།

ཆུའི་འབྱུང་ཁུངས་མདོ་དབུས་མཐོ་གཞོངས།

སྤྱིར་གོ་ལ་འདིར་ས་འོག་ས་སྟེང་གི་ཆུ་ཡོངས་ལ་སྤྱི་ལེ་དུང་ཕྱུར ༡༤ ཡོད་པར་བཤད་ལ། མདོ་དབུས་མཐོ་གཞོངས་ནི། གླིང་ཆེན་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཙང་བོ་གཙོ་གྲས་དག་གི་འབྱུང་ཁུངས་དང་། སའི་གོ་ལའི་ཁྱོན་ལ་ཆུ་སྦྱིན་གཏོང་བའི་སྙིང་གི་སྲོག་རྩ་ལྟ་བུ་ཡིན། སྡོམ་རྩིས་བྱས་པ་ལྟར་ན། རང་རྒྱལ་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཙང་བོ ༤༠ ལྷག་ཡོད་ལ། དེའི་ནང་གཙོ་ཆེ་བ ༡༥ ནང་། གཙང་བོ ༨ གྱི་མགོ་ཁུངས་མདོ་དབུས་མཐོ་གཞོངས་ལ་ཐུག་ཡོད། མཐོ་གཞོངས་འདིར་ལོ་རེར་ཕྱི་རྒྱལ་ལ་བཞུར་བའི་ཆུའི་ཚད་རྨི་རྒྱ་དཔངས་གྲུ་བཞི་མ་དུང་ཕྱུར ༤༠༠༠ལྷག་ཡིན་ཏེ། ཀྲུང་གོ་ནས་བཞུར་བའི་ཆུའི་ཚད་ཀྱི་གསུམ་ཆའི་གཉིས་ཟིན་ཡོད། ཆུ་བོའི་བཞུར་ལམ་ནི། འབར་མ། ཐེ་ལན། ལོ་སི། ཁམ་ཕུ་ཁྲེ། ཝེ་ཐེ་ནམ། འབྲུག་ཡུལ། རྒྱ་གར། བལ་ཡུལ། བྷང་ག་ལ། ཕ་ཁི་སི་ཐན། ཨ་ཧྥུ་ཀ་ནི་སི་ཐན་སོགས་རྒྱལ་ཁབ ༡༢ ལ་བཞུར་བ་རེད།

བོད་ཀྱི་ཆུ་བོ་དེ་དག་ལས་འབྲི་ཆུ། རྒྱལ་མོ་རྔུལ་ཆུ། རྨ་ཆུ། རྫ་ཆུ་སོགས་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོ་འབབ་པ་ཡིན་ལ། མྱང་ཆུ། སྐྱིད་ཆུ། ཉང་ཆུ་སོགས་རྒྱ་གར་རྒྱ་མཚོའི་ནང་འབབ་པ་ཡིན།

གཞན་ཡང་། སྡོམ་རྩིས་བྱས་པ་ལྟར་ན། མདོ་དབུས་མཐོ་གཞོངས་ཀྱི་ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་སྡོམ་གྲངས་ལ་རྨི་རྒྱ་དཔངས་གྲུ་བཞི་མ་དུང་ཕྱུར ༥༤༦༣ / ༤ དང་། སྐམ་སའི་ནང་ཁུལ་གྱི་ཆུ་རྒྱུད་དུ་གྱུར་བའི་ཆུ་རྨི་རྒྱ་དཔངས་གྲུ་བཞི་མ་དུང་ཕྱུར ༥༡༥ ཡོད་པར་བཤད་དོ། །

ཆུའི་འབག་བཙོག

སྐྱུར་ཆར་གྱིས་སྐྱེ་དངོས་རིགས་ལ་དོ་མཉམ་པའི་འོད་སྦྱོར་བྱེད་ནུས་ཉམས་པ་དང་། དེས་མཚོ་དང་མཚེའུ་ངོ་བོར་སྐྱུར་ཁུར་བསྒྱུར་བར་མ་ཟད། ནགས་ཚལ་དང་། ཞིང་ལས། ཉ་ལས། འཛུགས་བསྐྲུན་གྱི་དངོས་བོ། སྐྱེ་དངོས་དང་ཚེ་སྲོག་མང་བོ་གནོད་སྐྱོན་ཐེབས་ཡོད། དཔེར་མཚོན་དྲངས་ན། སྐྱུར་ཆར་གྱིས་ནོར་ཝེའི་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་མཚོ་དང་མཚེའུ ༥༠༠༠ ཁྲོད། ༡༧༥༠ ནང་གི་ཉ་དང་ཆུ་འབུ་གློ་ཉལ་རྒྱུན་ཆད་སོང་བ་དང་། ཡང་འཇར་མན་གྱི་པཱ་ཧྥ་ལེའུ་ཡ་རི་ཁུལ་གྱི་སྤྱི་ཆིང ༡༢༠༠༠ ནགས་ཚལ་གྱི་བཞི་ཆའི་གཅིག་དང་། ཕོན་ལན་གྱི་སྤྱི་ཆིང ༢༤ སྐྱུར་ཆར་གྱིས་སྐེམ་པ་དང་། ཡང་པེ་ཅིན་གྱི་གནའ་བོའི་ཕོ་བྲང་ཧན་གྱི་གཡུ་རྡོ་དཀར་བོའི་བརྐོས་རིས་དང་། གྷི་རི་སིའི་ཨ་ཐེན་སིའི་རྡོ་ཀ་མ་རུས་བརྩིགས་པའི་ཕཱ་ཐུ་ལུང་གི་ལྷ་ཁང་སོགས་འཛམ་གླིང་དུ་གྲགས་སྙན་འབར་བའི་རྩིག་དངོས་མང་བོར་སྐྱུར་ཆར་གྱིས་ནད་ཡམས་ཕོག་སྟེ་སྲེ་བོ་བསྒྱུར་ཡོད་པ་རེད། སྐྱུར་ཆར་ནི་རྒྱལ་མཚམས་མེད་པར་རྒྱུ་བ་སྟེ། ཁ་ན་ཏའི་སྐྱུར་ཆར་ཨ་རུ་ནས་ཡོང་བ་དང་། ཀྲུང་གོ་སྐྱུར་ཆར་འཇར་པན་ནས་ཡོང་བར་བཤད་ཡོད་དོ། །འོ་ན། སྐྱུར་ཆར་དེ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྡོ་སོལ་དང་རྡོ་སྣུམ་བསྲེགས་པ་ལས་དབྱང་གཉིས་ཟི་རྫས་དང་ཏན་དབྱང་གྱུར་རྫས་མཁའ་དབུགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་སོང་རྗེས། ཉི་འོད་དང་ཆུའི་རླངས་པ་གཡེང་རྡུལ་གྱི་ཤུགས་རྐྱེན་འོག་རྫས་འགྱུར་གྱི་འཕོ་འགྱུར་རིམ་པ་བརྒྱུད་དེ། མུ་ཟི་སྐྱུར། ཟེ་སྐྱུར་རམ་ཟི་སྐྱུར་ཚྭའི་ཐིགས་པ་བར་སྣང་དུ་གཡེང་བ་ཁ་ཆར་བབས་པ་དང་འཕྲད་པས་སྐྱུར་ཆར་དང་ཁ་བ་སྐྱུར་བོ་བྱུང་བ་དེའོ། །

གཞན་ཡང་། བཟོ་ལས་ཀྱི་སྙིགས་རོ་དང་། འགྱིག་ཤོག གད་སྙིགས། སྨན་ཁང་གི་བཙོག་ཆུ། རྡུལ་རྫས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་སོགས་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་ས་སྒང་འདིའི% ༧༡/ ༨ རྒྱ་མཚོས་ཟིན་ཡོད། སྐམ་སའི་ཐོག་གི་གད་སྙིགས་མང་བོའི་འགྲོ་སའང་དེ་ཡིན་པར་མ་ཟད། མཚོ་ཐོག་འགྲིམ་འགྲུལ་གྱིས་འབག་བཙོག་ཐེབས་པ་ཉུང་ཉུང་མིན། དཔེར་ན། ལོ་རེར་རྡོ་སྣུམ་ཀུང་ཧྲེང་དུང་ཕྱུར ༢ ཙམ་རྒྱ་མཚོར་ཐིམ་པར་བཤད་ལ། ༡༩༨༩ ལོར་ཨ་རིའི་སྣུམ་གྲུ་ཞིག་རྒྱ་མཚོའི་བྲག་རྡོར་བརྡབས་པས། རྡོ་སྣུམ་ཏུན་ཁྲི ༡༢༠༠༠ རྒྱ་མཚོར་འཕོ་བས། ལོ་ལྔའི་རྗེས་སུ་མཚོ་གཟིག་སུམ་ཆ་གཅིག་ཙམ་ཇེ་ཉུང་དུ་སོང་རྐྱེན། དེ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ལ་དུག་བཏབ་པ་དང་མཚུངས་པར་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད། ཚུལ་འདི་དག་ལ་དགོངས་ནས། ༡༩༥༤ ལོར<མཚོ་ཐོག་རྡོ་སྣུམ་གྱི་གནོད་འཚེ་བཀག་འགོག་བྱེད་རྒྱུའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཆིངས>གཏན་འཁེལ་བྱས་པ་དང་། དུས་རབས ༡༩ ཙམ་ནས་ཡོ་རུབ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་མང་བོས་གཙང་བོ་ཆེ་ཁག་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུའི་སྤྱི་ཆིངས་གཏན་འཁེལ་བྱས་པ་རེད། གལ་ཏེ་རང་བྱུང་གི་ཆུ་གཙང་ལ་འབག་བཙོག་ཐེབས་པ་ཡིན་ན། མིའི་ལུས་ཁམས་དང་ཚེ་སྲོག་ལ་གནོད་པ་ཧ་ཅང་ཆེ། རྒྱུ་མཚན་ནི། བཙོག་ཆུའི་ནང་ནད་སློང་བའི་སྐྱེ་དངོས་ཕྲ་རབ་དང་། ནད་དུག་སོགས་ཀྱི་འགོས་ནད་སྣ་ཚོགས་ཐོན་གྱི་ཡོད་ལ། ཉེན་ཁ་ཆེ་ཤོས་ནི། དངུལ་ཆུ་དང་། ཁད། ཁིར། ཞ་ཉེ་སོགས་ཀྱི་ལྕགས་རིགས་འདྲེས་སྦྱོར་གྱི་འབག་བཙོག་ཡིན་པས། སྡོམ་རྩིས་བྱས་པ་ལྟར་ན། ད་ལྟ་འཛམ་གླིང་སྟེང་ལོ་རེར་ལོ་ལྔ་མན་ཆད་ཀྱི་བྱིས་པ ༡༥༠༠ ཆུ་དུག་དང་འབྲེལ་ཏེ་ཤི་བ་དང་། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་སྡོམ་རྩིས་བྱས་པ་ལྟར་ན། འཛམ་གླིང་ཐོག་ཉིན་རེར་མི་ཁྲི ༢༥༠༠ ལྷག་ཆུའི་འབག་བཙོག་གིས་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་དང་། ཧ་ལམ་མི་དུང་ཕྱུར ༡༠ འབག་བཙོག་ཅན་གྱི་ཆུར་ལོངས་སྤྱོད་པར་བཤད་ཡོད། གཞན་ཡང་། སྨན་ཁང་དང་བཟོ་གྲྭ་ནས་ཐོན་པའི་རྫོབ་ཆུ་ཞིང་སར་དྲངས་ན་ལོ་ཏོག་ལ་དུག་རྫས་བསྒོས་ཏེ། མིའི་བདེ་ཐང་ལ་གནོད་པ་ཚབས་ཆེན་ཐེབས། དཔེར་ན། ༡༩༥༥ ལོར་འཇར་ནས་བྱུང་བའི་གཟེར་ནད་ལྟ་བུ་ནི། དུས་ཡུན་རིང་བོ་ཞིག་ལ་ཧ་ཡང་དང་ཏི་ཚའི་བཟོ་གྲྭའི་བཙོག་ཆུ་ས་ཞིང་ལ་དྲངས་ཏེ། ལོ་ཏོག་གིས་ཟས་དུག་ཕོག་པ་ལྟ་བུ་རེད།

ཁོར་ཡུག་སྦགས་བཙོག་ལ་རྒྱལ་མཚམས་མེད་པ།

རྨ་ཆུ་དང་ཧོའེ་ཧོ་ཆུ་བོ་སོགས་ཇི་སྙེད་ཅིག་སྦགས་བཙོག་གིས་བསྒོས་ན། ཆུ་བོ་ཐམས་ཅད་མཐའ་མཇུག་རྒྱ་མཚོར་བཞུར་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱ་མཚོའི་བྱིངས་ལ་སྦགས་བཙོག་ཚབས་ཆེན་ཐེབས་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། དེས་ཆུར་གནས་སྲོག་ཆགས་མང་བོར་འཚོ་སྡོད་ལ་གནོད་པ་བཟོས་ཡོད། རླུང་ཁམས་ཁྲོད་ཀྱི་དབྱང་དབུགས་ནི་རྒྱ་མཚོའི་ནང་གི་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་འོད་སྦྱོར་ནུས་ཚད་བརྒྱུད་ནས་ཐོན་སྟབས། ས་ཆ་གང་གི་ཆུ་བོ་ལ་སྦགས་བཙོག་ཐེབས་ན། སའི་གོ་ལའི་ཁྱོན་གྱི་དབྱང་དབུགས་ལ་སྦགས་བཙོག་བཟོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། འཇར་པན་གྱི་གླིང་ཕྲན་པཱ་གྲང་དང་ཡེའི་ཏིའི་གད་སྙིགས་རྒྱ་མཚོར་བརྒྱུད་དེ། ཨ་རི་དང་ཁ་ན་ཏའི་མཚོ་འགྲམ་དུ་ཐོན་པ་དང་། ཡང་དེང་གི་བཟོ་ལས་དང་འཕྲུལ་ཆས་སོགས་ཀྱིས་རླུང་ཁམས་སྦགས་བཙོག་བཟོས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་མང་བོ་ཞིག་ལ་སྐྱུར་ཆར་བབས་ཏེ་གནོད་སྐྱོན་མང་བོ་ཐེབས་བཞིན་ཡོད། དེ་བས་རྒྱལ་མཚམས་མེད་པའི་སྦགས་བཙོག་འདིའི་རིགས་ནི། མི་སྒེར་དང་ཚོགས་པ་ཕར་ཞོག རྒྱལ་ཁབ་རེ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་འགོག་མི་ཐུབ་པའི་ཚོད་དུ་ལྷུང་ཡོད་པས། སོ་སོའི་རང་སྟེང་ནས་དྭངས་གཙང་གི་ཁོར་ཡུག་ལ་དང་ཐོག་ནས་དྲི་མས་མི་བསྒོ་བ་གནད་དུ་ཆེའོ། །

མཚོ་བྲི་བའི་ཉེན་ཁ།

མདོ་དབུས་མཐོ་གཞོངས་སུ་རྒྱ་ཁྱོན་ལ་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་གཅིག་ཡན་གྱི་མཚེའུ ༡༡༢༦ དང་། སྤྱིའི་རྒྱ་ཁྱོན་ན་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ ༣༩༢༠༦ / ༨འདུག་ཅིང་། རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་མཚེའུ ༤༠ % དང་རྒྱ་ཁྱོན་གྱི ༤༩ % ཟིན་པར་བརྟེན། མཐོ་གཞོངས་འདི་མཚོ་དང་མཚེའུ་མང་བའི་ཞིང་ཁམས་ཞིག་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་མཚོ་སྔོན་པོ་ནི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཆེས་ཆེ་བའི་མཚོ་སྟེ། རྒྱ་ཁྱོན་ལ་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ ༤༥༦༨ ཡོད། ཡིད་ཕམ་པ་ཞིག་ལ། ༡༩༠༨ ནས ༡༩༦༡ ལོའི་བར་གྱི་ལོ་ངོ ༥༣ རིང་མཚོ་བྲི་ཚད་རྨིས ༨/ ༨ དང་། ཆ་སྙོམས་བྱས་ན། ལོ་དྲུག་རེར་རྨིས ༡ བྲི་བ་རེད། ༡༩༥༥ ནས ༡༩༨༥ བར་གྱི་ལོ་ངོ ༣༠ རིང་ཆུའི་བྲི་ཚད་རྨིས ༣/ ༦ དང་། ཆ་སྙོམས་བྱས་ན་ལོ་རེར་རྨིས ༠/ ༡༢ བྲི་བ་དང་། ལོ་བརྒྱད་ལ་རྨིས ༡ བྲི་བ་རེད། ༡༩༥༦ ལོར་མཚོ་མཐའི་བྱེ་ཐང་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ ༤༥༢/ ༡ དང་། ད་ལྟ་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ ༧༠༠ སླེབས་འདུག་པར་མ་ཟད། བྱེ་སྒང་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་ཆགས་འདུག མཚོ་སྐྱ་རེངས་དང་སྔོ་རེངས་གཉིས ༡༩༩༠ ནས ༡༩༩༩ བར། ཆུ་རྨིས ༠/ ༥ མར་བབས་པ་དང་། མགོ་ལོག་དམར་སྟོད་རྫོང་དུ་ལོ་རབས་དྲུག་ཅུ་བའི་ནང་མཚེའུ ༤༠༧༧ ཡོད་པ་དང་། མཚོ་སྔོན་གྱི་རྒྱ་ཁྱོན་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ ༡༧༠༠ ཡོད། ལོ་རབས་དགུ་ཅུ་བའི་ནང་མཚེའུ ༡༡༠༠ ལྷག་དང་། ཆུ་བོ ༡༠༠ ལྷག་སྐམ་ལ་ཕྱོགས་པའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། དེ་ཡང་སའི་གོ་ལའི་ཚད་དྲོད་ཇེ་མཐོར་ཕྱིན་པ་སྟེ། ནེ་པ་ལའི་ཕྱེ་ལེབ་ཆེད་མཁས་པ་པེ་ཡ་ཁ་ནར་གྱིས། དཔྱད་འབྲས་ལྟར་ན། ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་ཕྱེ་ལེབ་མཚོ་ངོས་ལས་སྤྱི་ཁྲེ་༣༠༠༠ སར་འཚོ་ནའང་། འདས་པའི་ལོ ༡༥ ནང་། མཚོ་ངོས་ལས་སྤྱི་ཁྲེ ༥༠༠ ཙམ་མཐོ་རུ་ཕྱིན་ཡོད་པར་མ་ཟད། སྔོན་ཆད་སྤྱི་ཟླ ༣ པའི་ནང་ཐོན་ཡང་། ད་ཆ ༤ བའི་ནང་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ལས་གཞན། བྱི་བ་དང་རི་བོང་སོགས་སྲོག་ཆགས་མང་བོ་ཡང་མཚོ་ངོས་ལས་སྤྱི་ཁྲེ ༡༠༠ ཙམ་མཐོ་རུ་ཕྱིན་པར་བརྟག་ནས་ཚད་དྲོད་ཇེ་མཐོ་སོང་བ་ར་སྤྲོད་བྱས་ཡོད། ཚ་དྲོད་རྒྱས་པས་ལྷོ་བྱང་སྣེ་གཉིས་ཀྱི་གངས་འཁྱག་བཞུས་ཏེ་རྒྱ་མཚོར་འབབ་པས། ཚོད་དཔག་བྱས་པ་ལྟར་ན། ༢༡༠༠ ཙམ་ལ་རྒྱ་མཚོའི་མཐོ་ཚད་རྨིད ༥༠ ཡར་འཕར་ཏེ། མཚོ་འགྲམ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་མང་བོ་ཆུས་བསྣུབ་པའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་པར་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་ལ། རང་ཅག་བོད་ལ་མཚོན་ན་འཁྱག་རོམ་གི་རྒྱ་ཁྱོན་སྤྱི་ལེ་ངོས་མཉམ་གྲུ་བཞི་མ ༤༩༡༦༢ ཟིན་པ་དང། དེས་རྒྱལ་ཡོངས་འཁྱག་རོམ་གྱི ﹪༨༠ དང། ཨེ་ཤ་ཡའི་རི་བརྒྱུད་འཁྱག་རོམ་གྱི ﹪༤༠ ཙམ་ཟིན་ནའང་། ལོ་བརྒྱའི་རྗེས་སུ་གངས་ལྗོངས་སུའང་གངས་རི་མཐོང་རྒྱུ་མེད་པར་མ་ཟད། ཐན་སྐྱོན་དང་། གངས་ཞུས་ནས་ཆུ་ལོག་རྒྱུགས་པ་དང་། ཚད་རིམས་སོགས་འབྱུང་བར་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད་པ་རེད།

འཐུང་ཆུ་དཀོན་པའི་དཀའ་ཁག

ཆུ་ནི་ཚེ་སྲོག་གི་གྲུབ་ཆ་གཙོ་བོ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཆུ་མེད་ན་ས་སྒང་འདིར་སྲོག་ཆགས་གཅིག་ཀྱང་འཚོ་མི་ཐུབ། གལ་ཏེ་ཆུ་འདི་ཡང་ཁ་ཟས་ལྟར་འཚོལ་དགོས་བྱུང་ན། ཁ་ཟས་དང་ཆུ་གཉིས་ལ་དོ་མཉམ་ཀྱིས་འབད་རྩོལ་བྱེད་དགོས་པ་སྨོས་མེད་ཡིན། མི་དང་ཆུ་གཉིས་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་གྱི་ཚུལ་དུ་སྡོད་དགོས་ཙང་། མཚོ་དང་མཚེའུ། ཆུ་ཀླུང་ལྟེང་ཀ་ཡོད་སར་མི་རྣམས་འཚོ་སྡོད་བྱས་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ཡིད་ཕངས་པ་ཞིག་ལ་ཆུ་དེ་དག་གི ༩༧% རོ་ཁ་ལ་ཚྭ་བྲོ་བའི་ཆུ་ཡིན། ཚྭ་ཡོད་དང་ཚྭ་མེད་ཀྱང་མཚེའུ་ནང་ཚྭའི་འདུས་ཚད་སྟོང་ཆ་གསུམ་ལས་དམའ་བ་ཡོད་ན་ཚྭ་མེད་མཚེའུ་དང་། ཚྭའི་འདུས་ཚད་སྟོང་ཆ་ཉེར་བཞི་ཡོད་ན་ཚྭ་ལྡན་མཚེའུ་ཞེས་དགར་ཡོད།

ཚྭ་མེད་པའི་ཆུ་ནི་སའི་གོ་ལའི་སྟེང་ཆེས་རིན་ཐང་ཆེ་བའི་ཁྱད་ནོར་ཏེ། གཞན་གྱིས་ཚབ་བྱེད་མི་ཐུབ་པའི་རང་བྱུང་གི་ཐོན་ཁུངས་ཡིན། འཕྲོད་བསྟེན་ལ་བཟང་ཞིང་བེད་སྤྱོད་བཏང་ཆོག་པའི་ཆུ་ནི ༣ % ལས་མེད། དེ་ནི་ས་བརྐོ་རྡོ་སློག་དང་། ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་ལ་གཏོར་བརླག་ཚབས་ཆེར་བཏང་བའི་རང་རེའི་བྱས་ཉེས་ལས་གྲུབ་པ་ཤ་སྟག་ཡིན། ད་ལྟ་འཛམ་གླིང་དུ་རྒྱལ་ཁབ ༡༠༠ ལྷག་ལ་ཆུ་དཀོན་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་བ་དང་། ད་ལྟ་འཛམ་གླིང་གི་ཁྱོན་ན་མི་དུང་ཕྱུར ༡༨ ལ་ཆུ་གཙང་འཐུང་རྒྱུའི་དཀའ་ཁག་ལ་འཕྲད་ཡོད་པར་མ་ཟད། ལོ་རེར་མི ༢༥༠༠ ཆུས་སྦགས་བཙོག་གིས་འཆི་བ་དང་། མི་དུང་ཕྱུར་བཅུའི་ཁར་འཐུང་ཆུ་གཙང་མ་རེག་དཀའ་བའི་གནས་སུ་གྱུར། དེ་བས་ཚྭ་མེད་ཆུ་ཉོ་ཚོང་མི་བྱེད་ཀ་མེད་བྱུང་སྟེ། དཔེར་ན། འཇར་མན་གྱི་སུའི་ཙེར་ནས་ཆུ་ཉོ་བ་དང་། ཨ་རིས་ཁ་ན་ཏ་ནས་ཆུ་ཉོ་བ། ཨ་རབ་ཀྱིས་ཚོང་དཔོན་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས ༡༩༨༤ ལོ་ནས། ལོ་རེར་འཇར་མན་ནས་ཆུ་ནང་འདྲེན་བྱེད་ལ། འཇར་མན་གྱི་ཆུ་ཏུན ༡༠༠ ལ་རྡོ་སྣུམ་ཏུན ༡༠ བརྗེས་པ་དང་། ལྷག་པར་ཨ་རབ་གྱི་ཚྭ་མེད་ཆུའི་རིན་གོང་སྔོན་ཆད་ཀྱི་སྣུམ་གོང་ལས་ལྡབ་བཅུ་ཕྲག་ཁ་ཤས་འཕར་བ་དང་། ཀྲུང་གོར་མཚོན་ནའང་གྲོང་ཁྱེར ༦༦༠ ཁྲོད། གྲོང་ཁྱེར ༣༠༠ ལ་ཆུ་དཀོན་ཞིང་། དེའི་ནང་ཆུ་ཧ་ཅང་དཀོན་པའི་གྲོང་ཁྱེར ༡༠༠ ཡོད་ལ། ཉིན་རེར་ཕལ་ཆེར་ཆུ་ཏུན་ཁྲི ༡༥༠༠ ཡིས་མི་འདང་པ་ཡིན། མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་པའི་ཆུས་མ་འདང་བས་གྲོང་ཁྱེར་དང་ཐོན་སྐྱེད་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཡོད།

ཆུ་བོ་ནི་བཏུང་བྱ་གཅིག་པུ་མ་ཟད་དགོས་མཁོ་མང་བོ་ཡོད། དཔེར་ན། འཛམ་གླིང་སྟེང་གི་ཆུ་རྒྱུན་གྱིས་ལོ་རེར་གློག་ཏུའུ་དུང་ཕྱུར ༨༧༦༠༠ ལྷག་མཁོ་འདོན་བྱེད་ཐུབ་ལ། དེ་ནི་རྡོ་སྣུམ་ཏུན་དུང་ཕྱུར ༡༠ སྦར་བ་ལས་ཐོན་པའི་གློག་ཚད་དང་མཉམ་པས། ཆུ་རྒྱུན་བེད་སྤྱད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྡོ་སྣུམ་ཏུན་དུང་ཕྱུར ༡༠ སྦར་བའི་དུག་རྫས་ཀྱི་དྲི་མ་འགོག་པའི་ཕན་ནུས་ལྡན། དེ་ལས་གཞན། རྩི་ལྗོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་བསྐྱེད་ཅིང་། ཆུ་གནས་སྲོག་ཆགས་ཇི་སྙེད་ཅིག་གིས་བསྟི་གནས་སུ་གྱུར་གཤིས། ཆུ་བོ་བྲི་ཚེ་དེ་དག་ཕར་ཞོག གོ་ལ་འདི་སྐམ་ཧྲལ་ཧྲལ་དུ་གྱུར་ཏེ། འཇིགས་སུ་རུང་བའི་ཡི་དྭགས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ལས་ཀྱང་ཐུ་བའི་ཚོད་དུ་ལྷུང་འགྲོ། དཔེར་ན། དུས་རབས་ཉི་ཤུའི་ལོ་རབས་བདུན་ཅུ་བ་ནས་བཟུང་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་གླིང་དུ་བཏུད་མར་ཐན་པ་ལོ་ངོ་ཉི་ཤུར་བྱུང་བས། ས་ནས་དུ་བ་འཕྱུར་ཏེ། ལོ་ཏོག་ཕར་ཞོག་དོང་ཆུའང་བསྐམས་པས། མུག་ཤི་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་མ་ཟད། ལོ་རེར་བྱིས་པ་ཁྲི་སྟོང་མང་བོ་སྐོམ་ཤི་ཐེབས་པའི་འཇིགས་སྣང་བྱུང་།

གཞན་ཡང་། བཟོ་ལས་དང་རྡོ་སྣུམ་སོགས་ཀྱི་དུག་ལྡན་རྫས་དང་། ཉི་འོད་དང་རླུང་རྡུལ་ཆར་བར་བསྒོས་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཆར་སྐྱུར་དུ་གྱུར་བ་དེས་མཚོ་རྫིང་གཙང་བོ་སོགས་རྫད་དེ་མིའི་བདེ་ཐང་ལ་གནོད་པ་དཔེར་ན། མིད་པ་དང་མིག་ན་བ། གློ་ནད་སོགས་བསྐྱེད་པ་དང་།

དེ་བས་ས་སྒང་འདིའི་སྟེང་ལོ་རེར་མི་དུང་ཕྱུར ༡༠ ལྷག་ལ་ཆུ་གཙང་གི་ཆུའི་དཀའ་ཁག་ལ་འཕྲད་པས། བཙོག་ཆུའི་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་བཤལ་ནད་བྱུང་ནས་ལོ་ལྔ་མན་ཆད་ཀྱི་བྱིས་པ་ཁྲི ༤༦༠ ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་དང་། འཛམ་གླིང་གི་ཁྱོན་ན་ཉིན་རེར་མི་ཁྲི ༢/ ༥ ཚེ་སྲོག་ཤོར་བར་བཤད་དོ། །

སྲོག་ཆགས་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བའི་ཉེན་ཁ།

སྤྱིར་ན་གོ་ལ་འདི་གྲུབ་ནས་སྐྱེ་དངོས་རིགས་དུང་ཕྱུར་མང་བོ་བྱུང་ཡོད་པར་བཤད་ལ། དེ་དག་ལས ༩༨ % ནི། ས་གཡོ་བ་དང་། མེ་རི་འཕྱུར་བ། ཤྭ་འོད་རྒྱུགས་སོགས་ཀྱིས་རྩ་མེད་དུ་བཏང་བར་བཤད། དཔེ་གཅིག་བཀོད་ན། དེའི་ཁྲོད་ཀྱི་ཁུང་འབྲུག་གིས་གོ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བྱས་མྱོང་ཡང་། མི་ལོ་ཁྲི ༦༠༠༠ ལྷག་གི་སྔོན་ལ། ས་ཡོམ་པའམ། གནམ་གཤིས་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་གིས་དབང་གིས་གར་བྱུང་ཆ་མེད་གྱུར་ཏེ། ད་སྐབས་ཀེང་རུས་ལས་ལྷག་མེད་པ་ལྟ་བུ་རེད། ད་ལྟ་གོ་ལའི་ཁྱོན་དུ་སྐྱེས་དངོས་ཅི་ཙམ་ཡོད་པ་ཚན་རིག་པས་ཚོད་དཔག་ལྟར་ན། ཁྲི ༡༠༠༠ ལྷག་ཡོད་པ་དང་། ཡང་ན་ཁྲི ༣༧༠༠ ཡོད་པར་འདོད་ཀྱང་། དེའི་ཁྲོད་དུ་ང་ཚོ་མིའི་རིགས་ཀྱིས་ཚོར་རྟོགས་བྱུང་བ་ནི་ཁྲི ༡༧༠ ལྷག་ཡོད་པ་དང་། དེ་དག་ལས་འོ་འཐུང་སྲོག་ཆགས ༤༢༠༠ ལྷག་དང་། འདབ་ཆགས ༩༠༠ ལྷག གོག་འགྲོ་སྲོག་ཆགས ༥༡༠༠ དང་། སྐམ་ཆུ་གཉིས་འཚོའི་སྲོག་ཆགས ༣༡༠༠ དང་། ཉའི་རིགས ༢༡༠༠༠ སོགས་ཡོད་པར་བཀོད་ཡོད།

སྲོག་ཆགས་ནི་རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་མཛེས་རྒྱན་ཡིན་ལ། ལྷག་པར་དུ་གླིང་ཀ་དང་ཁོར་ཡུག་ལ་གཟི་བྱིན་སྣོན་པའི་རི་དྭགས་དང་བྱ་རིགས་སོགས་མང་བོ་ཞིག་མེད་ཚེ། སའི་ཉིང་བཅུད་ཤོར་བའམ། མི་རྣམས་ལ་སྐྱོ་ལྷང་ལྷང་གི་སྣང་བ་ཞིག་སྦྱིན་ཐག་ཆོད་ཡིན། ཁ་ནས་རང་ཅག་མིའི་འགྲོ་བ་འདི་རྣམ་ཤེས་གྲུང་ལ་བློ་རིག་བཀྲ་བར་རློམ་ཡང་། དོན་དུ་རང་དོན་ཁོག་བཅུག་བྱས་ཏེ། གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་རྩ་དོན་དུ་བཟུང་ནས། དཔེར་ན། གླ་རྩི་དང་བ་སོ། ཤྭ་ར། ཤྭ་ལྤགས། ཁུ་ལུ། དོམ་འཁྲིས་སོགས་ཀྱི་རིན་གོང་ལ་རྔམ་ནས། ཤན་པའི་ལས་སུ་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་བྱུང་། བྱས་ཉེས་དེའི་མཇུག་འབྲས་སུ། དོམ། སྟག གསའ། རུ་རུ། གཙོད། འབྲོང་སོགས་རི་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་རྒྱུན་ཆད་ལ་ཉེ། སའི་གོ་ལའི་ཐོག་སྐྱེ་དངོས་དང་སྲོག་ཆགས་ཉིན་རེར་ཆ་སྙོམས་བྱས་ན་རིགས་གཅིག་རེ་རྩ་སྟོང་དུ་འགྲོ་བར་བཤད་པ་དང་། ༡༩༨༦ ལོར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁོར་ཡུག་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གིས《རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་ཞུ་ཡིག》ནང་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ་ལྟར་ན། མིག་སྔར་འཛམ་གླིང་སྟེང་འོ་འཐུང་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས ༤༢༠༠༠ དང་། བྱ་རིགས ༨༧༠༠ ལྟོ་འགྲོའི་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས ༢༠༩ རྒྱུད་ཆད་ལ་ཉེ་བའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད་པ་དང་།

བོད་ལ་མཚོན་ནའང་། ལོ་རྒྱུས་རྣམས་སུ་སྟོད་མངའ་རིས་སྐོར་གསུམ་ན་ཤ་རྐྱང་སོགས་རི་དྭགས་རིགས། དབུས་གཙང་རུ་བཞི་ན་སྟག་གཟིག་སོགས་གཅན་གཟན་རིགས། སྨད་མདོ་ཁམས་སྒང་དྲུག་ན་འདབ་ཆགས་ཀྱི་རིགས་མང་དུ་ཡོད་པར་བཤད་པ་དང་།

གཞན་ཡང་། བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་གསུངས་ཚུལ་ལ། བརྩི་མཐོང་ཆེ་བའི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཆེ་ལོང་དུ་བསྡུས་ནས་དགུ་གསུམ་ཉེར་བདུན་དུ་དབྱེ་སྲོལ་ཡོད། དེ་ནི་གནམ་ལ་འཕུར་དགུ ས་ལ་འཛུལ་དགུ བར་ལ་འགྲིམ་དགུའོ། །གནམ་ལ་འཕུར་དགུ་ནི། ༡ ཀུན་ཟིལ་ནོན་པའི་བྱ་རྒྱལ་ཁྱུང་ཆེན། ༢ དབྱར་དགུན་མཚམས་འབྱེད་སྒྲ་བརྒྱའི་གཡུ་འབྲུག ༣ འཕུར་རྩལ་ནམ་འཕང་གཅོད་པའི་རྒོད་པོ། ༤ སྐད་སྙན་དུས་ཀྱི་ཚོད་འཛིན་ཁུ་བྱུག ༥ དུག་འཇོམས་སྒྲོ་མཛེས་རྨ་བྱ། ༦ དྲན་གསལ་མི་སྐད་སྨྲ་བའི་ནེ་ཙོ། ༧ ཉིན་ཞག་དུས་ཤེས་ཁྱིམ་བྱ། ༨ ལྷ་མིའི་འཕྲིན་སྐྱེལ་ལྕེ་བདེ་ཕ་ཝང་། ༩ ཐོགས་མེད་འཕུར་ཤེས་རྫི་བྱའོ། །ས་ལ་འཛུལ་དགུ་ནི། ༡ ཤེས་བྱ་ཀུན་མཁས་སྐྱེ་འགྲོ་མི། ༢ ཤུགས་ཆེན་བཀྲ་ཤིས་རྫས་གྱུར་དུང་དཀར། ༣ དུས་འཁོར་ཆགས་ཚུལ་ལྡན་པའི་རུས་སྦལ། ༤ རྐང་ལག་ནང་སྦས་འགྲོ་ཤེས་སྦྲུལ་ནག ༥ དགུན་དུ་ཉལ་ཆོག་སྒོམ་ལྡན་འཕྱི་བ། ༦ མི་གཙང་གྲིབ་སེལ་ཚངས་ལྡན་གྲིམ་པ། ༧ རིག་རྣོ་གཞན་སེལ་ཤེས་པའི་སྲེ་མོང་། ༨ ཀུན་ཤེས་ཚོད་ལ་མཁས་པའི་ཅོ་ག ༩ ལུས་སྐེད་སྲ་ཡང་རྩལ་ཆེན་གྲོག་མའོ། །བར་ལ་འགྲིམ་དགུ་ནི། ༡ རྩལ་གྱི་སྡེར་ལྔས་ཟིལ་མནོན་སེང་གེ ༢ སྤུ་རིས་བཀྲག་གསལ་གཅན་རྒྱལ་སྟག་མོ། ༣ ཞེ་སྡང་དཔའ་གཏུམ་ལྡན་པའི་དོམ་ནག ༤ མཛངས་བློ་ལྡན་ཞིང་དབང་མངའི་དྲེད་མོང་། ༥ མི་སྤྱོད་ཅི་བསླབ་ཤེས་པའི་སྤྲེའུ། ༦ མགྱོགས་འགྲོས་ལྡན་པའི་རྟ་མཆོག ༧ བརྒྱ་བྱིན་ཆིབས་གྱུར་ཐེག་སྟོབས་གླང་ཆེན། ༨ དགོས་པ་བཞི་ཚང་མི་ལ་དྲིན་ཆེ་བའི་ལུག ༩ ལོ་རེར་བཅུ་ཕྲག་རྒྱས་པའི་རྭ་ལྡན་ཤ་བའོ། །འདི་དག་ནི་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ཀྱི་སྐུ་དུས་ནས་མཐོང་ཆེན་བྱེད་པའི་སྲོག་ཆགས་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་དུ་མདོས་ཆོག་སོགས་སུ་ཟན་གཟུགས་སུ་བཟོས་ཏེ་གླུད་ལ་རྫོང་བ་བྱེད་སྲོལ་ཆགས་ཡོད།

ཞིབ་བརྗོད་ཀྱི་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་ལྟར་ན། སྔ་སོར་མདོ་དབུས་མཐོ་གཞོངས་སུ་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས ༡༠༤༧ ཡོད་པ་ལས། ད་ལྟ་རིགས ༧༡ ལས་མེད་པར་འབྲེལ་ཡོད་ཡིག་ཆ་ན་གསལ་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་མཚོ་སྔོན་ལ་མཚོན་ན། གངས་གཟིག ཁ་དཀར། ཤྭ། ཤ་སྐྱ། འབྲོང་སོགས་ཉེ་བའི་ལོ་ཉི་ཤུའི་རིང ༩༠% རྩ་མེད་དུ་བཏང་བར་བརྗོད་ཡོད་ལ། དཔེར་ན། འབྲོང་ལ་མཚོན་ན། རྭ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་མཆོག་དང་། རི་དྭགས་ཀྱི་རྒྱལ་བོར་འབོད་ལ། ཆེ་བ་ལ་ལྗིད་ཚད་སྤྱི་རྒྱ ༡༠༠༠ ཡོད་ཅིང་། སྲོག་ཆགས་གཞན་ལས་གཟུགས་སྟོབས་ཆེ་ལ་གཅན་གཟན་ཡང་རྭ་རྩེར་མཆོད་ཅིང་། རྨིག་འོག་ཏུ་བརྫི་ནུས་པའི་དཔའ་ངར་ལྡན། འབྲོང་གི་ལུས་ལ་སྙིང་དང་། སྙིང་ཁྲག རྭ་ཅོ། འབྲས་བུ། མཁྲིས་པ་སོགས་སྨན་རིགས་རྩ་ཆེན་བཅུ་ཕྲག་ལྷག་ཡོད་པས། ཁ་དཔེར། རྫ་སྟོད་མཐོན་པོ་ཕྱི་ཡི་ལྕགས་རི། །བྲེ་སེར་འབྲོང་རྒོད་ནང་གི་ནོར་བུ། །ཟེར་ལ། རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ལས་རྨིད༣༢༠༠ ནས ༥༤༠༠ ཡན་ན་མཆིས་ཤིང་། འཚོ་གནས་ནི་གདང་ལ་དང་། ཁུ་ནུ་ལ། བ་ཡན་ཧ་རི། ཆི་ལན་རི་བོ་སོགས་ཁ་ཆར་བུ་ཡུག་འཚུབ་ཞིང་གནམ་གཤིས་ལ་འགྱུར་ལྡོག་ཆེ་སར་གནས་ཡོད། སྡོམ་རྩིས་བྱས་པ་ལྟར་ན་བྱང་ཐང་ས་ཁུལ་དུ་འབྲོང ༩༠༠༠ ཙམ་དང་། མཚོ་སྔོན་དུ ༢༥༠༠ དང་། ཤིན་ཅང་དུ ༢༠༠༠ ནས ༣༠༠༠ ཡོད་ལ། ཁྱོན་བསྡོམས ༡༥༠༠༠ ཙམ་ཡོད་པར་བཤད་ཡོད།

ཡིན་ནའང་། མཚོ་ནུབ་ཁུལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཐེར་ལས། ༡༩༦༠ ནས ༡༩༦༡ བར། སྲིད་གཞུང་གི་རྩ་འཛུགས་འོག་མི ༣༠༠ ལྷག་གིས་འབྲོང ༧༠༠༠ དང་། རྐྱང ༧༥༠༠༠ གཉན ༡༠༠ སོགས་མེ་མདས་ཚར་གཅོད་བྱས་པར་འཁོད་ཡོད།

མཚོ་སྔོན་གྱི་ནགས་ལས་སྐོར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་ཞིག་ལས། ༡༩༦༧ ལོར་ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱལ་གཉེར་ཚོང་ལས་སྡེ་ཁག་ནས་བསྡུ་ལེན་བྱས་པའི་རི་དྭགས་ཀྱི་ཤ་ཏུན ༦༠ རིམ་འཕར་གྱིས ༡༩༧༡ ལོར་ཏུན ༡༨༦/ ༢ ༡༩༧༢ ལོར་ཏུན ༥༧༩/ ༦ དང་། ༡༩༧༣ ལོར་ཏུན ༦༠༨ ༡༩༧༤ ལོར་ཏུན ༧༩༧ ༡༩༦༦ ནས ༡༩༨༥ བར་ལོ་བཅུའི་ནང་རི་དྭགས་ཀྱི་ཤ་ཏུན ༤༧༠༠ དང་། ༡༩༧༦ ནས ༡༩༨༤ ལོའི་བར་དུ་རི་དྭགས་པགས་པ་ཁྲི ༡༤༢/ ༣ ཆ་སྙོམས་ལོ་རེར་ཁྲི ༦/ ༦༥ དེའི་ནང་ཆེས་མཐོ་ཤོས་སྤྱི་ལོ ༡༩༨༠ ལོར་པགས་པ་ཁྲི ༦༥/ ༤ ཡོད། ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་བའི་རྗེས་སུ་རི་དྭགས་གསོད་ཚུལ་གྱི་གྲངས་འབོར་ཇེ་མཐོར་བཏང་ནས། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་སྨན་རྩྭ་ཀུང་སི་ནས ༡༩༨༥ ལོ་ནས ༡༩༨༦ ལོའི་བར། གླ་རྩི་སྤྱི་རྒྱ ༢༠༠༠ བསྡུས་པ་དེར་ཕོ་གླ་ཁྲི ༦ ནས ༨ ལྷག་གསོད་དགོས་ངེས་ཡིན། དེའི་སྟེང་མོ་གླ་བསད་པ་སོགས་རྩིས་ན་ཁྲི ༡༠ ལོངས་ངེས་ཡིན། དུས་དེར་ཤྭ་རྭ་སྤྱི་རྒྱ་ཁྲི ༡/ ༤༧ བསྡུས། གོང་གི་གྲངས་ཀ་འདི་དག་རྒྱལ་གཉེར་ཚོང་ལས་སྡེ་ཁག་ནས་བསྡུས་པ་ཡིན་ལ། དམངས་ཁྲོད་སྒེར་གྱི་ཚོང་གཉེར་གྱི་གྲངས་ཀ་ཐེ་མེད།

སྲོག་ཆགས་ཀྱིས་སྐྱེ་ཁམས་སྙོམས་སྒྲིག་བྱེད་པའི་ཤེས་བྱ་འགའ།

གོ་ལའི་སྟེང་སྲོག་ཆགས་ཇི་སྙེད་ཅིག་གིས། སྐྱེ་ཁམས་སྙོམས་སྒྲིག་ལ་ཕན་ནུས་ཆེན་པོ་ཐོན་བཞིན་ཡོད། དེའི་ཁྲོད་ཀྱི་འགའ་ཟུང་བརྗོད་ན། རྒྱ་མཚོའི་མ་ལག་ལ་དཔེར་བཟུང་ནའང་། སྐྱེ་ལྡན་སྙིགས་རྫས་དག་འབུ་ཕྲས་སྐྱེ་མེད་དངོས་རྫས་སུ་བསྒྱུར་ལ། བཅུད་མེད་དངོས་རྫས་ཀྱི་བཅུད་ལྡན་དངོས་རིགས་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་ཏེ་མཚོ་སྐྱེས་སྔོ་རིགས་ནར་སོན་པ་དང་། སྔོ་རིགས་དེ་ཡང་ཉའི་རིགས་ཀྱི་ཁ་ཟས་སུ་གྱུར་ནས་རྒྱ་མཚོ་དག་གཙང་དུ་གཏོང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན།

ཡང་སྦལ་བ་ནི། འབུ་གསོད་ཀྱི་ལག་དམར་ཞེས་འབོད་ལ། དེ་ཡང་སྲོག་ཆགས་ཇི་སྙེད་བསད་དེ་ཁ་ཟས་བྱེད་པ་སྐྱོན་དུ་ཆེའང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བལྟས་ན། ཁོའི་ལོ་ཏོག་ལ་ཕན་ནུས་མང་དུ་བསྐྲུན་པ་རེད། སྦལ་བའི་གཟན་ཆས་སུ་གནོད་འབུ ༨༠ % ཟིན་ཏེ། དེའི་ནང་ལོ་ཏོག་ལ་གནོད་པའི་འབུ་སེར་སྐེ་རིང་། གནོད་འབུ་ཐེན་ཉིའུ། ཆ་ག་བ། བསེ་འབུ་ལྗང་ནག ཆུ་འབྲས་གནོད་འབུ། པུའུ་ཞིན་འབུ། འབྲས་དཀྱིལ་གནོད་འབུ་སོགས་འདུས་ཡོད། སྦལ་བ་གཅིག་གིས་ལོ་གཅིག་གི་ནང་དུ་སྲིན་འབུ ༡༥༠༠༠ ལྷག་ཟ་བ་དང་། དེའི་ནང་གི་མང་ཆེ་བ་གནོད་འབུ་ཡིན། སྦལ་བས་རྩི་ཤིང་ནགས་ཚལ་ལ་ཕན་ནུས་ཐོན་གྱིན་ཡོད་ལ། ལོ་ཏོག་ལ་ཕན་ནུས་ཐོན་པའི་དཔྱད་འབྲས་གཅིག་པུས་སྟེང་ནས་བཤད་ནའང་། ཅིང་ཞིས་ཡུ་ཧྥུན་རྫོང་གི་ཞིང་ལས་ཆེད་མཁས་པ་སྐོར་ཞིག་གིས། ཞིང་ས་ཚན་གཅིག་ལ་ཞིང་སྨན་མ་སྤྱད་པར། ཉེ་ལོ་སྦལ་བ་བཏང་བ་དང་། ཚན་གཅིག་ལ་སྔོན་མ་ནང་བཞིན་ཞིང་སྨན་བཏང་རྗེས། འབྲས་ཞིང་གཉིས་བསྡུར་ཚེ། སྦལ་བ་བཏང་བའི་འབྲས་ཞིང་དེ་གཉིད་ཚད་ཆུང་ལ། ཐོན་སྐྱེད ༩.༢ /% མཐོ་བ་ལྟ་བུ་དང་། དེ་བཞིན། ཆིག་ལེན་ས་ཁུལ་གྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ཞིང་ལས་བྱེད་ཐབས་ཞིག་ལ་ཆུ་འབྲས་སུ་ཉ་གཏོང་བ་རེད། དེ་ལ་ཁོ་ཚོསའབྲས་འོག་གི་ཉཞེས་འབོད་ལ། འབྲས་ཞིང་དུ་ཉ་གསོས་ན། ཆུ་འབྲས་ལ་གནོད་པའི་སྲིན་འབུ་ཟ་བ་ལས་གཞན། རྫས་འགྱུར་འབག་བཙོག་ཇེ་ཉུང་དུ་བཏང་སྟེ། ཁོར་ཡུག་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏོང་བའི་བྱེད་ནུས་ཐོན་ཡོད་པ་དང་།

ཡང་བྱ་ཤིང་རྟ་མོས་ལནགས་ཚལ་གྱི་སྨན་པཞེས་མིང་ཐོགས་ལ། རྒྱུ་མཚན། དུས་ཚིགས་བཞི་ལ་ཞིང་ས་དང་ལྡུམ་ར་ཤིང་སྡོང་སོགས་ལ་སྲུང་སྐྱོང་གི་ནུས་པ་འབུར་ཐོན་བྱུང་ཡོད། དེ་བཞིན་སྐྱ་ཀ་དང་འཇོལ་མོ་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕན་ནུས་བསྐྲུན་བཞིན་ཡོད།

ཞིང་སྨན་གྱི་དུག་རྫས།

ཐར་བ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། ཟས་མཆིས་ན་ནི་སྲོག་མཆིས། སྲོག་མཆིས་ན་ནི་ལུས་མཆིས། ལུས་མཆིས་ན་ནི་ཆོས་ལམ་མཆིས་སོ། །ཞེས་པ་ལྟར། ཟས་ནི་ལུས་ཕུང་འདི་ཉིད་འཚོ་བའི་ཉིང་བཅུད་དུ་གྱུར་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ད་ལྟའི་རྫས་འགྱུར་ཞིང་སྨན་འདི་དག་གིས། གཅིག་ནས་ལོ་ཏོག་སོགས་སྐྱེས་སྟོབས་དང་། གཉིས་ནས་ཟས་རིགས་ལ་དུག་རྫས་ཕོག་ཏེ། མི་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་ཁམས་ལ་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་གནོད་པ་ཚབས་ཆེན་བསྒོ་བཞིན་ཡོད།

འཛམ་གླིང་འཁྲུག་ཆེན་གཉིས་པའི་རྗེས་སུ། འཕྲུལ་ཆས་མང་བོ་བཀོལ་སྤྱོད་བཏང་ནས་མིའི་རིགས་ལ་དཔལ་ཡོན་བསྐྲུན་ཀྱང་། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་མིས་ལས་སྣོན་བྱས་པའི་ཐོན་སྐྱེད་བཟོ་ལས་ཀྱི་སྙིགས་རྫས་ཀྱིས་ཁོར་ཡུག་གི་རྣམ་པ་ཇེ་སྡུག་ནས་ཇེ་སྡུག་ཏུ་བཏང་ནས། མིའི་རིགས་དང་སྐྱེས་ཁམས་གཞན་པའི་ཚེ་སྲོག་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་ཐེབས། དེ་བས། ཨ་རིའི་གྲོང་རྡལ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ནས་འཚར་ལོངས་བྱུང་བའི་བུད་མེད་ལེ་ཆེས་འཕར་ཁ་སིན་གྱིས། ༡༩༥༥ ནས་བཟུང་ལོ་ངོ་བཞིའི་དུས་ཚོད་བེད་སྤྱད་དེ་རྫས་འགྱུར་འབུ་གསོད་སྨན་རྫས་གྱི་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ལ་ཐེབས་པའི་ཤུགས་རྐྱེན་ལ་ཞིབ་འཇུག་གནང་སྟེ། དཀའ་སྤྱད་སྡུག་རུས་དྲག་པོས་རྫས་འགྱུར་འབུ་གསོད་སྨན་རྫས་སྤྱོད་པའི་ས་ཁུལ་དུ་འགྲིམ་ནས་ཞིབ་འཇུག་སྣ་མང་སྤྱད་པའི་འབྲས་རྟགས་སུ། 《ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་དཔྱིད་ཀ》ཞེས་པ་དཔེ་སྐྲུན་བྱས། དེའི་ནང་མིའི་རིགས་དང་རླུང་ཁམས་ཆེན་པོ། རྒྱ་མཚོ། ཆུ་རྒྱུན། ས་ཞིང་། སྐྱེ་དངོས་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་གསལ་བཤད་བྱས་པ་དང་རྫས་འགྱུར་ཞིང་སྨན་གང་བྱུང་དུ་སྤྱད་པར་བརྟེན། སྐྱེ་དངོས་མང་བོ་གནོད་འཚེ་ཐེབས་པ་ཞིབ་མོར་བརྗོད་ཡོད་པར་མ་ཟད། དཔག་དཀའ་བའི་ནད་གཡོམ་ཞིག་གིས་འདབ་ཆགས་དང་ནོར་ལུག་མནར་ཤི་ཐེབས་པ་དང་། བྱིས་པ་ཚོ་རོལ་རྩེད་བྱེད་བཞིན་དུ་མགོ་ཡོམ་འཁོར་ཞིང་དབུགས་ཆད་དེ། ཚེ་སྲོག་རྟ་རྔ་ཙམ་ལ་ཐུག་པ་སོགས་ནི། དཔེར་ན། གྲག་འགུལ་མེད་པའི་དཔྱིད་ཀ་ཞིག་རེད་ཅེས་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད། 《ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་དཔྱིད་ཀ》འི་སྔ་རྗེས་སུ《མཚོ་རླུང་གི་འོག》དང་།《ང་ཚོའི་མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ།》 《རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་》སོགས་རྒྱ་མཚོ་དང་རྒྱ་མཚོའི་སྐྱེ་དངོས་རིག་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཆེད་རྩོམ་མང་བོ་པར་སྐྲུན་བྱས། དེ་དག་ལས《ང་ཚོའི་མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ།》ལ་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་བྱ་དགའ་འཐོབ་པ་དང་། ལོ་གཅིག་རིང་དཔེ་དེབ་ཁྲི་ཉི་ཤུ་ལྷག་ཚོང་ཐུབ་པ་བྱུང་། ཁྱད་པར་དུ། 《ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་དཔྱིད་ཀ》ཞེས་པ་པར་སྐྲུན་བྱས་རྗེས། སྐད་གྲགས་ཆེན་པོ་བྱུང་ཞིང་། སྐད་རིགས་མང་བོར་བསྒྱུར་ཏེ་མང་ཚོགས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེན་པོ་ཐེབས་པར་མ་ཟད། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་གི་བྱ་འགུལ་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་ཀྱིས་སྤེལ་མགོ་ཚུགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན།

དེ་ལས་གཞན། སྐྱེ་ལྡན་ལུའི་ཞིང་སྨན་དེ། སྲ་མཁྲེགས་ཆེ་བའི་ཐོར་དཀའ་བས། ས་མཁྲེགས་པོ་དང་། ས་སྐྱུར་ཇེ་མང་དུ་གཏོང་ལ། བེད་སྤྱོད་མང་བོ་བཏང་ན་ལོ་ཏོག་ལ་སླད་སྐྱོན་ཞུགས་ཏེ། མིའི་བདེ་ཐང་ལ་གནོད་ཀྱིན་ཡོད་པ་དང་། དངུལ་ཆུའི་སྨན་རྫས་གཏོར་འགྲེམས་བྱས་པའི་འབྲུ་རིགས་དང་། ཤིང་ཏོག སྔོ་ཚལ་སོགས་ལ་དངུལ་ཆུ་འདུས་ཡོད་པས། ཐད་ཀར་ཟས་དུག་ཕོག་སྲིད་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་། སྨན་རྫས་རྩྭ་ལ་ཕོག་པས། རྩྭ་གཟན་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཤས་བསྐྱེད་པའི་དུག་སོགས་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་གནོད་པའི་དུག་རྫས་ས་ཁྱབ་རྡོ་ཁྱབ་ཏུ་བེད་སྤྱོད་པ་འདི་མིའི་ཚེ་སྲོག་གི་གཤེད་མར་འགྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་ནས་ཀྱང་མང་ངོ་། །

ཁྱད་པར་དུ་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཞིང་སྨན་བེད་སྤྱོད་བཏང་བའི་འབྲས་རྟགས་སུ་ལོ་རེར་མི་ཁྲི ༤ ཤི་བས། ཆ་སྙོམས་ཀྱིས་སྐར་ཆ ༡༧ རེའི་ནང་མི ༡ རེར་ཤི་བ་ལས་གཞན། ཕྲུ་གུ་མངལ་དུ་ཤི་བ་དང་། མངལ་ཤོར་བ། སྐྲན་ནད་ཕོག་པ་སོགས་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད།

གད་སྙིགས་ཀྱིས་རྫད་པ།

དེང་སྐབས་འཛམ་གླིང་ཡོངས་སུ་བཟོ་ལས་དང་། ཚན་རིག་ཅི་ཙམ་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བ་དེ་ཙམ་དུ། དེས་བསྐྱེད་པའི་གད་སྙིགས་དང་རྫས་ངན་ཡང་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་དེ། སྡོམ་རྩིས་བྱས་པ་ལྟར་ན། སའི་གོ་ལའི་ཁྱོན་ན་གད་སྙིགས་ཏུན་དུང་ཕྱུར ༡༠༠ ལྷག་སྔོན་ལས་ཇེ་མང་དུ་སོང་བ་བཀོད་ཡོད། གད་སྙིགས་དེ་ཡང་བཟོ་ལས་དང་འཚོ་གནས་ཀྱི་གད་སྙིགས་གཉིས་སུ་འདུ་ལ། བཟོ་ལས་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་གོ་རིམ་ཁྲོད་བྱུང་བའི་སྙིགས་རོ་གཙོ་གྲས་ནི། སོལ་རྡོ་དང་། སོལ་ཐལ། ཤོག་སྙིགས། ཤེལ་སྒོ་ཆག་རོ། ལྕགས་རིགས་སོགས་ཀྱི་སྙིགས་རོ་དང་། འཚོ་གནས་ཀྱི་སྙིགས་རོ ༡༠% ཡི་མྱུར་ཚད་འཕར་སྣོན་བྱུང་བར་བརྟེན། མིའི་བདེ་ཐང་གི་འགལ་ཚབས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་གཙོ་ཆེ་ཤོས་ཞིང་ས་དང་། ཁ་དབུགས། ཆུ། རྩི་ལྗོན་སོགས་ལ་དངོས་སུ་འགོས་ནད་བསྒོས་ཏེ། བརྒྱུད་ནས་མིའི་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་གནོད་པ་ཡིན། དཔེར་ན། རྡོ་སྣུམ་གྱིས་མཚོ་ངོས་སྦགས་པས། རུས་སྐོགས་ཅན་དང་། འོ་འཐུང་སྲོག་ཆགས་མང་བོའི་གཅེས་སྲོག་ཤོར་བའི་གནས་ཚུལ་ལྟ་བུ་ཡིན།

གཏེར་ཁ་སྔོག་པའི་མཇུག་འབྲས།

མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་པདྨ་རྫོང་དུ་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུའི་མཇུག་ཙམ་ནས། སྲིད་གཞུང་ནས་ཐབས་ཆགས་ཀྱི་ལག་ཆར་བརྟེན་ཏེ། གསེར་གྱི་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་བྱས་ནས། ༡༩༩༠ ནས༡༩༩༨བར་གསེར་སྤྱི་རྒྱ ༩༤༠ བརྐོས། གྱ་ལྔ་ལོ་ལས་ཐོན་ཚད་ཁྲི ༡༨ རིམ་འཕར་གྱིས་གྱ་བརྒྱད་ལོར་ཁྲི ༤༣༠༠ ལ་བུད། ས་གནས་ཀྱི་ནོར་སྲིད་ཡོང་སྒོ་ཁྲི ༥༠ རིམ་འཕར་གྱིས་ཁྲི ༣༠༠ བུད་ཀྱང་། གདོད་མའི་ནགས་ཚལ་དང་རྩྭ་སར་གནོད་སྐྱོན་ཐེབས་ཏེ། ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་འཕེལ་ཁ་སོགས་ལ་བཀག་རྒྱ་ཐེབས་པར་མ་ཟད། གངས་ཆག་པ་སོགས་རང་བྱུང་གནོད་འཚེ་ཐེབས་པས། འབྲོག་དམངས་དབུལ་བོར་གྱུར་ཏེ། བྱིས་པ་སློབ་གྲྭ་ཡང་སྐྱེལ་མི་ཐུབ་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད།

ཁོར་ཡུག་རྫད་སྐྱོན་གྱི་གཏམ་རྒྱུད་འགའ།

རང་ཅག་གི་གདོད་མའི་བོན་ཆོག་འདི་ཆུ་ལ་ཆུ་བཞག་གི་ཚུལ་དུ་བོད་ཀྱི་དམངས་སྲོལ་དང་རོ་གཅིག་ཏུ་ཐིམ་ཡོད། ཕལ་མོ་ཆེས་ད་ལྟའི་དུས་འདིར་འདི་ནི་བོན་ཆོག་གོ་ཞེས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ལྟ་ཚུལ་དང་སྡོམ་ཚིག་བཀོད་པ་ནི། སོ་སོའི་ནང་ཉམས་ཕྱིར་བརྟོལ་བའམ། རྣམ་དཔྱོད་ལ་ཕྱོགས་ལྷུང་གི་ལྕགས་སྒྲོག་ཐེབས་པ་ལས། བསམ་བློ་བ་ཞེས་པའི་དྲི་ཙམ་ཡང་མི་བྲོ་བ་ཡིན། དེ་བས་བོན་ཆོག་དང་ནང་བསྟན་ལས་བྱུང་བའི་ཁོར་ཡུག་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་འགའ་བསྡུས་ཏེ་བཀོད་ན།

 ༡ ཁྱིམ་བདག་གཡུང་དྲུང་གསལ་ཁྱབ་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད། ﹙སྤང་སྐོང་ནེ་ར་བརྒྱད་གསུམ་གྱི་ཀླུའི་སྤང་སྐོང་ལས་འབྱུང།﹚ མུ་ཁུམ་རིའི་བྱང་ཕྱོགས། རི་བོ་སྤོས་ངད་ལྡན་པའི་རྩ་བ། རྟ་མཆོག་ཁ་འབབ་ཀྱི་བག་ཤུའི་འགྲམ་དུ། ཁྱིམ་བདག་གཡུང་དྲུང་གསལ་ཁྱབ་བྱ་བ་དེར་ཕྱིན་ནས། ན་མ་ནེའུ་གསེང་དང་། མེ་ཏོག་སྤང་བཀྲ་ལེགས་པའི་དཀྱིལ་དུ། ཁང་ཁྱིམ་ཕུག རྟ་གླང་ལྷས་སུ་བཅུག གཏེར་ཁ་དང་སྤང་ནགས་མེར་བསྲེགས་པས། ལྷ་ཀླུ་གཉན་བཙན་འཁྲུགས་ཏེ། ཡུལ་མི་རྣམས་ལ་ཁོང་ལྷོག་གཉན་ནད། དྲེག་དང་གྲུམ་བུ། འབམ་ནད། ཆུ་སེར་དང་འབྲུམ་བུ་དཀར་ནག མཛེ་དང་ཤུ་བ། ཕོལ་དང་སྐྲན། དམུ་ཆུ་དང་གཉན་ནད། སྨྱོ་བརྒྱལ་དང་སྔངས་འདར་སོགས་ནད་བྱུང་། མི་ནོར་ཡུལ་ཁམས་སྟོངས་ལ་ཁད་ཀྱི་གནོད་འཚེ་བྱུང་བས། ཁྱིམ་བདག་གིས་རྟ་ངང་བ་ཐོད་དཀར་ལ་དར་སྣ་ལྔས་བརྒྱན་ནས། སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ལ་ཕུལ་ཏེ། འདི་དག་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་སམ་ད་ལྟའི་རྐྱེན་ལགས་ཞུས་པས། སྟོན་པའི་ཞལ་ལས། འདི་ནི་ཁྱེད་ཅག་གི་བྱས་ཉེས་ཀྱིས། ལྷ་ཀླུ་གཉན་སོགས་འཁྲུགས་ཏེ། བྱུར་ཉེས་བཏང་བར་བཀའ་བསྩལ་ནས། དེ་ཐམས་ཅད་གཟུངས་ཀྱིས་བཅས་པར་གསུངས་སོ། །

 ༢ དེད་དཔོན་ཟླ་བ་དབང་བོའི་གཏམ་རྒྱུད། ﹙ས་བདག་སྤང་སྐོང་ལས་འབྱུང་﹚ཞང་ཞུང་མལ་གྲོས་ན་གཡུའི་རྫིང་བུ་ཞིག་ཡོད་པའི་གནས་དེར། དེད་དཔོན་ཟླ་བ་དབང་བོ་ཞེས་པས། ཡུལ་མཁར་བཟུང་། ས་རྒོད་བཏུལ་ནས་ཞིང་རྨོས། སྤང་ལ་མེ་སྒྲོན། མཚོ་རྫིང་ལ་ཡུར་བ་སློག་པས། རེ་ཞིག་ན་ཡུལ་དེར་ཆར་ཆད། རྩི་ཤིང་བསྐམས། མི་ཕྱུགས་ལ་ནད་བྱུང་སྟེ་ཅི་བྱ་བརྟོལ་མེད་དུ་ལུས་ཚེ། རེ་ཞིག་ཡུལ་དེ་ལྷོ་ནུབ་རྟ་སྒོ་གངས་ཀྱི་ར་བ་ནས། སྒྲ་སྙན་པ་དང་འོད་གསལ་ཤར་བས། ཀུན་གྱིས་དད་གུས་ཀྱིས་ལྷ་ཕྱག་མང་དུ་འཚལ་སྐབས། སྟོན་པ་གཤེན་རབ་ལ་ལྷ་ཀླུ་མི་གསུམ་གྱིས་བསྐོར་ནས་བྱོན་པས། ཁྱིམ་བདག་གིས་ཤེལ་དཀར་གྱི་ཟོ་བ་ལ་ཞོ་ཡིས་བཀང་སྟེ་ཕུལ་བས། སྟོན་པའི་ཞལ་ལས། ཁྱེད་ཅག་སྔོན་ནས་བདག་དང་ལས་འབྲེལ་ཡོད་པས། ང་རང་ཁྱེད་རྣམས་སྐྱོབ་ཏུ་ཡོང་བ་ཡིན། ཤེལ་དཀར་ཞོ་ཡིས་བཀང་བ་འདི་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པའི་བརྡར་གོ ། རྐྱེན་ངན་ཐམས་ཅད་ས་བདག་གཏོད་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་ཞི་བའི་གཟུངས་དང་བཅས་གསུངས་སོ། །

 ༣ ཁྱིམ་བདག་བཀྲ་ཤིས་ལྷ་རྒྱལ་ཆེའི་གཏམ་རྒྱུད། ﹙གཉན་གྱི་སྤང་སྐོང་ལས་འབྱུང་﹚ རྩང་ཡུལ་སྐོར་སྙི་མོའི་ཡུལ་ན། ཁྱིམ་བདག་བཀྲ་ཤིས་ལྷ་རྒྱལ་ཆེ་ཞེས་དད་ལྡན་ཞིག་ཡོད་པ་དེའི་རིང་ལ། ཡུལ་དེར་སྔར་མཐོང་མ་མྱོང་བའི་རུ་གླང་དཀར་བོ་དམར་མདངས་ཆགས་པ། རྭ་རྨུག་གཉིས་གཡུའི་འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པ་ཞིག་གིས། ཕུག་གི་རྩ་དང་མདོ་ཡི་ཆུ་ལ་རོལ་ཏེ་ཡོད་ཙ་ན། ཁྱིམ་བདག་བཀྲ་ཤིས་དཔལ་མཁར་ཞེས་པ་དེས་གླང་དེ་མདས་བསད་པས། ཡུལ་དེར་གཉན་ནད་སྣ་ཚོགས་བྱུང་སྟེ། མི་ནོར་ཡུལ་མཁར་སྟོངས་ལ་ཉེ་བ་ན། ཡུལ་མི་དག་གིས་གཙང་གཤེན་སྙན་ངག་རྒྱལ་བ་ལ་རིན་ཆེན་གྱི་མཎྜལ་ཕུལ་ཏེ། བཅོས་ཐབས་ཀྱི་ལུང་བསྟན་ཞུས་པས། གཙང་གཤེན་གྱི་ཞལ་ལས། གླང་དང་བྱི་བ་བསད་དུ་མི་རུང་། གཉན་གྱི་བུ་དང་བུ་མོའི་སྤྲུལ་བ་ཡིན། དེ་ལ་ཞི་ཐབས་ཀྱིས་མི་བསླུ་ཞིང་། དྲག་པོའི་ལས་བྱེད་པ་སྤངས་དགོས། ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་གཉན་གྱི་རྒྱལ་བོ་ལ་འགྱོད་བཤགས་གྱིས། བདག་གིས་གཟུངས་སྔགས་ཀྱི་བཅོས་ཐབས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །

༤ ཁྱིམ་བདག་བྷུ་ར་ཧ་ཛན་གྱི་གཏམ་རྒྱུད། ﹙བཙན་དང་ཆུ་བདུད་ཞགས་བཀྲོལ་ལས་འབྱུང་﹚ ཡང་ཡུལ་སུམ་པ་གླང་གི་གྱིམ་ཤོད། ཤེལ་བྲག་དཀར་བོའི་ཤར་ཕྱོགས། རི་ནག་དགུ་འདུལ་དཔག་ཕུག་གི་འགྲམ་ན། ཁྱིམ་བདག་བྷུ་ར་ཧ་ཛན་ཟེར་བ་ཞིག་གིས། བཙན་ཤ་དམར་བོ་བསད། ཁ་ཤ་རྒྱ་ལ་བཟུང་། འུག་པའི་ཚང་བཤིག ཆུ་གཉན་མིག་ཏུ་མེ་ཐབས་སོང་། ས་གཉན་འོག་ཏུ་མི་ཟོག་གི་རོ་སྦས། ས་དཀྲེས་དཀྱིལ་ནས་གས་པས། ཡུལ་དེར་ཁྲག་གི་ཆར་བབས། ནད་སྣ་ཚོགས་བྱུང་བས། དེར་བཙན་བོན་རུམ་པོ་བཞུགས་པས། ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་འགྱོད་བཤགས་གྱིས། ནད་ཡམས་དང་བདུག་པ་ཞི་བའི་གཟུངས་ཡང་བསྩལ་བར་གསུངས་སོ། །

༥ རི་དྭགས་རུ་རུའི་གཏམ་རྒྱུད།﹙སྐྱེས་རབས་ཀྱི་ལེའུ་ཉེར་དྲུག་པ་ལས་འབྱུང་།﹚ སྔོན་ནགས་ཚལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཞིག་ན། རི་དྭགས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་རུ་རུ་ཞེས་པ། རིན་པོ་ཆེ་ཨིནྡྲ་སྙིལ་དང་། མརྒད། བཻ་ཌཱུ་རྱའི་མདོག་གི་ཐིག་ལེ་འཚེར་བ། རྭ་དང་རྨིག་པ་འཇམ་ཞིང་འོད་ཆགས་པ་ཞིག་གནས་ཡོད། ཚེ་ཞིག་དེ་དང་ཉེ་བ་ན། མི་ཞིག་ཆུ་ཀླུང་དྲག་པོས་འཁྱེར་ཏེ་འོ་དོད་འབོད་པ་ཐོས་པས། རུ་རུས་མ་འཇིགས་ཤིག་ཅེས་དབུགས་དབྱུང་བར་མཛད་དེ། ཆུར་མཆོངས་ནས་སྲོག་བསྐྱབས་པས། མི་དེ་ངོ་མཚར་ནས། ཕྱག་འཚལ་ཏེ་དྲིན་ལན་ཇི་ལྟར་གསབ་པའི་རེ་སྐུལ་བྱས་པས། ལན་དུ། བདག་གང་ན་ཡོད་པ་མ་སྨྲས་ན་དྲིན་ལན་གསབ་པ་ཡིན་ནོ་གསུངས་པ་ལྟར། དེས་ཀྱང་ཁས་བླངས་ཏེ་ཕྱག་དང་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ་སོང་ངོ་། །ནམ་ཞིག་རྒྱལ་བོའི་བཙུན་མོས། རྨི་ལམ་དུ་རི་དྭགས་ངོ་མཚར་བ་དེ་རྨིས་ཏེ། རྒྱལ་བོ་ལ་དེ་འཚོལ་བར་གདམས་པས། ཐ་ཤལ་དེས། རྒྱལ་བོའི་ནོར་ལས་བཅུ་ཆ་སྟེར་བའི་རྔན་པར་རྔམ་སྟེ། རྒྱལ་བོ་ཁྲིད་ནས་ལག་པས་རུ་རུ་བསྟན་པས། རྣམ་སྨིན་མཐོང་ཆོས་སུ་སྨིན་ཏེ་ལག་པའི་མཁྲིག་མའི་རྩ་བ་ནས་ཆད། རྒྱལ་བོས་མདའ་ཁ་རུ་རུ་ལ་གཏད་པས། རུ་རུས་མི་སྐད་སྨྲས་ཏེ། ཐ་ཤལ་དེས་དྲིན་ལན་ལོག་འཇལ་བྱས་པར་བཤད་པས། ཁོང་རུ་རུའི་མཛད་རྣམ་ལ་ངོ་མཚར་ཏེ། ཕོ་བྲང་དུ་སྤྱན་དྲངས་ནས་བཀུར་སྟི་དང་ཆོས་བསྟན་དུ་བཅུག་གོ །

༦ ཀླུ་རྒྱལ་ཨེ་ལའི་འདབ་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད།﹙མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་མང་བོ་ལས་འབྱུང་།﹚སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་བསྟན་པ་ལ། སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་སློང་སྤོང་བ་བ་ཞིག ཨེ་ལའི་ཤིང་དྲུང་དུ་འཆག་པའི་ཚེ། དེའི་དཔྲལ་བར་ཤིང་གི་འདབ་མ་ཕོག་པས། ཁྲོས་ཏེ་བཅད་ནས་དུམ་པར་བྱས་ཤིང་། འདི་ལ་སྲོག་དང་ཚོར་བ་ཡང་མེད་ན་ཅི་ཞིག་ལ་འོད་སྲུང་གིས་བསླབ་པའི་གཞི་བཅོས་པ་ཡིན་ཞེས་གཤེ་བས། དེའི་རྣམ་སྨིན་གྱིས་སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་དུས་སུ། ཀླུ་ཨེ་ལའི་འདབ་བྱ་བ་མགོ་བོ་བདུན་ཡོད་པ། མགོ་རེ་རེ་ལ་ཨེ་ལའི་ཤིང་གི་སྡོང་བོ་སྐྱེས་པ། སྲིན་འབུའི་རིགས་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མའི་གང་བ། སྦྲང་བུའི་ཚོགས་དུ་མ་ལྡིང་ཞིང་རྣག་ཁྲག་གི་དྲི་ངན་འཐུལ་ཞིང་འཛག་པ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་ཏེ། ད་ལྟ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་དེ་མྱོང་བཞིན་ཡོད་དོ། །

༧ སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཏམ་རྒྱུད། ﹙མདོ་དང་སྐྱེས་རབས་ཉེར་བཞི་བ་ལས་འབྱུང་།﹚ ནགས་ཚལ་ལྟ་ན་སྡུག་པ་ཞིག་ན་སྤྲེའུ་ཞིག་གནས་སོ། །ཚེ་ཞིག་བ་འཚོལ་བའི་མི་ཞིག་ལམ་སྟོར་ཏེ། བཀྲེས་སྐོམ་གྱིས་ཉེན་པས། གཡང་གཟར་དུ་ལྗོན་འབྲས་དཔྱངས་པ་མཐོང་ནས། ལེན་པར་རྩོམ་ཚེ་གཡང་དུ་ལྷུང་། དེའི་སྨེ་སྔགས་བཏོན་པས། སྤྲེའུས་གསན་ཏེ། དང་ཐོག་མིའི་ལྗིད་ཚད་ཀྱི་རྡོ་ཞིག་ཡར་དྲངས་ནས་སྦྱངས་པ་བྱས་མཐར། ཕྱིས་མི་དེ་ཆུ་ཀླུང་ལས་བཏོན། སྤྲེའུ་ཐང་ཆད་དེ་རྡོ་ལེབ་སྟེང་དུ་བསྡད་ནས། བདག་གཅན་གཟན་སྡིག་ཅན་ལས་སྲུངས་ཤིག་ཅེས་གསུངས་ཏེ་བདེ་བར་གཟིམ་པ་ན། མི་དེས་སྤྲེའུ་ཤ་ལམ་རྒྱགས་སུ་རེ་ནས། སྤྲེའུ་མགོ་ལ་རྡོ་བཞུས་པས། མ་ཕོག་སྟེ་དུམ་ཅིག་སྤྲེའུ་མགོ་ལ་ཕོག་པས་སད་དེ། ཨེ་མ་ཁྱེད་མིར་གྱུར་ཀྱང་ཡིད་རྟོན་བྱ་མི་རུང་བར་འདུག་པར་གསུངས་ནས། སྤྲེའུ་སྔོན་དུ་ཕྱིན་ཏེ་ཤིང་ཏོག་སྤུངས་ཤིང་ལེགས་པར་བསྐྱལ་ལོ། །མི་དེ་ལ་རྣམ་སྨིན་མཐོང་ཆོས་སུ་གྱུར་ཏེ། མཛེ་ནད་ཀྱིས་རྣག་ཁྲག་བཞུར་ཞིང་ཤུ་བའི་གོང་བུ་དྲི་ང་བ། མི་གཟུགས་ཡིན་པ་ཡང་མི་ཤེས་པ་ཞིག་ཏུ་ལུས་པའི་ཚེ། རི་དྭགས་གཤོར་དུ་ཡོང་བའི་རྒྱལ་བོ་ཞིག་དང་འཕྲད་པས། ཁྱེད་འདྲེ་འམ། ཡི་དྭགས་སམ། ཉི་ཚེ་བའི་དམྱལ་བ་གང་ལགས་དྲིས་པས། མི་དེས་སྨྲས་པ། བྱམས་པ་སྙིང་རིངས་བྱས་པ་ཡི། །མེ་སྟག་ཙམ་ཞིག་འདིར་སྨིན་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་བརྣག་དཀའ་བའི། །དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སླད་ནས་མཆི། །ཞེས་ཟེར་རོ། །

༨ གཞན་ཡང་། སྔོན་རྒྱ་གར་དུ་མུ་སྟེགས་པའི་རྒྱལ་བོ་འཕྲི་ཅན་གྱིས་ཁ་ཟས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སེམས་ཅན་ཁྲི་ཕྲག་བསད་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱིས། རྡོ་རྗེ་དམྱལ་བར་སྐྱེས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ཚད་མེད་མྱངས་པས། ཀུན་དགའ་བོས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་གཤིན་རྗེ་ལ་ཕུལ་ཏེ། ཚེ་ཐར་མང་དུ་བྱས་པས་དམྱལ་བ་ལས་ཐར་བ་དང་།

༩ ཡང་སྔོན་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་གི་ཕ་རྒན་གྱིས། ཁྱིམ་གྱི་རྒྱབ་ན་ཉ་རྫིང་ཞིག་ཡོད་པ་ལས་བཅུས་གྱིན་ཟོས་པས། ཚེ་འཕོས་ནས་དེར་ཉའི་སྐྱེ་བ་མང་དུ་བླངས་ཏེ། བུས་ལན་གྲངས་བརྒྱ་ཕྲག་ཏུ་ཕ་ཤ་ཟ་བ། མ་ག་དྷར་མོའུ་འགལ་གྱི་བུས་དངོས་སུ་གཟིགས་པ་ལས་རྣམ་འབྱེད་དུ་གསུངས་པ་དང་།

༡༠ ཡང་། གྲོང་ཁྱེར་ཀས་མ་རྱ་ན་གླང་ཞིག་ཕ་བི་ཞེས་སྒྲ་འབྱིན་ཅིང་ཁྲིད་པ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཞིག་གིས་གཟིགས་ཏེ། ཀྱེ་ཧུད། ཨེ་མ། ག་ལ་སྲིད་ཞེས་བརྗོད་པས། མི་དག་གིས་རྒྱུ་མཚན་དྲིས་པས། སྔོན་ཁྱིམ་བདག་ཅིག་རྨོངས་པའི་དབང་གིས་ཕྱུགས་ཀྱི་མཆོད་སྦྱིན་མང་དུ་བྱས་པའི་སྟེང་། འཆི་ཁར་ཡང་བུ་ལ་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པའི་ཁ་ཆེམས་བཞག་པས། ཁྱིམ་བདག་དེ་ཕྱུགས་སུ་ལན་གྲངས་དུ་མར་སྐྱེས་ཤིང་། ཐེངས་དེར་གསོད་ཐེངས་དྲུག་པ་ཡིན་ལ། སྒྲ་འབྱིན་པ་དེ་ཡང་བུ་ལ་ཁོ་ཁྱེད་ཀྱི་ཕ་རྒན་ཕ་བི་ཡིན་ཞེས་བརྡ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །

༡༡ གཞན་ཡང་། ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་བཙུན་མོ་མོང་བཟའ་ལྷ་ལྕམ་ལ་བཙོག་མནོལ་གྱི་བུ་ཞིག་སྐྱེས་པས། བཙུན་མོས་གསང་ནས་ཁོལ་མོ་ལ་གཏད་དེ། སུས་ཀྱང་མ་མཐོང་བར་དུར་དུ་སྦས་ཤིག་ཅེས་གདམས་པ་བཞིན་དུར་དུ་སྦས་པ། ས་བདག་གི་ལྟོ་བར་འཕྲད་པས། ཡུལ་ལྷ་ཐམས་ཅད་ལ་མནོལ་གྲིབ་ཕོག་པས་ལྷ་འཁྲུགས་བྱུང་སྟེ། བཙའ་སེར་སད་གསུམ་དང་། ནད་ཡམས་མུ་གེ་བྱུང་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་རྒྱལ་བོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་སྐུ་ཁམས་མ་བདེ་བས། སློབ་དཔོན་པད་འབྱུང་གིས། མནོལ་བསང་ལྷ་ཆབ་སྔོན་མོ་གསུངས་ཏེ་ཆོ་ག་བསྟར་བས། རྒྱལ་བོ་སྙིང་ནད་ལས་གྲོལ་བ་དང་། ད་དུང་ཕན་ནུས་སུ། ལྷ་དང་སྲུང་མ་འཁོར། ཟས་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་ལ་བྱིན་ཆགས། འབྱུང་བ་སྙོམས་ལ་གྲགས་དང་གཟི་བརྗིད་བསྐྱེད། ཁམས་དང་དབང་བོ་གསལ། སྣང་སྲིད་ལྷ་འདྲེ་དང་འགལ་རྐྱེན་བར་ཆད་ཀྱི་མི་གོས་པ་སོགས་ཕན་ནུས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །

སྲོག་བླུ་ཚེ་ཐར་གྱི་དགེ་མཚན།

རང་རེའི་སྲོག་བླུ་ཚེ་ཐར་གྱི་ཕྱག་སྲོལ་བཟང་བོ་འདིས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ལ་ཕན་ནུས་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོན་ཡོད། དེ་ཡང་བླ་མའི་ཞབས་བརྟན། ནད་མེད་ཚེ་རིང་། གཤིན་པོའི་དགེ་རྩ། ཆོས་སྲུང་ལ་མཆོད་ཕྱིར་གཏོང་བ་སྟེ། ད་ལྟ་ལྷ་རྟ་དང་། ལྷ་གཡག ལྷ་ར་ཞེས་པ་དེ་རྣམས་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་ཐང་ཧྲུའུ་དུ་རི་དྭགས་གཉན་བོད་ཀྱིས་ལྷར་བཀུར་བར་བཤད་ཡོད་ལ། བོད་རྒྱལ་དམུས་ལོང་དཀོན་པ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་མིག་ལ་ནད་བཅོས་བྱས་ཚེ། དང་ཐོག་གཉན་ཞིག་གཟིགས་པས་སྟག་རི་གཉན་གཟིགས་བཏགས་པ་སོགས་ལ་བལྟས་ནའང་རི་དྭགས་གཉན་ལ་མཐོང་ཆེན་ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་རྟོགས་ཐུབ། དེ་ཡང་མདོར་དྲིལ་ན་ལས་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ལ་སྙིང་ཁོང་རུས་པའི་གཏིང་ནས་ཡིད་ཆེས་ཡོད་པའི་སྟེང་ནས། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་སྟངས་འདི་ལག་ལེན་ཁྲོད་བྱུང་བ་ཡིན། དམྱལ་གླིང་མུན་པ་རང་སངས་ལས། ལྕགས་སྲེག་ཐང་ན་ཚེ་འདས་ཕོ་མོ་རྣམས། །ལུས་པོ་ཚིག་ནས་ཨ་ཚ་ཟེར་བ་འདི། །འཇིག་རྟེན་མི་ཡུལ་གསོན་པོར་འདུག་པའི་དུས། །ར་ལུག་གསོན་པོར་བཟུང་ནས་གསུར་ལ་འདྲེན། །ཆུ་ནང་ཉ་མོ་བཟུང་ནས་སྐམ་ལ་ཕུད། །དགུན་གསུམ་རི་བོ་ཆེན་པོ་མེ་ལ་བསྲེགས། །ལས་ངན་དེ་འདྲ་བྱས་པའི་རྣམ་སྨིན་རེད། །ལས་མཁན་མཚོན་ཆ་ཐོགས་པ་འབུམ་ཕྲག་གིས། །ཚེ་འདས་ཕོ་མོ་བགྲང་ལས་འདས་པ་གསོད། །ཡང་ཤི་ཡང་སོས་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱ་རེ་མྱོང་། །འཇིག་རྟེན་མི་ཡུལ་གསོན་པོར་འདུག་པའི་དུས། །ཉེས་མེད་རི་དྭགས་མང་བོ་མདའ་ཡིས་བསད། །རྐུན་ཇག་བྱས་ནས་མི་རྟ་མང་བོ་བསད། །བྱ་ཚང་བྱེའུ་ཚང་སྒོ་ང་རྡོ་ལ་བརྒྱབ། །གཡུ་སྤྱང་ཝ་མོ་དར་མ་མང་བོ་བསད། །འཕྱི་བ་རི་བོང་ཤྭ་རྐྱང་མདའ་ཡིས་བསད། །ན་ཁའི་སྦལ་བ་ཚྭ་ཆུ་བཏབ་ནས་བསད། །ས་འོག་དུག་སྦྲུལ་གླ་རྩི་དུག་གིས་བསད། །ལས་ངན་དེ་འདྲ་བྱས་པའི་རྣམ་སྨིན་རེད། །ཅེས་གསུངས་པ་འདིས་སྲོག་བཅད་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་དཔེ་གསོན་པོ་ཞིག་བསྟན་ཡོད། ཚུལ་འདི་ལ་དགོངས་ནས། སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདུས་བྱས་ཀྱི་དགེ་རྩ་ཀུན་ལས་སྲོག་སྐྱོབ་པ་འདི་ཕན་ཡོན་ཆེ་བར་དགོངས་ནས། དབང་ཡོད་ཚོས་རི་རྒྱ་ལུང་བརྒྱ་བསྡམས་པ་དང་། ཚེ་ཐར་སྲོག་བླུའི་ཆོ་ག་མང་དུ་སྤེལ་ཏེ། ལྷག་པར་དུས་བཟང་ལ་དགེ་རྩ་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་དམིགས་ནས། སྐམ་ས་དང་ཆུར་གནས་སྲོག་ཆགས་མང་བོ། གསོན་ཆོས་སླར་ཡང་རྙེད་པ་ལྟ་བུའི་སྲོལ་བཟང་བྱུང་བ་ཡིན། དེའི་འབྲས་རྟགས་ཀྱང་ནད་མེད་ཚེ་རིང་དང་། ས་བཅུད་གསོ་བ། འབྱོར་བ་རྒྱས་པ། བློ་བདེ་བག་ཕེབས་དང་ཉམས་སྤྲོ་བ། ཐར་ལམ་འཐོབ་པ་བཅས་ཕན་ཡོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །

འཛམ་གླིང་གི་ས་ཁུལ་སོ་སོའི་སྲོག་ཆགས་དུས་ཆེན།

༡ བོང་བུའི་དུས་ཆེན། ལོ་རེའི་ཟླ ༤ ཚེས ༣༠ ཉིན་སུའུ་ཏན་ཧོང་ཧེའི་ཞིང་ཆེན་གྱི་བོང་བུའི་དུས་ཆེན་ཡིན། ཉིན་དེར་གོས་དམར་ལྗང་གི་བརྒྱན་པའི་བོང་བུ་གྲོང་གི་ཉེ་འདབས་སུ་ཁྲིད་ནས་ཁྲོམ་བསྐོར་བྱེད་པ་དང་། བོང་འཚོང་གི་བྱ་འགུལ་སྤེལ་བ་དང་། ཞང་གྲོང་གི་གྱང་ལྡེབས་སོགས་སུ་བོང་བུའི་གཟུགས་རིས་བྲིས་ཡོད།

༢ སྤྲེའུ་དུས་ཆེན། ལོ་རེའི་ཟླ ༦ པའི་ཚེས ༧ ཉིན་ནི། ཧིན་རྡུ་ཉི་ཞི་ཡའི་ཅ་ལི་མན་ཏན་གླིང་ཕྲན་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྲེའུ་དུས་ཆེན་ཡིན། ས་ཁུལ་དེའི་མི་ཚང་མ་རི་མགོར་ཕྱིན་ཏེ་སིལ་ཏོག་སོགས་སྤྲེའུ་ལ་འོས་པའི་ཁ་ཟས་མང་བོ་འཁྱེར་ནས་སྤྲེའུ་ལ་སྦྱིན་པར་མ་ཟད། ད་དུང་རོལ་མོའི་དཀྲོལ་ནས་སྤྲེའུ་ལ་རྟེན་འབྲེལ་ཞུ་སྲོལ་ཡོད།

༣ ཁྱིམ་བྱའི་དུས་ཆེན། ལོ་རེའི་ཟླ ༦ པའི་ཚེས ༣༠ ཉིན་སི་ཕེན་གྱི་མེ་ལིས་ཏ་སོགས་ཁྱིམ་བྱའི་དུས་ཆེན་གཏོང་སྲོལ་ཡོད། ཉིན་དེར་བྱ་ཁང་གཙང་ཕྱགས་གནང་སྟེ་མཐའ་བསྐོར་དུ་རི་སྐྱེས་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་འཇོག་པ་དང་། ད་དུང་ས་ཆ་ལ་ལར་བྱ་འཛིང་འགྲན་བསྡུར་སྤེལ་སྲོལ་ཡོད།

༤ ལུག་གི་དུས་ཆེན། ལོ་རེའི་ཟླ ༨ པའི་ཚེས་བཅུ་བཞི་ཉིན་ཨོ་སི་ཁྲུ་རི་ཡའི་ས་ཁུལ་ཉུང་ཤས་ཤིག་ཏུ་ལུག་གི་དུས་ཆེན་གཏོང་སྲོལ་ཡོད། ཉིན་དེའི་ཞོགས་པར་ལུག་རྫིས་ཤོག་སྦག་བརྒྱབ་སྟེ། ལུག་ཁྱུ་ལ་རྟེན་འབྲེལ་ཞུ་བའི་ཤིས་ཚིག་བཤད་རྗེས། ལུག་ཁྱུ་རྩྭ་ཆུ་འཛོམས་སར་དེད་དེ་རྩ་ཁ་བྱེད་སྲོལ་ཆགས་ཡོད།

༥ ཕོ་རོག་གི་དུས་ཆེན། ལོ་རེའི་སྟོན་ཟླ་དང་བོའི་ཚེས ༡༠ བའི་ཞོགས་པར། ནེ་པ་ལའི་མིས་བརྔོས་འབྲས་དང་འཁུར་བ་སོགས་ཁང་ཀླད་དང་ར་བསྐོར་དུ་གཏོར་ཏེ། ཕོ་རོག་ལ་སྟེར་སྲོལ་ཡོད། ནེ་པ་ལར་ཕོ་རོག་ནི་བཀྲ་ཤིས་པའི་འདབ་ཆགས་ཤིག་ཏུ་བརྩི་བས། ཉིན་དེར་ཕོ་རོག་ཇི་ལྟར་མང་ན་དེ་ལྟར་བདག་པོ་དགའ་སྤྲོ་སྐྱེས་པ་ཡིན།

སྲོག་ཆགས་དང་རྒྱལ་དར་བར་གྱི་འབྲེལ་བ།

སྲོག་ཆགས་ནི་རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་མཛེས་རྒྱན་དང་། སོ་སོ་ལ་ཐུན་མིན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་རེ་དང་། འགྲེལ་བརྗོད་སྣ་ཚོགས་བཤད་རྒྱུ་ཡོད་པས། འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཉི་ཤུ་ལྷག་གི་རྒྱལ་དར་སྟེང་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་གཟུགས་རིས་བཀོད་ཡོད། དཔེར་ན། འབྲུག་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་དར་ལ་འབྲུག་རིས་བཀོད་ཡོད་པས། དེས་ལས་དབང་དང་སྟོབས་མཚོན་པ་དང་།

ཝེ་ནེ་ཙུའི་ལའི་རྒྱལ་དར་ལ་རྟ་མཆོག་བཀོད་པ་ལས་རང་བཙན་དང་རང་དབང་མཚོན་ཡོད།

སི་ཕེན་གྱི་རྒྱལ་དར་ལ་སེང་གེ་དང་བྱ་གླག་བཀོད་པས་བརྗིད་ཉམས་དང་དཔའ་ངར་མཚོན།

མོང་གོལ་གྱིས་རྒྱལ་དར་ལ་ཉའི་གཟུགས་བཀོད་པ་ནི། ཉའི་རིགས་ནི་ཉིན་མཚན་ཀུན་ཏུ་མིག་མི་འཛུམ་པས། དཔའ་ངར་དང་དོགས་ཟོན་མཚོན་ཡོད།

ཕེ་རུའི་རྒྱལ་དར་ལ་རྔ་མོང་བཀོད་པ་ནི། གཅིག་ནས་རྔ་མོང་ནི་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་མིང་གྲགས་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་དང་། གཉིས་ནས་ཁྱུ་ཚོགས་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་ཡིན་པས་སོ། །

ཨན་ཏོར་གྱི་རྒྱལ་དར་ལ་གླང་གི་གཟུགས་རིས་བཀོད་པས་གོ་གནས་ཀྱི་དབང་ཐང་མཚོན།

ཀུའི་ཐེ་མ་ལའི་རྒྱལ་དར་ལ་ཐོད་པ་དམར་ལ་གཤོག་སྒྲོ་ལྗང་གུའི་སེར་བྱའི་གཟུགས་རིས་བཀོད་པས་རང་དབང་དང་མཛའ་མཐུན་མཚོན།

ཁེ་རི་པ་སིའི་རྒྱལ་དར་ལ་དམག་གྲུ་དང་རྟ་མཆོག་གི་གཟུགས་རིས་བཀོད་ཡོད།

ཝུ་ཀན་ཏའི་རྒྱལ་དར་ལ་ཐོད་པ་དམར་ལ་གཤོག་པ་སེར་བོའི་བྱ་ཞིག་བཀོད་ཡོད།

ཕ་ཕུལ་ལ་ཀུའི་ནེ་ཡའི་རྒྱལ་དར་ལ་ཅི་ལོ་ཞེས་པའི་བྱ་ཞིག་བཀོད་པས། གཅིག་ནས་བྱ་དེ་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་མིང་ཅན་གྱི་བྱ་ཡིན་པ་དང་། གཉིས་ནས་རང་བཙན་དང་རང་དབང་མཚོན།

ཏོ་སྨི་ནེ་ཁའི་རྒྱལ་དར་ལ་ནེ་ཙོ་བཀོད་པའང་ནེ་ཙོ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་མིང་གྲགས་ཅན་གྱི་བྱར་བརྩིའོ། །

ཙམ་པབ་ཝེའི་རྒྱལ་དར་ལ་རྐང་བ་དམར་ལ་གཤོག་པ་རྫ་མདོག་ཅན་གྱི་ཙམ་པབ་ཝེའི་བྱ་ཞིག་གི་གཟུགས་རིས་བཀོད་པའང་། བྱ་དེ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་དམིགས་བསལ་ཅན་གྱི་བྱ་ཞིག་ཡིན།

གཞན་ཡང་། ཨེ་ཅིབ། ཙན་པི་ཡ། ཨོ་སི་ཁྲུ་རི་ཡ། པོ་ལི་ཝེ་ཡ། ཨེ་ཁྭ་ཏོར། མོ་ཞི་ཁོ་བཅས་ཀྱི་རྒྱལ་དར་ལ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་གཟུགས་རིས་རེ་བཀོད་པའང་རྒྱལ་ཁབ་དེ་དག་ནི་དཔའ་ངར་ལྡན་པ་མཚོན་ནོ། །

འཛམ་གླིང་གི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ཉི་མ་དང་བརྗོད་བྱ།

༡༩༧༤ལོར། སའི་གོ་ལ་གཅིག་ཁོ་ན་ལས་མེད་པ།

༡༩༧༥ལོར། མིའི་རིགས་ཀྱི་སྡོད་གནས།

༡༩༧༦ལོར། ཆུ་ནི་ཚེ་སྲོག་གི་འབྱུང་ཁུངས་གལ་ཆེན་ཡིན་པ།

༡༩༧༧ལོར། དྲི་ངན་དབྱང་རླུང་བང་རིམ་ལ་གཏོར་བཤིག་ཐེབས་པ་དང་། ས་ཆུ་ཤོར་བ། རྩྭ་ཐང་ངན་འགྱུར། ནགས་ཚལ་གང་བྱུང་གཅོད་པ་བཅས་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་པ།

༡༩༧༨ལོར། གཏོར་བཤིག་མེད་པའི་འཕེལ་རྒྱས།

༡༩༧༩ལོར། བྱིས་པའི་མ་འོངས་པའི་ཆེན་དུ་གཏོར་བཤིག་མེད་པའི་འཕེལ་རྒྱས།

༡༩༨༠ལོར། ལོ་གསར་པ་བཅུ་ཡི། འགྲན་སློང་གསར་པ། གཏོར་བཤིག་མེད་པའི་འཕེལ་རྒྱས།

༡༩༨༡ལོར། ས་འོག་གི་ཆུ་དང་མིའི་རིགས་ཀྱི་རིམ་འབྲེལ་ཟས་རིགས་སྲུང་སྐྱོང་དང་། དུག་ཡོད་རྫས་འགྱུར་ཐོན་རྫས་ཀྱི་འབག་བཙོག་འགོག་བཅོས།

༡༩༨༢ལོར། སི་ཐོག་ཁོང་མོ་རུ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གྲོས་ཚོགས་འཚོགས་ནས་ལོ་བཅུ་འཁོར་བར་དྲན་གསོ་ཞུ་བ་དང་ཁོར་ཡུག་འདུ་ཤེས་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏོང་བ།

༡༩༨༣ལོར། གནོད་ཡོད་བེད་སྤྱོད་མེད་པའི་དངོས་རོ་ལ་དོ་དམ་དང་། སྐྱུར་ཆར་གྱི་གཏོར་བཤིག་འགོག་བཅོས། ནུས་ཁུངས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཚད་ཇེ་མཐོར་གཏོང་བ།

༡༩༨༤ལོར། བྱེ་ཐང་དུ་འགྱུར་བ།

༡༩༨༥ལོར། གཞོན་ནུ་དང་། མི་གྲངས། ཁོར་ཡུག

༡༩༨༦ལོར། ཁོར་ཡུག་དང་ཞི་བདེ།

༡༩༨༧ལོར། ཁོར་ཡུག་དང་སྡོད་གནས།

༡༩༨༨ལོར། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དང་། རྒྱུན་མཐུད་འཕེལ་རྒྱས། མང་ཚོགས་ཞུགས་པ།

༡༩༨༩ལོར། འཛམ་གླིང་ཡོངས་དྲོན་པོར་འགྱུར་བར་དོགས་ཟོན་བྱེད་རྒྱུ།

༡༩༩༠ལོར། བྱིས་པ་དང་ཁོར་ཡུག

༡༩༩༡ལོར། གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་ཐད་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ཀྱིས་མཉམ་སྒྲུབ་བྱེད་དགོས་པ།

༡༩༩༢ལོར། སའི་གོ་ལ་གཅིག་ལས་མེད་པས། ཐུགས་ཁུར་དང་མཉམ་དུ་ལོངས་སྤྱོད་པ།

༡༩༩༣ལོར། དབུལ་ཕོངས་དང་ཁོར་ཡུག འཁོར་སྐྱོད་ངན་པ་ལས་ཐར་བ་བྱེད་པ།

༡༩༩༤ལོར། སའི་གོ་ལ་གཅིག་དེ་ཁྱིམ་ཚང་གཅིག་ཡིན་པ།

༡༩༩༥ལོར། རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་མི་དམངས་རྣམས་མཉམ་འབྲེལ་བྱས་ནས་ལྷག་པར་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་འཛམ་གླིང་གསར་སྐྲུན་བྱེད་དགོས།

༡༩༩༦ལོར། ང་ཚོའི་སའི་གོ་ལ་དང་སྡོད་གནས། གཞིས་ཀ

༡༩༩༧ལོར། སའི་གོ་ལའི་ཚེ་སྲོག་གི་ཆེད་དུ།

༡༩༩༨ལོར། སའི་གོ་ལའི་ཚེ་སྲོག་གི་ཆེད་དུ་ང་ཚོས་རྒྱ་མཚོ་སྐྱོབ་དགོས།

༡༩༩༩ལོར། སའི་གོ་ལ་སྐྱོབ་པ་ནི་མ་འོངས་པར་སྐྱོབ་པ་ཡིན།

༢༠༠༠ལོར། ཁོར་ཡུག་གི་སྟོང་ལོ་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བ།

ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་གི་དྲན་སྐུལ་ཉི་མ་གཙོ་བོ་ཁག་ཅིག

ཟླ ༢ པའི་ཚེས ༢ ཉིན། རྒྱལ་སྤྱིའི་རློན་སའི་དྲན་སྐུལ་ཉི་མ།

ཟླ ༣ པའི་ཚེས ༢༡ ཉིན་འཛམ་གླིང་ནགས་ཚལ་གཅེས་སྐྱོང་གི་ཉི་མ་ཡིན་པས། རྒྱལ་ཁབ་མང་བོ་ཞིག་གི་སྡོང་འཛུགས་ཀྱི་བྱ་ལས་སྒྲུབ།

ཟླ ༣ པའི་ཚེས ༢༢ ཉིན། འཛམ་གླིང་ཆུའི་དྲན་སྐུལ་གྱི་ཉི་མ།

ཟླ ༣ བའི་ཚེས ༢༣ ཉིན། འཛམ་གླིང་གནམ་གཤིས་དྲན་སྐུལ་གྱི་ཉི་མ། རླུང་ཁམས་ཆེན་མོའི་ཐོན་ཁུངས་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པ།

ཟླ ༤ བའི་ཚེས ༢༢ ཉིན། འཛམ་གླིང་སའི་གོ་ལའི་དྲན་སྐུལ་ཉི་མ།

ཟླ ༥ བའི་ཚེས ༣༡ ཉིན། འཛམ་གླིང་དུ་བ་མེད་པའི་དྲན་སྐུལ་ཉི་མ།

ཟླ ༦ པའི་ཚེས ༥ ཉིན། འཛམ་གླིང་ཁོར་ཡུག་དྲན་སྐུལ་ཉི་མ།

ཟླ ༦ པའི་ཚེས ༡༧ ཉིན། འཛམ་གླིང་ཐང་རྒོད་དུ་འགྱུར་བ་དང་ཐན་སྐྱོན་འགོག་བཅོས་དྲན་སྐུལ་ཉི་མ།

ཟླ ༧ པའི་ཚེས ༡༡ ཉིན། མི་གྲངས་དྲན་སྐུལ་ཉི་མ་ཡིན། ༡༨༥༠ ལོར་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ཀྱི་མི་གྲངས་དུང་ཕྱུར ༡༠ ལྷག་ཡོད། ད་ལྟ་འཛམ་གླིང་དུ་མི་གྲངས་དུང་ཕྱུར ༦༠ ལྷག་ཟིན་ལ། སྐར་ཆ་གཅིག་གི་ནང་སའི་གོ་ལའི་སྟེང་ཕྲུ་གུ ༤ རེ་སྐྱེས་པས། ཉིན་རེར་ཕྲུ་གུ་ཁྲི ༣༠ ལྷག་སྐྱེས་བཞིན་ཡོད་དོ། །

ཟླ ༩ བའི་ཚེས ༡༦ ཉིན། འཛམ་གླིང་དྲི་ངན་དབྱང་རླུང་བང་རིམ་སྲུང་སྐྱོང་དྲན་སྐུལ་ཉི་མ།

ཟླ ༡༠ པའི་ཚེས ༤ ཉིན། འཛམ་གླིང་སྲོག་ཆགས་དྲན་སྐུལ་ཉི་མ།

ཟླ ༡༠ པའི་ཚེས ༡༦ ཉིན། འཛམ་གླིང་འབྲུ་རིགས་དྲན་སྐུལ་ཉི་མ་ཡིན་པས། འབྲུ་རིགས་འཕེལ་རྒྱས་དང་། ཞིང་ལས་ཐོན་སྐྱེད་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་པ།

ཟླ ༡༢ པའི་ཚེས ༢༩ཉིན། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྐྱེ་ཁམས་སྣ་མང་དྲན་སྐུལ་ཉི་མ།

གནས་རི་ལྷར་འཛིན་གྱིས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་ལ་ནུས་པ་ཐོན་པ།

            འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལྷ་རྣམས་གནས་རི་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། ཀླུ་སོགས་དྭངས་གཙང་གི་མཚོ་རྫིང་སོགས་ལ་གནས་པ་ཡང་། སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་གདོད་མ་ནས་དེའི་གལ་ཆེན་རང་བཞིན་རྟོགས་པ་དང་། རང་ཅག་བོད་ལ་མཚོན་ནའང་། གནས་རི་མཚོ་རྫིང་སོགས་ཡིད་འོང་ཇི་སྙེད་ཅིག་ལ་ལྷ་ཀླུ་གནས་པའི་འདུ་ཤེས་དེ་དཔར་བཏབ་པ་བཞིན་སེམས་ཁོང་ན་གནས་ཡོད། དཔེར་ན། མཐོ་སྒང་འདིར་གདོད་མ་ནས་མཆིས་པའི་སྲིད་པ་ཆགས་པའི་ལྷ་དགུ་ཞེས་བཤད་དུ་ཡོད་དེ། ༡ ཡབ་ལྷ་ཆེན་འོ་དེ་གུང་རྒྱལ། ༢ དེའི་སྲས་ཡར་ལྷ་ཤམ་པོ། ༣ བྱང་གི་གཉན་ཆེན་ཐང་ལྷ། ༤ སྒ་སྟོད་ཇོ་བོ་སྒྱོགས་ཆེན། ༥ ཤར་གྱི་རྨ་ཆེན་སྦོམ་ར། ༦ ཇོ་བོ་གཡུལ་རྒྱལ། ༧ སྐྱིད་ཤོད་ཞོགས་ལྷ་ཕྱུག་པོ། ༨ ཤེལ་དཀར་ཇོ་བོ་རྟ་རྒོད། ༩ གཙང་གི་གནོད་སྦྱིན་གང་བ་བཟང་བོ་དང་། རྗེ་ཡི་མགུར་ལྷ་བཅུ་གསུམ། གཞན་ཡང་། རྒྱལ་རོང་གི་དམུ་རྡོ། ཁམས་ཀྱི་གངས་དཀར་རི་བོ། ཡུན་ནན་གྱི་ཁ་བ་དཀར་བོ་སོགས་གནས་རི་མང་བོ་དང་། མཚོ་རྫིང་ཇི་སྙེད་ཅིག་ལ་ལྷ་ཀླུ་གནས་པར་མ་ཟད། བླ་གནས་དང་། བླ་མཚོ། ཐ་ན་བླ་ཤིང་དང་བླ་འབྲོང་། བླ་རྡོ། བླ་གཡུ་སོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བཟུང་སྟེ། དེ་དག་ལ་ཕན་གནོད་བྱས་ན། ཡུལ་ལྷ་དེ་དག་གིས་མི་རྣམས་ལ་བདེ་སྡུག་དང་། འབྱོར་དབུལ། ཐ་ན་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་སོགས་ཁ་ལོར་བསྒྱུར་བར་རློམ་ཏེ། ས་བརྐོ་རྡོ་སློག་བྱེད་མི་ཕོད་པ་དང་། སྨན་རྩྭ་མི་བརྐོ་བ། གཏེར་ཁ་མི་སྔོག་པ། རི་དྭགས་དང་གཅན་གཟན་ལ་ལྷ་དེའི་སྒོ་ཟོག་གི་འདུ་ཤེས་དང་། ཆུར་གནས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས་ལ་གནོད་འཚེ་མི་གཏོང་བར་གཅེས་སྤྲས་བྱེད་པ་དང་། ཆུ་མིག་སོགས་སུ་རྐང་ལག་མི་འཁྲུ་བ། ཁྱད་པར་དུ་ལྟེང་ཀ་དང་མེ་ཏོག་སོགས་སུ་ཁྲག་རིགས་དང་མི་གཙང་བ་མི་བསྒོ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས་འབྲུག་མོས་སྐྱོགས་ཀྱིས་ཆུ་བཅུ་སྐབས་ཆུ་སྐྱེས་པདྨ་ཞིག་བྱུང་བར། འབྲུག་མོ་ལ་ཧོར་སེར་གྱིས་དམ་གྲིབ་ཕོག་རྐྱེན་ཅི་དྲན་འདི་དྲན་མེད་པར་མེ་ཏོག་སྟེང་དུ་མཆིལ་མ་ཞིག་བཏབ་པས། མེ་ཏོག་དེ་མ་ཐག་བསྐམས་པར་བཤད་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་དང་། གཞན་ཡང་། ཀླུ་སྡོང་དང་མགུར་སྡོང། ལྷ་ཤིང་སོགས་ཀྱི་ལོ་མ་ཙམ་ཡང་ལེན་མི་ཕོད་པ། ས་བཅུད་གསོ་བའི་གཏེར་དང་། དྲི་ཞིམ་བསྲེགས་ཏེ་ལྷ་བསང་ཕུལ་བ་སོགས། བོད་མི་ལ་ལྷན་སྐྱེས་སུ་ཡོད་པའི་གོམས་སྲོལ་འདིས། རྩི་ལྗོན་སྐྱེ་འཕེལ་དང་། ཁ་དབུགས་དྭངས་གཙང་། ཆར་ཆུ་སྙོམས་སྒྲིག་ལ་ཕན་ནུས་ཐོན་ཡོད་པར་མ་ཟད། སྲོག་ཆགས་ཀྱི་གླིང་ཀ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཁྱད་ནུས་ལྡན་ནོ། །

ནང་བསྟན་ལས་ལྗོན་པའི་གལ་ཆེན་རང་བཞིན་བསྟན་པ།

ཆོས་འདུལ་བ་ལས། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཤིང་ལྗོན་པ་བཅད་ན་ཉེས་ལྟུང་དུ་འགྱུར་ཚུལ་ཇི་སྙེད་ཅིག་བཀའ་བསྩལ་བར་མ་ཟད། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཤིང་ལྗོན་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱོང་ཚུལ་དང་། འདེབས་འཛུགས་བྱེད་པ་དགེ་ལས་སུ་གཏོགས་ཚད་གསུངས་པ་ནི། ཤིང་ལྗོན་པའི་གལ་ཆེན་རང་བཞིན་ལ་དམིགས་པ་ཡིན། དཔེར་ན། ཁོང་རང་ཉིད་ཡང་ལྗོན་པའི་དྲུང་ནས་སྐུ་བལྟམས་པ། བྱང་ཆུབ་བརྙེས་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ་རྣམ་ཐར་གྱི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ། ཤིང་ལྗོན་པར་རག་ལས་པ་ཡིན། ཚུལ་འདི་ལ་དགོངས་ནས་གནའ་དེང་གི་སེམས་ཉིད་རིག་པ་གཏན་ལ་འབེབས་མཁན་གྱི་བསམ་བློ་བ་མང་བོ། ས་ཆུ་དང་ཁ་དབུགས་དྭངས་སར་ཕེབས་ནས། ཡ་རབས་ཀྱི་བསམ་བློ་བཟང་བོར་བློ་སྦྱོང་གནང་བས། ནང་གི་ཉམས་རྟོགས་ཀློང་དུ་བརྡོལ་ཏེ། སེམས་ཅན་མང་བོ་བདེ་ནས་བདེ་བར་བཀོད་པའི་མཛད་རྣམ་ས་སྟེང་ལ་བཞག་ཡོད།

གཞན་ཡང་། མཎྜལ་ཕུལ་སྐབས་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱོང་གི་རྟེན་དུ་གྱུར་བ། ཡི་དམ་ལྷའི་བསྙེན་སྒྲུབ་ཀྱི་མཆོད་ཕྲེང་སོགས་གང་ལའང་ལྗོན་པ་ལས་བྱུང་བའི་མེ་ཏོག་ནི་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་མཆོད་རྫས་ཡིན་པ་དང་། འཕགས་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་སོགས་ལྷ་ཇི་སྙེད་ཅིག་གིས་པདྨ་སོགས་ཕྱག་མཚན་དུ་བཞེས་པ། ཁྱད་པར་དུ་རྩི་ལྗོན་ཆུ་ཀླུང་སོགས་འཕེལ་རྒྱས་སོང་བ་དེ་ཙམ་དུ། ནང་གི་འདུ་བ་སྙོམས་ཏེ་ཚེ་རིང་ནད་མེད་དང་། གྲིབ་བསིལ་སྣུམ་པོར་ངལ་གསོའི་བསྟི་གནས་སུ་གྱུར་བ། ཚ་གྲང་སྙོམས་པ། ཆར་ཆུ་དུས་འབེབས་དང་། ལོ་ཕྱུགས་ལེགས་པ། ཡུལ་ལྗོངས་ལྟ་ན་སྡུག་པ། བྱ་བྱེའུ་རི་དྭགས་སོགས་སྲོག་ཆགས་མང་བོ་འཁོར་བ། རླུང་སངས་ལ་བག་ཕེབས་པ་སོགས་ཕན་ཡོན་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་དང་། རྩྭ་དུར་བ་དང་ཀུ་ཤའི་ཁྱད་ནུས་གཅིག་པུ་ལ་མཚོན་ནའང་། དུར་བ་གདན་དུ་བྱས་ན་ཚེ་འཕེལ་བ། ཀུ་ཤས་མི་གཙང་སེལ་བ་སོགས་སོ། །

ཚུལ་འདི་དག་ལ་དགོངས་ནས་དེང་སང་སེམས་ཅན་མང་བོ་སྐྱོ་སྡུག་སངས་ཕྱིར། གླིང་ཀར་རོལ་བའམ་ལྗོངས་རྒྱུར་འགྲོ་བ་ཞེས་རྩིས་མཐོང་ཆེན་པོ་བྱེད་པས་ཀྱང་ཤིང་ལྗོན་པའི་གལ་ཆེན་རང་བཞིན་རྟོགས་ནུས་སོ། །

རི་བཀག་རྩྭ་བཀག་གི་གོམས་སྲོལ་བཟང་བོ།

རང་ཅག་བོད་འདིར་རི་བཟང་ས་བཟང་རྣམས་ལ་བླ་རི་དང་བླ་གནས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཆགས་ཡོད་པས། ལ་ཡན་གྱི་ཆུ་འཐུང་བ་དང་ལུང་ཡན་གྱི་རྩྭ་ཟ་བའི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱང་མི་རྔོན་པའི་གོམས་སྲོལ་ཆགས་ཡོད་ལ། ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་སྐུ་རིང་ལ་རི་དྭགས་རྔོན་མི་ཆོག་པ་ཁྲིམས་ཡིག་ནང་གཏན་འབེབས་ཀྱང་བྱས་ཡོད་ལ། གཞན་གཙང་བ་སྡེ་སྲིད་བསྟན་སྐྱོང་དབང་བོའི་ཞལ་ལྕེ་བཅུ་དྲུག་པ་དང་རྒྱལ་དབང་ལྔ་བའི་ཞལ་ལྕེ་བཅུ་གསུམ་སོགས་ཀྱི་ནང་སེམས་ཅན་གང་བྱུང་དུ་གསོད་མི་ཆོག་པའི་བཅའ་ཁྲིམས་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད། གཟུགས་ཀྱི་ཉི་མའི་རྣམ་ཐར་ལས་ཀྱང་། རྒྱལ་བོ་ཟླ་བ་སེང་གེས་རྒྱལ་སྲིད་ལ་མངའ་དབང་མཛད་སྐབས། གར་ཡོད་ཆ་མ་འཚལ་བའི་ཕག་རྒོད་སྐོར་ཞིག དུས་བཞིར་འགྱུར་མེད་ཀྱི་ཕོ་བྲང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དགའ་ཚལ་དེ་བཅོམ་པས། རྒྱལ་བོས་དེ་དག་འདུལ་ཆེད་དམག་དཔུང་དྲངས་པ་སོགས་ལ་བལྟས་ནའང་། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དོ་སྣང་ཇི་ལྟར་གནང་བ་ཐོན་ཡོད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་གེ་སར་སྒྲུང་ནང་རྩྭ་བཀག་ཆུ་བཀག་གི་སྲོལ་བཟང་འདི་མངོན་གསལ་དོད་པོར་ཐོན་ཡོད། འདིར་དཔེ་མཚོན་ཙམ་ཞིག་དྲངས་ན། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས། རྩྭ་ར་པདྨ་སྟོང་ལྡན་འདི། །རྩྭ་ཟ་མཁན་མ་བྱུང་ལུས་ལེ་མིན། །རྩྭ་ཟ་དབང་མ་བྱུང་ལུས་ལེ་མིན། །ཧོར་གུར་དཀར་རྒྱལ་བོའི་རྩྭ་ར་ཡིན། །ཨ་ལྔ་རྩེ་བའི་མཐེབ་ར་ཡིན། །ཤན་པ་ང་ཡི་མདའ་ར་ཡིན། །མིང་བཏགས་ལེ་མིན་པ་འགྲོ་ས་མེད། །བརྒྱ་ཡར་འགྲོའི་ཚོང་བ་འབབ་ས་མེད།།སྟོང་ཕྱིར་འོང་གླ་བ་འབབ་ས་མེད། །བྱ་འདབ་ཆགས་རྒུན་འབུ་འཐུ་ས་མེད། །རྟ་མདོ་བ་དགུང་རྩྭ་ཟ་ས་མེད། །མཛོ་ཁྱུང་དཀར་ཉིན་རྩྭ་ཟ་ས་མེད། །ཁྱི་གདའ་ལུས་ཉུལ་སྣ་བྱེད་ས་མེད། །སྦྲང་བུང་བས་མེ་ཏོག་ཟ་ས་མེད། །རླུང་བསེར་བུས་བགྲོད་ལམ་མེད་ས་ན། །ཁྱོད་སྒར་བ་འབབ་དོན་ཅི་ལ་ཡིན། །ཞེས་གེ་སར་གྱིས་སྤྲུལ་བའི་སྒར་དཔོན་ལ། ཤན་པས་རྫིག་རྫིག་རྔམ་རྔམ་གྱི་སྡིགས་གཏམ་བཏང་ཡོད་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན་རྩྭ་ཟ་ཆུ་འཐུང་དང་རྔོན་ལས་བྱས་ན་ཁྲིམས་ཆད་ནན་མོ་གཅོད་པ་ཡང་གླུ་ཚིག་དེ་ལས། རྩྭ་ཐུར་བཅག་ན་དངུལ་ཐུར་དགོས། །མེ་ཏོག་བཅག་ན་གཡུ་ཡིས་སློངས། །ཆུ་མགོ་རྙོགས་ན་མར་ཁུས་གསོས། །རྩྭ་ཀུ་ཤ་ཉལ་ན་འོ་མས་གསོས། །ཤིང་ཕོ་སྡོང་རྫོགས་ན་རྟ་ཡིས་འཚོབ། །མོ་སྡོང་རྫོགས་ན་དྲེལ་གྱིས་འཚོབ། །ལོ་མ་བཅག་ན་དར་ཚོན་ཐོགས། །ཤིང་ཏོག་བྲུལ་ན་ར་ཡིས་འཚོབ། །འབྲས་བུ་ལྷུང་ན་ལུག་གིས་འཚོབ། །མྱུ་གུ་འཐོར་ན་མར་གྱིས་གསོས། །རྡོ་གཡའ་མ་བཅག་ན་བཤའ་ཚས་སྦྱོར། །ལམ་སྐྱ་རིང་བཏོད་ན་གསེར་ཕྱེས་གསོས། །རྩྭ་ལ་རྩྭ་རིན་དགོས་ལེ་ཡིན། །ཆུ་ལ་ཆུ་རིན་དགོས་ལེ་ཡིན། །རྩྭ་རིན་ཆུ་རིན་ལ་མོར་འཇོལ། །ཅེས་པ་འདིས་རྩྭ་ར་པདྨ་སྟོང་ལྡན་ལ་སྲུང་སྐྱོང་དང་དོ་སྣང་ཇི་ལྟར་མཛད་པ་རྟོགས་ཐུབ་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ། རང་བྱུང་སྲོག་ཆགས་བསད་ན་རི་དྭགས་པའི་ཤུན་ལྤགས་བཤུ་བ་སོགས་ཀྱི་ཁྲིམས་ཆད་ནན་མོ་བཞག་ཡོད་པ་ནི། སྒྲུང་དཔེ་དེ་ལས། གེ་སར་གྱིས་ཧོར་གྱི་བླ་ཉ་གསུམ་འདུལ་བར་དགོངས་ནས་རྔོན་པ་དཔོན་གཡོག་བཅུ་གསུམ་དུ་སྤྲུལ་ཏེ། ཧོར་གྱི་སྦ་ཆེན་ཉ་ཚང་གོང་མ་ནས་ཉ་མང་བོ་འཛིན་པ་དང་། གསོད་པ། འཆའ་བ་སོགས་ཀྱི་ལས་མཛད་པ་ན། ཤན་པས་མཐོང་ནས། སྦ་ཆེན་ཉ་ཚང་ཧ་ལ་འཕེན། །བླ་ཉ་ཆེ་གསུམ་ལྕགས་ཀྱུས་བཟུང་། །ཁྱོད་ཧམ་པ་ཆེ་བའི་ཕ་བུ་ལ། །ཉ་གསེར་མིག་དུང་གི་ཡ་སོ་ཅན། །ཧོར་རྒྱལ་ཆེན་གསུམ་གྱི་བླ་ཉ་ཡིན། །ཉ་བསད་བསད་ཧོར་ཆུ་ཁྲག་ལ་བསྒྱུར། །ཧོར་ཆུ་ཁམ་པ་གཞུང་དྲུག་དེ། །ངེད་ཧོར་སེར་སྟོད་པའི་ཆུ་སྐལ་ཡིན། །ཉ་ཆུང་རྩིས་རྩིས་གྲངས་མེད་རྣམས། །ཧོར་སེར་བོ་ཆགས་དང་མཉམ་ཆགས་ཡིན། །ད་རུང་དེ་ཡིས་མི་ཚད་དེ། །ཕུ་གསུམ་རི་ལ་རྔོན་ཁྲིམས་ཡོད། །ཁྲིམས་བཤིག་ན་རྔོན་ལྤགས་བཤུ་ལེ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་ལས་གཞན་གེ་སར་རྒྱལ་བོས་ར་བཙན་དང་ར་བདུད་བཏུལ་རྗེས་མངའ་འབངས་རྣམས་ལ་རི་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པར་གདམས་ནི། བྷེ་ར་ར་རྫོང་ལས། ཉེས་མེད་རི་སྐྱེས་རི་དྭགས་རིགས། །ངན་པས་སྲོག་ཆད་བྱེད་ཆོག་མེད། །ཆུར་གནས་སྲོག་ཆགས་ཉ་མོ་སོགས། །མ་རུངས་ལྕགས་ཀྱུས་འཛིན་ཆོག་མེད། །ཐ་ན་བྱ་དང་འབུ་སྲིན་ཡན། །ངན་སེམས་གནོད་འཚེ་བཏང་ཆོག་མིན། །ཞེས་སོ། །

ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས་པ།

ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ་ནི། ཆེ་ས་ནས་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཕན་དང་། ཆུང་ས་ནས་རང་ཉིད་སྒེར་ཕན་གྱི་བྱ་བཞག་རླབས་ཆེན་ཞིག་ཡིན། ད་ལྟ་ཚེ་སྲོག་དང་སྐྱེ་ཁམས་དོ་མཉམ་ཞེས། ཁ་ནས་མ་ཎི་བཞིན་ཟློ་ཡང་། ལག་ལེན་ལ་མ་ཞུགས་ན་རི་བོང་གནམ་རྡིབས་ཀྱི་དཔེ་བཞིན་ངལ་བ་འབྲས་མེད་ཡིན། དེ་བས་མིའོ་ཅོག་གིས་ས་སྒང་གཅིག་ལ་རྐང་སྟེགས་འཆའ་བའམ། གྲུ་ཐོག་གཅིག་གིས་སྐུ་མགྲོན་བཞིན་བདེ་ན་མཉམ་བདེ་དང་། སྡུག་ན་མཉམ་སྡུག་གི་གནས་ལུགས་འདིར་མནོ་བསམ་གཏོང་དགོས། དཔེར་ན། དུས་རབས་ཉི་ཤུའི་ལོ་རབས་ལྔ་བཅུའི་སྔ་གཞུག་ཏུ། ལོའོ་ཧྲན་ཅིའི་འོད་རྫས་འགྱུར་དུ་སྨུག་དང་། ལོན་ཏོན་དུ་སྨུག འཇར་པན་དུ་རུས་པའི་འབྲས་སྐྲན་སོགས་དོན་རྐྱེན་མང་བོ་འཕྲོ་རིམ་འཕྲོར་བྱུང་སྟེ། མིའི་རིགས་ལ་འཇིགས་སྣང་སྐུལ་བས། ཁོར་ཡུག་གི་གནད་དོན་དེ་སའི་གོ་ལའི་གནད་དོན་ཞིག་ཏུ་བརྩིས་ནས། སྐྱེ་ཁམས་རིག་པ་དང་། རྫས་འགྱུར་རིག་པ། ས་ཁམས་རིག་པ། གསོ་རིག་པ། ཆོས་ལུགས་མི་སྣ་སོགས་ཀྱིས་ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གིས། ཁོར་ཡུག་རྩ་གཏོར་དུ་གཏོང་བའི་གནོད་སྐྱོན་ལ་སྔོན་འགོག་བྱེད་ཅི་ཐུབ་དང་། སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་སྤྱོད་སྒོ་མང་དུ་སྤེལ་བ་སྟེ། དཔེར་ན། ༡༩༧༠ ལོའི་ཟླ ༤ ཚེས ༢༢ ཉིན་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ཡོངས་སུ《འཛམ་གླིང་ས་དཀྱིལ་ཉིན་མོ》ཞེས་པའི་ཁྲོམ་བསྐོར་ནང་། སློབ་གྲྭ་ཆེ་ཆུང་གི་སློབ་མ ༢༥༠༠ ཙམ་དང་། སྲིད་གཞུང་གི་མི་སྣ། བཟོ་བ་སོགས་ཀྱིས་ཁོར་ཡུག་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས་པའི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་བར་མ་ཟད། ལག་ཏུ་པར་རིས་དང་ཡིག་བྱང་འཁྱེར་ནས། ཁོར་ཡུག་བཙོག་སྐྱོན་ལ་ཐེར་འདོན་བྱས་པས། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ཚོགས་ཆེན་འཚོགས་རྒྱུར་སྐུལ་ལྕག་ཐེབས་པར་མ་ཟད། ལོ་རེའི་ཟླ ༤ བའི་ཚེས ༢༢ ཉིན《འཛམ་གླིང་ས་དཀྱིལ་ཉིན་མོ》གཏན་འཁེལ་བྱས་པ་དང་། གཞན་སྐམ་གཤེར་གཉིས་སུ་འཚོ་བའི་བདག་མེད་སྲོག་ཆགས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུའི་ཐད། ལོ་རེར《ཀེ་ཏིའི་བྱ་དགའི་དངུལ》ཞེས་པ་ཨ་རིའི་སྒོར་ཁྲི་ལྔ་ལོ་རེར་སྤྲོད་པ་སོགས་ཀྱིས་མཚོན། བྱང་ཐང་ལྗང་འགྱུར། སྡོང་འཛུགས་ནགས་བསྐྲུན། རི་རྒྱ་ལུང་རྒྱ་བསྡམས་ནས་རི་དྭགས་སོགས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས། སྨན་སྣ་སོགས་རྩི་ལྗོན་གྱི་རིགས། རིན་ཆེན་སོགས་གཏེར་ཁའི་རིགས། གཞན་ཡང་། གངས་རི་སོགས་རི་བོ་སྙེད། མཚོ་དང་མཚེའུ་སོགས་རང་ནུས་གང་ལྕོགས་ཀྱིས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས། ལྷག་པར་དུ་དགའ་འོས་པ་ཞིག་ལ། དེང་སྐབས་འཛམ་གླིང་ཐོག་རྒྱལ་ཁབ་དང་སྲིད་གཞུང་ཁག་གིས། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་འདི་གཙོ་གནད་དུ་བཟུང་སྟེ། བཅའ་ཁྲིམས་དང་། ཚོགས་པ། ལས་ཁུངས་དང་། དྲན་སྐུལ་གྱི་ཉིན་མོ་གཏན་འབེབས་གནང་ནས། ལག་ལེན་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པ་ལ་ཡི་རང་དང་བཅས། རང་ཉིད་ཀྱང་འདིའི་རྗེས་སུ་བློ་ཁ་ཕྱོགས་ཏེ། མི་སྒེར་གྱི་སྟེང་ནས་འབད་པ་བྱེད་པ་ནི། སྤྱི་སྒེར་གཉིས་ཕན་གྱི་བྱ་བཞག་རླབས་པོ་ཆེ་ཞིག་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །

བོད་རིག་པའི་ཆ་ལག་ཏུ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་རྒྱུན་ཤེས་དཔྱད་མཛོད་ཆེན་མོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། སྨད་ཆ།
Collection Rebgong Geshe Kmap Book
Visibility Public - accessible to all site users (default)
Author ལྕང་སྐྱ་དགེ་འདུན་བཀྲ་ཤིས།
UID mandala-texts-44221
DOI
All rights reserved.