རྐང་ཚ་ཞེས་པའི་མིང་གི་བྱུང་ཁུངས་དང་དེའི་རིགས་རུས་སྐོར་བཤད་པ།        དང་པོ། རྐང་ཚ་ཞེས་པའི་མིང་གི་བྱུང་ཁུངས་བཤདཔ།   རྐང་ཚ་འབོད་པའི་རུས་རྒྱུད་འདི་ཡང་བོད་བཙན་པོའི་སྐབས་སུ་མདོ་སྨད་དུ་ས་མཚམས་སྲུང་བའི་དམག་མིའི་རྒྱུད་པ་ཡིན་ལ། གནའ་སྔ་མོའི་དུས་ནས་མདོ་ཁམས་ཡུལ་ན་གནས་གཞི་ཆགས་པའི་ལྡོང་གི་རུས་རྒྱུད་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་དང་། གང་ལྟར། རུས་རྒྱུད་སྔོན་མའི་ཚ་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་དང་ད་ལྟའི་བར་དུ་ཚ་བོའི་མིང་ལ་ཐོགས་ནས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་རུང་། ཕྱིས་ཀྱི་ཡིག་ཚང་ལས་ལྡོང་གི་རྒྱུད་དུ་གླེང་བ་རྒྱུགས་ཆེ་བར་མངོན་འདུག དེ་ན་རྐང་ཚ་ཞེས་པའི་མིང་འདི་ནི་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱིས་བོད་དམག་ཚ་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་དུ་ཕྱེས་པའི་གྲས་དང་ཡང་ན་དམག་གི་རུ་ཆེན་བདུན་གྱི་གྲས་སུ་བགྲང་ཚུལ་བསྟན་ཡོད་ལ། རྒྱ་བོད་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་སུ་གནས་པའི་རྐང་ཚའི་རུ་ཆེན་ལ་ལྷ་དབང་གྲགས་པ་རྡོ་རྗེ་ཟེར་བ་ཞིག་དམག་དཔོན་དུ་བསྐོས་ཚུལ་ལས་བོད་དམག་ཚ་ཆེན་གྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་གསལ་བོར་བསྟན་ཞིང་། ཚ་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་ནི་བོད་བཙན་པོའི་སྐབས་ཀྱི་དམག་དཔུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་བཤད་པ་རེད། གཞན་ཡང་དབུས་གཙང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྐོང་པོའམ་ཀོང་པོའི་དམག་མིའི་རྒྱུད་པ་དེ་མདོ་ཁམས་ཀྱི་ལྡོང་རིགས་དང་གཉེན་བསྲེས་ནས་རྐོང་ངམ་ཀོང་དང་རྐང་བཅས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་རུས་རྒྱུད་འདི་ཉིད་ལ་ཚ་བོའི་མིང་བཏགས་ནས་རྐོང་ཚའམ་ཀོང་ཚ་དང་། རྐང་ཚ་ཞེས་འབོད་པའི་མིང་འདི་ཡང་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱི་སྐབས་སུ་བྱུང་ཚུལ་འཁོད་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱིས་སུ་རྗེ་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་གྱིས་བརྩམས་པའི་《བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀུན་དགའི་མེ་ལོང》ལས། ལྡོང་ཚ་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་དུ་གྲགས་པ། ཏོག་ཚ། རྨོག་ཚ། འགོ་ཚ། ཕྱག་ཚ། ཁྲོམ་ཚ། དམུ་ཚ། རྐང་ཚ། ཟམ་ཚ། འཚམ་ཚ། རག་ཚ། ཧུར་ཚ། སྟག་ཚ། གཟི་ཚ། སྦུ་ཚ། སྨྱུག་ཚ། གཡི་ཚ། མཚུར་ཚ། རྐྱང་ཚའམ་ཚང་ཚ་རྣམས་ཡོད་ཅེས་བཀོད་འདུག་པ་དང་། ཡང་《མདོ་སྨད་ཆོས་འབྱུང་》ལས། ཏོག་ཚ། རྨོག་ཚ། འགོ་ཚ། སྦུ་ཚ། རྐང་ཚ་སོགས་ཚ་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་དུ་གྲགས་པ་ཡང་ལྡོང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཀོད་འདུག་པས། རྐང་ཚ་ནི་ཐོག་མར་ས་མིང་སྡེ་ལ་ཐོགས་པ་མིན་པར་རུས་མིང་སྡེ་ལ་ཐོགས་པ་གསལ་བོར་མངོན། དེ་ཡང་《བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྤྱི་དོན་ཀུན་གསལ་ནོར་བུའི་མེ་ལོང་》དུ། རུས་རིང་འདི་དག་མདོ་སྨད་ཀྱི་ཡུལ་གྲུ་རྣམས་སུ་དེང་དུས་ཀྱང་ལ་ལ་ནི་ཡུལ་མིང་དུ་འབོད་ལ། ལ་ལ་དུད་ཚང་གི་མིང་དུ་འབོད་ཀྱིན་ཡོད་ཅེས་གསལ་ལོ།། གཞན་ཡང་རྐང་ཚའི་མིང་གི་ཐོགས་ཚུལ་ནི་ཚོ་སྡེ་ཕྱི་ནང་གི་ངག་རྒྱུན་ལ་བཤད་ཚུལ་མང་དུ་མཆིས་ཀྱང་དོན་དངོས་ལ་ལྡོང་གི་མི་རྒྱུད་དང་འདྲེས་གྲུབ་བྱུང་བའི་ཚ་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་དུ་གྲགས་པའི་རྐོང་དང་ཀོང་། རྐང་གི་རྒྱུད་ལས་གྱེས་པའི་བུ་ཚའམ་ཡང་ན་དབོན་པོའི་ཆ་ནས་རུས་ཀྱི་འབོད་སྟངས་ཡོད་པར་བརྟེན་ནས་རྐོང་ཚའམ་ཀོང་ཚའི་ཐ་སྙད་འདི་ཉིད་སྒྲ་གདངས་ཀྱི་འགྱུར་རིམ་ཁྲོད་ནས་རྐང་ཚ་ཞེས་ཐོགས་པར་འདོད། ཕྱིས་སུ་རུས་ཀྱི་རྩ་བ་དེ་ཡུལ་འདིའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕོ་འགྱུར་ཁྲོད་ནས་ཚོ་མིང་གི་འབོད་སྟངས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཅིང་། དེ་གཞིར་བཞག་གིས་རྐང་ཚ་ནང་ཚོ་དྲུག་གམ་ཚོ་སྒོ་དྲུག་དང་། ཚོ་སྐོར་བཅུ་གཉིས། ཚ་ཞང་ཚོ་བ་སོགས་སུ་དབྱེ་བ་དང་། ད་དུང་ཚོ་བ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་རྐང་ཚའི་ཚོ་བ་འདིར་འདྲེས་ཤིང་རུས་མིང་འདི་ཉིད་སྡེ་བའི་སྤྱི་མིང་དུ་གྱུར་བ་རེད།  གཉིས་པ། རྐང་ཚའི་རིགས་རུས་གང་ལ་ངོས་འཛིན་པ་བཤད་པ།  དེ་ཡང་རྐང་ཚའི་སྐྱེས་ལྷའི་མིང་ལ་གཉན་ཆེན་རྫ་དམར་དང་ཡང་ན་ལྷ་གཉན་རྫ་དམར་ཞེས་འབོད་ཀྱིན་ཡོད་ལ། གཉན་གྱི་རིགས་ཤིག་ཏུ་ངོས་བཟུང་ནས་བོད་ཀྱི་གདོད་མའི་རུས་ཤིག་ཡིན་པར་བཤད་ཆོག་པ་སྟེ།《དབུ་ནག་མིའི་འདྲ་ཆགས》ཞེས་པར། རང་རེ་དབུ་ནག་མི་ཞེས་པ་འདི། དང་པོ་བྱུང་བའི་ཕུག་བཙུན་ཏེ། འོད་གསལ་ལྷའི་གདུང་ལས་གྲོལ། བར་དུ་སྲིད་པའི་བརྒྱུད་འཕེལ་ཏེ། ཕྱྰ་དམུ་གཙུག་གསུམ་གཉན་དང་བཞི། ཡེ་ངམ་གཉིས་དང་དྲུག་དུ་སྲིད། ཅེས་བཀོད་པ་ལྟར་ན། གཉན་ཞེས་པ་འདི་སྲིད་པ་སྔ་མོའི་དུས་ཀྱི་རུས་རྒྱུད་ཅག་ཡིན་པ་དང་། གཉན་རིགས་ཀྱི་མེས་པོ་ཨ་མྱེས་རྨ་རྒྱལ་སྦོམ་ར་ཟེར་བ་ཞིག་བོད་མིའུ་གདུང་དྲུག་གི་ཡར་སྔོན་ནས་རྨ་རུས་སམ་རྨ་རིགས་ཀྱི་ཚོ་བ་ཞིག་གི་རྗེ་བོའམ་རྒྱལ་པོར་བཀུར་ལ། འོད་གསལ་ལྷ་ལས་མཆེད་པས་ལྷ་བཙན་པོར་ཡར་བཀུར་བ། མེས་རུས་གཉན་ཡིན་པས་ལྷ་གཉན་སྤོར་རར་གྲགས་པར་འདོད་པའི་བཤད་ཚུལ་དང་བསྟུན་ན་རྐང་ཚའི་རུས་ཆེས་སྔ་བའི་མིང་ལའང་གཉན་ཞེས་ད་ལྟའང་ཚོ་སྡེ་ཕྱི་ནང་དུ་གཉན་ཆེན་རྫ་དམར་དང་ལྷ་གཉན་རྫ་དམར་ཞེས་དང་། ལྡོང་རེ་གཉན་ཅན་ཞེས་དབུ་འཕང་མཐོ་བ་སོགས་ཀྱི་བཤད་རྒྱུན་དང་འབོད་སྲོལ་ཆགས་ཡོད་པ་ལ་ཞིབ་ཏུ་བསམ་དགོས་སྙམ། དེ་ལྟར་ན་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་བསྟན་འབྱུང་ཕྱོགས་བསྡུས་ཤིག་ཏུ། དབུས་གཙང་ལྷ་དང་དག་ཀོང་བདུད་ལས་ཆད།། ཟེར་བའི་བཤད་སྒྲོས་ཡོད་ཅིང་དོན་དུ་ནི།། ལྷ་ཀླུ་གཉན་དང་བདུད་བཙན་དམུ་སོགས་ཀྱི།། ཚ་བོར་གྱུར་མང་སྤྱིར་བཏང་གཉན་ཚ་ལས།། ཆད་པའི་རུས་ཆེན་སྡེ་བཞི་ལས་འཕེལ་ཏེ།། བར་སྐབས་མིའུ་གདུང་དྲུག་སོགས་ཟེར་བའི།། རུས་རིགས་མི་འདྲ་བརྒྱ་སྟོང་གྲངས་མང་ལ།། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་བཤད་སྒྲོས་རྣམས་ཀྱང་རུས་བླར་ངེས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་འཕེལ་འབྲས་ཡིན་པ་གསལ། ཡིན་ན་ཡང་། བར་སྐབས་ཤིག་ནས་གླེང་ན་རྐང་ཚ་ནི་སྔོན་བོད་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་ས་ཆུ་འཛིན་བཟུང་དང་གཡུལ་དུ་མངགས་པའི་མཐའ་མཚམས་སོ་བའི་དམག་གི་དཔུང་ཆེན་ཞིག་དང་། གཙན་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་དང་དེའི་སྲས་ཁྲི་ལྡེ་སྲོང་བཙན་སྐབས་ཀྱི་བོད་ས་གནས་ཀྱི་ཕྱོགས་འདིའི་མཐའ་སྲུང་དཔུང་སྡེའམ་ས་སྲུང་སོ་དམག་གི་རྒྱུད་དང་། བཙན་པོ་ཁྲི་རལ་བ་ཅན་གྱི་སྐབས་ཀྱི་རྒྱ་བོད་ཀྱི་ས་མཚམས་སོ་དམག་གི་རྒྱུད་དུ་གྲགས་པ་སྟེ། དུས་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ནས་རང་རེའི་མདོ་སྨད་མཚོ་ཁྲི་ཤོར་རྒྱལ་མོའི་མཐའ་འཁོར་དང་། རྨ་ཆུའི་ལྷོ་བྱང་། ཙོང་ཆུའི་འབབ་རྒྱུད་བཅས་སུ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པའི་གནའ་བོའི་གཉན་གྱི་རིགས་དང་བོད་མིའུ་གདུང་དྲུག་གི་རྒྱུད་ལས་གྲོལ་བའི་རུས་ཆེན་ལྡོང་གི་རུས་རྒྱུད་ཚོ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཡུལ་ཕྱོགས་འདི་ནི་བོད་བཙན་པོའི་དབང་སྒྱུར་དུས་སྐབས་སུ་རྒྱ་བོད་ཡུལ་རྩོད་ཀྱི་གནས་ཤིག་དང་མདོ་སྨད་ཕྱོགས་ཀྱི་བོད་བཙན་པོའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལྟེ་གནས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་པར་གྲགས།  འོ་ན། རིགས་རུས་གང་ལ་གཏོགས་ཞེ་ན། གོང་སྨྲས་ལྟར་སྤྱིར་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་ལས་ཕ་སྤྲེའུ་དང་མ་བྲག་སྲིན་མོའི་རྒྱུད་ལས་གྲོལ་བར་བཞེད་པའི་ཕྱིས་ཀྱི་བོད་མིའུ་བུ་གདུང་དྲུག་ལས། སྒ་འབྲི་སྦྲ་ལྡོང་སོགས་བོད་ཀྱི་རྩ་བའི་རུས་བཞིའམ་རུས་དྲུག་སོགས་མང་དུ་བྱུང་སྟེ། ལྡོང་མཆེད་དྲུག་དང་བཙུན་དྲུག ང་ཆེ་བཅོ་བརྒྱད། ཚ་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད། ཤུལ་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད། རུས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་སོགས་མང་དུ་གྱེས་ཤིང་། དེ་ལས་ལྡོང་གི་རིགས་ལ་འང་ལྡོང་དཀར་ནག་ཁྲ་གསུམ་སོགས་མང་དུ་ཡོད་ཅེས་བཀོད་པ་དང་། 《རྗེ་འབངས་རྣམས་ཀྱི་རིགས་རུས་གསལ་བའི་སྒྲོན་མེ》ལས། ཕ་སྤྲེལ་རྒན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་རྒྱུད་རིམ་པར་འཕེལ་ཞིང་། རུས་རིགས་བཞི་རུ་དབྱེ་བ་ལ། སེ་དང་། རྨུ་དང་། ལྡོང་དང་། སྟོང་སྟེ་བཞིའོ། དེ་ལས་སོ་སོར་ཕྱེ་བ་ལ། སེ་ལས་བྱུས་ལེགས་བུ་བཞི་སྲིད།། རྨུ་ལས་ཀོད་ལེ་ཁྲ་བརྒྱད་སྲོད།། ལྡོང་ལས་རུས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་སྲིད།། སྟོང་ལས་རྗེ་བཞི་ཁོལ་བརྒྱད་སྲིད།། ཅེས་སོ་སོར་གྱེས་ཚུལ་བསྟན་ཡོད།《མགོ་ལོག་རུས་མཛོད》དུ་ལྡོང་ཆེ་གཉན་ཅན་ཞེས་དབུ་འཕང་མཐོ་བ་དང་རི་རྩེ་མོ་གསུམ་དེ་ལྡོང་ལ་ཐོབ་པ། ལྡོང་ཞྭ་མགོ་མཐོ་བ་དེ་ནས་བྱུང་བ། ལྡོང་ཞྭ་དམར་ཅན་དེ་བསྒྲིགས་ན་མཛེས་པ་སོགས་ལས་འདི་ལ་དཔེ་ཐོབ་ཀྱི་གླུ་སྟེ། རི་རྩེ་མོ་གསུམ་གྱི་དཔེ་ལྟར་དབུ་འཕང་མཐོ་བ་དང་། གཞན་ཡང་ལྡོང་གི་རིགས་འདི་གྲལ་བསྒྲིགས་ཚེ་གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཞིང་མཛེས་པ་ཡིན་པ་སོགས་བཤད་ལ། ཡོངས་གྲགས་སུ་མངའ་ཐང་མཐོ་ཤོས་ཀྱི་རུས་ལ་ལྡོང་གི་རིགས་ལས་མ་འདས་པར་བཤད་པ་དང་། 《བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྤྱི་དོན་ཀུན་གསལ་ནོར་བུའི་མེ་ལོང་》ལས། མདོ་ཁམས་སྟོད་སྨད་དུ་གནས་པའི་མི་རིགས་འདི་དག་སོ་སོའི་སྤྱོད་པ་དང་། གཤིས་ཀ་བཅས་ལ་བརྟགས་ནས་རིགས་རུས་གང་ཡིན་ཞིབ་ཏུ་དཔྱད་དགོས་ཀྱང་། གལ་སྲིད་གསལ་བོར་མ་རྟོགས་པ་ཡིན་ན། གདོང་གི་ཁོངས་སུ་བསྡུ་ཆོག་སྟེ། མདོ་ཁམས་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་ཕལ་ཆེར་གདོང་གི་རུས་རྒྱུད་ཡིན་པས་ན་དེ་ལྟར་དུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཆོག་ཅེས་བསྟན་ཡོད་པ་དང་། གཞན་ཡང་རུས་མཛོད་ཀྱི་ཡིག་ཚང་རྣམས་སུ་ལྡོང་ང་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད། ཚ་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད། ཤུལ་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་སོགས་འཁོད་ཡོད་ཅེས་གསལ་བོར་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། ང་ཚོའི་ཚ་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་རུས་འདི་གནའ་མིའི་ཁ་དཔེ་ལ་ཕ་རྒྱུད་རི་ནས་མཆེད་པ་དང་མ་རྒྱུད་མཚོ་ལས་མཆེད་པ་ཅེས་ཆེ་བསྟོད་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་པ་དང་། སྔོན་བོད་ཀྱི་ཚོ་བ་རྣམས་ལ་བླ་རི་དང་བླ་མཚོ་ངོས་འཛིན་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར་ང་ཚོའི་ཡུལ་ཚོ་འདིའི་བླ་རི་ནི་ཨ་མྱེས་རྫ་དམར་དང་བླ་མཚོ་ནི་རྫ་དམར་གཡུ་མཚོ་དེ་ཡིན་ལ། སྔོན་ཆད་ཡུལ་འདི་རུ་ཤྭ་རྭ་ལབ་ཙེ་ཞེས་ཤྭ་མང་པོའི་རྭ་ཅོ་སྤུངས་བའི་ཤུལ་ཡོད་སྟབས་བླ་སྲོག་ཀྱང་ཤྭ་བ་ཡིན་པ་གསལ་ཞིང་《བོད་མི་བུ་གདོང་དྲུག་གི་རུས་མཛོད་མེ་ཏོག་སྐྱེད་ཚལ》ཞེས་པར། སྒ་ནི་ཤིང་ཁམས་ལུག་ལ་བླ། སྒོ་ནི་མེ་ཁམས་ར་ལ་བླ། ལྡོང་ནི་ས་ཁམས་ཤ་བར་བླ། སྦྲ་ནི་ལྕགས་ཁམས་རྐྱང་ལ་བླ། འབྲི་ནི་ཆུ་ཁམས་གཡག་ལ་བླ་ཞེས་པའི་ལྡོང་གི་བླ་ཟོག་ཤྭ་ཡིན་པར་སྨྲས་པས་རྐང་ཚའི་གདུང་རུས་གང་ལས་གྱེས་པའི་ཁུངས་ངོ་འཕྲོད་དོ།། གཞན་ཡང་། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་སུ་མདོ་སྨད་ཀྱི་ཡུལ་གྲུ་འདིར་ལྡོང་གི་མི་རྒྱུད་ཕོན་ཆེ་བ་ཞིག་ཆགས་པར་འདོད་ཅིང་། དེང་དུས་ཀྱི་དབང་དུ་བཏང་ན། དབུས་གཙང་ཕལ་ཆེར་མཚོ་སྔོན་དང་ཀན་སུའུ། ཟི་ཁྲོན། ཡུན་ནན་རྣམས་སུ་གནས་ཆགས་ཡོད་པའི་མི་སྡེ་རྣམས་ཡིན་པར་བཤད། དེ་ལ་མཁས་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་མདོ་སྨད་ཀྱི་འབྲོག་སྡེ་རྣམས་ནི་བོད་བཙན་པོའི་དུས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་སྲུང་དམག་གཞིས་ཆགས་པ་ཡིན་ཞེས་དང་། ཡང་ཨ་མདོའི་བོད་རིགས་དེ་ཕལ་ཆེར་ནི་སྔོན་གྱི་བཙན་པོའི་དམག་མི་ཕྱོགས་དེར་སླེབས་བ་ལས་མཆེད་པར་མངོན་ཞེས་གསུངས་ཤིང་། 《སྔ་རབས་བོད་ཀྱི་སྲིད་ཁྲིམས》སུ་དཔའ་སྡེ་གསུམ་གྱིས་མཐའ་ཡི་སོ་ཁ་སྲུང་ཞེས་པ་ལས་སྨད་ཀྱི་དཔའ་བོའི་དམག་སྡེ་རྨ་རྒྱལ་སྦོམ་ར་མན་ཆད་དང་ཀ་ཐང་ཀླུ་ཚེས་ཡན་ཆད་ན་གནས་པ་ལ། བོད་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་སྲུང་བ་དང་ཕྱི་དགྲའི་གནོད་འཚེ་འགོག་པ་མ་ཟད། རྒྱའི་སོ་མཁར་གྱི་ལྕགས་རིའི་སྟེང་དུ་རྟ་པ་དགུ་སྒྲིག་རྒྱུགས་པ་ཅེས་གསལ་བོར་བཀོད་ཡོད་པ་དང་། 《མདོ་སྨད་ཆོས་འབྱུང་》དུ་མདོ་སྨད་ལྷོ་བྱང་གི་མི་རྒྱུད་ཕལ་ཆེར་བོད་རྒྱལ་གྱིས་རྒྱ་བོད་སོ་མཚམས་སུ་བཞག་པ་ལས་མཆེད་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པས་སྐད་རིགས་ལའང་བརྡ་རྙིང་མ་འགྱུར་བ་མང་ཞེས་བཀོད་འདུག རྒྱལ་མོ་འབྲུག་པས་རང་རེ་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་ཕལ་ཆེར་གྱིས་མདོ་སྨད་དང་སྒོས་སུ་ཤར་ཕྱོགས་རྒྱ་དང་ཉེ་བའི་མཚམས་ཀྱི་བོད་མི་རྣམས་ནི་བོད་ཆེན་པོའི་སྐབས་སུ་དབུས་གཙང་ཕྱོགས་ནས་མཐའ་དམག་ལ་ཡོང་བའི་རྒྱུད་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པར་འདོད་ཅེས་བྱུང་བ་དང་། 《མཚོ་སྔོན་པོ་རྐང་ཚའི་ལོ་རྒྱུས་ཁུངས་བཙུན་ཤེལ་གྱི་མེ་ལོང་》ལས། རིམ་བཞིན་བོད་ཀྱི་རུས་ཆེན་བཞི་ལས་གྱེས་པའི་རིགས་དེ་ཚོ་གཙོ་བོ་མདོ་སྨད་རེབ་གོང་དང་མགོ་ལོག མཛོ་དགེ་སོགས་སུ་མང་བར་བཞེད་པ་དང་། སྒོས་སུ་ལྡོང་གི་རུས་རྒྱུད་མཚོ་སྔོན་པོའི་མཐའ་འཁོར་གཙོ་བྱས་པའི་མཚོ་སྔོན་དང་ཟི་ཁྲོན། ཀན་སུའུ་དག་ཏུ་ཁྱབ་ལ། གླེང་གཞིའི་རྐང་ཚ་སོགས་སྦྲ་ནག་ཚོ་བ་ཁ་ཤས་ནི་བཀའ་མ་ལོག་དང་འདྲེས་གྲུབ་བྱུང་བའི་བོད་རིགས་ཤ་སྟག་ཡིན་པ་ལོ་རྒྱུས་དང་ངག་རྒྱུན་གཉིས་སུ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག ཡང་ལྡོང་གི་རིགས་འདི་གནའ་དུས་ནས་དབུས་གཙང་དང་བར་ཁམས་ཨ་མདོ་སོགས་སུ་སྔར་ནས་མང་དུ་བྱུང་།《མགོ་ལོག་རུས་མཛོད་》ལས། ལྡོང་ཤུལ་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་རག་ཤུལ་རྣམས་ནི་ཁམས་ཕྱོགས་སོགས་ལ་མང་དུ་ཡོད་ལ། ཕྱག་ཤུལ་ནི་ཕྱག་ཚ་དང་གཅིག་ཟེར་ལ། ལྡོང་ཚ་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱང་ཟེར་རོ། ཏོག་ཚ་དང་། རྨོག་ཚ་དང་འགོ་ཚ་སོགས་ཡོད་ཟེར། རྒྱ་ཡིག་གི་དེབ་ཐེར་《མཚོ་སྔོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས》ཞེས་པ་ལས། རྐང་ཚ་ཚོ་ཁག་ནི་བོད་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་ས་ཆུ་འཛིན་བཟུང་དང་གཡུལ་དུ་མངགས་པ། མཐའ་མཚམས་སོ་བའི་དམག་གི་དཔུང་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པས། མཚོ་སྔོན་པོའི་མཐའ་འཁོར་དུ་གཞི་ཆགས་ཞེས་བཀོད་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཕྱིར་རྐང་ཚ་ནི་བོད་ཀྱི་ལྡོང་གི་རུས་རྒྱུད་འཁྲུལ་མེད་ཅིག་ཡིན་པས། བོད་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་དུས་སྐབས་ནས་གནས་འདིར་གཞི་བཟུང་ཡོད་པའི་རུས་ཚོ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེའི་སྟེང་གནའ་བོའི་བོད་བཙན་པོའི་རུ་དམག་གི་རྒྱུད་མཐའ་མཚམས་སྲུང་བར་ཕྱོགས་འདིར་མཆེད་དེ་དེང་སྐབས་ཀྱི་ཁྲི་ཀའི་རྐང་ཚ་སོགས་ཚོ་སྡེ་གང་སར་མང་དུ་འཕེལ་བ་འདི་དག་ཡིན་ལ། དེ་དག་རིམ་གྱིས་བོད་བཙན་པོའི་མངའ་ཁོངས་སུ་གཅིག་གྱུར་བྱུང་ཚུལ་ཡང་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སུ་བོད་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་དུས་སུ། མདོ་སྨད་རྟའི་ཆོལ་ཁར་གྲགས་པ་སུམ་པའི་ལྷོ་ངོས་དང་མི་ཉག་གི་ལྷོ་ནུབ་མཚམས་སུ་ཆགས་ཡོད་པའི་མདོ་ཁམས་ཕྱོགས་འདི་ཉིད་གཅིག་གྱུར་བྱས་པ་དང་། ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་དུས་སུ་བྷ་ཏ་ཧོར་གྱི་སྒོམ་གྲྭ་བཅོམ་ཚེ་བོད་ཀྱི་རུས་ཆེན་རྣམས་ལ་ཁྲལ་བསྡུས་ཏེ་ཡུལ་གྲུ་རྒྱ་བསྐྱེད་ཅིང་བཙན་པར་བྱས། མངའ་བདག་ཁྲི་རལ་བ་ཅན་གྱི་དུས་སུ་དེང་གི་ཀན་སུའུ་དང་སི་ཁྲོན། ཡུན་ནན། མཚོ་སྔོན་བཅས་ཞིང་ཆེན་ཁག་ཏུ་ཁྱབ་པའི་བོད་ཀྱི་ཡུལ་གྲུ་འདི་དག་གི་མཐའ་མཚམས་སྔར་བཞིན་སྲ་བརྟན་ཏུ་བཏང་ཞིང་མཛའ་མཐུན་རྡོ་རིང་བཙུགས། དཔྱའ་ཁྲལ་བར་མེད་དུ་སྡུད་བའི་གནས་ཚུལ་སོགས་ལ་གཞིགས་ཚེ། བོད་བཙན་པོ་རིམ་བྱུང་གི་སྐབས་སུ་རྒྱ་བོད་ས་མཚམས་སུ་མངགས་པའི་སོ་དམག་གམ་བོད་སྲུང་དམག་མིའི་རྒྱུད་མང་དུ་མཆེད་ནས། རྐང་ཚ་སོགས་འབྲོག་སྡེ་སྐོར་ཞིག་མདོ་སྨད་ཀྱི་རྨ་འགྲམ་དང་མཚོ་སྔོན་པོའི་འགྲམ་རྒྱུད་སོགས་སུ་གཞིས་ཆགས་ནས་ད་ལྟའི་ཚོ་སྡེའི་རྨང་གཞི་ཆེ་ཆེར་གྲུབ་པ་སོགས་རྒྱ་ཡིག་གི་《མཚོ་སྔོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས》ཞེས་པ་ལས། སྤྱི་ལོ་༦༣༡ལོར་བོད་བཙན་པོས་དམག་དྲངས་ཏེ་མཚོ་སྔོན་གྱི་ཡུལ་ཤུལ་དང་། མགོ་ལོག་ མཚོ་སྔོན་པོའི་མཐའ་འཁོར་དབང་དུ་བཅུག་ཅེས་བཀོད་པ་ལྟར་ན། ད་ལྟའི་གཞིས་གནས་ཁོར་ཡུག་གི་ཚོ་བ་འདི་དག་གྲུབ་པ་གསལ་བོར་བསྟན་པ་མ་ཟད། དེ་དག་གི་མཆེད་ཁུངས་ཀྱང་གསལ་བོར་ཤེས་ཐུབ་པ་རེད།
   History  subjects 132 For more information about this term, see Full Entry below.Subjects Literary GenresTibetan Literary GenresHistorical & Legendary LiteratureFull EntryRelated Subjects (1)Related Texts (12)Related Audio-video (4)Related Images (2) Amdo  subjects 730 For more information about this term, see Full Entry below.Subjects Cultural RegionsTibetan and Himalayan Cultural RegionsCultural TibetNortheastFull EntryRelated Subjects (5)Related Texts (26)Related Audio-video (42) Kangtsa  places 1167 For more information about this term, see Full Entry below.Feature Type CountyPlaces EarthAsiaChinaQinghaiTsojang Tibetan Autonomous PrefectureFull EntryRelated Subjects (1)Related Places (23)Related Texts (1) Triga  places 1176 For more information about this term, see Full Entry below.Feature Type CountyPlaces EarthAsiaChinaQinghaiTsolho Tibetan Autonomous PrefectureFull EntryRelated Subjects (1)Related Places (76)Related Texts (116)Related Audio-video (81)Related Images (192)