ཁྲི་ཀ་གཡུ་བཟང་རྩྭ་ཐང་གི་བྱེའུ་ཅོ་གའི་བྱ་ཚང་བརྟག་དཔྱད།    ཁྲི་ཀ་གཡུ་བཟང་རྩྭ་ཐང་གི་བྱེའུ་ཅོ་གའི་བྱ་ཚང་བརྟག་དཔྱད། ལྷུན་གྲུབ་རྡོ་རྗེ།  མཚོ་སྔོན་དགེ་ཐོན་སློབ་ཆེན་ཚེ་སྲོག་ཚན་རིག་སློབ་གླིང་གི་གསོ་བ་རིག་པའི་འབུམ་རམས་པའམ་དགེ་རྒན་ཆེན་པོ་གཞོན་པ།ཞིབ་འཇུག་སློབ་མའི་མཛུབ་སྟོན་དགེ་རྒན།   གཡུ་བཟང་རྩྭ་ཐང་ནི་ཁྲི་ཀ་རྫོང་མཁར་གི་ལྷོ་ཕྱོགས་དང་བྲག་དཀར་རི་བོའི་བྱང་རྒྱུད་དུ་ཆགས་ཤིང་། ཁྲི་ཀ་རྫོང་མཁར་ནས་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་བལྟས་པ་ན་ཤར་དུ་ཀོ་རའི་ཆུ་དང་ནུབ་ཏུ་ཀབ་རོན་ཆུས་ཆོད་པའི་བར་མཚམས་སུ་ཡོད།    ས་བབ་ཆགས་ལུགས་ཀྱི་ཆ་ནས་བྲག་དཀར་རྫ་རིའི་བྱང་རྒྱུད་ནས་རྨ་ཆུ་སྔོན་མོ་ཁྲི་ཀའི་ཡུལ་དུ་འབབ་པའི་མཚམས་སུ་ལྷོ་མཐོ་ཞིང་བྱང་དམའ་བའི་ཚུལ་དུ་ཆགས་ཡོད་པས། སའི་ཉིན་སྲིབ་བམ་གདགས་སྲིབས་སུ་བཀར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནའང་སྲིབས་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་ལ། རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ལས་མཐོ་ཚད་ནི་ཐང་སྨད་ལ་སྨི3231mཙམ་དང་ཐང་སྟོད་དུ་སྨི 3364mཙམ་ཡོད་པ་ན་ས་གཤིས་གཤིན་ལ་སྤང་རྩྭ་དང་སྔོ་ལྡུམ་འཛོམས་པའི་རང་བྱུང་རྩྭ་ཐང་ཁོད་ཡངས་པ་ཞིག་ཡིན།  བྱེའུ་ཅོ་ག（云雀Alauda arvensis）ནི་སྤྱིར་བཏང་དུ་སྤང་ལྗོངས་དང་། གཞོངས་ཐང་། རི་སུལ། ཞིང་འགྲམ། མཚོ་ཁུག་སོགས་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཏུ་མཐོང་མོད། འབབ་སྡོད་བྱ་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་སྤང་ཐང་ཡིན། ཁྲི་ཀའི་གཡུ་བཟང་རྩྭ་ཐང་གི་ས་བབ་དང་། ས་གཤིས། རྩི་ཤིང་གི་ཐོན་ཁུངས་འདི་འདྲ་ནི་བྱེའུ་ཅོ་ག་འབབ་སྡོད་བྱེད་སའི་རང་བྱུང“ཕ་གཞིས”གཙོ་བོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་ལོ2014ལོའི་ཟླ་བདུན་པར་ཁོ་བོ་ཕ་ཡུལ་དུ་ཐེངས་ཤིག་ལོག་པ་ན་བྱེའུ་ཅོ་གའི་ཕྲུ་གུ་སྐྱོང་བའི་དུས་སྐབས་དང་ཁེལ་བས་འདབ་ཆགས་འདིའི་བྱ་ཚང(nest)ཐད་དུ་བརྟག་དཔྱད་ཕྲན་ཙམ་བྱས་པ་ཡིན། དང་པོ། བྱ་ཚང་བཟོ་བའི་དུས་དང་བཟོ་སའི་གནས། འདབ་ཆགས་ཕལ་མོ་ཆེས་འཁྲིག་སྦྱོར་བྱས་པའི་རྗེས་ལ་གཞི་ནས་བྱ་ཚང་བཟོ་ཞིང་། སྐོར་ཞིག་གིས་བྱ་ཚང་བཟོས་རྗེས་འཁྲིག་སྦྱོར་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན། བྱེའུ་ཅོ་གའི་འཁྲིག་སྦྱོར་གྱི་དུས་ལ་ཞིབ་ཏུ་བརྟག་དཔྱད་བྱ་མ་ཐུབ་མོད། བྱ་ཚང་བཟོ་བའི་དུས་ནི་སྤྱིར་བཏང་དུ་ཕྱི་ཟླ4-8བར་ཡིན། དེ་ཡང་འདབ་ཆགས་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལ་བྱ་ཚང་གི་བཟོ་སའི་གནས་ཀྱང་གཅིག་མཚུངས་མིན་ཏེ། དཔེར་ན། ཐང་དཀར་སྨུག་གཉིས་དང་། གོ་བོ་སོགས་ཀྱིས་བྲག་ཐེམ་དུ་བྱ་ཚང་བཟོ་ཞིང་། སྐྱ་ཀ་དང་། འུག་པ། བྱ་རོག་སོགས་ཀྱིས་སྡོང་བོའི་རྩེ་དང་ཡང་ན་ཁོང་སྟོང་བ་ཡིན་པའི་སྡོང་པོའམ་ཡལ་གའི་ཁོག་དང་། བྲག་ཁུང་བཅས་སུ་ཚང་བཟོ་བ་ཡིན། བྱ་ཝང་གིས་ནགས་གསེབ་དང་རྩྭ་གསིང་བཅས་སུ་བྱ་ཚང་བཟོ་བ་དང་། ཁང་བྱེའུ་ལྟ་བུར་མཚོན་ན་ཁང་བའི་ལྕམ་འོག་སོགས་སུ་ཚང་བཟོ་བ་ཡིན། བྱེའུ་ཅོ་གའི་ཚང་བཟོ་སའི་གནས་ནི་ཆར་ཆུ་དང་ཉི་འོད་ཀྱིས་ཐད་ཀར་དུ་གནོད་སྐྱོན་མི་ཐེབས་པ་དང་མི་དང་སྲོག་ཆགས་གཞན་གྱིས་ཅུང་མཐོང་དཀོན་པའི་ཐང་མ་ལྡུམ་ཚོམ་བུར་སྐྱེས་པའི་བར་གསིང་དང་། ས་ཕུང་དང་རྡོ་ཕུང་གི་སྐྱིབས། ཨ་བྲའི་ཁུང་བུ་རྙིང་བའི་སྐྱིབས་སོགས་ཡིན། ཐེངས་འདིར་གཡུ་བཟང་ཐང་སྟོད་དུ་ཁོ་བོས་མཐོང་བའི་བྱ་ཚང་མང་པོ་ཞིག་སྔོ་སྨན་རེ་ལྕག་པ་དང་རི་ཤོ་སོགས་ཚོམ་བུར་སྐྱེས་པའི་བར་གསིང་དུ་བཟོས་ཡོད།  གཉིས་པ། བྱ་ཚང་བཟོ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཆ་གཙོ་བོ། སྤྱིར་བཏང་དུ་བྱེའུ་ཅོ་གས་བྱ་ཚང་བཟོ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཆ་ལ་ཤིང་ཕྲན་དང་། ལོ་མ་སྐམ་པོ། བྱ་སྤུ། རྩྭ་ལྡུམ། བལ་དང་ཁིལ་ལི། རུས་དུམ། སྦྲུལ་ཤུན་སོགས་སྐམ་པོ་དང་འཇམ་པོ། རུལ་སུངས་སུ་མ་གྱུར་བ། དྲོད་འཛིན་ཐུབ་པ་བཅས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ཆའི་རིགས་བསལ་བདམས་བྱས་ཏེ་བཟོ་བར་བྱེད་ཅིང་། ཐེངས་འདིར་གཡུ་བཟང་ཐང་སྟོད་དུ་མཐོང་བའི་བྱ་ཚང་རྣམས་ནི་གཙོ་བོ་རྩྭ་ཕྲན་སྐམ་པོ་དང་ནོར་བལ་ཁུལ་ཉུང་ཙམ་བཀོལ་ནས་བཟོས་ཡོད། གསུམ་པ། བྱ་ཚང་གི་རྣམ་པ་དང་ཆེ་ཆུང་། ༡བྱ་ཚང་གི་རྣམ་པ། སྤྱིར་བཏང་དུ་འདབ་ཆགས་མང་ཆེ་བ་ཞིག་གིས་སྒོ་ང་དང་བྱེའུ་ཕྲུག་གཉོར་སའི་བྱ་ཚང་བཟོ་ཞིང་། འདབ་ཆགས་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལ་བྱ་ཚང་བཟོ་སྟངས་ཀྱང་ཐ་དད་པ་རེ་ཡོད་པ་ཡིན། བྱེའུ་ཅོ་གའི་བྱ་ཚང་གི་རྣམ་པ་ནི་རི་མོ་ལས་མཚོན་པ་ལྟར་དབྱིབས་སྒོར་མོ་ཅན་ཚང་མཐིལ་ལམ་ཞབས་ངོས་ཅུང་ཡངས་ཤིང་ཚང་ཁ་ནི་ཚང་ཞབས་ལས་ཅུང་དོག་པར་བཟོས་ཡོད། ༢བྱ་ཚང་གི་ཆེ་ཆུང་།      གཡུ་བཟང་རྩྭ་ཐང་དུ་ཡོད་པའི་བྱེའུ་ཅོ་གའི་བྱ་ཚང་ཚང་ཁའི་ཆེ་ཆུང་ལ་ལིའི་སྨི8.83cm-11.26cmཙམ་དང་། ཚང་ཞབས་ལ་ལིའི་སྨི   9.26cm-11.42cmཙམ་ཡོད། སྤྱིར་བཏང་བྱེའུ་ཅོ་གའི་བྱ་ཚང་དུ་སྒོ་ང་5-6ཤོང་ན་ཡང་། ཐེངས་འདིར་མཐོང་བའི་བྱ་ཚང་རྣམས་སུ་སྒོ་ང་ 2-4ཙམ་ལས་མེད། སྤྱིར་ཅོ་གའི་བྱ་ཚང་དུ་སྒོ་ང་ཁ་གས་ཏེ་བྱེའུ་ཕྲུག་རྣམས་ཆེར་མ་རྒྱས་གོང་ལ་གཉེན་བྱ་ཡང་ཚང་དུ་འཛུལ་ནས་བྱ་སྒོང་དང་ཕྲུ་གུ་རྣམས་ལ་ལུས་དྲོད་སྦྱིན་པ་ཡིན་པས་བྱ་ཚང་ནི་ཕྲུ་གུ་ཆེར་མ་རྒྱས་གོང་ལ་མ་བུ་ཀུན་གྱི་ལུས་ལ་འཚམ་པར་བཟོས་པ་ཞིག་རེད།   བཞི་བ། བྱེའུ་ཅོ་གའི་བྱ་ཚང་གི་བྱེད་ནུས། བྱ་ཚང་ནི་འདབ་ཆགས་ཀྱི་ཕྲུ་གུ་སྐྱོང་སའི་ཁྱིམ་གཞིས་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པས། དེར་བྱ་སྒོང་རྣམས་གང་སར་མི་འཐོར་བར་མཉམ་དུ་ཤོང་ཐུབ་པ་དང་། ས་རྗེན་དང་བསྡུར་བས་དྲོད་འཛོམས་པ། བྱ་ཚང་བཟོ་སའི་གནས་དང་ཚང་གི་བཟོ་དབྱིབས་ནི་སྤྱིར་བཏང་དུ་གཞན་གྱིས་མི་མཐོང་ས་དང་མཉམ་མི་འཇོག་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཟོས་པས་བྱ་སྒོང་དང་ཆེར་མ་རྒྱས་གོང་གི་བྱེའུ་ཕྲུག་ལ་ཆར་རླུང་དང་ཤ་གཟན་སྲོག་ཆགས་ཀྱིས་གནོད་པ་ཐེབས་ཚུལ་ཉུང་བས་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་ཐུབ་པ་བཅས་ཀྱི་བྱེད་ནུས་ལྡན།   ལྔ་བ། བྱེའུ་ཅོ་གའི་བྱེའུ་ཕྲུ་གུ་སྐྱོང་སྟངས། ༡བྱ་སྒོང་རུམ་པ། སྤྱིར་འདབ་ཆགས་ཕལ་མོ་ཆེས་བྱ་ཚང་དུ་བྱ་སྒོང་ཁ་གས་ནས་ཆེར་མ་རྒྱས་ཚུན་ལ་གཉེན་བྱས་ལུས་དྲོད་སྦྱིན་ནས་བྱ་སྒོང་དང་བྱེའུ་ཕྲུག་རུམ་པ་ནི་འདབ་ཆགས་ཀྱི་ཕྲུག་སྐྱོང་གི་གཤིས་སྤྱོད་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། འདི་ལ་གཉེན་བྱ་གཉིས་ཀས་རེས་མོས་སུ་རུམ་པ་དང་། མོ་བྱས་རུམ་པ། ཕོ་བྱས་རུམ་པ་བཅས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་མཐོང་མོད། སྤྱིར་བཏང་དུ་མོ་བྱ་ཁོ་ནས་རུམ་པའི་རྣམ་པ་ཅུང་མང་ངོ་། །བྱེའུ་ཅོ་ག་མཚོན་ན་གཉེན་བྱ་གཅིག་གིས་རུམ་པའི་རྣམ་པ་མང་དུ་མཐོང་། བྱེའུ་ཅོ་གའི་སྒོ་ང་ནི་ཉིན8-12བར་ལ་ཁ་གས་པ་དང་། བྱེའུ་ཕྲུག་ནི་ཉིན8-10ཙམ་ལ་བྱ་ཚང་དུ་སྒོར་ཐོན་ཏེ་ཁེར་རྐྱང་གིས་གཟན་འཚོལ་བ་དང་འཕུར་སྐྱོད་བྱ་ཐུབ་པ་ཡིན།   ༢བྱེའུ་ཕྲུག་སྐྱོང་སྟངས། བྱེའུ་ཅོ་གས་བྱེའུ་ཕྲུག་སྐྱོང་བ་ལ་ཚང་ནང་དུ་སྐྱོང་བ་དང་ཚང་ཕྱིར་སྐྱོང་བའི་གོ་རིམ་གཉིས་ཡོད། གཉེན་བྱ་ཡིས་སྒོ་ང་ཁ་གས་རྗེས་ཉིན་བཅུ་ཡས་མས་སུ་ཚང་ནང་དུ་སྐྱོང་ཞིང་། ཆེར་རྒྱས་ནས་ཚང་ཕྱིར་ཐོན་པ་ན་བྱེའུ་ཕྲུག་རང་ཉིད་ཀྱིས་གཟན་འཚོལ་བ་ལས་གཞན་ཉིན་སྔོན་མ་འགའི་རིང་ལ་ད་དུང་གཉེན་བྱ་ཡིས་བདག་སྐྱོང་བྱེད། བྱེའུ་ཅོ་གས་བྱེའུ་ཕྲུག་ལ་གྲོག་སྦུར་དང་། རྟ་བླ། རྩི་ཤིང་གི་འབྲས་བུ་སོགས་སྦྱིན་པ་ཡིན། ༣བྱེའུ་ཅོ་གའི་རྨ་གསོའི་གཤིས་སྤྱོད། དེ་ཡང་བོད་ཀྱི་སྨན་གཞུང་ཡིག་ཆ་རྩ་ཆེན་ཁག་ཅིག་ཏུ་བྱེའུ་ཅོ་ག་སོགས་སྲོག་ཆགས་རེ་འགའ་ལ་ལས་བྱ་སྒོང་དང་ཕྲུ་ག་ལ་རྨས་ཆག་བྱུང་རྗེས་རྨ་བཅོས་བྱེད་པའི་གཤིས་སྤྱོད་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡོད་པར་བཤད་དེ། དར་ལྡིང་གཤེན་སྟོན་ཡེ་ཤེས་བློ་གྲོས་ཀྱིས་མཛད་པའི《རྨ་བཅོས་འཆི་སོས་ལ་ཆུའི་ཞལ་གདམས》ལས།    རྨ་སྨན་བཅད་འབྱོར་ཉི་ཤུ་འདི། །སྲོག་ཆགས་མཚོན་གྱིས་རྨས་པའི་ཚེ། །བཙལ་ནས་རྨ་དང་ཆག་སར་གླན། །མྱུར་དུ་སོས་པ་གཤེན་གྱིས་གཟིགས། །སྲོག་ཆགས་རང་རང་གིས་རྙེད་ཅིང་། །ཆག་པ་འབྱོར་ཞིང་བཅད་སོས་པའི། །ནུས་པ་དེ་ལྟར་ལྡན་པའི་ཕྱིར། །མིང་ཡང་དེ་དང་མཐུན་པར་བཏགས། །ཞེས་པ་དང་། སྲོག་ཆགས་དེ་དག་གིས་ཚུལ་ཇི་ལྟར་རྨ་བཅོས་བྱེད་པའི་ཚུལ་ནི། དེའུ་དམར་དགེ་བཤེས་བསྟན་འཛིན་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱིས་མཛད་པའི་བོད་ཀྱི་སྨན་རྫས་རིག་པའི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་མོ《ཤེལ་གོང་ཕྲེང》དུ། “ཕག་ལྡང་བཅད་འབྱོར་མྱུ་གུ་ཤིང་། །འུག་པ་བཅད་འབྱོར་སྟག་ཤ་བ། །གླ་བ་བཅད་འབྱོར་རྒུ་དྲུས་པ། །ཕྱི་བ་བཅད་འབྱོར་བྲག་ལྕམ་པ། །སྤྲེའུ་བཅད་འབྱོར་བོང་དཀར་བ། །སྦྲུལ་ནག་བཅད་འབྱོར་སྲད（སྲད་མ་སེར་ཆེན་རི་ལས་སྐྱེ་བ）སེར་བ།  །ཐང་དཀར་བཅད་འབྱོར་ཡུ་མོ་ཟ（སྔོན་མོ་དུལ་དུལ）། །ཤ་བ་བཅད་འབྱོར་སྲོལ་གོང་པ། །ལྕོ་ག་བཅད་འབྱོར་འབུ་སུ་ཧང་། །གོང་མོ་བཅད་འབྱོར་གང་གཱ་ཆུང་། །གོ་བོ་བཅད་འབྱོར་གབ་སྐྱེས་པ། །……   འདི་དག་ནི་སེམས་ཅན་དེ་དག་སྨས་མ་ཐག་འཚོ་བ་མཐོང་ནས་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཐབས་ལ་མཁས་པས་སྨན་དེ་དག་ངོས་འཛིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བྱ་རྣམས་སྒོ་ང་ལ་སྣག་ཚ་དང་གཞན་གྱི་ཕྲུ་གུ་ལ་ཁྲག་གིས་རི་མོ་བྱས་ནས་སྨས་ཆག་གི་ཉམས་བཏོད་ནས་བཞག་པས། སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་ཕ་མས་སྨས་པར་སྙམ་ནས། སྔོ་དེ་དག་ཁྱེར་ནས་སྨས་པ་འདྲ་བའི་རི་མོ་ལ་གླན་ཡོད་པས་ངོས་ཟིན། སླར་སྔོ་དེ་བླངས་ནས་རི་མོ་བཞིན་བཅག་པ་དང་། བཅད་ནས་བཞག་ཀྱང་ཡང་སྔོན་བཞིན་མ་ནོར་བར་སྔོ་དེ་བཀབ་ནས་ཆག་པ་འབྱོར། བཅད་པ་སོས་ཡོད་པས་ངོ་མཚར་དང་བཅས་གསང་སྨན་ཁྱད་ནོར་དང་དམ་པའི་མཆོག་ཏུ་གཙིགས་ཆེར་མཛད་པར་གྲགས་སོ། །”ཞེས་བསྟན་ཡོད།  ཐེངས་འདིར་ཁོ་བོས་ཀྱང་ཤེལ་གོང་ཕྲེང་དུ་བཀོད་ཡོད་པའི་གོ་རིམ་ཇི་བཞིན་བྱེའུ་ཅོ་གའི་སྒོ་ངའི་ཐོག་ཏུ་སྣག་ཚ་བྱུག་ཏེ་དངོས་བཤེར་ཐེངས་ཁ་ཤས་བྱས་མོད། བྱེའུ་མའམ་གཉེན་བྱས་སྔོ་སྨན་འབུ་སུ་ཧང་ཁྱེར་ནས་རྨ་བཅོས་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཅི་ཡང་མ་བྱུང་། ཡིན་ན་ཡང་ཐེངས་འདིའི་དངོས་བཤེར་འདི་ཙམ་གྱིས་གོང་གི་བསྟན་བཅོས་དག་གི་ལྟ་དགོངས་རྩ་བ་ནས་ནོར་འདུག་པ་ར་སྤྲོད་བྱེད་མི་ཐུབ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་ནི་གོང་གི་བཅད་འབྱོར་རྨ་སྨན་གྱི་ཚོད་ལྟའི་ལག་ལེན་དེ་འདྲ་ནི་བོད་མིའི་བསམ་སྤྱོད་ལ་གཡང་དྲུང་བོན་དང་ནང་བའི་བསྟན་པ་གཉིས་པོ་གང་གིས་ཀྱང་ཤན་ཤུགས་ཐེབས་མེད་པའི་ཡ་ཐོག་རིང་མོའི་དུས་ཀྱི་རྔོན་ལས་སུ་ཐུག་ཡོད་པར་སེམས་ཤིང་། མི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་ལྔ་དྲུག་གི་དུས་ཡུན་ནང་དུ་མདོ་དབུས་མཐོ་གཞོངས་ཀྱི་ས་གཤིས་ལ་དྲོ་གྲང་གི་འགྱུར་ལྡོག་ཐེངས་དུ་མར་བྱུང་ཞིང་། འཚོ་གནས་ཁོར་ཡུག་གི་ཆ་རྐྱེན་ལ་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་བ་དང་བསྟུན་ནས་ཡུལ་གྲུ་འདིའི་རྩི་ཤིང་དང་སྲོག་ཆགས་མང་པོར་ཡང་གཞན་འགྱུར་དང་འཕེལ་འགྱུར་འབྱུང་ངེས་པས་གདོད་མའི་དུས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་ཁ་ཤས་ད་ལྟའི་དུས་འདིར་ཇི་བཞིན་དུ་འབྱུང་བའི་ངེས་པའང་མ་མཆིས། མཇུག་གི་གཏམ། ཁོ་བོ་ཆུང་དུས་ཕྱུགས་རྫི་ཡིན་པའི་སྐབས་ལ་གཡུ་བཟང་ཐང་སྟོད་སྨད་ཀུན་ཏུ་སྤང་རྩྭའི་སྐྱེས་སྟོབས་རྫོགས་ཤིང་བྱེའུ་ཅོ་ག་སོགས་འདབ་ཆགས་མང་པོས་སྐད་སྙན་སྒྲོག་པ། ལྷག་པར་དུ་སོས་ཀ་ནས་སྟོན་མཇུག་བར་དུ་ཐང་ཆེན་འདིར་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་བཞད་པ་ན་སྦྲང་མ་དང་ཕྱེ་མ་ལེབ་སོགས་མེ་ཏོག་གི་རྩི་བཅུད་ལ་རོལ་བ་སོགས་མདོར་ན་ཀུན་གྱི་ཡིད་དབང་འགུག་པའི་རྩྭ་ཐང་ཉམས་དགའ་བ་ཞིག་ཡིན། ཁོ་བོ་སློབ་འབྲིང་འགྲིམ་སྐབས་དབྱར་གནང་དུས་ལ་སྔར་བཞིན་རང་སྡེ་བའི་ཨ་ཁུ་བཀའ་དྲིན་ཅན་རབ་འབྱམས་པ་ངག་དབང་ཀུན་བཟང་མཆོག་གི་མདུན་དུ་སྐར་རྩིས་སློབ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སློབ་གསེང་གི་དུས་སུ་ཁོང་ཚང་གི་རྒྱབ་ལོགས་ཀྱི་དེའུ་འབུར་སྟེང་དུ་སྡོད་སྐབས་ཁོང་གིས་གཡུ་བཟང་ཐང་གི་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་རྒྱང་ལྟ་བྱེད་བཞིན་ཕྲན་ལ། “ནེའུ་གསེང་གཡུ་ཡི་མནྜལ་ཕྱིས་འདྲར་སྔོ། །མེ་ཏོག་ཕྲེང་མཛེས་སྐར་ཚོགས་བཞིན་དུ་བཀྲ། །བུང་བའི་མགྲིན་སྒྲ་རྒྱུད་མངས་ལྟར་སྙན་པའི། །དཔྱིད་ཀྱི་དུས་འདི་ལྷ་ཡུལ་ལྟ་བུར་མཛེས། །ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་ང་ཚོའི་ཕ་ཡུལ་འདི་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནམ། རྗེས་སུ་ཁྱོད་ཚོའི་ཐང་འདིའི་མིང་འབྲི་སྐབས‘དབྱིབས་བཟང་ཐང་’ཞེས་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་ཞེས་པའི་སྐབས་ཀྱི་དབྱིབས་མི་འབྲི་བར་‘གཡུ་བཟང་ཐང་’ཞེས་གཡུ་མདོག་གི་‘གཡུ’འདི་ཕྲིས་”ཞེས་སྐུལ་མའང་གནང་མྱོང་། དེ་ནས་ལོ་ཁ་ཤས་ཀྱི་རྗེས་སུ་རིམ་གྱིས་གཡུ་བཟང་ཐང་གི་དང་ཐོག་གི་སྦྲ་ནག་གི་མཚེར་ས་དག་ལ་ས་ཁང་དང་རྡོ་ཁང་བཟོས་པ་དང་། ཁང་ཁྱིམ་སོ་སོའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་སྤང་ཐང་དག་ལ་ལྕགས་རས་བསྐོར། དུད་ཁྱིམ་དང་རུ་ཁག་ཕན་ཚུན་བར་ལ་གཞུང་ལམ་བཟོས་པས་“བཟོ་སྐྲུན”འདི་དག་གི་རྒྱུ་ཆ་ལ་གཡུ་བཟང་རྩྭ་ཐང་གི་རྩྭ་ས་མང་པོ་ཞིག་བརྐོ་འདྲུ་བྱས། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་ཐང་ཆེན་འདིའི་ཐོག་ཏུ་སྔ་གཞུག་ཏུ་ལྕགས་རྟ་དང་། འཕྲུལ་རྟ། རླངས་འཁོར་སོགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་འགྲུལ་བཞུད་ཀྱི་ཡོ་བྱད་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ངང་གིས་དར་བས་སྔར་གྱི་ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་འབྲོག་ཡུལ་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་རྨང་ནས་དཀྲོགས། རིམ་གྱིས་ས་གཤིས་ལ་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་བས་རྩྭ་སའི་བཅུད་བོར་ཞིང་། བྱ་ཚང་གི་རྒྱུ་ཆ་གཙོ་བོ་སྟེ་རྩྭ་ལྡུམ་ཇེ་ཉུང་ལ་སོང་བས་དེ་སྔ་ཡུལ་གྲུ་འདིར་འབབ་སྡོད་བྱེད་པའི་འདབ་ཆགས་ཁ་ཤས་ཀྱི་འཚོ་གནས་ལ་ཉེན་ཁ་བྱུང་དང་འབྱུང་བཞིན་ཡོད་དེ། ཐེངས་འདིར་བྱ་ཚང་བརྟག་དཔྱད་ལས་བྱེའུ་ཅོ་གའི་བྱ་ཚང་ཡང་སྔར་བས་ཉུང་དུ་ཕྱིན་ཡོད་པར་མ་ཟད།  ནམ་མཁར་སྐད་སྙན་སྒྲོག་པའི་གྲངས་ཀ་ཡང་སྔར་བས་ལྡབ་འགྱུར་གྱིས་ཉུང་ངོ་། །དེ་སྔ་གཡུ་བཟང་ཐང་དུ་གང་སར་མཐོང་ཞིང་བྱེའུ་ཅོ་ག་དང་མཉམ་སྡོད་བྱེད་པའི་ལྷགས་བྱེའུ་སྟེ་ཡུལ་མི་ཚོས་“བྱེའུ་ཁྲ་གོར་མ”ཞེས་འབོད་པའི་བྱེའུ་དེ་ཡང་ད་ལྟ་གཡུ་བཟང་ཐང་ཆེན་དུ་རྩ་མེད་དུ་གྱུར་ཡོད། ང་ཚོས་བྱེའུ་འདིའི་འཚོ་བའི་གོམས་གཤིས་དེ་རིགས་ཡུལ་འདིའི་མི་ཕྱུགས་ཀུན་གྱི་འཚོ་གནས་དང་སྦྲེལ་ནས་ཞིབ་ཏུ་དཔྱད་ཚེ། བྱེའུ་ཅོ་གས་ཕྲུ་གུ་སྐྱོང་བའི་དུས་ལ་རྩྭ་སར་གནོད་སྐྱོང་གཏོང་བའི་འབུ་ཐུལ་བ་དང་། ཆ་ག་པའི་འབུ་སྒོང་སོགས་གནོད་འབུ་སྐོར་བསད་དེ་བྱེའུ་ཕྲུག་གི་ཁ་ཟས་བྱེད་པ་དང་། རྩྭ་ཐང་གི་ཐོག་ཏུ་འཐོར་བའི་ནོར་ལུག་གི་བལ་ཁུལ་ཕྲན་བུ་དང་ཕྱུགས་ཟོག་གིས་ཟོས་མ་ཚར་བའི་རྩྭ་རྙིང་རྣམས་ཀྱང་བྱེའུ་འདིས་གཞི་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་བྱ་ཚང་གི་རྒྱུ་ཆ་བྱེད་ལ། བྱེའུ་འདིའི་སྐད་སྙན་ཐོག་མར་སྒྲོག་པ་ནི་ཡུལ་གྲུ་འདིའི་ས་ཆུ་དྲོས་ཏེ་སོས་མགོ་ཚུགས་པའི་རྟགས་སུ་ལྟ་བར་བྱེད། མདོར་ན་གཡུ་བཟང་རྩྭ་ཐང་ཆེན་མོར་མི་ཕྱུགས་ཀུན་ལ་ལོབས་འདྲིས་ཆེ་བའི་བྱེའུ་ཅོ་གའི་ཐོན་ཁུངས་ལ་བདག་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་ནི་གཡུ་བཟང་རྩྭ་ཐང་གི་སྣོད་བཅུད་དོ་མཉམ་ཡོང་བའི་ཐད་ཀྱི་ལས་དོན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་མཐོང་། ཕྱི་ལོ2014ལོའི་ཟླ7པར་ཐོག་མར་ཡི་གེར་ཕབ་ཞིང་ཕྱི་ལོ2018ལོའི་ཟླ3པར་མ་རྩོམ་ལ་ཡང་བསྐྱར་བཟོ་བཅོས་བྱས།  
   Modern Creative Literature  subjects 1603 For more information about this term, see Full Entry below.Subjects Tibet and HimalayasBibliographic ClassificationTibetan and HimalayanTibetan LiteratureFull EntryRelated Subjects (1)Related Audio-video (42)Related Texts (20) Triga  places 1176 For more information about this term, see Full Entry below.Feature Type CountyPlaces EarthAsiaChinaQinghaiTsolho Tibetan Autonomous PrefectureFull EntryRelated Subjects (1)Related Places (76)Related Texts (116)Related Audio-video (81)Related Images (192)